SREDNJA STRUNA SPREMAPlan i program pripravnikog staa zdravstvenih radnika sa zavrenim srednjim usmjerenim obrazovanjem i vaspitanjem za srednje sloena i sloena zanimanja (u daljem tekstu: zdravstveni tehniar) dijeli se na opi dio pripravnikog staa koji je istovjetan za sve profile zdravstvenih tehniara, specijalni i posebni dio pripravnikog staa koji je specifian za svaki profil zdravstvenog tehniara. Plan i program pripravnikog staa zdravstvenog tehniara obuhvata: 1. OPI DIO u trajanju od...................................................... 7 sedmica 1.1. Zdravstveno prosvjeivanje, prevencija bolesti i promocija zdravog naina ivljenja ..................... 2 sedmice Zdravstveno prosjeivanje, prevencija bolesti i promocija zdravog naina ivota sadrava: osnovne karakteristike zdravstvenog stanja stanovnitva, nain procjene higijensko-epidemioloke situacije, obavezne imunizacije i protivepidemijske mjere, nain pripreme programa zdravstvenog vaspitanja, zdravstveno vaspitni rad u zdravstvenim ustanovama, kolama, porodicama i privrednom drutvu, Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 2 sedmice pripravnik provodi u kantonalnom zavodu za javno zdravstvo. 1.2. Evidencija u zdravstvu i usvajanje praktinih vjetina iz informatike (rad u Wordu i Exelu) ...........................................

2 sedmice

Ovaj rad obuhvata: osnovne karakteristike zdravstvene evidencije vitalne statistike, upoznavanje sa evidencijama u zdravstvu,

upoznavanje sa pripremom izvjetavanja i pripremom planova (sedminih, mjesenih, polugodinjih, godinjih), usvajanje praktinih vjetina iz medicinske informatike. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 2 sedmice pripravnik provodi u kantonalnom zavodu za javno zdravstvo.

1.3. Teoretska i praktina obuka u pruanju hitne medicinske pomoi i nainu i uslovima rada u izvanrednim prilikama .................... 2 sedmice Pripravnik se upoznaje sa organizacijom slube u hitnoj medicinskoj pomoi. Pravni aspekti pruanja prve pomoi. Trijaa unesreenih. Raspoznavanje razliitih stanja kod povrijeenih. Prepoznavanje znakova koji ugroavaju vitalne funkcije. Prepoznavanje znakova kod unutranjeg krvarenja kod razliitih povreda. Nain zaustavljanja krvarenja. Postupak kod gubitka svijesti (kolaps, koma i prividna smrt). Nain imobilizacije prijeloma. Vjetako disanje. Postupak sa psihotino nemirnim bolesnicima. Nain i uslovi rada u vanrednim prilikama. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 2 sedmice pripravnik provodi u slubi hitne medicinske pomoi. 1.4. Program pripravnikog staa za zdravstvene tehniare obuhvata upoznavanje sa osnovama ustavnog ureenja Bosne i Hercegovine, odnosno Federacije Bosne i Hercegovine, kao i organizacijom zdravstvene zatite i zdravstvenog osiguranja u Federaciji Bosne i Hercegovine, i to: 1.4.1. Osnovi ustavnog sistema (Ustav BiH i Ustav FBiH) 1.4.2. Zakon o zdravstvenoj zatiti i Zakon o zdravstvenom osiguranju 1.4.3. Propisi iz oblasti radnih odnosa i penzijskog i invalidskog osiguranja 1.4.4. Kantonalni propisi iz oblasti zdravstva. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 1 sedmice, pripravnik obavlja u kantonalnom zavodu za javno zdravstvo.

2. SPECIJALNI DIO u trajanju od ............................................

4 mjeseca

Plan specijalnog dijela pripravnikog staa zdravstvenog tehniara utvruje se prema smjeru kolovanja, odnosno prema profilima, i to za: 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8. 2.9. 2.1. MEDICINSKU SESTRU- TEHNIARA AKUERSKU SESTRA PEDIJATRIJSKU SESTRA LABORATORIJSKOG TEHNIARA SANITARNO-EKOLOKOG TEHNIARA FIZIOTERAPEUTSKOG TEHNIARA STOMATOLOKU SESTRU ZUBNOG TEHNIARA FARMACEUTSKOG TEHNIARA

MEDICINSKA SESTRA-TEHNIAR

Plan specijalnog dijela pripravnikog staa za medicinsku sestrutehniara u trajanju od 4 mjeseca obuhvata: 2.1.1. Zdravstvena njega u bolnikoj djelatnosti ........ 3 mjeseca

2.1.1.1. zdravstvena njega internistikih bolesnika ...................... 2 sedmice 2.1.1.2. zdravstvena njega hirurkih bolesnika ............................. 2 sedmice 2.1.1.3. zdravstvena njega kod infektivnih bolesti ........................ 1 sedmica 2.1.1.4. zdravstvena njega bolesnika u ginekologiji i porodiljstvu .. 2 sedmice 2.1.1.5. zdravstvena njega u pedijatriji .......................................... 2 sedmice 2.1.1.6. zdravstvena njega u neurologiji ........................................ 1 sedmica 2.1.1.7. zdravstvena njega u psihijatriji ......................................... 1 sedmica 2.1.1.8. zdravstvena njega u onkologiji ......................................... 1 sedmica 2.1.1.1. Zdravstvena njega internistikih bolesnika

Uloga i lik medcinske sestre - primjena u praksi. Poznavanje i primjena etikih naela odnosa prema bolesniku, sebi, drugim zdravstvenim radnicima i saradnicima, primjena naela savjesnosti i humanosti, profesionalna tajna. Postupak sa bolesnikom pri prijemu u bolnicu (zajedniki za sve vrste bolesti), odnosno i saradnja sa porodicom, upoznavanje bolesnika sa ustanovom, kunim redom, mogunou upotrebe prostora njemu namijenjenih, mogunost njegove komunikacije sa porodicom. Postupak kod nagle smrti, saradnja sa porodicom i pomo. Upoznavanje bolesnika sa njegovim pravima i dunostima - poznavanje enevske konvencije. Svi vidovi njege u jedinici ope - intenzivne njege: - koronarne intenzivne njege, - sterilnoj jedinici. Posebne pripreme i postupak s bolesnikom kod endoskopskih pretraga (gastroskopija, bronkoskopija, laparoskopija, biopsija jetre, bubrega, punkcije itd.). Priprema i samostalno izvoenje dijagnostikih testova i terapijskih zahvata. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 2 sedmice pripravnik obavlja na internom odjelu bolnice. 2.1.1.2. Zdravstvena njega hirurkih bolesnika Specifinost njege: zbrinjavanje bolesnika kod zahvata, traumatologiji, abdominalnoj hirurgiji, torakalnoj hirurgiji, vaskularnoj, kardio-hirurgiji, neurohirurgiji i urologiji, zdravstvena njega u postoperativnoj jedinici intenzivne njege, postupak sa bolesnikom nakon narkoze, praenje vitalnih funkcija davanje i kontrola, infuzijske terapije, transfuzije krvi i intravenozne terapije, specifinost zdravstvene njege u ratnim uvjetima. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 2 sedmice pripravnik obavlja na hirurkom odjelu bolnice. 2.1.1.3. Zdravstvena njega infektivnih bolesnika Specifina njega kod infektivnih bolesti centralnog nervnog sustava, specijalna njega virusnih bolesnika dinih puteva i druge muskulature (respiratorni centar), uzimanje materijala za dijagnostike postupke (bris, hemokulture, nasaivanje, materijal za hranjive podloge i drl.), specifinosti zdravstvene njege u ratnim uvjetima. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 1 sedmice pripravnik obavlja na infektivnom odjelu bolnice.

2.1.1.4. Zdravstvena njega bolesnika u ginekologiji i porodiljstvu Specifinosti njege u ginekologiji i porodiljstvu (teite mora biti na sloenijim zadacima koje medicinska sestra izvodi samostalno), priprema i izvoenje specijalnih medicinsko-tehnikih zahvata u ginekologiji - preoperativna priprema bolesnika i postoperativna njega, rad sestre na odjelu za rendgen i radijum terapija. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 2 sedmice pripravnik obavlja na ginekolokom odjelu bolnice. 2.1.1.5. Zdravstvena njega u pedijatriji Izvoenje sloenih, terapijskih i dijagnostikih zahvata u djejoj dobi i to za bolesti: dinih organa, za bolesti srca i krvnih ila, za bolesti bubrega, za bolesti nervnog sustava, za bolesti akutnih i kroninih poremeaja prehrane, specifina njega djeteta u djeijoj hirurgiji, specifinost njege u ratnim uvjetima. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 2 sedmice pripravnik obavlja na pedijatrijskom odjelu bolnice.

2.1.1.6. Zdravstvena njega u neurologiji Specifinost rada medicinske sestre na neurolokom odjelu, priprema i postupak sa bolesnikom kod specifinih neuroloko-laboratorijskih pretraga (likvor, pneumencefalografija elektromieligrafija itd.), rad u jedinici intenzivne njege neurolokih bolesnika, specifinosti njege u ratnim uvjetima. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 1 sedmice pripravnik obavlja na neurolokom odjelu bolnice. 2.1.1.7. Zdravstvena njega u psihijatriji Rad sestre u jedinici intenzivne njege psihijatrijskih bolesnika, prijem-otpust bolesnika, socioterapijska zajednica - psihijatrijski klub, specifinost njege u ratnim uvjetima. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 1 sedmice pripravnik obavlja na psihijatrijskom odjelu bolnice.

2.1.1.8. Zdravstvena njega onkolokog bolesnika Posebne metode rada pri obradi bolesnika. Specifian nain rada sa bolesnikom oboljelim od malignih oboljenja sa posebnim osvrtom na socijalno medicinske probleme. Edukativni rad sa bolesnikom sa posebnim naglaskom na prevenciju oboljenja nastalih usljed imunodeficitarnosti i prepoznavanje simptoma ovih oboljenja. Upoznavanje sa mogunou djelovanja na podruju njege onkolokog bolesnika u ambulantnim uvjetima. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od 1 sedmice pripravnik obavlja na odjelu bolnice.

2.1.1.2. ZDRAVSTVENA NJEGA U PRIMARNOJ ZDRAVSTVENOJ ZATITI 2.1.1.2.1. Djelatnost patronane sestre ......................... 2 sedmice

Kompleksna zatita porodice sa posebnom brigom za njene lanove zbog zatite zdravlja djece, ena, starih i nemonih, oboljelih od TBC, hroninih i degenerativnih bolesti, alkoholizma i ovisnosti, poremeaja mentalnog zdravlja i dr. Utvrivanje higijenskog i socijalno-ekonomskog stanja porodice i procjena uticaja faktora okoline na zdravlje djece, pojedinca i porodice. Pronalaenje bolesnih, starih, nemonih, mentalno i fiziki defektnih, socijalno ugroenih te njihovo zbrinjavanje. Zdravstveno odgojni rad i socijalna zatita u zajednici i lokalnim grupama po metodi procesa zdravstvene njege i sa teitem na kontinuitetu zdravstvene njege. Voenje patronane dokumentacije i izvjetavanje. 2.1.1.2.2. Rad u ambulanti .......................................... 2 sedmice

Ovaj rad obuhvata: asistiranje ljekaru u njegovim dunostima, pomaganje u voenju kompletne medicinske evidencije i dokumentacije, pruanje informacija pacijentu, zakazivanje redovitih i kontrolnih pregleda, uestvovanje u zdravstvenom odgoju, uestvuje kod prijema djece, uzima antropometrijske mjere, uspostavlja zdravstvenu dokumentaciju, upoznaje se sa uzimanjem line, porodine i socijalne anamneze, priprema djecu za pregled i pomae ljekaru kod pregleda,

pomae ljekaru kod pregleda bolesnog djeteta, uzima uzorke za laboratorijske pretrage, izvodi laboratorijske pretrage koje se izvode u jedinici, daje injekcije, obavlja previjanja itd. Uestvovanje u organiziranju sistematskih pregleda kolske djece. Provoenje zdravstvenog odgoja u kolama. Uestvovanje u programima nauno-istraivakog rada. Organizacija i provoenje ciljanih i periodinih sistematskih pregleda. Voenje medicinske dokumentacije, kartoteke i registra. Obrada podataka i izvjetavanje. Voenje medicinske dokumentacije, voenje dnevne i mjesene evidencije, uestvovanje kod sistematskih pregleda ena. Pomo doktoru medicine kod pregleda i manjih zahvata. Voenje trudnike kartoteke. Priprema trudnica za pregled. Uzimanje uzorka urina, mjerenje krvnog tlaka, vaganje trudnice itd. Zdravstveni odgoj za sprjeavanje neeljene trudnoe i mogunosti kontracepcije. Pomo doktoru medicine kod primjene intrauterinih materinih pomagala. Uestvovanje kod prijema bolesnika u djelatnosti ope ili porodine medicine, uspostava zdravstvene dokumentacije, uzimanje sestrinske anamneze. Uestvovanje u dogovoru tima ope ili porodine medicine za rad i rjeavanje odreenih problema na terenu. Uestvovanje u provoenju kune njege hroninih bolesnika. Uestvuje u otkrivanju socijalno ugroenih lica, mentalno oboljelih i ovisnika. U toku kune njege provodi davanje propisane terapije, mjeri krvni pritisak, vri previjanja, uzima uzorke za laboratorijske pretrage. Sarauje sa patronanom sestrom i socijalnim radnikom. Upoznaje se sa organizacijom i radom centara za mentalnu i fizikalnu rehabilitaciju i pouznaje se sa nainom voenja evidencije u centrima. Ovaj dio pripravnikog staa u trajanju od mjesec dana pripravnik obavlja u slubi ope medicine ili u ustanovama primarne zdravstvene zatite, centrima za fizikalnu i mentalnu rehabilitaciju organiziranih u skladu sa projektom rehabilitacije u zajednici. 3. POSEBNI DIO u trajanju od ............................................. 1 sedmice

Program pripravnikog staa za zdravstvene radnike sa zavrenim srednjim usmjerenim obrazovanjem i vaspitanjem za srednje sloena i sloena zanimanja obuhvata i upoznavanje sa propisima vezanim za pojedino struno zvanje pripravnika, i to: 3.1. 3.2. Medicinska sestra - tehniar - Zakon o zatiti stanovnitva od zaraznih bolesti, - Zakon o evidencijama iz oblasti zdravstva Akuerska sestra

3.3.

- Zakon o zatiti stanovnitva od zaraznih bolesti, - Zakon o evidencijama u oblasti zdravstva Pedijatrijska sestra