Врз основа на член 130 од Законот за енергетика (“Службен весник на Република Македонија” бр. 63/2006 и 36/2007), министерот за економија донесe

ПРАВИЛНИК

ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ НА ГРАДЕЖНИ ОБЈЕКТИ I. Општи одредби

Член 1

Со овој правилник поблиску се пропишуваат барањата и условите за постигнување на енергетска ефикасност на нови и реконструкција на постојни градежни објекти.

Член 2 Преку енергетската ефикасност на градежните објекти се одредуваат максималните вредности на топлинската пропустливост [W/(m2K)] низ преградите на градежни објекти, како и барањата за заштита во однос на продор на влага, неконтролирано навлегување на воздух и заштита од сонце како и максималните специфични годишни количини на примарна енергија [kWh/m2] годишно кои можат да се употребат за задоволување на потребите за греење, ладење, вентилација, подготовка на санитарна топла вода и осветление, на градежниот објект како целина.

Член 3

Целта на овој правилник е подобрувањето на енергетските карактеристики на градежните објекти, земајќи ги во предвид надворешните климатски и локални услови како и внатрешните климатски барања и економичноста, преку намалување на потрошувачката на енергија во градежните објекти и намалување на емисијата на CО2.

Член 4

Одделни употребени изрази го имаат следното значење: 1. „градежeн објект“ во овој правилник е конструкција со покрив и ѕидови за која се користи енергија за регулирање на внатрешните климатски услови и истиот може да се однесува на градежeн објект како целина или делови од него кои биле проектирани или променети за одделна употреба; 2. „енергетски карактеристики на градежeн објект “ претставува количество енергија што се користи или што е проценето за исполнување на различните потреби поврзани со стандардизираната употреба на градежниот објект, што може да вклучи, покрај другото, греење, ладење, проветрување, подготовка на санитарна топла вода и осветлување. Kоличеството енергија се претставува со еден или со повеќе нумерички показатели што се пресметани, земајќи ги предвид изолацијата, техничките и карактеристиките на инсталацијата, проектот и поставеноста во однос на климатските аспекти, изложеноста на сонце и влијанието на соседните структури, производството на сопствена енергија и други фактори, вклучувајќи ги внатрешните климатски услови што влијаат на побарувачката на енергија; 3. „уверение (сертификат) за енергетските карактеристики на градежен објект “ е уверение (сертификат) издаден од овластено правно лице, кој ги вклучува енергетските карактеристики на градежниот објект, пресметани според методологијата за пресметување на енергетските карактеристики на градежните објекти;

1/15

4. „КТЕЕ/CHP“ (комбинирана топлинска и електрична енергија) претставува истовремено претворање на енергијата содржана во примарните енергетски ресурси во механичка или електрична и топлинска енергија, исполнувајќи одредени критериуми за квалитет на енергетска ефикасност; 5. „систем за климатизација“ е комбинација на сите компоненти потребни за обезбедување форма на обработка на воздухот, при што се контролира температурата или може да се намали, по можност во комбинација со контролирање на проветрувањето, влажноста и чистотата на воздухот; 6. „котел“ е комбинација на тело на котел и на горилник наменет за пренесување на топлината ослободена при согорувањето до водата; 7. „ефективна номинална моќ (изразена во kW) е максимална топлинска моќ (капацитет) наведена и гарантирана од производителот, која може да се испорачува за време на непрекинато дејство, со усогласување со степенот на корисност назначен од производителот; 8. „топлинска пумпа“ e уред или инсталација што ја превзема топлината од воздухот, водата или земјата при пониска температура и го снабдува градежниот објект со топлина при повисока температура; 9. „поголема реконструкција на градежни објекти“ е реконструкција кај која вкупниот трошок за реновирање на градежниот објект (без вредноста на земјиштето) и/или енергетските инсталации како што се греењето, снабдувањето со топла вода, климатизацијата, проветрувањето и осветлувањето е повисок од 25 % од вредноста на градежниот објект, или кога повеќе од 25 % од конструкцијата на градежниот објект подлежи на реновирање. 10. “методологија за пресметување на енергетските карактеристики на градежните објекти“ (во натамошниот текст методологија) e документ со кој се уредува начинот на пресметка на енергетските карактеристики на градежни објекти 11. “сертификат за исполнетост на барањата за енергетските карактеристики на градежните објекети од аспект на енергетска ефикасност“ (во натамошниот текст сертификат) е документ со кој се потврдува исполнетоста на барањата за енергетските карактеристики на градежните објкети од аспект на енергетска ефикасност 12 “овластено правно лице“ е правно лице кое со решение за овластување на правното лице од страна на Министерот надлежен за работи од енергетиката за вршење на контрола за исполнетост на барањата за енергетските карактеристики на градежните објкети од аспект на енергетска ефикасност и издавање сертификати

Член 5

Одредбите на овој правилник се применуваат на:

(1) Исполнување на техничките прописи (барања) во поглед на општите енергетски карактеристики на градежните објекти. (2) Нови градежни објекти и реконструкција на постоечки градежни објекти или делови од нив. (3) Градежни објекти наменети за престој и работа на луѓето: - семејни куќи; - станбени градежни објекти;

2/15

- деловни и управни градежни објекти; - градежни објекти за образование и библиотеки; - градежни објекти за болници, санаториуми, домови за стари лица, детски градинки и сл.; - хотели, мотели, ресторани, студентски домови; - спортски објекти. - трговски центри и продавници (магазини) - индустриски градежни објекти или нивни делови кои се греат на минимум +18°С; - зони во градежни објекти со мешовита употреба, доколку содржат еден или повеќе од горе наведените типови; - други типови на градежни објекти кои имаат потреба од енергија за греење/ладење.

Член 6

Одредбите на овој правилник не се применуваат на следните градежни објекти: (1) - што припаѓаат на група индустриски објекти (индустриски згради): - што не се затоплуваат или климатизираат до собни температури над 12 oC; или

- во кои внатрешните топлински извори поради структурата на технолошките процеси, во текот на затоплувањето имаат повеќе од една половина загуба на топлината;

- на работилници, фабрички хали и складишта кои во сезоната на греење се отворени нормално повеќе од половина од работното време; (2) национални споменици и религиозни градежни објекти; (3) мали индивидуални градежни објекти со површина помала од 50 m2; (4) нестанбени земјоделски градежни објекти; (5) хангари за авиони; (6) гаражи и засолништа.

Член 7

При пресметување на максимално дозволените вредности за потрошувачката

на енергија во градежните објекти согласно методологијата за пресметување на енергетските карактеристики на градежните објекти се користат важечки стандарди од предметната област.

Стандардите од став 1 на овој член се наведени во Прилог бр.1, кој е составен дел на овој правилник.

Член 8

Определените максимално дозволени годишни/месечни енергетски потреби од примарна енергија во зависност од намената на објектот, неговата локација, геометријата и својствата на градежните материјали, вредности за коефициенти на топлинска пропустливост (U), коефициентите на вкупно пренесување на топлина (H), и емисија на CO2, служат како референтни вредности при приготвувањето на

3/15

сертификати со кои се потврдува исполнетоста на барањата за енергетските карактеристики на градежните објекти,

II. Барања и услови за енергетски карактеристики на градежните објекти

Член 9 Барањата кои треба да ги исполнат новите и реконструирани градежни објекти, вклучуваат: (1) максимална годишна потрошувачка на примарна енергија за m² од корисна површина на целиот систем, (2) максимална годишна потрошувачка на енергија за m² од корисна површина на градежниот објект, или за m3 од греан волумен на градежниот објект, (3) максимални вредности за коефициентот на топлинска пропустливост (U - вредности [W/(m2K)]) за поедини елементи од градежниот објект, (4) големината на неконтролирано навлегување (инфилтрација) на надворешен воздух, (5) основни барања за квалитетот на котлите, ситемите за кондиционирање на воздухот (ладилни машини), како и системите за складирање и пренесување на енергија, (6) определување на емисијата на CO2 од системот.

Член 10

Коефициентите на топлинска пропустливост (U) на сите градежни компоненти, пресметанa во согласност со стандардите МКС ЕN ISO 6946 и МКС ЕN ISO 13370 не треба да ги надминува вредностите (Umax) дадени во Табела 1 од Прилог бр. 2 кој е составен дел на овој правилник.

Градежните објекти треба да се градат на таков начин, да влијанието на топлинските мостови врз годишната потреба од топлина биде што е можно помало, при што се користат современи, економски оправдани, технички и технолошки можности за сведување на минимум на негативниот ефект од топлинските мостови.

При пресметка на вкупните топлински загуби, корекција на топлинските загуби низ површинските градежни конструкции се врши со употреба на коефициентот на линеарно пренесување на топлината Ψ, односно со дополнителни топлински загуби низ топлинските мостови. Вредностите Ψ се пресметуваат во согласност со стандардите МКС ЕN ISO 10211 .

За процена на ризикот од критична внатрешна површинска кондензација на топлинскиот мост и избегнување на појава и растеж на мувла, меродавен е температурниот фактор на внатрешна површина на топлинскиот мост (fRsi min). Вредноста fRsi се пресметува според стандардот МКС ЕN ISO 10211.

Инсталациите за обезбедување на потребната енергија на градежните објекти треба да се градат на таков начин, да биде обезбедена можност за мерење на потрошената енергија од секој вид на носител на енергија (топлина за греење, електрична енергија, природен гас и сл.) за секој станбен простор посебно, во станбените градежни објекти со повеќе станови.

4/15

Член 11

Пресметката на дифузија на водена пареа, количество на кондензат и сушење на градежната конструкција се прави во согласност со стандардот МКС У.Ј5.520. Пресметката е задолжителна за надворешни градежни конструкции и конструкции што граничат со негреани простори, освен за конструкции кои се во контакт со терен (под, таван, ѕид).

Градежните објекти треба да се градат на таков начин што, во текот на нивната употреба, при дифузија на водена пареа низ градежните конструкции, таа да не кондензира во слоевите, или во случај на кондензација, количеството на кондензирана водена пареа, не може да причини градежна штета ниту на крајот на периодот на дифузиско влажење и сушење, ниту во меѓувреме.

Член 12

Во градежните објекти каде поставеноста на градежниот објект, висината на покривот и реалната сончево зрачење (ирадијација) поради топографската средина дозволува користење на сончевата енергија за подготовка на санитарна топла вода, треба да се обезбеди поврзување на покривот и просторот кој е предвиден да се сместат топлинските акумулатори, за да се поврзат со сончевите колектори.

Член 13

Во градежните објекти бројот за измена на внатрешниот воздух со надворешниот, пресметана врз основа на волуменот на нето затоплувана површина треба да изнесува најмалку n = 0,5 [h-1], или во согласност со технички прописи на градежниот објект за проветрување и климатизација.

За градежни објекти за кои се бара бројот на измена на воздухот да е поголема од 1 [h-1] според прописите на градежниот објект за проветрување и климатизација, тогаш се обезбедува враќање на топлината од отпаден воздух. Ефикасноста на уредите за враќање на отпадниот топол воздух треба да се усогласени со прописите на градежниот објект за проветрување и климатизација. Уредот за враќање на топлината од отпаден воздух, при проектни услови, треба да има ефикасност η >65%, односно η >50% при вградување на плочести изменувачи на топлина при проток на воздух > 15000 [m3/h], η ≥ 45 % при вградување на плочести изменувачи на топлина при проток на воздух ≤ 15000 [m3/h], и η ≥ 40 % при вградување на изменувачи на топлина со ламели.

Член 14

Сите прозори, врати и други фиксни проѕирни градежни елементи кои се инсталираат на градежни објекти треба да се монтираат така што пропуштањето на воздух од просторот или од повеќе простори измерено според ISO 9972 стандардот при подпритисок од 50 [Pa] да не изнесува повеќе од две воздушни измени на час. Барањата утврдени во став 1 на овој член се однесуваат на прозори и балконски врати вградени на еднокатни или двокатни градежни објекти и на влезни врати вградени на првиот или вториот кат од градежниот објект. Пропуштањето воздух низ прозорците и вратите и непропустливоста на вода треба да ги задоволуваат најмалку барањата на класа 2 според стандардот “Прозорци и врати. Пропустливост на воздух. Класификација“ (EN 12207) и непропустливост на вода, измерена според стандардот “Прозорци и врати. Пропустливост на воздух. Класификација“ (EN 12207) до 150 [Pa] диференцијален притисок, и се однесуваат на прозори, влезни врати и балконски врати вградени над вториот кат на градежниот објект.

5/15

Член 15

Барањата за енергетските потреби за светилките во градежните објекти, како и

нивото на осветленост на просторот се определуваат во согласност со стандардот “ Енергетски карактеристики на градежни објекти – Енергетски барања за осветлување –“ (EN 15193).

Член 16

Барањата за топлинска заштита и ефикасно користење на енергијата кои се

утврдени со овој правилник, треба да се исполнат при изградба на нови и реконструкција на постојни градежни објекти кои се греат на внатрешна температура повисока од 12 °C, за обезбедување на нормални услови во внатрешноста на градежните објекти наменети за живеење и работа.

Член 17

Во пресметките за енергетска ефикасност треба јасно да се прикаже дека проектираните конструкции и инсталации, како и комплетниот градежен објект како целина, наполно се во согласност со барањата утврдени со овој правилник.

Пресметките од став 1 на овој член содржат:

- коефициент на топлинска пропустливост за секоја градежна конструкција (U); - коефициент на топлински загуби низ обвивката на градежниот објект (HT); - коефициент на топлински загуби при вентилирање на градежниот објект (HV); - вкупен коефициент на пренесување на топлина низ обвивката на градежниот објект (H) - вкупна годишна потреба од топлина за греење и проветрување на градежниот објект (QH,nd,an); - вкупна годишна потреба од енергија за ладење (QC,nd,an) на градежниот објект; - вкупна годишна потреба од енергија за осветлување на градежниот објект - вкупна годишна потреба од енергија за подготовка на санитарна топла вода во градежниот објект; - вкупна годишна потреба од примарна енергија на системот; и - вкупна емисија на CO2 при задоволувањето на потребите за енергија на градежниот објект

III. Означување на градежните објекти во поглед на нивните енергетски карактеристики

Член 18

Означувањето на градежните објекти кои имаат вкупна подна површина над

1000 m2 која ја користат јавни институции и институции што даваат јавни услуги се врши со поставување на сертификатот кој не е постар од 10 години, на главниот влез на градежниот објектот, јасно видлив на јавноста.

Член 19

Сертификат ги содржи особено следните елементи:

6/15

(1) Површина и волумен на градежниот објект (2) Фотографија на градежниот објект (3) Коефициенти на топлинска пропустливост на елементите од обвивката на градежниот објект (4) Потрошувачка на енергија за греење на градежниот објект (5) Потрошувачка на енергија за ладење на градежниот објект (6) Вкупна потрошувачка на енергија за греење, проветрување, ладење, подготовка на санитарна топла вода, осветлување, електрична енергија за помошни апарати. (7) Вкупна потрошувачка на примарна енергија (8) Емисија на CO2.

Член 20

Сертификатот од член 19 на овој правилник треба да содржи и “препораки“ за

економски оправдани мерки, кои може да се превземат за да се подобрат енергетските карактеристики на градежните објекти. IV. Услови кои треба да ги исполнува правно лице за добивање решение за овластување

Член 21

Овластеното правно лице за надзор треба да има две стручни лица постојано вработени, кои се вклучени во процесот на надзор, и тоа: - еден дипломиран инженер по машинство од област на енергетиката со најмалку пет години работно искуство во струката, - еден дипломиран инженер од област на градежништво, архитектура или електротехника, со најмалку 5 години работно искуство во струката.

Член 22

Овластеното правно лице за надзор треба да ги исполни следните услови:

- да има посебна работна просторија со канцелариска опрема во која се сместени стручните лица, - да ги има на располагање сите стандарди за енергетска ефикасност на градежни објекти во согласност со овој правилник, - да располага со соодветен софтвер за користење на методологијата за пресметување на енергетските карактеристики на градежните објекти. V Начин на издавање решение за овластување на правно лице за вршење на контрола за исполнетост на барањата за енергетските карактеристики на градежните објкети од аспект на ЕЕ

Член 23

Заинтересираното правно лице за да добие решение за овластување на правно лице за вршење на контрола за исполнетост на барањата за енергетските карактеристики на градежните објкети од аспект на енергетска ефикасност потребно е да поднесе барање до Министерството за економија.

Кон барањето потребно да се приложи следната документација и тоа:

7/15

- документ од надлежен орган за регистрирана дејност како доказ дека е регистриран како правно лице,

- потврда за платени даноци, придонеси, и други јавни давачки од ндлежен орган, - доказ дека располага со потребниот простор и опрема наведени во член 22 од

овој правилник - М1 и М2 образци, потврда за должина на работен стаж и биографии за стручните

лица кои ќе ја вршат контролата согласно чл. 21 од овој правилник Доколку врз основа на поднесеното барање и поднесената документација се утврди дека нема пречки за доделување на решение, Министерот надлежен за работите од областа на енергетиката, во рок од 15 дена донесува решение за овластување на правното лице. Издаденото решение се објавува на web страната на Министерството за економија.

Член 24

Решението за овластување се издава со важност од 3 години, после што треба да се обнови барањето за издавање на решение. Доколку дојде до промена на потребните условите за издавање решение за овластување, правното лице кое поседува решение за овластување е должно во рок од 15 дена да го извести Министерството надлежно за работите од областа на енергетиката за настанатите промени. VI. Начин на контрола на усогласеноста на градежниот објект од аспект на енергетската ефикасност

Член 25

Потребата, начинот на контрола и зачестеноста на контролата според стандардот “Системи за греење во градежни објекти. Инспекција на котли и системи за греење“ (EN 15378) на котелските постројки предвидени за греење на градежните објекти и на системите за климатизација и ладење на градежни објекти со капацитет поголем од 12 kW, се врши согласно прописи за енергетска ефикасност на котли и системи за климатизација и ладење.

Член 26

Инвеститорот на нов градежен објект и постоeчки градежен објект на кој се врши поголема реконструкција на градежниот објект , за да добие сертификат, треба да поднесе барање до овластено правно лице. Кон барањето потребно е да ја приложи следната документација : - изведбен проект и - извештаи на надзорните органи при градба.

Барањето се поднесува најдоцна во рок од 30 дена по добивање на одобрение за употреба на градежниот објект.

Овластено правно лице за да го издаде сертификатот, ја врши контролата во рок од 20 дена по добивањето на комплетното барање за издавање на сертификат.

Член 27

Овластено правно лице за вршење контрола ја споредува проектираната со изведената состојбата на градежниот објект.

8/15

Врз основа на податоците од споредбата, овластено правно лице врз основа на методологијата ги прави потребните пресметки за издавање на сертификат за исполнетост на барањата за енергетските карактеристики на градежните објекти од аспект на енергетска ефикасност.

Член 28

Овластено правно лице е должно во рок од 15 дена од извршената контрола на лице место, да издаде сертификат за исполнетост на барањата за енергетските карактеристики на градежните објекти од аспект на енергетска ефикасност.

Сертификатот е со рок на важење од 10 години.

Член 29

Формата на сертификатот е дадена како Прилог 3 и претставува составен дел на овој правилник.

VII. Завршна одредба

Член 30

Овој правилник влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во Службен весник на Република Македонија, а ќе се применува од 1 jануари 2010 година.

9/15

ПРИЛОГ бр. 1 Список на македонски стандарди и ЕУ стандарди

1 EN 410

Застаклени површини во згради — Определување светлосни и сончеви карактеристики на стаклото Glass in building — Determination of luminous and solar characteristics of glazing

2 МКС У.Ј5.520 Топлинска техника во градежништвото - Метода за пресметка

на дифузија на водена пареа во згради 3 МКС У.Ј5.530

Топлинска техника во градежништвото - Методи за пресметка на карактеристиките на топлинска стабилност на надворешни градежни конструкции на згради во летниот период

4

EN 673

Застаклени површини во згради — Определување на коефициент на топлинска пропустливост [U вредност] — Пресметковен метод Glass in building — Determination of thermal transmittance [U value] — Calculation method

5

МКС EN 832/Кор

Toplinski karakteristiki na zgradi – Presmetka na potrebna energija za greewe – Stanbeni zgradi (identi~en so EN 832:1998/AC:2000) Thermal performance of buildings – Calculation of energy use for heating–Residential buildings

6

МКС ЕN ISO 6946/А1

Градежни конструкции и компоненти – Топлински отпор и коефициент на пренесување на топлината – Пресметковен метод (идентичен со EN ISO 6946:1996/A1:2003) Building components and building elements - Thermal resistance and thermal transmittance - Calculation method (ISO 6946:1996/Amd. 1:2003)

7 МКС EN ISO 7345

Топлинска изолација - Физички големини и дефиниции Thermal insulation - Physical quantities and definitions (ISO 7345:1987)

8 МКС ISO 9229

Топлинска изолација - Материјали, производи и системи – речник Thermal insulation - Vocabulary

9 МКС ЕН ИСО

9251

Топлинска изолација - Состојби при пренесувањето на топлина и својствата на материјалите (идентичен со EN ISO 9251:1995) Thermal insulation - Heat transfer conditions and properties of materials - Vocabulary (ISO 9251:1987)

10 МКС ЕН ИСО 9346

Топлинска изолација - Пренесување на маса - Физички големини и дефиниции (идентичен со EN ISO 9346:1995) Hygrothermal performance of buildings and building materials - Physical quantities for mass transfer - Vocabulary (ISO 9346:2007)

11

МКС EN ISO 10077-1

Toplinski karakteristiki na prozorci, vrati i kapaci – Presmetka na koeficient na prenesuvawe na toplina – Del 1: Poednostavena metoda (identi~en so EN ISO 10077-1:2000) Thermal performance of windows, doors and shutters – Calculation of thermal transmittance – Part 1: Simplified method

12

МКС ЕN ISO 10077-2

Toplinski karakteristiki na prozorci, vrati i kapaci – Presmetka na koeficient na prenesuvawe na toplina – Del 2: Numeri~ka metoda za ramki

(identi~en so EN ISO 10077-2:2003) Thermal performance of windows, doors and shutters – Calculation of thermal transmittance – Part 2: Numerical method for frames

10/15

13

ЕN ISO 10211

Топлински мостови во градежна конструкција - Пресметка на топлински протоци и површински температури - Детална пресметка Thermal bridges in building construction - Heat flows and surface temperatures - Detailed calculations (ISO 10211:2007)

14

МКС EN ISO 10456

Grade`ni materijali i proizvodi – Postapki za utvrduvawe na deklarirani i proektni toplinski vrednosti (identi~en so EN ISO 10456:1999) Building materials and products – Procedures for determining declared and design thermal values

15 MKС EN 12207

П Прозори и врати - Пропустливост/пропуштање на воздух – Класификација (идентичен со EN 12207:1999) Windows and doors – Air permeability – Classification

16

EN ISO 12567-1

Топлински карактеристики на врати и прозори – Определување на пренос на топлина по метод на “топлинска кутија“ - Дел 1: Комплетни прозори и врати

17 МКС EN 12831

Системи за греење во објекти – Метода за пресметка на проектно оптоварување за греење (идентичен со EN 12831:2003) Heating systems in buildings – Method for calculation of the design heat load

18

EN 13363-2/AC

Компоненти за сончева заштита комбинирани со застаклување — Пресметка на вкупната сончева и светлосна пропустливост — Дел 2: Метод за детална пресметка Solar protection devices combined with glazing — Calculation of total solar energy transmittance and light transmittance — Part 2: Detailed calculation method

19 МКС EN ISO 13370

Toplinski karakteristiki na zgradi – Prenesuvawe na toplina niz tlo – Metodi za presmetka (identi~en so EN ISO 13370:1998) Thermal performance of buildings – Heat transfer via the ground – Calculation methods

20

EN 13465

Вентилација на објекти – Пресметковни методи за одредување на проток на вентилационен воздух во станови вклучувајќи инфилтрација (идентичен со EN 13465:2004) Ventilation for buildings – Calculation methods for the determination of air flow rates in dwellings including infiltration

21 EN 13779

Вентилација на нестанбени објекти – Барања за перформанси на собни системи за вентилација и климатизација Ventilation for non-residential buildings - Performance requirements for ventilation and room-conditioning systems

22 EN ISO 13786 Термички карактеристики на компоненти за објекти - Динамички термички карактеристики - Методи за пресметка Thermal performance of building components – Dynamic thermal characteristics – Calculation methods (ISO 13786:1999)

23

МКС EN ISO 13788

Higrotermalni karakteristiki na grade`ni komponenti i elementi – Vnatre{na povr{inska temperatura za izbegnuvawe na kriti~na povr{inska kondenzacija i kondenzacija vo sloevite - Metodi za presmetka (identi~en so EN ISO 13788:2001) Hygrothermal performance of building components and building elements – Internal surface temperature to avoid critical surface humidity and interstitial condensation – Calculation methods

24 МКС EN ISO

13789

Toplinski karakteristika na zgradi – Koeficient na toplinski zagubi – Presmetkovna metoda (identi~en so EN ISO 13789:1999) Thermal performance of buildings – Transmission heat loss

11/15

coefficient – Calculation method

25 МКС EN ISO 13790

Toplinski karakteristiki na zgradi – Presmetka na potrebna energija za greewe (identi~en so EN ISO 13790:2004) Thermal performance of buildings – Calculation of energy use for heating

26 EN 13947

Топлински карактеристики на преградни ѕидови — Пресметка за топлинска пропустливост Thermal performance of curtain walling — Calculation of thermal transmittance

27

МКС EN ISO 14683/Кор

Toplinski mostovi vo grade`na konstrukcija – Koeficient na linearno prenesuvawe na toplinata – Uprosteni metodi i voobi~aeni vrednosti (identi~en so EN ISO 14683:1999/AC:1999) Thermal bridges in building construction – Linear thermal transmittance – Simplified methods and default values

28 EN 15193

Енергетски карактеристики на градежни објекти — Енергетски потреби за осветление Energy performance of buildings — Energy requirements for lighting

29

prEN 15203

Енергетски карактеристики на градежни објекти – Проценка за потрошувачка на енергија и дефинирање на класи на потрошувачка Energy performance of buildings –Assessment of energy use and definition of ratings

30

EN 15217

Енергетски карактеристики на градежни објекти — Методи за изразување на енергетски карактеристики и за енергетско сертифицирање на згради Energy performance of buildings — Methods for expressing energy performance and for energy certification of buildings

31 EN 15232

Енергетски карактеристики на градежни објекти —Влијание на автоматиката, контролата и управувањето во градежните објекти Energy performance of buildings - Impact of building automation, controls and building management

32 EN 15240 Инспекција на системи за климатизација

Air-conditioning inspections

33 EN 15241

Вентилација на објекти – Методи за пресметка на загуби на енергија поради вентилација и инфилтрација на комерцијални објекти Ventilation for buildings — Calculation methods for energy losses due to ventilation and infiltration in commercial buildings

34 EN 15242 Вентилација на објекти – Методи за пресметка на проток на воздух во објекти вклучувајќи и инфилтрација Ventilation for buildings — Calculation methods for the determination of air flow rates in buildings including infiltration

35

EN 15243

Вентилација на објекти – Пресметка на собни температури, оптоварување и енергија за простории во објекти со собни системи за киматизација Ventilation for buildings — Calculation of room temperatures and of load and energy for buildings with room conditioning systems

36 EN 15255

Топлински карактеристики на објекти – Пресметка на сензибилно ладилно оптоварување на просторот – Општи критериуми и постапки за докажување Energy performance of buildings – Sensible room cooling load calculation – General criteria and validation procedures

37 EN 15265 Енергетски карактеристики на објекти —Пресметка на

енергетските потреби за греење и ладење со употреба на

12/15

динамички методи— Општи критериуми и постапки за докажување Energy performance of buildings — Calculation of energy needs for space heating and cooling using dynamic methods — General criteria and validation procedures

38 prEN 15 315

Енергетски карактеристики на згради – Целокупна потрошувачка на енергија, примарна енергија и емисии на CO2 Energy performance of buildings - Overall energy use, primary energy and CO2 emission

39

EN 15316-2.1, -2.3

Системи за греење на објекти – Метода на пресметување на потребната енергија за греење и ефикасноста на системот – Дел 2-1: Системи што оддаваат топлина во просторот Дел 2-3: Дистрибутивни системи за греење Heating systems in buildings — Method for calculation of system energy requirements and system efficiencies — Part 2-1: Space heating emission systems; - Part 2-3: Space heating distribution systems

40

EN 15316-3-1

Системи за греење на објекти – Метода на пресметување на потребната енергија за греење и ефикасноста на системот – Дел 3-1: Системи за подготовка на санитарна топла вода, карактеризација на потребите Heating systems in buildings — Method for calculation of system energy requirements and system efficiencies — Part 3-1: Domestic hot water systems, characterization of needs (tapping requirements)

41 EN 15377-3

Проектирање на интегрирани површински системи за греење и ладење со вода – Дел 3: Оптимална примена со обновливи извори на енергија за поддршка на обновливи енергетски системи за греење при ниска температура и ладење при висока температура Design of embedded water based surface heating and cooling systems (to facilitate renewable low temperature heating and high temperature cooling)(multiple parts)

42 EN 15378 Системи за греење на објекти – Инспекција на котли и системи за греење Heating systems in buildings. Inspection of boilers and heating systems

43 EN 15459

Енергетски каракетристики на објекти – Процедура за економска проценка на енергетските системи во објектите Energy performance of buildings - Economic evaluation procedure for energy systems in buildings

44 EN 15603

Енергетски каракетристики на објекти – Вкупна потрошувачка на енергија и дефинирање на енергетската категорија Energy performance of buildings - Overall energy use and definition of energy ratings

ЛЕГЕНДА:

повлечени европски стандарди заменети со нови верзии

стандарди во фаза на усвојување

13/15

ПРИЛОГ бр. 2

Табела 1: Максимално дозволена топлинската пропустливост, Umax

Umax1) во [W/(m2·K)]

Р.бр. Градежна конструкција Градежни објекти со внатрешна температура

θi ≥ 18°C

Нискотемпературни градежни објекти или зони со внатрешна температура

θi од 12°C до 18°C

1 Надворешни ѕидови и ѕидови кон негреани простори

0,40 0,70

1a Надворешни ѕидови и ѕидови кон негреани простори – помали површини кои вкупно не надминуваат 10% од нетранспарентниот дел

0,60 0,70

2 Ѕидови помеѓу греани простори со различни грејни системи, различити корисници или сопственици

1,60 нема услов

3 Надворешни ѕидови вкопани во терен и меѓукатна конструкција вкопана во терен

0,70 0,80

4 Меѓукатна конструкција помеѓу греани простори

1,35 1,35

5 Под на терен 2) 0,40 0,70

6 Меѓукатна конструкција над негреан простор, подрум или над надворешен воздух (еркери)

0,35 0,45

7 Под на терен при панелно подно греење 2)

0,35 нема услов

8 Рамни или коси покриви над греан простор

0,30 0,60

9 Лесни градежни конструкции (под 150 kg/m2), освен покрив

0,30 0,40

10 Прозорци и надворешни балконски врати 2.00 3.1

1) Пресметките се прават според стандардот МКС EN ISO 6946. 2) Пресметките се прават според стандардот МКС EN ISO 13370.

14/15

15/15

ПРИЛОГ бр. 3

СЕРТИФИКАТ за исполнетост на барањата за енергетските карактеристики на градежни објекти од аспект на енергетска ефикасност

Адреса: xxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxx Вид на објект: Станбен Површина/волумен: XXXXX/YYYYY Комплетен или дел од објект: Комплетен Дата на издавање ДДММГГГГ Дата на контрола: ДДММГГГГ Име на контролорот ХХХХ ХХХХ Овластување бр. XXZZYY Број на сертификат: XXZZYY

топлинска пропустливост на елементите од обвивката

Надворешни ѕидови

Покрив Под Прозорци

U [W/(m2·K)]

Оценка на карактеристиките на овој станбен објект Овој станбен објект беше испитан и неговите карактеристики се проценети врз основа на неговата енергетска ефикасност и влијанието врз животнатa средина. Контролата е извршена во согласност со методологијата за пресметување на енергетските карактеристики на градежните објекти која дава проценка за енергетската ефикасност и влијанието врз животната средина заснована на емисиите на јаглероден двооксид (СО2).

Проценка на енергетската ефикасност Проценка на влијанието врз животната средина

Постоечка Потенцијална Високо ефикасен - ниски трошоци

Енергетски неефикасен - високи трошоци

МК 2008 директива

Проценката на енергетската ефикасност е мерка за вкупната Проценката на влијанието врз *Животната Средина е мерка за ефикасност на еден објект. Колку е повисок рангот, толку е влијанието на станбениот објект врз животната средина. Колку е повисока енергетската ефикасност и сметките се помали. повисок рангот толку е помало влијанието врз животната средина

Потрошувачка на енергија на овој станбен објект Во оваа табела се поместени индикатори за тоа колку енергија се троши, а кои се можностите со примена на мерки за енергетска ефикасност да се оствари. Резултатите се прикажани поединечно за различните потреби. Потрошувачката на енергија ја вклучува и енергијата која се троши при трансформација, дистрибуција и испорака во објектот.

Потрошувачка на енергија Постоечка Потенцијална

Примарна енергија вкупно xxx [kWh/m2 годишно] xxx [kWh/m2 годишно]

Емисии на јаглероден двооксид xx [ton/годишно] xx [ton/годишно]

Греење и вентилација xxx [kWh/m2 годишно] xxx [kWh/m2 годишно] Санитарна топла вода xxx [kWh/m2 годишно] xxx [kWh/m2 годишно]

Ладење xxx [kWh/m2 годишно] xxx [kWh/m2 годишно]

Постоечка Потенцијална Висока заштита на ЖС* - ниски емисии на СО2

Ниска заштита на ЖС* – ниски емисии на СО2

МК 2008 директива

Потпис на овластено лице