PRAWO

„ignorantia iuris nocet”

Mgr Maciej Tauber

Centrum Europejskie UW

Temida

– grecka bogini

sprawiedliwości .

Atrybuty: opaska, waga i

miecz.

Pojęcie i Funkcje Prawa

Prawo pozytywne v. prawo naturalne

Kierunek pozytywistyczny

Uznaje on, że prawem jest zespół norm (wypowiedzi o powinnymzachowaniu) ustanowionych i chronionych (sankcjonowanych)przez państwo posługujące się środkami przymusu.

(A.Comte, J.Austin, H.Kelsen)

Kierunek prawnonaturalny

Zakłada, że prawo pozytywne nie jest wyłącznym ani

najwyższym wzorem zachowań i że ludzie związani są

także prawem naturalnym, normami lub choćby ideałami

nie będącymi wytworem ludzkiego stanowienia.

(św. Augustyn, św. Tomasz z Akwinu)

Prawo w znaczeniu

prawniczym

Zespół reguł ustanowionych bądź uznanych przez

odpowiednie organy państwa, wobec których

posłuch zapewniony bywa w ostateczności dzięki

przymusowi, jaki stosować może państwo.

(sens przedmiotowy)

Uprawnienia przyznawane jednostce przez

obowiązujące akty prawne.

(sens podmiotowy)

Funkcje prawa

Stabilizacyjna – utrwalenie istniejącego ładu politycznego,

gospodarczego itp.

• Dynamizacyjna – polega na promowaniu zmian w różnych

sferach życia społecznego.

• Ochronna – prawo wspiera (chroni) rozmaite wartości

istotne ze społecznego punktu widzenia.

• Organizacyjna – instytucjonalnych warunków życia

społecznego i państwowego.

• Represyjna – prawo karze.

• Wychowawcza

• Kontrolna – poddanie zachowań ludzkich społecznej

kontroli.

• Dystrybutywna – przyczyniania do rozdziału w

społeczeństwie różnego rodzaju dóbr i ciężarów.

• Regulacja konfliktów – rezultatem działania prawa

(przestrzegania i stosowania) jest rozstrzyganie sporów

między ludźmi.

• Kulturotwórcza

Dziedziny i gałęzie prawa

Prawo materialne

ogół norm regulujących treśd stosunków prawnych – obowiązki iuprawnienia podmiotów tych stosunków oraz ewentualnieokreślające sankcje za nieprzestrzeganie, niedopełnienieobowiązków lub przekroczenie granic uprawnieo.

(prawo karne materialne, ujęte w zasadniczej części przez Kodeks Karny, prawo cywilne

materialne, p. materialne administracyjne)

Prawo formalne (zwane także procesowym)

określa tryb postępowania przed organami władzy publicznej

związanego z dochodzeniem uprawnień, egzekwowaniem

obowiązków, stosowaniem sankcji ujętych w prawie

materialnym.

(Kodeks postępowania karnego, Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks

postępowania administracyjnego)

Dziedziny i gałęzie prawa

Inne kryteria kategoryzowania normy to:

Prawo przedmiotowe

ogół norm składających się na system prawa zarównoobowiązującego tu i teraz, jak też obowiązującego dawniej. Wtakim znaczeniu termin prawo pojawia się w takich zwrotach jak:prawo europejskie, zwyczajowe prawo francuskie XII w. itd.(Występuje również w węższym znaczeniu, na określenie zbioru norm

mniejszego niż cały system, w odniesieniu do norm regulujących pewnąsferę życia społecznego: polskie prawo karne, prawo o ruchu drogowym,prawo zobowiązao, prawo energetyczne. Takie prawo zazwyczaj obejmujenormy o charakterze zarówno materialnoprawnym orazformalnoprawnym)

Prawo podmiotowe

zespół uprawnieo służących podmiotom prawa w ich wzajemnych relacjach. W tym znaczeniu: nabywamy prawo do emerytury, prawo obywatelskie, prawo własności.

Prawo i wartości

Prawo jest zjawiskiem kulturowym – budowane jest na

gruncie pewnych wartości w celu ich realizacji i

ochrony

Wartości są zasadniczym elementem każdej kultury we

wszystkich jej postaciach – artystycznej, moralnej,

naukowej, politycznej, obyczajowej.

Wartości przyjmowane w społeczeństwie kształtują nie

tylko treść, formę i granice prawa.

Uznanie pewnych stanów rzeczy lub przedmiotów za

cenne (wartości) prowadzi ludzi do formułowania

wzorów zachowań, uzasadniania oraz wspierania ich

(obrony) w taki sposób, że wzory te stają się też

częścią innych systemów normatywnych. Prawo nie

jest bowiem jedynym społecznie

wykorzystywanym regulatorem zachowań

ludzkich. (normatywne i nienormatywne regulatory)

Przepis prawny a norma

prawnaNorma prawna – to wypowiedź zawierająca żądanie władzy

publicznej, aby w określonej sytuacji adresat podjął wyznaczonew niej działanie. Jest to zatem norma postępowania, którazostała ustanowiona przez kompetentne organy władzypublicznej.

Przepis prawny – jednostka redakcyjna aktu prawnego wyraźniewyodrębniona w formie artykułu lub paragrafu (gramatycznie –zdanie).

Budowa normy prawej

Trójelementowa koncepcja budowy normy prawnej:

• Hipoteza – określa warunki zastosowania normy prawnej oraz jej adresata;

• Dyspozycja – określa właściwy sposób zachowania się adresata w okolicznościach wskazanych w hipotezie (co zrobid by uniknąd sankcji);

• Sankcja – określa negatywne następstwa, jakie spotkają adresata, jeśli zachowa się w sposób niezgodny z zasadą wyrażoną w dyspozycji.

Rodzaje norm i sankcjiRodzaje norm prawnych

podział ze względu na:

Sposób wysłowienia:

• Nakazujące

• Zakazujące

• Uprawniające

Zakres stosowania:

• Bezwzględnie obowiązujące –

podmioty prawa nie mogą

decydować, czy należy

zastosować się do tych norm.

• Względnie obowiązujące – są

stosowane tylko wtedy, gdy

podmioty prawa nie przyjęły

innych reguł niż wyrażone w

dyspozycji.

Zakres obowiązywania:

• IUS COMMUNE –

obowiązujące na obszarze

całego państwa

• IUS PARTICULARE –

obowiązujące na części

terytorium państwa

Rodzaje sankcji

Karne:

• mają charakter represyjny i

polegają na odebraniu lub

ograniczeniu dostępu do dóbr

uznawanych za cenne i pożądane

(życia, majątku, wolności);

• w polskim prawie kary dzieli się na

zasadnicze i dodatkowe.

Egzekucji:

• polegają na zmuszeniu adresata

nieprzestrzegającego normy

prawnej do zrealizowania takiego

stanu rzeczy, który istniałby, gdyby

norma była przestrzegana.

• Sankcje egzekucji mogą mieć

postać:

– egzekucji sądowej (sądy i

komornicy)

– egzekucji administracyjnej

(urzędy skarbowe, ZUS)

Nieważności:

• polegają na tym, że jeżeli czynność

prawna została wadliwie dokonana,

to nie wywołuje skutków prawnych;

• działania objęte sankcją

nieważności są traktowane jako

nieważne.

Gałęzie prawa

Podział gałęzi prawa:

Prawo prywatne:

• chroni interesy jednostek, reguluje stosunki majątkowe i

osobiste,

• stronami stosunku prawnego są jednostki,

• opiera się na zasadzie równorzędności podmiotów.

Prawo publiczne:

• służy ochronie interesów państwa, zbiorowości, dobra

wspólnego,

• reguluje stosunki między organami państwa oraz między

państwem a jednostką,

• opiera się na zasadzie podporządkowania jednych

podmiotów drugim.

Najważniejsze gałęzie

prawaPrawo międzynarodowe publiczne:

• reguluje stosunki między państwami i innymi podmiotami

stosunków międzynarodowych (np. organizacjami

międzynarodowymi). Wywiera także wpływ na prawo wewnętrzne

państw.

• podstawowymi źródłami międzynarodowego prawa publicznego są

umowy międzynarodowe, zwyczaj międzynarodowy, a także

orzecznictwo sądów międzynarodowych.

Prawo konstytucyjne:

• jest prawem publicznym, obejmującym normy dotyczące ustroju

państwowego, kompetencji organów oraz praw obywateli.

• normy konstytucyjne mają znaczenie szczególne, są bowiem

zasadami całego prawa w państwie, w którym obowiązują.

Prawo administracyjne:

• jest prawem publicznym;

• reguluje organizację i funkcjonowanie organów administracji

rządowej i samorządowej, a także ich relacje z obywatelami;

• dzieli się na materialne, ustrojowe oraz postępowania;

• podstawowe źródła to kodeks postępowania administracyjnego

oraz akty wydawane przez różne organy administracji.

Najważniejsze gałęzie

prawa c.d.Prawo karne:

• jest prawem publicznym;

• określa reguły odpowiedzialności oraz sankcje za czyny

zabronione;

• dzieli się na materialne, procesowe i wykonawcze;

• podstawowe źródła: kodeks karny, kodeks karny wykonawczy,

kodeks postępowania karnego.

Prawo cywilne:

• fundament prawa prywatnego

• normuje stosunki majątkowe i niektóre niemajątkowe między

osobami fizycznymi i prawnymi oraz tzw. ułomnymi osobami

prawnymi;

• podstawowe źródła: kodeks cywilny oraz ustawy.

Prawo pracy:

• charakter mieszany – elementy prawa publicznego oraz

prywatnego;

• reguluje stosunki między pracownikami a pracodawcami, określa

ich prawa i obowiązki, a także zasady zawierania umów o pracę.

• podstawowe źródła: kodeks pracy.

System źródeł prawa w

PolsceHierarchia aktów prawnych w Konstytucji RP:

Konstytucja

I

Ratyfikowane umowy międzynarodowe

I

Rozporządzenia, dyrektywy i decyzje UE

I

Ustawy i rozporządzenia z mocą ustawy

I

Rozporządzenia

I

Akty prawa miejscowego

Publikacja aktów

prawnychArt. 88 Konstytucji – jawnośd i powszechnośd dostępu do prawa.

Ustawa z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych

Dziennik Ustaw RP

• wydawany przez Prezesa Rady Ministrów i ogłasza się w nim:

• konstytucję;

• ustawy;

• rozporządzenia z mocą ustawy wydane przez Prezydenta RP;

• rozporządzenia wydane przez Prezydenta RP, Radę Ministrów,

premiera, ministrów kierujących działami administracji rządowej,

członków Rady Ministrów, którzy są przedstawicielami komitetów

określonych w ustawach, Krajową Radę Radiofonii i Telewizji;

• orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów

normatywnych publikowanych w Dzienniku Ustaw;

• akty dotyczące stanu wojny i zawarcia pokoju;

• akty dotyczące referendum zatwierdzającego zmianę konstytucji,

referendum ogólnokrajowego wyborów do sejmu i senatu oraz

prezydenta;

• akty dotyczące stanu wojennego, wyjątkowego oraz stanu klęski

żywiołowej.

Publikacja aktów

prawnych c.d.Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”:

publikowany przez Prezesa Rady Ministrów i ogłasza się w nim:

• zarządzenia Prezydenta RP na podstawie ustawy;\

• uchwały Rady Ministrów i zarządzenia premiera wydawane na

podstawie ustawy;

• orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aktów

normatywnych z „Monitora Prawnego”;

• uchwały Zgromadzenia Narodowego;

• niektóre uchwały Sejmu i Senatu (dot. m.in. wotum zaufania lub

wotum nieufności dla rządu);

• akty prezydenta dotyczące m.in. powołania premiera, dymisji rządu,

powołania na wyższe stanowiska państwowe.

Dzienniki Urzędowe Ministrów

publikowane przez poszczególnych ministrów:

• akty wydawane przez danego ministra;

• uchwały rządu uchylające zarządzenia ministra wydającego

dziennik;

• orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawach wyżej

wymienionych aktów prawnych.

Wojewódzki dziennik urzędowy

publikowany przez wojewodę:

• akty prawa miejscowego stanowione przez wojewodę, organy

administracji niezespolonej, sejmik województwa, radę powiatu i

gminy;

• akty premiera uchylające akty prawa miejscowego.

Prawo cywilne

Podmioty prawa cywilnego:

Osoba fizyczna:

• w języku prawa – człowiek od momentu narodzin do śmierci;

• posiada zdolność prawną – możliwość bycia podmiotem prawa

cywilnego (wyjątek to dziecko poczęte – nie ma prawa

dziedziczenia).

Osoba prawna:

• jednostka organizacyjna

• może występować jako samodzielny podmiot prawa

• to m.in. : stowarzyszenia, partie polityczne, związki zawodowe,

jednostki samorządu terytorialnego (gmina, powiat,

województwo), skarb państwa oraz związki religijne.

Zdolność do czynności prawnych

Zdolność do czynności prawnych to zdolność do nabywania praw i

zaciągania zobowiązań za pomocą czynności prawnych

(możliwość zawierania umów, sporządzania testamentu).

Żeby być właścicielem rzeczy wystarczy zdolność prawna, ale aby ją

sprzedać w sposób prawnie ważny trzeba mieć zdolność do

czynności prawnych.

Prawo cywilne c.d.3 zakresy zdolności do czynności prawnych w przypadku

osób fizycznych:

• Pełną zdolność do czynności prawnych osiąga człowiek

z chwilą osiągnięcia 18 lat (wyjątek małżeństwo; nie traci

się zdolności prawnej jeżeli takie małżeństwo rozpadnie się

przed uzyskaniem 18 roku życia). Można dokonywać

wszelkich czynności prawnych.

• Ograniczoną zdolność mają osoby, które ukończyły 13

rok życia oraz osoby częściowo ubezwłasnowolnione.

Czynność prawna takiej osoby wymaga potwierdzenia

przez rodziców (opiekunów). Taka osoba może jednak

zawierać umowy w drobnych sprawach życia codziennego.

• Nie mają w ogólne zdolności do czynności prawnych

osoby poniżej 13 roku życia oraz osoby całkowicie

ubezwłasnowolnione. Nie mogą zawierać żadnych umów z

wyjątkiem umów należących do drobnych spraw życia

codziennego, które nie pociągają za sobą pokrzywdzenia

tej osoby.

Prawo cywilne c.d.

Rodzaje norm prawa cywilnego:

• Bezwzględnie wiążące (imperatywne, kategoryczne, IUS

COGENS) – strony stosunku prawnego muszą się zastosować do

ich brzmienia, nie mogą samodzielnie kształtować swojego

zachowania. Normy charakterystyczne dla prawa publicznego.

• Względnie wiążące (dyspozytywne, uzupełniające, IUS

DISPOSITIVUM) – ich zastosowanie zależy od woli stron, gdy nie

ustalą one inaczej konsekwencji prawnych. Normy te są

charakterystyczne dla prawa prywatnego. Najczęściej w tego

rodzaju normach występują zwroty: „z braku odmiennej umowy”,

„chyba że strony postanowiły inaczej”.

• Semiiperatywne (semidyspozytywne) – strony mogą zmienić

stosunek prawny ale tylko na korzyść określonej w normie strony,

nie mogą zaś pogorszyć jej sytuacji. Częściowo norma ma więc

charakter bezwzględnie wiążący, a częściowo względnie wiążący.

Mówi się, że jest to kategoria pośrednia. Normy te mają funkcję

ochronną dla podmiotów, które z reguły są stroną słabszą, np.

konsumentów.

Prawo cywilne c.d.

Działy prawa cywilnego

1. Część ogólna

2. Prawo rzeczowe

3. Prawo zobowiązań

4. Prawo spadkowe

5. Prawo rodzinne

6. Prawo na dobrach niematerialnych (prawo własności intelektualnej).

Prawo rzeczowe:

• dział prawa cywilnego regulujący wszystkie sprawy związane z

prawem do rzeczy;

• Rzecz to przedmiot materialny mający charakter samoistny (na

tyle wyodrębniony, że może być przedmiotem obrotu), dzielą się

na:

• nieruchomości – grunty, budynki, części budynków,

lokale;

• ruchomości – pozostałe rzeczy.

Prawo cywilne c.d.Rodzaje praw rzeczowych:

Własność

• wyłączne prawo do posiadania rzeczy, korzystania z niej (np. pobierania

dochodów) oraz rozporządzania nią (np. przeniesienia prawa własności na

inną osobę).

Użytkowanie wieczyste

• dotyczy gruntów będących własnością skarbu państwa lub gminy.

• trwa minimum 40 lat, a zwykle jest to umowa na 99 lat.

• w sytuacji gdy państwo sprzedaje swoje grunty, użytkownicy mają prawo

pierwokupu.

Ograniczone prawa rzeczowe

• prawa zapewniające tylko ściśle określony zakres uprawnień względem

rzeczy, występują w kilku postaciach:

• Hipoteka – to zabezpieczenie roszczeń pieniężnych na

nieruchomości. Pozwala wierzycielowi dochodzić swoich roszczeń

z nieruchomości.

• Zastaw – to zabezpieczenie roszczeń częścią majątku dłużnika,

na wypadek gdyby nie wywiązał się ze swoich zobowiązań wobec

wierzyciela.

• Służebność – to obciążenie nieruchomości prawem do

korzystania z niej przez inne osoby(np. korzystanie z drogi

biegnącej przez posiadłość innej osoby).

• Użytkowanie – to uprawnienie do korzystania z rzeczy oraz

czerpania z niej korzyści.

• Własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkaniowego

– występuje wtedy, gdy właścicielem lokalu jest spółdzielnia, a

osoba, której to prawo przysługuje, może dysponować lokalem.

Prawo cywilne c.d.

Prawo spadkowe

• dział prawa cywilnego regulujący zasady dziedziczenia,

czyli przechodzenia praw i obowiązków majątkowych

(spadku) z osoby zmarłej na jej spadkobierców. Prawo to

przewiduje dwie formy dziedziczenia – testamentowe i

ustawowe:

• testament – jednostronne oświadczenie woli, w

którym osoba dysponuje swoim majątkiem na

wypadek śmierci. Warunkiem ważności

testamentu jest posiadanie przez osobę go

sporządzającą pełnej zdolności do czynności

prawnych.

• ustawowe – zachodzi wtedy, gdy zmarły nie

pozostawił testamentu. Prawo dokładnie reguluje

kolejność dziedziczenia. W pierwszej kolejności

prawo do spadku mają dzieci i współmałżonek. W

sytuacji gdy zmarły nie miał żadnej bliższej ani

dalszej rodziny, majątek staje się własnością

Skarbu Państwa.

Prawo karnePrzestępstwo

dokonany przez człowieka zawiniony i społecznie niebezpieczny czyn, który

jest zabroniony pod groźbą kary. W przestępstwie występują 4 elementy:

– podmiot przestępstwa – sprawca

– przedmiot przestępstwa – dobro, przeciwko któremu przestępstwo było

skierowane (życie, mienie)

– strona przedmiotowa – sposób i okoliczności popełnienia czynu (czas, narzędzie,

miejsce)

– strona podmiotowa – subiektywne okoliczności sprawy (psychika sprawcy)

Sposoby popełniania przestępstw:

– sprawstwo – popełnienie, kierowanie, zlecenie

– podżeganie – nakłanianie do popełnienia przestępstwa

– pomocnictwo – umożliwienie lub ułatwienie

– usiłowanie – nieudana próba

– przygotowanie – stworzenie warunków

Podział przestępstw:

• wysokość kary:

– zbrodnie – czyny zagrożone karą co najmniej 3 lat pozbawienia

wolności

– występki – czyny zagrożone karą pozbawienia wolności dłużej niż

miesiąc, grzywną powyżej 30 dziennych stawek wynagrodzenia

sprawcy lub karą ograniczenia wolności

• sposób ścigania:

– ścigane z urzędu – przez organy państwa niezależnie od woli

pokrzywdzonego (poważne przestępstwa)

– ścigane na wniosek – osoby pokrzywdzonej (nietykalność cielesna)

• rodzaj winy: umyślne i nieumyślne

Prawo karneKara

środek przymusu stosowany przez państwo wobec osoby

uznanej za winną popełnienia przestępstwa. Spełnia kilka

funkcji:

• odstraszającą

• represyjną – zaspokaja społeczne

poczucie sprawiedliwości

• resocjalizacyjną – umożliwia

przestępcy powrót do uczciwego

życia

• izolacyjną

Rodzaje kar:

• pozbawienie wolności – 3 rodzaje tej kary: od miesiąca do 15

lat, 25 lat oraz dożywotnie pozbawienie wolności

• ograniczenie wolności – od miesiąca do 12 miesięcy i polega

na wykonywaniu pracy nakazanej przez sąd

• grzywna – kara o charakterze majątkowym, od 10 do 360

stawek dziennych (dochody sprawcy, warunki majątkowe i

rodzinne). Może występować samoistnie lub w połączeniu z

karą pozbawienia wolności w zawieszeniu

Postępowanie karneNaczelne zasady:

• zasada prawdy materialnej – rekonstrukcja

• zasada obiektywizmu – bezstronny stosunek sędziego do procesu

• zasada domniemania niewinności

• IN DUBIO (PRO REO) – w razie wątpliwości orzekać na korzyść oskarżonego

• Zasada prawa do obrony

• Zasada publiczności – jawność procesu

• Zasada równouprawnienia stron

• Zasada inkwizycyjności – niezależnie od stron, sąd sam zbiera dowody i sam

ustala okoliczności sprawy

Etapy procesu karnego:

• Postępowanie przygotowawcze – może mieć postać śledztwa lub

dochodzenia. Odpowiednie organy wyjaśniają sprawę – prowadzone w sprawach

lżejszych przez policję (cięższe – zaangażowany prokurator)

• Postępowanie główne – wniesienie aktu oskarżenia przez oskarżyciela do

właściwego sądu. Rozprawa przed sądem I instancji (rejonowy lub okręgowy).

Kończy się wydaniem wyroku (orzeczenie skazujące lub uniewinniające, może

być także zawieszenie lub umorzenie)

• Postępowanie apelacyjne – przed sądem II instancji (miejsce ławników

zawodowi sędziowie)

• Postępowanie wykonawcze – po uprawomocnieniu się wyroku na wniosek

sądu, który przesyła odpowiedniemu organowi wniosek o wykonanie wyroku.

Środki odwoławcze:

• Apelacja – odwołanie od nieprawomocnego wyroku - 14 dni od daty doręczenia.

• Zażalenie – 7 dni od daty wydania postanowienia na postępowanie sądu

• Kasacja – od wyroku sądu II instancji – naruszenie prawa lub procedur – 30 dni.

Postępowanie cywilnePostępowanie cywilne dzielimy na:

• Nieprocesowe – brak przeciwstawnych stron, uczestnicy,

może być wszczęte z urzędu lub na wniosek. (skład:

sędzia lub referendarz sądowy, kończy: postanowienie)

• Procesowe - wszczynane przez osobę, która dochodzi

swoich praw, dwie strony ze sprzecznymi interesami

Przebieg:

• wniesienie do sądu pisma procesowego

• pozew w, zależności od sprawy, wnosi się do sądu

rejonowego lub okręgowego.

• Skład sądu: Sędzia lub Sędzia i 2 ławników

• Powód i pozwany

• Materiał procesowy przygotowywany przez strony procesu

• Proces zakończony jest orzeczeniem o charakterze

wyroku, postanowienia lub zarządzenia.

Postępowanie administracyjneAkty organów administracyjnych:

• Decyzja – skierowany do konkretnego adresata, zawierający

rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie

(np. nakaz, zakaz, licencja)

• Postanowienie – dotyczy kwestii proceduralnych w toku

postępowania, nie rozstrzyga istoty sprawy.

(odrzucenie dowodu)

Ograny odwoławcze:

• od organów samorządu terytorialnego – Samorządowe Kolegium

Odwoławcze. (wojewoda – właściwy minister),

• od organów administracji rządowej – odpowiednie organy nadrzędne lub

minister,

• od organizacji społecznych – właściwe organy wyższe lub organ państwowy

sprawujący nadzór.

Środki odwoławcze:• odwołanie – 14 dni od otrzymania decyzji, kierowane do właściwego organu

odwoławczego (wskazany w decyzji), który może decyzję uchylić w całości lub

częściowo, utrzymać lub umorzyć postępowanie.

• zażalenie – 7 dni od doręczenia

• wznowienie postanowienia – sprawy, w których zapadła ostateczna decyzja,

• stwierdzenie nieważności decyzji

Skargi:

- Zgodność z prawem decyzji, postanowień lub bezczynność. 30 dni od

otrzymania ostatecznej decyzji. Wnieść może strona, prokurator lub RPO

- Od decyzji Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego można wnieść skargę

kasacyjną do NSA, który jeśli zasadna to kieruje z powortem.

Dziękuje za uwagę.