BESCHEIDEN

ONVOLLEDIG

OVERTUIGD

EVIDENTIE

Groen Netwerk

Frank VERMOESEN

10 februari 2015

DEPARTEMENT EXPERTISE & STRATEGIE

Een ecosystemische benadering

van de ruimtelijke planning?

verzegelde bodems

inwoners

2020

Geen eigen tuin

Openbaar groen

Sport- en spelinfrastructuren

Natura 2000

Kleine Zavel (Brussel)Het gewestelijke park

Zoniënwoud (Watermaal-Bosvoorde)Bos en natuurreservaat

Jubelpark (Brussel)Het gewestelijke park

Gaucheretpark

(Schaarbeek)Het gewestelijke park

DeTuinen van de Bloemist (Brussel)Het gewestelijke park

Tuinen van de Bloemist (Laken)Het gewestelijke park

Het park van Woluwe (St-Pieters-Woluwe)Het gewestelijke park

Scheutbos

(St-Jans-Molenbeek)Het gewestelijke park

Dauwpark

(Anderlecht)Het gewestelijke park

Hier woon ik…

Maar hier LEEF ik!

GPDO

Een verantwoordelijke en milieubewuste stad is een compacte stad, een stad die de hulpbronnen van de planeet (water, lucht, energie, klimaat, biodiversiteit...) in stand houdt en duurzaam beheert en de overlast voor het leefmilieu beperkt.

Het GPDO staat voor een globaal gereguleerd milieubeheer, gericht op de ontwikkeling van een stedelijk metabolisme dat minder hulpbronnen en energie verbruikt en minder afval produceert.

De uitdagingen inzake leefmilieu, één van de 3 pijlers van de duurzame ontwikkeling, zijn de laatste jaren massaal op de voorgrond getreden en resulteerden in specifieke beleidsmaatregelen op het vlak van beheer van de hulpbronnen en verbetering van de leefkwaliteit in de stad. Dat beleid moet worden voortgezet. De energie-efficiëntie van gebouwen, het vervoer en de mobiliteit, de cycli van water en afvalbeheer, de instandhouding van de natuur in de stad... zijn stuk voor stuk essentiële problemen. De stedelijke morfologie is van groot belang, vooral waar zij een rol speelt in de bevordering van een compacte en polycentrische stad met een goede toewijzing en mix van diensten en activiteiten, die tegelijk een optimalisering van het openbaar vervoer mogelijk maakt.

Visie Groen Netwerk GPDO

● Vooral in het centrum en in de eerste kroon neemt de behoefte aan groene en rustgevende ruimten toe. De aanleg van nieuwe parken in dat deel van de stad is van essentieel belang, en des te meer met de demografische boom in het vooruitzicht, om hoogwaardige openbare en groene ruimten te garanderen in een steeds dichtere stad . Al even belangrijk is de uitwerking van specifieke strategieën voor speel- en sportruimten (speelpleinen voor kinderen), voor stadslandbouw (moestuinen) of voor de ondersteuning van de biodiversiteit. Het leefkader verbeteren houdt dus in dat de aanwezigheid van de natuur in de stad, in al haar vormen, wordt uitgebreid . Het waterbeheerplan is de leidraad voor de waterbeheer-strategie in Brussel o.a. via de plaats van het water in de stad.

Welke realisaties?

●PROJECTEN

●STUDIES

●PLANNEN

●…

42%23%35%

Oude Zenne-arm (Bssl/-Schaarbeek)Nieuw gewestelijk park

Tour & Taxis (Bssl/Molenbeek)Nieuw gewestelijk park

Park L28 (Molenbeek)Nieuw gewestelijk park

De Groene Wandeling La Promenade Verte

Oude spoorwegwandeling (Oudergem)De Groene Wandeling

Rood Klooster (Oudergem)Speeplein

Horzelplein (Ukkel)De Groene Wandeling

Moeras van Ganshoren Natura 2000 - natuurreservaat

Meer dan 1km van de Molenbeek opengelegdBijna 30hectaren hydrografisch bekken aangekoppeld

Nieuwe Molenbeek (Jette)Koning Boudewijnpark

Duurzaam waterbeheerExpertise BIM

GroendakenExpertise BIM

Het belang van contact met de natuur voor het welzijn en de gezondheid van de mens, is zo groot dat vergroening een speerpunt hoort te zijn van elk stadsvernieuwingsproject, samen met sociale huisvesting, wijkinfrastructuur, publieke ruimte en projecten van sociale ontwikkeling.

Dit nieuwe stedelijke groen kan ook een positief effect hebben op de lokale economie, door meer bedrijven aan te trekken en door werknemers gezonder en geconcentreerder te maken. Ook de effecten op de lokale handel zouden positief zijn. De wetenschappelijke studies naar economische effecten van groen zijn echter minder talrijk en overtuigend dan die over effecten op vlak van volksgezondheid.

Het sociaal effect van groen is perfect verzoenbaar met een hogere biodiversiteit als men kiest voor planten die inheems zijn en insecten aantrekken.

Tivoli

De voorlopige en kwaliteitsarme inrichting van het park, de aanwezigheid van kankers en onafgewerkte gevels rond de groene ruimte, de grootte-verbrekingen, het gebrek aan dialoog tussen het bebouwde kader en het parkevenals zijn relatieve insluiting definiëren een groot potentieel dat bij machte is het hele bouwblok opnieuw te configureren en de uitstraling tot ver buiten de Bloemenhofperimeter te verzekeren.

Opwaardering van de ZenneGroene (en blauwe) Wandeling

Regenplan

Voorbereiding van het waterbeheerplan 2016-2021Het tweede waterbeheerplan wordt momenteel voorbereid. Het tracht een antwoord te bieden op de belangrijke waterbeheerkwesties om zo verder vooruitgang te boeken naar het behalen van de goede toestand van de waterlichamen en een beter overstromingsrisicobeheer.

Om een passend antwoord te bieden aan de stijging in voorkomen en omvang van de overstromingen in het Brussels gewest heeft Leefmilieu Brussel in 2008 een plan voorbereid voor de preventie van overstromingen. Dit plan staat ook bekend als Regenplan.

Enkele hoofddoelstellingen:- de gevolgen van de ondoorlaatbaarheid van bodems verminderen en de toename van de oppervlakte ondoorlaatbare bodems stoppen;- het grijze netwerk – de bouw van collectoren en stormbekkens;- meer aandacht geven aan het blauwe netwerk en er zo voor zorgen dat regenwater zo efficiënt mogelijk wegstroomt;- voorkomen dat nog wordt gebouwd in risicozones.

NatuurplanNatuurplanDe biodiversiteit in een verstedelijkte omgeving als Brussel staat erg onder druk, net zoals in de hele wereld. De groene ruimten worden almaar kleiner, lucht en water raken vervuild, de “groene corridors” waarlangs verschillende diersoorten zich verplaatsen, worden onderbroken … Ondanks de vele inspanningen om de natuur in het Brussels Gewest te beschermen, gaan de biodiversiteit en de oppervlakte aan groene ruimten erop achteruit. Dat is niet alleen slecht nieuws voor het leefmilieu, maar ook voor de aantrekkingskracht van het Gewest en voor de levenskwaliteit van de Brusselaars zelf.

Een Natuurplan voor het GewestStadsontwikkeling verzoenen met de natuur, de natuur voor iedereen toegankelijk maken en van de mens het middelpunt van die ontwikkeling maken … allemaal zijn het fundamentele uitdagingen.Daarom stelt het Brussels Gewest een “Gewestelijk natuurplan” voor. Dit plan zal de beleidslijnen uitstippelen en de Brusselaars mobiliseren om meer aandacht te schenken aan de biodiversiteit, de ontwikkeling en de bescherming van de natuur.

TOP Noordrand

Ontwikkel de ruimte in functie van een significant lager verbruik van natuurlijke hulpbronnen (grond, energie, lucht, water, materialen, …), het terugdringen van gezondheidsrisico’s (luchtkwaliteit, bodemkwaliteit, geluid, …) en het creëren van een betere leefomgeving

Metropolitan Landscapes

De kritische analyse kijkt zowel naar het verleden (historische lezing) als naar het heden alsook de evolutie op de lange termijn. Aandachtspunten daarbij zijn – niet exhaustief - klimaatadaptatie (overstroming- en verdrogingsresistentie), ruimte-neutraliteit, transitie naar hernieuwbare energie (biomassa, waterkracht…) , transities in landbouw (lokale voedselproductie) en in mobiliteit (peak oil), Europese Richtlijnen tegen 2050, groei van de bevolking en bijhorende noden qua publieke, metropolitane voorzieningen en infrastructuren (sport, recreatie, landschapsparken, mobiliteit, …), opwaardering van de leefomgeving in de strijd om (hoog)gekwalificeerde werkkrachten te kunnen aantrekken in een competitieve economie, een kwalitatief sterk ecologisch netwerk dat de biodiversiteit garandeert en duurzame ecosysteemdiensten en andere maatschappelijke diensten kan verzekeren, enz …

Metropolitan Landscapes

Richtplan Neerpede-Vlezenbeek-St-Anna-Pede De landschappelijke en ecologische opwaardering en bescherming.Het behoud, herstel en de ontwikkeling van de beekstructuren als lijnvormige ecologische infrastructuur door het landbouwgebied en het operationaliseren van de verweving tussen landbouw, natuur en waterberging in deze valleien.Het differentiëren van het agrarisch gebied als natuurverwevingsgebied en/of het bestemmen van bijkomende natuurgebieden.De duurzame ontwikkeling van zachte recreatiemogelijkheden en toeristisme. De uitbouw van een recreatiepool van gewestelijk belang (cfr. GPDO);Het behoud, de verbreding en de verduurzaming van de landbouwfunctie met plaats voor bio-landbouw, moestuinen, thuisverkoop, …Het duurzaam integreren van de verschillende aanwezige functies (wonen, werken zich verplaatsen, …)

‘There is no such thing as a strong economy in a weak ecosystem’

The concept of environmental protection is not only a social imperative, but also an economic opportunity.

Our economic recovery will last longer if it protects the natural capital upon which it depends. There is no such thing as a strong economy in a weak ecosystem.

Our responsibility to ensure the highest environmental standards and protection is also a moral commitment to future generations.

The livelihood and the quality of life of future generations depend entirely on our present success in achieving our goals.

EU-commissaris voor natuur Vella naar aanleiding van het European Year for Development.