Эрнст Кассирерийн

(1874-1945)

Үзэл баримтлал

Түүх музей-II

Ө.Норовпил

Германы соѐлын философич,

шинэ кантч сургууль

чиглэлийн морбургийн

төлөөлөгч, соѐлын тухай

оргиналь философийг бүтээгч,

тэр онолын ба практик оюун

ухааны кватын хүрээний

оронд нэгдмэл “соѐлын

ертөнц” оршиж байна гэжээ.

Тэр бэлгэдлийн хэлбэрийг хэл,

домог, шашин, урлаг, шинжлэх

ухаан, түүх хэмээн нэрлээд

соѐлын янз бүрийн

хүрээнүүдийг бие биенд нь

оруулахгүй бие даасан

байдлаар авч үзсэн байна.

Түүнийхээр авъяас чадвар

бэлгэдлийн дүрийг

бүтээхээс биш, оюун ухаан

хүнээр хүн хийдэггүй

гэжээ.

Э.Кассирер бэлгэ тэмдгийн ахуйгхүмүүний тухай асуудалтай нягтуялдуулан холбож үзмэн юм.Э.Кассирерийн үзсэнээр бэлгэтэмдэг нь гагцхүү хүмүүний үйлажиллагаанд илрэл болох ба хүмүүннь эцсийн бүлэгт соёл-иргэншлийнбүтээгдэхүүн мөн юм.

Э.Кассирер бичэхдээ хүн өөрийн

зангаа ухамсарлах буюу байгаль

түүний хүсэлд саад учруулсан

төдийгүй харин түүний хэлийг

ойлгохгүй байгааг ухамсарласнаас

болж тэрээр хүнд цохилт амсдаг.

Энэ үеэс эхлэн хүн түүний оюун

санаа, ѐс суртахууны хүрээнд гарсан

их өөрчлөлтийг ойлгох хэрэгтэй

болно гэсэн байдаг.

Энэ үеэс эхлэн хүн өөрийнхөө

ганцаардлыг мэдэрч, өөрийгөө

аливаа зүйлийн өмнө хүчин

мөхөсдөж байгаагаа ухамсарлах

болно. Гэхдээ Э.Кассирерийн үзэж

байгаагаар тэрээр өөрийн оюун

санааны хүч чадлыг

нэмэгдүүлэхгүйгээр энэ байдлаа

даван гарч чадахгүй юм .

Кассирер нь хүн өөрийн түүхэнхөгжлийн тодорхой шатанд