Prezentacja wyników badania

Cele i metodologia badania

Najważniejsze wyniki badania

Wnioski

Rekomendacje

‣ Stopień zaawansowania prac prowadzonych przez

konsorcja,

• Szanse na osiągnięcie celów Projektu,

• Bariery i zagrożenia dla realizacji głównego celu Projektu,

• Zgodność wypracowanych produktów z założeniami umów na

wykonanie zadań badawczych/projektów,

‣ Praktyczne możliwości zastosowania produktów prac

w praktyce,

‣ Zgodność Projektu z celami polityki naukowej

państwa i polityki wspierania innowacyjności.

‣ Analiza danych zastanych,

‣ IDI z Koordynatorem Projektu Strategicznego

‣ IDI z przedstawicielem Komitetu Sterującego

‣ IDI z Kierownikami poszczególnych zadań badawczych (8

wywiadów),

‣ FGI z udziałem liderów konsorcjów, partnerów (1 wywiad grupowy),

‣ FGI z potencjalnymi odbiorcami produktów prac badawczych

(1 wywiad grupowy),

‣ STUDIUM PRZYPADKU (zadania badawcze 1., 3. i 8.,),

‣ ANALIZA SWOT,

‣ ANALIZA RYZYKA,

‣ PANEL EKSPERTÓW (1 panel ekspertów).

‣ Projekt nie dotyczy żadnej z priorytetowych dziedzin

i kierunków badawczych

‣ W Projekcie powstają innowacyjne rozwiązania dla górnictwa

(z zakresu automatyki, elektroniki, teleinformatyki)

‣ dziedziny zgodne ze strategicznymi kierunkami badawczymi

‣ to jest narzędzie, a nie jest cel Projektu.

‣ Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi wynika z tego, że

poprawa bezpieczeństwa w kopalniach wiąże się pośrednio

z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego.

Kryterium MODEL 1. (sterowany)

zadania badawcze nr 1., 2., i 8.

MODEL 2. (demokratyczny) zadania badawcze nr 3., 4 . i 7.

MODEL 3. (ekspercki) zadania badawcze nr 5. i 6.

Ciało zarządzające

Komitet Sterujący Komisja Konsorcjum (w projekcie 7. Rada Koordynacyjna) Komitet Sterujący (w projekcie 6. dodatkowo Komitet Wykonawczy)

Komitet Ekspertów

Brak Brak

Projekt 5.: dwa Komitety Ekspertów: ds. zagrożenia klimatycznego w górnictwie oraz ds. fizjologii i medycyny pracy. Projekt 6: Komitet Ekspertów

Komunikacja

Forma zebrań kierowników sprzyjająca przepływowi

wiedzy i budowaniu pozytywnych relacji

pomiędzy konsorcjantami

Projekt 3.: Bieżąca komunikacja z działami wentylacji i służbami technicznymi kopalń (docelowymi odbiorcami projektowanych rozwiązań) Projekt 7.: Planowane spotkania z przedstawicielami świata nauki i biznesu, w celu rozpropagowania projektowanych rozwiązań (pierwsze spotkanie odbyło się w grudniu 2012 r.)

Projekt 6.: Przekazywanie cząstkowych wyników prac pomiędzy konsorcjantami

Wspólne seminarium konsorcjantów realizujących zadania badawcze nr 2, 3 i 4 w październiku 2012r. – prezentacja dotychczasowych wyników prowadzonych prac.

Kontrola

W razie niewykonania etapu zgodnie z harmonogramem Lider wysyła upomnienie do konsorcjanta.

Projekt 7.: W razie niewykonania etapu zgodnie z harmonogramem – wstrzymanie wypłaty konsorcjantowi. Składanie comiesięcznych raportów finansowych przez konsorcjantów

Projekt 5.: Bieżące kontrole prowadzone przez Kierownika

Zadania Badawczego, lub innego reprezentanta Lidera.

Motywowanie

Indywidualne, wewnętrzne systemy motywacyjne poszczególnych konsorcjantów

W projektach 3. i 4.: System motywacyjny konsorcjum, oparty o Teorię Oczekiwań V. Vrooma, uwzględniający specyfikę zarządzania projektem

Metody i narzędzia zarządzania

Brak kompleksowych systemów zarządzania projektami.

Rozbudowane procedury zarządzania projektem

oparte o metodykę PMBOK

‣ Brak doświadczenia niektórych partnerów wchodzących w skład

konsorcjum,

‣ Brak dobrze zaprojektowanego systemu zarządzania konsorcjum,

‣ Bariera dla komercjalizacji produktów projektów 6. - 8. (brak

funduszy na zabezpieczenie patentowe wypracowywanych produktów

na rynkach zagranicznych),

‣ Problem ochrony praw własności intelektualnej do wyników badań,

‣ Problem dostępu do wyników badań i doświadczeń zebranych przez

wykonawców w trakcie ich realizacji.

Lp. Ryzyko Metody mitygacji

RYZYKA OGÓLNE DOTYCZĄCE WSZYSTKICH ZADAŃ

1.

Zbyt wysokie wymagane nakłady na środki bezpieczeństwa w kopalniach, bez prostego przełożenia na efekt ekonomiczny, zwiększenie produkcji i poprawę jej opłacalności.

Prowadzenie przez wykonawców projektu analiz ekonomicznych skutków zastosowania wypracowywanych rozwiązań i poszukiwanie rozwiązań tańszych w zastosowaniu.

2.

Spadek rentowności niektórych zakładów górniczych i związana z tym niechęć do stosowania wypracowanych w projekcie rozwiązań i ponoszenia dodatkowych kosztów.

Wprowadzenie przepisów zmuszających przedsiębiorstwa górnicze do stosowania odpowiednich środków bezpieczeństwa i egzekwowanie ich przestrzegania.

3.

Brak możliwości pełnego przetestowania wypracowanych rozwiązań w różnych otoczeniach i sytuacjach, ze względu na krótki czas trwania zadań badawczych.

Organizowanie otwartych seminariów i konferencji prezentujących wyniki projektu i poddanie ich publicznej dyskusji.

Uzupełnienie założeń programu o etap testowania wśród użytkowników lub wsparcie przeprowadzenia testów z innych środków publicznych. (np. Innotech, DEMONSTRATOR+ lub planowanego programu finansowania zamówień pre-commercial).

4.

Niechęć pracowników kopalń do korzystania z wypracowanych rozwiązań spowodowana brakiem świadomości korzyści związanych z ich stosowaniem.

Promocja wyników projektu wśród górników, prowadzona wspólnie ze spółkami wydobywczymi.

RYZYKA SPECYFICZNE DOTYCZĄCE REGULACJI PRAWNYCH (ZADANIA 1. – 5.)

5. Długi czas nowelizacji przepisów powodujący, że rozwiązania techniczne powstające w ramach projektu nie są spójne pod względem technicznym i prawnym.

Intensywne działania WUG na rzecz szybkiej nowelizacji przepisów. Rezygnacja z poprzednich nowelizacji, które jeszcze nie zostały przyjęte.

Lp. Ryzyko Metody mitygacji

RYZYKA SPECYFICZNE DOTYCZĄCE ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH (ZADANIA 6. – 8.)

6. Niedostateczne dopracowanie prototypów rozwiązań technicznych na koniec projektu i brak środków na dokończenie prac.

Wsparcie kontynuacji badań ze środków publicznych tam, gdzie jest to zasadne (konieczne jest dopracowanie prototypu, a uzyskany dotychczas wynik jest obiecujący).

7.

Niedostateczne uregulowanie kwestii praw własności intelektualnej do wyników badań w konsorcjach; możliwość zablokowania dostępu do nich innym ośrodkom badawczym i przedsiębiorcom.

Uregulowanie praw własności intelektualnej do wyników badań w umowach o dofinansowanie zadań badawczych (np. zgodnie z zasadą „otwartego dostępu”), a do opracowanych rozwiązań technicznych – w umowach konsorcjów (np. odpowiedzialność za komercjalizację, podział zysków).

8.

Powstawanie rozwiązań technicznych nie posiadających otwartych interfejsów, z którymi nie daje się później zintegrować sprzętu i oprogramowania innych dostawców. Uzależnienie użytkowników od jednego dostawcy.

Wybór ofert gwarantujących neutralność technologiczną i uregulowanie otwartości interfejsów w umowach na dofinansowanie zadań badawczych.

9.

Zbyt późne wdrożenie opracowanych rozwiązań technicznych do produkcji komercyjnej (dopiero w roku 2014). Potencjalni klienci kupują rozwiązania zagraniczne (jeśli się pojawią).

Wsparcie szybkiej komercjalizacji wyników projektu ze środków publicznych, poprzedzone konsultacjami z potencjalnymi producentami.

10.

Rozwiązania techniczne opracowane w projekcie będą niemożliwe do produkcyjnej realizacji lub zbyt drogie w produkcji i wdrażaniu, w efekcie czego kopalnie nie będą zainteresowane ich zakupem.

Prowadzenie przez wykonawców projektu analiz ekonomicznych możliwości wytwarzania wypracowywanych rozwiązań technicznych i poszukiwanie rozwiązań tańszych w produkcji.

11.

Zbyt małe doświadczenie wykonawców w opracowywaniu, wytwarzaniu i wdrażaniu urządzeń przeznaczonych do stosowania w specyficznych i trudnych warunkach górniczych.

Wsparcie ze środków publicznych usług doradczych w zakresie komercjalizacji wyników badań.

12. Powstanie rozwiązań, które spełniają warunki projektu, ale nie spełniają norm stosowanych w górnictwie.

Obowiązkowe przejście testów certyfikacyjnych przez prototypy powstające w ramach projektu.

Lp. Wskaźnik Wartość bazowa

Wartość docelowa

Wskaźniki produktu

1. Liczba opracowań (metodyk, zbiorów zasad, procedur, itp.) powstałych w ramach projektu.

0 11

2. Liczba prototypów/modeli rozwiązań technicznych powstałych w ramach projektu. 0 3

Wskaźniki rezultatu

1. Liczba referatów prezentujących wyniki projektu wygłoszonych na konferencjach międzynarodowych.

0 16

2. Publikacje w czasopismach naukowych posiadających współczynnik wpływu Impact Factor, znajdujących się w bazie Journal Citation Reports.

0 8

3. Liczba rozwiązań powstałych w trakcie projektu, które są przedmiotem zgłoszeń patentowych lub zastrzeżeń wzorów użytkowych lub przemysłowych.

0 3

Wskaźniki oddziaływania

1. Zmniejszenie średniej rocznej liczby wszystkich wypadków w kopalniach węgla kamiennego.

2405 1684

2. Liczba produktów komercyjnych powstałych na podstawie prototypów opracowanych w ramach projektu;

0 3

3. Odsetek opracowań (metodyk, zbiorów zasad, procedur, itp.) powstałych w ramach projektu, które zostały wykorzystane do nowelizacji aktów prawnych/norm.

0 60%

‣ Nowatorstwo/innowacyjność prac projektowych

• projekty 1. - 5.: innowacje organizacyjne i procesowe,

• projekty 6. - 8.: innowacje produktowe

‣ Oczekiwane korzyści wynikające ze zmiany dotychczasowego

podejścia do problematyki bezpieczeństwa w zakładach górniczych

• Nowe metodyki prowadzenia eksploatacji złóż w warunkach występowania

zagrożeń skojarzonych,

• Nowe zasady prowadzenia pomiaru i kontroli parametrów powietrza,

• Nowe zasady profilaktyki przeciwpożarowej oraz zmianę sposobów oceny do

zagrożeń klimatycznych,

• Monografie, opracowania i wytyczne (zbiory usystematyzowanych

i zweryfikowanych wskazówek dla służb kopalnianych ),

• kompleksowe podejście do tematyki bezpieczeństwa pracy w kopalniach.

Produkty, które mają zostać osiągnięte w trakcie Projektu

odpowiadają na potrzeby grup docelowych:

◦ Tematyka Projektu była wynikiem konsultacji - sformułowano listę

najbardziej pożądanych działań dla poprawy bezpieczeństwa

w kopalniach.

◦ Przyjęcie do realizacji Projektu Strategicznego - odpowiedź na

inicjatywę całego polskiego środowiska górniczego.

Spójność rozwiązań poszczególnych zadań badawczych należy

ocenić pozytywnie.

Zadania 1. i 2.

◦ podstawowe znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa,

◦ istotne dla uporządkowania i zharmonizowania przepisów,

◦ dostosowania ich do dyrektyw UE.

Projekty 6. - 8.

◦ zastosowanie produktów z jest realne (parametry muszą być zgodne z założeniami)

◦ produkty muszą być w pełni funkcjonalne, łatwe w obsłudze, montażu i utrzymaniu.

Mocne strony Słabe strony

• Zadania odpowiadają na rzeczywiste potrzeby

sektora

• Projekt stwarza podstawy do:

• nowelizacji i uproszczenia przepisów,

• ujednolicenia i unowocześnienia

technologii,

• opracowania i wdrożenia nowatorskich

rozwiązań

• Kompleksowe podejście do bezpieczeństwa

w kopalniach

• Bieżąca weryfikacja wyników i gotowe do

wdrożenia produkty dzięki uczestnictwu

użytkowników

• Weryfikacja użyteczności wyników projektu

przez ich szerokie upublicznianie

• Produkty zadań 1. – 5. systematyzują i

weryfikują dotychczasową wiedzę nt. zagrożeń

• Zastosowanie ICT w górnictwie jest zgodne

z celami polityki innowacyjnej państwa

• Merytorycznie Projekt nie dotyczy dziedzin

priorytetowych z podstawowych dokumentów

strategicznych

• Zadania 1.-5. mają charakter prac eksperckich,

a nie badawczych

• Brak zadania związanego z opracowaniem norm

i wskazówek dot. interoperacyjności urządzeń

i aparatury górniczej

• Brak zapisów obligujących wykonawców do

tworzenia systemów o „otwartych” interfejsach

• Niedostateczne uregulowanie kwestii praw

własności intelektualnej do wyników badań

Szanse Zagrożenia

• Duże zapotrzebowanie jednostek naukowych na

finansowanie badań w niedoinwestowanym

sektorze

• Stare, wymagające zmiany przepisy

(zapotrzebowanie użytkowników na ich zmianę).

• Szansa na komercjalizację wyników badań

(zapotrzebowanie na produkty)

• Możliwość rozszerzenia rynków zbytu o rynki

zagraniczne

• Niechęć pracowników kopalń do korzystania

z wypracowanych rozwiązań

• Wykonawcy nie będą mieli wpływu na wdrożenie

propozycji legislacyjnych

• Opóźnienie wdrożenia wyników zadań 1. – 5.

(długotrwały proces legislacyjny)

• Przebieg procesu legislacyjnego może wprowadzić

niespójność do produktów

• Powstanie rozwiązań nie spełniających norm

stosowanych w górnictwie

• Płytki krajowy rynek potencjalnych użytkowników

• Produkty zbyt drogie lub zbyt trudne do wdrożenia

• Brak przełożenia zwiększenia bezpieczeństwa na

efekt ekonomiczny

• Wysokie koszty komercjalizacji

• Brak mechanizmów wsparcia komercjalizacji

wyników badań

• Niemożność dokończenia prac (brak finansowania

po zakończeniu projektu)

• Powstanie systemów bez otwartych interfejsów

Mocne strony Słabe strony

• Pod względem organizacyjnym Projekt jest

zgodny z celami polityki naukowej

i innowacyjnej państwa

• Łatwiejsza komercjalizacja wyników badań

(udział partnerów przemysłowych)

• Łatwiejsze wdrożenie rozwiązań (udział

potencjalnych użytkowników)

• Dobra koordynacja pomiędzy konsorcjami

(Komitet Sterujący i Prezes WUG)

• Przepływ wiedzy i koordynacja między

konsorcjami (udział tych samych wykonawców

w kilku konsorcjach)

• Brak konsultacji uszczegółowień zadań badawczych

• Zbyt krótkie zadania badawcze (uniemożliwiają

nowe badania)

• Zbyt krótkie zadania badawcze (uniemożliwiają

pełne przetestowanie rozwiązań)

• Słabe mechanizmy koordynacji prac pomiędzy

konsorcjami (tylko Komitet Sterujący).

• Zbyt mała liczba członków Komitetu Sterującego

i brak ekspertów zewnętrznych do oceny wyników

• Przypisanie etapów do jednego partnera powoduje

utrudnienia w realizacji zadań

• Brak platformy umożliwiającej wymianę informacji

pomiędzy konsorcjami a NCBR

• Uwzględnienie w projekcie tylko naturalnych

rodzajów zagrożeń

Szanse Zagrożenia

• Możliwość nawiązania trwałej współpracy nauki

z przemysłem

• Pokazanie oferty nauki przemysłowi

• Łatwiejsza komercjalizacja wyników (udział

partnerów z przemysłu)

• Niedostateczne uregulowanie dot. praw własności

intelektualnej do wyników badań

• Zbyt późne wdrożenie rozwiązań do produkcji

komercyjnej (rok 2014)

• Małe doświadczenie niektórych wykonawców

w opracowywaniu, wytwarzaniu i wdrażaniu

urządzeń przeznaczonych do stosowania w

górnictwie

Mocne strony Słabe strony

• Uzupełnianie się partnerów (badacze,

producenci, użytkownicy)

• Wieloletnia współpraca poszczególnych

konsorcjantów

• Duży autorytet kierowników zadań badawczych

• Bieżąca kontrola realizacji prac (częste kontakty

kierowników w ramach konsorcjów)

• Nieformalne kontakty i wymiana informacji

pomiędzy konsorcjami (te same podmioty

i osoby)

• Odpowiedni podział na etapy i szczegółowe

harmonogramy realizacji zadań

• Precyzyjnie opisane i sformalizowane modele

współpracy (poza zad. 3. i 4.)

• Możliwość zebrania różnorodnego zespołu

o rozległych kompetencjach

• Wewnętrzne procedury zarządzania projektami

w niektórych jednostkach

• Nieprecyzyjnie opisane i słabo sformalizowane

modele współpracy w zadaniach 3. i 4.

• Udział w konsorcjach przedsiębiorstw

niedoświadczonych w takich projektach

• Konieczność kompromisu przy interpretacji

wyników badań i projektowania nowych rozwiązań

• Brak prostej możliwości przesunięcia części prac

pomiędzy członkami konsorcjum

• Niestosowanie żadnej uznanej metodyki

zarządzania projektami.

Szanse Zagrożenia

• Możliwość nawiązania trwałej współpracy nauki z przemysłem

• Łatwiejsza komercjalizacja wyników zadań

(udział partnerów z przemysłu)

• Opóźnienia i problemy związane z procedurami

zamówień publicznych

• Ryzyka związane ze współpracą z podmiotami

spoza konsorcjów (mniejsze zaangażowanie i

odpowiedzialność)

Uszczegółowienie wymagań dot. sposobu zarządzania realizacją zadania

badawczego

organy konsorcjum

sposoby realizacji funkcji kontroli

Wydłużenie czasu na przygotowanie zgłoszenia konkursowego (nim. 3

miesiące)

Zmiana zapisów w umowach dot. udostępnienia wyników badań, statusów

wykonanych produktów, standardów i interfejsów

Umieszczenie na stronach WWW NCBR i WUG informacji o osiągniętych

wynikach badań, rezultatach i publikacjach

Organizowanie otwartych seminariów i konferencji prezentujących wyniki

projektu

Uzupełnienie założeń programu o etap testowania wśród użytkowników

lub wsparcie przeprowadzenia testów z innych środków publicznych

Przeprowadzenie szczegółowej weryfikacji rezultatów zadań 1. – 5.

Wsparcie kontynuacji badań (jeśli zasadne)

Wsparcie usług doradczych w zakresie komercjalizacji wyników badań

Zastąpienie dotychczasowych wskaźników nowymi (wcześniej wymienionymi)

Utworzenie elektronicznej platformy wymiany danych

Ustanowienie projektu społecznego dla zwiększania poziomu świadomości

oraz budowania kultury bezpieczeństwa

Przeprowadzenie kampanii informacyjnej wśród pracowników

W sprawach związanych z niniejszym raportem lub innymi

ewaluacjami prosimy o kontakt z Panią dr Agnieszką Tokaj-Krzewską

Kierownikiem Sekcji analiz i ewaluacji NCBR

Tel.: (22) 39 07 130 E-mail: agnieszka.tokaj-krzewska@ncbr.gov.pl