Prezydent Miasta Bolesławiec

Sprawozdanie z wykonania zadań wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

i ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w roku 2012w Gminie Miejskiej Bolesławiec

Bolesławiec - marzec 2013

Do podstawowych problemów alkoholowych należą:

Uszkodzenia zdrowia u osób nadmiernie pijących. Samozniszczenie osób uzależnionych od alkoholu. Jest to ok. 2 – 3% całej populacji, a około 16% dorosłej populacji

Polaków przekracza próg nadużywania alkoholu. Największy wzrost w tym zakresie odnotowano wśród młodych kobiet, a co trzecia kobieta (33%) w wieku prokreacyjnym (18- 40 lat) pije alkohol w czasie ciąży.

Uszkodzenia rozwoju psychofizycznego pijącej młodzieży. U około 10-15% populacji w wieku pomiędzy 15 a 18 rokiem życia występują poważne szkody. Nieletni upijający się od czasu do czasu, to co piąty młody człowiek w wieku 14 – 17 lat. W ostatnich latach obniżył się wiek inicjacji alkoholowej wśród młodzieży do 12 lat.

Szkody u członków rodzin z problemem alkoholowym. Dorośli żyjący w otoczeniu alkoholika to 4 – 5% całej populacji - to osoby, u których występują schorzenia psychosomatyczne, zaburzenia emocjonalne spowodowane chronicznym stresem. Problemem jest także przemoc w rodzinie rozumiana jako fizyczne lub psychiczne znęcanie się nad członkami rodziny - szacuje się, że jest to 2/3 dorosłej populacji członków rodzin i 2/3 wychowujących się w tych rodzinach dzieci.

Alkoholowa dezorganizacja środowiska pracy i osób bezrobotnych obejmuje przede wszystkim absencję, wypadki oraz obniżenie wydajności pracy. Obserwuje się coraz większą alkoholową patologizację populacji bezrobotnych.

Naruszenie prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe. Do najważniejszych problemów należą: przestępczość osób nietrzeźwych, prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu, alkoholowe zaburzenia zachowania w miejscach publicznych i znęcanie się nad rodziną - około 35% sprawców podejrzanych o dokonanie przestępstw było pod wpływem alkoholu.

Przestępstwa i wykroczenia związane z obrotem alkoholu. Najważniejszy problem to sprzedaż alkoholu osobom nieletnim i nietrzeźwym oraz reklama i propagowanie napojów alkoholowych.

Koszty ekonomiczne - koszty leczenia, wypadków, wymiaru sprawiedliwości, pomocy społecznej i ubezpieczeńwynoszą rocznie około 25-35 mld zł.

Zadania własne gminy w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych.   Zadania własne gminy w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych.   Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stanowi, że do zadań samorządu gminnego należy: Art. 41

zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności

ochrony przed przemocą w rodzinie, prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w zakresie rozwiązywania problemów

alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, szczegółowych tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących szczegółowych pozalekcyjnych programach opiekuńczo- wychowawczych i socjoterapeutycznych,

wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art.13 1 i 15 ustawy oraz występowanie

przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie Centrów Integracji Społecznej, powoływanie Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, której zadaniem jest: a) inicjowanie zadań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, b) podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia

o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego ( art. 24 osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego),

c) opiniowanie wniosków o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych o godności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 2 , art. 18 ust. 3a (kompetencja od dnia 11 listopada 2002r. ),

d) kontrola przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia ( art. 18 ust. 8).

8) w skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

9) zasady wynagradzania członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych określa rada gminy w gminnych programach rozwiązywania problemów alkoholowych.

10) coroczne uchwalanie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych,

11) ustalanie w drodze uchwały dla terenu gminy liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu ( z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży,

12) określanie w drodze uchwały , zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży napojów alkoholowych i warunków sprzedaży tych napojów,

Przedstawione wyżej obszary zaburzeń rysują ogólną mapę problemów alkoholowych, których rozwiązywanie w roku 2012 prowadzone było poprzez realizację zadań ujętych w „Miejskim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w mieście Bolesławiec na rok 2012 przyjętym w dniu 23 listopada 2011 r. uchwałą Nr XVI/ 121/ 11 Rady Miasta Bolesławiec.

 II. REALIZACJA ZADAŃ

Realizacja zadań przebiegała zgodnie z harmonogramem na rok 2012, wynikającym z “Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych”, przyjętym Zarządzeniem nr 60/12 Prezydenta Miasta Bolesławiec z dnia 9 lutego 2012 r.  

W ramach realizacji pierwszego zadania ustawowego (art. 4 1 ust. 1 pkt. 1: “zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu”) podejmowano działania w Poradni Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych. 

Na mocy artykułu 21 ust. 1 ustawy leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu odbywa się w zakładach lecznictwa odwykowego. Od osób uzależnionych od alkoholu nie pobiera się opłat za świadczenia w zakresie terapii uzależnienia od alkoholu (art. 21 ust. 3 ustawy). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 1999 roku w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad funkcjonowania i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego oraz udziału innych zakładów opieki zdrowotnej w sprawowaniu opieki nad osobami uzależnionymi od alkoholu (Dz. U. Nr 3 poz. 44 z 2000 r.), zwanego dalej rozporządzeniem, określa zawartość programów terapeutycznych, przygotowanie personelu i typy zakładów lecznictwa odwykowego. Członkowie rodziny alkoholika (osoby współuzależnione) wymagają leczenia w równym stopniu jak on sam. Często sami dochodzą do tego wniosku i poszukują wówczas pomocy. Rodzina alkoholika potrzebuje pomocy, aby dokonać oceny, do jakiego stopnia jej zachowanie jest dostosowane do picia jej członka i czy zachowanie to nie jest czynnikiem podtrzymującym picie. Ma ona również potrzebę dokonania analizy panujących w niej uczuć, a także realnego wymiaru problemu, z jakim się boryka oraz kosztów, jakie w związku z nim ponosi. Członkowie rodziny alkoholika potrzebują wsparcia, które pomogłoby im żyć swoim własnym życiem, bez oglądania się na alkoholika. Paradoksalnie, jeśli uda im się to osiągnąć realne szanse na przerwanie błędnego koła alkoholizmu zdecydowanie rosną. Pierwszą próbą zaspokojenia tych potrzeb jest uczestnictwo we wspólnocie członków rodzin Al.-Anon. Konsekwencją próby poradzenia sobie z problemem jest psychoterapia dla osób współuzależnionych.

Podstawowe cele terapii odwykowej i psychoterapii osób współuzależnionych takie jak: zachowanie trwałej abstynencji, poprawa zdrowia psychicznego, nabycie umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów emocjonalnych i rozwój osobisty, realizowano w roku 2012 poprzez:

- przeprowadzenie 44 zajęć grupy wstępnej dla osób uzależnionych od alkoholu;

- przeprowadzenie 45 zajęć grupy tożsamościowej dla osób uzależnionych od alkoholu;

- przeprowadzenie 42 zajęć grupy bezsilnościowej dla osób uzależnionych od alkoholu;

- przeprowadzenie 44 zajęć grupy zadaniowej;

- przeprowadzenie 40 zajęć grupy terapii zaawansowanej dla osób uzależnionych;

- przeprowadzenie 12 zajęć w ramach treningu rozwoju osobistego;

- przeprowadzenie 44 zajęć grupy edukacji nawrotowej.

W roku 2012 z porad i leczenia w placówce skorzystało 305 pacjentów uzależnionych w tym 224 to mężczyźni. Po raz pierwszy leczonych było 132 pacjentów, w tym 96 to mężczyźni. 52 osoby to członkowie rodzin z problemem alkoholowym, w tym 21 osób to osoby pierwszorazowe rozpoczynające terapię. Ilość wszystkich wizyt w placówce wyniosła 3400 (konsultacje indywidualne, wizyty diagnostyczne lekarskie - psychiatryczne, psychologiczne, zajęcia psychoterapeutyczne, sesje rodzinne, interwencje kryzysowe). Łącznie w ramach pomocy terapeutycznej przeprowadzono 271 spotkań terapeutycznych z grupami, przepracowano 666 godzin. Założony koszt realizacji zadań: 20.000 zł w 2012 r. wykorzystano 19.980 zł. Poradnia oferowała zajęcia w godzinach popołudniowych i w dni ustawowo wolne od pracy, co gwarantowało dostępność działań terapeutycznych.  

Drugie zadanie ustawowe (art. 41 ust. 1 pkt. 2: “udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie”).

Od kilku lat w Polsce coraz częściej posługujemy się terminem "przemoc w rodzinie" lub nieco łagodniejszym "przemoc domowa". W poszukiwanie skutecznych form przeciwdziałania przemocy w rodzinie i pomagania jej ofiarom angażuje się wielu profesjonalistów i wolontariuszy, organizacji pozarządowych i specjalistycznych instytucji. Zajmowanie się przemocą domową wymaga zarówno wnikliwego rozumienia złożoności zjawisk występujących w życiu rodzinnym, jak i szczególnej troski i rozwagi w trakcie interwencji. Często przejawy przemocy domowej są spektakularne i nie mamy żadnych wątpliwości w jej rozpoznawaniu. Potrzebne jest jednak określenie praktycznych kryteriów wskazujących na obecność przemocy w bardziej złożonych przypadkach.

W celu tworzenia i rozwijania spójnego i wielopoziomowego systemu zapobiegania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy Rada Miasta Bolesławiec uchwałą Nr LIX/478/10 z dnia 29 września 2010 r. przyjęła „Miejski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2010- 2015”. Twórcy Programu przyjęli cztery zasadnicze założenia programowe: systemowość, interdyscyplinarność, kompleksowość i efektywność. Podstawę programu stanowi podejście interdyscyplinarne, zgodnie z którym wszelkie działania na rzecz rodziny powinny być planowane i wdrażane przez specjalistów o różnych zawodach, będących przedstawicielami różnych instytucji i organizacji. Realizatorem Programu jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Program zakłada podejmowanie kompleksowych działań ukierunkowanych zarówno na ochronę ofiar przemocy, jak i na edukowanie osób stosujących przemoc i korygowanie agresywnych postaw i zachowań.

W roku 2012 prowadzono w różnych placówkach działania związane z udzielaniem pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w wyniku rozstrzygnięcia konkursu ofert złożonych przez organizacje pozarządowe oraz inne podmioty uprawnione do prowadzenia działalności w sferze pożytku publicznego.

Realizację zadań powierzono:Stowarzyszeniu Przeciw Przemocy „Razem” powierzono prowadzenie Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego dla Osób Doznających Przemocy w Rodzinie w Bolesławcu. W trakcie realizacji zadania Stowarzyszenie uruchomiło dwa punkty przy ul. Widok 1b i przy ul. Kościelnej 3. Stowarzyszenie było partnerem przy realizacji projektu „Rewitalizacja społeczna- wykorzystaj szansę”. Działania Punktów nakierowane były na podnoszenie wiedzy i umiejętności radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. Wysokość dotacji: 9.500 zł. Dotację wydatkowano w 100%.

Zarządowi Rejonowemu Polskiego Czerwonego Krzyża powierzono prowadzenie Punktu Wsparcia Rodzin w siedzibie Zarządu przy Al. Tysiąclecia 32 a. Realizacja zdania wspomagała system lokalnej koalicji w sprawie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Prowadzono poradnictwo psychologiczne i prawne dla osób doznających przemocy- wysokość dotacji: 2.970 zł, w 2012 r. przekazano i rozliczono 100% dotacji. W roku 2012 w ramach pracy Punktu udzielono 271 konsultacji prawnych ( z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego, prawa administracyjnego, pomocy społecznej, prawa pracy), z pomocy psychologicznej skorzystało 10 osób.Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej realizował zadania „Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2010-2015”,które obejmowały działania realizowane w okresie od 01.01.2012 r. do 31.12.2012 r.Główny cel programu, jakim jest ograniczenie zjawiska przemocy w rodzinie oraz skutków stosowania przemocy w mieście Bolesławiec osiągano poprzez realizację zadań wytyczonych na poszczególne lata w ww. programie. Z danych uzyskanych w MOPS wynika, że w 2012 r. przeprowadzono 98 spotkań grup roboczych w sprawie udzielenia pomocy 122 rodzinom, 99 procedur NK zostało zamkniętych zgodnie z § 18 punkt 1 ust.2 Rozporządzenia rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskiej Karty”;- zorganizowano szkolenie skierowane do 27 osób mające na celu podniesienie świadomości społecznej na temat zjawiska przemocy ( koszt szkolenia wyniósł- 1.900 zł).Reasumując: przemoc domowa jako zjawisko złożone, wieloaspektowe, rozpatrywane musi być w perspektywie prawnej, psychologicznej, moralnej i społecznej. Uwzględnienie różnych aspektów przemocy domowej pozwala na lepsze zrozumienie problemu, dostrzeżenie konsekwencji i innych problemów powiązanych z przemocą. Szerszy kontekst zjawiska umożliwia dokonanie pełniejszej diagnozy i wskazuje możliwości oddziaływania w celu zwalczania i zapobiegania przemocy.Założony koszt realizacji zadania: 17.470 zł, wydatkowano 14.370 zł.

Zadanie trzecie ustawowe (art. 41 ust. 1 pkt 3 “prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowychi przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczącychw pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych”). 

Problemy wynikające z picia alkoholu przez młodzież stanowią obecnie jednąz najważniejszych kwestii społecznych, przed którą stanęły rządy wielu krajów europejskich,w tym również Polski. Zjawisko to ma istotny wpływ zarówno na poczucie bezpieczeństwa społecznego (wzrasta liczba nieletnich nietrzeźwych sprawców przestępstw, ale również nieletnich nietrzeźwych ofiar), ogólny stan zdrowia młodych Europejczyków, zdolność do konkurencji na coraz bardziej wymagającym rynku pracy, a także na relacje interpersonalne z rówieśnikami i środowiskiem rodzinnym.

W badaniu przeprowadzonym w roku 2010, podobnie jak w 2003, napoje alkoholowe okazały się wśród młodzieży szkolnej najbardziej rozpowszechnioną używką, po którą sięgano częściej niż po papierosy czy narkotyki.

Pytanie o częstość upijania się zadano po raz pierwszy w roku 2003. Z najnowszego sondażu wynika, że co najmniej raz w ciągu miesiąca przed badaniem upiło się 45% uczniów, co oznacza wzrost o 4 punkty w stosunku do pomiaru z 2008 roku. Liczba badanych, którym zdarzyło się to co najmniej trzykrotnie, była taka sama jak w 2008 roku (14%). W 2010 roku

do upicia się częściej przyznawali się chłopcy (52%, w 2008 – 51%) niż dziewczęta (38%, w 2008 – 34%).

Na opisywane zachowania wpływ mają postawy religijne młodzieży. Im silniej zaangażowani religijnie są uczniowie, tym rzadziej zgłaszają przypadki upijania się. W 2010 roku wśród badanych, którzy uczestniczyli w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu, w miesiącu poprzedzającym sondaż upiło się 25% (w 2008 roku – 28%), a w grupie osób w ogóle nieuczestniczących w praktykach religijnych – 75% (w 2008 – 51%). Częściej upija się także młodzież, której oboje rodzice w ciągu ostatniego roku pracowali za granicą – 56% (w 2008 roku – 62%) w stosunku do 44% (w 2008 roku – 39%) badanych mających rodziców w kraju.

W przyjmowanym przez Radę Miasta Programie na pierwszym miejscu postawiony został cel – "Zmniejszenie ilości alkoholu spożywanego przez młodzież". W ciągu kilku ostatnich lat w realizację tego celu włączono wiele osób, instytucji i organizacji pozarządowych.

W ramach tworzenia zintegrowanego systemu profilaktyki na terenie miasta Bolesławiec działaniami profilaktycznymi objęto takie środowiska, jak: szkoła, rodzina, społeczność lokalna.

W ramach profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej skierowanej do dzieci, młodzieży, rodziców i ogółu społeczeństwa prowadzono:

1. Świetlice profilaktyczno- środowiskowe (przy szkołach) na terenie miasta: świetlica profilaktyczno-środowiskowa w MZSz nr 2 świetlica profilaktyczno-środowiskowa w SP nr 3 świetlica profilaktyczno-środowiskowa w SP nr 4 świetlica profilaktyczno-środowiskowa w MZSz nr 3 -GS nr 3

Środowiskowy Klub Młodzieżowy „Kuźnia” dla młodzieży z grup podwyższonego ryzyka

Prowadzono stałą, systematyczną współpracę z rodziną dziecka, rozpoznawano sytuację dziecka w kontekście jego sytuacji rodzinnej, organizowano czas wolny, prowadzono zajęcia tematyczne, indywidualne spotkania z dziećmi organizowane poza pracą z grupą, prowadzono dokumentację pracy z dzieckiem i z grupą, współpracowano z innymi instytucjami, dożywiano dzieci, pomagano dzieciom w radzeniu sobie z życiowymi problemami, kryzysami (rodzinnymi, związanymi z relacjami z rówieśnikami, szkolnymi itp.). Wykorzystane środki na przeprowadzenie zajęć- 34.845 zł, doposażenie- 3.969 zł, oraz dożywianie 7.847 zł, co daje w 2012 r. 46.661 zł stanowiące łączny koszt prowadzenia świetlic profilaktyczno- środowiskowych przy szkołach. Przeprowadzono łącznie 1.515 godzin zajęć z dziećmi i młodzieżą.

2. Na mocy zawartych ze szkołami porozumień realizowano program „Sportowe Soboty 2012” realizowany poprzez zajęcia sportowe i rekreacyjne dla dzieci i młodzieży w czasie wolnym od zajęć szkolnych z elementami edukacyjnymi z zakresu profilaktyki i problemów uzależnień. Program adresowany był do dzieci i młodzieży szkolnej z bolesławieckich szkół podstawowych i gimnazjalnych. Cele programu to: poprawa kondycji fizycznej poprzez regularne zajęcia sportowe i rekreacyjne, przekazanie dzieciom i młodzieży oraz ich rodzicom wiedzy dotyczącej szeroko rozumnej problematyki uzależnień, w tym wskazywanie niekorzystnego wpływu używek na sprawność fizyczną i wydolność organizmu oraz przeciwdziałanie zjawiskom ryzykownym (palenie tytoniu, używanie alkoholu i środków psychoaktywnych, zachowania agresywne i przestępcze, ucieczki w domu i uczestnictwo w subkulturach o negatywnych wpływach wychowawczych. Od miesiąca października 2012 r. wzbogacono działania sportowo- rekreacyjne o zajęcia na basenie w bolesławieckim Parku Wodnym „Orka”. W roku 2012 przeprowadzono 460 godzin zajęć na boiskach lub w salach gimnastycznych skierowanych do populacji ok. 1200 uczniów oraz 60 godzin zajęć w basenie, w których wzięło udział ok. 120 osób. Na realizację działań wykorzystano 38.000 zł. Zadanie realizowane było w ciągu całego 2012 r. przez nauczycieli z bolesławieckich szkół podstawowych i gimnazjalnych.

3. Miejskiemu Ośrodkowi Sportu i Rekreacji zlecono realizację różnorodnych programów profilaktyczno-rozwojowych zwiększających skuteczność działań wobec zaburzeń zachowania wynikających z używania środków zmieniających świadomość. Istotnym działaniem była organizacja czasu wolnego mieszkańcom Bolesławca, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, w formach alternatywnych do środków zmieniających świadomość, Internetu i gier komputerowych oraz innych zjawisk patologicznych w tym:

- „Aktywne ferie - ferie bez nudy” - cykl imprez ( odbywających się w okresie od 16.01.2012 do 29.01.2012 r.) z elementami edukacyjnymi- udział czynny 624 osoby, udział bierny ok. 250 osób, liczba osób objętych akcją edukacyjną ok. 900 osób;- „Sportowe wakacje - wakacje bez nudy”- cykl imprez ( odbywających się w okresie od 24.06.2012 do 31.08.2012 r.) stanowiących alternatywny sposób spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież - udział czynny 5250 osób, udział bierny (rodzice, kibice, ) ok. 1800 osób, liczba osób objętych akcją edukacyjną ok. 6000 osób;W ramach realizacji programu „Żyj aktywnie” zorganizowano:- Letnią Spartakiadę Świetlic Środowiskowych - udział wzięło 119 osób z bolesławieckich świetlic profilaktyczno - środowiskowych z opiekunami;- festyn „Na zdrowie - żyj aktywnie i zdrowo” - impreza sportowo - rekreacyjna z elementami edukacyjnymi- udział czynny 350 osób, udział bierny (rodzice, kibice, widzowie) ok. 200 osób, liczba osób objętych akcją edukacyjną ok. 600 osób ; - Zimową Spartakiadę Świetlic Środowiskowych - udział wzięło 91 osób z bolesławieckich świetlic profilaktyczno - środowiskowych z opiekunami. Na realizację działań wykorzystano kwotę: 20.000 zł.

4. W ramach organizacji działań w zakresie profilaktyki uzależnień ( np. kampanie edukacyjne, koncerty skierowane do dzieci, młodzieży i ogółu społeczeństwa );

4.1. zakupiono materiały do przeprowadzenia kampanii „Zachowaj Trzeźwy Umysł”. Poszczególne działania Kampanii wpisały się w troskę o bezpieczeństwo dzieci i młodzieży zwiększały zaradność dzieci i młodzieży, rozwijały umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach życiowych, w szczególności gdy dochodzi do prób częstowania alkoholem, papierosami czy narkotykami. Założeniem kampanii było przeciwdziałanie bierności, bezradności i nudzie. Kampanię realizowały dwie szkoły: Szkoła Podstawowa nr 3 i Gimnazjum Samorządowe nr 2. Koszt zakupu materiałów do realizacji działań 1.845 zł.

4.3. zorganizowano kampanię poświęconą FAS - zespołowi uszkodzeń organizmu i związanych z tym zaburzeń rozwoju u dzieci matek pijących alkohol w czasie ciąży. Hasłem kampanii było stwierdzenie: „To nie są “złe” dzieci- zrozumieć zachowania dzieci i nastolatków z zespołem FAS (Fetal Alcohol Syndrome)”. W kampanii wzięli udział uczniowie szkół gimnazjalnych. Spotkania prowadzonow dwóch blokach: w bloku dla młodzieży i dorosłych i w bloku dla lekarzy, psychologów, nauczycieli, pedagogów. Spotkanie przeprowadzi dr Krzysztof Liszcz lekarz, psychiatra, ekspert Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ds. FAS w latach 2006-2010. Wydarzenie objęte patronatem Prezydenta Miasta Bolesławiec. Koszt realizacji działania: 1.000 zł. Kampania skierowana była do ok. 500 osób.

4.4 w dniach 17 – 18 października 2012 r. przeprowadzono spotkanie ze sprzedawcami i osobami podającymi napoje alkoholowe wpisujące się w realizację lokalnej polityki wobec alkoholu. Celem spotkania było zachęcenie sprzedawców do egzekwowania zakazu sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim. W ramach wymiany doświadczeń uczestnicy szkolenia mieli okazję podzielić się swoimi wątpliwościami z przedstawicielami Straży Miejskiej i Policji i skorzystać z praktycznej wiedzy tych służb. Ze szkolenia skorzystało 50 osób.

4.5. zorganizowano kampanię pn. „Pozory mylą, dowód nie” prowadzona przez Straż Miejską i Komendę Powiatową Policji w ramach przeciwdziałania sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim. Ponadto scenariusze zajęć z dziećmi i spotkań z rodzicami oraz ulotki i plakaty zostały rozdysponowane do szkół i przedszkoli.

5. Tworzenie zasobów infrastruktury dla alternatywnych, do używania środków zmieniających świadomość, form spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzież – zakup i montaż urządzeń na podwórkach miejskich i placach przedszkolnych wg wniosków złożonych przez Wydział Społeczny. W ramach realizacji zadania dofinansowano budowę boiska przy Szkole Podstawowej nr 4 przy ul. Mikołaja Brody- kwota 400.000 zł (zadanie przekazano do realizacji Wydziałowi Zamówień Publicznych i Inwestycji Miejskich) oraz dofinansowano wykonanie ogrodzenia i oświetlenie placu zabaw przy ul. Staroszkolnej, który powstał w ramach akcji „100 placów zabaw na 100 lat Nivea”. Kwota dofinansowania – 15.000 zł.

6. W związku z pismami dyrektorów szkół dofinansowano realizację programów z elementami profilaktyki uzależnień poprzez udział dzieci i młodzieży w zajęciach na basenie. Działanie dotyczyło populacji uczniów klas II gimnazjalnych i zakładało zwiększanie skuteczności działań wobec zaburzeń zachowania wynikających z eksperymentowania ze środkami zmieniającymi świadomość, dysfunkcji w rodzinie, przemocy w rodzinie, agresji rówieśniczej. Przeprowadzono 210 godzin zajęć na basenie dla 15 oddziałów. Kwota dofinansowania- 50.930 zł. Zakładając utrzymanie ciągłości działań w I półroczu 2013 r. kontynuowane będą zajęcia w ramach środków niewygaszanych z końcem roku budżetowego.

7. Współpracowano z organizacjami i związkami wyznaniowymi obszarze promocji zdrowia i propagowania trzeźwych obyczajów- dofinansowano działania profilaktyczne i integracyjnych skierowane do rodzin dysfunkcyjnych prowadzone przez Centrum Duchowości im. Św. Marii De Mattias. Wykonany koszt realizacji zadania: 5.000 zł. Przeprowadzono 3 sesje warsztatowe o charakterze psychologiczno- pedagogicznym poświęcone zagadnieniom życia rodzinnego w tym trudnościom w wychowaniu młodego pokolenia. W działaniach wzięło udział średnio ok. 100 osób.

8. Dofinansowano realizację konkursu plastycznego „Używki? Nie. Dziękuję” wg projektu złożonego przez Straż Miejską. W konkursie wzięły udział 44 osoby. Organizatorzy wykonali kalendarze na rok 2013 z uwidocznionymi rysunkami zwycięzców konkursu i rozpowszechnili je w różnych instytucjach promując tym samym zdrowy styl życia bez używek. Na działanie wydatkowano kwotę: 4.000 zł.

9. Dofinansowano koszty szkolenia dla członka Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Wydatkowano kwotę – 190 zł.

10. Zakupiono teczkę procedur związanych z przeciwdziałaniem przemocy. Wydatkowano kwotę- 696 zł.

Poniesiony koszt realizacji zadania w roku 2012 : 589.322 zł, i środki niewygasające z końcem roku 99.748 zł, których rozliczenie nastąpi do 30 czerwca 2013 r.- co daje łącznie zaangażowaną kwotę 689.070 zł.

Zadanie czwarte (art. 41 ust. 1 pkt. 5: “wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych”).

Wspieranie realizacji programów z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi i zwalczania narkomanii w wyniku rozstrzygnięcia konkursu ofert złożonych przez organizacje pozarządowe oraz inne podmioty uprawnione do prowadzenia działalności w sferze pożytku publicznego.

1. Prowadzono w różnych częściach miasta, świetlice socjoterapeutyczne świadczące pomoc dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym w ramach doskonalenia i rozwijania form i metod pomocy psychologicznej i socjoterapeutycznej dla dzieci:

1.1 świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy Parafii p. w. Najświętszego Serca Pana Jezusa , ul. Jarzębinowa 49 na Osiedlu Kwiatowym;

1.2 świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy Parafii p. w. Wniebowzięcia NMP i Św. Mikołaja, ul. Kościelna 3. Parafia była partnerem przy realizacji projektu „Rewitalizacja społeczna- wykorzystaj szansę”;1.3 świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy Parafii p. w. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, ul. Orzeszkowej 3;

1.4 świetlica profilaktyczno- środowiskowa przy Parafii p. w. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, Plac Zamkowy 1b. I transza dotacji została wykorzystana zgodnie z przeznaczeniem. Parafia wskazała okoliczności uniemożliwiające dalsze wykonywanie umowy trudności lokalowe, na które zwrócono uwagę w czasie wizytacji gospodarczej przeprowadzonej przez Legnicką Kurię Biskupią ( brak schodów ewakuacyjnych); konieczność remontu pomieszczeń z uwagi na pęknięte rury centralnego ogrzewania po ostatnim sezonie zimowym oraz mały nabór dzieci. Z uwagi na powyższe, na podstawie zapisów o wsparcie realizacji zadania publicznego pod nazwą: „Prowadzenie świetlicy środowiskowej przy Parafii MBP w Bolesławcu” zawartej umowy, rozwiązano tę umowę z powodu wystąpienia okoliczności, za które Strony nie ponoszą odpowiedzialności, a które uniemożliwiają dalsze jej wykonywanie.

1.5 świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy ul. Wojska Polskiego prowadzona przez Klub Sportowy „TOP” Bolesławiec. Klub był partnerem przy realizacji projektu „Rewitalizacja społeczna- wykorzystaj szansę”.

2. Rehabilitację osób uzależnionych od alkoholu, członków ich rodzin oraz społeczności lokalnej, promocja alternatywnego sposobu spędzania czasu bez alkoholu, profilaktyka uzależnień skierowana do dzieci i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka powierzono Bolesławieckiemu Stowarzyszeniu Abstynentów „Przemiana”. Planowany koszt: 20.000 zł, w 2012 roku przekazano i rozliczono100% dotacji.

3. Integracja rodzin z problemem alkoholowym - współpraca i wspieranie ruchów samopomocowych AA i Al.–Anon– (dofinansowanie wyjazdów na spotkania trzeźwościowe do Częstochowy, Krzeszowa i Lichenia) – planowane dofinansowanie: 4.900 zł, w 2012 roku wykorzystano: 900 zł na działania integrujące rodziny z problemami uzależnień podczas XIV Pieszej Międzydiecezjalnej Pielgrzymki w Intencji Trzeźwości Narodu do Krzeszowa w dniach 9-10 czerwca 2012 r. Planowane koszty realizacji zadania: 129.420 zł, w 2012 r. wydatkowano 119.420 zł.

Zadanie piąte (art. 41 ust. 1 pkt. 6: “podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13[1] i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego„).

Zgodnie z intencją ustawodawcy w przypadku złamania zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim lub nietrzeźwym oraz w przypadku złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych gmina może podejmować interwencje oraz występować przed sądem jako oskarżyciel publiczny, czyli kierować sprawy bezpośrednio do sądu z pominięciem prokuratora. Postępowanie z tego zakresu prowadzone jest na podstawie przepisów o postępowaniu karnym.

Zadanie realizowane było poprzez podjęcie uchwał dotyczących liczby punktów sprzedaży i podaży napojów alkoholowych, jak i szczegółowych warunków wydawania zezwoleń – Uchwała Nr XLI/327/01 Rady Miejskiej w Bolesławcu z dnia 20 sierpnia 2001 r.(tekst jednolity), w sprawie ustalenia liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu /z wyjątkiem piwa/ przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, jak i w miejscu sprzedaży, zasad usytuowania na terenie miasta miejsc sprzedaży napojów alkoholowych oraz wyznaczenia miejsc sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych zawierających więcej niż 4,5% alkoholu podczas imprez na otwartym powietrzu.

A. Limity punktów sprzedaży napojów alkoholowych.

limit punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży na terenie miasta Bolesławiec obowiązujący na dzień 31 grudnia 2012 r. (art.12 ust. 1 ustawy z dnia 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473) wynosi: 85 ;wykorzystano:76.

limit punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży na terenie miasta Bolesławiec obowiązujący na dzień 31 grudnia 2012 r. ( art.12 ust. 1 ustawy z dnia 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473) wynosi:50 ; wykorzystano: 34.

B. Liczba punktów sprzedaży.

- Liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych na dzień 31 grudnia 2012 r. wynosi:

Ogółem:

Poza miejscem sprzedaży /detal/ -87

w tym:

do 4,5% alkoholu oraz piwo -84

powyżej 4,5% do 18 % -76

powyżej 18% -72

W miejscu sprzedaży / gastronomia/ -44

w tym:

do 4,5 % oraz piwo -43

powyżej 4,5% do 18 % -30

powyżej 18% -34

C. Liczba wydanych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

Liczba aktualnych zezwoleń na sprzedaż na sprzedaż napojów alkoholowych na dzień 31 grudnia 2012 r. wynosi:

Ogółem

Poza miejscem sprzedaży /detal/ -232

w tym:

do 4,5 % oraz piwo -84

powyżej 4,5% do 18 % -76

powyżej 18 % -72

W miejscu sprzedaży / gastronomia/ -107

w tym:

do 4,5% oraz piwo -43

powyżej 4,5% do 18 % -30

powyżej 18% -34

Liczba zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wydanych w 2012 r. według stanu na dzień 31 grudnia 2012 r.

Ogółem

Poza miejscem sprzedaży /detal/ -30

w tym:

do 4,5% oraz piwo -11

powyżej 4,5% do 18% - 10

powyżej 18% -9

W miejscu sprzedaży /gastronomia/ -32

w tym:

do 4,5% oraz piwo -15

powyżej 4,5% do 18% -9

powyżej 18% -8

D. Decyzje o cofnięciu zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

W roku 2012 nie cofnięto żadnego zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych z powodu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej.

Zadanie szóste (art. 41 ust. 1 pkt. 7: “wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie Centrów Integracji Społecznej„).

 

Prowadzenie działań związanych z integracją społeczną osób uzależnionych od alkoholu jest nowym zadaniem własnym gminy, obok działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, zaś wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie Centrów Integracji Społecznej stanowi jedną z form realizacji tego zadania. Zapis o integracji społecznej nie wprowadza istotnych zmian w dotychczasowym systemie, a jedynie akcentuje działania, które od lat były realizowane w Gminie i stanowiły integralną część Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Działania podejmowane od kilku lat w ramach programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych obejmują integrację społeczną. Należą do niej: leczenie i rehabilitacja osób uzależnionych od alkoholu i członków ich rodzin, przeciwdziałanie przemocy domowej, działania na rzecz pomocy dzieciom alkoholików, w tym rozwijanie świetlic socjoterapeutycznych, działalność stowarzyszeń abstynenckich, które tworzą bezpieczne miejsce zdrowego i trzeźwego stylu życia dla alkoholików po zakończonej terapii. Idea zatrudnienia socjalnego jest istotnym uzupełnieniem wielu innych działań przeciwdziałających wykluczeniu społecznemu realizowanych na szczeblu lokalnym. Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zakładał wspieranie zatrudnienia socjalnego w oparciu o rzeczywiste potrzeby środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym.

W roku 2012 zaplanowano wspieranie istniejącego ruchu społecznego Osiedla Kościuszki II poprzez realizację programu „Miasto bez granic” przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. W 2012 roku. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej prowadził działania związane z integracją społeczną osób wykluczonych społecznie na terenie Osiedla Kościuszki II. Realizowano program „Miasto bez granic” skierowany do dzieci, młodzieży i dorosłych członków społeczności. Celem programu było wspieranie konstruktywnych form spędzania czasu wolnego przez mieszkańców osiedla, integracja mieszkańców osiedla Kościuszki II z pozostałymi mieszkańcami miasta, udzielanie rodzinom pomocy psychospołecznej i prawnej w ramach profilaktyki przemocy w rodzinie, demoralizacji dzieci i młodzieży. Wynikiem podjętych działań było kontynuowanie działalności Osiedlowego Klubu dla Dzieci i Młodzieży. W roku 2012 opiekunowie przeprowadzili 1380 godzin zajęć z dziećmi, młodzieżą i rodzicami. Prowadzono działania ograniczające poczucie wykluczenia społecznego dzieci, rozwijające prospołeczne postawy życiowe. Dodatkowo umożliwiono dzieciom i młodzieży udział w zajęciach na basenie. Na działania na basenie wydatkowano 2.590 zł Grupą docelową działań Klubu były 63 osoby, czynny udział w zajęciach brało 20 osób. W 2012 roku łącznie wydatkowano 52.560 zł. na całoroczne działania przeciwdziałające wykluczeniu mieszkańców Osiedla Kościuszki II.

INNE ZADANIA WYNIKAJACE Z PROGRAMU.1. Działalność Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zgodnie z art. 4[1] ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi członkowie gminnej komisji mają obowiązek być przeszkoleni w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Ustawodawca nie wskazuje, jaki zakres kompetencji jest wymagany. Można jednak przyjąć, iż kwalifikacje członków komisji są pochodną zadań wskazanych w ustawie, które są inicjowane przez komisję i realizowane w ramach gminnego programu.

W roku 2012 Komisja prowadziła działania polegające na wykonywaniu czynności zmierzających do poddania się leczeniu odwykowemu osób uzależnionych od alkoholu. Spośród zgłoszonych spraw przeprowadzano rozmowy, motywowano do poddania się leczeniu odwykowemu na zasadach dobrowolności, pouczano o szkodliwym wpływie alkoholu na organizm, na sytuację rodzinną, kierowano na badania do biegłych oraz składano wnioski do Sądu Rejonowego, Sądu Rodzinnego w Bolesławcu o wydanie postanowienia o przymusowym leczeniu odwykowym.

Zakres działania Komisji określa niżej przedstawione zestawienie. Koszty związane z działalnością Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (w tym również badania biegłych sądowych) w Bolesławcu wyniosły w 2012 r. 92.070 zł. Komisja pracowała w trybie pracy zespołów zadaniowych i posiedzeń plenarnych. Odbyły się 83 posiedzenia. Do Komisji wpłynęły 204 sprawy o zastosowanie procedury przymusowego leczenia odwykowego, biegli sądowi wydali 52 opinii, wydano 38 postanowień o zgodności usytuowania punktu sprzedaży napojów alkoholowych z uchwałami Rady Miasta. Działalność Komisji przebiegała rytmicznie, zgodnie z bieżącymi potrzebami wynikającymi ze zgłoszeń w sprawach przymusowego leczenia odwykowego, opiniowania wniosków o zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz poradnictwa rodzinnego w obszarze przeciwdziałania przemocy.

2. Składki na ubezpieczenia społeczne- planowany koszt 4.000 zł , w 2012 r. wydatkowano 3.338 zł.

3. Składki na Fundusz Pracy- planowany koszt 500 zł, w 2012 r. wydatkowano 442 zł.

Lp.

Określenie zakresu Ogółem

1.

Ilość spraw, które wpłynęły w r. 2012 204

2.

Ilość wniosków skierowanych do sądu 61

3.

Inne zaburzenia stwierdzone przez biegłych 2

4.

Stwierdzony przez biegłych brak uzależnienia 2

5.

Zakończenie postępowania (brak przesłanek ustawowych)

99

6.

Sprawy przeniesione z roku poprzedniego 42

7.

Ilość opinii biegłych sadowych wydanych w postępowaniu o przymusowe leczenie odwykowe

52

8.

Liczba „Niebieskich Kart” , które wpłynęły do MKRPA

160

9.

Liczba rodzin, których dotyczyły „NK” 121

10.

Liczba spotkań grup roboczych, w których pracowali członkowie MKRPA

90

11.

Liczba kontroli punktów sprzedaży i podawania napojów alkoholowych

30

12.

Opiniowanie wniosków o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w obszarze zgodności lokalizacji punktu z uchwałami Rady Gminy- złożono 38 wniosków

Pozytywna37Negatywna1

Wykonanie zadań wynikających z Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w roku 2012 w Gminie Miejskiej Bolesławiec.

Narkotyki są coraz bardziej wszechobecne, bez problemu można się w nie zaopatrzyć na dyskotece, w klubach, na koncertach rockowych, imprezach masowych, czyli wszędzie tam, gdzie przebywają młodzi ludzie. I niekoniecznie mają dawną formę. Teraz są sprzedawane pod postacią ciastek, cukierków, lizaków czy w napojach, co bardzo zachęca i rozbudza ciekawość najmłodszych. W wyniku ich dostępności sięga po nie coraz większa liczba młodych ludzi.

Wiele osób jest zdania, że skoro jakiś problem nie dotyczy ich samych lub bezpośrednio kogoś z ich najbliższego otoczenia, to tak naprawdę problem ten nie istnieje. Ta sama zasada dotyczy ich myślenia o narkotykach. Szczególnie rodzice są przekonani, często oszukując samych siebie, że ich dzieci nie mają nic wspólnego z narkotykami, bo ćpają tylko ludzie z marginesu - brudasy, bezdomni, mieszkający na dworcu, którzy sięgnęli dna. Niestety tak nie jest. Nie ma reguły, kto dziś "bierze"; są to zarówno mieszkańcy miast, jak i wsi, dzieci z zamożnych rodzin, jak i z rodzin ubogich czy patologicznych, chłopcy i dziewczyny o nienagannych manierach, uczniowie wzorowi i ci mający problemy w nauce czy zbuntowani indywidualiści. W niektórych kręgach panuje wręcz moda na okazjonalne zażywanie miękkich narkotyków; młodzież sięga po nie, bo jest to, jak uważa, normalne i do niczego złego nie prowadzi. Narkotyki i narkomania są problemem społecznym, który stanowi wyzwanie cywilizacyjne o zasięgu globalnym. Duże rozpowszechnienie używania środków psychoaktywnych ma wielowymiarowe przyczyny, a szkody z tym związane obserwowane są w różnych sferach życia społecznego. Stąd wywodzi się postulat, aby działania zapobiegawcze miały charakter interdyscyplinarny i zrównoważonego podejścia pomiędzy działaniami na rzecz ograniczenia popytu o ograniczania podaży.

Narkomania staje się zjawiskiem coraz bardziej powszechnym. Obejmuje swym zasięgiem coraz szersze kręgi osób. Ze względu na złożoność zjawiska istnieją problemy z ustaleniem jego rzeczywistych rozmiarów, lokalizacji w tendencjach rozwojowych. Narkomania ma charakter nie tylko medyczny, ale także kulturowy i społeczny. W procesie powstawania narkomanii zasadnicze znaczenie mają trzy elementy, które nieustannie łączą się ze sobą. Są to: środek, człowiek (użytkownik) i społeczeństwo (środowisko).

Podstawę działań związanych z zapobieganiem narkomanii stanowią: ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Miejskiej Bolesławiec. Realizację zadań określonych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, prowadzono zgodnie z założeniami Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii. Wykonanie ukształtowało się na poziomie 40.500 zł., co stanowi 100% całości zaplanowanych kosztów. Realizacja zadań ujętych w Programie przebiegała zgodnie z przyjętym Zarządzeniem Nr 61/12 Prezydenta Miasta Bolesławiec z dnia 9 lutego 2012 r. harmonogramemi preliminarzem kosztów.

Realizację zadań powierzono, w wyniku rozstrzygnięcia konkursu ofert złożonych przez organizacje pozarządowe oraz inne podmioty uprawnione do prowadzenia działalności w sferze pożytku:

Centrum Informacji i Rehabilitacji Uzależnień „My Razem” z siedzibą przy ul. Widok 1b w Bolesławcu. Powierzone do realizacji zadanie publiczne to prowadzenie Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego ds. Narkomanii. Rehabilitacja osób zdrowiejących z narkomanii i alkoholizmu. Zgodnie z przyjętą ofertą Punkt działał punkt działał dwa razy w tygodniu: we wtorek w godz. 1700 - 1900 w środę w godz. 800 -1000. Główne działania w punkcie to: konsultacje i informacje, wstępna diagnoza uzależnienia, rozmowa terapeutyczna, umówienie na detoksykację. Z oferty pomocy skorzystały 102 osoby zgłaszające problemy z uzależnieniami. Osoby trafiające do Punktu otrzymywały informacje i kontakty do instytucji prowadzących terapię ambulatoryjną- indywidualną i grupową. Osoby oczekujące anonimowości informowano o dostępnych w mieście i okolicach grupach samopomocy. Osoby z problemami przemocy kierowano do Punktu Informacyjno- Konsultacyjnego ds. Przemocy w Rodzinie. Założony koszt realizacji zadań: 23.000 zł, wydatkowano 100% dotacji.

Stowarzyszeniu Ochotniczych Hufców Pracy- Komenda Hufca 1-3 w Bolesławcu realizację programu pn. „Stop demoralizacji”. Realizacja Programu polegała na całorocznej pracy indywidualnej i grupowej z uczestnikami Hufca Pracy podzielonymi na 5 grup. Praca z młodzieżą opierała się na budowaniu poprawnych relacji interpersonalnych, poznawaniu siebie, edukacji na temat zagrożeń związanych z używaniem środków zmieniających świadomość. Działania psychologiczne, terapeutyczne i pedagogiczne połączono z aktywnym wypoczynkiem, którego założeniem było promowanie zdrowego stylu życia. Ze sprawozdania wynika, że programem objęto ok. 140 osób, członków Ochotniczych Hufców Pracy. Założony koszt realizacji zadania: 8.000 zł wydatkowano 100 % dotacji.

Związek Harcerstwa Polskiego realizował działania pn. „Programu przeciwdziałania uzależnieniom Hufca ZHP im. Szarych Szeregów w Bolesławcu w roku 2012”. Program adresowany był do dzieci i młodzieży zrzeszonej w związku oraz tych osób, które uczestniczyły sporadycznie w harcerskich przedsięwzięciach. Celem programu było poszerzenie działalności opartej na metodyce harcerskiej o treści służące przeciwdziałaniu sięgania po środki zmieniające świadomość, wdrażanie dbałości o własne zdrowie i godne kierowanie swoim życiem. Programem objęto ok. 220 dzieci i młodzieży szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich zrzeszoną w ZHP oraz te osoby, które uczestniczyły sporadycznie w harcerskich przedsięwzięciach. Wykorzystano środki w wysokości 9.500 zł. Zadanie realizowano od czerwca do grudnia 2012 roku.  

Do ważnych działań podejmowanych systematycznie należy zaliczyć: przeprowadzenie wczesnej profilaktyki skierowanej do dziecii młodzieży, pomoc psychologiczną i prawną dla rodzin z problemem narkomanii, rozszerzenie oferty usług świadczonych w punktach konsultacyjnych, pomoc dla rodziców, których dzieci zagrożone są narkomanią, tworzenie zasobów ludzkich służących rozwiązywaniu problemów narkomanii na terenie miasta. Szkoły podstawowe i gimnazjalne prowadziły systematyczną działalność wychowawczą i zapobiegawczą wśród dzieci i młodzieży, u których istnieje prawdopodobieństwo powstania zależności od środków odurzających lub substancji psychotropowych. Zażywanie środków zmieniających świadomość prowadzi często do narkomanii, o której często mówi się jako chorobie duszy i jest w tym dużo racji. Trzeba więc się zastanowić, co jest przyczyną tego zjawiska? Jakie są powody sięgania po środki uzależniające? Narkomania to, podobnie jak uzależnienie od alkoholu, choroba duszy i emocji. Niektórzy twierdzą, że jest to choroba braku zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka: miłości, akceptacji, poczucia bezpieczeństwa. Zwraca się też uwagę na to, że do grupy najbardziej narażonych na sięgnięcie po narkotyk należą te osoby, które cechuje brak pewności siebie oraz brak takich umiejętności, jak asertywność, konstruktywne radzenie sobie z sytuacjami trudnymi, rozwiązywanie konfliktów, pożyteczne spędzanie wolnego czasu. Przyczyn jest wiele: przeżywanie trudności w szkole, kłopoty z nauką, presja rodziców, zawód miłosny, brak akceptacji, kompleksy, chęć poczucia się wolnym i dorosłym, chęć zaimponowania kolegom - dla szpanu i przypodobania się grupie, nuda, brak zainteresowań, ciekawość, presja ze strony znajomych, niższe poczucie wartości, "gdy spróbujesz, będziesz kimś", chęć bycia śmielszym w kontaktach z płcią przeciwną, dobra zabawa, ucieczka przed samotnością, wyobcowaniem,

stworzenie iluzyjnego doskonałego świata, w którym jest się sobą i nikt nie ma pretensji o to, jak się zachowujesz, kim jesteś, nieumiejętność odmawiania, brak asertywności, niedostateczna wiedza o narkotykach, ich działaniu, wpływie na organizm i procesie uzależnienia. Dlatego dbajmy o to, aby dzieci czuły się kochane, potrzebne, wartościowe, aby miały swoje prawa, a nie tylko obowiązki. Rozmawiajmy z nimi o wszystkich sprawach, także trudnych i nieprzyjemnych, pozbądźmy się egoizmu, poświęćmy im dużo czasu, uczmy się ich naprawdę wysłuchiwać. Musimy pomóc im wykształcić jasny system wartości oraz sposoby radzenia sobie w sytuacjach nacisku ze strony kolegów. A gdyby jednak stało się to najgorsze, nie wahajmy się szukać porady u specjalistów.

III. GROMADZENIE ŚRODKÓW FINANSOWYCH NA REALIZACJĘ POGRAMÓW.

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wyznaczając konkretne zadania, wskazuje (art. 11

1 ust.1) środki na ich realizację: „w celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań określonych w art. 41 ust. 1 gminy pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych”.

 

Na realizację zadań określonych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, a także zgodnie z założeniami Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w mieście Bolesławiec na rok 2012 zabezpieczono środki w kwocie 1.014.483 zł stanowiące wpływy z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż alkoholu. Kwota niewygaszana zaangażowana na realizację działań z zakresu profilaktyki skierowanej do dzieci i młodzieży w roku 2013 to 99. 748 zł. Wydatkowano 991.249 zł.

Na realizację zadań określonych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, zgodnie z założeniami Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w mieście Bolesławiec do roku 2015, w roku 2012 zabezpieczono środki w kwocie 40.500 zł. W 2012 r. wykorzystano kwotę 40.500 zł.

IV. ZAKOŃCZENIE

Od wielu lat celami Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych, zmniejszenie rozmiarów tych, które aktualnie występują oraz zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi problemami.Konsekwentna polityka służąca zdrowiu publicznemu oraz wspierające ją strategie realizują założone cele. Alkohol ingeruje i wywiera wpływ na niemal wszystkie aspekty życia naszej społeczności.Pomiar z 2010 roku pokazał, że w przypadku większości substancji psychoaktywnych ich używanie nie uległo większym zmianom od 2008 roku. Także palenie tytoniu pozostało na tym samym poziomie (23% wobec 22%).Analizując konsumpcję alkoholu odnotowano porównywalne odsetki uczniów, którzy w ciągu ostatniego miesiąca nie pili piwa (w 2008 roku – 22%, w 2010 – 24%), wina (67% w obu pomiarach). Wyniki dotyczące rozpowszechnienia narkotyków wskazują na stabilizację używania nielegalnych substancji psychoaktywnych. Jedyny znaczący wzrost zażywania narkotyków dotyczy preparatów z konopi oraz „dopalaczy”. Zmniejszyła się liczba uczniów deklarujących używanie narkotyków w ciągu dwunastu miesięcy poprzedzających badanie (z 24% w roku 2003 do 15% w 2008 i 16% w 2010).Z badań wynika, że narkotyki nie są substancjami, po które sięga większość uczniów. I nie są sposobem spędzania wolnego czasu przez młodzież. Zdecydowana większość uczniów poprzestaje na eksperymentach z narkotykami. Zgodnie z powyższymi uwagami ważne jest integrowanie systemu profilaktyki gminnej. Młodzi ludzie mają tendencję do podejmowania różnorakich zachowań ryzykownych dla zdrowia (używanie różnych substancji psychoaktywnych, podejmowanie ryzykownych zachowań seksualnych itd.). W związku z tym w profilaktyce tych zachowań należy tworzyć programy edukacyjne dotyczące różnych rodzajów środków uzależniających (alkohol, tytoń, narkotyki) oraz łączyć różnorodne działania podejmowane wobec tej populacji. Przy planowaniu programów profilaktycznych w szkołach należy zwrócić uwagę, aby nie koncentrowały się one wyłącznie na osłabieniu czynników ryzyka, lecz również na wspieraniu głównych czynników chroniących (zwłaszcza kształtowaniu silnej więzi rodzinnej, rozwijaniu zainteresowania nauką szkolną i rozwojem oraz wzmacnianiu skłonności do respektowania norm i wartości i wspieraniu praktyk religijnych). Pierwszym etapem planowania konkretnego projektu profilaktycznego powinna być diagnoza środowiska uwzględniająca m.in. diagnozę problemu oraz zapotrzebowanie na specyficzne i niespecyficzne usługi z zakresu profilaktyki.Pijaństwo, alkoholizm, narkomania burzą życie rodzinne i prowadzą do licznych tragedii.

Dane dotyczące pomocy finansowej dla rodzin z problemem alkoholowym udzielonej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bolesławcu są alarmujące a zasada, że lepiej zapobiegać niż płacić za skutki jest w tym wypadku udowodniona.

Lp. Dane 2010 2011 2012

1 Ogólna liczba rodzin korzystających z pomocy materialnej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej

 1234

 1310

 1330

2 Liczba rodzin korzystających z pomocy materialnej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej objętych tą pomocą z powodu uzależnienia lub nadużywania alkoholu przez co najmniej jednego z członów rodziny

 154

 129

 115

3 Wielkość środków finansowych przeznaczonych przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej na pomoc rodzinom z problemem alkoholowym

 144.019

 228.394

 415.637

Z uwagi na to, że rozwiązywanie problemów uzależnień jest jednym z ważnych obszarów życia społecznego, płaszczyzny działania, na które należy zwrócić szczególną uwagę w następnych latach to:

uruchomienie profesjonalnych grup terapeutycznych dla dzieci i młodzieży eksperymentujących ze środkami zmieniającymi świadomość,

rozwój profesjonalnych form pomocy psychologicznej dla dzieci wychowujących się w rodzinach alkoholowych,

wprowadzenie i udoskonalanie systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,

zwiększanie dostępności usług terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu, od narkotyków i ich rodzin,

podnoszenie kwalifikacji osób pracujących w lecznictwie odwykowym,

rozwijanie szkolnych i środowiskowych programów profilaktycznych,

kontrola rynku napojami alkoholowymi, zwłaszcza w kontekście przestrzegania zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim.

integracja działań instytucji odpowiedzialnych za realizację działań określonych w tematycznych ustawach.

(Dane: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej)

Prowadzone konsekwentnie działania nabierają szczególnego znaczenia w kontekście diagnozy przedstawionej przez Światową Organizację Zdrowia w „Raporcie o staniu zdrowia na świecie 2002”. Wskazuje on, iż w regionie europejskim alkohol zajmuje trzecie miejsce na liście dwudziestu czynników odpowiedzialnych za całokształt zaburzeń zdrowotnych.

W odniesieniu do gminy ustawodawca wskazał także katalog zadań własnych gminy, które korespondują z wymienionymi w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Obowiązująca ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii, zmieniając przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, wskazuje także źródła finansowania zadań ujętych w Gminnym Programie Przeciwdziałania Narkomanii. Są to dochody z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu.

Ustawa utrzymała dotychczasowe przepisy mówiące o możliwości podejmowania leczenia przez osoby uzależnione od narkotyków niezależnie od miejsca zamieszkania w kraju oraz nie pobieraniu opłat za leczenie i rehabilitację. Zachowano także zasadę dobrowolności leczenia i rehabilitacji z wyłączeniem osób niepełnoletnich, które sąd może skierować na leczenie. Ponadto przepisy nowej ustawy określają specjalistyczne kwalifikacje uprawniające do prowadzenia rehabilitacji osób uzależnionych od narkotyków.

Przepisy nowej ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wprowadziły wiele ważnych zmian. Szczególnie istotne jest stworzenie podstaw prawnych do bardziej usystematyzowanego zajęcia się problematyką narkomanii na szczeblu samorządu lokalnego oraz wskazanie źródeł finansowania tych działań z tzw. środków alkoholowych.  

Opracowała: Maria Barbara Wojciechowska