10
Edition 01.2016 Testing Methods STANDARD 100 by OEKO-TEX® Testing procedures for authorization to use the STANDARD 100 by OEKO- TEX® mark Procedury badawcze stosowane w procesie udzielania zezwolenia do stoso- wania znaku STANDARD 100 by OEKO-TEX® OEKO-TEX® - International Association for Research and Testing in the Field of Textile Ecology OEKO-TEX® - Międzynarodowe Stowarzyszenie na Rzecz Badań i Rozwoju Ekologii Wyrobów Włókienniczych /tmp/tmpdLBwEA/7025e732c0c4ca103692775f0854f801 OEKO-TEX® Association | Genferstrasse 23 | P.O. Box 2006 | CH-8027 Zurich Phone +41 44 501 26 00 | [email protected] | www.oeko-tex.com

Procedury badawcze

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Procedury badawcze

Edition 01.2016

Testing MethodsSTANDARD 100 by OEKO-TEX®

Testing procedures for authorization to use the STANDARD 100 by OEKO-TEX® mark

Procedury badawcze stosowane w procesie udzielania zezwolenia do stoso-wania znaku STANDARD 100 by OEKO-TEX®

OEKO-TEX® - International Association for Research and Testing in the Field of Textile EcologyOEKO-TEX® - Międzynarodowe Stowarzyszenie na Rzecz Badań i Rozwoju Ekologii Wyrobów Włókienniczych

/tmp/tmpdLBwEA/7025e732c0c4ca103692775f0854f801

OEKO-TEX® Association | Genferstrasse 23 | P.O. Box 2006 | CH-8027 Zurich

Phone +41 44 501 26 00 | [email protected] | www.oeko-tex.com

Page 2: Procedury badawcze

Testing Methods

Contents Spis treści

1 Determination of the pH value 1 Oznaczanie wartości pH2 Determination of formaldehyde 2 Oznaczanie formaldehydu2.1 Qualitative testing for the presence of formaldehyde 2.1 Jakościowe badanie zawartości formaldehydu2.2 Quantitative determination of the content of free and partially

releasable formaldehyde2.2 Ilościowe oznaczenie zawartości wolnego i częściowo związa-

nego formaldehydu3 Determination of heavy metals 3 Oznaczanie metali ciężkich3.1 Extraction with artificial acid sweat solution 3.1 Ekstrakcja roztworem kwaśnego sztucznego potu3.2 Digestion of the samples 3.2 Mineralizacja próbki3.3 Testing for chromium(VI) 3.3 Badanie zawartości chromu (VI)4 Determination of the content of pesticides 4 Oznaczenie zawartości pestycydów5 Determination of the content of phenols 5 Oznaczanie zawartości fenoli6 Determination of the content of plasticisers 6 Oznaczanie zawartości plastyfikatorów7 Determination of the content of organic tin compounds 7 Oznaczanie zawartości organicznych związków cyny8 Determination of the content of short chain chlorinated paraf-

fines8 Oznaczanie zawartości krótkołańcuchowych chlorowanych pa-

rafin9 Determination of the content of PFC's, Perfluorinated Com-

pounds9 Oznaczanie zawartości PFC's: Związki perfluorowane

10 Determination of the content of DMFu 10 Oznaczanie zawartości DMFu11 Test for humanecologically critical colorants 11 Badanie obecności barwników niepożądanych z punktu widze-

nia humanoekologii11.1 Test for Azo-colorants, which may be cleaved into arylamines of

MAK-group III, categories 1 and 2 under reductive conditions11.1 Badanie obecności barwników azowych mogących odszczepiać

w środowisku redukcyjnym aryloaminy grup MAK III kategorii 1 i2

11.2 Test for dyestuffs and pigments, classified as carcinogenic 11.2 Badanie obecności barwników i pigmentów sklasyfikowanychjako kancerogenne

11.3 Test for dyestuffs, classified as allergenic 11.3 Badanie obecności barwników sklasyfikowanych jako alergo-genne

11.4 Test for other banned dyestuffs 11.4 Badanie obecności innych zakazanych barwników12 Determination of the content of chlorinated benzenes and tol-

uenes12 Badanie obecności chlorobenzenów i chlorotoluenów

13 Determination of the content of polycyclic aromatic hydrocar-bons (PAH)

13 Oznaczanie zawartości wielopierścieniowych węglowodorówaromatycznych (WWA) (z ang. PAH – policykliczne węglowodoryaromatyczne)

14 Determination of the content of solvent residues 14 Oznaczanie zawartości pozostałości rozpuszczalników15 Determination of the content of surfactant, wetting agent resi-

dues15 Oznaczanie zawartości pozostałości środków powierzchniowo

czynnych i środków zwilżających16 Testing of colour fastness 16 Badanie odporności wybarwień17 Determinations of emission 17 Oznaczanie emisji17.1 Quantitative determination of formaldehyde emitting into the air 17.1 Ilościowe oznaczanie emitowanego formaldehydu do powietrza17.2 Determination of the emission of volatile and odorous com-

pounds by gas chromatography17.2 Oznaczanie emisji lotnych i zapachowych związków z zastoso-

waniem chromatografii gazowej18 Sensory Odour test 18 Organoleptyczne badanie zapachu18.1 Odour test (textile floor coverings, mattresses, foam and large

coated articles not being used for clothing)18.1 Badanie zapachu (włókiennicze pokrycia podłogowe, materace,

pianki i inne wyroby powlekane o dużej powierzchni nie mającezastosowania do produkcji odzieży)

18.2 Odour test on other articles 18.2 Badanie zapachu pozostałych wyrobów19 Identification of asbestos fibres 19 Identyfikacja włókien azbestowych

24.10.2016 Edition 01.2016 2 | 10

Page 3: Procedury badawcze

Testing Methods

Tests in progress or waiting to be carried out should be stopped orcancelled if any individual test already completed gives values,which exceed the limits.

Badań nie należy kontynuować w przypadku stwierdzenia przekro-czenia dopuszczalnej wartości jakiegokolwiek oznaczanego parame-tru.

The samples are prepared for testing by a conditioning according tothe regulations given in ISO 139.

Próbki do badań należy przygotować i kondycjonować wg normy ISO139.

1 Determination of the pH value Oznaczanie wartości pH

The pH value is determined according to ISO 3071 (KCl solution). Oznaczanie pH wykonywane jest wg normy ISO 3071 (roztwór KCl).

2 Determination of formaldehyde Oznaczanie formaldehydu

2.1 Qualitative testing for the presence of formaldehyde Jakościowe badanie zawartości formaldehydu

As a rule, qualitative tests have to be done first to show whethersubsequent quantitative tests will be necessary.

Przeprowadzanie, w pierwszej kolejności, badań jakościowych mana celu ustalenia celowości wykonywania kolejnych badań ilościo-wych.

The qualitative tests are to be performed under semi-quantitativeworking conditions in aqueous and sulphuric extracts of the samplesat the same time.

Badania jakościowe polegają na wykonaniu równoczesnej półiloś-ciowej oceny następujących ekstraktów : wodnego i roztworu kwasusiarkowego badanej próbki.

In the case of products containing glyoxal, to avoid a wrong inter-pretation, reagents reacting specifically with formaldehyde shouldbe used.

W przypadku próbki zawierającej glioksal, w celu uniknięcia niepo-prawnej interpretacji wyników, należy zastosować takie odczynnikichemiczne, które reagują z formaldehydem w sposób specyficzny.

2.2 Quantitative determination of the content of free andpartially releasable formaldehyde

Ilościowe oznaczenie zawartości wolnego i częściowo związanegoformaldehydu

The test is performed as given by the Japanese law “Harmful Sub-stance – Containing Household Products Control Law No. 112”. Ac-cording to this method the content of free and partially releaseableformaldehyde is integrally determined in aqueous extract using theacetyl-acetone method by means of a spectrophotometer.

Oznaczenie wykonuje się w oparciu o japońską regulację prawną:"Harmful Substance – Containing Household Products Control LawNo. 112". Według tej metody badanie polega na oznaczaniu sumyzawartości wolnego i częściowo związanego formaldehydu w wod-nym ekstrakcie przy użyciu spektrofotometrycznej metody z zasto-sowaniem acetyloacetonu.

3 Determination of heavy metals Oznaczanie metali ciężkich

Tests for the following heavy metals (extractable and total content)are performed:

Badania (ekstrakcja lub oznaczenie całkowitej zawartości) wykonujesię dla następujących metali ciężkich:

• Antimony • Antymon

• Arsenic • Arsen

• Lead • Ołów

• Cadmium • Kadm

• Chromium • Chrom

• Chromium(VI) • Chrom (VI)

• Copper • Miedź

• Cobalt • Kobalt

• Nickel • Nikiel

• Mercury • Rtęć

The quantitative determination of the heavy metal components ex-tracted according to paragraph 3.1 or digested according to para-graph 3.2, is performed by atomic absorption spectrometry (AAS),ICP, or spectrophotometry.

Oznaczanie ekstrahowalnych metali ciężkich wykonuje się wg pkt.3.1, natomiast całkowitą zawartość metali w próbce wg pkt. 3.2.Ilościowe oznaczanie metali wykonuje się przy zastosowaniu ab-sorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS) lub ICP albo spektrofoto-metrycznie.

3.1 Extraction with artificial acid sweat solution Ekstrakcja roztworem kwaśnego sztucznego potu

The heavy metals are extracted by use of artificial acidic sweat solu-tion according to ISO 105E04 (testing solution II).

Metale ciężkie są ekstrahowane z próbki za pomocą roztworu kwaś-nego sztucznego potu. Skład sztucznego potu określa normaISO 105‑E04.

24.10.2016 Edition 01.2016 3 | 10

Page 4: Procedury badawcze

Testing Methods

Accessories made from painted or unpainted metal and galvanizedplastics must be enclosed in several layers of an inert, undyedtextile (e.g. polyester, polyacryl) to avoid abrasion due to scratching,beating or shaking.

Lakierowane lub nielakierowane metalowe akcesoria oraz akcesoriaz tworzyw sztucznych posiadające galwanizowaną powierzchnię,podczas ekstrakcji powinny być zabezpieczone niebarwionymi tek-styliami (np. poliester, poliakryl), w celu uniknięcia uszkodzenia po-wierzchni na skutek tarcia, uderzeń lub wstrząsów, itp..

Metallic accessories having a surface refinement or coating are sub-jected to a further test for extractable nickel after a pre-treatment(wear and corrosion according to EN 12472:1998).

Metalowe akcesoria posiadające uszlachetnioną lub powlekaną po-wierzchnię poddawane są dodatkowym badaniom, polegającym naekstrahowaniu niklu po wstępnym przygotowaniu próbki (symulacjazużywania się i korozji wg EN 12472:1998 )

3.2 Digestion of the samples Mineralizacja próbki

The samples are chemically digested using acids in order to get aclear solution.

Próbki poddawane są mineralizacji z zastosowaniem kwasów w celucałkowitego rozkładu próbki i uzyskania klarownego roztworu.

Different components of the sample, which can be differentiatedmacroscopically (base material, paints, etc.), are separately diges-ted and analysed. The method is therefore suitable to check thesamples for total lead content in reference to the requirement of theAmerican legislation for children’s articles (CPSIA, Consumer Prod-uct Safety Improvement Act).

Elementy próbki, które są makroskopowo zróżnicowane (materiałpodstawowy, farba itp.) są oddzielnie mineralizowane i analizowane.Metoda ta ma na celu oznaczenie całkowitej zawartości ołowiu i na-wiązuje do wymagań amerykańskiego prawodawstwa dotyczącegoartykułów przeznaczonych dla dzieci (CPSIA Consumer Product Sa-fety Improvement Act).

3.3 Testing for chromium(VI) Badanie zawartości chromu (VI)

The test for chromium(VI) is performed with the extract prepared byusing the artificial acidic sweat solution.

Analiza polega na badaniu obecności chromu (VI) w ekstrakcie roz-tworu kwaśnego sztucznego potu.

For leather the analysis is carried out according to ISO 17075. Dla skóry naturalnej badania wykonywane są wg normy ISO 17075.

4 Determination of the content of pesticides Oznaczenie zawartości pestycydów

In the STANDARD 100 by OEKO-TEX® there is a list of pesticides,which might be used for natural fibres and are critical because oftheir persistence.

W STANDARD 100 by OEKO-TEX® wymienione są pestycydy, któreze względu na dużą trwałość w środowisku mogą być obecne wewłóknach naturalnych.

The tests for the pesticides which are mentioned in the STANDARD100 by OEKO-TEX® are performed with cleaned-up extracts by gaschromatography with selective detection (MSD or ECD).

Badanie polega na oznaczeniu zawartości pestycydów wymienio-nych w STANDARD 100 by OEKO-TEX® w oczyszczonym ekstrakciemetodą chromatografii gazowej z selektywną detekcją (MSD lubECD).

5 Determination of the content of phenols Oznaczanie zawartości fenoli

The pentachlorophenol (PCP), isomers of tetrachlorophenol (TeCP)and Trichlorophenol (TrCP) or ortho-phenylphenol (OPP) content isdetermined for samples where the use of PCP, TeCP, TrCP and OPPis supposed in a raw material conservation agent, an auxiliary or afinishing agent, or for the treatment of the finished product. Withtextile floor coverings the PCP, TeCP, TrCP or OPP content is deter-mined only in pile material consisting of wool or wool blends. Foranalysis gas chromatography can be used with mass spectrometric(MSD) or electron capture detection (ECD).

Oznaczanie zawartości pentachlorofenolu (PCP), izomerów tetrach-lorofenolu (TeCP) i trichlorofenolu (TrCP) oraz ortofenylofenolu (OPP)wykonuje się, gdy istnieje przypuszczenie stosowania PCP, TeCP,TrCP i OPP jako środka konserwującego w surowcach, w środkachpomocniczych i wykończalniczych lub też w czasie obróbki produktukońcowego. W przypadku włókienniczych pokryć podłogowych oz-naczanie zawartości PCP, TeCP lub OPP wykonuje się tylko gdy ok-rywa zawiera w swoim składzie wełnę lub jej mieszankę. Do analizywykorzystuje się metodę gazowej chromatografii ze spektrometremmas (MSD) lub z detektorem wychwytu elektronów (ECD).

6 Determination of the content of plasticisers Oznaczanie zawartości plastyfikatorów

With the test those phthalates are included which are specified invarious publications and legal framework as being critical for thehealth of children, babies or impose a general health risk . The listof phthalates of the STANDARD 100 by OEKO-TEX® include thosephthalates which are mentioned at the time of publication of theStandard in REACH (EC Regulation 1907/2006, Annexes XIV and ap-plicable parts of XVII) as well as those mentioned in candidate listfor SVHC and CPSIA.

Zakres badań obejmuje ftalany, które są wymienione w publikacjachnaukowych oraz w aktach prawnych i zostały sklasyfikowane jakozagrażające zdrowiu dzieci i niemowląt lub też stanowią ryzyko dlazdrowia człowieka. Wykaz ftalanów z STANDARD 100 by OEKO-TEX® obejmuje ftalany wymienione w REACH ( rozporządzenie WEnr 1907/2006, załącznik XIV i odpowiednie fragmenty załącznikaXVII), na liście kandydackiej substancji wzbudzających szczególnieduże obawy (SVHC) oraz w ustawie CPSIA.

24.10.2016 Edition 01.2016 4 | 10

Page 5: Procedury badawcze

Testing Methods

The test for PVC plasticisers is performed by extraction of the testingmaterial with an organic solvent. The extract is analysed after clean-up by gas chroma-tography (MS detection).

Plastyfikatory PVC są ekstrahowane z badanej próbki organicznymrozpuszczalnikiem. Otrzymany ekstrakt jest oczyszczany i analizo-wany metodą chromatografii gazowej (detekcja masowa MS).

7 Determination of the content of organic tin com-pounds

Oznaczanie zawartości organicznych związków cyny

The method for determination of organic tin compounds is based onan extraction of the material with an organic solvent and followed byderivatization with sodium tetraethylborate. The tests are performedwith cleaned-up extracts by gas chromatography with selective de-tection (MSD).

Metoda oznaczania organicznych związków cyny polega na przepro-wadzeniu ekstrakcji badanej próbki organicznym rozpuszczalnikiemi przekształceniu w pochodne analitów obecnych w ekstrakcie (de-rywatyzacja) za pomocą tetraetyloboranu sodu. Po procesie oczy-szczania ("clean-up") ekstrakt analizowany jest metodą chromato-grafii gazowej z selektywną detekcją (MSD).

8 Determination of the content of short chainchlorinated paraffines

Oznaczanie zawartości krótkołańcuchowych chlorowanychparafin

The method for the determination of the short chain chlorinated par-affines is based on an extraction of the testing material with an or-ganic solvent and subsequent analysis with GC/MS or GC/MS/MS.For screening (analysis of the sum of all short, medium and longchain chloroparaffines the instrument can be operated in the EI(electron impact) mode. For the secure determination of the conge-ners present in the sample the instrument must be operated in CI(chemical ionization) mode.

Metoda oznaczania krótkołańcuchowych chlorowanych parafin pole-ga na ekstrakcji badanej próbki za pomocą rozpuszczalnika orga-nicznego a następnie na wykonaniu analizy za pomocą GC / MS lubGC / MS / MS. W badaniach przesiewowych sumy wszyskich chloro-wanych parafin krótko-, średnio- i długołańcuchowych stosuje sięchromatograf z detektorem mas z jonizacją elektronową (EI). Nato-miast w celu poprawnego oznaczenia kongenerów obecnych wpróbce (czyli związków o takiej samej budowie cząsteczki) wyko-rzystuje się chromatograf z detektorem mas z jonizacją chemiczną(CI).

9 Determination of the content of PFC's, Perfluori-nated Compounds

Oznaczanie zawartości PFC's: Związki perfluorowane

Until the official testing method according to EC-DIRECTIVE2006/122/EC is available; an internal procedure will be applied,which is based on an extraction step using methanol and a subse-quent LC/MS/MS analysis.

Do czasu opublikowania oficjalnej metody analitycznej stosownie dowymagań Dyrektywy 2006/122/WE Parlamentu Europejskiego i Ra-dy UE, stosowana jest wewnętrzna procedura Stowarzyszenia. Pole-ga ona na przeprowadzeniu ekstrakcji metanolem a następnie wy-konaniu oznaczenia przy zastosowaniu LC/MS/MS.

10 Determination of the content of DMFu Oznaczanie zawartości DMFu

The method for the determination of dimethylfumarate is based onan extraction of the sample with an organic solvent and subsequentanalyses by GC/MS.

Metoda oznaczania dimetylofumaranu polega na przeprowadzeniuekstrakcji badanej próbki organicznym rozpuszczalnikiem a następ-nie wykonaniu analizy przy zastosowaniu GC/MS.

11 Test for humanecologically critical colorants Badanie obecności barwników niepożądanych z punktu wi-dzenia humanoekologii

11.1 Test for Azo-colorants, which may be cleaved into ar-ylamines of MAK-group III, categories 1 and 2 underreductive conditions

Badanie obecności barwników azowych mogących odszczepiać wśrodowisku redukcyjnym aryloaminy grup MAK III kategorii 1 i 2

All arylamines mentioned in the Annex XVII of the REACH Regulation(1907/2006) relating to restrictions on the marketing and use of cer-tain dangerous substances and preparations (azocolorants) are partof the list published in the STANDARD 100 by OEKO-TEX®.

Wszystkie aminy aromatyczne wymienione w załączniku XVII do roz-porządzenia REACH (1907/2006), odnoszącego się do ograniczeńwe wprowadzaniu do obrotu i stosowaniu niektórych substancji ipreparatów niebezpiecznych (barwniki azowe), są również ujęte wkryteriach STANDARD 100 by OEKO-TEX®.

The following arylamines are to be included in the tests: Aminy aromatyczne, które są uwzględniane w badaniach:

• MAK-group III, category 1 (Substances which are known to beable to cause cancer in human beings)

• grupa MAK III, kategoria 1 (substancje o udowodnionym działaniurakotwórczym dla człowieka)

Benzidine [92-87-5]4-Chlor-o-toluidine (4-Chlor-2-methylaniline) [95-69-2]2-Naphtylamine [91-59-8]4-Aminobiphenyl (Biphenyl-4-ylamine) [92-67-1]

24.10.2016 Edition 01.2016 5 | 10

Page 6: Procedury badawcze

Testing Methods

• MAK group III, category 2 (Substances which are - in the opinionof the Senate Commission for the testing of hazardous workingmaterials - definitely carcinogenic to animals, when these ani-mals are exposed to the substances in circumstances which re-semble exposures occurring in working places or are at leastcomparable.)

• grupa MAK III, kategoria 2 (substancje, wg opinii Komisji Senatuds. badań substancji szkodliwych na stanowiskach pracy, o nie-wątpliwym działaniu rakotwórczym dla zwierząt w warunkachekspozycji takich samych lub podobnych jakie występują na sta-nowiskach pracy.)

o-Tolidine (3,3'-Dimethylbenzidine) [119-93-7]o-Dianisidine (3,3'-Dimethoxybenzidine) [119-90-4]3,3'-Dichlorobenzidine [91-94-1]4-Chloroaniline [106-47-8]o-Toluidine (2-Methylaniline) [95-53-4]o-Aminoazotoluene [97-56-3]2-Amino-4-nitrotoluene [99-55-8]2,4-Diaminotoluene (2,4-Toluylendiamine) [95-80-7]2,4-Diaminoanisole (4-Methoxy-1,3-phenylenediamine) [615-05-4]4,4'-Diaminobiphenylmethane [101-77-9]4,4'-Diamino-3,3'-dimethylbiphenylmethane [838-88-0]4,4'-Diamino-3,3'-dichlorobiphenylmethane [101-14-4]4,4'-Diaminobiphenylether [101-80-4]4,4'-Diaminobiphenylsulfide [139-65-1]2,4,5-Trimethylaniline [137-17-7]p-Cresidine (2-Methoxy-5-methylaniline) [120-71-8]o-Anisidine (2-Methoxyaniline) [90-04-0]2,4-Xylidine [95-68-1]2,6-Xylidine [87-62-7]4-Aminoazobenzene [60-09-3]

The list will be extended by the arylamines, which are added to theMAK groups III, categories 1 or 2 after sufficient testing by the "Sen-atskommission zur Prüfung gesundheitsschädlicher Arbeitsstoffe"(Senate Commission for testing of hazardous working materials) inthe "Deutsche Forschungsgemeinschaft" (DFG) and are additionallyof importance for the production of azo-colorants.

Wykaz amin aromatycznych będzie aktualizowany i uzupełniany okolejne aminy aromatyczne, które są dodawane do poszczególnychgrup MAK III kategoria 1 i MAK III kategoria 2 po przeprowadzeniuodpowiednich badań przez "Senatskommission zur Prüfung gesund-heitsschädlicher Arbeitsstoffe" (Komisję Senatu ds. badań substan-cji szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy) w "DeutscheForschungsgemeinschaft" (DFG) i są stosowane w produkcjibarwników azowych.

The tests are carried out following the official test methods in At-tachment 10 of Annex XVII of the REACH regulation (1907/2006), re-spectively i.e. according to the following standards:

Badania wykonywane są wg metod badawczych wymienionych wdodatku 10 do załącznika XVII rozporządzenia REACH (1907/2006) )i są to odpowiednio następujące normy:

• EN 14362-1 • EN 14362-1

• EN 14362-3 • EN 14362-3

11.2 Test for dyestuffs and pigments, classified as carci-nogenic

Badanie obecności barwników i pigmentów sklasyfikowanych jakokancerogenne

According to the criteria of Annex VI of the Directive 67/548/EWG re-spectively the Directives 76/769/EWG, annex I, and 1999/43/EC aswell as the regulation (EC) No. 1272/2008 some colorants are clas-sified as carcinogenic and have been added to the correspondinglist of STANDARD 100 by OEKO-TEX®.

Na podstawie kryteriów zawartych w: załączniku VI dyrektywy WE67/548, załączniku I dyrektywy 76/769/EWG i dyrektywy1999/43/WE oraz rozporządzenia WE nr 1272/2008, wybrane barw-niki zostały sklasyfikowane jako kancerogenne i są również zamie-szczone w wykazie STANDARD 100 by OEKO-TEX®.

The list of these colorants will be amended in the STANDARD 100 byOEKO-TEX® according to the scientific knowledge and if the colo-rants are relevant for the production of textiles and garments.

Na podstawie doniesień naukowych wykaz tych barwników wSTANDARD 100 by OEKO-TEX® będzie sukcesywnie poszerzany obarwniki, które są stosowane w produkcji wyrobów włókienniczych iodzieży.

The testing is carried out for some of the dyes according to 11.1,and 11.3 respectively and in some cases according to 3.2. The testmethod for the other dyes is under evaluation.

Badania dla niektórych barwników wykonuje się odpowiednio wgpkt. 11.1 i 11.3 a w niektórych przypadkach wg 3.2. Procedury ba-dawcze dla pozostałych barwników są w trakcie opracowywania.

24.10.2016 Edition 01.2016 6 | 10

Page 7: Procedury badawcze

Testing Methods

11.3 Test for dyestuffs, classified as allergenic Badanie obecności barwników sklasyfikowanych jako alergogenne

Some dyestuffs are classified as substances that could potentiallycause allergies: Those dyes are mentioned in the STANDARD 100 byOEKO-TEX®.

Niektóre barwniki są sklasyfikowane jako substancje, które mogąpotencjalnie wywoływać alergie. Barwniki te są również zamie-szczone w STANDARD 100 by OEKO-TEX®.

The list of dyestuffs will continually be extended with those knownfrom medicine to cause allergies.

Lista barwników jest aktualizowana i rozszerzana na podstawie ba-dań medycznych potwierdzających właściwości alergizującebarwników.

The identification and quantification of extracted dyes is made bymeans of chromatographic methods in comparison to referencesubstance.

Identyfikację i oznaczanie ilościowe wyekstrahowanych barwnikówwykonuje się za pomocą metod chromatograficznych, stosując od-powiednie substancje wzorcowe.

11.4 Test for other banned dyestuffs Badanie obecności innych zakazanych barwników

The use of some other dyestuffs is banned due to other human eco-logical relevant properties. These dyestuffs can be found in theSTANDARD 100 by OEKO-TEX® under the corresponding category.

Stosowanie niektórych pozostałych barwników jest zakazane zewzględu na ich niepożądane właściwości z punktu widzenia huma-noekologii. Barwniki te znajdują się w wykazie STANDARD 100 byOEKO-TEX® w kategorii "Inne zabronione barwniki"

The identification and quantification of extracted dyes is made bymeans of chromatographic methods in comparison to referencesubstance.

Analizę jakościową i ilościową wyekstrahowanych barwników wyko-nuje się za pomocą metod chromatograficznych, stosując odpo-wiednie substancje wzorcowe.

12 Determination of the content of chlorinated ben-zenes and toluenes

Badanie obecności chlorobenzenów i chlorotoluenów

The determination of the content of chlorinated benzenes and tol-uenes is performed by extraction of the test material with an organicsolvent. The extract is analysed after clean-up by gas chromatogra-phy (MSD or ECD detection).

Badanie zawartości chlorowanych benzenów i toluenów polega naprzeprowadzeniu ekstrakcji badanej próbki organicznym rozpusz-czalnikiem. Ekstrakt po procesie oczyszczania jest analizowany me-todą chromatografii gazowej (detekcja MSD lub ECD).

13 Determination of the content of polycyclic aro-matic hydrocarbons (PAH)

Oznaczanie zawartości wielopierścieniowych węglowodorówaromatycznych (WWA) (z ang. PAH – policykliczne węglowo-dory aromatyczne)

The determination of the content of polycyclic aromatic hydrocar-bons (PAH) is performed by extraction of the test material with anorganic solvent. The extract is analysed after clean-up by gas chro-matography with mass selective detection (MSD).

Metoda oznaczania zawartości wielopierścieniowych węglowodorówaromatycznych (WWA) polega na przeprowadzeniu ekstrakcji bada-nej próbki rozpuszczalnikiem organicznym. Następnie ekstrakt pod-dawany jest procesom oczyszczania ("clean-up") i analizowany me-todą chromatografii gazowej ze spektrometrem mas (MSD).

All polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) mentioned in the STAND-ARD 100 by OEKO-TEX® are considered in the determination.

Wszystkie wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne wymienio-ne w STANDARD 100 by OEKO-TEX® są uwzględniane w przepro-wadzanej analizie.

14 Determination of the content of solvent residues Oznaczanie zawartości pozostałości rozpuszczalników

The method for the determination of solvent residues is based on anextraction of the sample with an organic solvent and subsequentanalyses by gas chromatography with mass selective detection(MSD).

Metoda oznaczania pozostałości rozpuszczalników polega na prze-prowadzeniu ekstrakcji badanej próbki organicznym rozpuszczalni-kiem a następnie wykonaniu analizy z zastosowaniem chromatogra-fii gazowej ze spektometria mas (MSD)

15 Determination of the content of surfactant, wet-ting agent residues

Oznaczanie zawartości pozostałości środków powierzchniowoczynnych i środków zwilżających

The determination of the surfactant and wetting agent residues isperformed by extraction of the test material with an organic solvent.The extract is analysed then by LC/MS.

W celu oznaczenia zawartości pozostałości środków powierzchnio-wo czynnych i środków zwilżających wykonuje się ekstrakcję bada-nej próbki rozpuszczalnikami organicznymi. Następnie ekstrakt pod-dawany jest analizie z zastosowaniem LC/MS.

16 Testing of colour fastness Badanie odporności wybarwień

In all the colour fastness tests cited below only the fastness gradeswith respect to staining of the adjacent fabrics are determined. Thesingle fibres adjacent fabrics are used.

Badanie odporności wybarwień dla każdego rodzaju odporności, po-lega na ocenie stopnia zabrudzenia tkaniny towarzyszącej. Stosowa-ne tkaniny towarzyszące są jednoskładnikowe.

24.10.2016 Edition 01.2016 7 | 10

Page 8: Procedury badawcze

Testing Methods

Basic methods for the performing and evaluating the test are ISO105-A01 and ISO 105-A03.

Podstawowe metody wykonywania i oceny oznaczeń zawarte są wnormach: ISO 105-A01 i ISO 105-A03.

• Determination of colour fastness to water according to ISO 105-E01

• Badanie odporności wybarwień na działanie wody wykonuje sięwg ISO 105-E01

• Determination of colour fastness to acidic and alkaline perspira-tion according to ISO 105-E04

• Determination of colour fastness to rubbing dry according ISO105-X12

• Badanie odporności wybarwień na tarcie suche wykonuje się wgISO 105-X12.

• Determination of colour fastness to saliva and perspiration. Thetest is performed with reference to § 64 LFGB (German law re-garding food, commodities and animal feed), BVL B 82.92-3 andB 82.02-13 (Testing of colour migration of commodities, part 1:Test with artificial saliva and part 2: Test with artificial sweat sol-ution) and refers to the products which should be tested accord-ing to Product Class I (babies article), with the exception of metal-lic accessories. This standard does not provide for specifyingfastness grades. For judgement of the test results only the follow-ing statements are given:

• Badanie odporności wybarwień na ślinę i pot. Oznaczenie wyko-nuje się na podstawie: § 64 LFGB (niemiecka ustawa dotyczącażywności, surowców i pasz dla zwierząt), BVL B 82.92-3 i B82.02-13 (Oznaczanie odporności wybarwień wyrobów, część 1:Odporność wybarwień na działanie roztworu sztucznej śliny iczęść 2: Odporność wybarwień na działanie roztworu sztucznegopotu) i odnosi się tylko dla artykułów zgodnych z I klasą produktu(artykuły dla dzieci), z wyłączeniem akcesoriów metalowych. Pro-cedura nie przewiduje oceny odporności. W ocenie z badań za-mieszczane są tylko następujące określenia:

• Fast to saliva and perspiration (Grade of 4-5 or better at assess-ment with grey scale)

• odporne na ślinę i pot (stopień 4-5 lub wyższy ustalony przez po-równanie z szarą skalą)

or lub

• Not fast to saliva and perspiration • nieodporne na ślinę i pot

17 Determinations of emission Oznaczanie emisji

This parameter refers to products which are to be tested accordingto Product Class I - IV which contain a coating of synthetic materialor a foam which might contain individual components mentioned inthis chapter (for example textile carpets, mattresses as well asfoams and large coated articles not being used for clothing):

Badanie emisji wykonuje się dla artykułów w klasach produktów I-IV, zawierających powłokę z materiału syntetycznego lub pianki wktórych składzie zawarte są związki chemiczne wymienione w poni-żej (np.: włókiennicze pokrycia podłogowe, pianki w materacach iinne wyroby powlekane o dużej powierzchni nie mające zastosowa-nia do produkcji odzieży):

The emission test for articles of STANDARD 100 by OEKO-TEX®Supplement for Automotive Interiors is carried out at elevated tem-peratures.

Badanie emisji wg STANDARD 100 by OEKO-TEX® dla wyrobówwyposażenia wnętrz pojazdów wykonuje się w podwyższonej tem-peraturze.

17.1 Quantitative determination of formaldehyde emittinginto the air

Ilościowe oznaczanie emitowanego formaldehydu do powietrza

The test is performed in a chamber of defined size, using samples ofdefined area.

Badanie polega na umieszczeniu analizowanej próbki w komorzeemisyjnej, przy zachowaniu stosunku powierzchni czynnej próbkibadanej do objętości komory.

The sample is brought to equilibrium with air free of formaldehydeat a defined air exchange rate. Under continuing ventilation a de-fined amount of air is sampled and the contained formaldehyde isquantitatively absorbed in a test solution.

Po umieszczeniu w komorze, próbkę doprowadza się do stanu rów-nowagi z wolnym od formaldehydu powietrzem poprzez przeprowa-dzanie określonej wymiany powietrza. Po zakończeniu kondycjono-wania próbki przeprowadza się pobór określonej ilości powietrza za-wierającego formaldehyd, który jest ilościowo absorbowany w roz-tworze pochłaniającym

The quantitative determination of the absorbed formaldehyde is per-formed according to Paragraph 2.2 of this document.

Ilościowe oznaczenie zaabsorbowanego formaldehydu wykonuje sięwg pkt. 2.2 niniejszej Procedury.

24.10.2016 Edition 01.2016 8 | 10

Page 9: Procedury badawcze

Testing Methods

17.2 Determination of the emission of volatile and odorouscompounds by gas chromatography

Oznaczanie emisji lotnych i zapachowych związków z zastosowa-niem chromatografii gazowej

The content of the following volatile and/or odorous substances aredetermined:

Badaniu podlegają następujące lotne i/lub zapachowe zwiazki che-miczne:

• Individual components: • Poszczególne związki chemiczne:

Toluene [108-88-3]Styrene [100-42-5]Vinylcyclohexene [100-40-3]4-Phenylcyclohexene [4994-16-5]Butadiene [106-99-0]Vinyl chloride [75-01-4]

• Sum parameters: • Grupy związków:

Aromatic hydrocarbons węglowodory aromatyczne

Volatile organic compounds lotne związki organiczne

The test is performed in a chamber of defined size, using samples ofdefined area. The sample is brought to equilibrium with conditionedair at a defined air exchange rate. Under continuing ventilation a de-fined amount of air is sampled and passed over an adsorbent. De-sorption is carried out with an appropriate solvent. The content ofthe above mentioned components in the extract is determined bygas chromatography coupled with mass selective detection.

Badanie polega na umieszczeniu analizowanej próbki w komorzeemisyjnej, przy zachowaniu stosunku powierzchni czynnej próbkibadanej do objętości komory. Po umieszczeniu próbki w komorze,doprowadza się do stanu równowagi próbkę z powietrzem poprzezprzeprowadzanie określonej wymiany powietrza. Po zakończeniukondycjonowania próbki przeprowadza się pobór określonej ilościpowietrza na sorbent. Następnie przeprowadza się desorpcję ozna-czanych związków chemicznych ze złoża sorbentu odpowiednimrozpuszczalnikiem i oznaczeniu metodą chromatografii gazowej zzastosowaniem detektora masowego.

18 Sensory Odour test Organoleptyczne badanie zapachu

18.1 Odour test (textile floor coverings, mattresses, foamand large coated articles not being used for clothing)

Badanie zapachu (włókiennicze pokrycia podłogowe, materace,pianki i inne wyroby powlekane o dużej powierzchni nie mające za-stosowania do produkcji odzieży)

After being fitted, textile floor coverings may emit a more or lessperceptible odour. This is an inherent initial odour typical of the newproducts and normally vanishes after some weeks.

Nowo montowane włókiennicze pokrycia podłogowe mogą wydzie-lać mniej lub bardziej wyczuwalny zapach, który jest typowy dla no-wych produktów i zazwyczaj zanika po kilku tygodniach.

Due to the large number of compounds, which may produce anodour, sensory odour testing may be a valuable complement to in-strumental analysis.

Ze względu na dużą ilość związków chemicznych tworzących za-pach analiza organoleptyczna jest dodatkowym badaniem uzupeł-niającym analizę instrumentalną.

The odour test is performed with reference to SNV 195 651. The testspecimen is tested for the development of odour in a closed system,taking note of time, temperature and humidity both in as-deliveredstate and after storage.

Badanie zapachu wykonywane jest wg SNV 195 651 i polega ono nainkubowaniu zapachu próbek nowych jak i magazynowanych w za-mkniętym układzie w określonym czasie, temperaturze i wilgotnoś-ci.

At least six trained people should judge the odour intensity inde-pendently. For judgement of the intensity a grade scale is used.

Ocena intensywności zapachu dokonywana jest indywidualnie,przez co najmniej sześć przeszkolonych osób. Do oceny intensyw-ności zapachu stosowana jest odpowiednia skala ocen.

Grade scale: Skala ocen:

1 = odourless 1 = bez zapachu

2 = weak odour 2 = zapach słaby

3 = medium odour 3 = zapach znośny

4 = strong odour 4 = zapach dokuczliwy

5 = very strong odour 5= zapach nieznośny

Intermediate grades (e.g. 2-3) are allowed. Dopuszczalne jest stosowanie ocen pośrednich (np.: 2‑3).

24.10.2016 Edition 01.2016 9 | 10

Page 10: Procedury badawcze

Testing Methods

18.2 Odour test on other articles Badanie zapachu pozostałych wyrobów

Except those articles tested on odour according to 18.1 all articlesare subjected to a sensory odour test. This test must be performedbefore the start of other tests and immediately after delivery of thesample but - if necessary - after storage at increased temperaturein a closed system.

Za wyjątkiem wyrobów poddawanych badaniom oznaczenia zapa-chu wg pkt. 18.1 w pozostałych wyrobach włókienniczych oznaczasię zapach organoleptycznie. Badanie przeprowadza się niezwłocz-nie po otrzymaniu próbki, przed wykonaniem pozostałych badań.Jeżeli zachodzi taka konieczność ocenę zapachu dokonuje się pokondycjonowaniu w podwyższonej temperaturze w układzie za-mkniętym.

Examples are given below of conditions under which further testingaccording to STANDARD 100 by OEKO-TEX® is not allowed

Poniżej wymieniono zapachy dyskwalifikujące próbkę w dalszychbadaniach wg STANDARD 100 by OEKO-TEX®.

Odour from: Zapach:

• mould • pleśni

• high boiling fraction of petrol (colour printing) • wysoko wrzącej frakcji benzyny (kolorowy nadruk)

• fish (permanent finish) • ryby (wykończenie permanentne)

• aromatic hydrocarbons (carrier, etc.) • węglowodorów aromatycznych (przenosniki, itp.)

Odorants (perfuming) used for removing or covering the smell of atextile material originating from its production (oil, fats, dyestuffs)must not be detected during sensory odour testing.

Podczas badań organoleptycznych nie może być wykrywany zapachperfum, który może usuwać lub maskować zapach pochodzący zprocesów produkcyjnych wyrobów włókienniczych (np.: zapach ole-ju, tłuszczów, barwników).

19 Identification of asbestos fibres Identyfikacja włókien azbestowych

The identification of asbestos fibres is performed using a polarizingmicroscope using at least a 250-fold magnification.

Identyfikację włókien azbestowych wykonuje się z zastosowaniemmikroskopu polaryzacyjnego, z co najmniej 250-krotnym powięk-szeniem.

24.10.2016 Edition 01.2016 10 | 10