Prof. Dr. Dr. Yaman ÖRS (12 Ocak 1936-4 Ağustos 2016)

Kalır kalanlara bir gün gidince biz yorgun gülüşlerimiz…

NERELİLİĞİM 1936: Eskişehir 1957: Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi 1962: Veteriner Hekim 1963: Asistan (18 Ocak) 1966: Doktora 1973: Doçent 1981: Profesör 2003: Emekli (2 Nisan)

Roma İmparatorluğu

Eski Yunan Bizans İmparatorluğu

Urfa - Edessa - Nusaybin

Cundişapur

Bağdat

İtalya –İspanya Avrupa –ABD

MEDRESE ÜNİVERSİTE

• Nizamiye Medresesi 1065 • Harun Reşid-Memun • “Beytü’l Hikme”- Bilim ve Tercüme Merkezi • Nizamülmülk-Gazzali • Fatih Medreseleri • Süleymaniye Medreseleri

• Bologna Üniversitesi 1088 • II Friedrich • Palermo-Toledo Tercüme Merkezleri

• Salerno (11. yy) • Montpelliar (12. yy) • Bologna (13. yy)

MODERN ÜNİVERSİTEYE... (…uzun ince bir yoldayım…)

• Matbaa-Gutenberg 1450 • İlk üniversite matbaası 1470-Sorbonne

• 16. yy. başında 1000 matbaa • 16. yy. sonunda 8 milyon kitap

• Martin Luther-Wittenberg Kilisesi 1517 • Hümanizma-Rönesans-Reform • Bilimsel devrim • Aydınlanma

I. Kant F. Hegel W. Goethe L. Da Vinci N. Macchiavelli G. Galilei W. Shakespeare R. Bacon I. Newton C. Keppler

A. Vesalius Malpighi W. Harvey M. Servetus M. Curie, P. Curie W. C. Rontgen E. Jenner R. Virchow L. Pasteur A. Fleming

R. Descartes (1596-1650) "Ahlâkın kaynağı vahiy değil; sağlam temellere dayalı bilgidir"

"COGITO ERGO SUM - DÜŞÜNÜYORUM O HALDE VARIM."

Onlar yollarımıza kaldırım taşları döşediler…

DARBELER - DEVRİMLER ÇATIŞMASI

• İngiltere’de kiliseye bağlılık yemini etmeyen üniversitelerin kapatılması • 1662-1665 yılları arasında çıkarılan kanunlarla bu uygulamanın katılaştırılması • Napolyon Bonapart’ın işgal ettiği tüm ülkelerdeki üniversiteleri kapatması (Kurumsal özerklik ve çeşitlilik yerine hiyerarşik ve tekdüze müfredat)

Galileo Galilei (1564-1642) Napolyon Bonapart (1769-1821)

FRANSIZ İHTİLALİ

• Jakoben’ler ve üniversitelerin kapatılması • Diplomaların iptali • Öğretmen ve öğrencilerin dağıtılması • Üniversitenin mal varlıklarına el konması

• Hitler iktidarı • Nasyonel Sosyalistler-Nazi Rejimi • Yurttaşlık Yasası-Sürgünler • Göçle ilgili yorumlar

1930’LU YILLAR ALMANYA’SI

FATİH VE…

• Fatih Medreseleri • Enderûn Mektebi • Süleymaniye Medreseleri

İBRAHİM MÜTEFERRİKA-MATBAA

İLK BASKILAR •Dört harita •(Marmara, Karadeniz, İran ve Mısır) •Arapça Türkçe sözlük (Vankulu Lügati) •Toplam kitap: 23 (Baskı adedi 300-1000 arası)

1728-1927 (200 YILDA) •Toplam kitap: 40.000 •20 bini aynı eserin tekrarı • 5 bini telif •15 bini çeviri ve derleme

OSMANLI DEVLETİ-YÜKSEKÖĞRETİM • 1776: Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyûn • 1795: Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn • 1826: Vaka-i Hayriye • 1827: Tıphâne-i Âmire ve Cerrahhâne-i Mamûre • 1834: Mekteb-i Fünûn-ı Harbiye • 1839: Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şâhâne • 1842: Askeri Baytar Mektebi • 1859: Mekteb-i Mülkiye • 1874: Maadin Mektebi • 1880: Mekteb-i Hukuk-ı Şâhâne (1919 Hukuk Fakültesi-1930 İstanbul Hukuk) • 1889: Mülkiye Baytar Mektebi • 1900: Darülfünûn-u Şahane • 1909: Mühendis Mekteb-i Âlisi (1928 Yüksek Mühendis Okulu-1944 İstanbul Teknik Üniversitesi) • 1909: Tıp Fakültesi (Askerî ve Sivil Tıbbiyenin birleştirilmesi) • 1909: Eczacı Mektebi (1962’de Eczacılık Fakültesi) • 1909: Dişçi Mektebi (Tıp Fakültesi bünyesinde) • 1910: Orman Mekteb-i Âlisi (1934 YZE Orman Fakültesi-1948 İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi) • 1920: Baytar Mekteb-i Âlisi (Askerî ve Sivil Veteriner Okullarının birleştirilmesi ile)

DARÜLFÜNUN

• 1839: Tanzimat • 1846: “Geçici Maarif Meclisi” Üniversite önerisi • 1863: Derviş Paşa’nın fizik dersiyle açılış (12 Ocak) • 1865: Çıkan yangınla kapanış • 1870: Törenle açılış (20 Şubat) • 1871: Darülfünun’un kapatılışı • 1900: Darülfünûn-ı Şahane (1 Eylül) • 1909: Darülfünûn-ı Osmanî • 1912: Şubelerin Fakülte adını alması (21 Nisan)

Mustafa Reşit Paşa Tanzimat Fermanı

DARÜLFÜNUN (1920-24)

• 1912-18: Balkan Savaşı-I. Dünya Savaşı yılları • 1915-18: Darülfünun’da Almanlar (Edebiyat F. 10, Fen F. 6, Hukuk F. 4) • 1924: İstanbul Darülfünun’u • 1924: İstanbul Darülfünun’u (Cumhuriyet Dönemi ve reform için Devlet desteği) • 1933: KAPANIŞ (31 Temmuz)

KAPANIŞA DOĞRU

Ankara, 4 Ekim 1933

• 1932: Albert Malche’nin İstanbul’a gelişi (16 Ocak) • 1932: Raporunu Milli Eğitim Bakanlığına sunuşu (1 Haziran) • 1933: Schwartz’ın İstanbul’a gelişi (5 Temmuz) • 1933: Darülfünun’un kapatılışı (31 Temmuz) “6 Haziran 1933, 2252 s. Kanun” • 1933: Reşit Galip, Malche ve Schwartz’ın Ankara Toplantısı (6 Temmuz)

Albert Malche (1876-1956)

MALCHE VE RAPORU

• Öğretim elemanları dışarıdaki görevlerini birinci, esas görevlerini ikinci planda tutuyorlar. • Profesörler ve diğer öğretim elemanları yoğun olarak dışarıdaki kendi işleriyle meşgul oluyorlar. • Bilimsel değeri olan eser-eserler yok. • Basit bir tercüme bile tez olarak kabul edilmekte. • Öğrencilerin bilimsel rehberi yok, kendi başlarına kalmışlar. • Te’lif eser ve yayın yok denecek kadar az. • Kütüphanesi ve çalışma sistemi yok; kitap az, dergi yok. • Laboratuvar az ve yetersiz, deneye dayalı araştırma yok. • Batı dillerine önem verilmemekte, yabancı literatür takibi yapılmamakta. • Öğretim yöntemleri ortaçağdan kalma. • Öğretim üyesi kadrosu çok kalabalık. • Öğretim üyeleri gruplaşmaları nedeniyle akademik yönetim baskın grubun elinde. • Ders programları fazla yüklü. • Ders notları ansiklopedik içerikli, yıllar öncesinden hiç değiştirilmeden aktarılıp duruluyor. • Araştırma, düşünme ve tartışmaya yer vermeyen, olanı tekrardan ibaret bir orta çağ-skolastik yöntem kullanılmakta.

MALCHE RAPORUNDAN

Darülfünun Müderrisi Fuat Köprülü diyor ki (9 Haziran 1927)

“Avrupa ilmiyle uzun zamandır devam eden temaslarımıza rağmen garpteki ilim zihniyetini, ilim telakkisini ve feyz usullerini temsil etmekten çok uzağız. Eğer bu temsilde başarılı olsaydık Darülfünun’u ve ilim adamlarımızı uluslararası normlarla ölçebilirdik.”

Prof. Dr. Ali Nihat Tarlan diyor ki

Mehmet Akif Darülfünun’da edebiyat hocalığı yaptı. İlk derse girmişti. Talebesine ilk sözü şu oldu: “Efendiler, ne burası bir Darülfünun’dur, ne siz bir Darülfünun talebesisiniz, ne de ben bir Darülfünun hocasıyım. Evvela bunu bilelim, kendi kendimizi aldatmayalım. Şimdi derse başlayabiliriz.”

Ord. Prof. Dr. Sadi Irmak diyor ki “Ben Darülfünun’da doçentim. Malche’nin soruları arasında en önemli iki tanesi: 1. Dersinizin kitabını yazdınız mı? 2. Batı dillerinde yayımlanmış araştırmanız var mı? Adam 50 sene kürsü işgal etmiş; hiç haberi yok!”

M. Çadırcı-A. Süslü diyor ki

“Yeni Türkiye hızla değişip gelişirken Darülfünun bu gelişmeye ayak uyduramıyordu, yerinde sayıyordu. Ülkede siyasi ve sosyal büyük değişiklikler olurken Darülfünun olan bitenler karşısında tarafsız tavır takınmış, özellikle; hukuk, dil ve tarih alanlarında olan bitenlere bile ilgi göstermiyordu. Sonuçta ıslah edilemeyeceği de anlaşıldığından 31 Mayıs 1933’te çıkarılan Yasa ile kapatıldı.”

DARÜLFÜNUN’DAN İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ’NE

• 1 Ağustos 1933: İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ • 4 Ekim 1933: Bern Büyükelçisi Cemil Hüsnü Bey ile Alman

profesörler arasında imzalanan tarihi sözleşme • Ekim 1930 sonunda Alman profesör ve yardımcı

personelin İstanbul’a gelişi • Kalaycıoğlu’na göre: 300 akademisyen, 50 teknisyen ve

destek elemanı • Eriksen: “sözleşmeye göre gelenler AKADEMİK HALEFLER

sağlayacak; BİLİMİ, deneysel temelde ve bilgi kazanımı amaçlı bir süre olarak algılayacak Türk bilim insanları yetiştirecek. Bu bilim insanları kendi kendine araştırma yapacak, bilgiyi yeni bilgilerle yenileyecektir.”

Prof. Dr. P. Schwartz

“Batı’nın pisliğinin bulaşmadığı bir ülke keşfediyordum!”

• İstanbul’da: İstanbul Üniversitesi ( 1 Ağustos 1933) • Ankara’da: Yüksek Ziraat Enstitüsü (30 Ekim 1933)

10. YIL-EN BÜYÜK BAYRAM “On yılda on beş milyon genç yarattık her yaştan”

“BUGÜN CUMHURİYETİMİZİN ONUNCU YILINI DOLDURDUĞU EN BÜYÜK BAYRAMDIR. KUTLU OLSUN!”

YÜKSEK ZİRAAT ENSTİTÜSÜ (Y.Z.E.)

• 20 Haziran 1927 Bütçe tahsisi (Bir milyon beş yüz bin lira) • 10 Haziran 1933 (YZE’nin kuruluşu) • 30 Ekim 1933 Açılış • 26 Haziran 1934 (Orman Fakültesinin katılışı) • 30 Haziran 1948 (Ankara Üniversitesine katılış)

BAŞVEKİL İSMET İNÖNÜ

"Şimdi YZE’yi resmen açıyorum. Türkiye Cumhuriyeti bu Enstitüyü vücuda getirmek için senelerden beri emek sarf etti. Bu Enstitüyü; fakülteler ile birlikte bir Üniversite tanıyoruz."

AÇILIŞ (30 EKİM 1933)

Veteriner Fakültesi: 13 Ziraat Fakültesi: 8 Orman Fakültesi: 6 Tabii İlimler : 7 Ziraat Sanatları: 2

Toplam: 37

ALMAN ÖĞRETİM ÜYELERİ

Rektör PROF. DR. FRIEDRICH FALKE

ÖĞRENCİ KABUL TÖRENİ

İSMET İNÖNÜ - YZE

Merkez Kütüphane Basımevi Cam ve teknik atölyeler Yurt-yemekhane

TEKNİK ALTYAPI

YZE’DE ÜNİVERSİTER YAPI VE İŞLEYİŞ

Akademik yükselmeler (Yönetmelikler - Akademik unvanlar)

Doktor, Doçent Profesör, Ordinaryüs Profesör

REKTÖR Dekanlar

Fakülte Kurulları Senato

Rektör Ord. Prof. Dr. Enver Ziya Karal diyor ki Hepimiz hatırlıyoruz ki Ankara’da Hukuk Fakültesinden sonra 1933’de Yüksek Ziraat Enstitüsü topluluğu içinde Ziraat Fakültesi ile Veteriner Fakültesi kurulmuştur. Bu iki Fakülte daha kuruluşlarından beri üniversiter bir zihniyetle teşkilat, öğretim ve araştırma yönünden gelişmeye başlamış ve Ankara Üniversitesi henüz tasarı ve ümit halindeyken şahsiyetlerini kazanmıştır. Üniversite kurulunca TBMM Ziraat ve Veteriner Fakültelerinin de üniversiteler bünyesi içerisine alınmasını zaruri ve faydalı görmüştür. Bu iki Fakültenin üniversiteye bağlanmasıyla Ankara Üniversitesi bugün altı Fakülteli bir ilim merkezi haline gelmiş bulunuyor.

(1948-49 Öğretim Yılı açış konuşması)

CUMHURİYET’E VE ÜNİVERSİTE’YE DOĞRU

•16 Temmuz 1921 - “Maarif Kongresi” Toplandı “Muhterem Hanımlar, Efendiler; Ankara Milli

Türkiye’nin Milli Maarifini kuracak Cumhuriyet Türkiye’sinde bu Kongrenin toplanmasıyla

övünmektedir.” Mustafa Kemal

•23 Nisan 1920 -Türkiye Büyük Millet Meclisi Açıldı •3 Mayıs 1920-TBMM Hükümeti Kuruldu

ADLİYE HUKUK MEKTEBİ’NE

"Yeni yapılacak kanunları uygulayacak yeni hukukçuların yetişmesi için Ankara’da bir HUKUK FAKÜLTESİ açılacaktır." (1 Mart 1922 TBMM 3. Toplantı Yılı Açılışı)

Adliye Vekili Mahmut Esat Bozkurt’un savunması

Kars Milletvekili Ağaoğlu Ahmet: "ama Ankara zihniyetiyle"

1925 MALİ YILI BÜTÇE GÖRÜŞMELERİ

"Cumhuriyetin müeyyidesi olacak bu büyük müessesenin açılışında hissettiğim saadeti hiçbir teşebbüste duymadım ve bunu izhar ve ifade etmekle memnunum."

ADLİYE HUKUK MEKTEBİ AÇILDI (5 Kasım 1925)

Atatürk diyor ki

• 1927: Ankara Hukuk Fakültesi • 1936: Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi • 1943: Fen Fakültesi • 1945: Tıp Fakültesi • 1946: Ankara Üniversitesi Kuruldu

ANKARA ÜNİVERSİTESİ’NE

VETERİNER VE ZİRAAT FAKÜLTELERİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ’NE KATILDI

1950’Lİ YILLAR

• Beyaz İhtilal [14 Mayıs 1950 genel seçimleri ve Demokrat Parti iktidarı (%55)]

• Truman Doktrini-Marschall Yardımı-Kore Savaşı-Nato üyeliği (Türkiye Amerika Stratejik Ortaklığı ilk adımları)

• Yeni Üniversiteler

1956: ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

1956: EGE ÜNİVERSİTESİ

1957: ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ

• Üniversite Öğrenci Hareketleri (TMTF ve MTTB) • "555K ve kara cübbeliler"

İKTİDAR-ÜNİVERSİTE KARŞITLIĞI

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Suut Kemal Yetkin diyor ki (1960-61 Ders Yılı Açış Konuşması) "Bu milletin maddi ve manevi varlığını sömürerek hüküm sürenlerin korktukları baş düşman o milletin aydın kişileridir. Gerek Hitler gerekse Mussolini Rejimi, kötülüklerine yol açma için her şeyden önce, Üniversiteyi ve basını, bir kelime ile aydın varlığı susturarak işe koyuldular. Biz de geride bıraktığımız yıllar içerişinde bunların acı örneklerini gördük. Gazeteciler susturulmak istendi ilim ve adalet mensupları o meşhur "GÖRÜLEN LÜZUM ÜZERİNE" kanunları ile baskı altına alındı, hapislere atılanlar oldu, üniversiteyi tek elden yürütmek isteyen kanun tasarıları hazırlandı ve çıkardıkları sıkı yönetimle üniversite kapatıldı. Ak alınlı üniversite mensuplarına "kara cübbeli" diyen bahtsıza hakaretini, zamanın Eğitim Bakanı vasıtasıyla geri gönderdik. Baskı son haddini bulmuştu, ATATÜRK’ÜN GENÇLİĞE HİTABESİNİ gazete ve dergilerde yayınlamak bile suç sayılıyordu."

1960’LI YILLAR

•27 Mayıs Askeri Yönetimi •114 Sayılı Kanun (27 Ekim 1960) •115 Sayılı Kanun

114 SAYILI KANUN VE 147’LER OLAYI (BEYAZ KİTAP)

•147’ler Olayı •43 Sayılı Kanun

• Yeni kadrolar • Doçentlere Kürsü Başkanlığı tanınması • MEB’in üniversite üzerinde yetkilerinin azaltılması • Ord. Prof. Unvanlarının kaldırılması • Üniversite tazminatının artırılması

115 SAYILI KANUN

AÜ Rektörü Prof. Dr. İhsan Doğramacı: "Özel kanunla kurulmuş üniversitelerin sayılarını artırmak lazım." (Kasım 1964) Ankara Üniversitesi Talebe Birliği Başkanı Yücel Akıncı: "27 Mayıs eserimizdir. Atatürkçülüğe dönüşün kesin ifadesidir. Üniversiteler kendilerini yenilemelidir ancak kesinlikle dışarıdan müdahale olmamalıdır." (1 Kasım 1965 Üniversite Öğretim Yılı açılışı) AÜ Rektörü Prof. Dr. Cumhur Ferman: "Devlet eliyle, devlet parasıyla kurulmuş bazı yükseköğretim kuruluşları ve yeni Üniversiteler karşısında büyük bir fırsat eşitsizliği vardır. Uzun ve çok şerefli geçmişleri olan Üniversiteler yeni kurulan Üniversitelerin ihtiyaçlarını karşılamalarına karşın yeni Üniversitelere dört beş misli fazla imkanlar verilmektedir. Devlet üniversiteleri arasında yaratılmış olan bu farklı durum üzüntüye ve huzursuzluğa sebep olmaktadır. (Kasım 1966)

• DPT Kuruldu (30 Eylül 1960) • Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı • TÜBİTAK Kuruldu (17 Temmuz 1963) • Yurtdışına öğrenci gönderildi • Yeni üniversiteler ve fakülteler açıldı

1968 ÖĞRENCİ HAREKETLERİ

• 23 Aralık 1969 • Çetin Eşcan (AÜ Veteriner Fakültesi Öğrenci Derneği Başkanı’nın konuşması) • Milli Eğitim Bakanı İlhami Ertem’in yanıtı ve İnönü’nün yorumu

• AÜ Rektörü Cumhur Ferman (1 Kasım 1968)

"Üniversite olaylarını sadece ve yalnızca bir üniversite sorunu olarak ele almak ve çözüm yolu aramak hatalı bir düşünüş tarzı olacaktır. Gerçekte konu, memleketin bütününü ilgilendiren bir genişlik içerinde mütalaa edilmek; uzun vadeli bir genel eğitim meselesi olarak devletçe ele alınmak durumundadır. Geçen yılın sonunda Üniversitemizde de baş gösteren öğrenci olaylarında öğrencilerimiz daha mükemmel bir şekilde yetişip geleceğe daha iyi hazırlanmak arzusu ile bazı isteklerde bulunmuşlardır. Anlayış ve hoş görü ile karşılanan bu isteklerden bir kısmı Üniversitemizin diğerleri ise devletin gücü ve imkanları dahilinde görülmüştür."

Daniel Cohn-Bendit (Kızıl Danny)

AÜ Rektörü Tahsin Özgüç diyor ki (1969 Açış Konuşmasından) Bugüne kadar hiçbir devirde üniversite sorunları böylesine uluslararası bir problem haline gelmemişti. Konuya sahip çıkan Ankara Üniversitesi Senatosu’nun hazırladığı "REFORM TASARISI" 14 Nisan 1969 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı’na sunulmuştur.

1750 SAYILI YASAYA GİDİŞ

Reform Tasarısı’nın en önemli noktaları 1- Yönetim işlerini Hükümetin karar ve denetimine bağlı olmaktan çıkarmak "İdari Özerklik" 2- Üniversiteye "Mali Özerklik" tanımak 3- Öğrencilerin yönetimde söz sahibi olmasını sağlamak 4- TAM GÜN ÇALIŞMA

1750 SAYILI YASA (1973)

• Anadolu’da yeni fakültelerin açılması • Bu fakültelerin yeni üniversiteleri oluşturması • Yurtdışında doktora yapanların atanmaları • Uçan öğretim üyeleri • 46. Madde ile görevlendirmeler

Prof. Dr. Rauf Yücel diyor ki 1972’nin baharında 5-6 yıl önce 1416 sayılı Yasa ile yurtdışına doktora yapmaya gidenler doktoralarını bitirip Türkiye’ye dönmüşler ve çoğu da benim gibi Elazığ’da (ve diğer Doğu üniversitelerinde-FD) görev almışlardı. O yıllar için bir Anadolu kentinde fakülte açmak ve onu geliştirmek deveye hendek atlatmak kadar zor gözüküyordu. Ankara’dan ayda bir gelen Hocalarımız derslerini verip dönünce kürsü işlerini biz yürütüyorduk. Bizlere "HOCA" diye hitap ediyorlardı. Bu yaklaşım üniversite ruhu ile bağdaşmıyordu. İşte böyle böyle başlamıştı taşrada kurulan fakülte ve üniversitelerdeki yozlaşma Üniversite anlayışının "ü"sü yoktu. Sanki lisenin devamıydı. Benim 3 yıllık cerrahi asistanlık dönemim vardı; Fakültede ders anlatıyordum. 9 aylık asistan zorla derslere sokulmuştu. Bunun sorumlusu kimdi? "Üniversiter ortam" anlamında en ufak bir ışık göremiyorduk.

12 EYLÜL’E DOĞRU

• 12 Mart 1971 Muhtırası • Öğrenci Hareketleri • Sosyal ve Siyasal Gelişmeler • Öğrenci-Öğretim Elemanı-Yandaşlıklar-Karşıtlıklar

12 EYLÜL DARBESİ - 2547 SAYILI KANUN - 147’LER - YÖK

Prof. Dr. Ernst E. Hirsch

Prof. Dr. İ. Doğanay diyor ki “Türkiye’den ayrıldıktan sonra Türkiye’yle olan ilişkisi azalmadan devam etti. Türkiye’nin sorunlarıyla belki de bizden daha çok ilgilenmişti. Özellikle 12 Eylül 1980 Askerî Harekatından sonra çıkan yasaların yayımlandığı Resmi Gazeteleri benden isterdi. Yükseköğretim Kanunu’nun uygulama şeklinden hiç hoşnut değildi. Bu konuyla ilgili olarak Almanya’da yayımlanan bir makalesini "Herr General, bir Atatürk değildir." tümcesiyle bitirmiştir.”

Prof. Dr. E. Hirş

(1902-1985)

Hirsch’in asistanı Prof. Dr. Yaşar Karayalçın’ın Üniversiteden istifa ettiğini bildiren mektubuna (15.6.1982), Hocası Hirsch’in 25.6.1982 tarihli cevabı: "Hareket tarzınızı yüzde yüz anlarım ve sizi tebrik ederim. Bütün Türk profesörleri sizin gibi hareket etmiş olsaydılar Doğramacı hiçbir şey yapamayacaktı. Türkiye’deki bugünkü durum 1933 yılında Alman üniversitelerindeki duruma benzer. Profesörlerin büyük kısmı korkak ve lakayttır." 18.6.1982 tarihli mektubundan "Güya Atatürk namına Atatürk’ün emrettiği üniversiteleri araştırma hedeflerini baltalamak ve öğretim üyelerini tıpkı orta mektep öğretmenleri gibi muamele etmek demek akademik alanda Türkiye’nin şerefine mugayir harekette bulunmak demektir. YÖK hakkında bir makale yazdım. Perdenin arkasında kimler var ? NEYİ AMAÇLIYORLAR?"

“2547’nin yürürlüğe girdiği günden itibaren öğretim üyelerine neyi getirip neyi götürdüğünün hesabını iyi bilmemiz ve hatırlamamız gerekir. İlk önce 1402 ile görevlerine son verilen öğretim üyesi arkadaşlarımızı hatırlamamız gerekir. Bizlerin; bu arkadaşlarımızın sıkı yönetim komutanlıklarına ihbar edilerek işlerine son verildiği gerçeğini hiç unutmamamız ve daima hatırda tutmamız gerekir. Profesör ve doçent olmak için zorunlu olarak yeni üniversitelere yollananların hiçbir zaman tekrar kendi üniversitelerine dönemediklerini hatırlamamız gerekir. Gittikleri kurumlarda "sizler niye geldiniz? Bizim öğretim üyesi ihtiyacımız yoktu ki" gibi sözlerle karşılaştılar. Bunları unutmamamız gerekir.” (Kasım 2012)

Prof. Dr. Semih Baskan diyor ki

Prof. Dr. Ferruh Dinçer diyor ki “Erken YÖK Döneminde bir tsunami yaşandı. İstifa, emeklilik ve beyin göçü nedenleriyle yüzlerce bilim insanı görevlerinden ayrılmak zorunda bırakıldı. Yetişkin insan gücü yok edildi. Bu kalitatif ve kantitatif çöküntüye üniversitelerde kalanların küskünlüğü ve yaptırımlara karşı dirençsizliği eklendi. Atama ve yükseltilmelerde “unvan alma düşüncesi” bilimsel idealizmin önüne geçti. 147’lerde olduğu gibi 1402’de de bu isimleri ihtilali yapan askerler mi saptadı? Yoksa üniversite içinden birileri mi fısıldadı? Uzaklaştırılanlar bilime karşıt kalanlar yandaş mıydı? 2547'nin hazırlanmasında üniversitelerden kimler danışmanlık yaptı. diyelim ki elbiseyi darbeciler getirdi; biçip dikeni kimlerdi? Bilime hizmet edenler mi, bir makama gelmeyi hedefleyenler mi? Ego-sentrik bir yatırım mı sosyo-sentrik bir hizmet anlayışı mı üniversiteye egemen olmaya başlamıştı? (Mayıs 2006)”

• 73 öğretim üyesi görevden uzaklaştırıldı (38 profesör, 25 doçent, 10 yardımcı doçent) • Kimi öğretim üyeleri istifa etti (Örneğin Prof. Dr. Yaşar Karayalçın) • 4981 kamu personeli görevinden alındı. • 12 mart 1986 Ankara İdare Mahkemesi kararı (Tüm aylık ve özlük hakları ile göreve başlamalarına) • 3 Şubat 1990 Danıştay kararı (Öğretim üyelerinin dönüşüne izin verilmesi)

1402 VE ÖTESİ

1402’LİKLERDEN ÖRNEKLER

M. TUNCAY A.IŞIKLI B. ORAN B. SAVCI K. BORATAV K. FİŞEK

A. AYBAY G. GÜRSOY B. TANIR H. HATEMİ N. ÖKTEM T. Z. TUNAYA

G. GÖNENÇ N. TEPE DELENLİOĞLU

O. KÖYMEN M. A. KILIÇBAY

Y. KÜÇÜK T. HATİBOĞLU

V. LÖK R. PEKÜNLÜ

SAYILARLA YÖK

• 1982 (6 Kasım yürürlük) 27 Üniversite • 1992 53 Üniversite • 2012 168 Üniversite (103 devlet, 65 vakıf) • 2015 193 Üniversite (114 Devlet, 76 Vakıf • 2016 (Kasım) 174 Üniversite (111 Devlet, 63 Vakıf) • 2016 Kapatılan 19 Üniversite (3 Devlet, 16 vakıf) • Üniversite ile ilişiği kesilen 4000 kadar öğretim elemanı • Asalet görevlerinden vekalete dönüştürülen 1577 Dekan

• 1402 Sayılı Yasa’ya göre öğretim üyelerinin görevlerine son verildi. • Pek çok akademi ve yüksekokul fakülteye dönüştürüldü. • Bir kısmı kaldırıldı ya da birleştirildi. • Kimi kürsüler kapatıldı. • Kürsü sistemi yerine bölüm, anabilim ve bilim dalları oluşturuldu. • Fakültelere bağlı uzmanlık yüksekokulları kapatıldı. • Üniversitelere bağlı enstitüler (Sağlık, Sosyal ve Fen Bilimleri) kuruldu. • Ders yükü ve ek gelir (Eğitim-öğretim ve araştırmada etik sorunlar) • Vakıf Üniversiteleri kuruldu. • “Eğitim-öğretim planı ile ilgili ilkeler” düzenlendi. • Tüm fakültelerde şablon programlar oluşturuldu. • Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi ve Türk Dili zorunlu ders oldu. • 5i-seçmeli dersler (resim, müzik, beden eğitimi) getirildi. • Kimi meslek dersleri seçmeli derslere dönüştürüldü. • Akademik yükseltmeler yeniden düzenlendi, yardımcı doçentlik eklendi. • Rektörlerin seçimleri (1 Temmuz 1992) Türkiye’nin gündemine oturdu. • Yasa 90 kez değiştirildi. (1981-2012)

SATIR BAŞLARIYLA YÖK

YÖK Bşk. Prof. Dr. Y. Saraç (Kasım 2016)

111 Devlet Üniversitesi

63 Vakıf Üniversitesi Toplam 20.879 Profesör

6128 (%29.3) Kadın Profesör

FAKÜLTE

SAYI

ÖĞRETİM ELEMANI

SAYISI

ÖĞRENCİ SAYISI

Veteriner F. 27 1775 11854

Su Ürünleri F. 16 499 1518

Ziraat F. 35 2475 30220

Tarım ve Doğa Bilimleri F. 8 133 609

TOPLAM 86 4882 44201

Öğretim Elemanı / Öğrenci: 1=9

SON DAKİKA!!!

29 Ekim 2016 tarih ve 676 Sayılı KHK

• Alexander v. Humbolt Vakfı 46 yabancı bilim insanına kucak açtı!... (Türkiye’den 21, Suriye’den 18)

• 1577 Dekan görevden istifa dilekçesi verdi. • Dekanların vekaleten görevlerine devamları istendi. • Biri görevden alındı.

2016 YGS • Sınava giren öğrenci sayısı: yaklaşık 2 milyon • Sınava ilk kez giren: 912.000 • Baraj üstü/Tercihe hak kazanan: 600.000 • Sıfır çeken aday sayısı: 32.983

Testlerin ortalamaları • Türkçe: 19,101 / 40 • Sosyal Bilimler: 10,752 / 40 • Matematik: 7, 891 /40 • Fen Bilimleri 4,697 / 40

PISA 2015 sonuçlarına göre Türkiye 75 Ülke arasında

• Fen Bilimlerinde 52. • Matematikte 49. • Okuma becerisinde 50.

PISA’ya göre değerlendirme • Eğitim ideolojik olmamalı • Eğitim partiler üstü olmalı

PROF. DR. AZİZ SANCAR-NOBEL’E GİDEN YOL

Hayatta en hakiki mürşit ilimdir…

GÖNÜL BORCU

“Anam Atatürk’e adeta tapardı.”