Profesyonel Araştırma ve TÜAD Kuralları Eğitimi (GAB 2014, …tuad.org.tr/upload/files/GAB2014 egitim sunum dosyasi.pdf · Lisans Çevre Mühendisliği, Yüksek Lisans İşletme

Profesyonel Araştırma ve TÜAD Kuralları Eğitimi (GAB 2014, ISO 20252, ESOMAR)

GAB 2014 & ISO 20252

05.06.2014

06.06.2014 1

Eğitim İçeriği

Tanışma

GAB & ISO 20252 Nedir

Kapsam ve Belirleme Kriterleri

GAB Kılavuzu İçerikleri

Denetim ve Belgelendirme Prosedürü

Araştırma Projeleri İle İlgili Şartlar

Başvuru ve Marka Kullanım Hakkı

Kapanış

06.06.2014 2

Handan Bilgiç

Nielsen

Türkiye ve Yunanistan'daki tüm Veri Toplama projeleri ve prosedürlerden sorumlu Nielsen Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi.

İletişim Fakültesi mezunu

1990 yılından beri sektörde,

Saha konusunda çok tecrübeli

TÜAD YK üyesi;

Erol Mercan

Method Research Company

Genel Müdür Yardımcısı

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü mezunu

1995 yılından beri iş hayatında

Eczacıbaşı - Procter & Gamble, DanoneSA, Caspian TransCo (Rusya), Boston Scientific, Aydın Örme (Türkiye, Mısır) firmalarında orta ve üst düzey yöneticilik

TÜAD YK üyesi; GAB Revizyon takımı başkanı

06.06.2014 3

Selda Öner

Barem Research

Saha Araştırma Müdürü

Lisans Fransızca Öğretmenliği, Yüksek Lisans Halkla İlişkiler ve Reklam

1986 yılında anket ve anketörlükle tanışma, resmi olarak 1990 yılından beri iş hayatında fakat 2000 yılından beri aktif araştırma sektöründe

GAB 01, EFQM Ulusal Kalite Ödülü süreçlerinde yer aldı

Hamit Oğuz

Method Research Company

Süreç Geliştirme Uzmanı

Lisans Çevre Mühendisliği,

Yüksek Lisans İşletme

2004 yılından beri iş hayatında

GAB 01, 02, ISO 20252, EFQM 5 yıldız, EFQM Mükemmellik Ödülü süreçlerinde yer aldı

06.06.2014 4

SB.PA.03_RaporSablonu_02_01.02.2009

5

GAB ?

GAB (Güvenli Araştırma Belgesi); pazarlama ve kamuoyu araştırmaları konusunda hizmet

sağlayan kuruluşların faaliyetlerinde esas alacakları kalite şartlarını tanımlar.

Bu standartla amaç,

Araştırma şirketlerinin iş süreçlerini geliştirmek,

Hizmet kalitesini artırmak,

Müşteri memnuniyetini sağlamak konusunda yürüttükleri faaliyetlere yardımcı olmak,

Sektörde belirli bir standardizasyon kavramını oturtmaktır.

06.06.2014

5

SB.PA.03_RaporSablonu_02_01.02.2009

6

ISO 20252?

International Organization for Standardization;

Uluslararası Pazar, Kamuoyu ve Sosyal Araştırma Standartları

Bu standartla amaç,

Ülkeler arasındaki sosyal ve davranışsal farkların yanı sıra kullanılan terim ve

tanımlamaların farklılığından kaynaklanan uyumsuzluğun önlenmesini ve

Araştırması yapılan pazar, kamuoyu ve sosyal araştırmaların kelime ve hizmet

gereksinimlerini bir standart haline getirilmesini sağlamak

06.06.2014

6

3-GAB Kılavuzları İçerikleri

GAB_DenetimveBelgelendirmeProseduru_Rev04_27.05.2014(C Kılavuzu)

GAB_Standardi_Sartlar_Rev04_27.05.2014 (A kılavuzu)

GAB_Standardi_Uyguluma_Rev04_27.05.2014 (B Kılavuzu)

06.06.2014 7

GAB_DenetimveBelgelendirmeProseduru_Rev04_27.05.2014 (C Kılavuzu)

Bu dokümanda; TÜAD, BV, BSI ve kuruluşun yapması gereken işler

açıklanmaktadır.

Eğer GAB belgesi alan kuruluş TÜAD üyesi değilse, GAB belgesi aldıktan sonra

bir ay içerisinde TÜAD Kurumsal üye olma zorunluluğu vardır.

GAB alan kuruluş, altı ay içerisinde TÜAD Kurumsal üyesi olmadığı ya da TÜAD’ın

kurumsal üyeliğinden çıkartıldığı/çıktığı takdirde GAB belgesini ve logosunu

kullanamaz.

06.06.2014 8

GAB_DenetimveBelgelendirmeProseduru_Rev04_27.05.2014 (C Kılavuzu)

Bu dokümanda; TÜAD, BV, BSI ve kuruluşun yapması gereken işler

açıklanmaktadır.

Araştırma şirketi eğer çalışmalarında veri toplama şirketi/şirketleri ile

çalışıyorsa; 30 Temmuz 2015 itibariyle, araştırma şirketinin çalıştığı veri

toplama şirketi/SÇM şirketlerinin de GAB belgesi alma zorunluluğu vardır. Bu

belgenin 30 Temmuz 2015 dan itibaren araştırma şirketinin denetimi sırasında

gösterilmesi gerekir. Bu belgelerin geçerlilik tarihlerinin de kontrol edilmesi

esastır.

06.06.2014 9

GAB_Standardi_Sartlar_Rev04_27.05.2014 (A kılavuzu)

Bu dokümanda anlatılanlar şu başlıkları içermektedir.

Müşteri Taleplerinin Alınması

Teklifler ve içerisinde olması gerekenler

Sözleşmeler

Proje Takvimi, Soru Formu ve Tartışma Rehberi

Araştırma Projesine İlişkin Açıklama (Brief)

Örneklem ve Veri Toplama

Araştırma Projesinin Raporlanması (Kalitatif / Kantitatif Raporlar)

Gizlilik ve Yayımlama

06.06.2014 10


Bu dokümanda VERİ TOPLAMA, VERİ GİRİŞİ VE DÖKÜM KODLAMA KALİTE

STANDARTLARI anlatılmaktadır. İçeriğindeki başlıklar şu şekildedir;

SAHA ARAŞTIRMACILARI VE CATI OPERATÖRLERİ KAYITLARI

Bilgi Formu ( Nüfus cüzdan fotokopisi ile birlikte)

Saha Araştırmacısı ve CATI Operatörü Takip Formu

SAHA ARAŞTIRMACILARI VE CATI OPERATÖRLERİ EĞİTİM, KİMLİK KARTLARI ve

DEĞERLENDİRİLMESİ

Eğitim formu

Saha Araştırmacısı Kimlik Kartı

Proje Bazlı Eğitim

Saha Araştırmacısı ve CATI Operatörü Değerlendirmesi

06.06.2014 11


SÜPERVİZÖRLER

KONTROLÖR

EŞLİK ETME

GERİ KONTROL

Yüz Yüze Yapılan Araştırmalarda Geri Kontrol

Grup Tartışmalarda Geri Kontrol

CATI Araştırmalarda Geri Kontrol

Gizli Müşteri Araştırmalarda Geri Kontrol

Online Araştırmalarda Geri Kontrol

06.06.2014 12


VERİ İŞLEME, DÖKÜM, KODLAMA VE VERİ GİRİŞ KONTRÖLLERİ

06.06.2014 13

GAB 2014 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ 3.1. Genel Şartlar

Handan Bilgic

Haziran 2014

06.06.2014 14

3. GAB / KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ 3.1. Genel Şartlar

Kuruluş, bu standardın tüm şartlarını kapsayan bir GAB yönetim sistemi

• oluşturmalı,

• dokümante etmeli,

• uygulamalı,

• sürekliliğini sağlamalı ve

• etkinliğini sürekli iyileştirmelidir.

Bu standardın şartları doğrultusunda faaliyetlerin tamamlanması için gerekli prosedürler, talimatlar ve yöntemler dokümante edilmeli, uygulanmalı ve sürdürülmelidir. 06.06.2014 15

Kuruluşun Üst Yönetimi

Kuruluşun üst

yönetimi

GAB/Kalite yönetim sisteminin oluşması, uygulanması ve sürekli iyileştirilmesi için sorumlu olmalı,

GAB/Kalite yönetim sisteminin etkinliğinin sürekli iyileştirilmesi ve şartlara uygunluk için bir taahhüt içeren GAB/Kalite Politikasını oluşturmalı,

GAB/Kalite Politikası ile tutarlı ve ölçülebilir hedeflerin ilgili fonksiyon ve seviyelerde oluşturulmasını sağlamalı,

GAB/Kalite yönetim sisteminin uygun şekilde dokümante edilmesini sağlamalı,

GAB/Kalite yönetim sistemi için yeterli kaynak ve bilgiyi sağlamalı,

Bu standardın tüm süreçlerinin uygulanmasından sorumlu, yeterli yetkiye sahip bir GAB Sorumlusu (Kalite Yönetim Temsilcisi) atamalıdır (Madde 3.6). 06.06.2014 16

3.2. Doküman Yönetimi

GAB/Kalite yönetim sistemi içerisinde yer alan kuruluşlar, GAB süreçlerini doğru izleyebilmek için gerekli dokümanları oluşturarak kontrolü sağlamalıdır.

Mevcut dokümanların yönetimi yazılı prosedür şeklinde olmalıdır.

06.06.2014 17

Prosedür, şu konuları içermelidir; GAB dokümanlarının yayınlanmadan önce kuruluş içindeki yetkili tarafından yeterliliklerinin

onaylanması,

GAB dokümanlarının gerektiğinde gözden geçirilmesi, güncellenmesi, tekrar onaylanması,

Güncellenmiş GAB dokümanlarının revizyon numarası ve revizyon tarihinin dokümanların üzerinde yer alması,

GAB dokümanlarının güncel baskılarının kullanımda olmasının sağlanması,

GAB dokümanlarının ilgili personel tarafından okunması ve her bir dokümanın kolaylıkla tanınmasının sağlanması,

Dış kaynaklı dokümanların belirlenmesi ve bunların gerekli yerlerde kullanımının sağlanması,

Güncelliğini yitirmiş GAB dokümanlarının istenmeyen kullanımının önlenmesi ve herhangi bir amaçla saklanmaları durumunda uygun bir işaretlemenin yapılması,

Araştırma projesi ile ilgili müşteri kaynaklı bilgi ve dokümanların gizliliğinin sağlanması 06.06.2014 18

Tipik bir GAB/Kalite Yönetim Sistemi Dokümantasyonu • GAB/Kalite El Kitabı

(Madde 3.4),

• GAB Standardının

öngördüğü yazılı prosedürler,

• GAB Standardının öngördüğü

kayıtlar,

• Kuruluşun faaliyetleri etkin bir

şekilde yürütebilmek için ihtiyaç

duyduğu diğer dokümantasyon.

06.06.2014 19

3.3. Kayıtların Yönetimi Kayıt (Record) – Gerçekleştirilmiş faaliyetlerin ve ulaşılmış sonuçların objektif kanıtını oluşturan doküman. Doküman (Document) – Bilgi ve onun destekleyici ortamı. (Kağıt, manyetik, elektronik vb. herhangi bir ortam.) Kuruluş, GAB yönetim sistemi kapsamındaki kayıtların saklama süresi boyunca, etkin bir şekilde korunmasını ve yönetimini sağlamak için yazılı prosedür oluşturmalıdır.

Yani prosedürlerimizden biri Kayıtların Yönetimi ile ilgili olmalı

06.06.2014 20

Prosedür Nedir?

Prosedür (Procedure) - Bir süreci ya da faaliyeti gerçekleştirmek için tanımlanmış yol.

Prosedür, dokümante edilmiş veya edilmemiş olabilir.

Dokümante edilmiş prosedür (Documented procedure) – Oluşturulmuş, dokümante edilmiş, uygulanan ve sürekliliği sağlanmış prosedür.

06.06.2014 21

GAB kapsamındaki kayıtların okunabilir kalması (read only),

İhtiyaç durumunda kolaylıkla tekrar ulaşılabilir olması,

Gizliliğin sağlanması,

Saklama süresi boyunca uygun şartlarda korunması için önlemlerin alınması,

Saklama süresi dolan kayıtların elden çıkarılması, müşteri ve araştırma projesi ile ilgili kayıtların gizliliğinin sağlanması

Prosedür, aşağıdaki konuları içermelidir

06.06.2014 22

Kayıtların saklama süresi belirlenirken;

• Yasal mevzuat (eğer varsa),

• Müşteri özel talepleri (eğer varsa),

• Kuruluşun ihtiyaçları ve öngörüleri dikkate alınmalıdır.

• Elektronik ortamdaki kayıtların etkin yönetimi için uygun yedekleme ve virüs koruma sistemleri oluşturulmalı ve uygulanmalıdır

06.06.2014 23

Kayıtların Yönetimi ile ilgili Özel Notlar

• Kayıtlar, kuruluşun tercihi ve imkanları doğrultusunda herhangi bir ortamda (kağıt, elektronik vb.) oluşturulabilir. Bu konuda eğer varsa müşteri talepleri dikkate alınmalıdır.

• Kayıtların korunmasında; bozulma, kaybolma, yırtılma, yanma, ıslanma, silinme vb. olasılıkların dikkate alınmasında fayda vardır.

• Elektronik ortamdaki kayıtların saklanması ve transferinde kayıtların güvenliği dikkate alınmalıdır.

• Kayıtların muhafazası amacıyla kullanılan tesis ve araçların bakım ve onarımlarının da dikkate alınmasında fayda vardır.

06.06.2014 24

Araştırma Projesi Kayıtları

• Araştırma projesi kayıtları şunları içermektedir; – Araştırma projesi teklif / sözleşmesi, – Soru formu veya tartışma rehberinin son halinin bir

kopyası, – Birincil kayıtlar, – Veri işleme kayıtları, kodlama ve edit kayıtları ile veri

işlemeyle ilgili diğer önemli kayıtlar, – Müşteriye verilen materyallerin kopyaları, – Araştırmanın metodolojik detayları, – Araştırmanın izlenmesi ile ilgili kayıtlar. – Ses kayıtları ve video görüntü kayıtları

06.06.2014 25


• Saha araştırma kuruluşları saha faaliyetlerine yönelik kendi kayıtlarını tutmalıdır.

• Araştırma projesi tamamlandıktan sonra müşteriden farklı bir istek gelmediği sürece, araştırma projesine ait kayıtlar aşağıdaki şekilde saklanmalıdır:

– Birincil kaynak veriler, elektronik ortamda ise 5 yıl, kağıt ortamında ise 1 yıl (Anket, soru formu gibi basılı malzemeler)

– Araştırma projesiyle ilgili diğer kayıtların son baskıları 2 yıl.

06.06.2014 26


Kuruluş, müşteri ile mutabık kalarak (bu mutabakat

dokümante edilmeli) saklama sürelerini daha kısa

tutabilir, daha uzun tutmak kendi inisiyatifindedir.

Eğer araştırma sonradan tekrar ederse yani sürekli

proje ise, veya ileride yapılan araştırma aynı proje

içinde yapılırsa, saklama süresinin, tüm projenin

sonuçlanmasına göre başlayacağı dikkate alınmalıdır.

06.06.2014 27

3.4. GAB/Kalite El Kitabı

• Kuruluş, GAB yönetim sistemi şartlarını nasıl yerine getirdiğini açıklayan ve eğer varsa kapsam dışı tutulan şartları ve bunların gerekçelerini de tanımlayan bir GAB El Kitabı oluşturmalı ve uygulamalıdır.

• GAB El Kitabı yazılı hale getirilmeli ve tüm personelin kullanımı sağlanmalıdır.

06.06.2014 28

GAB El Kitabı

GAB El Kitabı aşağıdakilerden oluşur:

– Kuruluşun tanıtımı ve faaliyet alanları,

– Organizasyon Şeması,

– GAB standardı şartlarının nasıl yerine getirildiğini gösteren dokümanlara atıfları

– Hariç tutulan maddeler ve haklı gereçlerinden oluşur

06.06.2014 29

3.5. Sorumluluk ve Yetki

Yönetim, tüm personelin,

görev, sorumluluk ve yetkilerinin tanımlanmasını, yazılı

hale getirilmesini

ve kuruluş içinde ilgililere iletilmesini sağlamalıdır.

06.06.2014 30

3.6. GAB Sorumlusu

Kuruluşta,

GAB yönetim sisteminin kurulması, yazılı hale getirilmesi, uygulanması ve sürekliliğinin sağlanması için görevlendirilmiş bir GAB Sorumlusu bulunmalıdır.

GAB Sorumlusunun görev ve yetkileri yazılı olmalıdır. GAB Sorumlusu, kuruluş içindeki mevcut görevine ek olarak bu sorumluluğu alabilir.

06.06.2014 31

Düzeltici Önleyici Faaliyet Düzeltici Faaliyet (Corrective Action) – Herhangi bir uygunsuzluk ortaya çıktıktan sonra, uygunsuzluğun giderilmesi ve tekrarının engellenmesi için yürütülen faaliyet.

Önleyici Faaliyet (Preventive Action) – Uygunsuzluk

ortaya çıkmadan önce, potansiyel uygunsuzlukların

tespit edilerek giderilmesi amacıyla yürütülen faaliyet.

Uygunsuzluk (Non conformity) – Bir şartın yerine getirilememesi durumu.

Not: Şart; müşteri şartları, yasal mevzuat şartları, profesyonel ve etik kurallarda belirtilen şartları ve kuruluşun kendi tanımladığı şartları içerir. 06.06.2014 32

3.7. GAB Yönetim Sisteminin Etkinliğini Gözden Geçirme ve İyileştirme

3.7.1. Müşteri Geri Bildirimi Kuruluş, müşteri şikâyetleri için; a) Şikayetlerin kayıt altına alınmasını ve kök nedenlerinin

belirlenmesini, b) Sorunları çözen ve tekrarını engelleyen faaliyetlerin

uygulanmasını, c) Yapılan faaliyetlerin etkinliğinin gözden geçirilmesini

içeren bir sistem oluşturmalıdır.

Kuruluş, hizmet kalitesini iyileştirmek için düzenli aralıklarla müşteri memnuniyetini ölçmeli ve analiz etmelidir.

06.06.2014 33

3.7.2. İç Denetim

Kuruluş, önceden planlanmış aralıklarla GAB yönetim sisteminin doğru işlerliğini saptamak amacıyla iç denetimlerin planlanması, uygulanması, sonuçların raporlanması ve kayıtların muhafaza edilmesi için yazılı prosedür oluşturmalıdır.

06.06.2014 34

3.7.3. Düzeltici ve Önleyici Faaliyetler Kuruluş, düzeltici ve önleyici faaliyetlerin planlanması,

uygulanması, sonuçların raporlanması ve kayıtların muhafaza edilmesi için yazılı bir prosedür oluşturmalıdır. Bu prosedür aşağıdaki konuları içermelidir; a) Müşteri şikayetleri de dahil meydana gelen / potansiyel uygunsuzlukların ve bunların nedenlerinin analiz edilmesi, b) Uygulanan düzeltici / önleyici faaliyetler, c) Yapılan faaliyetlerin sonuçlarını ve etkinliğini gözden geçirmek

06.06.2014 35

3.7.4. Gözden Geçirme Kuruluş, kendi iç düzeni içerisinde GAB yönetim sisteminin performansını ve

etkinliğini yılda en az 2 defa (6 aylık periyotlarla) gözden geçirmelidir. Bu gözden geçirme en azından aşağıdaki çerçeveyi kapsamalıdır; a) Müşteri geri bildirimleri (memnuniyet ve/ veya şikayetler), b) Tamamlanmış ve devam eden araştırma projelerinin durumu ve problemleri, c) İç denetim sonuçları, d) Düzeltici ve önleyici faaliyetlerin durumu, e) Önceki yönetim toplantılarından devam eden faaliyetleri, f) GAB yönetim sistemini etkileyebilecek değişiklikleri içermelidir. Gözden geçirme sırasında görüşülen konular ve alınan kararlara ilişkin kayıtlar oluşturulmalıdır

06.06.2014 36

3.8. İnsan Kaynakları 3.8.1. Yetkinlik, Eğitim ve Bilinçlendirme

Kuruluş personeli, konusunda uygun öğrenim, eğitim, beceri ve deneyim yönünden gereken yetkinlikte olmalıdır.

Kuruluş;

a) Personel için, asgari yetkinlik kriterlerini belirlemeli,

b) Gerekli yetkinliğin sağlanması

için, uygun bir eğitim planı

oluşturmalı, personelin

eğitimini sağlamalıdır.

06.06.2014 37


Kuruluş personeli, konusunda uygun öğrenim, eğitim, beceri ve deneyim yönünden gereken yetkinlikte olmalıdır.

Kuruluş;

a) Personel için, asgari yetkinlik kriterlerini belirlemeli,

b) Gerekli yetkinliğin sağlanması için, uygun bir eğitim planı oluşturmalı, personelin eğitimini sağlamalıdır.

06.06.2014 38


Her bir araştırma projesi için, projede görev alacak personelin yetkinlik ihtiyaçları gözden geçirilmeli ve projeye özgü eğitim planı hazırlayarak proje dosyasına konulmalıdır.

– Saha araştırmacıları, genel eğitim alarak göreve başlamalıdır, daha önce genel eğitim almışlarsa bunu belgeleyerek eğitimden muaf tutulabilirler.

– Her bir araştırma projesine katılacak saha araştırmacısı, proje öncesinde proje eğitimi almak zorundadır. Aldıkları proje eğitimi belgelendirilmelidir.

– Kuruluş, araştırma hizmetinin sağlanmasında görev alan personeli, ilgili etik ve profesyonel gereklilikler ile ilgili yasal mevzuat konusunda bilinçlendirilmelidir.

– Öğrenim, eğitim, beceri ve deneyim ile ilgili kayıtlar oluşturulmalıdır.

c) Eğitim etkinlikleri izlenip dökümante edilmelidir.

06.06.2014 39

3.8.1. Yetkinlik, Eğitim ve Bilinçlendirme Özel Notlar

Personelin asgari yetkinliği sağlaması için aşağıdaki tedbirler alınabilir:

• Teknik Eğitim, • Özel beceri kursları, • Kuruluş içi görev değişikliği, • Yeni personel alımı vb.

Personelin eğitim konuları aşağıdakileri kapsayabilir:

• Yeni başlayan personelin oryantasyonu, • Etik ve profesyonel kurallar, • İlgili yasal mevzuat, • Gizlilik, • GAB yönetim sistemi, • Görev, yetki ve sorumluluklar, • Her projeye özgü eğitim ( Proje bilgileri, soru formunun kullanımı, özel görevler vb.)

>> Saha araştırmacısı genel eğitim içeriği için GAB 2014 Standardı Uygulama B Kılavuzu dikkate alınmalıdır. >> Saha çalışanlarının değerlendirilmesi için yöntemler oluşturulmalı, periyodik olarak uygulanmalı ve GAB 2014 Standardı Uygulama B Kılavuzu dikkate alınmalıdır.

06.06.2014 40

3.8.2. Saha Araştırmacılarının

Değerlendirilmesi

• Kuruluş, üç ayda bir çalışan tüm saha araştırmacılarını hem yetkinlik hem de proje bazlı performansı açısından değerlendirmeli, ve kendilerine geri bildirim yapmalıdır.

• Değerlendirme sonuçları yazılı saklanmalıdır.

06.06.2014 41

3.8.2. Saha Araştırmacılarının Değerlendirilmesi

Özel Notlar

• Kuruluş aşağıdaki başlıklarda geri bildirim yapar:

- Telefon kontrolleri erişim oranı,

- İptal anket sayısı ve nedenleri,

- Anket sırasındaki davranışları ve kılık kıyafeti

- Eğer CATI projesi ise dinleme sonuçları

• Araştırma şirketi veri toplama hizmetini dışarıdan alıyorsa, yukarıda bahsedilen geri bildirimi, veri toplama şirketi tarafından saha araştırmacılarına ve araştırma şirketine yapmalıdır.

• Veri toplama hizmetini dışarıdan alan Araştırma şirketi, veri toplama şirketinin yapmış olduğu denetimlere ek olarak kendi prosedürlerine uygun şekilde denetimlerini kendi bünyesinde de yapmalıdır.

06.06.2014 42

3.9. Satın Alma / Dış Kaynak Kullanımı

• Kuruluş, araştırma projesinin herhangi bir aşamasında tedarikçi kullanılması durumunda, bu tedarikçi gerçekleştirdiği faaliyetlerin kontrol altında tutulması için gerekli kontrol yöntemlerini geliştirmeli ve bu faaliyetlerin belirlenmiş şartlara göre yürütüldüğünden emin olmalıdır. Kuruluş, araştırma projesinin dış kaynaklı hale getirilmiş kısımlarının, sözleşmeye ve bu standardın şartlarına uygun yürütülmesi için tedarikçilere gerekli bilgilendirmeyi yapmalıdır.

06.06.2014 43

3.9. Satın Alma / Dış Kaynak Kullanımı • Kuruluş, yapılan işin kalitesini ve müşteri memnuniyetini

etkileyebilecek ürün ve hizmetlerin satın alınmasını gerçekleştireceği tedarikçi / tedarikçilerin seçimi ve periyodik değerlendirmesi için kriterler belirlemeli ve uygulamalıdır.

• Satın alma, bu kriterleri karşılayan tedarikçi / tedarikçilerden yapılmalıdır.

• Çalışılmakta olan tedarikçi / tedarikçiler için, en azından yılda bir defa periyodik performans değerlendirmesi yapılmalıdır.

• Tedarikçi seçimi ve değerlendirmesi ile ilgili kayıtlar muhafaza edilmelidir. 06.06.2014 44

3.9. Satın Alma / Dış Kaynak Kullanımı Özel Notlar

Mal ve hizmet alımı yapılan tüm kişi/kuruluşlar “tedarikçi” olarak değerlendirilmelidir. >> Seçim ve değerlendirme kriterleri aşağıdakileri içerebilir:

• Ürün/hizmet kalitesi, • Referanslar, • Geçmiş dönem performansı, • Fiyat, • GAB, ISO 9001, ISO 20252 vb. sertifikasyona sahip olma, • Şikayetlerin çözümü yeteneği, vb...

06.06.2014 45

GAB 2014 Standardı Şartlar_ (A kılavuzu)

Hamit Oğuz

Haziran 2014

06.06.2014 46

ARAŞTIRMA PROJELERİ İLE İLGİLİ ŞARTLAR


Teklif ve Sözleşmeler



Örnekleme

Veri Toplama

Kalitatif Araştırmada Katılımcı Seçim Kriterleri

Veri Yönetimi ve İşleme

Araştırma Projesinin Raporlanması

Gizlilik

Yayımlama

ESOMAR ve Diğer Mesleki Kuruluş Notları

06.06.2014 47


Kuruluş, Araştırma projesinin her aşamasında müşteri şartlarının anlaşıldığını temin

etmekten sorumludur.

Araştırma projesini teklifte belirtilen tarihte tamamlayamayacaksa mümkün olan en

kısa zamanda müşteriyi bilgilendirmelidir.

Kuruluş, herhangi bir araştırma projesinde alt yüklenici kullanmayı planlıyorsa

teklifinde bunu müşteriye belirtmelidir.

06.06.2014 48

Teklifler

Aşağıdaki bilgileri içermelidir;

Projenin amacı ve kapsamı,

Proje takvimi,

Örnekleme ve ölçme metodları (Araştırma şirketleri için),

Veri toplama (CATI, F2F vs…), veri toplama uygulamasının yapılacağı yerler (Hane, iş

yeri vs…),

Veri kontrol oranları (%10 TK, %5 dinleme …),

Sonuçların raporlanması ve sunulması (Araştırma şirketleri için),

İlgili yasal mevzuat ve profesyonel kurallar,

Soru formu ve tartışma rehberleri ile sonuçların tercümesi (eğer gerekli ise),

Fiyat ve ödeme koşulları …

Maddeler yazılı tutulmalı ve saklanmalıdır.

06.06.2014 49

Sözleşmeler

Teklifin kabulünden sonra kuruluş, müşterisi ile yazılı bir sözleşme yapmalıdır.

Sözleşmeler en azından teklifte belirtilen şartları içermelidir.

Kuruluş, sözleşmelerdeki değişiklikleri kontrol etmeli ve yazılı olarak saklanmalıdır.


Takvim,

Proje adımlarını,

Adımlara ait zaman çizelgesini,

Projenin yürütülmesi sırasında yapılacak kontroller ve metodları … bilgileri

içermelidir.

06.06.2014 50


Aşağıdaki bilgileri içermelidir:

Saha çalışma tarihleri,

Kapsanacak kotalar,

Metodoloji (Kotalı, tesadüfi …),

Projenin özel şartları,

Anketin yönetilmesi için talimatlar/koşullar…

06.06.2014 51

Örnekleme

Aşağıdaki bilgileri içermelidir:

Açık ve net şekilde örneklem belirtilmeli,

Örneklem belirleme sırasında müşteri istek ve beklentileri göz önüne alınmalı,

Her proje için örneklem yazılı tutulmalı,

Gerçekleşen örneklem yazılı tutulmalıdır.

06.06.2014 52

Veri Toplama

Veri toplama (CATI, F2F vs…),

Veri toplama uygulamasının yapılacağı yerler (Hane, iş yeri vs…),

a) Veri Toplama Yönetimi Yapısı

Saha araştırmacıları mutlaka eğitim almış olmalı,

Projeden sorumlu en az 1 süpervizör olmalıdır,

Anketler mutlaka kontrol edilmeli,

Yapılan kontroller sırasında uygulanan teknikler açıkça belirtilmelidir

(Eşlik etme, back check, telefon kontrolü, atlamalı soru sorma vb.)

06.06.2014 53

b) Saha Araştırmacısı Seçimi

Saha araştırmacıları seçimi kuruluşa bırakılmıştır,

Gerekli eğitimlerden geçirilmiş olmalıdır,

c) Katılımcı Teminatı

Katılımcılara;

Gizlilik ilkeleri,

Genel araştırma amaçları,

İşbirliğinin gönüllü olduğu mutlaka belirtilmelidir.

Katılımcı istediği takdirde araştırma şirketinin ismi ve erişim bilgileri verilmelidir.

06.06.2014 54

d) Saha Çalışma Tarihi, Süresi

Her bir görüşmenin, gözlemin vs. tarihi ve süresi ve veriyi toplamakla sorumlu saha

araştırmacısının kimliği soru formuna kaydedilmelidir.

Kağıt anketlerde mutlaka imza bulunmalı,

CAPI formlarında da bu tarz bir paragraf mutlaka bulunmalıdır.

e) Kalitatif Araştırmada Katılımcı Seçim Kriterleri

Grup tartışmasına katılan katılımcı 6 aydan önce bir başka gruba katılamaz. Aynı sektörde

1 yıl içinde 2. kez gruba girmemelidir. Bir katılımcı toplamda maximum 5 kere gruba

katılabilir. http://tuad.org.tr/uye/giris linkinden veya web sitesinde ‘Kalite Standartları’ başlığı altındaki ‘Kalitatif Katılımcı Kaydı’ kısmından giriş yapılmaktadır.

06.06.2014 55

http://tuad.org.tr/uye/giris

Veri Yönetimi ve İşleme

Kuruluş, veri yönetimi ve işleme yöntemleri için aşağıda belirtilen

şartları minimum standart olarak uygular;

Veri girişinin, kodlamanın, dökümlemenin,

Dosya hazırlığının ve tablolamanın,

GAB şartları çerçevesinde yapıldığını göstermek için yazılı prosedür oluşturmalı ve

uygulamalıdır.

Kantitatif araştırma projeleri için hataları minimize edecek şekilde verilerin

işlendiğini, açık uçlu soruların kodlamasının hatalara karşı kontrol edildiğini,

analizlerin ve tabülasyonların doğru olduğunu temin etmelidir.

06.06.2014 56


Niceliksel Araştırma (Kantitatif);

Müşterinin ismi (firma veya marka),

Araştırma kuruluşunun ismi,

Araştırma projesinin amaç ve hedefleri,

Araştırma projesinin hedef kitlesi,

Hedeflenen ve gerçekleşen örneklem büyüklüğü,

Saha çalışması tarihi,

Veri toplama yöntemi

06.06.2014 57

Varsa araştırma için kullanılan materyal, ürünlerin görseli,

Yanıt oranı (Yanıt oranı (%xx)= Gelen maksimum cevap yok adedinin toplam görüşme adedine

oranıdır),

Booster (eğer varsa),

Varsa ağırlıklandırma bilgilendirmeleri,

Örnekleme hata payı dahil olmak üzere bulguların güvenirliliği (%90 güven sınırında +-

%10 hata payı)

Hangi sonuçların alt kırılımlarda değerlendirildiği ve alt kırılımlardaki gözlem sayısı,

Kota dışı olmasından, yanıt verilmemesinden, yanlış kodlamadan ve diğer kaynaklardan

bilinen hata.

Booster: Kırılım bazında raporlama vermek istendiğinde örneklem az olduğunda sadece o

kırılım için istenen kotada fazla anket yapmak.

06.06.2014 58


Niteliksel Araştırma (Kalitatif);

Müşterinin ismi (firma veya marka),

Araştırma kuruluşunun ismi,

Araştırma projesinin hedefleri,

Araştırma projesinin hedef kitlesi,

Görüşme yapılan ve/veya gruplara katılan kişi sayısı,

Saha çalışması tarihi,

Saha çalışması yöntemi (görüşmeler, gruplar vb.),

Görüşme ve/veya tartışma rehberi …

Grup tartışmalarında, moderatörün kalitatif araştırmalarda (teklif hazırlama, organizasyon, co-moderasyon, döküm, raporlama gibi konularda) minimum 3 yıl deneyimi olmalıdır. Moderatör, moderasyonunu yaptığı grup tartışmasının raporunu hazırlamaktan sorumludur. Grup tartışmalarında görüşme odasına birden fazla moderatör girdiyse raporunu bu moderatörlerden herhangi biri yazabilir 06.06.2014 59

Gizlilik

Kuruluş, müşteri tarafından verilen tüm bilgi, doküman ve kayıtlar

ile, araştırma projesi boyunca üretilen tüm bilgi, doküman ve

kayıtların gizliliğinin sağlanması için yöntem geliştirmeli ve

uygulamalıdır.

Yayımlama

Kendi finanse ederek yaptığı araştırma projelerinin sonuçlarını,

Araştırmayı yaptıran müşterinin yazılı onayı ile yayımlayabilir.

GAB, logo ve belge kullanımını, bunların medya ve reklamlarda yayınlanmasını; TÜAD’ın

yayınladığı belge ve logo kullanım kılavuzuna uygun olarak gerçekleştirmesi gerekmektedir.

06.06.2014 60

GAB 2014 DENETİM VE

BELGELENDİRME PROSEDÜRÜ

C KILAVUZU

Haziran 2014-Selda ÖNER

AMAÇ

• Bu prosedür, GAB (Güvenilir Araştırma Belgesi) denetim ve belgelendirme hizmetinin kapsamını içermektedir. Bu eğitimde, Belgelendirme yapılmasını talep eden firma "Kuruluş", Türkiye Araştırmacılar Derneği “TÜAD” olarak kullanılacaktır.

• Dokümanda, Kuruluş Yönetim Sistemlerinin belgelendirilmesinde izlenen prosedür ve belgelendirme sürecinin tamamlanması için TUAD, BV (Bureau Veritas), BSI (British Standards Institutions) ve Kuruluşun yapması gereken işler açıklanmaktadır. Bu program uyarınca belgelendirilen bir Kuruluş, GAB Yönetim Sistemi için bir "Onay Belgesi" alır ve uygun GAB Logosunu sergileme ve kullanma hakkını kazanır.

• Belgeyi almak ve korumak için, Kuruluş, bu ve diğer destekleyici dokümanlardaki koşulları yerine getirmeli ve uygulamalıdır.

DENETİM VE BELGELENDİRME SÜRECİ

Belgelendirme Başvurusu ve Sözleşmesi

• Belge almak isteyen kuruluş, GAB Yönetim Sistemini hayata geçirdikten sonra, başvuru dosyasını hazırlayarak, BV veya BSI ile irtibata geçer ve sözleşme yapar.

• İlk başvuru formu, genel olarak şu bilgileri içerir:

1. Kuruluşun Unvanı

2. Merkez ve varsa şubelerinin adresleri ve iletişim bilgileri

3. GAB Sorumlusu adı ve unvanı

4. Faaliyet alanları

5. Çalışan sayısı

6. Son 3 ayda gerçekleştirilmiş projeleri


• İlk başvuru dosyası aşağıdakileri içerir: 1. Başvuru Formu 2. Onaylanmış sözleşme 3. Firma yetkilisinin imza sirküleri 4. Organizasyon şeması 5. Kuruluşun GAB Yönetim Sistemini tanımlayan özet

doküman (GAB El Kitabı) 6. Araştırma şirketi eğer çalışmalarında veri toplama

şirketi/şirketleri ile çalışıyorsa; bu şirketlerin de GAB belgesi olma zorunluluğu vardır. Bu GAB belgesinin başvuru dosyasına eklenmesi gerekir.


N Denetim bittikten sonra, belge yayınlanmadan önce TÜAD, kuruluşun üyelik bilgilerini ve TÜAD Etik ve Disiplin Kurulu tarafından yürütülen bir anlaşmazlık durumunun olup olmadığı inceleyecek, herhangi bir problem olmaması durumunda belgeleri düzenleyecektir. Aksi durumda, problem çözülene kadar belgelendirme yapılmayacaktır.

N Eğer GAB belgesi alan kuruluş TÜAD üyesi değilse, GAB belgesi aldıktan sonra 1 ay içerisinde TÜAD Kurumsal üye olma zorunluğu vardır. GAB alan kuruluş, 1 ay içerisinde üyeliğini gerçekleştirmez ise GAB belgesini ve logosunu kullanamaz. Aynı durum TÜAD’ın kurumsal üyeliğinden çıkartıldığı/çıktığı takdirde de geçerlidir.

Denetim Planlama

• Sözleşme imzalandıktan sonra BV veya BSI, denetim planlamasını yaparak kuruluşa yazılı olarak bildirir. Denetim planlaması şunları içerir: 1. Denetim tarihleri (BV veya BSI tarafından verilen

denetim tarihi, denetlenecek kuruluş tarafından en fazla 1 ay ertelenebilir)

2. Denetim ekibi 3. Denetim süresi

• Kuruluşla yukarıdaki maddeler konusunda anlaşma sağlandıktan sonra denetim planı kesinleşir.

Denetim Planlama

• ANA DENETİM (İlk belgelendirme+ 3 yılda bir yenileme)

Çalışan Sayısı 1-10 11-50 51 ve üzeri

Tam Araştırma 1,5 gün 2 gün 2 gün

Kalitatif 1 gün 1.5 gün 2 gün

Kantitatif 1 gün 2 gün 2 gün

Veri Toplama 1 gün 1,5 gün 2 gün

Denetim Planlama

• ARA DENETİM (6 ayda 1 kez)

Çalışan Sayısı 1-10 11-50 51 ve üzeri

Tam Araştırma 1 gün 1 gün 1 gün

Kalitatif 1 gün 1 gün 1 gün

Kantitatif 1 gün 1 gün 1 gün

Veri Toplama 1 gün 1 gün 1 gün

Denetim

• Denetim planı kesinleştikten sonra, başvuru ve denetim dosyası, denetim ekip liderine teslim edilir. Ekip lideri, kuruluşla temasa geçerek diğer hazırlıkları (ulaşım, lojistik, denetim dokümanları vb.) yapar.

• Araştırma şirketi eğer çalışmalarında veri toplama şirketleri ile çalışıyorsa; 30 Temmuz 2015 itibariyle, bu şirketlerin de GAB belgesi alma zorunluluğu vardır. Bu tarihten itibaren bu belgenin kuruluşun denetimi sırasında gösterilmesi gerekir. Belgelerin geçerlilik tarihlerinin de kontrol edilmesi esastır.

• Araştırma şirketinin, veri toplama şirketleri ile birlikte çalışması halinde, bu şirketlerin GAB belgesini göstermeleri şartı ile, veri toplama ile ilgili konularda denetimi olmayacaktır. Eğer araştırma şirketi, çalışmalarının bir kısmını kendi bünyesinde gerçekleştiriyorsa en az bir projede, veri toplama süreci denetlenmelidir.

Denetim

• Veri toplama şirketinin, proje sonunda tüm anketleri araştırma şirketine teslim ettiği bir projenin denetimde seçilmesi halinde, araştırma şirketinden saha araştırmacısının adı, katılımcı adı ve katılımcı telefonu elektronik ortamda talep edilir. Eğer araştırma şirketi bu verileri vermek istemezse, denetçi denetlenecek yeni bir proje seçer. İkinci proje seçiminin de Araştırma şirketinin saha araştırmacısı adı, katılımcı adı, ve katılımcı telefonlarını vermek istemediği bir proje seçilir ise projenin telefon kontrolü dışındaki diğer tüm süreçleri denetlenir.

• Belirlenen tarihte denetim ekibi denetimi gerçekleştirir.

Denetim

• Denetim ISO 19011 standardı ve genel denetim teknikleri ile BV veya BSI denetim prosedürleri kullanılarak gerçekleştirilir.

• Denetim ekibine son 6 ayda gerçekleştirilmiş ( ağırlıklı olarak son 3 aya ait) projeler için kesilen faturaların listesi verilir. Denetim Ekibi tarafından en az 5 proje seçilir. Denetçinin, gösterilen projelerin sayısını firmanın kesilen proje faturalarından doğrulaması ve faturaların sıra numarasının kontrol etmesi gerekmektedir.

KANTİTATİF SAHA ÇALIŞMALARI VERİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ VE KONTROL ORANLARI

Kantitatif Saha Çalışma Yöntemleri

Min. Kontrol Oranları

Açıklama

Serbest Saha Çalışmaları (Hane, İşyeri ve CAPI dahil)

4% * Saha araştırmacısının bireysel olarak görevlendirildiği tüketici araştırmaları

Minibüslü Çalışmalar (Hane, İşyeri ve CAPI dahil)

3% ** Grup olarak ve süpervizör denetiminde yapılan tüketici araştırmaları

Medikal Çalışmalar (CAPI dahil) 2% *** Sağlık sektörüne yönelik araştırmalar

Nokta Çalışmaları (CAPI dahil) 2% *** Sabit, belli mekanlarda yapılan araştırmalar

Telefon İle Anket (CATI Bilgisayar destekli)

2% *** Telefon ile bilgisayar destekli yapılan araştırmalar

Telefon İle Anket (CATI Kağıt - Kalem)

2% *** Telefon ile kağıt üzerine yapılan araştırmalar

Stüdyo Çalışmaları (CAPI dahil) 1% Katılımcıların dışarıdan davet edilmesi yöntemi ile kapalı alanlarda yapılan araştırmalar

Grup Tartışmaları En az iki kişi ile Tel. Kont.

Seçilen TC Kimlik numaraları TÜAD katılımcı veri havuzundan kontrol edilir.


* Örneklem büyüklüğünün 300’ü geçmesi durumunda aşağıdaki miktarlarda katılımcı seçilerek telefon kontrolü gerçekleştirilmelidir. 300 < Örneklem büyüklüğü ≤ 1000 ise, 15 adet Örneklem büyüklüğü > 1000 ise, 20 adet

** Örneklem büyüklüğünün 500’ü geçmesi durumunda aşağıdaki

miktarlarda katılımcı seçilerek telefon kontrolü gerçekleştirilmelidir. 500 < Örneklem büyüklüğü ≤ 1000 ise, 15 adet Örneklem büyüklüğü > 1000 ise, 20 adet

*** Örneklem büyüklüğünün 700’ü geçmesi durumunda aşağıdaki

miktarlarda katılımcı seçilerek telefon kontrolü gerçekleştirilmelidir. 700 < Örneklem büyüklüğü ≤ 1000 ise, 15 adet Örneklem büyüklüğü > 1000 ise, 20 adet


Kantitatif Saha Çalışma Yöntemleri

Min. Kontrol Oranları

Açıklama

B2B - Randevulu Çalışmalar (CAPI dahil)

Tel.ile Kont. Yapılamaz

Randevu alınarak yapılan tüm araştırmalar

Gözlem / Gizli Müşteri Çalışmaları


Ses veya görüntü kaydı alınmış ise, kayıtların %5’i kontrol edilir.

Cevaplayıcının Kendi Doldurduğu Anket Çalışmaları


İnternet Üzerinden Anket çalışmaları


Posta İle Anket Tel.ile Kont. Yapılamaz

Denetim Kabul edilebilir hata oranı max. %10’dur.

Hata oranının %10’u geçmesi durumu, uygunsuzluk olarak tanımlanacaktır.

Denetim ekibinin belirleyeceği katılımcıları, kuruluş yetkilileri ve denetçiler birlikte arayarak, yapılmış olan çalışmanın kontrolü gerçekleştirilecektir. Bu nedenle, uygun iletişim düzeni (diyafonlu telefon vb.) kuruluş tarafından sağlanmalıdır.

Denetimde, Kuruluşun şu hususları yerine getirmesi beklenmektedir:

Kuruluşun GAB Yönetim Sisteminin, Kılavuzlara uygun şekilde dokümante edildiği sonucuna varmaları için yeterli bilgiyi sağlamak,

Kuruluşun GAB Yönetim Sisteminin kurulduğunu ve yürütüldüğünü doğrulayabilmesi için tesislere, personele, dokümanlara ve kayıtlara rahatça erişebilmesini sağlamak,

Her türlü uygunsuzluğun çözümlenmesinde tam bir işbirliği yapmak.

Denetimin etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için gereken iletişim ve lojistik imkânları sağlamak.

Herhangi bir uygunsuzluk tespit edilirse bu uygunsuzluklar kuruluşa Denetim Raporu ile bildirilir.

Takip denetimi durumunda, kuruluş yetkilileri ile temasa geçilerek, Takip Denetimi tarihi belirlenir.

Takip Denetimi

• Uygunsuzlukların giderilmesine yönelik düzeltici faaliyetlerin, kontrolü ve doğrulanması amacı ile takip denetimi gerçekleştirilir. Takip denetiminin süresi, denetim ekibi tarafından belirlenir. Takibin 1 günden az sürmesi durumunda, 1 adam/gün olarak belirlenir.

• Takip denetimi süresi, belgelendirme veya ara kontrol denetim süresine dâhil değildir ve kuruluşa ayrıca fatura edilir.

• Denetim Ekibi belirlenen tarihte kuruluşu tekrar ziyaret eder ve takip denetimini gerçekleştirir. Takip denetimi süresi maksimum 90 takvim günü’dür.

• Bu sürenin 90 günü geçmesi durumunda, sözleşme feshedilmiş olur ve tüm süreç tekrarlanır. Bu durumda, ilave ziyaretle ilgili masraflar, bu tarihte geçerli adam /gün fiyatı üzerinden, denetimdeki kuruluş tarafından ödenecektir.

• Takip denetiminde, sadece uygunsuzlukların takibi yapılır. Kuruluşun Belge Onayı alabilmesi için Belgelendirme Denetimi sırasında yazılan bütün uygunsuzluklarla ilgili Düzeltici Faaliyetlerin tamamlanması ve bu faaliyetlerin yeterliliğinin BV veya BSI tarafından kontrol ve kabul edilmesi gerekmektedir.

• Takip Denetimi sonuçları Denetim Raporunda belirtilir.

Raporlama

• Denetim süreci tamamlandıktan sonra, Denetim Ekibi tarafından Denetim Raporu oluşturulur. Raporun bir kopyası maksimum 2 hafta içinde ilgili kuruluşa verilir. Diğer kopyası da Denetim dosyası içerisinde BV’de veya BSI’da muhafaza edilir.

• Rapor, genel olarak, aşağıdaki bilgileri içerir: 1. Kuruluş bilgileri 2. Denetim bulguları ve uygunsuzluklar 3. Takip Denetimi bilgileri 4. Belgelendirmeye önerme kararı

Belgelendirme Kararı

• Denetim sonucunda,belgelendirmeye uygun görülen kuruluş bilgileri, TÜAD’ a bildirilir. GAB Belgesi, TÜAD tarafından, gerekli diğer kontroller (madde 2.1/Not) yapıldıktan sonra hazırlanarak yayınlanır ve kuruluşa GAB marka taşıma yetisi verilir.

• TÜAD yönetim kurulu, BV’nin veya BSI’ın görüşünü değiştiremez, gerekçelerini belirtmek şartıyla konunun yeniden incelenmesini isteyebilir. Bu durumda BV veya BSI, ikinci bir inceleme yapar ve görüşünü yeniden bildirir. (Ek denetim gerekli görülürse; ücretini, ilgili şirket ödemekle yükümlüdür.) İnceleme sonundaki görüş, TÜAD Yönetim Kurulu tarafından değiştirilmeden uygulanır. Kurulun bir itirazı yoksa BV’nin veya BSI’ın görüşü doğrultusunda belgelendirme yapılır.

BELGE VE LOGOLARIN KULLANIMI

• Onay belgesi (belgeleri, Belge üzerinde belirtilen tarihten itibaren 3 yıllık bir süre için geçerlidir. Belgelerin denetimden sonra max. 1 ay içerisinde kuruluşa gönderilmesi gerekmektedir.

• Bu belgelendirme, Kuruluş ürününün veya hizmetinin belgelendirilmesi anlamına gelmez ve dolayısıyla Kuruluşu yasal yükümlülüklerinden muaf kılmaz.

• Kuruluşa, TÜAD tarafından, GAB logoların çoğaltılması ve kullanımı ile ilgili kuralları içeren kılavuz verilecektir. Kuruluş, kılavuzdaki örnekleri dikkate alarak hareket edecektir.

• Bu talimatlara uyum, ara denetim ziyaretlerinde denetlenecek ve uyumsuzluk durumunda uygunsuzluk raporları yazılacaktır. Uygunsuzluklar belgelerin askıya alınma veya iptaline neden olabilir.

BELGE VE LOGOLARIN KULLANIMI-2

• BV veya BSI ve TÜAD, belgelendirilmiş Kuruluşların ve onların belge kapsamının bir listesini bulundurur. Bu liste kamuya açıktır.

• Denetim ve belgelendirme Araştırma şirketleri Tam Hizmet, Kalitatif ve Kantitatif olarak belgelendirilecektir. Veri toplama şirketleri ise tek bir belge ile belgelendirilecektir.

• Denetlenecek kuruluş, BV’ye veya BSI’ya başvurusunu hangisi için yaptıysa o şekilde denetlenecek ve denetim sonucuna göre bu ayrımda belgeyi alacak ve logoyu kullanacaktır.

• Kuruluşun, GAB, logo ve belge kullanımını, bunların medya ve reklamlarda yayınlanmasını; TÜAD’ın, BV’nin ve BSI’nın yayınladığı belge ve logo kullanım kılavuzuna uygun olarak gerçekleştirmesi gerekmektedir.

ONAYIN SÜRDÜRÜLMESİ

• Onayın sürdürülmesi, ilgili standarda uygunluğun devam ettirilmesine bağlıdır. BV veya BSI, bu uygunluğu, yıllık rutin ( 6 ayda bir ) ara denetim ziyaretleriyle kontrol edecektir.

• BV veya BSI, yapılması düşünülen rutin ara denetim ziyaretini önceden Kuruluşa bildirecektir.

• Üç yıllık belgelendirme dönemi sonunda yeniden belgelendirme denetimi gerçekleştirilecektir.

BELGENİN ASKIYA ALINMASI VEYA İPTALİ

• BV, BSI ve/veya TÜAD, Belgelendirme dönemi boyunca herhangi bir anda Onay Belgesini askıya alma, geri alma, iptal etme hakkını saklı tutar. Bu hak genel olarak şu durumlarda söz konusu olur:

Kuruluşun üzerinde anlaşılmış süreler içinde düzeltici faaliyetleri yerine getirmemesi;

Ara Kontrol Denetimlerinin Kuruluş tarafından ertelenmesi;

GAB Logosunun veya Sertifikanın herhangi bir şekilde kötüye kullanıldığının saptanması;

BV, BSI ve/veya TÜAD ile yapılan sözleşmelerin mali veya diğer şartlarına uyulmaması;

Kuruluşun herhangi bir şekilde, BV'nin veya BSI’ın ve TÜAD’ın itibarını zedeleyecek veya bu yönde bir gelişmeye katkıda bulunabilecek bir harekette bulunması.

• Eğer bu tür gereklilik ortaya çıkar ise, BV veya BSI, Kuruluşun uygun düzeltici faaliyetleri yerine getirmesi için mümkün olan her şeyi yapacak, fakat Kuruluşun bunu makul bir süre içinde yapmaması halinde, onay belgesi askıya alınacak, geri alınacak veya iptal edilecektir.

• Böyle bir durumda Kuruluş kendisine bu anlaşma çerçevesinde verilen Onay Belgesini iade edecektir.

BELGENİN ASKIYA ALINMASI VEYA İPTALİ

• BV veya BSI ve TÜAD, bir Kuruluşun Onay Belgesi’nin askıya alınmasını, geri alınmasını veya iptalini arzu ettiği ve uygun gördüğü herhangi bir şekilde kamuoyuna açıklama hakkını saklı tutar.

• Belgelendirme dönemi süresince, Kuruluşun Belgelendirmeyi artık devam ettirmemeye karar vermesi halinde, BV/BSI ve TÜAD, böyle bir durumun kendisine bildirilmesiyle Onay Belgesini iptal edecektir.

• Denetim, Kuruluş tarafından, ziyaret için saptanan denetim tarihinin ilk gününe bir haftadan daha az süre kalmasına rağmen ertelenirse, BV/BSI, ertelenen denetim için fatura edilecek toplam ücretin % 25'ini veya bir adam/gün ücretini (hangisi yüksek ise) faturalayacaktır. Bu tutar, daha sonra yapılacak denetim ücretinden düşülmeyecektir. BV/BSI tarafından bildirilen denetim tarihini, kuruluşun bu bilgilendirmeyi aldığını BV’nin veya BSI’ın onaylatması gerekmektedir.

• Sözleşme imzalandıktan sonra Kuruluş tarafından herhangi bir aşamada iptal edilmesi durumunda, BV veya BSI, sözleşmede belirtilen ücretlerinin faturalanmamış (gerçekleşmemiş) kısmının % 25'ini ve varsa işle ilgili olarak o ana kadar yapılmış tüm masrafları Kuruluşa faturalayacaktır.

İTİRAZLAR, ANLAŞMAZLIKLAR VE ŞİKÂYETLER

• Kuruluş, BV'nin veya BSI kararlarına karşı itiraz etmek istediğinde veya herhangi bir anlaşmazlığın çözümü için başvuruda bulunmak istediği takdirde, bunu yazılı olarak BV’ye veya BSI’ya yapacaktır.

• Kuruluş, TÜAD’ın kararlarına karşı itiraz etmek istediğinde veya herhangi bir anlaşmazlığın çözümü için başvuruda bulunmak istediği takdirde, bunu yazılı olarak TÜAD’a yapacaktır.

• Sözleşmenin imzalanıp yürürlüğe girmesinden sonra, tarafların vaat ettikleri yükümlülükleri yerine getirmemesi durumunda Türkiye Cumhuriyeti yasaları çerçevesinde hukuki süreç başlatılacaktır.

• Hukuki süreç uygulanma durumunda, İstanbul Mahkemeleri yetkili kılınacaktır.

GİZLİLİK

• Ulusal Yasalar ve ilgili Adli Makamlarının kararlarının gerektirdiği durumlar haricinde, BV ve BSI, Kuruluşun GAB Yönetim Sisteminin Denetlenmesi veya Belgelenmesi sırasında çalışanlarının veya temsilcilerine ait eline geçen hiçbir bilgiyi, Kuruluşun önceden yazılı izni olmadan hiç bir üçüncü tarafa vermeyecek ve bu bilgileri kesin bir gizlilik ilkesiyle koruyacaktır.

GAB ve ISO 20252 ENTEGRE DENETİM BAŞVURU KILAVUZU

88

GAB ve ISO 20252 ENTEGRE DENETİM TEKLİFİ

Servislerin kapsamı:

- Başvuruların Alınması

- Ana Denetim ve Ara Denetim Belgelendirme Süreci

- GAB Belgesi’nin Hazırlanması ve Marka Taşıma Yetkisi

89

Belgelendirme yapılmasını isteyen kuruluş, GAB Yönetim Sistemini kurup, etkin çalışır hale getirdikten sonra, başvuru dosyasını hazırlayarak, denetim firmaları BVQI veya BSI ile irtibata geçer ve sözleşme yapar. Sözleşme imzalandıktan sonra denetim firması ile denetim planlaması yapılır. Denetim firmaları irtibat bilgileri: Bureau Veritas (BV) Yunus Özcan – Teknik Müdür Asistanı Tel: 0 216 518 40 50 / 197 [email protected] British Standards Institution (BSI) Burcu Fidancı Tel: 0216 445 90 38 / 127 [email protected]

Başvuruların Alınması

mailto:[email protected]










90

Ana Denetim ve Ara Denetimlerin Belgelendirme Süreci

Adam / Gün Süreleri ANA DENETİM (İlk belgelendirme + 3 yılda bir yenileme)

ARA DENETİM (6 ayda bir)

Adam/Gün Tetkik Ücreti: 1.050 TL*+KDV . ISO 20252 Belge Başvuru Ücreti: 1.200 TL* +KDV *Çalışan sayısı 1-10 arası olan sadece anket çalışması yapan veri toplama için ISO 20252 Belge Başvuru ücreti 600 TL+KDV ve Adam/Gün tetkik ücreti 900 TL+KDV olacaktır.

91

Adam / Gün Süreleri ANA DENETİM (İlk belgelendirme + 3 yılda bir yenileme)

ARA DENETİM (6 ayda bir)

Denetim adam gün ücreti 1.050 TL+KDV+Masraflar şeklindedir. 1-10 çalışan sayısına sahip veri toplama firmaları için adam gün ücreti ise 900 TL+KDV+Masraflar seklindedir.

Herhangi bir akreditasyon ve BV belgesi ücreti alınmayacaktır.

Ana Denetim ve Ara Denetimlerin Belgelendirme Süreci

92

Önemli Hatırlatma: C-Denetim ve Belgelendirme Kılavuzu / 2.1. Belgelendirme Başvurusu ve Sözleşmesi Belgelendirme denetiminin tamamlanmasından sonra, belge yayınlanmadan önce Türkiye Araştırmacılar Derneği, kuruluşun üyelik bilgilerini ve Türkiye Araştırmacılar Derneği Etik ve Disiplin Kurulu tarafından yürütülen bir anlaşmazlık durumunun olup olmadığı inceleyecek, herhangi bir problem olmaması durumunda belgeleri düzenleyecektir. Aksi durumda, problem çözülene kadar belgelendirme gerçekleştirilmeyecektir. Eğer GAB belgesi alan kuruluş TÜAD üyesi değilse, GAB belgesi aldıktan sonra bir ay içerisinde TÜAD Kurumsal üye olma zorunluğu vardır. GAB alan kuruluş, bir ay içerisinde TÜAD Kurumsal üyesi olmadığı ya da TÜAD’ın kurumsal üyeliğinden çıkartıldığı/çıktığı takdirde GAB belgesini ve logosunu kullanamaz.

93

Denetim sonucunda denetim firması, belgelendirmeye uygun gördüğü kuruluş bilgilerini, Türkiye Araştırmacılar Derneği’ne bildirilir. GAB Belgesi, Türkiye Araştırmacılar Derneği tarafından hazırlanarak yayınlanır ve firmaya GAB marka taşıma yetisi verilir.

GAB Belgesi’nin Hazırlanması ve Marka Taşıma Yetkisi

TÜAD’ın yıllık GAB marka kullanım bedeli

94

3 YILLIK GAB ve ISO 20252 MALİYET ÇALIŞMASI

Not: tabloda yer alan maliyetler GAB ve ISO 20252 entegre denetim maliyetleridir.

5 Haziran_Eğitm 95

5 Haziran_Eğitm 96

5 Haziran_Eğitm 97

5 Haziran_Eğitm 98

5 Haziran_Eğitm 99

5 Haziran_Eğitm 100



Documents

Profesyonel Araştırma ve TÜAD Kuralları Eğitimi (GAB 2014, …tuad.org.tr/upload/files/GAB2014 egitim sunum dosyasi.pdf · Lisans Çevre Mühendisliği, Yüksek Lisans İşletme