JESTEM PRZEDSZKOLAKIEM

- PROGRAM DZIAŁAŃ

ADAPTACYJNYCH

ROK SZKOLNY 2014/2015

WSTĘP

„Kiedy się nie zna drogi, to przede wszystkim trzeba mieć drogowskaz”

JANOSCH, Ach jak cudowna jest Panama

Przedszkole stanowi pierwsze niezwykle istotne ogniwo procesu edukacji. Dziecko

przekraczając po raz pierwszy progi placówki przedszkolnej rozpoczyna nowy etap swojego

rozwoju. Moment ten należy do najbardziej trudnych i znaczących w jego życiu. Dla wielu

dzieci oznacza on pierwsze kontakty z tak liczną grupą rówieśników, rozstanie z najbliższymi

osobami, zaistnienie i funkcjonowanie w nowym środowisku. Przygotowanie dziecka do

pobytu w przedszkolu to zadanie niezwykle ważne i trudne. Wymaga ono licznych,

przemyślanych działań zarówno ze strony personelu jak i rodziców.

Niniejszy program działań adaptacyjnych został zaprojektowany w celu stworzenia

maksymalnych warunków przystosowania dziecka do przedszkola poprzez rozwijanie

świadomości rodziców i ich pedagogizację oraz stopniowe oswajanie dziecka ze

środowiskiem przedszkolnym. Stanowi on wachlarz działań pedagogicznych, które sprzyjają

rozładowaniu negatywnych doznań dziecka oraz zapewniają mu komfort i bezpieczeństwo

oraz prawidłowy rozwój we wszystkich sferach.

Rodzice niejednokrotnie nie zdają sobie sprawy z oczekiwań, którym musi sprostać

ich dziecko. Na odpowiednie przygotowanie dziecka do pobytu w przedszkolu należy

przeznaczyć nawet kilka miesięcy systematycznego oddziaływania wychowawczego.

Konieczne jest ukształtowanie tych dyspozycji, dzięki którym dziecko może w miarę dobrze

funkcjonować w nowym dla niego środowisku i korzystać z organizowanej tam edukacji.

Dorośli powinni mieć świadomość, iż dziecko musi:

umieć porozumiewać się z nauczycielką w zakresie sygnalizowania swoich potrzeb,

pozytywnie reagować na swoje imię i podchodzić do nauczycielki, gdy jest o to

proszone;

tolerować obecność innych dzieci – nie może im dokuczać i krzyczeć histeryczne oraz

złościć się przy byle okazji;

wiedzieć, czego się od niego oczekuje w czasie przeznaczonym na zabawę, jedzenie,

mycie rąk, korzystanie z toalety, itp.

Niniejsze oczekiwania mieszczą się w możliwościach rozwojowych maluchów,

jednakże zróżnicowana podatność na oddziaływania wychowawcze dzieci, powoduje

konieczność podjęcia ich już wiele miesięcy wcześniej. Program zakłada współprace z

rodzicami w tym zakresie, udzielenie niezbędnego wsparcia oraz porad.

Czynne włączenie się w proces adaptacji najbliższych to znaczy rodziców, opiekunów

dziecka w znacznym stopniu ułatwi dzieciom nawiązanie kontaktu z nauczycielem,

rówieśnikami, personelem przedszkola w warunkach komfortu psychicznego.

TREŚCI PROGRAMOWE

Proponowany program działań adaptacyjnych powstał na bazie podstawy

programowej wychowania przedszkolnego zatwierdzonej przez MEN (Dz.U. z dnia 19

czerwca 2001 – Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001), mającej stanowić zgodnie

z zaleceniami MEN dokument podstawowy przy opracowaniu innowacyjnych programów

wychowania przedszkolnego. Proponowane treści znajdują szczególne odzwierciedlenie

w niniejszych obszarach podstaw programowej:

1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi

i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych;

2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych.

Wdrażanie dzieci do utrzymywaniu ładu i porządku.

ZAŁOŻENIA OGÓLNE PROGRAMU

Główny cele programu: - Stworzenie warunków organizacyjnych, wychowawczych i edukacyjnych do właściwej

adaptacji dziecka w przedszkolu.

Cele szczegółowe:

W odniesieniu do dziecka:

Wspomaganie dziecka w procesie przystosowania się do życia w przedszkolu.

Stworzenie bezpiecznych dla dziecka warunków do adaptacji.

Zmniejszenie lęku dziecka przed rozstaniem z rodzicami.

poznanie swojej wychowawczyni i innych pracowników przedszkola.

poznanie sal i otoczenia przedszkola,

rozwijanie umiejętności społecznych,

wspomaganie dziecka w budowaniu pozytywnego obrazu siebie,

nabywanie przez dziecko poczucia własnej wartości.

W odniesieniu do rodziców:

zmniejszenie lęku rodziców związanego z koniecznością oddania dzieci pod opiekę

personelu przedszkola,

ukazanie rodzicom mocnych stron, możliwości i sukcesów dziecka,

uczulenie rodziców na sytuacje trudne, spotykane przez dziecko w przedszkolu,

Integracja rodziców z przedszkolem w celu stworzenia warunków jak najlepszej

współpracy.

Pedagogizacja rodziców w zakresie zaspokajania potrzeb dziecka oraz zapewnienia

optymalnych warunków dzieciom do łatwej adaptacji.

Zapoznanie rodziców z bazą i z pracownikami przedszkola, jego organizacją pracy.

WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Realizatorzy programu adaptacyjnego

Dyrektor placówki.

Nauczyciele grupy dzieci 3-4 letnich rozpoczynających edukację przedszkolną.

Termin realizacji programu

kwiecień – październik 2014r.

Dla osiągnięcia realizacji założonego głównego celu programu, czyli zapewnienie warunków

szybkiej adaptacji dziecka w przedszkolu wskazane jest stosowanie kilku proponowanych

metod:

elementy metody Pedagogiki Zabawy, ułatwiające integrację grupy,

elementy metody Ruch Rozwijającego W. Sherborne

zabawy i ćwiczenia ruchowe

opowieści ruchowe,

wybrane metody aktywne: zabawy w kręgu, drama, improwizacja, burza mózgów,

zabawy naśladowcze,

tańce integracyjne (KLANZA)

opowiadania, bajki, inscenizacje.

Dziecko za pomocą tych metod, poprzez podstawową formę aktywności, jaką jest zabawa,

zdobywa nowe umiejętności, uczy się współżycia w grupie rówieśników i współdziałanie

z nimi, mając jednocześnie zapewnione poczucie bezpieczeństwa.

Formy: Do realizacji założonych celów, zastosowane zostaną formy pracy: zbiorowej, grupowej oraz

indywidualnej, odnoszące się zarówno do przedszkolaków oraz ich rodziców.

Literatura:

E. Gruszczyk-Kolczyńska, Dwulatki i trzylatki w przedszkolu i w domu, jak

świadomie je wychowywać i uczyć, Kraków 2012.

E. Szulska-Wyrwa, Długi proces adaptacji, Wychowanie w Przedszkolu, 2004 nr 6,

s.26-28.

D. Gęzikiewicz, L. Szabelska, Witamy trzylatki, Wychowanie w Przedszkolu, 2004 nr

6, s.29-31.

R. Stec, Z daleka od mamy, Edukacja i Dialog, 2007 nr 2, s. 25-29.

J. Górniak, Jak można zaradzić trudnościom adaptacyjnym dzieci do przedszkola?,

CZĘSTOCHOWSKI BIULETYN OŚWIATOWY, 2003 nr 3, s. 65-66.

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ

L.p. Forma działań Termin Materiały

1. Ulotki informacyjne dla rodziców

dzieci trzyletnich zawierające

informacje i porady dotyczące

przygotowania dziecka do

przedszkola

Kwiecień

2014

Ulotki informacyjne

(załącznik nr 1)

2. Umieszczenie na stronie internetowej

przedszkola informacji dla rodziców

na temat procesu adaptacji

Kwiecień 2014 Informacja na stronie

internetowej

przedszkola

3. Zebranie informacyjne dla rodziców

dzieci 3-letnich i starszych

nowoprzyjętych, przedstawienie

harmonogramu zajęć adaptacyjnych,

prezentacja bazy przedszkola

12 czerwca 2014

godz. 14:00

4. „Dni otwarte” - odwiedziny dziecka

i rodzica w przedszkolu, udział

w zabawach dowolnych

26 czerwca 2014

godz. 12:10-12:50

Lista osób chętnych

(załącznik nr 4)

5. Umieszczenie na tablicy

informacyjnej charakterystyki dziecka

3-4 letniego oraz porad dotyczących

lepszej adaptacji dziecka w

przedszkolu

Sierpień-wrzesień

2014

informacje na

gazetce

6. Spotkania adaptacyjne 27 sierpnia 2014

29 sierpnia 2014r.

Godz. 14:00-14:40

Scenariusze spotkań

7. Zebranie organizacyjne dla rodziców,

przeprowadzenie ankiety

informacyjnej o dziecku

Pierwszy tydzień

września

Arkusz ankiety

(załącznik nr 2)

8. Wykorzystywanie w pracy

wychowawczo- dydaktycznej zabaw

integracyjnych ułatwiających

adaptację dzieci.

Wrzesień –

październik 2014

Zabawy i gry

integracyjne

9. Organizacja uroczystości „Pasowania

na przedszkolaka”

Październik 2014 Scenariusz

uroczystości

10. Ewaluacja programu Październik 2014

Ankieta ewaluacyjna

dla rodziców

(załącznik nr 3)

Ewaluacja

Program działań adaptacyjnych zakłada łagodne i stopniowe wdrażanie maluchów do

środowiska przedszkolnego, zapewniając im jednocześnie poczucie bezpieczeństwa. Program

zakłada również przygotowanie rodziców do udzielenia dziecku odpowiedniego wsparcia w

tym trudnym dla niego okresie. Przewiduje on działania długofalowe sprzyjające rozwijaniu

się u maluchów samodzielności w czynnościach samoobsługowych, a przez to kształtowaniu

poczucia własnego „ja”. Wachlarz działań pedagogicznych ukierunkowany jest na

kształtowanie pewności siebie dziecka, która niewątpliwie umożliwi łatwiejsze

funkcjonowanie w nowym środowisku.

Celowość i efektywność proponowanych przez program działań należy monitorować przez

cały okres procesu adopcyjnego.

Proponowane sposoby monitoringu:

1. Listy obecności na zajęciach,

2. Ankieta informacyjna o dziecku,

3. Scenariusze zajęć integracyjnych,

4. Ankieta dla rodziców.

Załącznik nr 1

ULOTKA INFORMACYJNA DLA RODZICÓW

Drogi Rodzicu,

Od Ciebie zależy dobry start dziecka w przedszkolu, pomóż mu i odpowiednio przygotuj

swojego malucha.

Przygotowanie dziecka do przedszkola jest procesem wymagającym kilku miesięcy

systematycznego oddziaływania wychowawczego. W okresie od marca do września należy

dołożyć wszelkich starań, aby ułatwić dziecku dobry start w przedszkolu.

Przygotuj swojego malucha do przedszkola: Stopniowo oswajaj dziecko do przebywania w nowym otoczeniu, pod opieką osoby

trzeciej;

Przyzwyczajaj do samodzielnego załatwiania potrzeb fizjologicznych, mycia rąk,

ubierania się, korzystania z chusteczek higienicznych;

Koniecznie odzwyczaj dziecko od pampersa, smoczka i butelki;

Zachęcaj do samodzielnego jedzenia – picia z kubka, używania łyżki podczas

posiłków;

Przyzwyczajaj do urozmaiconych potraw, należy skończyć z rozdrabnianiem pokarmu;

Wspieraj w kształtowaniu umiejętności porozumiewania się z innymi;

Wdrażaj swojego malucha do przebywania wśród innych dzieci;

Wprowadź w domu stały rytm dnia.

Opanowanie tych zadań przez dziecko pozwoli mu czuć się dobrze w nowym miejscu,

jakim jest przedszkole.

Dodatkowe informacje na temat procesu adaptacji będzie można odnaleźć na stronie

przedszkola: http://www.przedszkole28.com.pl/

Załącznik nr 2

ANKIETA INFORMACYJNA O DZIECKU

Imię i nazwisko dziecka..................................................................................................

INFORMACJE O DZIECKU:

SAMODZIELNOŚĆ

Proszę postawić znak X obok określenia, które dobrze charakteryzują Państwa

dziecko:

Potrafi samo się ubrać.

Ubiera się z niewielką pomocą osób dorosłych.

Wymaga pomocy przy ubieraniu.

Potrafi samo założyć papcie, buty.

Potrafi samo zdjąć papcie, buty.

Samo radzi sobie z jedzeniem.

Wymaga niewielkiej pomocy przy jedzeniu.

Trzeba je karmić.

Wie jak trzymać poprawnie kanapkę.

Potrafi jeść zupę łyżką.

Potrafi jeść 2 danie widelcem.

Wie i potrafi trzymać kubek z piciem.

Pamięta o potrzebach fizjologicznych i radzi sobie samo.

Trzeba je pilnować, bo zapomina o zgłaszaniu potrzeb fizjologicznych.

W ubikacji potrafi samodzielnie ubrać się.

Potrafi umyć ręce.

Potrafi myć zęby.

Inne uwagi dotyczące samodzielności........................................................................

....................................................................................................................................

JEDZENIE

Proszę postawić znak X obok określenia, które dobrze charakteryzują Państwa dziecko

Praktycznie je wszystko nie ma specjalnych upodobań.

Jest wiele potraw, których dziecko nie lubi i nie chce jeść, wśród nich:

….....................................................................................................................................

Jest po prostu niejadkiem.

Dziecko ma specjalne potrzeby związane z jedzeniem. Jakie?

….......................................................................................................................................

Jest alergikiem uczulonym na:

….......................................................................................................................................

STAN ZDROWIA

Jaki jest stan zdrowia dziecka (czy dziecko ma jakieś problemy zdrowotne?)

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

ZAINTERESOWANIA I UZDOLNIENIA

Proszę zaznaczyć te określenia, które dobrze charakteryzują Państwa dziecko

Wykazuje uzdolnienia w obszarze:

….......................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Bardzo interesuje się:

….......................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Bardzo lubi (np. grać, śpiewać):

….......................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

INNE INFORMACJE O DZIECKU

Czy dziecko łatwo nawiązuje kontakty z rówieśnikami?

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

Uprzejmie proszę o przekazanie tych informacji o dziecku, które uznacie Państwo za ważne:

….......................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Jakie są Państwa oczekiwania w stosunku do Przedszkola?

….......................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Serdecznie dziękuję za wypełnienie ankiety,

Wychowawca grupy

Załącznik nr 3

Ankieta dla Rodziców dotycząca "Programu adaptacyjnego"

Szanowni Państwo,

Serdecznie proszę o wyrażenie swojej opinii na temat prowadzonego w naszym przedszkolu

„Programu adaptacyjnego dla nowoprzyjętych dzieci”. Przekazane informacje stanowią

niezwykle cenny materiał do sporządzenia ewaluacji. Proszę o udzielenie odpowiedzi poprzez

podkreślenie wybranego wariantu.

Dziękuję za wypełnienie ankiety,

Autorka

1. Czy dziecko chętnie uczęszcza do przedszkola?

Tak Raczej tak Nie Raczej nie

2. Czy dziecko uczęszczało na zajęcia adaptacyjne odbywające się w miesiącu sierpniu?

Tak Nie

3. Czy dziecko chętnie przychodziło z Panią na zajęcia adaptacyjne?

Tak Nie

4. Co podobało się dziecku i Państwu najbardziej podczas zajęć adaptacyjnych?

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

5. Co mu się nie podobało, czego się obawiało idąc na zajęcia?

......................................................................................................................................

......................................................................................................................................

6. Czy otrzymali Państwo wystarczającą ilość informacji na temat rozwoju dziecka i

pomocy w przystosowaniu się do życia przedszkolnego?

Tak Nie

7. Z jakich źródeł informacji czerpali Państwo informacje na temat adaptacji dziecka do

przedszkola:

ulotka informacyjna

tablica informacyjna

Strona internetowa

Zajęcia adaptacyjne

8. Czy uważa Pani, że "Program Adaptacyjny" pomógł Pani dziecku przystosować się do

nowych warunków w przedszkolu?

Tak Nie

9. Czy pomysł zorganizowania " Programu Adaptacyjnego " jest według Pani warty

kontynuowania ?

Tak Nie

Załącznik nr 4

DZIEŃ OTWARTY

………………………………… …………………………………

Data Godzina

Lista osób chętnych:

L.p. Imię i nazwisko dziecka Podpis rodzica

1.

2.

3.

4.

5.