P R O G R A M

2

Merhaba,

Ülkemizde tüm çalışanlara yönelik taşeronlaştırma (modern kölelik) uygulamalarının ve Sağlıkta Dönüşüm Programının getirdiği noktada sağlık çalışanları mesleki risklerin çok ötesinde daha ağır sorun ve risklerle karşı karşıya kalmaktadır. Sağlık çalışanlarının çalış-ma koşulları giderek ağırlaşırken iş güvencesi ve özlük hakları yok edilmekte, demokratik mücadele hakları ise birçok antidemokratik uygulamalarla engellenmektedir.

Toplumun nitelikli ve kolay ulaşılabilir sağlık hakkı yok olurken, niteliksiz hale gelirken; sağlık çalışanları her açıdan hak kaybederken, ekonomik ve sosyal yönden gerilerken özel sağlık sektörü ise dev adımlarla gelişmekte, sağlık alanına her açıdan egemen olmaktadır.

Yeni açılan şehir hastaneleri gerçeğinde taşeron çalışma ile daha olumsuz koşullarda çalışmak zorunda kalan sağlık çalışanları Sağlık Bakanlığının “Şehir hastanelerinin özel sektörün hastaneleri olduğu dedikoduları tamamen asılsız ve yalan. Burada patron sağ-lık Bakanlığıdır. Şirket veya şirketler kamuya hizmet eder, ödemeler kendilerine yapılır” sözleri karşısında gerçek patronlarının kim olduğu konusunu sorgulamak durumunda kalmaktadır.

Genelde tüm bunlar yaşanırken sağlık çalışanlarına yönelik şiddet hız kesmeden devam ediyor. 2016 yılında 4 eczacı ve 2017 yılında öldürülen iki hekim arkadaşımızın ölüm nedenleri artık sağlık çalışanlarının yalnızca hasta, hasta yakını şiddeti ile değil Sağlıkta Dönüşüm Programının diğer olumsuz sonuçları sonucu da ölebileceklerini ortaya koy-muştur.

Gerçekleştireceğimiz bu kongrede de yine sorunlarımızı birlikte ortaya koyarak, birlikte çözüm üretmeye çalışacağız.

Saygılarımızla.

Sağlık Çalışanlarının Sağlığı Çalışma Grubu

3

KONGRE BAŞKANIA.R. İlker Cebeci Türk Dişhekimleri Birliği

KONGRE GENEL KOORDİNATÖRÜHasan Oğan Türk Tabipleri Birliği

KONGRE SEKRETERLERİBirsen Seyhan Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası Özlem Azap Türk Tabipleri Birliği

DÜZENLEME KURULUAbdülsamet Sandal Türk Toraks DerneğiAli Bahadır Genel İş SendikasıAlper Kutluhan Türk Medikal Radyoteknoloji DerneğiArif Müezzinoğlu Ankara Tabip OdasıAsuman Doğan Ankara Tabip OdasıAysun Yahşi Türk Pediatri KurumuBeyhan Çelik Türk Hemşireler DerneğiBilge Üzmezoğlu Türk Toraks Derneği Çevresel ve Mesleki Akciğer Hast. Çalışma GrubuBülent Altınsoy Türkiye Solunum Araştırmaları DerneğiBülent Kavuşturan Bursa Tabip OdasıEftal Yıldırım Çanakkale Tabip OdasıErcan Yavuz Ankara Tabip OdasıErdal Keçecioğlu Eskişehir Tabip OdasıFunda Keleş Devrimci Sağlık İşçileri SendikasıGülşah Şafak Günlüoğlu Türkiye Solunum Araştırmaları Derneğiİbrahim Akkurt Ankara Tabip OdasıM. Sedat Abbasoğlu Ankara Tabip OdasıMehlika Panpallı Ateş Türk Nöroloji DerneğiMehmet İyigün Gaziantep-Kilis Tabip OdasıMehtap Deneci Türkay Antalya Tabip Odası / TTB Halk Sağlığı KoluMevlüde Karadağ Türk Hemşireler DerneğiMurat Mustafa Çağlar Türk Dişhekimleri BirliğiMustafa Kürklü Türk El ve Üst Ekstremite Cerrahisi DerneğiNeslihan Sevim Türk Dişhekimleri BirliğiNezaket Özgür Türk Medikal Radyoteknoloji Derneği Nurşen Yılmaz Badi FizyoterapistOytun Çalışkan Manisa Tabip OdasıSeyhan Erdem Türk Medikal Radyoteknoloji DerneğiPeri Meram Arbak Türk Toraks DerneğiPınar Özışık Türk Nöroşirurji DerneğiRemzi Altunpolat Türk Eczacıları BirliğiSaliha Karadağ Türk Hemşireler DerneğiSeval Müzeyyen Ecin Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği

4

Sinan Usta Türk Eczacıları BirliğiŞahin Budak İzmir Tabip OdasıTuğba Altuntaş Yıldız Ankara Ünv. Sağlık BilimleriTuran Turhan Klinik Biyokimya Uzmanları DerneğiTülay Uzunay Türkiye Barolar BirliğiTülin Kuyucu Türkiye Solunum Araştırmaları DerneğiÜmit Şen İstanbul Tabip OdasıYeliz Çakır Koçak Ege Ünv. Sağlık Bilimleri Fak. Ebelik Böl.Yeter Kitiş İş Sağlığı Hemşireliği DerneğiZ. Günnur Dikmen Türk Biyokimya Derneği

BİLİMSEL DANIŞMA KURULU

Alp Ergör Dokuz Eylül Ünv. Halk sağlığı ADAlpaslan Türkkan Uludağ Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADAlpay Azap Ankara Ünv. Tıp Fak. Enfeksiyon Hast. ve Klinik Bakteriyoloji ADAslı Davas Ege Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADAyfer Tezel Ankara Ünv. Sağlık Bilimleri Fak. Hemşirelik Bölümü, Halk Sağlığı ADBurhanettin Kaya PsikiyatristCavit Işık Yavuz Toplum ve Hekim Dergisi Hakem KuruluCem Terzi Dokuz Eylül Ünv. Tıp Fak. Genel Cerrahi ADÇetin Atasoy Ankara Ünv. Tıp Fak. Radyoloji ADEsin Çeber Ege Ünv. İzmir Atatürk Sağlık Yüksekokulu Ebelik BölümüFatma Evyapan Pamukkale Ünv. Tıp Fak. Göğüs Hast. ADFeride Aksu Tanık Ege Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADGamze Varol Saraçoğlu Namık Kemal Ünv. Halk Sağ. ADHayriye Ünlü Başkent Ünv. Sağlık Bilimleri Fak. Hemşirelik BölümüHelin Aras Türk Dişhekimleri Birliğiİbrahim Akkurt İş ve Meslek Hastalıkları UzmanıLevent İncedere Işık Ünv. Sağlık Hizm. Yük. Ok. İş Sağlığı ve GüvenliğiMehmet Zencir Pamukkale Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADMelek Demir Pamukkale Ünv. Tıp Fak. Tıbbi Mikrobiyoloji ADMeltem Çiçeklioğlu Ege Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADMeral Türk Ege Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADMurat Altuntaş Uzun Mehmet Göğüs ve Meslek Hast. HastanesiMustafa Oral Türk Dişhekimleri BirliğiMuzaffer Başak Türk Radyoloji DerneğiMintaze Kerem Güne Hacettepe Ünv. Sağlık Bilimleri Fak. Fizik Ted. ve Rehabilitasyon Böl.Murat Civaner Uludağ Ünv. Tıp Fak. Tıp Tarihi ve Etik ADMustafa Sercan Okan Ünv. Tıp Fak. Psikiyatri ADNuran Güler Cumhuriyet Ünv. Sağlık Bilimleri Fak. Hemşirelik BölümüNurettin Abacıoğlu Gazi Ünv. Eczacılık Fak. Farmakoloji ADOkan Akhan Hacettepe Ünv. Tıp Fak. Radyoloji AD

5

Onur Hamzaoğlu Kocaeli Dayanışma Akademisi (KODA)Oya Nuran Emiroğlu Hacettepe Ünv. Hemşirelik Fak. Halk Sağlığı ADÖnder Ergönü Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları DerneğiÖzlem Özkan Kocaeli Dayanışma Akademisi (KODA)Peri Meram Arbak Türk Toraks DerneğiRaşit Tükel İstanbul Ünv. İstanbul Tıp Fak. Psikiyatri ADReyhan Uçku Dokuz Eylül Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADSelçuk Candansayar Gazi Ünv. Tıp Fak. Psikiyatri ADSema Burgaz Gazi Ünv. Ecz. Fak. Toksikoloji ADSema Yılmaz Selçuk Ünv. Sağlık Bilimleri Fak. Ebelik BölümüSerdar Sütçü Türk Dişhekimleri BirliğiSerpil Ustalar Özgen Anestezi Teknisyen ve Teknikerleri DerneğiŞevkat Bahar Özvarış Hacettepe Ünv. Tıp Fak. Halk Sağlığı ADYıldırım Beyazıt Gülhan Okan Ünv. Sağlık Bilimleri Fak. Sağlık YönetimiZeynep Solakoğlu İ.Ü. İstanbul Tıp Fak. Tıp Eğitimi ADZuhal Kunduracılar Bülent Ecevit Ünv. Zonguldak Sağlık Yüksek Okulu Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Böl.

6

21 EKİM 2017 CUMARTESİ

09.00 – 09.30 KAYIT

09.30 – 09.45 DİNLETİ

09.45 – 10.00 KONGRE BAŞKANI AÇILIŞ KONUŞMASI A.R. İlker Cebeci / Türk Dişhekimleri Birliği

10.00 – 10. 45 TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA KOŞULLARI VE SAĞLIK ÇALIŞANLARI

Oturum Başkanı: Cavit Işık Yavuz / Toplum ve Hekim Dergisi Hakem Kurulu Üyesi Çalışma Hayatında Güvencesizlik: Nedenleri, Özellikleri ve Sonuçları Aziz Çelik / Kocaeli Ünv. İktisadi ve İdari Bilimler Fak. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri

10.45 – 11.00 ARA

11.00 – 12.30 SAĞLIK ÇALIŞANLARI VE HER YÖNÜYLE MESLEK HASTALIĞI; TÜBERKÜLOZ

Oturum Başkanları: Tülin KUYUCU / Süreyyapaşa Göğüs Hast. ve Göğüs Cerrahisi EAH Gönenç Ortaköylü / Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi

Sağlık Çalışanlarında Meslek Hastalığı Olarak Tüberküloz; Dünya’daki ve Türkiye’deki Durumu Şeref Özkara / Göğüs Hast. Uzmanı - Ankara Keçiören Atatürk Sanatoryumu EAH Tüberkülozda Bulaşma Ve Bulaşmadan Korunma Yöntemleri Derya Cenger / İnfeksiyon Hast. Uzmanı - Yedikule Göğüs Hast. ve Göğüs Cerrahisi EAH

12.30 – 13.15 ARA

13.15 – 14.15 SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA TÜKENMİŞLİK Oturum Başkanı: Bülent Nazım Yılmaz / Türk Tabipleri Birliği Sağlık Çalışanlarında Tükenmişliği Önleyici Etkili Örgütsel Müdahaleler Aslı Davas / İzmir Dayanışma Akademisi

7

Sağlık Çalışanlarında Tükenmişliği Önleyici Bireysel Müdahaleler Eser Sandıkçı / Toplumsal Dayanışma İçin Psikologlar Derneği

14.15 – 14.45 SÖZEL BİLDİRİLER

Oturum Başkanı: Peri Meram Arbak / Düzce Ünv. Tıp Fak. Göğüs Hast. AD

Türkiye’de Hemşirelik Öğrencilerin Karşılaştıkları Delici Kesici Alet Yaralanması - Sistematik Review Mevlüde Karadağ / Gazi Ünv. Sağlık Bilimleri Fakültesi Handan Eren / Karamanoğlu Mehmetbey Ünv. Sağlık Yüksekokulu Nurcan Çalışkan / Gazi Ünv. Sağlık Bilimleri Fak.

Ameliyathanede Çalışan Hemşirelerin Mesleki Risklerinin Ve Sağlık Sorunlarının Belirlenmesi Ayten Akkaya / Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mevlüde Karadağ / Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Sağlık Çalışanlarında Hasta Bina Sendromu Hilal Altınöz / Acıbadem Ünv. Göğüs Hast. AD

14.45 – 15.00 ARA

15.00 – 16.00 KLİNİK UYGULAMALARDA ÖĞRENCİ HEMŞİRELERİN SAĞLIK RİSKLERİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Oturum Başkanı: Yeter Kitiş / Gazi Ünv. Sağlık Bilimleri Fakültesi

Klinik Uygulamalarda Öğrenci Hemşirelerin Sağlık Riskleri Deniz Oruç / Düzce Ünv. Sağlık Yüksekokulu, THD

Uygulama Örneği Araştırma Sonucu Merve Çakar / Düzce Ünv. Sağlık Yüksekokulu, THD

Sağlık Risklerinin Azaltılmasına Yönelik Çözüm Önerileri Nuriye Yıldırım Şişman / Düzce Ünv. Sağlık Yüksekokulu, THD

22 EKİM 2017 PAZAR

09.30 – 11.00 DİŞHEKİMLİĞİNE ÖZGÜ MESLEKİ TEHLİKE-RİSKLER

Oturum Başkanı: Neslihan Sevim / Türk Dişhekimleri Birliği

8

Dişhekimliğinde Mesleki Solunum Hastalıkları İbrahim Akkurt / Göğüs Hastalıkları Uzmanı - İş ve Meslek Hastalıkları Uzmanı

Mesleki Üst Ekstremite Sorunları Sinan Adıyaman / Ankara Ünv. Tıp Fak. Ortopedi ve Travmatoloji AD, El Cerrahisi B.D.

Dişhekimliğinde Görülen Mesleki Cilt Hastalıkları Orkun Erden / Ankara Mesleki ve Çevresel Hastalıklar Hast. Dermatoloji Kliniği

11.00 – 11.15 ARA

11.15 – 12.30 SAĞLIK HİZMETİNDE RİSKLER VE SAĞLIK ÇALIŞANLARI

Oturum Başkanı: Sinan Usta / Türk Eczacıları Birliği Tehlikeli İlaçlarla Çalışmada Çalışan Güvenliği Gülder Gümüşkaya / H.Ü. Onkoloji Hast. Kemoterapi Eczanesi

Türkiye’de Sağlık Çalışanlarının Maruz Kaldığı Kimyasal Tehlikeler- Anestezik Atık Gazlara Mesleki Maruziyet Sema Burgaz / Gazi Ünv. Ecz. Fak. Toksikoloji ABD

Sağlık Çalışanlarına Yönelik Her Boyutuyla Şiddet – Çalıştay raporu Hasan Oğan / SÇS Çalışma Grubu

12.30 – 13.15 ARA

13.15 – 14.15 SÖZEL BİLDİRİLER Oturum Başkanı: Funda Keleş / Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası

Sağlık Çalışanları Kendi Sağlıklarına Dikkat Ediyor Mu? Selin Bulgurcu*, Ayşe Nur Sarı**, Pınar Günel Karadeniz***, İsmail Taş*, Shahd Rajab Basha*, Mehmet Halil İlkaya*, Mehmet Ali Çevik*, Mehmet Kılıç*, Cebrail Ünalan*, Mehmet Düzkaya*, Bülent Kaplan*, Fatih Köse*, Kadir Mert Deveci*, Behzat Kemal İnal*, Ayşen Bayram**, Fatma Töre**** * SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencisi ** SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji AD *** SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik AD **** SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji AD

Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Sağlıkçıların Sağlıklarına Ve Çalıştıkları Ortamdaki Risk Etmenlerine İlişkin Değerlendirilmesi Betül Bay / Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı EAH Yenidoğan Kliniği Makbule Tokur Kesgin / Abant İzzet Baysal Ünv. Halk Sağlığı Hemşireliği AD

9

Biyolojik Risklerden Korunmak Mümkün mü? Özlem Kurt Azap / Başkent Ünv. Enfeksiyon Hast. Ve Klinik Mikrobiyoloji AD

14.15 – 14.30 ARA

14.30 – 16.00 SAĞLIK HİZMETİNDE SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ÇALIŞMA KOŞULLARI, SORUNLARI

Oturum Başkanı: Pınar İçel Çepe / Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası İrem Cinnet / Anestezi Teknikeri - Altunizade Acıbadem Hast. Onur Yıldırım / Radyoloji Teknikeri - Karabük Devlet Hastanesi Adnan Arslan /Ankara Diş Teknisyenleri Derneği Sağlık çalışanı / Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası Sağlık çalışanı/ Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası

10

Kongre Tarihi ve YeriSağlık Çalışanlarının Sağlığı VI. Ulusal Kongresi 21 – 22 Ekim 2017 tarihlerinde Ankara Tıp Fakülte-si Morfoloji binası toplantı salonunda Ankara’da gerçekleştirilecektir.

KatılımKongre, tüm katılımcılara açıktır.

Katılım ÜcretiKongreye katılım ücretsizdir.

Kredilendirme Kongrenin tüm oturumları Türk Tabipler Birliği Sürekli Tıp Eğitimi Kredilendirme Kurulu ve Türk Dişhekimleri Birliği Sürekli Dişhekimliği Eğitimi Kredilendirme Kurulu’nun onayına sunulacak ve kredilendirilecektir.

KayıtKongre öncesi elektronik sistem üzerinden ve kongre günü kayıt masasından yaptırılacaktır.

Bildiriler/PosterlerKongreye sözlü-yazılı bildiri ve poster kabul edilecektir. Sözlü bildiri başvurusu için bildiri özeti ye-terlidir. Yazılı bildiri tam metinleri belirtilen kuralların dışında olmamalıdır.

Bildirilerin ve poster içeriğinin tek geçerli gönderim şeklidir bilgi@saglikcalisanisagligi.org adresi üzerinden sisteme girilmesi iledir. Sistemden bağımsız olarak e-mail ve posta yoluyla bildiri, poster gönderilmesi olanaklı değildir.

Elektronik sistem ilan edilen tarihte kapatılacaktır.

Son bildiri gönderme tarihi 10 Eylül 2017’dir. Bildirilerin ilgili kurullarca değerlendirilmesinin ardın-dan 30 Eylül 2017 tarihinde kabul edilip edilmediği kayıtlı e-posta adresinize bildirilecektir.

Sözlü bildiri sayısı toplamda 12 ile sınırlandırılmıştır. Sözlü bildiri sunumu için 10, soru-cevap için ise 5 dakika kullanılacaktır. Fazla sayıda başvuru olduğunda puanlama sıralaması sonucu sunulama-yan bildiriler yazarı tarafından istenildiğinde yazılı bildiri olarak kongreye doğrudan kabul edilecek-lerdir.

Yazılı bildiri tam metni 3000 karakter ile sınırlandırılmıştır. Bildiri Microsoft programda Times New Roman karakterinde ve 11 punto ile yazılmış olmalıdır. Bildiri içerisinde kullanılan tablo baskı tekni-ğine uyum sağlama özeliğinde olmalıdır.

Bildiride amaç, gereç ve yöntem, bulgular ve sonuç kısmı olmalıdır.

Posterler dikey olarak 70 cm. eninde, 100 cm. boyunda olmalı ve en az 1 metre mesafeden okunabi-lecek şekilde hazırlanmalıdır. Posterler sergilenecek tarihte belirtilen saatler arasında asılacak ve yine

11

belirtilen saatler arasında indirilecektir. Bu saatlerde indirilmeyen posterler organizasyon komitesin-ce toplanacaktır. Yazarların belirtilen poster sunum sürelerinde posterlerinin başında bulunmaları gerekmektedir.

Bildiri-poster Konu Başlıkları • Sağlık çalışanlarının enfeksiyon hastalıkları ve riskleri • Sağlık çalışanlarının ergonomik riskleri ve kas-eklem hastalıkları • Sağlık çalışanlarının mesleki akciğer hastalıkları • Sağlık çalışanlarının iş kazaları • Sağlık çalışanlarının farklı meslek riskleri (cilt, sindirim sistemi, kanserleri vb) • Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet ve mobbing • Sağlık çalışanlarının psikososyal sorunları ve tükenmişlik • Olağan dışı durumlarda ve çatışma bölgelerinde sağlık çalışanlarının yaşam hakkı, özgül sağlık sorunları • Özel sektörde (kamudan farklı yönleriyle) sağlık çalışanlarının sağlık sorunları • Sağlık hizmetinde iş sağlığı ve güvenliği birimlerinin işleyişi, sorunları, yaşananlar • Tıp ve Sağlık Hizmetleri eğitimi sürecinde çalışanların sağlığı konusu ve öğrencilerin karşılaştıkları sağlık sorunları

Kongre KitabıKongrede yapılan tüm konuşmalar, sunumlar kayıt altına alınacak ve kongre sonrası metinleştirilerek kitap olarak yayınlanacaktır. Kabul edilen bildiriler ve posterler de kongre kitabında yayınlanacaktır.

Kongre kitabı elektronik ortamda pdf formatında kurumsal web sayfalarında ve diğer organlarda yayınlanacaktır, baskı hali düzenleyici kurumlardan basım sonrası temin edilebilecektir.

Katılım BelgesiKongreye katılan katılımcılara katılım belgesi verilecektir.

Konaklama Konaklamalar katılımcılar tarafından gerçekleştirilecektir.

12

Şiddet (WHO): Fiziksel bir gücün veya baskının kasıtlı olarak bireyin kendisine, başka birine veya bir gruba veya topluma yöneltilmesi ve bunun sonucunda yara-lanma, ölüm, psikolojik zarar, gelişim bozukluğu veya yoksunluk durumun ortaya çıkması veya ortaya çıkma olasılığının yüksek olmasına neden olacak şekilde kullanılmasıdır.

İşyerinde şiddet (EC); Çalışanın işi nedeniyle -işine gidip gelirken olanlar da da-hil- maruz kaldığı, açıkça ya da üstü kapalı şekilde, güvenliğini, iyilik durumunu ya da sağlığını hedef alan istismar, korkutma, tehdit ya da saldırı olaylarıdır.

İş kazası (ILO): Belirli bir zarar ya da yaralanmaya neden olan, beklenmeyen, önceden planlanmayan olay.

İş kazası (6331 Sayılı Kanun): İşyerinde ve işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen özre uğratan olay.