Programiranje Programiranje za Internetza Internet

predavanjapredavanja

v.as.mr. Samir Lemešv.as.mr. Samir Lemeš

slemes@mf.unze.baslemes@mf.unze.ba

1. Uvod1. Uvod

Sadržaj predmeta / plan radaSadržaj predmeta / plan rada Način realizacije ispitaNačin realizacije ispita Teme za seminarske radoveTeme za seminarske radove Internet i njegova organizacijaInternet i njegova organizacija ArpanetArpanet TCP/IP, RouterTCP/IP, Router Ko upravlja Internetom?Ko upravlja Internetom?

Sadržaj predmeta Sadržaj predmeta plan radaplan rada Uvod - o InternetuUvod - o Internetu Klijentsko-serverski modelKlijentsko-serverski model Osnovne mrežne uslugeOsnovne mrežne usluge HTMLHTML Macromedia DreamweaverMacromedia Dreamweaver Izrada obrascaIzrada obrasca Meta oznake i komentariMeta oznake i komentari

Sadržaj predmeta Sadržaj predmeta plan radaplan rada Pravljenje spoljnih kaskadnih Pravljenje spoljnih kaskadnih

opisa stilovaopisa stilova (CSS) (CSS) Rad s bojamaRad s bojama Slike u HTML dokumentimaSlike u HTML dokumentima CGI programiranjeCGI programiranje JavaScriptJavaScript PHPPHP ASPASP

Sadržaj predmeta Sadržaj predmeta plan radaplan rada Pristup bazama podatakaPristup bazama podataka .NET.NET XMLXML Budućnost: Ajax, GadgetBudućnost: Ajax, Gadget Planiranje i procedura dizajna Planiranje i procedura dizajna

web prezentacijeweb prezentacije

Način realizacije ispitaNačin realizacije ispita

ECTS bodoviECTS bodovi

PredavanjaPredavanja – – prisustvoprisustvo

1,51,5

VježbeVježbe – prisustvo – prisustvo 1,51,5

Seminarski radSeminarski rad 0,50,5

KonsultacijeKonsultacije 0,50,5

Pismeni ispitPismeni ispit 11

Usmeni ispitUsmeni ispit 22

UkupnoUkupno 77

Način realizacije ispitaNačin realizacije ispita

Tokom semestra – 3 periodična testa Tokom semestra – 3 periodična testa (HTML, JavaScript, PHP+MySQL)(HTML, JavaScript, PHP+MySQL)

Prolazna ocjena – min. 50% bodovaProlazna ocjena – min. 50% bodova Sva tri testa = konačna ocjenaSva tri testa = konačna ocjena Oni koji ne ostvare 50% bodova Oni koji ne ostvare 50% bodova

moraju polagati ispit (onaj dio za koji moraju polagati ispit (onaj dio za koji nisu ostvarili bodove)nisu ostvarili bodove)

Teme za seminarske Teme za seminarske radoveradove Svaki student će kao seminarski Svaki student će kao seminarski

rad uraditi vlastitu web stranicu:rad uraditi vlastitu web stranicu:– CV prema Europass modeluCV prema Europass modelu– Formular za kontakte/komentareFormular za kontakte/komentare– CSS u posebnoj datoteciCSS u posebnoj datoteci– DHTML izbornik za navigacijuDHTML izbornik za navigaciju– Meta tagoviMeta tagovi

Internet i njegova Internet i njegova organizacijaorganizacija Internet je:Internet je:

– Mreža koja se sastoji od manjih Mreža koja se sastoji od manjih mreža računara koje koriste mreža računara koje koriste protokole iz skupine TCP/IPprotokole iz skupine TCP/IP

– Ljudska zajednica koja razvija i Ljudska zajednica koja razvija i koristi te mrežekoristi te mreže

– Zbirka resursa i podataka do kojih Zbirka resursa i podataka do kojih možete doći na tim mrežamamožete doći na tim mrežama

Internet i njegova Internet i njegova organizacijaorganizacija Internet je:Internet je:

– mmreža svih nacionalnih, akademskih, reža svih nacionalnih, akademskih, naučnih, komercijalnih i drugih naučnih, komercijalnih i drugih svjetskih mrežasvjetskih mreža

– pojedinci koji takvu globalnu mrežu pojedinci koji takvu globalnu mrežu primjenjuju za pristup do udaljenih primjenjuju za pristup do udaljenih podataka ili za korištenje usluga podataka ili za korištenje usluga nekog drugog računara u svijetunekog drugog računara u svijetu

ArpanetArpanet

1950, hladni rat: SAD – SSSR1950, hladni rat: SAD – SSSR Potreba za komunikacijskim sistemom Potreba za komunikacijskim sistemom

otpornim na nuklearni napadotpornim na nuklearni napad Postojeći sistem: Postojeći sistem:

strogo centraliziran strogo centraliziran sistem centralasistem centrala

Uništenjem par Uništenjem par ključnih centrala ključnih centrala pada cijeli sistempada cijeli sistem

ArpanetArpanet

Rješenje: distribuirani sistem sa Rješenje: distribuirani sistem sa višestrukim i redudantnim putanjamavišestrukim i redudantnim putanjama

Prva mreža: Prva mreža: 4 univerziteta i4 univerziteta iMinistarstvo odbraneMinistarstvo odbrane

ARPA (Advanced ARPA (Advanced Research ProjectsResearch ProjectsAgency)Agency)

Svi koristeSvi koristeTCP/IP protokolTCP/IP protokol

ArpanetArpanet

Od 1983. postoje 2 mreže: ARPANET Od 1983. postoje 2 mreže: ARPANET kao istraživačka i MILNET kao vojnakao istraživačka i MILNET kao vojna

1986. NSFNET povezuje sve glavne 1986. NSFNET povezuje sve glavne istraživačke centre i ARPANETistraživačke centre i ARPANET

Od 1987. u mrežu se povezuju i mreže Od 1987. u mrežu se povezuju i mreže velikih kompanijavelikih kompanija

Od 1992. počinje povezivanje i mreža Od 1992. počinje povezivanje i mreža izvan SADizvan SAD

Od 1995. javljaju se komercijalni ISP Od 1995. javljaju se komercijalni ISP (Internet Service Provider)(Internet Service Provider)

TCP/IPTCP/IP

TCP/IP je set protokola dizajniran TCP/IP je set protokola dizajniran za potrebe povezivanja WAN mreža za potrebe povezivanja WAN mreža

Za razliku od OSI modela, koji je Za razliku od OSI modela, koji je međunarodni de-jure standard, međunarodni de-jure standard, TCP/IP je industrijski de-fakto TCP/IP je industrijski de-fakto standardstandard

TCP/IP obezbjeđuje povezivost TCP/IP obezbjeđuje povezivost između raznorodnih platformi: između raznorodnih platformi: Windows PC, UNIX, Macintosh,... Windows PC, UNIX, Macintosh,...

Neki protokoli koji čine Neki protokoli koji čine TCP/IPTCP/IP BGP: Border Gateway BGP: Border Gateway

ProtocolProtocol FTP: File Transfer FTP: File Transfer

ProtocolProtocol HTTP: HyperText HTTP: HyperText

Transfer ProtocolTransfer Protocol ICMP: Internet Control ICMP: Internet Control

Message ProtocolMessage Protocol IP: Internet ProtocolIP: Internet Protocol OSPF: Open Shortest OSPF: Open Shortest

Path FirstPath First

MIME: Multi-Purpose MIME: Multi-Purpose Internet Mail ExtensionInternet Mail Extension

SMTP: Simple Mail SMTP: Simple Mail Transport ProtocolTransport Protocol

SNMP: Simple Network SNMP: Simple Network Management ProtocolManagement Protocol

TCP: Transmisiion TCP: Transmisiion Control ProtocolControl Protocol

UDP: User Datagram UDP: User Datagram ProtocolProtocol

RouterRouter

Router je računar sa posebnim Router je računar sa posebnim operativnim sistemom, namijenjen operativnim sistemom, namijenjen isključivo za utvrđivanje putanja isključivo za utvrđivanje putanja za prenos podataka između mrežaza prenos podataka između mreža

Za uspostavljanje veze potrebno Za uspostavljanje veze potrebno je znati samo IP adresu odredišta, je znati samo IP adresu odredišta, a putanju određuju routeri koji a putanju određuju routeri koji usmjeravaju podatkeusmjeravaju podatke

RouterRouter

Kojim putem?Kojim putem?

Ko upravlja Ko upravlja Internetom?Internetom? NNe postoji niti jedno vrhovno e postoji niti jedno vrhovno

nadzorno tijelo koje bi nadziralo nadzorno tijelo koje bi nadziralo cijelu mrežucijelu mrežu

The Internet Society The Internet Society (ISOC; http:/www.isoc.org)(ISOC; http:/www.isoc.org)

RFC RFC - - Request for Comment Request for Comment (zahtjev za komentarom)(zahtjev za komentarom)

FYI FYI - - For Your Information For Your Information (za vašu informaciju)(za vašu informaciju)

Ko upravlja Ko upravlja Internetom?Internetom? Internet Research Task Force Internet Research Task Force

(IRTF) (IRTF) Internet Engineering Task Force Internet Engineering Task Force

(IETF)(IETF) InterNIC InterNIC – dodjela adresa i – dodjela adresa i

domenadomena(Internet Network Information (Internet Network Information Center)Center)

Kako se finansira Kako se finansira Internet?Internet? ISP - Internet Service ProviderISP - Internet Service Provider

Firma koja pruža usluge pristupa Firma koja pruža usluge pristupa InternetuInternetu

Posjeduje stalnu vezu prema Posjeduje stalnu vezu prema nadprovajderu (optički kablovi, nadprovajderu (optički kablovi, satelitski linkovi)satelitski linkovi)

Korisnički ulazi: dial-up, ISDN, Korisnički ulazi: dial-up, ISDN, DSL, Wireless, kablovska TVDSL, Wireless, kablovska TV