PROJE ZAMAN YÖNETİMİ - 1 Critical Path Method ( CPM ) Kritik Yol Metodu ( KYM )

PROJE ZAMAN YÖNETİMİ - 1Critical Path Method ( CPM )

Kritik Yol Metodu ( KYM )

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİYAPI İŞLETMESİ ANABİLİM DALI

Proje Yönetimi Yaşam Döngüsü (Project Management Life Cycle)

Proje Yönetimi ZAMAN ve KAYNAK Para, Yönetim, Ekip, Ekipman, Malzeme

( 5M : Money, Management, Men, Machinery, Material )

Zaman ve Kaynak kısıtlamaları dahilinde proje hedeflerine ulaşma yöntemidir.

İnşaat projesinin planlanması 4 sorunun cevabını vermeyi hedefler:

1. Ne yapılacak? (iş = aktivite = faaliyet) 2. İşler nasıl yapılacak? (metotlar)3. Her işi kim(ler) hangi araçlarla yapacak?

(kaynaklar)4. İşler ne zaman yapılacak? (sıralama ve

zamanlama)

Planlama Süreçlerinin (Planning Process) Çıktıları

Projenin zamanında tamamlanması İş akışının aksamasız gerçekleşmesi İşin tekrar yapılması gerekliliği riskinin azalması Yanlış anlaşılmaların ve karmaşıklıkların azalması Herkesin proje hakkında daha çok bilgiye sahip olmaları Yönetime anlamlı ve zamanında rapor sunulmasının

sağlanması Projenin kilit parçalarının programlanmış zamanları

hakkında bilginin olması Projenin maliyet dağılımı hakkında bilginin olması Kişilerin sorumluluklarının ve yetkilerinin tanımlanması Kimin neyi ne zaman ve nasıl yapacağının anlaşılması Bütün işlerin entegrasyonunun sağlanması Projenin sizi yönetmesi yerine sizin projeyi yönetmeniz.

PROJE PLANLAMA TEKNİKLERİ

Çubuk Gösterimi (Bar Charts / Gantt Charts)

Şebeke/Ağ diagram/Serim Analiz Sistemleri (Network Analysis Systems);

Kritik Yörünge Metodu ( Critical Path Method – CPM ) İşlerin Oklarla Gösterimi (Activity on Arrow) İşlerin Kutularda Gösterimi (Activity on Node)

Program Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği Program Evaluation and Review Technique (PERT)

Çubuk Gösterimi (Bar Charts / Gantt Charts)

Kritik Yol Metodu ( KYM ) (Critical Path Method - CPM)

İlk çalışmalar 1957 yılında İngiltere’de başlamıştır. İlk defa “CPM” olarak 1958 yılında Dupont firması yatırımlarının planlanması ve kontrolünde kullanmıştır.

Kritik Yol Metodu ( KYM ) (Critical Path Method - CPM)

Kritik İşler ;

Ekteki kaynaklar çerçevesinde süresi kısaltılamayan işlerdir.

Projenin başlangıcından sonuna kadar kesintisiz bir zincir oluştururlar.

Herhangi birindeki gecikme, tüm projeyi geciktirir.

KYM SÖZLÜĞÜ

İŞ = Aktivite = Faaliyet

Projenin tamamlanması için gereken bir görevin gerçekleşmesiÖrneğin: Temellerin tasarlanması; tasarımların gözden geçirilmesi, vs.

Her bir işin belli bir zamana, maliyete veya bunların her ikisine birden ihtiyacı vardır.

Başlangıç ve bitiş zamanı vardır.

İŞ

SÜREi j

OK DİYAGRAMI

(ARROW DIAGRAM)

İŞ

A

İŞ

B

ÖNCELİK DİYAGRAMI

(PRECEDENCE DIAGRAM)

AKIŞ ÇİZGİSİ

KYM SÖZLÜĞÜ Olay (event): Bir İŞİN başlangıç ve bitişini

gösteren noktalar

Bunlar, her işin Açma ve Kapama anlarını ( her işin Başlangıç ve Bitiş anlarını ) gösterir.

İŞ

SÜREOLAY

1

OLAY 2

KYM (CPM) SÖZLÜĞÜ

t = Süre (D-duration): Bir işin gerçekleşmesi için gereken zaman.

EA = Erken Açma (ES-early start): Bir işin başlayabileceği en erken zaman.

EK = Erken Kapama (EF-early finish): Bir işin bitebileceği en erken zaman.

GA = Geç Açma (LS-late start): Bir işin toplamdaki süreyi etkilemeyecek şekilde başlayabileceği en geç zaman.

GK = Geç Kapama (LF-late finish): Bir işin bitebileceği en geç zaman.

E : ERKEN , G : GEÇ , A : AÇMA , K : KAPAMA

1 2

EAx GAx EKx GKx

3

EKy GKy

EAy GAy

X

tx

Y

ty

TB = Toplam bolluk (TF-total float): Projenin tamamlanma süresini

geciktirmeden bir işin gecikebileceği toplam süre

TBx = GAy – (EAx + tx) veya

TBx = GAy – EKx



TB = Toplam bolluk (TF-total float):

Eğer bir işte Toplam Bolluk varsa o işin süresi toplam bolluk

kadar uzatılabilir veya o işe toplam bolluk süresi kadar geç

başlanabilir. İş programının süresinde herhangi bir değişiklik

olmaz.

Kritik işlerde TB = 0 dır.

E : ERKEN , G : GEÇ , A : AÇMA , K : KAPAMA

1 2

EAx GAx EKx GKx

3

EKy GKy

EAy GAy

X

tx

Y

ty

SB = Serbest Bolluk ( FF free float ) : Kendisinden sonraki

işin en erken başlama süresini geciktirmeyecek şekilde bir işin

toplam gecikebileceği süre

SBx = EAy – (EAx + tx) veya

SBx = EAy - EKx


Ok diyagramı

A-o-A

Öncelik diyagramı

A-o-N

İş (activity)

Olay (event) yok

Kukla (dummy) yok

Akış çizgisi (flow line)

yok


Kritik Yol (Critical Path): İş Ağında Serbest ve Toplam Bollukları sıfır olan işlerden oluşan yol. Kritik yol projenin tamamlanması için gereken en kısa süreyi belirler.

Kukla iş (dummy activity): Kukla işten sonraki bir iş, kukla işten önceki işler bitmeden başlayamaz. Kukla işin belli bir süresi veya kaynağı yoktur. Ok diyagramında kullanılır.

Kukla işx y

Tanımsal kukla (dummy) iş

İki veya daha fazla iş aynı başlangıç ve bitiş olaylarına sahip ise kullanılır.

İki olay (event) arasında sadece bir iş bulunabilir.

Suyu kaynat

Sütü ısıt

Suyu ve sütü fincana doldur

1 2 3 YANLIŞ!!!!!

Sütü ısıt

Suyu ve sütü fincana doldur

1 2 3

Suyu kaynat 4KUKLA

DOĞRU√√√

Mantıksal kukla (Logic dummy) iş

Eğer birbirinden bağımsız iki zincir iş arasında ortak bir olay (event) var ise istenmeyen bir mantık hatası doğabilir.

Örnek: Yeni bir iş makinesi alınmıştır ve operatörün eğitilmesi gerekmektedir. Operatör çalışmaya başlar başlamaz ve iş makinesi kurulur kurulmaz, operatörün makine üzerinde eğitimi de başlayacaktır. Eğitim iş makinesi kurulumunun hemen ardından başlayacak ve tetkiki için vakit harcanmayacaktır. Makinenin tetkiki ise iş makinesinin kurulumunun hemen ardından yapılacaktır.

Makinenin kurulumu

Operatörün işe alınması

Makinenin tetkiki

Operatörün makine üzerinde eğitilmesi

YANLIŞ!!!!!

Mantıksal kukla (Logic dummy) iş

Eğer birbirinden bağımsız iki zincir iş arasında ortak bir olay (event) var ise istenmeyen bir mantık hatası doğabilir.

Örnek: Yeni bir iş makinesi alınmıştır ve operatörün eğitilmesi gerekmektedir. Operatör çalışmaya başlar başlamaz ve iş makinesi kurulur kurulmaz, operatörün eğitimi de başlayacaktır. Eğitim iş makinesi kurulumunun hemen ardından başlayacak ve tetkiki için vakit harcanmayacaktır. Makinenin tetkiki ise iş makinesinin kurulumunun hemen ardından yapılacaktır.

Makinenin kurulumu

Operatörün işe alınması

Makinenin tetkiki

Operatörün makine üzerinde eğitilmesi

DOĞRU√√√

KU

KLA

Ağ (network):

İşler arasındaki ilişkileri gösteren diyagram

A

D

B

C E

H

G

F

OK DİYAGRAMI

A

B D F

C E G

H

ÖNCELİK DİYAGRAMI

Ağ (network):

Mantıksal dizinin oluşturulması için 3 kritik soru sorulur:

1. Bir işin başlaması için hangi işin bitmesi gerekmektedir?

2. Bir işin tamamlanması hangi işin başlaması için gereklidir?

3. Bir iş ile paralel yürüyebilecek diğer işler nelerdir?

Örnek: Laddering (Merdiven tipi)

10 km 10 km 10 km

A CB

30 km.lik boru hattı döşenecektir. VARSAYIM : Kazı yapmak, boru döşemek ve toprağı

geri doldurmak için birer takım vardır. ( Örneğin, kazı için bir kazı makinası ve bir sürücü )

Kısaltmalar: KAZI YAPMAK: KAZ BORU DÖŞEMEK: BOR TOPRAĞI GERİ DOLDURMAK: DOL


5 6 7KAZ BOR DOL

1 2 3KAZ BOR DOL

4

7 8 9KAZ BOR DOL

10

Kısım A Kısım B

Kısım C

*** Eğer işler şekildeki gibi seri olarak sıralanırsa,

bir takım çalışırken diğer iki takımın beklemesi gerekir ***


5 6

KAZ BOR DOL

1 2 3KAZ BOR DOL

4

7 8 9

KAZ BOR DOL10

Kısım A

Kısım B

Kısım C

*** Eğer işler şekildeki gibi paralel olarak sıralanırsa işler tamamlanamaz. Çünkü her iş için bölünemeyen tek bir takım var ***


*** Kukla işler kullanılarak proje olabilecek en kısa zamanda ve kaynakları en verimli biçimde kullanarak tamamlanabilir ***

5 6

KAZ C BOR C DOL C

1 2 3KAZ A BOR A DOL A

4 7

8 9

KA

Z B

BOR B

DO

L B

10

KUKLAK

UK

LAKUKLA

KU

KLA

Ağ (Network) Oluşturma Kuralları

1. İki olay arasında sadece tek bir ok vardır.

YANLIŞ!!!!! DOĞRU√√√

KUKL

A


2.Aktiviteler arasındaki bütün ilişkiler gösterilmelidir. Birbiriyle ilişkili iki aktive arasındaki ilişkinin gösterilmemesi durumunda program düzgün olarak analiz edilemez.

A

B

C

D

E

CPM MANTIĞI

*** A, B ve C işleri tamamlanmadan D ve E işleri başlayamaz ***


3. Bir ağda zaman akışı daima soldan sağa doğrudur.

YANLIŞ!!!!!


4. Kısır döngü (loop)lerden olmamalıdır.

DÖNGÜ

YANLIŞ!!!!!


5. Oklar süreye bağlı olarak ölçekli çizilmez.

6. Aynı olay numaralandırması başka bir olay için kullanılmaz.

7. Bir başlangıç olayı bir de bitiş olayı bulunmalıdır.

8. Gereksiz kukla işlerden kaçınılmalıdır.

9. Başlangıç olay numarası bitiş olay numarasından daima küçük olmalıdır.

Ok diyagramı Gösterimi

a)

b)

Ok diyagramı Gösterimi

c)

d)

Örnek İşler

YANLIŞ

Örnek İşler

Örnek İşler

YANLIŞ

Örnek İşler

Örnek İşler

YANLIŞ DOĞRU

Açıklama: “a” şekli, CPM kurallarına göre doğru olmasına karşın, işlerin sıralaması ve ilişkileri bakımından yanlıştır (Gerçekte, pencere camlarının takılması, kapı kasalarının takılmasından bağımsız olmalıdır).

a) b)

Örnek 1: Ağ (Network)’daki hataları bulunuz.

1

2

3

7

8

3

5

6

4

A

B R

N

J

D

C

L

M

H

K

E

Örnek 1: Ağ (Network)’daki hataları bulunuz.

1

2

3

7

8

3

5

6

4

A

B R

N

J

D

C

L

M

H

K

E

İki o

lay

aras

ı çift

ok

Geri

Dön

üş

Çif

t O

k

Geri Dönüş

Tamamlanmamış Olay

• 7 – 3, 8 – 6 ve 6 - 4 olaylarının başlangıç numaraları bitiş numaralarından büyük.

• 1’den 3’e iş ismi yok (3-8, 8-6 da aynı).

• İki adet 3 kullanılmış

•B ve E işleri kukla iş olduğu için ismi yazılmamalı.

•5 olayından 3 olayına geri dönüş var (4-5 de aynı).

• J işinde çift ok var.

•İki tane 3 olayı var.

•N işi tamamlanmamış.

•2 – 7 arasında iş ağında kopukluk var. Bu kopukluk kukla işle giderilemez.

Başlangıç numarası bitişten büyük

Kukla işin ismi olmamalı

Başlangıç numarası bitişten büyük

Kukla işin ismi

olmamalı

İş ismi yok İş ismiyokİş ismi

yokBaşlangıç numarası

bitişten büyük

Örnek 2: Ağ (Network)

Verilen bilgilere göre ağı çiziniz;

Ağ başlangıç olayı (event) A işi için başlangıç

olayıdır.

A bittiğinde C ve D başlamaktadır.

B bittiğinde hem E hem de F başlamaktadır.

C ve E bitince G başlayabilir.

D, F ve G işleri bittiğinde proje tamamlanır.


A

E

B F

D

GC

Örnek 3: Ağ (Network) Verilen bilgilere

göre ağı (network) çiziniz ve olayları (event) numaralandırınız.

İŞBAŞLANGIÇ OLAYI

(START EVENT)BİTİŞ OLAYI

(FINISH EVENT)

A 1 2

B 1 3

C 1 5

D 2 4

E 2 6

F 3 4

KUKLA 3 5

G 3 6

H 4 6

I 5 6


1

5

3

2 4

6

A

C

B

D

I

E

G

H

F

BUGÜNLÜK BU KADAR ,

HOŞCAKALIN ! . . .

Documents

PROJE ZAMAN YÖNETİMİ - 1 Critical Path Method ( CPM ) Kritik Yol Metodu ( KYM )