PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW transportu wewnętrznego

PROJEKTOWANIE SYSTEMÓWTRANSPORTU WEWNĘTRZNEGO

PIOTR LUBIŃSKIPolitechnika Poznańska

Wydział Inżynierii Zarządzaniaul. Strzelecka 11 pok.312

[email protected]

http://www.fem.put.poznan.pl/

WIADOMOŚCI WSTĘPNE

LITERATURA: Fijałkowski Janusz Transport wewnętrzny w systemach logistycznych Wyd. Politechniki Warszawskiej 2003 (tylko czytelnia – 1 egzemplarz) Polański Alojzy Mechanizacja wewnętrznego transportu PWN W-wa 1978 (Wilda?) Wojciechowski Krystyn Transport wewnątrzzakładowy Wyd. PP 1979


Korzeniowski A., Skrzypek M., Szyszka G. Opakowania w systemach logistycznych Wyd. ILiM 2001 Pr. zbiorowa Zarządzanie gospodarką magazynową Wyd. PWE 1997 Mat. dydaktyczne ILiM Zarządzanie transportem Wyd. ILiM 1994 Rybarczyk R. Środki transportu bliskiego i magazynowania Wyd. PP 2009 (Księgarnie)


Korzeń Zb. Logistyczne systemy transportu bliskiego i magazynowania

tom 1 i 2 Wyd. ILiM 1998 Dzieło zbiorowe Poradnik techniczny Mechanik tom IV i V PWT W-wa 1957 (!) Katalogi branżowe (np. PROMAG S.A.)


Transport wewnętrzny – przemieszczanie, pakowanie i magazynowanie materiałów w każdej postaci w obszarze zakładu (VW, MAN?...)

Środki transportu – maszyny i urządzenia

techniczne umożliwiające wykonanie czynności transportowych (proste i złożone)

Czynności transportowe – przewóz, przeładunek, manipulacja, przenoszenie


Ładunek – określona ilość materiału przeznaczona do transportu i/lub magazynowania

Jednostka ładunkowa – ilość ładunku (stałego lub sypkiego) o kształcie nadanym przez opakowanie; ładunek utworzony zazwyczaj z szeregu ładunków mniejszych z zastosowaniem elementów dodatkowych (pojemnik, folia…), traktowany w procesie transportowym jako zwarta całość; cechy jednostek ładunkowych: zabezpieczone przed przypadkowym rozformowaniem, przystosowane do manipulacji i transportu, przystosowane do piętrzenia i składowania, formowane zazwyczaj w oparciu o standardowe opakowania (wymiary)


Warunki sprawności procesu transportowo-magazynowego

- przechowywanie u nadawcy - przygotowanie do przewozu - załadunek na środki transportu - przewóz środkiem transportu - przechowywanie w magazynach

przejściowych - wyładunek na miejscu przeznaczania - przekazanie odbiorcy - przechowywanie u odbiorcy

WIADOMOŚCI WSTĘPNEPodział ładunków a. ze względu na postać techniczną - bezkształtne - plastyczne - włókniste - roślinne - sproszkowane (pyłowe) - ziarniste - kawałkowe i bryłowe - w sztukach - żywe (np. zwierzęta, kultury bakterii)b. ze względu na miejsce w procesie produkcji: - zaopatrzenie (materiały, surowce, opakowania

zbiorcze…) - proces podstawowy (półfabrykaty, dostawy

kooperacyjne, odpady…) - dystrybucja (towary handlowe, wyroby gotowe,

opakowania…)


Podział opakowań jednostkowych

- sztywne (pojemniki, skrzynie, beczki, puszki…)

- półsztywne (kosze, tuby, opakowania z tworzyw sztucznych…)

- miękkie (worki, bele, folie…)


Zalecane wymiary jednostek ładunkowych

- moduł podstawowy 800x1200 mm (wg PN-EN ISO 445:2002) - wymiary opakowań na palecie - pomniejszone o 5%

(760x1140 mm) - wymiary środków transportowych i pomieszczeń

magazynowych - zwiększone o luz manipulacyjny (zazwyczaj 900x1300

mm) Podstawowe wersje standardowych palet z tworzyw

sztucznych - lekkie, tzw. półpalety (800x600 mm) ładowność 100-

200kg - normalne (800x 1200 i 1000x1200 mm) ładowność do

1500kg - ciężkie (800x1200 i 1000x1200 mm) wykonane bez

zagłębień i brzegów

PROJEKTOWANIE - wstępProjektowanie systemów transportu wewnętrznego Studium wstępne przedprojektowe jako warunek sukcesu

podczas projektowania, realizacji i eksploatacji systemów transportu wewnętrznego.

Studium strategiczne dotyczy a. badania dostawców i odbiorców w ujęciu - geograficznym - jakościowym - ilościowym b. rodzaju zaspokajanych potrzeb i związanej z tym

jakości usług transportowo-magazynowych c. poziomu inwestycji i związanych z tym nakładów i

kosztów Studium funkcjonalne Studium operacyjne

PROJEKTOWANIE - wstępProjektowanie systemów transportu wewnętrznego

Studium funkcjonalne umożliwia zbadanie i określenieA. sytuacji wynikającej z rozmieszczenia dostawców i odbiorców

oraz związanych z tym środków transportu i ich kosztówB. szczegółowej listy materiałów przewidzianych do transportu, z określeniem dla każdego materiału: - zasady przyjmowania do zakładu - charakterystyki - procesu przepływu przez zakład - opakowania przemysłowego - opakowania handlowego i konfekcjonowania - składowania i wielkości zapasu - zasady wysyłki z zakładu C. rozmieszczenia punktów nadania i odbioru materiałów wewnątrz zakładu

PROJEKTOWANIE - wstęp

Projektowanie systemów transportu wewnętrznego

Studium operacyjne polega na dokonaniu wyboru urządzeń

i środków transportu oraz ich koordynacji; w ramach tego studium sporządza się kilka koncepcji rozwiązania transportu wewnętrznego uwzględniając m.in.:

- drogi dojazdowe i środki transportu zewnętrznego (samochody ciężarowe, wagony kolejowe i ich zestawy…),

- środki załadunku na pojazdy i wyładunku z pojazdów,- urządzenia do składowania- budynki i budowle (bramy, rampy…)- sposoby i środki przyjmowania i wysyłania zamówień- metody i środki sterowania transportem wewnętrznym- sposoby i środki obiegu informacji

PROJEKTOWANIE - wstęp

Projektowanie systemów transportu wewnętrznego

Wybrane warunki racjonalnego projektowania systemu transportu wewnętrznego:

- zespół różnorodnych specjalistów (konieczne duże doświadczenie)

- uwzględniać zdobycze naukowe i techniczne - wariantowość opracowania (kryteria ilościowe

i jakościowe), trud wyboru wariantu - ograniczone zastosowanie algorytmów

optymalizacyjnych

PROJEKTOWANIE - kroki

Główne kroki projektowania systemu transportu wewnętrznego KROK 1.

określenie postaci i rodzaju materiałów przeznaczonych do przemieszczenia, formowanie jednostek transportowych, magazynowych, ładunkowych

odpowiedź na pytanie: co?- specjalne zabezpieczenie jednostek ładunkowych,

opakowania lub pojemniki- ustalenie sposobu kodowania jednostek ładunkowych lub

opakowań (tylko dla systemów automatycznych)


Główne kroki projektowaniasystemu transportu wewnętrznego

KROK2opracowanie programu transportu

i magazynowaniaodpowiedź na pytania: co? ile?

KROK3 analiza rozkładu natężenia przepływu

materiałów na wejściu i na wyjściu oraz ustalenie natężeń miarodajnych

odpowiedź na pytania: ile? kiedy?

PROJEKTOWANIE - krokiGłówne kroki projektowaniasystemu transportu wewnętrznego

KROK 4rozplanowanie zakładu pod kątem przepływu

materiałówustalenie punktów nadania i odbioru materiałów,analiza ograniczeń budowlanych,obliczenie i ustalenie natężenia przepływu materiałów na poszczególnych trasach transportowych,wstępny dobór środków transportu

odpowiedź na pytania: skąd? dokąd? ile?ewentualne założenia do projektowania nietypowych środków

transportu



KROK 5kształtowanie procesu transportowego z

ustaleniem środków transportu i punktów buforowania (składowania), obliczenie czasów trwania operacji w punktach stacjonarnych procesu

odpowiedź na pytanie: jak?ustalenia podstawowe dla organizacji transportu

wewnętrznego



KROK 6obliczenie czasów trwania cykli

transportowych (urządzenia, ludzie), sprawdzenie warunków przepływu, określenie wydajności systemu transportu wewnętrznego



KROK 7obliczenie potrzebnej pojemności

buforów (magazynów), kształtowanie procesów magazynowych

zasady technologii magazynowaniaprojektowanie urządzeń i budynku magazynowegoprojektowanie organizacji prac magazynowych



KROK 8ukształtowanie procesu przepływu informacji

i dokumentówwybór lub projektowanie urządzeń dla przepływu informacji i dokumentów

KROK 9 projektowanie podsystemu sterowania

transportem wewnętrznym



KROK 10opracowanie instrukcji pracy dla wszystkich

stanowisk pracy (stacjonarnych i mobilnych wg lokalnych ustaleń)

KROK 11 określenie nakładów oraz kosztów i.. …powrót do punktu 4 - opracowanie

wariantów



KROK 12porównanie i ocena wariantów projektu

systemu transportu wewnętrznegowybór wariantu optymalnegoprzygotowanie prezentacji

PROJEKTOWANIE - metody

Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie organizacji gospodarki transportowej

- wybór najwłaściwszej technologii przemieszczenia ładunków oraz ustalenie rodzaju transportu do specyfiki przedsiębiorstwa

- pełne zharmonizowanie wykonawstwa operacji produkcyjnych i pomocniczych z przebiegiem wyrobu przez stanowiska robocze, oddziały, wydziały itp.

- dostosowanie środków transportowych i pomocniczych urządzeń transportowych do danego wyrobu

- dostosowanie pomieszczeń do potrzeb transportu i składowania + wykres Sankeya

- właściwe ustawienie maszyn i urządzeń uwzględniając konieczność (patrz kolejny slajd)

PROJEKTOWANIE - metodyMetody prowadzenia prac projektowych w zakresie organizacji gospodarki transportowej

właściwe ustawienie maszyn i urządzeń uwzględniając konieczność:

a. zmniejszenia wielkości przemieszczeń ładunków przez stworzenie, gdzie jest to możliwe, ciągów technologicznych lub skrócenie odległości między stanowiskami mającymi duże powiązanie technologiczne

b. dogodnego dostępu środków transportowych do stanowisk roboczych i miejsc składowania

c. zastosowanie pomiędzy stanowiskami środków ułatwiających transport bliski

d. dokładnego ustalenia nakładów na utrzymanie gospodarki transportowej i kosztów przemieszczania jednostki ładunku (szt., kg…), co pozwala na uwzględnienie kryterium ekono-micznego przy wyborze techniki przemieszczania ładunków



Czynniki kształtujące rozwiązania organizacyjne transportu wewnętrznego:

- stopień różnorodności przewożonych ładunków- stan skupienia ładunków- kształt, ilość, ciężar ładunku- typ i wielkość produkcji- rozmieszczenie magazynów i wydziałów

przedsiębiorstwa oraz rozmieszczenie maszyn i urządzeń w wydziale

- częstotliwość dostaw materiałowych- konstrukcja budynku

PROJEKTOWANIE - metodyMetody prowadzenia prac projektowych w zakresie

organizacji gospodarki transportowej

Rozwiązania organizacyjne dla zapewnienia prawidłowej organizacji transportu:

- maksymalne ograniczenie liczby manipulacji transportowych- skracanie dróg transportowych- zapewnienie jednokierunkowości przepływu ładunków- zabezpieczenie przed cofaniem się ładunków po tej samej linii

i przed krzyżowaniem się linii transportowych- zapewnienie koordynacji procesu transportu z procesem

technologicznym- skłanianie do stosowania właściwych środków transportowych- zapewnienie elastyczności transportu, dzięki czemu zmiana

asortymentu i rozmiarów produkcji nie stwarzałaby konieczności wprowadzenia radykalnych zmian w organizacji transportu



Czynniki integrujące system transportu w skali zakładu:

- nie-przedmiotowa struktura produkcyjna wydziałów

- mała odległość pomiędzy obiektami powiązanymi przepływem znacznych mas ładunków

- istniejąca sprawna forma paletyzacji



Czynniki dezintegrujące system transportu wewnętrznego zakładu:

- przedmiotowa struktura produkcyjna (szczególnie dla zamkniętego cyklu produkcji)

- duże odległości pomiędzy współpracującymi wydziałami (dot. transportu wydziałowego)

- warunki ograniczające kontakty pomiędzy komórkami (materiały niebezpieczne dla zdrowia)

- zdecydowanie różne charakterystyki procesu transportowego w obsługiwanych jednostkach

DIĘKUJĄC ZA UWAGĘ……ŻYCZĘ SUKCESÓW

Transport dalekiŚRODKI TRANSPORTU DALEKIEGO

lp

RODZAJ TRANSPORTU

DROGOWY KOLEJOWY LOTNICZY WODNY RUROCIĄG1

1 KOSZTY (1t/1km) ŚREDNIE wzrost ŚREDNIE niskie WYSOKIE NISKIE b. niskie B. NISKIE

2 PRĘDKOŚĆ ŚREDNIA spadek ŚREDNIA wzrost

B. DUŻA MAŁA DUŻA

3 CZĘSTOTLIWOŚĆ B. DOBRA DOBRA DOBRA OGRANICZONA -

4 DOSTĘPNOŚĆ B. DUŻA DUŻA ŚREDNIA duża OGRANICZONA wg wielkości

5 NIEZAWODNOŚĆ B. DUŻA spadek DUŻA DUŻA b. duża OGRANICZONA B. DUŻA

Transport dalekiWYBÓR RODZAJU ŚRODKA TRANSPORTU

KLIENT PRZEDMIOT DOSTAWY POWIĄZANIA Z ISTNIEJĄCYMI

ROZWIĄZANIAMI OTOCZENIE


KLIENT położenie geograficzne cechy lokalizacji punktu dostawy wielkość przewozu jedna /kilka, mała/duża,

sporadyczna/powtarzalna, wymagania terminowości ładunki powrotne moralność płatnicza klienta


PRZEDMIOT DOSTAWY wielkość/kubatura masa wartość – wymagane/dostępne zabezpieczenia trwałość – pakowanie (ostrożność w przewozie) starzenie się – czas trwałości


POWIĄZANIA Z ISTNIEJĄCYMI ROZWIĄZANIAMI położenie dostawcy położenie magazynów miejsce dostawy warunki finansowe – na co nas stać rozproszenie rynku i występujące

możliwości stosowane rozwiązania w zakresie

dostaw


OTOCZENIE infrastruktura – drogi, kanały, lotniska, szlaki

kolejowe stosowane rozwiązania w zakresie

dystrybucji regulacje prawne i podatkowe dostępność siły roboczej i serwisu technologia – czy ją dysponujemy warunki klimatyczne

Documents

PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW transportu wewnętrznego