Proroctwo Barucha

8/13/2019 Proroctwo Barucha

http://slidepdf.com/reader/full/proroctwo-barucha 1/16

Proroctwo

Barucha

według św. Jana

przekład ks. J. Wujka, wraz z tekstem łacińskim Vulgatam Clementinam



1

WSTĘP HISTORYCZNY (1,1-15).

1

1 A te są słowa księgi, którą napisał Baruch,syn Neriasza, syna Maasjasza, synaSedecjasza, syna Sedeja, syna Helkiasza, w

Babilonii, 2 roku piątego, siódmego dniamiesiąca, natenczas gdy Chaldejczycyzdobyli Jeruzalem i spalili je ogniem. 3 I

czytał Baruch słowa tej księgi do uszuJechoniasza, syna Joakima, króla judzkiego, ido uszu wszystkiego ludu, przychodzącegodo księgi, 4 i do uszu możnych synówkrólewskich, i do uszu starszych, i do uszuludu, od najmniejszego aż do największego ztych wszystkich, którzy mieszkali wBabilonii nad rzeką Sodi. 5 A ci słuchając

płakali i pościli i modlili się przed oczymaPana. 6 I zebrali pieniądze wedle tego, jakkażdego ręka dać mogła 7 i posłali doJeruzalem do Joakima, syna Helkiasza, syna

Saloma, kapłana, i do kapłanów, i dowszystkiego ludu, który się z nim znajdowałw Jeruzalem, 8 wtedy gdy otr zymałnaczynia kościoła Pańskiego, które były

zabrane z kościoła, aby je odniósł do ziemiJudzkiej, dziesiątego dnia miesiąca Siwan,naczynia srebrne, które był sprawiłSedecjasz, syn Jozjasza, król judzki, 9 potem

gdy Nabuchodonozor, król babiloński, pojmał był Jechoniasza i książąt, iwszystkich możnych, i lud ziemi zJeruzalem, i zaprowadził ich powiązanych doBabilonu. 10 I rzekli: "Otośmy posłali dowas pieniądze, za które nakupcie całopaleniai kadzidła, i naczyńcie manny, i ofiarujcie za

grzech u ołtarza Pana, Boga naszego; 11 amódlcie się za zdrowie Nabuchodonozora,króla babilońskiego, i za zdrowie Baltazara,syna jego, aby były dni ich jak dni niebieskiena ziemi, 12 i żeby nam Pan dał moc ioświecił oczy nasze, abyśmy żyli podcieniem Nabuchodonozora, króla

babilońskiego, i pod cieniem Baltazra, syna jego, i służyli im przez wiele dni, i znaleźliłaskę przed oczyma ich. 13 I za nas samych

módlcie się do Pana, Boga naszego, bośmyzgrzeszyli Panu, Bogu naszemu, i nie jestodwrócona zapalczywość jego od nas aż do

1

1 Et hæc verba libri quæ scripsit Baruch

filius Neriæ, filii Maasiæ, filii Sedeciæ, filiiSedei, filii Helciæ, in Babylonia, 2 in anno

quinto, in septimo die mensis, in tempore

quo ceperunt Chaldæi Jerusalem, etsuccenderunt eam igni. 3 Et legit Baruch

verba libri hujus ad aures Jechoniæ filiiJoakim regis Juda, et ad aures universi populi

venientis ad librum, 4 et ad aures potentium,

filiorum regum, et ad aures presbyterorum, et

ad aures populi, a minimo usque ad

maximum eorum, omnium habitantium in

Babylonia, ad flumen Sodi. 5 Qui audientes

plorabant, et jejunabant, et orabant in

conspectu Domini. 6 Et collegerunt

pecuniam, secundum quod potuit

uniuscujusque manus, 7 et miserunt in

Jerusalem ad Joakim filium Helciæ filiiSalom sacerdotem, et ad sacerdotes, et ad

omnem populum qui inventi sunt cum eo in

Jerusalem : 8 cum acciperet vasa templi

Domini, quæ ablata fuerant de templo,

revocare in terram Juda, decima die mensisSivan, vasa argentea quæ fecit Sedecias filiusJosiæ rex Juda, 9 posteaquam cepisset

Nabuchodonosor rex Babylonis Jechoniam,

et principes, et cunctos potentes, et populum

terræ, ab Jerusalem, et duxit eos vinctos inBabylonem. 10 Et dixerunt : Ecce misimus

ad vos pecunias, de quibus emite

holocautomata et thus : et facite manna, et

offerte pro peccato, ad aram Domini Dei

nostri : 11 et orate pro vita Nabuchodonosor

regis Babylonis, et pro vita Baltassar filiiejus, ut sint dies eorum sicut dies cæli superterram : 12 et ut det Dominus virtutem nobis,

et illuminet oculos nostros, ut vivamus sub

umbra Nabuchodonosor regis Babylonis, et

sub umbra Baltassar filii ejus, et serviamus

eis multis diebus, et inveniamus gratiam in

conspectu eorum. 13 Et pro nobis ipsis orate

ad Dominum Deum nostrum, quia

peccavimus Domino Deo nostro, et non est

aversus furor ejus a nobis usque in hunc

diem.



2

dnia tego. 14 Czytajcie też tę księgę, którą posłaliśmy do was, aby czytana była wkościele Pańskim w dzień uroczysty i wdzień sposobny.

CZĘŚC I

(1,15-3,8).

MODLITWA WYGNAŃCÓW

1. POKORNE WYZNANIE GRZECHÓW

(1,15-2,10).

15 I rzeczecie Panu, Bogu naszemu,

sprawiedliwość, a nam zawstydzenie twarzynaszej, jak to jest dzisiaj wszystkiemu Judzie

i mieszkającym w Jeruzalem, 16 królomnaszym, i książętom naszym, i kapłanomnaszym, i prorokom naszym, i ojcom

naszym. 17 Zgrzeszyliśmy przed Panem,

Bogiem naszym, a nie wierzyliśmy nie ufającmu, 18 i nie byliśmy mu ulegli, ani niesłuchaliśmy głosu Pana, Boga naszego, abychodzić według przykazań jego, które namdał. 19 Od dnia, którego wywiódł ojcównaszych z ziemi Egipskiej, aż do dnia tego

byliśmy niewierni Panu, Bogu naszemu, arozproszeni odstąpiliśmy, aby nie słuchaćgłosu jego. 20 I przyległo do nas wiele złegoi przekleństwa, które Pan naznaczył przezMojżesza, sługę swego, który wywiódłojców naszych z ziemi Egipskiej, aby namdać ziemię opływającą mlekiem i miodem,

jak dnia dzisiejszego. 21 I nie słuchaliśmygłosu Pana, Boga naszego, według

wszystkich słów proroków, których posyłałdo nas; 22 i odeszliśmy, każdy za umysłemserca swego złego, aby służyć bogomcudzym, czyniąc zło przed oczyma Pana,

Boga naszego.

2

1 Dlatego wypełnił Pan, Bóg nasz, słowoswe, które mówił do nas i do sędziównaszych, którzy' sądzili Izraela, i do królów

naszych, i do książąt naszych, i dowszystkiego Izraela, i do Judy, 2 tak iż

14 Et legite librum istum quem misimus ad

vos recitari in templo Domini, in die solemni

et in die opportuno :

15 et dicetis : Domino Deo nostro justitia,

nobis autem conf usio faciei nostræ, sicut estdies hæc omni Juda, et habitantibus in

Jerusalem : 16 regibus nostris, et principibus

nostris, et sacerdotibus nostris, et prophetis

nostris, et patribus nostris. 17 Peccavimus

ante Dominum Deum nostrum, et non

credidimus, diffidentes in eum : 18 et non

fuimus subjectibiles illi, et non audivimus

vocem Domini Dei nostri, ut ambularemus

in mandatis ejus, quæ dedit nobis. 19 A die

qua eduxit patres nostros de terra Ægypti, usque ad diem hanc, eramus incredibiles ad

Dominum Deum nostrum : et dissipati

recessimus, ne audiremus vocem ipsius : 20

et adhæserunt nobis multa mala etmaledictiones quæ constituit DominusMoysi servo suo, qui eduxit patres nostros

de terra Ægypti, dare nobis terram fluentem

lac et mel, sicut hodierna die. 21 Et non

audivimus vocem Domini Dei nostri,

secundum omnia verba prophetarum quos

misit ad nos :22

et abivimus unusquisque insensum cordis nostri maligni, operari diis

alienis, facientes mala ante oculos Domini

Dei nostri.

2

1 Propter quod statuit Dominus Deus noster

verbum suum, quod locutus est ad nos, et ad

judices nostros qui judicaverunt Israël, et ad

reges nostros, et ad principes nostros, et adomnem Israël et Juda : 2 ut adduceret



3

przywiódł Pan na nas wielkie nędze, które sięnie działy pod niebem, a jakie się stały wJeruzalem wedle tego, co napisane jest w

zakonie Mojżeszowym, 3 że człowiek jadłciało syna swego i ciało córki swojej. 4 I dał

ich pod moc wszystkich królów, którzy sąwokoło nas, na pohańbienie i na spustoszenieu wszystkich narodów, między które nas Panrozegnał. 5 I staliśmy się na spodzie, a niena wierzchu, gdyż zgrzeszyliśmy Panu, Bogunaszemu, nie słuchając głosu jego. 6 Panu,

Bogu naszemu, sprawiedliwość, a nam iojcom naszym zawstydzenie twarzy, jak jest

dzisiaj. 7 Bo Pan wyrzekł przeciw nam towszystko zło, które przyszło na nas; 8 a nie

błagaliśmy oblicza Pana, Boga naszego, żeby

się był nawrócił każdy z nas od swych dróg bardzo złych. 9 I czuwał Pan nad złem, i przywiódł je na nas; bo jest sprawiedliwyPan we wszystkich dziełach swoich, którenam wyznaczył. 10 Ale nie słuchaliśmygłosu jego, żeby chodzić według rozkazówPańskich, które dał przed oczyma naszymi.

2. PROŚBA O ZMIŁOWANIE IWYBAWIENIE Z NIEWOLI (2,11- 3,8).

11 A teraz, Panie, Boże izraelski, którywywiodłeś lud twój z ziemi Egipskiej możnąręką, wśród cudów i dziwów, w mocy twejwielkiej i wyniosłym ramieniu, i uczyniłeśsobie imię, jak jest dzisiaj: 12

zgrzeszyliśmy, działaliśmy bezbożnie,niesprawiedliwie postępowaliśmy, Panie,Boże nasz, we wszystkichsprawiedliwościach twoich. 13 Niechże się

odwróci gniew twój od nas, bo nas małozostało między narodami, wśród których nasrozproszyłeś! 14 Wysłuchaj, Panie, próśbnaszych i modlitw naszych, i wyprowadź nasdla siebie, i daj nam znaleźć łaskę przedobliczem tych, którzy nas zaprowadzili, 15

aby poznała wszelka ziemia, że ty jesteśPanem, Bogiem naszym, i że imię twoje jestwzywane nad Izraelem i nad rodem jego. 16

Wejrzyj na nas, Panie, z domu świętego

twego i nakłoń ucha twego, a wysłuchaj nas.

17 Otwórz oczy twe i obacz, że nie umarli,którzy są w otchłani i których duch jest

Dominus super nos mala magna, quæ nonsunt facta sub cælo quemadmodum facta

sunt in Jerusalem, secundum quæ scriptasunt in lege Moysi, 3 et manducaret homo

carnes filii sui et carnes filiæ suæ. 4 Et dedit

eos sub manu regum omnium qui sunt incircuitu nostro, in improperium et in

desolationem in omnibus populis in quibus

nos dispersit Dominus : 5 et facti sumussubtus, et non supra, quia peccavimus

Domino Deo nostro, non obaudiendo voci

ipsius. 6 Domino Deo nostro justitia, nobis

autem et patribus nostris confusio faciei,

sicut est dies hæc : 7 quia locutus est

Dominus super nos omnia mala hæc quævenerunt super nos : 8 et non sumus deprecati

faciem Domini Dei nostri, ut reverteremurunusquisque nostrum a viis nostris pessimis.

9 Et vigilavit Dominus in malis, et adduxit

ea super nos : quia justus est Dominus in

omnibus operibus suis quæ mandavit nobis, 10 et non audivimus vocem ipsius ut iremus

in præceptis Domini, quæ dedit ante faciemnostram.

11 Et nunc, Domine Deus Israël, qui eduxisti

populum tuum de terra Ægypti in manu

valida, et in signis, et in prodigiis, et in

virtute tua magna, et in brachio excelso, et

fecisti tibi nomen sicut est dies iste : 12

peccavimus, impie egimus, inique gessimus,

Domine Deus noster, in omnibus justitiis

tuis. 13 Avertatur ira tua a nobis, quia

derelicti sumus pauci inter gentes ubi

dispersisti nos.14

Exaudi, Domine, precesnostras et orationes nostras, et educ nos

propter te, et da nobis invenire gratiam ante

faciem eorum qui nos abduxerunt : 15 ut

sciat omnis terra quia tu es Dominus Deus

noster, et quia nomen tuum invocatum est

super Israël, et super genus ipsius. 16

Respice, Domine, de domo sancta tua in nos,

et inclina aurem tuam, et exaudi nos. 17

Aperi oculos tuos et vide : quia non mortui

qui sunt in inferno, quorum spiritus acceptus

est a visceribus suis, dabunt honorem et justificationem Domino : 18 sed anima quæ



4

odjęty z wnętrzności ich, oddadzą cześć iusprawiedliwienie Panu; 18 ale dusza, którasmutna jest dla wielkości zła, i chodzi

skrzywiona i zemdlona, i oczy ustające, idusza łaknąca oddaje chwałę i

sprawiedliwość tobie, Panu. 19 Bo nie dlasprawiedliwości ojców naszych my zanosimymodlitwy i prosimy o miłosierdzie przedobliczem twoim, Panie, Boże nasz; 20 ale

ponieważ spuściłeś na nas gniew izapalczywość twoją, jak głosiłeś przez ustasług twoich, proroków, mówiąc: 21 "Tak

mówi Pan: Nachylcie ramię wasze i szyjęwaszą, i służcie królowi babilońskiemu, a

będziecie siedzieć w ziemi, którą dałemojcom waszym. 22 Lecz jeśli nie usłuchacie

głosu Pana, Boga waszego, aby służyćkrólowi babilońskiemu, sprawię, żeznikniecie z miast judzkich i z zewnątrzJeruzalem, 23 i odejmę od was głos radości igłos wesela, i głos oblubieńca i oblubienicy,a wszystka ziemia będzie bez śladumieszkających w niej" 24 A nie usłuchaligłosu twego, aby służyć królowi

babilońskiemu, i wypełniłeś słowa twe, któremówiłeś przez usta sług twoich, proroków,że będą przeniesione kości królów naszych ikości ojców naszych z miejsca swego; 25 a

oto wyrzucone są na żar słoneczny i na mróznocny, i pomarli w najcięższych boleściach,w głodzie i przez miecz i na wygnaniu. 26 I

uczyniłeś z kościołem, w którym wzywanoimienia twego, jak jest dzisiaj, dla

nieprawości domu Izraelskiego i domuJudzkiego. 27 I uczyniłeś z nami, Panie,Boże nasz, według wszelkiej dobroci twej iwedług wszystkiego miłosierdzia twego

owego wielkiego,28

jak mówiłeś przez ustaMojżesza, sługi twego, w dzień, którego muzakon twój napisać rozkazałeś przed synamiizraelskimi, mówiąc: 29 "Jeśli głosu megosłuchać nie będziecie, to wielkie mnóstwoludu obróci się w najmniejszy międzynarodami, do których ja ich rozproszę; 30 bo

wiem, iż mnie lud słuchać nie będzie, bo jestludem twardego karku. I nawrócą się doserca swego w ziemi pojmania swego, 31 i

poznają, żem ja jest Pan, Bóg. ich, i dam im

serce, a zrozumieją, i uszy, a usłuchają. 32 I będą mię chwalić w ziemi pojmania swego, i

tristis est super magnitudine mali, et incedit

curva et infirma, et oculi deficientes, et

anima esuriens, dat tibi gloriam et justitiam

Domino. 19 Quia non secundum justitias

patrum nostrorum nos fundimus preces et

petimus misericordiam ante conspectumtuum, Domine Deus noster : 20 sed quia

misisti iram tuam et furorem tuum super nos,

sicut locutus es in manu puerorum tuorum prophetarum, dicens : 21 Sic dicit Dominus :

Inclinate humerum vestrum et cervicem

vestram, et opera facite regi Babylonis, et

sedebitis in terra quam dedi patribus vestris.

22 Quod si non audieritis vocem Domini Dei

vestri, operari regi Babyloniæ, defectionem

vestram faciam de civitatibus Juda, et a foris

Jerusalem, 23 et auferam a vobis vocem jucunditatis et vocem gaudii, et vocem

sponsi et vocem sponsæ, et erit omnis terra

sine vestigio ab inhabitantibus eam. 24 Et

non audierunt vocem tuam, ut operarentur

regi Babylonis : et statuisti verba tua, quælocutus es in manibus puerorum tuorum

prophetarum, ut transferrentur ossa regum

nostrorum et ossa patrum nostrorum de loco

suo : 25 et ecce projecta sunt in calore solis

et in gelu noctis, et mortui sunt in doloribus

pessimis, in fame et in gladio, et in

emissione. 26 Et posuisti templum in quo

invocatum est nomen tuum in ipso sicut hæcdies, propter iniquitatem domus Israël etdomus Juda. 27 Et fecisti in nobis, Domine

Deus noster, secundum omnem bonitatem

tuam et secundum omnem miserationem

tuam illam magnam : 28 sicut locutus es in

manu pueri tui Moysi, in die qua præcepistiei scribere legem tuam coram filiis Israël, 29

dicens : Si non audieritis vocem meam,multitudo hæc magna convertetur inminimam inter gentes, quo ego eos

dispergam : 30 quia scio quod me non audiet

populus : populus est enim dura cervice. Et

convertetur ad cor suum in terra captivitatis

suæ, 31 et scient quia ego sum Dominus

Deus eorum : et dabo eis cor, et intelligent ;

aures, et audient : 32 et laudabunt me in terra

captivitatis suæ, et memores erunt nominis

mei, 33 et avertent se a dorso suo duro, et a

malignitatibus suis : quia reminiscentur viam patrum suorum, qui peccaverunt in me. 34



5

będą pamiętać na imię moje. 33 I odwrócąsię od grzechu swego twardego i odzłośliwości swoich, bo wspomną na drogęojców swych, którzy grzeszyli przeciwkomnie. 34 I wrócę ich do ziemi, którą

przysiągłem ojcom ich, Abrahamowi,Izaakowi i Jakubowi, i będą w niej panować;i rozmnożę ich, a nie ubędzie ich. 35 I zawręz nimi inne przymierze, wieczne, abym im

był Bogiem, a oni mnie będą ludem; i nieruszę więcej ludu mego, synów izraelskich, zziemi, którą im dałem"

3

1 A teraz, Panie wszechmocny, Boże

lzraelski, dusza w ucisku i duch utrapionywoła do ciebie. 2 Wysłuchaj, Panie, i zmiłujsię, boś jest Bóg miłosierny; i zlituj się nadnami, bo zgrzeszyliśmy przed tobą. 3

Albowiem ty siedzisz na wieki, a my mamyżzginąć na zawsze? 4 Panie wszechmogący,Boże Izraelów, wysłuchaj teraz modlitwyumarłych Izraela i synów tych, którzyzgrzeszyli przed to bą, a nie słuchali głosuPana, Boga swego, i przylgnęło do nas zło. 5

Nie pamiętaj. na nieprawości ojców naszych,ale pomnij na rękę twoją i na imię twe czasutego; 6 bo ty jesteś Panem, Bogiem naszym,i ciebie, Panie, wysławiać będziemy. 7 Bo

dlatego dałeś bojaźń twoją w serca nasze,abyśmy wzywali imienia twego i chwalili cięw pojmaniu naszym; bo się odwracamy odnieprawości ojców naszych, którzyzgrzeszyli przed tobą. 8 A oto my jesteśmydzisiaj w pojmaniu naszym, którym nasrozproszyłeś ku urąganiu i ku złorzeczeniu i

ku grzechowi wedle wszystkich nieprawościojców naszych, którzy odstąpili od ciebie,Panie, Boże nasz."

Et revocabo illos in terram quam juravi

patribus eorum, Abraham, Isaac, et Jacob :

et dominabuntur ejus, et multiplicabo eos, et

non minorabuntur : 35 et statuam illis

testamentum alterum sempiternum, ut sim

illis in Deum, et ipsi erunt mihi in populum :et non movebo amplius populum meum,

filios Isr aël, a terra quam dedi illis.

3

1 Et nunc, Domine omnipotens, Deus Israël,

anima in angustiis, et spiritus anxius clamatad te. 2 Audi, Domine, et miserere, quia

Deus es misericors : et miserere nostri, quia

peccavimus ante te : 3 quia tu sedes in

sempiternum, et nos, peribimus in ævum ? 4

Domine omnipotens, Deus Israël, audi nunc

orationem mortuorum Israël, et filiorum

ipsorum qui peccaverunt ante te, et non

audierunt vocem Domini Dei sui, et

agglutinata sunt nobis mala. 5 Noli

meminisse iniquitatum patrum nostrorum,

sed memento manus tuæ et nominis tui intempore isto : 6 quia tu es Dominus Deus

noster, et laudabimus te, Domine : 7 quia

propter hoc dedisti timorem tuum in cordibus

nostris, et ut invocemus nomen tuum, et

laudemus te in captivitate nostra, quia

convertimur ab iniquitate patrum nostrorum,

qui peccaverunt ante te. 8 Et ecce nos in

captivitate nostra sumus hodie, qua nos

dispersisti in improperium, et in maledictum,

et in peccatum, secundum omnes iniquitates patrum nostrorum, qui recesserunt a te,

Domine Deus noster.



6

CZĘŚC II

(3,9 - 5,9).

MOWA PROROKA

1. IZRAEL ZNAJDZIE WYBAWIENIE W

DĄŻENIU DO OSIĄGNIĘCIAMĄDROŚCI (3,9-4,4).

9 Słuchaj, Izraelu, przykazań żywota, przyjmij w uszy, abyś poznał mądrość. 10

Co to jest, Izraelu, że jesteś w zieminieprzyjacielskiej? 11 Zestarzałeś się wcudzej ziemi, splugawiłeś się z umarłymi,zaliczony jesteś do tych, którzy zstępują do

otchłani. 12 Opuściłeś źródło mądrości. 13 Bo gdybyś był chodził drogą Bożą,mieszkałbyś w pokoju wiecznym. 14 Uczżesię, kędy jest mądrość, gdzie jest moc, kędy

jest rozum, abyś zarazem wiedział, gdzie jest przedłużenie żywota i życie, gdzie jestświatłość oczu i pokój. 15 Kto znalazłmiejsce jej? albo kto wszedł do skarbców

jej? 16 Gdzie są książęta narodów i którzy panują nad zwierzętami na ziemi? 17 którzysię bawią z ptakami powietrznymi, 18 którzyskarbią srebro i złoto, w którym ludzie ufają,inie ma końca nabywania ich? którzyobrabiają srebro i trudzą się, a nie ma dojściarobót ich? 19 Wytraceni są i zstąpili dootchłani, a inni na ich miejsce powstali. 20

Młodzieńcy ujrzeli światłość i mieszkali naziemi, 21 ale nie poznali drogi umiejętnościani nie zrozumieli ścieżek jej; i synowie ichnie przyjęli jej, od oblicza ich oddaliła się. 22 Nie słyszano o niej w ziemi Chananejskiej

ani jej nie widziano w Temanie.23

Synowie też Agary, szukający mądrości,która z ziemi jest, kupcy Merry i Temanu, iopowiadacze bajek, i szukający roztropnościi rozumienia drogi mądrości nie poznali aninie pamiętali ścieżek jej. 24 O Izraelu, jakżewielki jest dom Boga i niezmierne miejsce

posiadłości Jego! 25 Wielkie jest i nie ma

końca, wysokie i niezmierne. 26 Tam byli

olbrzymi owi sławni, którzy byli od początku, wzrostu wielkiego, znający się na

wojnie. 27 Nie tych Pan obrał i nie znaleźlidrogi umiejętności, przeto poginęli. 28 A

9 Audi, Israël, mandata vitæ : auribus

percipe, ut scias prudentiam. 10 Quid est,

Israël, quod in terra inimicorum es, 11

inveterasti in terra aliena, coinquinatus es

cum mortuis, deputatus es cum

descendentibus in infernum ? 12 Dereliquisti

fontem sapientiæ : 13 nam si in via Deiambulasses, habitasses utique in pace

sempiterna. 14 Disce ubi sit prudentia, ubi

sit virtus, ubi sit intellectus, ut scias simul

ubi sit longiturnitas vitæ et victus, ubi sit

lumen oculorum, et pax. 15 Quis invenit

locum ejus ? et quis intravit in thesauros ejus

? 16 Ubi sunt principes gentium, et qui

dominantur super bestias quæ sunt superterram ? 17 qui in avibus cæli ludunt, 18 qui

argentum thesaurizant, et aurum, in quo

confidunt homines, et non est finis

acquisitionis eorum ? qui argentum

fabricant, et solliciti sunt, nec est inventio

operum illorum ? 19 Exterminati sunt, et ad

inferos descenderunt, et alii loco eorum

surrexerunt. 20 Juvenes viderunt lumen, et

habitaverunt super terram, viam autem

disciplinæ ignoraverunt, 21 neque

intellexerunt semitas ejus, neque filii eorum

susceperunt eam : a facie ipsorum longe

facta est ;22

non est audita in terra Chanaan,neque visa est in Theman. 23 Filii quoque

Agar, qui exquirunt prudentiam quæ de terraest, negotiatores Merrhæ et Theman, et

fabulatores, et exquisitores prudentiæ etintelligentiæ : viam autem sapientiænescierunt, neque commemorati sunt semitas

ejus. 24 O Israël, quam magna est domus

Dei, et ingens locus possessionis ejus ! 25

magnus est, et non habet finem : excelsus, et

immensus. 26 Ibi fuerunt gigantes nominati

illi, qui ab initio fuerunt, statura magna,scientes bellum. 27 Non hos elegit Dominus,



7

ponieważ nie mieli mądrości, poginęli dlaswej nieroztropności. 29 Kto wstąpił donieba, a dostał jej i wywiódł ją z obłoków?

30 Kto przejechał przez morze, a znalazł ją i przyniósł ją ponad złoto wyborne? 31 Nie

ma, kto mógłby znać drogi jej ani ktowyszukałby ścieżki jej. 32 Ale którywszystko wie, zna ją i znalazł jąroztropnością swoją; który ziemię zgotowałna wieczny czas i napełnił ją bydlętami iczworonogami; 33 który wypuszczaświatłość, a idzie, i przyzwał ją, a posłusznamu jest ze drżeniem. 34 A gwiazdy dałyświatłość na strażach swoich i radowały się;wezwane są, i rzekły: 35 "Oto jesteśmy!" iświeciły z radością temu, który je stworzył. 36 Ten to jest Bóg nasz, i nikt inny nie liczysię obok niego. 37 Ten wynalazł wszystkądrogę umiejętności i podał ją Jakubowi,słudze swemu, Izraelowi, miłemu swemu. 38 Potem na ziemi był widziany i z ludźmiobcował.

4

1 Ta jest księga przykazań Bożych i zakon -który jest na wieki; wszyscy, którzy go

zachowują, przyjdą do żywota, a którzy goopuścili, do śmierci. 2 Nawróć się, Jakubie,a uchwyć się go, chodź drogą przy jasności

jego, ku światłu jego. 3 Nie oddawaj chwałytwojej drugiemu i godności twej narodowicudzemu. 4 Błogosławieni jesteśmy,Izraelu, gdyż co się Bogu podoba, nam jestwiadome.

2. JEROZOLIMA POCIESZA SWE DZIECI

(4,5-29).

5 Bądź lepszej myśli, ludu Boży, pamiętnyIzraelu. 6 Zaprzedani jesteście poganom niena zgubę, ale dlatego że do gniewu

pobudziliście Boga, dlatego jesteście wydani przeciwnikom. 7 Boście rozdrażnili tego,który was stworzył, Boga wiecznego,ofiarując czartom, a nie Bogu. 8 Bo

zapomnieliście Boga, który was wychował, izasmuciliście karmicielkę waszą, Jeruzalem.

neque viam disciplinæ invenerunt :

propterea perierunt, 28 et quoniam non

habuerunt sapientiam, interierunt propter

suam insipientiam. 29 Quis ascendit in

cælum, et accepit eam, et eduxit eam de

nubibus ? 30 Quis transfretavit mare, etinvenit illam, et attulit illam super aurum

electum ? 31 Non est qui possit scire vias

ejus, neque qui exquirat semitas ejus : 32 sedqui scit universa novit eam, et adinvenit eam

prudentia sua qui præparavit terram inæterno tempore : et replevit eam pecudibus

et quadrupedibus 33 qui emittit lumen, et

vadit, et vocavit illud, et obedit illi in

tremore. 34 Stellæ autem dederunt lumen incustodiis suis, et lætatæ sunt : 35 vocatæ

sunt, et dixerunt : Adsumus, et luxerunt eicum jucunditate, qui fecit illas. 36 Hic est

Deus noster, et non æstimabitur alius

adversus eum. 37 Hic adinvenit omnem viam

disciplinæ, et tradidit illam Jacob puero suo,

et Israël dilecto suo. 38 Post hæc in terrisvisus est, et cum hominibus conversatus est.

4

1 Hic liber mandatorum Dei, et lex quæ estin æternum : omnes qui tenent eam

pervenient ad vitam : qui autem

dereliquerunt eam, in mortem. 2 Convertere,

Jacob, et apprehende eam : ambula per viam

ad splendorem ejus contra lumen ejus. 3 Ne

tradas alteri gloriam tuam, et dignitatem

tuam genti alienæ. 4 Beati sumus, Israël, quia quæ Deo placent manifesta sunt nobis.

5 Animæquior esto, populus Dei,memorabilis Israël : 6 venundati estis

gentibus non in perditionem : sed propter

quod in ira ad iracundiam provocastis Deum,

traditi estis adversariis. 7 Exacerbastis enim

eum qui fecit vos, Deum æternum, immolantes dæmoniis, et non Deo. 8 Obliti

enim estis Deum qui nutrivit vos, etcontristastis nutricem vestram Jerusalem. 9



8

9 Bo widziała gniew, od Boga przychodzącyna was, i mówiła: "Słuchajcie, mieszkańcywkoło Syjonu, bo wielki smutek Bóg

przywiódł na mnie; 10 widziałam bowiem pojmanie ludu mego, synów moich i córek,

które na nich przywiódł Wieczny. 11 Bowychowałam ich z radością, ale ich utraciłamz żalem i płaczem. 12 Niech się nikt nieraduje nade mną, wdową i opuszczoną;opuścili mię mnodzy dla grzechów synówmoich, gdyż odstąpili od zakonu Bożego, 13

a nie znali sprawiedliwości Jego i niechodzili drogami przykazań Bożych, aniścieżkami prawdy Jego ze sprawiedliwościąnie kroczyli. 14 Niechże przyjdąmieszkający wkoło Syjonu, a niech

wspominają pojmanie synów i córek moich,które Wieczny na nich przywiódł! 15 Bo

przywiódł na nich naród z daleka, naród zły iinnego języka, 16 którzy nie uszanowalistarca ani się nie zmiłowali nad dziatkami, auprowadzili najmilszych wdowy i samotną

pozbawili córek. 17 A ja co wam pomócmogę? 18 Bo który na was przywiódł zło,ten was wyrwie z rąk nieprzyjaciół waszych.19 Idźcie, dziatki, idźcie, bo ja zostałamsama. 20 Zdjęłam z siebie szatę pokoju, aoblokłam się w wór modlitwy, i będę wołaćdo Najwyższego za dni moich. 21 Bądźcielepszej myśli, synowie, wołajcie do Pana, awyrwie was z ręki książąt nieprzyjacielskich. 22 Bo ja nadzieję miałam w Wiecznym ozbawieniu waszym; i spotkało mię wesele odŚwiętego dla miłosierdzia, które na was

przyjdzie od Wiecznego, zbawiciela naszego.

23 Bo was wypuściłam z żałością i z płaczem, ale mi was Pan znowu przywróci z

weselem i z radością na wieki. 24

Bo jakwidzieli sąsiedzi Syjonu pojmanie wasze odBoga, tak ujrzą, i to rychło wybawieniewasze od Boga, które wam przyjdzie zwielką czcią i świetnością wieczną. 25 -

Dziatki, cierpliwie znoście gniew, który nawas przyszedł; bo cię nieprzyjaciel twój

prześladował, ale rychło oglądać będzieszzgubę jego 1 wstąpisz na kark jego. 26 -

Delikatne moje chodziły po drogach przykrych, bo zagnane zostały jak trzoda, od

nieprzyjaciół rozchwycona. 27 Bądźcieżlepszej myśli, synowie, a wołajcie do Pana,

Vidit enim iracundiam a Deo venientem

vobis, et dixit : Audite, confines Sion :

adduxit enim mihi Deus luctum magnum. 10

Vidi enim captivitatem populi mei, filiorum

meorum et filiarum, quam superduxit illis

Æternus. 11 Nutrivi enim illos cum jucunditate ; dimisi autem illos cum fletu et

luctu. 12 Nemo gaudeat super me viduam et

desolatam : a multis derelicta sum propter peccata filiorum meorum, quia declinaverunt

a lege Dei. 13 Justitias autem ipsius

nescierunt, nec ambulaverunt per vias

mandatorum Dei, neque per semitas veritatis

ejus cum justitia ingressi sunt. 14 Veniant

confines Sion, et memorentur captivitatem

filiorum et filiarum mearum, quam

superduxit illis Æternus. 15 Adduxit enimsuper illos gentem de longinquo, gentem

improbam, et alterius linguæ, 16 qui non sunt

reveriti senem, neque puerorum miserti sunt,

et abduxerunt dilectos viduæ, et a filiis

unicam desolaverunt. 17 Ego autem, quid

possum adjuvare vos ? 18 qui enim adduxit

super vos mala, ipse vos eripiet de manibus

inimicorum vestrorum. 19 Ambulate, filii,

ambulate : ego enim derelicta sum sola. 20

Exui me stola pacis, indui autem me sacco

obsecrationis, et clamabo ad Altissimum in

diebus meis. 21 Animæquiores estote, filii ;clamate ad Dominum, et eripiet vos de manu

principum inimicorum. 22 Ego enim speravi

in æternum salutem vestram, et venit mihi

gaudium a Sancto, super misericordia quæveniet vobis ab æterno salutari nostro. 23

Emisi enim vos cum luctu et ploratu :

reducet autem vos mihi Dominus cum

gaudio et jucunditate in sempiternum. 24

Sicut enim viderunt vicinæ Sion captivitatemvestram a Deo, sic videbunt et in celeritate

salutem vestram a Deo, quæ supervenietvobis cum honore magno et splendore

æterno. 25 Filii, patienter sustinete iram quæsupervenit vobis : persecutus est enim te

inimicus tuus : sed cito videbis perditionem

ipsius, et super cervices ipsius ascendes. 26

Delicati mei ambulaverunt vias asperas :

ducti sunt enim ut grex direptus ab inimicis.

27 Animæquiores estote, filii, et proclamate

ad Dominum : erit enim memoria vestra abeo qui duxit vos. 28 Sicut enim fuit sensus



9

bo będzie pamiętał o was ten, który waszaprowadził. 28 Bo jak był zmysł wasz,żeby błądzić z dala od Boga, tak dziesięćkroćtyle znowu go szukać będziecie, nawracającsię. 29 Bo który na was zło przywiódł, ten

wam na nowo przywiedzie wesele wieczneze zbawieniem waszym "

3 PROROK POCIESZA JERUZALEM

(4,30 - 5,9).

30 Bądźże tedy lepszej myśli, o Jeruzalem, bo cię zachęca ten, który ci dał imię. Poginąszkodnicy, którzy cię trapili, a którzy sięweselili z upadku twego, ukarani będą. 31

Miasta, którym służyli synowie twoi, będą pokarane, to także, które zabrało synówtwoich. 33 Bo jak się weseliło z obaleniatwego i radowało z upadku twego, tak sięzasmuci nad spustoszeniem swoim. 34 I

będzie odjęte wesele mnóstwa jego, a radość jego w żal się zamieni. 35 Bo ogień przyjdzie na nich od Wiecznego na długiedni, a czarci w nim mieszkać będą przezdługi czas: 36 - Obejrzyj się, Jeruzalem, kuwschodowi, a obacz wesele, które ci

przychodzi od Boga. 37 Bo oto idą synowietwoi, których wypuściłaś rozproszonych, idązebrani od wschodu aż do zachodu na słowoŚwiętego, weseląc się ku chwale Boga.

5

1 Złóż, Jeruzalem, szatę żałoby i utrapieniatwego, a oblecz się pięknością i świetnościąchwały owej wiecznej, którą masz od Boga.

2 Oblecze cię Bóg podwójnym płaszczemsprawiedliwości i włoży na głowę koronęchwały wiecznej. 3 - Bo ukaże Bóg jasnośćswą na tobie każdemu, który pod niebem

jest. 4 Albowiem Bóg nazwie cię na wieki

imieniem : "Pokój sprawiedliwości" i"Chwała pobożności" Powstań, 5 Jeruzalem,

a stań na miejscu wysokim i spojrzyj kuwschodowi słońca, a zobacz synów swychzebranych od wschodu słońca aż do zachodusłowem Świętego, weselących się z pamięci

Bożej. 6 Bo od ciebie wyszli, pieszo gnali przez nieprzyjaciół, a Pan przyprowadzi ich

vester ut erraretis a Deo, decies tantum

iterum convertentes requiretis eum : 29 qui

enim induxit vobis mala, ipse rursum

adducet vobis sempiternam jucunditatem

cum salute vestra.

30 Animæquior esto, Jerusalem : exhortatur

enim te, qui te nominavit. 31 Nocentes

peribunt, qui te vexaverunt : et qui gratulati

sunt in tua ruina, punientur. 32 Civitates

quibus servierunt filii tui, punientur, et quæaccepit filios tuos. 33 Sicut enim gavisa est

in tua ruina, et lætata est in casu tuo, sic

contristabitur in sua desolatione, 34 et

amputabitur exsultatio multitudinis ejus, et

gaudimonium ejus erit in luctum. 35 Ignis

enim superveniet ei ab Æterno in longiturnisdiebus, et habitabitur a dæmoniis inmultitudine temporis. 36 Circumspice,

Jerusalem, ad orientem, et vide jucunditatem

a Deo tibi venientem. 37 Ecce enim veniunt

filii tui, quos dimisisti dispersos : veniunt

collecti ab oriente usque ad occidentem, in

verbo Sancti, gaudentes in honorem Dei.

5

1 Exue te, Jerusalem, stola luctus et

vexationis tuæ, et indue te decore, et honore

ejus, quæ a Deo tibi est, sempiternæ gloriæ. 2 Circumdabit te Deus diploide justitiæ, etimponet mitram capiti honoris æterni. 3 Deus

enim ostendet splendorem suum in te, omni

qui sub cælo est. 4 Nominabitur enim tibi

nomen tuum a Deo in sempiternum : pax

justitiæ, et honor pietatis. 5 Exsurge,

Jerusalem, et sta in excelso : et circumspice

ad orientem, et vide collectos filios tuos ab

oriente sole usque ad occidentem, in verbo

Sancti, gaudentes Dei memoria. 6 Exierunt

enim abs te pedibus ducti ab inimicis :

adducet autem illos Dominus ad te portatosin honore sicut filios regni : 7 constituit



10

do ciebie, przyniesionych ze czcią jakosynów królestwa. 7 Bo postanowił Bógzniżyć każdą górę wysoką i skały wiecznietrwające, a doliny zapełnić na wyrównanieziemi, żeby Izrael szedł pilnie ku chwale

Bożej. 8 A osłoniły cieniem i lasy, iwszelkie drzewo wonne Izraela z rozkazu

Boskiego. 9 Bo przywiedzie Bóg Izraela zweselem w światłości majestatu swego, zmiłosierdziem i sprawiedliwością, która jestz niego.

LIST JEREMIASZA

(6,1-72).

6

Odpis listu, który posłał Jeremiasz do pojmanych, którzy mieli być uprowadzeni doBabilonu przez króla babilońskiego, aby imoznajmić wedle tego, jak mu Bóg przykazał.

1 Dla grzechów, którymiście przed Bogiemgrzeszyli, będziecie zawiedzeni jako

więźniowie do Babilonu przez

Nabuchodonozora, króla babilońskiego. 2

Gdy tedy wejdziecie do Babilonu, będziecietam przez wiele lat i przez czasy długie, ażdo siedmiu pokoleń ; potem wywiodę wasstamtąd w pokoju. 3 A teraz ujrzycie w

Babilonie, że nosić będą na ramionach bogów złotych i srebrnych, i kamiennych, idrewnianych, wzbudzających postrach w

poganach. 4 Patrzcież tedy, abyście i wy niestali się w tych sprawach podobnymi obcymi nie bali się, i by strach was nie zbierał przed

nimi. 5 Gdy tedy ujrzycie tłum z tyłu i z przodu kłaniający się, mówcie w sercachwaszych: "Tobie, Panie, kłaniać się należy"

6 - Bo anioł mój z wami jest, a ja sam będęszukał dusz waszych. 7 Albowiem języktamtych jest wypolerowany przez

rzemieślnika, sami też pozłoceni i posrebrzeni, są mamidłem i mówić nie mogą. 8 A jak pannie, która się w ubiorze kocha,tak wziąwszy złoto, uczynili. 9 Mająwprawdzie korony złote na swych głowach

bogowie ich; stąd kradną od nich kapłanizłoto i srebro, i wydają je dla samych siebie.

enim Deus humiliare omnem montem

excelsum et rupes perennes, et convalles

replere in æqualitatem terræ, ut ambulet

Israël diligenter in honorem Dei. 8

Obumbraverunt autem et silvæ, et omne

lignum suavitatis Israël ex mandato Dei. 9 Adducet enim Deus Israël cum jucunditate inlumine majestatis suæ, cum misericordia et

justitia quæ est ex ipso.

6

1 Propter peccata quæ peccastis ante Deum,abducemini in Babyloniam captivi a

Nabuchodonosor rege Babylonis. 2 Ingressi

itaque in Babylonem, eritis ibi annis plurimis, et temporibus longis, usque ad

generationes septem : post hoc autem

educam vos inde cum pace. 3 Nunc autem

videbitis in Babylonia deos aureos et

argenteos, et lapideos et ligneos, in humeris

portari, ostentantes metum gentibus. 4 Videte

ergo ne et vos similes efficiamini factis

alienis, et metuatis, et metus vos capiat in

ipsis. 5 Visa itaque turba de retro et ab ante,

adorantes dicite in cordibus vestris : Te

oportet adorari, Domine. 6 Angelus enimmeus vobiscum est : ipse autem exquiram

animas vestras. 7 Nam lingua ipsorum polita

a fabro ; ipsa etiam inaurata et inargentata :

falsa sunt, et non possunt loqui. 8 Et sicut

virgini amanti ornamenta, ita accepto auro

fabricati sunt. 9 Coronas certe aureas habent

super capita sua dii illorum : unde subtrahunt

sacerdotes ab eis aurum et argentum, et

erogant illud in semetipsos. 10 Dant autem et

ex ipso prostitutis, et meretrices ornant : et

iterum cum receperint illud a meretricibus,ornant deos suos. 11 Hi autem non liberantur



11

10 Dają też z tego wszetecznicom inierządnice przybierają, a znowu wziąwszy

je od nierządnic, ubierają bogów swoich. 11

A ci nie są wolni od rdzy i od mola. 12 A

przybrawszy ich w szatę szkarłatną, ocierają

twarze ich od prochu domowego, któregodosyć jest między nimi. 13 A ma berło jakczłowiek, jak sędzia krainy, którygrzeszącego przeciw niemu nie może zabić. 14 Trzyma też miecz w ręce i siekierę, a samsiebie od wojny i od zbójców nie możewyratować. Stąd niech wam wiadomo

będzie, że nie są bogami; 15 a przeto nie

bójcie się ich. - Bo jak naczynie człowiekastłuczone niepożytecznym się staje, takimi sąi bogowie ich. 16 Gdy ich postawią w domu,

oczy ich pełne są prochu z nóg tych, którzywchodzą. 17 A jak temu, który króla obraził,drzwi zagrodzono, albo jak umarłego dogrobu przyniesionego, tak opatrują ofiarnicydrzwi zamkami i kłódkami, aby ich złodziejenie odzierali. 18 Zapalają im lampy, i towiele, z których żadnej widzieć nie mogą, isą jak belki w domu. 19 A serca ich,

powiadają, liżą węże, które są z ziemi; gdygryzą ich i szatę ich, oni nie czują. 20

Czernieją szaty ich od dymu, który w domu bywa. 21 Nad ciałem ich i nad głową ichlatają sowy, jaskółki i inne ptaki, podobnie ikoty. 22 Stąd wiedzcie, iż nie są bogami; a

przeto się ich nie lękajcie. 23 - Złoto też,które mają, dla pozoru jest ; jeśli kto rdzy niezetrze; nie będą się lśnić; bo nie czuli, gdyich odlewano. 24 Za drogie pieniądzekupieni są ci, w których tchu nie ma. 25

Będąc bez nóg, są noszeni na ramionach,

pokazując nikczemność swoją ludziom.

Niech będą zawstydzeni i ci, którzy im służą! 27 Przeto jeśli upadną na ziemię, same przezsię nie wstaną; ani jeśli go kto prosto

postawi, sam przez się nie będzie stał ; ale jak martwym dary ich przed nimi położą. 27

Ofiary ich ofiarnicy sprzedają i na zło jeobracają ; podobnie i żony ich, obrawszy ich,ani choremu ani żebrakowi z nich nieudzielają. 28 Ofiar ich dotykają położnice imające słabość niewieścią. A tak stądwiedząc, że nie są bogami, nie bójcie się ich.

29 Bo skądże ich zowią bogami ? Gdyżniewiasty kładą dary przed bogów srebrnych

ab ærugine et tinea. 12 Opertis autem illis

veste purpurea, extergunt faciem ipsorum

propter pulverem domus qui est plurimus

inter eos. 13 Sceptrum autem habet ut homo,

sicut judex regionis, qui in se peccantem non

interficit. 14 Habet etiam in manu gladium etsecurim, se autem de bello et a latronibus

non liberat. Unde vobis notum sit quia non

sunt dii : 15 non ergo timueritis eos. Sicutenim vas hominis confractum inutile

efficitur, tales sunt et dii illorum. 16

Constitutis illis in domo, oculi eorum pleni

sunt pulvere a pedibus introëuntium. 17 Et

sicut alicui qui regem offendit circumseptæsunt januæ, aut sicut ad sepulchrum

adductum mortuum : ita tutantur sacerdotes

ostia clausuris et seris, ne a latronibusexpolientur. 18 Lucernas accendunt illis, et

quidem multas, ex quibus nullam videre

possunt : sunt autem sicut trabes in domo. 19

Corda vero eorum dicunt elingere serpentes

qui de terra sunt, dum comedunt eos, et

vestimentum ipsorum, et non sentiunt. 20

Nigræ fiunt facies eorum a fumo qui in domofit. 21 Supra corpus eorum et supra caput

eorum volant noctuæ, et hirundines, et avesetiam, similiter et cattæ. 22 Unde sciatis quia

non sunt dii : ne ergo timueritis eos. 23

Aurum etiam quod habent ad speciem est :

nisi aliquis exterserit æruginem, nonfulgebunt : neque enim dum conflarentur,

sentiebant. 24 Ex omni pretio empta sunt, in

quibus spiritus non inest ipsis. 25 Sine

pedibus, in humeris portantur, ostentantes

ignobilitatem suam hominibus : confundantur

etiam qui colunt ea. 26 Propterea si

ceciderint in terram, a semetipsis non

consurgunt : neque si quis eum statueritrectum, per semetipsum stabit : sed sicut

mortuis munera eorum illis apponentur. 27

Hostias illorum vendunt sacerdotes ipsorum,

et abutuntur : similiter et mulieres eorum

decerpentes, neque infirmo, neque

mendicanti, aliquid impertiunt. 28 De

sacrificiis eorum fœtæ et menstruatæcontingunt. Sciens itaque ex his quia non

sunt dii, ne timeatis eos. 29 Unde enim

vocantur dii ? quia mulieres apponunt diis

argenteis, et aureis, et ligneis : 30 et indomibus eorum sacerdotes sedent habentes



12

i złotych i drewnianych, 30 a w domach ich

siedzą ofiarnicy z rozdartymi szatami, zgłową i brodą ogoloną, i których głowy niesą przykryte. 31 I ryczą, wołając przed

bogami swoimi, jak na wieczerzy po

umarłym. 32 Szaty ich zdejmują kapłani, a przyoblekają w nie żony i synów swoich. 33

Czy co złego im się stanie od kogo, czy codobrego, nie będą mogli oddać ; i nie mogąuczynić króla ani go złożyć. 34 Podobnie nie

mogą ani dać bogactw, ani odpłacić za zło.Jeśli im kto co ślubuje, a nie spełnia, i o tosię nie upominają. 35 Człowieka od śmiercinie wybawiają, ani słabszego odmocniejszego nie wyrywają. 36

Człowiekowi ślepemu wzroku nie

przywracają, z potrzeby człowieka niewybawią. 37 Nie będą mieć litości nadwdową ani sierotom dobrze nie uczynią. 38

Kamieniom z góry podobni są bogowie ichdrewniani i kamienni, i złoci, i srebrni. A ci,którzy ich czczą, zawstydzeni będą. 39

Jakże tedy ma kto rozumieć albo mówić, żeoni są bogami ? 40 Jeszcze i sami

Chaldejczycy nie czczą ich: kiedy słysząniemego, że mówić nie może, ofiarują toBelowi prosząc o mowę, 41 jak gdyby mogli

słyszeć ci, którzy się nie ruszają ; i oni sami,gdy zrozumieją, opuszczą ich, bo sami

bogowie ich nie mają zmysłu. 42 A

niewiasty, opasane powrózkami, siedzą nadrogach, paląc pestki oliwne. 43 A gdy któraz nich, przyciągnięta od kogo mimo idącego,leżała z nim, wtedy sąsiadce swej przygania,że jej nie miano za godną jak ją i że

powrózek jej nie jest przerwany. 44 A

wszystko, co koło nich się dzieje, fałszywe

jest. Jakże ma kto rozumieć albo mówić, żeto są bogowie? 45-A rzemieślnicy i złotnicyurobili ich ; niczym innym nie będą, jenotym, czym chcieli ich mieć ofiarnicy. 46

Sami też rzemieślnicy, którzy ich czynią, niesą długowieczni. Czyż tedy rzeczy przez nichuczynione, mogą być bogami? 47 I zostawili

rzeczy kłamliwe i sromotę potomkom. 48

Bo gdy przyjdzie na nich wojna i

nieszczęście, naradzają się ofiarnicy międzysobą, gdzieby się z nimi ukryli. 49 Jakże tedy

mają rozumieć, że są bogami ci, którzy siebieani od wojny nie wybawiają, ani z

tunicas scissas, et capita et barbam rasam,

quorum capita nuda sunt. 31 Rugiunt autem

clamantes contra deos suos sicut in cœnamortui. 32 Vestimenta eorum auferunt

sacerdotes, et vestiunt uxores suas et filios

suos. 33 Neque si quid mali patiuntur abaliquo, neque si quid boni, poterunt

retribuere : neque regem constituere possunt,

neque auferre. 34 Similiter neque daredivitias possunt, neque malum retribuere. Si

quis illis votum voverit et non reddiderit,

neque hoc requirunt. 35 Hominem a morte

non liberant, neque infirmum a potentiori

eripiunt. 36 Hominem cæcum ad visum nonrestituunt ; de necessitate hominem non

liberabunt. 37 Viduæ non miserebuntur,

neque orphanis benefacient. 38 Lapidibus demonte similes sunt dii illorum, lignei, et

lapidei, et aurei, et argentei : qui autem

colunt ea, confundentur. 39 Quomodo ergo

æstimandum est aut dicendum illos esse deos

? 40 Adhuc enim ipsis Chaldæis nonhonorantibus ea : qui cum audierint mutum

non posse loqui, offerunt illud ad Bel,

postulantes ab eo loqui : 41 quasi possint

sentire qui non habent motum ! Et ipsi, cum

intellexerint, relinquent ea : sensum enim

non habent ipsi dii illorum. 42 Mulieres

autem circumdatæ funibus in viis sedent,succendentes ossa olivarum : 43 cum autem

aliqua ex ipsis, attracta ab aliquo transeunte,

dormierit cum eo, proximæ suæ exprobratquod ea non sit digna habita, sicut ipsa,

neque funis ejus diruptus sit. 44 Omnia

autem quæ illi fiunt, falsa sunt : quomodoæstimandum aut dicendum est illos esse deos? 45 A fabris autem et ab aurificibus facta

sunt : nihil aliud erunt, nisi id quod voluntesse sacerdotes. 46 Artifices etiam ipsi, qui

ea faciunt, non sunt multi temporis : numquid

ergo possunt ea, quæ fabricata sunt ab ipsis,esse dii ? 47 Reliquerunt autem falsa et

opprobrium postea futuris. 48 Nam cum

supervenerit illis prælium et mala, cogitantsacerdotes apud se ubi se abscondant cum

illis. 49 Quomodo ergo sentiri debeant

quoniam dii sunt, qui nec de bello se liberant,

neque de malis se eripiunt ? 50 Nam cum sint

lignea, inaurata et inargentata, scietur posteaquia falsa sunt ab universis gentibus et



13

nieszczęścia nie wyrywają? 50 Bo ponieważsą drewniani, pozłoceni i posrebrzeni,

poznają potem wszystkie narody i królowie,że są fałszywi. I jawne jest, że nie są bogami,ale dziełami rąk ludzkich, i żadnej sprawy

Bożej w nich nie masz. 51 Stąd tedywiadomo jest, że nie są bogami, ale dziełamirąk ludzkich i żadnego działania Bożego wnich nie ma. 52 - Króla krainie nie dają, anideszczu ludziom nie dadzą. 53 Sprawy

sądowej też nie rozstrzygną ani krain odkrzywdy nie wybawią, gdyż nic nie mogą,

jak wrony między niebem a ziemią. 54 Bo

gdy ogień wpadnie w dom bogówdrewnianych, srebrnych i złotych, ofiarnicyich uciekną i ujdą, a oni jak belki w środku

zgorzeją. 55 Królowi też i wojnie się nieoprą. Jakże tedy ma kto mniemać i przyjąć,że są bogami? 56 Nie obronią się przedzłodziejami ani przed zbójcami bogowiedrewnian i kamienni, i pozłoceni, i

posrebrzeni, 57 którym ci, co mocniejsi są, zabiorą złoto i srebro i szatę, i odejdą, a oninie dadzą sobie rady. 58 A przeto lepiej jest

być królem, który moc swą pokazuje, albonaczyniem w domu pożytecznym, którym sięchlubić będzie ten, który je ma; albodrzwiami w domu, które strzegą tego, co w

nim jest, niźli bogami fałszywymi. 59

Słońce i księżyc i gwiazdy, będąc jasnymi iwysłanymi na pożytek, posłuszne są; 60

podobnie i błyskawica, gdy się ukaże,widoczna jest, również i wiatr po każdejkrainie wieje. 61 I obłoki, którym gdy Bógrozkaże po wszystkim świecie przechodzić,czynią, co im rozkazano. 62 Ogień też,spuszczony z wierzchu, aby spalił góry i

lasy, czyni, co mu rozkazano. A ci anikształtem, ani mocą żadnemu z tych nie są podobni. 63 Przeto nie należy mniemać animówić, że oni są bogami, gdyż anisprawiedliwości wymierzać nie mogą aniżadnej rzeczy ludziom uczynić. 64 A tak

wiedząc, że nie są bogami, nie bójcie się ich. 65 - Bo ani złorzeczyć nie będą królom ani

błogosławić. 66 Nie pokazują też narodomznaków na niebie, ani świecić będą jaksłońce, ani oświecać jak księżyc. 67

Zwierzęta są lepsze niż oni, bo mogą uciec pod przykrycie i pomóc sobie. 68 Żadnym

regi bus : quæ manifesta sunt quia non suntdii, sed opera manuum hominum, et nullum

Dei opus cum illis. 51 Unde ergo notum est

quia non sunt dii, sed opera manuum

hominum, et nullum Dei opus in ipsis est. 52

Regem regioni non suscitant, neque pluviamhominibus dabunt. 53 Judicium quoque non

discernent, neque regiones liberabunt ab

injuria, quia nihil possunt, sicut corniculæinter medium cæli et terræ. 54 Etenim cum

inciderit ignis in domum deorum ligneorum,

argenteorum et aureorum, sacerdotes quidem

ipsorum fugient, et liberabuntur : ipsi vero

sicut trabes in medio comburentur. 55 Regi

autem et bello non resistent. Quomodo ergo

æstimandum est aut recipiendum quia dii

sunt ? 56 Non a furibus, neque a latronibus seliberabunt dii lignei, et lapidei, et inaurati, et

inargentati : quibus hi qui fortiores sunt, 57

aurum et argentum, et vestimentum quo

operti sunt, auferent illis, et abibunt, nec sibi

auxilium ferent. 58 Itaque melius est esse

regem ostentantem virtutem suam, aut vas in

domo utile, in quo gloriabitur qui possidet

illud, vel ostium in domo, quod custodit quæin ipsa sunt, quam falsi dii. 59 Sol quidem et

luna ac sidera, cum sint splendida et emissa

ad utilitates, obaudiunt : 60 similiter et fulgur

cum apparuerit, perspicuum est : idipsum

autem et spiritus in omni regione spirat : 61

et nubes, quibus cum imperatum fuerit a Deo

perambulare universum orbem, perficiunt

quod imperatum est eis : 62 ignis etiam

missus desuper, ut consumat montes et

silvas, facit quod præceptum est ei : hæcautem neque speciebus, neque virtutibus, uni

eorum similia sunt. 63 Unde neque

existimandum est, neque dicendum illos essedeos, quando non possunt neque judicium

judicare, neque quidquam facere hominibus.

64 Scientes itaque quia non sunt dii, ne ergo

timueritis eos. 65 Neque enim regibus

maledicent, neque benedicent. 66 Signa

etiam in cælo gentibus non ostendunt : nequeut sol lucebunt, neque illuminabunt ut luna.

67 Bestiæ meliores sunt illis, quæ possuntfugere sub tectum ac prodesse sibi. 68 Nullo

itaque modo nobis est manifestum quia sunt

dii : propter quod ne timeatis eos. 69 Namsicut in cucumerario formido nihil custodit,



14

tedy sposobem nie jest nam wiadomo, żeby byli bogami; przeto się nie bójcie. 69 - Bo

jak w ogrodzie ogórkowym straszydło

niczego nie strzeże, tak są ich bogowiedrewniani i srebrni i pozłoceni. 70 Takim

sposobem i w ogrodzie jest oset biały, naktórym wszelki ptak siada. Również bogowieich drewniani i pozłoceni i posrebrzeni

podobni są umarłemu, wrzuconemu dociemności. 71 Ze szkarłatu i z czerwonejfarby, które na nich butwieją, poznacie, żenie są bogami. Sami też na koniec zgryzieni

bywają i będą hańbą w krainie. 72 Lepszy

jest człowiek sprawiedliwy, który nie ma bałwanów, bo daleki będzie od pohańbienia.

ita sunt dii illorum lignei, et argentei, et

inaurati. 70 Eodem modo et in horto spina

alba, supra quam omnis avis sedet, similiter

et mortuo projecto in tenebris, similes sunt

dii illorum lignei, et inaurati, et inargentati.

71 A purpura quoque et murice, quæ supraillos tineant, scietis itaque quia non sunt dii :

ipsi etiam postremo comeduntur, et erunt

opprobrium in regione. 72 Melior est homo justus qui non habet simulacra, nam erit

longe ab opprobriis.



15

Documents

Proroctwo Barucha