PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z

• MUZYKI w klasach IV-VI szkoły podstawowej • MUZYKI w gimnazjum • Zajęć artystycznych muzycznych w gimnazjum

Opracowała Sylwia Wituła- Jedlińska

I. Kontrakt między nauczycielem i uczniem: 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Ocenie podlegają wszystkie formy aktywności ucznia. 3. Każdy uczeń powinien otrzymać w ciągu semestru minimum 4 oceny. 4. Sprawdziany są obowiązkowe, zapowiadane, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem

i podawany jest zakres sprawdzanych umiejętności i wiedzy. 5. Kartkówki nie muszą być zapowiadane. Niezapowiedziana kartkówka obejmuje jeden ostatni

temat, zapowiedziana- 3 ostatnie tematy. 6. Uczeń nieobecny na sprawdzianie jest zobowiązany napisać go w terminie uzgodnionym z

nauczycielem do 2 tygodni od powrotu do szkoły. 7. Uczeń ma prawo poprawić każdą niesatysfakcjonującą go ocenę, zgodnie z zasadami

określonymi w WSO, do 2 tygodni od jej otrzymania. Ocenę poprawia się tylko raz. 8. Po dłuższej, usprawiedliwionej nieobecności (powyżej 1 tygodnia) uczeń ma prawo nie być

oceniany do 3 dni po powrocie do szkoły. 9. Uczeń ma prawo zgłosić nieprzygotowanie do lekcji1 raz na semestr (uczeń zgłasza

nieprzygotowanie przed rozpoczęciem lekcji). Przez nieprzygotowanie do lekcji rozumiemy: brak pracy domowej, niegotowość do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji.

10. Niezgłoszenie przez ucznia nieprzygotowania do zajęć skutkuje wpisaniem oceny niedostatecznej.

11. Ocenę można uzyskać za aktywność na lekcji np.: zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, aktywną postawę na lekcji- pomysłowość, innowacyjność w aranżowaniu utworów, motywowanie kolegów, udział w dyskusji, w tzw. „burzy mózgów”, „poprowadzenie” lekcji przez uczniów w oparciu o zagadnienia i sugestie podane przez nauczyciela, przygotowanie mini- występów na lekcję, przygotowanie własnych propozycji piosenek, odpowiednio dobranych.

12. Ocenę można uzyskać za aktywność dodatkową np.: projekt, plakat, pomoc naukowa, prezentacja, występy na terenie szkoły i poza nią.

13. Uczeń, który otrzyma ocenę niedostateczną śródroczną musi ja zaliczyć do końca drugiego semestru, jeżeli chce uzyskać pozytywną ocenę końcoworoczną z przedmiotu. Zaliczenie może odbywać się w formie ustnej.

14. Uczeń ma obowiązek odrabiania zadań domowych. Za brak zadania domowego otrzymuje ocenę niedostateczną.

15. Wszystkie sprawy sporne, nie ujęte w PSO, rozstrzygane będą zgodnie z WSO oraz rozporządzeniami MEN.

II. Kryteria oceniania. (załącznik nr 1.) III. Obszary aktywności podlegające ocenianiu:

1. Rozumienie nazewnictwa muzycznego, pojęć muzycznych, znajomość ich definicji. 2. Znajomość i stosowanie poznanych wiadomości . . 3. Stosowanie wiedzy przedmiotowej w działaniach praktycznych. 4. Tworzenie wypowiedzi, wybór ich formy i sposobu realizacji ( gra, śpiew, taniec, słowo

mówione i pisane, własna improwizacja, proste kompozycje, nagranie, narzędzia internetowe) 5. Prezentowanie wyników swojej pracy w różnych formach. 6. Świadomy odbiór muzyki, interpretowanie wykonywanych utworów . 7. Słuchanie muzyki, rozpoznawanie, rozróżniania, omawianie jej cech. 8. Korzystanie z różnych źródeł informacji, w tym multimedialnych. 9. Przygotowywanie pomocy naukowych. 10. Własna inwencja twórcza, pomysłowość. 11. Aktywność na lekcjach, aktywność dodatkowa, własny wkład pracy ucznia.

IV. Formy aktywności

Sprawdzian/ test wiadomości Kartkówka Ćwiczenia praktyczne- śpiew, taniec, Konkurs Odpowiedź ustna Zadanie domowe Referat, Prezentacja multimedialna Praca w grupie Aktywność Projekt edukacyjny

Wagi ocen: Sprawdzian - 100% Test wiadomości - 90% Konkurs - 30% Ćwiczenia praktyczne - 60% Kartkówka - 60% Odpowiedź ustna - 80% Praca domowa/zadanie domowe - 20% Referat - 30% Prezentacja multimedialna - 60% Praca w grupie - 40% Aktywność - 60%

Projekt edukacyjny - 80% V. Kryteria ocen poszczególnych form aktywności • Uczeń otrzymuje z pracy pisemnej (sprawdziany, kartkówki) ocenę wg skali procentowej:

niedostateczną - od 0% do 30% punktów , dopuszczającą - od 31% do50 % punktów, dostateczną - od 51% do 70% punktów, dobrą - od 71% do 85% punktów, bardzo dobrą - od 86% do 95% celującą - od 96% do 100%

• Podczas wypowiedzi ustnych oceniane jest:

• wykazanie się wiedzą merytoryczną, • poprawne analiza i interpretacja tekstów kultury, • posługiwanie się prawidłowym nazewnictwem muzycznym.

Odpowiedzi ustne oceniane są według następujących zasad:

• stopień niedostateczny - uczeń nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności ujętych w podstawie programowej; mimo pomocy nauczyciela nie potrafi wyjaśnić podstawowych pojęć i zagadnień omawianych na lekcjach; uczeń odmówił odpowiedzi, wykazuje negatywne nastawienie do przedmiotu,

• stopień dopuszczający - z pomocą nauczyciela zna podstawowe pojęcia i zagadnienia omawiane na lekcjach; posiada wiedzę konieczną z punktu widzenia realizacji celów przedmiotu, śpiewa w grupie poprawnie na miarę swoich możliwości, wykazuje pozytywne nastawienie do przedmiotu,

• stopień dostateczny – uczeń opanował w podstawowym zakresie programowe wiadomości i umiejętności ujęte w podstawie programowej, zna i rozumie podstawowe terminy, nazewnictwo stosowane na lekcjach, śpiewa w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo lub w grupie,

• stopień dobry - odpowiedź zasadniczo samodzielna, uczeń zna i rozumie większość zagadnień, pojęć i terminów muzycznych omawianych na lekcjach; śpiewa w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo

• stopień bardzo dobry - uczeń opanował zakres wiadomości i umiejętności programowych, posługuje się poprawnie nazewnictwem muzycznym, swobodnie operuje pojęciami; śpiewa solowo, poprawnie intonacyjnie, wykazuje duże zaangażowanie na lekcjach,

• stopień celujący - uczeń posiada wiedzę w pełnym zakresie materiału programowego, jest samodzielny, wykazuje szczególne zainteresowanie przedmiotem, śpiewa poprawnie intonacyjnie, piosenki jedno- i dwugłosowe, kanony, wykazuje dużą aktywność muzyczną, artystyczną w szkole i poza nią, bierz udział w konkursach muzycznych i odnosi w nich sukcesy.

• Ocena pracy domowej:

• Uczeń ma obowiązek odrabiania zadań domowych. Sprawdzanie ilościowe odbywa się na każdej lekcji, a jakościowe może być przeprowadzone w formie kartkówek.

• Ocena z pracy domowej zależy od: - strony merytorycznej, - sposobu rozwiązania, - estetyki.

• Ocenianie innych form aktywność: • Zgłoszenie się „na ochotnika” do odpowiedzi ustnej z ostatnich 3 lekcji- oceniane jak

odpowiedź ustna. • Praca w grupie: stopień zaangażowania, efektywność, przyjmowanie i

wywiązywanie się z przyjętej w grupie roli, czas jej wykonania. • Aktywność na lekcjach- częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie prawidłowych

odpowiedzi, dyskutowanie poprawne merytorycznie, efektywny udział w „burzy mózgów”.

• Aktywność muzyczna związana z konkursami, przeglądami muzycznymi (poza lekcjami biologii):

- Za udział i duży wkład pracy- ocena bardzo dobra - Za uzyskanie wyróżnień i zdobycie miejsc- ocena celująca.

• Realizacja projektu edukacyjnego z muzyki i zajęć artystycznych muzycznych uwzględnia:

1. efekt końcowy (wytwór), a w szczególności: - zawartość merytoryczną, treści, - zgodność z tematem projektu, - oryginalność, - kompozycję, - stopnień wykorzystania materiałów źródłowych, - estetykę i staranność, - wartość dydaktyczną i wychowawczą.

2.wkład ucznia w realizację projektu, a w szczególności: - zaangażowanie ucznia, - pomysłowość i innowacyjność, - umiejętność pracy w grupie, - udziału w praktycznym wykonaniu, wielkość zadań, - stopień trudności zadań, - terminowość wykonania przydzielonych zadań,

- poprawność wykonania indywidualnie przydzielonych zadań, - pracowitość - udział w prezentacji.

3. ocena prezentacji dokonywana jest z uwzględnieniem:

- poprawności językowej, - specjalistycznego słownictwa, - efektów artystycznych, - atrakcyjności, - estetyki, - techniki prezentacji, - stopnia zainteresowania odbiorów, - poprawności udzielanych wyjaśnień, odpowiedzi odbiorcom.

• Kryteriami oceny referatów są: - selekcja informacji, - poprawność merytoryczna, - przetwarzanie informacji – nadawanie im innej formy, - samodzielne formułowanie opinii i wniosków.

VI. Sposób ustalania oceny śródrocznej i końcoworocznej.

1. Przy ustalaniu oceny śródrocznej i końcoworocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopnie ucznia z poszczególnych obszarów działalności według ustalonych wag.

2. Średnia ważona, obliczana wg wzoru: suma iloczynów ( suma ocen z każdego obszaru x waga ważności) / suma wag ważności jest oceną wyjściową do wystawienia oceny śródrocznej

Średnia ważona

niedostateczny dopuszczający dostateczny dobry Bardzo dobry

celujący

1-1,6 1,61-2,75 2,76-3,75 3,76-4,75 4,76-5,25 Powyżej 5,26

3. Przy wystawianiu tych ocen nauczyciel bierze również pod uwagę : • rozwój ucznia ( jakie czyni postępy w danym czasie); • wkład pracy w stosunku do zdolności; • samoocenę ucznia.

4. Ocena końcoworoczna wyliczana jest tak jak śródroczna, przy czym ocena śródroczna traktowana jest jak ocena ze sprawdzianu.

VII. Sposoby przekazywania rodzicom (prawnym opiekunom) informacji o postępach

i trudnościach ucznia w nauce.

Na początku roku szkolnego rodzice otrzymują kody dostępu do dziennika elektronicznego, dzięki którym mają możliwość na bieżąco śledzić oceny otrzymywane przez dzieci oraz kontaktować się z nauczycielami.

1. O sukcesach i niepowodzeniach ucznia rodzice (prawni opiekunowie) informowani są w czasie zebrań – wywiadówek przez wychowawcę ,w trakcie indywidualnych konsultacji z nauczycielem lub poprzez dziennik elektroniczny.

2. O wyjątkowych zaniedbaniach ucznia w zakresie przygotowania się do lekcji, oraz zagrożeniu oceną niedostateczną na półrocze lub koniec roku szkolnego nauczyciel informuje rodziców (prawnych opiekunów) w formie pisemnej zgodnie z WSO obowiązującym w Gimnazjum nr 3.

VIII. Informacja zwrotna

a) nauczyciel – uczeń : - nauczyciel informuje ucznia o wymaganiach edukacyjnych i kryteriach oceniania, - nauczyciel przekazuje uczniowi komentarz do każdej wystawionej oceny; - uczeń ma możliwość otrzymywania dodatkowych wyjaśnień i uzasadnień do

wystawionej oceny; - nauczyciel pomaga w samodzielnym planowaniu rozwoju ucznia; - nauczyciel motywuje ucznia do dalszej pracy.

b) nauczyciel – rodzice:

- nauczyciel informuje rodziców o wymaganiach i kryteriach oceniania; - nauczyciel informuje o aktualnym stanie rozwoju i postępów w nauce; - nauczyciel dostarcza rodzicom informacji o trudnościach ucznia; - nauczyciel dostarcza rodzicom informacji o uzdolnieniach ucznia; - nauczyciel daje wskazówki do pracy z uczniem; - podczas wywiadówek, indywidualnych konsultacji rodzic ma prawo wglądu do prac

pisemnych swojego dziecka.

c) nauczyciel-wychowawca klasy- dyrektor: - nauczyciel informuje wychowawcę klasy o aktualnych osiągnięciach ucznia; - nauczyciel informuje dyrekcję o sytuacjach wymagających jego zdaniem interwencji.

Rodzice (prawni opiekunowie) są zobowiązani do bieżącego śledzenia postępów w nauce swojego dziecka. IX. Warunki i tryb uzyskania wyższych niż przewidywane rocznych ocen

klasyfikacyjnych

Uczeń ma prawo do ubiegania się o wyższą niż przewidywana roczną ocenę klasyfikacyjną, jeśli spełnione są wszystkie poniższe warunki:

1. O ustalenie wyższej niż przewidywana oceny rocznej z biologii może starać się uczeń, który spełnia następujące warunki: - systematycznie uczęszczał na zajęcia, - ma usprawiedliwione wszystkie nieobecności na lekcjach z danego przedmiotu, - posiada systematycznie prowadzony zeszyt przedmiotowy, - odrabiał zadania domowe, - zaległości w nauce spowodowane usprawiedliwioną nieobecnością uzupełniał w wyznaczonym przez

nauczyciela terminie, - uczestniczył we wszystkich formach pisemnego sprawdzania wiadomości i otrzymał z nich pozytywne

oceny. 2. Uczeń składa pisemny wniosek wraz z uzasadnieniem do dyrektora, najpóźniej w terminie trzech dni od dnia

poinformowania go o przewidywanej ocenie. Podanie rozpatruje dyrektor. Decyzję odmowną uzasadnia. 3. Jeżeli spełnione są powyższe warunki, to na uzasadniony wniosek ucznia lub jego rodziców

(prawnych opiekunów) zgłoszony zgodnie z zapisem w Statucie Gimnazjum nr 3 uczeń może zdawać (w terminie ustalonym przez nauczyciela) dodatkowy sprawdzian obejmujący materiał całego roku. Aby uczeń otrzymał ocenę, o którą się ubiega, powinien ze sprawdzianu uzyskać stopień nie niższy od tej oceny. Ocena uzyskana w wyniku sprawdzianu nie może być niższa niż przewidywana.

X. Szczegółowe wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych i rocznych ocen (zał. nr 2)

XI. Oczekiwane osiągnięcia ucznia MUZYKA – klasy IV- VI 1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń:

• stosuje podstawowe pojęcia muzyczne (melodia, akompaniament, rytm, dźwięk, akord, gama, tempo);

• wykorzystuje w śpiewie oraz w grze na instrumentach znajomość pojęć i terminów muzycznych określających podstawowe elementy muzyki (melodię, rytm, harmonię, agogikę, dynamikę, artykulację);

• odczytuje i zapisuje elementy notacji muzycznej (nazwy siedmiu dźwięków gamy oraz ich położenie na pięciolinii, klucz wiolinowy, znaki graficzne pięciu wartości rytmicznych nut i pauz),

• poprawnie używa nazw podstawowych instrumentów muzycznych, głosów ludzkich (sopran, alt, tenor, bas) i zespołów wykonawczych(np. chór, orkiestra);

• określa charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych (poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka);

• wymienia nazwy epok w dziejach muzyki i potrafi wskazać kompozytorów reprezentatywnych dla baroku, klasycyzmu, romantyzmu i muzyki XX w.;

• korzysta z multimedialnych źródeł muzyki i informacji o muzyce.

2. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń: • poprawnie śpiewa z pamięci polski hymn narodowy oraz hymn Unii Europejskiej; • śpiewa ze słuchu (powtarza wzór lub powtarza i wykonuje z pamięci) lub z wykorzystaniem

nut (w zespole, solo, a cappella, z towarzyszeniem instrumentu) piosenki z repertuaru dziecięcego i popularnego, wybrane pieśni patriotyczne, kanony (minimum 10 różnorodnych utworów wokalnych w roku szkolnym);

• śpiewa, dbając o higienę głosu (stosuje ćwiczenia oddechowe, dykcyjne i emisyjne); • gra na instrumentach ze słuchu i z wykorzystaniem nut (solo i w zespole) melodie, schematy

rytmiczne, proste utwory i akompaniamenty (uczeń gra na jednym lub kilku instrumentach, do wyboru: dowolny instrument np. flet prosty, instrument klawiszowy, dzwonki, instrumenty perkusyjne);

• odtwarza ruchem i gestodźwiękami proste rytmy i schematy rytmiczne, wykonuje kroki, figury i układy taneczne poloneza i krakowiaka, wybrany taniec ludowy,

• tworzy proste struktury rytmiczne, sygnały dźwiękowe, swobodne akompaniamenty, prosty dwugłos, ilustracje dźwiękowe do scen sytuacyjnych, tekstów literackich i obrazów (samodzielnie lub pod kierunkiem nauczyciela);

• tworzy improwizacje ruchowe do muzyki; • tworzy według ustalonych zasad improwizacje wokalne i instrumentalne (ćwiczenie wykonuje

samodzielnie i pod kierunkiem nauczyciela, z wykorzystaniem instrumentów wskazanych w pkt. 4 lub wykonanych przez uczniów);

• tworzy wypowiedzi o muzyce za pomocą środków pozamuzycznych –odzwierciedla graficznie cechy muzyki i form muzycznych, rysuje, maluje, układa teksty do muzyki, opisuje słowami cechy i charakter słuchanych utworów.

3. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń: • świadomie odbiera muzykę – słucha (słuchanie analityczne, ukierunkowane przez nauczyciela

na wybrane cechy utworu) wybranych dzieł literatury muzycznej (w całości lub fragmentów) reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do XX w.) oraz dla muzyki jazzowej i rozrywkowej, słucha polskich pieśni patriotycznych oraz utworów ludowych w postaci oryginalnej i stylizowanej;

• rozpoznaje cechy i budowę utworu muzycznego – określa nastrój, tempo, dynamikę, fakturę jednogłosową i wielogłosową, rozróżnia podstawowe formy muzyczne (A, AB, ABA1, rondo, wariacje);

• rozróżnia podstawowe głosy ludzkie (sopran, alt, tenor, bas), rodzaje zespołu wykonawczego (soliści, orkiestra symfoniczna, różne typy chórów i zespołów), określa grupy instrumentów (strunowe – smyczkowe, szarpane, uderzane; dęte drewniane i blaszane; perkusyjne) i główne instrumenty z tych grup;

• rozpoznaje charakterystyczne cechy polskich tańców narodowych (poloneza, krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka);

• charakteryzuje wybrane utwory muzyczne wysłuchane i omówione na zajęciach oraz inne, określając cechy muzyki, które decydują o charakterze utworu;

• porządkuje chronologicznie postacie kompozytorów – J. S. Bach, W. A. Mozart, L. van Beethoven, F. Chopin, S. Moniuszko, W. Lutosławski;

• interpretuje (gra i śpiewa) utwory zgodnie ze wskazówkami wykonawczymi umieszczonymi w nutach oraz własnym odczuwaniem muzyki.

MUZYKA w gimnazjum 1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń:

• odczytuje i stosuje w praktyce podstawowe sposoby zapisu muzyki, korzysta z programów komputerowych służących do nagrywania i przetwarzania dźwięku;

• określa i rozróżnia podstawowe gatunki klasycznej muzyki wokalnej, wokalnoinstrumentalnej i instrumentalnej, wybrane rodzaje muzyki jazzowej, rozrywkowej i etnicznej;

• rozróżnia i klasyfikuje na podstawie źródeł dźwięku instrumenty muzyczne oraz rodzaje zespołów wykonawczych;

• stosuje podstawowe terminy dotyczące chronologii epok w historii muzyki i wskazuje kompozytorów reprezentatywnych dla kolejnych epok;

• charakteryzuje wybrane tańce różnych narodów; • zna instytucje kultury muzycznej (miejsca wykonywania różnych rodzajów muzyki); • wykorzystuje źródła informacji o muzyce (słowniki i encyklopedie muzyczne, Internet).

2. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń:

• gra lub śpiewa (forma aktywności muzycznej powinna być dostosowana do możliwości i zainteresowań ucznia i realizowana przede wszystkim w zespole) ze słuchu (powtarza wzór lub powtarza i odtwarza wzór z pamięci) oraz z nut piosenki młodzieżowe i turystyczne, pieśni historyczne, patriotyczne, ludowe oraz popularne melodie i tematy z literatury muzycznej, akompaniamenty do piosenek, kanony i proste melodie dwugłosowe; dba o higienę głosu;

• tańczy- wykonuje podstawowe figury taneczne wybranych tańców, • tworzy wokalne i instrumentalne wypowiedzi dźwiękowe o różnych funkcjach (np.

akompaniament instrumentalny do piosenek, ilustracje muzyczne do treści literackich i plastycznych, własne melodie), improwizuje (np. melodie do podanego tekstu – samodzielnie lub pod kierunkiem nauczyciela, solowo lub w zespole);

• wypowiada się o muzyce – opisuje typowe cechy epok w dziejach muzyki i cechy słuchanych utworów, charakteryzuje estetykę utworu i jego wykonanie.

3. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń: • świadomie odbiera muzykę – rozpoznaje cechy utworu muzycznego (rodzaje faktury

muzycznej: jednogłosową i wielogłosową, wybrane formy muzyki wokalnej i instrumentalnej);

• określa różnorodne funkcje muzyki użytkowej i artystycznej; • rozpoznaje w utworach rytmy polskich tańców narodowych oraz popularnych tańców

towarzyskich; • rozpoznaje aparat wykonawczy muzyki wokalnej, instrumentalnej i wokalnoinstrumentalnej

(orkiestra, zespół kameralny, solista, chór, rodzaje głosów żeńskich i męskich oraz instrumenty orkiestrowe);

• ocenia i wartościuje muzykę oraz jej wykonanie, uzasadniając swoje poglądy, dostrzega

wartość muzyki ludowej, wartościuje różne kierunki muzyki jazzowej i rozrywkowej – młodzieżowej;

• porządkuje chronologicznie epoki muzyczne, przyporządkowując im reprezentatywnych dla nich kompozytorów oraz utwory muzyczne wysłuchane i omówione na lekcjach;

• wybiera sposób wykonania utworu (ruchem, wokalnie lub na instrumencie) i jego interpretacji.

ZAJĘCIA ARTYSTYCZNE w gimnazjum- muzyka 1. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji- percepcja sztuki. Uczeń:

• aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym szkoły i środowiska, • stosuje podstawowe zasady związane ze śpiewem zespołowym, • współpracuje z zespołem według ustalonych reguł, • zna rolę i zadania dyrygenta (lidera zespołu), • zna i stosuje zasady zachowania estradowego.

2. Tworzenie wypowiedzi- ekspresja przez sztukę. Uczeń:

• stosuje różne rodzaje aktywności muzycznej, • tworzy wokalne wypowiedzi dźwiękowe o różnych funkcjach, • wykonuje improwizacje głosowe, • współtworzy opracowania utworów na zespół wielogłosowy.

3. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:

• świadomie wybiera repertuar, dokonuje oceny jego trudności, wartości, atrakcyjności, • rozpoznaje i określa elementy muzyki oraz budowę utworu muzycznego, • interpretuje wykonane utwory zgodnie z ich stylem i przeznaczeniem.

XII. Dostosowanie wymagań dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się.

1. Symptomy trudności: • trudności z wykonywaniem bardziej złożonych zadań, • trudność z pamięciowym przyswajaniem i/lub odtwarzaniem z pamięci wyuczonych treści • problem z rozumieniem poleceń, • potrzeba większej ilości czasu na zrozumienie i wykonanie zadania.

2. Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych

i edukacyjnych uczniów: • szerokie stosowanie zasady poglądowości, • podawanie poleceń w prostszej formie, • wydłużanie czasu pracy na wykonanie zadania, • podchodzenie do ucznia w sposób indywidualny, mobilizowanie do działań, • pozytywne motywowanie ucznia, • otwieranie ucznia na świat muzyki, • dostosowanie wymagań do predyspozycji muzycznych ucznia, docenienie jego wysiłku,

pozytywnego podejścia do przedmiotu.

XII. Ewaluacja PSO PSO podlega ewaluacji po upływie każdego roku szkolnego.

Zał. 1 Kryteria oceniania z muzyki w gimnazjum Ocena niedostateczna Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:

� nie wykonuje poleceń nauczyciela, � nie zna podstawowych piosenek i pieśni, � nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, � nie włącza się do realizacji zadań na lekcjach.

Ocena dopuszczająca Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

� radzi sobie z pismem nutowym, � zna wyuczone pieśni, które śpiewa poprawnie na miarę swoich możliwości, � wykazuje minimum wiadomości muzycznych, wiadomości programowych

niezbędnych do dalszego kształcenia się, � przynosi konieczne do zajęć pomoce dydaktyczne, np. podręcznik, � regularnie uczęszcza na zajęcia.

Ocena dostateczna Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który ponadto:

� posługuje się zapisem nutowym w stopniu elementarnym, � ma poczucie rytmu, potrafi „wystukać” określony rytm, � śpiewa piosenki jednogłosowe, � umie rozpoznać instrumenty muzyczne i zespoły muzyczne, � zna ludowe obrzędy i zwyczaje polskie, � zna i rozpoznaje narodowe tańce polskie, � potrafi zaśpiewać najważniejsze pieśni patriotyczne ( np. hymn Polski, „Rota” ), � wykazuje się znajomością słów do piosenek.

Ocena dobra Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który ponadto:

� posługuje się zapisem nutowym w stopniu elementarnym, � rozróżnia instrumenty muzyczne i zespoły muzyczne, � analizuje utwory instrumentalne i pieśni, � śpiewa piosenki jednogłosowe, � przyporządkowuje dany utwór do danej epoki historycznej, � zna twórczość słynnych kompozytorów ( np. Chopin, Moniuszko ).

Ocena bardzo dobra Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który ponadto:

� potrafi posługiwać się zapisem nutowym, � posiada umiejętność rozpoznawania instrumentów i zespołów muzycznych, � potrafi zanalizować materiał dźwiękowy piosenek i utworów instrumentalnych,

� posiada umiejętność prawidłowej interpretacji utworów: uwzględniając oznaczenia dynamiki, tempa, artykulacji,

� potrafi wymienić przykłady słynnych śpiewaków, wirtuozów, � potrafi śpiewać poprawnie intonacyjnie piosenki i kanony, � orientuje się w życiorysach, twórczości sławnych kompozytorów, � umie scharakteryzować pod względem muzycznym dany okres historyczny ( np.

średniowiecze, renesans, itp. ).

Ocena celująca Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który ponadto:

� gra na instrumencie, � potrafi trafnie analizować słuchane utwory, dzielić się spostrzeżeniami na ich temat, � wykazuje się wiedzą obejmującą pełny zakres materiału programowego, � bierze udział w konkursach muzycznych szkolnych i pozaszkolnych, � działa w zespole muzycznym w ramach kółka muzycznego.

Kryteria oceniania Zajęcia artystyczne w gimnazjum- muzyka

Kryteria oceny uczniów powinny być ukierunkowane przede wszystkim na zakres realizacji przez uczniów celów:

1. wychowawczych : � czynne uczestnictwo w zajęciach, � wykazywanie pozytywnej motywacji do przedmiotu, � umiejętności samodzielnego wykonywania zadań, � mobilizowania kolegów do aktywności, � integrowanie, systematyzowanie i konstruowanie zadań,

2. kształcących : � osiągnięcia w zakresie umiejętności śpiewu, gry na instrumentach

i ćwiczeń ruchowych, � umiejętność obserwacji słuchanych utworów i ich analizowania, � umiejętność wartościowania i oceniania muzyki,

3. poznawczych : � realizacja zadań z zakresu percepcji muzyki, � znajomość poznanej literatury muzycznej, � znajomość opanowanej wiedzy muzycznej.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: � wykazuje zainteresowanie przedmiotem � regularnie uczęszcza na zajęcia, � wykazuje minimum wiadomości i umiejętności muzycznych, � śpiewa poprawnie na miarę swoich możliwości,

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który ponadto: � wykazuje pozytywny stosunek do przedmiotu, � czynnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych, � podpisuje nazwami solmizacyjnymi nuty ćwiczeń wokalnych, � wystukuje proste rytmy muzyczne, � śpiewa w grupie z poprawną dykcją i postawą śpiewaczą ćwiczenia i piosenki

(alternatywnie: grać na instrumencie), � starannie prowadzi zeszyt muzyczny.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który ponadto : � wyjaśnia znaki pisowni muzycznych znajdujących się w zapisie nutowym � wymienia kilka przejawów życia społecznego związanych z muzyką, � wymienia rodzaje stylów muzycznych, � wymienia podstawowe formy muzyczne, � śpiewa piosenki jednogłosowe, � analizuje słuchane utwory muzyczne.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który ponadto :

� wykazuje się dużą aktywnością na zajęciach lekcyjnych, � śpiewa poprawnie intonacyjnie piosenki, kanony, � proponuje utwory, piosenki do opracowania na zajęciach, wykazuje się wyczuciem

muzycznym

� posługuje się zapisem nutowym, � jest świadomy znaczenia meliki i rytmiki w melodii, � rozpoznaje instrumenty muzyczne w słuchanych utworach muzycznych, � posiada umiejętność prawidłowej interpretacji utworów: uwzględniając oznaczenia

dynamiki, tempa, artykulacji, � wyjaśnia znaczenie dynamiki w różnych gatunkach muzycznych, � rozpoznaje i wykonuje charakterystyczne rytmy tańców i gatunków muzycznych:

samba, czardasz, tango, tarantela, habanera, lezginka, marsz, menuet, polonez, kujawiak, swing,

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który ponadto :

� śpiewa poprawnie intonacyjnie pieśni jedno i dwugłosowe, z zachowaniem prawidłowej postawy śpiewaczej lub gra na instrumencie

� wykazuje aktywność artystyczną muzyczną na terenie szkoły lub poza nią, � systematyzuje i integruje posiadaną wiedzę, � trafnie analizuje słuchane utwory i chętnie dzieli się spostrzeżeniami na ich temat, � wykazuje się pomysłowością i kreatywnością w opracowywaniu piosenek,

różnorodnego materiału muzycznego.

Kryteria oceniania z przedmiotu muzyka: kl. IV – VI

Ocena niedostateczna Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:

� nie wykonuje poleceń nauczyciela, � nie zna podstawowych piosenek i pieśni, � nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, � nie włącza się do realizacji zadań na lekcjach.

Ocena dopuszczająca Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

� wykazuje zainteresowanie przedmiotem, � regularnie uczęszcza na zajęcia, � wykazuje minimum wiadomości i umiejętności muzycznych, � śpiewa poprawnie na miarę swoich możliwości, � posiada prowadzony na bieżąco zeszyt muzyczny.

Ocena dostateczna Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który ponadto:

� śpiewa w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo lub w grupie � ma poczucie rytmu, umie „wystukać” proste rytmy � posługuje się zapisem nutowym w stopniu elementarnym � umie rozpoznać najpopularniejsze instrumenty muzyczne � wymienia polskie obrzędy ludowe, � zna narodowe tańce polskie.

Ocena dobra Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który ponadto:

� śpiewa w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo � posługuje się zapisem nutowym, � rozróżnia instrumenty muzyczne i zespoły muzyczne, � analizuje nastrój, wrażenia, odczucia podczas słuchania utworów, � kojarzy sylwetki słynnych kompozytorów ( np. Chopina), ich twórczość, � maszeruje, biega, tańczyć itp. w rytm muzyki.

Ocena bardzo dobra Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który ponadto:

� wykazuje się bardzo dobrą wiedzą z zakresu zagadnień muzycznych, � jest zaangażowany, staranny i zdyscyplinowany w dziedzinie muzyki, � potrafi śpiewać poprawnie intonacyjnie piosenki i kanony � posiada umiejętność prawidłowej interpretacji słuchanych utworów, � orientuje się w życiorysach, twórczości sławnych kompozytorów, � zna na pamięć pieśni obowiązkowe, � prowadzi starannie zeszyt przedmiotowy,

Ocena celująca Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który ponadto:

� śpiewa poprawnie intonacyjnie pieśni jedno i dwugłosowe, z zachowaniem prawidłowej postawy śpiewaczej lub gra na instrumencie

� wykazuje aktywność artystyczną muzyczną na terenie szkoły i poza nią, � wykazuje się pomysłowością, kreatywnością w opracowywaniu piosenek,

różnorodnego materiału muzycznego. � ma pozytywną motywację do działań muzycznych i motywuje innych.

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z muzyki w gimnazjum.

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - potrafi bezbłędnie i z właściwą interpretacją zaśpiewać pieśni objęte programem nauczania oraz realizowane dodatkowo pieśni popularne - umie grać z nut lub ze słuchu melodie na instrumentach - umie zaakompaniować na instrumencie do piosenki - rozpoznaje i nazywa style muzyczne - rozpoznaje utwory z poznanej na lekcjach literatury muzycznej - umie określić aparat wykonawczy w słuchanych utworach - aktywnie uczestniczy w szkolnym życiu muzycznym- konkursach, festiwalach, zespole muzycznym, akademiach, apelach itp. - zna starożytne przykłady związane z muzyką - potrafi wyjaśnić znaczenie kultury rycerskiej dla rozwoju muzyki świeckiej - zna znaczenie „Bogurodzicy” dla Polaków - umie zaśpiewać w kanonie z nauczycielem lub innym uczniem (np. kanon renesansowy „Wiwat szkoła”) - potrafi zaobserwować pojawianie się tematu w „Fudze c-moll” J.S. Bacha - zna rozmieszczenia instrumentów w orkiestrze symfonicznej - zna podstawowe formy muzyczne w klasycyzm (np. sonata, symfonia) - zna najważniejszych twórców barokowych oper - zna tytuły polskich dzieł operowych - zna nazwiska wirtuozów fortepianu - ma wiadomości dotyczące konkursów i festiwali chopinowskich -rozumie rolę opery jako elementu życia muzycznego i kulturalnego XIX –wiecznej Europy - umie wymienić tytuły musicali zrealizowanych w Polsce - rozumie znaczenie wpływu pierwiastków narodowych na rozwój muzyki europejskiej, - zna nazwiska wybitnych twórców muzyki XX wieku - rozumie, jakie znaczenie ma twórczość poznanych kompozytorów dla polskiej kultury -potrafi podać nazwiska osób, które odegrały ważną rolę w historii Polski, - zna nazwiska najsłynniejszych tancerzy baletowych - umie odnaleźć informacje na temat festiwali jazzowych odbywających się w Polsce - umie określić charakter, treść i aparat wykonawczy w słuchany utworach. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - potrafi bezbłędnie zaśpiewać pieśni objęte programem nauczania -rozpoznaje utwory muzyczne z literatury obowiązkowej - rozpoznaje formy muzyczne i brzmienie instrumentów - potrafi wymienić nazwy starożytnych instrumentów i rozpoznać je na ilustracji - wie, co to są utwory polifoniczne - zna treści i okoliczności powstania pieśni „Gaude, mater Polonia” - potrafi wyjaśnić znaczenie twórczości kompozytorów niderlandzkich i włoskich dla rozwoju muzyki, - wie, jaką tematykę poruszano w madrygałach i motetach - umie wyjaśnić, dlaczego M. Gomółka nazwany został pierwszym narodowym kompozytorem polskim - umie wymienić cechy sztuki baroku, rozróżnić styl barokowy od klasycznego - umie wymienić najwybitniejsze dzieła J.S. Bacha, J.F. Haendla, J. Haydna, W.A. Mozarta i L. van Beethovena,

- rozpoznaje polskie utwory ludowe - zna nazwiska autorów utworów patriotycznych okresu klasycyzmu - potrafi wyjaśnić różnicę między tańcem ludowym a narodowym - potrafi wymienić wybitnych przedstawicieli romantyzmu np. poetów, pisarzy, malarzy - potrafi rozpoznać utwory F. Chopina spośród innych przykładów - potrafi wymienić najwybitniejszych artystów romantyzmu i podać przykłady ich dzieł - wie gdzie i kiedy powstały pierwsze operetki i musicale - zna treść Halki i Strasznego Dworu - potrafi wyjaśnić, dlaczego Moniuszkę nazywamy ojcem opery narodowej i pieśni artystycznej - zna najważniejsze szkoły narodowe w muzyce - wie na czym polega aleatoryzm i dodekafonia - unie wymienić nazwiska kompozytorów polskich działających w początkach XX wieku - zna historię powstania poznanych na lekcji pieśni z czasów wojennych -umie wymienić tytuły najwybitniejszych dzieł baletowych i nazwiska kompozytorów - zna historię jazzu - umie podać przykłady filmów, z których muzyka stała się np. przebojem - umie podać przykłady poezji śpiewanej. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - potrafi przy pomocy nauczyciela zaśpiewać poznane pieśni poprawnie pod względem muzycznym - zna najważniejsze postaci z historii muzyki i wymienia przykłady ich dzieł - rozpoznaje niektóre instrumenty i utwory muzyczne - potrafi opowiedzieć o swoich odczuciach po wysłuchaniu utworu - umie wymienić cechy sztuki romańskiej i gotyckiej - zna nazwiska najwybitniejszych artystów renesansu - zna sytuację Polski z czasów baroku - rozumie różnice między oratorium i operą - rozumie znaczenie twórczości J. S. Bacha dla rozwoju muzyki europejskiej - rozpoznaje polski folklor - potrafi podać przykłady wybitnych Polaków epoki klasycyzmu i preromantyzmu - umie wykonać figury poloneza w parze - zna główne cechy romantyzmu - umie odszukać informacje dotyczące konkursów i festiwali chopinowskich - wie, jaka tematyka interesowała romantyków - zna tytuły wybranych dzieł operowych - potrafi wyjaśnić zjawisko prądów narodowych w muzyce XIX wieku, biorąc pod uwagę sytuację Polski - zna terminy: etnografia, artystyczne opracowanie dzieł muzycznych - wie, który z kompozytorów zapoczątkował odejście od systemu tonalnego - umie wyjaśnić znaczenie twórczości K. Szymanowskiego dla rozwoju kultury polskiej - potrafi wyjaśnić rolę choreografa w przygotowaniu baletu - umie wymienić najwybitniejszych muzyków jazzowych Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - potrafi przy pomocy nauczyciela zaśpiewać kilka pieśni - potrafi wystukać akompaniament rytmiczny do piosenki - opanował podstawowe wiadomości z historii muzyki - rozpoznaje brzmienie niektórych instrumentów

- rozpoznaje niektóre z polskich tańców narodowych - zna historię i okoliczności powstania Mazurka Dąbrowskiego

-umie rozpoznać rytmy tańców narodowych i wystukać rytm poloneza - umie wymienić sytuacje, w jakich muzyka towarzyszyła ludziom od starożytności - potrafi wymienić nazwę i podać cechy chorału gregoriańskiego - potrafi omówić funkcję muzyki kościelnej w średniowieczu - rozumie budowę kanonu - zna nazwiska polskich kompozytorów doby renesansu - zna nazwy instrumentów popularnych w renesansie - umie wymienić elementy składowe opery, -zna tytuły pierwszych oper i wie kto sprowadził operę do Polski - zna nazwiska polskich twórców epoki baroku - potrafi zanucić temat z Wiosny z „Czterech pór roku” - zna podstawowe fakty z życia kompozytorów : J.S. Bacha, J.F. Haendla, J. Haydna, W.A. Mozarta i L. van Beethovena, - rozumie pojęcia: wolny artysta, wirtuoz - zna podstawowe fakty z życia kompozytora F. Chopina S. Moniuszko - wie jakie elementy składają się na przedstawienie operowe - zna tematykę polskich pieśni ludowych - wie, skąd pochodzi nazwa impresjonizm

- zna podstawowe fakty z życia i twórczości K. Szymanowskiego - rozumie, jaką rolę odegrały pieśni wojenne w czasach walki o wolność i niepodległość Polski - umie podać tytuł baletu klasycznego i współczesnego - potrafi wymienić podstawowe instrumenty zespołu jazzowego - zna nazwiska najwybitniejszych polskich twórców muzyki filmowej - rozumie znaczenie pojęć: media, teledysk, reklama, efekty specjalne, recenzja Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - potrafi w grupie zaśpiewać poznaną na lekcji pieśń - potrafi wyklaskać, wystukać proste schematy rytmiczne - zna najwybitniejszych polskich kompozytorów -umie w grupie, bądź samodzielnie zaśpiewać hymn państwowy - zna nazwy polskich tańców narodowych - potrafi podać funkcje muzyki pierwotnej i w czasach antycznych - odróżnia śpiew jednogłosowy od wielogłosowego - zna tytuły najważniejszych średniowiecznych zabytków polskiej literatury muzycznej - zna nazwy średniowiecznych rycerzy- śpiewaków - potrafi rozróżnić utwór renesansowy od średniowiecznego - zna terminy: mecenas sztuki, złoty wiek , opera - wie, kim był A. Vivaldi i zna tytuł jego dzieła (Cztery pory roku) - potrafi słuchowo odróżnić barwę organów od klawesynu - zna Odę do radości, jako hymn UE - potrafi umieścić romantyzm na osi czasu - wie na jakim instrumencie grał F. Chopin i potrafi wymienić , jakie utwory tworzył - umie wymienić rodzaje pieśni: zwrotkowa, balladowa -zna nazwiska najwybitniejszych kompozytorów oper - zna nazwę charakterystycznego tańca związanego z operetką (kankan), kojarzy go - zna nazwisko „króla walca”: J. Straussa

- umie podać tytuły oper narodowych -wie, czym zajmował się Oskar Kolberg - potrafi wymienić nowe kierunki w muzyce XX wieku - wie, do muzyki jakich regionów nawiązywał w swej twórczości K. Szymanowski - potrafi powiązać pieśni z wydarzeniami historycznymi - umie wyjaśnić, czym jest balet - wie, z jakiej tradycji muzycznej wyrósł jazz - wie, jakie role pełni muzyka w filmie, - wie, co to jest poezja śpiewana

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć artystycznych z muzyki w gimnazjum. KLASA II gim Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien :

� śpiewać w grupie poprawnie na miarę swoich możliwości. � rozpoznawać instrumenty muzyczne w słuchanych utworach muzycznych, � podpisać nuty ćwiczeń wokalnych, � wymienić polskie tańce narodowe, � taktować na 2,3,4, � realizować proste układy taneczne, � grać na prostych instrumentach perkusyjnych, � wykazywać pozytywne nastawienie do przedmiotu.

Na ocenę dostateczną uczeń powinien ponadto: � śpiewać w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo lub w grupie ( w tym: „Serce

w plecaku”, „Żeby Polska była Polską”, „Jakże wybrać się do Ciebie”, kolędy, „Sen o Warszawie”, i inne)

� omówić pięć przejawów uczestnictwa muzyki w życiu społecznym, � wymienić kilka przykładów rytmu w przyrodzie, architekturze, mechanice, itp. � wymienić kilka i objaśni kilka oznaczeń dynamicznych, � wiedzieć, co to jest opera, aria � rozróżnić rytmy samby, czardasza, tanga, marsza � wymienić i objaśnić kilka oznaczeń dynamicznych � kojarzyć czym jest rytm i metrum.

Na ocenę dobrą uczeń powinien ponadto: � zaśpiewać w grupie właściwą postawą śpiewaczą piosenki nauczane na lekcjach � omówić kierunek zwany weryzmem, � wymienić cechy meliki i rytmu występujące w różnych rodzajach melodii, � analizować i interpretować słuchane utwory np. Aria z opery Carmen, Czardasz (V.

Monti), Marsz Radetzkiego,

� kojarzyć sylwetki omawianych na lekcji kompozytorów, � omówić działanie metronomu, � wyjaśnić grę rubato, � wyjaśnić pojęcie barwy dźwięku.

Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien ponadto: � zaśpiewać solo bądź w grupie poprawnie intonacyjnie piosenki nauczane na lekcjach, � ocenić trzy poznane gatunki muzyki i omówić ich zastosowanie w życiu społecznym, � wykonać charakterystyczne rytmy czardasza i tanga, � omówić charakter poznanych gatunków muzyki: czardasza, tanga i piosenki

zaangażowanej, � omówić i zinterpretować rytm jako decydujący element poznanych gatunków muzyki:

taranteli, marsza i ludowej melodii hiszpańskiej, � omówić znaczenie tempa w czardaszu, serenadzie i kolędzie � omówić znaczenie dynamiki w słuchanych utworach, � wymienić kilka instrumentów grających ciemną i jasną barwę dźwięku,

� wykazywać się dużym zaangażowaniem na lekcjach.

Na ocenę celującą uczeń powinien ponadto: � zaśpiewać solowo właściwą postawą śpiewaczą poprawnie intonacyjnie piosenki

nauczane na lekcjach, � zapisać i wykonać rytm „Brasileiry” D. Milhauda oraz go wykonać, � wykonać rytm melodii hiszpańskiej „Jakże wybrać się do Ciebie”, � wymienić i objaśnić wszystkie omawiane oznaczenia tempa, � wymienić i objaśnić wszystkie omawiane oznaczenia dynamiczne, � wykonać rytm „Habanery” G. Bizeta oraz „Tańca dziewcząt” A. Czaczaturiana, � omówić i zinterpretować wpływ barwy dźwięku na charakter i nastrój słuchanych

utworów, � systematyzować i integrować posiadaną wiedzę, � wykazywać aktywność artystyczną muzyczną na terenie szkoły lub poza nią.

KLASA III gim Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien :

� śpiewać w grupie poprawnie na miarę swoich możliwości. � rozpoznawać instrumenty muzyczne w słuchanych utworach muzycznych, � podpisać nuty ćwiczeń wokalnych, � wiedzieć kim są wykonawcy muzyki, � realizować proste układy taneczne, � grać na prostych instrumentach perkusyjnych, � wykazywać pozytywne nastawienie do przedmiotu.

Na ocenę dostateczną uczeń powinien ponadto: � śpiewać w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo lub w grupie ( w tym:

„Mury”, „Nasza tratwa”, „Takie tango”, „Ciągle pada”, „Remedium” i inne) � kojarzyć, co to jest harmonia � wyjaśnić co to jest głos ludzki, śpiew, � wymienić części okresu muzycznego, � wymienić podstawowe formy muzyczne, � rozróżnić rytm habanery, � wiedzieć, co to jest marsz wojskowy, � wymienić okresy stylistyczne rozwoju muzyki.

Na ocenę dobrą uczeń powinien ponadto: � zaśpiewać w grupie z właściwą postawą śpiewaczą piosenki nauczane na lekcjach � wyjaśnić pojęcia: harmonii, homofonii, polifonii, � wiedzieć, jak powstała piosenka „Mury” � analizować i interpretować słuchane utwory np. „Marsz wojskowy D- dur op. 51 nr 1”

F. Schuberta, „Lezginka” z baletu „Gajane” A. Czaczaturiana, Marsz weselny ze suity „Sen nocy letniej” F. Mendelssohna,

� kojarzyć sylwetki omawianych na lekcji kompozytorów

Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien ponadto: � zaśpiewać solo bądź w grupie poprawnie intonacyjnie piosenki nauczane na lekcjach, � wymienić kilku wykonawców instrumentalnych i wokalnych, � na podstawie wysłuchanych utworów: lezginki, menueta i tanga omówić w jaki sposób

harmonia wpływa na charakter słuchanych utworów, � omówić podstawowe formy muzyczne, � omówić budowę najprostszego dzieła muzycznego � wymienić poznane gatunki muzyczne, � wykazywać się dużym zaangażowaniem na lekcjach.

Na ocenę celującą uczeń powinien ponadto: � zaśpiewać solowo właściwą postawą śpiewaczą poprawnie intonacyjnie piosenki

nauczane na lekcjach, � wyjaśnić, w jaki sposób dobór instrumentów i wykonawców wpływa na charakter

słuchanych utworów: pieśni religijnej, poloneza i ludowej piosenki irlandzkiej, � wykonać charakterystyczny rytm „Lezginki” A. Czaczaturiana, � wykonać rytm rapu w piosence S. Krajewskiego „Ciągle pada” � wiedzieć, jak zbudowana jest sonata i suita, � wymienić i omówić kilka stylów muzycznych � systematyzować i integrować posiadaną wiedzę, � wykazywać aktywność artystyczną muzyczną na terenie szkoły lub poza nią.

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z muzyki w klasach IV-VI

KLASA IV Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:

• wymienić polskie tańce narodowe

• wymienić obrzędy i obyczaje ludowe

• wykonać w grupie zabawy rytmiczne i ruchowe do piosenek

• wymienić podstawowe pojęcia i terminy muzyczne

• określić nastrój słuchanego utworu

• śpiewać poprawnie na miarę swoich możliwości.

Na ocenę dostateczną uczeń powinien ponadto: • maszerować w rytm muzyki

• wymienić nazwy poznanych form muzycznych

• wymienić głosy wokalne

• odtworzyć ruchem kroki, układy taneczne poloneza, krakowiaka lub innych tańców ludowych

• śpiewać w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo lub w grupie

Na ocenę dobrą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać w grupie właściwą postawą śpiewaczą piosenki nauczane na lekcjach

• zaśpiewać z pamięci pieśni obowiązkowe : hymn państwowy i hymn harcerski

• określić charakter i nastrój słuchanego utworu F. Chopina – Preludium Des- dur op. 28 nr 15 – Deszczowe

• rozróżnić kontrastujące części słuchanego utworu L. van Beethovena- Dla Elizy

• rozpoznać instrumenty w słuchanych utworach: F. Chopin- Polonez A- dur op. 40 nr1, G. Bacewicz- Oberek

Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać solo bądź w grupie poprawnie intonacyjnie piosenki nauczane na lekcjach

• omówić obrzędy i obyczaje ludowe: kolęda, marzanna, dyngus, sobótka, gaik, szopka

• scharakteryzować polskie tańce narodowe

• zauważyć zmiany dynamiczne w słuchanym utworze F. Chopina- Mazurek D- dur op. 33 nr2

• zauważyć motyw piosenki ludowej w słuchanym utworze F. Chopina – Mazurek g-moll op. 24 nr 1,

Na ocenę celującą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać solowo właściwą postawą śpiewaczą poprawnie intonacyjnie piosenki

nauczane na lekcjach

• rozpoznać nazwy literowe i solmizacyjne nut na pięciolinii w obrębie oktawy razkreślnej

• zdefiniować budowę formalną utworów : AB, ABA, ronda,

• rozpoznać charakterystyczne fragmenty następujących utworów:

- F. Chopin- Polonez A- dur op. 40 nr1 - M. K. Ogiński- Polonez Pożegnanie Ojczyzny - L. van Beethoven - Dla Elizy - F. Chopin – Preludium Des- dur op. 28 nr 15 Deszczowe - F. Chopin - Etiuda c-moll op. 10 nr 12 Rewolucyjna.

KLASA V Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:

• omówić rolę dyrygenta orkiestry i chóru

• opisać nastrój słuchanego utworu R. Schumana- Marzenie

• wykonać w grupie zabawy rytmiczne i ruchowe do piosenek

• maszerować, ruszać się i podskakiwać w rytm muzyki

• wymienić podstawowe pojęcia i terminy muzyczne

• rozpoznać rodzaj głosu śpiewaka w arii Skołuby z opery – Straszny dwór

• wymienić przykłady instrumentów strunowych

• wrażenia muzyczne podczas słuchania utworów zinterpretować plastycznie

• śpiewać poprawnie na miarę swoich możliwości.

Na ocenę dostateczną uczeń powinien ponadto: • opisać charakter polskich tańców narodowych: poloneza, mazura, kujawiaka w

słuchanych utworach F. Chopina, S. Moniuszki i H. Wieniawskiego

• słuchając Źródła Aretuzy – K. Szymanowskiego opisać jego nastrój

• wymienić instrumenty smyczkowe

• omówić rolę pudła rezonansowego i smyczka

• zauważyć instrumenty grające w serenadzie W.A. Mozarta- Eine Kleine Nachtmusik

• wymienić najważniejsze opery i pieśni S. Moniuszki

• śpiewać poprawnie piosenki jednogłosowe solo lub w grupie.

Na ocenę dobrą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać w grupie właściwą postawą śpiewaczą piosenki nauczane na lekcjach

• zaśpiewać z pamięci pieśni obowiązkowe : Życzenie i Prząśniczka

• omówić treść poematu symfonicznego Wełtawa w trakcie słuchania utworu,

• zauważyć części słuchanych utworów w formach: AB, ABA, ronda i wariacji,

• opisać sposób powstawania dźwięku w instrumentach strunowych,

• rozpoznać nazwy literowe nut na pięciolinii w obrębie oktawy razkreślnej,

Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien ponadto:

• zaśpiewać solo bądź w grupie poprawnie intonacyjnie piosenki nauczane na lekcjach,

• podać różnice w budowie form AB, ABA, ronda i wariacji,

• omówić treść arii Skołuby z opery S. Moniuszki- Straszny dwór,

• dokonać klasyfikacji instrumentów strunowych oraz podać przykłady ,

• omówić zmiany w muzyce słuchanych utworów: - W. A. Mozart – Wariacje „Oh, vous dirai – je maman”,

- L. van Beethoven – Wariacje „Nel cor piu” • znać terminy i pojęcia muzyczne.

Na ocenę celującą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać solowo właściwą postawą śpiewaczą poprawnie intonacyjnie piosenki

nauczane na lekcjach

• zauważyć podobieństwa, różnice i powtórzenia w słuchanym Mazurku C-dur F. Chopina,

• rozpoznać charakterystyczne fragmenty następujących utworów: - F. Chopin- Polonez As- dur op. 53 - S. Moniuszko – aria Skołuby - A. Dworak - Humoreska - W. A. Mozart – Serenada Eine Kleine Nachtmusik - H. Wieniawski – Kujawiak - S. Moniuszko – Przylecieli sokołowie.

• wykazywać się dużą aktywnością artystyczną muzyczną.

KLASA VI Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:

• omówić skład instrumentów w kapeli ludowej oraz sposób nauki gry,

• wykonać w grupie zabawy rytmiczne i ruchowe do piosenek,

• wymienić instrumenty dęte blaszane i drewniane,

• wymienić podstawowe pojęcia i terminy muzyczne

• określić nastrój słuchanego utworu

• śpiewać poprawnie na miarę swoich możliwości.

Na ocenę dostateczną uczeń powinien ponadto: • wymienić krainy regionalne Polski,

• opisać cechy charakterystyczne polki i bolera na podstawie słuchanych utworów: „Polka” z baletu „Złoty miech” D. Szostakowicza oraz „Bolero” M. Rawela

• opisać treść literacką słuchanej ballady S. Moniuszki- Trzech Budrysów

• zdefiniować pojęcia muzyki polifonicznej i homofonicznej,

• rozpoznać instrumenty solowe w utworze P. Telemanna- Rondo na dwie waltornie,

• opisać wariacje „Kaprysu a- moll” N. Paganiniego,

• śpiewać w miarę poprawnie piosenki jednogłosowe solo lub w grupie

Na ocenę dobrą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać w grupie właściwą postawą śpiewaczą piosenki nauczane na lekcjach

• zaśpiewać z pamięci pieśni obowiązkowe : Oda do radości, Rzeka

• zauważyć motywy, frazy, zdania i okresy muzyczne w „Pieśni wieczornej” S. Moniuszki,

• ułożyć wskazaną formę muzyczną z podanych schematów rytmicznych,

• omówić treść słuchanych utworów programowych z suity orkiestrowej E. Griega- „Poranek” oraz „W grocie króla gór”,

• opisać zmiany dynamiczne w słuchanym utworze M. de Falli- „Taniec ognia” z baletu: Czarodziejska miłość,

• rozpoznać instrumenty grające w utworze J. Haydna – „Finał” z Kwartetu B- dur op. 76 nr 4.

Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać solo bądź w grupie poprawnie intonacyjnie piosenki nauczane na lekcjach,

• opisać w jaki sposób muzyka odzwierciedla treść literacką ballady S. Moniuszki – Trzech Budrysów,

• opisać w jaki sposób muzyka i akompaniament odzwierciedlają treść literacką słuchanej pieśni F. Schuberta – „Dokąd?”

• opisać zmiany w poszczególnych elementach muzyki , oddające atmosferę grozy w utworze E. Griega- „W grocie króla gór”

• opisać wrażenia z wysłuchanego utworu L. van Beethovena- „Finał” z IX Symfonii.

Na ocenę celującą uczeń powinien ponadto: • zaśpiewać solowo właściwą postawą śpiewaczą poprawnie intonacyjnie piosenki

nauczane na lekcjach

• rozpoznać muzykę polifoniczną i homofoniczną na wybranych przez nauczyciela łatwych przykładach muzycznych,

• dokonać podstawowej analizy zapisu nutowego piosenki szkolnej,

• rozpoznać charakterystyczne fragmenty następujących utworów: - E. Grieg- „Poranek” z suity „Peer Gynt” - M. Rawel- Bolero - J. S. Bach- „Toccata d-moll BWV 565” - S. Moniuszko – Trzech budrysów - L. van Beethoven – IX Symfonia d-moll op. 125 cz. I Finał