Purchasing Com m odit y Price Report · Ticaret Savaşı küresel talebi zedeleyerek hisse başı¹arlarıbasılayaca¹. Bank of America Merrill Lynch’in2019 yılıiçin 10 tahminini

Satınalma Emtia Fiyatları RaporuPu r ch a s i n g Co m m o d i t y Pr i ce Re p o r t

Ocak | January | 2 0 1 9

2019 Yılı Küresel Ekonomik Beklentiler

veEmtia Fiyat Tahminleri

Satınalma Türkiye

Yükselen Yıldız

SatınalmaYöneticisi

Meriç Baykal

s.9

Kendi Hayatınızın Dümenine

Geçme Vakti !

Alper Reisoğlu

s.12

SatınalmaBütçeleme

2019

CüneytErdem

s.15

Değerli Meslektaşlarım,

Biz satınalma ve tedarik yöneticilerini oldukça zorlayan bir yılınsonuna geldik. 2018 yılı içinde dünya ticaret savaşlarının etkisi ilegörülen güçlü fiyat dalgalanmalarının yanında, ülkemizdeki kurdalgalanmalarının zorluklarını birlikte yaşadık ve mesleki paylaşımgruplarımız ile yine birlikte çözümler üretmeye çalıştık. Diğeryandan, 2018 yılında Satınalma ve Tedarik Yönetiminin Meslek Odasıolması yolunda çalışmalara başladık. Eskişehir, İzmir, Trakya veAntalya’daki meslektaşlarımız ile buluştuk.

Şimdi kafamızdaki yeni sorularda 2019 yılına girmeye hazırlanıyoruz.2019 yılının ilk sayısında mümkün olduğu kadar 2018 analizlerine ve2019 tahminlerine yer vermeye çalıştık. Türkiye için seçimbeklentilerinin , dünya için küresel yavaşlama sinyallerinin altında2019 yılı için bazı kurumların tahminleri şu şekilde gerçekleşti :

Fortune Türkiye’ye göre, Ticaret savaşları ve daralan likiditekoşullarının dünya ekonomilerinde büyüme oranlarını yavaşlattığıgörülüyor. 2019 yılında da ekonomilerdeki yüksek borçluluk oranları,ticaret savaşlarının etkisiyle özellikle Uzakdoğu ülkelerindekiyavaşlama sinyalleri gündemdeki yerini koruyacağa benziyor. Buanlamda, önümüzdeki yılın özellikle global üreticiler için yeni fiyat vevergi oranlarında kendilerini yeniden yapılandıracakları bir yılolacak. Diğer yandan, ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz oranlarınıartırmaya devam edecek olması da özellikle gelişmekte olan ülkeleraçısından risklerin devam edeceğini gösteriyor. Ancak, FED’inbüyüme kaygıları nedeniyle faizleri beklendiği kadar hızlı bir faizartışı yapmayabileceği de beklentiler dahilinde. Analistlere göre budurumda, 2019 yılı büyümenin azaldığı ancak, finansmanında sıkıntıçekilmediği bir yıl olabilir. Varlık alım programını sonlandırmayahazırlanan Avrupa Merkez Bankası için de işlerin zor olacağı açık.Avrupa ekonomileri de büyüme sorunlarıyla savaşırken İtalyaekonomisinin borç sorunu ve Brexit masada ciddi bir sorun olarakduruyor. Bu nedenle önümüzdeki yıl İtalyan ve Brexit nedeniyle İngiliz


Fortune Türkiye’yegöre, Ticaretsavaşları vedaralan likiditekoşullarının dünyaekonomilerindebüyüme oranlarınıyavaşlattığıgörülüyor. 2019 yılında da ekonomilerdekiyüksek borçlulukoranları, ticaretsavaşlarınınetkisiyle özellikleUzakdoğuülkelerindekiyavaşlamasinyallerigündemdeki yerinikoruyacağabenziyor.

Ocak | January | 2019

Gürkan HüryılmazSatınalma Türkiye

TÜSMOD Yön. Kur.

Satınalma Türkiye 1

ekonomisindeki sorunlar Avrupa Merkez Bankası’nın bilançodaraltmada acele etmeyeceği bir yıl olabilir. İtalya’nın borcununGSYH’ya oranı %130’a ulaşmış durumda. Bu borç sorunu İtalya’nın yanısıra Avrupa’nın geneli için de bir sorun oluşturuyor. 2019 yılındaİtalya’nın Avrupa için yeni bir Yunanistan olup olmayacağı sorularısoruluyor.

Bu arada analistlere göre, FED’in faiz artırımları konusunda aceleetmeyeceği iyice belli ederse gelişmekte olan ülkelere fon akımınınartabileceğini düşünmek gerekiyor. Yine fırsatları gelişenekonomilerde arayacak uluslararası sermaye, riskleri Avrupaekonomilerinde görebilir ki bu da fon akımlarını gelişmekte olanülkelere yönlendirebilir. Ayrıca, FED’in faiz artırımlarını yavaşlatmasıdoların diğer para birimleri karşısında eskisi kadar güçlü işlemgörmemesi anlamına geliyor.

Global ekonomilerin 2018 yılındaki sorunlarını 2019 yılına dataşıyacağı ve bunlara yönelik adımları gündemdeki yerini koruyacak.Peki Türkiye bu ortamdan nasıl etkilenecek? Bilindiği gibi şu andaekonominin en önemli gündem maddesi enflasyon. Hükümet, eylülayında yıllık %24.52’ye çıkan enflasyonun aşağı çekilmesi için bir diziönlem aldı. Bunun etkilerinin kasım ve aralık enflasyonundagörülmesi bekleniyor. Ancak, 2019 yılının ilk aylarında enflasyonuntekrar yukarı hareketlenmesi öngörülüyor. Öte yandan, enflasyondatek haneli seviyelerin ancak 2020 yılında görülebileceğine yönelikdeğerlendirmeler de bulunuyor. 2019 Türkiye ekonomisindeenflasyon ve faizleri aşağıya çekip büyümesini sağlayacakfinansman kaynakları arayışının devam edeceği bir yıl olacak.Bilindiği gibi önümüzdeki yıl mart ayında yerel seçimler bulunuyor.Bu nedenle ekonomik gelişmeleri yerel seçimlere kadar veseçimlerden sonra diye ikiye ayırmak gerekebilir. Seçimlere kadarbüyüme odaklı politikalar izlenmesi öngörülürken, seçimlerdensonra tasarruf ve yeniden reform odaklı politikalara ağırlık verilmesibekleniyor.


2019 yılındaİtalya’nın Avrupaiçin yeni birYunanistan olupolmayacağısoruları soruluyor.

Global ekonomilerin 2018 yılındakisorunlarını 2019 yılına da taşıyacağıve bunlara yönelikadımlarıgündemdeki yerinikoruyacak.

2019 Türkiye ekonomisinde enflasyon ve faizleri aşağıya çekip büyümesini sağlayacak finansman kaynakları arayışının devam edeceği bir yıl olacak.



Analistlere göre, Türkiye seçim sonrasında tasarruf tedbirlerine veyapısal reformlara ağırlık verebilirse uluslararası fonlardan dahafazla kaynak çekebilir. Tabi bir de uluslararası yatırımcılar için cazipgelecek bir büyüme hikâyesi yaratması gerekiyor. Geçmişte olduğugibi Avrupa Birliği ile tam üyelik olmasa da stratejik ortaklık gibidaha güçlü siyasi ve ekonomik bağlar kurulması bu hikâyeyioluşturabileceği ifade ediliyor. Analistler, 2020 yılında Türkiye’ninekonomi yavaşlasa da cazibesini korumasını öngörüyor.

Sonuç olarak, önümüzdeki dönemde global risklerde artış bekleniyor.Ancak, her risk kendi içinde bir de fırsat barındırır. Bu fırsatlarıkullanabilen ekonomilerin sorunlarını daha rahat aşabileceği ve öneçıkacağı görülüyor.

The Economist dergisi gelecek 12 ayda küresel ekonomiyi nelerinbeklediğine dair tahminler ve analizlerin bulunduğu 'The World in2019' (2019'da Dünya) sayısını yayınladı. Dergiye göre borç en büyüksorun. Dergi, ABD Başkanı Trump'ın politikalarını, Fed'in faizartışlarını, Çin ekonomisinin yavaşlamasını dünya ekonomisinibekleyen riskler olarak görüyor. Dünya gazetesi haberine göre dergi,küresel ekonominin en büyük derdi olarak ise borçları gösteriyor.Öne çıkan başlıklar ise şu şekilde :

• Küresel borcun 2017 sonunda 10 yıl öncesine oranla %20 artarakGSYH'nin %271'ine ulaştığına dikkat çeken dergi, gelişmekte olanülkelerde borcun yüzde 50 daha fazla olmasının riskleri arttırdığınıvurguluyor.

• ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının gerçek etkisinin ABD'nin 1Ocak'tan itibaren 200 milyar dolarlık Çin ürününde tarifeleri %10'dan%25'e yükseltmesinin ardından hissedileceğini belirten dergiye görebunun dünya ekonomisini yavaşlatacak sonuçları olacak.

• Dünya ekonomilerinin 2019 yılı performanslarına dair tahminlerdebulunan The Economic Intelligence Unit (EIU) yeni yılda Türkiyeekonomisinde %1.0 büyüme bekliyor. Türkiye için ilk olarak %4.6büyüme öngörülmüştü.


The Economist dergisi gelecek 12 ayda küreselekonomiyi nelerinbeklediğine dairtahminler veanalizlerinbulunduğu 'The World in 2019' (2019'da Dünya) sayısını yayınladı. Dergiye göre borçen büyük sorun.



• Dergi, 2019'da Türkiye'de kişi başına gelirin 10 bin 660 dolarcivarında olacağı tahmininde bulunurken, enflasyon oranını %10.8,bütçe açığının GSYH'ye oranını %3.1 olarak görüyor.

• Bu yıl büyüme liginin üst sırasında olması beklenen ülke, iç savaşınyaşandığı Suriye. Halen çatışmaların sürmesine ve siyasi kaos hakimolmasına karşın Suriye, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi olmayaaday. Dergiye göre, Suriye ekonomisi 2019'da %9.9 büyüyecek. %7.7büyüme ile ikinci sırada yer alması beklenen ülke ise Bangladeş.

Fortune haberine göre, Bloomberg, 2019’da küresel büyüme önündeduracak temel politik risklerin listesini hazırladı. En büyük riskfaktörünün, Washington ile Pekin arasındaki ticaret savaşı olduğubelirtilen haberde, ABD Başkanı Donald Trump’ın tehditlerini yerinegetirerek Çin ürünlerine yeni vergiler getirmesi durumunda, Çinekonomisinin gelecek yıl %1.5 yavaşlayacağı ifade edildi. Haberde,“G20 Zirvesinde elde edilen ateşkese uyulsa bile bu tartışma, uzunekonomik soğuk savaşın sadece ilk aşaması olabilir” dendi. İtalyayönetiminin Avrupa Birliği ile ‘bütçe harcamaları’ tartışmalarının daküresel ekonomiye olumsuz yansıyabileceği kaydedilirken ayrıcaİtalya iktidar koalisyonu içindeki çatışmanın da tehdit arz ettiğibelirtildi. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkmasının da küreselekonomiye büyük zarar vereceği ifade edildi. Tahminlere göreBrexit’te anlaşmanın sağlanmaması durumunda İngiliz ekonomisi2030’da, ülkenin birlikte kalması durumundaki ekonomiden tam %7daha küçük olacak. İngiltere’nin Gümrük Birliği içinde kalmasınısağlayacak anlaşma ise %3’lük küçülme anlamına gelecek. Diğertehditler arasında ABD’de Demokratların kontrolündeki TemsilcilerMeclisi ile Cumhuriyetçilerin elindeki Senato ve ABD Başkanıarasındaki karşı durma, bazı ülkelerde yapılması planlanan seçimler,ABD’nin İran ve Suudi Arabistan’la ilişkileri bağlamındaki petrolfiyatları ve Asya’da silahlı çatışma riski gösterildi.


Bloomberg, 2019’da küresel büyümeönünde duracaktemel politikrisklerin listesinihazırladı. En büyükrisk faktörünün, Washington ilePekin arasındakiticaret savaşıolduğu belirtilenhaberde, ABD Başkanı Donald Trump’ıntehditlerini yerinegetirerek Çinürünlerine yenivergiler getirmesidurumunda, Çinekonomisiningelecek yıl %1.5 yavaşlayacağıifade edildi.



BBC haberine göre, 10 yıl, toplam 12 trilyon dolarlık mali kurtarmapaketleri, sert bir resesyon, ardından uzun durgunluk (ya da zayıftoparlanma) döneminden sonra, 2019'a girerken dünya ekonomisiningeleceğine ilişkin tartışmalar artıyor. The Economist dergisinin"sallantılı" olarak tanımladığı dünya ekonomisinde, yeni bir resesyonhatta bir mali kriz gündemde olabilir mi? Bu ve benzeri kaygılar hiçde yersiz değil. Büyüme oranlarında yavaşlama eğilimi, borsalardaani dalgalanmalar görülüyor. 10 yıl önce mali krize yol açan enönemli etkenlerden küresel borç yükünde belirgin bir azalma yok.

Capital Economics’e göre, “Why earnings are likely to weigh on EMequities” (Hisse başı karlar GOP hisselerinin canını sıkacak) başlıklıaraştırmada yavaşlayan kar ivmesi nedeniyle MSCI GOP HisseEndeksi’nin bu yılki %17 kaybın üzerine 2019’da %10-15 dahaeklemesinin olası olduğu vurgulandı. Paraanaliz’e göre rapordankritik paragraflar şöyle :

• 2019’da MSCI GOP Endeksi’ni oluşturan şirketlerin büyük bölümüolan ihracatçıların hisse başı karında gerileme bekliyoruz. Geçmişdöneme ait analizler MSCI GOP Endeksi ile ülkelerin ihracatperformansı arasında yakın ve doğrusal bir bağlantı bulguluyor.

• Gelecek yıl ABD ve Çin ekonomileri yavaşlayacak. Ticaret Barışı’nın90 günlük müzakere sonrasında süreceğine inanmıyoruz. Ayrıcaemtialarda da zayıflama mümkün. GOÜ’ün büyük çoğunluğu ya emtiaihraç ediyor, ya da ABD-Çin’e mal-hizmet satıyor. Ticaret Savaşıküresel talebi zedeleyerek hisse başı karları baskılayacak.

Bank of America Merrill Lynch’in 2019 yılı için 10 tahminini Paraanalizşu şekilde belirtiyor : Global kar artış hızı yavaşlayacak, S&P500’ünzirve yılı olacak. Nakit kral olacak. ABD ekonomisi yavaşlayacak.Global ekonomi de hız kesecek. Para politikaları ayrışacak. Kredidarboğazı olmayacak. Gelişmekte olan piyasalar zayıf dolar ileyükselebilir. Ticari savaş sürerse EUR/US paritesi 1.25 olacak. Emtia -


The Economist dergisinin"sallantılı" olaraktanımladığı dünyaekonomisinde, yenibir resesyon hattabir mali krizgündemde olabilirmi? Bu ve benzerikaygılar hiç de yersiz değil. Büyümeoranlarındayavaşlama eğilimi, borsalarda anidalgalanmalargörülüyor. 10 yılönce mali krize yolaçan en önemlietkenlerdenküresel borçyükünde belirginbir azalma yok.



lar 2019’da yükselebilir. Brent ve WTI ham petrolde 2019 yılı için $70ve $59 tahmin edilirken, altın fiyat tahmini 1.296 dolar/ons.

Goldman Sachs kıdemli staretijisti CNBC TV’de verdiği röportajda“Gelecek yıl ABD ekonomisinin %2’ni altına yavaşlamasını bekliyoruz.Piyasalar bu ivme kaybından çok rahatsız olacak. Halihazırda, TicaretSavaşları bir numaralı fiyatlama unsuru. ABD-Çin arasında kalıcı biruzlaşma beklemiyoruz” dedi.

Dünya Bülteni haberine göre, 2019 ile ilgili öngörülerde bulunan Batılıuzmanlar dünyada jeopolitik çelişkilerin artacağına, Rusyayayaptırımların sertleşeceğine, yeni melez savaşların alevleneceğine,ABD-Çin ticaret savaşlarının daha da genişleyeceğine dikkat çekiyor.

Neredeyse hiç kimse, önümüzdeki yıl ekonomideki küreselyavaşlamanın ve ticari çelişkilerin büyümesini beklediğimizkonusunda kuşku duymuyor. Analistler bugün 2019 için iyi tahminleresahip değil. 2019'daki küresel ekonomik riskler, korumacılığınartması, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden Brexit kararı ile çıkışı,ekonomik beklentilerin belirsizliği, Çin'deki ekonomik yavaşlamaolarak analiz ediliyor. Rapora göre dünya ekonomisinde büyümeoranları 2019'da mevcut %3.7–3.8'den %3–3.5'e düşecek. Avrobölgesinin toplam GSYİH'sinin büyümesi 2018'de %2'den 2019'da %1.5'edüşecek.

İTO Ticaret’te yayınlanan Aralık ayındaki rapora göre, 2019 yılındadünya ekonomisinde yumuşak iniş bekleniyor. 2019 yılındabüyümenin bir miktar yavaşlayacağı ve %3.0’ler seviyesindegerçekleşeceği bekleniyor. Yavaşlamada küresel korumacılık ve malisıkılaşma belirleyici oluyor. 2019 yılında gelişmiş ve gelişen ülkelerise %2.1 ve %4.4 ile potansiyellerine yakın büyüyecek. Dünyaekonomisinde resesyon ve kriz emareleri en azından 2019 ufkundagörülmüyor.


2019 ile ilgiliöngörülerdebulunan Batılıuzmanlar dünyadajeopolitikçelişkilerinartacağına, Rusyayayaptırımlarınsertleşeceğine, yeni melezsavaşlarınalevleneceğine, ABD-Çin ticaretsavaşlarının dahada genişleyeceğinedikkat çekiyor.

Neredeyse hiçkimse, önümüzdekiyıl ekonomidekiküreselyavaşlamanın veticari çelişkilerinbüyümesinibeklediğimizkonusunda kuşkuduymuyor. Analistler bugün2019 için iyitahminlere sahipdeğil.



Dünya ticaretinde %5 büyüme öngörülüyor. 2019 yılında miktarolarak %3.6, değer olarak ise %5.0 büyüme beklentisi bulunuyor.Yavaşlamada hem küresel korumacılık hem de ekonomidekiyumuşak iniş ile birlikte mal talebindeki sınırlanma etkili olacak.Ticarete konu olan mal fiyatlarındaki artış da 2019 yılında çok sınırlıkalacak.

Para Politikalarında sıkılaşma devam edecek. 2019 yılında küreselpara politikalarında belirleyici yine büyük ölçüde FED ve AMB olacak.FED ve AMB piyasaların beklentilerinin tersine 2019 yılında parapolitikalarında normalleşmeyi sürdürecek. FED bilançosunuküçültürken, faiz artışlarına da devam edecek. Avrupa MerkezBankası da parasal genişlemeye son verdi ve olası bir ilk faiz artışı2019 yılında olabilecek. İki merkez bankasının politikaları ile küreselmali koşullar sıkılaşmaya, özellikle dolar likiditesi azalmaya devamedecek. Finansman maliyetleri de artacak. Dolar libor faizleri %3.0seviyesine ulaşacak. 2019 yılında dolar gücünü koruyacak. Euro/dolarparitesi de 1.15’lerin etrafından çok uzaklaşamayacak.

Emtia Fiyatları durağan kalacak. Dünya ekonomisi ve ticaretindekibüyüme beklentileri ile finansal sıkılaşma birlikteliğinde emtiafiyatları durağan ve talebe göre aşağı yönlü kalmaya devam edecek.Metal ve endüstriyel hammadde fiyatları 2017 başında başlayan ve2018 yılı ortasına kadar süren hızlı artış sonrası 2019 yılında durağankalacak. Gıda fiyatları da uzun süre sonra durağanlaşıyor ve hattageriliyor. Petrol fiyatlarını ise talep kadar İran’a yaptırımlar veüretici ülkelerin üretimin sınırlanması üzerindeki uzlaşmalarıbelirleyecek. Ancak petrol fiyatları İran’a yeni ve daha sert enerjiyaptırımları gelmezse 70 dolar seviyesine ulaşamayacak.

Küresel ekonomide 2019 yılında yakından izlenecek önemli üç riskinbaşında ticarette korumacılık geliyor. ABD-Çin ticaret savaşları veuzlaşmazlık durumu, Brexit ile İngiltere’nin AB’den ayrılması ve İran’auygulanan yaptırımların petrol fiyatlarını yükseltmesi.


Küresel ekonomide2019 yılındayakından izlenecekönemli üç riskinbaşında ticarettekorumacılıkgeliyor. ABD-Çinticaret savaşları veuzlaşmazlıkdurumu, Brexit ileİngiltere’nin AB’denayrılması ve İran’auygulananyaptırımların petrol fiyatlarınıyükseltmesi.



Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2019 Yılı Para ve KurPolitikası Metninde “2019’da fiyat istikrarının sağlanması hedefidoğrultusunda elindeki politika araçlarını en etkin şekildekullanmaya devam edecektir” ifadesi kullanıldı. GenelDeğerlendirme bölümünde, TCMB’nin temel amacının fiyat istikrarınısağlamak olduğuna dikkat çekilerek, “Para politikası kararları,enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonuetkileyen diğer tüm unsurlardaki gelişmeler dikkate alınarakoluşturulmaktadır. TCMB, fiyat istikrarı açısından destekleyici birunsur olan finansal istikrarı da gözetmeye devam edecektir” denildi.

Hürriyet haberine göre, ekonomistler, 2019 yılında enflasyon ve cariaçıkta gerilemenin süreceğini, yılın ikinci yarısında büyümeninbelirginleşeceğini ve kredi derecelendirme şirketlerinden kredi notuartışı beklenebileceğini söyledi.

Kaspersky Lab‘in 2019 yılına dair tahminlerine göre, tehdit gruplarıyıkıcı saldırılar düzenlemek için yeni yöntemlere başvuracak.Kaspersky Lab uzmanları ve Global Araştırma ve Analiz Ekibi’ninhazırladığı hedefli tehdit tahminlerine göre yapılan analizlere göre;Tedarik zinciri saldırıları devam edecek. Son iki yıldır başarılı birşekilde yararlanılan bu yöntem, en endişe verici saldırı vektörleriarasında yer alıyor. Artık herkes birlikte çalıştıkları hizmet sağlayıcısayısını ve bunların ne kadar güvenli olduğunu düşünür hale geldi.2019’da da bu durum etkili olmaya devam edecek.

Tüm meslektaşlarımıza sağlıklı, huzurlu, mutlu, başarılı ve bereketlibir yıl dilerim.

Saygılarımla,

Gürkan Hüryılmaz


TCMB : Para politikası kararları, enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer tüm unsurlardaki gelişmeler dikkate alınarak oluşturulmaktadır. TCMB, fiyat istikrarı açısından destekleyici bir unsur olan finansal istikrarı da gözetmeye devam edecektir



Bir mesleği hissederek ve o meslekle ilgili vizyona sahip olarak işyapmak çok önemli. Bunu tüm meslekler için söylüyorum. Tüm eğitimve çalışmalarımı bu anlayışla sürdürüyorum. Bunun karşılığını da,işini geniş vizyonla ve severek yapan, gerçekten o mesleğin adamıolarak iş yapan genç yada yaşlı, akademisyen, profesyonel veyaöğrencilerin tüm yaptıklarını gördükçe büyük mutluluk ve hazalıyorum.

Birlikte hem meslek kalitesini hem iş yapma kültür kalitesiniyükseltiyoruz. Eğitimime katkıda bulunduğum meslekler arasındasatınalma ve tedarik yönetimi bu anlamda benim için çok özel bir yeresahip.

İlk başladığım dönemlerde satınalma ve tedarik yönetimi duyulan ilgiazlığını bu dönemde duyulan yoğun ilgiyle kıyasladığımda satınalmave tedarik yönetiminin ne kadar özel bir yere geldiğini net ve açıkolarak görüyorum.

Bazı mesleklerin ne kadar önemli bir derinliğe sahip olduğu içinegirilmediği ve dışarıdan bakıldığı zaman pek anlaşılmıyor. Satınalmave tedarik yönetimi mesleği de böyle bir meslek.

Sadece “para mal alırken kazanılır!” diyen bir ticari anlayışlasatınalma mesleği icra edildiğinde satınalmanın işe ve yönetime yönveren yanı gözden kaçıyor. Satınalma yapan kişinin kendini çıkarlarınıgözeten bir anlayışla işini yaptığı ile ilgili bazı toplumsal önyargılarise satınalmacılar üzerinde olumsuz bir etki yapıyor.

Satınalma ve tedarik yönetimi günümüzün gelişmiş ticaret ve yöntemanlayışından kopuk bir yere konması ise mesleğin etkinliğinin gözdenkaçmasına neden oluyor. Bunlar ve benzeri bazı olgularsatınalmacının gerçek rolünün doğru anlaşılmasını engelliyor.

TÜSMOD (Satınalma ve Tedarik Yönetimi Meslek Odası) derneğinintemel amaçlarından biri ise bu önyargıların yanlışlığını ve mesleğinne kadar kilit bir öneme sahip olduğunu göstermek olsa gerek. Bunuanlatacak çok sayıda özel örnekleri bu platformda ve etkinliklerindegörmek, hissetmek ve yaşamak benim için çok değerli.

Bazı mesleklerin ne kadar önemli birderinliğe sahipolduğu içinegirilmediği vedışarıdan bakıldığızaman pekanlaşılmıyor. Satınalma vetedarik yönetimimesleği de böylebir meslek. Sadece“para mal alırkenkazanılır!” diyen birticari anlayışlasatınalma mesleğiicra edildiğindesatınalmanın işe veyönetime yön verenyanı gözdenkaçıyor.


Y ü k s e l e n Yı l d ı z : S a t ı n a l m a Yö n e t i c i s i

Meriç BaykalSatınalma Yöneticisi

TÜSMOD Yön. Kur.



Basitçe açıklamayla ticaretin yarısı olan tanımlayabileceğimizsatınalma aynı zamanda çok geleneksel bir yaklaşımla şirketlerinvarlığında önemli yeri olan sac ayaklarından biridir.

Günümüzün şirket anlayışı ve maliyet olgusu şirketlerin üzerindedurduğu ayakları çoğaltmıştır ama satınalmanın önemi azalmamıştırve aksine artırmıştır. Günümüzün satınalmacısı, stratejik satınalmakültürü bakış açısıyla iletişimden lojistiğe geniş bir alanda bilgi sahibiolması gereken, uluslararası ticaret kültürünü kavramış veentelektüel yaklaşımı iyi bilen bir meslek adamı olmak durumundadır.

Masasını, ofisini ve iş yerini etkili kullanmak yanında gezen ve bilgiyiyerinde yakalamak durumunda olan günümüz satınalmacısı şirketininyönetim kültürünün oluşmasında ve belirlenmesinde kilit personeldurumundadır.

Satınalma konusu, özellikle malzeme tedarik yönetimi gibi bazıkonularla sıkça karıştırılmaktadır. Bunda malzeme tedarik yönetimive lojistik gibi kavram ve konuları iyi bilmemenin önemli bir etkisivardır, ama asıl olarak satınalmanın kavram ve başlıklarına hakimolmamak karışıklığın ana nedenlerinden birisidir.

TÜSMOD ile birlikte ilgili kavram ve başlıkları satınalmayı yaşayan biriolarak ve özellikle satınalmacıların bilmesi gerekli ve karışıklığaneden olan diğer konularla ilgili bilgi, deneyim ve tecrübeye sahipoldum.

Satınalmayı stratejik öneme sahip bir departman olarak görenşirketler ise kendileri için en uygun satınalma örgütlenme modelinitartışıyor. Yurtiçi ve uluslararası satınalma, direkt ve endirektsatınalma, merkezi ve yerinde (ayrık) satınalma örgütlenme biçimlerimasaya yatırılıyor, sorgulanıyor. Satınalma örgüt yapısına bağlıolarak uzman alıcıların yetiştirilmesi daha fazla önem kazanıyor.Örneğin, inşaat sektöründe şantiye operasyonlarını bilen ve maliişlerden anlayan inşaat mühendisleri satınalma bölümü içindüşünülürken, kimya sektörü/kimya mühendisliği kökenli kişileredaha fazla yer vermek istiyor.

TÜSMOD ile birlikteilgili kavram vebaşlıklarısatınalmayıyaşayan biri olarakve özelliklesatınalmacılarınbilmesi gerekli vekarışıklığa nedenolan diğerkonularla ilgilibilgi, deneyim vetecrübeye sahipoldum.





Satınalma bölümlerinde ticari yetenekler kadar malzeme / ürün /sektör bilgisi ve operasyon (üretim) süreçlerine hakimiyete vurguyapılıyor.

Satınalma sektörde öğrenilir’ sözü kısmen geçerli olsa da meslekieğitim tarafında hayli mesafe alınmıştır. Satınalma ve Tedarikyönetimi TÜSMOD programları ile temel satınalma konuları ile birliktekarar alma, modelleme, maliyet yönetimi, sözleşme hukuku, lojistik vepazarlama gibi eğitimlerle geleceğin satınalma ve tedarik zinciriyöneticileri hazırlanmaktadır. TÜSMOD programları gözdengeçirilmekte bu alanda yeni eğitimler açılmaktadır.

TÜSMOD, sadece satınalma mesleği öğrenmek, satınalma mesleğinedaha iyi olmak ve ilerlemek isteyen kişiler için değil, üst düzeyyönetimlerin satınalmayı daha iyi anlamaları ve şirket içinde doğrukonumlamaları için son derece faydalı görüyorum.

Bütün bu değerlendirmeler ışığında rahatlıkla söyleyebiliriz ki, yenidönemde satınalma yöneticilerine büyük görevler düşmektedir.Bugünün satınalma yöneticilerinde aranan özelliklerin başındaişletmenin gereksinimlerini doğru şekilde analiz edip geleceğe ilişkinriskleri öngörebilme ve yönetebilme becerisi gelmektedir. Küreselpiyasalar, sektör rekabet yapısı, tahminleme ve planlamaya katkı,yenilikçilik, maliyet analizleri, sözleşme ve pazarlıklar, tedarikçiilişkileri ve performans değerleme çalışmaları bu departmanınstratejik bir konuma getirmiştir.

Özetle ülkemizde geçmişte yeterince önem verilmeyen satınalmayöneticisi günümüz iş dünyasında vazgeçilmez bir role kavuşarak‘yükselen yıldız’ olmuştur.

Sevgi ve Saygılarımla,

Meriç Baykal

TÜSMOD, sadecesatınalma mesleğiöğrenmek, satınalmamesleğine daha iyiolmak ve ilerlemekisteyen kişiler içindeğil, üst düzeyyönetimlerinsatınalmayı dahaiyi anlamaları veşirket içinde doğrukonumlamaları içinson derece faydalıgörüyorum.





İçinde bulunduğumuz kritik günlerde malumunuz olduğu üzere hemenhemen herkesin gündemi, ülkemizin ekonomik koşulları, kur veenflasyondaki artış , TCMB karşı aksiyonları vs. gibi ekonomikgöstergeler ve haberlerden oluştu. Hatta Arjantin, Venezuela, GüneyAfrika'daki resesyon ve kötü ekonomik koşullar, Amerika ve Çinarasındaki ticaret savaşları gibi global ekonomik gelişmelere dahimakro düzeyden bakan hızını alamamış mikro ilgililer de olduaramızda. Hiç olmadığımız kadar ekonomi yorumcusu ve de takipçisiolduk ya da olmak zorunda kaldık dost meclislerinde. Bazen kendiyoğun gündemimizi bırakıp, bu yeni gündemi takip eder olduk, bazende gündemlerimizin içine ve en öncelikli sırasına koyduk. Aslındafarkında olmadan ilgi alanımızda olan bir konuyu fazlasıyla etkialanımıza koymaya çalıştık (yakın takip ettikçe kuru, enflasyonupozitif yönde değiştirecek veya bundan ilk biz haberdarolacakmışızcasına).

Tabii ki bu gündem değişikliğini takip edip, işlerimize olan yansımalarıhakkında tedbirler alarak revize planlar yapmak ve bu planlardoğrultusunda aksiyonlar almak önemli proaktif tepkilerdir. Fakatverilen tepkinin yanı sıra asli işlerimize yani etki alanımızda olankonulara odaklanmanın ve insiyatifimiz altındaki aksiyonlarıyönetmenin öncelikli işimiz olduğunu da unutmamalıyız. Diğer birdeyişle ilgi alanımızdaki konu ve gündemlerin, etki alanımıza olanyansımaları üzerine revize planlar yapıp, aksiyona geçmemiz bizdenbeklenen en önemli sorumluluktur.

Konuyu özümsemek için hadi biraz benzetme kullanalım. Her bireyinetki alanını, kendisinin kaptanı olduğu yelkenlisi ; gidilecek limanı,ulaşılması istenen hedefler ve kötüleşen ekonomik koşulları vs. gibiçevresel faktörleri de bozulan hava koşulları olarak düşünelim.

Bazen kendi yoğungündemimizibırakıp, bu yenigündemi takip ederolduk, bazen de gündemlerimiziniçine ve en önceliklisırasına koyduk. Aslında farkındaolmadan ilgialanımızda olan birkonuyu fazlasıylaetki alanımızakoymaya çalıştık(yakın takip ettikçekuru, enflasyonupozitif yöndedeğiştirecek veyabundan ilk biz haberdarolacakmışızcasına).


K e n d i H a y a t ı n ı z ı n D ü m e n i n e G e ç m e Va k t i !

Alper Reisoğlu

Consultant Top ManagementYönetim Danışmanı

DAIKIN Isıtma ve Soğutma Sist.



Bir kaptan olarak misyonumuzun, yola çıkarken öngörmediğimiz budalgalı ve fırtınalı havanın etkisini minimize edip, bir yandan gemimizive mürettebatımızı bu kasvetli havalardan yara almayacak şekildeçıkarmaya çalışırken , diğer taraftan yola çıkış amacımız olan varmakistediğimiz limana ulaşmak olduğunu unutmamamız gerekir.

Yelkenlimizin kaptanı olarak çıktığımız yolun amacını ve varmakistenilen noktayı sürekli dümenimizin yanında tutup, katma değerüretme misyonuna sahip değerlerimizden oluşan pusulamız ile buyoldan ayrılmadan azimle devam etmeliyiz. Yelkenlimizin önüne çıkanher büyük dalgayı aslında bizi hedefimize yaklaştıracak birergalibiyet olarak görürsek, yani sıkıntılı işleri bizi motive edecek vebize daha iyi olmamızı öğretecek fırsat olarak görürsek, işte o zamansadece hedeflediğimiz limana varmakla kalmaz, daha tecrübeli veişinde başarılı kaptanlar oluruz.

Yelkenlimizinkaptanı olarakçıktığımız yolunamacını ve varmakistenilen noktayısüreklidümenimizinyanında tutup, katma değerüretme misyonunasahipdeğerlerimizdenoluşan pusulamızile bu yoldanayrılmadan azimledevam etmeliyiz.





İşin püf noktası, etki alanımızda olan alanlarda yani kendiyelkenlimizde, hangi koşullarda olursa olsun bizi diğerlerinden farklıve de başarılı kılacak katma değerler üretmekten vazgeçmemektir. Ozaman en kötü koşullara kendimizi , mürettebatımızı ve yelkenlimiziönceden hazırlamış olur, başkaları ilk dalgada geri döner ya dayelkenlisi parçalanırken, biz yolumuzdan bir an olsun ayrılmadankararlı bir şekilde hedefimize ulaşabiliriz. İşte bu nedenle katmadeğer üretmek, yaptığımız iş , görev, bulunduğumuz konum vezamandan bağımsız olarak hedeflememiz ve ilke edinmemiz gerekenen önemli prensiptir.

Unutmamalıyız ki; hangi konumda, mevkide ve de eğitim seviyesindeolursak olalım, katma değer üretmek için her zaman önümüzefırsatlar çıkacaktır. Bizi diğerlerinden ayıracak ve de başarılı kılacaken önemli fark , bu fırsatları ne kadar iyi değerlendirdiğimiz ve gününsonunda bundan ne kadar zevk aldığımızdır.

Bir Alman atasözünde belirtildiği gibi "En büyük vatanseverlik,mesleğini en iyi şekilde yapmaktır. "

Hayatınızın her anında katma değer oluşturmanız ve de bundan zevkalmanız dileğiyle...

Vakit, kendi hayatınızın dümenine geçme vaktidir.

Vakit, dalgalarla boğuşma ve de katma değer üretme vaktidir.

Yelkenler fora...

Saygılarımla,

Alper Reisoğlu

Unutmamalıyız ki; hangi konumda, mevkide ve de eğitim seviyesindeolursak olalım, katma değerüretmek için her zaman önümüzefırsatlar çıkacaktır. Bizi diğerlerindenayıracak ve de başarılı kılacak enönemli fark , bufırsatları ne kadariyideğerlendirdiğimizve günün sonundabundan ne kadarzevk aldığımızdır.





Değerli meslektaşlarım,

Satınalma profesyonellerinin sene sonu raporları haricinde aralıkayının en yoğun kısmı şüphesiz yeni yılın bütçesi ve bu bütçenin seneiçi nakit akışına bağlı dağılımıdır.

Gelirlerin ve giderlerin dengesini oluşturmak güvenli alanları çizmek

Adına departmanlardan gelen verileride -gelir ve giderlerin tamamıiçin- doğru kabul ederek, yönetimin onay verdiği işlemleri sene içinedağıtılması süreci son bulduğunda satınalmanın sene içindeki asılserüveni olan bütçe hedef KPI'ları başlayacaktır. Sene içinde yer alanrevizeleri düşürmek ve nakit akışını daha iyi yönetmek adına dövizüzere alımları planlarken mümkün mertebe finansal kuruluş ve diğeristatistik kuruluşlarının yanında not ve veri şeffaflığına güvendiğinizbir kredilendirme kuruluşununda verilerini baz almak daha doğruolacaktır.

Geçen sene içinde son çeyrek öncesinde yaşanan döviz hareketliliğisatınalma bütçelerini %20 oranında arttırmak zorunda kalmıştı. Bubütçe artışları genele PMI'da düşüş yönü olarak yansıyor ve uzunvadede stagflasyon ya da slumpflasyon olarak yansıyor (tabi ki teksebep bu diyemeyiz ama etkenlerden biri bu ve satınalmaprofesyonellerinin satınalma alışkanlıkları ya da toplu hareketleriekonomide birçok olayın büyük bir etmendir.) bu da bütçenin tamamen

dışına çıkmak anlamına geliyor ki nakit akışı, satınalma bütçesi,vadeler tamamen başarısızlık ile son buluyor.

Bütçeleme yaparken genel kabul gören harcama kalemlerinin bugünyer alan fiyatı için genelde şu formül kullanılır :

Bugünkü fiyat x alımın gerçekleşeceği ayın enflasyon oranı x alımın

Gerçekleşeceği ayın beklenen döviz kuru

Sene içinde yeralan revizeleridüşürmek ve nakitakışını daha iyiyönetmek adınadöviz üzere alımlarıplanlarkenmümkün mertebefinansal kuruluş vediğer istatistikkuruluşlarınınyanında not ve verişeffaflığınagüvendiğiniz birkredilendirmekuruluşunundaverilerini bazalmak daha doğruolacaktır.


S a t ı n a l m a B ü t ç e l e m e 2 0 1 9

Cüneyt ErdemSatınalma Sorumlusu

EB Rebosio Türkiye.



Fakat bu formül daha çok belirli hareket izleyen ekonomiler içingeçerli ve 2019 ekonomik beklentisi gelişmekte olan ülkelerin (GOÜ)2007-2012 arasında olduğu gibi eşsiz büyüme rakamları göstereceğibir dönem olmayacak tüm GOÜ %2-4 aralığında bir büyümegöstereceği genel kanı, piyasada yatırımların ve fonların tekrargelişmiş ülkelere akışı sürecek. Bu ekonomi beklentisinde fomülürevize ederken şu şekilde bir revize daha doğru olacaktır.

İlk çeyrek alımları için %2; ikinci çeyrek alımları %3,5; üçüncü çeyrekalımları %5 ve son çeyrek alımları %7. Ek döviz artış aralığı eklenmeli.Farkında olduğum şey %7 rakamının totalde çok yüksek bir rakamyarattığı fakat bu yıl olanı düşünürsek bir anda olan %20 artışı kendibütçe içinde baskılamak için gereken alanı sağlayacak ve sizemüzakere ile vadelendirme gibi kartları doğru sunarak bütçeniziniçinde kalmanızı sağlayacaktır. (Bu kontratlı alımlar için geçerliolmayabilir ki onlar hali hazırda bir formüle ya da emtia'ya bağlı ikenfiyatlama etmeni değişkenleri daha farklıdır.) Diğer yandan 2018'invadelendirmede çok büyük sorun çıkarmaması 2019 için bir güvenolmamalı 2019'da vade sürelerinin %20-25 arası bir ortalama düşüşegeçeceğini düşünüyorum. Bu düşüncenin temel nedeni ise şüphesizfaiz oranları ve 2019 ekonomi beklentilerinin şüpheli alacak yada açıkhesaplı alımlarda oluşacak risk ve sigorta getirilerinde artış ve buartışın kabul gören yüzdelerden daha üstte bir puan ile devamedeceği, nakit akışının değer kazanacağı dönem gelir ve giderarasında ortalama olarak ayrılan 30 günlük emniyet süresinin 10 günekadar ineceği anlamına geliyor. Yatırım harcamalarının azalacağı,stok devir sürelerinin düşeceği, müzakere süreçlerinin uzadığıdönemlere hazırlıklı olmak adına bütçelemelerde "Belirsiz süreliekonomik verilerin götürüsü" olarak adlandırabileceğimiz yüzdelersizi planlarınızda daha uzun süreli oyunda tutacaktır.

Saygılarımla,

Cüneyt Erdem

Yatırımharcamalarınınazalacağı, stokdevir sürelerinindüşeceği, müzakeresüreçlerininuzadığı dönemlerehazırlıklı olmakadınabütçelemelerde"Belirsiz süreliekonomik verileringötürüsü" olarakadlandırabileceğimiz yüzdeler siziplanlarınızda dahauzun süreli oyundatutacaktır.


S a t ı n a l m a B ü t ç e l e m e 2 0 1 9



Londra Metal Borsası (LME) aysonu kapanış verilerine göre Bakırfiyatları Aralık ayında %3.56 düşüş göstererek 6.015 USD/tonseviyesinde olurken, bakır stokları %4.52 oranında azalış gösterdi. Bunagöre Bakır 2018 yılını %15.95 oranında düşüş ile kapatmış oldu. Düşüşünnedeni olarak Çin'in kredi büyümesinin hayal kırıklığı yaratması veABD-Çin arasındaki ticari gerilimin yarattığı endişeler gösteriliyor. İkiülke arasındaki görüşmelerde Çin hükümetinin uzlaşmacı bir tavırgöstereceği beklentisi ile fiyatlara yukarı yönlü baskı yaratıyor. AncakWood Mackenzie analistlerine göre Buenos Aires’teki G20 zirvesindeticari savaşların çözüleceğine dair bir işaret görülmedi ve bu belirsizlik2019’da devam edecek. Çin’de bakır talebi klima, otomobiller ve altyapıyatırımlarından gelirken, 2019’da Çin’in bakır talebine en büyük katkıyıaltyapı yatırımları sağlayacak. Scotiabank ise Aralık ayı raporunda 2019bakır fiyatını ortalama 3 USD/lb olarak tahmin etti.

Hindistan bakır talebinin elektrik, otomotiv ve tüketici sektörlerindeki artan talep nedeniyle 2026 yılına kadar iki katına çıkması bekleniyor. Ülkedeki talep, 2018'de 650.000 tondan 2026'ya kadar 1.433 milyon tona ulaşabilir.


Kaynak : West Metall

Kaynak : MetalMiner



Londra Metal Borsası (LME) aysonu kapanış verilerine göre Alüminyumfiyatları Aralık ayında %2.82 azalış göstererek 1.880 USD/ton olurken,alüminyum stokları %20.40 oranında arttı. Buna göre Alüminyum 2018yılını %16.11 oranında düşüş ile kapatmış oldu. LME Alüminyum primdeğerleri, Kasım ayı sonunda ABD için 440$/ton, Batı Avrupa için80$/ton, Doğu Asya için 95$/ton ve Güneydoğu Asya için 15 $/tonseviyesinde işlem gördü. Japon alıcılarının prim rakamları 2018’in sonçeyreğinde 103 USD/ton seviyesinden işlem görürken, 2019 ilk çeyrekanlaşmalarının 85 USD/ton seviyelerinde olacağı belirtildi.FocusEconomics’e göre, Çin’in metal talebini destekleyici teşvikplanları, alüminyum fiyatlarını yükseltecek. Ancak yüksek arznedeniyle bu yükseliş sınırlı kalacak ve 2019’Q4’te 2.146 USD/tonseviyesinde olacak. Scotiabank, Aralık raporuna göre 2019 yılındaAlüminyum fiyatları ortalama 1.00 USD/lb seviyesinde olacak.

Wood Mackenzieanalistlerine göre Çin’deki alüminyum üretimi 2019 yılında yavaşlayacak. Schodersanalistlerine göre Alüminyum fiyatları yükselen maliyetlere rağmen düşük seviyede devam ediyor. 2019 yılında yükseliş riski var.


Kaynak : West Metall

Kaynak : MetalMiner



Londra Metal Borsası (LME) aysonu kapanış verilerine göre Nikelfiyatları Aralık ayında %3.13 azalış göstererek 10.665 USD/ton olurken,nikel stokları da %2.64 oranında azaldı. Buna göre Nikel 2018 yılını%12.94 oranında düşüş ile kapatmış oldu. Outokumpu Ocak 2019 primfiyatlarını 430 Kalite için 29 €/ton, 304 Kalite için 91 €/ton ve 316 Kaliteiçin 112 €/ton düşüşle açıkladı. Dünyanın en büyük nikel üreticisiBrezilya'nın maden şirketi Vale, elektrikli araçlar için nikel üretiminidestekleyeceğini açıklamasına rağmen, lityum bataryanın anabileşenlerinden olan nikel için 2019 üretim hedefini düşürdü.FocusEconomics’re göre ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşındaçözüme gidilirse Nikel fiyatlarında büyük bir sıçrama olacak ve fiyatlar8 USD/lb (17.640 USD/ton) seviyene gelecek. Arz ve talep dengesine herne kadar tüm analistler 2019’da fiyatlarda yükseliş beklese de,fiyatların en son 2014 yılında görülen bu seviyeye ulaşması oldukça zor.

FocusEconomics’egöre, elektrikli araç pillerindeki talepteki yükseliş ile nikel fiyatları 2019 yılının son çeyreğinde 13.904 USD/ton ve 2020 yılının son çeyreğinde 13.846 USD/ton seviyelerinde olacak.


Kaynak : MetalMiner



Londra Metal Borsası (LME) aysonu kapanış verilerine göre Çinkofiyatları Aralık ayında %3.29 azalış göstererek 2.542 USD/ton olurken,çinko stokları %10.76 oranında arttı. Buna göre Çinko 2018 yılını ticaretsavaşlarının etkisinden kurtulamayarak %23.27 oranında düşüş ilekapatmış oldu. Uzmanlara göre son dönemlerde yükselen Nikelfiyatlarının aşağıda yönlü hareketi beklenen bir durum idi. UluslararasıKurşun ve Çinko Çalışmaları Grubu (ILZSG)’nda göre küresel çinkopiyasası 2018 Ocak-Ekim aylarında 301.000 ton açık verdi. CRU’ya göreçinko fiyatları üretimin yeniden yükselmesine kadar kritik seviyelerdekalacak stok miktarının etkisi ile 2019 başında kısa vadeli yükselecek.Wood Mackenzie analistlerine göre de fiyatların Şubat 2018 seviyelerineyükselmesi ve aşması olası olarak görünüyor. Scotiabank Aralıkraporuna göre, Çinko fiyatlarının 2019 yılı ortalaması 1.30 USD/lbseviyelerinde olacak.

CRU’ya göre nikelfiyatları üretiminyenidenyükselmesinekadar kritikseviyelerdekalacak stokmiktarının etkisi ile2019 başında kısavadeli yükselecek.Çinko LME stok seviyesi 2019’da yakından takip edilecek. Zira, analistlere göre, stok seviyesinin 120.000 ton altına düşmesi ile 2.976 USD/ton olan tahminlerin, stok seviyesinin 100.000 ton altına inmesi ile 4.409 USD/ton’ayükselme riski bulunuyor.




Londra Metal Borsası (LME) aysonu kapanış verilerine göre Kurşunfiyatları Aralık ayında %3.89 artış göstererek 2.032 USD/ton olurken,kurşun stokları da %2.16 oranında arttı. Aynı dönem için Kalay fiyatlarıise %4.86 artış göstererek 19.400 USD/ton olurken, kalay stokları%27.33 oranında azaldı. Buna göre Kurşun 2018 yılını %18.54 oranındadüşüş ile kapatırken, Kalay da yılı %2.27 oranında düşüş ile kapatmışoldu. FocusEconomics’e göre kurşun fiyatları 2019 yılında LME’de Bakırbaşta olmak üzere, tüm metallerin hareketinden etkilenerek 2019 yılıbaşlarında düşüş yönlü bir seyir izleyecek. Ancak, kış aylarında arz vetalep dinamikleri ile kurşun akülere hali hazırda olan yüksek talebindevam etmesi fiyatlara yukarı yönlü baskı yapmaya devam edecek.Analistlere göre, kurşun fiyatları 2019 yılının son çeyreğinde 2.251USD/ton ve 2020 yılının son çeyreğinde 2.237 USD/ton seviyelerindeolacak.

Kurşun fiyatlarında 2019 yılı için en düşük tahmin 1.834 USD/ton ile LiberumCapital’dengelirken; en yüksek tahmin 2.500 USD/ton ile FitchSolutions tarafından yapıldı. Analistlerin ortalaması ile 2.221 USD/ton oldu.


Kaynak : MetalMiner



Demir cevheri fiyatları Aralık ayında %8.3 oranında artış göstererek 78dolar seviyesinden ayı kapattı. Demir fiyatları diğer ana metallerdekidüşüşten fazla etkilenmeyerek, dar bir aralıkta hareket ederek yılı%3.7’lik düşüş ile kapattı. Aralık ayındaki uzlaşma tahminlerinde,FocusEconomics'ten analistler Kasım ayında düşen demir fiyatlarının“yavaşlayan Çin ekonomisi ve küresel ticaret gerginliği üzerindekidalgalanmalar nedeniyle olduğunu söylerken; Çin hükümetinin,kirlenmeyle mücadele için «%62'den fazla demir içeriğine sahip olanyüksek dereceli konsantrelere dair» üretim kesintilerini şart koşması ileçelik üretiminde bu kış kısıtlanma beklediklerini belirttiler. WoodMackenzie analistleri; 2019’da 65 - 70 USD’lik bir fiyat aralığının makulbir denge olduğunu belirtirken; FocusEconomics’in analistlerine göredemir cevheri fiyatlarının gelecek yıl ve 2020’de dalgalı olmaya devamedecek. Çin’deki yükselen arz ve zayıflayan inşaat talebinin ilk çeyrektefiyatları aşağı çekeceğini belirten analistler, 2019 yılı son çeyreğindefiyatların 58 USD olmasını bekliyor. Scotiabank ise Aralık raporunda 2019yılı ortalama demir cevheri fiyatını 65 USD/ton olarak tahmin etti.

Wood Mackenzie analistleri; 2019’da 65 - 70 USD’lik birfiyat aralığınınmakul bir dengeolduğunubelirtirken; FocusEconomics’inanalistlerine göredemir cevherifiyatlarının gelecekyıl ve 2020’de dalgalı olmayadevam edecek. Ancak, Çin ile ABD arasındaki ticaret ilişkisinde ve daha geniş küresel ekonomide yaşanan belirsizlikler nedeniyle görünüm halen bulanık.




Aralık ayında yurtiçi plastik piyasasında ortalama olarak %1.63’lükazalış görülürken, en yüksek azalış %2.74 ile ABS’te görüldü. Bunu %2.20ile PS ve %1.26 ile PP izledi. PA66 fiyatlarındaki yükseliş beklentileri kısavadede son bulmayacak görünüyor. Bu sebeple üreticilerin 2021 yılınakadar sürmesi beklenen bu darboğazı geliştirilmiş PA6 ürünleri ileaşmaya çalışması bekleniyor. Chemorbis haberlerine göre; Türk lirasınındolar ve euro karşısında yaşadığı değer kaybı nedeniyle 2018 boyuncaoldukça zor dönemlerden geçti. Önde gelen dünya ekonomileri arasındayükselen siyasi tansiyon da global ticaretin dengesini yerinden oynattı.İthal YYPE film fiyatları Kasım sonuna dek mütemadiyen Çin’in altındakalırken; AYPE sadece Kasım’da Çin’in üzerine çıkabildi ve kısa bir süresonra da primini kaybetti. Türkiye’nin LAYPE piyasası 2018’in 2. yarısıboyunca Çin’deki seviyelerin altından işlem gördü. Avrupa’dakioyuncular, Aralık ayı faaliyetlerini Noel tatilleri nedeniyle herzamankinden daha erken kapattı. Şu ana dek PP işlemleri Kasım’akıyasla 40-70€/tonluk düşüşlerle yapıldı. Bölgede Aralık ayı propilenkontratları 100€/ton düşüşle yapıldıysa da, Avrupa’daki poliolefinüreticileri marjlarını iyileştirmek adına daha mütevazı düşüşleruygulamakta kararlı davrandı. Çin’in PE kapasitesinin, faaliyetegeçirilmesi planlanan yaklaşık otuz yeni üretim tesisi ile birlikte,önümüzdeki dört yıl içerisinde iki katına çıkması bekleniyor. Şirketlereyakın kaynaklara göre, Çin’de 2019 yılının sonuna kadar 4,3 milyonton/yıl ve 2022 yılına kadar toplam yaklaşık 14 milyon ton/yıl yeni PEkapasitesi faaliyete geçecek. Türkiye’de, son dönemde çeşitli firmalaryeni petrokimya tesisleri inşa etmek amacıyla planlarını açıkladı. Yenikapasitelerin gelecek beş yıl zarfında faaliyete geçirilmesi hedefleniyor.Türkiye’nin dünyanın en büyük ikinci PP ithalatçısı olduğu göz önünealındığındabu yatırımlarüreticiler için büyük önem taşıyor.

Üreticilerin 2021 yılına kadar sürmesi beklenen PA66 darboğazını, geliştirilmiş PA6 ürünleri ile aşmaya çalışması bekleniyor.

Basın kaynaklarınagöre, tamamlanmalarının ardından yenitesislerinTürkiye’nin mevcutcari açığınıazaltması ve vePP’de ithalebağımlılığı %25-40 arasındadüşüreceği tahmin ediliyor.




Sunsirs fiyat endeksine göre Aralık ayında fiyat en çok artan ürünler :Kuru Koza %16.30, Ham İpek %11.08, Cam %7.01, Soda Külü %6.93, DemirCevheri %6.20, Çinko (külçe) %4.81, Proplen Oksit %4.69, Çelik Putreller%4.46, Doğal Kauçuk %3.80, Gümüş %3.34, Oluklu Kağıt %2.94, SıcakHaddelenmiş Rulo %2.68, Soğuk Haddelenmiş Levha %1.35 olurken; fiyatıen çok azalan ürünler : Kloroform %26.78, Asetik Asit %17.83, Glikol%12.64, Sülfirik Asit %10.91, Oktanol %9.92, Titanyum Dioksit %6.83, Kobalt%6.31, PA6 %6.29, Nikel(külçe) %6.26, Kostik Soda %6.06, Melamin %5.88,Polisilikon %3.86, Akrilik Asit %3.75, PA66 %3.22, Bakır %3.11, KağıtHamuru %2.94, Renk Kaplı Levha %2.89, Hidroklorik asit %2.70, GalvanizliSac %2.47, Stiren %2.22, PET %1.81, Pamuk İpliği %1.70, Fosfor %1.60,Paslanmaz Çelik Levha %1.08 şeklinde oldu.

Sunsirs

verilerine göreAralık ayında fiyatı en çok artan ürün

%18.93 ile kimyasal kategorisindeki aktif kömür olurken, fiyatı en çok düşen ürün %26.78 ile kimyasal kategorisindeki Klorofom oldu.




Yurtiçi kağıt fiyatlarında, TL bazında Aralık ayında düşen döviz kuru vehurda fiyatlarının etkisi ile düşüşler görüldü. OMÜD’e göre; 2019 "zorlubir yıl" olacak. «Sürdürülebilir büyüme için» yerli üretimindesteklenmesi çağrısı yapan OMÜD, oluklu mukavva sektörünün 2018yılının ilk yarısında yüksek büyüme oranları elde ettiğine işaret etti.Üçüncü çeyrekte sektörde büyümenin azaldığı ve son çeyrekte birmiktar küçülme görüldüğü de belirtildi. Oluklu mukavva sektörününihtiyacı olan kağıtların %75-80’inin geri dönüşümden elde edildiğinibelirten OMÜD, sektörün gündeminde olan sorunları şöyle belirtti : “Gerikalan %20-25’i ise kraft kağıt olarak tabir edilen birincil elyaf kraft-liner kağıtlardan oluşmaktadır. Ülkemizde kraft kağıt üreticisi tek birişletme olup, ülkemizin ihtiyacının ancak %13-15’inikarşılayabilmektedir. Geri kalan yüzde 85-87’si ise ithal ediliyor. Neyazık ki, ABD’den ithal edilen kraftliner kağıtlarda %12.24 ile %19.96arasında; Finlandiya, Polonya, Rusya, Brezilya’dan ithal edilen kraftkağıtlara da %5 ile % 11.34 anti damping vergisi uygulanmaktadır. Buvergilerin yanı sıra ABD’den ithal edilen kağıtlara Ağustos 2018tarihinden itibaren %20 oranında ek vergi konulmuştur. Sektör ihtiyacınıyerli üretimle karşılayamadığı için zorunlu olarak ithalata başvuruyor.Bu sebeple anti-damping önlemleri ve ek vergiler sektörün dışabağımlılığını ortadankaldırmadığı gibi azaltmayı dahi sağlamamaktadır.

Getirilen vergiler yabancı firmaları cezalandırmaktan uzak. Ancak hergetirilen ek mali yükümlülük enflasyonist etki yarattığı için maaleseftüketiciler cezalandırılıyor.»

Orman Genel Müdürlüğü haberine göre; planlı kesimler sonucu eldeedilen orman ürünleri en iyi şekilde değerlendirilerek kaliteli sınıftomruk üretimi artarak devam ediyor.

Yurtiçi kağıtfiyatlarında, TL bazında Aralıkayında düşen dövizkuru ve hurdafiyatlarının etkisi iledüşüşler görüldü. Kraft kağıtlara getirilen her vergi enflasyonist bir etki yaratıyor.

Oluklu mukavva sektörünün ihtiyacı olan kağıtların %75-80’inin geri dönüşümden elde ediliyor.

Ülkemizde kraftkağıt üreticisi tek bir işletme olup, ülkemizin ihtiyacının ancak %13-15’ini karşılayabilmektedir.




Aralık ayında doğalgaz fiyatlarında bir değişim görülmezken, Ocak 2019fiyatlarında «Serbest Olmayan Tüketici», «Kademe-1» ve «Kademe-2»için fiyat indirimine gidildi. Buna rağmen doğalgaz fiyatları 2018 yılını%91.94’lük artış ile kapadı. Düşen kurun ve spot piyasadaki düşüşlerinetkisi ile piyasalar fiyat indirimleri bekliyor. Elektrik ve doğalgazdakiindirimin gelecek yılki döviz kuru ve petrol fiyatlarındakiprojeksiyonlara göre oluştuğunu söyleyen Enerji ve Tabii KaynaklarBakanı, “6 ay sonra bu fiyatlar böyle giderse doğalgaz fiyatlarına indirimyönünde yansıyabilir diyebiliriz. Burada gazın kendi cinsinden fiyatınıkonuşuyoruz, ama elektrikte ve doğalgaz tarafında ayrıca dağıtımgiderleri, diğer yatırımlar ve işletme giderleri var” dedi. Doğalgazfiyatları tespit edilirken petrole bağımlı bir formül uygulandığınıvurgulayarak, “Son 6-9 aydaki petrol fiyatlarının ortalaması formülüniçerisinde önemli bir ağırlık. Bugün, petrol fiyatları değiştiğinde en geçbir hafta içerisinde akaryakıt pompalarına yansıyor. Doğalgazfiyatlarına yansıması 6-7 ayı buluyor, elektrik fiyatlarına yansıması daartı bir ay sonrayı buluyor, böyle zincirleme bir etkisi var. Yani fiyatlarındeğişimini pompada bir hafta sonra görüyorsunuz, doğalgaz fiyatlarında6-7 ay sonra etkisini görüyorsunuz, doğalgaz fiyatlarına gelen fiyatdeğişimi de elektrik santralleri üzerinden elektrik piyasasını domineediyor, orada da 1 aylık bir etkisi var, çünkü orada bir enerji borsası var”diye konuştu. Yurtiçi elektrik fiyatlarında Aralık ve Ocak aylarında birdeğişim görülmez iken, 2018 yılındaki fiyat artışı %77.62 oranındagerçekleşti. Yurtiçi pompa fiyatlarında ise Aralık ayında Motorin’de%5.96 ve Kurşunsuz Benzinde %4.43 oranında azalışlar görüldü. Bunagöre Motorin ve Kurşunsuz Benzin pompa fiyatları 2018 yılında sırasıyla%12.48 ve %4.49 oranında artmış oldu.

Doğalgaz fiyatlarıtespit edilirkenpetrole bağımlı birformül uygulanıyor : Son 6-9 aydakipetrol fiyatlarınınortalaması formülüniçerisinde önemli birağırlık. Bugün, petrol fiyatlarıdeğiştiğinde en geçbir hafta içerisindeakaryakıtpompalarınayansıyor. Doğalgazfiyatlarınayansıması 6-7 ayıbuluyor, elektrikfiyatlarınayansıması da artı biray sonrayı buluyor.




EIA'nın "Aralık 2018 Kısa Dönem Enerji Görünümü Raporunda", gelecek yılBrent tipi ham petrolün ortalama varil fiyatının 61 dolar, ABD'nin BatıTeksas (WTI) türü ham petrolünün ortalama varil fiyatının da 54 dolarolmasının öngörüldüğü belirtildi. EIA'nın Kasım ayı raporunda, geleceksene Brent petrolün varil fiyatının 72 dolar, WTI petrolün de 65 dolarolacağı tahmin edilmişti. Böylece, her iki ham petrol cinsinin gelecek yıladair varil fiyatı, bir ay önceki rapora kıyasla 11 dolar aşağı çekilmiş oldu.

Raporda, revizyonla ilgili olarak, dünyanın en büyük petrol üreticileriolan ABD, Rusya ve Suudi Arabistan'ın ham petrol üretimlerinin geçen ayrekor seviyelere ulaştığına işaret edildi. ABD'nin, İran'ın ham petrolihracatına yönelik 5 Kasım'da yürürlüğe giren yaptırımlar kapsamında 8ülkeye 6 ay süreyle İran petrolü satın alma muafiyeti tanındığınınhatırlatıldığı raporda, gelecek aylar için küresel ekonomik büyüme vepetrol talebindeki artış hızıyla ilgili endişelerin devam ettiği vurgulandı.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı ülkelerin, 7Aralık'taki toplantısında, toplam ham petrol üretimlerini 1 Ocak'tanitibaren günlük ortalama 1,2 milyon varil azaltma kararı aldığıanımsatılan raporda, gelecek yılın ortalarına doğru küresel petrolstoklarının azalmasının beklendiği kaydedildi. Birleşik Arap Emirlikleri(BAE) Enerji Bakanı, 2019'un başından itibaren petrol üretimindekikesintinin Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi ülkeler için %3,üye olmayan ülkeler için %2 olacağını söyledi. Diğer yandan, Wall StreetJournal tarafından gerçekleştirilen ankete katılan 13 global yatırımbankası 2019 yılı için petrol fiyatı tahminlerini varil başına ortalama 69dolar olarak revize etti. Önceki ay yapılan ankette bu beklenti bir variliçin 77 dolar seviyesindeydi. Batı Teksas petrolü için 2019 ortalama fiyatbeklentisi de varil başına 70 dolardan 63 dolar seviyesine indi.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Enerji Bakanı, 2019'un başından itibaren petrol üretimindeki kesintinin Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi ülkeler için %3, üye olmayan ülkeler için %2 olacağını söyledi.




Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) Gıda Fiyat EndeksiKasım ayında düştü. BloombergHT haberine göre, Kasım ayında birönceki aya göre %1.3 düşüş kaydedilirken, geçen yılın aynı dönemine isegöre ise fiyatlar %8.5 geriledi.

FAO verilerine göre, uluslararası pazarlarda tahıl, bitkisel yağ, sütürünleri, et ve şekerden oluşan beş ana gıda maddesinin fiyatları veticareti takip edilerek ölçülen Gıda Fiyat Endeksi kasımda 160,8 puanageriledi. Endeks, Kasım ayındaki düşüşten sonra Mayıs 2016'dan bu yanaen düşük seviyesine geriledi. Küresel gıda fiyatlarının gerilemesinde,palm yağı ve bitkisel yağlardaki fiyat düşüşleri etkili oldu.

Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Kasım'da bir önceki aya göre %5.7 düşüşkaydetti ve son 12 yılın en düşük seviyesine geriledi. Altı aydır düşen FAOSüt Ürünleri Fiyat Endeksi Kasımda da bir önceki aya göre %3.3 azaldı.Büyük çaplı stoklardaki ve ihracat arzındaki artış, tereyağı, peynir vetam yağlı süt tozu için daha düşük fiyat kotasyonlarına yol açtı. TahılFiyatları Endeksinin aylık %1.1 azalışında buğday ihracatında belirginartış, mısırdaki yoğun ihracat rekabeti ve yeni mahsül pirinç alımları roloynadı. Et fiyatları ise az miktarda gerilerken, sadece sığır eti fiyatlarıartış gösterdi. Brezilya'da şeker üretiminde beklenen belirgin azalışşeker fiyat endeksinin kasımda %4.4 artmasında etkili oldu.

İTO'dan yapılan açıklamaya göre, İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi'ndeyer alan 242 ürünün 96'sının perakende fiyatı artarken, 47 ürünün fiyatıdüştü, 99 ürünün fiyatı ise değişmedi. Kasım ayında, gıda harcamalarıyaş-kuru sebze ve meyve grubunda yer alan soğan %45.55 ile fiyatı enfazla artış gösteren ürün oldu. İHA haberine göre; Türkiye’de üretilensera domatesi üretiminde kalite ve ürünün artmasına rağmen maliyetartışı ve dış pazarın genişlemesinin fiyatları artıracağıbelirtildi.

Küresel gıda fiyatları düşmesine rağmen, yurtiçinde fiyatlar yükseliyor.




Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Aralık tarihli BeklentiAnketine göre 2018 yıl sonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi birönceki anket döneminde 5.64 TL iken, bu anket döneminde 5.44 TL oldu.Yılsonu kapanışı ile DSK için 5.2905 TL olarak gerçekleşti. 12 ay sonrasıdöviz kuru beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla 6.37 TL ve6.25 TL olarak gerçekleşmiştir. Deutsche Bank, "Gelişmekte OlanPiyasalar Görünüm 2019" raporunda Türk Lirası'nın 2019 başlarındadeğer kazanacağı beklentisini koruduklarını açıkladı. Kurum, 5,30seviyesinin altında USD/TRY'nin kriz öncesi seviyelere geri döndüğüneişaret ettiğini belirtti. Banka, 2019 yılında cari işlemler hesabının yenidenkötüleşmesini bu nedenle kısa vadede yapıcı görüşlerini koruduklarını,ancak Türk varlıkları için 2019'un ikinci yarısına yönelik daha ihtiyatlı birduruşa ilerlediklerini vurguladı. Fitch 2019 ve 2020 yılsonu döviz kurubeklentisini ise sırasıyla5.90 ve 6.00 olarak açıkladı.

Commerzbank’ınAralık ayı beklentiraporuna göreEUR/USD paritetahmini 2019/Q1, Q2, Q3, Q4 ve 2020/Q1 için sırasıyla, 1.14, 1.16, 1.19, 1.22, 1.24 ve1.26 şeklinde oldu. Citibank’a göre EUR/USD paritesi 3 aylık dönemde 1.14, 12 aylık dönemde 1.18 olacak.




Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Kasım ayında bir önceki ayagöre %2,53 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %36,68, bir öncekiyılın aynı ayına göre %38,54 ve on iki aylık ortalamalara göre %25,52artış gösterdi. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göredeğişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %1,80, imalat sanayisektöründe %3,09 düşüş, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe%2,35 ve su sektöründe %1,25 artış olarak gerçekleşti. Bir önceki ayagöre en fazla düşüş; %15,49 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %8,11 ile anametaller, %6,32 ile metal cevherleri olarak gerçekleşti. Buna karşılıktütün ürünleri %4,14, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı %2,35, içecekler%1,78 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla arttığı alt sektörleroldu. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2018 yılı Kasım ayında aylıken fazla düşüş %3,56 ile ara malında gerçekleşti.

Ülke sınırları içinde üretimi yapılarak yurt dışına ihraç edilen mallarınüretici fiyatlarındaki değişimi ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE), 2018 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %8,44 düşüş, bir öncekiyılın Aralık ayına göre %35,23, bir önceki yılın aynı ayına göre %35,21 veon iki aylık ortalamalara göre %34,68 artış gösterdi. Sanayinin ikisektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığısektöründe %8,30, imalat sanayi sektöründe ise %8,44 düşüş olarakgerçekleşti. Bir önceki aya göre en fazla düşüş; %22,90 ile kok ve rafinepetrol ürünleri, %9,98 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler,%9,38 ile motorlu kara taşıtları, treyler (römork) ve yarı treyler (yarırömork) sektöründe gerçekleşti. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre2018 yılı Kasım ayında en fazla aylık düşüş %22,90 ile enerji mallarındagerçekleşti.

TUİK tarafından açıklanan

verilere göre; Yurtiçi-ÜFE ve TÜFE

ortalaması; Kasım ayında bir önceki aya göre

%3.97 oranında düşerken, bir önceki yılın Aralık ayına

göre %28.73, bir önceki yılın aynı ayına göre

%30.08 artış olarak

gerçekleşti.








CPO Roundtable Türkiye | 4 Aralık 2018 | İstanbul



Documents

Purchasing Com m odit y Price Report · Ticaret Savaşı küresel talebi zedeleyerek hisse başı¹arlarıbasılayaca¹. Bank of America Merrill Lynch’in2019 yılıiçin 10 tahminini