Embed Size (px)
Citation preview
RAPORT
RYNEK SPONSORINGU
SPORTOWEGO 2018
Mamy przyjemność oddać w Państwa ręce drugą edycję raportu „Rynek sponsoringu sportowego”. Tegoroczna edycjasygnowana jest datą 2018 i przedstawia zestawienia dotyczące obrotu prawami sponsoringowymi w roku 2017.
Tegoroczny raport opracowany został przy istotnym i cennym wsparciu merytorycznym kolejnych partnerów – KomunikacjiPlus, One Sport, Lagardere Sports Poland, Sportcal oraz SET Management, a także dzięki opracowaniu wizualnemu danychprzez Follow Vision. Wymienionym firmom, a także dotychczasowym partnerom – Evolutio, Havas Sports & Entertainment(Havas Media Group) oraz SportWin, chciałbym w tym miejscu serdecznie podziękować.
Moje podziękowania kieruję też do Zuzanny Walczak, współtwórczyni raportu, która z racji zmiany w życiu zawodowym,będzie w kolejnym raporcie jednym z ekspertów, oddając redakcję raportu w ręce kolegów ze Sponsoring Insight. Raportw obecnym kształcie to w istotnej mierze jej zasługa, dziękuję!
Wierzymy, że dane, które Państwu przekazujemy staną się inspiracją do dyskusji, na temat tego, jaka jest rola sponsoringusportowego w komunikacji marek i w jaki sposób rozwijać propozycję organizacji sportowych dla partnerów korporacyjnych,aby czynić ją bardziej atrakcyjną. A w konsekwencji dążyć do wzrostu łącznego wolumenu zawieranych kontraktówsponsorskich w Polsce.
Jesteśmy przekonani, że sport dla mieszkańców Polski jest ważny i staje się coraz bardziej atrakcyjną platformąkomunikowania dla marek. A wspólna, systematyczna praca będzie prowadziła do komercyjnego rozwoju branży sportowej.
Opracowanie „Rynek Sponsoringu Sportowego 2018” jest efektem realizacji projektu badawczego obejmującego kluczowezagadnienia dotyczące rynku praw sponsoringowych w Polsce, m.in. jego szacunkową wartość w roku 2017, dystrybucjęwolumenu rynku pomiędzy dyscypliny sportu czy kategorię kontrahenta, a także zestawienia najbardziej zaangażowanychsponsorów oraz właścicieli praw, którzy otrzymują największe środki pochodzące ze sponsoringu. Istotną część raportustanowią także dane bazujące na deklaracjach uczestników rynku sponsoringu sportu tj. sponsorów oraz właścicieli prawsponsoringowych. Respondentów pytano m.in. o ich postrzeganie dynamiki rozwoju sponsoringu w Polsce, czynnikidecydujące o wyborze aktywów sponsoringowych czy też ocenę atrakcyjności praw sponsoringowych.
Raport stanowi kontynuację zeszłorocznych badań i przedstawia zestawienie danych z lat 2016 i 2017, co pozwala nazobrazowanie dynamiki rozwoju sponsoringu sportowego i zauważenie najważniejszych zmian na rynku.
Z przeprowadzonych badań wynika, że polski rynek sponsoringu sportowego w 2017 roku osiągnął wartość 870,7 mln złotychi według prognoz potencjał ten wciąż nie jest w pełni wykorzystany, bowiem w roku 2020 ogólna suma wydatków nasponsoring powinna zbliżyć się do nawet miliarda złotych.
W celu zbadania wartości rynku sponsoringu sportowego w Polsce dokonano analizy kontraktów obowiązujących w 2017 roku pod kątem ich
segmentacji oraz estymacji wartości.
tj. wywiadów ze sponsorami oraz właścicielami praw sponsoringowych
publikacje medialne, oferty sponsorskie, raporty rynkowe
zawieranych przez poszczególnych właścicieli praw sponsoringowych
porównywalnych umów sponsoringowych
W ramach analizy przeprowadzono równolegle dwa badania ilościowe metodą CAWI (ankiet internetowych). Badania przeprowadzone zostały
w dniach 8 stycznia – 8 lutego 2017 r. na dwóch grupach respondentów:
Celowy - najbardziej zaangażowane firmy w sponsoring sportu w Polsce.
Celowy – właściciele praw sponsoringowych (największe federacje, ligi, kluby, obiekty sportowe).
218 249
24 64
11% 26%
Wartość netto rynku sponsoringu sportowego
w 2017 roku w Polsce
Prognozowana wartość netto rynku reklamy w 2017 roku w Polsce według agencji mediowej Starcom
2012 743 200 000 zł 7 324 000 000 zł
2013 761 100 000 zł 7 088 000 000 zł
2014 802 500 000 zł 7 321 000 000 zł
2015 836 600 000 zł 8 085 000 000 zł*
2016 832 400 000 zł 8 331 000 000 zł
2017 870 700 000 zł 8 350 000 000 zł**
* Zmiana metodologii liczenia rynku reklamy online
** Prognozowany wynik
Sponsoringu sportowego a rynku reklamy 2012-2017
Rynek sponsoringowy rośnie istotnie szybciej aniżeli rynek reklamowy. Ten trend należyprzypisać systematycznemu wykorzystywaniu dużego potencjału wzrostu wskaźnikówkomercjalizacji w poszczególnych dyscyplinach sportu. Dotychczas były one niepełnieskomercjalizowane, co zmienia się w czasie. Dotyczy to nawet najbardziej popularnej piłkinożnej i oferty kontraktów jersey sponsorship klubów Lotto Ekstraklasy.
Ważnym czynnikiem wzrostu rynku są także rosnące ceny praw sponsoringowych, będącem.in. pochodną doceniania wartości ekspozycji przy kontencie w postaci transmisji na żywoz zawodów sportowych. Poszczególne, najbardziej popularne relacje przyciągają przedtelewizory blisko 10-milionowe widownie, co jest dostrzegane przez marketerów i generujezainteresowanie sponsoringiem sportowym.
Rynki sponsoringowy i reklamowy istotnie różnią się, jeżeli chodzi o branże - liderówwydatków. Jedyny wspólny mianownik dla zestawień TOP10 branż wydatkujących środki nareklamę i sponsoring to branża finansowa. Ten fakt może sugerować, że jest wiele branż, dlaktórych komunikacja sponsoringowa może stać się atrakcyjna i które mogą stanowić źródłokolejnych wolumenów przychodowych z tytułu sprzedaży praw sponsoringowych.
018
2017
2016
Kluby sportowe to grupa właścicieli praw sponsoringowych, która przewodzi w rankingu zarówno pod względem liczby jaki wartości zawartych kontraktów. W ujęciu dotarcia do kibica to kluby są tymi podmiotami, które wywołują najwięcej emocjii z którymi sympatycy sportu najchętniej się utożsamiają, a których występy nie mają charakteru doraźnego jak np. meczekrajowych reprezentacji. Warto dodać, że coraz więcej klubów w Polsce prowadzonych jest w sposób profesjonalny, coprzekłada się na wzrost kompetencji w zakresie pakietyzacji i sprzedaży praw sponsoringowych.
Efektem są chociażby podpisane w 2017 roku umowy pomiędzy VIVE Kielce a PGE Polską Grupą Energetyczną czy LechemPoznań a stawiającą coraz śmielsze kroki w sponsoringu marką Aforti. Również polscy bukmacherzy na skutek ustawyhazardowej z 2016 roku mocno zaangażowali się w sponsoring i choć indywidualnie klubowe kontrakty nie są może aż takimponujące jak wspomniane nowe umowy w Kielcach czy Poznaniu, to efekt skali – w rozumieniu liczby wspartychpodmiotów – jest już znaczący.
W odwrocie, w porównaniu do roku 2016, były natomiast wydatki na programy własne. Ta sytuacja to przede wszystkim efektograniczenia środków na takie projekty jak Orlen Team, Verva Street Racing czy Coca-Cola Cup przez ich macierzystychsponsorów.
Pod względem wydatków na zakup praw sponsoringowych
2017
2016
W 2017 roku najbardziej zaangażowanymi pod względem wydatków na zakup prawsponsoringowych były branże energetyczna (18,7%) i paliwowa (16,7%), które są liczniereprezentowane przez spółki Skarbu Państwa. Co prawda, ich udział w całym rynku odnotowałspadek, ale wciąż są one w tym obszarze niedoścignionymi liderami dla pozostałych sektorówgospodarki. W tegorocznym TOP 10 branż pod względem wydatków na zakup prawsponsoringowych najwyższy wzrost odnotowała branża budowlana (z 4,0% do 5,2%), któraawansowała w zestawieniu na 7 miejsce, wyprzedzając odzież i sprzęt sportowy oraz branżęIT.
Nie ma przesłanek ku temu, aby spodziewać się, że klasyfikacja z ubiegłego roku miała ulecznaczącym zmianom w 2018. Wynika to przede wszystkim z tego, że spółki reprezentującebranże z TOP 10 od lat angażują się w sportowe projekty, które w ich przypadku częstoprzyjmują długofalową perspektywę. Prawdopodobne są jednak przesunięcia wewnątrz TOP 10,m.in. branża zakładów wzajemnych powinna w tym roku jeszcze bardziej umocnić swojąpozycję, ze względu na wprowadzenie w ubiegłym roku korzystniejszych dla tego biznesuprzepisów prawa, nieutrudniających podejmowania przez te podmioty szerokich działańmarketingowych.
Pod względem wydatków na zakup praw sponsoringowych
w całym rynku
Zestawienie TOP 20 sponsorów pod względem wartości zawieranych kontraktów sponsorskich z organizacjami sportowymiopuścił m.in. wieloletni partner strategiczny Polskiego Komitetu Olimpijskiego – Kulczyk Investments. Jego miejscew strukturze partnerów PKOl zajął lider branży paliwowej w Polsce, PKN Orlen.
Nowe firmy w zestawieniu TOP 20 to Enea, Adidas Polska, właściciel marki 4F – spółka OTCF oraz Onico. Enea, jedenz liderów branży energetycznej podpisała m.in. kontrakt sponsorski z Polskim Związkiem Towarzystw Wioślarskich. MarkiAdidas i 4F potwierdziły swoją strategiczną obecność jako partnerzy techniczni polskiego sportu. Firma Onico zaś istotniezwiększyła swoje zaangażowanie w budowę klubu siatkówki męskiej w Warszawie. Zestawienie TOP 20 opuściły firmy Lyoness,Impel i Trefl. Wynika to m.in. z faktu, że próg wejścia do zestawienie zwiększył się.
Udział TOP 20 sponsorów pod względem wielkości wydatków na zakup praw sponsoringowych w całym rynkusponsoringowym zmalał o blisko 10 punktów procentowych. Oznacza to, że łączne nakłady TOP 20 spółek spadły o blisko 60mln zł. Mimo to rynek rósł. Było to możliwe dzięki istotnemu wzrostowi środków pieniężnych przeznaczanych na zakup prawsponsoringowych przez firmy nieobecne w zestawieniu TOP20, głównie marek zakładów wzajemnych oraz brandówdotychczas nieobecnych w sporcie, które w 2017 spektakularnie w tej kategorii debiutowały, jak np. Kaufland.
Pod względem przychodów ze sprzedaży praw sponsoringowych
2017
2016
Badania na temat dyscyplin, które notują ze sprzedaży praw sponsoringowych największe wyniki potwierdzają istniejącą od lat sytuację na rynkuw Polsce: „piłka nożna króluje”. Najpopularniejsza wśród Polaków dyscyplina sportowa, m.in. dzięki największym zasięgom medialnym orazpotencjale zbudowania zaangażowania pomiędzy sponsorem a kibicem jest wiodącą platformą sponsoringową w kraju.
Reprezentacja Polski w piłce nożnej w 2017 roku we wspaniałym stylu zagwarantowała sobie awans na Mistrzostwa Świata w Rosji. Ze względu naświetne wyniki sportowe, pozytywny wizerunek PZPN i ogromny potencjał marketingowy partnerstwa z reprezentacją Polski w 2017 roku nastąpiłoprzedłużenie wielu umów sponsorskich oraz doszło do podpisania nowych kontraktów.
W 2017 roku również największe kluby piłkarskie w Polsce zwiększyły swoje przychody ze sprzedaży praw sponsoringowych, szczególnie umów zesponsorami głównymi. Piłkarskie organizacje sportowe to najbardziej profesjonalne podmioty działające na rynku, które wychodzą naprzeciwoczekiwaniom sponsorów i wykorzystują większość dostępnych im narzędzi umożliwiających autentyczną interakcje ze kibicami, doprowadzając dosytuacji „win-win- win” w której wygranymi są przede wszystkim kibice, jak również sponsorzy i podmioty sportowe.
Pozostałe dyscypliny utrzymały się na poziomie zbliżonym do reprezentowanego przed rokiem. Pomimo organizacji w Polsce Mistrzostw Europy wsiatkówce, przychody sponsoringowe w tej dyscyplinie spadły rok do roku, co może wynikać z zakończenia współpracy przez Grupę Lotos z PolskąLigą Piłki Siatkowej oraz z małej liczby sponsorów Eurovolley Poland 2017 oraz reprezentacji Polski w siatkówce.
Według wyników badań, w 2017 roku został odnotowany wzrost rok do roku udziału top 10 dyscyplin pod względem przychodów ze sprzedaży prawsponsoringowych z 93% do 94,1%. Uważam, że wiąże się to z tym iż dyscypliny mniej popularne oraz niszowe w mniejszym stopniu są w staniespełnić oczekiwania firm chętnie wykorzystujących sponsoring sportowy i co raz więcej z nich oczekuje konkretnych danych świadczącycho zwrocie z inwestycji (ROI) i zwrotu z celów (ROO). W związku z tym możemy oczekiwać umacniania się tego trendu w przyszłości.
Pod względem przychodów ze sprzedaży praw sponsoringowych
W zestawieniu TOP10 organizacji sportowych pod względem łącznego wolumenuzawartych kontraktów sponsoringowych miejsce ligi siatkarskiej oraz drużynysiatkówki kobiet Chemik Police zajęły Lech Poznań i Polski Związek Narciarski.
W przypadku klubu z Poznania istotna zmiana to zwiększenie skali kontraktu z firmąAforti. Dla Polskiego Związku Narciarskiego istotne zdarzenie to realizacja kontraktusponsorskiego z Grupą Tauron. W tym samym czasie spółka Polska Liga PiłkiSiatkowej zakończyła współpracę z PKN Orlen dot. sponsoringu tytularnego ligisiatkówki kobiet, a siatkarki z Polic długo czekały na pojawienie się marki Energa,która zakupiła zwolnione blisko rok wcześniej świadczenia sponsorskie.
Nieznacznie wzrosła łączna wartość wolumenu sprzedaży praw sponsoringowychwygenerowanych przez TOP 10 organizacji pod względem łącznej wartości sprzedaży.Przełożyło się to jednak na niższy udział w całym roku o blisko 2 punkty procentowe.Nowe środki sponsoringowe na rynku zostały zakontraktowane przez organizacje,które są poza pierwszą dziesiątką i które cechował niższy współczynnikskomercjalizowania inwentarza sponsoringowego.
Czy firma, którą Pan(i) reprezentuje, planuje angażować się w nowe projekty w obszarze sponsoringu sportu w przeciągu następnych 12 miesięcy?
Dynamika inwestycji w prawa sponsoringowe
2017
2016
Nakłady finansowe na sponsoring sportu firmy, którą Pan(i) reprezentuje w przeciągu następnych 12 miesięcy:
2017
2016
16,7%
16,7%
16,7%
50,0%
zdecydowanie uciążliwe raczej uciążliwe raczej nieuciążliwe zdecydowanie nieuciążliwe taka bariera nie występuje
Jakie bariery rozwoju rynku sponsoringu sportu występują Pana(i) zdaniem w Polsce? Proszę ocenić na skali poziom ich uciążliwości.
Dynamika inwestycji w prawa sponsoringowe
zdecydowanie uciążliwe raczej uciążliwe raczej nieuciążliwe zdecydowanie nieuciążliwe taka bariera nie występuje
Jakie bariery rozwoju rynku sponsoringu sportu występują Pana(i) zdaniem w Polsce? Proszę ocenić na skali poziom ich uciążliwości.
Dynamika inwestycji w prawa sponsoringowe
Potrzeby sponsorów, jak i cała branża, nie stoją w miejscu. Udowadniają to mniej spolaryzowane niż w zeszłorocznej edycjiraportu, wyniki badań. Zgodnie z nimi, planując cele sponsoringowe, marki patrzą coraz szerzej.
Sponsorzy nadal chcą przede wszystkim utożsamiać się z wybranymi brandami i budować poprzez nie świadomość klientów,ale chcą też, żeby pieniądze na inwestycje w sponsoring były wydane z głową. Stąd, coraz większego znaczenia nabierajązniuansowane cele marketingowe, dzięki którym możliwe jest bardziej profesjonalne i analityczne podejście do sponsoringu -kreacja wizerunku, CSR czy ekspozycja wyselekcjonowanej usługi.
Co ważne, działaniom tym coraz częściej towarzyszy gromadzenie marketingowych baz danych. Świadczy to, że sponsorzychcą monitorować, badać i mierzyć rezultaty podejmowanych działań. Dzięki temu są w stanie aktywnie budowaći weryfikować swoje strategie sponsoringowe. Pozwala to osiągać maksymalną wartość ekspozycji, przy optymalnychkosztach. Branża ewoluuje i profesjonalizuje się – to świetna wiadomość dla wszystkich jej uczestników. Najważniejsze jestjednak to, że deklaracje firm jednoznacznie wskazują na to, że wciąż chcą one angażować się w nowe projekty z zakresusponsoringu sportowego.
Dystrybucja budżetów sponsoringowych
2017
2016
Kiedy zostaje ustanowiony budżet sponsoringu w Pana(i) przedsiębiorstwie?
20,8%
8,3%
29,2%
41,7%
Dystrybucja budżetów sponsoringowych
Czy firma, którą Pan(i) reprezentuje, prowadzi działalność sponsoringową, w którejś z wymienionych poniżej dziedzin? Może Pan(i) zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
2017
2016
Jaka jest liczba projektów sponsoringowych w obszarze sportu, w które zaangażowana jest w skali jednego roku firma, którą Pan(i) reprezentuje?
2017
2016
Dystrybucja budżetów sponsoringowych
Jaka jest wysokość budżetu w skali roku, którą przeznacza Państwa firma na działania w zakresie sponsoringu sportu?
Ile procent budżetu przeznaczonego na działania marketingowestanowi aktywność w zakresie sponsoringu sportu w firmie, którą Pan(i) reprezentuje?
30,0%
Średni udział środków wydawanych na sponsoring w budżecie marketingowym firmy.
39,6%
2017
2016
Na pierwszy rzut oka, dane finansowe przedstawione przez sponsorów wyglądają znakomicie, a przynajmniej znacznie lepiej niż w 2016 roku.Wtedy zaledwie niecałe 27 procent firm zadeklarowało budżety na poziomie powyżej 3 milionów, a w 2017 roku już blisko 67 procent. Dodatkowosponsorzy zadeklarowali, że na działania sponsoringowe ich firmy przeznaczają blisko 40 procent całego budżetu marketingowego, co w ciągu rokustanowi wzrost o 10 punktów procentowych. Czyżby sport został nagle doceniony przez biznes, a w niektórych firmach uczyniono z niego nawetgłówną lokomotywę marketingową?
Ze świętowaniem ewentualnego sukcesu poczekałbym aż do momentu kiedy podsumujemy cały rynek sponsoringu sportowego w Polsce.Pamiętajmy, że według badań w 2016 roku, po raz pierwszy od lat jego wartość nieznacznie spadła. W dodatku zdecydowana większość sponsorówsportu, to ci, którzy inwestują na tym rynku od wielu lat, co pokazuje wyraźnie, że „świeżej krwi” tu zdecydowanie brakuje. Trudności finansowezwiązane właśnie z oszczędnym inwestowaniem sponsorów odczuwają nie tylko sporty niszowe, ale popularne dyscypliny, jak choćby siatkówka,czy koszykówka, czy też kluczowe projekty na rynku sponsoringowym - piłkarska ekstraklasa, czy reprezentacja olimpijska.
Natomiast nagły wzrost nakładów części firm na działania sponsoringowe być może jest wynikiem tego, że spółki Skarbu Państwa, które są ostojątego rynku „poszły na większe zakupy”. Aż połowa firm zadeklarowała, że posiada powyżej 20 projektów sponsoringowych w obszarze sportu,w tym jedna trzecia powyżej trzydziestu. To zaskakujące dane nie tylko w świetle innych badań, ale również ew. strategii komunikacyjnej, w którejtrzeba by pogodzić na raz kilkadziesiąt projektów. O ile nie są one ze sobą zbieżne, lub będące podstawą jednej czy dwóch osi komunikacyjnych,może spowodować to rozproszenie działań, brak synergii i w konsekwencji niezrozumiałość i niewielką skuteczność działań sponsoringowych.
Warto tu jeszcze wspomnieć o jednym elemencie rynku sponsoringowego. Mimo deklarowanych niewielkich spadków zainteresowania zarównosportem dzieci i młodzieży, sportem amatorskim i rekreacją, przy jednoczesnej dominacji sportu zawodowego, nie wyciągałbym z tegonegatywnych, długoterminowych wniosków. W dobie rozwoju społecznej odpowiedzialności biznesu działania w tych obszarach niekoniecznie mającharakter sponsoringowy, a stanowią często obszar zainteresowania właśnie CSR-u. Z drugiej strony wydaje się, że na obsługę tych bardzo dużychsegmentów rynku nie ma wielu dobrych pomysłów i dlatego nie są one tak często wykorzystywane w komunikacji sponsoringowej jak sportzawodowy. To szansa dla tych firm, które chcą wejść w sponsoring, a szukają niezagospodarowanych obszarów. Miliony osób amatorskouprawiających sport czy rekreację lub dopingujących swoich podopiecznych, to też miliony potencjalnych klientów.
Sport powszechny i amatorski będący składnikiem szeroko pojętej kultury fizycznej odgrywa kluczowe znaczenie w rozwoju sportu zawodowegow Polsce. Spójna piramida szkoleniowa wpływa na rozwój młodych talentów i tworzenie ścieżki rozwoju zawodników sportowych. Współczesnysport jest wielowymiarowy ze względu na swoją strukturę w której zawodowstwo i część amatorska oddziaływają na siebie nieustannie. Trend byciafit oraz zaspokajania potrzeby aktywności fizycznej spowodował, iż sponsorzy coraz częściej koncentrują swoje budżety oraz działaniaw zakresie CSR na dzieciach, młodzieży oraz szerokim spektrum osób, które korzystają aktywnie ze sportu.
Uprawianie sportu doskonale rozwija cechy psychofizyczne oraz pozwala kształcić determinację, wolę walki czy dyscyplinę pracy. Patrząc na sportwłaśnie z takiej perspektywy uważam, że dystrybucja budżetów sponsoringowych przez firmy jest niezbędnym i kluczowym elementemdziałalności biznesowej w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu. Cieszy pozytywny wysoki procent zaangażowania się sponsoróww sport amatorski i dzieci i młodzieży na poziomie co najmniej 50%. Pomimo wysokiego procenta działań sponsoringowych w tym zakresieznaczący spadek zaangażowania firm właśnie w ten segment, gdzie ubyło blisko 6 punktów procentowych przy dzieciach oraz 10 punktówprocentowych w sporcie amatorskim w ciągu roku, może niepokoić.
Zwrócić należy uwagę, iż pomimo zanotowanego spadku w firmach, rośnie zaangażowanie Państwa w realizację podstawowych zadań promocjikultury fizycznej. Dzięki zwiększonym budżetom Ministerstwa Sportu i Turystyki 2151 małych klubów sportowych wspartych zostało kwotą 37 mlnw 2017 roku. Program Szkolny Klub Sportowy dofinansowany został kwotą 42,6 mln na zajęcia sportowe. Kolejne pieniądze w kwocie 23 mln trafiąw tym roku do Lokalnych Animatorów Sportu na Orlikach. Zwiększenie rządowego finansowania przekłada się na 93% wzrost środków na sportdzieci i młodzieży w stosunku do 2015 roku. To pozwoliło na 37% wzrost ilości dzieci objętych dofinansowaniem z MSiTw stosunku do 2015 roku.
Analizując dane związane z kierunkami dystrybucji budżetów sponsoringowych, należy stwierdzić, że zauważalny jest pozytywny trend. Sportzawodowy utrzymuje swoje finasowanie na wysokim poziomie, co związane jest również z wysokim zwrotem jaki firmy uzyskują dziękikomunikacji sponsoringowej. Sport dzieci i młodzieży, który bezpośrednio nie uzyskuje tak dużych zwrotów z inwestycji jest jednak coraz bardziejciekawą gałęzią sportu. To właśnie wśród dzieci i młodzieży można budować świadomość i przywiązanie do marki na lata inwestując tym samymw rozwój zdrowego społeczeństwa.
Cele inwestycji sportowych
Proszę wskazać trzy najważniejsze cele jakie realizuje Państwa firma, poprzez angażowanie się w działalność w zakresie sponsoringu sportu.
2017
2016
Sponsorzy są coraz bardziej świadomi celów, jakie mają być realizowane poprzez ichzaangażowanie w sport. Budowanie pozytywnego wizerunku i rozpoznawalnościmarki to w dalszym ciągu motor napędowy ich działań, jednak w parze z nią zaczęłaiść refleksja, że bez odpowiednich narzędzi badawczych jest to cel trudno mierzalny.Nie każda firma decyduje się np. na przeprowadzenie badań sondażowych przed i poinwestycji sponsorskiej, a bez nich nie jest w stanie stwierdzić, czy udało jej sięzbudować świadomość marki w takim zakresie, w jakim jej zależało.
Rosnącą świadomość sponsorów widać więc w coraz bardziej profesjonalnympodejściu do stawianych sobie celów. Ekspozycja produktów i usług czy wsparciesprzedaży to konkretny cel, który na dodatek łatwiej zmierzyć niż bardzo ogólną„rozpoznawalność marki”. Znaczny wzrost znaczenia pozyskiwanych podczaskampanii marketingowych baz danych pokazuje także, że firmom coraz bardziejzależy na analizowaniu swoich działań w celu budowania efektywnych,dopasowanych do grup docelowych strategii sponsoringowych.
Proces zakupu praw sponsoringowych
Które osoby/organy w Państwa firmie, biorą udział w podejmowaniu decyzji o podjęciu współpracy i podpisaniu umowy sponsoringowej? Może Pan(i) zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
Czy firma, którą Pan(i) reprezentuje, ma długofalową strategię sponsoringową?
2017
2016
2017
2016
Biorąc pod uwagę ośrodki decyzyjne, mające realny wpływ na procesy sponsoringowe w firmach, zdecydowanie rozgraniczyć należy formatdziałania w podmiotach polskich oraz w międzynarodowych korporacjach funkcjonujących na rodzimym rynku. Jest chodzi o te pierwsze, wydawaćby się mogło, że wachlarz możliwości jest dużo większy, bowiem specyfika krajowego rynku sponsoringu powinna być lepiej znana decydentom.W praktyce jednak okazuje się, że zarówno działy marketingu/sponsoringu, jak i osoby z szeroko rozumianych działów komunikacji nie zawszemają odpowiednią siłę argumentacji w dyskusji z właścicielem, który autorytarnie decyduje o kierunkach działań strategicznych.
W przypadku międzynarodowych korporacji, zwłaszcza w dobie centralizacji (hubów marketingowych grupujących kilka państw) blokadą bywająmacierze efektywności (skwantyfikowane KPI’s), które w jasny sposób mają pokazać, na ile dany sponsoring będzie istotny z punktu widzeniacałego regionu.
Należy pamiętać, że sponsoring w przypadku takich firm już dawno przestał być narzędziem budowania świadomości marki i musi spełniać bardzokonkretne cele twardo-biznesowe (np. proces tworzenia dedykowanych linii produktowych, przynoszących wymierne efekty sprzedażowe).
Patrząc na wyniki raportu kilka obserwacji wydaje się najbardziej istotnych. Deklaratywnie większa rola działów marketingu przy podejmowaniudecyzji sponsoringowych może dawać nadzieję, iż cały proces traktowany jest bardziej kompleksowo, a marketerzy już na wstępnym etapie przypodpisywaniu umów mają w głowie konkretny pomysł kreatywny i założenia komunikacyjne, dyskontujące prawa sponsorskie.
Z drugiej strony, widocznie malejąca rola wyspecjalizowanych osób z doświadczeniem sponsoringowym może być wyrazem szukania pozornychoszczędności w ramach organizacji oraz grupowania kompetencji w rękach osób mających wielopłaszczyznowe doświadczenie w marketingusportowym.
Sponsoring jako element marketing-mixu
Jakie narzędzia aktywacji praw sponsoringowych w zakresie sponsoringu sportu, wykorzystuje firma, którą Pan(i) reprezentuje? Może Pan(i) zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
2017
2016
Sponsorzy bez dwóch zdań idą z duchem czasu. W 2017 roku zdecydowanie rzadziejkorzystali z narzędzi, które śmiało możemy nazwać „analogowymi” – materiałówdrukowanych, marketingu bezpośredniego czy transmisji radiowych i telewizyjnych.Wobec spadających zasięgów organicznych Facebooka, które bardzo utrudniłobezpłatne dotarcie do konsumentów, nie dziwi również ich mniejsza aktywnośćw social media. W zamian o wiele mocniej niż w roku wcześniejszym postawiono nadigital marketing – najdynamiczniej rozwijające się obecnie narzędzie umożliwiającenie tylko dotarcie do klienta, ale również zbudowanie z nim relacji i błyskawicznąanalizę prowadzonej kampanii. Digital marketing ma przed sobą ogromneperspektywy rozwoju, dlatego należy spodziewać się, że coraz częściej aktywacja prawsponsoringowych będzie realizowana właśnie w ten sposób.
Warto również podkreślić większe zaangażowanie sponsorów w projekty PR,najpewniej ze wsparciem profesjonalnych konsultantów zewnętrznych. To pokazuje,że sponsorzy chcą wydawać pieniądze w sposób racjonalny, dostosowany do swoichcelów i potrzeb.
Inwestycje w budowę wartości oferty sponsoringowej
Poprzez jakie działania budują Państwo wartość posiadanych praw sponsoringowych? Proszę wskazać trzy najważniejsze.
2017
2016
Z porównania wyników badań widać jak dynamicznie zmienia się podejście do budowania wartości ofert sponsoringowych.Zaskakująco wysoki spadek kluczowych - jeszcze niedawno wydawałoby się - wartości, jak zwiększenia możliwości ekspozycjimarki sponsora, czy budowania oferty VIP - Hospitality, pozwala jednak wierzyć, iż właściciele praw w sposób świadomydysponują już tymi świadczeniami i skupiają się na innych elementach pozwalających na budowę kompleksowego programusponsoringowego.
Coraz większe znaczenie wśród właścicieli praw ma kreowanie własnej marki - poprzez budowanie jej rozpoznawalnościw mediach, czy inwestowanie w media własne. Dzięki temu na rynku pojawia się coraz więcej projektów, w których sponsorzywykorzystują silne marki sportowe (sportowców, kluby, imprezy) w komunikacji własnej, czy też w działaniachsprzedażowych - i nie chodzi tu tylko o marki globalne, lecz również o te, które powstały i modelowo rozwijają się na rynkupolskim (jak np. KSW czy Runmageddon).
Istotna jest również rosnąca świadomość potrzeby ułatwiania sponsorom możliwości aktywizacji nabywanych praw -bezpośrednio przez ich właścicieli lub przy współpracy z agencjami. Ma to znaczenie szczególnie w przypadku współpracyz firmami, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę ze sponsoringiem.
Coraz szybsza reakcja na trendy i pojawiające się nowe technologie, odpowiadanie na potrzeby i oczekiwania sponsorówpowodują, iż na rynku powinno pojawiać się coraz więcej ciekawych projektów, a wartość rynku nieustannie powinnawzrastać.
Analizowane wyniki badań potwierdzają, że w zakresie rozwoju narzędzi marketingowych opartych o możliwości jakie oferuje Internet, podmiotydziałające na rynku polskim zaczynają zmierzać w kierunku zgodnym ze światowymi trendami. Dotyczy to zarówno mediów społecznościowych jaki projektów własnych takich jak telewizja internetowa, dodatkowe usługi online dostępne na stadionie czy hali, czy też większa interakcjaz kibicami poprzez przeróżne aplikacje i programy lojalnościowe działające w sieci. W tego rodzaju działaniach nie chodzi już tylko o zwiększaniemożliwości ekspozycji logo sponsora, ale platformę do działań polegających na bardziej bezpośrednim kontakcie z odbiorcą, co jest dziś niezwykleważne biorąc pod uwagę ich rosnące oczekiwania i mniejszą podatność na tradycyjne formy reklamy.
Ciekawym zjawiskiem są wyniki badań mówiące, że z jednej strony rozwijanie oferty VIP Hospitality nie jest już tak ważnym elementem strategiiwłaścicieli praw a z drugiej wskazują oni zwiększenie istotności działań samplingowych w postaci rozdawania zaproszeń na swoje mecze. Biorącpod uwagę, że w pewien sposób wykluczają się one nawzajem, mogłoby to oznaczać, że albo nakłady na rozwój produktów Premium nie przynosząplanowanych korzyści lub też, co niestety wydaję się być bardziej prawdopodobnym zjawiskiem, klubom po prostu brak jest odpowiedniosprecyzowanych strategii i celów w tym zakresie, mimo iż produkty z tej kategorii powinny stanowić od 20% do 40% przychodów z dniameczowego.
Niepokojącym zjawiskiem wydaje się być tez wskazywana przez respondentów badania odwrotna korelacja pomiędzy poprawianiem wizerunkuswojej marki, a budowaniem jej rozpoznawalności w mediach. Widać tutaj niestety podejście ilościowe, a nie jakościowe do kwestii zarządzaniaswoją marką. Jest to niezwykle ważny aspekt w kontekście oceny potencjalnego wpływu wynikającego ze sponsorowania danego klubu przezsponsora i często stanowi jeden z głównych czynników decydujących o wiązaniu swojej marki z danym klubem sportowym. Tego zjawiska niebędzie nawet w stanie zneutralizować zwiększona aktywność klubów w zakresie działań w obszarze CSR.
Biorąc po uwagę wyniki badań z lat 2016 i 2017 musimy stwierdzić, że mimo inwestowania w nowe narzędzia komunikacyjne i świadomość nowychmożliwości do aktywizacji działań sponsorskich swoich partnerów, kluby wciąż nie doceniają wartości swojej własnej marki i jej wpływu nabezpośrednie otoczenie biznesowe. Jej siła, spójność, odpowiednie pozycjonowanie i przemyślenia strategia w zakresie jej budowania, mogłabyprzynieść klubom wymierne korzyści zarówno w długim jak i krótkim okresie.
Ustalenie cen praw sponsoringowych
Co ma wpływ na ustalenie cen sprzedaży praw sponsoringowych, których Państwa podmiot jest właścicielem? Proszę wskazać trzy najważniejsze czynniki.
2017
2016
Ważnym czynnikiem wpływającym na ustalenie cen sprzedaży praw jest przeprowadzanie analiz rynkowych pod kątem zakupu podobnychpraw sponsoringowych. Wynika to w dużej mierze ze wzrostu świadomości podmiotów działających na rynku, chcących podnosić efektywnośćdziałań sponsoringowych.
Opieranie się na analizach rynkowych pozwala ograniczyć błędy związane z przepłacaniem za kontrakty, po stronie sponsora jaki niedoszacowaniem wartości kontraktów, po stronie sponsorowanego. Wysoki poziom dopasowania celów sponsora z celami organizacji makluczowy wpływ na efektywność działań sponsoringowych, wynikających przede wszystkim z podobnej strategii rozwoju, zbieżnej grupydocelowej czy kanałów komunikacyjnych. Podmioty które posiadają zbliżony poziom dopasowania celów, mogą skuteczniej utożsamiać sięz daną marką lub produktem oraz łatwiej przenosić na nią skojarzenia.
Trudności związane z odpowiednią wyceną produktu sponsoringowego stanowią jedną z ważniejszych bolączek, wciąż rozwijającego się, rynkusponsoringowego w Polsce. Przez lata, głównie ze względu na słabą pozycję rynkową podmiotów oferujących swoje usługi, zarówno warunki jaki ceny ofert sponsoringowych dyktowane były przede wszystkim przez potencjalnych sponsorów. Z drugiej zaś strony, brak odpowiedniejwiedzy i doświadczenia właścicieli praw sponsoringowych sprawiał, że wysokości proponowanych stawek ustalane były jedynie na podstawieoceny zdolności finansowych partnera.
Obecnie, zauważalny jest wzrost znaczenia potencjalnych możliwości jakie otwierają się dzięki zaangażowaniu w dany projekt. Dotarcie do jaknajszerszej grupy odbiorców stanowi naturalnie meritum podejmowanych działań sponsoringowych, jednakże nie mniej istotne wydają się byćmożliwości jego optymalnego wykorzystania. Różnorodność proponowanych form aktywizacji marketingowych pozwala nie tylko wyróżnić sięsponsorowanemu na tle innych "produktów", lecz przede wszystkim na dopasowanie oferty do indywidualnych potrzeb partnera - tym samymstając się optymalnym narzędziem do realizacji jego celów biznesowych.
Sponsoring jako źródło finansowania działalności
Z iloma sponsorami współpracuje podmiot, który Pan(i) reprezentuje? Jakie są najczęstsze formy świadczeń, które Pana(i) organizacja otrzymuje w ramach zawartych partnerstw?
2017
20162017
2016
Sponsoring jako źródło finansowania działalności
Budżet podmiotu, który Pan(i) reprezentuje, w skali roku wynosi: Jaki procent Państwa budżetu stanowią przychody z tytułu kontraktów sponsoringowych?
Średni udział środków wydawanych na sponsoring w budżecie marketingowym
48,0%Średni udział przychodów z tytułu kontraktów sponsoringowych w budżecie podmiotu sportowego.
43,3%
2017
2016
Wyniki badań pokazują, że wielu właścicieli praw dywersyfikuje portfel sponsorski, jednocześnie lepiej nim zarządzając. Rośnieświadomość tworzenia zasad współpracy oraz przejrzystej struktury sponsorskiej, co przekłada się na liczbę podmiotów współpracujących. Nadaljednak liczba właścicieli prawa posiadających kilkudziesięciu partnerów przekracza 40%, na co wpływ może mieć zarówno kondycja finansowasponsorowanych, jak również dywersyfikacja portfela poprzez dobór sponsorów branżowych (tematycznych). Przekłada się to również na liczbękontraktów tzw. „barterowych” i uzyskiwanie, w zamian za sprzedaż praw świadczeń rzeczowych lub usług. Jest to często łatwiejsza formapozyskania wsparcia zarówno pod kątem decyzyjności sponsora jak i formy rozliczeniowej. W tzw. wymianie barterowej przodują sponsorzytechniczni, dostawcy odżywek, napojów, usług logistycznych, medycznych, wynajmu lokali oraz innych usług, co przyczynia się do obniżeniakosztów bieżącej działalności podmiotów sponsorowanych.
W badanej grupie właścicieli praw wzrosła zdecydowanie wysokość uzyskiwanych budżetów, w tym udział środków z działalności sponsoringowej.Duży wpływ na to w 2017 roku miały m.in rozstrzygnięcia kontraktów zawieranych z właścicielami prawa przez spółkiz udziałem Skarbu Państwa zgodnie z dokumentem Ministerstwa Skarbu „Dobre praktyki w zakresie prowadzenia działalności sponsoringowej”.Spory wpływ na liczbę kontraktów sponsorskich miało także pojawienie się kolejnych graczy na rynku tzw. „legalnych bukmacherów”, coprzyczyniło się do wzrostu konkurencji i zawieranie większej liczby, wyższych wartościowo kontraktów sponsorskich. Znaczną część „tortu”sponsorskiego zgarnęła piłka nożna. Sukcesy reprezentacji Polski przyczyniły się do zawarcia wielu wartościowych umów sponsorskich przezPolski Związek Piłki Nożnej, które będą rzutowały na wartość rynku w kolejnych latach. Rok 2017 to także przygotowanie do Igrzysk Olimpijskichi wzrost budżetów sponsorskich firm zaangażowanych w sporty zimowe oraz współpracę z Polskim Komitetem Olimpijskim.
Warto podkreślić, że do wzrostu przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży praw przyczynia się także postępująca profesjonalizacja w realizacjiprogramów sponsorskich prowadząca do efektywniejszej i długofalowej współpracy z firmami. Sponsorowani coraz lepiej rozumieją prawidła rynkuoraz potrzeby nabywców oferując prawa z odpowiednim wyprzedzeniem.
Właściciele praw przysłuchują się potrzebom marek i pracują nad bardziej strategicznym podejściem do składanych propozycji. To obecnie bardziejpodejście partnerskie niż relacja nabywca-sprzedawca. Z tradycyjnych korzyści ze sponsoringu relacje w mediach, możliwość dotarcia do grupdocelowych oraz usługi hospitality nadal pozostają na wysokim miejscu wśród oczekiwań firm. Wzrasta jednak znaczenie innych czynników, m.in.poziomu oferowanego sponsoringu. Dotyczy to kwestii ekskluzywności oraz udziału w nagłośnieniu wydarzenia. Środowiska „zapchane”obecnością różnych marek nie są atrakcyjne dla firm. Marki zdają się przyjmować zasadę „mniej znaczy więcej” w kontekście liczby partnerówwokół danego wydarzenia.
Istnieje jednak nadal wiele przeszkód w relacji sponsor – sponsorowany. Rynek produkuje mnóstwo propozycji sponsorskich, ale w różnymstopniu spełniają one oczekiwania marek.
Przeszkodami w realizacji projektów sponsoringowych są także brak kreatywności oraz brak właściwych kompetencji oferentów praw. Bardzoważnym elementem każdego projektu sponsoringowego jest możliwość prowadzenia aktywacji, z wykorzystaniem odpowiednich kanałów. Analizarynku w tym obszarze wskazuje na bardzo duży zwrot w stronę mediów cyfrowych, a najwyżej ocenianym i najchętniej wybieranym kanałem sąmedia społecznościowe, które umożliwiają budowanie interakcji z kibicami i reagowanie w czasie rzeczywistym. Sponsorzy zauważają w tymobszarze coraz większy potencjał podejmując decyzje o zakupie praw często na wyłączność.
Proces sprzedaży praw sponsoringowych
W jaki sposób nawiązują Państwo kontakty wśród potencjalnych sponsorów? Proszę wskazać najczęściej stosowaną metodę.
2017
2016
Wg wyników badań przedstawiciele właścicieli praw sponsoringowych najczęściejwykorzystują sieć kontaktów zatrudnionych w organizacji pracowników oraztworzenie baz danych dla celów nawiązania relacji z potencjalnymi sponsorami (po28,13%). Rok do roku reprezentuje to spadek o 8 punktów procentowych i wzrost o 9punktów procentowych w przypadku odpowiednio pierwszego i drugiego kryterium.Uważam, że jest to pozytywny kierunek zmian, świadczący o profesjonalizacjidziałania właścicieli praw sponsoringowych, m.in. poprzez tworzenie i zarządzaniabazami danych klientów i potencjalnych sponsorów.
Uważam, że niezwykle pozytywnym jest również udział przedstawicieli właścicielipraw sponsoringowych na spotkaniach branżowych, np. konferencjach, targach czyklubach biznesu (wzrost z 10,6% do 12,5%). Dzięki bezpośredniej interakcji zeswoimi potencjalnymi sponsorami podmioty sportowe są w stanie zarazić ich pasjądo sportu, zaprezentować pozytywny wizerunek i profesjonalizm reprezentowanejorganizacji. Jestem przekonany, że dalszy wzrost partycypacji w spotkaniachbranżowych przyniesie zwiększenie się przychodów sponsoringowych.
Atrakcyjność aktywów sponsoringowych
Które trzy aspekty oferty sponsorskiej dotyczącej sponsoringu sportu, są Pana(i) zdaniem najistotniejsze?
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Atrakcyjność aktywów sponsoringowych
Które trzy aspekty oferty sponsorskiej dotyczącej sponsoringu sportu, są Pana(i) zdaniem najistotniejsze?
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
9,4%
26,3%
21,9%
9,4%
9,4%
25,0%
15,6%
31,3%
21,9%
6,3%
31,6%
50,0%
43,8%
Atrakcyjność aktywów sponsoringowych
Proszę wskazać trzy elementy tworzące wartość oferty praw sponsoringowych, które Pana(i) zdaniem są najistotniejsze dla sponsora.
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Atrakcyjność aktywów sponsoringowych
Proszę wskazać trzy rodzaje praw sponsoringowych, które Pana(i) zdaniem na polskim rynku sponsoringu sportu są najbardziej kosztowne.
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Atrakcyjność aktywów sponsoringowych
Proszę wskazać trzy rodzaje praw sponsoringowych, które Pana(i) zdaniem na polskim rynku sponsoringu sportu są najbardziej kosztowne.
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Zarówno w oczach sponsorów jak i właścicieli praw, sponsoring tytularny uważany jest zanajbardziej kosztowny, jednak nie najbardziej wartościowy element oferty sponsoringowej. Toco zdaniem obu grup tworzy największą wartość dla marki sponsora to wysoka frekwencja nawydarzeniach sportowych, a zatem bezpośrednie dotarcie do grupy docelowej.
Jest to jasny sygnał dla właścicieli praw sponsoringowych by w pierwszej kolejności stworzyćwysokiej jakości produkt obejmujący nie tylko content sportowy ale również show i rozrywkę,a dopiero później myśleć o sprzedaży praw do nazwy. Chodzi nie tylko o to by wydarzeniaprzyciągały swoją ofertą jeszcze więcej kibiców, ale by swoje miejsce na trybunach znalazłytakże osoby szukające pomysłów na spędzanie czasu wolnego, a które na co dzieńniekoniecznie muszą interesować się sportem. Takie osoby nie śledzą przecież mediówsportowych i w ich kontekście ekwiwalent reklamowy wynikający ze sponsoringu tytularnegonie będzie mieć bezpośredniego przełożenia.
Pełne trybuny nie są oczywiście korzyścią samą w sobie. Produkt sportowy cieszący sięwysokim zainteresowaniem przekłada się na liczbę publikacji w mediach, a te – na zasięgikomunikacyjne i ekwiwalent reklamowy – czyli to co zdaniem większości sponsorów w oferciejest najistotniejsze. Naturalną koleją rzeczy jest już natomiast fakt, że prawa do nazwy takiegoproduktu automatycznie zyskują na wartości.
W odniesieniu do wyników zeszłorocznych badań, można zaobserwować dość duże zmiany na liście elementów wymienianychjako te tworzące wartość oferty praw sponsoringowych. Znacząco wzrósł odsetek sponsorów wskazujących jako kluczowekanały własne oferenta o dużej popularności, dostęp do marketingowych baz danych kibiców, digital marketing czyumiejętność zapewnienia aktywacji zakupionych praw. To pokazuje, że marki angażujące się w sport coraz lepiej rozumieją, żesama umowa sponsoringowa jest jedynie nabyciem praw, a do sukcesu potrzebne jest dotarcie z informacją bezpośrednio dokibiców, czyli potencjalnych konsumentów. Nie bez znaczenia jest też fakt, że w dobie coraz bardziej uważnego konstruowaniabudżetów marketingowych, sponsorzy chcieliby część zadań związanych z komunikacją przenieść na właścicieli praw.
Widać jednocześnie spadek zainteresowania takimi aktywami, jak możliwość ekspozycji marki na strojach sportowców, którejednocześnie uznawane są za jedne z najbardziej kosztownych. To również potwierdza, że kluczem do sukcesu powoli staje siękomunikacja i nieszablonowe dotarcie, a nie sama ekspozycja logotypu.
Jednocześnie rzuca się w oczy brak docenienia tego faktu po stronie właścicieli praw. Niewielki odsetek z nich uważa zawartościowe rozwijanie własnych kanałów komunikacji czy chociażby tworzenie baz, umożliwiających „poznanie” własnychkibiców. O zakotwiczeniu w pewnych schematach myślowych świadczy też fakt, że właściciele praw wciąż w dużej mierze zanajważniejsze uważają ekspozycję logotypu na strojach i wszelkich możliwych nośnikach na obiektach, przeszacowując ichwartość dla sponsorów. To pokazuje, że wciąż dużo jest do zrobienia, jeśli chodzi o zbliżanie stanowisk i budowanieporozumienia między dwiema stronami umowy sponsoringowej.
Źródła informacji na temat rynku sponsoringowego
Proszę wskazać najważniejsze dla Pana(i) źródła wiadomości na temat rynku sponsoringu sportu.
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Polski rynek sponsoringu pozostaje w fazie rozwoju, dlatego też wciąż rozwijają się źródła informacji o tym rynku. Równocześnie tworzy się dopieroświadomość uczestników rynku sponsoringowego dotycząca dostępności tych źródeł. Analizując wykorzystanie różnego rodzaju źródeło rynku sponsoringowym, konieczne jest rozróżnienie dwóch rodzajów podmiotów: właścicieli praw (organizacje sportowe, kluby, związki, federacjeitd.), a także sponsorów.
W przypadku właścicieli praw, w 2016 roku zdecydowanie najważniejszym źródłem informacji o rynku były konferencje branżowe (blisko 50%wskazanych odpowiedzi), a także prasa oraz portale internetowe (po 43,30% odpowiedzi). W roku 2017 nadal kluczowe znaczenie miały konferencjebranżowe (80% odpowiedzi), a także portale internetowe. Uwagę zwraca natomiast wzrost wykorzystywania raportów wyspecjalizowanychpodmiotów badawczych – w roku 2017 nastąpił wzrost z 22,60% do 45%. Bardzo dużym wzrostem charakteryzuje się również wykorzystywaniemiędzynarodowych benchmarków – w 2016 roku żaden z badanych podmiotów nie zadeklarował tego źródła informacji, w 2017 roku odpowiedź tęwskazało już 25%. Marginalne znaczenie miały newslettery branżowe oraz blogi ekspercie.
Z kolei wśród sponsorów głównym źródłem informacji o rynku sponsoringowym zarówno w 2016, jak i 2017 roku były portale internetowe(odpowiednio 66,70% oraz 73,33%). Coraz większe znaczenie mają jednak raporty wyspecjalizowanych podmiotów badawczych (wzrostz 45,80% do 66,67%) oraz wykorzystywanie własnej sieci kontaktów (60% w 2017 roku). Podobnie jak w przypadku właścicieli praw, sponsorzyzaczęli również korzystać z międzynarodowych benchmarków – odpowiedź tę zadeklarowało 33,33% badanych.
Analiza udzielonych odpowiedzi wskazuje na postępującą profesjonalizację podmiotów na rynku sponsoringowym, przede wszystkim ze stronysponsorów. Konieczność optymalizacji budżetów sponsoringowych sprawia, że firmy coraz chętniej korzystają ze wsparcia wyspecjalizowanychpodmiotów, które swoją wiedzą i doświadczeniem wspierają podejmowanie właściwych decyzji. Ważnym trendem jest również zwrócenie uwagi napotencjał związany z wykorzystywaniem międzynarodowych benchmarków w zakresie sponsoringu. Obserwując rynek sponsoringowyw Polsce, warto jednak odnieść się również do zagranicznych standardów – tworzenie projektów sponsoringowych w oparciu o szczegółoweinformacje i analizy nadal jest rzadkością, a jest to jeden z głównych czynników skuteczności sponsoringu.
Podejmowanie decyzji dotyczących współpracy oraz ewaluacja jej efektów
Jakie są według Pana(i) trzy najważniejsze kryteria przy dokonywaniu przez sponsora decyzji o zakupie praw sponsoringowych?
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Podejmowanie decyzji dotyczących współpracy oraz ewaluacja jej efektów
Czy Pana(i) organizacja korzysta z pomocy wyspecjalizowanych podmiotów zewnętrznych, podczas podejmowania decyzji związanych z działalnością w obszarze sponsoringu sportu? Może Pan(i) zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Podejmowanie decyzji dotyczących współpracy oraz ewaluacja jej efektów
Czy Pan(i) organizacja korzysta z badań dotyczących sponsoringu, aby ewaluować efekty współpracy sponsoringowej? Może Pan(i) zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź.
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Wyobrażenia właścicieli praw sponsoringowych dotyczące kryteriów wyboru przy zakupie praw przez sponsorów różnią się odrzeczywistych wymogów stawianych organizacjom sportowym. Silna i rozpoznawalna marka jest i zawsze była stawiana wśródnajważniejszych czynników weryfikujących słuszność inwestycji sponsoringowej, jednak wśród właścicieli praw jest ona niecoprzeceniana kosztem dwóch innych wskaźników mających szczególne znaczenie dla sponsorów: spójności wizerunkui integralności grupy docelowej.
Planując działania komunikacyjne marka musi mieć zdefiniowany profil pożądanego odbiorcy aby maksymalnie ograniczyćwydatkowanie środków na dotarcie do osób nie będących w obrębie jej grupy docelowej. Równie ważnym elementempodejmowania decyzji o sponsoringu jest określenie cech wspólnych dla obu podmiotów – spójność wizerunku ułatwiakomunikację współpracy przez właściciela praw, jak i pomaga zaplanować i przeprowadzić efektywną kampanię aktywacyjnąprzez sponsora.
Typem badań, które cieszą się mniejszą popularnością niż monitoring mediów i badanie ekwiwalentu reklamowego, są badaniailościowe i jakościowe. Tymczasem to właśnie te narzędzia pozwalają m.in. definiować grupę docelową czy badać wizerunekprojektu. Regularnie prowadzone badania dają natomiast możliwość obserwacji zmiany poziomu rozpoznawalności marki jakosponsora danego podmiotu bądź wydarzenia już w trakcie trwania kontraktu. Szczególnie warto rozważyć badania ankietowei fokusowe przy realizacji dużych projektów sponsoringowych.
Postrzeganie rynku oraz perspektywy jego rozwoju
Największe środki na sponsoring sportu w Polsce pochodzą Pana(i) zdaniem od:
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Postrzeganie rynku oraz perspektywy jego rozwoju
Jakie kontrakty w obszarze sponsoringu przeważają ilością w organizacji, którą Pan(i) reprezentuje?
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Postrzeganie rynku oraz perspektywy jego rozwoju
Jakie kontrakty w obszarze sponsoringu przeważają ilością w organizacji, którą Pan(i) reprezentuje?
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
34,4%
46,9%
18,8%
Postrzeganie rynku oraz perspektywy jego rozwoju
Liczba podmiotów prowadzących działalność w zakresie sponsoringu sportu w Polsce w przeciągu ostatnich 12 miesięcy:
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
Postrzeganie rynku oraz perspektywy jego rozwoju
Jakie, Pana(i) zdaniem, są perspektywy rynku sponsoringu w Polsce pod kątem łącznej wartości zawieranych umów?
SPONSORZY
WŁAŚCICIELE
7,4%
44,4%
24,1%
20,4%
3,7%
6,3%
62,5%
15,6%
15,6%
Dotychczasowe informacje z rynku wydają się znajdować potwierdzenie w wynikach przeprowadzonych badań. Widać widoczną zmianęw udziale w wydatkach sponsoringowych, prywatnego biznesu i lokalnych samorządów w stosunku do udziału spółek skarbu Państwa, copotwierdza, że zarówno profesjonalizacja w polskim sporcie jak i istotność wydarzeń sportowych w życiu lokalnych społeczności sporcie matendencję wzrostową.
Istotnym faktem jest również zauważalny deklarowany przez właścicieli praw wzrost ilości długoterminowych kontraktów sponsorskich, a takżeich powtarzalność co potwierdza, że podmioty przeznaczające swoje budżety marketingowe na ten rodzaj promocji zauważają jej efekty i chętnieponownie podejmują współpracę z klubami sportowymi. Potwierdza to też coraz większą świadomość sponsorów, że dopiero długotrwała,przemyślana i powtarzalna współpraca jest w stanie przynieść im wymierne efekty w zakresie prowadzonej przez nich działalności biznesowej.
Podobnie tezę potwierdza również deklarowana liczba podmiotów zaangażowanych w sponsoring sportowy. Widać, że zarówno po stroniewłaścicieli praw jak i sponsorów istnieje świadomość rosnącej liczby podmiotów zaangażowanych w sponsoring sportowy co w długim okresiemoże skutkować zdrową konkurencją na tym rynku czego efektem będą nie tylko wyższe i dłuższe kontrakty, ale przede wszystkim coraz bardziejkreatywne i ciekawe kampanie będące odpowiedzią na coraz to wyższe oczekiwania ich odbiorców.
Analizując prognozowany wzrost wydatków na sponsoring sportowy z perspektywy właścicieli praw i podmiotów sponsorujących, możemyzauważyć tradycyjnie zjawisko w postaci większych oczekiwań tych pierwszych. Nie jest to w żaden sposób sytuacja którą należy traktować jakoanomalię w porównaniu do innych, nawet najbardziej dojrzałych rynków sponsoringu sportowego. Wynika to zarówno z faktu, że jego chłonnośćzależy zarówno od hojności sponsorów, ale również od bardzo dynamicznego rozwoju nowych narzędzi ze szczególnym uwzględnieniemogromnych możliwości oferowanych przez Internet i media społecznościowe.
Wszystkie powyższe wnioski są zdecydowanym dowodem na to, że zarówno działania sponsorów, samorządów jak i klubów sportowych sprawiają,że sport jako inwestycja i sposób spędzania wolnego czasu staje się coraz bardzo istotny zarówno w sferze biznesowej jaki codziennego życia naszego społeczeństwa. Podsumowując wszystkie te wyniki i porównując wyniki badań z lat 2016 i 2017 możemy jasnostwierdzić, że rozwój branży sportowej, mimo że nie w zawrotnym tempie, ale zdecydowanie zmierza w odpowiednim kierunku.
0,00 zł
200 000 000,00 zł
400 000 000,00 zł
600 000 000,00 zł
800 000 000,00 zł
1 000 000 000,00 zł
1 200 000 000,00 zł
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Poziom nasycenia rynku praw sponsoringowych definiowany przez ich dostępnośćpozwala stwierdzić, że dynamika wzrostu rynku pozostanie na stabilnym poziomieszacowanym na ok. 4,5%. Istotnym czynnikiem sprzyjającym wzrostowi wartościrynku jest także potencjał wzrostu cen praw sponsoringowych. Ostatnie miesiącepokazały, że drożeć mogą nawet najcenniejsze prawa sponsoringowe – świadczyo tym rekordowy dla rynku polskiego kontrakt sponsorski Grupy LOTOS z PolskimZwiązkiem Piłki Nożnej. Pochodną powinien być wzrost cen praw sponsoringowychLOTTO Ekstraklasy oraz obecnych w niej klubów piłkarskich.
Pierwsze dwa miesiące roku 2018 pokazują, że klimat dla zawierania istotnychkontraktów sponsorskich jest dobry, a marketerzy dostrzegają i pozwalają docenićpotencjał związany z komunikacją poprzez sport.
Współzawodnictwo sportowe w rozumieniu rywalizacji na arenie sportowej zyskało w ostatnich latachnowego, groźnego rywala w walce o uwagę kibiców i uznanie marketerów w postaci e-sportu – rywalizacjiw ramach gier elektronicznych. Wydarzenia e-sportowe przyciągają uwagę mediów, a areny, w których sąrozgrywane, przyciągają porównywalne rzesze kibiców do meczów kadr narodowych w zespołowychdyscyplinach sportu.
Niezbędną odpowiedzią uznanych organizacji sportowych na ten trend jest umiejętne wpisaniew niego poprzez stworzenie wiarygodnej i dopasowanej wizerunkowo propozycji dla fanów, którzy swój czaschcą dzielić między kibicowanie sportowym mistrzom i idolom, uzyskującym najlepsze wyniki w grachelektronicznych. Warto w tym wypadku zwrócić uwagę na projekty e-sportowe, które realizuje LegiaWarszawa, ale też w regionalnym wymiarze kluby z województwa śląskiego. Nowe, kompozytowe produktysponsoringowe, oferujące markom możliwość komunikowania swej propozycji do osób, które szukająróżnych form rozrywki, wydają się być niezbędną nowością w ofercie każdej organizacji sportowej, któratrwale chce pozostać w grze o budżety sponsorskie.
Biorąc za punkt odniesienia kalendarz wydarzeń sportowych w roku 2018 oraz potencjalne zainteresowaniemediów nimi, można przewidywać stale rosnący poziom zainteresowania ze strony sponsorów piłką nożną.Po istotnym, akceptowalnym przez sponsorów, wzroście cen pakietów sportowych narodowej kadrypiłkarskiej, można przewidywać podobny trend w przypadku LOTTO Ekstraklasy oraz czołowych jej klubów.
Pochodną wzrostu zainteresowania meczami piłkarskimi powinna też być komercjalizacja praw do nazwystadionów we Wrocławiu oraz w Warszawie. Potencjalnie liczna widownia meczów w ramach atrakcyjnejgrupy Ligi Narodów oraz europejskich pucharów z udziałem piłkarskiej Legii powinna być wystarczającympowodem do chęci zaprezentowania marek w nazwach tych obiektów.
Nowe środki na rynku sponsorskim, z racji rosnących obrotów i zysków branży, mogą w przeważającejmierze pochodzić od marek zakładów wzajemnych. Kolejne pojawiające się marki zmuszone są rywalizowaćo świadomość i preferencje graczy. Rosnąca liczba graczy na rynku zakładów wzajemnych może prowadzić doich rywalizacji o najbardziej atrakcyjne prawa sponsoringowe, co z kolei może powodować wzrost kosztówwyłączności branżowych dla tej kategorii.
Aby skutecznie rywalizować w wyścigu o środki sponsorskie, niezbędne wydaje się inwestowanie przezorganizacje sportowe we wzrost popularności w kanałach interaktywnych – tak własnych, jak i w ramachplatform społecznościowych. Tradycyjny sport, aby wpisać się w oczekiwania marketerów i móc przedstawićim atrakcyjną propozycję współpracy, musi zbudować swą pozycję w wirtualnym świecie. Proponowaneinteraktywne kanały dotarcia do konsumentów i ich zasięgi mogą być w najbliższych latach jednymz kluczowych obiektów analiz wartości praw sponsoringowych.
Polska należy jeszcze do kategorii rynków niedojrzałych wzakresie sponsoringu indywidualnego. Oczywiście corazczęściej widzimy sportowców występujących w drużynach,jak i tych samodzielnie walczących o medale, którzy mająswoich sponsorów indywidualnych. Dziś jednak rzadkomożemy odróżnić sponsoring od „twarzy do reklamy”.Niestety większość przekazu medialnego zawiera się w tejdrugiej kategorii. Jesteśmy dopiero na początku drogi, wzakresie zrozumienia siły identyfikacji danego sportowca zmarką oraz wartości pozafinansowej odbioru społecznegosponsoringu. Co w tym zakresie będzie się działo wnajbliższych latach? Jest szansa, na znaczne zwiększeniewpływu sponsoringu indywidualnego, który korelujebezpośrednio z rozwojem marketingu influencerów. Internetpowoli zabija wszelkie pozostałe media – tradycyjne radio,telewizję, gazety. Większość przyszłościowo myślącychkanałów informacyjnych i rozrywkowych przenosi się
z kontentem do Internetu, ponieważ dostarczana w takisposób informacja od razu spotyka się z interakcjąodbiorców. Daje to ogromny potencjał kreowania przekazuprzez firmy oraz influencerów, którymi naturalnie sąsportowcy. Inteligentnie zaplanowany marketingindywidualny w długiej perspektywie jest o wiele lepszy,zarówno dla firm, jak i sportowców. W tworzeniu kampaniireklamowej należy wziąć pod uwagę wartości jakie sąwspólne dla współpracujących stron. Pozwala to wykreowaćspójny i naturalny przekaz do klientów, pokazujący, żesportowiec identyfikuje się z daną firmą, marką, produktamilub jakością. To z kolei buduje wiarygodność w oczachodbiorców reklamy, co następnie przekłada się napozyskiwanie klientów i zwiększenie sprzedaży (i tymsamym ROI ze sponsoringu dla firmy).
Bardzo ważne jest jednak, aby sportowcy odpowiedniodobierali sobie pakiet sponsorów indywidualnych, gdyż wpewnym sensie wchodząc we współpracę z daną firmą stająsię jej ambasadorami w stosunku do swoichfanów/followersów. Obserwując rynki zachodniej Europyoraz Stanów Zjednoczonych można wyraźnie zaobserwowaćwzrost wynagrodzeń sportowców z tytułu „endorsements” wostatnich latach. Pokazuje to wskaźnik, który zestawia ichroczne zarobki ze sportu vs. przychody z aktywnościmedialnej w ciągu tego samego okresu. Zwróćmy uwagę, jakniektórzy, np. Roger Federer (6M ze sportu vs. 58M z tytułuaktywności medialnej), Phil Mickelson (3,5M vs. 40M), TigerWods (107k vs. 37M) czy Usain Bolt (2,2M vs. 32M), są w tymmistrzami, zarabiając co najmniej kilkadziesiąt razy więcejrocznie poza sportem niż w nim. Oczywiście to zawsze zależyod dyscypliny oraz rozpoznawalności danej osoby.
Jednak w dobie Internetu oraz social mediów istnieje wielemożliwości zwiększenia swojego zasięgu oddziaływania orazwiarygodności, co następnie przekłada się na możliwościpozyskania ciekawych kontraktów sponsoringuindywidualnego. Social media oraz Internet stały się dlawiększości ludzi codziennością, która dostarcza nam wmgnieniu oka informacji. Żyjemy z tym na co dzieńobserwując portale informacyjne, społecznościowe, znaneosoby, czy hashtagi. Marketing indywidualny daje szansęsportowcom na zarobienie dodatkowych pieniędzy, a firmomdotarcie do odpowiedniej grupy docelowej, jaka je interesuje.Rynek sponsoringu indywidualnego rośnie w siłę i cieszymysię, że również my przykładamy do tego swoją cegiełkę.
Mimo stabilnego wzrostu wartości rynku w ostatnimpięcioleciu, nakłady na sponsoring sportowy w Polsce sąwciąż niewielkie w porównaniu do wielu innych krajóweuropejskich. Przy odniesieniu sponsoringu do rynkureklamy oraz wskaźników makroekonomicznych, krajezachodnie wyprzedzają nas z reguły kilka długości. W Szwecjiczy Norwegii firmy inwestują w sport dwa-trzy razy więcejniż w Polsce, w przypadku Niemiec i Wielkiej Brytanii taróżnica jest kilkunastokrotna.
Analiza źródeł tych inwestycji również nie stawia nas wkorzystnym świetle – tak znaczący udział sponsoringuspółek państwowych w całkowitej wartości rynku jest raczejniespotykany w krajach wysoko rozwiniętych. Za granicąw zestawieniach najbardziej aktywnych branż instytucjefinansowe, firmy motoryzacyjne oraz przedsiębiorstwa zsektora FMCG mają znacznie silniejszą pozycję niż w Polsce.Rosną też inwestycje ze strony firm technologicznych.
W kontekście rodzaju sponsorowanych podmiotów zwracauwagę dominująca rola klubów i organizacji sportowych. Nasponsoring wydarzeń sportowych wydawana jest co dziesiątazłotówka – poza Polską wskaźnik ten często sięga 20%-30%.Pomimo rozwoju imprez biegowych czy triathlonowych,sektor eventów sportowych w Polsce jest wciąż stosunkowosłaby, a brak międzynarodowych wydarzeń sportowych niesprzyja wzrostowi nakładów oraz budowaniu zaufania rynkudo tej formy inwestycji w sport.
Zniwelowanie dystansu, jaki dzieli nas od zagranicy, będziewymagało zaangażowania wszystkich uczestników rynku, aleszczególnie właścicieli praw. Zgodnie z globalnym trendem,kluby i organizacje sportowe stopniowo przejmują rolęagencji reklamowych i marketingowych, asystującsponsorom w tworzeniu działań aktywacyjnych czy pomiarzeefektów sponsoringu. Coraz częściej pozycjonują się takżejako marki lifestylowe, by dotrzeć do szerzej grupyodbiorców i tym samym zwiększyć swoją atrakcyjność dlapartnerów.
Aktywność fizyczna w młodym wieku jest często kluczowymczynnikiem rozwoju osobistego, a sporty dziecięce i młodzieżowe mająogromny wpływ na właściwy rozwój najmłodszych i budowaniezdrowego społeczeństwa. Mimo wartości jakie niesie za sobą takategoria sportu, wydaje się ona być wciąż niedofinansowana.Jednocześnie może stanowić to duże pole manewru dla sponsorówszukających ciekawych i skutecznych form zaangażowania swoichśrodków.
Pozornie sponsoring sportu dzieci i młodzieży jest domeną lokalnychfirm, jednak coraz częściej to duże firmy, będące liderami swoich branż,zaczynają dostrzegać możliwości jakie on daje. Bardzo często to właśniewspieranie sportu dzieci i młodzieży stanowi jedenz priorytetów polityki CSR spółek. Zauważalne jest, że wiele marekwspółpracujących w obszarze sponsoringu sportowegoz profesjonalnymi organizacjami sportowymi, na pewnym etapiewspółpracy decyduje się na jej poszerzenie, właśnie o zaangażowaniesię w sport dzieci i młodzieży. Tak było m.in. w przypadku GrupyEnerga, która będąc sponsorem głównym pierwszej drużyny LechiiGdańsk, poszerzyła swoją współpracę zostając także sponsoremgłównym Akademii Lechii Gdańsk. Coraz częściej też firmy uruchomiająswoje własne programy sponsoringu sportu amatorskiego dziecii młodzieży.
Ciekawym przykładem takiego zaangażowania jest program Grupy PGE,który realizowany jest przez spółkę na zasadach konkursu nanajciekawsze projekty, a o przyznanie środków finansowych mogąwnioskować wszystkie zainteresowane drużyny z całej Polski. Napolskim rynku mamy także do czynienia z firmami, którew swoich założeniach stawiają na aktywną współpracę zespołecznościami lokalnymi w miejscach prowadzenia ich działańbiznesowych. Dzieje się tak na przykład w przypadku PKN Orlen, którynajwięcej społecznych projektów, w tym również tych skupionych napropagowaniu sportu wśród dzieci i młodzieży, realizuje właśnie wPłocku (gdzie zlokalizowana jest siedziba spółki i największy zakładprodukcyjny) oraz w innych regionach, na terenie których funkcjonujązakłady i ośrodki biznesowe należące do Grupy ORLEN. Warto zwrócićuwagę także na to, że często firmy przy realizacji swoich programówsponsoringowych skierowanych do dzieci i młodzieży, podejmująwspółpracę ze związkami sportowymi. Jednym z najbardziej znanychprzedsięwzięć tego typu jest realizowany od 18 lat turniej „Z Podwórkana Stadion o Puchar Tymbarku”. To największy turniej piłkarski dladzieci w Europie, którego organizatorem jest Polski Związek PiłkiNożnej, sponsorem głównym od 12 lat firma Tymbark, a w rokubiegłym do projektu jako brązowy sponsor dołączył Electrolux.
Bez wątpienia firmy angażując się w popularyzację aktywnegospędzania wolnego czasu wśród dzieci i młodzieży, oprócz promowaniazdrowych postaw, zyskują również korzyści biznesowe i wizerunkowe.Sponsoring sportu dzieci i młodzieży to świetna okazja do budowaniaświadomości marki, poprawy jej reputacji, a także wprowadzania narynek i promowania nowych produktów i usług. Pozytywne emocjezwiązane ze sponsoringiem projektów skierowanych do najmłodszychmają również szerokie oddziaływanie zewnętrzne. Mogą wpływać nabudowanie relacji z partnerami biznesowymi, ale także być skutecznymnarzędziem z zakresu employer brandingu. Bez wątpieniazaangażowanie marek w sponsoring sportu dzieci i młodzieży marównież istotny wpływ na podejmowanie decyzji zakupowych orazbudowanie lojalności konsumenckiej. Jak wynika z opracowaniaCanadian Youth Sports Report (Solutions Research Group, 2014) aż84% rodziców potrafi wymienić przynajmniej jedną markę wspierającąsporty młodzieżowe, natomiast połowa rodziców wymienia dwie lubwięcej marek, co jednoznacznie wskazuje na ich wysoki poziomświadomości marek zaangażowanych w ten aspekt.
Biorąc pod uwagę powyższe, istotne wydaje się, aby w kolejnychedycjach raportu skupić się na dokładniejszej analizie obszarusponsoringu dzieci i młodzieży.
Pracę nad raportem Rynek Sponsoringu Sportowego w Polsce miałamprzyjemność koordynować od jego pierwszej edycji, jednakw przypadku kolejnego wydania, pojawię się na jego łamachw charakterze eksperta, omawiając zagadnienia sponsoringu sportudzieci i młodzieży. Wynika to z podjęcia przeze mnie dużego wyzwaniazawodowego, jakim jest rozpoczęcie pracy w Polskim Związku PiłkiNożnej, gdzie jako członek Departamentu Grassroots, będę miałaokazję na co dzień poznawać specyfikę m.in. sportu dzieci i młodzieży.Myślę, że to dobry punkt wyjścia do przyszłorocznych rozważań natemat tego wciąż niedofinansowanego, ale mającego duży potencjałwzrostu obszaru.
Agencja badawczo-consultingowa specjalizująca się w analizach i doradztwie w zakresie
marketingu oraz sponsoringu sportu i kultury. Sponsoring Insight dostarcza informacje, dzięki
którym sponsorzy oraz organizacje sportowe i kulturalne, mogą podejmować trafne decyzje
i w konsekwencji realizować swoje cele strategiczne. Realizując projekty dla swoich klientów,
firma bazuje na innowacyjnych narzędziach analitycznych, opartych na badaniach naukowych
z obszaru sponsoringu sportu i kultury oraz CSR. Zespół Sponsoring Insight składa się
z konsultantów posiadających wieloletnie doświadczenie w badaniach i analizach sponsoringu
oraz optymalizacji procesów marketingowych w organizacjach. Wśród klientów firmy znajdują się
kluczowe podmioty działające na rynku sportowo-sponsoringowym w Polsce, m.in.: Ekstraklasa
S.A., Legia Warszawa, PGE VIVE Kielce, Ergo Arena, Polski Komitet Olimpijski, Związek Piłki
Ręcznej w Polsce, Totalizator Sportowy, PGNiG S.A., Enea S.A., Grupa Energa S.A., Gaz System S.A.
