IEKA INSTITUTI I EKSPERTEVE KONTABEL TE AUTORIZUAR

RAPORT VJETOR

2017

RAPORT VJETOR 2017

Për Veprimtarinë e Këshillit Drejtues të Institutit të Ekspertëve Kontabël të Autorizuar për vitin 2017

IEKA - Instituti i Ekspertëve Kontabël të Autorizuar

Rr. ''Elbasanit'', Pallati Edil- AL IT, Tiranë, Shqipëri Tel/fax: +355 42 346 077 Email: info@ieka.al Web: www.ieka.al

Tabela e përmbajtjes

MESAZH NGA KRYETARI I KËSHILLIT DREJTUES _____________________________________________________ 1

MISIONI, OBJEKTIVAT, FUNKSIONET KRYESORE ______________________________________________________ 5

RAPORT MBI REALIZIMIN E VEPRIMTARIVE TË IEKAS ______________________________________________ 8

TË DHËNA MBI AUDITUESIT LIGJORË, SHOQËRITË E AUDITIMIT DHE KANDIDATËT ___________ 13

EDUKIMI I KANDIDATËVE DHE KUALIFIKIMI I VIJUESHËM I ANËTARËVE ________________________ 20

SIGURIMI DHE KONTROLLI I CILËSISË ________________________________________________________________ 24

INVESTIGIMI DHE DISIPLINA __________________________________________________________________________ 25

KONFERENCA DHE AKTIVITETE TË NGJASHME _____________________________________________________ 27

VEPRIMTARITË ME ORGANIZMAT NDËRKOMBËTARE ______________________________________________ 30

MARRËDHËNIET ME ADMINISTRATËN DHE INSTITUCIONET PUBLIKE __________________________ 32

STRUKTURA EKZEKUTIVE _____________________________________________________________________________ 34

REALIZIMI I TREGUESVE TË BUXHETIT DHE VEPRIMTARIA FINANCIARE _______________________ 35

OBJEKTIVAT PËR TË ARDHMEN _______________________________________________________________________ 37

TABELA E FIGURAVE

Figura 1: Audituesit ligjorë sipas mënyrës së ushtrimit të profesionit .............................................................................................................. 13

Figura 2: Numri i Audituesve Ligjorë sipas grupmoshës ........................................................................................................................................ 14

Figura 3: Shpërndarja e AL-ve në Shoqëritë e Auditimit ........................................................................................................................................ 15

Figura 4: Shpërndarja gjeografike e AL-ve .................................................................................................................................................................. 16

Figura 5: Kandidatët sipas llojit të marrëveshjes profesionale ............................................................................................................................ 16

Figura 6: Regjistrimet e reja në praktikën profesionale.......................................................................................................................................... 17

Figura 7: Numri i kandidatëve AL sipas grupmoshës .............................................................................................................................................. 18

Figura 8: Shpërndarja gjeografike e kandidatëve...................................................................................................................................................... 18

Figura 9: Kandidatët të grupuar sipas vitit të praktikës profesionale ................................................................................................................ 19

RAPORT VJETOR

2017

1

MESAZH NGA KRYETARI I KËSHILLIT DREJTUES

Të nderuar anëtarë të profesionit,

Të dashur kolegë,

Viti 2017 shënoi një tjetër rritje e zhvillim të profesionit të audituesit ligjor në vendin tonë. Roli dhe cilësia e shërbimeve të tij gjejnë përditë vlerësim nga palët e interesit dhe nga shoqëria në përgjithësi. Zhvillimet e shpejta në teknologjinë e informacionit, ndryshimet e shpejta të mjedisit ligjor, rregullator, e të konkurencës i kanë bërë anëtarët e profesionit tonë të jenë më fleksibël e reagues duke i fokusur përpjekjet e tyre në shtimin e vlerës për biznesin.

Megjithë sukseset evidente dhe reputacionin, profesioni ynë nuk mund të mos ndikohet nga zhvillimet

e përgjithshme kombëtare e europiane dhe nga një mjedis biznesi në ndryshim të vazhdueshëm. Ne sot

më shumë se kurrë po përballemi me sfida të shumta, ku më të rëndësishmet janë ato me natyrë

rregullatore, të cilat kërkojnë një vendimmarrje e qëndrim politik të zgjuar e vizionar për të ardhmen.

Përforcimi i shtuar i rolit të mbikëqyrësit dhe veçanërisht prirjet për një përfshirje të tij në një mënyrë

sinjifikative në veprimtari ekzekutivo-administrative për shumë aspekte, siç janë organizimi i provimeve,

kualifikimi i vijueshëm, kontrolli i cilësisë, investigimi etj., e vendosin organizmin tonë profesional para

sfidave të mëdha të ekzistencës, për shkak të zvogëlimit të skajshëm të rolit rregullator, një rol i

zhvilluar e zbatuar në mënyrë kompetente për më shumë se dy dekada.

Këtyre sfidave natyrshëm ju shtohen edhe ato me natyrë teknike e profesionale e të nevojës së

rikonsiderimit të fushës së veprimtarisë, ku diversifikimi i anëtarësisë merr rol të dorës së parë.

Në kushtet e reja mbrojtja e interest publik dhe veçanërisht mbrojtja e nderit, integritetit dhe

reputacionit të profesionit të audituesit ligjor kërkojnë një fokus më të qartë tek edukimi dhe zhvillimi i

vijueshëm profesional.

Sfidat dhe problematikat e shumta i kanë detyruar anëtarët e profesionit tonë të shfrytëzojnë

mundësitë alternative të diversifikimit të shërbimeve profesionale me fokus bazë nëndihmesën që

mund t’i japin biznesit, duke rritur gjithnjë e më shumë shërbimet këshilluese e orientuese. Nga të

dhënat më të fundit të deklaruara në IEKA, vërehet se ka një rritje jo vetëm në volumin e shërbimeve të

tilla si shërbimet alternative të sigurisë, shërbimet e rishikimit, por edhe në shërbimet e

pajtueshmërisë e ato të riorganizimit të bizneseve. Profesioni ynë ka tipar përshtatjen dhe kjo bëhet e

mundur, pasi njohuritë, zotësitë, por edhe të menduarit kritik dhe gjykimet e duhura profesionale, jo

vetëm nuk mungojnë, por ato zhvillohen përditë. Kur jep shërbime profesionale cilësore për klientin,

një profesionist kontabël, i shërben atij në mënyrë të paanshme e profesionale, mbështet veprimtarinë

RAPORT VJETOR

2017

2

e tij, nuk kompromenton pavarësinë, mbron interesin publik në funksion të një zhvillimi ekonomik e

social të qëndrueshëm. Në qendër të këtij qëllimi është besimi tek profesioni dhe besueshmëria në

shërbimet që ofron ky profesion.

Kërkesa për të shkuar përtej shërbimeve tradicionale të auditimit ligjor dhe rishikimit të detyrueshëm

të informacioneve financiare historike, të cilat kanë prirje të zvogëlohen nga viti në vit, po bëhet e

pamundur të përmbushen nga individët të cilët punojnë si praktikues të vetëm, pasi nuk është e

mundur të vendosen dhe të mbahen instrumentet e nevojshëm të kontrollit të brendshëm, të cilat do

të mund të garantojnë pavarësinë, shmangien e konfliktit të mundshëm të interesit, përgjigjen në kohë

e në mënyrë cilësore dhe pajtueshmërinë me kërkesat e rregullatorëve. Kjo vështirësi rritet edhe më

shumë veçanërisht në kushtet kur nga mbikëqyrësi aktual janë shfaqur tendenca për ta zgjeruar shumë

gamën e entiteteve me interes publik, duke e rritur numrin e tyre, përtej niveleve të natyrshme

rajonale e europiane, çka do të impononte kosto të larta të pajtueshmërisë në rastet e auditimit të

entiteteve me interes publik.

Kjo është një arsye më shumë që anëtarët tanë të bëjnë përpjekje shumë të mëdha dhe të vazhdojnë të

mbajnë rolin e liderit në ofrimin e shërbimeve të reja e inovative për klientët, të cilët kënaqin interesat

e të gjitha palëve të interesuara. Një gamë e gjerë e shërbimeve do të sjellë jo vetëm një vlerë të shtuar

për klientin, por ndihmon që lidhjet midis audituesit dhe klientit të bëhen më të forta e më të

qëndrueshme, për faktin se shërbimet e audituesit do të mundësojnë sukses dhe zhvillim afatgjatë.

Sfidat e sotme mund të përballohen më së miri vetëm nëse audituesit do të punojnë fort që të

përmirësojnë njohuritë e tyre teorike, aftësitë, zotësitë profesionale e teknike dhe ekspertizën praktike

jo vetëm në disiplinat tradicionale siç janë kontabiliteti, raportimi financiar, dhënia e sigurisë dhe

auditimi, por duke shkuar më tej në shtimin e njohurive dhe zotësive edhe për fusha të tjera të

ngjashme siç janë komunikimet, ndërmjetësimi, menaxhimi dhe nëse rriten profesionalisht përmes një

specializimi të ngushtë sipas sektorëve të ekonomisë për të zhvilluar një gjykim racional e kritik dhe për

të dhënë këshillat e duhura. Profesioni ynë nuk mund të ketë sukses nëse nuk ka një sistem adekuat të

zhvillimit dhe kualifikimit të vazhdueshëm, i cili është i pazëvendësueshëm në garantimin e cilësisë.

Cilësia e shërbimit, është ajo çka e dallon sot, por do ta dallojë më shumë nesër Institutin dhe

profesionin tonë dhe që do të bëjë diferencimin e tij me të gjitha organizatat e tjera të ngjashme.

Cilësia e shërbimit ka në themel edukimin e shëndoshë, zotërimin e njohurive dhe të kompetencave,

respektimin e kërkesave të etikës dhe të sjelljes profesionale dhe zbatimin e standardeve teknike e

profesionale të pranuara gjerësisht në shkallë kombëtare e ndërkombëtare. Anëtarët e IEKA-s kanë një

rol të rëndësishëm në shoqëri, i cili do të vijojë të mbetet i tillë, vetëm nëse në çdo veprimtari mbahen

mirë parasysh dhe respektohen rregullat e profesionit, standardet profesionale dhe normat e sjelljes.

Duke vijuar të jetë lider i profesionit kontabël në Shqipëri, IEKA ka ndjekur me vëmendje zhvillimet më

të fundit kombëtare dhe ndërkombëtare, pasi ato ndikojnë si direkt ashtu edhe në mënyrë jo të

drejtpërdrejtë në profesionin tonë.

RAPORT VJETOR

2017

3

Në aspektin kombëtar, mund të përmendim kontributin për ofrimin e rrugëzgjidhjeve për formalizimin

e ekonomisë, për disa ndryshime në aktet ligjore për raportimin financiar, kontributin me sugjerime të

shumta në lidhje me ndryshimet në legjislacionin tatimor, rregullat dhe procedurat tatimore,

legjislacionin e biznesit, standardet e kontabilitetit, etj. IEKA vijoi të mbetet e angazhuar fort në

përmirësimin e marrëdhënieve me të gjitha palët e interesuara brenda vendit, siç janë organizatat e

profesionit kontabël dhe të ngjashme, si dhe në vlerësimin me rregullatorët dhe organizatat e biznesit,

etj, me qëllimin e vetëm përmbushjen më të mirë të misionit të saj në mbrojtje të interesit publik dhe

të profesionistit. Sikundër edhe gjatë viteve të tjera, për vitin 2017 mbetën parësore objektivat e saj

kryesore, ku mund të përmenden:

Thellimi i njohurive mbi standardet profesionale kombëtare e ndërkombëtare, kontabilitetit e

auditimit dhe të shërbimeve të tjera profesionale. Në të dy kualifikimet e vijueshme, standardet

e raportimit të auditimit kanë qenë një pjesë esenciale e trajnimit të anëtarëve;

Vijimi i punës për kurrikulën e plotë të përgatitjes së audituesve ligjorë, me theks në

ndërkombëtarizimin e moduleve profesionale në fushat e raportimit financiar të korporatës, të

auditimit e sigurisë, përfshirë etikën, të menaxhimit të performancës të avancuar dhe në fushën

e legjislacionit të biznesit dhe atij të lidhur me të përfshirë legjislacionin mbi tatimet e taksat;

Zgjerimi ekstensiv dhe intensiv i literaturës dhe materialeve në ndihmë të anëtarëve dhe

kandidatëve;

Përfaqësimi dhe mbrojtja e interesave të profesionit në raport me palët e ndryshme të interesit.

Një konsideratë të veçantë, IEKA i kushtoi gjatë 2017 marrëdhënieve me organizatat homologe jashtë

vendit, me të cilat ka një bashkëpunim tradicional, dhe thellimit të zgjerimit të kooperimit me

organizatat nga rajoni i Ballkanit, Europës juglindore, nga vendet e Mesdheut, dhe më gjerë. Këtu mund

të përmendim pjesëmarrjen në aktivitete të IFAC-ut EFAA, FCM, etj.

Nuk mund të lë pa përmendur edhe mesazhin për rëndësinë e raportimit financiar cilësor dhe nevojën

për ridimensionimin e rolit të profesionistëve kontabël, që transmetoi konferenca e IV ndërkombëtare e

IEKAs “Sfidat e audituesit në një mjedis ekonomik në ndryshim të vazhdueshëm’’, e organizuar në

kuadër të 20 vjetorit të krijimit të Institutit, ku pati pjesëmarrje të gjerë kombëtare dhe ndërkombëtare.

Të gjithë arritjet e deritanishme nuk do të ishin të mundura pa kontributin, angazhimin dhe

mbështetjen e të gjithë anëtarëve të Këshillit të cilët i përgëzoj dhe i falenderoj për shërbimin mjaft të

kujdesshëm ndaj anëtarëve e kandidatëve. Gjithashtu në emër të KD falenderoj Drejtoreshën

Ekzekutive, zj. Elvira Hoxha dhe personelin ekzekutiv, për menaxhimin me sukses të aktiviteteve

ekonomike e profesionale të IEKAs.

Përkushtimimi dhe puna e organeve të zgjedhura dhe ekzekutive, e lektorëve dhe anëtarëve të tjerë, të

angazhuar në komitete dhe komisione, ka bërë të mundur të konsolidohen më tej arritjet e

deritanishme në dobi të përmbushjes së misionit dhe realizimit të vizionit të Institutit.

RAPORT VJETOR

2017

4

Shpreh bindjen time të palëkundur se mbajtja në nivelin që duhet dhe ngritja më tej e reputacionit të

profesionit, kërkon punë dhe përpjekje të vazhdueshme,të gjithanshme dhe kooperim të vazhdueshëm

me palët brenda e jashtë Institutit. Në përfundim të këtij mesazhi sikurse theksova edhe në mesazhin e

kaluar dëshiroj të ri-nënvizoj se besimi është në themel të çfarëdo veprimtarie. Por arritja dhe për më

tepër mbajtja e tij nuk është e lehtë, pasi kërkohen përpjekje e sensibilizim i vazhdueshëm. Nga ana

tjetër humbja e besimit, për shkak të rënies së reputacionit do të kërkonte rivendosjen e besimit të

humbur, një proces shumë i vështirë, i gjatë dhe i ngadaltë per t`u arritur. Nuk është një çështje teknike

apo një politikë kontabël që mund të korigjohet, besimi është çështje komplekse, që mishëron etikën

dhe sjelljen, edukimin kompleks dhe standardet më të larta morale të individit dhe shoqërisë. Për më

tepër janë vlerat individuale personale e ato të grupit, është zbatimi i standardeve profesionale dhe

teknike cilësore, është respektimi i parimeve themelore etike, ato që garantojnë besimin dhe luftojnë

egoizmin, pragmatizmin pa arsye apo mbivlerësimin, të cilat dëmtojnë reputacionin për të gjithë

profesionin.

Të dashur kolegë,

Përfitoj nga rasti të adresoj për ju nevojën që kemi për të fuqizuar organizmin profesional të audituesve

ligjorë, të cilën do ta konsideroja një pasuri të paçmuar të krijuar me mund e përpjekje, këtë strehëz që

me gjithë ndryshimet që po ndodhin nuk duhet të lejojmë të shndërrohet në një strehëz ku depërton

lehtësisht shiu apo edhe thjesht në një “klub” miqsh… Dëshiroj të ritheksoj nevojën për kooperim, për

mirëkuptim dhe për sjellje profesionale, të cilat do të mund të na garantojnë një të ardhme më të mirë,

ku të gjithë ndjehen të përfaqësuar dhe do të përfitojnë.

Suksese!

Uroj të keni një sezon pushimesh tepër relaksues për ju dhe familjet tuaja.

Hysen ÇELA

Kryetar i KD-së

RAPORT VJETOR

2017

5

MISIONI, OBJEKTIVAT, FUNKSIONET KRYESORE

Instituti i Ekspertëve Kontabël të Autorizuar (IEKA) u krijua më datën 24 Nëntor 1997, me statusin e një

organizate profesionale jo fitimprurëse, që grupon profesionistët kontabël të pajisur me titullin

"Auditues Ligjor", të cilët e ushtrojnë profesionin e tyre në praktikën publike në mënyrë të pavarur si

persona fizikë ose në përbërje të shoqërive të audituesve ligjorë.

Instituti i Ekspertëve Kontabël të Autorizuar ka për objekt të veprimtarisë të sigurojë ushtrimin e

profesionit të audituesve ligjorë në përputhje të plotë me interesat e publikut, mbrojtjen e pavarësisë

dhe të nderit të anëtarëve të tij.

Misioni i Institutit të Ekspertëve Kontabël të Autorizuar (IEKA) është të rregullojë organizimin e

profesionit të Audituesit Ligjor dhe auditimin ligjor të pasqyrave financiare vjetore individuale dhe të

konsoliduara të shoqërive tregëtare në zbatim të ligjit Nr. 10 091, datë 05.03.2009 "Për auditimin ligjor,

organizimin e profesionit të Audituesit Ligjor dhe të kontabilistit të miratuar” të ndryshuar me ligjin

47/2016.

Në përmbushjen e funksioneve dhe kompetencave të parashikuara në ligj, IEKA udhëhiqet nga këto

objektiva:

Për të siguruar një vazhdimësi të profesionit të Audituesit Ligjor, Instituti synon të mbështetetet në

modele dhe eksperienca të përparuara duke kombinuar përmirësimin e legjislacionit me edukimin e

anëtarëve nëpërmjet zhvillimit të trajnimeve profesionale cilësore nga trajnerë me përvojën më të mirë,

vendas dhe të huaj.

RAPORT VJETOR

2017

6

Sipas Ligjit të Auditimit, Këshilli Drejtues i IEKAs kryen drejtimin e veprimtarisë së Institutit në

përputhje me aktet ligjore e nënligjore në fuqi, me statutin si dhe me vendimet e Asamblesë së

Përgjithshme të Anëtarëve. Këshilli Drejtues i IEKAs i zgjedhur nga Asambleja e Përgjithshme për

mandatin 4 vjeçar 2015 –2019, përbëhet nga 7 anëtarë të mëposhtëm:

1. Hysen ÇELA Kryetar

2. Eleonora OLLI Zv/Kryetar

3. Bujar OSMANI Anëtar

4. Shkelzen MARGJEKA Anëtar

5. Kledian KODRA Anëtar

6. Doranin AGALLIU Anëtar

7. Arqile MISHTAKU Anëtar

RAPORT VJETOR

2017

7

IEKA është anëtare me të drejta të plota dhe kontribuon rregullisht në organizmat ndërkombëtare të

mëposhtme:

Anëtarësimet Ndërkombëtare

IFAC - Federata Ndërkombëtare e Kontabilistëve

FIDEF - Federata e Ekspertëve Kontabël Frankofonë

FCM - Federata e Ekspertëve Kontabël të Mesdheut

EFAA - Federata Evropiane e Kontabilistëve dhe Audituesve të

Entiteteve të Vogla dhe të Mesme

RAPORT VJETOR

2017

8

RAPORT MBI REALIZIMIN E VEPRIMTARIVE TË IEKAS

Në zbatim të statutit dhe bazuar në praktikën më të mirë të funksionimit të organizmit tonë rregullator-

profesional, kam kënaqësinë që, në emër të Këshillit Drejtues të IEKAs, t`ju adresohem në këtë

mbledhje të përgjithshme të anëtarëve, dhe t`ju paraqes, në mënyrë të përmbledhur, Raportin vjetor të

veprimtarive të Këshillit Drejtues të Institutit, për periudhën Janar- Dhjetor 2017.

Në këtë raport, i cili jam i bindur që do të plotësohet me diskutime, anëtarët njihen jo vetëm me arritjet,

por edhe me problemet e hasura dhe me sfidat me të cilat është përballuar KD gjatë kryerjes së rolit të

tij të drejtimit dhe qeverisjes midis dy mbledhjeve të përgjithshme të anëtarëve. Ne sot paraqesim para

jush performancën një vjeçare të Institutit, në rolin e njërit prej autoriteteve kompetente që rregullon

profesionin në vendin tonë.

Veprimtaritë e KD edhe gjatë 2017 adresuan çështjet më të rëndësishme profesionale, përmirësuan

komunikimin e informacioneve për anëtarët duke i pajisuar ata me shumë udhëzime dhe materiale të

vlefshme dhe në dobi të rritjes së cilësisë së punës. Për zhvillimin profesional të vijueshëm, ju kushtua

nevojave që anëtarët kanë për më shumë njohuri në lidhje me zbatimin e standardeve teknike të fushës

kontabël dhe të auditimit, të etikës profesionale, etj. Standardet e raportimit të auditimit, të

kontabilitetit e raportimit financiar përfshirë përmirësimet në kodin e etikës dhe çështjet e aktualizimit

të njohurive në fushën e tatimeve dhe taksave, u trajtuan gjerësisht gjatë dy sesioneve të kualifikimit të

vijueshëm.

Pavarësisht problematikave, edhe viti 2017 mund të konsiderohet një vit tjetër i rritjes dhe suksesit për

Institutin e Ekspertëve Kontabël të Autorizuar (IEKA). Puna e nisur në drejtim të konsolidimit organizativ,

institucional dhe profesional, u vijua më tej duke patur gjithnjë moton: “Në shërbim të profesionit, por

me fytyrë dhe zemër në mbrojtjen e interesit publik”. Vënia në jetë e kësaj motoje në të gjithë

veprimtaritë e IEKAs ka patur konsekuencë të drejtpërdrejt pozitive në shtimin dhe forcimin e besimit

të publikut dhe të palëve të interesuara.

Shërbimet profesionale të dhënies së sigurisë, e në mënyrë të veçantë auditimi i detyrueshem i

informacioneve financiare historike, gjenden sot përballë situatave ku presioni është gjithnjë e më

shumë i pranishëm. Autoritetet rregullatore në shumë vende përfshirë edhe vendin tonë po bëjnë

ndryshime esenciale me qëllim zvogëlimin e barrës dhe të kostove shtesë për biznesin. Të trysnuara nga

pasojat e krizës ekonomike e financiare që po vazhdon të kalojë ekonomia botërore, këto autoritete po

i paraqesin ligjvënësve të tyre kërkesa dhe propozime për ndryshime, rishikime dhe përmirësime të

mëdha, jo vetëm në edukimin bazë, por edhe në drejtim të standardeve teknike, profesionale dhe në

procedurat e punës. Të gjendur përpara këtyre ndryshimeve, profesioni duket se po i orienton

përpjekjet e tij në zgjerimin e gamës së shërbimeve shtesë nga njëra anë dhe në rritjen e cilësisë së

shërbimeve nga ana tjetër. Për të garantuar besimin publik, shtuar vlerën për biznesin dhe për të

RAPORT VJETOR

2017

9

kontribuar për një zhvillim ekonomik të qëndrueshëm të vendit, profesioni duhet të ofrojë shërbime

cilësore dhe t’i nënshtrohet monitorimit e mbikëqyrjes së pavarur.

Gjatë vitit 2017, numri i anëtarëve të IEKAs mbeti afërsisht në nivelet e vitit të kaluar (2016). Në fund të

vitit 2017, në Regjistrin publik të AL ishin të regjistruar 215 AL dhe 61 shoqëri auditimi (firma auditimi).

Në zbatim të programit të punës të miratuar, edhe gjatë këtij viti Këshilli Drejtues vijoi të bëjë

përmirësime në aktet rregullatore dhe profesionale me qëllim zbatimin e duhur dhe efiçent të tyre, çka

tregon për një zhvillim profesional dinamik që mban parasysh jo thjesht nevojat e anëtarësisë, por edhe

reagimin e duhur ndaj tyre. Veprimtaritë trajnuese të anëtarëve u plotësuan me botime të reja

profesionale të IFAC-ut të cilat mbuluan zhvillimet e reja dhe ndryshimet e përmirësimet në standardet

e auditimit, por edhe në standardet për shërbimet e rishikimit, të sigurive të tjera, të kontrollit të

cilësisë, shërbimet e lidhura, etj.

Instituti i vijoi më tej përpjekjet për të lehtësuar dhe standardizuar punën e audituesve, duke trajnuar

anëtarët me zbatimin e Guidës të thjeshtëzuar në auditimin e SME-ve. Zbatimi në praktikë i kësaj guide

në mënyrën e duhur i paraprin përdorimit me efiçencë të programit aplikativ të auditimit PACK PEE

(IEKA – Auditimi i SME-ve), i cili do te behet i mundur per auditimet e pasqyrave financiare te vitit 2018,

fale marrëveshjes që IEKA ka finalizuar me CNCC, e cila përfundon me nje rezultat konkret në fund të

muajit Qershor 2018.

Krahas këtij programi aplikativ, në kuadrin një kontrate të re me Bankën Botërore do të zhvillohet gjatë

2018 /2019 një edukim masiv i anëtarëve të profesionit tonë me zbatimin e SNA-ve në programet

aplikative gjerësisht të përdorura për auditimin e pasqyrave financiare.

KD ka evidentuar faktin që përsëri vijon të ketë probleme me zbatimin në praktikë të Guidës së

thjeshtëzuar të auditimit për SME-të. Pas një analize të nivelit të zbatimit, mendojmë se ka ardhur koha

që të forcohet me tej mbikëqyrja dhe të rriten masat shtrënguese për zbatimine kërkesave të SNA-ve.

Për këtë duhet të përdoren më mirë se deri më sot, instrumentet e kontrollit të cilësisë, pasi ato të na

autorizohen nga Bordi i Mbikëqyrjes Publike dhe të hartohen e zbatohen rregulla të veçanta për

kontrollin e zbatimit të parimeve etike e kërkesat e pavarësisë, duke i lidhur papajtueshmëritë kur ato

janë sinjifikative edhe me procedurat e investigimit dhe të disiplinës të brendshme të IEKAs. Përcaktimi

i një seri masash të brendshme do të ndihmonte shumë në këtë drejtim.

Ne besojmë fort se me gjithë ndryshimet e bëra, me gjithë rolin e shtuar të Bordit të Mbikëqyrjes

Publike, nisur nga praktikat e shumë vendeve të BE-së dhe atyre aspirante, roli i Bordit në një të

ardhme të afërt do të fokusohet direkt dhe vetëm në kontrollin e cilësisë, të audituesve dhe auditimeve

të entiteteve me interes publik, siç janë Bankat e nivelit të dytë, shoqëritë e sigurimit dhe të ri-sigurimit,

si dhe një numër ndërmarrjesh të mëdha, me pronësi shtetërore dhe/ose private, që do të përcaktohen

nga qeveria në një kohë të dytë si entitete me interes publik. Pra, pavarësisht këtyre zhvillimeve, të

inicuara për të qënë në pajtim me kërkesat e Direktivës Europiane të Auditimit Ligjor (EU SAD), siç e

RAPORT VJETOR

2017

10

theksova edhe në mesazhin hyrës, ne do të vijojmë të bëjmë përpjekje që roli i Institutit të vijojë të

mbetet ai i njërit prej autoriteteve rregullatore (kompetente) të profesionit dhe për rrjedhojë, me

qëllim që IEKA të ketë rol e përgjegjësi në çështje të tilla si kontrolli i cilësisë, investigimi, edukimi i

kandidatëve dhe anëtarëve, përgatitja e udhëzuesve proceduriale të punës profesionale, etj. Natyrisht,

raportet midis IEKAs dhe BMP janë e do të jenë në evoluim të vazhdueshëm dhe do të kushtëzohen

gjithmonë me zhvillimet që mund të ndodhin në mjedisin Europian, dhe me hapat integruese që do të

bëjë vendi ynë në vitet që vijnë.

Gjatë vitit që kaloi Instituti vijoi të bëjë progres edhe në drejtim të edukimit profesional të kandidatëve.

Por, ndonëse u përmirësua dhe u pasurua më tej përmbajtja e programeve dhe u vazhduan përpjekjet

për të rritur nivelin dhe cilësinë e mësimdhënies nga ana e lektorëve, ende mbetet shumë për të bërë

në drejtim të monitorimit të praktikës profesionale dhe garantimit të një udhëheqje cilësore dhe

profesionale. Ndryshimet që do të pasojnë miratimin e kurrikulës së plotë të audituesit ligjor, dhe

vecanërisht inicimi i shkollës postmaster të IEKAs, tregon se ky proces është futur në rrugën e një

përmirësimi të pakthyeshëm. Përsa i përket kualifikimit të vijueshëm të anëtarëve, Instituti ka

përballuar me sukses problemet të shumta sic janë ato të përzgjedhjes së temave të duhura, dhe

organizimin e trajnimeve në grupe të mëdha me idenë që këto grupe të zvogëlohen dhe të profilizohen

në të ardhmen, etj.

Ky proces mendojmë se do të kontribuojë në mundësinë e njohjeve të dyanshme apo shumanshme

ndërkombëtare të profesionit. Sidoqoftë, për gjeneratat aktualisht në profesion, sfidë vijon të mbetet

zotërimi si i SKK-ve, ashtu edhe SNK/SNRF-ve, që duhet thënë se janë në nivele jo të kënaqshme.

Si edhe në vitet e mëparshme, edhe gjatë këtij viti IEKA bëri përpjekje për të rritur publikimet dhe

literaturën në dispozicion të anëtarëve. Ka patur një ndërprerje të publikimeve në revistën periodike

(KF&A), megjithatë gjatë 2017 u përkthyen dhe u publikuan në gjuhën shqipe materiale për procedurat

e auditimit dhe shërbime të tjera të lidhura, për kontrollin e cilësisë, etj. Përgatitja e materialeve në

dobi të anëtarëve kërkon jo thjesht vëmendje, por edhe një organizim të veçantë dhe ristrukturim të

proçesit, me qëllim identifikimin dhe informimin në kohë me ndryshimet dhe përmirësimet që ndodhin.

Megjithë arritjet dhe përmirësimet e bëra në drejtim të cilësisë së sherbimeve profesionale, përsëri

edhe gjatë vitit 2017 u vërejtën probleme e mangësi sidomos në drejtim të respektimit të procedurave

të parashikuara në standardet e auditimit, raporteve të auditimit të verifikimit dhe të sigurive të tjera.

Pak është bërë në drejtim të rotacionit të audituesve pas përfundimit të periudhës kufi të përcaktuar

nga ligji i auditimit; të vlërësimit të konflikteve të interest nga dhënia e shërbimeve të tjera, si

kontabilitet, këshillime fiskale për të njëjtin klient auditimi përdorimi i tarifave të ulëta në auditim, mos

deklarimi i misioneve dhe mos likuijdimi në kohë të kuotave profesionale, etj. Problem mbetet mungesa

e kontrollit të cilësisë. Audituesit kanë dy vite që janë jashtë këtij procesi, për faktin që ende IEKA nuk

është autorizuar nga BMP për kontrollin e cilësisë së audituesve që auditojnë entitetet pa interes publik,

ndërsa ka dy vjet që auditimet e entiteteve pa interes publik nuk kryhen nga BMP.

RAPORT VJETOR

2017

11

Përmirësime ka në faqen e internetit të IEKAs, megjithëse ende ka nevojë për të punuar me qëllim që

ajo të jetë më interaktive; në Regjistrin Publik të Audituesve, i cili sot është lehtësisht i aksesueshëm,

përmban më shumë informacione të dobishme dhe gjendet i shfaqur në faqet e disa institucioneve si

QKR, Gjykatat, etj.

Gjatë 2017, në kuadër të rikonsiderimit të rolit institucional të IEKAs, u thelluan më tej marrëdhëniet

dhe bashkëpunimi me Ministrinë e Financave, Ministrinë e Zhvillimit Ekonomik e të Sipërmarrjes,

Ministrinë e Drejtësisë, Ministrinë e Integrimit, etj. Janë konsoliduar marrëdhëniet e IEKAs edhe me

organet e tjera të administratës publike dhe me shumë aktorë të tjerë që kanë rol e interes tek

shërbimet e profesionit, siç janë marrëdhëniet institucionale me Kontrollin e Lartë të Shtetit, Drejtorinë

e Përgjithshme të Tatimeve, Qendrën Kombëtare të Regjistrimit, Këshillin Kombëtar të Kontabilitetit,

Drejtorinë e Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave, organet e Drejtësisë, Prokurorisë, etj.

Zhvillime të reja dhe konsolidim njohën edhe marrëdhëniet e IEKAs në sferën ndërkombëtare, me

organizata të tilla si IFAC, FCM, FIDEF, EFAA, Banka Botërore, CFREP Reparis, Vienë, ACCA, FEE, etj.

Një nga veprimtaritë më të rëndësishme e vitit 2017, ishte padyshim Konferenca e IV ndërkombëtare e

IEKAs e organizuar me rastin e 20 vjetorit të themelimit, ku u analizuan sfidat me të cilat ndeshet

audituesi në një mjedis ekonomik që ndryshon në mënyrë permanente. Kjo konferencë e cila mblodhi

anëtarë nga profesioni kontabël dhe institucionet akademike shqiptare, përfaqësues nga qeveria

shqiptare dhe institucione të tjera të pavaruara, anëtarë nga organizata ndërkombëtare dhe rajonale të

tilla si BB, IFAC, ACCA, FCM, EFAA, FIDEF, etj, përfaqësues nga organizatat e profesionit kontabël nga

Gjermania, Franca, Greqia, Italia, Turqia, Serbia, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia, Bullgaria, Rumania,

Azerbaixhani dhe të tjerë, evidentoi rrugën nëpër të cilën ka ecur profesioni gjatë këtyre dy dekadave.

Sot IEKA e ka pozicionuar veten si një nga organizmat profesionale më të avancuara në Shqipëri, duke

aderuar në standardet më të larta etike, teknike dhe profesionale.

Ky event arriti synimin e tij për rritjen e ndërgjegjësimit mbi rëndësinë e raportimit financiar cilësor dhe

mbi nevojën për ridimensionimin e rolit të profesionistëve kontabël në kushtet ku shumica e entiteteve

të biznesit po përballen me ndryshime shumëdisiplinore dhe kur teknologjia po ndryshon ndjeshëm

mënyrën e të bërit biznes. Në mbyllje të kësaj pjese të përgjithshme të raportit, dëshiroj të risjell në

vëmendjen e të gjithë anëtarëve, dhe të nënvizoj edhe një herë se mbrojtja më e mirë e Institutit dhe e

anëtarëve të tij është e pandarë nga shërbimi në interes të publikut, garancia më e mirë për të cilin

është padyshim e lidhur me njohjen dhe zbatimin e standardeve teknike cilësore (SKK, SNRF, SNA,

praktikat më të mira profesionale, etj.); zbatimin e rregullave të etikës dhe sjelljes profesionale të cilat

janë të bazuara në praktikën më të mirë ndërkombëtare; respektimin rigoroz dhe pa kompromis të

parimeve të integritetit, objektivitetit, kujdesit të duhur, dhe sigurimit të pavarësisë profesionale.

RAPORT VJETOR

2017

12

Rritja e rolit dhe përmirësimi i reputacionit të Audituesit Ligjor dhe të organizmit tonë profesional

mund të bëhet realitet vetëm nëse ne do të kombinojmë më mirë se deri më sot rolin e organeve të

zgjedhura me ato ekzekutive, nëse mendojmë seriozisht për investime afatgjata në burimet njerëzore,

me synim fuqizimin administratës ekzekutive, në funksion të përmirësimit të qeverisjes së Institutit dhe

rritjes së transparencës dhe përgjegjshmërisë. Vetëm në këtë mënyrë nga njera anë interesi publik

trajtohet me prioritet, dhe nga ana tjetër mbrohet nderi dhe reputacioni i individit.

Në emër të Këshillit Drejtues,

Prof. Dr. Hysen ÇELA

Kryetar i Këshillit Drejtues

RAPORT VJETOR

2017

13

TË DHËNA MBI AUDITUESIT LIGJORË, SHOQËRITË E AUDITIMIT DHE KANDIDATËT

Numri gjithsej i Audituesve Ligjorë të regjistruar në Regjistrin Publik të IEKAs në fund të vitit 2017 arriti

në 215 AL dhe 61 shoqëri audituese. Gjatë këtij viti u ç’regjistruan në mënyrë definitive katër Auditues

Ligjorë për shkak se mbushën moshën e daljes në pension. Në Regjistrin Publik vijojnë të jenë të

regjistruar dhe e ushtrojnë profesionin në praktikë, 1 auditues i huaj, 2 auditues shqiptarë me titullin

CPA (të marrë në SHBA) dhe 14 AL të pajisur me titullin ACCA.

Në fund të vitit 2017, në Regjistrin Publik të shoqërive të auditimit kane qenë të regjistruara 61 shoqëri

auditimi, ku një nga këto shoqëri ndodhet në procedura likujdimi.

Përbërja e anëtarëve të organizatës profesionale në fund të vitit 2017 paraqitet si më poshtë:

132 AL e ushtrojnë profesionin si persona fizikë - nga të cilët 77 femra dhe 55 meshkuj.

83 AL janë të angazhuar në shoqëri auditimi - nga të cilët 39 femra dhe 44 meshkuj.

Figura 1: Audituesit ligjorë sipas mënyrës së ushtrimit të profesionit

Person Fizik Shoqëri Auditimi Total

77

39

116

5544

99

132

83

215

Femra Meshkuj Total

RAPORT VJETOR

2017

14

Në vitin 2017 pjesa më e madhe e Audituesve Ligjorë janë të grupmoshës 51-60 vjeç (44%), gjithsesi

vërehet një tendencë në rritje e numrit të Audituesve Ligjorë që i takojnë grupmoshës 31-40 vjeç (19%).

Kjo tendencë rritëse është tregues i interesit të gjeneratave të reja dhe gjithashtu lidhet me periudhën

kohore që nevojitet për përfundimin e ciklit normal të studimeve universitare në nivelin e dytë (Master)

dhe me ciklin e përgatitjes së kandidatëve në praktikën profesionale prej 3 vitesh. Të dhënat lidhur me

grupmoshat e Audituesve Ligjorë janë paraqitur në formën e një grafiku si më poshtë.

Figura 2: Numri i Audituesve Ligjorë sipas grupmoshës

Për më shumë të dhëna lidhur me shpërndarjen e Audituesve Ligjorë që e ushtrojnë profesionin pranë

shoqërive audituese te regjistruara ne regjistrin publik, referojuni grafikut të mëposhtëm:

4

41

51

94

25

< 30 vjec 31-40 vjec 41-50 vjec 51-60 vjec > 60 vjec

Numri sipas grupmoshes

116 99

RAPORT VJETOR

2017

15

Figura 3: Shpërndarja e AL-ve në Shoqëritë e Auditimit

4 shoqëri audituese ose 7% e shoqërive gjithsej janë me 3 Auditues Ligjorë;

14 shoqëri audituese ose 23% e shoqërive gjithsej janë me 2 Auditues Ligjorë;

42 shoqëri audituese ose 70% e shoqërive gjithsej janë me 1 Auditues Ligjorë;

Në Regjistrin Publik të AL-ve gjatë vitit 2017 rezultojnë të regjistruar katër firmat më të mëdha të

auditimit (Deloitte Audit Albania, KPMG, PricewaterhouseCoopers dhe Ernst & Young). Në objektin e

veprimtarisë së këtyre shoqërive përfshihet auditimi ligjor i pasqyrave financiare të entiteteve të

bizneseve, institucioneve financiare bankare dhe jo bankare, sipas kërkesave të ligjit 10091 datë

05.03.2009 “Për auditimin ligjor, organizimin e profesionit të Audituesit Ligjor dhe të Kontabilistit të

Miratuar” (i ndryshuar). Në këto shoqëri ushtrojnë profesionin e Audituesit Ligjorë, AL të regjistruar në

Regjistrin Publik numri i të cilëve varion nga 2 deri në 3 auditues për shooqëri.

Gjithashtu, në Regjistrin Publik në fund të vitit 2017 rezultojnë të regjistruar edhe degë apo

përfaqësues të firmave pjesë e rrjeteve botërore të tilla si: Moore Stephens, BDO, Baker Tilly, UHY Elite,

Crowe Horwath, Ficadex, etj.

Në Regjistrin Publik të Audituesve Ligjorë janë të regjistruar profesionistë nga të gjitha trevat e

Shqipërisë. Për të treguar shpërdarjen gjeografike të profesionistëve referojuni hartës si më poshtë. Siç

vihet re edhe nga tabela ofrimi i shërbimeve të auditimit është më i përqëndruar në qytetin e Tiranës

për shkak të përqëndrimit të veprimtarisë së bizneseve.

70%

23%

7%

Shoqëri me 1 AL Shoqëri me 2 AL Shoqëri me 3 AL

RAPORT VJETOR

2017

16

Shpërndarja gjeografike Nr. i AL

Tiranë 158

Durrës, Elbasan 24

Korçë, Pogradec 5

Fier, Lushnjë, Berat 11

Vlorë, Sarandë, Tepelenë

9

Shkodër 8

Total 215

Figura 4: Shpërndarja gjeografike e AL-ve

Në fund të vitit 2017 rezultojnë të regjistruar 168 kandidatë të cilët kryejnë praktikën profesionale sipas

llojit të marrëveshjes të paraqitur më poshtë:

Figura 5: Kandidatët sipas llojit të marrëveshjes profesionale

Kontratë 3 vjeçare Kontratë 5 vjeçare Kontratë shërbimi

4955

12

28

168

7771

20

Femra Meshkuj Gjithsej

RAPORT VJETOR

2017

17

Referuar regjistrit historik lidhur me kandidatët për Auditues Ligjorë është konstatuar se numri më i

madh i kandidatëve të regjistruar kanë qënë femra.

Në fund të vitit 2017 përbërja e kandidatëve sipas gjinisë është si mëposhtë:

116 52

Regjistrimi në praktikën profesionale gjatë vitit 2017 krahasuar me një vit më parë, ka patur një

tendencë në ulje. Në vitin 2014 u regjistruan 75 kandidate për të ndjekur praktikën profesionale, në

vitin 2015 u regjistruan 35 kandidatë, në vitin 2016 u regjistruan 52 kandidatë, ndërsa në vitin 2017 u

regjistruan vetëm 21 kandidatë. Pakësimi i kërkesave ka ardhur për arsye se bazuar në ndryshimet

ligjore të vitit 2016, praktika profesionale kryhet vetëm me kontratë pune me kohë të plotë (3 vjecare).

Tendeca e aplikimeve për regjistrim në praktikën profesionale paraqitet në grafikun më poshtë:

Figura 6: Regjistrimet e reja në praktikën profesionale

RAPORT VJETOR

2017

18

Sipas database të kandidatëve për Auditues Ligjor rezulton se pjesa më e madhe 56% e kandidatëve

janë të grupmoshës 25-34 vjeç dhe 35% i perkasin grupmoshës 35-44 vjeç. Tendenca në rritje e

regjistrimeve për këto grupmosha është tregues i interesit të gjeneratave të reja, të cilët kanë

përfunduar ciklin e studimeve universitare në nivelin e dytë (Master) dhe duan të thellojnë njohuritë në

fushën e profesionit të auditimit.

Të dhënat lidhur me grupmoshat e kandidatëve për Auditues Ligjorë janë paraqitur në formën e një

grafiku si më poshtë:

Figura 7: Numri i kandidatëve AL sipas grupmoshës

Kandidatët për AL e zhvillojnë praktikën profesionale pranë drejtuesve të praktikës profesionale nga të cilët 85 kandidatë e kryejnë praktikën profesionale pranë Audituesve Ligjor të regjistruar si person fizik dhe 83 kandidatë e kryejnë praktikën profesionale pranë Audituesve Ligjorë të regjistruar në Shoqëri Auditimi.

Figura 8: Shpërndarja gjeografike e kandidatëve

1

95

59

13

< 25 vjec 25 - 34 vjec 35 - 44 vjec 45 - 54 vjec

Nr I kandidateve sipas grupmoshes

Auditues Ligjor (PF)

85 Kandidat

Shoqëri Auditimi

83 Kandidat

Shpërndarja gjeografike e kandidatëve

Tiranë 126

Durrës 11

Elbasan 7

Fier 4

Lushnje 1

Vlorë 6

Tepelenë 1

Sarandë 5

Lezhë 1

Shkodër 6

RAPORT VJETOR

2017

19

Në fund të vitit 2017 kandidatët të ndarë sipas viteve të praktikës profesionale dhe llojit të kontratës

paraqiten në tabelën më poshtë:

Gjithsej Kontratë Kontratë Kontratë shërbimi 3 vjeçare 5 vjeçare

Viti I 36 28 7 1

Viti II 52 26 14 12

Viti III 42 19 16 7

Viti IV 25 2 23 -

Viti V 13 2 11 -

Gjithsej 168 77 71 20

Sic tregohet në këtë tabelë vërehet një trend në ulje lidhur me kontratat 5 vjeçare dhe kontratat e

shërbimit. Viti i parë i praktikës profesionale 2017 ka të regjistruar 21 kandidatë me kontratë 3 vjeçare

të cilët kanë filluar praktikën profesionale në vitin 2017 dhe 15 kandidatë të riregjistruar (të cilët

përsëritin vitin e parë) dhe janë me kontratë 3 vjeçare, 5 vjeçare dhe kontratë shërbimi.

Të dhënat për kandidatët të ndarë sipas vitit në të cilin kryejnë praktikën profesionale dhe llojit të

marrëveshjes gjenden të ilustruara në grafikun më poshtë:

Figura 9: Kandidatët të grupuar sipas vitit të praktikës profesionale

Viti I Viti II Viti III Viti IV Viti V Totali

28 2619

2 2

77

714 16

23

11

71

1

127

20

Kontratë 3 vjeçare Kontratë 5 vjeçare Kontratë shërbimi

RAPORT VJETOR

2017

20

EDUKIMI I KANDIDATËVE DHE KUALIFIKIMI I VIJUESHËM I ANËTARËVE

Komiteti i Edukimit të Kandidatëve (KEK) dhe Kualifikimit të Vijueshëm (KKV) kanë respektuar të gjitha

detyrimet që rrjedhin nga rregullorja e edukimit dhe kualifikimit profesional. Në objekt të veprimtarive,

të dy komitetet kanë patur si objektiv parësor kualifikimin e vijueshëm të anëtarëve të IEKA-s, ashtu

edhe çështjet e organizimit dhe të kryerjes së praktikës profesionale nga kandidatët, përfshirë

kualifikimin dhe testimin e tyre.

Komiteti i Kualifikimit të Vijueshëm edhe gjatë vitit 2017 ka hartuar programe te dobishme në të cilat

ka pasur tema lidhur me zhvillimet më të fundit në fushën e profesionit, duke marrë dhe idetë dhe

mendimet e anëtarëve. Komiteti i Kualifikimit të Vijueshëm në bashkëpunim me stafin ekzekutiv ka

organizuar dy sesionet e kualifikimit të vijueshëm të anëtarëve të IEKAs:

Kualifikimi i Vijueshëm i Anëtarëve të IEKA-s

Në sesionin e parë të zhvilluar më datat 28,29 dhe 30 Qershor 2017 në mjediset e Hotel Partner dhe

Hotel Vlora International në qytetin e Vlorës u zhvilluan gjithsej 3 ditë kualifikimi.

Në këtë sesion u trajtuan

temat e mëposhtëme:

Ndryshimet e legjislacionit tatimor dhe efektet e

ndryshimeve

Ndryshimet në Standardet e Auditimit

Raste praktike të raporteve të reja të auditimit të

përdorura për vitin 2016

Due diligence në transaksionet e shitblerjes së kompanive

Komente ligji për Falimentimin

Konsolidimi i bilancit ( shembuj konkret)

Trajtime kontabël në rast bashkimesh, ndarje shoqërish

Trajtim i plote ose i pjesshëm i standardit lidhur me

rivlerësimet e aktiveve afatgjata dhe përfshirja në kapital

Në kualifikimin e vijueshëm kane marrë pjesë anëtarët që ushtrojnë profesionin dhe shumica e

anëtarëve që nuk e ushtrojnë profesionin (rreth 53%).

RAPORT VJETOR

2017

21

Në sesionin e dytë të zhvilluar më datat 30 Nentor dhe 1 Dhjetor në mjediset e Hotel Tirana

International u zhvilluan gjithsej 2 ditë kualifikimi.

Në këtë sesion u trajtuan

temat e mëposhtëme:

Tatimi mbi Fitimin. Eleminimi i taksimit të dyfishtë

Konkluzionet e Auditimit , Dokumentimi

Instrumentat Financiarë

Kontabiliteti i Shoqërive të Sigurimit

Kurrikula e Profesionit të Audituesit Ligjor

Në kualifikimin e vijueshëm kanë marrë pjesë anëtarët që ushtrojnë profesionin dhe shumica e

anëtarëve që nuk e ushtrojnë profesionin (rreth 50%).

Konferenca e IV Ndërkombëtare e IEKAs zhvilluar në datën 18 Nëntor 2018 u konsiderua një ditë

kualifikim i vijueshëm për të gjithë anëtarët që ushtrojnë dhe nuk ushtrojnë profesionin e Audituesit

Ligjor.

Këshilli Drejtues ka vazhduar dhe do të vazhdojë përpjekjet për të përzgjedhur lektorë me

eksperiencë si nga mjedisi kombëtar, ashtu edhe nga organizata homologe. Instituti i Eksperteve

Kontabel të Autorizuar (IEKA) do të vazhdojë organizimin e seminareve në kuadër të trajtimit të

temave relevante dhe më aktuale sipas kërkesave të legjislacionit në vend dhe standardeve

ndërkombëtare të auditimit.

RAPORT VJETOR

2017

22

Kualifikimi i Kandidatëve të IEKA-s

Kualifikimi i kandidatëve për Auditues Ligjor- Edhe gjatë vitit 2017 IEKA organizoi të tre seancat

trajnuese për kandidatët, për secilin nga të tre vitet e praktikes profesionale.

Nga datat 05.06.2017–

10.06.201 u zhvillua

kualifikimi i detyrueshëm i

kandidatëve të vitit të parë,

i cili u bazua në programin

e miratuar nga Këshilli

Drejtues – në lidhje me

bazat e kontabilitetit dhe

standardet e raportimit

financiar (SKK-të).

Nga datat 03.07.2017

- 08.07.2017 u zhvillua

kualifikimi i

detyrueshëm i

kandidatëve të vitit të

tretë, i cili u bazua në

programin e miratuar

nga Këshilli Drejtues –

në lidhje me

Standardet

Ndërkombëtare të

Auditimit

Nga datat 23.10.2017 - 28.10.2017 u zhvillua kualifikimi i detyrueshëm i kandidatëve të vitit të dytë, i cili u bazua në programin e miratuar nga Këshilli Drejtues– në lidhje me Njohuri mbi Raportimin Financiar sipas SNK/SNRF & Auditim e dhënie Sigurie

Komiteti i Edukimit të Kandidatëve gjatë viti 2017 lidhur me kandidatët që kryejnë praktikën

profesionale ka shqyrtuar dhe miratuar:

Vlerësimin e kërkesave të ndryshme të kandidateve si p.sh. kërkesa për kryerjen e orëve shtesë

të praktikës profesionale, kërkesa për ndryshimin e kontratës së praktikës ose të drejtuesit të

praktikës, mbartjen e testimeve në vitet e ardhshme, etj.

Përmbushjen nga kandidatët të detyrimeve vjetore të parashikuara nga Ligji 10091 (i ndryshuar)

me Ligjin 47/2016 si dhe rregullorja e edukimit.

Krahasuar me vitin e kaluar janë ulur me 7% numri i kandidatëve që përsëritin praktikën profesionale

për shkak të mosplotësimit të detyrimeve. Ç’regjistrimet nga praktika profesionale janë rritur me 1%

dhe kanë ndodhur kryesisht për:

mosfrekuentim të trajnimeve ose rezultat i ulët (jokualifikues) në testimet e zhvilluara me

shumë se dy vite;

mosplotësim dhe mosdorëzim të dokumentave që vërtetojnë kryerjen e praktikës profesionale

(ditarëve, kopjeve të listëpagesave) për më shumë se dy vite rresht;

raste kur mbeten pa drejtues të praktikës profesionale.

RAPORT VJETOR

2017

23

Kryerja e praktikës profesionale në kushtet e punësimit me kohë të plotë bën që kandidati të përfshihet

më shumë se më parë, në kryerjen e procedurave të auditimit ligjor të pasqyrave financiare. Pavarësisht

kësaj risije të arritur si rezultat i ndryshimeve ligjore, ende ka mangësi dhe probleme, ndër të cilat

mund të përmendim:

Drejtuesit e praktikës profesionale, pavarësisht se kanë më pak se 400 orë pune në auditimin

ligjor, nënshkruajnë ditarë për kandidatët me orë të plota pune.

Ka kandidatë me kontratë shërbimi (KM) që nuk përpilojnë në mënyrë të rregullt faturat

tatimore.

Ka raste që kandidatët nuk dorëzojnë në afatet e përcaktuara në rregullore ditarët dhe

vlerësimet e drejtuesit të praktikës profesionale.

Ka raste që nuk zbatohet nga kandidatët rregullorja e Edukimit për miratimin nga KEK të

ndryshimeve lidhur me kontratën e punes, drejtuesin e praktikës profesionale etj.

Vazhdon të vërehet mungesë e angazhimit të duhur të kandidatëve në kryerjen e praktikës

profesionale, çka prodhon formalizëm.

Ndër arritjet në fushën e edukimit të kandidatëve mund të përmendim:

Një nga ndryshimet më të rëndësishme të ligjit të auditimit është hartimi i kurrikulës për

programin e përgatitjes dhe të trajnimeve profesionale për kandidatët që kërkojnë të hyjnë në

profesion miratuar nga Këshilli Drejtues me propozim të konsulentit të BB.

Përmirësimi i cilësisë së trajnimeve nëpërmjet përfshirjes në program të rasteve studimore si

dhe hartimin e testeve më gjithëpërfshirëse dhe me karakter praktik,

Rritja e shkallës së ndërgjegjësimit mes Audituesve Ligjore për rëndësinë e përzgjedhjes së

kandidatëve të duhur për praktikën profesionale, si hallka e parë dhe më e rëndësishme në

sigurimin e cilësisë dhe imazhit të profesionit.

Informacione të vazhdueshme lidhur me praktikën profesionale të cilat janë pjesë e

azhornimeve të faqes web të IEKAs.

RAPORT VJETOR

2017

24

SIGURIMI DHE KONTROLLI I CILËSISË

Sistemi i kontrollit të cilësisë mundëson garantimin e cilësisë së kryerjes së angazhimeve të auditimit në

përputhje me Standardet Ndërkombëtare të Auditimit (SNA) dhe në metodën e IFAC-ut të bazuar tek

vlerësimi i rrezikut.

IEKA ka ndërtuar një sistem të kontrollit të cilësisë të mbështetur në rregullat (Manual dhe Pyetësorë),

të përgatitura në kuadrin e komponentit të tretë të projektit të BB CFREP, të cilin e ka përmirësuar dhe

përshtatur çdo vit. Synimi kryesor i këtyre rregullave është të vlerësojë dhe të japë opinion për cilësinë

e auditimit duke vlerësuar performancën në dy nivele: në nivel firme, dhe në nivel angazhimi auditimi

(dosje).

Komiteti i Cilësisë ka në përbërjen e tij:

1. Eleonora Olli kryetar

2. Arqile Mishtaku anëtar

3. Fatime Alliu anëtar

4. Afrim Suli anëtar

Komiteti i Kontrollit të Cilësisë gjatë vitit 2017 ka bashkërenduar punën për përpunimin e të gjithë

dokumentacionit të dorëzuar nga Inspektorët e Kontrollit të Cilësisë për kontrollin e kryer në vitin 2016.

Janë realizuar takime me Inspektorët dhe me AL e kontrolluar në të gjitha rastet kur sipas raporteve ka

pasur problematika dhe janë dhënë rekomandimet përkatëse. Në përfundim është hartuar Raporti

vjetor i kontrollit të cilësisë te kryer gjate vitit 2016. Është hartuar tabela përmbledhëse me vlerësimet

e Inspektorëve te KC si dhe gjetjet dhe rekomandimet. Me rekomandimet e Këshillit Drejtues ky Raport

është rishikuar dhe pas miratimit nga KD i është dërguar për miratim BMP. Megjithatë, ekspertët e

kontrolluar ende nuk janë pajisur me vërtetim për vleresimin në lidhje me kontrollin e cilësisë, pasi

raporti me vlerësimet përkatëse ende nuk është shqyrtuar nga BMP.

Me ndryshimet e bëra së fundmi në ligjin e auditimit, procesi i kontrollit të cilësisë do të kryhet nën

autoritetin e Bordit të Mbikqyrjes Publike i cili mund të delegojë kryerjen e kontrollit të cilësisë për

auditimet e njësive ekonomike që nuk janë me interes publik, tek organizata profesionale e audituesve

ligjorë. Këshilli do të mbetet i angazhuar për të ndërtuar marrëdhënie korrekte në raport me BMP,

bazuar në profesionalizëm dhe vlerësim të kontributeve.

Gjatë vitit 2017 nuk është realizuar kontrolli i cilësisë. Këshilli Drejtues i ka dërguar kërkesë BMP që të

mund të delegojë kryerjen e kontrollit të cilësisë për auditimet e njësive ekonomike që nuk janë me

interes publik, tek organizata profesionale e audituesve ligjorë. Për realizimin e këtij procesi IEKA ka në

funksionim një paketë të plotë të rregullave të kontrollit të cilësisë një pjesë e të cilave janë hartuar

bazuar në eksperiencën e deritanishme por edhe me ndihmën e konsulentit të projektit të BB

E parë në këndvështrimin e gjithsecilit përmirësimi i cilësisë së kryerjes së angazhimeve profesionale

është një garanci për të ecur përpara duke përballuar konkurencën e tregut të shërbimeve dhe e parë

në këndvështrimin e Institutit përmirësimi i cilësisë është garanci për përdoruesit që shërbimet e

anëtarëve janë të një cilësie të lartë.

RAPORT VJETOR

2017

25

INVESTIGIMI DHE DISIPLINA

Komiteti i Investigimit dhe Disiplinës për vitit 2017 ka zhvilluar aktivitetin e tij duke zbatuar rregullat

dhe procedurat e vendosura nga rregullorja e investigimit dhe disiplinës dhe të akteve të tjera

rregullatore për regjimin investigativ dhe disiplinor.

Veprimtaria e Komitetit të Investigimit dhe Disiplinës gjatë vitit 2017 ka patur synim zbatimin e një

rregjimi investigativ dhe disiplinor të drejtë dhe efektiv ndaj sjelljeve të anëtarëve të IEKA-s që bien në

kundërshtim me:

dispozitat e ligjit “Për Auditimin ligjor, organizimin e profesionit të Audituesit Ligjor dhe

Kontabilistit të Miratuar”(i ndryshuar),

të akteve nënligjore të nxjerra në zbatim të tij,

të akteve statutore të organizatës, dhe me

standardet e rregullat profesionale.

Përbërja e Komitetit të Investigimit dhe Disiplinës:

1. Shkelzen Margjeka Kryetar

2. Teki Flamuri Anëtar

3. Elton Tirana Anëtar

Më konkretisht, aktiviteti vjetor i këtij Komiteti u mbështet në programin e punës të miratuar nga

Këshilli Drejtues i IEKA-s dhe u realizua në përputhje me rregulloren e tij si dhe në zbatim të statutit të

IEKA-s. Gjatë këtij viti rezultoi se numri i ankesave të ardhura është në ulje, ky mund të jetë një tregues

që dëshmon për përmirësimin e cilësisë së punës. Një pjesë e ankesave janë zgjidhur me marrëveshje

mes palëve me angazhimin e KID dhe Kyetarit të KD të IEKA-s.

Ankesat drejtuar Komitetit të Investigimit dhe Disiplinës gjatë këtij vitit kanë të bëjnë kryesisht me

çështjet si më poshtë:

- Evidentimi i një shoqërie të regjistruar në QKB me objekt të veprimtarisë "Auditim dhe

Kontabilitet" pa u pajisur me licensë profesionale dhe pa u regjistruar në Regjistrin Publik të

IEKAs;

- Raste kur Audituesit Ligjorë/shoqëritë audituese sipas ekstraktit të QKBs në objektin e tyre të

veprimtarisë kanë patur edhe aktivitete që nuk janë përputhje me ligjin e Auditimit dhe Kodin e

Etikës;

- Mos zbatimi i kërkesave të rregullores mbi detyrimin për kontrollin e cilësisë;

- Mos zbatimi i kërkesave të Kodit të Etikës dhe procedurat e auditimit gjatë ushtrimit të

profesionit të AL.

RAPORT VJETOR

2017

26

Në përfundim të procedurave të investigimit të realizuar nga anëtarët e tij, KID ka hartuar të gjitha

relacionet të cilat i janë përcjellë Këshiliit Drejtues dhe Bordit të Mbikqyrjes Publike. Gjatë investigimit

të realizuar nga anëtarët e Komitetit të Investigimit vunë re se Audituesit Ligjorë nuk përditësojnë

kontaktet e tyre për të pasqyruar ndryshimet në Regjistrin Publik të IEKAs, e si rrjedhojë bëhet i

vështirë komunikimi me to gjatë procedurave të investigimeve.

Megjithë përpjekjet e shumë anëtarëve për të respektuar kërkesat e legjislacionit në fuqi, të

rregulloreve, të statutit, si dhe kodit të etikës të IEKAs, përsëri në praktikë vazhdojnë të vërehen raste

kur këto kërkesa nuk zbatohen plotësisht. Mangësi vërehen në procedurat e marrjes përsipër të

angazhimeve/misioneve, në zbatimin e tarifave të ulëta, jo-konkurruese dhe të pamjaftueshme për një

auditim cilësor sipas SNA-ve, mosdeklarime të sakta në IEKA, të angazhimeve të kryera, sidomos mos

deklarimi i angazhimeve të ndryshme nga auditimi, siç janë raportet e ekspertëve për prokurorinë,

gjykatën, raporte dhe shërbime të tjera, të cilat potencialisht mund të dëmtojnë profesionin tonë

(profesionin e Audituesit Ligjor) nëse nuk respektojnë të njëjtën kërkesë etike sikurse edhe shërbimet e

tjera.

Praktika e deritanishme e inicimit të proceseve disiplinore vetëm mbi bazë ankesash mund të zgjerohet

në çështje të tilla si rezultate të dobëta të gjetura prej monitorimeve dhe kontrolleve që kryejnë

komitetet e tjera të IEKAs si edhe bazuar në informacionet e tjera të sigurta. Ky zgjerim i fushëveprimit

do të kontribuojë në rritjen e mëtejshme të efikasitetit dhe në parandalimin e ngjarjeve të

padëshirueshme dhe shkeljeve të ligjit nga AL-të.

RAPORT VJETOR

2017

27

KONFERENCA DHE AKTIVITETE TË NGJASHME

Konferenca e IV Ndërkombëtare e IEKAs

Një nga eventet më të rëndësishme për vitin 2017 ka qënë Konferenca IV Ndërkombëtare e zhvilluar

nga IEKA me rastin e 20 vjetorit të themelimit, me temë të përgjithshme “Sfidat e audituesit në një

mjedis ekonomik në ndryshim të vazhdueshëm”.

Kjo konferencë mblodhi së bashku anëtarë nga profesioni kontabël

dhe institucionet akademike shqiptare, përfaqësues nga qeveria

shqiptare dhe institucione të tjera të pavaruara, anëtarë nga

organizata ndërkombëtare dhe rajonale të tilla si BB, IFAC, ACCA,

FCM, EFAA, FIDEF, etj., përfaqësues nga organizatat e profesionit

kontabël nga Gjermania, Franca, Greqia, Italia, Turqia, Serbia,

Kosova, Mali i Zi, Maqedonia, Bullgaria, Rumania, Azerbaixhani

dhe të tjerë.

Ky event arriti synimin e tij për rritjen e ndërgjegjësimit mbi

rëndësinë e raportimit financiar cilësor dhe mbi nevojën për ridimensionimin e rolit të profesionistëve

kontabël në kushtet ku shumica e entiteteve të biznesit po përballen me ndryshime shumëdisiplinore

dhe kur teknologjia po ndryshon ndjeshëm mënyrën e të bërit biznes. Për t’i shërbyer më mirë këtij

qëllimi, konferenca u organizua me tre sesione, secili me disa prezantime:

Rolet e reja të organizatave profesionale të kontabilitetit në kushtet kur sistemi i mbikëqyrjes ka

marrë më shumë rol mbi profesionin;

Zhvillimi i Praktikave të Vogla e të Mesme, dixhitalizimi dhe përdorimi i teknologjisë - nevoja për

diversifikimin e shërbimeve dhe shtimin e cilësisë

Përmirësimi i edukimit – faktor kyç për suksesin e ardhshëm të profesionit kontabël

RAPORT VJETOR

2017

28

Eventi u ndoq nga rreth 240 pjesëmarrës në sallë, nga të cilët 32 ishin të huaj, 40 të ftuar nga vendi dhe

pjesa tjetër auditues ligjorë anëtarë të IEKA. Ky event shërbeu si një mundësi e mirë për diskutimin mbi

të ardhmen e profesionit të audituesit në kohën kur teknologjia dixhitale po evoluon me hapa shumë të

shpejtë. Më specifikisht, u fokusua mbi rolin e tij në përmirësimin e cilësisë së raportimit, shtimin e

gamës së shërbimeve të ofruara nga audituesit ligjorë, ndihmën në rritjen e SME-ve, në shtimin e vlerës

për entitetet e bizneseve dhe veçanërisht në ndihmën për qeverinë në luften ndaj ekonomisë informale

dhe korrupsionit.

Përvec Konferencës së IV Ndërkomëtare, gjatë vitit 2017, Instituti gjithashtu realizoi dhe mori pjesë në

shumë veprimtari profesionale kombëtare e ndërkombëtare. Fokusi kryesor i këtyre veprimtarive ishte

tërësisht profesional.

RAPORT VJETOR

2017

29

Ndër veprimtaritë më kryesore mund të veçojmë eventin e organizuar nga Ministria e Financave për

lançimin e projektit mbi përmirësimin e raportimit financiar, në bashkëpunim me Bankën Botërore,

SECO dhe AARC, ku morrën pjesë edhe përfaqësues të IEKAs.

Gjithashtu drejtuesit e IEKAs morrën pjesë në seminarin/workshopin e organizuar nga Ekspertët e

Këshillit të Europës në bashkëpunim me USAID-in, Ambasadën Britanike dhe Institutin demokratik

kombëtar. Në këtë seminar u prezantua Udhëzuesi dhe Formatet për raportimin financiar të Partive

Politike për fushatat zgjedhore të ndërtuarara në një linjë me standartet ndërkombëtare dhe praktikat

më të mira.

Një tjetër aktivitet i rëndësishëm për vitin 2017 ka qënë takim i përbashkët i të gjitha organizatave

profesionale të kontabilitetit dhe auditimit për të diskutuar mbi projektligjin “Për organizimin dhe

funksionimin e profesionit të rregulluar të Ekspertit fiskal dhe Institutit të Ekspertëve Fiskalë”. Takimi

u finalizua me nënshkrimin e një deklarate të përbashkët të dërguar tek intitusionet më të rëndësishme

legjislative, si dhe me marrjen pjesë në seancën dëgjimore për këtë projektligj në Komisionin

Parlamentar për Ekonominë dhe Financat.

Theksojmë edhe marrjen pjesë në konferencën e 14të Ndërkombëtare të Kontabilitetit, të organizuar

nga Fakulteti i Ekonomisë, Universiteti i Tiranës, në bashkëpunim me Fondacionin Turk MODAV.

Pjesëmarrja në këto konferenca është një mundësi më shumë për të shkëmbyer idetë, opinionet dhe

për të zhvilluar një frymë bashkëpunimi me palët brenda dhe jashtë vendit.

Darka e Fund Vitit 2017

Më 20 dhjetor, e kthyer në një traditë në IEKA u organizua darka e fundit të vitit 2017 ku morën pjesë

të gjithë Audituesit Ligjor që ushtrojnë dhe nuk ushtrojnë profesionin.

RAPORT VJETOR

2017

30

VEPRIMTARITË ME ORGANIZMAT NDËRKOMBËTARE

Gjatë vitit 2017, IEKA vijoi në traditën e saj me konsolidimin e mëtejshëm të marrëdhënieve me

organizmat profesionale ndërkombëtare ku ajo është anëtare aktive me të drejta të plota, siç janë:

IFAC (Federata Ndërkombëtare e Kontabilistëve)

Që nga viti 2000, Instituti i Ekspertëve Kontabël të Autorizuar është anëtarësuar në IFAC (Federata

Ndërkombëtare e Kontabilistëve). Në vitin 2006 IEKA u bë anëtare me të drejta të plota.

IFAC është organizata që përfaqëson profesionin në rang ndërkombëtar, e dedikuar për t’i shërbyer

interesit publik nëpërmjet forcimit të profesionit dhe duke kontribuar në zhvillimin e ekonomive të

fuqishme ndërkombëtare. IFAC përbëhet nga 175 anëtarë dhe bashkëpunëtorë në më shumë se 130

shtete që përfaqësojnë mbi 3 milionë kontabilistë në praktikën publike, edukim, shërbimin qeveritar,

industrinë dhe tregtinë.

IEKA bën përpjekje të vazhdueshme për të qenë në pajtueshmëri të plotë me të gjitha deklaratat e

detyrimeve të Anëtarësisë (SMO 1 -7). Në datat 15-17 nëntor 2017 Instituti i Ekspertëve Kontabël të

Autorizuar mori pjesë në mbledhjen e Këshillit të IFAC, në Bruksel.

FCM (Federata e Ekspertëve Kontabël të Mesdheut)

FCM është një shoqatë e krijuar në fund të vitit 1999 me iniciativën e drejtuesve të organizatave

profesionale të vendeve të Mesdheut. Ajo mbledh sëbashku organizatat profesionale të cilat veprojnë

në vendet e Mesdheut dhe promovon bashkëpunimin midis organizatave profesionale në rajon, si në

sektorin privat ashtu edhe në atë publik, për të ndarë njohuritë dhe për të ofruar ndihmë teknike për

anëtarët e saj dhe për t’i ndihmuar ata të arrijnë dhe mbajnë standarde të larta profesionale dhe të

dhënies së sigurisë. IEKA është anëtare e FCM nga viti 2006. (www.fcmweb.org)

Instituti i Ekspertëve Kontabël të Autorizuar gjatë vitit 2017 mori pjesë në Konferencën e 15-të të

realizuar nga FCM në bashkëpunim me SOEL- Institute of Certified Accountants of Greece, datë 20 tetor

në Athinë, Greqi. Tema e përgjithshme e Konferencës ishte “Një dritare në të ardhmen: Përballja e

Profesionistëve të Kontabilitetit të Mesdheut me sfidat e së ardhmes. Gjenerata tjetër”, ku u diskutua

mbi sfidat e profesionit si dhe mundësitë për brezat e ardhshëm.

U vijua më tej bashkëpunimi me:

CFRR World Bank Vienna Instituti i Ekspertëve Kontabël të Autorizuar ka vijuar të jetë një pjesëmarrës

aktiv në aktivitetet e zhvilluara nga Qendra e Bankës Botërore për Raportimin Financiar në Vienë të

Austrisë (CFRR World Bank Vienna), duke ndjekur seminaret dhe veprimtaritë e zhvilluara nga kjo

qendër, në funksion të përmirësimit të edukimit të anëtarëve të saj në çështje të rëndësishëm si

auditimi e dhënia e sigurisë, raportimi i auditimit, SNRF për SME-të, etj. Si psh. pjesëmarrja në

RAPORT VJETOR

2017

31

aktivitetin Audit Training of Trainers në Vienë, i organizuar nga CFRR Centre for Financial Reporting

Reform të WB, në datat 2-3 tetor 2017.

OEC dhe CNCC (Organizata franceze), pjesëmarrja në Kongresin e 72-të CSOEC, i cili për vitin 2017 u

mbajt në datat 27-29 shtator në Lile, Francë. Kongresi shërbeu për të shkëmbyer dhe për të diskutuar

lidhur me idetë dhe mundësitë, për të ndarë me institucionet europiane propozime dhe sugjerime të

ndryshme me qëllim harmonizimin e mëtejshëm në nivel të BE-së dhe më tej për taksat, standardet

profesionale të kontabilitetit auditimit, dhe më gjerë.

U vijuan diskutimet për vazhdimin e kooperimit me CSOEC (OEC & CNCC) Francë, ku padyshim arritja

më e madhe dhe sfidë mbetet zbatimi në praktikë i marrëveshjes së bashkëpunimit me palën franceze

për të asistuar IEKAn në drejtim të modernizimit dhe automatizimit të proçedurave të auditimit,

përmes lançimit të programit PACK PEE edhe për audituesit tanë.

Instituti vazhdon të japë një kontribut të dukshëm në fazën e dytë të projektit të Bankës Botërore

REPARIS, në dy komponentet e rëndësishëm;

1 – Edukimi (që ka si qëllim përmirësimin e edukimit në fushën e kontabilitetit dhe auditimit, ngritjen e

aftësive teorike dhe praktike të hartuesve të pasqyrave financiare dhe inspektorëve tatimorë, si edhe

fuqizimin e organizatave profesionale të profesionit kontabël) dhe

2 – Përmirësimi i mekanizmave të punës për rritjen e cilësisë së auditimit.

Janë përfunduar termat e referencës dhe në to është parashikuar që IEKA, përveçse me trajnime dhe

me materiale, të suportohet për të hartuar një kurrikul të plotë të përgatitjes profesionale të

audituesve dhe posaçërisht të zhvillojë, modulet, syllabuset dhe leksionet e literaturën e përgatitjes, ku

siç është theksuar në këtë raport, për herë të parë IEKA merr autoritetin t’i zhvillojë dhe të ketë

përgjegjësinë në këtë drejtim.

Gjithashtu shkëmbime dhe pjesëmarrje ka patur edhe me organizata të tjera të profesionit, siç janë

organizmat e profesionit të kontabilistëve dhe të audituesve të Kosovës (SHKCAK) me pjesëmarrjen në

konferencën e SCAAK në dhjetor të vitit 2017;

Në muajin janar të vitit 2017 finalizua dhe bashkëpunimi midis IEKA dhe ACCA (Association Chartered

Certified Accountants). Kjo marrëveshje ka si mision t’u japë mundësi dhe akses anëtarëve të

Institutit dhe t’i mbështesë ata në zhvillimin e tyre profesional në karrierën në kontabilitet, biznes dhe

financë, duke përfituar kushte më të mira regjistrimi në kualifikimin nga ACCA. Përfitimet e regjistrimit

në ACCA si anëtar i IEKAs janë:

Ju jepet e drejta të paguani një tarifë të reduktuar për regjistrimin në ACCA, në vlerën 30 GBP

(krahasuar me tarifën prej 79 GBP).

Ju jepet e drejta të paguani një tarifë të reduktuar për përjashtimet prej 45 GBP / përjashtim

nga provimet F1-F3 (krahasuar me 72 GBP/ për përjashtim).

Shuma totale që anëtarët do të kursejnë është 130 GBP nëse ata do të rregjistrohen në ACCA si anëtarë

të IEKAs.

RAPORT VJETOR

2017

32

MARRËDHËNIET ME ADMINISTRATËN DHE INSTITUCIONET PUBLIKE

Viti 2017 njohu një rritje të mëtejshme të komunikimit të IEKAs me institucionet e pavarura dhe

organet e tjera të administratës publike. Ky bashkëpunim i ka shërbyer rritjes dhe fuqizimit të rolit të

profesionit, përmirësimit të cilësisë së punës dhe veçanërisht mbrojtjes së anëtarëve dhe të interesit

publik. Zhvillimet ekonomike shoqërore të vendit e bejnë gjithnjë e më të domosdoshme

bashkëpunimin, në rradhë të parë midis anëtarëve apo segmenteve të ndryshme të profesionit dhe

padyshim edhe me rregullatorët dhe aktorët e tjerë të pavarur e publikë. Thellimi i bashkëpunimit me

organizatat e kontabilitetit në vend (IKM, SHKFSH, SHKM, etj.), Ministrinë e Financave, Ministrinë e

Ekonomisë, Ministrinë e Integrimit, Kontrollin e Lartë të Shtetit (KLSH), Bordin e Mbikëqyrjes Publike

(BMP), Këshillin Kombëtar të Kontabilitetit, Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve, Drejtorinë e

Përgjithshme të Parandalimit të Pastrimit të Parave, Qendrën Kombëtare të Biznesit, me Universitetet

(FEUT, UBT, etj.), me Dhomat e avokatisë dhe të tregtisë, si edhe me shumë organe të tjera të

administratës publike, ka njohur një shkallë mjaft cilësore gjatë gjithë vitit të kaluar.

Më datë 07.03.2017 u zhvillua një takim i përbashkët i të gjitha organizatave profesionale të

kontabilitetit dhe auditimit për të diskutuar mbi projektligjin “Për organizimin dhe funksionimin e

profesionit të rregulluar të Ekspertit fiskal dhe Institutit të Ekspertëve Fiskalë”. Në këtë takim morën

pjesë drejtuesit e organizatave profesionale:

Instituti i Ekspertëve Kontabël të Autorizuar,

Instituti i Kontabilistëve të Miratuar,

Shoqata e Kontabilistëve dhe e Financierëve të Shqipërisë dhe

Shoqata Kontabel i Miratuar

Në përfundim të takimit u nënshkrua një deklaratë e përbashkët. Kjo deklaratë iu dërgua: Kryetarit të

Kuvendit Popullor, Kryetarit të Komisionit Parlamentar për Ekonominë dhe Financat; Kryetarit të

Komisionit Parlamentar të Ligjeve; Ministrit të Financave dhe Bankës Botërore. Për këtë çështje,

Kryetari i IEKAs sëbashku me zv.Kryetarin dhe Drejtorin Ekzekutiv morën pjesë në seancën dëgjimore

për këtë projekt ligj në Komisionin Parlamentar për Ekonominë dhe Financat.

IEKA si pjesë aktive e grupit të zbatimit të reformës (RIG) të ngritur në kuadrin e zbatimit të projektit të

Bankës Botërore, ka marrë pjesë në shumë takime, seminare, konferenca dhe workshope të

organizuara gjatë vitit 2016. Përfaqësuesit e IEKAs kanë marrë pjesë në eventin e Ministrisë së

Financave më 8 mars 2017 për lançimin e projektit për përmirësimin e raportimit financiar, në

bashkëpunim me Bankën Botërore, SECO dhe AARC.

RAPORT VJETOR

2017

33

Ndonëse ne kemi nënshkruar marrëveshje bashkëpunimi me Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve dhe

Qendrën Kombëtare të Regjistrimit, ato kanë nevojë të thellohen më tej në çështje të tilla si shkëmbimi

i informacioneve, me qëllim që IEKA të monitorojë më mirë zbatimin e standardeve kombëtare të

kontabilitetit, ndërkombëtare të raportimit financiar, ndërkombëtare të auditimit, dhe të kontribuojë

në rritjen e cilësisë së auditimit dhe besueshmërinë tek auditimi të të gjithë palëve të interesuara.

Sipas shkresës së ardhur nga DPPPP për plotësimin e pyetësorëve të dërguar nga MONYVAL, IEKA ka

ngritur një grup pune për këtë qëllim. Pas takimit të zhvilluar me DPPP, në muajin shkurt 2017 u dërgua

Pyetësori i parë (pjesa teknike) i plotësuar nga IEKA.

Në muajin shkurt nisi bashkëpunimi me KQZ, me pjesëmarrjen në takimin me temë “Ngritja e

strukturës brenda KQZ-së për kontrollin dhe verifikimin e auditimit të raporteve dhe modeli për

raportet financiare të partive politike”. Ky bashkëpunim u finalizua me nënshkrimin e një marrëveshje

midis dy institucioneve në muajin maj 2017. Gjatë muajit qershor anëtarët e IEKAs u ftuan për të qënë

pjesëmarrës në workshopin me titull: “Monitoring Political Party Campaign Finance“ nëpërmjet të cilit

inkurajoheshin të marrin pjesë të gjithë individët që kanë aplikuar pranë KQZ, por edhe të tjerë të

interesuar mund të ishin pjesë e këtij workshopi.

Pas miratimit të ndryshimeve të ligjit 10091, me urdhërin e Ministrisë së Financave nr. 27 datë

24.03.2017 u miratua përbërja e Bordit të Mbikëqyrjes Publike. Gjatë vitit 2017, BMP nën asistencën e

Bankës Botërore nisi hartimin e rregulloreve dhe akteve të tjera nënligjore. IEKA ka qënë dhe është në

komunikim të vazhdueshëm me BMP për të dhënë kontributin në sigurimin e cilësisë, qartësimin e

roleve midis IEKAs dhe BMP, si dhe vendosjen e dialogut. Këto përpjekje janë itensifikuar gjatë vitit

2018, vit në të cilin BMP ka hartuar dhe miratuar rregulloret;

1. “Për funksionimin e Komisionit të Provimeve të Aftësisë Profesionale dhe mbikëqyrjes së

procesit të testimit të kandidatëve për Auditues Ligjorë dhe Kontabilist të Miratuar”

2. “Për mbledhjen e të ardhurave të Bordit të Mbikëqyrjes Publike”

3. “Për investigimin dhe procedurat për marrjen e masave disiplinore”

Bashkëpunimi me administratën publike shprehet edhe në pjesëmarrjen në Grupet e punës të

përbashkëta apo në Komitetet/Autoritetet pranë IEKAs, të individëve, përfaqësues të institucioneve

shtetërore si nga Ministria e Ekonomise, MASH, MF, Ministria e Drejtësisë, Universitetet, etj. Gjatë vitit

të kaluar IEKA ka marrë pjesë në shumë veprimtari të zhvilluara nga organet e administratës shtetërore,

ku ka prezantuar pikëpamjet e saj për çështje të ndryshme, si edhe ka dhënë mendime e sugjerime për

aspekte të ndryshme ligjore e rregullatore. Ura bashkëpunimi konkrete janë vendosur me Këshillin

Kombëtar të Kontabilitetit në çështjet e trajtimeve kontabël dhe të trajnimit të kandidatëve e anëtarëve.

RAPORT VJETOR

2017

34

STRUKTURA EKZEKUTIVE

Stafi Ekzekutiv i IEKAs funksionon në bazë të strukturës së miratuar nga Këshilli Drejtues dhe të

Rregullores për organizimin dhe funksionimin e Administratës Ekzekutive të IEKAs, të miratuar me

vendimin nr. 33 datë 05.11.2014 të KD. Në këtë rregullore është përcaktuar struktura organizative dhe

përshkrimet e punës së ekzekutivit. Modeli i strukturës së re është mbështetur në strukturën ekzistuese,

por u riformatua për të mundësuar mbulimin më të mirë të funksioneve të IEKAs. Në strukturën e re

parashikohet që numri i punonjësve të rritet.

Struktura e personelit ekzekutiv gjatë 2017 është përbërë nga pesë punonjës, katër me kohë të plotë

dhe një me kontratë shërbimi.

Gjatë vitit 2017, Ekzekutivi i IEKAs ka realizuar detyrat duke pasur në vëmendje Programin e Punës së

KD për vitin 2017, si dhe detyrat e secilit nga punonjësit e stafit ekzekutiv të Institutit.

Qëllimi kryesor mbetet zhvillimi i profesionalizmit të punonjësve, motivimi i tyre për arritjen e

objektivave si dhe punësimi i burimeve njerëzore gjithnjë e më cilësore. Zhvillimi i burimeve njerëzore i

shërben rritjes së kapacitetit profesional të punonjësve në përputhje me misionin dhe objektivat e

IEKAs.

Gjatë vitit 2018 do të jetë përparësi plotësimi i strukturës ekzekutive me punonjës të tjerë.

RAPORT VJETOR

2017

35

REALIZIMI I TREGUESVE TË BUXHETIT DHE VEPRIMTARIA FINANCIARE

Në përmbushje të detyrave të parashikuara në Ligjin 10091 datë 05.03.2009 dhe në Statutin e IEKAs, ju

informojmë për realizimin e buxhetit të Institutit për vitin 2017.

Bazuar në nenin 25 të Statutit, veprimtaria financiare e Institutit dhe zbatimi i procedurave kontabël

verifikohet nga Komiteti i Kontrollit të Brendshëm. Anëtarët e Komitetit të Kontrollit të Brendshëm janë

zgjedhur nga Asambleja e Përgjithshme e Anëtarëve (vendimi nr. 117 datë 28.09.2015) dhe kanë

mandat 3-vjeçar. Gjithashtu bazuar në nenin 25.2 të Statutit, Pasqyrat Financiare të IEKAs auditohen

nga audituesit ligjorë të cilët janë miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e Anëtarëve (vendimi nr. 110

datë 20.12.2014) dhe janë riemëruar nga Këshilli Drejtues.

Buxheti i vitit 2017, sipas përcaktimit në nenin 8.1 të Statutit është miratuar nga Asambleja e

Përgjithshme e Anëtarëve e datës 30 qershor 2016.

Nga ana e KD i është kushtuar një kujdes i veçantë ndjekjes së aspekteve financiare jo vetëm në drejtim

të ruajtjes së kufijve buxhetore por edhe në drejtim të gjetjes së mundësive të reja dhe përdorimit të

burimeve me efiçencë maksimale, duke respektuar kërkesat e Ligjit, të Rregulloreve dhe të Statutit të

IEKAs.

Në pjesën e dytë të raportit janë dhënë në mënyrë më të detajuar treguesit financiarë, ku është

përfshirë dhe raporti i audituesve të pavarur. Këta tregues tregojnë kujdesin e Drejtimit dhe të KD për

vlerësimin e çdo harxhimi financiar në funksion të domosdoshmërisë se tij dhe performancës aktuale e

asaj të ardhme.

Realizimi i buxhetit të Institutit për vitin 2017 është bërë në përmbushje të detyrave të parashikuara në

Ligjin 10091 datë 05.03.2009 (të ndryshuar) dhe në Statutin e IEKAs.

Burimet (të ardhurat) gjithsej për vitin 2017 nga 30.7 mln lekë të planifikuara janë realizuar 31.7 mln

lekë ose 103 %. Kontributi kryesor në grupin e të ardhurave i përket të ardhurave të paguara nga kuota

fikse e anëtarësimit. Të ardhurat nga kuota fikse përbëjnë 67% të të ardhurave vjetore të Institutit.

Shpenzimet nga 38.2 mln lek të buxhetuara, janë realizuar 30.7 mln lek ose 80 %. Teprica e burimeve të

vitit financiar e buxhetuar në shumën -5.4 mln lekë në fakt është realizuar në shumën +2.0 mln lekë.

Burimet dhe përdorimet e fondeve financiare të Institutit të Ekspertëve Kontabël të Autorizuar për vitin

2017 janë realizuar si më poshtë:

RAPORT VJETOR

2017

36

Disa prej treguesve financiarë kryesorë për vitin 2017:

Buxheti 2017 Realizimi 2017 ne %

Burime total 30,750,000 31,782,831 103 % Përdorime total 38,232,000 30,734,092 80 %

Buxheti 2017 Realizimi 2017 ne %

Nga aktiviteti Të ardhura 27,750,000 29,031,504 104.62

Shpenzime 34,562,000 27,663,774 80.04

Teprica nga aktiviteti -6,812,000 1,367,730

Botimet (Revista dhe te tjera) Të ardhura nga botimet 500,000 11,000

Shpenzime për botimet 920,000 132,517 14.4

Teprica nga botimet -420,000 -121,517

Nga Kualifikimet Të ardhura 2,300,000 2,255,500 98.07

Shpenzime 2,750,000 2,904,514 105.62

Teprica nga kualifikimet -450,000 -649,014

Të ardhura nga depozitat 200,000 378,652 189.33

Teprica nga kursi i këmbimit 0 72,888

Aktiviteti sipas vendimit Asamblesë

Teprica -7,482,000 1,048,739

Teprica përfshirë investimin -5,482,000 2,040,200

Pasqyrat Financiare të Audituara janë bashkëlidhur dhe janë pjesë e këtij raporti.

RAPORT VJETOR

2017

37

OBJEKTIVAT PËR TË ARDHMEN

Të dashur kolegë,

Anëtarët e profesionit tonë kontribuojnë me shërbime profesionale të ndryshme për një

shumllojshmëri klientësh, të vegjël apo të mëdhenj, të thjeshtë apo kompleksë, ata japin ekspertizën e

tyre në fusha dhe segmente të ndryshme të ekonomisë. Garancia për klientët është cilësia e cila nuk

mund të arrihet pa etikën dhe profesionalizmin, të cilat i shërbejnë mbrojtjes së interesit publik, dhe të

nderit e të integritetit të të gjithë anëtarëve në shërbimet cilësore dhe të besueshme të anëtarëve

tanë të cilat kontribuojnë drejtpërdrejt për një zhvillim ekonomik të qëndrueshëm të vendit.

Roli i Institutit pavarësisht ndryshimeve do të vijojë të jetë shërbimi në interes të anëtarit. IEKA do të

vijojë të mbikëqyrë sjelljen profesionale të anëtarit, duke bërë që të rritet besimi publik tek profesioni.

Përmes monitorimit të punës së anëtarëve, me qëllim garantimin e cilësisë së shërbimeve profesionale,

IEKA në të vërtetë do të vazhdojë të balancojë dhe adresojë në mënyre adekuate asimetrinë që

ekziston midis klientit dhe publikut nga njëra anë dhe profesionistit nga ana tjetër.

Vlerësimi dhe reputacioni i organizmit tonë profesional është ngushtësisht i lidhur me besueshmërinë,

e cila ka impakt të drejtpërdrejtë në mbrojtje të interesit publik. Rritja e gamës së shërbimeve

profesionale që kryen nga AL, na ka vendosur para përgjegjësisë për ridimensionimin dhe riorganizimin

strukturor të IEKAs.

Në mbledhjen e përgjithshme të anëtarëve për herë të parë në të gjithë zhvillimet e këtyre dekadave do

të materializohet përfshirja në antarësi e segmenteve të tjera të profesionit. Është parashikuar të ketë

një seksion të kontabilistëve të miratuar, që do të përfshijë jo vetëm AL që dalin në pension por edhe të

tjerë të interesuar me titullin KM, të cilët do të antarësohen për shkak të reputacionit dhe rolit që ka

IEKA sot në treg.

Në kuadër të ritheksimit të edukimit dhe rritjes së cilësisë së tij në nivel postmaster, në këtë mbledhje

propozohet të zhvillohet edhe një modul për kontabilistët në sektorin publik, i cili do të ndjekë modelin

e CIPFAs etj. Fokusimi i ngushtë vetëm tek cilësia e auditimeve ligjore, duket se nuk mjafton në kushtet

e reja pasi rritja e llojshmërisë së shërbimeve, rrit rrezikun që reputacioni të dëmtohet nga anëtarët

ekzistues edhe në shumë drejtime të tjera, kështu që puna edukativo-monitoruese duhet të zgjerohet

më tej dhe të zgjerojë kontrollin e cilësisë edhe në disiplina të tjera, pavarësisht rrezikut që ato mbartin.

Gjithashtu, monitorimi mund dhe duhet të shtrihet edhe në segmente të tjera të mundshme të

ardhshme profesionale.

Në kushtet e këtij zhvillimi intensiv del domosdoshmëri që profesionistët të vazhdojnë përpjekjet e

nisura dhe të bëjnë ndryshimet e duhura strukturore që i përgjigjen shtimit të llojshmërisë së

shërbimeve profesionale; t’i shohin marrëdhëniet me klientët nga një këndvështrim i shtimit të vlerës

në vijimësi.

RAPORT VJETOR

2017

38

Në kushtet e zhvillimeve të reja ligjore e rregullatore, por edhe të ndryshimeve strukturore të

ekonomisë, na duhet që të gjithë sëbashku të punojmë shumë për të forcuar rolin e Institutit, duke e

vendosur fokusin jo vetëm tek cilësia e sherbimeve të kryera nga anëtarët, por edhe tek një edukim sa

më cilësor dhe përfshirja në anëtarësi edhe e segmenteve të tjera të profesionit. Sfidat më të cilat

përballemi nuk mund të kalohen pa rritur kapacitetet teknike e humane, pa ndërtuar ura komunikimi,

konsensusi dhe bashkëpunimi të cilat në analizë të fundit ndikojnë në rritjen e besimit se profesioni po

vepron në interes të publikut. Një shërbim me interes publik ka në themel informacionin financiar të

besueshëm, aq të nevojshëm për të mbështetur zhvillimin e bizneseve të tregjeve dhe të ekonomisë

kombëtare në përgjithësi.

Anëtarët tanë do të vijojnë të jenë të angazhuar për të garantuar se publiku do të marrë prej tyre

shërbimin cilësor, në kohën e duhur dhe me një kosto të arsyeshme. Ata gjithnjë e më shumë do ti

adresojnë përpjekjet e tyre në rritjen e llojshmërisë së shërbimeve profesionale, për klientet, të tilla si

auditimi i brendshëm, rishikimet, vlërësimi dhe raportimi mbi kontrollin e brendshëm, vlerësimi për

rreziqet e biznesit, rreziqet e sektorit, vlerësimet e zhvillimeve afatgjatë, këshillat dhe vlerësimet për

ndarjet e bashkimet, listimet, etj.

Për këtë qëllim IEKA mbetet e angazhuar të punojë ngushtësisht me anëtarët e vet, me rregullatorët

dhe organizatat e biznesit, duke ndihmuar që të ketë një harmonizim më të mirë midis punës

individuale me atë të grupit, një përfaqësim sa më të mire të interesave të shumë palëve që kanë rol

dhe ndikohen drejtpërdrejt ose në mënyrë të tërthortë nga shërbimet e profesionit.

Vijon të mbetet një kërkesë permanente për çdo anëtar të IEKAs aktualizimi i njohurive profesionale,

etike dhe teknike. Vetëm kështu do të zbatohen në praktikë me profesionalizëm kërkesat ligjore dhe

rregullatore, të përmbushen kërkesat e Standardeve Profesionale dhe të Kodit të Etikës. Si dhe të

mundësohet se respektohen parimet e objektivitetit, integritetit, kujdesit të duhur dhe paanshmërisë

në çdo angazhim profesional që ai kryen, pavarësisht madhësisë së entitetit.

Instituti i Ekspertëve do të përmirësojë më tej organizimin e tij për t`ju ardhur më mirë në ndihmë

anëtarëve. Për këtë qëllim IEKA do të vazhdojë të punojë me qëllim që anëtarët të informohen

vazhdimisht me të rejat në ndryshimet e legjislacionit vendas, veçanërisht të atij tatimor, ku ndryshimet

janë të shpeshta; që ata të kenë në dispozicion literaturën profesionale, të aktualizuar dhe mundësisht

të përkthyer në shqip; të kenë akses në modele (template) të materialeve të punës së përditshme, etj.

të përdorin modele kompjuterike për lehtësimin e punës, përfshirë procedura të automatizuara të

punës në praktikë, siç është programi PACK PEE që do të nisë të zbatohet që nga Shtatori i vitit 2018.

Arritja e këtyre objektivave kërkon përmirësimin e edukimit, monitorimin, kontrollin, mbikëqyrjen,

transparencën dhe përgjegjshmërinë. Natyrisht në kushtet e reja edukimi do të jetë i orientuar në një

kurrikulë të plotë që për herë të parë bën ndarjen midis përgatitjes teorike dhe asaj praktike. Po

shikohet mundesia që modulet e përgatitjes profesionale, të bazuara në standardet më të mira

RAPORT VJETOR

2017

39

ndërkombëtare që do të nisin që nga viti 2019, të mund të përdoren edhe nga audituesit ekzistues që

mund të shprehin interesimin e tyre.

Rritja e cilësisë së punës të anëtarëve dhe forcimi i mbikëqyrjes së profesionit, kërkon vendosjen e

marrëdhënieve të partneritetit afatgjatë me të gjitha palët direkt dhe indirekt të interesuara, por

veçanërisht me Bordin e Mbikëqyrjes Publike, me të cilin mbetet shumë për të bërë për të ndarë më

mirë rolet, të drejtat dhe përgjegjësitë, me organizmat homologe profesionale brenda e jashtë vendit,

Institucionet e edukimit dhe me aktorët e tjerë. Ajo kërkon gjithashtu, përmirësimin e procedurave dhe

të manualeve si edhe rritjen e përgjegjshmërisë për zbatimin e tyre, me qëllim që të garantohet se

sistemi funksionon dhe anëtarët zbatojnë në mënyrën e duhur standardet profesionale dhe etike.

Natyrisht edukimi i kandidatëve por edhe kualifikimi i vijueshëm i anëtarëve janë pjesë e përhershme e

axhendës së Institutit. Ajo që dëshiroj të nënvizoj është fakti që IEKA me zhvillimet e veta do të

përpiqet të shndërrohet në qëndrën më të organizuar të edukimit pas master ose të edukimit të

avancuar profesional për disa kategori të profesionit në Shqipëri.

Shpreh besimin dhe bindjen time se AL-të, anëtarë të IEKAs, do të vijojnë të jenë të angazhuar dhe do

t`i vlerësojnë në mënyrë kritike dhe racionale arritjet e sukseset, do të jenë më shumë kërkues,

bashkëpunues, dhe do të karakterizohen nga një angazhim permanent për rezultate dhe performance

sa më cilësore.

Pushime sa më të mbara.

Faleminderit

Hysen Çela

Kryetar i KD

Tiranë, më 30 Maj 2018