Realisme Dan Idealisme

8/12/2019 Realisme Dan Idealisme

http://slidepdf.com/reader/full/realisme-dan-idealisme 1/32

Falsafah danPendidikan di Malaysia

Tajuk : Mazhab Idealisme danRealisme

Copyright (C) 2004 Dr. Habsah Ismail

Disediakan oleh : Muhammad Asyraf Safwan

Nurul Huda.Siti Haridah



Idealisme dan Pendidikan

• Mazhab falsafah paling tua dalam falsafah Barat

• Berkembang pada zaman Socrates dan Plato

Meta fizik Idealisme

• Percayai bahawa realiti sebenar adalah alam idea;

World of Perfect Ideas; World of Forms

(Alam Dunia Syumul)

• Percayai bahawa alam fizikal sentiasa berubah; tidak

tetap, oleh itu ia bukan realiti muktakhir.





• Manusia yang tidak berupaya memahami alam ini

diibaratkan terperangkap di dalam gua ( Allegory

of the Cave)

• Dari segi ontologi, manusia sebelum dilahirkan

‘berkomunikasi

”dengan alam ini tetapi

komunikasi ini terputus sewaktu kelahiran.

• Setiap manusia mempunyai potensi yang terputus

perlu dicungkil semual melalui proses pendidikan

yang bersifat dialectic.





• Ilmu pengetahuan yang rendah tahapnya

menekankan kemahiran asas yang tidak banyak

elemen taakulan.



Aksiologi Idealisme

•

Nilai bersifat sejagat, nilai ini merupakan nilai yang palingtinggi berada dalam Alam Idea Syumul seperti kebaikan,

kebenaran, keindahan, keadilan sejagat (kekal dan unggul,

mutlak)

• Nilai-nilai ini perlu diterap dalam kehidupan manusia

melalui etika/moral, peraturan masyarakat, kesusasteraan,

agama, falsafah dan estetika.

• Nilai mencerminkan konsep yang seimbang dan harmonis.



Prinsip Pendidikan Idealisme

Matlamat

• Tumpuan kepada pembinaan minda; pendidikan

untuk matlamat pencapaian sesuatu yang bersifat

kekal (yang tidak terdapat di alam fizikal); mind

over matter ; menguasai ilmu pengetahuan bersifat

abstrak

• Pendidikan untuk mencari erti kebenaran sejagat;

pembentukan peribadi mulia



Proses Pengajaran-Pembelajaran

• Berusaha menimbulkan kesedaran secara

berperingkat bukan mendadak kerana setiap individu

dididik berbeza dari segi potensi

• Berusaha untuk mencapai kebenaran dan pemahaman

sejagat

• Kaedah p&p yang dialectic (kaedah yang digunakan

oleh Socrates)



Kurikulum

• Menekankan pemahaman dna penguasaan konsep;

menekankan kandungan; penguasaan mata pelajaran

bersifat knosep dan simbol.

• Mengutamakan mata pelajaran seeprti matematik,

logik, falsafah, bahasa klasik, drama, kesenian dan

kesusasteraan

• Tidak mementingkan disiplin vokasional dan jasamni



• Mata pelajaran yang ditekankan mempunyai nilai intrinsik

bukan nilai kegunaan dan ekstrinsik

• Guru dan Pelajar.

• Guru manusia unggul; role model; mempunyai hikmah;

penyebar ilmu dan kebenaran; dihormati; pakar; berusaha

membentuk aspek kerohanian dalam diri pelajar

• Murid/pelajar perlu berusaha gigih; dianggap oleh guru

sebagai unik dan berbeza dari segi potensi dan penguasaan

ilmu



Tokoh-tokoh Idealisme

• Socrates dan Plato mewakili Idealisme tradisional

• Rene Descartes mewakili Idealisme moden

falsafah Skepticisme; Butler; Mortimer J. Adler (tokoh

pendidikan Idealisme); Immanuel Kant



REALISME DAN PRINSIP PENDIDIKAN

• Mazhab tradisional selepas Idealisme, wujud pada

zaman Yunani purba

• Realisme klasik, Realisme Agama, Realisme Saintifik,

Realisme Rasional dan Realisme Natural.

Metafizik

•

Menolak metafizik Idealisme bahawa realiti sebenarwujud hanya dalam bentuk idea, menolak Teori Alam

Idea Syumul.



• Realiti sebenar wujud di alam nyata/fizikal; realiti sebenar

bersifat materialistik atau merujuk kepada obejk atau

benda yang disah oleh deria.(

(Reality is objective and is composed of matter and form;

matter is ultimate reality; a world of things)

• Realisme Klasik ( Aristotelian Realisme) Aristotle (384-322)

•

Pelajar di Academy (pusat pengajian ditubuh oleh Plato)selama 20 tahun; kemudian menubuhkan pusat pengajian

sendiri LYCEUM



• Aristotle berpendapat bahawa idea atau forms seperti idea

tentang tuhan atau pun idea tentang pokok, batu dsbnya

boleh wujud tanpa jirim, tetapi tidak akan wujud jirim

tanpa bentuk (jisim)

• Setiap objek yang mempunyai jirim mempunyai ciri

universal dan khusus (universal and particular). Sbg cthmanusia dari ciri sejagatnya adalah sama; yang berbeza dari

sifat khususnya (warna kulit; rambut dsb)

• Konsep sejagat manusa ataupun “kemanusiaan” tidak

berubah; yang berubah ialah ciri khususnya



• Aristotle ialah seorang saintis dan juga ahli falsafah.

• Bagi Aristotle, setiap benda yang wujud mempunyai tujuan/

matlamat. Cth matlamat atau tujuan kewujudan ikan ialah

untuk berenang; burung terbang. Manusia yang dianugerah

akal tujuannya ialah menggunakan akal tersebut.

• Realiti bagi Realisme adalah objektif (saintifik) dan merujuk

kepada objek fizikal yang mengandungi elemen jirim dan

jisim

• Hukum alam tidak tertakluk kepada persepsi manusia

mengenainya



• Konsep keseimbangan (balance) adalah teras kepada prinsip Realisme

oleh Aristotle. Jirim dan jisim tidak terpisah dari sesuatu objek fizikal.

• Jika falsafah Idealsime menekankan elemen idea dan bentuk ( forms),

Realisme Aristotle berusaha menyepadukan alam fizikal dendgan alam

idea.

• Konsep actuality dan potentiality; actuality merujuk kepada bentuk

yang lengkap dan sempurna manakala potentiality merujuk kepada

keupayaan atau potensi sesuatu objek untuk menukar atau berubah

keoada bentuk yang lengkap dan sempurna



• Perkara ini dijelaskan lagi oleh Aristotle melalui konsep4 Penyebab yang menggerakkan objek berteraskanprinsip potentiality dan actuality

1) Penyebab Material jirim yang menghasilkan sesuatuobjek

2) Penyebab Formal bentuk/rekabentuk yangmembentuk sesuatu objek

3) Penyebab Cekap (efficient) agen yang menghasilkansesuatu objek

4) Penyebab Muktakhir hala tuju/matlamat prosesperubahan sesuatu objek



• Cth. Objek rumah (penyebab material kayu, besi dsb; penyebab

Formal rekabentuk sesebuah rumah; penyebab Cekap tukang rumah; buruh membina rumah; penyebab Muktakhir

rumah sebagai tempat tinggal)

• Jirim melalui satu proses ke arah pencapaian sesuatu matlamat

(prinsip Aristotle ini = konsep evolusi.)

• Kuasa yang mencipta segala yang wujud bagi Aristotle ialah

tuhan. Tuhan adalah realiti muktakhir; Pencipta Pertama;

Penggerak yang Tidak Digerakkan (Unmoved Mover) yang

melampaui semua jirim dan jisim.

• Bagi Aristotle, konseo tuhan adalah penjelasan logikal tentang

peraturan alam jagat, pengstukturan dan pentadbirannya.



Metafizik kewujudan/ontologi manusia

•Menurut Realisme manusia adalah rasional keranadianugerah akal di samping roh dan juga

jasad.(dualisme)

• Jika kedua-dua akal dan roh seimbang, makakewujudan manusia juga seimbang; matlamat

kehidupan mnausia akan menjadi sempurna jika

akal digunakan; aktiviti pemikiran adalah aktiviti

paling penting dalam kehidupan manusia



• Manusia berbeza dari haiwan kerana haiwan tidak ada

elemen intelek; manusia tidak berbeza dari haiwan kerana

kedua-dua manusia dan haiwan ada deria/sensasi(lowerappetites) iaitu kecenderungan kepada tuntutan nafsu,

proses pembiakan, pemakanan dan pernafasan.

• Manusia sebagai haiwan intelek berupaya menggunakan

akal dalam pemikiran secara simbolik, logik, abstrak

• Manusia yang cemerlang dari segi moral ialah manusia yang

menekankan elemen akal /intelek



Epistemologi Realisme

• Ilmu pengetahuan yang benar ialah ilmu tentang

realiti alam fizikal yang bersifat objektif

• Proses mengetahui sesuatu mestilah berkaitan

objek fizikal yang wujud di alam nyat dan dikajimelalui deria

• Proses mengetahui melibatkan dua tahap iaitu

(1) peringkat sensasi/deria (peringkat rendah)

(2) taakulan (peringkat tinggi)



• Di peringkat taakulan, objek-objek yang mempunyai ciri

persamaan diletakkan dalam kategori tertentu; proses ini

memerlukan pengasingan objek-objek fizikal berdasarkan

ciri-ciri perlu dan mencukupi (necessary and sufficient

condition)

• Aristotle memperkenalkan silogisme (logik deduktif) untuk

memahami alam jagat



Aksiologi Realisme

• Matlamat dan nilai kehidupan paling tinggi ialahkebahagiaan. Kebahagian bergantung kepada jiwa

yang seimbang dan sifat peribadi mulia dalam diri

seseorang. Peribadi mulia (virtues) ini dapat

diwujudkan melalui kebiasaan dan dibentuk melaluiproses pendidikan.

• Peribadi mulia dapat dibentuk melalui prinsip Jalan

Tengah (Golden Mean).



Falsafah Pendidikan Realisme

• Matlamat

1) Memupuk aspek intelek yang merupakan aspekpaling tinggi lagi mulia dalam diri pelajar melalui

pengajaran mata pelajaran yang berstruktur.

1) Mengembangkan potensi pelajar ke tahap paling

maksima ke arah pemikiran dan aktiviti rasional



Kurikulum Realisme

• Mata pelajaran yang mengikut kategori dan struktur masing-masing;

perkaitan antara mata pelajaran dari segi kaitan konsep. Cth. Mata

pelajaran sains menekankan proses inkuiri dan penemuan.

• Tumpuan kepada kandungan (sains; sastera dan kemanusiaan; logik);

3M di peringkat rendah.

• Proses P&p

1) Mengajar kemahiran tertentu kpd pelajar; Guru pakar dalam ilmu

pengetahuan; dapat kaitkan antara mata pelajaran secara konsep

2) Pelajar perlu memberi tumupan kpd ilmu yang diajar; perlu gigih

dan berdisiplin tinggi. Cth. Pelajar yang mempelajari sejarah perlu

gunakan pendekatan sejarah dalam prose pembelajaran.



Scholasticisme/Realisme Agama

• Pengasas St. Thomas Aquinas (1225-1274)

• Falsafah Realisme Aristotle mempunyai impak yang

besar ke atas agama Kristian.

• Aquinas merupakan tokoh terkemuka dalammengembangkan prinsip Realisme pada Zaman

Pertengahan di Eropah.

• Dalam penulisan beliau,Summa Theologica, Aquinas

gunakan kaedah rasional dalam menghurai persoalanberhubung agama Kristian



• Penganut agama Kristian Roman Katolik

menganggap Thomisme/Scholasticisme sbg prinsipfalsafah penting mereka.

• Aquinas percaya bahawa tuhan bersifat sempurna

dan pencipta alam dan semua bentuk kehidupan.

• Nabi Isa diiktiraf sebagai penyelamat manusia yang

mewarisi dosa warisan asal (original sin)



• Aquinas menyepadukan keimanan dankerasional/taakulan untuk memahami prinsipajaran agam Kristian

• Manusia dikurniakan tuhan dengan roh yangbersifat kekal dan jasad yang tidak kekal; elemen

intelek/akal dalam aktiviti pemikiran manusia.

• Kehidupan manusia yang dianggap sempurnaadalah sentiasa berdamping dengan tuhannya.

• Tuhan adalah Pencipta Utama (First Cause).



Prinsip Pendidikan Scholasticisme

1) Di pengaruhi oleh metafizik, epistemologi dan aksiologi

Realisme.

2) Thomisme prinsip falsafah yang paling berpengaruh

ke atas sistem pendidikan agama Roman Katolik.

3) Matlamat Pendidikan menerapkan kasih sayangmanusia sejagat; Bible sumber ilmu pengetahuan

mutlak.

4) Menolak nilai bersifat relatif.

5) Pendidikan juga melibatkan gereja; pendidikan

sepanjang hayat.



6. Kurikulum Scholasticisme bersifat hirarki;

disiplin penting ialah disiplin berteraskan teori dan

konsep (matematik, logik, falsafah. Sejarah, sains);

disiplin kurang penting disiplin yang

menekankan jasmani dan kemahiran

7.Guru role-model; murid berdisiplin tinggi

dan gigih dalam proses pembelajaran



Sekian

Documents

Realisme Dan Idealisme