REALIZACJA I EWALUACJA

PROGRAMU

WYCHOWAWCZEGO

PRZEDSZKOLA

Mgr Małgorzata Pawlik

CELEM WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO

JEST:

1) wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji;

2) budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;

3) kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;

4) rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi;

5) stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;

6) troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;

7) budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;

8) wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;

9) kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;

10) zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.

Cele te są realizowane we wszystkich obszarach

działalności edukacyjnej przedszkola.

W każdym z obszarów podane są umiejętności

i wiadomości, którymi powinny wykazywać się

dzieci pod koniec wychowania przedszkolnego.

Tak znacząca obecność treści wychowawczych w podstawie programowej wychowania przed

szkolnego ma bezpośredni związek ze zmianami obserwowanymi w wychowaniu

rodzinnym.

Większość rodziców troszczy się o wszechstronny rozwój i wychowanie swoich dzieci.

Niestety, niepokojąco zwiększa się też liczba rodziców,

którzy poświęcają swoim dzieciom zbyt mało czasu.

Na dodatek, coraz mniej uwagi przywiązują do

wychowania:

kształtowania u dzieci nawyków odpowiedniego zwracania

się do innych oraz zgodnego współdziałania z dorosłymi i

dziećmi,

do dbania o ład i porządek w swoim otoczeniu,

a także do poszanowania przyrody i własności społecznej.

Z tego powodu uznano, że jednym z głównych

celów działalności pedagogicznej przedszkola jest

budowanie w umysłach dzieci systemu wartości,

zwłaszcza w zakresie rozróżniania dobra od zła i

preferowania dobra.

Idea ta jest konkretyzowana we wszystkich

zakresach wspomagania rozwoju i edukacji

przedszkolnej dzieci, począwszy od kształtowania

umiejętności społecznych, aż po wychowanie

rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.

Zgodnie z założeniami reformy

„Edukacja przedszkolna / szkolna ma za

zadanie harmonijnie oddziaływać zarówno

w zakresie przekazywania wiedzy,

jak i kształcenia umiejętności i postaw…”

ZGODNIE Z ZAŁOŻENIAMI REFORMY PODSTAWY

PROGRAMOWEJ

„DZIAŁALNOŚĆ EDUKACYJNA SZKOŁY JEST

OKREŚLONA PRZEZ:

1) szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego,

2) program wychowawczy szkoły, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym;

3) program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym

Szkolny zestaw programów nauczania,

program wychowawczy szkoły oraz

program profilaktyki tworzą spójną całość

i muszą uwzględniać wszystkie

wymagania opisane w podstawie

programowej.

Ich przygotowanie i realizacja są

zadaniem zarówno całej szkoły, jak i

każdego nauczyciela.".

Jak tworzyć program

wychowawczy

szkoły/przedszkola?

Wstęp do programu wychowawczego

powinien być „wizytówką" całego

programu, a to oznacza, że powinny się w

nim znaleźć wszystkie najważniejsze

informacje dotyczące całego programu

wychowawczego.

POWINIEN TO BYĆ KRÓTKI, 2-3-STRONICOWY

TEKST, W KTÓRYM MOŻNA PRZECZYTAĆ:

na jakich założeniach wychowawczo-

profilaktycznych został oparty dany program,

jakie podstawy prawne zostały wzięte pod uwagę

przy jego konstruowaniu,

opis funkcjonowania szkoły (jaką specyfiką ma

dana szkoła - charakterystyka środowiska szkoły,

podmioty wspierające),

jaka jest wizja szkoły,

jaka została przyjęta sylwetka wychowanka,

POWINIEN TO BYĆ KRÓTKI, 2-3-STRONICOWY

TEKST, W KTÓRYM MOŻNA PRZECZYTAĆ:

na jakich wartościach opiera się dany program

wychowawczy i w jaki sposób zostały one wyłonione,

kto będzie uczestniczył w realizacji programu

(realizatorzy i uczestnicy),

jakie podstawy teoretyczne zostały wzięte pod uwagę

(głównie związane z rozumieniem etapów

rozwojowych dziecka),

podstawowe informacje dotyczące kierunków pracy

wychowawczej, które będą realizowane w ramach

programu wychowawczego szkoły.

Opis zawarty we wstępie powinna

charakteryzować spójność między aktami

prawnymi obowiązującymi szkołę,

założeniami szkoły, sylwetką wychowanka,

możliwościami i potrzebami

rozwojowymi dzieci w danym wieku .

Zgodnie z założeniami reformy ustalenie

ważnych wartości jest elementem

niezbędnym i kluczowym w budowaniu

programu wychowawczego.

W wytycznych Ministerstwa Edukacji

Narodowej czytamy, że

„opracowując program wychowawczy

szkoły należy brać pod uwagę jakie

wartości są szczególnie ważne dla

społeczności szkolnej".

CELE OGÓLNE – STRATEGICZNE

Ustalone przez społeczność przedszkolną wartości

pozwalają na stworzenie pewnej wizji przedszkola,

sprzyjającej wychowaniu w zgodzie z tymi

wartościami.

Stanowią także podstawę dla stworzenia sylwetki

absolwenta - czyli obrazu osoby kończącej

przedszkole, do którego osiągnięcia dążą wspólne

oddziaływania rodziców i pracowników przedszkola.

Wizja

powinna być sformułowana krótko

(najlepiej na piśmie), wyrażać wspólnotę dążeń

i wartości wszystkich członków społeczności

przedszkolnej,

zarówno dzieci, rodziców jak

i pracowników (pedagogicznych

i niepedagogicznych) wokół zadań

przedszkola.

DLACZEGO OKREŚLENIE WIZJI JEST

KONIECZNE?

Ponieważ określenie celów ogólnych,

zwanych także strategicznymi, wypełnia

lukę między stanem pożądanym

(ideałem określonym w wizji i opartym na

określonych wartościach)

a stanem rzeczywistym

(związanym ze świadomością tego, czego

nam brakuje, by ideał osiągnąć).

Formułowanie celów polega na

przetransponowaniu misji na określone

długofalowe działania

(w odróżnieniu do celów szczegółowych,

które wytyczają działania

krótkoterminowe).

Cele ogólne wyznaczają kierunek

oddziaływań wychowawczych.

Konieczne jest ustalenie, co nam pokaże, że

cele zostały osiągnięte i jaki stan uznamy

za zadowalający.

Te kryteria sukcesu będą sformułowane

również bardziej ogólnie niż w przypadku

celów szczegółowych (będą odnosić się do

tego, czy udało nam się wykształcić pewne

rysy zawarte w opisie sylwetki

absolwenta).

PODSTAWOWE AKTY PRAWNE

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka

Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności

Deklaracja Praw Dziecka

Konwencja o Prawach Dziecka Narodów Zjednoczonych

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 48, 53, 70)

Ustawa o systemie oświaty

Karta Nauczyciela (art. 6)

Program Polityki Prorodzinnej Państwa

Rozporządzenie MEN. w sprawie ramowego statutu szkoły publicznej

Rozporządzenie MEN w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego

Ramowy Statut szkoły

Podstawa Programowa kształcenia ogólnego

Ustalenie kalendarza świąt i

uroczystości ważnych z punktu

widzenia środowiska przedszkola i

środowiska lokalnego.

Wspólne obchodzenie uroczystości jest również doskonałą

okazją do integrowania środowiska szkoły, a także

włączania środowiska lokalnego w działania szkoły.

Świętowanie niesie ze sobą niemal nieograniczone możliwości

wychowawcze. Warto je potraktować jako okazję do

kształtowania postaw (m.in. tolerancji) i umiejętności (np.

pracy w zespole), integracji środowiska (także lokalnego),

rozbudzania zainteresowań (m.in. kulturą, tradycją),

odkrywania nowych możliwości (poprzez wykonywanie

różnych czynności, np. manualnych) itp

DIAGNOZA POTRZEB I ZASOBÓW

Program wychowawczy powinien być odpowiedzią

na potrzeby i trudności danej społeczności

szkolnej. By taką odpowiedź móc sformułować

trzeba najpierw rozpoznać potrzeby wszystkich

grup społeczności.

Natomiast żeby znaleźć sposoby rozwiązania

trudności, konieczna jest diagnoza zasobów.

OKREŚLENIE CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH

(OPERACYJNYCH)

Wyznaczanie celów szczegółowych, polega

na konkretyzacji celów ogólnych.

Cele strategiczne nie mają być

ogólnikowymi postulatami, lecz powinny

być wskazaniem konkretnych zachowań

uczniów, świadczących o zmianie.

DO FORMUŁOWANIA CELÓW

SZCZEGÓŁOWYCH

WARTO ZASTOSOWAĆ POPULARNE

NARZĘDZIE - TECHNIKĘ

WYTYCZANIA CELÓW SMART (+)

WEDŁUG TEGO MODELU CEL

POWINIEN BYĆ:

CEL POWINIEN BYĆ:

S - specyficzny, szczegółowy/prosty (ang. Specific/

Simple - konkretny, jednoznacznie określony, krótko i bez

żadnych „ale" określający to, co ma się zdarzyć (a nie to, co ma

się nie zdarzyć! - chodzi więc o sformułowania pozytywne, a nie

przez negację).

M - mierzalny (ang. Measurable) - tak by można było

stwierdzić, czy cel faktycznie został osiągnięty;

umożliwiający rozpoznanie jego osiągnięcia przez odwołanie do

konkretnych wskaźników (obserwowalnych, mierzalnych,

odczuwalnych); sprawdzalny.

CEL POWINIEN BYĆ:

A - akceptowalny/atrakcyjny (ang. Acceptable/ Attractive) -

opisujący czego się chce i/lub jest do przyjęcia

(a nie tego co jest wymuszane); warty zrealizowania z punktu

widzenia stawiających go, motywujący ich.

R - realistyczny (ang. Realistic/ Relevant ) - realny do

osiągnięcia; dotyczący tego co możliwe do zmiany

(a nie dotyczący rzeczy całkowicie niezależnych od osób

tworzących cel).

T - terminowy (ang. Timed/ Time lined/ Timely definied ) -

określony w czasie, z konkretnym terminem osiągnięcia

(a nie „kiedyś").

Istotne dla kryterium mierzalności jest określenie

kryteriów sukcesu, na podstawie których

będziemy mogli stwierdzić, że cel został

osiągnięty.

Pomocne są tu pytania dotyczące stopnia

osiągnięcia celu oraz wskaźników, na podstawie

których możemy stwierdzić, że cel został

osiągnięty.

Wskaźniki, to dane liczbowe lub

procentowe albo inne informacje, które

możemy zaobserwować, zapisać lub w

inny sposób zarejestrować (np. zmiany

zachowań).

FORMUŁOWANIE ZADAŃ.

USTALANIE PLANU DZIAŁAŃ

Po określeniu celów szczegółowych

przekładamy je na zadania, a więc

określamy działania, jakie mają służyć

osiągnięciu tych celów.

WYZNACZENIE ZADAŃ SPROWADZA SIĘ DO

ODPOWIEDZI NA DWA PYTANIA:

Co trzeba (z)robić by rozwiązać problem,

osiągnąć wyznaczony cel?

Jak należy to zrobić?

REALIZACJA ZADAŃ POWINNA BYĆ ZAPLANOWANA.

PRZEKŁADAJĄC PYTANIE O SPOSOBY REALIZACJI

ZADANIA NA RZECZYWISTOŚĆ PRZEDSZKOLNĄ

POWINNIŚMY PAMIĘTAĆ O TYM, ŻE:

sformułowanie zadań powinno być precyzyjne i

konkretne - należy unikać ogólników i dwuznaczności,

należy ustalić kto, kiedy i jakimi metodami ma

wykonać dane zadania,

należy ustalić, czy posiadamy zasoby do wykonania

danego zadania (w tym także środki finansowe).

PLANOWANIE OZNACZA DANIE ODPOWIEDZI

NA NASTĘPUJĄCE PYTANIA:

Co jest do zrobienia?

Jak ma to zostać wykonane?

Kto ma to wykonać?

Czego lub pomocy kogo będzie/będą

potrzebował/potrzebowali?

Kto może być jego/ ich sojusznikiem?

Na jakie etapy musi rozłożyć pracę?

Jakie kroki musi/muszą poczynić?

Do kiedy zrealizuje/zrealizują zadanie?

Jakie zasoby może/mogą wykorzystać w realizacji

zadania?

Gdy nauczyciele wspierając rodziców, we

współpracy z niepedagogicznymi pracownikami

szkoły i przy współudziale uczniów rozpoczynają

realizację zadań programu wychowawczego

niezbędny jest monitoring działań.

Monitoring polega na ciągłym zestawianiu

działań z planem i sygnalizowaniu

konieczności ewentualnych korekt

w prowadzonych działaniach.

Monitoring służy też identyfikowaniu

osiągania poszczególnych sukcesów na

wieloetapowej drodze do osiągania celów

wychowawczych.

EWALUACJA ZADAŃ POLEGA NA:

końcowym zestawieniu wyników działań

z oczekiwanymi kryteriami sukcesu

ocenie procesu, a więc przebiegu

dochodzenia do celu w realizacji zadań

EWALUACJA

KRYTERIUM : CEL EWALUACJI

1. Ewaluacja diagnostyczna służąca zaplanowaniu

działań ( informuje o możliwościach, problemach,

zasobach )

2.Ewaluacja formatywna polega na zbieraniu danych w

trakcie wdrażania nowych rozwiązań , służy

monitorowaniu skuteczności podjętych działań.

3. Ewaluacja sumatywna podejmowana po zakończeniu

procesu wdrażania zmian/programu.

.

ETAPY PROCESU EWALUACJI:

Ustalenie obiektu ewaluacji.

Planowanie procesu ewaluacji.

Określenie celów ewaluacji.

Sformułowanie pytań kluczowych.

Określenie kryteriów ewaluacji.

Wskaźniki, które zostaną użyte do badania obiektu.

Określenie metod badawczych.

Określenie próby badawczej.

Zbieranie informacji.

Przetwarzanie danych.

Prezentowanie wyników ewaluacji.

PLANUJĄC EWALUACJĘ NALEŻY

ODPOWIEDZIEĆ NA NASTĘPUJĄCE PYTANIA :

Co?

Po co ?

Komu ? Kto?

Jak ? Kiedy ?

W przebieg ewaluacji powinni być zaangażowani

wszyscy nauczyciele.

Ważne jest , aby była świadomość kogo lub czego

ewaluacja dotyczy, jaki jest jej cel, jak będzie

realizowana.

Niezwykle istotne są pytania kluczowe – ważne dla

badanego obszaru i rozwoju szkoły, jednoznaczne i

zrozumiałe.

Objęcie badaniami : uczniów, rodziców i nauczycieli da

szansę uzyskania opinii różnych środowisk

uwzględniającą ich różne punkty widzenia. Ma to

wpływ na obiektywizację wyników ewaluacji.

PYTANIA KLUCZOWE , TO PYTANIA,

KTÓRE:

pokazują szerszą perspektywę zagadnienia,

są ściśle związane z celem ewaluacji,

opisują główne problemy podlegające ewaluacji,

mają spowodować zainteresowanie badanych

zagadnieniem,

odpowiedź na te pytanie badany podaje z

własnego doświadczenia.

PYTANIA KLUCZOWE POWINNY:

podkreślać cele ewaluacji i przyspieszać ich ocenę,

wzbudzać chęć uzyskania odpowiedzi na pytanie,

angażować wszystkich badanych , stawiać im

wyzwanie,

zachęcać badanych do samodzielnego myślenia i

poszukiwania odpowiedzi,

zachęcać do uzasadniania poglądów i sposobu

rozumowania

Komponenty

projektu

ewaluacji

Pytania pomocne przy projektowaniu

obiekt ewaluacji Co jest przedmiotem ewaluacji (ludzie? proces? zjawisko?)

zadania ewaluacji

Dlaczego chcesz to badać?

Dla kogo chcesz to badać?

Jak zostaną wykorzystane wyniki twoich badań?

zasadnicze

problemy

badawcze

Jakie problemy badawcze można wyróżnić w ramach danego

obiektu ewaluacji?

Jak sformułować problemy badawcze?

kryteria ewaluacji

Na podstawie, jakich kryteriów będziesz wnioskować o obiekcie

ewaluacji oraz orzekać o problemach badawczych?

Kto formułuje kryteria ewaluacji?

pytania kluczowe

Jakie zasadnicze pytania można postawić w odniesieniu do

wyróżnionych problemów

badawczych?

metodologia i

metody

Jakie metody badacze pozwolą na orzekanie o przedmiocie

ewaluacji?

Jak zoperacjonalizować pytania badawcze?

Na jakie pytania można uzyskać odpowiedzi, stosując

konkretne metody badawcze?

Jak zintegrować wykorzystane metody badawcze?

próba badawcza

Kto może dostarczyć istotnych informacji (danych)?

Do kogo i do czego możesz mieć dostęp?

Jak liczne przypadki pozwolą ci orzekać o przedmiocie

badań?

monitorowanie

Jak będziesz kontrolować przebieg swoich badań?

Jak będziesz kontrolować przestrzeganie standardów

etycznych, merytorycznych i profesjonalnych?

organizacja

Jak będzie przeprowadzona ewaluacja?

Jak będą prezentowane wyniki ewaluacji?

Ile masz czasu na przeprowadzenie ewaluacji?

METODY EWALUACJI

Metody ewaluacji uzależnione są od określonych

wskaźników .

W ewaluacji mogą być wykorzystane

następujące narzędzia:

ankieta

wywiady;

obserwacje;

analiza dokumentów

PRZYKŁAD

PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO

Podstawowym celem wychowania

przedszkolnego, zgodnie z obowiązującą

podstawą prawną, jest wspomaganie

i ukierunkowanie rozwoju dziecka zgodnie

z jego wrodzonym potencjałem

i możliwościami rozwojowymi w relacjach

ze środowiskiem społeczno-kulturalnym

i przyrodniczym

ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Główne cele pracy wychowawczej:

1. Zapoznanie dzieci z regułami życia w grupie, wdrażanie

do samodzielności i umiejętności współżycia i współdziałania

z innymi.

2. Zapoznanie dzieci z prawami i obowiązkami, światem

wartości moralnych oraz koniecznością ponoszenia

konsekwencji swoich czynów.

3. Czynienie wielorakich starań zmierzających do

jednolitych oddziaływań wychowawczych pomiędzy domem

rodzinnym a przedszkolnym.

CELE OPERACYJNE:

1. Organizowanie sytuacji pozwalających na poznanie

możliwości własnych i innych ludzi.

2. Umożliwianie dzieciom dokonywania wyborów

i przeżywania pozytywnych efektów własnych

działań.

3. Uczenie sposobów radzenia sobie z własnymi

emocjami i właściwego reagowania na przejawy

emocji innych

oraz kontrolowania własnych zachowań.

4. Stwarzanie okazji do podejmowania przez dzieci

wyborów i zdawania sobie sprawy z ich

konsekwencji.

5. Zacieśnienie więzi z najbliższym otoczeniem

społecznym

– budowanie relacji: dziecko – nauczyciel – rodzic.

SPODZIEWANE EFEKTY:

Ukształtowanie dziecka:

empatycznego, wrażliwego na potrzeby i krzywdę innych;

rozumiejącego konieczność poszanowania cudzej własności;

ceniącego wartości moralne;

tolerancyjnego, szanującego odmienność i indywidualność innych

ludzi;

posiadającego umiejętność współżycia w społeczeństwie, zgodnie z

przyjętymi normami;

znającego swoje prawa i obowiązki;

posiadającego umiejętność ponoszenia konsekwencji

swoich czynów;

rozumiejącego konsekwencję kłamstwa dla siebie i innych.

SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU:

W stosunku do dziecka:

Systematyczne oddziaływanie i kształtowanie postaw społecznych poprzez:

rozmowy i dyskusje;

rozwiązywanie konfliktów na drodze porozumienia;

czytanie opowiadań związanych z zachowaniami społecznymi;

omawianie historyjek obrazkowych przedstawiających

konflikty społeczne;

stworzenie kodeksu właściwych zachowań współżycia

w grupie oraz konieczność jego respektowania;

ustalenie środków zaradczych stosowanych w przypadku nierespektowania ustalonych zasad.

SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU:

W stosunku do rodziców:

zapoznanie z programem wychowawczym Przedszkola

Publicznego nr... oraz zasadami i regułami przyjętymi

przez dzieci i nauczycieli;

zaopiniowanie programu wychowawczego;

realizowanie programu w domu przez rodziców;

organizowanie dla rodziców warsztatów psychologicznych w celu uświadomienia konieczności ujednolicenia

oddziaływań wychowawczych w domu i w przedszkolu;

udział rodziców w zebraniach, spotkaniach indywidualnych oraz zajęciach otwartych.

SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU:

W stosunku do nauczycieli:

prowadzenie zajęć koleżeńskich;

wymiana koleżeńska w zakresie doświadczeń,

scenariuszy zajęć;

integracja nauczycieli podczas przygotowywania

zajęć

i opracowywania kodeksu zachowań;

ujednolicenie oddziaływań wychowawczych

wszystkich

nauczycieli w relacjach nauczyciel – dziecko.

METODY PRACY:

zabawy organizowane i spontaniczne, drama;

twórczość plastyczna i artystyczna dzieci;

dobór i przybliżanie odpowiedniej literatury

dziecięcej;

organizacja imprez integracyjnych

FORMY PRACY:

w małych zespołach;

w zespołach całą grupą;

indywidualnie z dzieckiem.

EWALUACJA PROGRAMU:

Analiza dokumentacji pedagogicznej:

plany, zapisy w dziennikach;

zeszyty obserwacji, hospitacje diagnozujące;

ankiety ewaluacyjne dla nauczycieli.

Analiza dokumentacji współpracy z

rodzicami:

ankiety dla rodziców, scenariusze spotkań z

rodzicami.

protokoły zebrań z rodzicami;

informacja zwrotna od rodziców;

kronika przedszkolna;

PRAWA I OBOWIĄZKI PRZEDSZKOLAKA

Dziecko w przedszkolu ma prawa wynikające z Konwencji Praw Dziecka, a w szczególności prawo do:

1)właściwie zorganizowanego procesu opiekuńczego, wychowawczego

i dydaktycznego, zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej,

2) szacunku dla wszystkich jego potrzeb, życzliwego i podmiotowego

traktowania;

3) ochrony przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej;

4) poszanowania jego godności osobistej;

5) poszanowania własności;

6) opieki i ochrony;

7) partnerskiej rozmowy na każdy temat;

8) akceptacji jego osoby.

W NASZEJ PLACÓWCE WYCHOWANEK MA

PRAWO DO:

1) zaspokajania potrzeb rozwojowych, a szczególnie potrzeby bezpieczeństwa i akceptacji;

2) zdrowego jedzenia;

3) zaspokojenia ciekawości i poznania otaczającej go rzeczywistości;

4) badania i odkrywania;

5) kontaktu i zabawy z innymi, wyboru towarzyszy zabaw;

6) rozwijania swoich zainteresowań i własnych możliwości

twórczych;

7) decydowania i dokonywania wyborów, wyrażania własnego zdania, sądów i oczekiwań;

8) poznania, nazywania i wyrażania własnych emocji;

9) zrozumiałego dla siebie systemu wyróżnień, nagród i logicznych konsekwencji.

W NASZYM PRZEDSZKOLU WYCHOWANEK MA

OBOWIĄZEK:

1) przestrzegać zasad i norm współżycia w grupie;

2) nie oddalać się od grupy bez pozwolenia osoby

dorosłej;

3) zgłaszać swoje niedyspozycje zdrowotne;

4) nie przeszkadzać innym w zabawie, gdy sam nie ma

na

nią ochoty;

5) po skończonej zabawie posprzątać miejsce zabawy;

6) umieć dzielić się z kolegami atrakcyjnymi

zabawkami;

7) szanować prawo do zabawy wszystkich kolegów;

8) zachowywać zasady bezpieczeństwa podczas zabawy;

9) nie przeszkadzać odpoczywającym;

10) poprawnie zachowywać się w miejscach publicznych.

PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW

Prawa rodziców do:

1) zapoznania się z programem oraz zadaniami

wynikającymi z programu rozwoju placówki oraz

planów pracy w danym oddziale;

2) uzyskiwania na bieżąco rzetelnej informacji na

temat

swojego dziecka, stałych kontaktów z nauczycielem

według potrzeb;

3) uzyskiwania porad i wskazówek od nauczycieli w

rozpoznawaniu przyczyn trudności wychowawczych

oraz doborze metod udzielania pomocy dziecku;

4) wyrażania i przekazywania nauczycielowi oraz

dyrektorowi wniosków z obserwacji pracy

opiekuńczo-wychowawczej przedszkola;

PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW

5) uczestnictwa w przeprowadzanych formach

diagnozowania potrzeb w zakresie opieki,

wychowania i nauki dziecka;

6) uczestniczenia w zajęciach prowadzonych w ramach

oddziału, do którego uczęszcza jego dziecko, według

zgłoszonych przez niego potrzeb oraz w zajęciach

prowadzonych ze specjalistami na terenie placówki;

7) aktywnego uczestniczenia w życiu przedszkola i

oddziału, do którego uczęszcza jego dziecko;

8) uczestniczenia w zebraniach rodziców,

podejmowaniu decyzji służących dobru ogółu dzieci;

9) służenia pomocą opiekuńczą podczas planowanych

wyjazdów i wycieczek.

OBOWIĄZKI RODZICÓW:

1) przestrzeganie statutu przedszkola;

2) zaopatrzenie dziecka w niezbędne przybory i

pomoce;

3) respektowanie uchwał organu prowadzącego,

rady pedagogicznej i rady rodziców;

4) przyprowadzanie dziecka w ustalonych z

nauczycielem godzinach i punktualne odbieranie

z przedszkola osobiście lub przez upoważnioną

przez rodziców osobę, zapewniającą dziecku pełne

bezpieczeństwo, zgłoszoną pisemnie lub w

wyjątkowych sytuacjach telefonicznie;

OBOWIĄZKI RODZICÓW:

5) dopilnowanie, aby dziecko w momencie przyprowadzenia do przedszkola zostało objęte opieką przez nauczyciela lub innego pracownika przedszkola;

6) po odebraniu dziecka z oddziału przez rodzica lub opiekuna rodzic lub opiekun zobowiązany jest do sprawowania opieki nad dzieckiem również na terenie obiektu przedszkolnego lub ogrodu;

7) w przypadku samodzielnego przychodzenia dziecka do

przedszkola z woli rodzica lub opiekuna, pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo dziecka ponosi rodzi c lub opiekun, do momentu objęcia opieką dziecka przez nauczyciela lub innego pracownika przedszkola;

8) kontrolowania przedmiotów przynoszonych przez dziecko do przedszkola z domu, w szczególności tych z różnych względów niebezpiecznych, np. leków, ostrych przedmiotów, zapałek itp.;

OBOWIĄZKI RODZICÓW:

9) informowanie o przyczynach dłuższych nieobecności

dziecka w przedszkolu, w szczególności o chorobach zakaźnych oraz zmianach numerów telefonicznych;

10) zapoznawanie się z informacjami i ogłoszeniami zamieszczanymi przez nauczycieli na tablicach ogłoszeniowych;

11) rodzice dziecka podlegającego spełnianiu obowiązku

szkolnego obowiązani są dopełnić czynności związanych

ze zgłoszeniem dziecka do przedszkola, a także zapewnić jego regularne uczęszczanie na zajęcia;

12) rodzice dziecka podlegającego spełnianiu obowiązku

szkolnego obowiązani są do pisemnego usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach w terminie 7 dni od dnia powrotu dziecka do przedszkola.

DZIECIĘCY KODEKS ZACHOWAŃ

Chcemy:

pomagać sobie wzajemnie;

być uprzejmi;

bawić się zgodnie;

szanować własność innych;

słuchać poleceń dorosłych;

dbać o książki i zabawki;

dbać o czystość i porządek;

szanować pracę innych;

okazywać, co myślimy i czujemy.

Nie możemy:

bić, popychać i wyrządzać krzywdy innym;

przezywać i wyśmiewać innych;

przeszkadzać innym w zabawie i w pracy;

niszczyć pracy innych;

krzyczeć, hałasować i biegać w sali zajęć;

niszczyć zabawek i innych przedmiotów w przedszkolu;

oddalać się od grupy podczas wyjść w teren.

SPOSOBY NAGRADZANIA, WYRÓŻNIANIA

I DEZAPROBATY DLA ZACHOWAŃ

NIEPOŻĄDANYCH

Formy nagradzania, wyróżniania:

nagradzanie uznaniem, pochwałą, uściskiem dłoni;

nagradzanie poprzez sprawienie przyjemności dziecku przez nauczyciela lub kolegów w kontaktach indywidualnych lub na forum całej grupy;

obdarzanie dziecka szczególnym zaufaniem, np. poprzez zwiększanie zakresu jego samodzielności;

przywilej wykonywania prostych czynności wskazanych przez nauczyciela, obowiązków wobec grupy rówieśniczej;

atrakcyjne spędzanie czasu, atrakcyjna zabawa w grupie wg pomysłu dzieci;

drobne nagrody rzeczowe, emblematy uznania.

SPOSOBY NAGRADZANIA, WYRÓŻNIANIA

I DEZAPROBATY DLA ZACHOWAŃ

NIEPOŻĄDANYCH

Dezaprobata dla zachowań niepożądanych:

tłumaczenie, wyjaśnienie;

wyrażanie przez nauczyciela smutku i zawodu

z powodu zachowania dziecka;

ukazywanie następstw zachowania, tłumaczenie

dziecku, aby je skłonić do autorefleksji;

czasowe odebranie przyznanego przywileju;

modelowanie zachowania – empatia;

odsunięcie od zabawy – kącik ciszy.

Plan działań

wychowawczych

GRUPA 3-LATKÓW

Cel: Przystosowanie dzieci do życia w nowym środowisku oraz zapewnienie poczucia

bezpieczeństwa

Efekty działań wychowawczych

Dziecko:

ma poczucie bezpieczeństwa;

ma dużo swobody – potrafi dostrzec konsekwencje swojego zachowania;

potrafi samodzielnie decydować o wyborze zabawki, podejmując z pomocą nauczycielki

różnorodną aktywność zgodnie ze swoimi zainteresowaniami;

współdziała z osobą dorosłą w prostych czynnościach samoobsługowych i porządkowych;

uczestniczy w rozmowach prowadzonych przez nauczycielkę indywidualnie lub w małych

grupach;

stosuje się do najważniejszych zasad i zwyczajów obowiązujących w zabawie i we

wzajemnym współżyciu;

stara się ufnie i bezpośrednio odnosić do osób dorosłych.

GRUPA 4-LATKÓW

Cel: Dziecko czynnie poznaje życie w grupie i znajduje w niej swoje miejsce

Efekty działań wychowawczych

Dziecko:

zna zasady dotyczące zgodnego współżycia z innymi dziećmi i przestrzega ich;

potrafi wyrazić swoje potrzeby w kontaktach z dorosłymi i innymi dziećmi;

rozpoznaje i nazywa podstawowe uczucia u siebie i innych; wie, że w różnych

sytuacjach ludzie przeżywają różne uczucia;

sprawnie wykonuje czynności samoobsługowe, współdziała z rówieśnikami;

nie okazuje zdziwienia wobec dzieci z ułomnościami;

uczestniczy w opiekowaniu się nowo przybyłymi kolegami;

planuje własne działania, gromadzi informacje o sobie;

potrafi zaprezentować rodzicom własne umiejętności.

GRUPA 5-LATKÓW

Cel: Rozwijanie umiejętności zgodnego współżycia i współdziałania z rówieśnikami i

najbliższym środowiskiem

Efekty działań wychowawczych

Dziecko:

radzi sobie z własnymi emocjami, właściwie reaguje na przejawy emocji u innych;

zna swoje upodobania, zainteresowania, poszukuje form aktywności i wyrażania ich;

potrafi wyrazić słowami swój problem, samodzielnie lub z pomocą nauczyciela

zdecydować, jak go rozwiązać;

wyraża się w jasny i zrozumiały dla otoczenia sposób i potrafi wysłuchać wypowiedzi

innych;

współdziała w zespole podczas zabaw czynnościowych i prac porządkowych;

GRUPA 5-LATKÓW

Cel: Rozwijanie umiejętności zgodnego współżycia i współdziałania z

rówieśnikami i najbliższym środowiskiem

Efekty działań wychowawczych

Dziecko:

współdziała w zespole podczas zabaw czynnościowych i prac porządkowych;

potrafi wykorzystać swoją wiedzę w zaspokajaniu aktywności poznawczej i

rozwoju swoich zainteresowań;

współdziała z dorosłymi w opiekowaniu się młodszymi dziećmi;

próbuje samodzielnie rozwiązać konflikty zgodnie z ustalonymi normami

postępowania;

rozumie wartość koleżeństwa, dobroci, uczciwości, obowiązkowości;

przeciwstawia się objawom samolubstwa, okrucieństwa, przezywania,

dokuczania.

GRUPA 6-LATKÓW

Cel: Rozwijanie samooceny, samokontroli w zakresie doskonalenia i

modyfikowania swojego nastawienia do siebie i innych

Efekty działań wychowawczych

Dziecko:

rozumie, jak odnosić się do innych i okazywać szacunek;

potrafi być samodzielne, aktywne, obowiązkowe w podejmowaniu

czynności samoobsługowych, prac użytecznych na rzecz grupy i

przedszkola;

potrafi rozróżniać, wartościować normy i zasady dobrego i złego

postępowania, własnego i kolegów;

umie ponieść odpowiedzialność za swoje postępowanie i słusznie

podejmować decyzje;

GRUPA 6-LATKÓW

Cel: Rozwijanie samooceny, samokontroli w zakresie doskonalenia i

modyfikowania swojego nastawienia do siebie i innych

Efekty działań wychowawczych

Dziecko:

nawiązuje poprawne kontakty z innymi ludźmi, potrafi jasno wyrażać

swoje myśli i potrzeby;

rozwija zainteresowania pięknem i bogactwem naszego kraju;

okazuje szacunek dla pracy wszystkich pracowników przedszkola;

jest świadome wartości koleżeństwa, sprawiedliwości i dobroci oraz

konieczności poszanowania cudzej wartości na podstawie przykładów z

życia grupy, literatury itp.;

stosuje się do podstawowych przepisów savoir-vivre’u.

LITERATURA

Wydawnictwa zwarte

1. BABIUCH, Małgorzata

Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów / Małgorzata Babiuch. – Warszawa

: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2002. – 117, [1] s. ; 24 cm. – (Psychologia.

Pedagogika)

2. DUDZIAK, Urszula

Wychowanie w klasie szkolnej : scenariusze godzin wychowawczych dla szkół

ponadpodstawowych / Urszula Dudziak. – Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i

Pedagogiczne, 2002. – 148 s. ; 24 cm. – (Szkoła Dziś i Jutro)

3. DUDZIKOWA, Maria

Mit o szkole jako o miejscu „wszechstronnego rozwoju” ucznia : eseje etnopedagogiczne

/ Maria Dudzikowa. – Kraków : Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2001. – 265, [1] s. ; 21

cm

4. GORDON, Thomas

Wychowanie bez porażek w szkole / Thomas Gordon ; przy współpr. Noela Burcha ; tł.

[z ang.] Dorota Szafrańska–Poniewierska. – Wyd. 6. – Warszawa : „Pax”, 2000. – 395,

[1] s. : rys. ; 20 cm. – (Wychowanie bez Porażek)

LITERATURA

Wydawnictwa zwarte

5. ŁOBOCKI, Mieczysław

Teoria wychowania w zarysie / Mieczysław Łobocki. – Kraków : Oficyna Wydawnicza „Impuls”,

2003. – S. 317–323 : Szkoła jako intencjonalne środowisko wychowawcze

6. NAUCZYCIELE i rodzice : współpraca w wychowaniu / red. Inetta Nowosad. – Zielona Góra :

Wydawnictwo Szkoły Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego,

2001. – 292 s. : rys. ; 25 cm

7. SAŁACIŃSKI, Lech

Dylematy wychowania w reformowanej szkole / Lech Sałaciński. – Zielona Góra : Ośrodek

Doskonalenia Nauczycieli, 1999. – 228 s. ; 21 cm

8. SAŁASIŃSKI, Mirosław

Vademecum pedagoga szkolnego / Mirosław Sałasiński, Badziukiewicz Beata. – Warszawa :

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2003. – 224 s. ; 24 cm. – (Literatura Pedagogiczna)

9. ŚLIWERSKI, Bogusław

Program wychowawczy szkoły / Bogusław Śliwerski. – Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i

Pedagogiczne, 2001. – 176 s. ; 24 cm. – (Literatura Pedagogiczna)