هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات

ڕۆژنامەی جەماوەری کوردستان

www.jamawarnews.com

سێشەممە 26/گواڵن/2712 کوردی • 2012/05/15 زایینی • ژمارەی 702 • ساڵی 31 • 12 الپەڕە

بەئامادەبوونى جەماوەرێکى بەرفراوان ڕێکخراوى گەشەپێدانى ئافرەتانى کوردستان یادى 31 ساڵەى دامەزراندنى کردەوە

وەزارەتی ناوخۆی حکومەتی هەرێم یەکیگرتەوە

ئەندامێکى لیژنەى دارایى لە پەرلەمانى کوردستان:

گفتوگۆکردن لەسەر بوودجەى هەرێم دەکەوێتە سەرتاى مانگى حوزەیرانەوە

بەڕێوەبەری گشتی پەروەردەی سلێمانی: سەرجەم خوێندکاران بەشداری تاقیکردنەوەی بەکەلۆری ناکەن

سەردانەکەى مالیکى و عیماد ئەحمەد بۆ کەرکوک سەلمێنەرى ئەو ڕاستییەن کە پێویستە پرسى ناوچە دابڕاوەکان بەپێی دەستوور چارەسەر بکرێت

خەباتى لە س��اڵ 31( بەدروشمى رێ��ک��خ��راوەی��ی( ب��ە ئ��ام��ادەب��وون��ى ڕۆژی ب���ەرف���راوان ج��ەم��اوەرێ��ک��ى گەشەپێدانى ڕێکخراوى 2012/5/12ل��ە هۆڵى ئ��اف��رەت��ان��ى ک��وردس��ت��ان جەماوەر یادى 31 ساڵەى دامەزراندنى

کردەوە.بەڕێز ئامادەبوونى بە ڕێوڕەسمەکە محەمەدى حاجى مەحمود و ژمارەیەک و سیاسى مەکتەبى ه��ەڤ��ااڵن ل��ە حزبى سەرکردایەتى ئەنجوومەنى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست و ژمارەیەکى زۆر لە ڕێکخراوە حزبى کوردستان هەرێمى NGOکانى و و ڕۆشنبیران لە زۆر ژمارەیەکى و شاعیران و ڕۆژنامەنووسان بەڕێوەچوو گەشەپێدانى ڕێ��ک��خ��راوى ت��ی��ای��دا ئافرەتانى کوردستان یادى 31 ساڵەى سەرەتادا لە ک��ردەوە. دامەزراندنى ڕێکخراوى بەرپرسى عومەر بەناز گ��ەش��ەپ��ێ��دان��ى ئ��اف��رەت��ان وێ���ڕاى وتەیەکیدا لە میوانان بەخێرهێنانى دامەزراندنى سەرەتاى بە ئاماژەى کردو هەنگاوەکانى ڕێکخراوەکەو ه��ی��واى خ��واس��ت س��ێ دەس��ەاڵت��ە کوردستان خزمەتى هەرێمى بااڵکەى و بکەن ئافرەتان بە باشتر زیاترو ئەرکى خۆیان لە دابینکردنى تەواوى ماف و ئازادییەکانى ئافرەتاندا زیاتر پراکتیزە بکەن. دواتر بەڕێز محەمەدى ح��اج��ى م��ەح��م��ود ل��ە وت��ەی��ەک��ی��دا: پیرۆزبایى خۆى لە تەواوى ئافرەتانى ئافرەتانە ئەو هەموو و کوردستان

ڕێگەى ل��ە ڕۆژێکیش ب��ۆ ک��ە ک��رد ئافرەتانەوە گەشەپێدانى ڕێکخراوى خزمەتیان بە چینى ئافرەتان کردووە، بەو خەبات و ئاماژەى کرد هەروەها حزبى ئافرەتانى کە قوربانیدانەى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست بوونەوەکانى ڕووب���ەڕوو ت��ەواوى لە بەعس ڕژێ��م��ى دژى گ��ەل��ەک��ەم��ان ئەنجامیانداوەو لەو پێناوەشدا چەندین شەهیدى بە ئەمەکیان پێشکەشى گەل و نیشتیمان کردووەو دەستکەوتەکانى و شۆڕشگێڕى خەباتى بە ئەمڕۆشى تەواوى ئافرەتانەو ئەو مەدەنیانەى لەقەڵەمدا. تر توێژەکانى و چین خواست هیواى بەڕێزیان هەروەها ئافرەتانى گەشەپێدانى ڕێکخراوى ڕابردوو شێوەى بەهەمان کوردستان بوێرانەترو تەمەنیدا ساڵى ل��ەم پالنى بەرنامەو پ��ڕۆژەو چاالکانەتر خزمەتکردن ب��ۆ داب��ڕێ��ژن گرنگتر داواو و م��اف بەرەوپێشبردنى و ئافرەتانى سەرجەم داخوازییەکانى مەراسیمەکەدا لە هەر کوردستان. بەرپرسانى لەالیەن وت��ار چەندین ناحزبییەکانەوە و حزبى ڕێکخراوە و دەستخۆشى وێراى پێشکەشکراو پیرۆزباییان لە ڕێکخراوى گەشەپێدانى کە ک���ردەوە تەئکیدیان ئافرەتان لەپێناو دەکەن زیاتر کارى پێکەوە دەستەبەرکردنى ژیانێکى شایستە تر کۆتایى لە کوردستان. ئافرەتانى بۆ ڕێزلێنان خەاڵتى مەراسیمەکەشدا درایە هەریەک لە )سەعادەت عەبدول

حەمە ناهیدە س��وڵ��ت��ان، مەجید ، عوسمان گێالس مەولود، ئەحمەد مەحمود( پەخشان ڕەشید، قومریە ئەرکە ئەو بەرامبەر وەفایەک وەک پیرۆزەى سااڵنێکى زۆر پێشکەش بە ئافرەتانیان گەشەپێدانى ڕێکخراوى کرد. ڕێکخراوى گەشەپێدانى ئافرەتانى بەناوى 1981/5/12 لە کوردستان سۆسیالیست ئافرەتانى ڕێکخراوى ڕێ��ک��خ��راوێ��ک��ى وەک دام�������ەزراو هێزى هەماهەنگى هاوکارو چ��االک پێناوەشدا لەو دەکردو پێشمەرگەى چ��ەن��دی��ن ئ��اف��رەت��ى ل��ەپ��ێ��ن��اوى ساڵى لە بووە، شەهید کوردستاندا 2007 یەکەمین کۆنگرەى خۆى گرێداو لەو کۆنگرەیەدا ناوى خۆى گۆڕى بۆ ئافرەتانى گەشەپێدانى ڕێکخراوى کوردستان، لە ئێستادا ئەم ڕێکخراوە زیاتر لە 15 ناوەندى هەیە لە ناوچە بۆ کوردستان هەرێمى جیاجیاکانى پشتیوانى و چارەسەرکردنى کێشەى گەشەپێدانى ڕێکخراوى ئافرەتان. چاالکى چەندین خاوەنى ئافرەتان لەوانە)فێستیڤاڵى ج��ۆرە ج���ۆراو حەپسەخانى نەقیب( خاوەنى خەاڵتى خاوەنى و ئەنفال دایکانى بۆ دایک خەاڵتى 250 یە بۆ ئافرەتانى چاالکوان و پێنجوێن سنوورى شەهیدانى و تر، ج��ۆراوج��ۆرى چاالکى چەندین هەر لەڕێگەى ڕێکخراوى گەشەپێدانى بەتوانا ئافرەتى ئافرەتانەوە چەندین گەشتوونەتە ئاستە بااڵکانى دەسەاڵت لە پەرلەمانى کوردستان و عێراق.

ڕۆژی 2012/5/14 عیماد ئەحمەد، هەرێمى وەزیرانى سەرۆک جێگرى ک��وردس��ت��ان ل��ە ک��ۆن��گ��رەی��ەک��ى ئامادەبوونى ب��ە ڕۆژن��ام��ەوان��ی��دا و ناوخۆ وەزی��رى سنجارى کەریم وەزارەت��ى بریکارى کەریم جەالل یەکگرتنەوەى ه��ەواڵ��ى ن��اوخ��ۆ، ناوخۆ وەزارەت��ى ئیدارەکەى دوو ئاستى سەربازی، هەر سێ لەسەر ڕۆژى ڕاگەیاند: دارای��ى و ئیدارى کابینەى ڕاب����ردوو نیسانى 8ى هەرێمى حکومەتى ح��ەوت��ەم��ى کۆبوونەوەیدا یەکەم لە کوردستان ناوخۆ و وەزارەتەکانى کە بڕیاریدا ڕۆژدا 45 ل���ەم���اوەى دارای�����ى یەکبگرنەوە، بەرواری )14ى ئایار( هەردوو ڕۆژدا 36 لەماوەى واتە وەزارەتى ناوخۆى حکومەتى هەرێم باسە شایانی نزیکەی 16 ساڵ تێدەپەڕێت بەسەر یەکیانگرتووەتەوە.

ناوخۆ وەزارەتی بوونی بەش دوو حکومەتی تری وەزارەت��ەک��ان��ی و

هەرێمی کوردستان

سەرۆک مالیکى، نورى ئەوەى دواى وەزیرانى عێراق بە سەردانێگ گەشتە لە ژمارەیەک لەگەڵ کەرکوک شارى بەاڵم حکومەتەکەى، وەزی��رەک��ان��ى ئ��ام��ادە نەبوون وەزی���رە ک��وردەک��ان ئەحمەد، عیماد دواتر بکەن یاوەرى حکومەتى وەزیرانى سەرۆک جێگرى هەرێمى کوردستانى لەگەڵ ژمارەیەک کەرکوکیان شارى سەردانى وەزی��ردا

کرد.لەو بارەیەوە ڕەئوف عوسمان، ئەندامى پێشووى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق بە ~ ڕاگەیاند سەردانەکەى مالیکى بۆ کەرکوک تەوقیتەکەى باش نەبوو، لە کاتێکدا کە گرژى هەیە لە کوردستان هەرێمى حکومەتى نێوان لە بەشێکیش بەغداد حکومەتى و کەرکوکە. شارى کێشەکەش خودى قسانەشى ئەو ئەوەشدا لەگەڵ بەاڵم لەگەڵ گەلێکن قسە کردوێتى لەوێ جێبەجێکردنى مادەى 140دا نایەنەوە. لە مالیکى دورخستنەوەى لەبارەى س��ەرۆک وەزی���ران ڕەئ��وف عوسمان ئ��ام��اژە ب��ەوە دەک���ات »ب��ۆ البردنى مالیکى دەبێت )163( دەنگ هەبێت لە پەرلەمانى عێراقدا، ئایا کورد دەتوانێت ئەو )163( دەنگە کۆبکاتەوە، لیستى عێراقیە لیستێکى بتەو نییە پێکهاتووە مالیکى کاتێک هەر تێکەڵەیەک لە بییەوێت ئەتوانێت پشێوى بخاتە نێوان ئەو دوو لیستەوە هەندێکیان بێالیەن ڕابکێشێت هەندێکیشیان و بکات بەالى خۆیدا، لەبەرئەوە گەر الشبرێت ئیال هەبێت س���ودى ب��اوەڕن��اک��ەم بە بێت پابەند بێت یەکێک دەبێت

جێبەجێکردنى دەستوورەوە«. ئ��ەح��م��ەد ع��ەس��ک��ەرى، ئ��ەن��دام��ى بە کەرکوک پارێزگاى ئەنجومەنى هەر »مالیکى ڕاگەیاند ~کەرکوک پارێزگاى هاتۆتە کاتێک

و نەکردووە 140 م��اددەى لە نکوڵى ووتویەتى مادەیەکەو دەبێت جێبەجێ

بکرێت«. ن���اوب���را ه��ێ��م��ا ب���ۆ ئ����ەوە دەک���ات کەرکوک، بۆ مالیکى »سەردانەکەى لەبەر ئەوەى هاوکات بوو لەگەڵ ئەو خوێندنەوەى ئێستادا ب��ارگ��رژی��ەى ئەوەى بۆ کرا کە سەردانەکەى مالیکى و ک��ورد بۆ ب��وو خ��راپ مەسیجێکى

ماددەى 140 و شارى کەرکوک.مالیکى هاتنەکەى وتیشى عەسکەرى کردنەوەى یەکالى بۆ بوو پێویست کەرکوک کە کارگێڕیانەى کێشە ئەو هەیەتى، بەاڵم بەهۆى ئەو بارگرژیانەى نێوان هەرێم و بەغداد لێکدانەوەیەکى لەسەر قسەیان خەڵکى بۆکراو ترى خەڵکانێک دەڵێم بەداخەوە ک��ردووە قسەیان لەسەر ئەو مەسەلەیە کردووە لەسەر نییە شارەزاییەکیان هیچ کە ڕەوشی کەرکوک و پێکهاتەکانى ناو

ئەو شارە و ژیانى شارەکە.ش��ێ��رزاد م���وەف���ەرى، ب��ەڕێ��وەب��ەرى دەزگاکانى پاراستنى بەڕێوەبەرایەتى ڕاگەیاند ~ ب��ە ک��ەرک��وک ئاسایشى توانیومانە کاتێک »هەموو شارى کەرکوک بپارێزین، بەاڵم هاتنى یەکەم هێزەوە هەموو بەو مالیکى

جارە دەبینرێت ڕەنگە ئەگەر لە تواناو بوایە ئاگادار ئێمە ئامادەباشیەکانى لەگەڵ نەهێنابا هێزەى هەموو ئەو

خۆى«.دەک���ات ئ���ەوە ب��ۆ هیما ن���اوب���راو لەگەڵ عێراقییە لیستى »وەزیرەکانى

مالیکى هاتبوون بۆ کەرکوک«.موەفەرى وتی: نورى مالیکى سەرۆکى ڕووى لە ئێمەش عێراقەو حکومەتى دامودەزگا هەموو وەک��و یاساییەوە بە پابەندین کەرکوک ئەمنیەکانى فیدراڵەوە حکومەتى بڕیارەکانى ئەوەش مەسەلەیەکى حاشا هەڵنەگرە هاتنى لێبکەین نکوڵى ناتوانین و بەڕێزان هاتنى چۆن وەک مالیکیش کاک و مەسعود کاک و ج��ەالل مام نێچیر و کاک عیماد هاتنێکى ئاسایی بووە ، هاتنى مالیکیش بە الى ئێمەوە کەرکوکیش ب��وو، ئاسایی هاتنێکى نەگەڕاوەتەوە سەر ئێستا تا شارێکە هەرێمى کوردستان و ئێمەش هەموومان ئێمە وەردەگرین بەغدادەوە بڕیارلە واى دەبینین کە پێویست ناکات کورد لەوە بترسێت کە مالیکى بۆ سەردانى کە کاتێک هەر وە دەک��ات کەرکوک ئیتر مالیکى سەردانى کەرکوکى کرد

ئێمە چۆکمان بلەرزێ.«3 و 6

لیژنەى ئ��ەن��دام��ى ع��وم��ەرس��دی��ق، بە کوردستان پەرلەمانى دارای��ى پێشبینى ڕاگ��ەی��ان��د ~دەک��رێ��ت گ��ف��ت��وگ��ۆک��ردن ل��ەس��ەر سەرتاى بکەوێتە هەرێم بوودجەى

مانگى حوزەیرانەوە.دارایى لیژنەى وەک وتیشى ناوبراو ل��ەس��ەرەت��اى دی��راس��ەى پ���رۆژەى ڕەئى دەکات پێویست بوودجەداین لیژنەکانمان بۆ بێت لەگەڵ وەزارەتى دارایى و وەزارەتەکانى تر و پالندانان هەیە کە پالنەى ئەو بکەین قسە بوارێک چى بە گرنگى س��اڵ ئ��ەم بکرێتەوە لەوە بیر ئیمکانە بدرێت

ئەو قەرزانەى کە هەیە وەک قەرزى خانووبەرە و پێشینەى هاوسەرگیرى و قەرزى پیشەسازى یەکێک لەوانەى بکرێت، زی��اد لێدەکرێتەوە بیریان دیراسەو پاش دەبێت ئەمە ب��ەاڵم کاتە ئەو حکومەت تواناى زانینى

پەرلەمان بڕیارى لەسەر دەدات.ت����ارق ج���ەوه���ەر، ب��ەڕێ��وەب��ەرى کوردستان پەرلەمانى ڕاگەیاندنى بوودجە ڕاگەیاند ~ بە کرا بۆ خوێندنەوەى ئ��ەوەى دواى کوردستانەوە پەرلەمانى لەالیەن کرا پەرلەمان لیژنەکانى ئاڕاستەى ئابوورى دارایى لیژنەى تایبەتى بە لە ئەوەى بۆ لیژانەکان سەرجەم ماوەیەکى یاساى و نابێت لە مانگێک

دیراسەى لیژنانە ئ��ەو بێت زیاتر وردى بوودجە بکەن ڕاپۆرتى لەسەر ڕاپۆرتانە ئ��ەو پ��اش��ان و بنوسن لەالیەن لیژنەى داریى و ئابوورییەوە ڕاپۆرتێکى لێوەردەگیرێت س��ودى دەکرێت ئامادە لەسەر هاوبەشى ئەو ڕاپۆرتە دەدرێتەوە سەرۆکایەتى پەرلەمان سەرۆکایەتى پەرلەمان دواى تەواو بوونى ڕاپۆرتەکە ڕۆژێک دیارى دەکات بۆ گفتوگۆکردن لەسەر وردەکارى ناوەڕۆکى بوودجە، ڕەنگە پەیوەندى لیژنەکان ئایندەدا لە دارەک��ان پەیوەندى وەزارەت���ە بە بکەن ب��ەدواداچ��ون وردى بە بکەن هەر لە کە دابەشکردنانەى ئەو بۆ

وەزارەتێکدا کراوە.

خوێندکارانى س��ەرج��ەم عێراقدا ل��ە بەکەلۆرى داغڵى ئامادەیى شەشەمى گشتى بەڕێوەبەرى وتەى بە دەکرێن، پەروەردەى سلێمانى ئەو بڕیارە هەرێمى

کوردستان ناگرێتەوە.لە عێراقدا سەرجەم خوێندکارانى 12ى تاقیکردنەوەکانى بەشدارى ئامادەیى

بەکالۆرى دەکەن، وەزارەتى پەروەردەى ب���ڕی���ارى دا ک��ە س��ەرج��ەم ع��ێ��راق خوێندکارانى شەشەمى ئامادەیى داغڵى تاقیکردنەوەکانى بەکالۆرى بکرێن، بەاڵم ئەم بڕیارە هەرێمى کوردستان ناگرێتەوە ئەحمەد، حەمە جەبار ل��ەوب��ارەی��ەوە بەڕێوەبەرى گشتى پەروەردەى سلێمان ~ بۆ تایبەتدا لیدوانێکى لە وتى ئەو بڕیارەى وەزارەتى پەروەردەى

کوردستان هەرێمى عێراق حکومەتى ناگرێتەوە.

لەبارەى گۆڕینى پرۆگرامەکانى خوێندنى ئایندەى ساڵى ل��ە ئ��ام��ادەی��ى 12ى خوێندندا بەڕێوەبەرى گشتى پەروەردە سلێمانى وتى تائێستا هیچ شتێکمان پێ لە بکرێت ڕانەگەیەنراوە کە گۆڕانکارى ئامادەیى پرۆگرامەکانى خوێندنى 12ى

لە ساڵى ئاینددەدا. «7

ئارسن فینگەر: شانازى بە ئاستى یانەکەمەوە دەکەم

11» 10»

موچەى مانگانەى سەرکردەکانى جیهان ئەو موادانەى کە لە کوردستاندا بەکار دەهێنرێت …

9»

»8

»دەوڵەت، خەونى کوردە 4 کاریزما و سایکۆلۆجیاى جەماوەر

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

www.jamawarnews.com هەواڵ و ڕاپۆرت2 سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود پێشوازیکرد له باڵیۆزى کۆمارى ئیسالمى ئێران له عێراق

وەفدێکى کۆنگرەى نەتەوەیى کورد سەردانى مەکتەبى سیاسى )حسدک(ى کرد

به یاننامه ى ڕێکخراوى گه شه پێدانى ئافره تانى کوردستان له یادى )31( ساڵه ى دامه زراندنى دا

بەڕێز محەمەدى حاجى مەحمود بروسکەیەکى هاوخەمى ئاڕاستەى سەرۆکى هەرێم کرد

بەڕێز محەمەدى حاجى محمود پەیامێکى پیرۆزبایى ئاراستەى ڕێکخراوى گەشەپێدانى ئافرەتانى کوردستان کرد

بەرپرسى نوێى مەڵبەندى هەولێرى )حسدک( دەست بەکاربوو

چاالکییەکانی پەیوندیەکانی سوریای »حسدک«

ڕۆژی 2012/5/10 له شارى سلێمانى مه حمود حاجى محه مه دى ب��ه ڕێ��ز پێشوازى کرد له به ڕێز حسن دانایى فه ڕ باڵیۆزى کۆمارى ئیسالمى ئێران

له عێراق و وه فدێکى یاوه رى.ل��ه دی��دارێ��ک��دا ب���اس ل��ه ره وش���ى ئابوورى عێراق و هه رێمى سیاسى و سه ر خرایه تیشک کراو کوردستان ئه و رووداوو پێشهاته سیاسیانه ى له ئێستادا ناوچه که پیایدا تێده په ڕێت.

ه���ه روه ه���ا ب���اس ل��ه پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه مێژووییه کانى نێوان کۆمارى ئیسالمى به گشتى ع��ێ��راق گ��ه الن��ى و ئ��ێ��ران به تایبه تى کوردستان هه رێمى و دۆستایه تییه تى په یوه ندییه ک��راو له سه ر شیکرانه وه هاوکارییه کان و و ه��اوب��ه ش ب���ه رژه وه ن���دى بنه ماى ته ئکید له سه ر به رده وامى و پاراستن په یوه ندیانه ئ��ه و پ��ت��ه وک��ردن��ى و

کرایه وه .له باس دیداره که دا ترى له به شێکى کرا ئێران ئیسالمى کۆمارى رۆڵ��ى

گه النى رووب��ه رووب��وون��ه وه ى له کاتى رژێمى زۆردارى و سته م دژى عێراق به عس و هه ماهه نگى و هاوکارییه مرۆیى ئه و پیشه سازییه کانى و بازرگانى و واڵته خرایه روو له دووباره بنیاتنانه وه و ت��ازه و عێراقێکى دروستکردنه وه ى

ج��ه خ��ت ل��ه س��ه ر پ��اراس��ت��ن��ى ئ��ه و کرایه وه په یوه ندیانه و به رژه وه ندى به ره وپێشبردنى و به دیهێنان له پێناو خزمه تکردنى و واڵت هه ردوو زیاترى هه موو به دانیشتوانه کانیان ته واوى

پێکهاته کانه وه .

لەبارەگاى پێشنیوەڕۆى 2012/5/9 لە ژم��ارەی��ەک سیاسى مەکتەبى و سیاسى مەکتەبى ئ��ەن��دام��ان��ى کەپێک سەرکردایەتى ئەنجومەنى ل��ە ه��ەڤ��ااڵن محمد ه��ات��ب��وون ڕزگ��ار و ڕەئ��وف فاتح و دۆاڵش��ى سیاسى مەکتەبى ئەندامانى غەفور ئەنجومەنى ئەندامى کەریم وبەختیار لە کرد پێشوازیان سەرکردایەتى کورد نەتەوەیى کۆنگرەى وەفدێکى کە پێک هاتبوون لە )نیلۆڤەر کۆچ( جێگرى سەرۆکى کۆنگرەى نەتەوەیى بەرپرسى کەمالى جەالل و کورد یەغید میهرەم و پەیوەندیەکان بەرپرسى ئەنستۆى کورد لە ئەڵمانیا کۆنگرە نوێنەرى محمد خەبات و لەکوردستان، لەدیدارێک دا باس لە عێراق و کوردستان ڕەوشى سیاسى گۆڕانکارییەکان ودوایین ناوچەکە لەبارودۆخى باس بەگرنگییەوە کراو ئاڵۆزیەکانى و ع��ێ��راق ئێستاى ڕۆڵى و هەڵوێست کراو دوای��ە ئەم چارەسەرکردنى بەرامبەر لە کورد نرخێنراو بەرز ئاڵۆزییەکان کێشەو هەواڵنەى ئ��ەو س��ەر خرایە تیشک کوردستان سیاسییەکانى الیەنە کە دەی��خ��ەن��ە ب�����ەردەم پ��ێ��ک��ه��ات��ە و

لەپێناو سیاسییەکان سەرکردە چ���ارەس���ەرک���ردن���ى گ��رف��ت��ەک��ان. خرایە سەر تیشک تردا لەتەوەرێکى کورد نەتەوەیى کۆنگرەى بەستنى سیاسیەکانى الیەنە کەماوەیەکە کوردستان و سەرکردە کوردەکان لە بەبەشدارى بەستنى بۆ دان هەوڵ سەرجەم پارت و الیەنە سیاسیەکانى کوردستان و کەسایەتى و ڕۆشنبیرو م��ێ��ژوون��ووس��ان��ى ک���ورد، ه��ەروەه��ا هەڵوێستى یەک لە کرایەوە جەخت

ک���ورد و ی���ەک دەن��گ��ى س��ەرج��ەم چونکە کورد، نەتەوەکانى پێکهاتەو لەم کاتەدا ناوچەکە بە بارودۆخێکى ئاڵۆزدا تێدەپەرێت و پێویستە کورد بەشێوەیەکى هێمنانە و ژیرانە مامەڵە بۆئەوەى بکات ڕووداوەکاندا لەگەڵ گەلى داواکانى و خواست بتوانێت لەکۆتایى بهێنێت. بەدەست کورد پەیوەندى بەهێزکردنى دیدارەدا ئەو نێوان هێزو الیەنە سیاسیەکانى کورد

جەختى لەسەر کرایەوە.

-جه ماوه رى ئازادیخوازى کوردستان -ئافره تانى کۆمه ڵگه ى کورده وارى -رێکخراوه کانى کۆمه ڵگه ى مه ده نى

ترى رۆژێ��ک��ى 1981/5/12 رۆژى پ��رش��ن��گ��داره ل��ه م���ێ���ژووى ب��زاڤ��ى ڕزگاریخوازى و په یامى به ره نگارى کارى رێکخراوه یى له کوردستاندا ، رێکخراوى ئافره تانى سۆسیالست که له ئاوا رۆژێکى سه خت و دژواردا توانى له قۆناغى ژیانى سیاسى و چه کداریدا وه ک رێکخراوێکى ئافره تان ج��واڵن��ه وه ى به تایبه تمه ند خۆى رابگه یه نێ و په یامى تێکۆشان و به ره نگارى بخاته پاڵ شۆڕشى ئه وکاتى کوردستان و وه ک داکۆکیکارێک هاته کوردستان جه ماوه رى ، مه یدانه که وه ئافره تانى رێکخراوى که ده زان��ن وه ک بارودۆخى راگه یاند خۆى سۆسیالست کوردستان و خه ڵک له ژیانێکى پڕ له مه ینه تى و له ژێر چه کمه ى داگیرکاریدا توێژه کان و چین سه رجه م ده ینااڵندو هه ڕه شه ى و مه ترسییه کان به رده م له به عسدا حزبى ده سه اڵتى دوژمنکارى بوون ، بۆیه له پاڵ شۆڕشدا به هه موو مانایه ک ئه وه نده ى تر کارى رێکخراوه یى تایبه ت به ئافره تان دژوارو سه ختر بوو ، ئه مه ش نیشانه و سه لماندنى جوامێرى که کوردستانه ئافره تانى دڵسۆزى و رزگ��ارى رێگاى سه خته دا ژیانه ل��ه و تا ڕاگه یاند خۆیان به رپرسیارێتى و ئه مڕۆکه ش ئه م ڕێکخراوه له تێکۆشانى خۆى و له گه ڵ قۆناغه جیاجیاکاندا له و به رده وامه ده گات ئه مڕۆ به تا کاروانه ئافره تانى گه شه پێدانى رێکخراوى و

هه مان پ��ێ��ده رى .درێ���ژه کوردستان ش��ه ره ف به خۆشمان ،و رێکخراوه مێژووى نێو سه روه رى خاوه نى مه ندو تێکۆشان و کارى رێکخراوه یى ده زانیین له کوردستاندا و له و بواره شدا چه ندین شه هیدى وه ک دایه حه الو و داده گوڵه ى

به خشیوه به کوردستان کاتێکدا ل��ه ئ��ازادی��خ��واز ئافره تانى رێکخراوه ئه م ساڵه ى ) 31 ( یادى ده که ینه وه ئه گه ر چى له ڕابوردوو کارى سه رکه شه کانى نێوچیا له رێکخراوه یى کوردستان و له نێو شاریشدا به نهێنى له م ئێستاش ،ب��ه اڵم ده چ��وو رێوه به ژیانى و کوردستان هه رێمى قۆناغه ى به سیاسیدا و ئابورى و کۆمه اڵیه تى دنیاو گه ورانه ى گۆڕانکارییه ئه و پێى رێکخراوه یى خه باتى پێشکه وتنه کاندا ئافره تان به سه ختر ده بینین و هه موو تاکێک و سه رجه م چین و توێژه کانیش کێشه ل��ه ده زان��ی��ی��ن به رپرسیار ب��ه چه وساندنه وه ى و کۆمه اڵیه تییه کان تیژى توندو هێنانى کار به و ئافره ت ئێمه ئه وه شدا له گه ڵ به رامبه ریان ، وه ک رێکخراوى گه شه پێدانى ئافره تانى کوردستان له هه موو کاتێ زیاترو به پێى هه لومه رجه کان خۆمان نوێکردۆته وه و به پالن و پرۆژه و کارى زیاتره وه شانمان خۆى که ئه رکه کانمان ب��ه ر داوه ت���ه گه یاندنى و پشتیوانى داکۆکیکارو له کورد ئافره تانى کێشه کانى و ده ن��گ

ده بینێته وه . لێره داو به م بۆنه پیرۆزه وه جێى خۆیه تى داوا له سه رجه م رێکخراوه کانى ئافره تان

و کۆمه ڵگه ى مه ده نى بکه ین و له گه ڵ پێکه وه په یوه ندیداره کاندا داموده زگا له به رچاوگرتنى به و هه ماهه نگى به پێشکه وتنه کانى دنیاى ئه مڕۆو به تایبه ت به پێویستى که کوردستان هه رێمى چاره سه رکردنى گرفته کۆمه اڵیه تییه کان ئافره تان مافه کانى ده سته به رکردنى و خێزانى نێو بۆ ئارامى گێڕانه وه ى و کوردى و پیشاندانى رووى شارستانیه تى چونکه ، ک�����ورده وارى کۆمه ڵگه ى گێڕانه وه ى ماف و شکۆى ئافره ت که که دی��ت مانایه ب��ه و کۆمه ڵه نیوه ى ده توانیین باس له ماف و ئازادییه کانى باشتر نمونه یه کى و بکرێت هه موان هه ر پێچه وانه شه وه به ، روو بخه ینه توندو ره فتارێکى و کردنێک پێشێل ژیانى هه ڵته کاندنى مایه ى تیژیانه به و ، گه له یه ئ��ه م تاکى و خێزانى باشترو ب��ه ره و هه نگاوه کان ئومێده ین به تاکێک هه ر ئازادییه کانى و ماف ئافره تیشه وه به دیبێت و میلله ته که مان ئارام و خۆش گوزه رانتربێت . له کۆتاییدا سه رجه م ئاراسته ى خۆمان پیرۆزبایى ئافره تانى کوردستان و رێکخراوه که مانبه تایبه تى ده که ین . ساڵو و رێزو وه فا بۆ گیانى پاکى ئافره تانى شه هیدى رێگاى

زوڵم و سته م . به رز و پییرۆز بێت یادى )31( ساڵه ڕێکخراوى گه شه پێدانى ئافره تانى

کوردستانسه رکه وتووبێت خه باتى ڕه واى ئافره تانڕێکخراوى گه شه پێدانى ئافره تانى

کوردستان

بەبۆنەى کۆچى دوایى )شێخ عەبدواڵ حاجى محەمەدى بەڕێز ب��ارزان��ى( هاوخەمى بروسکەیەکى مەحمود بارزانى مەسعود بەڕێز ئاڕاستەى سەرۆکى هەرێم و بنەماڵەو دۆستانى

کرد، ئەمە دەقەکەیەتى:بەناوى خواى گەورەى میهرەبان

بەڕێز/ جەنابى کاک مەسعود بارزانىسەرۆکى هەرێمى کوردستان

ناسراوى کەسایەتى دوای��ى کۆچى بارزان تێکۆشەرى بنەماڵەى کوردو خ��وال��ێ��خ��ۆش��ب��وو )ش��ێ��خ ع��ەب��دواڵ خۆشەویستى و دڵ��س��ۆز ب��ارزان��ى( و بارزانى مستەفاى مەال ڕەوانشاد بەو هەژاندینى، لەناخەوە جەنابتان خۆمان هاوخەمى پرسەو بۆنەیەوە پێشکەشى بەڕێزتان و کەس و کارو خانەوادەى تێکۆشەرى خوالێخۆشبوو دەکەین و لە خواى گەورە داواکارین

بکات ش��اد بەرینى بەهەشتى ب��ە خانەوادەو ئێوەو بە سەبوریش و

دۆستانى ببەخشێت.

انا للە وانا الیە راجعوندڵسۆزتان

محەمەدى حاجى مەحمود 2012/5/13

دامەزراندنیانەوە ساڵیادی بەبۆنەی مەحمود حاجى محەمەدى ب��ەڕێ��ز ئاراستەى پ��ی��رۆزب��ای��ى پەیامێکى ئافرەتانى گەشەپێدانى ڕێکخراوى

کوردستان کرد، ئەمە دەقەکەیەتى: گەشەپێدانى ڕێکخراوى لە بەڕێزان

ئافرەتانى کوردستان ساڵو و ڕێز ....

دامەزراندنى ساڵەى 31 بەبۆنەى ئافرەتانى گەشەپێدانى ڕێکخراوى پیرۆزبایتان جوانترین کوردستانەوە پێشکەش دەکەم و هیواى سەرکەوتنتان دەزان��م وەبەپێویستى ب��ۆدەخ��وازم. پاکى بۆگیانى س��اڵو بۆنەیەدا ل��ەم بنێرین بڵندانە س��ەر ئەوئافرەتە کەگیانى خۆیان بەخت کرد بۆ ڕزگارى دایە و گوڵە )دایە وەک کوردستان حالو( و سەرجەم ئەو ئافرەتانەى تر

کە شان بە شانى هێزى پێشمەرگەى بۆ بەخشى خۆیان گیانى کوردستان کوردستان. ئێستاى ئ��ازادی��ەى ئەم سۆسیالیست حزبى ئاشکرایە وەک هەمیشە وەک کوردستان دیموکراتى ن��اوەوەى ت��ەواوى بە هاتنە ب��اوەڕى لەبوارەکانى هەیە ئافرەتان زیاترى و کۆمەاڵیەتى و ئیدارى و سیاسى لە ب��ەر ژی��ان. مەیدانەکانى هەموو ئەو کوردستان حزبەکانى زۆرب��ەى زوو ه��ەر و سەلماندووە ڕاستیەى ئافرەتانى شۆڕشگێر و چاالک توانیویانە سەرکردایەتیکردن ئاستەکانى بگەنە کە لە ئێستا سێ ئافرەتمان ئەندامى یەک و سەرکردایەتین ئەنجومەنى پەرلەمانى ئەندامى ئافرەتیشمان و س����ەروەرى ئ���ەوەش کوردستانە سۆسیالیست حزبى ب��ۆ شانازییە

ڕێکخراوەکە و کوردستان دیموکراتى سەرکەوتنى و بەخشش ه��ی��وادارم بۆنەیەدا لەم بەدەستبێنن. گەورەتر کار هەمیشە کە دەکەینەوە جەخت دەکەین بۆ داکۆکى کردن لە مافەکانى یەکجارى بڕکردنى بن و ئافرەتان ڕەخساندنى و توندوتیژى دی��اردەى بۆ ئافرەتان ب��ەردەم لە زیاتر هەلى پرۆسەى لە زیاتر کردنى بەشدارى سیاسى و دەزگاو دام��ەزراوە حکومى پیرۆزبایتان دوب��ارە ومەدەنیەکاندا. بۆ سەرکەوتنتان هیواى و لێدەکەم دەخوازم و ئومێدەوارم زیاتر برەو بە تواناکانتان بدەن بۆ خزمەتکردنى زیاتر

بە خۆتان و حزب و گەلەکەتان.دڵسۆزتان

محمد حاجى محمود2012/5/12

ڕێورەسمێکدا ل��ە 2012/5/9 ڕۆژی غەفور ڕزگ��ار هەڤاڵ بەئامادەبوونى ڕێکخستنى ئەنجوومەنى بەرپرسى ناوەندى حزبى سۆسیالیست دیموکراتى ئەندامانى لە ژمارەیەک و کوردستان ئەنجوومەنى و سیاسى مەکتەبى فارس )مامۆستا هەڤاڵ سەرکردایەتى ڕەحمان ( وەک بەرپرسى نوێى مەڵبەندى

هەولێر دەست بەکاربوو. لەو ڕێورەسمەدا سەرەتا دەست خۆشى کەوەک کرا باهیر مامۆستا هەڤاڵ لە هەولێر مەڵبەندى پێشووى بەرپرسى ئەو چاالکییەکانى و کار سەرپەرشتى لە پیرۆزبایى دواتر کردبوو مەڵبەندەى بەرپرسى نوێى مەڵبەند کراو ئامادەبووان مەڵبەند نوێى هیوایان خواست ستافى خزمەت ل��ە زۆرت���ر زی��ات��رو بتواننن جەماوەرى شارى هەولێرو ڕێکخستنەکانى دی��م��وک��رات��ى سۆسیالیست ح��زب��ى شەهیدان ک��ارى کەسو و کوردستان ئەنجومەنى بەرپرسى پاشان بن. دا ڕێکخستنى ناوەندى لە ووتەیەکى کورتدا کاریگەرى و ڕۆڵ خستەسەر تیشکى ڕێکخستنەکانى حزب بۆ بەرەو پێشبردن بەخەڵکەوەو پەیوەندى حزب وگرێدانى کۆمەڵگا تاکەکانى نێو بۆ شۆربونەوە

بەسەرجەم چین و توێژەکانەوە لەڕێگاى ڕێکخستنەکانەوە، بەگرنگیشەوە ئاماژەى حزبى لەمێژووى کرد بەڕێکخستنەکان کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست لە بەتایبەتى ڕاب����ردوودا ل��ەم��اوەى کەچۆن هەولێر دەشتى و مەڵبەند لەنێو بەهێزبوون پەیوەندى پردێکى بۆیە ڕێکخستنەکان حزب و کۆمەڵگادا و ڕێکخراوە پیشەییەکانى بەئۆرگانێکى کردو هەژمار حزب نێو گرنگى هەرە هیواشى خواست وەک چۆن لەڕابردوودا ب��وون ج���ەم���اوەردا ن��او ل��ە هەمیشە لەئایندەشدا بەشێوازێکى نوێ و مۆدێرن

بەرنامەکانیان دارێژن بۆ زیاتر پتەوکردنى ڕیزەکانى حزب لەگەڵ سەرجەم چین و هەڤاڵ دوات��ر کۆمەڵگادا. توێژەکانى بەرپرسى ڕەحمان( فارس )مامۆستا نوێى مەڵبەند سوپاسى ئامادەبوانى کردو پێشووى بەرپرسى لە خۆشى دەس��ت مەڵبەند کرد. هیواى خواست بتوانێت لە ئاست ئەو متمانەیەدا بێت کە پێیدراوە، الى خۆشیەوە مامۆستا باهیر بەرپرسى پێشوى مەڵبەند پیرۆزبایى لە بەرپرسى نوێى مەڵبەند کردو هیواى سەرکەوتنى ئامادەبووانى بۆ خوارست و سوپاسى

مەراسیمەکەشى کرد.

فایەق ه��ەڤ��اڵ 2012/5/11 ڕۆژی پەیوەندییەکانى بەرپرسى مەهدى سۆسیالیست ح��زب��ى س���وری���اى س��ەردان��ى ک��وردس��ت��ان دیموکراتى ک��رد. صینى ک��ۆم��ارى ب��اڵ��وێ��زى ڕەوش��ى لە باسى دا ل��ەدی��دارێ��ک و کوردستان ئ��اب��وورى و سیاسى عێراق و ناوچەکە کردو تیشک خرایە سەر دواین گۆرانکارى و پێشهاتەکان ئەم ئاڵۆزییەکانى گرژى بەتایبەتى دواییەى وواڵتانى عەرەبى لەناویشیاندا خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ەک��ان��ى خ��ەڵ��ک��ى و هێور هەروەها سوریا جەماوەرى کێشەو کردنى چارەسەر و کردنەوە

گرفتەکان بەپێویست زانرا کە دەبێت سەرجەم الیەنەکان هەوڵەکانیان بخەن لە پێناو پاراستن و یەکخستنى گەر

خواست و دواکارییەکان . لەتەوەرێکى تردا باس لەو پێشکەوتنە بازرگانییەکرا کە لەکوردستان دا بەدى ئەو لە کرایەوە وەجەخت دەکرێت هەواڵنەى کە کۆمارى صین ناویەتى لە پێناو بەگەرخستنى سەرمایەو ناردنى کۆمپانیا وەبەرهێنەرەکانى بۆ وواڵتى عێراق بەگشتى و هەرێمى کوردستان بەتایبەتی، الى خۆیەوە باڵوێزى صین بەهێزکردنى لەسەر کردەوە جەختى سەرجەم و وواڵتەکەیان پەیوەنى

وواڵتى جیهان وە خۆشحاڵى خۆشى هەرێمى بەرچاوەى پێشکەوتنە بەو سەرجەم لە کە دەربڕى کوردستان

بوارەکاندا بەخۆیەوە بینیویەتی. 2012/5/13 ڕۆژی ترەوە الیەکی لە فایەق هەڤاڵ بەیانی 11 کاتژمێر پەیوەندییەکانى بەرپرسى مەهدی لە پێشوازیکرد »حسدک« سوریاى لێپرسراوی ) ن��ازم سبحی )دکتۆر تورکمانی جەبهەی نوسینگەی عێراقی لە دیمەشق لەو دیدارەدا باس ڕەوشی الو ه��ەردوو پەیوەندی لە بە کوردستان و عێراق و سوریا

گشتىی کرا .

سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702 3 www.jamawarnews.comدیدار

*چۆن کێشەکانى نێوان هەرێم بەغداد هەڵدەسەنگێنیت؟

ئەو کێشانەی هەبوون چارەسەر نەکراوە، دەسەاڵتدارەکەى حزبە ه��ەردوو بەاڵم کوردستان ئەو گرنگییەى ئێستا دەیدەن بۆ چارەسەرکردنى ئەو کێشانە بەڕاستى ئێستا دەک���رد، ن��ەی��ان کاتانە ئ��ەو پێوەدیارە زۆر پەلەى ئێستا خێران، بوو دیار پێوە لەڕابردوودا خەمساردى لەچارەسەرکردندا، کورد لە ڕابروودا بە چارەسەرى خۆى حکومەت تەمابوون لەبەرئەوە خێرانەبوون کێشەکان بکات لە داواکردن و فشار دروستکردن لەسەر حکومەت لەبەر ئەوە کێشەکان ماوەتەوە

هەموو کەڵەکە بوون لەسەر یەک.کەرکوک ب��ۆ مالیکى *س��ەردان��ەک��ەى

لە ڕووى کاتەوە ئیشکالى هەبوو یان مالیکى بۆ نییە بێتە کەرکوک؟

حاڵەکەتێکى بە مالیکى کۆبونەوەى بەاڵم کەرکوکدا، لە دەیبینم ئاساى تەوقیتەکەى نەبوو، باش تەوقیتەکەى کاتێکدا لە کەرکوک هاتە کە مالیکى حکومەتى نێوان لە هەیە گ��رژى کە هەرێمى کوردستان و حکومەتى بەغداد بەشێکیش لە خودى کێشەکەش شارى کەرکوکە لەم کاتەدا کە مالیکى دێت تا ڕادەیەک نەگونجانى پێوە دیارە و گرژى دروست دەکات، بەاڵم لەگەڵ ئەوەشدا قسە کردوێتى ل��ەوێ قسانەشى ئەو مادەى جێبەجێکردنى لەگەڵ گەلێکن 140دا نایەنەوە لەگەڵ ئەوەدا سوربێت کێشەیەدا، ئەو چارەسەرکردنى لەگەڵ زیاتر دەیویست مالیکى قەسەکانى شەقامى عەرەبى بوروژێنێت لە هەرێمى

کوردستان.پەرلەمانى پ��ێ��ش��ووى *ئ��ەن��دام��ان��ى عێراق کوردەکان بەوە تۆمەتبار دەکەن چارەسەرکردنى قەزییەى بەدواى زۆر ئەندام ئایا ن��ەب��وون؟ کێشەکانەوە پەرلەمانەکانیش کەم تەرخەم نەبوون؟

لە م��ن بۆچونى ب��ە کەمتەرخەمى ئێستا ئەى هەبووە الیەکەوە هەموو کەمتەرخەمى نییە زیاتر لە دوو ساڵە ئەندام پەرلەمان هەیە لە عێراقدا یەک چەند لە جگە ن��ەوت��ووە، کەلیمەیان ئەندام پەرلەمانێک ئەوانى تر دانیشتوون سەیر دەکەن، لە ئەندام پەرلەمانەکانى پێشویشدا ناڵێین کەمتەرخەمى نەبووە، درێ���ژاى ب��ە ه��ەب��ووە کەمتەرخەمى دەم لە وت��ەى یەک ساڵە چ��وار ئەو ئەندام تەنها کێشەکە دەرنەهاتووە. پەرلەمانەکان نییە هەموو ئەو کوردانە

بوون کە لە بەغداد بوون.*چارەسەر بۆ ئەو کێشانەى ئەمڕۆ لە

عێراقدا هەیە چییە؟بوونە پ��اب��ەن��د ئ��ەوەی��ە چ���ارەس���ەر بیرکردنەوە هەروەها بەدەستوورەوە، لە ڕاستەقینە دیموکراسێتێکى لە چەند ئەوەیە من بۆچونى بە عێراقدا فیدراڵێتێک دروست ببێت دروست بونى ئەو فیدراڵێتانە لەسەر بنەماى دەستوور کەم کێشەکان ڕادەی��ەک تا دەکات وا سوننە الیەنى ئێستا چونکە ببنەوە، و شیعە کە هەزار و چوارسەد وپەنجا

ساڵە ئەم دوو الیەنە لەیەک دەکوژن و لە کێشەدان ئێستا بەشێک لە کێشەکان ئەم دوو الیەنەیە، بەاڵم بەداخەوە کورد کورد دەبێت تێهەڵقورتاندووە خۆى ملمالنیەى هەڵنەقورتێنیەتە خ��ۆى لەگەڵ ئێمە کێشەى شیعە و سوننە عێراقدا کێشەیەکى نەتەوەییە کێشەى ئەو دوالیەنە کێشەى مەزهەبییە نابێت شێوەیەک بەهیچ کورد سەرکردایەتى

خۆى بخانە الیەنێک لەو الیەنانەوە.دەتوانن عێراق الیەنەکانى *ئایا ل��ەس��ەرۆک دوورب���خ���ەوەن���ەوە مایکى

وەزیران؟وەک یەکێکى ب��ەن الی��ش��ى ئ��ەگ��ەر

جەعفەرى بێتەوە هەر وەک یەک وایە نییە، ت��اک کێشەى ک��ورد کێشەى کێشەى پابەند بونیانە بە دەستوورەوە، گەر مالیکى البەرن و جەعفەرى بهێنن هەردووکیان چونکە وایە، یەک وەک دژای��ەت��ى ک��وردی��ان ک���ردووە، ئەیاد عەالوى سەرۆک وەزیران بوو کێشەکانى و هێشتەوە هەڵپەسێراوى بە کوردى وەزی��ران س��ەرۆک ڕۆش��ت. جەعفەرى کوردى کێشەکانى لەبەرئەوەى بوو ئێستا نا وەالم��ان نەدەکر چارەسەر البەین مالیکى تر جارێکى مالیکییە یەکە، وەک بهێنینەوە تر یەکێکى ڕێکخستنى کێشەى ک��ورد کێشەى

مالیکى البردنى بۆ عێراقە، ئیدارەى لە هەبێت دەن���گ )163( دەب��ێ��ت پەرلەمانى عێراقدا، ئایا کورد دەتوانێت بە کۆبکاتەوە؟ دەنگە )163( ئەو بۆچونى من لیستى عێراقییە لیستێکى تێکەڵەیەک لە پێکهاتووە نییە بتەو هەر کاتێک مالیکى بییەوێت ئەتوانێت ئەو نێوان بخاتە و پەشێوى تەفرەقە دوو لیستەوە هەندێکیان بێالیەن بکات و هەندێکیشیان ڕابکێشێت بەالى خۆیدا، باوەڕناکەم الشبرێت گەر لەبەرئەوە یەکێک دەبێت ئیال هەبێت س��ودى جێبەجێکردنى بە بێت پابەند بێت

دەستوورەوە.

کەرکوک پارێزگاى *ئەنجومەنى ئاسایی بە مالیکى سەردانەکەى لە قەڵەم دەدەن یان پێتان وایە ئاڵۆزییەکى سیاسی زیاترى دروست

کردووە؟ دەت��وان��ی��ن ب��ە ه�����ەردوو دی��و خ��وێ��ن��دن��ەوەى ب��ۆ س��ەدان��ەک��ەى مالیکى بکەین، ئەگەر سەردانەکەى لەگەڵ نەبوایە ه��اوک��ات مالیکى ئێستاى بارگرژیەکانى و ناکۆکى ڕەنگە ب��ەغ��داد و ه��ەرێ��م ن��ێ��وان دابنرایە، ئاسایی بەسەردانێکى بەاڵم لەبەر ئەوەى کاتى سەردانەکە هاوکات بووە لەگەڵ ئەو بارگرژیەى نێوان بەغداد و هەرێم بەجۆرێک لە ناسورشتى بەسەردانێکى جۆرەکان سەیرى ئەگەر ب��ەاڵم دادەن��رێ��ت، ئەوە بکەین کە کەرکوک وەک هەر پارێزگایەکى ترى خاوەنى کۆمەڵێک و نین کەم کێشەى کە کێشەیە

کە دام��ەزران��دن، مەسەلەى وەک هەڵبژاردنى ى 23 ماددەى بەپێی مافە ئەو پارێزگاکان ئەنجومەنى کەرکوک پارێزگاى لەئەنجومەنى مەسەلەى دەگاتە تا سەنراوەتەوە و ن��ەوت پ��ااڵوگ��ەى فڕۆکەخانەو ئ���اوەڕۆى کەرکوک ئ��اوو پ��رۆژەى هەموو شارەکە، پالنى ماستەر و تر کێشەى کۆمەڵێک ئ��ەم��ان��ەو گرنگن پرۆژەى هەموویان کە هەن لەو ه��ەب��وو ب���ەوە وپێویستیان کەلە بکرێنەوە یەکالى سەردانەدا حکومەتى وەزارەتەکانى بەرنامەى جێبەجێ دەب���وای���ە ف��ی��دراڵ��دا نەکراون جێبەجێ بەاڵم بکرانایە، جگە ماونەتەوە بەهەڵواسراوى وە ئەگەر سیاسیەکەش کێشە ل��ە بگرتایەتەوە ئەمانەى سەردانەکە لەبەر ب��ەاڵم دەب��وو، ئاسایی زۆر ئەو لەگەڵ ب��وو ه��اوک��ات ئ��ەوەى

خوێندنەوەى ئێستادا بارگرژیەى سەردانەکەى کە ک��را بۆ ئ��ەوەى بوو خ��راپ مەسیجێکى مالیکى و شارى 140 م��اددەى و کرود بۆ

کەرکوک.مالیکیدا سەردانەکەى لە *ئایا پێدانى م��ەس��ەل��ەى ک��ەرک��وک ب��ۆ پارێزگاکە بە زیاتر دەس��ەاڵت��ى چارەسەر کرا وە هەڵوێستى مالیکى

چی بوو بۆ ماددەى 140؟هاتۆتە کاتێک ه��ەر مالیکى لە نکوڵى ک��ەرک��وک پ��ارێ��زگ��اى ماددەى 140 نەکردووە و ووتویەتى بکرێت دەبێت جێبەجێ مادەیەکەو ڕاى گەڕاویشتەوە کە تەنانەت شانى لەسەر ئ��ەوەى گەیاندووە کردووە تەواوى ماددەکە بۆ ئەوە و لەپەرلەمان و الى سەرۆک کۆمار کە مەسەلەى ب��ەاڵم م��اوەت��ەوە، کەم و گ��وزارى خزمەت کێشەى

و هەیە پارێزگاکەدا لە کورتى و زیاترە بەدەسەاڵتى پێویستمان هەیە ئەوەمان کێشەى ئێمە بەڵێ دەکرێت فیدڕاڵدا حکومەتى لەگەڵ ئەو بۆ کەرکوک مالیکى هاتنى بە لە بەاڵم بکرێن، چارەسەر کێشانە سەردانەکەى سیاسیەکەوە ڕووە و کرا بۆ ترى لێکدانەوەى مالیکى ئەو بارگرژیەى دروست کرد، بەاڵم مالیکى سەردانەکەى تێکڕاى بە گۆڕانکاریەک هیچ ک��ەرک��وک ب��ۆ لەسەر ئەرزى واقیعدا لە پێکهاتەى و ئەمنى تەشکیالتى و کەرکوک نەکراوە فەرمانگەکاندا و دەسەاڵت ئاستەنگێکیش ه��ی��چ ه����ەروەک ئەو بوترێت کە نەکراوە دروس��ت دروستى مالیکى ئاستەنگانەى هاتنەکەى سایەیەى لە و کردوون بەاڵم ب��ووە، دروس��ت مالیکیەوە لە مەسەلەکەیان ڕاگەیاندنەکان

نیشانداو زیاتر زۆر خۆى قەبارەى مالیکى هاتنەکەى دەڵێم بۆیە پێویست بوو بۆ یەکالى کردنەوەى ئ���ەو ک��ێ��ش��ە ک��ارگ��ێ��ڕی��ان��ەى کە کەرکوک هەیەتى، بەاڵم بەهۆى ئەو بارگرژیانەى نێوان هەرێم و بەغداد لێکدانەوەیەکى ترى بۆکراو خەڵکى بەداخەوە کردووە لەسەر قسەیان لەسەر قسەیان خەڵکانێک دەڵێم هیچ کە ک��ردووە مەسەلەیە ئ��ەو شارەزاییەکیان نییە لەسەر ڕەوشی ئەو ناو پێکهاتەکانى و کەرکوک

شارە و ژیانى شارەکە.*دەوت����رێ����ت م��ال��ی��ک��ى ب���ڕی���ارى ح���وڕی���ە ف���ڕۆک���ەخ���ان���ەى داوە ف����ڕۆک����ەخ����ان����ەی����ەک����ى وەک ه��اوک��ات و بهێڵێتەوە س��ەرب��ازى ف��ڕۆک��ەخ��ان��ەی��ەک��ى م��ەدەن��ی��ش لە تا بکرێت دروس��ت کەرکوک ش��ارى

چەند ئەوە ڕاستە؟هەرگیز ح��وڕی��ە ف��ڕۆک��ەخ��ان��ەى سەربازى فڕۆکەخانەیەکى وەک بکرێتە کە دراوە بڕیار نامێنێتەوە ئەگەر مەدەنى فڕۆکەخانەیەکى فڕۆکەخانەیەکى نەکراوەتە ئێستا کردەوەیەکى هیچ بەاڵم مەدەنى،

نادرێت ئەنجام تیادا س��ەرب��ازى کەرکوک پۆلیسى ئێستاشدا لە کاتەى ئەو تا دەک��ات چاودێرى فرۆکەخانەکانى بە تایبەت پۆلیس بۆ فیدڕاڵەوە حکومەتى لەالیەن دادەن��رێ��ت ب��ۆ پ��ارێ��زگ��ارى ک��ردن کردنەوەى مەسەلەى ب��ەاڵم لێی، دەرکدنى و مەدەنى فڕۆکەخانەى بڕیارى فەرمى بۆ ئەو فرۆکەخانەیە ئەمانە هەندێک ڕێوشوێنى تایبەتین

کە هێشتا ماون.هەرێم بە مەسەلەى چەند *ت��ا ک���ردن���ى پ���ارێ���زگ���اى ک���ەرک���وک ل��ەن��او پ��ێ��ک��ه��ات��ەک��ان��ى ک��ەرک��وک ق��س��ەى ل��ەس��ەر دەک��رێ��ت ئ��ای��ا لە باسە ئ��ەو مالیکیدا کۆبوونەوەى

هاتۆتە پێشەوە؟ م��ەس��ەل��ەى ب��ە ه��ەرێ��م ک��ردن��ى کە الی��ەن��ە ی��ەک تەنها ک��ەرک��وک دەک��ات��ەوە ل��ەس��ەر جەختى زۆر هەندێک تورکمانیە الیەنى ئەویش کردووە داوای��ان تورکمانى الیەنى بێت، سەربەخۆ پارێزگایەکى کە لەالیەن شێوەیەک هیچ بە ب��ەاڵم نەکراوە باس ترەوە پێکهاتەکانى و نەبۆتە خواستێکى ئەو الیەنانە.

ڕەئوف عوسمان، ئەندامى پێشووى ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

پابەندبوون بە دەستوور چارەسەری کێشەکانی عێراق دەکات

ئەحمەد عەسکەرى، ئەندامى ئەنجومەنى پارێزگاى کەرکوک:

تەنها الیەنی تورکمانی جەخت لەسەر بەهەرێم کردنی کەرکوک دەکاتەوە

دیمانە: ~

دیمانە: عومەر عوبدوڵاڵ

ئەندامى ع��وس��م��ان، ڕەئ���وف نوێنەرانى ئەنجومەنى پێشووى تایبەتى دی��دارێ��ک��ى ل��ە ع��ێ��راق سەر تیشکدەخاتە ~دا ئەو قەیرانانەى کە ئێستا عێراقى ئاماژە ناوبراو و پێداتێدەپەڕێت بەوە دەکات »بۆ البردنى مالیکى لە هەبێت دەنگ )163( دەبێت کورد ئایا عێراقدا، پەرلەمانى دەنگە )163( ئ��ەو دەت��وان��ێ��ت کۆبکاتەوە بە بۆچونى من لیستى نییە بتەو لیستێکى عێراقییە هەر تێکەڵەیەک لە پێکهاتووە کاتێک مالیکى بییەوێت ئەتوانێت نێوان بخاتە پشێوى و تەفرەقە هەندێکیان لیستەوە دوو ئ��ەو هەندێکیشیان و بکات بێالیەن

ڕابکێشێت بەالى خۆیدا

لەئێستادا کەرکوک بۆتە چەقی چاوتێبڕینی چاودێرانی سیاسی و کشانەوەی ڕاگەیاندن کەناڵەکانی تر ئەوەندەی ئەمریکا هێزەکانی بۆ جیای تێڕوانینی و لێکدانەوە

شاری کەرکوک دروستکرد.ئەندامى عەسکەرى، ئەحمەد لە کەرکوک پارێزگاى ئەنجومەنى دیدارێکى تایبەتى ~ دا ئاماژە بەوە دەکات »مالیکى هەر کاتێک هاتۆتە پارێزگاى کەرکوک لە ماددەى 140 نەکردووە نکوڵى دەبێت مادەیەکەو ووتویەتى و

جێبەجێ بکرێت«. دەک��ات ئ��ەوە بۆ هێما ناوبرا تەنها »بە هەرێم کردنى کەرکوک لەسەر جەختى تورکمان الیەنى

دەکاتەوە«.

بۆ البردنى مالیکى دەبێت )163( دەنگ هەبێت لە

پەرلەمانى عێراقدا، ئایا کورد دەتوانێت ئەو )163( دەنگە

کۆبکاتەوە؟

بەهۆی سەردانەکەى مالیکى بۆ کەرکوک هیچ گۆڕانکاریەک لەسەر ئەرزى واقیعدا لە پێکهاتەى کەرکوک

و تەشکیالتى ئەمنى و دەسەاڵت و فەرمانگەکاندا نەکراوە هەروەک

هیچ ئاستەنگێکیش دروست نەکراوە کە بوترێت ئەو ئاستەنگانەى مالیکى

دروستى کردوون

www.jamawarnews.com 4 سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702

مێژوونوسى فەڕەنسى )گۆستاف لۆبۆن( کە بە دامەزرێنەرى زانستى دەروونناسى جەماوەرى دادەنرێت بە بەناوبانگەکەیدا کتێبە لە )سایکۆلۆجیاى ناونیشانى ج��ەم��اوەر( دەڵ��ێ��ت: »ج��ەم��اوەر ه��ەم��ی��ش��ە پ��ێ��وی��س��ت��ى ی��ەو ک��ەس��ان��ەی��ە ک��ە ڕاب��ەرای��ەت��ی��ان لێبکەن، پارێزگاریان و بکەن ڕەعیەتەیە ئەو جەماوەر چونکە ک��ە ن��ات��وان��ێ��ت دەس��ت��ب��ەردارى

سەرکردەکەى بێت«. جەماوەرو دی��اردەى دەرکەوتنى ک���اری���گ���ەری���ەک���ان���ى ل��ەس��ەر سیاسى ژیانى گۆڕانکاریەکانى سەرهەڵدانى لەگەڵ بوو هاوکات ئەوروپا جەماوەریەکانى شۆڕشە ل��ە س���ەدەى ه��ەژدەی��ەم��دا وەک

شۆڕشى و بەریتانیا شۆڕشى ئ��ازادى لەپێناوى کە فەڕەنسا ب��ەرپ��اب��وون س��ەرب��ەس��ت��ی��دا و سیستمێکى ل��ەئ��ەن��ج��ام��دا و ک���ۆم���ەاڵی���ەت���ى ع���ەق���اڵن���ى و پێشکەوتووى نوێ لەپشت دیوارە پۆاڵینەکانى کەنیسەوە لەدایکبوو ئەوروپیەکانى کۆمەڵگە ک��ە گەیاندە ئەم ئاستە گەشەسەندووە

پێشکەوتووەى ئێستا. لەکاتى جەماوەر پێیوایە لۆبۆن هەڵچوونیدا ناتوانێت بەشێوەیەکى بەڵکو بیربکاتەوە، عەقاڵنى دەکەوێتە ژێر کاریگەریەکى قووڵى بابەتیەکانەوە، و خۆیى هۆکارە بزانێت ئ���ەوەى ک��ات��ەش��دا ل��ەم گەورە دەبێتە بکات ئاراستەیان لەکاتى ج��ەم��اوەر ل��ەس��ەری��ان. وەکو تووڕەبوونیدا و ڕاب���وون ت��اوان��ک��ارى و ل��ێ��دێ��ت شێتى دەردەچ��ێ��ت، یاسا ل��ە دەک���ات پ���ەالم���اردەدات و دەک��وژێ��ت و لە جەماوەر دەک��ات. تااڵنکارى باروودۆخێکى ب��ەردەوام��ب��وون��ى چەقبەستووى تاقەتپڕوکێن بێزارو بەڵێنانە ل��ەو دەب��ێ��ت، ت���ووڕە بەدى هەرگیز کە دەبێت پەست زۆر دواى سااڵنێکى بۆیە نایەن، لە چۆکدادان و ڕازیبوون بە ئەمرى واقیع تووڕەیەکەى دەتەقێتەوە و

کۆنترۆڵ ناکرێت. زۆرب������������ەى ل���ێ���ک���ۆڵ���ەرە هیچ پێیانوایە سۆسیۆلۆجیەکان

ج��ەم��اوەرێ��ک ب��ەب��ێ س��ەرک��ردە بەردەوام جەماوەرێکى ناتوانێت و زیندوو بێت، بە پێچەوانەشەوە جەماوەر بێ سەرکردەیەکى هیچ بوونى نیە، ئەگەر هەشبێت هیچ پێگە و قورساییەکى نیە، چونکە سەرکردە نیە. لەپشت خەڵکى هێزو بەکارهێنانى ب��ە ه��ەی��ە داپڵۆسین دەسەاڵتى خۆى بەسەر چۆکى و دەسەپێنێ جەماوەردا پێدادەدات و بەرەو دیکتاتۆریەت هەنگاو دەنێت، سەرکردەش هەیە شۆڕشگێڕانەى مێژووى لەڕێگەى خۆشەویستى بەدەستهێنانى و ک��اری��گ��ەرى ج��ەم��اوەرەک��ەى و و دەسەپێنێ خۆى کەسێتیەوە دەسەاڵت لە مانەوەى بە درێژە دەدات. ئالێرەدا سەرکردە دەبێتە جەماوەر پاڵەوانى بە و کاریزما

ناودەبرێت. لێرەدا پرسیارێک دێتەگۆڕێ: ئایا هاوکێشەکە ه��ەردووالى دەکرێت )س��ەرک��ردە و ج��ەم��اوەرەک��ەى( ئایا جیابکرێنەوە؟ یەکترى لە ناهۆشیارى لەکاتى ج��ەم��اوەر سیمبوڵێک ل��ە هەڵچوونیدا و دەگەڕێت کە شانازى پێوە بکات و پێبکات ت��ەواوى متمانەى و بیکاتە سەرچاوەى هێزى خۆى؟. لەوانەیە وەاڵمى ئەو پرسیارە لە باوى کەلتورى شێوازى و جۆر دواکەوتوودا کۆمەڵگەیەکى ناو بدۆزینەوە کە بەهۆى دواکەوتوویى

خۆشباوەڕیەوە و نەهامەتى و ڕێگەى بە درووستبوونى حوکمێکى سەرکردەیەکى و تۆتالیتارى داپڵۆسێن و گەندەڵ داوە. هەموو ژینگەیەکى لە فاکتەرانە ئ��ەم گەشەکردنى بۆ هەڵکەوتوودا مەیلدار و کاریزمى سەرکردەى ب��ۆ دی��ک��ت��ات��ۆری��ەت ه��ۆک��ارى سیماو پێگەیاندنى لە سەرەکین سەرکردەیەکى تایبەتمەندیەکانى

یاخى لە جەماوەر. ئاڵۆزى پەیوەندى ڕاستیدا لە هەمیشە دەسەاڵت و تاک نێوان ناهاوسەنگە، پ��ەی��وەن��دی��ەک��ى هاوسەنگ پەیوەندیە ئەو چونکە هیواى تاکەکان بەرامبەریەى و لەسایەى تەنها دەخ���وازن ب��ۆ )تۆباوى( میسالى سیستمێکى ئ��ەوەى وەک دێ���ت، ب���ەدى دا لە هۆبز ت��ۆم��اس و ئ��ەف��الت��ون باسى ئەندێشەیەکەیاندا کۆمارە

لێوە دەکەن. بوارێک هێشتا سەردەمەدا لەم پەیوەندی درووس��ت��ب��وون��ى ب��ۆ تەندروست و تاڕادەیەک هاوسەنگ ل��ە دەوڵ��ەت��ان��ى دی��م��وک��رات��ى و س��ۆس��ی��ال دی��م��وک��رات��ی��ەک��ان��دا ماوەتەوە و شیرازەى تێکنەچووە، ن��م��وون��ەش��م��ان دەوڵ���ەت���ان���ى خ��ۆرئ��اواى و ئەسکەندەنافیە لە ت��اک تێیاندا کە ئەوروپایە چ��وارچ��ێ��وەى پ��ەی��ڕەوک��ردن��ى یاساکاندا هەست بە هاواڵتیبوونى

لە پارێزگاریکردن و ڕاستەقینە لەوێ بۆیە دەک���ات، مافەکانى و ئ��ارام بوونەوەرێکى جەماوەر بەدەگمەن زۆر و لەسەرخۆیە لەکاتێکدا ئەویش هەڵدەچێت بزانێت مافەکانى پێشێل و زەوت دەکرێت و ئەتەکێتى هاواڵتیبوونى

لێ دەشێوێنرێت.خ��ۆره��ەاڵت کۆمەڵگەکانى ل��ە و خ��ۆره��ەاڵت��ى ن���اوەڕاس���ت و پەیوەندیە ئەمجۆرە ئەفەریقاشدا تەندروست و سەقامگیرەى نێوان بەڵکو نابینى، دەسەاڵت و تاک مرۆڤ ئابڵۆقە و لە هەمووالیەکەوە لە زۆرێ���ک و ک���راوە تەنگەتاو زەوتکراوە لێ مافەکانى باهاو بەڵکو نابینرێت، ڕەوا پێى و نان پەیداکردنى بەدواى ڕاکردنى پێویستیەکانى دابینکردنى و لە بیر وای��ک��ردووە خێزانەکەى ب��اس��وخ��واس��ى ه��اواڵت��ی��ب��وون و نەکاتەوە، سەرەکیەکانى مافە دەکرێت خۆى ناچار ئەنجامدا لە دژوارەدا واق��ی��ع��ە ئ��ەو ل��ەگ��ەڵ کارێکى بە گۆڕینى و بگونجێنێ ئەستەم و نەشیاو بزانێت، بەڵکو دەک��ات داواى کە شتێک تەنها پاراستنى ئاسایشى ژیانى خۆى و چونکە خێزانەکەیەتى، ئەندامانى کەسێکى واه��ەس��ت��دەک��ات ئیتر و پ��ەراوێ��زخ��راوە و بێدەسەاڵت لە گۆڕانکاریەک هیچ ناتوانێت ژیانى خۆى و کۆمەڵگەکەیدا بکات.

گەنجانى لە ژماریەک سااڵنە زانکۆ ل��ە ب��ڕوان��ام��ە خ���اوەن و دەردەچ��ن پەرمانگاکان و ناو کۆمەڵگا ساڵ دەگەڕێنەوە بەساڵ ڕێژەى دەرچوانى زانکۆ

زیاتر دەبێت و زۆر لەو دەرچوان بە بێکار و بە بێ موچە دەبن ناخۆشتر هەموو لە ئێستاش ئ���ەوەى دەرچ����ووى زان��ک��ۆ و ساڵ ی��ەک دەبێت پەیمانگا ڕێگەى و دابنیشێت بۆخۆى دامەزراندن فۆڕمى پێنادرێت بینى ئەمەمان بکاتەوە پڕ ئەمە ڕاب�����ردوودا، ساڵى ل��ە ئ��ەگ��ەر چ��ى ج��ۆرێ��ک ل��ە کار بۆ ژماریەکى زۆر ئاسانى کرد دان��ەم��ەزراوى دەرچ��وان��ى لە س��ااڵن��ى ڕاب���ردوو ب��ۆ ئ��ەوەى بۆ هەبێت زیاتریان چانسى بکەوێت کاریان دەست ئەوەى ببنە واتە گشتیدا کەرتى لە بەاڵم حکومەت، خۆى موچە کارێکى تریشەوە لەالیەکى سلبییە بۆ ئەو دەرچوانەى لە پێویستى حکومەت کاتێکدا بە پسپۆڕییەکانیانە و نەتوانن

دامودەزگاکانى لە دابمەزرێن حکومەت، ئەمەش هۆکارەکەى دیاریکردنى بۆ دەگ��ەڕای��ەوە پلەى دامەزراندن کە لە ساڵى هەرێمى حکومەتى ڕاب��ردوودا ه���ەزار )25( ک��وردس��ت��ان ڕاگەیاند دام��ەزران��دى پلەى ب���ۆ ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان ل��ەگ��ەڵ ئ��ەوەش��دا ژم��ارەی��ەک ڕابردوو سااڵنى دەرچوانى لە دەست کاریان و دان��ەم��ەزران گشتیدا کەرتى لە ن��ەک��ەوت هەندێک ئێستا ب��ەج��ۆرێ��ک پسپۆڕییەکانى دەرچوانە لەو خۆیانیان لە بیر چووەتەوە کە ئەمە نائومێدى دروست دەکات و زان��ک��ۆ دەرچ���وان���ەى الى پەیمانگا لە هەرێمى کوردستان لەبەرامبەر حکومەت دەکرێت دان��ەم��ەزارن��دن��ى دەرچ��وان��ى بۆ کاریان پەیمانگا و زانکۆ

و کەرتى گشتى لە بدۆزێتەوە هەروەها ئەو بیمەى بێکارییەى کە دایناوە بۆ ئەو دەرچوانەى کە دان��ەم��ازراون زی��ادى بکات شایستە شێوەیەکى ب��ە ت��ا ب��ژی��ن، گ��ەر ح��ک��وم��ەت ئەم دەرچوانى گەورەیەى گرفتە زانکۆ و پەیمانگاکان چارەسەر سلبى ک��اری��گ��ەرى ن��ەک��ات و خوێندکاران لەسەر دەبێت و زانکۆ دەرچوانى و گەنجان ڕێژەى سااڵنەش پەیمانگاکان الى بێکارى و دانەمەزاراندنى گەر دەبێت، زی��اد دەرچ���وان هەنگاى پەرلەمان و حکومەت جدى بۆ چارەسەرکردن نەنێت لە دەبێت گەورەتر گرفتەکە حکومەتى 2012دا بوودجەى )17( ک��وردس��ت��ان هەرێمى ه���ەزار پ��ل��ەى دام��ەزارن��دن��ى بە ب��ەب��ەراورد ئەمە ڕاگەیاند

ه��ەزار )8( ڕاب���ردوو ساڵى کەمترە دام���ەزران���دن پ��ل��ەى 2012 ب��وودج��ەى لە ک��ەوات��ە دەرچوان سەرجەم ناتوانرێت

دابمەزرێنرێت. بۆیە دەکرێت لە گفتوگۆکردنى پەرلەمانى 2012دا بوودجەى ک��وردس��ت��ان ب��ڕی��ار ل��ەس��ەر دامەزراندن پلەى زیادکردنى و کوردستان هەرێم لە بدات بۆ بکات زیاد بیکارى بیمەى دانامەزرێن کە دەرچوانى ئەو هانى ح��ک��وم��ەت ه���ەروەه���ا کەرتى گشتى بدات بۆ ئەوەى دەرچوان لەو زۆر ژمارەیەکى بکەویت دەست کاریان بتوانن الیەکى ترەوە حکومەت گرنگى کارگەى ک��ردن��ەوەى بە ب��دات خستنەسەر بۆ ج��ۆر ج��ۆراو تا گشتى بە گەنجان ک��ارى

گەنجان ببنە خاوەن کار.

کاری میدیایی الی کورد دەگێڕنەوە و دەڵێن جارێکیان ’’ئاغایەک و خ��ۆی گوندەکەی نێوان پ��ردی لەسەر گوندەکەی ئەو بەری پیاوێک دادەنێت تا لە شەالقێکی کەسێکدا هەر پەڕینەوەی کاتی لێبدات و پارەیەکی وەک سەرانە لێ بسەنێت. دوای ماوەیەک لەو ڕووداوە خەڵکی هەردوو کۆدەبنەوە و دەردەبڕن ناڕەزایی گوندەکە کە لێدەکەن، سکااڵی و ئاغا الی دێنە و ئاغاش دان��اوە. لێدانیان بۆ پیاوێکیان بۆ کە لێیان نزیک دەبێتەوە، پێیان دەڵێت بۆ دەنگ یەک بە ئەوانیش دەوێت؟ چیترتان بۆ دان��اوە پیاوت یەک تۆ قوربان دەڵێن: تێهەڵدانمان، یەک پیاو کەمە و لە پەڕینەوە زۆر دوامان دەخات، داوات لێدەکەین بۆمان زیاد بکە، با زۆر لە نۆبەدا نەوەستین و زوو

بپەڕینەوە‘‘. لە پەراوێزی ئەو ڕووداوەی سەرەوە، دەکرێت بگەینە ئەوەی، کە ئەو کارەی گۆڤاری چرپە لە باڵوکردنەوەی ووتارێکی )هەڵمەت ناوبانگ بۆ ئەگەر ئەنجامیدا، گ���ۆران(دا ئەو بۆ پەالماری نەبوبێت، دەرکردنی خۆی جۆرە کارەیدا، لەکاتێکدا زۆر باش دەیزانی، کە بەوە توڕەیی مامۆستایانی ئایینی ئیسالم بەرز لێ موسڵمانی ک��وردی هاواڵتیانی و گۆڤارەکەی لەالیەک دواج��ار و دەبێتەوە ئەندامانی دی لەالیەکی دادەخ��رێ��ت. پێ لێدان بەر بابەتەکە نووسەری و گۆڤارەکە نەپرسین: بۆ ی��ان دەک���ەون؟ ئ���ازاردان و پرسە پەالماردانی کە نەیاندەزانی، بۆ ئەی ئایینیدا کۆمەڵگایەکی لە ئایینییەکان گەلێک هەستیار و مەترسیدارە؟ یان نەخێر وەک بەاڵم دەزانی، ڕاستیانەیان ئەو خۆی تا کرد، بەو حەزیان گوندەکە هاواڵتیانی

دووچاری ئەو کاردانەوەیە ببن!لەوەش دەکرێت ڕووداوە لەو بەدەر کۆمەڵگای زەقی هەڵەیەکی کە بپرسین، بووە، میدیایمیان کاری هەڵە بە کوردیمان وە گەر نا بۆ دەبێت هەر تاکێکی ڕۆژنامەوانی نەخوێندبێتەوە، کوردی کۆمەڵگای واقیعی وا هەر ماوەیە و پەالماری کارێکی وا بدات، ناسنامەی و خۆیی بۆ زیان بە دواجار کە نەتەوەکەی بشکێتەوە؟ یان بە دیوێکی تردا میدیاکارانی و ن��ام��ەوان ئەگەر ڕۆژ دەبێت بۆ بن، خوێنەوار خەڵکانی ئێمە ئەو ڕاستییە نەزانن، کە پەالماردانی پرسی هۆزایەتی و ئایینی کۆمەڵگایەکی بۆ ئایین و قورس کارێکی ک��ورد، وەک خێڵەکی و باجەکەشی گەورەیە؟ ئەمەو ئەی بۆ دەبێت ئەگەر نەگەیشتبن، کە دواجار ڕاستییە بەو خوپیشاندانی ج��ۆرە لەو ڕووداوێ��ک��ی هەر لێکەوتبێتەوە، ئەوا لەسەر ئەوانەی دووچاری میدیاکاران ب��وون، خۆپیشاندانەکە باجی بەو ئ��ەوان یان ب��وون؟ ڕۆژنامەوانەکان و و کورد ناسنامەی وویستوویانە کارانەیان حکومەتەکەی بخەنە ژێر پرسیارەوە و دواجار ئەوە بە ڕای گشتی جیهانی و واڵتانی نەیار بە کورد بڵێن، کە کورد نەوەک هەر توانای دەس��ەاڵت��دارە لە بەڵکو نییە، خۆڕێبەری دیکتاتۆرەکانی مێژوو دیکتاتۆرترە ئەگەر بە دەسەاڵت بگات ئەوەش تاوانێکە دەرحەق بە

کورد و ناسنامە و مێژووەکەی کراوە. ئەی بۆ نەپرسین: ئەگەر کاری میدیایی کۆمەڵگا و خێزان و تاک بە خزمەتکردنە پای لە بوونی ئەی نەبووبێت، دەوڵەت و پرسیارەیە، ئەو ئەمە بووە؟ بۆچی و چی

دەکرێت هەر تاکێک وەاڵمی بداتەوە.

د. كەیوان ئازاد

KaiwanAzad@yahoo.com

سابیر عەبدوڵاڵ کەریم

ئیبراهیم مەحمود

بیروڕا

ه‌کانوویی

مێژهه‌ڵه‌‌

گەلی ئ��ێ��م��ەى س��اڵ��ە دەی����ان هەڵە باجی عێراقدا لە ک��ورد بە یان دەدەین سیاسییەکانمان توانیوە نەمان دیکە شێوازێکى ک��ات و وەک خ��ۆى ڕەچ����اوى جواب و بکەین زەم��ەن و هەل ساتى و کات لە بین دەرەوەى خ��ۆی��دا ب��ە ت��ای��ب��ەت ل��ە دواى پرۆسەى ئازادى عێراق و لە بەر یەک هەڵوەشاندنەوەى ئەو واڵتە بە دامودەزگاکانیەوە گشت بە سوپاشەوە . لە ڕاستیدا لەدواى لەسەر و بەعس ڕژێمى ڕوخانى و دار و )ص��دام( البردنى کار دەستەکەى لە الیەن ئەمەریکا و

هاوپەیمانەکانیەوە . هیچ شتێک دەوڵ��ەت��ى ن��اوى ب��ە ب��وو نەما عێراقەوە . جگەلە کوردیش هیچ

و س��از و تەیار نەبوو هێزێک ئامادەبێ لەسەر ساحەى سیاسی ئەرزى لەسەر کاتەدا لەو عێراق واقع ئەکرا وەک کورد بە تایبەت سیاسیەکەى س��ەرک��ردای��ەت��ی��ە مامەڵەیەکى واقعی و تەندروست و ژیرانەى لەگەڵ هەل و کات و بەرامبەر بکردایە سەردەمەکەدا دەرەوەى ج��واب و ع��ێ��راق ب��ە کات و زەمەن و هەلەکە بوایە لە کاتى خۆیدا نەک بە پێچەوانەوە حوکمى لە ساڵ )21( پاش لە هاتنە و هەڵبژاردن و خۆجەى کایەى حوکمەت و پەرلەمان و ئەو کۆمەڵێک بە کە کیانەى نیمچە وەک ئیداریشەوە کوڕی و کەم ئەمرى واقع هاتبووە دامەزراندن نێودەوڵەتیشی سیمایەکى و وەرگ��رت��ب��وو ن��ەدەب��وو ب��ە بێ کون )بە و گەل بۆ گەڕانەوە گەڕانەوە بڕیارى فەیەکونێک( بدرێت بۆ ژێر سێبەر و باوەشی گەلەکەمان کە عەرەبی عێراقی ئەو حوکمڕانانى س��ای��ەى ل��ە عێراقەدا. سەدان کاریسە و ماڵ سەر بە ک��ارى ک��اول و وێرانى بوو هێنایان کوردستاندا و گەل

پێشکەوتوو مەبەستەش ئەو بۆ ت��ری��ن چ��ەک��ى ک��ۆم��ەڵ ک��وژی هاواڵتیانى بە بەرامبەر سەردەم دەیان بەکارهێنراو گەلەکەمان لەبۆتەى میللەتەکەمان ویست ئێستاشی بتوێننەوە عەرەبیدا بەحوکمەتەکەى بێت لەگەڵدا دواى )صدام( یشەوە کەلە پاش )9( ساڵ لە حوکمڕانى ئەوانیش ڕەفتارەکانیان و کردەوە و کار ئەوەمان پێ دەڵێن و وەک مانگى ڕوون بەشەو دیارە و بە دەست ئیشارەى بۆ دەکرێت. گەر بۆیان ڕێک بکەوێ و سەر بگرێت هەمان و هەیە سیاسەتیان و بۆچوون و ڕاستی بۆ دەک��ەن پەیڕەوى پەیوەست ئ��ەم��ەش دروس��ت��ى نەبوونى سەرانى دەوڵەتى عێراقی جێ جبە و دەستوور بە ئێستا دەستووریەکان خاڵە نەکردنى کە )140( م��ادەى تایبەت بە خۆى لە ئاسایی کردنەوە و هێور کردنەوەى ناوچە جێ ناکۆکەکان و )کەرکوک وەک دەبینێتەوە ناوچەکانى باقی و خانەقین( دیکەى کێشە لەسەر و خۆ الدان وەک دیکەى یاسای چەندین لە بودجە و غاز و )نەوت یاسای چەندین لەگەڵ پێشمەرگە( و یاسا و بڕگەى دیکەى گرنگ کە

خۆیانى ل�ێ دەدزنەوە و کاتى ل�ێ هەل و چاوەڕوانى دەکەن بەڕێ و کەوتنە سەر پێى حوکمەت و بەهێز بوونى سوپا و بە بەرنامە دەک��ەن مەبەستە ئ��ەو بۆ ک��ار و بۆنەیەکدا لە و ڕۆژە هەر و سوپا سوچێکى بیانوویەک بە گەلەکەمان پیشانى هێز و سڕینەوەى لە ب��اس و دەدەن و کەرکوک بوونى کوردستانى کێشە دیکەى ناوچەى چەندان هەرێم سەر نەگەڕاوەى لەسەرى دەک��ەن، بە داخ��ەوە زۆر جاران لەڕابردوو دەرس ک��ورد ئێمەى توانیوە ن��ەم��ان و وەرن��اگ��ری��ن ئایندە بۆ دەستمان بیکەینەوە ک���ردووە واى ئ��ەم��ەش ه��ەر و کەنەتوانین ڕەچاوى بەرژەوەندیە نیشتمانى و نەتەوەییەکان بکەین و زۆر کاتیش بەرژەوەندى گشتى نیشتمانى و نەتەوەییمان کردووە حزبی بەرژەوەندییە بەقوربانى نازانرێت ئیدى کاتییەکان و پێنەگەشتوى و نەفامى لەکاڵ لە ی��ان ب��ووە سیاسیەکانمان باجەکەى ئێستا کە نەزانینیان تارمایی بەدی دەکرێت. پەندێکى )س��وار دەڵ��ێ��ت هەیە ک���وردى یان س��وار( بە نابێ تانەگلێ )م��اران دەڵ��ێ دیکە پەندێکى

بازەڵەش بەنە لە دەبێ گەستە کورد وەک چەندە هەر سڵبکا( چەندان جار گالیشین نەبووین بە سوار چەندین جار مار گەستینی هاوشێوەکانى ل��ە سڵمان و تێکشکانى نمونەى نەکردەوە. ش��ۆڕش��ی )ش��ێ��خ��ی ن��ەم��ر( و )کۆمارى مهاباد( و )پەیماننامەى جەزائیر( و )نسکۆى شۆڕش( و ماران گەستەیشمان لە ئەنفال و کیمیا باران و کوشتنى بە کۆمەڵ و شار و گوند کردنى ک��اول و چەندانى و کۆمەڵ بە ک��ۆڕەوى پەند و دەرس نازانرێت دی، و گالنەکان گشت لە وەرگرتن زامدارى مان لە گشت گەستنەکان هۆکارەکان لە چی دایە، یا خود کورد هەر خۆى وایە ڕابردوو زوو دەربەستى بە و دەکات یاد لە کورد واقعدا لە و نیە ئایندەوە پێشوەخت پالنى و بینە کورت و درێژ خایەنى بۆ هەل و کات و مەودوا لە گەر نیە. زەمەنەکان ک���ورد ب��ە ت��ای��ب��ەت ڕێ��ب��ەران��ى سیاسی بەتەنگ ئایندەوە نەیەن و نەگرن بەرچاو لە ڕاب��ردوو و زەمەن و کات و هەل ڕەچ��اوى وەک خۆى نەکەن. ئەوا لە ئێستا بە دواوە خوا ڕەحم بە ئایندەمان

بکات.

بە تەنگ ئایندەوە نین

محەمەد حمە حەسەن

کاریزما و سایکۆلۆجیاى جەماوەر

پێویستە لە بوودجەى 2012 پەرلەمان پلەى دامەزارندن زیاد بکات

سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702 5 www.jamawarnews.com

الیەنی ئابووری و نەگونجاندن لە نێوان دوو کەسدا هۆکارە بۆ

خوسوتاندنهۆکارى ل��ەب��ارەى س��االر ئەحمەد خۆسوتاندن وت���ی: خ��ۆس��وت��ان��دن دوالی���ەن���ەی���ە، الی��ەن��ێ��ک��ی��ان ب��ارى ئ���اب���ووری���ەو الی��ەن��ەک��ەى ت��ری��ان کەسدا، دوو نێوان لە نەگونجاندنە

ئافرەتەکە ج��ار هەندێک بەمەش ئەمە خۆسوتاندن، بەر دەباتە پەنا ساالرییەى پیاو کلتورە لەو جگە باوە، کوردەواریدا کۆمەڵگەى کەلە لێرەوە ئافرەت ناتوانێ خاڵى الوازى خۆى کۆنترۆڵبکات، بۆیە هەڵچونێک بەر دەباتە پەنا دەبێت و دروس��ت

ئەوکارە. لەپشت پیاو پێیوایە عەلی محەمەد چونکە ئافرەتانەوەیە، خۆسوتاندنى نەکات، نابەجێ کارێکى پیاو ئەگەر ئافرەت ئامادەنییە پەنابباتە بەر ئەو شتێکى خۆسوتاندن ڕاستە ک��ارە، کێشەکە ئەگەر ب��ەاڵم نییە، ب��اش بگاتە ڕادەى ئەو بێزارى و زۆردارییەى کە بەسەر ئەو ئافرەتەوەیە، ئیدى لەم کاتەدا ڕۆح بەهاى نامێنێت، ئەوکاتە کەهانى بایەخە بێ شتێکى پیاو خۆسوتاندن، ب��ۆ دەدات ئ��اف��رەت کە ئەوەیە ئافرەت بۆ پێشنیارم ڕێگە چارەى زۆریان هەیە بیگرنەبەر، نەزانێت، ئافرەت بەهاى پیاو ئەگەر بۆچى ئافرەتش بەهاى پیاو بزانێت.

کارى حکومى لەدەزگایەکى ت��ەرزە کێشەکان وتی: لەوبارەیەوە دەکرد، لە ئەمڕۆدا زۆرن و زیاتریش ئافرەتان پەنائەبەنە بەر خۆسوتاندن، چەندێک بێت، هۆکارەوە ئەم پشت لە پیاو لەپشت خۆى ئافرەت خودى زیاتر خۆسوتاندن ه��ۆک��ارەی��ەوە، ئ��ەم کۆتایى ب��ۆ دان��ان��ێ��م ب��ەچ��ارەس��ەر ئێمە کۆمەڵگەى ڕەنگە کێشەکان، ئازادى بە نەدەن بەئافرەتان ڕێگە لەناخى بۆیە بڵێن، خۆیان داواکانى پێویستە دەکەن، قەتیسى خۆیاندا ڕێکخراوەکانى ئافرەتان و سەندیکاکان

زیاتر بۆ هۆشیارکردنەوەى ئافرەتان، هۆڵێک، لە نەک هەستن، کارە بەم باس ببەستن و کۆڕ باخچەیەک یان

لەم کێشەیە بکەن. خۆسووتاندن پێویستى بە

لێکۆڵینەوەى وردو دیاریکردنى هەیە

پ��ارێ��زەر س���ارا ع��ەزی��ز س��ەب��ارەت یاساییەوە ل��ەڕووى بەخۆسوتاندن دیاردەیەکى کورستاندا لە دەڵێت: درێژخایەنى مێژوویەکى نییەو نوێ ه��ەی��ە، ب��ەاڵم ئ���ەوەى ک��ە جێگەى سەرنجە لەم ماوەیەى دواییدا کێشەکە بەشێوەیەکى زیادبوونە، لە ڕووى ج��ۆرن، دوو ه��ۆک��ارەک��ان گشتى وەک کۆمەاڵیەتیەکان هۆکارە یەکەم هەموو کلتوورى، ئابوورى و هۆکارى کۆمەڵگەى بە تایبەتن کە ئەوانەى پەیوەندى هۆکار دووەم کوردییەوە، هەیە. خۆیانەوە ئافرەتان بەخودى سەبارەت بەوانەى خۆیان دەسوتێنن،

گوزارش دەیانەوێت مەبەستەى بەو لەوە بکەن زوڵمیان لێکراوە، ناوبراو ئاماژەشی بەوەدا کە ئەوەى لەپشت بەشێکیان بێت، ه��ۆک��ارەوە ئ��ەم کۆمەڵگە نەزانینى دەر وئەنجامى هەموو ل��ەم��ەش جگە خ��ۆی��ەت��ى، تایبەت ژینگەیەکى لە ئافرەتێک دیاردەى نموونە بۆ دەژى، بەخۆیدا خ��ۆس��وت��ان��دن ل��ە ک��ەس��ێ��ک��ەوە بۆ بەشێوەیەکى جیاوازە، تر کەسێکى ئەسوتێنن خۆیان ئەوانەى گشتى بەاڵم کەمە، ڕۆشنبیریان ئاستى کەسێک دەبینین ئەوەشدا لەگەڵ خۆشى ب��ەرزەو ڕۆشنبیرى ئاستى س��وت��ان��دووە، ک��ەوات��ە دی��اردەک��ە پێویستى زۆرى بە لێکۆڵینەوەى وردو

دیاریکردنى هەیە.مەسەلەى کە ڕوونیکردەوە ناوبراو یاساییەوە، ل���ەڕووى خۆسوتاندن خۆکوشتنە کە )408( ب��ەم��ادەى بێت پیاو بیکات، کەسێک ه��ەر بەتاوان نییە، تاوانبار ئافرەت یان کۆتایى کەسێک ئەگەر دانانرێت، بهێنێت، چونکە ئەو بە ژیانى خۆى کەسە ئازادە لەوەى بژی، یان بمرێت، خۆکوشتن، لەسەر سوربوون بەاڵم هۆکارێک یاخود خۆسوتاندن، یان خۆسوتاندنەکەى، هۆکارى دەبێتە یاساى بۆ دانراوە لە یاساى سزادانى کێ لەوەدایە کێشەکە لێرە عیراقى، ئەکات، جەزائى دەع��واى تەحریکى لەسەر داواى گشتى داواک�����ارى یاخود ناچێت، کەسوکارى دەک��ات لەوە چونکە ناچێت، مێردەکەى سزاببن، توشى کەئەوانیش ئەترسن بۆ هۆکاربووبن ئەوان ڕەنگە بەوەى

ئەوان هەوڵ دەدەن بۆیە کارە، ئەو پەردەپۆشى بکەن. بەداخەوە الوازى وایکردووە گشتى داواک��ارى الیەنى زۆر بەدواى ئەو کێشانەدا نەگەڕێت، لێ کۆمەاڵیەتى دواکەوتوویى چونکە دەکەوێتەوە، ئەگینا داواکارى گشتى بکات و داواک��ە نوسینەوەى داواى بەدواى کەیسەکەوە بێت، تا کۆتایى کەیسەکەو تاوانباران سزا بدرێن، ئەوا بەپێى مادەى )408( سزاکەى لە )5( ساڵ زیاترە. لە الیەکی تریشەوە وتی: ڕووەوە لەو ئافرەتان سەنتەرەکانى کەمتەرخەمن، هەرگیز نایەنە پێشەوە جوڵێنن، بیان داواکەبن و تەحریکى کەسێک ئەگینا ه��ۆک��ارن، ئەمانە بکات، خۆى مافى داواى دادگا بێتە »ئەگەر وتیشى دەک��ەوێ��ت. دەستى ڕۆژێک تاچەند سوتاوى بە ئافرەتێک خۆى لە وای خۆى نەمرد، مایەوەو کردبوو، ناتوانێت داواى قەرەبوو بکات، بەاڵم ئەگەر بەپێچەوانەوە کەسێکى تر هەبوو هانى بدات ئەو کاتە تووشى دوو زەرەرێک و نەفسى ئەداى زەرەرب��ووە، جوانى واتە دەبێت، ئەدەبیش ئەداى شێوابێت و جەستەى دابێت و لەدەست تووشى ئازارێکى قوڵى دەرونى بووبێت، ئەمانە تاوان دروست ئەکات و ئەتوانێت داواى قەرەبووى ئەو حاڵەتە بکات، ئەو دادگا کە کردەوە: ڕوونیشی پارێزەرە خۆى گومانى لە هەندێ لەو کەیسانە هەیە، بەمادەى )408( تەوقیفى ئەکات، بەاڵم لەدواجار ئەمانە تەنازول ئەکەن، ئێمە کۆمەڵگەى ڕێکدەکەون، وات��ە ئەوەى دواى میللییەو کۆمەڵگەیەکى کە ڕێکەوتن، ئیتر لێبوردن دەرئەچێت و

کۆتایى بە کێشەکە دێت.

لەیال قاسم کە لەساڵى 1952 لە شارى ئافرەتە ئەم لەدایکبوو، خانەقین کورد خەباتى کچى یەکەمین وەک یەکەمجار بۆ قاسم لەیال دەناسرێت. خانەقین شارى لە 1958 ساڵى لە قۆناغەکانى و خوێندن بەر چووەتە شارە لەم دواناوەندى و سەرەتایى تەواو کردووە. قاسم حەسەنى باوکى پااڵوگەى کۆمپانیاى کرێکارى لەیال، ئەوەى دواى ب��وو. ئەلوەند نەوتى قاسم خانەنشین کراوە، ساڵى 1971 گواستۆتەوە ماڵیان خانەقینەوە لە 1971دا ساڵى لە لەیال بەغداد. بۆ لە بەشى کۆمەڵناسى کۆلێژى ئادابى کە لەیال وەرگیراوە. بەغداد زانکۆى هەر لە تەمەنى منداڵییەوەى هەژارى و نەدارى چەشتبوو، لەالیەکیش و زوڵم و زۆردارى ڕێژیمى عێراق لەسەر گەلى

کورد، بیرى ئازادیخوازانە و خەبات و تێکۆشانى لەالى ئەو دروستکردبوو.

بەشدارى سیاسەتساڵى 1970 لە ڕێگاى سەالم قاسمى بزاڤى بە پێوەندى گەورەکەیەوە برا و ک��ردووە نەتەوەکەیەوە سیاسیى قوتابیانى »یەکێتیى ڕیزەکانى لەنێو تێکۆشانى و خەبات کوردستان« لەنێو قاسم لەیال ب��ەڕێ��وەب��ردووە. بەغداد زانکۆى کوردەکانى قوتابییە ڕۆڵ��ێ��ک��ى ک��اری��گ��ەرى ه��ەب��ووە لە لە ڕێکخستنیان. و وشیارکردنەوە ناتوانێت ئافرەت دەوترا کە کاتێکدا لە و ش��ار لە پ��ی��اوان شانبەشانى شاخ و لە دێهاتەکاندا خەبات بکات، شانبەشانى پێچەوانەوە بە لەیال خەباتێکى کورد کوڕەکانى قوتابییە بە دژ و بەڕێوەدەبرد بەرفراوانترى و ئافرەتان مافەکانى نایەکسانى پیاوان بوو، بەتایبەتیش کە بۆ خودى خۆى لە بوارى کۆمەڵناسیدا دەیخوێند کورد کۆمەڵگەى ڕاستییەکانى لە و

تێگەیشتبوو.لەیال قاسم لەگەڵ یەکێک لە هاوڕێکانى خۆى بە ناوى جەواد هەمەوەندى کە بەیەکەوە خەبات و چاالکییان دەکرد، زۆر یەکتریان خۆشدەویست. لەیال هەر بەڕێگەى جەوادیشەوە بۆ ماوەیەک لە ناوچەکانى باشوورى کوردستان چووە ئامانجى نێو ڕیزەکانى پێشمەرگەوە. ناسینى زیاتر لەمەدا قاسم لەیال ڕەوشى سیاسى کورد و بە شێوەیەکى باشتر بەڕێوەبردنى خەباتى ڕێکخستن و قاسم لەیال شارەکاندا. لەنێو بوو جەواد هەمەوەندى هەردووکیان هاوبیر لەپێناو پرسەکاندا لە بوون کۆک و گەلەکەیاندا. دۆزى سەرکەوتنى خۆى تێکۆشانى و خەبات بە لەیال سەلماندى کە ئافرەتانیش شانبەشانى تێکۆشان و خەبات دەتوانن پیاوان بەڕێوەببەن. گەلەکەیان ئ��ازادى بۆ کە 1970 ساڵەکانى سەرەتاى لە کوردستان باشوورى لە کورد گەلى بە قۆناغێکى هەستیاردا تێپەڕ دەبوو، هاوڕێکانیان و جەواد و قاسم لەیال بەعس ڕژێمى نکۆڵیکردنى سەربارى ئ��ەوان ک���ورد، گەلى هەبوونى ل��ە تێکۆشان و خەبات لە بوون سوور مافەکانى هێنانى ب��ەدەس��ت ب��ۆ

گەلەکەیان.

فراوانکردنى چاالکییەکاندواى 1974دا ئ�������ادارى ل���ە دەس���ت���پ���ێ���ک���ردن���ەوەى ش����ەڕو هێرشکردنەوەى ڕژیمى عێراق بۆسەر ناوچەکانى کوردستان، ڕژیمى بەعس دەستیکرد بە کۆچبەرکردنى هەزاران کورد و بۆردومان کردنى هەر دوو شارى و ڕاوەدوونان و هەڵەبجە و قەاڵدزێ و قوتابیان و ڕۆشنبیران گرتنى کاتەدا لەو هەر کورد. ئازادیخوازانى هەزاران کەسیش لە تاکەکانى کۆمەڵ بۆ بەرگریکردن لە مافى نەتەوەکەیان چەکى و کرد شاخەکان لە ڕووی��ان پێشمەرگەیاتییان هەڵگرت. لەو کاتەدا و هەمەوەندى جەواد و قاسم لەیال نەریمان فوئاد و هەندێک لە هاوڕێکانى تەنیا خەباتکردن پێیانوابوو تریان خەبات بەڵکو نییە، بەس شاخ لە لەنێو و شارەکاندا لە تێکۆشان و زۆر پێویستیەکى دوژمندا جەرگەى ڕوویان بۆیە قۆناخەیە، ئەو گرنگى بەغدادى لە و شاخەکان ن��ەک��ردە پایتەختى عێراق بۆ درێژەدانى خەبات

و تێکۆشان مانەوە.دەستگیرکردنی

شەڕەکان بەرفراوانبوونى لەگەڵ

دەزگ����ا 1974دا، س���اڵ���ى ل���ە بەعس ڕژی��م��ى هەواڵگرییەکانى چاودێرى بەتوندى زۆر و ب��ەردەوام کوردیان تاکەکانى ی��ەک بەیەکى نەبرد ئ��ەوەن��دەى ب��ۆی��ە دەک����رد. لەیال دا 1974/4/28 ڕۆژى ل��ە ئەنجامى ل��ە هاوڕێکانى و قاسم هێزەکانى بەرفراوانى هەڵمەتێکى ئاسایش و سەربازى ڕێژیم لە بەغداد الثورەى ڕۆژنامەى دەستگیرکران. زمانحاڵى ڕێژیمى بەعسى دەسەاڵتدار نێوخۆیى تەلەڤزیۆنى و ڕادی��ۆ و هاوڕێکانى و قاسم لەیال عێراق، و گێڕەشێوێن و ت��ێ��ک��دەر وەک لەگەڵ بەاڵم کرد، بەناو تیرۆریست ئەشکەنجەیەکیشیان و ئازار هەموو لەسەر ک��ردەوەش��ی��ان بچووکترین کچێکى قاسم لەیال نەبوو. ئاشکرا لەڕووى بوو، زیرەک و چاونەترس بەڕێوەبەرى پرسیارەکانى وەاڵم��ى بێباکانە بەعسدا هەواڵگرى دەزگاى من کوشتنى »ب��ە ڕایگەیاندبوو: نەزانى ل��ە خ��ەوى ک��ورد ه���ەزاران خۆشحاڵ زۆر دەب��ن��ەوە، هۆشیار ڕێى فیداى گیانم کە سەربەرزم و

ڕزگارى کوردستاندا دەکەم.« لەسێدارەدان

ڕژی���م���ى ب��ەع��س ب���ە م��ەب��ەس��ت��ى قوتابیان و الوان چاوترساندنى دواى ک��ورد ڕۆشنبیرى چینى و دەس��ت��گ��ی��رک��ردن��ی��ان دادگ��ای��ەک��ى و قاسم لەیال بە دژ ن��ادادوەران��ەى بڕیارى و ب��ەڕێ��وەب��رد هاوڕێکانى هێشتا دەرکرد. بۆ لەسێدارەدانیانى دەستگیرکردنیان بەسەر هەفتە دوو 7ى کاتژمێر ک��ە تێنەپەڕیبوو، 1974/5/12 ڕۆژى سەرلەبەیانى هاوڕێکەى چوار هەر و قاسم لەیال قاسمی، س��ەالم ل��ەس��ێ��دارەدران. ب���راى ل��ەی��ال ق��اس��م، ب��ە م��اوەی��ەک لە هەر لەیال لەسێدارەدانى دواى بەعسییەکانەوە ل��ەالی��ەن ب��ەغ��داد ک�����وژرا. ه���ەروەه���ا ه��ەن��دێ��ک لە جیهان ئەوکاتەى چاپەمەنییەکانى لەیال س��ێ��دارەدان��ى ل��ە ه��ەواڵ��ى یەکەم لەسێدارەدانى وەک قاسمیان عێراقدا سیاسى مێژووى لە ئافرەت قاسم لەیال دواى ب��اڵوک��ردۆت��ەوە. ه��ەزاران کوردستان سەرتاپاى لە منداڵى کورد بەناوى لەیالوە ناونران. لەیال قاسم بوو بە چیرۆک و داستان گ��ەورەى شاعیرانى هەڵبەستى و و هێمن و جگەرخوێن وەک کوردى

زۆرى تر.

ئا: بەندی کەالری

ئا: ژاڵە محەمەد

خۆسوتاندن چارەسەر نییە بۆ کۆتایى کێشەکانی ئافرەتان

5/12 ساڵیادی لە سێدارە دانی لەیال قاسم

ئافرةتان

باوە دیاردەیەکى خۆسوتاندن بوونى تائێستا ک��ۆن��ەوە کەلە ئەو لەنێو ب��ەت��ای��ب��ەت ه��ەی��ە، کۆمەڵگەیانەى کە کلتوورى داب و زاڵە، تێدا ساالرى پیاو نەریت و خۆسوتاندن دیاردەى لەڕاستیدا بەڕیژەیەکى کوردستاندا لەناو بەپێى ب��ەدی��دەک��رێ��ت، ب��ەرچ��او داتاکان سااڵنە بە سەدان کەس لە جیهاندا خۆیان دەسوتێنن و دەبنە هەریەکەیان ئەمانەش قوربانى، ب���ەه���ۆک���ارێ���ک و ه��ەری��ەک��ەش خۆى حاڵەتەکەى بۆ پاساوێک وایکردووە ئەمەش دەهێنێتەوە، هۆکارى یەک نەتوانرێت تائێستا س��ەرەک��ى ب��ۆ ئ���ەم دی��اردەی��ە رێگا ئ��ەوەی بۆ دیاریبکرێت، چارەیەکی گونجاو بدۆزرێتەوە بۆ

ئەم کێشەو دیاردەیە.

ڕۆژی تا م��ێ��ژووی بەدرێژایی ئ��ەم��ڕۆ ل��ەالی��ەن داگ��ی��رک��ەران��ی کوردستانەوە، گەلی کورد بەگشتی و بەتایبەتی کەسایەتی ژنی کورد، شێوازی ه����ەزاران ڕووب����ەڕووی دەستدرێژی، وەکوو، ئەشکەنجە لەسێدارەدان کوشتن و گرتن، ئافرەتان تێکۆشانی بوونەتەوە. مافی بەدەستهێنانی پێنا و لە گەوهەری پاراستنی خۆیان و »ئ���اف���رەت، دای�����ک« ب���ووە . ئەمساڵ، ساڵی 2012 کە دەکاتە 38هەمین ساڵیادى شەهید بو ونى ڕژیمی لەالیەن کە قاسم لەیال سێدارەدرا، لە بەعس داگیرکەری لە 1974 ساڵی ل��ە ه��ەرب��ۆی��ە بووە قاس�م، لەی�ال سێدارەدانى ئیدانەکردنى و ن��اڕەزاى ه��ۆى ڕەوەندى کوردان لەواڵتانى ئەوروپا خۆپیش�اندانى گەلێ ون���اوەوە، ن�ارەزایى و ت�ووڕەى لە شارەکانى سازکران ساڵەدا لەو ئەوروپ�ادا بەعسى ڕژێمى پرۆتستۆى و

فاشستیان کرد.

ئافرەتانى خۆرهەاڵتى ناوەڕاست هاوپەیمانییەکى نوێ پێکدەهێنن

ئافرەتان نێودەوڵەتى هەڵمەتى ناوچەى لە )WCI( بە ناسراو باکوورى و ناوەڕاست خۆرهەاڵتى هاوپەیمانیەتییەکى ئەفریقیا، ل��ە ژێ��ر ن��اوى )ڕەن��گ��ەک��ان��م( بۆ )17( چ��االک��وان��ان��ى ئ��اف��رەت��ە ئەرکى پێکهێنا. ناوچەکە واڵتى هاوپەیمانێتییە ئ��ەو س��ەرەک��ى پێشخستنى بۆ کردنە کار نوێیە و لەناوچەکە ئافرەتان ت��وان��اى پشتیوانیکردنى و سەرخستن ه��ەوڵ��دان و ئ��اف��رەت��ان دۆزى هاوپەیمانێتى پێکهێنانى ب��ۆ هاوپەیمانێتى وەک دی��ک��ەى پێناو لە نیشتمانیى و هەرێمى داکۆکیکردنى و پشتیوانیکردن هێنانە و ئافرەتان مافى لە زیاتر لە بەشداریکردنییان و پێشەوە کۆمەڵگەدا. جیاجیاکانى کایە هەڵمەتى جێبەجێکارى بەڕێوبەرى )کیرى ئ��اف��رەت��ان نێودەوڵەتى ئەم گرنگى ڕایگەیاند، کینیدی( ئافرەتان لەوەدایە هاوپەیمانێتییە بە ج��ی��اوازەوە واڵت��ى حەڤدە لە ئەزموون و شارەزایى خۆیانەوە گرد بوونەتەوە و بە یەکەوە دەیانەوێت خستنى س���ەر ب��ۆ ب��ک��ەن ک���ار بەرەنگاربوونەوەى و دۆزەکەیان ڕێگەى دێنە مەترسیانەى ئ��ەو

ئافرەتانى سەرکردە.ڕێکخراوێکى عێراقی: توندوتیژى دژى ئافرەتان لە ئاستێکى زۆر

مەترسیداردایە

کە ڕاپرسییەکدا ئەنجامى ل��ە لە راف��ی��دی��ن( )بنت ڕێ��ک��خ��راوى ئەنجامیداوە، ب��اب��ل پ��ارێ��زگ��اى توندوتیژى ئاستى دەرک��ەوت��ووە گەیشتووەتە ئ��اف��رەت��ان دژى ڕێ��ژەى و مەترسیدار ئاستێکى ت��ون��دوت��ی��ژی��ى گ��ەی��ش��ت��ووەت��ە گ���وێ���رەى ب���ە .)%86.8(ڕاپرسییەکە کە )2( هەزار و )500( فۆڕم دابەشکراوە، هەروەها لەگەڵ پیاو 500 بۆچوونى وەرگ��رت��ن��ى لەماوەى ئافرەتان. مافى لەسەر سنوورى لە فۆڕمەکان ڕۆژ 30پ��ارێ��زگ��اى ب��اب��ل داب��ەش��ک��راوە. فۆڕمى ڕێکخراوەکە ل��ەوەى جگە ڕاپ���رس���ى داب���ەش���ک���ردووە، 10 200 ب��ەش��دارى بە ک��ۆب��وون��ەوەى باسیان تێدا کە کردووە، ئافرەت داواک��اری��ی��ەک��ان��ی��ان و کێشە ل��ە یارمەتیدانیان چونیەتى و کردووە کێشەکانیان چارەسەرکردنى بۆ خ�����راوەت�����ەڕوو. ل���ە ئ��ەن��ج��ام��ى %86.6 کە هاتووە ڕاپرسییەکە بابل پ��ارێ��زگ��اى ئ��اف��رەت��ان��ى ل��ە ڕووبەڕووى توندوتیژى بوونەتەوە.

ئافرەتان زیاتر ئاڵودەی فەیسبوک دەبن

ت��وێ��ژی��ن��ەوەی��ەک��ی زان��س��ت��ی ن��وێ، کەژمارەیەک زاناى زانکۆی »بێرگن«ى نەرویج ئەنجامیان داوە، دەریخستووە، گەنجان لەگەورەکان زیاتر پەنا دەبەنە فەیسبوک، کۆمەاڵیەتى پێگەى بەر پەیوەندى دروستکردنی بەمەبەستی بەپێی ت����ردا. ک��ەس��ان��ى ل��ەگ��ەڵ توێژینەوەکە ئافرەتان لەپیاوان زیاتر ئاڵودەی ئەو پێگە کۆمەاڵیەتیە دەبن. ڕوونیشیکردووەتەوە، توێژینەوەکە لەسەر ڕۆژ خولەکى 81 ئافرەتان فەیسبوک بەسەر دەبەن، بەرامبەر بە

64 خولەک بۆ پیاوان.

www.jamawarnews.com راپۆرت6 سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702

سەردانەکەى بۆ *خوێندنەوەتان زۆرە هێزە ئەو هێنانى و مالیکى

لەگەڵ خۆى چی بوو؟مالیکى نورى کە دەزانن خۆتان سەرۆکى حکومەتى عێراقەو ئێمەش هەموو وەکو یاساییەوە ڕووى لە کەرکوک ئەمنیەکانى دامودەزگا حکومەتى بڕیارەکانى بە پابەندین مەسەلەیەکى ئ��ەوەش فیدراڵەوە حاشا هەڵنەگرە و ناتوانین نکوڵى وەک مالیکیش هاتنى لێبکەین چۆن هاتنى بەڕێزان مام جەالل و کاک مەسعود و کاک نێچیر و کاک بووە، ئاسایی هاتنێکى عیماد ئێمەوە الى بە مالیکیش هاتنى کەرکوکیش بوو، ئاسایی هاتنێکى نەگەڕاوەتەوە ئێستا تا شارێکە سەر هەرێمى کوردستان و ئێمەش ه��ەم��ووم��ان ب��ڕی��ارل��ە ب��ەغ��دادەوە کە دەبینین واى ئێمە وەردەگرین پێویست ناکات کورد لەوە بترسێت کەرکوک سەردانى بۆ مالیکى کە مالیکى کاتێک کە دەکات وە هەر سەردانى کەرکوکى کرد ئیتر ئێمە

چۆکمان بلەرزێ.ئەو تر پارێزگاکانى بۆ *بەاڵم

هێزە زۆرەى بردووە؟ب��ەڕێ��وەب��ەرای��ەت��ى وەک���و ئێمە کەرکوک دەزگ��اک��ان��ى پاراستنى

و پۆلیس ه���ەزار دوو ن��زی��ک��ەى ئەفسەرمان هەیە کە لە ئامادەباشی تەاوودا بوون بۆ هەموو ئەگەرەکان دەبێت ئێوە بزانن کە دەڵێم هەموو ئێمە چییە مانایى ئ��ەگ��ەرەک��ان هەموو کاتێک توانیومانە ئاسایشى بەاڵم بپارێزین، کەرکوک ش��ارى هێزەوە هەموو بەو مالیکى هاتنى ڕەنگە دەبینرێت ج��ارە ی��ەک��ەم ئامادەباشیەکانى تواناو لە ئەگەر هەموو ئ��ەو بوایە ئ��اگ��ادار ئێمە

هێزەى نەدەهێنا لەگەڵ خۆى.هێزانە ل��ەو ه��ەن��دێ��ک *دەڵ��ێ��ن دڵنیان ئێوە ئایا نەگەڕاونەتەوە

لە گەڕانەوەى ئەو هێزانە؟ ئەو هێزانە هەموویان گەڕاونەتەوە، هێنابێتە ترى هێزى ئەگەر بەاڵم فرقەى 12 ئەوە من خۆم نەمبینیوە هێنابێت نیم هێزى بڕوایەدا لەو و پێشمەرگەش هێزى لەبەرئەوەى لەیالن ناوچەکانى لە کەرکوک لە بونیان کۆپرى و قەرەهەنجیر و

هەیەو دوور نین لە کەرکوک.هێزەکانى م���ان���ەوەى *ک���ەوات���ە بۆ گرنگە چەند ت��ا پێشمەرگە هاوکارى کردنى هێزەکانى پۆلیس

و ئاسایش لە کەرکوک؟تا بڵێی پێویستە

چۆن شارەکە ئەمنى *بارودۆخى

دەبینى؟ زۆر باشە ئەگەر ئێوە ئاگادار بن ملمالنێیەى هەموو ئەو س��ەرەڕاى کە لەسەر کەرکوک هەیەو تەنانەت ه��ەن��دێ ل��ە ع��ەرەب��ی س��وون��ەش بەاڵم گەڕاونەتەوە مالیکیدا بەالى زۆر ش��ارەک��ە ئەمنى ب��ارودۆخ��ى

باشە.کە ک���ردووە ئ��ەوەت��ان *تێبینى عێراقیە لیستى وەزی���رەک���ان���ى بۆ کردبێت مالیکیان هاوڕێیەتى

کەرکوک؟لیستى وەزی���رەک���ان���ى ب��ەڵ��ێ عێراقیەش لەگەڵ مالیکى هاتبوون.

*ن���ەم���ان���ى ه���ێ���زى ئ��ەم��ەری��ک��ا لەشارەکە چ کاریگەریەکى دروست ک����ردووە پ��اراس��ت��ن��ى ئ��اس��ای��ش و هاوسەنگى پێکهاتەکانى کەرکوک؟ هێزى ئەمەریکا وەک هێزى ئاشتى بێت جێگایەک هەر لە وایە پارێز کۆنترۆڵى و دەبینن ئاشتى ڕۆڵى

ئەو ناوچەیە ئەکەن ناهێڵن کێشەو ناوچانەدا لەو زیادەڕۆیی و گرفت دروست بێت بۆیە نەمانى هێزەکانى هەیە، خۆى کاریگەرى ئەمەریکا کەرکوک هێزەکانى وەک��و ب��ەاڵم بۆشاییە ئ���ەو داوە ه��ەوڵ��م��ان پڕبکەینەوە بمانەوێت و نەمانەوێت

ئەمەریکا ه��ێ��زەک��ان��ى ن��ەم��ان��ى سەبارەت هەیە خۆى کاریگەرى ناڵێم م��ن مالیکش هاتنى ب��ە سەردانە ئەو الیەناکانى هەموو حاڵەتى بێگومان ب��ووە ئەرێنى بووە، لەگەڵدا خراپیشی و سلبی سەرۆکى ئ��ەوەش��دا لەگەڵ ب��ەاڵم حکومەتێکە پێی دەڵێن حکومەتى س��ەردان��ى هەیە بۆیى و ع��ێ��راق بۆى تەنانەت و بکات پارێزگاکان هەیە سەردانى کوردستانیش بکات یەکالى ئێستا ت��ا کەرکوکیش شارێکى ک��ە ب���ەوەى ن��ەب��ۆت��ەوە سەر گ��ەڕاوەت��ەوە کوردستانیەوە

هەرێمى کوردستان. *ب����ون����ى ه���ێ���زى ف����رق����ەى 12 ل���ە ک���ەرک���وک���دا س�����وودو الی��ەن��ە ئ���ەو هێزە ب��وون��ى خ��راپ��ەک��ان��ى

چییە؟هێزەش ئەو بوونى ڕاستیدا لە باشیشیى الیەنى و خراپی الیەنى تا هێزە ئ��ەو ڕاستیدا لە هەیە ڕادەیەکى باش هاوکارى هێزەکانى کەرکوک و پۆلیس و ئاسایش ناحیەکانى قەزاو بەتایبەتى بوون 12 فرقەى هێزەکانى ڕاستى بە بوون پۆلیس هێزەکانى هاوکارى دەستگیرکردنى و ڕاوەدوون��ان لە بوونى ب��ەوەى بەاڵم تیرۆرستان،

لە ت��رى مەرامێکى هێزانە ئ��ەو پشتەوە بێت ئەوە بابەتێکى ترە.

*پ��ێ��ت��ان وای���ە ئ��ەو م��ەرام��ەک��ان کەسین یان وەکو هێزێکى سەربازى کارى بااڵوە دەسەاڵتێکى لەالیەن دژای��ەت��ى کردنى ب��ۆ پ��ێ��دەک��رێ��ت

مانەوەى کوردو کەرکوک؟ ئەوەى کە من ئاگادار بم نە زیاد ه��اوک��ارى هێزانە ئ��ەو ن��ەک��ەم و کەرکوکن پۆلیسى ه��ێ��زەک��ان��ى بڕیارەکانى ب��ە پابەندیشن و

پارێزگارى کەرکوکەوە.هەڵوێستێکى هیچ ئێوە وات��ە *بەدى هێزانە لەو شۆڤێنیانەتان

نەکردووە؟ بەشێوەیەکى ئاشکرا نەخێر.

*پڕچەک کردنى عێراق کاریگەرى بۆ ئیجابی ی��اخ��ود دەب��ێ��ت سلبی ک��ەرک��وک بە ب��ە گشتى و ع��ێ��راق

تایبەتى؟لەبەر ئەوەى هێشتا زۆربەى ناوچە سەر نەگەڕاونەتەوە داب��ڕاوەک��ان لە هێشتا و کوردستان هەرێمى ئەگەر بەاڵم کێشەدان، و ملمالنێ یەکالى ناوچانە ئەو چارەنووسی پڕچەک پێموایە م��ن بکرێتەوە کاریگەرى عێراق سوپاى کردنى

سلبی نابێت.

ناحیەى بۆ کە بوودجەیەى *ئ��ەو س����ی����روان دان���������راوە ل����ە ئ��اس��ت

پێداویستیەکاندایە؟ بوودجەیەى پەرەپێدانى هەرێمەکان دانیشتوان س��ەرژم��ێ��رى پێى ب��ە جێگا زۆر لە بەاڵم دابیندەکرێت، دابیندەکرێت بوودجەیەى ئەم ئێمە کەم ب��ەو نییە هاوتا س��ی��روان بۆ

خزمەتکردنەى شارى سیرواندا.سێ جار سەردانى وەزیرى شارەوانى

ئەو پێموتووە ک���ردووە پێشووم پەرەپێدانى لە ک��ەوا بوودجەیەى وەزارەت����ى ل��ە چ و ه��ەرێ��م��ەک��ان شارەوانى لە ئاستى پێویستدا نییە، وەزارەتى شارەوانى بۆ ساڵى 2012 تەنها پێنچ سەد ملیۆنى دابینکردووە ب��ۆ س��ن��ورى ش���ارەوان���ى س��ی��روان بەشى شێوەیەکیش هیچ ک��ەب��ە ناکات، وتومانە چەند باخچەیەکیش نەکراوە شارە ئەم خزمەتى ساڵە بۆ تایبەتمان بوودجەیەکى النیکەم دابین بکەن کە لە ئاستى شارەوانى ناحیەى بگاتەئاستى سیروانیش ئاستى لە بوودجەیە ئەو خورماڵ، خواستى شارەوانى ناحیەى سیرواندا

نییە ئەمەمان بە وەزیر وتووە.*ڕێژەى سەوزاى لە ناحیەى سیروان

چەندە؟دیکومینت هەموو نوسراوەکانمان ک����راوە ئ��اراس��ت��ەى پ��ەرل��ەم��ان و و پارێزگا و گشتى بەڕێوەبەرایەتى وەزارەتى شارەوانیمان کردووە کەوا ئێمە وەک باخچە و شارى یارى هەتا شارەوانى وەزی��رى سەمیر کاک بە یەک ناحیەیە ئەم وت��ووە پێشوم یاریگاى نییە تێدا مندااڵنى یارى لەم گەنجەکان نییە تێدا تاتانى پێمان بکەن تێدا یارى ناحیەیەدا بەاڵم بکەن، بۆ کارێکمان وت��ووە

دەس��ت وەاڵم��ێ��ک��م��ان ئێستا ت��ا نەکەوتووە.

پرۆژەیەک چ 2012 بوودجەى *لە ئەنجام دەدەن؟

ئەولەویەتى ئێمە بۆ ئاو وئاوەڕۆیە و ئاوئاوەڕۆى لە زۆرێک خۆشبەختانە زۆر ب��ووە ت��ەواو سیروان ناحیەى شۆستە ئەوە ل��ەدواى ماوە کەمى باخچەیە.ڕێژەى پاشانیش قیرە و زۆر سیروان ناحیەى لە سەوزکردن

کەمە.*ئەو خانوانەى لە ناحیەى سیروان دەبێت سودمەند ک��ێ دروس��ت��ک��راوە

لێى؟ئەو خانوانە بە پێى ئەو ڕێنمایانەى هاتووە وەزیرانەوە ئەنجومەنى لە کە 5%ى ل��ە خ��ان��ووە )50( ک��ە پێنچ ئ��ەو خ��ان��وو پێنچ دەک��ات��ە پێى بە فەرمانبەرانە بۆ خانووە ئەوەى بکات شمولیان خاڵبەندى ترى بۆ دانیشتوانى سنورى ناحیەى سیروانە هەموو شتەکانى تەواو بووە پێکهێنا بۆمان کە لیژنەیەى لەو ک��ردووە ت��ەواو کارەکانمان هەموو لەبەرئەوە گرتووە ڕام��ان خۆمان بڕیارى ئاوەدانکردنەوە وەزارەت��ى )50( ئەو بۆ خزمەتگوزارى داوە

خانووە تەواو بکات لە ئاو ئاوەڕۆ و کاربا و ڕێگا.

دابەشدەکرێت خانوانە ئەو *کەى بەسەر هاواڵتیاندا؟

خزمەتگوزارییەکان چ��اوەڕوان��ی��ن جێبەجێکردنەوە ب���وارى بخرێتە ئێمەش ئەو کاتە قورعەى بۆ دەکەین تەندەرەکەى ئاگادارین هەرچەندە ئایندەکەیەکى لە بووە ڕەنگە تەواو نزیکدا بچێتە بوارى جێبەجێکردنەوە بوو تەواو خزمەتگوزارییەکانى کەى پێى بە دەکەین دابەشى ئێمەش کە فۆڕمانەى ئەو و خاڵبەند ئەو

پێشکەشکراوە.

کێشەى س��ی��روان��دا ن��اح��ی��ەى *ل��ە تاپۆ و زیادە ڕەوى بونى هەیە؟

بەراوردى گەر ڕەوى زیادە کێشەى ئەتوانین تر بەشارەکانى بکەیت بڵێن زیادەڕەویمان هەر نییە، کارى بەردەوامە ناحیەکەدا لە تاپۆکردن

بەشێوەیەکى زۆر باش دەڕوات.*چ پرۆژەیەکتان هەیە بۆ گەنجانى

ناحیەى سیروان؟شارێکى یاریمان هەیە دەرخستەکەى بەڕێوەبەرایەتى لە بوندایە تەواو لە گشتى ڕاگەیاندنى بۆ دەکرێت نزیکەى شانزە دۆنمە هەموو بەشەکانى تێدایە یاریگاکەش پرۆژەى یاریگاش وەک تاتان یاریگاى وەک دەرچوندایە لە کارێکمان کردووە دیزاینەکەى ماوە. توانیوتانە ئ��اژەڵ��دارى کێشەى *

بنبڕى بکەن؟ئ��اژەڵ��داری��م��ان زۆرى ک��ێ��ش��ەى هەیە،بڕیارە لەگەڵ بەڕێوەبەرى ناحیە دابنیشین پۆلیس ب��ەڕێ��وەب��ەرى و کێشەیە، ئەو چارەسەرکردنى بۆ بێزارى کردووین، ئاژەڵدارى کێشەى زەحمەتە بتوانرێت بنبڕبکرێت ئەوەى ئەوەشى و دەیکەین بکرێت پێمان بەرزى داواک��ارى وەک نەکرا پێمان بۆ هەم و پاریزگا بۆ دەکەینەوە

وەزارەتى شارەوانى.

بەڕێوەبەرى بەڕێوەبەرایەتى پاراستنى دەزگاکانى کەرکوک:

مانەوەى هێزەکانى پێشمەرگە لە کەرکوک پێویسته

سەرۆکى شارەوانى ناحیەى سیروان:

لەو پەنجا خانووەى بۆ ناحیەى سیروان دروستکراوە پێنجیان بۆ فەرمانبەرانە

دیمانە: ~

دیمانە: ~

م����وەف����ەرى، ش����ێ����رزاد بەڕێوەبەرایەتى بەڕێوەبەرى پ���اراس���ت���ن���ى دەزگ���اک���ان���ى ک���ەرک���وک ل���ە دی��دارێ��ک��ى ئاماژە ~دا تایبەتى کاتێک »هەموو ب��ەوەدەک��ات شارى ئاسایشى توانیومانە ک��ەرک��وک ب��پ��ارێ��زی��ن، ب��ەاڵم هەموو ب��ەو مالیکى هاتنى هێزەوە یەکەم جارە دەبینرێت ڕەن��گ��ە ئ��ەگ��ەر ل��ە ت��وان��او ئاگادار ئێمە ئامادەباشیەکانى ب��وای��ە ئ���ەو ه��ەم��وو ه��ێ��زەى

نەدەهێنا لەگەڵ خۆى«.ناوبراو هێما بۆ ئەوە دەکات عێراقییە لیستى »وەزیرەکانى بۆ هاتبوون مالیکى لەگەڵ

کەرکوک«.

سەرۆکى حەسەن، قوتبەدین لە سیروان ناحیەی شارەوانى دیدارێکى ~ دا ئاماژە بوودجەیەى »ئەو دەکات بەوە تەرخان س��ی��روان ناحیەى بۆ کراوە لەئاستى خواستى ناحیەى سیرواندا نییە ئەمەمان بە وەزیر

وتووە«.دەکات ئەوە بۆ هێما ناوبراو بێزارى ئ��اژەڵ��دارى »کێشەى کردووین لە ناحیەی سیرواندا«.

ئەگەر چارەنووسی ناوچە دابڕاوەکان یەکالى بکرێتەوە پڕچەک کردنى سوپاى عێراق

کاریگەرى سلبی نابێت

ئەتوانین بڵێن زیادەڕەویمان نییە، کارى تاپۆکردن

لە ناحیەکەدا بەردەوامە بەشێوەیەکى زۆر باش دەڕوات

ئەو هێزانەی لەگەڵ مالیکی

هاتەبوون هەموویان گەڕاونەتەوە

سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702 7 www.jamawarnews.comخوێندن والوان

ل����ە ع���ێ���راق���دا س���ەرج���ەم ئامادەیى 12ى خوێندکارانى تاقیکردنەوەکانى ب��ەش��دارى وەزارەت��ى دەک��ەن، بەکالۆرى دا بڕیارى عێراق پ��ەروەردەى خوێندکارانى س��ەرج��ەم ک��ە بەشداری ئامادەیى شەشەمى

بەکالۆرى تاقیکردنەوەکانى ب��ک��رێ��ن، ب���ەاڵم ئ��ەم ب��ڕی��ارە ناگرێتەوە کوردستان هەرێمى حەمە ج��ەب��ار ل��ەوب��ارەی��ەوە ئ���ەح���م���ەد، ب���ەڕێ���وەب���ەرى سلێمانی پ���ەروەردەى گشتى بۆ تایبەتدا لیدوانێکى ل��ە ئ���ەو وت������ى ~وەزارەتى پەروەردەى بڕیارەى هەرێمى ع��ێ��راق حکومەتى ک��وردس��ت��ان ن��اگ��رێ��ت��ەوە لە ب����ارەى ب���ەش���داری س��ەج��ەم بۆ ئامادەیى 12 خوێندکارانى سیستەمى چونکە بەکالۆرى، جیاوازە هەرێمى لە خوێندن خوێندنى سیستەمى لەگەڵ وەزارەت��������ى پ�������ەروەردەى سێى ئەوان عێراق حکومەتى پۆلى ئێمە هەیە ناوەندییان ئەوان هەیە بنەڕەتیمان نۆى

ئامادەییان شەشەمى پۆلى دوانزەمان پۆلى ئێمە هەیە هەیە لە وەزارەتى پەروەردەى عێراق گەر خوێندکارێک لەسێ سیستەمى لە بکەوێت وان��ەدا پەروەردەى حکومەتى هەرێمى کوردستان خوێندکار الى ئێمە ڕاسب نابێت بەشدارى لە خولى دووەم دەکات تا کۆتاى پێدێت بە پەیوەندى بڕیارە ئەو بۆیە

ئێمەوە نییە.لەبارەى گۆڕینى پرۆگرامەکانى ئ��ام��ادەی��ى 12ى خ��وێ��ن��دن��ى خوێندندا ئایندەى لەساڵى پەروەردە گشتى بەڕێوەبەرى هیچ تائێستا وت��ى سلێمانى ڕانەگەیەنراوە پێ شتێکمان ک��ە گ��ۆڕان��ک��ارى ب��ک��رێ��ت لە 12ى خوێندنى پرۆگرامەکانى ئامادەیى لە ساڵى ئاینددەدا.

ڕێکخراوى ش��ارەزوورى ناوەندى الوانى کوردستان لە درێژەى کارو سازدانى بە هەستا چاالکیەکانیدا کۆڕێک بۆ سۆران عەلى، قایمقامى لە هەریەکە ش���ارەزوور ق��ەزاى سەرۆکى شارەوانى و بەڕێوەبەرى ب���ەرێ���وەب���ەرى و پ�������ەروەردە بەڕێوبەرى و تاپۆ فەرمانگەى ژمارەک بەرپرسى ئاو فەرمانگە لە الیەنە سیاسى و ڕێکخراوەکانى لە ژمارەیەک و شارەزوور قەزاى هاواڵتیان ئامادەیى کۆڕەکە بوون.ش����ارەزوور ق����ەزاى قایمقامى کردنەوەى داواى بەوەدا ئاماژەى و ک��ردوە پەیمانگامان و کۆلیژ مەبەستە ئەو بۆ نوسراویشمان ک��ردووە. بەرپرسان ئاراستەى وتیشى لە هەوڵداین بۆ کردنەوەى

و قەزاکەماندا لە پەیمانگایەک ئەو بۆ هەیە پێویستمان بیناى لە سیستەمى باسیشى مەبەستە، سنورەکەدا لە ک��رد پ���ەروەردە خوێندن بینایەکى چەند وت��ى کراوەتەوە لە قەزاکەدا کە دەبێتە گرفتە چ��ارەس��ەرک��ردن��ى ه��ۆى

پەروەردەییەکان.کۆڕەکەدا لە هەر عەلى س��ۆران ئ��ام��ادەب��وان خستە ب��ۆ ئ���ەوەى گرنگ پرۆژەیەکى چەند کە ڕوو قەزاکە گەنجانى بۆ ک��راوەت��ەوە سودى دەت��وان��ن ئێستادا لە و ل��ێ��وەرگ��رن و ئ��ام��اژەش��ى ب��ەوە تاتان یاریگایەکى چەند کە دا کراوەتەوە لە قەزاکەدا بۆ گەنجان تاتانێکىتر پرۆژەى ئێستاشدا لە لە شارەزوور قەزاى بۆ دەرچووە ئایندەیەکى نزیکدا دەچێتە بوارى

جێبەجێکردنەوە.

س��ەرۆک مانگە ئ��ەم 13ى ڕۆژى بەشى زانستە سیاسیەکانى زانکۆى خۆیکرد لیستێکەوە بە سلێمانى دوایەمین م��ح��ازەرەداو بەهۆڵى بەخوێندکارەکان، دا ئ��ی��ن��زارى ئ��ەوەى پ��ارەى ن��ەداوەو تا کۆتاى بۆ نەیەتەوە با پارەنەدات، هەفتە تاقیکردنەوەى کۆتاى ساڵ کەبڕیارە

28ى ئەم مانگە دەست پێبکات!لەکۆلێژەکانى لەزانکۆو خوێندن ئ���ێ���واران )م��ەب��ەس��ت��ەک��ە زان��ک��ۆ لەبرى س��ااڵن��ە ح��ک��وم��ی��ەک��ان��ە(، دی��ن��ار ه�����ەزار 450 خ��وێ��ن��دن وەردەگ��ی��رێ��ت ڕس���وم���ات وەک ل��ەخ��وێ��ن��دک��ارەک��ان، ئ��ەگ��ەرچ��ى خوێندکارەکان پارەیە ب��ڕە ئ��ەم لەکوردەوارى سەرانەیەو پێیانوایە ئەقاڵنەیە( )ب��ێ دەوت��رێ��ت دا ئەگینا وەردەگیرێت، لەخوێندکار

لەنێوان هەیە ج��ی��اوازی��ەک چ��ى ک��ۆل��ێ��ژى ب��ەی��ان��ی��ان و ئ��ێ��واران؟ یەک زانکۆو لەیەک هەر لەکاتێکدا هۆڵى یەک مامۆستاو یەک عمیدو خوێندن و یەک جۆر لەوانە خوێندن هەیە، ئەمساڵ بەشێک لەکۆلێژەکان بەیانیان و بردەوە خوێندکارەکانیان لەو بڕە پارەیەش بەخشران لەبرى خوێندکارانەى ئەو بەاڵم خوێندن، لەئێواران ماونەتەوە دەبێت ئەو بڕە پارەیەبدەن، لەهەمووى سەیرتر وەک ئەوەى لە دوو واڵت بین لەزانکۆى ه���ەزار 250 ب���ڕى ص��ەالح��ەدی��ن وەردەگیرێت، لەخوێندکار دینار بڕبەنى سلێمانى لەزانکۆى بەاڵم نییە، کەمى هەزار 450 لە لێبەى گەیاندوەتە گرفتەمان ئەم ئێمە خوێندنى پ�����ەروەردەو ل��ی��ژن��ەى بەو کوردستان لەپەرلەمانى بااڵ بتوانێت لیژنەیە ئ��ەم هیوایەین ئ���ەو گ��رف��ت��ە چ��ارەس��ەرب��ک��ات، دەبێت ئێمەبن نوێنەرى ئ��ەوان

هەبێت، ج��دی��ان ب��ەدواداچ��وون��ى دەبێت النیکەم بزانن ئەو جیاوازیەى لەسااڵنەى خوێندنى نێوان ئەم دوو زانکۆیەدا هەیە بۆچى دەگەڕێتەوە؟کۆرسى تاقیکردنەوەى لەپێش یەکەم تەواوى خوێندکاران بایکۆتى چەند خوێندنیانکردو هۆڵەکانى نێو چونە بۆ هەبوو مەرجێکیان بەشداریکردن خوێندن و هۆڵەکانى کەیەکێکیان لەتاقیکردنەوەکان بریتى بوو لە بەخشین لەڕسومات، ئێستا ت��ا کێشەیە ئ��ەم ب���ەاڵم م���اوەت���ەوەو چ��ارەس��ەرن��ەک��راوە، ب����ەداخ����ەوە س���ەرۆک���ى ب���ەش و کۆلێژەکان تا ئێستا هەوڵێکی وایان دەستخۆشى کەجێگەى ن���ەداوە لەبیانو بەجۆرێک هەمیشە بێت، خ��ۆی��ان دزی���وەت���ەوە ل��ەوەاڵم��ى بڕیارەکان تەنها ئەوان خوێندکار، خوێندکاریش ئێمەى دەخوێننەوەو سەقەتەکان بڕیارە باجى دەبێت

بدەین.

خوێندکارى کۆلێژەکانى ئێواران وەک بڕێک مانگانە کە بێبەشن لەومافە بەخوێندکارى دەرماڵە وەک پارە بۆئەوەى شتێکى دەدرێت بەیانیان دابین پێ ژیانیانى لەبژێوى کەم

بکەن، با خوێندکارانى ئێواران لەو بڕە پارە)سەرانە(یە ببەخشرێن کە هۆیەکە چ لەبەر نازانرێت سااڵنە چ نازانرێت وەردەگیرێت، لێیان حکومەت وای��ک��ردووە پێوەرێکە

دینار ه���ەزار 450 ن��اچ��ارب��ک��ات دەبێت وەربگرێت، لەخوێندکار بەو پێویستى ئەوەندە حکومەت

450 هەزار دینارە هەبێت؟زانکۆى زانستە سیاسیەکانى *خوێندکارى

سلێمانى

لە دەبینێت ڕۆڵێکى سەرەکى کتێب هەموو فکرى تواناى گەشەسەندنى گرنگى پێویستە بۆیە مرۆڤێک، لە خ��وێ��ن��دن��ەوە کتێب ب��ە ب��درێ��ت سەرجەم ناوەندەکاندا و بەتایبەتى لە خوێندکار بنەڕەتییەکاندا، قوتابخانە بۆ خوێندنەوە کتێب بۆ هانبدرێت ب��وارە لە زانستى ئاستى ئ��ەوەى

جیاجیاکاندابەرز بێتەوە.بونى زۆر ه���ۆى ب��ە ل��ەئ��ێ��س��ت��ادا

و کارهێنان بە ئاسان و تەکنۆلۆژیا الى خوێندنەوە کتێب دەستکەوتنى گەر ب��ووەت��ەوە، کاڵ گەورەکانیش دەبینین بدەینەوە ڕاب��ردوو لە ئاوڕ زانستەکان و زانیارییەکان زۆرب��ەى و دەگرت سەرچاوەیان کتێبەوە لە لەگەڵ بوون زۆر کتێب خوێنەرانى لە بەاڵم بوو، کەم کتێب ئەوەشدا ئێستادا ژمارەیەکى زۆر لە کتێب بە و دەدرێت چاپ لە شێوە جوانترین زانیارییەکى زۆر باشى تێدایە دەبینین

خوێنەرانى وەک پێویست نییە.

هۆکارەکانى الواز بوونى خوێندنەوەى ئ��اس��ان ب��ۆ دەگ���ەڕێ���ت���ەوە کتێب وەک تەکنۆلۆژیا دەستکەوتنى تر ئ��ام��ێ��رەک��ان��ى و ئینتەرنێت کۆمەاڵیەتى ت���ۆڕى ل��ە دەبینین لە زۆر ژم��اری��ەک��ى ف��ەی��س��ب��ووک لەسەرجەم دەکرێتەوە باڵو زانیاى لەڕاگەیاندنەکانیش زۆر و بوارەکاندا زانیارییەکانیان لەو تۆڕە کۆمەاڵیەتیدا کەسانەى لەو زۆر دەکەنەوە، باڵو بەکار دەهێنن تۆڕى کۆمەاڵیەتى کە بەکارهێنانی بە کاتەکانیان لە زۆر

ئەمە کە دەبەن بەسەر فەسیبووک ک��اری��گ��ەرى دەب��ێ��ت ل��ەس��ەر ک��ەم

خوێندنەوەى کتێب.هەیە تر هۆکارى تریشەوە لەالیەکى ئاشناى خوێندکاران کە ئەوەى بۆ زۆر ئ��ەوە نەبن خوێندنەوە کتێب خوێندکاران بەکەمى زۆر کە گرنگە دەدرێن هان مامۆستایانەوە لەالیەن بۆ ئەوەى کتێبى دەرەکى بخوێننەوە ئامادەیى و بنەڕەتى قۆناغى لە ئەمە زۆر جار دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەى و زۆرە خوێندن پرۆگرامەکانى کە

خوێندکار لە کاتى بونى ناوەدەکانى پرۆگرامەکانى فریاى تەنها خوێندن خوێندنەوە، ب��ۆ دەک���ەون خ��وی��ان خوێندکاران لە زۆر دواج��ار ب��ەاڵم کتێب پەیمانگاکان و زانکۆ دەچنە بە پیشت تەنها دەخوێننەوە، کەم دەبەست خوێندن پرۆگرامەکانى زانستیان ئاستى بۆبەرزکردنەوەى شانبەشانى خ��وێ��ن��دک��ارێ��ک گ���ەر پ���رۆگ���رام���ەک���ان���ى س����ەرچ����اوەى ئەو نێوى لە بخوێنێتەوە دەرەک��ى

سەرچاوانەشدا کتێب.

ئێستادا لە گرنگە زۆر کە ئ��ەوەى بە گرنگى پ����ەروەردە وەزارەت����ى بدات کتێبخانە هۆڵى ک��ردن��ەوەى و خوێندنگەکاندا و قوتابخانە لە خوێندکاران مامۆستایان هەرەوەها هانبدەن بۆ ئەوەى کتێب بخوێننەوە بە گ��رن��گ س��ەرچ��اوەی��ەک��ى وەک

کاربهێنن.دەرەک��ى کتێبى خوێندکار کاتێک لەسەر دەبێت کاریگەرى خوێندەوە تواناى زیرەکى و بەرزبونەوە ئاستى

زانستی.

ئا: عومەر غواڵمى

ئا: ~

مەریوان تۆفیق*

کاروان جەبار

سەرجەم خوێندکارانى شەشەمى ئامادەیى عێراق بەشدارى تاقیکردنەوەى بەکالۆرى دەکەن

قایمقامى قەزاى شارەزوور:

داواى کردنەوەى کولیژ و پەیمانگامان کردووە لە قەزای شارەزووردا

خوێندکار و سەرانەى خوێندن

ل����ە ع���ێ���راق���دا س���ەرج���ەم ئامادەیى شەشەمى خوێندکارانى ب����ەش����داری ت��اق��ی��ک��ردن��ەوەی وتەى بە دەک��رێ��ن، بەکەلۆرى پ��ەروەردەى گشتى بەڕێوەبەرى هەرێمى ب��ڕی��ارە ئ��ەو سلێمانى

کوردستان ناگرێتەوە.

هۆڵى کتێبخانە پێویستە لە خوێندنگەکاندا

www.jamawarnews.com 8 سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702

ڕۆژن���ام���ەى )ب��ۆس��ت��ۆن گ��ل��ۆب(لەسەر ڕاپۆرتێکى ئەمریکى ى عێراق ئارامى و ئاسایش ڕەوشى باشى بۆ ئاماژەش ب��اڵوک��ردەوە، بارى هەرێمى کوردستان دەکات.

لەم ڕاپۆرتەدا کە شرۆڤەکردنێکى )18( ب��ۆ ئیدارییە و سیاسی پ��ارێ��زگ��اک��ەى ع��ێ��راق، ل���ەزارى

هاوپەیمانان هێزەکانى ئامارەکانى ل��ەع��ێ��راق��ەوە ڕای��دەگ��ەی��ەن��ێ��ت: بارودۆخى )6( پارێزگاى عێراق لە بەغداد کە خراپدان بارودۆخێکی پارێزگا لەکاتێکدا خراپترینیانە، ک��وردی��ی��ەک��ان��ى ژێ��ر دەس��ەاڵت��ى کوردەکان لە باشترین هەلومەرجدا پێچەوانەیان ڕەوتێکى دەژی��ن و

شیعەنشین و پ��ارێ��زگ��ا ل��ەگ��ەڵ چونکە هەیە، سوننەنشینەکاندا ب��ەه��ەم��وو گ��رف��ت��ەک��ان��ی��ان��ەوە کارگێڕییەکى ب��وارى توانیویانە ئ��ۆرگ��ان��ی��زەک��راوی��ان ه��ەب��ێ��ت و هاواڵتیانیش ئارامی و ئاسایش

پارێزراوە.ه���ەروەه���ا )ب��ۆس��ت��ۆن گ��ل��ۆب( ئەوە بۆ ئاماژە ڕاپ��ۆرت��ەدا ل��ەو دەک����ات: خ��راپ��ى ئ��اس��ای��ش لە هەرێمى لە باشییەکەى و بەغداد لەسەر کاریگەریى کوردستان، واڵتەکەش بنیاتنانەوەى ئاستى وێڕاى کە بەجۆرێک جێهێشتووە، کوردستان، ئ��اوەدان��ب��وون��ەوەى ب��اش��ورى و ن��اوەڕاس��ت هێشتا عێراق بەدەست ئەو کاولکاریانەوە خۆیان هاواڵتیانى کە دەناڵێنێ لەڕێگاى تەقینەوەى تیرۆریستى و جۆرەها کارى دیکەى تێکدەرانەوە

ئەنجامى دەدەن.

سەرۆکی ساتانۆفسکی یەفگینی لە نزیک خۆرهەاڵتی ئەنیستیتۆی ڕەوشى لەسەر وتارێکى ڕووسیا، تورکیا و ک���ورد ن��ێ��وان ش���ەڕى تەواوى دەقى ئەمەش باڵوکردەوە، وتارەکەیە کە بۆ تێگەیشتن لە دیدى بڕیاردەرانى لە نزیک ڕووسییەکى کورد، کێشەى لەهەمبەر مۆسکۆ

بایەخى خۆى هەیە:قەیرانێکی نزیکدا خۆرهەالتی لە کورد تورکیاو پەیوەندیی لە تر دەستیپێکردووە، ئەم قەیرانە گڵۆباڵی نییە بەڵکو لۆکاڵییە. جەنگی )18( ساڵەی پارتی کرێکارانی کوردستان بەپێی تورکیا، بە دژ ) PKK (جۆراوجۆرەکان نزیکەی خەماڵندنە ک��وژراوە، تیادا کەسی )30.000(جەنگێکە تیایدا یەکێک لە بەهێزترین چەند بەگژ ناوچەکە سوپاکانی دەچێتەوە، ه��ەزار جودایخوازێکدا کە پتر لە )3.000( هەزار کەسیان عێراقدان، کوردستانی خاکی لە لە )2.500( کەسیشیان نزیکەی چاالکی تورکیادا کوردستانی خاکی فاکتەریش کۆمەڵێک ئەنجامدەدەن، لەپشت پەردەی ئەم جەنگەوەیە.

ت��ورک��ی��ا ل���ەس���ەرەت���ای س���ەدەی لەسەر نەمابوو هێندەی بیستەمدا، واتا بسڕدرێتەوە، جیهان نەخشەی الیەنەی سێ بەپێی ڕێککەوتنامەی بەریتانیاو تزاری، ڕووسیای نێوان جەنگی ل��ەس��ەردەم��ی ف��ەڕەن��س��ا دەیانویست یەکەمدا، کە جیهانیی تورکیا بەاڵم دابەشبکەن، تورکیا لە ب��ەرگ��ری��ی سەرسەختانە زۆر تورکەکان کرد. خۆی یەکپارچەیی خاکی نێو کەمینەکانی لە هیچکام ئەنقەرە ناناسن، بەرەسمی تورکیا شاخاوی( )تورکی بە ک��وردەک��ان ن����اودەب����ات، ئ���ەو ج��وداک��اری��ی��ە توندوتیژەی لەماوەی چەندین دەیەی ڕابردوودا دژ بەکورد پیادەیکردووە، نەیتوانیوە بەرهەمێک تائێستاش بدات بەدەستەوە. هەمان ڕەفتاریش ل��ە ع��ێ��راق��ی س���ەردەم���ی س���ەدام

حسێندا دژ بەکورد ئەنجامدەدرا، لە بنەماڵەی لە ڕەفتارە ئەم سوریاش ئەسەدەکاندا دەبینرێ ، لە سەردەمی لەو هەر کوردەکان ئێران لە شادا چەشنە دۆخانەی براکانیاندا دەژیان. لەناو کە ملیۆنن دەیان کوردەکان هەندێکیشیان دەژین و واڵتانەدا ئەم ب��ڕوای��ەدان ل��ەو لە ئەرمەنستانن، بەتایبەتی پێشێلکراوە، مافەکانیان لە بەر نەتەوەکان کاتێک کۆمەڵەی یەکگرتووەکان ڕێکخراوی نەتەوە دروستکردنی بەڵێنی لەگۆڕێدابوو،

دەوڵەتی بە کورد دابوو. بۆ بگەڕێینەوە ئ��ەگ��ەر ئێستاش هەر عێراق، تورکیاو سنوری سەر بەتایبەت تیرۆریستی هێرشێکی کاتێک کۆمەڵێک سەربازی تورکیای توندو وەاڵمێکی ب��ک��وژرێ ، تیادا ئاشتیانەی دژە س��ەرب��ازی��ان��ەو چەشنێ بەهیچ تورکیا دەدرێتەوە. واڵتەکەیەوە ک��ران��ەوەی لەبارەی سەرنجی ن��اک��ات. دان��وس��ت��ان��دن لە ڕووی بەتەنها جیهان سەرجەم

لە ئیسرائیل جۆالنە، کە ئاڕاستەی بەاڵم خاکی سوریای جیاکردۆتەوە، ئەسکەندەروونە ش��اری دەرب���ارەی کە بەالی ناکەن، پرسیارێک هیچ الی چونکە بەنرخە، زۆر سوریاوە هەمووان ئاشکرایە تورکیا دەربارەی ئامادەنییە مەسەالنە چەشنە ئەو

گفتوگۆبکات. لە ڕوانگەی ئەنقەرەوە، ئەمریکا دەبێ بڕیار لەوە بدات: وەک هاوپەیمانێک بەو یان هەیە بەئەنقەرە پێویستی کورد؟. نەبووەی دروست دەوڵەتە ئەنقەرەش، ب��ەڕەوش��ی س��ەب��ارەت چاالکییە بڵێین، ئ���ەوە دەب���ێ نییە، سەربازییەکان دەرەنجامیان هەیە ک���ەم ئ��ەگ��ەرێ��ک��ی چ��ون��ک��ە بتوانرێ جەنگاوەرانی کورد لە چەک مەسعود بارزانی یان دابماڵدرێن، کۆنتڕۆڵی ب��ەک��ردەوە ئ��ەم��ڕۆ ک��ە کوردستانی هەرێمی ب��ارودۆخ��ی بتوانێ ئاستەمە لەبەردەستدایە، کۆنتڕۆڵی جەنگاوەرانی کورد بکات. بەاڵم ئایا کێشەی کوردستانی عێراق

بەمانای بومەلەرزەیەکی جیهانی بۆ ناوچەکە دێت؟ ئاشکرایە وەاڵمەکەی سەربازییە ک��ردە ئ��ەم نەخێرە. س��ن��ورداران��ە دەت��وان��ێ ب��ارودۆخ��ی عێراق دژوارتربکات، لە ئەمریکا لەئارامترین بارودۆخەکە تەنانەت )هەولێرو ع��ێ��راق پارێزگاکانی سەربازیی پێگەی کە سلێمانی( ڕووب����ەڕووی ت��ێ��دای��ە، ئەمریکای چونکە ب��ک��ات��ەوە، کێشەوگرفت هێزەکانی ل��ە بەشێک واب��ڕی��ارە بۆ ناوچەکانی ترەوە لە ئەمریکا هەرێمی کوردستان بگوێزرێنەوە.

ئایا سەرجەم ئەم دیاردانە بەمانای لەڕاستیدا دێ��ت؟ عێراق شکستی ئەم هەرەسهێنانی بوترێ دەب��ێ دەستیپێکردووە. واڵتە بەکردەوە باڵیۆزخانەی نوێنەرو ئااڵو عێراق بەاڵم هەیە، دەرەوەدا واڵتانی لە نییە. واڵتێکی ڕەسەنی ک��ارای��ی بتوانێ تێدانییە حکومەتێکی دابینبکات، هاواڵتیان بۆ ئاسایش هێرشی سوپای ئێستا ڕووەوە لەم

لە هیچ ع��ێ��راق س��ەر ب��ۆ تورکیا ڕەوشەکە ناگۆڕێ .

وێ���ڕای ئ���ەوەش ل��ە خ��ۆره��ەاڵت��ی مەزنتر قەیرانی کۆمەڵێک نزیکدا، ملیۆنەها م��ەس��ەل��ەی ک��ە ه���ەن، دێ��ت، ب��ەپ��ل��ەی یەکەم پ��ەن��اب��ەر عێراق پەنابەرانی ژم��ارەی تەنها ئەمەش کەس و )6(ملیۆن دەگاتە ئەردەن و لە نائارامیش تراژیدیایە. ک��ەوات��ە ه��ەی��ە، س���ودان سوریاو مەسەلەی دانیشتوان لە خۆرهەاڵتی بەڵکو کارەسات، نەک نزیکیشدا، چونکە گەورەترە، لە کارەساتیش لە نزیک خۆرهەاڵتی ب��ارودۆخ��ی

کۆنتڕۆڵ چۆتە دەرەوە. ئەمانە، ه��ەم��وو ب��ەڕەچ��اوک��ردن��ی س���ەرچ���اوەک���ان���ی ئ����او ب����ەرەو کەمبوونەوە دەچن، ئاستی ئابوری و ئاوابوون دەڕوات، بەرەو خوێندن خوێندن م��ن��دااڵن��ی��ش ت��ەن��ان��ەت چاالکییە بەدڵنیاییەوە تەواوناکەن. تورکیاش، ئەودیوسنورییەکانی بەرەو مەترسیدارە ئەو بارودۆخە

خراپتربوون دەبات. ل��ەب��ن��چ��ی��ن��ەدا ل����ەم چ��ەش��ن��ە هەلومەرجانەدا، ئەنجامدانی چاالکی ل��ە ب��اک��وری ع��ێ��راق م��ان��ای چی نزیکی لە خۆرهەاڵتی دەگەیەنێت؟ بڕیار هەڵبژاردنی ه��اوچ��ەرخ��دا، لەنێوان باش و خراپدا ئەنجامنادرێت، لەنێوان )زۆر هەڵبژاردنێکە بەڵکو ڕەه��ا(دا. )کارەساتێکی خ��راپ(و کارەساتە چەشنە ئەو بەراستی ناخۆشەکانی هەواڵە لەئارادایە، تەنها عێراق، تورکیا- سەرسنوری گۆڕینی بارودۆخێکی خراپە بۆ زۆر

خراپتر. کۆمەڵگای جیهانی، بەناتۆو یەکێتی لە تەنها ناتوانن ئ��ەوروپ��اش��ەوە، ژێ��ر ن��اوی ئ��ەم پ��اس��اوەی ئ��ەوان هەیە، لەگەڵ تورکیادا پەیوەندیان تورکیا ئەنجامبدەن. ئەوتۆ کارێکی هاوپەیمانەکانی تێدەگات ل��ەوە زی��ات��ر واب��ەس��ت��ەی ئ��ەم واڵت���ەن، بۆیەشە هەر نەک جودایخوازان. دۆست( )تاکە بوترێ دەت��وان��رێ هێزە سوپاو لە بریتین تورکیا ی

دەریاییەکەی. کۆمەڵگای جیهانی دەیویست تورکیا دابەشبکات، لە سەرەتادا بەشێوەی الیەنەو س��ێ ڕێککەوتنامەیەکی کۆمەڵەی یاسای لە چوارچێوەی نەتەوەکاندا، تورکیاش هەرگیز ئەم تورکیا ئەمڕۆ لەبیرناکات. پیالنە ئەوە دەزانێ لە یەکێتیی ئەوروپادا کەس ئەنقەرە قبوڵناکات، باشترین هاوپەیمانێکی ک��ە ئ��ەوەی��ە ش��ت خ����اوەن ب����ەرژەوەن����دی ی��اخ��ود هاوپەیمانێک بۆ هاریکاری یەکتر لە بدۆزێتەوە. ناوەڕاستدا خۆرهەاڵتی لەبەرچاوگرتنی ب��ەب��ێ ت��ورک��ی��ا تەنها ب��ەرژەوەن��دی��ی دەوڵ��ەت��ان، خاکەکەی و یەکپارچەیی بە بایەخ ئەمەش دەدات. خ��ۆی ئاسایشی ڕووسیاو چین تا باشە، وانەیەکی ئێستا ک��ە ب���دەن، پ��ێ ب��ای��ەخ��ی دەسەاڵتی زیادکردنی سەرقاڵی

خۆیانن.

ژمارەیەکی دروست بۆ زانینی ڕێژەی کورد لە جیهاندا لەبەردەستی هیچ کەسێک دا نییە، ئەوەی باس دەکریت لەو بارەیەوە چەند مەزندەیەکە کە دەکرێت نزیک بیت متمانەی جێگەی بەاڵم ڕاستییەوە، لە تەواوەتی نییە، لەبەرئەوەی کە هەریەک لە )تورکیا و سوریاو ئێران و عێراق (کە کورد تییاندا دەژین ژمارەی ڕاستیەقینەی لەبەر بەدەستەوە، ن��ەداوە یان کورد ئەوەی سەرژمێریەکانیان خانەی نەتەوەو ئاینی تێدا نییە. وە لەژێر ڕۆشنای ئەم کورد ڕێ��ژەی بۆ مەزندە سەرژمێریانە ئەو نێوانی لە بەتایبەتی دەک��رێ��ت. کوردان دەوڵەتانەو ئەم کە ژمارانەی زۆربەی کات کردوە. مەزندەیان خۆیان ئاماژە دەکریت بەو مەزندەیە بێالیانانەی کە لەو بارەیەوە کراون. کە ئاماژەدەکەن بە بونی )40( ملیۆن کورد. لەو ڕێژەیە دوو ملیۆنی دەکەونە ڕۆژئاوای کوردستان

باسە شایەنی سوریا(. )کوردستانی تا ڕێ��ژەی��ە ئ��ەم زۆری ژم��ارەی��ەک��ی سوری ڕەگەزنامەی خاوەنی ئێستاش نین دوای ئەوەی کەلەپاش سەرهەڵدانی خۆپێشاندان و نارەزایەتییەکان بۆ کەم کورد ن��ارەزای لە بەشیک ک��ردن��ەوەی سوریا ڕژیمی وزۆری، زوڵ��م بەرامبەر لەچەوساندنەوە س��اڵ چەندین دوای خۆڕزگارکردنیک وەک بەکورد بەرامبەر کەڵکە ن��اڕەزای و توڕەیی و ڕق لە بووی کوردان بڕیاری پێدانی ڕەگەزنامەی بەکوردان دەرکرد. بەالم ئەمە نەک هەر نەبووە هۆی دامرکاندنەوەی ڕق و توڕەی لە توڕەتر بەڵکو واڵت��ە، لەم ک��وردان ناوچەکانی تر بەردەوامیان بەشۆڕش و ناڕەزایەتیەکان داوە هەتا ئێستاش ئەو توڕەیە بەردوامە. بەاڵم ئەوەی جێگەی هەڵوێستە لەسەرکردنە ئەوەیە کە ئاخۆ دوای سەرکەوتنی شۆڕش لە سوریا کورد

دەتوانێت لەم گۆڕانکاریە چی بەدەست هەڵوێیستە دوای بەتایبەت بهێنێت نیشتیمانی ئەنجومەنی ناجێگیرەکانی سوریا لە پێش هەمووشیانەوە )بورهان غلیون ( سەرۆکی ئەنجومەنەکە بەرامبەر مافەکانی کورد لەو واڵتەدا، ئەمەش وا و نزیکی بەهۆی کە دەدرێ��ت��ەوە لێک ئەنجومەنەکە لەسەر تورکیا کاریگەری بەرامبەر ئەنجومەنە ئەو هەڵوێستی کورد ئیجابی نیە. بۆیە لێرەدا پیویستە سەرکردە وسیاسیەکانی کورد لە سوریا بەووریایی مامەڵە لەگەڵ دۆخەکەدا بکەن شۆڕشی سەرکەوتنی دوای جۆریک بە گەالنی سوریا بۆ بەدەستهێنانی ئازادی لە دەستی ڕژێمەکەی ئەسەد کوردان ناچار نەبن بە دەستپێکردنەوەی شۆڕشێکی تر بۆ ڕزگاری و بەستهێنانی مافەکانیان لە دەستی ئەنجوومەنی نیشتیمانی سوریا. * ئاژانسەکان

Peter گ��ال��ب��رێ��س )پ��ی��ت��ەر ڕۆژنامەنوس و Galbraith(ى پ��س��پ��ۆڕ ل����ەب����وارى م��ەس��ەل��ە س��ی��اس��ی��ی��ەک��ان��ى خ��ۆره��ەاڵت��ى لەژێرناوى وتارێکى ن��اوەڕاس��ت، لەهەڵوەشانیدایە( عێراق )ڕزگارى لەڕۆژنامەى )زە سەندەى تایمز(دا

باڵوکردەوە.ئەم وتارە کە تەرخان بۆ بارودۆخى ه��ات��وە:»ل��ەدواى تیایدا ع��ێ��راق ئۆباما دەوڵەتى هەڵبژاردنەکانەوە هەوڵێکى زۆرى دا کە حکومەتێک ل���ە ش��ی��ع��ەک��ان، س��ون��ن��ەک��ان و بەاڵم دابمەزرێنێت، ک��وردەک��ان لەناوچەى کوردستاندا دەسەاڵتێکى یاسایى تایبەت بەناوچەکە داندرا، بەجۆرێک دەوڵەتى بەغداد ناتوانێ

دەستیان بەسەردا بگرێت.«خەونى لەبارەى نوسەر هەروەها لەبەشێکى کوردییەوە دەوڵەتى نوسیویەتى:»دەوڵەتى وتارەکەیدا

ژم��ارەی��ەک��ى زۆرى ک��ە ت��ورک��ی��ا حکومڕانییەکەیدا ل��ەژێ��ر ک��ورد ئاستەنگێک هەمیشە دەژی���ن، بووە لەبەردەم خەونى کوردەکانى

دەوڵەتى بۆ هەوڵ کە عێراقیشدا دەدەن. ک��وردی��ى س��ەرب��ەخ��ۆى ب��ەاڵم ڕۆژێ��ک دەوڵ��ەت��ى ک��وردى

هەردێتەئاراوە«

کوردستان و بەغداد لە دوو دۆخی جیاوازدا

توندوتیژى دژ بە کورد، دڵڕەقییەکى بێ بەرهەم

کورد و پرسی کورد لە سوریادا

دەوڵەت، خەونى کوردە کورد لە میدیاکانەوە

سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702 9 www.jamawarnews.comکۆمەاڵیەتی

ئافرەتان زۆر گرنگى بە مەتبەخ دەدەن

23 گەنجێکى س��اب��ی��ر، ب��ەه��رۆز لە یەکێک ئێستادا لە وتى ساڵە کە کچانەى ئ��ەو داواکارییەکانى ئەنجام ه��اوس��ەرگ��ی��رى پ��رۆس��ەى ش��ێ��وازى ک���ە ئ���ەوەی���ە دەدەن تایبەتى بە چۆنە خانووەکەیان هەیە زەویەکەیان کە ئەوانەى الى خانوو بە نەیانکردووە هێشتا و بە دەدرێ���ت گرنگى زۆر ک��ەوات��ە ودەرەوەى ن��اوەوە لە جوانکارى خانووەکاندا بەتایبەتى الی ئافرەتان السایى دەکەن حزمەت کەبەردەوام کردنەوەى لە بکەنەوە تر واڵتانى خانووەکانیاندا و کە زۆریش گرنگى

بە ژوورى مەدبەخ دەدەن، بەردەوام فراوان مەدبەخەکەیان دەکەن حەز

بێت.باش بونى بارى ئابوورى هاواڵتیان

هۆکارە بۆ دروستکردنى خانوى جوان

ڕەش��ی��د ق���ادر،ت���ەم���ەن 34س���اڵ خانوو دروس��ت��ک��ردن��ى س��ەرق��اڵ��ى کردن باشتر ه��ۆک��ارى وت��ی: ب��وو هەرێمى لە خانوو جوانکردنى و باش بۆ دەگ��ەڕێ��ت��ەوە کوردستان هاواڵتیانى ئ��اب��وورى ب��ارى بونى کوردستان کرانەوەى و کوردستان پێشکەتوو، واڵت��ان��ى ڕووى ب��ە کوردستان پێشکەوتنى هەروەها لەبوارى لە زۆر بواردا و بەتایبەتى ژمارەیەکى ئێستا کە ئەندازیارى هەیە توانا بە ئەندازیارى لە زۆر ل��ەب��وارى ک��وردس��ت��ان لەهەرێمى بیناسازى، لەالیەکى تریشەوە پێدانى بەهاواڵتیانى خانوبەرە پێشینەى هەرێم کە ئەمە هۆکارێکى زۆر گرنگە گۆڕانکارى خانووەکان کەشێوازى بە کوردستاندا لە بێت بەسەردا جۆرێک لە ئێستادا زۆر لە هاواڵتیان خانووەکانى پێشویان تێک دەدەن و لەسەر زەوییەکەى خانویەکى جوانتر و باشتر دروست دەکەن ئەمە وەک لێهاتووە لێکەرى چاو و مۆدیلێک زۆر جاریش وەک پێویستییەک ئەو خانوى و دەدرێ تێک خانووانە کەئەمەش دەکرێت دروس��ت نوێى

وتیشى دەب��ەخ��ش��ێ��ت. ج��وان��ى شیوێن ب��ە ه��اواڵت��ی��ان ب����ەردەوام بۆئەوەى دەگەڕێن نوێ نەخشەى من بکەن دروست خانوو جوانترین خانووەکەم دروستکردنى لەپێش ئەوەى بۆ هێنا نەخشەیەک چەند دواتر پەشیمان نەبم لەدروستکردنى

خانووەکەم.گرنگى بە شێوازى دەرەوە دەدەن

وەس��ت��ا ڕزگ���ار ق���ادر، زی��ات��ر لە دەساڵە کار لە دروستکردنى خانوو بەسەر گ��ۆڕان��ک��ارى وت��ى دەک���ات ش��ێ��وازى دروس��ت��ک��ردن��ى خ��ان��وو لەناوەوە کوردستاندا،چ لە هاتووە وتیشى دەرەوەدا لەڕوخسارى چ جوانکارى موادى شێوازى چەندین خانوو هەیە و لەئێستادا لە 80%ى زیاترى هاواڵتیان گرنگى بەدیکۆراتى دەدەن، خانووەکانیان دەرەوەى هاواڵتیانى الى ئارەزوو بۆتە ئەمە

هەرێمى کوردستان.ماستەرپالن نییە بۆ ئەوەى شوێنەکان دیارى بکات لە

دروستکردنى خانوودائەندازیارى ف��ەرەج، حەمە ئ��ارام بیناسازى وتى لە ئێستادا ژمارەیەک کۆنەکانیان خانووە هاواڵتیان لە خانووەکانیان چونکە تێکدەدەن، و ک��راون س��ەرەت��اى شێوازێکى بە نەکراوە، ئەندازیارى بەنەخشەى ل��ە ب��ارودۆخ��ێ��ک��دا ئ���ەو خ��ان��وان��ە و هەبێت ماڵێک تەنها دروستکراوە

هاواڵتیان ئێستا بەاڵم بژین، تێدا بارودۆخیان باشترە وبارى ئابورییان چووتە پێویستیش وئاستى باشترە س����ەرەوە ل��ەب��ەرئ��ەوە ه��اواڵت��ی��ان دروست باشتر خانووى دەیانەوێت بکات، هەندێک جاریش دروستکردنى ئەو السایکردنەوە. بووتە خانوو ماستەرپالن وتیشى ئ��ەن��دازی��ارە

شوێنەکان ئەوەى بۆ نییە نێکمان دیارى بکات بۆ دروستکردنى خانوو لەدوونیا یاساى خۆى هەیە بۆ خانوو

دروستکردن.ئەندازیار ئارام ئاماژە بەوەش دەکات بەکار ئێستادا لە کە موادانەى ئەو خانودا دروستکردنى لە دەهێنرێت گونجاو نییە، وتى بلۆک بۆ خانوو زۆر

باش نییە، ڕەنگە لەڕووى تەعامولەوە ڕووى سەرماوە لە بەاڵم بێت، باش زیاتر بە سوتەمەنییەکى پێویستمان زۆر کارەباى بە پێویستمان هەیە هەیە بۆ گەمکردن و ساردکردنەوەى و ه��اوی��ن وەرزى ل��ە ماڵەکانمان زستاندا، ئەتوانرێت خانوو بە موادى

پێشکەتوو تر دروست بکرێت.

ئینتەرنێت بەکارهێنانى لەمڕۆدا کۆمەڵگەى تاکەکانى ل��ەالی��ەن پێویستییەکى بووەتە کوردییەوە مەبەست چەندین وب��ۆ ڕۆژان���ە ل���ەالی���ەن ه��اواڵت��ی��ان��ى ت��ەم��ەن جیاوازەوە هەرجارەى بەجۆرێک و مەبەستێک بەکاردەهێنرێت، بەاڵم زۆربەى کات بەکارهێنەران بەهۆى لەبەکارهێنانیدا ناهۆشیارییانەوە ت���وش���ى چ���ەن���دی���ن ک��ێ��ش��ەى جۆراوجۆردەبن، هەندێک جار لەبەر لەبەکارهێنانى هۆشیارى نەبوونى کێشەى ئەوخزمەتگوزارییەدا و دەکەوێتەوە لێ کۆمەاڵیەتى خێزان تێکدانى ه��ۆى دەبێتە هاوڕێکانیش، نێوان وپەیوەندى چەند کەسانێک هەن بەمەبەستى خ���راپ ئ���ەم خ��زم��ەت��گ��وزاری��ی��ە پێیان ب��ەک��وردى بەکاردەهێنن ئینتەرنێت( دەوترێت )چەتەکانى پێیان جیهانییەکەشى بەزاراوە و ئەم وات��ە )هاککەر(، دەوترێت ئێمەدا واڵتى لە تەنیا کێشەیە زۆرب���ەى ب��ەڵ��ک��و نییە ب��وون��ى

ئینتەرنێت ب��ەک��اره��ێ��ن��ەران��ى لەدەستى ب��ێ��زارن لەجیهاندا

بەپێى و کەسانەوە ئ��ەوج��ۆرە ی��اس��ا ه��ەرک��ەس��ێ��ک ل��ەڕێ��گ��ەى

هەر یاخود زانیارى ئینتەرنێتەوە بدزێت دیکە کەسێکى شتێکى

بەهەمان یاساى دزى سزادەدرێت، یاسایەکى نەبوونى بەهۆى بەاڵم

یەکەیەکى نەبوونى ج��ۆرەو لەو ت��ای��ب��ەت ب���ەدۆزی���ن���ەوەى ئ��ەو کەسانەى ئەو کارانە ئەنجامدەدەن بۆ ئازادییەک جۆرە لەکوردستان و هەیە ئینتەرنێت چەتەکانى تەنها فێرى ئەو کارەببن دەتوانن خۆمانبین ئاگادارى ئەوەى بەبێ ناو وێنەکانى و زانیارى هەموو ئیمەیڵەکانمان و کۆمپیوتەر وەکو ئێمە دەبێت وات��ە ب��ەرن، بەکارهێنەرانى ئینتەرنێت هەمیشە بین هەنگاوەکانمان ئ��اگ��ادارى بەکاردەهێنین، ئینتەرنێت کاتێک ویستى کەسێک ئەگەر چونکە وئێمەش بەرێت زانیارییەکانمان خۆمان لە بەرگرى نەمانتوانى بزانین ئەستەمە زۆر ئەوا بکەین باشترین لێکردوین، دزى ک��ێ لەچەتەکانى خۆپاراستن بۆ ڕێگا ل��ەوەى بریتییە ئینتەرنێت، ئیمەڵى ه��ەرگ��ی��ز ئ��اگ��ادارب��ی��ن نەناسراو نامەى و نەناسراو نەناسراو کەسى و نەکەینەوە هیچ بە خۆمان هاوڕێى نەکەینە جۆرێک لەوێب سایتەکاندا وشەى نهێنى خۆمان داغڵ نەکەین ئەگەر

لەوێب سایتەکە دڵنیانەبووین.

منداڵ لەدوو الیەنەوە توڕەبوون لەخۆ دەگرێت

لەگەڵ ملمالنێى کەسانێک ی��ەک��ەم: دەکەن بەئەنقەست توڕەى دەکەن یان

هەڕەشەى لێدەکەن خۆى دەرونى ملمالنێیەلەگەڵ دووەم: لەسۆزوخۆشەویستى دەبێ کەبێبەش و دەدات لەدەست کۆنتڕۆڵ ئەوکات توڕە دەبێت ،توڕەبون شتێکى ڕێژەییە ت��رەوە منداڵێکى بۆ منداڵێکەوە لە

دەگۆڕێت.مندااڵنى توڕە دەتوانین بیان کەین

بەچەندپۆلێنێکەوەو توڕەدەبن زوو یەکەم »ئەومندااڵنەى ئاسایی دەگەڕێنەوەحاڵەتى هەرزویش

خۆیان و سارد دەبنەوە،دووەم »ئەومندااڵنەن درەنگ توڕەدەبن

و زوو سارد دەبنەوە.سێهەم: درەنگ توڕەدەبن و درەنگیش بۆماوەیەک ڕقەکەیان ساردەبنەوەو ل��ەن��اخ��ی��ان��دا دەم��ێ��ن��ێ��ت��ەوە وپ��ەن��گ

دەخواتەوەدرەنگ و توڕەدەبێت زوو چوارهەم:

سارد دەبێتەوەل��ەم چ��ەن��د دێ����ڕەوە دەگ��ەی��ن��ە ئەو )شتێکى توڕەبوون کەوا ڕوانگەیەى

وەدەست هاتووە()جوداناف(لەلێکۆڵینەوە دەرونناس ی��ەک��ی��دا ل��ەس��ەر ک��ۆم��ەڵ��ێ��ک م��ن��داڵ )7( تەمەنى تا )7(مانگى لەتەمەنى ساڵی ئەنجامى دا، تێبینى کرد هەندێ دیاردەى توڕەبون لەقۆناغەکانى تەمەندا هەرلەسەرەتاوە گریان بەدیاردەکەون: ه��اوار )4(س��اڵ��ى، تەمەنى تادەگاتە وقیژەکردن تادەگاتە تەمەنى )3(ساڵى، ل��ەزەوى قاچەکانى توڕبوندا لەکاتى دەخشێنێ تاتەمەنى )3(سااڵن، بازدان و لێدانى ئەوشتانەى لەژێردەستیایەتى، ڕەگەزى خەسڵەتەالى ئەم بەتایبەتى کردنى دەردەکەوێ،خۆدرێژ زیاتر نێر

جەستەیی تاتەمەنى )4(ساڵى. ئاشنا تۆفیق ژنى ماڵەوە خاوەن )3(منداڵ ڕایگەیاند»گیرم خواردوە بەدەست منداڵەکانمەوە ناوێرم شتێک بڵێم پێیان

یەکسەرتوڕە دەبن وهەڵدەچن بەویستى دەڵێت باوکیشیان کاردەکەن خۆیان بابەحەزى لەمنداڵ توڕەببیت نابێت خ��ۆی��ان ه��ەڵ��س��وک��ەوت ب��ک��ەن، شنە )1(مناڵ فەرمانبەرخاوەنى عبدالرحیم باوک ی��ان دای��ک بینیومە ووت��ى:م��ن لەمنداڵەکەى منداڵ قازانجى لەسەر توڕەبوە وبگرەلێیشی داوە، بەاڵم ئەوەى لەهەندێ منداڵ دیومە توڕەدەبێت و شت دەکات نابەجێ قسەى و دەشکێنێت هەیە منداڵێکم نیە،من قبوڵ قابیلى لەداواکارى داواکارى تەمەنى )4(ساڵە کەسێکى تەمەن گەورە زیاترە هۆکەشی یەکەم دایک و باوکەو دووهەمیش ئەم منداڵەسەیرى هاوەڵەکانى دەکات کەلە لەهەموو نیە بێبەش هەمووشتێک تایبەت ژورى هەیە یاریەکى ج��ۆرە وجل و بەرگى جوان. شادان عبدالکریم توێژەرى دەرونى سەبارەت بەتوڕە بونى منداڵ ڕایگەیاند: منداڵ کائینێکى پاک تایبەتى هەستێکى خ��اوەن بەریئە و

وەک وم��ن��داڵ��ی��ش خ��ۆی��ەت��ی گەورەکان خاوەن هەستە وتوڕە

دەبێت و کاردانەوەى دەبێت خۆشحاڵە بەخۆشیەکان وب�����زە وزەردەخ����ەن����ە دەک����ەوێ����ت����ە س���ەر

بەشتە و لێوەکانى ن��اخ��ۆش��ەک��ان��ی��ش

فرمێسک و دەگ�����رى دێتەخوارێ، بەگۆنایدا

ئ���ەرک���ى س��ەرەک��ى ب���������اوک���������ان و ئەوانەى دای���������ک���������ان و

لەئەستۆیە مندااڵنیان بەخێوکردنى قوتابخانەش بەڕێزى ومامۆستایانى وەه��ا ئ��ارام��ى و هێمن کەکەشێکى لەتوڕەیی کەدوربێت بکەن دروس��ت ئەوە لەبرى بەڵکو منداڵ، بێزارى و مندااڵن بالەسەرلێوى وپێکەنین بزە و سایکۆلۆجى ل���ەڕوى ت��اه��ەم بێت

فیسیۆلۆجیەوە بەختەوەربن.

زیرەک مەحمود

ئا: هەوراز زایر

دڵشاد ساڵح

ئەندازیارێکى بیناسازى:

ئەو موادانەى کە لە کوردستاندا بەکار دەهێنرێت لە دروستکردنى خانوودا گونجاو نییە

هۆشیارى لە بەکارهێنانى ئیتەرنێتدا )چۆن خۆمان لە هاک کردن بپارێزین؟(

ت���وڕەب���ون���ى م���ن���داڵ

مۆدیل و ج��وان��ک��ارى تەنها نەگرتۆتەوە مرۆڤکانى ڕوخسارى بوارى زۆر بەڵکو کوردستان، لە ت���رى گ��رت��ۆت��ەوە ی��ەک��ێ��ک ل��ەو جێبونى نیشتە شوێنى بوارانە کوردستان، هەرێمى لە مرۆڤە لە کە خاوانەى ئەو ئێستادا لە هەرێمى کوردستادا دەکرێتەوە بە

نەخشەیەکى جوان دەکرێتەوە.

گ��ەورەک��ان وەک منداڵیش و وتوڕەدەبێت هەستێکە خاوەن پێدەکەنێت و دەبێت خۆشحاڵ ودەگریەت و توڕدەبێت ئەمەوتەى سەبارەت بو دەرونى توێژەرێکى بەکائینى منداڵ، توڕەبون هۆیەکە لەگەڵ ک��ردن هەڵسوکەوت بۆ هەروەها ترسناک، ژینگەیەکى دژە لەناکاوە، وەاڵمدانەوەیەکى بۆ ووروژاندنى هەموو ڕەفتاریشە

هەڕەشەیەک لەخۆ وەدەگرێت.

www.jamawarnews.com 10 سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702

هەریەکە لە سەرکردەکانی لە واڵتانی جیهاندا موچەیەکی جیاواز وەردەگرن

کە بریتییە لە: عەبدوڵاڵ شێخ ولد محەمەد سیدى سەرۆکى مۆریتانیا، مانگانە7 ملیۆن ه��ەزار 30« نزیکەى وات��ە ئۆقیە بەپێى ئەویش وەردەگرێت، دۆالر« مۆریتانیا. حکومەتى بەیاننامەیەکى عەبدول عەزیز بوتەفلیقەى سەرۆکى جەزائیر- مانگانە 26 ملیۆن سەنتیم واتە » 5346،400« دۆالر وەردەگرێت، ئ��ەوی��ش ب��ەپ��ێ��ى زان��ی��اری��ەک��ان��ى جەزائیری. »الخبر«ى ڕۆژن��ام��ەى مالکى سەرۆک وەزیرى عیراق نورى پێشتر وا باڵوکرایەوە کە مانگانە 3 ملیۆن دۆالر- واتە مووچەى 6 هەزار

وەردەگ��رێ��ت، حکومەت کارمەندى ب����ەاڵم دوات�����ر ن��ووس��ی��ن��گ��ەک��ەى مانگانە کە ڕایگەیاند، ڕەتیکردەوەو 8000 هەار دۆالر وەردەگرێت. میشێل ئیمیل و لوبنان سەرۆکى سلێمانى ئەو پێشووترى س��ەرۆک��ى لحودى ملیۆن 15 مانگانەکەیان واڵت��ەش دۆالر. ه���ەزار 10 وات���ە ل��ی��رەی��ە، موچەى ئ��ەن��دەن��وس��ی��ا- س��ەرۆک��ى 1900 دۆالرو لە مانگانەکەى کەمترە ئەوەش بووەتە جێگەى سەرسوڕمان س��ەرک��ردەک��ان��ى ئیحراجبوونى و سەرۆکى پێشتر لەکاتێکدا دیکە، 2200 مونعم کارلۆس ئەرجەنتین و وەرگ���رت���ووە م��ان��گ��ان��ە دۆالرى کاتێکیش کە هاوسەرەکەى تەاڵق دا

و دادوەر داواى 185هە زار دۆالرى تووشى ئ��اف��رەت��ەک��ەى ب��ۆ لێکرد سارکۆزى نیکۆال بوو. سەرسوڕمان سەرۆکى پێشووى فەرەنسا مانگانە ی��ۆرۆ وەرگ��رت��ووە. 20331 ب��ڕى ئەڵمانیا ڕاوێژکارى مێرکڵى ئەنجێال وەردەگرێت. ی��ۆرۆ 23000 مانگانە نزیکەى سااڵنە ڕووسیا سەرۆکى وەردەگ���رێ���ت، دۆالر ه���ەزار 115 9583 دەکاتە هەرمانگێک بۆ واتە سەرۆکى ئ��ۆب��ام��اى ب���اراک دۆالر. گۆڤارى ڕاپۆرتێکى بەپێى ئەمریکا بڕى مانگانە فەرەنسى ئێکسپرێسى 48 هەزار دۆالر وەردەگرێت، هاوکات کە، ئاشکرایکرد باویزاردیش سایتى سەرۆکى ئەمریکا سااڵنە ملیۆنێک و

واتە وەردەگرێت، دۆالر هەزار 728ه��ەزار 144 دەکاتە مانگێ بۆهەر س��ەرۆک لۆنگ هسین ل��ى دۆالر. بڕى مانگانە سەنگافورە وەزی��رى وەردەگ��رێ��ت، دۆالر ملیۆن 18،2ئاستى ب��ەب��ەرزت��ری��ن ئ��ەم��ەش ک��ە موچەى مانگانەى سەرۆکى واڵتەکان دادەنرێت. موچەى مانگانەى سەرۆک کۆمارى تورکیاش دەگاتە نزیکەى 13 هەزار دۆالر. سەرۆکى ڤێتنام مانگانە وەردەگ��رێ��ت، دۆالر 1650 نزیکەى موچەکەى وەزیرانەکەشى س��ەرۆک بریتیە لە 1640 دۆالرو وەزیرەکانیش نێوان جیاوازى وات��ە دۆالر، 1350سەرۆک کۆمارو س��ەرۆک مووچەى

وەزیران تەنها 10 دۆالرە.

کۆمەڵێک زانای ئەمەریکی ئاشکرایان ماست خ���واردن���ی ڕۆژان�����ە ک���رد، دەبێتە ڕێکوپێک، بەشێوەیەکی و ل��ەش داب��ەزان��دن��ی کێشی ه��ۆی

کەمکردنەوەی زیادبونی کێش.ل��ەس��ەر چەند ت��وێ��ژی��ن��ەوەی��ە ئ��ەم دەرک��ەوت��وە، و ئەنجامدرا مشکێک خۆراکی ژەمە ڕۆژانە مشکانەی ئەو

م��اس��ت��ی��ان پ��ێ��دراوە، لەشیان کێشی

کەمتری کردووە لە چاو ئەو مشکانەی م��اس��ت��ی��ان ن���ەدراوەت���ێ . زان��اک��ان سودی کە ڕاگەیاندووە ئەوەشیان بەکتریا ئەو بۆ دەگەڕێتەوە ماست پێکهاتەی لە کە سودبەخشانەی باش ڕۆڵێکی هەیەو ماستدا سود بەخشینی لە دەگێڕن

بەلەشی مرۆڤ.

بەپێى ئەو توێژینەوەیەى کە ئەنجام ئەوروپا قارەى سەرانسەر لە دراوە تەمەنیان فەرەنسا واڵتى خەڵکانى درێژترە وەک لە خەڵکانى واڵتانى تر فەرەنسى ى »لوفیجارو« ڕۆژنامەى ڕاپۆرتیکدا ئەوە دەخاتە ڕوو کە لە

خەڵکى فەرەنسا تەمەنیان زۆر درێژە ئەم ساڵ، 85 دەگاتە بەگشتى و ڕاپۆرتە لەالیەن وەزارەتى تەندروستى فەرەنساوە پشت ڕاستکراوەتەوە کە خەڵکى فەرەنسا درێژترین تەمەنیان

هەیە لە ئەوروپادا.

سودى کە گیراوەیەى ئەو گوڵ ئ��اوى ئیلتیهابى دان هەیە، چەند زۆری بۆ دلۆپێک لە ئاوى گوڵ بخەرە سەر پوکت، کردنى چارەسەر بۆ دەدات یارمەتییت ئیلتیهابى ددانەکانت و ئەمەش باشترین چارەسەرکردنى خێرایە لە هەموو جیهاندا، ئاوى گوڵ لە زۆربەى کرێم و مەساج کردن ڕوخسار پیستى کردنەوەى بۆ باشترە بە و چاوت دەم ڕۆژیکى هەموو ئەگەر ئاوى گوڵ بشۆیت ئەوا پێستێکى جوان پیرى نیشانەکانى و ئەبیت ناسکت و

دەردەک��ەون. ڕوخسارتەوە بە درەنگتر زۆرى سودێکى گ��وڵ ئ��اوى ه��ەروەه��ا هەیە بۆ چاو، هەندێک جار چاو ماندوو یاخود خەوتنەوە کەم بەهۆى ئەبێت کۆمپیتەرەوە، دی��ار بە دانیشت زۆر پارچە لۆکەیەک جوان تەڕبکە بە ئاوى بەاڵم چاوت، سەر بیخەرە پاشان گوڵ ئاگاداربیت نەچێتە ناو چاوتەوە سودێکى زۆرى هەیە، هەروەها ئاوى گوڵ یارمەتیت دەدات بۆ هیورکردنەوەى حاڵەتى دەرونى

و ماندوو بون ناهێڵیت.

موچەى مانگانەى سەرکردەکانى جیهان

هاوواڵتیانی فەرەنسا تەمەنیان درێژترە لە ماست یارمەتى دابەزاندنى کێشى لەش دەدات هاوواڵتی واڵتانى تر

ئاوى گ��وڵ و سودەکانی بۆ لەش

هەمەڕەنگ

وریاى هه فته یه ئه م به ب��ه دح��اڵ��ی��ب��وون بگره ، ب��ه خ��ۆدا دان ل��ه ب��وارى س��ۆزداری��دا مه به بە هۆى دابڕان، ڕۆمانسییه تى هه فته دا ناوه ڕاستى له داهێنه رانه پرۆژه یه کى تێدایه یان

ئه نجام ده ده یت.

بایه خ هه فته یه ئه م ب��ده به ک��اره ک��ه ت و ت��ه ن��دروس��ت��ی��ت، له هه فته دا ناوه ڕاستى قووڵى گفتوگۆیه کى تێدایه ، له گه ڵ هاوبه شی ژیانت یان بوارێکى ب��ه دواى ئه وینداره که ت و لێکگه یشتندا ده گه ڕێیت و کارت زۆر

ده بێ و گوشارت له سه ر ده بێت.

ئ�����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه په یوه ندییه کانت قووڵ هه ست ئ��ه ب��ن��ه وه و ب��ه خ��ۆش��ه وی��س��ت��ى ده که یت. ده وروب���ه ر بێت، هه ڵچوونه کانت ل��ه ئ��اگ��ات ڕووبه ڕووبوونه وه تووشى له وانه یه ببیت، په له په ل نه که یت، ده ته وێت له

/4ژیانى تایبه تیدا زوو بگه یته ئه نجام.20

-3/21

وڕ ���ا

����ک�

له سه ره تاى هه فته دا تێکۆشانى ت��وان��او خ����ۆت دە خ��ه ی��ت��ه گ�����ه ڕ، ل��ه پ��ێ��ن��او م���ه س���ه ل���ه ی���ه ک���ى دادپه روه ریدا له ناوه ڕاستى هه فته دا پێئه به خشرێ و ده سه اڵتت هێزى

10بایه خ ئه ده یت به بوارى دارایى./20-9/21

وو راز

��ه ت�

5/20

-4/21

���ا �����

����گ��

هه فته دا سه ره تاى له ده که یت ئ��ام��اده ک��ارى ب��ۆ ڕێ��گ��ای��ه ک��ى ن��وێ ل��ه م��ان��گ��ى داه��ات��وو گرنگى ڕۆڵ��ى که سێک ده بێت، له ناوه ڕاستى هه فته دا گه شاوه و سه رگه رمى و ئه بیت سه رنجڕاکێش دارایى الیه نى هه ندێک پیاچوونه وه ى

/11ده بیت. 20

-10/21

ک ش

وپدو

ئه م هه فته یه وریابه ل���ه پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه ت��ایبه تییه ک��ان��ت، له وانه یه ڕووبه ڕووى ب��ه رپ��رس��ی��ارێ��ت��ى له گه ڵ ببیته وه ، گوشار گه وره و بارى پته وکردنى هه لى ئه وه شدا تواناو ده ڕه خسێت و بۆ داراییت /6متمانه به خۆبوونت بۆ ده گه ڕێته وه .

20-5

/21

�ە ن���

وواد

ئ����ه م ه��ه ف��ت��ه ی��ه به ڕه وتێکى باش ده ستپێ دەک����ات و ه��اوک��ارى و که شێکى لێکگه یشتن و س�������ۆزدارى خ��ۆش��ى له هه فته دا ن��اوه ڕاس��ت��ى له تێدایه ، کاربکه و بێده نگ وردبه ، گفتوگۆکانتدا ئاگاداری باسى په یوه ندییه کانت مه که ،

12بواری داراییت به ./20-11

/21

ن ه وا

ک���7/20

-6/21

ڵ ژا

��رق��

یه که م ڕۆژى س��ێ به هۆى ل��ه وان��ه ی��ه ه��ه ن��دێ��ک ب��ڕی��ارى هه ڵوێستى به په له و ملمالنێ ه��ه ڵ��ه وه سه رهه ڵبدات له بوارى پیشه ییداو به ته نیا ده بن و تووند بیروڕاکانت

/1بڕیارمه ده . 20

-12/21

ک س

گی

ی��ه ک��ه م ڕۆژى س��ێ ب���ای���ه خ ب���ه ب���وارى دارای����ى و س���ۆزدارى له وانه یه ده ده ی���ت، په یوه ندییه ک دروست بێت له ناوه ڕاستى هه فته دا چاالکى و په یوه ندى تێدایه و زۆرى جموجوڵى نیازی ب��ه ده ک��رێ��ت، پێوه زۆرت

/8سه فه ریت، سه فه ر بکه .20

-7/21

�ر �ێ��

ش��

ئ�������ه م ه���ه ف���ت���ه ی���ه پاشه کشه حه وسه ڵه ت ده کات، به اڵم زۆر شتت ده بێته وه و ڕوون ب��ۆ ح��ه وان��ه وه به هه ست ئه که یت و پێشهاتی شادیبه خش به دواى

ژیانى ئاڕاسته ى له وانه یه دێن، یه کدا پیشه یى و تایبه تیت بگۆڕێ.

2/20

-1/21

ڵ ت��

��ه س

هه فته دا سه ره تاى له له م���ه ب���ه دوودڵ قایلبوون به پێشنیازو یارمه تییه کان، چونکه تووشى نائومێدى و بێ هیوایى ده بیت، له ناوه ڕاستى هه فته دا هه واڵى خۆشت پێ ئه گات و گه شبین

ئه بیت و به خته وه ر ده بیت.

9/20

-8/21

ک ی��

ه رف��

یه که م ڕۆژى س��ێ ب���ای���ه خ ب���ه ب���وارى پ��ی��ش��ه ی��ى و دارای���ى به ڵێنى دەده ی�����ت و ب����اش و ج��ێ��گ��ی��رى و سه رکه وتنیان تێدایه ، له ناوه ڕاستى ه��ه ف��ت��ه دا ت��ووش��ى خ���اوه خ���او و هه ندێک چونکه ده بیت، په شۆکان

/3گۆڕان ڕووده دات. 20

-2/21

گ ه ن��

ه��ن��ه

من هەمیشە حەزدەکەم لەمرۆڤى نەجیب شتێک پەیڕەوى بکەم و

شتێک لەوان وەرگرمشکسپیر

ئەگەرلە یەکەمین هەنگاودا سەرکەوتنمان بەدەست بهێنایە،

هەوڵ و کۆشش ئیتر هیچ واتایەکى بۆ نەدەما

مەترلینگ

ن ژیا

یکان

ده ه ن

ه پل

کانوارە

ێنەشو

قەاڵی ئامەدقەاڵی ئامەد بە ناوبانگترین ئاسەواری شارە کوردستانی پایتەختی ئامەدی شیرینەکەی ئەم ن��اوی بزانین با سەرەتا گەورەمانە. لە ئامەد هاتووە، وشەی لە چیەوە قەاڵیە باپیرانی کورد وشەی میدیا وە هاتووە کە سەرەتا میدیایە. ئیمپراتۆریەتی ناوی و دیاربەکر ناوی ئامەد بووە و کاتێ عەرەبەکان لە داگیرکردووە کوردستانیان و هاتوون کە ناوێکەوە بکر ناوی بە فتوحاتدا کاتی لە خێڵی بکرو موزەر بووە و شاری ئامەدی لەئامەدەوە شارەکەی ناوی داگیرکردووە گۆڕیوە بۆ دیاربەکر بە واتای ئاوایی بەکر. سنووری ئامەد لە نسێبین و قەاڵی بالۆسا وە دەست پێدەکات تاکوو دەگاتە مەالتیە و خەاڵت و مەالزگر. لە ڕۆژهەاڵتیشدا گۆمی وان ە، لە ناوسنووری هەرێمی ئامەدا گەلێ شار و قەاڵی مێژوویی هەن لەوانە قەاڵی ئامەد شاری و ڕەوان تەالنیفی و تانزە شاری و و حەسەنکێف و ماردین و نسێبین و دار سعرد و ڤارتین. هەرێمەکەشى شارى ئامەدە ناوى هەر ئامەد شارى زەمانەوە دێر لە وە دێرینە یەکجار وە شارێکى بووە ئامەد لە سەردەمى سووارى و میتانیەکانیشدا هەر ناوى ئامەد بووە ساڵى 1046 ز گەڕیدەیەکى وە ک��ردووە ش��ارەى ئەم سەردانى ئێرانى یەک لەسەر ئامەد ش��ارى نووسیویەتى تاوێرە بەردى زەبەالحى چوارگۆشە دروست کراوە کە درێژیەکى 1000 پێیەو پانیەکەشی شورایەکى بە ش��ارە ئەم پێیە 1000 هەر لەبەردى ڕەش کە دراوە بەرز چ��واردەورى ئامەدە وت��راوە پێیى بۆیە ک��راوە دروس��ت ڕەش، چونکە لە دوورەوە بەردەکانى ڕەش ئەم دی��وارى کە بەردێکى هەر دەکاتەوە دەگاتە کێشى کراوە دروست لێ شورایەى وشکە بەشێوەى بەردانە ئەم تەن 1100کەڵەکە کراون بە یەکەوە نراون بێ ئەوەى قوڕ یاخود گەچیان خرابێتە نێوانەوە بەرزایى ئەم دیوارە 20 گەزەو پانیەکەشی 10 گەزە لەسەر ئەم دیوارەوە نێوان هەر 100 کەسدا قولەیەک دروست کراوە لەناو ئەم شارەدا لە دروست بەردین میکانەى جێیەکەوە چەند سەر بۆ سەرکەوتن مەبەستى بە ک��راوە قولەیەکیشى هەر لەسەر شوراکە دی��وارى چوار ئامەد شارى کراوە دروست قەالیەک دەرگایەکى هەر وە هەیە ئاسنى دەرگ��اى بە شارەکەدا الیەکى بەسەر ڕوانیویەتى دیجلە، دەرگاى وتراوە ڕۆژهەاڵتى دەرگاى وە ڕۆم دەرگاى وتراوە ڕۆژئاوا دەرگاى بە ئەرمەن دەرگاى وتراوە باکوور دەرگاى بە وە بە دەرگ��اى خ��واروش وت��راوە دەرگ��اى شواریەکى دیوارە ئەم دەرەوەى لە . گرد دیکە هەیە لە هەمان بەردی ڕەش دروست کراوە وە بەرزاى ئەم دیوارەى دووهەمە دە ژوور گەلێک شورایەش ئەم لەسەر گەزە تیا پاسەوانى جێگەى کە ک��راوە دروس��ت شارە لەم بەرگرى چەکەوە بە دەبێتەوە لە دەرگاى گەلێک شورایەشی ئەم بکات. دەرگاکانى لە دوو کراوە دروست بۆ ئاسن لە یەکێک ئەگەر بەیەکەوەن دیوارەکانى دەرگاى ئەم شورایەوە چووە ژورێ پێویستە دەگاتە کات ئەو بڕوات گەز 15 م��ەوداوى ئێستاش تا ئامەد قەاڵى ، یەکەم شوراى لە درێژاییدا لە نییە نمونەى جیهاندا لە بە مرۆڤ چینەوەیە شوراى دی��وارو دواى ئاسانى دەتوانێت بەسەر دیوارەکانى قەاڵى ئامەدەوە نووسینى 12 دەوڵەت بخوێنێتەوە بۆیە مێژوو نووسان دەڵێن: قەاڵى ئامەد بۆ گەورەى مۆزەخانەیەکى وەک ئەشێ ئەوە نووسین دابنرێت لەسەر تاوێر و دیوارەکانى قەاڵى ئامەد هێماو ڕەمزى زۆر هەن لەسەر ڕێشەى ڕەگەو ئاسانى بە دیوارانەى ئەم و باڵدار شێرى وێنەى دەردەکەوێت مێژوو ئەسپی زین کراو گا و مامز مەل، شێرى جۆراوجۆرى وێنەى گەلێک وە سەر دوو دیکەش هەن مێژووى دروست کردنى قەاڵى هوریەکان سەردەمى بۆ دەگەڕێتەوە ئامەد ئێستان کوردەکانى گ��ەورەى باپیرە کە نوێ گ��ەورەى قوستەنتەنیى 249ز ساڵى چەند ئێستا تاکو ئەویش دواى کردۆتەوە جارێکى دیکە نوێ کراوەتەوە ئەم قەاڵیە لە بازەڵت واتە بەردە دەستاڕ دروست بەردى کراوە قەاڵى ئامەد لە دوو بەش پێک هاتووە قەاڵى دەرەوەو قەاڵى ناوەوە درێژاییەکەشی 12 دیوارەکانى ب��ەرزاى وە مەترە کیلۆ 5قەاڵى 3.5 ئەستووریەکەشی وە مەترە ئامەد چوار دەرگاى هەیە دەرگاى مێرردینێ تاوێرە ئەو چینێ ، سەراێی ، ڕەهایێ ،کراوە دروست لێ قەاڵکەى کە بەردانەى زۆر گەورەو بەناوبانگن هەر یەکەو ناوێکیان 7 تاوێرى بە بەناوبانگیان هەرە وە هەیە

برا ناسراوە.

*مێژونووس

لەیالن*

میشێل سلێماننورى مالکىعەبدول عەزیز بوتەفلیقەسیدى محەمەد ولد شێخ عەبدوڵاڵ

هێشتا نزگەرە ڕوودانى چۆنیەتى بە تەواوى نەزانراوە. بەاڵم هۆکارى بوونى سفت ن��زگ��ەرە س��ەرەک��ى پەردەى و دیافراگم ماسوولکەى کە مرۆڤە ناو سینگى ماسوولکەى لە سەرەکى و گرینگ دەورێ��ک��ى کاتى لە هەیە. کێشاندا هەناسە سفت دیافراگم هەناسەکێشاندا،

دەبێتەوە و لە کاتى دانەوەدەریدا، شل دیافراگم دەب��ێ��ت��ەوە.

گ���ەدەى پ��ڕ لە ڕەنگە خ��ۆراک، ک����اری����گ����ەرى سەر لە هەبێت دی����اف����راگ����م و

وەرزش بکەوێتەوە . لێ نزگەرەى هۆى ببنە دەتوانن دڵەڕاوکێ یان ن��زگ��ەرە، ب���ەاڵم ن��زگ��ەرە زۆرت��ر

هۆیەکى دیارى و ناسراوى نییە. نزگەرە شێوەگەلێکى وەک کۆنترۆڵى ناکاوترساندن لە هەناسەکێشان بۆ خ��واردن��ەوە ئاو ڕاکشان بە و

کەمکردنەوەى بە کەڵکن. ڕاستیدا لە کارانە ئەم زۆربەى ڕیتمى کاتیى ڕاگ��رت��ن��ى ب��ۆ کاریگەرن کێشان، هەناسە کۆڵ لە نزگەرە و مرۆڤ دەکەنەوە.

چۆنیەتى ڕوودانى نزگەرە

سێشەممە 2012/05/15 ● ساڵی 31 ● ژماره 702 11 www.jamawarnews.com

کۆتاى خولى یاریەکانى لەمیانەى مدرید ڕی��اڵ ی��ان��ەى ئیسپانیدا میواندارى یانەى ڕیاڵ مایۆرکاى کرد سانتیاگۆبێرنابیۆ لەسەریاریگاى سەربکەوێت توانى مدرید ڕی��اڵ بەئەنجامى مایۆرکا یانەى بەسەر

4 -1 دواى کۆتاى هاتنى یاریەکە ب��ەم س��ەرک��ەوت��ن��ە ی��ان��ەى ڕی��اڵ پاڵەوانى ببێتە توانى م��ەدری��د شاهانە ویانەى ئیسپانى خولى سانتیاگۆبێرنابیۆ یاریگاى لەناو

دەستیان کرد بەئاهەنگ گێران.

ی���اری���زان���ى ن��ێ��ون��ەت��ەوەی��ى یانەى ئەرجەنتینى و هێرشبەرى توانى میسى لیۆنێل بەرشەلۆنە دەس��ت ب��ە پیچیچى ن��ازن��اوى بهێنێت بۆ وەرزى 2011-2012 لە لە گۆڵ 50 کردنى تۆمار دواى خولی اللیگا لە دواى ڕکابەرییەکى یانەى هێرشبەرى لەگەڵ بەهێز

ڕۆناڵدۆ کریستیانۆ مەدرید ڕیاڵ لە ک��رد. تۆمار گۆڵى 46 کە بۆ ڕۆناڵدۆ گواستنەوەى دواى ڕیاڵ مەدرید دوو وەرزى ڕابردوو لە بەهێز ڕکابەرییەکى بەردەوام بەدى یاریزانە دوو ئەم نێوان دەکرێت. لە وەرزى پێش ڕابردوو تۆمار گ��ۆڵ 34 ت��وان��ى میسى

گۆڵى 26 ڕۆناڵدۆ کەچى بکات ل��ە وەرزى ت��ۆم��ار ک��رد، ب��ەاڵم ئاستێکى توانى ڕۆناڵدۆ ڕابردوو بەرز پێشکەش بکات و ڕیکۆردى ڕۆناڵدۆى بەڕازیلى شکاند کاتێک ئەم بەاڵم کرد، تۆمار گۆڵى 40ڕیکۆردێکى گشت میسى وەرزە

تێکشکاند.

ی��ان��ەى پ��ۆرت��ۆ هاڵک ه��ێ��رش��ب��ەرى یانەکانى زۆرب��ەى دەزانێت ڕایگەیاند ئەوروپا گرنگیان بە خزمەتەکانى داوە. نێونەتەوەیى هێرشبەرى چارەنووسى دراگ��او دۆ ئێستادیۆ لە بەڕازیلى کەوتۆتە گومانەوە ئەمەش دواى ئەوەى هەفتەى لە کارەکانى بەڕێوەبەرى ڕابردوو ڕایگەیاند کەوا ئێستا کاتێکى پەیوەندى هاڵک ئەوەى بۆ گونجاوە یانەکانى بکات. ترەوە یانەیەکى بە چێڵسى و پاریس سان جێرمان لەسەر فەرمى گرێبەستى ئامادەن و هێڵن پێشکەش بە هاڵک بکەن ئەمەش دواى ئەوەى لە یانەى تۆکیۆ ڤێردى لە ساڵى 2008 پەیوەندى بە دڕاگاو کرد، هاڵک لە لێدوانێکیدا ووتى: “تا ئێستا نازانم هێشتا دەبێت، چۆن من داهاتوویى چوونى بەسەر بۆ م��اوە ساڵ چ��وار گرێبەستەکەم و بەڕێوەبەرى کارەکانم دەکات، پۆرتۆ لەگەڵ گفتوگۆ ئێستا لە ئ��ەوا جێبهێڵم یانەیە ئەم ئەگەر

هەر یانەیە ئەم شوێنى خۆمان دڵى بمێنمەوە لێرەش ئەگەر و دەمێنێت شتێک گشت دڵنیاییەوە ب��ە ئ��ەوا سەرکەوتنى ب��ۆ دەک���ەم پێشکەش یانەیە، هەوڵ دەدەم زۆر سەرنج ئەم لەسەر گواستنەوەکان دانەنێم سەربارى دەگ��ات، پێ هەواڵم ڕۆژان��ە ئەمەش

دەزانم چەند یانەیەک هەن گرنگیان پێ هەوڵ شێوە باشترین بە بەاڵم داوم، دەدەم کە کاریگەرى لەسەر من نەکەن. گرێبەستى هەڵوەشاندنەوەى مەرجى و یۆرۆ ملیۆن 100 لە بریتیە هاڵک ساڵى هاوینى لە گرێبەستەکەشى

2016 بەسەر دەچێت.

ئارسین ئارسینال یانەى ڕاهێنەرى کرد تیمەکەى ستایشى فینگەر یانەى بەسەر سەرکەوتنیان لەدواى ئەنجامى بە ئالبیۆن بڕۆمیچ وێست سێیەمى پ��ل��ەى ت��وان��ی��ان و 2-3پریمرلیگ بەدەست بهێنن وڕاستەوخۆ بۆ چامپیۆنزلیگى وەرزى سەربکەون لە پرێس کۆنفڕانسى دواى داهاتوو. یاریەکە فینگەر ووتى: من زۆر شانازى

توانیمان دەکەم، چونکە وەرزە بەم ئارسینال ڕاستەقینەى کەسایەتى دیارى بکەین لەسەر یاریگا، تیمەکەم توانیان یەکگرتن و ڕیزى یەک بە بەیەکەوە و بکەن ی��ارى قوڵى بە کرد الوازەکان خاڵى لەسەر کارمان ئەمە کردن، ڕکابەرى گەڕاینەوە و

وانەیەکى باشە بۆ گشت کەسێک.

ی���واک���ی���م ل����ۆف ڕاه���ێ���ن���ەرى ڕایگەیاند، ئەڵمانیا هەڵبژاردەى یانەى گەورەکەى دۆڕاندنە لە یانەى بەرامبەر میونخ بایرن یاریى ل��ە دۆرت��م��ۆن��د، بروسیا بە ئەڵمانیا ج��ام��ى کۆتاییى تووشى گۆڵ، )2-5( ئەنجامى پێشبینى ب��ەاڵم ب���ووە، ش��ۆک ی��ان��ەى بایرن ئ���ەوەى ک��رد ک��ە بەهێزى کاردانەوەیەکى میونخ ه��ەب��ێ��ت ل��ە ب��ەرام��ب��ەر ی��ان��ەى خولى کۆتایى یاریى لە چێڵسى لە ئەوروپا پاڵەوانەکانى یانە ڕاهێنەر داه��ات��وودا. شەممەى بایرن دۆڕاندنى ڕایگەیاند، لۆف جامى کۆتاییى یاریى لە میونخ بەاڵم ب��وو، شایستە ئەڵمانیا لەسەر کاریگەرى دۆڕاندنە ئەو باڤاریا هەرێمى یانەکەى ئاستى

نابێت لە یاریى کۆتایى چامپیۆنز هیچ »بە دەڵێت: لۆف لیگ. ئ��ەو پێشبینیى ش��ێ��وەی��ەک دۆڕاندنەم نەدەکرد، یانەى بایرن

بوو، دۆڕان��دن��ە ئ��ەم شایستەى بایرن یانەى یاریزانانى وایە پێم دەبێت بەهێزیان کاردانەوەیەکى

لە بەرامبەر یانەى چێڵسی.

خولى یارییەکانى لە جەولە دوا تیایدا بەرێوەچوو، ئینگلیزى نایابى ن��ازن��اوى مانچستەرسیتى ی��ان��ەى بەدەست ئینگلیزى نایابى خولى یانەى ئتیحاد لەیاریگاى هێنا. یانەى میواندارى مانچستەرسیتى یانەى کرد، رێنجەرز پارک کوینز مانچستەرسیتى بە سێ گۆڵ بەرامبەر دوو گۆڵ سەرکەوتنى بەدەست هێنا. مانچستەرسیتى یانەى گۆڵەکانى زابالێتا، پابلۆ یاریزانان لەڕێگاى لە ئەگوێرۆ سێرجیۆ دزیکۆ، ئیدین خولەکەکانى 39 ، 91 ، 94 تۆمارکرا،

گۆڵەکانى یانەى کوینزپارک لەڕێگاى جامى سیسیە، جبریل یاریزانان 65 ، 48 لەخولەکەکانى مایکى یانەى بەم سەرکەوتنەش تۆمارکرا. خاڵەکانى ک��ۆى مانچستەرسیتى بەرزکردەوە بۆ 89 خاڵ بەجیاوازى مانچستەریۆنایتد یانەى لەگەڵ گۆڵ نایابى خ��ول��ى ن���ازن���اوى ت��وان��ى بەدەست ساڵ 44 دوایى ئینگلیزى یانەکانى ل��ە ه��ەری��ەک بهێنێت. ئەرسناڵ ویانەى مانچستەریۆنایتد یانە خ��ول��ى ب��ۆ س��ەرک��ەوت��ن��ی��ان

پاڵەوانەکانى ئەوروپا مسۆگەرکرد.

ببێتە توانی یۆڤانتۆس یانەى پاش ئیتاڵیا خولى پاڵەوانى یانەى لەگەڵ زۆر ڕکابەریەکى توانى یۆڤانتۆس یانەى میالن، ڕیکۆردێکى ترتۆماربکات لەخولى کۆتا وەرز 1 ت��وان��ى ئیتاڵى هیچ دۆڕان، بەبێ بهێنێت پێ یانەیەک لەم وەرزەدا لەخولەکانی وەکویانەى نەیتوانیوە ئەوروپادا

یۆڤانتۆس یانەى یۆڤانتۆس بێت لەماوەى 38 گەڕى خوولەکە هیچ توانیویەتى نەدۆڕاندوە یاریەکى یارى و15 سەربکەوێت 28یارى گۆڵى 68 وە بەرامبەرببێت گۆڵى 20 وتەنها ت��ۆم��ارک��ردوە شێوەیەش بەم تۆمارکراوە لێ یانەى یۆڤانتۆس ڕیکۆردێکى ترى

تۆمارکرد لەخولى ئیتالیادا.

پاڵەوانانى‌خولەکانى‌ئەوروپاڕیاڵ مەدرید بووە پاڵەوانى

خولى ئیسپانیا

میسى توانى بە تۆمارکردنى 50 گۆڵ ببێتە گۆڵکارى خولى ئیسپانى

هاڵک: زۆر یانەى بەهێز گرنگیان پێداوم

ئارسن فینگەر: شانازى بە ئاستى یانەکەمەوە دەکەم

یواکیم لۆف: بایرن بەرامبەر چێڵسى کاردانەوەى دەبێت

مانچستەر سیتى بووە پاڵەوانى خولى ئینگلتەرا

یۆڤانتۆس بووە پاڵەوانی خولی ئیتاڵیا

وةرزش

بودجەی کوردستان پێش پەسەندکردنی

بوارى هەنگاوەکانی لە یەکێک ناردنی کوردستان لە شەفافیەت ب��ەاڵم پ��ەرل��ەم��ان، ب��ۆ بودجەیە بودجە ناردنی سااڵنە بەداخەوە پەسەندکردنی و پەرلەمان بۆ کاریگەری ئەمەش دەکەوێت دوا کردنی گەشە بواری دەکاتە سەر ئابووری و ژیانی خەڵک لە ئێستادا دارەک���ان پ��ەی��وەن��دی لیژنە ک��ە دەکەن 2012 بودجەی دراس��ەی کردنی پەسەند دوای گرنگە زۆر ب��ودج��ەش پ��ەرل��ەم��ان چ��اودێ��ری چۆنێتی سەرفکردنی بودجە بکات پێشینەکانی بوونی بەردەوام وە خ��ان��وب��ەرەو ه��اوس��ەرگ��ی��ری و قەرزی و پیشەسازی کشتوکاڵی بۆ دەب��ێ��ت ی��ارم��ەت��ی��دەر بچوک ئابووری گەشەی بوونی بەردەوام بنەماکانی بە ب��وون ب��ڕوا هەرێم کێبرکێ ل��ەس��ەر ئ���ازاد ب���ازاڕی هەنگاوێکی ق��ۆرخ��ک��اری ن��ەک دەبێت ئ��اب��ووری گ��ەش��ەی ت��ری هەڵمەتی بوونی ب���ەردەوام وە کردنی دروس���ت ب��ۆ نیشتمانی خاڵێکى خوێنەنگاکان قوتابخانەو گەشەى ب��ۆ ی��ارم��ەت��ی��دەر ت��رى بودجەدا لە پەروەردەى، دەکرێت پێبدرێت گ��رن��گ��ى الی��ەن��ە ئ��ەو ناردنە بوونى ب��ەردەوام هەروەک بۆ کورد خوێندکارانى دەرەوەى خوێندن کردنى تەواو بۆ دەرەوە خاڵێکى ترى گرنگە کە پەیوەندى بە ئایندەى هەرێمى کوردستانەوە هەیە، ڕێکخستنى سیستەمى بانکى هۆکارێک کرودستاندا هەرێمى لە دەب��ێ��ت ب��ۆ گ��ەش��ەى ئ��اب��وورى، گرفتەکانى ل��ە یەکێک چونکە الوازى وەب��ەره��ێ��ن��ان ب����ەردەم ترى خاڵێکى بانکیە، سیستەمى گرنگ ئەوەیە لە ڕووى کوالێتیەوە بە بەردەوامى چاودێرى پرۆژەکان دروس��ت و ک��ارک��ردن وە بکرێت کە نیشتەجێبوون یەکەى کردنى کەم ه��ەژارو کەسانى ڕاستەوخۆ وە ببن سوودمەند لێی دەرامەت چاالککردنى زیاتر بۆ کارکردن دی��وان��ى چ���اودێ���رى دارای����ی و هەرێمى ل��ە گشتى داواک�����ارى الیەک هەموو دەبێت کوردستان، باش بزانین کە کەرتى کشتوکاڵ و پیشەسازى لە هەرێمى کوردستان کارى بۆیە نزمدایەو ئاستێکى لە ببوژێنەوە، ت��ا دەوێ���ت ج��دی��ان سەرچاوەى دەتوانێت کشتوکاڵ گرەنتى هەروەک بێت بژێوى خۆ ئەوە دەک��ات خ��ۆراک ئاسایشى هەلى زۆرەى ژم���ارە ل��ەو جگە پیشەسازى کەرتى هەروەک کار، دابین زۆر کاری هەلى دەتوانێت گوزارى و گەشت کەرتى بکات، جواڵنى ڕادەی���ەک تا هەرێم لە بە پێویستى بەاڵم دی��ارە، پێوە ئاوڕدانەوەى زیاتر هەیە. الیەنێکى پێویستە تەندروستیە گرنگ ترى هەمانهەنگى ب��ە الی��ەن��ە ئ���ەو تەنانەت بیانیەکان ڕێ��ک��خ��راوە چاالکتربکرێت، تایبەتیش کەرتى وە ڕووبەڕووبوونەوەى شێرپەنجە، کوردستان لە نەخۆشیەى ئ��ەو ل��ە زی���ادب���وون���دای���ە، دەک��رێ��ت بودجەى نێوان لە هاوسەنگیەک دروست وەبەرهێنان و بەکاربردن ئایندەیەکى لە بەجۆرێک بکرێت داه��ات س��ەرچ��اوەک��ان��ى نزیکدا نەبێت نەوت تەنها و بکرێن فرە زیادکردنى ڕێگەى لە ئەمەش بەهێز و وەبەرهێنان ب��ودج��ەى

کردنى ژێرخانى ئابوورى هەرێم.

سەنگەر بابەکر

هونەرمەند نازێ عەزیزى ڕایگەیاند، کە کۆتایى بە سەرجەم کارەکانى نوێترین ئەلبومى گۆرانى خۆی هێناوە کە تیایدا فارسى ک��وردى – زمانى ه��ەردوو بە

گۆرانى دەڵێت.کارەکانى سەرجەم وتیشی: ناوبراو هاتووە کۆتا ب��ە نوێم ئەلبومێکى لە دەگ��رێ��ت، 6 لە خۆ ت��راک کە 9 گۆرانییەکان بە زمانى فارسى و 3 ش

بە زمانى کوردى تۆمار کراوە. وتیشی: کۆمپانیاى الی��ەن ل��ە ئەلبومە ئ��ەم »کالتێکس« لە کوردستان و ئەمەریکا باڵودەکرێتەوە، کارى موزیکیش لە واڵتى ئێران و ئەمەریکا ئەنجامدراوە. لە بارەى وتى: عەزیزى گۆرانییەکان کلیپکردنى کە کراون، کلیپ گۆرانییەکان لە دوو بڕیارە لە ئایندەیەکى نزیکدا لە کەناڵە

کوردى و فارسییەکان باڵوبکرێنەوە.

دەرەوەى وەزی��رى کلینتۆن، هیالرى ئەمریکا کە تەمەنى 64 ساڵە ڕایگەیاند کە ئەو یەکێک لە گرنگترین ئاواتەکانى

ئەوەیە کە ڕۆژێک لە ڕۆژان ئافرەتێک ویالیەتە ک��ۆم��ارى س���ەرۆک ببێتە لەمیانەى ئەمریکا. یەکگرتووەکانى

کچ خوێندکارانى لەنێوان کە وتارێکدا دا هیند کەلکەتەى زانکۆى کوڕى و ئاشکراى کلینتۆن هیالرى خوێندیەوە ئەوەیە ئاواتەکانى لە یەکێک کە کرد ئافرەتێک کە بێت دا ڕۆژە ئەو کە ئەمریکا. ک��ۆم��ارى س���ەرۆک ببێتە کە هیالرى پێدانە ئ��ام��اژە جێگەی ئۆباما باراک لەبەرامبەر 2008 ساڵى لە پارتى دیموکرات لە هەڵبژاردنەکاندا ئەو وەاڵمى لە نەیتوانى سەربکەوێت، دەکرد لێ داوای��ان کە خوێندکارانەدا دووبارە خۆى بۆ هەڵبژاردنەکانى 2016 بپاڵێوێتەوە وتی: »دەبێ واز لە ڕۆیشتن بەسەر پەت دا بێنم. من دەمەوێت بۆ سەفەر بێم بۆ هیند، بەاڵم بەبێ ئەوەى سەرچاوەکانى دابخرێن«. شەقامەکان هیالرى کە دەکەن لەوە باس هەواڵ ئەرکەکەى تەواوبوونى دواى بەنیازە واز ئەمریکادا خولەى حکوومەتى لەم

لە سیاسەت بێنێت.

دوای دووساڵ لە ئامادەکاریی، فیلمی بە ک���اف���رۆش« »ک��چ��ی سینەمایى چوار هەر هونەرمەندى 70 بەشداریی ئەکتەری 12 کوردستان و پارچەی هەریەکە بەرهەمدەهێندرێت، بەریتانی و دزەی��ی هۆمەر پیرباڵ و فەرهاد لە تێدا بەشداریی پەشێویش عەبدوڵاڵ سیڤی کوردیش کچە هەشتا دەکەن. دەره��ێ��ن��ەری ب��ە پێشکەش خ��ۆی��ان وەرگ��رت��ن��ی ب��ۆ ک����ردووە فیلمەکە کەریم، تەنیا کافرۆش. کچی ڕۆڵ��ی کچی سینەمایى فیلمی دەرهێنەری کافرۆش بە »خەندان«ی ڕاگەیاند: دوو ساڵە لە ئامادەکاریداین بۆ ئەو فیلمە، 90 خولەکیە و فیلمێکی سینەمایى کە و ڕۆشنبیریی وەزارەتی لەگەڵ ڕەنگە بەرهەمبهێنرێت. سپۆنسەرێک چەند ف��ی��ل��م��ەک��ە ب���اس ل���ە چ��ی��رۆک��ێ��ک��ی دەکات سییەکان ساڵی ڕاستەقینەی جیهانیەى تابلۆ بەو پشتبەستن بە

کە لە مۆزەخانەی دونیادا دەگمەنە و ئاشکراشی کەریم تەنیا ناسراوە. زۆر کرد بۆ وەرگرتنی ڕۆڵی کچی کافرۆش وێ��ن��ەی ک����ورد س��ی��ڤ��ی و 80 ک��چ��ی وتیشی: پێشکەشکردووە، خۆیان هەڵبژاردووە، کچمان بیست »ئێمە داخ��راودا پشێشبرکێیەکی لە دوات��ر یەکێکیان پسپۆڕ لیژنەیەکی لەالیەن هەڵدەبژێرین بۆ ڕۆڵی ئەو کارەکتەرە. هۆمەر دزەیى بە دوو گۆرانی، یەکێکیان بەشدار ئینگلیزی یەکێکیان و کوردی دەب��ێ��ت، ه��ۆن��راوەک��ەش��ی ل��ەالی��ەن قوبادی جەلیل زادە و عەبدواڵ پەشێو پەشێو گ��ەورە شاعیری وەرگ��ی��راوە، خۆی تەواوی هەوڵی پێداوین بەڵێنی ه��ۆن��راوەی��ەک. نو وسینی ب��ۆ ب���دات بەشی فیلمەکە ل��ەوەش��ک��رد باسی زیاتر و هەورامان و هەولێر لە زۆری لە 30 دیمەنی لە بەریتانیا دەگیرێت، 70 و بەریتانی ئەکتەری 12 نزیکەی

پارچەی هەرچوار ک��وردی ئەکتەری دەک��ەن. تێدا بەشداریی کوردستان من »پەیامی وتیشی: کەریم تەنیا

کە بیسەلمێنم فیلمەدا لەو ئەوەیە چونکە ک��وردب��ووە، ک��اف��رۆش کچی و ف��ارس و ع��ەرەب تر نەتەوەکانی

تورک و ئەرمەن بەهی خۆیانی دەزانن، من دەس��ت بەڵگانەی ئ��ەو بەپێی کەوتوون دەیسەلمێنم کە کوردبووە«. پیرباڵ فەرهاد بەوەشکرد: ئاماژەی بەشدارە مێژوویی ڕاوێ��ژک��اری وەک پێداچوونەوەی شاکر بیالل لەگەڵم، ئێستا و ک��ردووە سیناریۆیەکەدا بە لەوەش باسى دەرهێنان. بۆ ئامادەیە حەوت شەش نزیکەی فیلمەکە کرد وەک وێنەگرتن. بۆ پێویستە مانگی دەرهێنەری فیلمەکە باسی لێوە دەکات سااڵنی لە باس فیلمەکە ن��اوەڕۆک��ی دەک��ات، هەولێر ش��اری سییەکانی کاتێک ئینگلیزەکان لە هەولێر بوونەو یەکێک لە ئەفسەرەکان لە بەرجوانی، کچی کافرۆش دەڕفێنێ بۆ ئینگلتەرا، کە تەمەنی 14 سااڵن بووە، دواتر لەوێ دەرمانخوارد دەکرێت، کچی کافرۆشیش بە ئەسڵ خەڵکی ڕۆژهەاڵتی کوردستان

بووە و لە هەولێر ژیاوە.

نازێ عەزیزی ئەلبومێکی نوێی باڵو کردەوە خەونى هیالرى کلینتۆن ئەوەیە کە ئافرەتێک ببێتە سەرۆک کۆمارى ئەمریکا

فیلمی سینەمایى »کچی کافرۆش« بە بەشداریی 70 هونەرمەندى کورد و 12 ئەکتەری بەریتانی بەرهەمدەهێندرێت

خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحموددیزاین

سەعید ئەحمەد

سەرنووسەر

پشدەر بابەکرجێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

RebaziAzadi@Gmail.com www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

هێمن بەرزنجی، ئەدیب:ش���ی���ع����ری ک�����وردی ل���ە ئاس���ت����ێ����کی بااڵدایە

*هێمن بەرزنجى کێیە؟ کەى بوو کە هەنگاوت نا بەرەو نوسینى شیعر؟

بەرزنجە لە دایکبووم لە ساڵى 1980 ئێران نیوان جەنگى ساتەوەختە ئەو هەژار پیاویکى کوڕى بووە عێراق و هەمیشە ب���ووم، دۆس���ت ئ���ەدەب و مەعریفە لەماڵى ئیمە دا هەبووە بۆیە هەستم گەورەبونمدا قۆناغەکانى لە بنوسم دەتوانم شتیک کردووە منیش و ئەسپى خۆم تاوداوە وەلێ بەرلەوەى بنوسم چەندین دیوانى شاعیرانم خەتم کردووە چەندین ڕۆمان و کتێبى جۆراو لەماڵى چونکە خوێندۆتەوە، ج��ۆرم مەعریفە هەبووە کتێبخانە ئێمەدا وجودێکى کاراى هەبووە پاشان من لە ساڵى 1997 یەکەمین شیعرى مندااڵنم هەر »ب��ەف��ر« بەنێوى ب��ۆت��ەوە ب��اڵو لەالیەن بەگۆرانى کراوە ساڵ هەمان تەلەفزیۆنى گەلى کوردستان بەدەنگى

هەرێز.*ج��گ��ە ل���ە ن��وس��ی��ن��ی ش��ی��ع��ر ل���ە چ

بوارێکیتردا کار دەکەیت؟ لە بوارى دیکەى ئەدەب وەک چیرۆک دەنوسم، ئەدەبى نامەى بەرهەم و

ڕاستە سەرەتاکان بە شیعر نوسینەوە لە هەمیشە بەاڵم پێکردووە، دەستم وەک بووم ئەدەبیدا دوب��وارى نیوان شیعرى ئەگەر جا چیرۆک، و شیعر مندااڵن بێت یان گەورە، بە گشتى من شیعر، تەنیا نەک ئەدەبم سەرقاڵى چونکە ویستومە و خەونم ئەوەیە وەک وەک تەنیا نەک دەرک��ەوم ئەدیبێک

شاعیر یان چیرۆک نوس. سەر لە کەسێکت کاریگەری *ئایا

هەبوو یان کەسێک هاندەرت بوو؟بەهرەیەکى کە خۆى مرۆڤ بێگومان تێدابوو کاریگەرى تەنیا هاندانى زیاترە بۆ ئەوەى تواناى خۆى دەر بخات من زۆر کتێبم خوێندۆتەوە تا هەنوکە، بەاڵم کاریگەرى هیچیانم بەسەرەوە نەبووە لە

بابەتى نویندا نەشم هێشتووە وابم بۆیە هەمیشە دەڵێم، من بۆیە جوانم لەخۆم دەچم لەکەسى تر ناچم و ناش

هێڵم لەکەس بچم. بابەتی لە نوسین ئێستا تا *ئایا هەڵبەستێکی ی��ان ئ���ەدەب و شیعر

جیاوازت بۆ نیشتمان و دایک وتووە؟دەڵێی بەکێ و شیعر دەڕوانیتە چۆن

شاعیر؟بێگومان مرۆڤ گرى دراوى سروشتى ژیانى خۆیەتى ناتوانین باسى دڵدارى بکەین باسى نیشتیمان نەکەین ناتوانین دایک باسى بکەین ئ��ەودوان��ە باسى نەکەین ئەگەر بەڕیزتان بڕواننە کارەکانم هەر لە شیعرە وە تا چیرۆک و بابەتە دەربارەى شتى زۆر ڕۆژنامەوانیەکان دایک س��ۆزى و نیشتیمان و عیشق تیایە دووەم بەبڕواى من ئیستا شیعرى چاو لە بااڵدایە ئاستێکى لە کوردى شیعرى ئینگلزى و عەرەبى و تورکى و زۆر جیگەى تر جگە لە فارسى، بەاڵم کورد میللەتێکى نەگبەتە هەمیشە ڕقى لە بەرهەمى خۆیەتى چاوى لە ئەجواى جوانمان زۆر شیعرى بۆنا بێگانەیە هەیە کەئەوە ئیستا لە دەروەى کورد و حورمەت بینوسیت تر کەسێکى

خەاڵتێکى ناوازەى پێدەدەرێت. تەنیا ن��ەک دەب��ێ��ت شاعیر سێهەم

بەڕەوشتیش ب��ەڵ��ک��وو نوسین ب��ە هەبێت، شاعیرانەى هەڵسوکەوتى دەنگ و بکات دروس���ت کاریگەرى دەربڕێت لە ئاست خەمى زاتى مرۆڤ و کۆمەڵگەو مرۆڤایەتى ئەمە تایبەتمەندی

مرۆڤى شاعیرە.و زۆرن ل���ەم واڵت�����ەدا *ئ��ەدی��ب��ان هەیە، باشیان کاری کومەڵێکیشیان زۆری���ان گ��رن��گ��ی پێتوانییە ب���ەاڵم جار هەندێک لەوانەشە و پێنادرێت

پەراوێز بخرێن؟ڕاى من جیاوازە مرۆڤى ئەدەبى خۆى نیە پیویست دەدات بەخۆى گرنگى پێش خۆى کاتێک بژى بەسەدەقە من بۆدەکرێتەوە دەروازەکانى خست بێتە هێشتوە سەدەقە نەم ئیستا تا ئەوە وای��ە پێم چونکە ژی��ان��م��ەوە، خەڵک دەب��ێ��ت دەک���ات تەمبەڵمان تۆ ن��ەک هەبێت بۆتۆ ئینتیمایان بۆخەڵکى منەت بکەیت بڕوانە شاعیران سەختترین ل��ە ک��ورد ن��وس��ەران��ى و ڕۆژگاردا توانیویانە خۆیان دەربخەن و خەڵک بەهى خۆیان بزانێت بەرلەوەى موچەو یارمەتیشیان هەبێت بڕوام وایە باش نوسەرى ناتوانێت هێزیک هیچ

پەراوێز بخات.*کاک هێمنی هێژا ئەمەوێت باسێک لە بەرهەمەکانی خۆتمان بۆ بکەی و

لە ئێستاشدا چیت بەدەستەوەیە؟کەشایەنى ن��ەک��ردووە شتێکم م��ن بڵێم دەک��رێ��ت ب��ەاڵم بێت، منەت بەرهەمى ئەمانەم چاپ کردووە وەک نامیلکەى ( خۆم ئەدەبى ڕۆژگ��ارى پەپولە شیعر بۆمندااڵن، کۆشیرى لە ئاسمانى دڵى مندا، نامۆى ناو زیندان بۆ چیرۆک درۆزنەکە، ورچە نڤلیت، کۆمەڵە غوربەت، رازەکانى مندااڵن،

شیعر، کوڕى مەریەمێکى تر، کۆمەڵە چیرۆک، کۆمەڵە شیعر بە ناو نیشانى کراوە. چاپ کەدووجار خۆشەویستى لە ئیستادا کار لە سەر ئەوەدەکەم کە کۆمەڵە چیرۆکێک کە کورتیلە چیرۆکن

ئامادەیان بکەم بۆ چاپ(. *دەتوانم بپرسم کاک هێمن لە ناو یان چیرۆک لە بەرهەمانەدا ئ��ەم شیعر شتێکی هەیە ون بێت و بەدوایدا

بگەڕێت؟بەڵى بێگومان مرۆڤ هەمیشە دەبێت بگەڕێت داهێناندا بیرو فکرو بەدواى من الى دۆزی��ت��ەوە بیان کەدەکریت دەگەرێم بۆى ونەو هێشتا داهێنان گەیشتن نوێ عەشقى نوێ داهێنانى بە ترۆپکى خەیاڵ و فەلسەفەى نوێ ئەى ئەمانە کەمن بەدویاندا بگەڕێین؟*خولیاو ئاواتی مامۆستا هێمن چییە؟خولیاى م��ن شتێک لەهەموو ب��ەر هەیە س��ەرب��ەخ��ۆم نیشیمانیکى ئازادى دوهەم جیهانى بەدانپیادانانى بۆ مرۆڤ، چونکە مرۆڤى بێ نیشتیمان ئازاد نابێ و نیشتیمانیش بێ ئازادى هیچى لەو دۆزەخە کەمتر نیە کەباس دەکرێت من جیا لە خۆش ویستنم بۆ مرۆڤ دەمەوێت گیانێکى سەربەخۆمان ئەمە هەبێت ڕەها ئازادیەکى هەبێت نەک تەنیا بۆ من و میللەتەکەم بەڵکوو پێم چونکە بەگشتى، مرۆڤایەتى بۆ وایە لە هەرکوێیەک دووبرسى هەبێت عەدالەت نیە، لە هەرکوێیەک دوومرۆڤ ئازار بدرێت ئازادى نیە، لە هەرکوێیەک کوردێک مافى پەنابەرێتى وەربگیرێت من خەمى بێ نیشتیمانى دەخۆم، بۆیە خولیامە ئەم ئاواتانەم بێتەدى، هەرگیز حەز ناکەم بمرم تا ئەو ئاواتانە نەیەتە

دى.

دیمانە: رێوان مەحمود

بوونى ئاست لە ژی��ان باکى بێ بەڕادەیەک ناکرێت، پێناسە مرۆڤدا غەریبى دەخاتە دڵەکانەوە کە لە نێو ماڵەکاندا چیرۆکى نامۆیان دەنوسرێت، چارەنوسى مرۆڤەکانیش بە شێوەیەک ناهێڵێتەوە کاتێک هیچ کە نادیارە با بکرێت، ناوزەند ئومێد ئاسۆى بە بزانین ئەمجارە رۆژنامەکەمان الپەڕی

ژیانی کام ئەدیب دەنەخشێنێت.