www.jamawarnews.com № 725 :هەفتەنامەیەکی سیاسییە حزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان دەریدەکات № سێشەممة № 30/خەزەڵوەر/2712 کوردی № 2012/11/20 زایینی № ساڵی 32 № 8 الپەڕە № ژماره

کاندیدەکانى باشترین یاریزانى ئاسیا دیارى کران

№

کەرکوک لەبەردەم مەترسیدایە ل5

№

وتەبێژى وەزارەتى کارو کاروبارى کۆمەاڵیەتى:تائێستا ڕێنماى بۆ بیمەى بێکارى

دەرنەچووە ل4

№

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

تایبەت بە ~

به الغى کۆتایى کۆبوونه وه ى ئه نجوومه نى سه رکردایه تى حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان

1075 پله ى دامەزراندن بۆ نەخۆشخانەی چوارسه د قه ره وێڵه ی سلێمانی دادامه زرێت

تاهر عەبدوڵاڵ، جێگرى پارێزگارى هەولێر:

دەستنیشان کردنى هەولێر بە پایتەختى گەشتیارى واڵتانى عەرەب کاریگەرى دەکاتە سەر زیادبوونى گەشتیاران

ڕاوێژکارى ڕاگەیاندنى سەرۆکى پەرلەمانى کوردستان:

تائێستا فراکسیۆنەکان لە نێو خۆیاندا ڕێکنەکەوتوون لەسەر گێڕانەوەى دەستوور

رۆژی سه رله به یانى 10ى کاتژمێر ب��ه س��ه رپ��ه رش��ت��ى 2012/11/17مه حمود، حاجى محه مه دى به ڕێز حزبى سه رکردایه تى ئه نجوومه نى کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست

کۆبوونه وه ى ئاسایى خۆى ئه نجامدا.ساتێک به کۆبوونه وه که سه ره تاى شه هیدانى له رێزگرتن بۆ وه ستان کوردو شه هیدانى سه رجه م و حزب پاشان پێکرد، ده ستى کوردستان به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود باسى و عێراق و کوردستان بارودۆخى له ناوچه که کردو به وردى تیشکى خسته سه ر دواین پێشهات و گۆڕانکارییه کان، ئه مرۆى ره وش���ه ى ئ��ه م به تایبه تى کوردستان، هه رێمى و عێراق نێوان هه روه ها ئاماژه ى کرد به فه رمانده یى ئۆپه راسیۆنه کانى دیجله و دروستکردنى دابڕاوه کان له ناوچه که گرژییه ى ئه و کرایه وه جه ختیش ئ���اراوه ، هاتۆته هێزو یه کهه ڵوێستى پێویستى ل��ه الیه نه سیاسییه کانى کورد له ته واوى نه ته وه ییه کانى و نیشتیمانى پرسه

کوردستان.به شێکى ترى کۆبوونه وه که قسه کردن بوو له سه ر چوونى وه فدى کوردى بۆ به غدادو به رنامه و ئه داى وه فده که به رز ته ئکید مه به سته ش ئه و بۆ نرخێنرا، کرایه وه که پێویسته سه رجه م کێشه و

ئاشتیانه و به شێوه یه کى ناکۆکییه کان رێگرى و بکرێن چ��اره س��ه ر دیالۆگ ببێته که هه وڵێک ه��ه ر له بکرێت زیاترو بارگرژى دروستکردنى مایه ى سیاسى پ��رۆس��ه ى به زیانگه یاندن

عێراق و سه قامگیرییه که ى. خرایه تیشک کۆبوونه وه که دا له هه ر سه ر بارودۆخى ناوچه که و له و رووه وه کۆبوونه وه ته ئکیدى له جێبه جێکردنى مانگرتووى زیندانیانى ره واکانى داوا به پێویستى کرده وه و تورکیا کوردانى زان���ى ده وڵ��ه ت��ى ت��ورک��ی��ا ب��ه زووی��ى ب��ه ده م ئاشیانه ب��ه ش��ێ��وه ی��ه ک��ى و مافه کانى گه لى کورد له تورکیا بێت و پشتیوانى هه ر هه نگاوێکى ئاشتیانه ش به ده ستهێنانى له دووپ��ات��ک��رای��ه وه

مافه کانى گه لى کورد له سوریا.دوات����ر ل��ه ک��ۆب��وون��ه وه ک��ه دا ب��اس داه��ات��وو کرا ل��ه ه��ه ڵ��ب��ژاردن��ه ک��ان��ى ئه نجوومه نى هه ڵبژاردنى به تایبه تى رووه وه ل��ه و ع��ێ��راق، پارێزگاکانى ته واو خوێندنه وه ى زانرا به پێویست بکرێت بۆ ئه و هه ڵبژاردنانه و مه سه له ى دواکه وتنى هه ڵبژاردنى شارى که رکوک گفتوگۆى له سه ر کراو جه خت کرایه وه شێوه ى هه مان به که رکوکیش که له پێویسته عێراق ترى پارێزگاکانى ئه نجام تێدا هه ڵبژاردنى خۆیدا کاتى

بدرێت .

تایبه ت کۆبوونه وه که ترى به شێکى کارو له سه ر گفتوگۆکردن به ب��وو هه رێمى حکومه تى ب��ه رن��ام��ه ک��ان��ى چاکسازى به رنامه کانى و کوردستان هه رێمى له خزمه تگوزارییه کان و م��ادده ى ناوچانه ى ب��ه و کوردستان وێراى کۆبوونه وه ده یانگرێته وه ، 140حکومه ت هه وڵه کانى به ئاماژه کردن خزمه تگوزارى، پێشکه شکردنى له به رنامه کان ک��ارو زان��ى به پێویستى و خزمه تکردن ب��ۆ بکرێن خێراتر داخوازییه کانى داواو جێبه جێکردنى

زیاترى جه ماوه رى کوردستان.تایبه ت کۆبوونه وه که وێستگه ى دوا کاره کانى له سه ر کردن قسه به بوو ماوه ى له حزب ئۆرگانه کانى ده زگاو وێراى رووه وه له و راب��ردوودا، ساڵى ک��اره ک��ان و ئیش هه ڵسه نگاندنى بۆ کارکردن نوێى به رنامه ى پ��رۆژه و له پێناو داڕێ��ژرا ئۆرگانه کان ت��ه واوى گ��ه ش��ه ک��ردن��ى و ب��ه ره وپ��ێ��ش��ب��ردن دواج��ار ک��ه ح��زب رێکخستنه کانى به زیاتر خزمه تکردنى هۆى ده بێته

جه ماوه رى کوردستان.

ئه نجوومه نى سه رکردایه تى حزبى سۆسیالیست دیموکراتى

کوردستان2012/11/17

پلەى دامەزاندن لە پارێزگاى سلێمانى زیاد رۆژنامەوانیدا کۆنگرەیەکى لە دەکرێت، سلێمانى تەندروستى گشتى بەڕێوەبەرى بۆ دام��ەزران��دن 1075پ��ل��ەى ڕایگەیاند قەرەوێڵەى چ��وارس��ەد نەخۆشخانەى

دادەمەزرێت.گشتى بەڕێوەبەرى محەمەد د.م��ی��ران کۆنگره ل���ه و سلێمانى ت��ەن��دروس��ت��ى رۆژنامه نووسییه دا که هه ریه ک له مه حمود دام��ه زران��دن لیژنه ی سه رۆکی عوسمان له سلێمانی و هێمن خالید سه رپه رشتیاری چوار نه خۆشخانه دروستکردنی پ��ڕۆژه ی ئاماده بوون تیایدا قه ره وێڵه ییه که سه د وه زیران ئه نجومه نی به بڕیاری رایگه یاند:

بۆ دام���ەزران���دن پ��ل��ه ی ه����ه زار و 75 قه ره وێڵه یی چ��وارس��ه د نه خۆشخانه ی له داواش و داده م��ه زرێ��ن��رێ��ن سلێمانی زانکۆیه کى جیهانی کراوه که چه ند ساڵێک به ڕاهێنان به ڕێوه به رن و نه خۆشخانه که کارمه نده کانى بکه ن تا به باشترێن شێواز نه خۆشه کان پێشکه شى خزمه تگوزارى

بکه ن.الى خۆشه وه هێمن خالید سه رپه رشتیاری نه خۆشخانه ى دروستکردنی پ���رۆژه ی %75 ڕایگه یاند: قه ره وێڵه یی چوارسه د نه خۆشخانه که دروستکردنی کاره کانی ى ته واوبووه و ره نگه له مانگى 2ى ساڵى 2013 کۆتایى به پرۆژه که بهێنرێت و ته واو ببێت.

لیژنه ی س��ه رۆک��ی عوسمان مه حمود دامه زراندن له پارێزگاى سلێمانی ڕایگه یاند: میالکی پێویستى نه خۆشخانه که گه یشتۆته و ف��ۆرم به شێوه ى ئێمه ش و ده ستمان له سه ر کاری خاڵبه ندی ئه ساسى له سه ر ده که ین، ئاماژه شى به وه کرد ئه و که سانه ى ژماره یه ئه و چوارچێوه ى له داده مه زرێن 17 ل��ه سلێمانى ش���ارى ب��ۆ ک��ه نییه ڕاگەیاندنى له باره ى دان��راوه . هه زاره که دام��ه زراوان��ى له نوێ وه جبه یه کى ن��اوى رایگه یاند: عوسمان مه حمود سلێمانى هه فته ى داهاتوو ناوى سه رجه م دامه زراوانى په یمانگه کان ک��ۆل��ێ��ژ و ده رچ���ووان���ی

راده گه یه نین.

ج��ێ��گ��رى پ��ارێ��زگ��ارى ه��ەول��ێ��ر بە ڕاگەیاند پرۆژەى زۆرمان ~کە دان���راوە پ��ان و دەستەوەیە بە گشت لە بکرێن جێبەجێ هاویندا لە بوارەکاندا وەک دروست کردنى ئوتێلى تایبەتى کەرتى ڕێگەى لە گ��ەورە پ��رۆژەى و وەبەرهێنان دەستەى و خزمەتگوزارى و و چەندین پرۆژەى تر جوان زۆر هەولێر شارى سیماى کە

دەکەن«.تاهر عەبدوڵاڵ، جێگرى پارێزگارى هەولێر »دەستنیشان دەکات ئەوە بۆ ئاماژە کردنى هەولێر بە پایتەختى گەشتیارى واڵتانى عەرەب کاریگەرى دەکاتە سەر جموجۆڵى و گەشتیاران زیادبوونى ئ��اب��وورى و ب��ەرز ب��وون��ەوەى ئاستى گوزەرانى خەڵکى کوردستان بە گشتى

و هەولێر بە تایبەتى«.

پرۆژەى ڕوو خستە ئەوەشى ناوبراو زۆرمان بە دەستەوەیە و پالن دانراوە کە لە هاویندا جێبەجێ بکرێن لە گشت بوارەکاندا وەکو دروست کردنى ئوتێلى و تایبەتى کەرتى ڕێگەى لە گ��ەورە دەس��ت��ەى وەب��ەره��ێ��ن��ان و پ���رۆژەى پ��رۆژەى چەندین و و خزمەتگوزارى ج��وان زۆر ش��ارەک��ە سیماى ک��ە ت��ر دەکەن.ئەمانە جگە لە چەندین پرۆژەى

خزمەتگوزارى کە لەناو شاردا جێبەجێ ڕێگاو و ئ��او پ���رۆژەى وەک دەک��رێ��ن نۆژەن و ڕێگاوبان چاککردنى و بان کردنەوەى قوتابخانەکان ، بە پێی ئەو کارەکانمان دامانناوە پالنەى ماستەر تەنها کارەکانیش و دەکەین جێبەجێ بەڵکو ناگرنەوە ناو سەنتەرى شارەکە

دەرەوەى شارەکەش دەگرنەوە. ل���ەب���ارەى دروس��ت��ک��ردن��ى ی��ەک��ەى پارێزگاى جێگری نیشتەجێبوونەوە »ئەو دەک��ات ئەوە بۆ ئاماژە هەولێر یەکەى نیشتەجێبوونانەى کە حکومەت دابەشی خۆى دەک��ات دروستى خۆی و نەبووە تەواو ئێستا بەاڵم دەک��ات، وەزارەتى ئاوەدان کردنەوە ڕاسپێردراوە بۆ دروست کردنى ئەو یەکانە لە هەموو شارەکانى کوردستان دواى تەواوبوونى بە کردنیان دابەش بۆ ئێمە دەدرێتە پێی ڕێنماییەکان بەسەر خەڵکى هەژار

و کەم دەرامەت دابەشدەکرێت .

سەرۆکى ڕاگ��ەی��ان��دن��ى ڕاوێ��ژک��ارى ئەوە بۆ ئاماژە کوردستان پەرلەمانى شێوەیە ل��ەو بەرنامەیەکى « دەک��ات پەرلەمانى ک��ە نییە ل��ەب��ەردەس��ت��دا کورد نوێنەرانى بانگهێشتى کوردستان پەرلەمانى ن��او بۆ ب��ەغ��داد لە بکات

کوردستان«.ڕاگەیاندنى ڕاوێژکارى جەوهەر، تاریق س���ەرۆک���ى پ��ەرل��ەم��ان��ى ک��وردس��ت��ان پەرلەمان ناوخۆى پەیڕەوى لەبارەى »لیژنەیەک ڕاگەیاند ~ بە و فراکسیۆن سەرجەم نوێنەرى هەیە ماوەى تێدایە، پەرلەمانى پێکهاتەکانى

وە دەک��ەن ک��ار مانگە دوو لە زیاتر بۆ پێداچونەوە بڕیوە باشیان هەنگاوى بۆ ئامادە کردنى ڕەشنوسى پرۆژەیەک

پەیڕەوى ناخۆ«.ناوبراو لە بارەى گەڕانەوەى دەستوورى وتى پەرلەمانى بۆ کوردستان هەرێم لە هەیە تەوافوق بە پەیوەندى ئەوە ناو پێکاتەکانى و فراکسیۆن نێوان لەسەر خۆیان دەبێت کە پەرلەمان ئالیەت و میکانزمێک ڕێکبکەون و ئەوسا کارەکە ئاسان دەبێت و بخرێتەوە سەر تائێستا بەاڵم کوردستان، پەرلەمانى لەسەر خۆیاندا نێو لە فراکسیۆنەکان بۆ ڕێکنەکەوتوون ئالیەتک و میکانیزم

شێوازى لەسەر مامەڵەکردن چۆنێتى لە مامەڵکرد چۆنێتى وە گێڕانەوەکەى

کاتى پێداچونەوەى. ل3

لیژنەی ئەندامى نەجیب، نەجیبە دارایی لە ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق ~ تایبەتى دی��دارێ��ک��ى ل��ە پرۆژە لە « دەک��ات ئ��ەوە بۆ ئاماژە پێویستە 2013دا ب��ودج��ەى یاسای بودجەیەک بۆ موچە و پڕچەک کردنى هێزى پێشمەرگە تەرخان بکرێت،بەاڵم وەزارەتى بەرگرى هیچ بڕ پارەیەکى بۆ

ئەم مەبەستە تەرخان نەکردووە«.نەجیبە نەجیب،ئەندامى لیژنەی دارایی بە عێراق نوێنەرانى ئەنجومەنى لە پرۆژە ئەمڕۆ ڕاگەیاند ~ئەنجومەنى لە 2013 بودجەى یاسای بۆ دووەم��ى خوێندنەوەى نوێنەران دارایی وەزیرى میواندارى بە دەکرێت چاودێرى دیوانى سەرۆکى و عێراق

دارایی عێراق«. لە ک��ورد نیگەرانییەکانى ب��ارەى لە ناوبراو 2013 بوودجەى یاساى پرۆژە وتى خاڵى یەکەم نەفەقاتى سەروەرى کە 41 تریلیۆن کە لە بەشی هەرێمى ڕێژەى چونکە ئەبڕدرێت، کوردستان کە ، ئ��ەوە بۆ ئەکرێت 17%ح��س��اب

نەفەقاتى سەرەوەرى 22 ساڵى 2012 ترلیۆن بووە و ساڵى 2011، 21 ترلیۆن بووە واتە ساڵ بە ساڵ زیاد دەکرێت کە کوردستان هەرێمى بەشى لە ئەمەش بەندێک دووەم خاڵى کەمدەکاتەوە. هەیە لە بوودجەى 2013دا کە دەڵێت بڕینى دەسەاڵتى ناوەندى حکومەتى کوردستانى هەرێمى بوودجەى بەشە هەرێم حکومەتى هاتوو ئەگەر هەیە پابەند نەبوو بەو ڕێکەوتنەى لە نێوان حکومەتى هەرێم و بەغدا هەیە کە بە ئەو ڕێکەوتتنە دەبێت حکومەتى پێی نەوت بەرمیل 250هەزار ڕۆژانە هەرێم بگەڕێنێتەوە داهاتەکەى و بفرۆشێت

پێمانوایە ئێمە ناوەندى بۆ حکومەتى پ��رۆژەى لەناو ناکات پێویست ئەمە یاسی بوودجەدا باس بکرێت. خاڵێکى تر مەسەلەى بڕینى بوودجەى هەرێمی هاتوو ئەگەر پارێزگاکان و کوردستان کێشە لە نێوان هەرێم و بەغدادا ڕوویدا لەسەر کۆمپانیاکانى بوارى ئینتەر نێت و مۆبایل و هەر کۆمپانیایەکى تر لەبەر ئەو خاڵە کردووە داوام��ان ئێمە ئەوە الببرێت خاڵێکى تر تایبەتە بە دانانى بودجە بۆ ماددەى 140 ئەوە چەند ساڵە کردنى جێبەجێ بۆ 172ملیار تەنها وەکو دەکرێت تەرخان 140 م��اددەى دەزانین ماددەى 140 هێشتا لە قۆناغى کردنەوەیە ئاسایی کە یەکەمیدایە ئەمەش پەیوەستە بە قەرەبووکردنەوەى هاواڵتیان و پێویستى بە بودجە هەیە. ، وە خاڵێکى تر ئەگەر چی لە پرۆژە پێویستە 2013دا ب��ودج��ەى یاسای بودجەیەک بۆ موچە و پڕچەک کردنى هێزى پێشمەرگە تەرخان بکرێت بەاڵم پارەیەکى بڕ هیچ بەرگرى وەزارەت��ى نەکردووە تەرخان مەبەستە ئەم بۆ ئێمە کە ئەو خااڵنەن گرنگترین ئەمە

تێبینیمان لەسەریان هەیە. ل3

نەجیبە نەجیب،ئەندامى لیژنەی دارایی لە ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

بڕیارە ئەمڕۆ خوێندنەوەی دووەم بۆ پرۆژە یاسای بوودجەی 2013 بکرێت~ تێبینیەکانی کورد لەسەر پرۆژە یاساکە باڵو دەکاتەوە

№

№№

www.jamawarnews.com 2 | ساڵی 32 | ژماره 725 | 2012/11/20 | سێشەممەهەواڵ و ڕاپۆرت

به ڕێز 2012/11/14 رۆژی ئێواره ى م��ح��ه م��ه دى ح��اج��ى م��ه ح��م��ود له شارى له خۆى تایبه تى باره گاى یۆجین له پێشوازیکرد سلێمانى سیهلیانۆ کونسوڵى واڵتى رۆمانیا له

هه رێمى کوردستان.ل��ه دی��دارێ��ک��دا ک��ه ه��ه ڤ��اڵ ع��ادل مه کته بى ب��ه رپ��رس��ى س��اڵ��ح م��ه ال حزبى نیشتیمانییه کانى په یوه ندییه کوردستان دیموکراتى سۆسیالیست محه مه دى ب��ه ڕێ��ز ب��وو، ئ��ام��اده ی��ى تیشکى خسته سه ر حاجى مه حمود پێشهاته کانى و گۆڕانکارى دوای��ن گۆڕانکارییانه ى ئ��ه و ن��اوچ��ه ک��ه و واڵتانى له ژماره یه ک که شیکرده وه ئه و کاریگه رى گرته وه و ناوچه که ى رووداوانه ى له سه ر نه خشه ى سیاسى و دیمۆگرافى رۆژهه اڵتى ناوه راست و

جیهان به گشتى خسته روو.به ڕێزیان وته کانیدا ترى له به شێکى گه شه سه ندنى ب��ه ک��رد ئ��ام��اژه ى دۆستایه تییه کانى پ��ه ی��وه ن��دی��ی��ه واڵتانى له گه ڵ کوردستان هه رێمى زانى به پێویستى جیهان، ناوچه که و که واڵتانى جیهان ده رگاى په یوه ندى

و دۆستایه تیان به رووى گه لى کوردى سته م دیده بکه نه وه ، به پێویستیشى هه رێمى له رۆمانیا کونسوڵى زانى له ببینێت گرنگ رۆڵ��ى کوردستان به ره وپێشبردنى په یوه ندییه سیاسى و هه ردووالو بازرگانییه کانى و ئابوورى بدات واڵته که ى کۆمپانیاکانى هانى بێنه هه رێمى کوردستان و وه به رهێنان و پیشه سازى ب��واره ک��ان��ى له گشت ئه نجام پ��ه روه رده ئاوه دانکردنه وه و

بده ن.رۆمانیا کونسوڵى خۆشیه وه الى حاجى محه مه دى به ڕێز سوپاسى پێشوازییه ئه و بۆ کرد مه حمودى گه رمه و ته ئکیدى کرده وه که واڵته که ى به رزکردنه وه ى له ده بێت ب��ه رده وام گه لى له گه ڵ په یوه ندییه کانى ئاستى کورد به گشتى و حزبى سۆسیالیست تایبه تى به کوردستان دیموکراتى

له گشت بواره کاندا.

ب��ەروارى2012/11/18 له باره گای حزبی زه حمه تکێشانی کوردستان کۆبونه وه یه کی سیاسیه کانی الیه نه نێوان له هاوبه ش کوردستان ئه نجام درا له ئاستی پارێزگای سلێمانی ده رباره ی هه لومه رجی سیاسی ئۆپه راسیۆنی جموجۆڵه کانی و هه رێم الیه نه و ح��زب ئ��ه م ,ئێمه دیجله سیاسیانه ی که له خواره وه واژۆمان کردوه

ڕایده گه یه نین.ماوه یه که حکومه تی فیدراڵ له به غداد ناوچه له کۆکردنه وه یه هێز خه ریکی سنوری له و گشتی به دابڕێنراوه کان که رکوک به تایبه تی له ڕێگای پێکهینانی له ده ی��ه وێ که دیجله وه ئۆپه راسیۆنی هه موو الیه که وه کۆنترۆلی ئه و شاره بکات و واقعێکی تازه فه رز بکات که پێچه وانه ی خه ڵکی ئ��ی��راده ی و عێراق ده س��ت��وری دروست ئیدانه ی ئیمه بۆیه ناوچه که یه ئۆپه راسیۆنی سه رکردایه تی به ناو بونی که ده ک��ه ی��ن جموجۆڵه کانی دیجله و تیایدا که عێراقه ده ستوری پێچه وانه ی هاتوه سوپا به هه ماهه نگی نێوان هه رێم و ناوه ند بێت بۆیه له م کاته دا ئه م هه واڵنه ی و عێراق چه کداره کانی هێزه سه رۆکی ئه و هاوشێوه ی به دیجله ئۆپه راسیۆنی ڕابردودا سوپا له به رنامانه ده زانین که به کار ناوخۆییه کان ملمالنێ کێشه و بۆ بنه ماکانی پێچه وانه ی ئه مه ش ده هێنرا دوای نوێی عێراقی دام��ه زران��دن��ه وه ی

ڕوخانی دیکتاتۆریه تی به عسه .ه��اوک��ات ئ��ی��دان��ه ی ئ��ه و س��ی��اس��ه ت و ڕاب���ردووی دووس��اڵ��ی هه ڵوێستانه ی کارنامه پێچه وانه ی که ده که ین مالکی له حوکمڕانی بۆ ڕاگه یه نراوه که یه تی جێبه جێکردنی بۆ کاریکی هیچ عیراقدا

ی 140 م���اده ی به تایبه ت ن��ه ک��ردوه ڕه وای که مافێکی ع��ێ��راق ده س��ت��وری هه موو ئیدانه ی وه کوردستانه خه ڵکی ده که ین ئیقلیمی ده ستێوه ردانێکی به رژه وه ندیه کانی هه رێم و گه لی که دژی کوردستان بێت وه پێویسته ڕێکه تنامه ی نێوان عێراق و تورکیا هه ڵبوه شێته وه که ڕێگه به سوپای تورکیا ده دات که بێته

نێو هه رێمی کوردستانه وه .عێراق وه زیرانی س��ه رۆک له داواکارین هه ڵبوه شێنیته وه دیجله ئۆپه راسیۆنی بۆپێکه وه ژیانی ک��ار ئ��ه وه جێی له و بکات، ع��ێ��راق پێکهاته کانی ه��ه م��وو چونکه ئه زمونی ڕابردوو نیشانی داوه که هۆی ئه بێته کێشانه ئه و دروستکردنی هه ڵوه شانه وه ی بنه ماکانی عێراقی فیدرال ئه یکات خه رجیانه ی ئه و پێویسته و پڕۆژه ی بیکاته دیجله ئۆپه راسیۆنی بۆ باشکردنی بۆ ئابوری و خزمه تگوزاری

ژیانی هاواڵتیانی عێراق .پابه ند عێراق حکومه تی وه داواک��اری��ن ب��ێ��ت ب���ه ده س���ت���ورو ڕێ��ک��ه وت��ن��ام��ه و واژۆک����ردن و نێوده وڵه تیه کانه وه که ئه وڕێکه تننامانه ی جێبه جێکردنی به کارهێنانی و کۆمه ڵکوژی له ڕێگره

سوپا له کێشه و ملمالنێ ناوخۆییه کاندا.له کۆبونه وه که دا دوپاتی هاوهه ڵوێستی و یه ک وتاری سیاسی له ئاست ڕوداوه کانی و ک��رای��ه وه عێراقدا و ه��ه رێ��م ن��ێ��وان هه ڵوێستی ل��ه پشتگیریکردنی وه که کوردستان سیاسی سه رکردایه تی گرتۆته دیپلۆماسی و سیاسی شێوازی به ر هاوکات پشتیوانی هێزی پێشمه رگه و وه زاره ت��ی به رنامانه ی و جموجۆل ئه و بۆ ک��ردوه ئاماده باشی که پێشمه رگه

کوردستان هه رێمی له ک��ردن به رگری دوپات کرایه وه .

جه ماوه ری له داواکارین کاتدا له هه مان گه له که مان به گشتی و پارێزگای سلێمانی بۆ بگێڕن خۆیان ڕۆڵ��ی تایبه تی به دۆخه و سیاسه ت ئه و ڕوبه ڕوبونه وه ی بیسه پێنن که ده یانه وێ ن��ه خ��وازراوه ی ئه م بۆ کوردستاندا هه ریمی به سه ر شێوازێکی هه مو داواک��اری��ن مه به سته پێناوه دا له م دیموکراتیانه و مه ده نی

بگیرێته به ر .ناوی الیه نه سیاسیه کان:

1-حزبی شیوعی کوردستان 2-حزبی زه حمه تکێشانی کوردستان

دیموکراتی سۆسیالیست 3-ح��زب��ی کوردستان

4-یه کێتی نشتیمانی کوردستان 5-پارتی دیموکراتی کوردستان

6-پارتی چه پی کوردستان دیموکراتی چ���اره س���ه ری 7-پ���ارت���ی

کوردستان 8-یه کگرتوی ئیسالمی کوردستان

9-پارتی نه ته وه یی کوردستان 10-پارتی پارێزگارانی کوردستان

دیموکراتی پێشکه تنخوازی 11-حزبی کوردستان

دیموکراتی ڕزگ���اری 12-ب��زوت��ن��ه وه ی کوردستان

13-بزوتنه وه ی ئاشتیخوازانی کوردستان 14-کۆمه ڵی ئیسالمی کوردستان

سلێمانی 2012/11/18

ل����ه چ����وارچ����ێ����وه ی ه���ه وڵ���ه کاره با وه زاره ت��ی به رده وامه کانی کۆنتروڵکردنى و رێکخستن بۆ له هه ر رێگرتن کاره باو سیسته مى کوژانه وه یه کی کاره با که له ناوچه رووب���دات؛ ه��ه رێ��م جیاجیاکانی ئه ندازیار 2012/11/19 رێکه وتى ماوه تى ئه بوبه کر شێخ یاسین وه زیرى کاره با له دیوانى وه زاره ت کۆبوونه وه یه کی سه رپه رشتی

فراوانی کرد.له ژماره یه ک کۆبوونه وه که دا له به رێوه به رانی گشتی و راوێژکاران و ته کنیکارانى بوارى گواستنه وه و دابه شکردنى کاره با و شاره زایانى ڕاوێژکاری PB(ی ( کۆمپانیاى به تێروته سه ل ، ئ��ام��اده ی��ب��وون که کرا ده ستکه وتانه له و باس و به رهه مهێنان ل��ه ب��واره ک��ان��ی گواستنه وه و دابه شکردن و کۆنترۆڵ حکومه تی هاوکاری و به پاڵپشتی ئه ندازیاران ماندووبوونی و هه رێم فه رمانبه رانی و ته کنیکاران و هاوکات به ده ستهاتووه ، وه زاره ت

بۆ ساڵی 2013 رێوشوێنی پێویست جێبه جێکردنی ب��ۆ گ��ون��ج��او و تاوه کو به ر گیراوه ته پرۆژه کان ب��ه رزت��ری��ن ش��ێ��وه و به باشترین وه زاره ت پ��رۆژه ک��ان��ی کوالێتی روانگه یه وه له م ، بدرێن ئه نجام له سه ر ته ئکیدى کاره با وه زی��رى کاره کان به ڕێوه چوونى باشتر روونکرده وه ئه وه شى ک��رده وه و، تواناکان ه��ه م��وو پێویسته ک��ه بنبڕکردنى پێناو له به گه ڕبخرێت ت����ه واوى ک���وژان���ه وه ى ج��وزئ��ی سه رجه م جێبه جێکردنی و کاره با له پالن وه زاره ت پ��رۆژان��ه ی ئه و ته وه رێکى له به رنامه یدایه . و کاره با وه زی��رى کۆبوونه وه که دا ووت�����ى: وه زاره ت��������ى ک���اره ب���ا له رێگا توانیوێتی خۆشبه ختانه له م و بگرێت گشتى کوژانه وه ى کوژانه وه یه کى هیچ کابینه یه دا ک��اره ب��ا سیسته مى ل��ه گشتى ده که ین کاریش ن���ه داوه ، رووى هه ر ل��ه گرتنى ڕێگا پێناو ل��ه ره نگه که جوزئی کوژانه وه یه کى

له داهاتوودا به هۆی که موکوڕییه کی له ناوچه یه ک له ته کنیکییه وه رووبدات، کوردستان ناوچه کانى ئ��ه داى ل��ه پێویسته بۆیه ه��ه ر گه یاندنى خزمه تگوزارى کاره با بۆ

هاواڵتیان سه رکه وتوو بین .حکومه تى کاره بایى وه زاره ت���ى پێناو ل��ه ک��وردس��ت��ان هه رێمى سیسته مى به رێوه بردنى باشتر کاره با له رێکه وتى 10/19/ 2012 )70( به های به گرێبه ستێکی ئه نجامدانى ب��ۆ دۆالر ملیون ئه م کرد، واژوو سکادا پ��رۆژه ى به کۆمپیوته رایزکردنى بۆ پرۆژه یه دروستکردنى و کاره با سیسته مى چ����وار س��ه ن��ت��ه رى ک��ۆن��ت��رۆڵ��ى سه نته ریان س��ێ ک��ه ک��اره ب��ای��ه کوردستان پارێزگاکه ی له هه رسێ به سه نته ری و ده کرێت دروس��ت هه رێمه وه ن��اوه ن��دى کۆنترۆڵى ده به سترێنه وه و رۆڵیان له باشتر سیسته مى ئیشپێکردنى کردنى و گرفت که مکردنه وه ى و کاره با

کێشه کان ده بێت.

ماف پ��ارت��ى گشتى س��ه رۆک��ى و ئ�����ازادى ک���ورد ل��ه ت��ورک��ی��ا پێشکه شى ن��ام��ه ی��ه ک س��وپ��اس دیموکراتی سۆسیالیست حزبی ک��وردس��ت��ان ده ک���ات ب��ه ب��ۆن��ه ى به شداریی کردنى به ڕێز محه مه دى کۆنگره ى ل��ه مه حمود حاجى

پارته که یان، ئه مه ده قه که یه تى:به ڕێز / حزبی سۆسیالیست

دیموکراتی کوردستانسه ر و خ��ۆش��ح��اڵ پ��ێ زۆر ئیمه

و ک��ردن ب��ه ب��ه ش��داری بووین بڵند ب��ه رێ��ز ووت����اری پێشکه شکردنی محه مه دی حاجی مه حمود سکرتێری

سۆسیالیست ح��زب��ی گ��ش��ت��ی دی���م���وک���رات���ی ک���وردس���ت���ان

له کۆنگره که ماندا.سوپاسی ب��ۆن��ه ی��ه وه ب��ه و ه��ه ر به ڕێزتان ده که ین، هه روه ها ساڵوی ده که ین، پێشکه ش خۆمانتان بۆ س��ه رف��رازی��ت��ان و سه المه تی

ده خوازین.کمال بورکای

سه رۆکی گشتی پارتی ماف و ئازادی

بە ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود پێشوازیکرد له کونسوڵى ڕۆمانیا له هه رێمى کوردستان

14 الیه نى سیاسى: پێویسته حکومه تی عێراق پابه ند بێت به ده ستوور و ڕێکه وتنامه نێوده وڵه تیه کانه وه

له پێناو باشتر به ڕێوه بردنى سیسته مى کاره با کۆبوونه وه ى فراوان به ڕێوه چوو پارتى ماف و ئازادى سوپاسنامه یه ک ئاراستەی

حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان ده کات

№

№№

بەروارى 2012/11/19 به ڕێز محه مه دى تایبه تى باره گاى له مه حمود حاجى ده ڤه رى گوڵخانه ى گوندى له خۆى ژماره یه ک به چاویکه وت ش��اره زوور

پێشمه رگه ى دێرین.ل��ه دی��دارێ��ک��دا ب��ه ڕێ��ز م��ح��ه م��ه دى گشتى به شێوه یه کى مه حمود حاجى ناوچه که رووداوه ک��ان��ى به ئاماژه ى ئه و ئاینده ى که روونیکرده وه کردو پرسى له سه ر کاریگه رى گۆڕانکاریانه داخوازییه کانى داواو و ماف کوردو ده بێت له و رووه شه وه جه ختى له سه ر پێویستى یه کڕیزى و ته بایى نێو ماڵى

کوردى کرده وه .مێژووى به ڕێزیان دی��داره دا له و هه ر ئ��ه و پ��ێ��ش��م��ه رگ��ه دێ��ری��ن��ه ک��ان و هه رێمى له ئه مرۆ ده ستکه وتانه ى ک��وردس��ت��ان ب���ه دى ه��ات��وون ب��ه رز له ب��اس��ى رووه وه ل���ه و ن��رخ��ان��د، نه به ردیى و گیانبازى و گ��ه وره ی��ى سه رجه م و دێرینه کان پێشمه رگه کوردستان رزگارى رێگه ى شه هیدانى کرد که له پێناو ماف و داوا ره واکانى گه وره ترین رووب���ه رووى گه له که مان رژێمى دیکتاتۆرى بوونه وه و به پێویستى

کوردستان هه رێمى حکومه تى زانى خزمه تى زیاترى که سوکارى شه هیدان وه ک بکات دێرینه کان پێشمه رگه و ماڵ به خشینى به رامبه ر وه ف��ای��ه ک رۆژان��ى ماندووبوونى و گیانیان و

سه ختى خه باتیان.هه روه ها باسى له هه وڵه به رده وامه کانى دیموکراتى سۆسیالیست ح��زب��ى خزمه تکردنى ب��ۆ ک��رد ک��وردس��ت��ان ته ئکیدى و دێرینه کان پێشمه رگه له هه وڵه کانیان به رده وام کرده وه که ده سته به رکردنى پێناو ل��ه ده ب��ن

بۆ خۆشتر ت��رو شایسته ژیانێکى پێشمه رگه که سوکارى و بنه ماڵه

دێرینه کان.الى خۆشیانه وه پێشمه رگه دێرینه کان گه رمه ی پێشوازییه ئ��ه و سوپاسى مه حمودیان حاجى محه مه دى به ڕێز ئه وان که ک��رده وه ته ئکیدیان کردو کوردستانن پێشمه رگه ى هه میشه مه ترسى ساتێکدا و هه رکات له و له سه ر ژیانى هاواڵتیانى کورد هه بێت ئاماده ن به ماڵ و گیان پارێزگارى له

کوردستان بکه ن

به ڕێز محه مه دى حاجى مه حمود چاویکه وت به ژماره یه ک پێشمه رگه ى دێرین

ب��ه وت��ه ى س��ه رچ��اوه ی��ه ک��ى ک��وردى دی��ب��ل��ۆم��اس��ه ئ��ه م��ری��ک��ی��ی��ه ک��ان له مالکى ن��ورى له گه ڵ په یوه ندیدان مه سعود و عێراق وه زیرانى سه رۆک کوردستان هه رێمى سه رۆکی بارزانی له پێناو کۆتایی هێنان به کێشه کان و گه یشتن به رێککه وتنێکى هاوبه ش بۆ ئیداره دانى ناوچه ناکۆکی له سه ره کان.رۆژنامه ی »السیاسه «ی کوێتی له زارى سه رچاوه یه کى کوردى باڵویکردۆته وه په یوه ندیدان ئه مریکا به رپرسانى که له گه ڵ نورى مالکى سه رۆک وه زیرانى

سه رۆکی بارزانی مه سعود و عێراق کۆتایی له پێناو کوردستان هه رێمى به گه یشتن و کێشه کان به هێنان رێککه وتنێکى هاوبه ش بۆ ئیداره دانى

ناوچه ناکۆکی له سه ره کان.پێشنیار سه رچاوه یه ئه و به وته ى ئه مریکا تر هێزه کانى کراوه جارێکى ناکۆکى ن��اوچ��ه ب��گ��ه ڕێ��ن��رێ��ن��ه وه روودان��ى له رێگرى بۆ له سه ره کان شه ڕ له نێوان سوپاى عێراق و هێزى

پێشمه رگه .ئه وه ش خراوه ته روو جۆ بایدن جێگری

ئه و پشتگیرى ئه مه ریکا سه رۆکی هه نگاوه ده کات، چونکه دروستبوونى له ده بینێت گ��ورزێ��ک وه ک ش��ه ڕ 10 نزیکه ى ئ��ه وه ى دواى ئه مه ریکا سیاسى پ��ڕۆس��ه ی پشتگیرى س��اڵ

عێراقى کردووه .ک��ردووه ئاشکراى سه رچاوه یه ئه و شه ڕى وت��ووه مالیکى به بایدن که هێڵی پێشمه رگه له گه ڵ سه ربازى سووره و هێزه کانی ئه مریکا له ئه گه ری ده س��ت��وه ردان ش��ه ڕدا هه ڵگیرسانی

ئه نجام ده ده ن.

بایدن: شه ڕکردن له گه ڵ پێشمه رگه هێڵى سووره

№

www.jamawarnews.com3 | 32 سێشەممە | 2012/11/20 | ژماره 725 | ساڵی

دیدار

دارایی لیژنەی ئەندامى نەجیب، نەجیبە لە ع��ێ��راق نوێنەرانى ئەنجومەنى ل��ە دیدارێکى تایبەتى ~ ئاماژە بۆ ئەوە دەکات » بوودجە یاسایەکى گرنگە پەیوەندى بە ژیانى ڕۆژانەى خەڵکەوە هەیە لەبەردەم ئاستەنگێک ببینە نامانەوێت هەوڵدەدەین ئێمە بۆیە کردنیدا پەسەند لە کوردستان خەڵکى بەرژەوەندیەکانى

پرۆژە یاساکەدا جێگیر بکەین«.ئ��ەوە دەک���ات » لە ب��ۆ ن��اوب��راو هێما پێویستە بودجەى 2013دا یاسای پرۆژە کردنى پڕچەک و موچە بۆ بودجەیەک بەاڵم بکرێت تەرخان پێشمەرگە هێزى وەزارەتى بەرگرى هیچ بڕە پارەیەکى بۆ

ئەم مەبەستە تەرخان نەکردووە«.

*ئەمڕۆ لە ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق بودجەى یاسایی پ��رۆژە بۆ خوێندنەوە ئەندامی وەک��و جەنابت دەک��رێ��ت 2013لیژنەى دارایی و ئابوورى ئاگادارى ئەم

زانیارانەى ؟بەڵێ من ئاگادارى ئەوەم کە پرۆژە یاسای نوێنەرانى ئەنجومەنى لە بودجەى 2013 بە دەکرێت بۆ دووەم��ى خوێندنەوەى م��ی��وان��دارى وەزی���رى دارای���ی ع��ێ��ڕاق و عێراق دارایی چاودێرى دیوانى سەرۆکى

سەبارەت بە حساباتى ختامى، چونکە ئەنجومەنى دێتە بوودجە ساڵە چەندین نوێنەران بۆ حساباتى ختامى ڕاستە پرۆژە یاسای بوودجە خراوەتە بەرنامەى کارەوە بۆ گفتوگۆ کردن، بەاڵم گفتوگۆى لەسەر ڕاپۆرتى دارایی لیژنەى تاوەکو ناکرێت

خۆى نەداتە سەرۆکایەتى پەرلەمان.*کورد لەسەر کام خاڵى پرۆژەى یاسای

بودجەى 2013 نیگەرانە ؟خاڵى یەکەم نەفەقاتى سەروەرى کە 41 تریلیۆنە کە لە بەشی هەرێمى کوردستان

17%حساب ڕێ��ژەى چونکە ئەبڕدرێت 2012 ساڵى ک��ە ، ئ��ەوە ب��ۆ ئەکرێت نەفەقاتى سەرەوەرى 22 ترلیۆن بووە و ساڵى 2011، 21 ترلیۆن بووە واتە ساڵ بە ساڵ زیاد دەکرێت کە ئەمەش لە بەشى وە ، کەمدەکاتەوە کوردستان هەرێمى خاڵى دووەم بەندێک هەیە لە بوودجەى ناوەندى حکومەتى دەڵێت کە 2013دا دەسەاڵتى بڕینى بەشە بوودجەى هەرێمى کوردستانى هەیە ئەگەر هاتوو حکومەتى لە ڕێکەوتنەى بەو نەبوو پابەند هەرێم نێوان حکومەتى هەرێم و بەغدادا هەیە کە

بە پێی ئەو ڕێکەوتتنە دەبێت حکومەتى نەوت بەرمیل 250ه��ەزار ڕۆژان��ە هەرێم بگەڕێنێتەوە داهاتەکەى و بفرۆشێت وایە پێمان ئێمە ناوەندى حکومەتى بۆ پ��رۆژەى لەناو ناکات پێویست ئەمە خاڵێکى ، بکرێت باس بوودجەدا یاسی هەرێمی بوودجەى بڕینى مەسەلەى تر هاتوو ئەگەر پارێزگاکان و کوردستان ڕوویدا بەغدادا و هەرێم نێوان لە کێشە لەسەر کۆمپانیاکانى بوارى ئینتەر نێت و مۆبایل و هەر کۆمپانیایەکى تر لەبەر ئەوە

الببرێت خاڵە ئەو کردووە داوامان ئێمە بودجە دانانى بە تایبەتە تر خاڵێکى ،تەنها ئەوە چەند ساڵە ماددەى 140 بۆ 172ملیار بۆ جێبەجێ کردنى ماددەى 140 ماددەى دەزانین وەکو دەکرێت تەرخان کە یەکەمیدایە قۆناغى لە هێشتا 140ئاسایی کردنەوەیە ئەمەش پەیوەستە بە قەرەبووکردنەوەى هاواڵتیان و پێویستى بە بودجە هەیە ، وە خاڵێکى تر ئەگەر 2013دا بودجەى یاسای پ��رۆژە لە چی پێویستە بودجەیەک بۆ موچە و پڕچەک بکرێت تەرخان پێشمەرگە هێزى کردنى بەاڵم وەزارەتى بەرگرى هیچ بڕ پارەیەکى بۆ ئەم مەبەستە تەرخان نەکردووە ئەمە گرنگترین ئەو خااڵنەن کە ئێمە تێبینیمان تێبینیەکانیشمان و هەیە لەسەریان کردۆتە ڕاپۆرت و داومانەتە لیژنەى دارایی و لیژنە پەیوەندی دارەکان و سەرۆکایەتى

پەرلەمان .دەڵێت ک��ە بڕگەیەى ب��ەو *س��ەب��ارەت ح��ک��وم��ەت��ى ع��ێ��راق دەت��وان��ێ��ت بەشە هاتوو ئ��ەگ��ەر ببڕێت ه��ەرێ��م ب��ودج��ەى بەو ن��ەب��وو پابەند ه��ەرێ��م حکومەتى حکومەتى نێوان لە ڕێککەوتننامەیەى عێراق و حکومەتى هەرێمدا هەیە ئایا بوونى 2012دا ب��ودج��ەى لە خاڵە ئ��ەم

هەبوو ؟ئێمە بەاڵم پرۆژەکە، لە تێیدابوو بەڵێ توانیمان لە کاتى گفتوگۆکردن و پەسەند یاسایە بڕگە ئەو هێشت نەمان کردنیدا پرۆژە حکومەت کاتێک وات��ە بمێنێت ئەو پ��ەرل��ەم��ان ب��ۆ ن��اردب��وو یاساکەى توانیمان ئێمە بەاڵم بوو تیادا بڕگەیەی

الیببەین .

*ب��ەو پ���رۆژە ی��اس��ای��ەى ک��ە ئێستا لە ک��ورد عێراقە نوێنەرانى ئەنجومەنى

دەنگى پێدەدات یان نا؟پرۆژە وەربگیرێن ئێمە خاڵەکانى ئەگەر یاسای بوودجە یاسایەکى گرنگە پەیوەندى ب��ە ژی��ان��ى ڕۆژان����ەى خ��ەڵ��ک��ەوە هەیە لەبەردەم ئاستەنگێک ببینە نامانەوێت هەوڵدەدەین ئێمە بۆیە کردنیدا پەسەند لە کوردستان خەڵکى بەرژەوەندیەکانى

پرۆژە یاساکەدا جێگیر بکەین .*هەوڵێک هەیە بۆ ئەوەى بودجە وەکو ناوەندەوە حکومەتنى لەالیەن چەکێک بەکاربهێنرێت دژى هەرێمى کوردستان و پارێزگاکان ئایا تا چەند هەوڵێک هەیە

بۆ ڕاگرتنى ئەمە ؟بەڵێ ئەو خاڵەى تۆ ئاماژەى پێ دەدەیت چونکە کوردستانە، هەرێمى دژى تەنها تەواوى پارێزگاکانى تر لە ژێر سەیتەرەى هیچ چونکە ن��اوەن��دی��دان، حکومەتى پارێزگایەکى تر نییە فیدراڵى بێت، ئێمە هەوڵدەدەین وە کاریش بۆ ئەوە دەکەین خەڵکى کوردستان بەشە بوودجەى خۆى بە تەواوەتى وەربگرێت، چونکە پەیوەندى ژێرخانى و پ��رۆژە و خەڵک ژیانى بە ئابووریەوە هەیە بیریشمان نەچێت ئەوەى ڕێکەوتنەکانەوە بە پابەندە تائێستا کە بەاڵم کوردستانە، هەرێمى حکومەتى جار زۆر ناوەندى حکومەتى داخەوە بە هەوڵدەدات فشار لەسەر حکومەتى هەرێم دروست بکات و خۆى لە جێبەجێ کردنى

ڕێککەوتنامەکان بدزێتەوە .* س���ەب���ارەت ب�����ەوەى ک���ە دەوت���رێ���ت ئەمساڵیش بڕێکى زۆرى بودجە بۆ بەهێز

کردنى سوپای عێراق دانراوە ئایا بۆ ئێوە ئێستادا لە کە ناکەن ل��ەوە پێداگیرى بەڵکو نییە چەک بە پێویستى عێراق پێویستى بە پ��رۆژەى خزمەت گ��وزراى و ڕەوشی چاککردنى و ئابوورى ژێرخانى کارەبا و ئ��او چاککردنى و دانیشتوان

هەیە ؟بودجەى لە تریلیۆن 20 نزیکەى بەڵێ ئەمساڵ کە ئەنجومەنى وەزیران ناردویەتى بۆ الیەنى ئەمنى و سەربازى و پڕچەک تریلیۆن و 700 کردن تەرخان کراوە 11 ملیار بۆ ئەمن و بەرگرى تەرخان کراوە 2 کشتوکاڵ کەرتى کاتێکدایە لە ئەمە خوێندنى بۆ کراوە تەرخان بۆ ترلیۆنى بااڵ و پەروەردە 10 ترلیۆن تەرخان کراوە بە واڵت دەیەوێت ئەم حکومەتە کەواتە کۆمەڵگایەکى و بکات عەسکەرتاریەت یەکێکە ئەمەش بکات دروست سەربازى لەو خااڵنەى کە ئێمە لەسەرى ڕادەوستین ، دەک��ەی��ن ل��ەس��ەر خۆمانى قسەى و چونکە پێمان وایە ئێستا عێراق پێویستى و ئابوورى ژێرخانى بە دانە گرنگی بە کۆمەڵگاو بنیاتنانەوەى ه��ەروەه��ا وە سەربازگە بە نەک بێت دامودەزگاکان حکومەتەش ئەو ئەگەر ، عێراق کردنى بکات کار پێشوو حکومەتەکانى وەکو کردنى بازگە بەسەر و چەک کڕینى بۆ بەرژەوەندى بە دڵنیایەوە کۆمەڵگا ئەوە

کەسی تیا نییە.ی��اس��ای��ەى الی پ���رۆژە ئ��ەو بەپێی *ئێوەیە موچەى فەرمانبەران و پێشینەکان

زیاددەکرێن یان نا ؟و فەرمانبەران موچەى بە س��ەب��ارەت بەدواداچوون بۆ ئەو پرسە ئەوە ماوەیەکى دەکرێت لەسەر ب��ەدواداچ��وون��ى درێ��ژە هاتووە کۆتاى بە کارەکانى ئێستا وە کراوەتە ڕاپۆرت بەاڵم چاوەڕێی حکومەت و ئامادەبکات بۆ پرۆژەیەکمان ئەکەین ڕەوانەى بکات بۆ ئەنجومەنى نوێنەران ، یاسای و دەستووریەوە لە ڕووی چونکە ئەنجومەنى یاسایەک هەر دەرکردنى بۆ وەزیران دەینێرێت بۆ ئەنجومەنى نوێنەران گفتوگۆ دواى نوێنەرانیش ئەنجومەنى و دەکاتەوە ڕەتى یان دەک��ات پەسەندى ، لەبەر ئەوە ئێمە لە ئێستادا چاوەڕێی ئەنجومەنى وەزیرانین بۆ ناردنى پرۆژەیەک بابەتێکى بابەتە ئەو چونکە ئێمە بۆ لەسەر ک��ارى بەردەوامیش بە گرنگەو دەکرێت . سەبارەت بە پێشینەکان وەک بودجەى 2012ە لە پرۆژە یاساکەدا هاتووە

کە پێشینەکان بەردەوام دەبن و هیچ جۆرە وەرناگیرێت هاوالتیان لە سوویەکیش وەرگرتنى بەرامبەر لە هاواڵتیان وات��ە و کشتوکاڵی خ��ان��ووب��ەرەو پێشینەى سندووقى پارەى تەنانەت و پیشەسازى

نیشتەجێبوونیش هیچ سوویەک نادەن .*ل���ە ئ��ێ��س��ت��ادا ه��ەوڵ��ێ��ک ه��ەی��ە بۆ ئایا مالیکى لە متمانە س��ەن��دن��ەوەى پەرلەمان ئ��ەن��دام��ى وەک جەنابتان

ئاگادارى ئەو پرسەن ؟متمانە س��ەن��دن��ەوەى ب��ە س��ەب��ارەت و ی��اس��ای کارێکى ئەمە مالیکى ل��ە نوێنەران ئەنجومەنى چۆن دەستووریە بەڕێز کابینەکەى بە بەخشی متمانەى بە پێی بە پێی دەستوور هەر مالیکى بۆى نوێنەران ئەنجومەنى دەستووریش بسەنێتەوە کابینەکەى لە متمانە هەیە ئێستا تا ئاگادارم من ئەوەى بەاڵم ،هیچ ئیمزا کۆکردنەوەیەک نابینرێت لەناو سەندنەوەى بۆ نوێنەران ئەنجومەنى

متمانە لە کابینەکەى مالیکى .* پەیامتان بۆ خەڵکی کوردستان چییە؟ئێمە وەکو کورد لە ئەنجومەنى نوێنەرانى دەکرێت گفتوگۆ کە ئێستادا لە عێراق بودجەى 2013ە یاسای پرۆژەى لەسەر کاردەکەین بۆ پاراستنى بەرژەوەندیەکانى خ��ەڵ��ک��ى ه��ەرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان وە هەوڵدەدەین ئەو خاالنەى لە بەرژەوەندى خەڵکى کوردستانە بیان خەینە ناو پرۆژە یاساکەو ئەو خاڵەنەى دژى بەرژەوەندى کوردستانە الی ببەین بەاڵم بڕیارى کۆتاى بڕیارى پەرلەمانەو پرۆژەکەش پێویستى

بە تەوافوقى الیەنە سیاسیەکان هەیە .

ڕاگەیاندنى ڕاوێژکارى جەوهەر، تارق، لە کوردستان پەرلەمانى س��ەرۆک��ى ئاماژە تایبەتى ~ دیدارێکى لەو بەرنامەیەکى « دەک��ات ئەوە بۆ شێوەیە لەبەردەستدا نییە کە پەرلەمانى کوردستان بانگهێشتى نوێنەرانى کورد پەرلەمانى ن��او بۆ بەغداد لە بکات

کوردستان«.پەرلەمان ناوخۆى پەیڕەوى لەبارەى دەک���ات ئ���ەوە ب��ۆ هێماى ن���اوب���راو سەرجەم نوێنەرى هەیە »لیژنەیەک پەرلەمانى پێکهاتەکانى و فراکسیۆن کار مانگە دوو زیاتر م��اوەى تێدایە، بڕیوە بۆ دەکەن وە هەنگاوى باشیان ڕەشنوسى کردنى ئامادە پێداچونەوە

پرۆژەیەک بۆ پەیڕەوى ناخۆ«.

ناخۆى پەیڕەوى *هەموارکردنەوەى پەرلەمان بە کۆێ گەشتووە؟

لیژنەیەک ئاگادارین ئێمە ئەوەندەى فراکسیۆن سەرجەم نوێنەرى هەیە تێدایە، پەرلەمانى پێکهاتەکانى و ماوەى زیاتر دوو مانگە کار دەکەن وە هەنگاوى باشیان بڕیوە بۆ پێداچونەوە ئامادە کردنى ڕەشنوسى پرۆژەیەک بۆ

پەیڕەوى ناخۆ دواى تەواوبونى کارەکە پەرلەمان سەرۆکایەتى بە دەی��دەن دەیخاتە پەرلەمان سەرۆکایەتى ئینجا بەرنامەى کارى دانیشتنەکان بۆ ئەوەى دانیشتنى بۆ بکرێت و گفتوگۆى لەسەر

بکرێت.

*پەرلەمانى کوردستان لەبەرنامەیدایە ک��ە ن��وێ��ن��ەران��ى ک����ورد ل��ە ب��اغ��داد بانگهێشتیان بیکات بۆ نێو پەرلەمان؟

بەرنامەیەکى لەو شێوەیە لەبەردەستدا نییە.

*ج���ارێ���ک���ى ت���ر دەس��ت��ووره��ەرێ��م��ى کوردستان دەگەڕێتەوە بۆ پەرلەمان؟

لە هەیە تەوافۆق بە پەیوەندى ئەوە

ناو پێکاتەکانى و فراکسیۆن نێوان لەسەر خۆیان دەبێت کە پەرلەمان ئالیەت و میکانزمێک ڕێکبکەون و ئەوسا کارەکە ئاسان دەبێت و بخرێتەوە سەر تائێستا بەاڵم کوردستان، پەرلەمانى لەسەر خۆیاندا نێو لە فراکسیۆنەکان

میکانیزم و ئالیەتک ڕێکنەکەوتوون بۆ شێوازى لەسەر مامەڵەکردن چۆنێتى گێڕانەوەکەى وە چۆنێتى مامەڵکرد لە

کاتى پێداچونەوەى.*ئ���ای���ا ب�����ەدواداچ�����وون دەک�����ەن بۆ ی��ەک��خ��س��ت��ن��ی م���ووچ���ە و دەرم���اڵ���ەی

فەرمانبەران ؟بەپێى داراییە، وەزارەت��ى کارى ئەوە

پەسەند کە ڕابردوو ساڵى میزانییەى کرا لەپەرلەمان تێدا پێشنیارى ئەوە کرا موچە و دەرماڵەکانى هەرێمى کوردستان

بەتایبەتى مەسەلەى دەرماڵەکان هاوتا بێت لەگەڵ ئەوانەى بەغداد، بۆیە ئەمە کارى وەزارەتى داراییە و کارى لەسەر

لیژنەى لەالیەن تەئکید بە دەک��ات، و چ��اودێ��رى پەرلەمانیشەوە دارای��ى

هەمەهەنگیان دەکرێت.

نەجیبە نەجیب، ئەندامى لیژنەی دارایی لە ئەنجومەنى نوێنەرانى عێراق:

کورد نایەوێت ببێت بە ئاستەنگ لە بەردەم پەسندکردنی بودجەی 2013دا

تارق، جەوهەر، ڕاوێژکارى ڕاگەیاندنى سەرۆکى پەرلەمانى کوردستان:

تائێستا فراکسیۆنەکان لە نێو خۆیاندا ڕێکنەکەوتوون لەسەر گێڕانەوەى دەستوور

دیمانە: ~

دیمانە: ~

№

لە بودجەی 2013 دا 11 تریلیۆن و 700 ملیار بۆ ئەمن و بەرگرى تەرخان کراوە ئەمە لە کاتێکدایە کەرتى کشتوکاڵ 2 ترلیۆنى بۆ تەرخان کراوە بۆ خوێندنى بااڵ و پەروەردە

10 ترلیۆن تەرخان کراوە

№

№

لە پرۆژە یاسای بودجەى 2013دا

پێویستە بودجەیەک بۆ موچە و پڕچەک کردنى

هێزى پێشمەرگە تەرخان بکرێت بەاڵم وەزارەتى بەرگرى هیچ بڕ پارەیەکى بۆ ئەم مەبەستە تەرخان

نەکردووە

№

№

لیژنەیەک پێکهاتووە لە هەموو فراکسیۆنەکان بۆ هەموار

کردنەوەی پەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمانی کوردستان

№

№

www.jamawarnews.com 4 | ساڵی 32 | ژماره 725 | 2012/11/20 | سێشەممەڕاپۆرت

بارەگاى لە 2012/11/15 ب��ەروارى سۆسیالیست حزب سیاسى مەکتەبى کۆبونەوەی کوردستان دیموکراتى هەرسێ حزبى سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان و حزبى شیوعى کوردستان کوردستان زەحمەتکێشانى حزبى و کۆبونەوەکە دواى ل��ە درا ئەنجام کۆنگرەیەکى ڕۆژنامەنوسیان ئەنجامدا.

م��ح��ەم��ەدى حاجى ب��ەڕێ��ز س��ەرت��ا مەحمود تیشکى خستە سەر ئامانجى ک��ۆب��ون��ەوەک��ەو ئ��ام��اژە ب����ەوەدا » کۆبونەوەکە لەسەر ئەو هەلومەرجانەى ئەمڕۆ لە کوردستان و عێراق و ناوچەکە تێدەپەڕێ وە تەئکیدکردنەوە لەسەر ئەو حزبەکە هەرسێ کارکردنەى بەرنامەو لەسەر تەئکیدکردنەوە وە هەیەتى پاراستنى دەسکەوتەکانى میلەتەکەمان وە مەسەلە نەتەوەى و نیشتمانییەکان خەڵکى خ��زم��ەت��گ��وزاری��ی��ەک��ان��ى وە لەسەر تەئکیدکردنەوە وە کوردستان چ کوردستاندا لە دەستوور مەسەلەى کە ئیدارییەى و یاساى بۆشاییە ئەو ئێستا هەیە چارەسەرى بۆ بدۆزرێتەوە یاساى دەستکاریکردنى مەسەلەى وە هەوڵبدرێت کە عێراقدا لە هەڵبژاردن ل��ە چ��وار چ��ێ��وەى عێراقدا ئ���ەوەش هەموو بازنە یەک وەک عێراق وات��ە عێراقییەکان تێدا بەشدار بن و هەروەها باسى مەسەلەى ئۆپراسیۆنى دیجلە و مەترسییەى ئەو و دابڕاوەکان ناوچە هەیەو گشتى بە و کوردستان لەسەر بە تایبەتى لەسەر ناوچە دابڕێنراوەکان گرنگ خاڵى کۆمەڵێ ئەمانەى هەیە

بوون ئەمڕۆ قسەمان لەسەر کرد«.

کورد پێویستى بە هەموو خۆ ئامادە کردنێک هەیە

ل��ەب��ارەى مەحمود حاجى محەمەد کۆنگرە ل��ەو دیجلەوە ئۆپراسیۆنى رۆژنامەنووسیدا وتى ئەوە مەسەلەکان زیاتر پەیوەندى بەوە هەیە دەستوورى عێراقى دەستووریەکى مەتاتییە ڕەنگە هەر کەسێک بۆخۆى بە کارى بهێنێت، بەاڵم ئێمە پێمانوایە لە چوار چێوەى لە شتێک ه��ەر بێت دەس��ت��ورەک��ەدا دەرەوەى دەستوور بکرێت ئەوە گیر و

گرفت دروست دەکات.لەبارەى ڕەوانەکردنى هێزی پێشمەرگە بۆ ناوچە دابڕێنراوەکان هێماى بۆ ئەوە کرد کورد پێویستى بە هەموو خۆ ئامادە کردنێک هەیە، بۆ هەر ئەگەرێک، ئێمە پێمانوایە تا زمانى گفتوگۆ تا چارەسەر لە ڕێگاى کۆبونەوە و گفتوگۆوە هەبێت لەسەر ک��ردن��ەوە تەئکید باشترە، باشترین ئ��ەوە عێراقى دەس��ت��وورى

ڕێگایە بۆ ئێستا.سەرکردایەتى هەڵوێستى ل��ەب��ارەى سیاسى کورد محەمەدى حاجى مەحمود

لە کێشەکان کرد ئ��ەوە بۆ ئاماژەى شوێنێک نییە، ئێمە دەزانین ئەزمەکان لە عێراقەوە دروست دەبێت، لە پێشدا ل��ە ن��اوچ��ەى ق��ەرەت��ەپ��ەو ج��ەل��ەوالو لەسەر پاشان بوو، دروست سەعدییە زومار لە دواتر و بوو دوانزە فیرقەى ناوچەى لە دیجلە ئۆپراسیۆنى ئێستا کەرکووک ئەوان ئەزمەکان یەک لە دواى کورد ئەوەى بۆ دەکەن دروست یەک تەرکیز لەسەر الیەکیان بکات، ئەمانە دەوڵەتى نانى بنیاد لە ملمالنێیەکە عێراقدا ڕەنگە ئاساى بێت، بەاڵم گرنگ ئێمەیە یەک هەڵوێستى و یەک دەنگى بتوانین کوردستانییەکان الیەنە وەک دەستوور مەسەلەى لەسەر پێداگرتن ڕێگاى لە ئەو کێشانە وە چارەسەرى گفتوگۆوە تا ئەو کاتەى مەجال هەیە.

لەبارەى ملمالنییە ناخۆیەکانى هەرێمى و ئۆپۆزیسیون لەنێوان کوردستان مەحمود حاجی محەمەدی دەسەاڵتدا ڕەنگە ملمالنییەکان روون��ی��ک��ردەوە لە داب��ێ��ت، ال ه���ەردوو ل��ە زەرەرى الیەک، هەموو لە و کورد مەسەلەى لە لە ملمالنییەکاندا کورد تەنها ئێمە کورد دەنگى ه��ەزار )70( کەرکوکدا دەنگمان ه��ەزار )70( واتا فەوتاوە، فەوتا ئەو 70هەزار دەنگە چووە سەر دەنگى لیستى عێراقییە واتا کورد 140 هەزار دەنگ لە کەرکوکدا زەرەرى کرد، کەرکوکدا لە تر الیەنى دەنگى بۆیە زیاتر بوو، یەکێک لە نمونەکانى باسى زۆرینە دەنگى دەیتوانى کورد دەکەم هەبێت لە کەرکوکدا، لە شوێنەکانى تر و دیالە لە موسڵ لە شێوە بەهەمان لە سەالحەدین و شوێنەکانى تر ئەمە شتى تەئکید بە بچوکە نمونەیەکى ئیجابیش شتى وە هەبووە سەلبى

هەبووە لە هەردوو ال.تائێستا حکومەتى عێراقى خۆى لە

جێبەجێکردنى مادەى 140 دەدزێتەوەحزبى سکرتێرى عەبدوڵاڵ، بەڵێن زەحمەتکێشانى کوردستان لەو کۆنگرە ڕۆژنامەوانیەدا ڕایگەیاند مانەوەى ناوچە بە چارەسەرنەکردنى وە داب��ڕاوەک��ان تائێستا دەستوور بەندەکانى گوێرەى بە هەڵپەسێرایى ماوەتەوە خۆدزینەوەى دەوڵەتى عێراقە، ئێمە پێمانوایە ڕەنگە بەشێکى پەیوەندى بە خۆمانەوە بێت لە ڕابردوو هەندێک دەرفەت بۆ ئێمە هەبوو کە دەکرا بە شێوازى تر چارەسەر بکرایە ئەو ناوچانە بەبڕیارى سیاسى کەرکوک و ناوچە دابڕێندراوەکان بگەڕێندرایەنەوە خرایە کە کوردستان، هەرێمى سەر دەستوورییەوە بەندى چوارچێوەى بوایە مولزەم ناوەند دەبوو حکومەتى بە جێبەجێکردنى بەندەکانى دەستوور، لە خۆى عێراقى حکومەتى تائێستا جێبەجێکردنى مادەى 140 دەدزێتەوە.

پێویستە چیتر کورد بێدەنگ نەبێت لە دەبێت 140 جێبەجێکردنى مەسەلەى ئەو چ��ارەس��ەر تر هەڵوێستێکى بە

مەسەلەیە بکات.دوو ئەمڕۆ وتیشى ع��ەب��دواڵ بەڵێن ڕوى بە ڕوو هەیە جدیمان کێشەى بە دەب��ێ��ت��ەوە ک��وردس��ت��ان هەرێمى تایبەتى یەکێکیان کێشەکانى دەرەوەى خۆمانە ئەو مەترسیانەن کە ڕووبەڕووى ئەو وە دەبێتەوە، کوردستان هەرێمى هەرێمى بەرامبەر کە پالنانە نەخشەو کوردستان دەکرێت هەروەها مەسەلەى خاڵى دەس��ت��وورە، جێبەجێکردنى کە ناوخۆمانە کێشەکانى دووەمیان ناکرێت جدین کێشەى هەردووکیان ئەوترین حسابى لەسەر هیچکامیان

کەمبکرێتەوە. ئۆپراسێونى دیجلە نادەستورییە

مەکتەبى ئەندامى مەحمود، ک��اوە سیاسى حزبى شیوعى کوردستان لەو کۆنگرە ڕۆژنامەوانیەدا ڕایگەیاند بەهیچ

لەگەڵ الیەنەکە سێ وەک شێوەیەک جەخت نین، بارگرژى کردنى زیاتر ئەو وەک ئ��ەوەى لەسەر دەکەینەوە پاشخانەى کە هەمانە پێشمەرگە بوین، داکۆکى دەکەین لەبەرژەوەندى خەڵکى کوردستان و پاراستنى کوردستان، لە الیەنى لەگەڵ ئێمە ملمالنێیەکدا هەر الیەنە، لەو بەشێکین و کوردستانین پێشمانوانییە پێشمەرگە ئیفتیزاز بکات، شێوەیەى ب��ەم دیجلە ئۆپراسێونى کە پێوەرانەى ئەو پێى بە هەیە کە ئەو پێى بە چ و دەستوور چ هەیە هێزى ک��راوە کە ڕێکەوتننامەیانەى لەگەڵ نادەستوورییە هێزێکى دیجلە پێویستە وە ناگونجێت دەس��ت��ووردا پێداچونەوە بکرێت چارەسەر بدۆزرێتەوە بۆى چارەسەرى میانڕەوانەش هەیە لەم

بوارەدا.ناوبراو وتیشى ئەو دۆخەیى لە ناوچە لێی بەرپرسە دابڕاوەکان هەیە ئەوەى دەوڵەتى ئیشکالیاتى دەگوترێت پێى ع��ێ��راق، دەوڵ���ەت ع��ێ��راق ل��ە پێشدا پێى بە ب��ووە، مەرکەزى دەوڵەتێکى دەستوور بووەتە دەوڵەتێکى فیدراڵى، بەالم تائێستا قەناعەتى بۆ کارکردن بۆ پێى بە عێراقدا لە فیدراڵى دەوڵەتى پێویست نەکراوە دەوڵەت بنیادنانەوەى لەو یەکێکە گرفتە ئ��ەم دەوێ����ت، دەبێتەوە ڕووبەڕوومان کە گرفتانەى ئەو دەمێنێتەوە، تریش ماوەیەکى بۆ دۆسیانەى کە هەیە لە نێوان حکومەتى هەرێمى کوردستان و حکومەتى عێراق دۆسیانە ئ��ەم دۆس��ی��ەن کۆمەڵێک جۆراو بەشێوازى دەکرێت چ��اوەڕوان جۆر بمێنێتەوە چارەسەرى خێراى بۆ نەدۆزرێتەوە مەسەلە سیاسییەکان بەم

شێوازە تەماشا دەکرێن.حزبە سێ ئ��ەو کۆبونەوەى دواى لە

کوردستانییە بەالغێکیان باڵو کردەوە

دەقى بەالغی کۆتایی کۆبونەوەى هەر سێ حزبە کوردستانیەکە:

لیژنەی کۆبونەوەکانى لەچوارچێوەى ک���ارى ه��اوب��ەش��ى ه��ەرس��ێ الی��ەن��ى کوردستانى )حزبی شیوعى کوردستان کوردستان، زەحمەتکێشانی ،حزبی دی��م��وک��رات��ى سۆسیالیست ح��زب��ی مەکتەبی ب��ارەگ��اى لە ک��وردس��ت��ان( سیاسى حزبی سۆسیالیست دیموکراتى 2012/11/15 ل��ەب��ەرواری کوردستان

کۆبونەوە .ل���ە ک���ۆب���ون���ەوەک���ەدا ئ���ام���اژە بە پەرەسەندنەکانى هەلومەرجی کوردستان و عێراق و ناوچەکە کراو ئەومەترسیانە و هەیە داب��راوەک��ان ناوچە کەلەسەر

جەخت لەسەر ئەم خااڵنەکرایەوە :-یەکهەڵوێستى ب��ۆ ک���ارک���ردن -1مەسەلە ب��ە س��ەب��ارەت ک��وردس��ت��ان چ���ارەن���وس���س���ازەک���ان ب��ەت��ای��ب��ەت بەدۆسیە پ��ەی��وەن��دى ک��ە ئ��ەوان��ەى لەگەڵ هەیە هەڵپەسێراوەکانەوە

حکومەتى فیدراڵدا .ریزی یەک لەسەر جەختکردنەوە -2س��ەب��ارەت کوردستانیەکان الی��ەن��ە هێزەکانى ه��ەڵ��وەش��ان��دن��ەوەى ب��ە پێچەوانەى کە دیجلە ئۆپەراسێۆنى رێکەوتنە ئ��ەو و عێراق دەس��ت��ورى حکومەتى لەنێوان کە سیاسیانەیە

فیدراڵ و هەرێمدا مۆرکراوە .گەلى خەباتى کردنى پشتگیرى -3کورد لە سوریا لە پێناو بەدەستهێنانى ج��ەخ��ت��ک��ردن��ەوە و م���اف���ەرەواک���ان بەدەستهێنانى بۆ یەکبونیان لەسەر

ئامانجەکانى گەلى کورد .رەواى خەباتى کردنى پشتگیرى -4کوردستان باکورى لە گەلەکەمان ئاشتیانە چارەسەرى دۆزینەوەى و چارەسەرەکردنى بۆ مەدەنیانە و

دیموکراتیانە لە رێگاى دیالۆگەوە .بۆ هەڵوێستى ه��او و ک��ارک��ردن -5

دروستکردنى یەک لیستى کوردستانى هاوبەش لە هەڵبژاردنەکانى ئەنجومەنى بۆ کاربکرێت وە عێراق پارێزگاکانى ئەنجومەنى هەڵبژاردنى ئەنجامدانى پارێزگاى کەرکوک لەگەڵ پارێزگاکانى

تری عێراق .هەرێمى ح��ک��وم��ەت��ى ل��ە داوا -6کەهەڵبژاردنى بکرێت ک��وردس��ت��ان لەهەرێمى پارێزگاکان ئەنجومەنى تەوافقى ب��ەش��ێ��وازى ک��وردس��ت��ان��دا و ب���درێ���ت ئ��ەن��ج��ام نیشتیمانى دەزگا یەکالییکردنەوەى بۆ کاربکرێت پێویستەکانى تر لەوانە) کۆمیسێۆنى مافى دەستەى هەڵبژاردنەکان، بااڵى

مرۆڤ ، دەستەى نەزاهە ( ....هتد لەیەکالکردنەوەى پەلەبکرێت -7مەسەلەى دەستورى هەرێمى کوردستان بۆ ئەوەى بۆشایی دەستوری و یاسایی

لە کوردستاندا نەمێنى. هەموارکردنەوەى بۆ کاربکرێت -8ئەنجومەنى ه��ەڵ��ب��ژاردن��ى ی��اس��ای نوێنەرانى عێراق بەجۆرێک کە عەدالەت کورسیەکانی دابەشکردنى نێوان لە ئەودەنگانەى و عێراق پەرلەمانى بەدەست دێت دروستبکرێت ، ئەمەش وا پێویست دەکات عێراق یەک بازنەى

هەڵبژاردن بێت .9- داکۆکی کردن لە بەرژەوەندیەکانى بەمەبەستى ک��وردس��ت��ان خەڵکی پاراستنى و کوردستان گەشەپێدانى دیموکراتیانەى و ناسنامەى مەدەنى بایەخدانى و کوردستان کۆمەڵگاى زی��ات��ر ب��ە ک��ەرت��ى خ��زم��ەت��گ��وزارى کاراکردنى و چاکسازی وئەنجامدانى رۆڵى هاوواڵتی کوردستانى لەبریاردان.بریارى سەربەخۆیی پاراستنی -10کردن لەمامەڵە کوردستانى سیاسى و نێودەوڵەتیەکان فاکتەرە لەگەڵ لەمامەڵەکردنى بابەتیانە هاوسەنگی کێشە نیشتیمانیە گشتیەکان و کێشە

ناوخۆییەکان .بەئامانجی الیەنەکە ه��ەرس��ێ -11و میللەت بەرژەوەندیەکانى پاراستنى راگرتنى بااڵنسى بازار و بوژاندنەوەى ئ��اس��ت��ى ب��ژێ��وی ژی��ان��ى ج��ەم��اوەر بەپێویستیان زانى کە بریارى راگرتنى ، هەڵبوەشێتەوە خ��ۆراک کۆبونى چونکە زیانى بۆ چینى هەژار و تەواوى

میللەت هەیە .کاراکردنى لەسەر جەختکردنەوە -12رۆڵ���ى ل��ی��ژن��ەى ک���ارى ه��اوب��ەش و فراوانکردنى چاالکی هاوبەش لە بوارە بۆ دابەزاندنى و جۆرەکاندا ج��ۆراو ئاستە جیاجیا کانى کارى سیاسی و راگەیاندن و کۆمەاڵیەتى و رۆشنبیرى

لەنێوان هەرسێ حزبەکەدا حزبی شیوعی کوردستان

حزبی زەحمەتکێشانى کوردستان حزبی سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان

سلێمانى 2012/11/15

دەرچوانى لە زۆر ژمارەیەکى سااڵنە دامودەزگاکانى لە پەیمانگا و زانکۆ حکومەت کاریان دەست ناکەوێت لەگەڵ کاریان تایبەتدا کەرتى لە ئ��ەوەش��دا، مەبەستە ئ��ەو ب��ۆ ن��اک��ەوێ��ت، دەس��ت ڕێگاى لە کوردستان هەرێمى حکومەتى وەزارەتى کار و کاروبارى کۆمەاڵیەتییەوە ب��ی��م��ەى ب��ێ��ک��اى ب��ۆ ئ���ەو دەرچ����ووە

دانەمەزراوانە دابین دەکات.

پێویستە حکومەت بیمەبى بێکارى بدات بە دەرچوان تا کارێکیان

دەست دەکەوێتزانکۆ دەرچ���وى ئ��ەح��م��ەد، پشتیوان لە بکات خێرا حکومەت پێویست وتى کە بیمەیەى ئەو پێدانى دابینکردنى دایناوە پەیمانگا و زانکۆ دەرچوانى بۆ ب��ەردەوام بیمەیە ئەو ئەوەشدا لەگەڵ بێت تا ئەو دەرچوانەى زانکۆ و پەیمانگا دەکەوێت دەست هەمیشەییان کارێکى

یان دادەمەزرێن لە کەرتى گشتیدا.

ناوبراو وتیشى پێویستە حکومەت هەوڵ پەیمانگاکان و زانکۆ دەرچوانى بدات بخاتە سەر کار بۆ ئەوەى ژیانیان دابین

بکەن.150هەزار بەشى خەرجى دەرچوان ناکات

سەنتەرى س��ەرۆک��ى گ��ەردى، س��ی��روان بە بیکارى بیمەى پێدانى وتى ئاسودە، بۆچونم پەیمانگا، و زانکۆ دەرچوانى چونکە گەنجە، تەمەڵکردنى ئەوە وایە ئەو خ��ەرج��ى بەشى 150ه��ەزارک��ە ن��ە بە ئەوانیش هێزى نە دەک��ات گەنجە ڕێژەیەى ئەو بۆیە دەبوایە کار دەخات، کردنى ئەکتیڤ بە بدرابایە دەب��وای��ە لەوێدا گەنجانەیان ئەو تایبەت کەرتى بەکار بخستایە، بۆیە ئێمە لەم ماوەیەدا ڕاپرسییەکمان لەسەر ئەو بابەتە کردووە

لە ئایندەدا ڕایدەگەیەنین.دەبێت دەک��ات ئ��ەوە بۆ هێما ن��اوب��راو کەرتى کوردستان هەرێمى حکومەتى ئەو ب��ۆ زی��ات��ر بخات ک��ار ب��ە تایبەت م��ەب��ەس��ت��ە، چ��ون��ک��ە گ���ەر وان��ەک��رێ��ت ناتوانرێت سااڵنە کۆمەڵێک گەنج بخرێتە

ناو دامودوزگاکانى حکومەت، بۆیە دەبێت لەگەڵ و بخرێت کار بە تایبەت کەرتى بکرێت مەرجدار کۆمپانیاکانیش هاتنى کارمەندى ڕێژەى ترین زۆر دەبێت کە دەرەوە لە نابێت و بێت کوردستان لە

بهێنرێت.خویندکارە دەرچووەکان بەو بڕە بارەیە ناتوانن بەردەوامى بەژیان بدەن لە

بازارى کاردابیمەیەى ئەو وتى ئابوورى شارەزایەکى کەوەزارەتى کارو کارو بارى کومەاڵیەتى پەیمانگاکان زانکو بەدەرچوانى ئەیدات ئیجابى کاریگەریى ک��ەم ت��اڕادەی��ەک��ى دەب��ێ ل��ەس��ەر ئ��ەو دەرچ��وان��ە، تەنها ئەو زەروریەکانى پێداویستیە دەتوانێت پێیە بەو بکرێت، دابین دەرچوانەى پێ ناتوانریێت و کەمە پارەکەى بڕى کە پێداویستەکانى ئەو دەرچوانەى پێ دابین کەمالیەکان، پیداویستە وەک بکرێت ئ��ەم��ەش ئ��ەو دەرچ��وان��ە ن��اج��اردەک��ات ناچار بیمەیەدا ئەو وەرگرتنى لەپال سەرجەم ک��ردن��ى داب��ی��ن ب��ۆ کاربکەن

لەڕۆژگارى چونکە پێداویستیەکانیان، ئەمڕۆماندا لە ئەنجامى زیادبونى داهاتى تاکەکەس خەڵک بەتەنها بە دابین کردنى ناوەستن زەروریەکانیان پێداویستیە پێداویتسیەکانیان سەرجەم هەوڵى و دەرچووەکان خویندکارە واتە دەدەن، بەو بڕە بارەیە ناتوانن بەردەوامى بەژیان

بدەن لە بازارى کاردا.ئازاد ئەحمەد، شارەزا لە ئابووریدا ئاماژ بۆ ئەوە دەکات بەو پێیەى کە بوودجە لە واڵتى ئێمەدا هیج یاسایەکى بوودجەى بەسەردا جێبەجێ ناکرێت، چونکە 70%ى بەکاربردن خەرجى بۆ ئێمە بوودجەی پێویستە واڵتێکدا لەهەموو دەچێت، داهاتى گشتى و خەرجى گشتى یەکسان لە زیاترە خەرجى ئێمە الى بەاڵم بن، دەبێ دروس��ت کورتهێنان وات��ە داه��ات بێکاریە بیمەى ئەم پێدانى بوودجە لە ئەم س��ەر دەخ��ات زیاتر قورساییەکى دەکات، زیاتر خەرجیەکان و بوودجەیە چونکە لەبەرامبەر پێدانى ئەم بڕە پارەیە زیادەیەک هیج ئ��ەوان دەرچ��وان��ە ب��ەم

تەنها واڵتە ئەم بەرهەمى سەر ناخەنە حکومەت ب��وودج��ەو سەرشانى ئەرکى ستاندەرى پێى بە کە دەکەن قورستر لە بەکاربردن خەرجى دەب��ێ ئابوورى یاسایى کات ئەو بێ %16 لە 15%ب��ۆ خەرجى بوو %70 نەک ئاسایە بوودجە

بەکاربردن بێت.ڕێنمایى دەرنەچووە لەبارەى بیمەى

بێکاریەوەک��اروب��ارى و ک��ار وەزارەت���ى وتەبێژى ڕاگەیاند ~ بە کۆمەاڵیەتى بیمەى لەبارى بڕیارێک هیچ ئێستا تا دانەمەزراوى دەرچوانى بۆ بێکارییەوە ئەو بۆ دەرنەچووە، پەیمانگا و زانکۆ بڕیار ک��ەى نییە دی��ار هیچ مەبەستە

دەردەچێت.

بەڕێز محەمەدى حاجى مەحمود:

ئێستا تەئکید کردنەوە لەسەر دەستوورى عێراقى باشترین ڕێگایە

وتەبێژى وەزارەتى کارو کاروبارى کۆمەاڵیەتى:

تائێستا ڕێنماى بۆ بیمەى بێکارى دەرنەچووە

ئا: عومەر غواڵمى

ئا: ~

№

www.jamawarnews.com5 | 32 سێشەممە | 2012/11/20 | ژماره 725 | ساڵی

رۆژنامەنووس و ئەلەبۆنس(ى )بەنگت ن���وس���ەرى ن����اس����راوى س��وی��دى، رۆژن���ام���ەى ب��ۆ نوسینێکیدا ل��ە )Dagens Nyheter(ى ڕاب���ردوودا هەفتەى لە کە سویدى کێشانەى لەو باس باڵویکردۆتەوە، بەغداد و کوردستان هەرێمى نێوان دەک����ات ک��ە ه��ەن��دێ��ک��ی��ان ب��ەه��ۆی دەستورەوە هاتوونەتەئاراوە، تاوتوێی دۆخی عێراق و ملمالنێى کورد و شیعە و سوننە دەکات لەسەر دابەشکردنى لە بەتایبەت واڵتەکەدا لە دەسەاڵت

شارى کەرکوک.ل�������������ەم ن������وس������ی������ن������ەدا هەرسێ هاتووە:»سیاسەتمەدارانى عێراق خەڵکى گ��رن��گ��ەک��ەى ب��اڵ��ە عەرەبە شیعەکان، ع��ەرەب��ە وات��ا دواى کە ک��وردەک��ان سوننیەکان و دەستورى پرۆژەی سەدام رووخانى یەکتر بەهاوکاری عێراقیان ن��وێ ى ئێستا کرا، پەسەند و دەستپێکرد لەڕێگەى کە نین گەشبین هیچیان پەرلەمانى عێراقەوە بگەنە ڕێککەوتن کێشەکانیان. ی��ەک��الک��ردن��ەوەى بۆ یەکالنەکراوەى کێشەى گرنگترین

زۆرترین الی��ەن��ەى سێ ئ��ەو نێوان راب��ردوو هەڵبژاردنى لە دەنگیان م��اف و مەسەلەى بەدەستهێناوە، سیستەمى س��ام��ان و دابەشکردنى

بەڕێوەبردنە«.هەروەها لەبارەى ناکۆکییەکانى کورد سوننەکانەوە شیعەو عەرەبە لەگەڵ زمانیشدا، »ل��ەب��وارى نوسیویەتى: ناکۆکییان کوردەکان عەرەبەکان و هەیە، چونکە کوردەکان لەوبڕوایەدان هاوتاى دەب��ێ ک���وردى زم��ان��ى ک��ە ئەنجامەى ئەو بێت. عەرەبى زمانى چاوەڕوانیش دەکرێ ئەوەیە کە زمانى عێراق نیشتمانى زم��ان��ى ع��ەرەب��ى ناوچەى کوردستان کە لە بێت جگە

هەردوو زمانەکە دەبێت. ک�����وردەک�����ان دەی���ان���ەوێ���ن ئ��ەو س��ەرب��ەخ��ۆی��ی��ەى م���اوەی���ەک���ە لە بەدەستیانهێناوە، ناوچەکەى خۆیاندا سیستەمى هەربۆیەشە بیپارێزن. حکومڕانى و مۆدیلى بۆ فیدرالیزمیان کۆماریان سەرۆک پۆستى مانەوەی بەاڵم ک��ردووە، پێشنیاز ک��ورد الی ئەو گفتوگۆیانەى تائێستا لەبارەیەوە پێکەوەژیانى پێدەچێ دراوە ئەنجام

بەگرفت یەکتردا لەگەڵ الیەنانە ئەم بێت.

پشتیوانى ک��وردەک��ان ب��وارەدا لەم س��ەخ��ت��ی��ان ل��ەالی��ەن ئ��ەم��ری��ک��اوە ل��ێ��دەک��رێ��ت، چ��ون��ک��ە ئ��ەوان��ی��ش کە عێراقن کۆنترۆڵکردنى خوازیارى شیعەن. دانیشتوانەکەى زۆرینەى لەناوەڕاستى کە سوننەکان ب��ەاڵم سیستەمى بە دژ زۆرینەن، عێراقدا ف��ی��دراڵ��ی��زم و ب��ەش��داری��ى ک��اراى لە ترسانە فاکتەرەکەشى ک��وردن و هۆکارە بەاڵم عێراق، بوونى دابەش دژایەتیکردنە، ئەم سەرەکییەکەى ئەوەیە کە سەرچاوە سروشتییەکانى لە ه��ەر ن��ەوت بەتایبەتى ع��ێ��راق هەیە. ع��ێ��راق��دا ب��اک��ورى ب��اش��ور و ڕەنگیشە سازشێک لەسەر بەخشینى پشکێک لە داهاتى نەوت بۆ عەرەبە سوننییەکان بکرێت. هاتنى کۆمەڵێک بۆ شارى کەرکوک، هێزى عەرەبیش هێندەیتر کێشەکانى ئاڵۆزتر کردووە، نەیەتە سێیەم الیەنێکى ئ��ەگ��ەر هێنانەئاراى بۆ ملمالنێکەوە مەیدانى ئاشتەوایی، ڕوودانى شەڕى نەتەوەیى

و مەزهەبی بەدوور نازانرێت.

عەرەب و سەربازە کەرکوک شاری لە ک���وردەک���ان ک��ە ج��ل��ى س��ەرب��ازى زۆر ل��ەب��ەردای��ە، عێراقیان سوپاى بەغیرەت و هەستیارن. کەرکوک چەند ناوەندى گەورەترین لە کیلۆمەترێک کە دوورە واڵت��ەک��ەوە لەنەوتى پڕ بەهاکەى میلیارەها دۆالرە. عەرەبەکان دەڵ��ێ��ن س��ام��ان��ى ن��ەوت��ى ش��ارەک��ە

عێراقەوە، بە بێت وابەستە دەب��ێ لە بەشێک بە کوردەکان لەکاتێکدا دادەنێن، ئایندەى کوردستانى واڵتى کە دیجلەش هێزەکانى هاتنی دواى شارەکە بارودۆخى هێندەیتر عەرەبن

مەترسیدارتر بووە.مالزم )محەمەد حازم( کە سەربازێکى هۆڵەکانى لە یەکێک لە و عەرەبە

جگەرەى پتەوەکاندا سەربازییە بنکە ناو ئەفسەرێکى وەک دەک��ێ��ش��ا، هێزەکانى دیجلە دەڵێت:»مەسەلەیەک بیانەوێ ک��وردەک��ان ئ��ەگ��ەر نییە سنورەکانى مەرجەى بەو جیاببنەوە، دەرب���ارەى ب��ەاڵم ن��ەگ��ۆڕن، ئێستا وەرگ��رت��ن��ى ک��ەرک��وک ن��ات��وان��ن هیچ مەسەلەکە بکەن...ئەگەر قسەیەک

ش��ەڕ ک���ردن ب��ێ��ت، ئ��ەوک��ات��ە ئێمە دەکەین هێزێکەوە بەهەر پەیوەندى پاراستنى بۆ شەڕ ئێمەدا لەگەڵ کە

کەرکوک بکات«.ئەم قسانەی سەربازانى هێزى دیجلە، خوێنى سەربازە کوردەکانى هێناوەتە ئەندامى )مەحمود(ى نەقیب جۆش. بەتوڕەییەوە )پێشمەرگە( پێشووى

لەبەردەمدا »ڕێگایەکیترمان وت��ى: بەشێوەیەکى کەرکوک ئەگەر نییە، لە بەشێک نەبێتە ئاشتیخوازانە کوردستان، ئەگەر پێویست بکات ئەوا )100( ساڵ لەپێناویدا شەڕ دەکەین«. ئەو پێنج رۆژەى لە هەرێمى کوردستان بووم، تەرخانم کرد بۆ گفتوگۆ لەگەڵ سەربازە عێراقییەکاندا – کە زۆربەیان زۆرب��ەی��ان کە ب��ۆوە ڕوون ک���وردن، پێیانوایە جەنگى ناوخۆیى بەڕێوەیە.

لە یەکێکە م��س��ت��ەف��ا( )ج��ەع��ف��ەر نیشتیمانى یەکێتى سەرکردەکانى هەنگاو »عێراق دەڵێت: کوردستان، بەهەنگاو بۆ سێ ناوچە دابەش دەبێت کە ڕۆژێ لە ڕۆژان دەبنە سەربەخۆ. لە

دواهێڵى عێراق نزیک دەبینەوە«.مەسەلەى بەدەستهێنانى سەربەخۆیى مەرگ و ژیانە بۆ )محەمەد( کە یەکێکە گفتوگۆم ک��وردان��ەى س��ەرب��ازە ل��ەو

لەگەڵدا کرد. باوکى ناوبراو پێشمەرگە بووەو لەساڵى سەربازەکانى بەدەستى )1991(سەدام حسێن لە شەڕێکدا لە کەرکوک سەرجەم شەڕە، ئەم دواى کوژراوە. گەڕەکەکە کە بریتی بووە لە )2,000( و کراون تەخت خاکدا لەگەڵ خانوو

عەرەبەکانى تیادا نیشتەجێ کراوە. دەکرد پیاسەى لەکاتێکدا )محەمەد( لە دەیوت:« هەموومان بەپێ ى پەتى من باوکى دەرەوە، کراینە گەڕەکەکە شەهیدى ڕێگەى ئەم خەباتەیە. ئێستا نۆرەى منە، ئەگەر منیش سەرکەوتوو

نەبم، ئەوا کوڕەکەم درێژە بەم ڕێگایە بۆ ئەمانە دەدەم ه��ەوڵ دەدا...م���ن بکەمەوە، ڕوون عەرەبەکان سەربازە لەگەڵیاندا نەبم ناچار ئومێدەوارم

بجەنگێم«.نزیکەى هەموو ئەو سەربازە کوردانەى چەشنە بەم کرا، لەگەڵدا گفتوگۆیان بەرپرسێکى دەک�����ردەوە. ب��ی��ری��ان موسڵ شارى لە لە کورد سەربازیى پێى وتم: »نابێ چاوەڕوانى ڕێککەوتن

بین لەسەر کەرکوک«. پێشمەرگەى ک��ە ب��ەرپ��رس��ە ئ���ەم دێرینیشە، دەڵێت: »شەڕ شێوازێکیترى

ڕێگاچارەى سیاسییە«. ئەو دەڵێت ئەگەرچى جلى سەربازیانەى ب��ەاڵم ل��ەب��ەردای��ە، عێراقى س��وپ��اى و دەکاتەوە مەزنتر لەئەرکێکى بیر لە بەشێکین دەڵێم بەتۆ »من وتی: بگاتە کاتێ ب��ەاڵم ع��ێ��راق، سوپاى ئامادەم من کوردستان، مەسەلەى گیان و سەرم لەپێناو یەک سانتیمەترى لەپێناو بەتایبەتى کوردستان خاکى

کەرکوکدا فیدا بکەم«. ، ع��ێ��راق ئێستاى سیاسى دۆخ��ى ئاماژەی ئەوەمان دەداتێ کە لە کۆتایى فیدراڵیزم و سەرەتاى دابەشبوون نزیک وادەک��ەى هێشتا ب��ەاڵم بوونەتەوە، چارەنووسى و نییە دیار تەواوى بە کەرکوکیش بەهەستەوەریى ماوەتەوە.

نوسینى: نۆم لۆستەرسەرچاوە: رۆژنامەى نیویۆرک تایمز

لەراپۆرتێکى ڕاب����ردوو ه��ەف��ت��ەى میللەتدا، رۆژن���ام���ەى چ��ڕوپ��ڕى هۆکارەکانى بۆ ئاماژە بەراشکاوى پارتى نێوان شەڕى درێژەکێشانى کرێکاران و دەوڵەتى ئەنقەرە کراوە.

هاتووە، راپۆرتەدا ئەم بەشێکى لە سەرۆکایەتى لێدوانەکانى بەپێ ى ئەگەر کوردستان، کرێکارانى پارتى لەسیاسەتى دەست تورکیا دەوڵەتى کورد میللەتى لەناوبردنى قڕکردن و گەریالش هێزەکانى ئەوا هەڵبگرێت،

شەڕ رادەوەستێنن.موراد قەرەیالن کە یەکێکە لەرێبەرانى پ��ارت��ى ک��رێ��ک��اران، رای��گ��ەی��ان��دووە سیاسەتێک هەر تورکیا حکومەتى وات��ا بگرێتەبەر، ئ��ۆج��ەالن ب��ە دژ بەمیللەتى بەرامبەر سیاسەتەى ئەو

کوردیش گرتویەتەبەر.ئ���ەم رۆژن���ام���ەی���ە س���ەب���ارەت بە گشتیش لێبوردنى بڕیارى مەسەلەى زانیاریانەى ئەو بەپێ ى نوسیەتى: بڕیارە ئەم ئەگەر دەستکەوتوون، کوردەکان مافى بەخشینى هاوشانى ناکرێت پێشبینى ئ���ەوا ن��ەب��ێ��ت ه��ی��چ��ى ل�����ێ ش��ی��ن ب��ب��ێ��ت، ب��ەاڵم سیاسەتمەداران زۆرینەى تائێستاش گفتوگۆى ل��ەگ��ەڵ ئ��ەن��ق��ەرە ل��ە بەڵکو نین، پەکەکەدا و دەوڵ��ەت شەڕ درێژەکێشانى لەسەر جەخت ئەم شەڕە جگە لەکاتێدا دەکەنەوە، کەسى هەزار )40( نزیکەى لەوەى بەردەوامبوونیشى ک��وژراوە، تیادا دەبێتەمایەى خوێنڕشتنێکى زۆرتر لە

هەردووال.

ڕاپ��ۆرت��ەدا ئ��ەم بەشێکیتری ل��ە تورکیا وەزیرانى س��ەرۆک هاتووە: لەگەڵ بەرفراوانى کۆبوونەوەیەکى بۆ دا ئەنجام سوپا جەنەڕاڵەکانى لەپێناو سەربازى پیالنێکى دانانى یاخیانەى ک��وردە ئەو بنەبڕکردنى تورکیا س���ەروەری���ى ل��ە ه��ەڕەش��ە

دەکەن.زانیاریانەى ئ��ەو بەپێ ى ه��ەروەه��ا ک��ەوت��وون، رۆژنامەیە ئ��ەم دەس��ت ئ���ەردۆغ���ان ل��ەم ک��ۆب��وون��ەوەی��ەدا ڕایگەیاندووە: سەرجەم ئەو الیەنانەى ناکەن، کار ئەتاتورکدا ئااڵى لەژێر خیانەتکارن و پێویستە سزا بدرێن. بۆ سەربازى پیالنێکى مەبەستەش ئەم لە یاخییەکان بنەبڕکردنى کوردە بۆ

قۆناغى جێبەجێ کردندایە.

کوردانی عێراق سەربەخۆییان دەوێت

کەرکوک لەبەردەم مەترسیدایە

ڕاوەستانى شەڕ بەندە بە سیاسەتى ئەنقەرەوە

کورد لە میدیاکانەوە

№

www.jamawarnews.com 6 | ساڵی 32 | ژماره 725 | 2012/11/20 | سێشەممەبیرو ڕا

سیاسی ڕەوش���ی ش��ی��ک��ردن��ەوەى چەند لەسەر گفتوگۆکردن و هەرێم لەناو هەستیار و گرنگ دۆسیەیەکى و ه��ەرێ��م سیاسی ک���ارى م��ەی��دان��ى هەرێم نێوان ئاڵۆزەکانى پەیوەندیە خەمخۆرى و دڵ��س��ۆزى و ن��اوەن��د و بەرژەوەندە بااڵکانى میللەت هەر سێ بارەگاى لە کوردستانیەکەى حزبە مەکتەبی سیاسی حزبی سۆسیالیست

دیموکراتى کوردستان کۆکردەوە .لەم کورتە نووسینەمدا خوازیارم وەکو بەشداربوویەکى کۆبوونەوەکە تیشکێک بخەمە سەر ئەجێنداى ئەو کۆبوونەوە سێ قۆڵیەى نێوان حزبی سۆسیالیست دیموکراتى کوردستان و حزبی شیوعی زەحمەتکێشانى حزبی و کوردستان

کوردستان .ڕاستیەدا بەو دان الیەکمان هەموو و ڕام��ی��ارى ڕۆڵ���ى دێ ت��ا دەنێین نوێدا عێراقی ل��ە ک��ورد ک��ارگ��ێ��ڕى ئومێدى چ��راى و نشێوى لە ڕووى لە ڕوو ڕادیکاڵیانەشمان چارەسەرى کزبوونە خۆ ئەگەر لە هۆکارە خودى کورد ئەوە بپرسین بابەتیەکانیشی و تف ووتویەتى زەمانەوە دێر لە هەر گەر دەگرێتەوە خۆت ڕووى هەڵدەى سیاسی بارودۆخى لە ئاوڕێک کورتە بۆ بگەڕێینەوە وە بدەینەوە عێراق سەردەمى پێکهێنانى حکومەتى عێراق لە ئازادى دەبینین لە پاش پرۆسەى کاتێکدا کە عەرەبەکان لەنێو خۆیاندا کەمینەى وە بووبوون باڵو و پەرش برا پێشوو ح��ک��وم��ڕان��ى س��وون��ەى گچکەى قبوڵ نەبوو زۆرینەى شیعەى پێشوش ڕژێمى دەستى چەوساوەى چ��اوى خ��ۆى زۆری��ن��ەى ب��ە حوکمى عێراقەمان ئەم تاراجى و تەخت لە

ئەوە جێگاى ئاساییە ئێرە تا بڕیبوو سەرسوڕمان و نیگەرانیە ئێمەى کورد چەسپاندن برى لە سەروبەندەدا لەو و ڕێژ ڕەن��گ و وج��ود سەلماندنى و دەستمان هاتین ح��دوود پاراستنى عێراقە ئەم کەوتووی بارى ژێر دایە هەموو بە تر جارێکى ئیتنیکەو فرە نایەوە بنیات عێراقمان توانامانەوە لەو ئیتر خۆى پێی سەر کەوتەوە ڕۆژ دواى لە ڕۆژ هەنوکە تا کاتەوە ئێمەى کورد سنگ و پێگەو قورسایمان تا دێت کەمتر دەبێتەوە لەو نێوەندەشدا لەدەست زێڕینمان هەلى چەندین زەقترینیان و گرنگترین کە داوە و ڕزگ��ارب��وون هەلى داستدانى لە و پاراستنى ناوچە بە ناو کێشە لەسەر ک��ان��ە ه��ەوەرک��و چ��ۆن ب��ەڕێ��ز کاک ساڵى لە مەحمود حاجى محەمەدى وەکو پێویستە کە ڕایگەیاند 2003کورد هێزى پێشمەرگە ببنە حەمرین و ئااڵى کوردستانى لێ هەڵبدەین بەاڵم نیاز پیشاندانى و عێراقچیەتی بیرى پاکى و حەز لە برا گەورەى هەندێک لە قیادەى سیاسی کوردیمان عێراقیان لە واڵتێکى بێ سوپاو نیزام و هەڵوەشاوە سوپاو خاوەن عێراقێکى بە کردەوە ئیدی . میلیتاریزم و عەسکەرتاریەت حکومى ب��ە عەرەبەکانیشمان ب��را الوازى کورد لەسەر کەرکوک و سنوور کێرڤى هەمیشە هتد پێشمەرگەو و هەڵکشانبوو ل��ە ڕوو دەس��ەاڵت��ی��ان وە هەڵبژاردن دوا پاش لە تەنانەت حکومەت پێکهێنانى کە کاتێکدا لە هاوپەیمانى نێوان ملمالنێی هۆى بە عێراقیەى و شیعەکان نیشتمانى ساڵێک نزیکەى سوونەکان زۆرینەى تر جارێکى ئاکامدا لە دواکەوتبوو و فڕیادڕەس بە کردوەوە هەولێرمان

گەورەدا سیاسی کۆبوونەوەیەکى لە ناسراوە هەولێر ڕێکەوتنامەى بە کە وەزیر سەرۆک بە کردەوە مالیکیمان و لە دەرفەتێکى تریشدا کە عێراقیەى لە پاشکشەیان سوونەکان زۆرینەى کورد تەنها تەنهاو کرد حکومەتەکە کردنیشمان پاشکەشە بە مابووەوە ناوى حکومەت شتێک نەدەمایەوە بە کە چی دیسانەوە بووینەوە بە قەڵغانى

مالیکى کردنمانەوە بە مەلیک .داڵدەدانى وەف��اى برى لە ئەمڕۆش چەند ساڵەى لە سلێمانى و کوردستان وە ئەو هەموو هاوکارى و هەماهەنگیە کردنى دروست بە مالیکى وێنانە بێ دیجلە ئۆپەراسیۆنەکانى فەرماندەیی کورد چاکەکاریەکانى وەاڵمى وەفاو قائیدەى سێ قیادەو بە و دەدات��ەوە )سۆسیالیست کوردستانەیەکە حزبە دیموکراتى کوردستان (لە کاتێکدا کە لە کوردستاندا دۆخێکى سیاسی چەق کارى و پێدەکرێت هەست بەستوو لە ڕادەیەک تا سیاسیەکانیش الیەنە ئۆپۆزسیۆندا و دەس��ەاڵت دەورب��ەرى کۆبۆتەوەو لەالیەکى تریشەوە چەندین نەگەتیڤانەى گریمانەى و مەترسی سیاسی لەسەر هەرێم هەست پێدەکرێت ، کۆبوونەوەیەکى سێ قۆڵیان لەسەر ئاستى سکرتێر و مەکتەبی سیاسیان لە مەکتەبی سیاسی حسدک ئەنجامدا.ئەم سێ حزبە وەکو سێ حزب خاوەن مێژووى ڕەسەنایەتی و پێگەى سیاسی سەنگى و کۆمەاڵیەتى قورسایەتى و ڕاگەیاند خۆیان پێداگرى جەماوەرى، و نیشتمانى پرسی چەند ل��ەس��ەر نەتەوەیی کە پێویستە بە ڕێگەچارەى هەوڵبدرێت مەدەنیانە ئاشتیانەو دەرگ��اى لە گفتوگۆ و دی��ال��ۆگ بە گرفتەکان بدرێت و کار بۆ دۆزینەوەى

توانادایە لە تا بکرێت ڕێگاچارەکان الیەنە هەڵوێستى یەک کۆبوونەوەکە لە زانى گرنگ بە کوردستانەیەکانى مەسەلە چارەنووس سازەکان و پرسە دۆسیە و نەتەوەییەکان و نیشتمانى و هەرێم نێوان هەڵپەسێردراوەکانى

ناوەند.حسدک گشتى سکرتێرى ب��ەڕێ��ز ڕاشکاوانە لە کۆبوونەوەکەدا پشتگیرى خۆى و حزبی سۆسیالیست دیموکراتی ک��وردس��ت��ان��ی دووپ���ات ک���ردەوە بۆ ه��اواڵت��ی��ان گشتى ب����ەرژەوەن����دى ڕاگرتنى و ب���ازاڕ تێکنەچوونى و ڕووش��ەوە ل��ەو و ئ��اب��وورى بااڵنسی فۆرمى ه��ەڵ��وەش��ان��دن��ەوەى ب��ڕی��ارى ئامادەبووانى ک��ردەوە ڕەت خۆراکى پشتگیرىو قۆڵیەکە سێ کۆبوونەوە پشتیوانى خۆیان ڕاگەیاند بۆ خەبات و تێکۆشانى کوردانى باکوور و ڕۆژئاواى کوردستان و هیوایان خواست لە ڕێگاى چارەسەرى و مەدەنیانەوە چاالکى لە مافەکانیان بگەنە دیموکراسیانەوە لە هەڵبژاردنیش و دەستوور هەمبەر بەالغى کۆتاى کۆبوونەوەکەدا هەر سێ حزب هاوڕابوون لەسەر پەلە کردن لە یەکالى کردنەوەى دەستوورى هەرێمى کوردستان بۆ ئەوەى بۆشای یاسای و دەستوورى لە کوردستاندا نەمێنێت و کار بکرێت بۆ هەموار کردنەوەى یاسای نوێنەرانى ئەنجومەنى هەڵبژاردنى عێراق بەجۆرێک کە عەدالەت لە نێوان دابەش کردنى کورسیەکانى پەرلەمانى عێراق و ئەو دەنگانەى بەدەست دێت دروست بکرێت و بە باشیان زانى کە عێراق بە یەک بازنەى هەڵبژاردن بێت.خاڵێکى تری بەالغەکەش تەرخان کراوە بۆ داواکارى کردن لە حکومەتى هەرێم کە هەڵبژاردنى ئەنجومەنى پارێزگاکان

بەشێوازى کوردستاندا هەرێمى لە تەوافوقى نیشتمانى ئەنجامبدرێت و کار دەستگا کردنەوەى یەکالى بۆ بکرێت کۆمسیۆنى وەک��و تر پێویستیەکانى بااڵى هەڵبژاردنەکان و دەستەى مافى مرۆڤ و دەستەى نەزاهە و هتد. ئەم الیەنە هاوڕاببوونەوەى گردبوونەوەو سیاسیەکانیش خۆى بۆ خۆى گرنگەو هەست کردنە بە لێپرسراوێتى نیشتمانى ڕۆژان��ەدا ل��ەم تایبەت بە نەتەوەیی مەبەست بە هەر ناوەندى حکومەتى خ��وازی��ارى زیاتر دەس��ت وەردان���ە لە کاروبارى ناوچە دابڕاوەکانە لە ڕێگەى دیجلەوە ئۆپەراسیۆنەکانى فەرماندەی ناوچانەو ئەو کردنى کۆنتڕۆڵ هەوڵى بۆ دەدات ئ��اژاوە و پشێوی نانەوەى بیانویەک دەروازەو دەرگ��او ئ��ەوەى بدۆزێتەوە بۆ هاتنە نزیکتربوونەوەى لە ناوچەکەمان و ئەڵبەتا هەموو الیەکمان ج��ارەی��ان ئ��ەم ک��ە ب���ەوەى دڵنیاین ئاڵۆزترەو تر جارەکانى لە ڕەوشەکە جار هەندێک کوردستانیش هەرێمى بەهۆى بەرژەوەندیە جیاوازەکانەوە یەک ڕیز و هاو هەڵوێست نییە لە سەرجەم مەترسیە بەاڵم سیاسیەکاندا بابەتە نیشتمانیەکە پرسە و سەربازیەکان ناکۆکى کە بەسەرمان ئەکات فەرزى و بنێین وال تایبەتیەکان ڕاجیاییە و پتەوکردنى و کردن تۆکمە هەوڵى لە بەشێک نەبینە و بین ڕیزەکانماندا و سیاسی فەلسەفەى و ئەجێندا لە ئەوەى بۆ دەوڵەتێک هیچ پرۆگرامى وەکو سەرەتاکانى سەدەى 16 نەبینەوە مەیدانى ملمالنێى نێوان عوسمانیەکان و

سەفەویەکان.

* ئەندامى سەرکردایەتى حسدک

ئەو ملمالنییە سیاسیانەى کە بەردەوام دروست دەبێت لە عێراقدا کورد هەمیشە الیەنێکى وەک کە ئ��ەوەی��داوە هەوڵى چارەسەر کۆتاى بەو قەیرانانە بهێنێت، بەاڵم دەبینین خواستى الیەنەکانى تر بۆ چارەسەر لە عێراقدا وەک پێویست نییە، لەو نێوەندەشدا بەشێک لە قەیرانەکان بۆ کێشە دەبێتەوە کورد ڕووب��ەڕووى

هەرێمى کوردستان دروست دەکرێت.کورد خواستویەتى سەربەخۆ بێت

لە کۆنەوە کورد خواستویەتى کیانێکى س��ەرب��ەخ��ۆى ه��ەب��ێ��ت، ب��ۆ ئ��ەم��ەش داوە قوربانى زۆر ئێجگار ژمارەیەکى کاتەوەى لەو م��اڵ، بە چ گیان بە چ سەفەوێکان و عوسمانییەکان جەنگى بووە خ��وازی��ار ک��ورد دەگرسێت ه��ەڵ کیانێکى وەک ی��ان دەوڵەتێک وەک و بکرێت لەگەڵ ڕەفتارى سەربەخۆ کورد میرنشینى چەندین کاتەشدا لەم دروستبوون بۆ ئەوەى کورد ڕزگار بکەن ڕووە لەم کوردستان داگیرکەرانى لە چەندین ڕووبەڕوبونەوەیان لەگەڵ هەردوو دەوڵەتى عوسمانى و سەفەوى ئەنجامدا.لە دواى جەنگى جیهانى یەکەم کە کە دەوڵەتى عوسمانى بە تەواوەتى ڕووخاو نەما کوردستان دابەشکرا بەسەر چوار دەوڵەتدا بە بێ خواستى نەتەوەى کورد لە دواى جەنگى جیهانى یەکەم کورد بە

بێ دابڕان بەردەوام بووە لە خەباتى بۆ ئازاد کردنى کوردستان و دروست بوونى تومارکردین بۆى مێژووى سەربەخۆى قوربانى چەندە ک��ورد پێناوەدا و لە دەرهەق نەخوازراو شتێکى هەموو دا لە و نەدا کۆڵى تاقیکرایەوە کورد بە خەباتکردن، لە بەردەوامە ئێستاداشدا لەو بەتواناى سەرکردەى ه��ەزاران کە لە شۆڕش و قوربانى کردە مەیدانەدا دواى شۆڕش بەردەوامى پێدا، تا دواجار بەهارێک بۆ کورد دروست بوو توانى لە ڕاپەڕنى جەماوەرى ساڵى 1991 بەشێک لە خاکى کوردستان ئازاد بکات و ئەو بەشە خاکە ماڵئاواى پێبکات لە دەستى کاتەوە لەو هەر ک��ورد، داگیرکەرانى دیموکراسى بنیادنانى بە کرد دەستى لە هەرێمى کوردستاندا و دروستکردنى دەزگاکانى و حکومەت و پەرلەمان ترى بەڕێوەبردنى کۆمەڵگا، سەرئەنجان دیکتاتۆرى ڕووخانى ترى بەهارێکى ڕووخانى ئەویش بینى خ��ۆی��ەوە بە 2003/4/9ب���ە لە ب��وو بەعس ڕژێمى هاوکارى هێزى پێشمەرگەى کوردستان گەوەترین توانیان هاوپەیمانەکان

دیکتاتۆر لەناوبەرن.گرنگ ڕۆڵێکى کورد 2003وە دواى لە و عێراق بنیادنانەوەى لە دەگێڕێت و ک��وردس��ت��ان هەرێمى پێشکەوتنى هەروەها ڕۆڵى کورد لە ناوچەکەو دونیادا

دیارە، کورد ئێستا هەنگاو دەنێت بەرەو کە مافى خۆشیەتى وە و سەربەخۆى بە کاتێکدا لە پێبدرێت مافەى ئ��ەو هەموو پێوەرێک شایستەیەتى سەربەخۆ پێشبینى بردنە، بەڕێوە واڵت و بوون ترى سەرکەوتن بەهارێکى کە دەکرێت

بۆ کورد بە ڕێوە بێت.کورد ڕێکە بەوە نادات ڕێگە لە

پێشەکەوتنەکانى بگیرێتلە ئێستادا ناحەزانانى پێشکەوتنەکانى ئارامى دەیانەوێت کوردستان هەرێمى لە هەرێمى کوردستان تێکبدەن و ڕێگە لە پێشکەوتنەکانى هەرێمى کوردستان بگرن، کە ئەمە جێگاى هەڵوێستەکردنى ن��ادات کە هیچ ب��ەوە ڕێگە ک��وردە و هێزێک پشێوى بخاتە ناو هەرێم و ڕێگە

لە پێشکەوتنەکانى بگرێت.س��ەرەک��ى کێشەیەکى تەنها ک���ورد خاکە گێڕانەوەى عێراقدا لە مابێت دابڕاوەکانیەتى ئەویش لە چوار چێوەى چووە مادەیە ئەو کەى 140دا مادەى بوارى جێبەجێکردن گەر ئەوا بەردەوام قیران بۆ کورد دروستبکرێت لە عێراقدا لە هەیە جیابوونەوەى خواستى کورد عێراق و وەک شەریکە بەشێک لە عێراق خواستویەتى ببێتە هاوسێیەکى عێراق.

ئێستاى دەسەاڵتى ترسى ڕەنگە بەاڵم عێراق لەوە بێت کە ڕۆژێک بێت هەرێمى هەر عێراق لە بێتەوە جیا کوردستان

و قەیران بەردەوام بێت ئەمەش لەبەر تەنگەژە بۆ هەرێمى کوردستان دروست و جێبەجێناکەن 140 م��ادەى و بکەن بەردەوام داواى دابڕانى کەرکوک و ناوچە و دەکەن هەڵبژاردن لە جێناکۆکەکان وەک ناوچەیەکى تایبەت ئەژمێرى دەکەن و قەیران بۆ ناوچە دابڕێنراوەکانى هەرێم

دروست دەکەن .درێژەدان بە یەک هەڵوێستى الیەنى کوردى کاریگەرى دەبێت لە ئایندەدا

وەک دەی��ەوێ��ت عێراقى حکومەتى دیجلە ئۆپراسیۆنى فشار کارتێکى بەکار بهێنێت لە ناوچە دابڕێنراوەکانى ک��وردس��ت��ان، ک��ە ه��ەر ل��ەس��ەرەت��اوە سەرکردایەتى سیاسى کورد و جەماوەرى نادەستوریەیان هێزە ئەو کوردستان ئۆپراسیۆنى دروستبوونى ڕەتکردەوە، دیجلە و فشارەکانى ناوەند کوردى بەهێز هەموو کە وایکرد ئەمەش هەر و کرد الیەنە سیاسییەکان یەک دەنگ و یەک هەڵوێست ڕووبەڕووى ئۆپراسیۆنى دیجلە بونەوە و هەروەها بڕیار وایە کەهەموو هێزە سیاسییەکانى هەرێمى کوردستان داب��ڕێ��ن��راوەک��ان��ى هەرێمى ن��اوچ��ە ل��ە بەشدارى لیست یەک بە کوردستان بەو درێژەدان بکەن هەڵبژاردنەکان لە گرنکى دەسکەوتێکى کورد هەڵوێستە

دەبێت لە ئایندەدا.بە درێژە کورد دۆخەدا لەم پێویستە

داڕەشتن بەرنامە و هەڵوێستى یەک بدات بەو ئاراستەیەى کە لە بەرژەوەندى بێت ڕزگ����ارى ک���ورد و بێت ک���وردا عێراق، هەڵوەسراوەکانى کێشە لە بۆ بگەڕێنرێتەوە دابڕێنراوەکان ناوچە

سەرخاکى هەرێمى کوردستان.گرنگە کورد کارتى فشار بە کار

بهێنێتکورد گرنگە بارودۆخێکدا ل��ەوەه��ا گرنگى بە الیەنى گفتوگۆ و پشتبەست هێزێک هەر ڕووب��ەڕووى دەستوور بە ناوچەکانى ئارامى دەیوێت کە بێتەوە هەرێمى کوردستان تێکبدات و گرنگیشە فشار بۆ بهێنێت بەکار ک��ارت ک��ورد

دروستکردن لەسەر حکومەتى عێراق.کورد هەڵوەیستى یەک بە بەردەوامى دەباتە قۆناغێکى گرنگەوە کە بتوانێت

خواستەکانى بەدى بهێنێت.شەڕ لە بەرژەوەندى هیچ الیەکدا نییە

الیەکدا هیچ ب���ەرژەوەن���دى ل��ە ش��ەڕ هەر هاتوو گەر خوانەخواستە نییە، ڕووبەڕوبونەوەیەکى چەکدارى لە نێوان هێزى پێشمەرگەى کوردستان و سوپاى ع��ێ��راق ڕووب���دات ج��ەم��اوەرى عێراق بەگشتى زیانمەند دەبێت، دەبێت هەر بۆ بۆ پەناببرێتەوە گرفتەکان چارەسەرى گفتوگۆ و دەستوور، بۆیە گرنکە پێش هەر حاڵەتێکى نەخوازراو پەنا ببرێت بۆ

گفتوگۆ بۆ چارەسەرى گرفتەکان.

ک��ات��ێ��ک گ��ەن��ج��ێ��ک ک��ە پ��رۆس��ەى بەردەوام نەداوە، ئەنجام هاوسەرگیرى بۆ دەوت��رێ��ت ڕوودا بە وشەیەى ئ��ەم لەالیەن دەوروبەرییەوە ناهێنێت؟ ژنێک تازە کە گەنجانەى ئ��ەو تایبەتى بە ئەم پەیمانگان، و زانکۆ دەرچ���ووى ئیحراجکردن وشەیەکى بووتە وشەیە پرۆسەى کە کەسانەى ئەو بەرامبەر نازانن ن��ەداوە، ئەنجام هاوسەرگیریان چۆن وەاڵمى ئەم وشەیە بدەنەوە کە ڕوو

بەڕویان دەبێتەوە.گەر وەاڵمى کورەکە ئەوە بێت هاوسەرێکم

دەستناکەوێت کە لەگەڵمدا بژى و لەگەڵم بگونجێت دەڵێن هەر کچ زۆرە بڕۆ داواى

فاڵنە کچ وا دەزانن ئەوەندە ئاسانە.دەڵێن نییە پارەم بڵێت گەنجەکە گەر ئەوە نییە حکومەت پێنچ ملیۆن دەدات بەو کەسانەى کە کە دەیانەوێت پرۆسەى

هاوسەرگیرى ئەنجام بدات.خوا دەڵێن نییە خانووم بڵێت گ��ەر

گەورەیە و خوا پەکى کەس ناخات.ئەو بۆ وەاڵم دەبنە هەموو ئەمانە هاوسەرگیریان پرۆسەى کە کەسانەى ئەنجام نەداوە، بەاڵم لە ڕاستیدا هۆکارى ئەنجام نەدانى ئەو پرۆسەیە ئەوەیە کە بەشێک لە گەنجان هاندەرییەکیان نییە بۆ

هاوسەرگیرییەوە پرۆسەى بچنە ئەوەى واتە زۆر شت هەیە لە بارە و هۆکار بۆ ئەوەى ئەو گەنجە پرۆسەى هاوسەرگیرى ئەنجام بدات، بەاڵم هاندەرێکى ئەو توو ئەو بباتە گەنجە ئەو ئ��ەوەى بۆ نییە قۆناغە گرنگە و پرۆسەى هاوسەرگیرى

ئەنجام بدات.کە کوڕانەى لەو زۆر ئەوەشدا لەگەڵ و هاوسەرگیرى پرۆسەى نەچونەتە پرۆسەیە ئ��ەو ئەنجامدانى ئ���ارەزووى دەکەن، بەاڵم بارى ئابوورى بووتە ڕێگر شوێنى نەبوونى لە هەر لەبەردەمیاندا نیشتە جێبوون و نەبوونى هەلى کار تا بتوانن ئەو پرۆسەیە ئەنجام بدەن و ببنە

خاوەن خێزان.کچەکان خێزانى ئەوەیە تر هۆکارێکى ئەنجامدانى بۆ هەیە زۆری��ان داخ��وازى کچەکانیان، هاوسەرگیرى پ��رۆس��ەى بۆ بەهێز هەڵمەتێکى نەبونى هەروەها هۆشیارکردنى نەوەى کۆمەڵگا لە ئاست

ئەنجامدانى پرۆسەى هاوسەرگیرى.گەنجان حکومەت ئەوە گرنگە ئەوەى پرۆسەى ئەنجامدانى بۆ ب��دات ه��ان بە چ بدات یارمەتیان و هاوسەرگیرى دابینکردنى بە پێشینە هاوسەرگیرى و شوێنى نیشتە جێبون و ڕەخساندنى هەلى مامۆستایانى ئەوەشدا لەگەڵ و کارى ڕاگەیانیاندن هۆکار ئاینى و دەزگاکانى

بۆ کۆمەڵگا هۆشیارکردنەوەى لە بن پرۆسەى ب��ەردەم ڕێگرییەکانى ئەوەى گەنجان کەمبکرێتەوە هاوسەرگیرى ئەنجام هاوسەرگیرى پرۆسەى بتوانن

بدەن.پێویست وەک توانى حکونەتى کاتێک ئەنجامدانى بۆ بکات گەنجان هاوکارى ڕێژەى کاتە ئەو هاوسارگیرى پرۆسەى دەکات زیاد پرۆسەیە ئەو ئەنجامدانى حکومەت شانبەشانى ئەوەشدا لەگەڵ دەزگ��اک��ان��ى و ئاینى مامۆستایانى بکەنەوە هۆشیار کۆمەڵگا ڕاگەیاندن ئەو گرفتەکانى نەهێشتنى ب��ەردەم لە

پرۆسەیە.

ئامانج و بەرژەوەندیە بااڵکانى میللەت لە ستراتیجى سێ حزبە کوردستانیەکەدا

دیجلە، کوردى بەهێز کرد

ئەو پرسیارەى کە بەردەوام لە گەنجان دەکرێت

عادل مەال ساڵح *

ئیبراهیم مەحمود

شاخەوان غەریب

KaiwanAzad@yahoo.com

یادکردنەوەی شاری )سلێمانی( چۆن و بۆ؟

لە )14ی تشرینی دووەمی1784ز(دا شاری )سلێمانی( لەالیەن )ئیبراهیم پاشای بابان(ەوە بابان. میرنشینی پایتەختی بووە و دروستکرا لە میرنشینە ئ��ەو پایتەختی ڕووداوەش ب��ەو )قەاڵچواالن(ەوە بۆ شاری )سلێمانی( گوازرایەوە، تا ئەوەی شارێک چووە نێو الپەڕەکانی مێژووەوە، مێژووی بەمەش ن��ەب��وو. ناوێکی پێشتر کە ئاوەدانکردنەوە لە کوردستاندا پێی نایە قۆناغێکی نوێ و شارێکی تر بۆ نێو جوگرافیای کوردستان زیاد کرا، بەاڵم جیاوازی ئەم شارە لەگەڵ دەیان شاری تری وەک )هەولێر و کفری و خانەقین و زاخۆ و ئامێدی و هەڵەبجە و کۆیە و ...تاد( لە باشووری کوردستان، کە پێش شاری )سلێمانی( مێژووەوە الپەڕەکانی نێو چوونە و دروستکران ئەوە بوو، کە ئەوان وەک )سلێمانی( ناو ناوبانگیان پەیدا نەکرد و دەرنەکەوتن! دیارە لەگەڵ ئەوەی ئامێدی و )هەولێر شارەکانی وەک شارە ئەم وەک دروستبوونییەوە ساتی لە هەڵەبجە( و پایتەخت دەرکەوت و وەک هێزێکی سیاسی بوونی خۆی سەلماند، بەاڵم گەورەتر لەوان دەرکەوت و ناوی پەیدا کرد. پرسیاری سەرەکی ئەم باسەش ئەوەیە، کە ئایا ئەوە تەنیا سلێمانی بووە، بەو گەورەییە دەربکەوێت؟ یان ئەوە تەنیا سلێمانی بووە، وەک پایتەخت لەدایک بێت؟ یان ئەوە تەنیا سلێمانی بوو، بووە سەرقافڵەی چەندین ڕاپەڕین و شۆڕشی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازە کوردییەکان؟ چەندین خاوەنی بوو، سلێمانی تەنیا ئەوە یان کەڵە شاعیری وەک )نالی و سالم و کوردی و ....تاد( بوو؟ یان لەگەڵ گەورەیی ئەو شارەدا دەیانی ئامێدی و شاری تری وەک )هەولێر و کفری و و )سنە و کوردستان باشووری لە هەڵەبجە( کرماشان( لە خۆرهەاڵتی کوردستان و )ئامەد و نوسەیبین( لە باکووری کوردستان و )جزیرە( لە خۆرئاوای کوردستان هەر یەکەیان لە سەردەم و قۆناغی خۆیاندا پایتەختی دەسەاڵتێکی سیاسی کوردی نەبوون؟ یان هەریەک لەو شارانە و دەیان شاری تر مەڵبەندی دەیان شاعیر و زانای ئایینی و کەسایەتی سیاسی نەبوون؟ ئەی کەواتە تەنیا )سلێمانی( بۆ؟ واتە بۆچی بۆ چەند ساڵێکە یادی و کراوە بۆ کاری سلیمانی شاری دروستکردنی بۆ ئەی دەخرێت؟ ڕێک بۆ گەورەی مەراسیمی پێشتر و تەنانەت لە سەردەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان، تا چەند ساڵێک لەمەوبەر ئەو یادە )هەولێر شارەکانی لە یادێک بۆ یان نەکرا؟ نەکرا؟ کۆیە( و ئامێدی و هەڵەبجە و کفری و نەتەوەکەماندا خاوەنی مێژووی لە ئەوانیش خۆ دەسەاڵتێکی سیاسی کوردی و چەندین سەروەری شاری بەڵگەش وەک بوون نەتەوایەتی مەزنی )هەولێر(، کە ئێستا پایتەختی حکومەتی هەرێمی کنینە زۆری هەرە زۆربەی پێی بە کوردستانە، مێژووییەکان تۆمارە و شوێنەواری پشکنینە و کۆنترین شاری کوردستان و جیهان بووە، کە تا ئێستاش بە ئاوەدانی ماوەتەوە و بۆ تەنیا یەک کۆنترین خاوەنی ئەمەو نەکراوە چۆڵ ساتیش سیستەمی سیاسی بووە لە مێژووی کوردستاندا، لەمەوبەر خاوەنی پادشا لە )4500( بەر بەوەی ناوی سۆمەرییەکان تۆماری پێ بە کە ب��ووە، )ئامێدی( ش��اری خۆ ئەمەو ب��ووە. )ئێراننا( بۆ واتە )1264-1862ز( سااڵنی نێوان لە ش نزیکەی )شەش سەد( ساڵ پایتەختی میرنشینی بادینان بووە، لەکاتێکدا شاری )سلێمانی( تەنیا پایتەختی )1784-1851ز( سااڵنی نێوان لە و ڕاستی هەمان ئەمەو بووە بابان میرنشینی هەریەکەیان بە پێ پێوەری خۆی بۆ شارەکانی بۆ بۆچی بەاڵم ب��ووە، ڕاستی کوردستان تری ئەوان نا و )سلێمانی(....)بەڵێ(؟ یان تۆ بڵێیت بن؟ خاوەن بێ ئەوان و خاوەندار )سلێمانی( دوای لە بووە سلێمانی مەزلومیەتی ئەوە یان شکستی میرنشینی بابان لە ساڵی )1851ز( و سەرۆکایەتی بە باشوور کوردستانی حکومەتی )شێخ مەحموودی نەمر( لە ساڵی )1924ز(، بە بەریتانی دواتر و دەست دەسەاڵتدارە عوسمانی ئایا یان دەکرێت بپرسین، کە ئێراقییەکانەوە و )سلێمانی( هێندەی کوردستانی شارێکی هیچ دەس��ەاڵت��دارە و عوسمانی ستەمی دووچ���اری لە ڕێزگرتنە ئەو کەواتە نەبووە؟ ئێراقییەکان پرسیارانە ئەو لەکاتێکدا دیارە بۆ؟ )سلێمانی( دوای )228( ساڵ لە دامەزراندنی دەخرێتەڕوو، لە نەیارییەوە نییە بۆ ئەو شارە و لە خۆشەویستیش خۆشەویستییەوەیە لە بەڵکو تر، شارەکانی بۆ بۆ هەموویان و لە پێشیانەوە )سلێمانی(، بەاڵم توڕەیی دواجار کە ئەوەیە، ئایندەیی مەترسی لە و ببارێت )سلێمانی(دا بەسەر شارانە ئەو سەردەمی حکومەتی خۆماڵی کوردیدا کێشەیەکی ئەو هەمیشە کە لێبکەوێتەوە، ناوخۆیی تری ڕاپەرین و کێشانە هۆکارێکی سەرەکی شکستی شۆڕشەکانی کوردستان بووە لە مێژوودا. ئەمەو الیەنێک و کەس هیچ ئاگری بە )سلێمانی( با کردنی گەورەبوون باجی دواج��ار و نەسووتێت بەاڵم بووە، گەورە هەر دیارە خۆی کە نەدات، بە گەورەکردنی و بووە شتێک خۆی گەورەیی بۆیە ب��ووە! تر شتێکی تایبەت، ئامانجێکی بە بوون و دروستکردن لە ساڵ )228( دوای پایتەختی ئەو شارە، جێگای خۆیەتی ئەوە بە بیر دانیشتوانی ڕەسەنی ئەو شارە و هەموو دانیشتوان و پێکهاتە جیاجیاکانی بهێنینەوە، کە با یادەکان نەکرێت کارێک و بکرینەوە یاد خۆیان وەک سیاسەت یاد و بۆنە و شارەکان بە هەڵدێردا ببات. ئەمەو با هەمووان لە ئاست گەورەیی ئەو شارەدا بین و کارێک نەکەین، باجی قوربانییەکی نادیار بدات، کە ئەوەش هیوای هەموو کوردێکی دڵسۆز

و نیشتمان پەروەرە.

د. کەیوان ئازاد

№№

www.jamawarnews.com7 | 32 سێشەممە | 2012/11/20 | ژماره 725 | ساڵی

№

وەرزش

ئەلڤارۆ « مەدرید ڕیاڵ بەرگریکارى کریستیانۆ کرد ئاشکراى « ئەربیلوا ڕۆناڵدۆ ئەستێرەى پرتوگالى لەیانەکەى ڕۆن��اڵ��دۆ ئ���ەوەى دواى . دڵخۆشە دوومانگ بەر لە ئێستا ئاشکراى کرد ناوى ، نیە دڵخۆش مەدرید ڕیاڵ لە ئەستێرەى پێشووى مانچستەر یونایتد سان پاریس بەیانەى بوو پەیوەست جێرمانى فەڕەنسى . لەالیەن خۆیەوە و ئیسپانى نێودەوڵەتى یاریزانى بەرگریکارى پێشووى لیڤەرپوڵ ئەلڤارۆ بۆنەدا چەندین لە : دەڵێت ئەربیلوا مەدرید لە کردووە ئاشکراى ڕۆناڵدۆ دڵخۆشە چونکە ڕیاڵ مەدرید باشترین

یانەى جیهانە .

ئەوەیان ڕۆژنامەوانیەکان ڕاپۆرتە ئاشکرا کرد یاریزانى دڵى بەرگرى ڕیۆ مانچستەریونایتد ی��ان��ەى دەک��ات��ەوە ل��ەوە بیر فێردیناند لەکۆتایى هاتنى کۆتایى لەگەڵ

یانەى لە وەرزە ئەم پاش ، بڕوات یونایتد مان

تووشی کە پێکانەى زنجیرە ئەو م��اوەى ل��ەم ه��ات یاریزانە ئ��ەو گاردیانى زە ڕۆژنامەى . دوای��دا ڕەنگە کردوە ئاشکراى بەریتانى خولى بە پەیوەندى یاریزانە ئەم

لە و یاریکردن بۆ بکات چینى درێ��ژە شینوا شەنگهاى یانەى بەکاروانى وەرزشى بدات هەروەک و درۆگبا یاریزان ه��ەردوو چۆن خولى لە ئ��ەوەى پ��اش ئەنێلکا ڕوویان دەکرد یاریان ئینگلیزى لەو ئێستا و چینی خولى کردە لەالیەن . دەک���ەن ی��ارى خولە فێرگسۆن ئەلێکس خۆشیەوە هیواى ئەوەى خواستوە فێردیناند بۆ دوو وەرزى تر لەگەڵ یانەکەیان

لەیاریکردن بەردەوام بێت .

ئاماژە ڕۆژنامەوانیەکان ڕاپۆرتە میالن ی��ان��ەى دەک����ەن ب����ەوە دەی��ان��ەوێ��ت ئ��ەن��ت��ەرم��ی��الن و هێرشبەرى ل��ەگ��ەڵ گرێبەست ماریۆ مانچستەرسیتى ی��ان��ەى بالۆتێلى بکەن . ناوبراو لە ساڵى 24 بەبرى ئەنتەرمیالن لە 2010ئیستەرلینى جونەیهى ملیۆن مانشستەر یانەى بە پەیوەندى سیتى ئینگلیزى کرد بۆ یاریکردن نۆ ل��ە ، ئینگلیزى خ��ول��ى ل��ە خولەکەش وەرزەى ئ��ەم ی��ارى

گ��ۆڵ��ى ت��ۆم��ار ن��ەک��ردوەو ئاسودەیى بە هەست

س��ەرەڕاى و ناکات لە کێشە بوونى

ڕاهێنەرى یاریزانەو ئەو نێوان مانشینى. ئینگلیزیەکە ی��ان��ە میالن ئیتاڵیا لە ئێستاشدا لە دەی��ان��ەوێ��ت ئ��ەن��ت��ەرم��ی��الن و گرێبەستى لەگەڵ بکەن و پاریس دەکات ئارەزوو جێرمانیش سان

گرێبەستى لەگەڵ بکات.

ڕۆژنامەى میرۆرى ئینگلیزى باڵویکردەوە فینگەر ئارسن « ئەرسناڵ ڕاهێنەرى »بەشێوەیەکى فەرمى لە گفت و گۆدایە لەگەڵ یانەى ویگان ئەتلەتیک سەبارەت نێونەتەوەى گۆڵچى بەگواستنەوەى ڕۆژنامەکە . حەبسى عەلى عومانى

فینگەر ب��اڵوک��ردۆت��ەوە زی��ات��رى ڕابردوو وەرزى لەسەرەتاى

تاوەکو ئێستا چاودێرى عومانى گ��ۆڵ��چ��ى

بەئاستى حەبسى ، سەرسامە دەکات و پێیوایە گۆڵچیەکى نمونەیە بۆ ئەوەى چیزینى پۆڵەندى گۆڵچى ڕک��اب��ەرى بکات لە هێڵى گۆڵچیەکانى یانەکەى . ئەگەرچى ئێستا مانۆنى شوێنى چیزنى گۆڵچى پێکانەوە بەهۆى گرتۆتەوە پۆڵەندى لەیارى کردن دابڕاوە ، بەاڵم فینگەر بەئاستى گۆڵچیەکانى ڕازى نیەو گواستنەوەى لەماوەى دەدات هەوڵ یانەکەى پەلکێشى حەبسى زستانە بکات . ڕاهێنەرى ئەرسناڵ ڕکابەرێکى بەهێزى خاوەنى یانەى لیڤەرپول جۆن یاریزانى کڕینى بۆ دەک��ات هێنرى نەکردنى بەشدارى ب��ەاڵم ، عەرەبى پاڵەوانى یانە خولى ل��ە ئەرسناڵ دەکات وا داهاتوو ل��ەوەرزى ئەوروپا حەبسى درێسى ئەو یانەیە نەپۆشێت ، چونکە لەچەندین بۆنەدا گۆڵچى ویگان ئامانجى ک��ردووە ئاشکراى ئەتلەتیک یانە خولى لە کردنە یارى داهاتووى

پاڵەوانى ئەوروپا .

نێودەوڵەتى پێى تۆپى یەکێتى ئ��ام��ارو م��ێ��ژوو ک��ە ب��ارەگ��اک��ەى لە ب��اڵوک��ردەوە لیستێکى ئەڵمانیایە یەکەمى پلەى ل��ە میسى لیۆنێل لەسەر دێت نێودەوڵەتى گۆڵکارانى ئاستى جیهانى و نزیکیشە ژمارەیەکى تا میسى . بکات تۆمار پێوانەیى 12 ک��ردوە، تۆمار گۆڵى 23 ئێستا گۆڵ لەگەڵ بەرشلۆنەو 11 گۆڵ لەگەڵ ماوە گۆڵى دوو میسى ، ئەرژەنتین ژمارەى پێوانەیى فیفان جون وودوارد 1909 لە ساڵى کە بکاتەوە یەکسان یاریزانى . گۆڵ 25 بە تۆماریکردوە یانەى ی��اری��زان��ى نیمار ب��ەڕازی��ل��ى سانتۆس بە 21 گۆڵ لە پلەى دووەم ئیبراهیمۆفیچ زالتان سویدى و دێت دێت سێیەم پلەى لە گۆڵ 17 بە

لەگەڵ کۆڵۆمبى فالکاوى ڕادمیل و و پرتوگالى ڕۆن��اڵ��دۆى کریستیانۆ

کالس یان هۆنتالرى هۆڵەندى بە 16 گۆڵ پلەى چوارەمیان گرتوە«.

ک��ان��دی��دەک��ان ه��ەڵ��ب��ژێ��ردران بۆ دەس��ت��ن��ی��ش��ان��ک��ردن��ى ب��اش��ت��ری��ن دەرەوەى لە کە ئاسیایى یاریزانى شینجى دەکات. یارى کیشوەرەکەى مانچستەر یانەى یاریزانى کاگاواى یونایتد بۆ یەکەمجار ناوى لە لیستى مارک ه��ەروەه��ا ، کاندیدەکاندایە ئەزموونى بە گۆڵپارێزى ش��وارزەرى گەیشتۆتە تەمەنى کە ئوستڕاڵى فولهامى یانەى بۆ یارى و ساڵ 40

یەکێکیترە ، دەک���ات ئینگلیزى ناگاتۆماى یوتۆ کاندیدەکان. لە لوکاس ، ئینتەرمیالن بەرگریکارى ئێڤەرتۆن پێشووى بەرگریکارى نیڵ ژى ژینگ ، بالکبێرن و وێستهام و ئەتلەتیک چاڵتۆن پێشووى یاریزانى لیو پاڵ لە دیکەن کاندیدەکانى لە کیون هۆى کۆرى و عەلى کەریمى و

موحسین بەنگارى ئێرانی .

ڕۆژن������ام������ەى م���ارک���ا هێرشبەرى لێدوانێکى هەڵبژاردەى ئەرژەنتین و سیتى مانچستەر یانەى ئاشکراى باڵوکردۆتەوە ڕۆژى ل��ەی��ارى ک���ردووە داهاتووى چوارشەممەى خولى پێنجەمى قۆناغى ئەوروپا پاڵەوانى یانە ڕیاڵ بەسەر سەرکەوتن دەکەین ت��ۆم��ار م��ەدری��د ئیسپانیا پ��اڵ��ەوان��ى .لەپێشە بەهێزى یاریەکى لەیاریگاى ئیتحاد بۆئەوەى قۆناغى ب��ۆ س��ەرک��ەوێ��ت لەشارى کاتێک و شانزە ڕووب�����ەڕووى مانچستەر ڕابردووى وەرزى پاڵەوانى خولى پریمەرلیگ و یەکەمى ئەمساڵ وەرزى ڕیزبەندى خۆیەوە لەالیەن . دەبێتەوە کە ئەرژەنتینى هێرشبەرى نەکرد ی��ارى برنابیۆ لەیاریگاى

دەیەوێت هەمان کارى ڕۆژى شەممەى کاتێک ، بکاتەوە دووبارە ڕابردوو توانى دوو گۆڵ لەیانەى ئەستۆن ڤێال بەورەیەکى ئەگوێرۆ . تۆماربکات ئاڵۆز بەهەفتەیەکى : دەڵێت بەرز دەست پێدەکەین ، سەرتا لە ڕۆژى مەدرید ڕیاڵ بەرامبەر چوارشەمە چێڵسى بەرامبەر شەممە ڕۆژى و یانە خولى ی��ارى ، دەکەین ی��ارى زۆر ئێمە ب��ۆ ئ��ەوروپ��ا پ��اڵ��ەوان��ى ڕیاڵ بەسەر سەرکەوتن و باشە یاریگاى لەنێو تۆماردەکەین مەدرید بەبارودۆخى س��ەب��ارەت . خۆمان پاڵەوانى یانە خولى لە سیتى مان یەکەم : دەڵێت ئەگوێرۆ ئەوروپا بەسەر سەرکەوتن پێویستە ج��ار بەدەست گ��ەورەم��ان ڕکابەرێکى لەئەنجامەکانى بیر ئینجا ، بهێنین ڕاب��ردوو وەرزى لە ، بکەینەوە تر ئینگلیزیمان خ��ول��ى ب��ەگ��ۆڵ��ێ��ک بەکۆتا خ��ۆم��ان ب��ەرژەوەن��دى ب��ۆ ڕێچکەى سیتى مان ئێستا هێنا،

سەرکەوتنەکانى گرتۆتە بەر.

ئەربیلوا :

کریستیانۆ لە ڕیاڵ مەدرید دڵخۆشە

پێدەچێت فێردیناند ڕوو لە خولی چینی بکات

شارى میالن دەیانەوێت هەردوو یانەکەى بالۆتێلى ئیمزا بکەنگرێبەست لەگەڵ

ئارسن فنگەر بە تەمایە گۆڵچیەکى عەرەب بباتە ڕیزەکانى ئەرسناڵەوە

میسی پلەى یەکەمى گۆڵکارانى نێودەوڵەتى 2012ى گرتووە

کاندیدەکانى باشترین یاریزانى ئاسیا دیارى کران

ئەگوێرۆ :

سەرکەوتن بەسەر ڕیاڵ مەدریدا تۆماردەکەین

№

№

№ خاوەنی ئیمتیاز

عەبدوڵـاڵ حاجی مەحمود

№ دیزاین

سەعید ئەحمەد

№ سەرنووسەر

پشدەر بابەکر

№ جێگری سەرنووسەر

عومەر غواڵمی

RebaziAzadi@Gmail.com www.JamawarNews.com 0748 010 8289

ناونیشان: هەرێمی کوردستان سلێمانی - گردی ریعایه - گەڕەکی 115 - کۆاڵنی 7 - دەرگای 6یەکەم ژمارەی ئەم ڕۆژنامەیە لە )1981/5/25( بە ناوی )رێگای ئازادی(یەوە دەرچووە

»نرخ: 500 دینار«

ژەنێکی موزیک ش��ێ��رزاد ه��اودێ��ر قەاڵو شاری لە و سووکە رۆح الویی منارە شاری هەولێر لە ساڵی 1993 دا لە دایکبووە سەرەڕای الوی و گەنجی ئەم هونەرمەندە زۆر بەهرەمەند بووە زۆر کۆمەڵێکی لە و کارەکانیدا لە ج��ۆراوج��ۆردا فستیڤاڵی و چاالکی بووە، بەشدار جیاوازەکاندا تیپە و هونەری بە کردن خزمەت ئەرکی لە وەک هەر نەکردووە، درێغی کوردی خۆی دەڵێت: من خزمەتکارى هونەرى

کوردیم.

؟ کێیە ه��اودی��ر بپرسین *ئ��ەگ��ەر مناڵى چۆن بووە ؟ لە کوى لە دایک

بووە و ئێستا لە کوى دەژی؟شیرزاد باوکم شێرزادم، هاودێر من بۆ کارى ،1984 تا 1974 لەسااڵنى »فرقە لەوانە کردوە میلیەکان تیپە بە ب��ووم 2008 ساڵى لە الشعب«. ه��ون��ەرە پەیمانگاى خ��وێ��ن��دک��اری هەر هەولێر، ش��اری لە جوانەکان مۆسیقام ئ���ارەزووى منداڵییەوە لە ناوەندیم 3ى قۆناغى کە ه��ەب��ووە، بۆ ژیانم دا بڕیارم ئیتر کرد ت��ەواو

هونەر تەرخان بکەم.دن��ی��اى هونەر ب��ە ک��ەى و چ��ۆن *ئاشنابوویت؟ م��وزی��ک ت��ای��ب��ەت ب��ە چەند تا بوو هاندەرت کەسەى ئەو ئەم ئەو هاندانى لەگەڵ توانیوتە

رێچکەیە بگریت؟ ناو چوومە ب��ەت��ەواوى 2007 ساڵى

ئامێرى ئەوکاتە کە هونەرەوە دنیاى گیتارم دەژەنى، پاشان باوکم هاندەرم لەو ئیتر ئامێرەکەم بگۆڕم و بوو کە کاتە بەدواوە کەمانچە دەژەنم ئیستاش گروپ زۆر لە دەتوانم باشەو توانام بەشدار بم بەاڵم هەلم بۆ نەڕەخساوە.

چ کاریگەرى لەژێر خ��ۆى *ه��اودی��ر هونەرمەندێک دەبینێتەوە؟

جۆرە هەموو گوێگرى من لەراستى هونەرمەندێکم بەاڵم ئەوەى کاریگەریم مامۆستاى دەجوڵێنی هەستم تێبکاو گەورەى شارى کۆیە مامۆستا »تایەر

تۆفیق«ە.*موزیک چى پێبەخشیویت؟

لەوانە پێبەخشیوم شتى زۆر موزیک هەستى گۆڕیوم بۆ هەستیکى تر بەاڵم تا ئیستا کارم بۆ ئەوە نەکردوە کەوا مادى بوارى بۆ بکەم هونەرى کارى

زیاتر وەکوو حەزوو ئارەزوو بوە.*هونەر چۆن دەبینیت لە کوردستاندا؟ هونەر لەم واڵتەدا پەرەی پێنەدراوە تا ئیستا زۆر موزیکم داناوە و بەاڵم کەس هاندەرم نەبووە تا ئەم موزیکانەم کلیپ بکەم و بیخەمە بەر چاوى بینەران، من زیاتر لە فێستیڤاڵى سااڵنەى پەیمانگاى بەشداریم هەولێر هونەرەجوانەکانی کردوە. لەوانە ساڵى 2009 بەشدار بومە ئەمساڵیش هەروەها .2012 ساڵى تا پەیمانگاى هونەرە جوانەکان فیستیڤاڵ بەشدارم کەمان وەکوو من و دەکات لە هەردوو گروپى کالسیک و موزیکى

رۆژهەاڵتى.*خ��ول��ی��او ئ��اوات��ى ک��اک ه��اودی��ر بو داهاتووی خۆی و موزیکی کوردی چییە؟

من خۆم بەخزمەتکارى هونەرى کوردى دەزانم بەاڵم من وەکوو هاودێر ئاواتى ئەوەم هەیە پاش تەواو بوونى خوێندنم پەرە زیاتر دەروە واڵت��ان��ى لە بچم بەهونەر بدەم، چونکە تا ئێستا کەس

هونەرەوە ه��اوارى بەهاناو ن��ی��ی��ە ت��ەن��ه��ا بۆ

م��ەرام و

بەرژەوەندى خۆیانە.*وەک�����وو دوا وت���ە چ��ی��ت ه��ەی��ە بۆ

جەماوەر؟ دوا وتەم ئەوەیە من وەک هونەرمەندێکى

وەکوو نەناسراو خوێندکارێک

لە داوا

پەرە کە دەکەم واڵتە ئەم دەسەاڵتى بدەن چوونکە هونەرمەندان هونەرو بە فۆلکلۆرەکەیەوە و هونەرو بە واڵت جوانە وەکوو چۆن دەڵێن »هونەر زمانى

گەالنە با ئیمەى کوردیش وەکوو هەموو گەالنى تر پەرە بەهونەر بدەین و هەر جیهان بە خۆمان هونەرەکەمان بە

بناسێنین.

دیمانه: ~

کارتەکەى مالیکى

کەسێکى وەک مالیکى کە ئێستا عێراق تاکە پێیوایە و پێناسە دەکات لەخۆیدا یارى زیرەکانە بتوانێت، سەرکردەیە کات و بکات دەس��ت��ى بەکارتەکانى لەبەرژەوەندى خۆی بەکاربهێنێت، بۆخۆى وەک و دەرچووە ڕاست بۆچوونەى ئەو وریایە سەرۆکێکى مالیکى دەبینرێت، )2003( ساڵى دواى نوێى لەعێراقى پێناچێت، هیچ کەسێکى تر هێندەى ئەو پیاوە لێزانانە گەمە بەنەیارەکانى بکات و ئەوەى دەیەوێت بەسەریاندا بێنێت، وەک چۆن لەکۆتایی ساڵى رابردوو تۆمەتى دایە لەعێراق ناوبراوى و هاشمى تاریق پاڵ بڕیارى لەسێدارەدانى بۆ دەرکرد و )4( دەرکرد، دواتر لەکاتى گەرمە و کێشەى لێسەندنەوەى متمانە چى لەدەست هات درێخى نەکرد، دواین هەوڵیشى پێکهێنانى لێرەدا دیجلەیە، ئۆپراسیۆنەکانى هێزى دەبێت کەمێک لەسەر ئەم هێزە بوەستین، چونکە ناکرێت تەنیا، لە تایتڵى ئەو هێزە ناوەڕۆک بەسەر ئاگایانە بێ و تێبگەین و نهێنیەکانیدا هەنگاو بنێین، لەڕاستیدا بۆخۆى پێکهێنانى ئۆپراسیۆنەکانى دیجلە لێى بەوردى پێویستە کە ئەمەیە ؟ بۆ بەئاگابین، بێگومان ئەم هێزە ئەگەر چى لە مالیکى کە بوو هێزە ئەو کۆکراوەى خۆى وەک بەئامانجى دیالە پارێزگاى تیرۆریستانى پاککردنەوەى بۆ دەیگوت، خۆش و ئارامى دابینکردنى و دیالە ناوچەیە، ئەو دانیشتوانى بۆ گوزەرانیە کە ساتانەى ئەو بۆ بەگەڕانەوە بەاڵم پێکهێنانى س��ەرگ��ەرم��ى عێراقیەکان لەوەها بیرى مالیکى ب��وون، حکومەت بەرامبەر دەبێت کە کردبوەوە ڕۆژێ��ک بە ) کورد و سونە( بوەستێ�تەوە، بۆیە خۆیدا لەچنگى ئەمنیەکانى وەزارەت���ە هێشتەوە و بەوەکالەت تا ئێستاش هەر بەبڕواى بێگومان بەڕێوە، دەیبات خۆى ئاگایانى سیاسى و پسپۆڕانى بوارى ئەمنى و سەربازیش، باشترین کارت بەدەست ئەو کەسانەى کە دەیانەوێت درێژە بەمانەوەى خۆیان بدەن، بریتیە لەچەک و کەرەستە و دەزگا ئەمنیەکانە، بۆیە بەڕوانین لەو کاتەدا لەو هەرچەندە مالیکى ک��ارەى ئاشکرا بەشێوەیەکى کە یەکەم بەپلەى دەکرد، مالیکى هەنگاوەى ئەو دژایەتى لیستى سەرۆکى عەلالوى ئەیاد تەنیا ئێستا کە تێدەگەین ب��وو، ئەلعێراقیە بەاڵم بووە، مالیکى کەشف دەستەکانى ڕوسیاو بۆ مالیکى گرێبەستەکەى ئاخۆ چیى دیجلە ئۆپراسیۆنەکانى پێکهێنانى دەیانبەستێت�ەوە، بەیەکەوە ڕێکەوتێک ل��ەن��اوەڕۆک��دا تەنیا ئ��ەوەش دی��ارە بۆ بۆنەیەدا دوو ئەو لەنێوان پەیوەندى لەگەرمەى ئ��ەم��ج��ارەی��ان ک��ە ئ��ەوەی��ە بەئاشکرا مالیکى واڵت���دا کێشەکانى پەیامەکەى مۆسکۆ، بۆ چوونى لەڕێى ڕوونتر بوو بۆ ئەوانەى کە نەیارى دەکەن ب��ەردەوام��ن، دژاریەتیکردنى لەسەر و نهێنى بەشێوەیەکى لەڕابردوودا چونکە جوگە بەهێزکردنى بۆ ک��ارى ن��اوب��راو سەربازیەکان(ى و ئابوورى و )سیاسى بەگەڕانەوەى ئەمجارەیان بەاڵم کردووە، لەمۆسکۆ، دیارى دەستى بۆ کورد بریتى ناکرێت ئەوەى کە بەاڵم لەو هێزە، بوو پێکهێنانى ئەوەیە نەدرێتەوە، وەاڵم��ى هێزى دیجلە لەناوچەیەکدایە کە لەالیەک ناوچەى جێناکۆک و دابڕێندراوە لەهەرێمى ک��وردس��ت��ان و ل��ەالی��ەک��ى ت��ری��ش��ەوە، بەشێوەیەکى سونەکان کە ناوچەیەکە و هەیە بەهێزیان پێگەیەکى بەرچاو خاوەنى نوفزێکى زۆرن، بەاڵم هەڵبژاردنى لەالیەن هێزە ئ��ەو پێکهێنانى کاتى چونکە بوو، بەوریاییەوە زۆر مالیکیەوە مالکى توانى ) دوو ( ئامانجى سەرەکى بەوهۆیەوە لەالیەک ب��ەوەى بپێکێت، لەڕێى پیالن مالیکى مەبەستیەتى کورد دیجلەوە، ئۆپراسیۆنەکانى کێشەکانى و بڵێت دوات��ر و بگێڕێت بەکورد گێچەڵ کورد دەیەوێت هێز بۆ گەڕانەوەى ناوچە هەرێمى خاکى بەسەر دابڕێندراوەکان ترەوە لەالیەکر بەکاربهێنێت، کوردستان بیەوێت کە ئەوەیە بۆ تر ئامانجێکى هەموو و هەبێت کاردانەوەیان سونەکان بەمالیکى بەرامبەر کە دژایەتیەى ئەو بکەوێتەوە، تر بەشێوەیەکى دەکرێت، کە ئەوەیە ماوەتەوە ئەوەى لەکۆتایدا، ئێستا ڕەوشەکە گەلێک ناهەموارو ئاڵۆز نەنانەوەى لەپێناو پێویستە و ب��ووە دۆزی��ن��ەوەى لە بیر دژوار، کەشێکى کەسێک هیچ کە بکرێتەوە میکانیزمێک لەو ناوچانە زیانى بەرنەکەوێت و کێشەکان

بەڕێگایەکى گونجا وچارەسەر بکرێن .

هەولێر دەیەوێت بچێتە گینسەوە

تایلۆر سویفت 3 خەاڵتى وەر گرت

ڤیەننا خۆشترین شارى جیهان دەرچوو

خانووەکەى ) بروس لی( بە 23 ملیۆن دۆالرە

لەهەوڵدایە هەولێر پ��ارێ��زگ��ای بەڕێوەچوونی و رێکخستن ب��ۆ ک��وردی هەڵپەڕکێی گەورەترین رۆژه���ەاڵت���ی و ل��ەک��وردس��ت��ان بەهۆیەوە تا جیهاندا و ناوەڕاست کتێبی بچێتە ن���اوی ش��ارەک��ە پێوانەییەکان. ژمارە بۆ گینسەوە لەوبارەیەوە تاهیر عەبدواڵ جێگری کە راگەیاند هەولێر پارێزگاری بۆ لەهەوڵدان ئەوان بیرۆکەی بە ئەنجامدانی گەورەترین هەڵپەرکێى

بەدەوری قەاڵی هەولێردا کوردی و پێشبردن ب��ەرەو بەمەبەستی

هەڵپەڕکێی ن��اس��ان��دن��ی ک�����������������وردی و ژماری تۆمارکردنی چونە و پێوانەیی

کتێبی ن��او

گینسەوە. هەروەها ناوبراو وتیشی کارە ل��ەم تریان ئامانجێکی کە

هەولێر ناسندنی بۆ ترە هەوڵێکی گ��ەش��ت��ی��اری، پایتەختی وەک راک��ێ��ش��ان��ی زی���ات���ری س��ەرن��ج��ی شارەکەدا. بەالی گەشتیاران جێگری پارێزگاری هەولێر وت���ی���ش���ی ک��ە واب���ڕی���ارە دوای ل��ە

بکرێت نوێوە دەست هاتنی ساڵی بە ئامادەکاری بۆ ئەنجامدانی ئەم مەراسیمێکی بە پاشان ک��ارەوە گ������ەورە ئ����ەم ه��ەڵ��پ��ەرک��ێ��ی��ە واب��ڕی��ارە ئەم ئ��ەن��ج��ام��دەدرێ��ت. چ��واردەروی بە مەزنە هەڵپەرکێ چاودێری لەژێر هەولێردا ق��ەاڵی نوێنەرانی واڵتانی جیهان، لەبەهاری بەڕێوەبچێت داه��ات��وودا ساڵی هێلیکۆپتەریشەوە لەرێگەی و

وێنەبگیرێت.

گۆرانیبێژی هەواڵێک بەگوێرەی باشترین خەاڵتی تایلۆر ئەمریکی ن���م���ای���ش و ب��اش��ت��ری��ن ن��م��ای��ش��ی گۆرانیبێژانی لەنێوان ڕاستەوخۆی دوو ه��ەروەه��ا بەدەستهێنا، ژن��دا خەاڵتیشی وەکو جوانترین هونەرمەند

لەکاتی تایلۆر وەرگ��رت. خەاڵتەکەیدا وەرگرتنی »زۆرخۆشحاڵم و وتی: ب���اوەڕ ن��اک��ەم، کە خەاڵتم سێ ئێوە من پ����ێ����دەدەن،

متمانەم زۆر نیم کەسێک بەگشتی خەاڵتە ئەم ب��ەاڵم هەبێت، بەخۆم وام لێدەکات لەمەودوا زیاتر متمانەم پێشکەشکاری هەبێت.« ب��ەخ��ۆم خ��ەاڵت��ی بەخشینی م��ەڕاس��ی��م��ی جلوبەرگی نمایشکاری ،)MTV(کلوم( )هایدی جیهان بەناوبانگی بووە، ژمارەیەکی زۆر هونەرمەندی ن��اس��راوی��ش ل��ەو م��ەراس��ی��م��ەدا

کرد.ب��ەش��داری��ی��ان

بە گوێرەى تازەترین راپرسى رێکخراوێکى شارى یەکگرتوەکان، نەتەوە بە سەر ڤیەنناى پایتەختى نەمسا پلەى یەکەمى لە خۆشگوزەرانترین شارى دنیا بەدەست هێنا. لەو راپرسییەدا 69شار لەسەران »چۆنییەتى رووى لە جیهان س��ەرى پێکراوە. بەشداریان گ��وزەران��ەوە« و هەڵسەنگاندن بۆ شارە بەشدار بووەکان ژیان، کوالێتی، )بەرهەم، رووى لە

گەشەى شار( ەوە بووە کە تێدا شارى شارە نێوان لە یەکەمى پلەى ڤیەننا بەدەستهێناوە. پێکراوەکاندا بەشدارى شارى راپرسییەکەش، گ��وێ��رەى بە نیۆرکى ئەمریکا و تۆرینتۆى کەنەدا لە پلەى دووهەم و سێهەم و شارى لەندەن پایتەختى بەریتانیا و ستۆکهۆلمى سوید لە پلەى چوارەم و پێنجەم هاتن بۆ

خۆشگوزەرانترین شار لە جیهاندا.

دواى ئەوەى رێگە نەدرا کە خانووەکەى ) بروس لی( »لە هۆنگ کۆنگ بکرێت بە م��ۆزەخ��ان��ە، ئ��ەو خ��ان��ووە م��ەزاد دەکرێت. خاوەنى ئێستاى ئەو خانووە مانەوەى ئەنجام بێ هۆى بە ووت��ى بۆ حکوومەت لەگەڵ دانووستانەکانى ئەوەى خانووەکەى )بروس لی( بکرێ�ت بە مۆزەخانە، لە ئێستادا بڕیاردراوە کە بە بەهاى 23 میلیۆن دۆالرى ئەمەریکى پێدانە، ئاماژە جێى بیفرۆشنەوە. خ��ان��ووەک��ەى )ب���روس ل��ی( لە سەر رووبەرێکى 460 مەترى دروستکراوە، لە ئێستا دا ئوتێلێکى دوو نهۆمییە و کرێى هەریەک لە ژووەرکانى ئەو ئۆتێلە بۆ هەر کاتژمێرێک 25 دۆالرى ئەمەریکیە. »زێ ماڵپەرى راپۆرتێکى پێى بە لە جیهاندا تیلیگراف« چەندین کەس

خانووە ئ��ەو کڕینى بۆ ئامادەییان پیشان داوە و پێدەچێت نرخەکەى زۆر لەوە زیاتریش بکات کە دیارى کراوە. جێگەی ئاماژەیە بروس لی، بە یەکێک وەزرشى ناودارەکانى کەسایەتییە لە هەژمار جیهان سینەماى و بەرگرى

و 1973 ساڵى لە ناوبراو دەکرێت. لە ماڵئاوایى ساڵیدا 32 تەمەنى لە ژیانکرد. ئەو فیلمانە کە )بروس لى( تێدا رۆلێ بینیووە دەکرێت ئاماژە بە هەر دوو فیلمى ئەژدیها دێتە ژوورە و

توڕەیى ئەژەیها، بکەین.

بیر لە وتنی گۆرانییەکى کوردى دەکاتەوەحەسنا لوبنانى گۆرانیبێژى کچە هەولێرەو شارى لە ئێستادا لە مەتەر، خۆشحاڵەی زۆر دەڵێت خ��ۆى وەک بیرۆکەی ن��اوب��راو س��ەردان��ەی. ب��ەم هەبە ک��وردس��ی��ش گ��ۆران��ی��ی��ەک��ى لێدوانێکدا لە مەتەر، حەسنا بیڵێت. لەسەر سەردانەم »ئەم راگەیاندووە: عێراقى راگەیاندنى دەستەى داواکاریى باڵیۆزخانەى لەگەڵ بەهەماهەنگى و خۆم وتیشى لوبنان.« لە بوو عێراق هەولێرى لە کە دەبینم خۆشحاڵ زۆر پایتەختى هەرێمى کوردستان پێشوازیى رێزیکى ش���ارە ئ��ەو خەڵکى ک���رام و زۆریان گرتووم«. سەبارەت بە ئامانجى

لە »مەبەست وت��ی: س��ەردان��ەک��ەش��ى سەردانەکەم سازدانى چەند دیمانەیەکى هەروەها رۆژنامەوانیە، و تەلەفیزیۆنی کە )الخبر(ە، گۆرانى لە پاڵپشتى بۆ گۆرانییەکى عێراقى رەسەنەو خاوەنەکەی گۆرانییەم ئەو ع��ەواد(ە، فازل )دکتۆر عێراقدا خەڵکى لەدڵى باشى جێگەى لێدەکات وام ئەمە بۆیە ک��ردووەت��ەوە، کوردیش لەگۆرانییەکى بیر لەئێستادا دوا پێدانە ئاماژە جێگەى بکەمەوە.« ئەلبومى گۆرانیبێژ حەسنا مەتەر هەشت لەنێوانیاندا و دەگرێت لەخۆى ت��راک بەشێوەزارى کە )الخ��ب��ر(ە، گ��ۆران��ى

عێراقى وتوویەتی.

هاودێر شێرزاد، هونەرمەند:

من خزمەتکارى هونەرى کوردیمڕێبین حەسەن