Upload
nele-bosman
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
1. Demografie en werkzaamheid
2. Loonkost en hertewerkstelling
3. Ontwikkeling van (loopbaan)competenties
4. Werkbaarheid
5. Uitstroom
Thema’s
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
1. Demografie en werkzaamheid
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
Vergrijzing bevolking op arbeidsleeftijd – Vlaams Gewest
Bevolking op arbeidsleeftijd
Vlaams Gewest – Bron: FOD Economie – Algemene Directie Statistiek - Bevolkingsstatistiek (bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE)
112 109 106 102 97 9487
78 80
99,7102,4
105,1105,7105,5104,2103,3102,9102,2101,1
969899,5100,3100,3
143,9 144,7
132,6
122,1
100
117,7
50
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
2000 2002 2004 2006 2008 2010 2015 2020 2025
20
70
120
170
220
15-24 jaar / 55-64 jaar 15-64 jaar 15-24 jaar 25-54 jaar 55-64 jaar
Actielijn 1: migratie, integratie en economie
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
155.131
208.007
249.863
283.714
202.000
284.706302.087
21.044
69.00539.370
144.148
233.022
285.832
308.083
287.988
259.247
201.140
274.628
12.562
34.024
76.295
109.855120.764
129.466
129.244119.434
74.596
108.669
75.655
22.718
128.581133.951131.508
123.435115.143
83.225
18-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60 plus
Vlaanderen - 1997 Vlaanderen - 2007 Wallonië - 1997 Wallonië - 2007
Snel stijgende ‘potentiële uittrede’
België – Bron: RSZ (bewerking Steunpunt WSE)
Aantal werknemers per leeftijdsgroep
Actielijn 2: maak bedrijfsdemo-grafische uitdagingen zichtbaar
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
20,2 19,818,6 18,5
16,8 16,5 16,4 15,7 15,6
55,6
57 56,7
59,1
56,3
59,4
56,9
58,9
56
50
52
54
56
58
60
62
64
0
5
10
15
20Potentiële uitstroom Gemiddelde uittredeleeftijd
Snel stijgende ‘potentiële uittrede’
Actielijn 3: retentie van kennis i.p.v. retentie van mensen
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
90
95
100
105
110
115
120
125
15-24 jaar 25-49 jaar 50-64 jaar
Trendniveau werkzaamheidsgraad per leeftijdscategorie
122,2
Vlaams Gewest – Bron: FOD Economie – Algemene Directie Statistiek – EAK (bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE)
WZHG 2007 55-64 = 34,2%WZHG 2001 55-64 = 24,5%
Actielijn 4: bewaak trend naar studieduurverlenging
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
2. Loonkost en hertewerkstelling
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
5,7 5,7
7,46,8 6,9
3,63,9
2,83,12,9
1,5 1,41,9 1,7 1,9
2002 2003 2004 2005 2006
45-4950-5455-64
Aandeel ouderen in nieuwe indiensttredingen
∑=12,4%∑=12,4%∑=12,1%∑=10,2%∑=10,1%
Vlaams Gewest – Bron: FOD Economie – Algemene Directie Statistiek – EAK (bewerking Steunpunt WSE)
Actielijn 5: versterken tewerkstellingspremies
Actielijn 6: focus op selectieprocessen+
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
AUS
AUTBEL
CAN
CZE
DNK
FIN
FRADEU
HUN
IRLITA JPN
KOR
LUXNLD
NOR
ESP
SWE
CHE
GBR USA
0
2
4
6
8
10
12
14
1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8
Ratio of male earnings 55-59/25-29**
Hiring rate of men 50-64 (%)*
Correlation coefficient: -0.62***
0123456789
10
1.01.11.21.31.41.51.61.71.8Ratio of
male earning
s 55-
Situatie Stijgende loon-leeftijd curve Parabolische productiviteit-
leeftijd curve
Probleem Anciënniteitskoppeling
Hoger reservatieloon
Lagere aanwervingskans
Anciënniteitsgebonden beloning en aanwervingskansen
Actielijn 7: afzwakken van anciënniteit als grondslag
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
Reservatieloon* / huidig loon
België – Bron: Grote Salarisenquête 2008 (bewerking A. De Coen en L. Sels
1
1,02
1,04
1,06
1,08
1,1
1,12
1,14
18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64
* Loonniveau waar men indifferent wordt tussen werken en niet-werken
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64
Schatting reservatieloon
België – Bron: Grote Salarisenquête 2008 (bewerking A. De Coen en L. Sels)
n = 28.561Controle: geslacht, diploma, huidig nettoloon, gepercipieerde kans op werk, economische noodzaak om werk te vinden, aantal financieel afhankelijke kinderen
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
N = 32 080
Wat zou men doen? 1. Blijven zoeken, maar in geen geval je looneisen verlagen
2. Blijven zoeken en je looneisen verminderen3. Stoppen met zoeken naar werk
Stel: job kwijt en na één jaar nog geen job gevonden
Actielijn 8: variabele ‘in-work benefits’ i.p.v. forfaitaire werkhervattingstoeslagen
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
3. Investeren in (loopbaan)competenties
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
9,7 9,514,6
3,7 3,3
12,6
1 0,8
10
Aandeel in deelnemers2005
Aandeel in deelnemers2006
Aandeel in werkenden2006
55 jaar of ouder
50-54 jaar
45-49 jaar
Leeftijdsverdeling deelnemers loopbaanbegeleiding VDAB
Vlaams Gewest – Bron: VDAB (bewerking Steunpunt WSE)
LowLow
Se
lfS
elf --
aw
are
ne
ss
aw
are
ne
ss
HighHigh
Low Low
AdaptabilityAdaptability HighHigh
ParalysedParalysed
BlockedBlocked
ReactiveReactive
Chameleon Chameleon behaviorbehavior
RigidRigid
Performing ordersPerforming orders
ProteanProtean
ProPro--activeactive
LowLow
Se
lfS
elf --
aw
are
ne
ss
aw
are
ne
ss
HighHigh
Low Low
AdaptabilityAdaptability HighHigh
ParalysedParalysed
BlockedBlocked
ReactiveReactive
Chameleon Chameleon behaviorbehavior
RigidRigid
Performing ordersPerforming orders
ProteanProtean
ProPro--activeactive
Actielijn 9: loopbaancompetenties, brandpunt van competentiebeleid
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
49,15 22,0545,87 18,7212,64 4,56 2,877,44
Bereikt in trajectwerking / NWWZ Beëindigde trajecten / NWWZ
< 45 jaar 45-49 jaar 50-54 jaar > 55 jaar
NWWZ bereikt met trajectwerking VDAB (2006)
+2,45+6,37
-0,77-1,46
+1,84+3,24
-1,16 -0,89
Wijziging ten opzichte van 2005
Vlaams Gewest – Bron: VDAB (bewerking Steunpunt WSE)
Actielijn 10: verruiming van sluitende aanpak
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
5,6 5,65,8
6,2
6,86,4
5,65,8
4,3
3,63,9
3,2
2003 2004 2005 2006
15-64 jaar
30-39 jaar
40-49 jaar
Jobmobiliteitsgraad: het probleem van de ‘gouden kooi’
Vlaams Gewest – Bron: FOD Economie – Algemene Directie Statistiek – EAK (bewerking Steunpunt WSE)
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
Korte, gegarandeerde opzeggingstermijn Wettelijke minimum opzegtermijn van x aantal weken Te verlengen (gematigde stijging) tot x maanden na 10 jaar dienst
Geen ontslagvergoeding, wel spaarsysteem Storting X% op brutoloon van de werknemer aan een privéfonds Maandelijkse storting, vanaf tweede maand
Bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst Keuze tussen uitkering als ontslagvergoeding / overdragen naar
volgende werkgever (opsparen als ‘tweede pijler’) Bij geringe anciënniteit geen uitbetaling
Indien de werknemer zelf ontslag neemt Geen recht op opvraging vergoeding Bedrag wordt behouden op de rekening (mobiliteit wordt niet afgestraft!)
Van gouden kooi naar spaarsysteem
Actielijn 11: openbreken van de gouden kooi
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
Pro Eenvoudig en transparant – voorspelbare kosten Niet langer hoog oplopende ontslaguitkeringen Arbeidsmobiliteit niet gesanctioneerd → geen financieel verlies Geringe sanctie op leeftijd en anciënniteit
Contra Voor iedereen bijdragen, ook voor zij die zelf vertrekken/blijven Geen verschil tussen ‘hire-and-fire’ bedrijf en ‘loyaal’ bedrijf Ontslag niet langer een financieel schokeffect
Van gouden kooi naar spaarsysteem
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
Ouderen krijgen geen kansen op opleiding Managers maken bij 50+ zelden gebruik van geboden of verboden Deelname veel ‘vrijer’ voor ouderen, zeker als manager jonger is
Formele scholing heeft geen belang meer bij ouderen Daling in prestatie/leervermogen kan uitgesteld worden mits investering Opleidingsdeelname → loopbaanlengte (Fouarge & Schils, 2008)
Opleiding heeft geringer effect bij ouderen (cf. scholingsoptimisme) Gemiddeld geringere impact bij oudere werknemers MAAR: verschillen tussen oudere werknemers beduidend groter
Terugverdienperiode is te kort Oudere rekruten hebben minder actieve jaren voor de boeg MAAR: kans dat ze die jaren bij dezelfde werkgever spenderen is groot
Misverstanden over leren/opleiden van ouderen
Actielijn 12: leeftijdsbewust ≠ leeftijdsspecifiek
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
(6) Opleidingstoelage
Werknemers
Institutionele aanbieders
Overheid Bedrijven
Private aanbieders
Belastingbetaler
(1) B
elas
tinge
n
(2) Budgetallocatie
(3) V
ouch
ers/l
ening
en
(4) Subsidies/leningen/fiscale prikkels
(5) Heffingen
(3) +
(6)
(7) Fee
(8) T
rain
ing
fee
(9) Transfers
Stimulering van opleidingsinspanningen
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
4. Werkbaarheid
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
55,1
52,750,9
47,1
55,6
52,4 52,251,5
43
45,7
53
55,9
-30 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-54 jaar
Loontrekkend 2004 Loontrekkend 2007 Zelfstandig 2007
Werkbaar werk, echt een probleem?
Bron: Vlaamse werkbaarheidsmonitor (STV – Innovatie en Arbeid)
Actielijn 13: verschiet niet al uw peilen aan ‘werkbaar werk’
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
3.6553.1072.5222.4682.094 4.230 4.2433.621
70.381
48.917
41.594
27.03723.723
19.374
56.67260.830
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Volledige onderbreking50 plusVermindering vanprestaties 50 plusReferentielijn 25-49 jaarvolledige onderbrekingReferentielijn 25-49 jaarvermindering prestaties
Onderbreking / vermindering prestaties bij 50plussers
Vlaams Gewest – Bron: RVA (bewerking Steunpunt WSE)
Actielijn 15: een grijze elastiek?
Actielijn 14: bestudeer effect specifieke loopbaanrechten +
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
24,930,1
16,2 15,9
27,730,6
21,8
31,8
Aandeel werkenden (50 plus) dat voor 60 plant te stoppen
Vlaams Gewest – Bron: FOD Economie – Algemene Directie Statistiek – EAK (bewerking Steunpunt WSE)
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
5. Uitstroom
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
273,9
69,3
103,9 101,288,1
106,8113,6
101,8
81,9
247,6258,3234,8
161,9
100
258,3
204,2
138,5
2003 2004 2005 2006 2007
< 45
45-49
50-54
55 plus
Evolutie NWWZ per leeftijdscategorie
Vlaams Gewest – Bron: VDAB (bewerking Steunpunt WSE)
Actielijn 17: naar een afspiegelingsbeginsel
Actielijn 16: piekloon-systemen als new deal +
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
61.210
78.498
68.96471.679
82.957
86.432
84.176
78.49877.400
74.28873.56475.381
72.59971.320 72.260
73.724
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Oudere werklozen,vrijgesteld
Brugpensioen
Aantal 50plussers in uittredestatuten
Vlaams Gewest – Bron: RVA (bewerking Steunpunt WSE)
Actielijn 18: brugpensioen, de weg der geleidelijkheid
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
61,261,060,5
61,0
60,159,9
58,5 58,759,4
60,6
58,4
56,8
58,1 59,159,3
57,958,2
56,758,058,4
2006200520042003200220012000
EU27 BE VL
Gemiddelde uittredeleeftijd
VG, BE, EU27 – Bron: Eurostat LFS (bewerking Steunpunt WSE)
Actielijn 19: hou het thema warm …
© Luc Sels, Steunpunt WSE
Steunpunt WSE
Steunpunt Werk en Sociale Economie
Parkstraat 45 bus 53033000 Leuven
T: + 32(0)16 32 32 39
[email protected] www.steunpuntwse.be