68
REGÜLE FAALİYETLER VE TARİFE Mehmet ERTÜRK DEK- TMK 20/04/2018

REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

REGÜLE FAALİYETLER VE TARİFE

Mehmet ERTÜRK

DEK- TMK 20/04/2018

Page 2: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

Elektrik Piyasasında Tarifeler

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 2

Page 3: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

❖ Neden Regülasyon?

❖ Neden Tarife?

❖ Tarife Yöntemleri

❖ Tarifeyi Belirleyen Unsurlar

Elektrik Piyasasında Tarifeler

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 3

Page 4: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 4

NEDEN REGÜLASYON?

Homojenlik

TAM REKABET PİYASALARININ ÖZELLİKLERİ

Pratikte bu şartlar piyasa dinamikleriyle %100 sağlanamamakta, regülasyona ihtiyaç duyulmaktadır.

Atomize Olma

Mobilite

Şeffaflık

Fiyat = MM = MH

Tam verimlilik

Page 5: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 5

NEDEN REGÜLASYON?

REGÜLASYONLAR

Standartların belirlenmesi ve denetlenmesi (firma/mal&hizmet)

Rekabetçi fiyatın yakalanamaması

Tüketicilerin korunması

Kaynak verimliliğinin sağlanmasıKuralsız rekabetin olumsuzluğunun engellenmesi

Piyasa kısıtları belirleme ihtiyacı

Bilgi paylaşımına yönelik düzenlemeler

Homojenlik

Atomize Olma

Mobilite

Şeffaflık

Fiyat = MM = MH

Tam verimlilik

KISTASLAR

Page 6: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 6

REGÜLASYON TÜRLERİ

Piyasalara yönelik regülasyonlar 3 başlık altında incelenebilir:

➢ Ekonomik Regülasyon

➢ Sosyal Regülasyon

➢ Yönetsel Regülasyon

Page 7: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 7

REGÜLASYON TÜRLERİ

• Devletin piyasaya müdahalesidir

• Tekel ya da oligopol piyasalarda yoğundur

• Rekabetçi piyasa şartlarının sağlanmasını hedefler

• Ekonomik etkinliği artırma amacı

• Toplumsal refahı artırma amacı

• En önemli aracı fiyat düzenlemesidir

EKONOMİK REGÜLASYON

Page 8: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 8

REGÜLASYON TÜRLERİ

• Temel olarak olumsuz dışsallıkları önleme amaçlıdır

• Çevreyle ilgili düzenlemeler

• Güvenlik amaçlı düzenlemeler

• Sağlığı koruma amaçlı düzenlemeler

SOSYAL REGÜLASYON

Page 9: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 9

REGÜLASYON TÜRLERİ

• Temel olarak piyasanın izlenmesi ve kontrolü amaçlıdır

• Bilgi toplamaya yönelik düzenlemeler

• Teknik düzenlemeler

• Denetim amaçlı düzenlemeler

YÖNETSEL REGÜLASYON

Page 10: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

❖ Neden Regülasyon?

❖ Neden Tarife?

❖ Tarife Yöntemleri

❖ Tarifeyi Belirleyen Unsurlar

Elektrik Piyasasında Tarifeler

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 10

Page 11: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 11

NEDEN TARİFE?

• Tekel piyasalarda fiyatın marjinal maliyetlekesişmemesi

• Fiyatın marjinal maliyetten yüksek olmasıyla oluşansorunlar:

• Toplumsal refah kaybı

• Tekel karı

• Fiyat dışı enstrümanlarla (yapısal düzenlemelerle)sorunun çözülememesi

• Doğal tekel niteliği taşıyan alanların rekabeteaçılamaması

Page 12: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 12

NEDEN TARİFE?

Düzenleyicikurumun görevi,piyasa fiyatınıortalama maliyetin(OM) altındaolmayacak birseviyede, tekelcidenge ile rekabetçidenge arasında birnoktada oluşacakşekildebelirlemektir.

FİYAT DÜZENLEME İHTİYACI

Page 13: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 13

NEDEN TARİFE?

• Tekelci fiyatlandırmanın yol açtığı toplumsal refah kaybını azaltır

• Aşırı karı ortadan kaldırarak ve firmayı maliyetlerini düşürmeyezorlayarak verimliliği artırır

• Firmalara makul getiri imkanı sunar

• Giderlerin karşılanması garantisiyle firmanın kaliteyi düşürmesiniengeller

• Tekel firmanın kişiler veya bölgeler arasında fiyat ayrımcılığıyapmasını önler

FİYAT DÜZENLEMESİNİN FAYDALARI

Page 14: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 14

NEDEN TARİFE?

• Düzenlemelerin şeffaf ve katılımcı yaklaşımla oluşturulması

• İhtiyaç bulunduğunda geçiş dönemi uygulamaları içermeli

• Uzun vadeli planlar yapılmasına imkan verecek şekildedüzenlemede istikrarın sağlanması

• Yatırıma imkan sağlayacak makul karlılık sağlanmalı

• Hizmetin sunumunda kalitenin korunmasına yönelik tedbirleralınmalı

• Ülke kalkınmasını sağlayıcı mekanizmalar oluşturulmalı

• Firmanın yönetimde etkinliği sağlamasına yardımcı olunmalı

EKONOMİK DÜZENLEMEDE İLKELER

Page 15: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

❖ Neden Regülasyon?

❖ Neden Tarife?

❖ Tarife Yöntemleri

❖ Tarifeyi Belirleyen Unsurlar

Elektrik Piyasasında Tarifeler

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 15

Page 16: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 16

TARİFE YÖNTEMLERİ

Tarife yöntemleri 2 ana başlık altında incelenebilir:

➢ Maliyet Esaslı Yöntemler

✓ Maliyet + Kar

➢ Teşvik Esaslı Yöntemler

✓ Fiyat Tavanı

✓ Gelir Tavanı

✓ Gelir Paylaşımı

Page 17: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

Düzenleme Yöntemleri

Düzenleme Mekanizması

Kontrol Şekli

Maliyet-Kar Düzenlemesi

Maliyetler ve Kar Maliyet Kontrolü

Teşvik Esaslı Düzenleme

Kar Paylaşımı Kar Kontrolü

Fiyat Tavanı Gelir Kontrolü

Gelir Tavanı

TARİFE YÖNTEMLERİ

Page 18: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

❖ Neden Regülasyon?

❖ Neden Tarife?

❖ Tarife Yöntemleri

❖ Tarifeyi Oluşturan Unsurlar

Elektrik Piyasasında Tarifeler

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 18

Page 19: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

OPEX GetiriAmortisman Gelir Gereksinimi Kalite Faktörü EPETarife

+

Düzeltme MekanizmasıYatırım OrtalamaVarlık Tabanı

+

VerimlilikParametresi

Düzeltme Bileşenleri► Gelir Farkı Düzeltme Bileşeni

► Yatırım Farkı Düzeltme Bileşeni

► Maliyet Farkı Düzeltme Bileşeni

EPE= Elektrik Piyasası EndeksiMevcut Durumda EPE= TÜFE

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 19

TARİFENİN UNSURLARI

Page 20: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

GELİR GEREKSİNİMİ UNSURLARI

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 20

Net işletme giderleri

Vergi öncesi reel

getiri

Düzenlenmiş Varlık Tabanı

Gelir

Gereksinimi

ttttt OROCDRWACCRABRR *

İtfa

Page 21: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

DÜZENLENMİŞ VARLIK TABANI

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 21

ORAB0 ORAB1 ORAB2 ORAB3 ORAB4 ORAB5

RAB1

RAB2

RAB3

2012 2013 2014 2015 2016

Analiz Edilmiş Yatırım Tutarı+

-Düzenlenmiş İtfa Tutarı

RAB4

RAB5

ORAB yıl başı düzenlenmiş varlık tabanı değerini gösterir.ORAB0 tarife uygulama dönemi başı düzenlenmiş varlık tabanıdır.

Page 22: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

DÜZENLENMİŞ VARLIK DEĞERİ

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 22

Düzenlemeye

Esas Yatırım

Tutarı*

OPEX

Birim maliyet analizi

İtfa

Enflasyon

Güncellemesi

ORAB0

Varlık Satış

Gelirleri

* Sadece şebeke yatırım maliyetleri dikkate alınır, kur farkı, vade farkı, faiz

gideri gibi kalemler dikkate alınmaz.

Page 23: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

İTFA GİDERİ

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 23

▪ İtfa süresi her piyasa ve her faaliyet için farklı

belirlenebilir

▪ Genelde varlıkların teknik ömründen daha

düşük belirlenir

▪ Muhasebe kayıtlarındaki amortisman giderinden

farklıdır

▪ Doğalgazda 22 yıl, elektrik dağıtımda 10 yıl

Page 24: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 24

Özkaynak

Risk Primi

Risksiz

Getiri

Özkaynak

Maliyeti

Borç

Maliyeti

Vergi Sonrası

%50

%50

AOSM

Nominal

Vergi Sonrası

Enflasyon

Beklentisi

AOSM

Reel

Vergi Öncesi

AOSM

Nominal

Vergi Öncesi

Borç

Risk Primi

Kurumlar

Vergisi

Kurumlar

Vergisi

Piyasa

Risk Primi

Ülke

Risk Primi

Risksiz

Getiri

Beta

AĞIRLIKLI ORTALAMA SERMAYE MALİYETİ

Page 25: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25

Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelirdüzenlemesi hesaplamasında dikkate alınmak üzerelisans sahibi tüzel kişi tarafından Kuruma sunulan veKurul tarafından değiştirilerek ya da değiştirilmeksizinonaylanan işletme giderlerine ilişkin tutar

a) düzenlemeye esas işletme giderleri b) düzenlemeye esas tarife dışı işletme gelirleri

a) Satışların Maliyeti hesap grubundaizlenen ve söz konusu faaliyetle doğrudan ilgiliolarak oluşması beklenen amortisman giderlerihariç olmak üzere personel, bakım, onarım,malzeme, dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetlergibi maliyet kalemleri,

b) Faaliyet Giderleri hesap grubundaizlenen amortisman ve finansal kiralamagiderleri hariç olmak üzere dolaylı maliyetlerdenilgili faaliyete düşen payları,

c) Diğer Faaliyetlerden Olağan Giderve Zararlar hesap grubunda ve Olağandışı Giderve Zararlar hesap grubunda izlenen giderlerdenfaaliyet için gerekli olanları,

a) Düzenlemeye esas işletme giderininhesaplanmasında dikkate alınan gider unsurundankaynaklanan tarife dışı işletme gelirleri,b) Düzenlemeye esas yatırım harcamasınınhesaplanmasında dikkate alınan harcamalarla tesis edilmişvarlıklardan elde edilen gelirleri,

İŞLETME GİDERLERİ

Teşvik esaslı

DÜZENLEMEYE ESAS İŞLETME GİDERLERİ

Page 26: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 26

• Düzenlenen şirketlerin verimsizliklerini gidermek amaçlanır

• Verimlilik; firmaların ya da endüstrinin üretim sürecindeki girdi veçıktılarını analiz ederek performanslarını ölçmektir

• Kullanılan Yöntemler: DEA, SFA, COLS,TFP, ..

• Ülkemizde şuana kadar DEA kullanıldı

• Veri zarflama analizi, benzer operasyonel süreçleri olan kararbirimlerinin birbirleriyle kıyaslanarak göreli olarak performanslarınıölçmeye yarayan kıyaslama yöntemidir.

• Aynı Metodu Kullanan Diğer Ülke Örnekleri: Avustralya, Finlandiya,Hollanda, Norveç, İsveç,…

VERİMLİLİK PARAMETRESİ

Page 27: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 27

• Performans esaslı tarife uygulamaları ile gündeme gelmiştir

• Şirketlerin maliyetleri kısarken kaliteyi düşürme riskine karşınkonmuştur

• Kaliteli hizmet veren şirketleri ödüllendirmekte, kalitesizleri isecezalandırmaktadır

• En yaygın kullanılan parametreler SAIDI ve SAIFI’dir

• Ülkemizde uygulamaya bu yıl geçmemiştir

KALİTE PARAMETRESİ

)])(/))([((1

* fEfEfwQiii

n

ii

Page 28: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

Elektrik Piyasasında Tarifeler

❖ Elektrik Piyasasında Düzenlenen Faaliyetler

❖ İletim Tarifeleri

❖ Dağıtım Tarifeleri

❖ Perakende Satış Tarifeleri

❖ Toptan Satış Tarifeleri

❖ Fatura Bileşenlerinin Payları

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 28

Page 29: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

PİYASA YAPISI VE OYUNCULAR

Dağıtım TarifesiDağıtım TarifesiDağıtım Şirketleri

Dağıtım TarifesiDağıtım TarifesiSerbest ÜretimŞirketleri / Otop.

Dağıtım TarifesiDağıtım TarifesiYİ,YİD & İHD

Dağıtım TarifesiDağıtım TarifesiEÜAŞ

Dağıtım TarifesiDağıtım TarifesiYEKDEM Şirketleri

Mikro koj.

TETAŞ

Dağıtım TarifesiToptan Satış Ş.

Gün Öncesi Piyasası

Dengeleme Güç Piyasası

Serbest Olmayan Tük.

Serbest Tük.

Serb. Hakk. Kullanmayan

Tük. SK

Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası

GTŞ

Page 30: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

DÜZENLENEN FAALİYETLER

İletim DağıtımDüzenlenen Faaliyetler

Üretim

Toptan Satış

Piyasası

Serbest Tüketiciler

Perakende Satış

Piyasası

Serbest Olm./ Hakkını

Kullanmayan T. (Son Kaynak)

Düzenlenmeyen Faaliyetler

Page 31: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 31

• İletim Tarifesi

• Dağıtım Tarifesi /Kayıp ve Genel Aydınlatma

• Perakende Satış ve Son Kaynak Tarifesi

• TETAŞ Satış Tarifesi

• Güvence Bedelleri

• Sayaç Sökme-Takma Bedelleri

• Kesme-Bağlama Bedelleri

• Dağıtım Bağlantı Bedelleri

• LÜY Kapsamındaki Bedeller

• OSB Dağıtım Bedeli

TARİFE DÜZENLEMELERİ

DÜZENLENEN TARİFELER

Page 32: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

Tarife, Elektrik enerjisinin ve/veyakapasitenin iletimi, dağıtımı ve satışı ilebunlara dair hizmetlere ilişkin fiyat, hükümve şartları içeren düzenlemeler olaraktanımlanmıştır.

TARİFE DÜZENLEMELERİ

Page 33: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

Tarife ve Fiyatlandırmanın

ilkeleri

Eşit taraflar arasında ayrım yapmamak

Çapraz sübvansiyona izin vermemek

Maliyet bazlı tarife uygulamak

Gerekli olması halinde, tarife yapısı

bozulmaksızın ihtiyacı olan tüketicilere doğrudan ödeme

yapmak

TARİFE DÜZENLEMELERİ

Page 34: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

Elektrik Piyasası Kanunu

• Tarifeler Yönetmeliği

• Talep Tahmin Yönetmeliği

• Elektrik Dağıtımı Ve Perakende Satışına İlişkin Hizmet Kalitesi Yönetmeliği

• Dağıtım Sistemi Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ

• Perakende Satış Hizmet Geliri ile Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ

• Elektrik Piyasasında Gelir ve Tarife Düzenlemesi Kapsamında Düzenlemeye Tabi Unsurlar ve Raporlamaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ

• Tarife Kurul Kararları

• Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ve Görevli Perakende Satış Şirketlerinin Tarife Uygulamalarına İlişkin Usul Ve Esaslar

TARİFE DÜZENLEMELERİ

TARİFE MEVZUATI

Page 35: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

Elektrik Piyasasında Tarifeler

❖ Elektrik Piyasasında Düzenlenen Faaliyetler

❖ İletim Tarifeleri

❖ Dağıtım Tarifeleri

❖ Perakende Satış Tarifeleri

❖ Toptan Satış Tarifeleri

❖ Fatura Bileşenlerinin Payları

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 35

Page 36: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu

Elektrik Piyasası Tarifeler YönetmeliğiElektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliği

Elektrik Piyasasında Gelir ve Tarife Düzenlemesi Kapsamında Düzenlemeye Tabi Unsurlar ve Raporlamaya İlişkin Esaslar

Hakkında Tebliğİletim Sistemi Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ

İletim Sistemi İşletim Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında TebliğPiyasa İşletim Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ

İletim Ve Dağıtım Bağlantı Bedellerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ

Yöntem Bildirimi

İLETİM TARİFESİ MEVZUATI

Page 37: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

Sistem Kullanım Sistem İşletim Piyasa İşletim

Sabit Kısım Değişken Kısım

İletim Tarifeleri

Yan Hizmetler Yük Tevzi Merkezleri

Yatırım, işletme, bakım, onarım, Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi

Bağlantı Bedeli

Bağlantı varlıkları ve masraflar

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 37

İLETİM TARİFELERİ

Page 38: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 38

Gelir

Gereksinimi

Gelir

Tavanı

Yükümlenilen

Tutar İtfası

İşletme

Giderleri

Kalite

Faktörü

Verimlilik

Faktörü

Yatırım Farkı

Düzeltme Bileşeni

Yatırım

İtfası

Alternatif

Maliyet İtfası

Üretici

İletim Tarifesi

Tüketici

İletim Tarifesi

İtfa

Süresi

Yatırım

Harcaması

Varlık

Tabanı

Sermaye

Maliyeti

İtfa

Süresi

Yükümlenilen

Tutar

Gelir Farkı

Düzeltme Bileşeni

SİSTEM KULLANIM TARİFELERİ

Page 39: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

102104

104

102

110

103

104

102105

106105

104

110

103

103

101

101

114

103

108101

103

103

106

105

110

101114 108

101107

106 105105

110

109

102

107

112

102103

103102

103

103

101

110

106

102

111

103

103

103

103

104110

104

104104

110

101

107

101

102

105

102106

105

112

107

107

105

110 106

101

110

102

101110

113109

110

103

106

106

104

103103

106108

102

105

105

102

111 113

103

113

102

102

107

102

103

103

110

105 102

106

105

TEİAŞ GENEL

MÜDÜRLÜĞÜ

Not: Bu Harita sadece tarife

bölgeleri konusunda genel

bilgi için hazırlanmıştır.

Tarife bölgeleri TM bazında

TEİAŞ tarafından

belirlenmektedir.

İletim Tarife Zonları

14 Bölge 1 Enterkonneksiyon

23.4.2018Elektrik Piyasasında Tarife

39

SİSTEM KULLANIM TARİFELERİ

Page 40: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 40

Gelir

Gereksinimi

Gelir

Tavanı

İşletme

Giderleri

Yatırım

İtfası

Alternatif

Maliyet İtfası

Sistem

İşletim Tarifesi

İtfa

Süresi

Yatırım

Harcaması

Varlık

Tabanı

Sermaye

Maliyeti

Gelir Farkı

Düzeltme Bileşeni

SİSTEM İŞLETİM TARİFELERİ

Page 41: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 41

Gelir

Gereksinimi

Gelir

Tavanı

İşletme

Giderleri

Yatırım

İtfası

Alternatif

Maliyet İtfası

Aylık Piyasa

İşletim Tarifesi

İtfa

Süresi

Yatırım

Harcaması

Varlık

Tabanı

Sermaye

Maliyeti

Gelir Farkı

Düzeltme Bileşeni

PİYASA İŞLETİM TARİFELERİ

Page 42: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 42

Tüketim Üretim

Dağıtım Şirketleri ●

OSB Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ●

Serbest Tüketiciler ●

Otoprodüktörler ● ●

Otoprodüktör Grupları ● ●

Üretim Şirketleri ● ●

Yİ Sözleşmeli Üretim Şirketleri ● ●

YİD Sözleşmeli Üretim Şirketleri ● ●

İHD Sözleşmeli Üretim Şirketleri ● ●

Elektrik İhracatı Yapan Enterkonneksiyon

Kullanıcıları

Elektrik İthalatı Yapan Enterkonneksiyon Kullanıcıları ●

İLETİM SİSTEMİ KULLANICILARI

Page 43: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

Elektrik Piyasasında Tarifeler

❖ Elektrik Piyasasında Düzenlenen Faaliyetler

❖ İletim Tarifeleri

❖ Dağıtım Tarifeleri

❖ Perakende Satış Tarifeleri

❖ Toptan Satış Tarifeleri

❖ Fatura Bileşenlerinin Payları

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 43

Page 44: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

DAĞITIM BÖLGELERİ

Page 45: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 45

DA

ĞIT

IM B

EDEL

İ İL

ETİM

GEN

ELA

YD

INLA

TMA

Aynen Yansıtılır

TETAŞ Fiyatı

BKMT

Düzeltme varDüzeltme yok

Teşvik esaslıGelir tavanı

KA

YIP

Ortalama Enerji Alım Maliyeti

(TETAŞ+DUP) + ÖDGT (%5)

Hedefler

Sayaç Okuma

DİĞ

ER T

AR

İFEL

ER

Güç Aşım Bedeli

Emre Amade Kap. Bedeli

Güç Bedeli

Üreticiler için Dağıtım Bedeli

DAĞITIM ŞİRKETLERİ TARAFINDAN UYGULANAN TARİFELER

Page 46: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

• Uygulama Döneminin Belirlenmesi

• Finansal ve Fiziksel Verilerin Değerlendirilmesi

• Verimlilik Faktörü -

• Kalite Faktörü

• Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti

• Hedef Kayıp-Kaçak Oranları

• İşletme – Yatırım Giderleri (2011-2015 için AR-GE de verildi)

• Gelir Gereksinimi

• Gelir Tavanının Belirlenmesi

• Düzeltmeler

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 46

ÖRNEK TARİFE SÜRECİ

Page 47: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife47

İşletme Gid.

Yatırım İtfa

Alternatif Maliyet İtfa

Yükümlenilen Tutar (İtfa&

Alternatif M.

Gelir Gereksinimi

Yatırım Farkı Düzeltme Bileşeni

Gelir Farkı Düzeltme Bileşeni

Maliyet Farkı

Düzeltme Bileşeni

Gelir Tavanı

Kalite & Verimlilik

Tarife

Enerji, Güç vb. veriler

EPE (TÜFE)

GELİR TAVANI UNSURLARI

Page 48: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

Talep Tahmini

Raporu

Genişleme için

DAĞITIM SİSTEM

KULLANIM TARİFESİ

WACC

İtfa Süresi

CAPEX

CAPEX Fiziksel Büyüklük

2011-15 Referans Gelir

OPEX

TÜFE Beklenti

Yatırım Farkı Düzeltme Bileşeni

Kalite Faktörü

2011-15 Gelir Gereksinimleri

CAPEX Parasal Büyüklük

Gelir Farkı Düzeltme BileşeniGelir Tavanı

Birim FiyatlarModernizasyon

Yatırımları

Envanter ve Ekonomik

Ömür Raporu

Yenileme için

Teknoloji

Raporu

Modernizasyon için

Verimlilik Faktörü

Kayıp/Kaçak Enerji Bedeli

İletim Bedeli

1

2

3

56

7

8

9

11

1012

13

14

15

16

4

4

DAĞITIM TARİFESİ HESAPLAMA LARI

Page 49: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 49

1) Kayıp-kaçak ve Genel Aydınlatma enerji miktarı dağıtım şirketleri tarafındanTETAŞ’tan temin edilmektedir.

2) Kayıp-kaçak bedeli dağıtım sistemini kullanan tüm tüketicilereyansıtılmaktadır.

3) Genel Aydınlatma Bedeli Genel Aydınlatma Yönetmeliği kapsamında ilgiliBakanlıklar tarafından dağıtım şirketlerine ödenir.

4) Genel aydınlatma kapsamındaki yatırımlar EPDK’ya sunulan yatırımplanlarında dikkate alınır.

KAYIP VE GENEL AYDINLATMA UYGULAMASI

Page 50: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

Elektrik Piyasasında Tarifeler

❖ Elektrik Piyasasında Düzenlenen Faaliyetler

❖ İletim Tarifeleri

❖ Dağıtım Tarifeleri

❖ Perakende Satış Tarifeleri

❖ Toptan Satış Tarifeleri

❖ Fatura Bileşenlerinin Payları

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 50

Page 51: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 51

PER

AK

END

E SA

TIŞ

TAR

İFES

İ

SON

KA

YN

AK

TAR

İFES

İ

Ortalama Enerji Alım Maliyeti

Makul Kar

Düzeltme varDüzeltme yok

Fiyat tavanı

PSH

TA

RİF

ESİ

İşletme + Yatırım Gideri + İtfa +

Getiri

BKMT

Ortalama Enerji Alım Maliyeti

Tebliğdeki Diğer Maliyetler

% 100 Değişken (Abone Sayısı)

Omega-4 Düzeltme Bileşeni

PERAKENDE SATIŞ TARİFELERİ

Page 52: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

GTŞ SATIŞLARI

Özel Üretim Şirketleri

Toptan Satış Ş.

A GTŞ

Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası

Serbest Olmayan / Hakkını

Kullanmayan T. SK

Bölgesindeki Serbest Tüketiciler

Lisanssız üretim

TETAŞ

Mikro koj.

Diğer Tedarikçiler ?

Page 53: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 53

• Tarife Döneminden En az 1 Ay Önce Verilerin Kuruma Sunulması

• Verilerin Değerlendirilmesi / Düzeltilmesi

• Tarifelerin Onaylanması

PS TARİFE SÜRECİ

Page 54: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

ALIM KAYNAĞI Düzenleme

►TETAŞ EPDK tarafından onaylanmakta►Yenilenebilir Enerji Kaynakları YEK Kanunu - YEKDEM

►İkili Anlaşma SGÖF endeksli►Gün Öncesi Piyasası ve Dengeleme Güç

PiyasasıSGÖF endeksli

►PMUM Maliyetleri (Sıfır Bakiye Düzeltme Kalemi, İletim Ek Ücreti, Ödenmeyen

Alacaklar Payı, GDDK, Duy 110 SEGDK vd.) ►+ Düzeltme Faktörü

DUY - PMUM

►Mikro Kojenerasyon Alımları LÜYOrtalama Perakende Alış Fiyatı

* Mevcutta 3 aylık dönemler halinde onaylanmakta

Ortalama Perakende Satış Fiyat Tavanı

=Ortalama Alım

Maliyeti xBrüt Kar

Marjı1 +

23.4.2018Elektrik Piyasasında Tarife 54

PS TARİFE UNSURLARI

Page 55: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 55

• Uygulama döneminin belirlenmesi

• Finansal & Fiziksel Verilerin Değerlendirilmesi

• Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti

• Yatırım İtfa süresi

• İşletme – Yatırım Giderleri

• Gelir Gereksinimi

• Düzeltme Yok

PSH TARİFE SÜRECİ

Page 56: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 56

Kanun’daSon kaynak tedarik tarifesi: Serbest tüketici niteliğini haiz olduğu hâlde elektrikenerjisini, son kaynak tedarikçisi olarak yetkilendirilen tedarik lisansı sahibişirket dışında bir tedarikçiden temin etmeyen tüketicilerin rekabetçi piyasayageçmesini teşvik edecek ve son kaynak tedarikçisinin makul kâr etmesine imkânverecek düzeyde, yürürlükteki perakende satış tarifeleri ile piyasa fiyatlarıdikkate alınarak hazırlanır. Ancak, bu sınırlamalarla bağlı olmaksızın; Kurumcasosyal ve ekonomik durumlar gözetilerek belirlenecek bir miktarın altındaelektrik enerjisi tüketen tüketiciler için ayrı tarife yapılabilir.

Kurul Kararı’ndaa) Dağıtım şirketleri tarafından dağıtım sistemi kullanıcılarına ve görevli tedarik

şirketleri tarafından serbest olmayan tüketiciler ile serbest tüketici olmasına rağmen tedarikçisini seçmeyen tüketicilere 01/04/2014 tarihinden itibaren uygulanmak üzere Ek-1 ve Ek-2’de yer alan tarife tablolarının onaylanmasına,

SON KAYNAK TARİFESİ

Page 57: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 57

▪ Tek Zamanlı Tarife: Tüm zamanlar için sabit bir

bedel uygulanması.

▪ Çok Zamanlı Tarife: Enerjinin fiyatının, tüketildiği

zamana göre değişkenlik göstermesi

Mevcut Uygulama:

▪ Gece (22:00-06:00)

▪ Gündüz (06:00-17:00)

▪ Puant (17:00-22:00)

ZAMANA GÖRE TARİFE TÜRLERİ

Page 58: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 58

Ulusal tarife uygulamasıGEÇİCİ MADDE 1 – (1) Düzenlemeye tabi tarifeler üzerinden elektrik enerjisi satın alan tüketicileri, dağıtım bölgeleri arası maliyet farklılıkları nedeniyle var olan fiyat farklılıklarından kısmen veya tamamen koruyacak şekilde tesis edilmiş ve uygulamaya ilişkin hususları Kurum tarafından hazırlanan tebliğ ile düzenlenmiş fiyat eşitleme mekanizması, 31/12/2015 tarihine kadar uygulanır. Tüm kamu ve özel dağıtım şirketleri ile görevli tedarik şirketleri fiyat eşitleme mekanizması içerisinde yer alır.(2) 31/12/2015 tarihine kadar ulusal tarife uygulamasının gerekleri esas alınır ve ulusal tarifede çapraz sübvansiyon uygulanır. Ulusal tarife, Kurumca hazırlanır ve Kurul onayıyla yürürlüğe girer.(3) 31/12/2015 tarihine kadar tüm hesaplar ilgili mevzuata göre ayrıştırılarak tutulur.(4) Bu madde kapsamındaki sürelerin beş yıla kadar uzatılmasına Bakanlar Kurulu yetkilidir.

ULUSAL TARİFE UYGULAMASI

Page 59: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 59

Fiyat Eşitleme TebliğiFiyat eşitlemesine esas tutarın ödenmesiMADDE 15- (1) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin destekleyeceği yıllık bedel eşit taksitlerle her ay TETAŞ’a, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin destekleneceği yıllık bedel TETAŞ’ca her ay desteklenecek dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilere eşit taksitlerle ödenir. Aylık ödemeler dağıtım şirketlerince ayın 15’ine kadar, TETAŞ’cayapılacak ödemeler ise dağıtım şirketlerine ayın 17’sine kadar yapılır.

ULUSAL TARİFE UYGULAMASI

Page 60: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

Elektrik Piyasasında Tarifeler

❖ Elektrik Piyasasında Düzenlenen Faaliyetler

❖ İletim Tarifeleri

❖ Dağıtım Tarifeleri

❖ Perakende Satış Tarifeleri

❖ Toptan Satış Tarifeleri

❖ Fatura Bileşenlerinin Payları

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 60

Page 61: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 61

TOPTAN SATIŞ TARİFELERİ

➢ Toptan satış fiyatları taraflar arasında serbestçe belirlenmektedir.

➢ TETAŞ fiyatları mevzuat gereği Kurul tarafından belirlenmektedir

➢ 6446 sayılı kanun gereği TETAŞ’tan enerji alımı zorunluluğu bulunan

kalemler:

➢ Kayıp-kaçak kapsamındaki enerji ihtiyacının tamamı

➢ Genel aydınlatma kapsamındaki enerji ihtiyacının tamamı

➢ Son tedarik kapsamındaki enerji ihtiyacının Kurul tarafından

belirlenen orana tekabül eden kısmı

Page 62: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

ÜRETİCİLER

YİD-Yİ-İHD

YEK / YEKDEM

Özel Üretim Şirketleri / Otop.

EÜAŞ / Bağlı Ort.

Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası

Dağıtım Şirketleri

Serbest Tüketiciler

TEİAŞ

Mikrokojenerasyon

TETAŞ

Özel Tedarik Satış Ş.

GTŞ’ler

Page 63: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

TETAŞ’IN TOPTAN SATIŞ FAALİYETLERİ

Yap-İşlet-Devret

İHD

Yap-İşlet

EÜAŞ

TETAŞ

Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası

Dağıtım Şirketleri

Serbest Tüketiciler

GTŞler

Page 64: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

ÖZEL TEDARİK ŞİRKETLERİ

Üretim Şirketleri

Toptan Satış Ş.

A Toptan Satış

(Tedarik) Şirketi

Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası

Tedarikçi C

Serbest Tüketiciler

GTŞ.

1.4

Page 65: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

SUNUM PLANI

Regülasyon ve Tarife

Elektrik Piyasasında Tarifeler

❖ Elektrik Piyasasında Düzenlenen Faaliyetler

❖ İletim Tarifeleri

❖ Dağıtım Tarifeleri

❖ Perakende Satış Tarifeleri

❖ Toptan Satış Tarifeleri

❖ Fatura Bileşenlerinin Payları

Soru&Cevap

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 65

Page 66: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 66

0

0,5

1

1,5

2

2,5

Vergi ve Fonlar Hariç Elektrik Tarifesi&Enflasyon Artışı Karşılaştırması

Sanayi Tarımsal Sulama Ticarethane Mesken Enflasyon

FİYATLARIN GELİŞİMİ

Page 67: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 67

FİYATLARIN GELİŞİMİ

Page 68: REGÜLE FAALİYETLER TARİFE · 23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 25 Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesihesaplamasındadikkate alınmaküzere lisans sahibi

23.4.2018 Elektrik Piyasasında Tarife 68

SORU&CEVAP

MEHMET ERTÜ[email protected]