4
Ret ci et et mse rey | pate: 7018 Elma Reyes, 32 gulang, taga Sitio Adungo, Brgy. Villa Norte» sulay at asawa ng mangingisda. (Ang Salaysay ni Bb. Elma Reyes ay kinuha ni Bb. Anna Abad noong handane Agosto 2014 sa Alabat, Quezon at siya ay muling ininteroyu para makumpirma ang kanyang mga kasagutan ni Atty. Zelda DI. oriano noong handang Marso 2015 sa loob ng opisina ng Greenpeace Southeast ASIA 7 Philippines, JGS Building, 30 Scout Tuazon Street, Brgy. Laging Handa, Quezon City.) Ol: Ano ang nakita nyong pagbabago sa klima mula noong bata kayo kumpara sa ngayon’ Al: Noong ako ay bata pa at ang mga magulang ko nangingisda pa, ang lalaki ng mga huling isda. Noong ako ay nag-asawa na at “yung asawa ko ay nangisda na din, maliliit na ang isdang nahuhull at malayo pa ang nilalaotan. Noon ay konting oras lang sa dagat, may sapat ng huli ng isda para ibenta sa Alabat. Ngayon ay kelangan pa ng walong oras hangang labindalawang oras kung mahina ang hull ng isda. Ang huli nyo noon at ngayon ay pareho lang? Nawala ba lyong ibang klase ng isda? Madalang na hindi tulad noon na sa sampung mangingisda ay lanat sila nakakahuli ng malalaking isda pero ngayon ay sa sampu, isa lang ang nakakahuli sa loob ng isang buwan na pangingisda. Sinabi nyo na nagbebenta kayo ng gulay, may napansin ba Kayo na pagbabago sa pag-ani ng gulay? Noon ‘na hindi pa ganito ang init ng panahon ay magaganda ang Mas madaling yumabong. Sa ngayon ay ang Sitaw ang nilalako ko, ‘pag ganito ang panahon ay maltt at payat. Magkano ang kinikita mo sa pagbenta ng gulay noon kumpara sa ngayon: Noon ay kahit madaming gulay ay kumikita ako ng 200, pero ngayon ay ang 1 00 ay pahirapan pa dahil masama na ang klase dahil sa init. Kelan iyon noong kumikita kayo ng 200? Mga apat na taon na ang nakakaraan. Noong nagsimulang mangisda ang mister nyo, magkano ang kita nya noon kumpara sa ngayon’?

Ret ci | pate: 7018chr.gov.ph/wp-content/uploads/2019/11/Exhibit-2A... · 2019-11-07 · Ret ciet etmse rey | pate: 7018 Elma Reyes, 32 gulang, taga Sitio Adungo, Brgy. Villa Norte»

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ret ci | pate: 7018chr.gov.ph/wp-content/uploads/2019/11/Exhibit-2A... · 2019-11-07 · Ret ciet etmse rey | pate: 7018 Elma Reyes, 32 gulang, taga Sitio Adungo, Brgy. Villa Norte»

Ret ciet etmse rey

| pate: 7018

Elma Reyes, 32 gulang, taga Sitio Adungo, Brgy. Villa Norte»sulay at asawa ng mangingisda.

(Ang Salaysay ni Bb. Elma Reyes ay kinuha ni Bb. Anna Abad noonghandane Agosto 2014 sa Alabat, Quezon at siya ay muling ininteroyu paramakumpirma ang kanyang mga kasagutan ni Atty. Zelda DI. oriano noonghandang Marso 2015 sa loob ng opisina ng Greenpeace Southeast ASIA 7Philippines, JGS Building, 30 Scout Tuazon Street, Brgy. Laging Handa, QuezonCity.)

Ol: Ano ang nakita nyong pagbabago sa klima mula noong batakayo kumpara sa ngayon’

Al: Noong ako ay bata pa at ang mga magulang ko nangingisda pa, anglalaki ng mga huling isda. Noong ako ay nag-asawa na at “yungasawa ko ay nangisda na din, maliliit na ang isdang nahuhull atmalayo pa ang nilalaotan. Noon ay konting oras lang sa dagat, maysapat ng huli ng isda para ibenta sa Alabat. Ngayon ay kelangan pang walong oras hangang labindalawang oras kung mahina ang hullng isda.

Ang huli nyo noon at ngayon ay pareho lang? Nawala ba lyongibang klase ng isda?Madalang na hindi tulad noon na sa sampung mangingisda ay lanatsila nakakahuli ng malalaking isda pero ngayon ay sa sampu, isa langang nakakahuli sa loob ng isang buwan na pangingisda.

Sinabi nyo na nagbebenta kayo ng gulay, may napansin ba Kayona pagbabago sa pag-ani ng gulay?Noon ‘na hindi pa ganito ang init ng panahon ay magaganda ang

Mas madaling yumabong. Sa ngayon ay ang Sitaw angnilalako ko, ‘pag ganito ang panahon ay maltt at payat.

Magkano ang kinikita mo sa pagbenta ng gulay noon kumparasa ngayon:Noon ay kahit madaming gulay ay kumikita ako ng 200, pero ngayonay ang 1 00 ay pahirapan pa dahil masama na ang klase dahil sa init.

Kelan iyon noong kumikita kayo ng 200?Mga apat na taon na ang nakakaraan.

Noong nagsimulang mangisda ang mister nyo, magkano ang kitanya noon kumpara sa ngayon’?

Page 2: Ret ci | pate: 7018chr.gov.ph/wp-content/uploads/2019/11/Exhibit-2A... · 2019-11-07 · Ret ciet etmse rey | pate: 7018 Elma Reyes, 32 gulang, taga Sitio Adungo, Brgy. Villa Norte»

malalaotan.

O12:

A | 2:

O13:

Mga sampung taon na ang nkalipas noong magsimula mangisca angmister at maganda pa ang pangisdaan at ang Klase ngmea isda, pero ngayon na patindi ng patindi ang init ng panahon.kaya ngayon ay palayo na ng palayo ang kanilang pinaglalaotan.Pahina na din ng pahina ang kita sa isda,

Noong nagsisimula pa lang siyang mangisda, mga sampung "a"ha ane nakakalipas, mga magkano ang kinikita nya araw-araw:Araw-araw noon ay " maswerte na kami kapag kumita kam! ngsanlibo, bawas na ang gastos. Sa ngayon ay pa ain ng<anlibo subalit lumaki ang gastos. Lumalabas na limandaan na langang kita dahil sa laki ng gastos.

Sinabi mong gaStos, ano lyong mga pinagkakagastusan nyo?3 kami. ng madaming gasolina at pamain sa 1sda.

Maraming gasolina’Maraming gasolina kasi malayo ang lalaotan. Kelangan din namingsumili ne mas magandang makinarya na pangkabit sa bankingnotor, ‘dahil kung mahina na ang motor, malapit lang ang

Sa lambat? Dahil sa mas malayo na ang nyo,au mastos kayo kasi kelangan nyo ng mas malaking lam! pat:Oo kelangan namin ng mas mahabang lambat dahil malayo ang

Kapag maliit | ang lambat na gamit, kakaunti angmahuhuling isda.

Noong kayo ay lumalaki at kayo ay nagpupunta samay nakikita ba kayong pagbabago? Ganoon pa din ba ang abotng tubig sa pampang o mas lumapit ang tubig sa pampang-Noon ay malawak pa ‘yung buhanginan, hindi pa litaw ang mga atotind tulad ngayon na napakalawak na ng batuhan bago ang dagalalo na ‘pag low tide © paghibas. Noon ay mas marami ang buhangin

sa bato: ngayon ay mas marami ang bato. Nakakalkal naang mga buhangin nakatabon sa bato dat.

Sa tingin mo, ilang metro ang nilapit ng tubig sa pampanekumpara sa dati?Siguro kalahating metro.

Ang inyong mister ay mangingisda lamang 0 may iba pa slyangibang trabaho?

Page 3: Ret ci | pate: 7018chr.gov.ph/wp-content/uploads/2019/11/Exhibit-2A... · 2019-11-07 · Ret ciet etmse rey | pate: 7018 Elma Reyes, 32 gulang, taga Sitio Adungo, Brgy. Villa Norte»

Mula Abril hanggang Setyembre ay pagdadagat angdito. Pagdating ng October hangang February, karamihan dito aynagbubukid dahil malakas ang dagat.

Ang tatay mo ay mangingisda din? Siya din ba ay hind! lamangmangingisda at may iba din siyang pinagkakabuhayan ©Hati ang kanyang hanapbuhay. Mula October hanggang February,siya ay nagkokopra, at mula Marso at September ay nagdadagat,

Kayo ay maggugulay lamang’?C)O.

Kamusta ang kita ng mister mo sa pagkokopra’Ang asawa ko ay nangungupahan lang. Ang tatay ko ay datingtenant. Siya ang. nagkokopra dati, ngayon ang kapatid ko na dahilpinamanahan ng tatay ko.

May pagbabago ba sa hanapbuhay saNapakalaki gawa ng paghina ng bunga ng niyog.

Ano sa tingin mo na rason sa paghina ng bunga ng niyog:Nitong nakaraang taon, ang pinakarason ay ‘yung tindi ng anit,Kapag. mababa pa lang ‘yung niyog, ‘yung pa langnamumunga, kapag mainit na mainit ang panahon, lumilitt ang DUOng niyog. Hindi katulad noong ako ay maliit pa na naghukas angaming nilulukad ng sampung !1bo.

Ngayon ay magkano na?Kung noon ay sampung libo, ngayon ay 1,500 na lang.

1,500 sa isang araw?Sa paglulukad. Sa isang taon ay tatlo hanggang apat na beses napaglulukad.

Gaano katagal ang isang paglulukad?Tuwing ikatlong buwan.

Ano ang epekto noon sa gastusin sa bahay, na dati ay fortythousand sa isang taon pero ngayon ay anim na libo na lang saloob ng isang taon? Ano ang mga sakripisyo nyo sa gastusin sabahay dahil lumiit ang inyong kita?Kahit ako ay babae, ako ay sumasama na sa pagkokopra atnangungupahan ako sa mga niyugan para lamang makasalba sasanitong panahon, lalo na sa panahon na may ber.

Page 4: Ret ci | pate: 7018chr.gov.ph/wp-content/uploads/2019/11/Exhibit-2A... · 2019-11-07 · Ret ciet etmse rey | pate: 7018 Elma Reyes, 32 gulang, taga Sitio Adungo, Brgy. Villa Norte»

O23: Pagkatapos nyong matapos ang pakikinig s pag-aaral sa climatechange, | mayroon ba_ kayong mensahe sa Kumpanyangnagsusunog ng karbon, oil, at gas na nagkokontribute sa climatechange? Ano tyon?

A?3: Sana po ay tigilan na nila ang pagsusunog para “yung ozone layernatin ay mabawasan ang pagkabutas at para maghilom ang putas. Atpara hindi din tayo makaranas ng matinding init. Kapag kayo aynagpatuloy sa pagsusunog, paano na ang susunod na nenerasyon Oang mga anak namin? Ano pa ang magiging kinabukasan nila Kungsira na ang kalikasan? Wala ng magproprotekta sa kanilangpangangatawan.

Elma Reyes