reuseThe art of reclaim

“การ reuse หรอการนำกลบมาใชใหม ไมใชแคการลดขยะเทานน

แตยงเปนการยดอายการใชทรพยากรใหนานขน ทำใหไมตองไป

รบกวนทรพยากรธรรมชาตใหม ซงสวนหนงทำใหการใชพลงงาน

นอยลง และชวยลดผลกระทบทนำไปสภาวะโลกรอน”

คำนำสำนกพมพ

ทกวนน เราทงขยะกนงายเกนไป เราทงถงพลาสตกทนททเดน

ออกจากรานสะดวกซอ ทงขวดนำพลาสตกทดมหมดแลว โดยไม

ใสใจวา ขยะเหลานมจำนวนมากแคไหนและจะถกจดการอยางไร

ตอ จากสถตของธนาคารโลกพบวา คนไทยทงขยะประมาณหนง

กโลกรมตอคนตอวน นนหมายความวา มขยะกวา 60 ลานตน

ในแตละวน ซงในจำนวนน มขยะเพยงไมถงครงเทานนทไดรบ

การจดการอยางถกตอง และในขณะน ปรมาณขยะทพงสงขน

อยางรวดเรวจนแทบจะลนเมอง ไดกลายเปนปญหาใหญของ

เกอบทกประเทศทวโลก การนำสงของกลบมาใชใหมเปนอกทาง

รอดหนงของการแกปญหา เพราะเปนการลดปรมาณขยะโดยตรง

และยงไมตองสนเปลองพลงงานในการแปรสภาพ นอกจากนยง

เปนการทาทายความสามารถในเชงออกแบบของมนษยดวย

หนงสอเลมน ไดเสนอแนวคดทนาสนใจในอกรปแบบหนงของ

การนำกลบมาใช (reuse) ผานกระบวนการดไซนจาก ดร.สงห

อนทรชโต และอกหลาย ๆ ทานทมสวนรวมในการเรม “คด” และ

“ลงมอทำ” เพอโลกของเรา สงเลก ๆ นอย ๆ เหลานเปนการเรมตน

งาย ๆ ทเราทำได เพอชะลอจำนวนขยะกองมหมาทเกดขนแทบจะ

ทกลมหายใจเขาออก แมจะเปนการแกปญหาทปลายเหต แตก

เปนสงทควรเรมเพอลกหลานของเรา

Pbm Publications

คำนำผเขยน

โลกทสะอาด ปราศจากมลพษ แมเปนสงทเราทกคนปรารถนา แต

ในความเปนจรงกลบเปนสงทดหางไกลจากชวตความเปนอยของ

เรา จนดเหมอนวา คนสวนใหญยอมทำใจลดมาตรฐานชวตความ

เปนอย ยอมทจะสดอากาศไมบรสทธ ยอมรบสภาพอากาศท

แปรปรวน และมองโลกทสะอาด ปราศจากมลพษ เปนเพยงดนแดน

ในอดมคต แตขณะเดยวกน หลายคนทยงมความหวงอย เรมใช

ศาสตรและศลปตาง ๆ มาเปนตวชวยในการหาทางออกใหมให

แกสงแวดลอม

หากวนน คณยงรสกวาโลกทสะอาด ปราศจากมลพษ อยไกล

จนสดเอ อม หร อไมเหนว แววของความเปนไปได ผมอยาก

จะบอกวา อยาสนหวง เพราะมนจะเกดขนไดดวยความมานะ

ความเชอมนในอนภาพของการรวมมอกน และความตงใจจรง

เพยงแคเราเรมทำสงเลก ๆ นอย ๆ ทพอจะทำไดดวยความมงมน

หนงสอเลมน ใหความรและแนะนำวธการหนงทสามารถปฏบตได

ในชวตประจำวน นนคอ การ “reuse” ทจะชวยใหเราดำเนนชวต

อยางเปนมตรตอสงแวดลอม และยงชวยลดมลพษใหโลกใบนดวย

“reuse is a ‘sustainable’ solution” ตราบใดทเรายงตองอปโภค

และบรโภค เรากจะมของเหลอทงทกวน ดงนน การ reuse จง

เปนกลยทธทใชไดตลอดกาล

ดร. สงห อนทรชโต

สารบญ

บทนำ : ทำไมตอง reuse

Part 1 : The Art of Reuse 21

ความสวยงาม ประโยชน และโลกของเรา

Part 2 : Reuse . . . simply for survival 31 การนำกลบมาใชทเรมจากการคดแยกขยะ

เกรดความรทวไปเกยวกบพนทฝงกลบขยะ (Landfill)

มองขยะในมมมองใหม

ตองเรมคดแยก

วงจรชวตขยะ

Part 3 : Think out of the Box 67คดแบบ “ขยะ ขยะ”

การแยกขยะเพองานดไซน

คดจากเศษ

จากไอเดยสชนงาน

Think out of the box

Scrap Lab

ตวอยางผลงานจากเศษวสด

Part 4 : Design Design Design 111คนชวตใหขยะ…ดวยการออกแบบ

รจก “Design”

All about Imagination

Part 5 : reuse@home 129การนำกลบมาใชทเราทำเองได

Part 6 : Reuse in commercial world I 133

กรณศกษาของ Osisu และบรษทอนๆ

Part 7 : Reuse in commercial world II 149แนะนำผผลตสนคา reuse

Let’s get start 155มาชวยโลกกนดกวา

บทสงทาย

บรรณานกรม

เกยวกบผเขยน

How to reuse this book

9

Pbm Publications

บทนำทำไมตอง reuse

หากคณเปนผหนงทสนใจเรองสงแวดลอมและตดตามปญหา

ภาวะโลกรอน (Global Warming) หรอเคยไดชมภาพยนตรเรอง

An Inconvenient Truth ภาพยนตรสารคดยอดเยยม ป 2006

ทเลาถงภาวะโลกรอน โดยมอดตรองประธานาธบดสหรฐอเมรกา

อล กอร (Al Gore) เปนผดำเนนเรอง คณอาจเรมตระหนกอยาง

จรงจงถงปญหาภาวะโลกรอนทกำลงกลายเปนปญหาใหญ และ

เปนเรองใกลตวเราเขามาทกวน ตวอยางหนงทเรารบรกนไดใน

ปจจบน คอ ภยธรรมชาตททวความรนแรงมากขน เชน พาย

เฮอรรเคนแคทรนา ทถลมเมองนวออรลนส ประเทศสหรฐอเมรกา

เมอป 2005 ซงสรางความเสยหายมากทสดในประวตศาสตร

อเมรกา ปรากฏการณคลนยกษสนาม เมอเดอนธนวาคม ป 2004

ทเขาถลมชายฝงทะเลอนดามนในประเทศไทย ศรลงกา อนโดนเซย

และอกหลายประเทศ

นอกจากนยงมการเปลยนแปลงของธารนำแขงและพดนำแขง

ทอยนอกบรเวณเกาะกรนแลนดและทวปแอนตารกตกา ทละลาย

อยางรวดเรว นกวทยาศาสตรเชอวา นำแขงในมหาสมทรอารกตก

ในชวงฤดรอนทผานมานนบางลงกวาครง นบตงแตทศวรรษ 1950

ซงระดบนำทะเลทสงขนนสงผลใหเมองชายฝงทะเลหรอมหาสมทร

หลายแหงตกอยในภาวะเสยงทจะจมอยใตนำมากขน ทงนรวมถง

แนวชายฝงของประเทศไทยดวย ยกตวอยางเชน พนทบางแหง

ในจงหวดสมทรปราการในปจจบนกถกนำทะเลทวมแลว

10

แตในขณะเดยวกน พนทหลายแหงทวโลกกลบประสบปญหา

ความแหงแลงอยางหนก เหนไดจากการเกดภยแลงครงรนแรง

ทสดในเขตปาฝนอะเมซอน เมอป 2005

อณหภมทเพมขน และการเปลยนแปลงทสงผลตอเรา

คำวา ‘Global Warming’ และ ‘Climate Change’ ซงเกดขนจาก

การกระทำของมนษย ไดมการใชกนแพรหลายในวงการนกวทยา-

ศาสตรมาตงแตป 1980 โดยเปนการอธบายถงภาวะโดยรวมของ

โลกทมอณหภมสงขนหรอรอนขน ซงผลกระทบจากภาวะโลกรอน

ทไดเกรนถงขางตนนนอาจเปนเหมอนสญญาณเตอนลวงหนา

ใหเราหนมาใสใจกบปญหานอยางจรงจง โดยนกวทยาศาสตร

อสระหลายกลมทไดทำการบนทกขอมลอณหภมของโลกในชวง

รอยกวาปทผานมานน วเคราะหตรงกนวา โลกมอณหภมเฉลย

สงขน โดย อณหภมของโลกตงแตป 1906 – 2005 เพมขนเฉลย

0.74 องศาเซลเซยส เรวกวาชวง 50 ปทผานมา*

ในป 2001 มรายงานจากการประชมวาดวยการเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศ (IPCC – Intergovernmental Panel on Climate

Change) วาภายในป 2100 อณหภมทสงขน จะสงผลใหระดบนำ

ทะเลเพมสงขนจาก 90 มลลเมตร ไปจนถง 880 มลลเมตร (0.88

เมตร) ทำใหพนทลมตำของเมองหรอประเทศทเปนหมเกาะจะจม

อยใตนำ นอกจากนยงมผลกระทบทเกดจากพายและคลนสงดวย

*Bates, B.C., Z.W. Kundzewicz, S. Wu and J.P. Palutikof. 2008. Climate Change and Water. p 15.Technical Paper of the Intergovernmental Panel on Climate Change.Geneva:IPCC Secretariat.

11

Pbm Publications

นกวทยาศาสตรยงคาดการณอกวา อณหภมทเพมขนเพยง 3

องศาเซลเซยสนน มากพอทจะทำใหพดนำแขงกรนแลนดละลาย

ถาวร โดยผลกระทบจากภาวะโลกรอนนจะสงผลกระทบตอประเทศ

ดอยพฒนามากทสด เพราะขาดแคลนงบประมาณในการเฝาระวง

ปองกนและหาทางแกไข เพอชวยเหลอบรรเทาทกข **

สงทเราสามารถทำได

การแกปญหาภาวะโลกรอนในปจจบนเปนการแกปญหาในภาพ

รวม คอ เนนหนกไปในเรองการใชพลงงาน โดยเฉพาะอยางยง

การเผาไหมเชอเพลงฟอสซล ซงเปนแหลงกำเนดพลงงานหลก

ทเราใชกนอยในปจจบน (ถานหน นำมน ฯลฯ) เนองจากมความ

สมพนธกบปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด ซงเปน

สาเหตสำคญทนำไปสปญหาภาวะโลกรอน โดยจะเหนไดจากการท

หลายประเทศเรมหนมาใหความสำคญอยางจรงจงในการใช

พลงงานสะอาดหรอพลงงานหมนเวยน เชน การใชพลงงานชวภาพ

พลงงานลม พลงงานแสงอาทตย หรออนๆ รวมถงการออกแบบ

สนคา โดยเฉพาะเครองใชไฟฟา เครองใชอเลกทรอนกส หรอ

รถยนตใหประหยดพลงงานมากทสด

แตนอกจากในเร องของพลงงานแลว การใชทรพยากรใหเกด

ประโยชนสงสด โดยวธการ reuse และ recycle นนเปนอกทาง

หนงทตองทำไปพรอม ๆ กน เพอลดการใชพลงงานใหไดมากทสด

และสามารถลงมอทำไดทนท

** ธารา บวคำศร. (2550). โลกรอน 5°C. กรงเทพฯ : ดนสามนำหนง.

12

ทำไมเราควรเลอก reuse กอน recycle เปนวตถดบอกครง

การ recycle หรอการแปลงสภาพ เชน การนำพลาสตกมาผาน

การบดและหลอมเพอนำกลบมาใชใหม เปนอกทางหนงในการ

ชวยลดการใชทรพยากรและพลงงาน ในภาพรวมนน การ recycle

ใชพลงงานเพยง 1 ใน 4 ของพลงงานทตองใชในการผลตสนคา

จากวตถดบดงเดม (virgin resources) ซงอาจทำใหเราสบายใจ

ทจะโยนขวดนำพลาสตกลงถงขยะ recycle เพอรอใหรถขนขยะ

มาเกบและสงเขาโรงงาน แทจรงแลวการ recycle ใชพลงงาน

มากกวาทคดหลายเทา

โดยเมอพดถงการ recycle หลายคนอาจนกถงแตเพยงพลงงาน

ไฟฟาทใชขบเคลอนเครองจกรเทานน แตแททจรงแลว กระบวน

การ recycle นนเรมตงแตเราทงขวดนำลงในถงขยะ จากนนจะม

การขนสงซงตองใชพลงงานเชอเพลงในการขบเคลอนรถและในอก

หลายขนตอน กวาขวดนำทเราทงจะถกนำไป recycle จนได

เปนวตถดบและเขาสกระบวนการผลต จนกลายเปนของใชอกครง

ยกตวอยางเชน การ recycle ขวดนำพลาสตกทเรมจากรถขนขยะ

ทำการขนสงเขาสโรงขยะ ขวดนำพลาสตกจากหลาย ๆ แหลง

จะถกรวบรวมและขนสงตอไปยงโรงงานทรบซอ ซงในบางกรณ

ขวดนำพลาสตกเหลานอาจถกสงออกขามไปยงอกประเทศ จาก

นนขวดนำพลาสตกจะถกแปรรปเปนเมดพลาสตก และตองขนสง

13

Pbm Publications

ไปยงโรงงานผผลตสนคา และทายทสด สนคาทผลตจากเมด

พลาสตก recycle นน จะถกสงตอไปยงตวแทนจำหนาย หรอ

รานคาตาง ๆ จะเหนไดวาการขนสงทงหมดใชพลงงานมากมาย

การ reuse หรอการนำของทใชแลวกลบมาใชใหมในรปแบบตาง ๆ

จงเปนอกวธหนงทสำคญ นอกเหนอจากการพยายามใชทรพยากร

ตาง ๆ ใหคมคามากทสด เพอลดความจำเปนในการใชทรพยากร

ใหมลง และยงเปนการลดปญหาการทำลายขยะดวยวธตาง ๆ

ดวย เชน การเผา การฝงกลบ ซงลวนสงผลกระทบตอสงแวดลอม

เปนอยางมาก และทสำคญ การ reuse แทบไมตองใชพลงงาน

ในการแปรสภาพเลย ดงนน เราจงควรใหความสำคญและเลอกใช

วธการจดการกบขยะดวยการ reuse กอนการ recycle เพราะเปน

สงทเราทกคนสามารถมสวนรวมทำไดในทนท

14

การรวบรวมวตถดบการรวบรวมวตถดบ

การคดแยกและยอย

ทำความสะอาด (ถาจาเปน)

บรรจและขนสงไปยงโรงงาน

แปรสภาพเปนวสดใหม

ขนสงไปยงโรงงานผผลตสนคา เพอเปนวตถดบ

รานคา

ผใช

ผใช

ผลตชนงาน

รานคา

ทำความสะอาด (ถาจาเปน)

15

Pbm Publications

รองศาสตราจารยโรจน คณเอนก

ภาควชาวทยาศาสตรสงแวดลอม

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร

“ปญหาขยะ เปนเหมอนปญหาเรองจอกแหนในบอทเพมขนแบบ

ทวคณ วนนเราอาจเหนวามอยแคครงบอ แตวนรงขนกเตมบอแลว

ซงหากถงเวลานนกสายเกนกวาจะแกไข”

แนวโนมปญหาขยะของไทยและของโลก

ปญหาขยะของโลกกำลงเปนปญหาใหญในทกประเทศท

เจรญแลว มการคดคนวธการกำจดขยะตลอดเวลา สวนของ “ขยะ

ครวเรอน” เปนสวนทมวธการจดการได แตทเปนปญหามาก

คอ “ขยะมพษ” ซงยงวางแนวทางในการจดการไดไมหมด โดย

การจดการขยะในตางประเทศนน มตวอยางการวางระบบในการ

จดการขยะจากโรงงานอตสาหกรรมทด เชน ในประเทศญปน

มโครงการ Zero Emission ทใหความสำคญเรองการ recycle

และเนนความรวมมอกนระหวางโรงงานตาง ๆ ในการคดแยกเศษ

วตถดบเหลอใชสงตอไปใชประโยชนตอในอกโรงงานหนง เพราะ

วตถดบทกลายเปนขยะของโรงงานหนง อาจกลายเปนวตถดบ

สำคญในการผลตของอกโรงงานหนงได

สำหรบประเทศไทยเอง จะมทงปญหาขยะครวเรอนและขยะมพษ

โดยเฉพาะขยะมพษ เชน แบตเตอรจากโทรศพทมอถอ ถานไฟฉาย

Recycle and Reuse

16

หลอดไฟตาง ๆ หลอดฟลออเรสเซนส กระปองสเปรย ฯลฯ

โดยขยะมพษเหลานยงไมไดรบการจดการทถกตอง ยกตวอยาง

เชน แบตเตอรททงลงดนหรอฝงกลบอยางไมถกตอง จะปลอย

สารพษทเปนโลหะหนกลงสดนและแหลงนำ ซงพชจะดดซมสารพษ

นเขาไปสะสมไว และเมอเราบรโภคพชผกเหลานน รางกายกจะ

ไดรบสารพษดวย นอกจากน การจดการขยะในบานเราสวนใหญ

ไมไดจดการอยางถกวธ คอ เปนเพยงการเกบและนำไปกองทงไว

เทานน โดยขยะทฝงกลบอยางถกวธนนมเพยง 35% หรอทเผา

อยางถกตองมเพยง 1% เทานน

สงทนาเปนหวง คอ วธจดการขยะแบบน ในปจจบนเราอาจยงไม

เหนปญหาอยางเปนรปธรรม แตหากเรายงคงทำเชนนไปเรอย ๆ

ในไมชาเราจะไมมททงขยะ โดยในตางจงหวดบางแหงเรมเกด

ปญหาแลว ไมใชเฉพาะพนททใชทงขยะเทานน แตรวมถงพนท

บรเวณใกลเคยงดวย เพราะไมมใครตองการอาศยอยใกลกองขยะ

ทสงกลนรบกวน

นอกจากน เรายงไมสามารถเกบขยะไดหมด ขยะตกคางเปนปญหา

ใหญ โดยเฉพาะเมองทองเทยว เชน เมองพทยา เพราะมทงขยะ

จากชมชน และขยะจากแหลงทองเทยว ซงกลายเปนปญหาดาน

มลภาวะและการแพรกระจายของเชอโรคตาง ๆ และหากขยะอย

รอบ ๆ ตวเรา อาหารทเรารบประทานกนอยทกวนอาจมเชอโรค

หรอสารพษปนอยกได เพราะนาขาวบางแหงกอยตดกบพนททง

ขยะ จะเหนไดวาปญหารายแรงเหลานไมไดไกลตวอยางทคด

17

Pbm Publications

การจดการขยะทยงยน

ปจจบน ขยะมปรมาณเพมมากขน ซงเราตองหาวธลดตงแต

แนวความคด คอ ตองเรมจากการมองขยะใหไมเปนขยะ เพราะ

ถาเราเหนทกอยางเปนขยะ กจะทงทกอยาง ทง ๆ ทของบางอยาง

อาจยงไมใชขยะ ตามนยามขององคการอนามยโลก “ขยะ คอ

สงของจากบานเรอนประชาชน ทประชาชนไมตองการ แลวมผนำ

ไปใชประโยชน จนเหลอสดทาย ทไมมผตองการใชประโยชนแลว

และทงใหองคกรปกครองสวนทองถนจดเกบและขนสงเพอไป

กำจด” ฉะนน สงทจะเปนขยะได คอ สงทไมมใครตองการจรงๆ

ซงเราตองปลกฝงความคดนใหแกทก ๆ คน

การเรมแยกขยะ

การแกปญหาตองเรมท “การแยกขยะ” ซงทำใหการจดการตาง ๆ

หรอการนำไปใชประโยชนทำไดงาย ยกตวอยางเชน เศษอาหาร

ตาง ๆ ซงเปนขยะอนทรย สามารถทำเปนปยได กระดาษ หรอ

พลาสตก กนำไปใชตอได หรอแมแตแบตเตอร หรอถานไฟฉาย

กมโรงงานนำไปใชได ดงนน ทกคนจงควรตองแยกขยะ ไมเชนนน

กจะไมสามารถนำมาใชประโยชนไดเลย เชน ขยะอนทรยจาก

บานเรอน หากมการทงแบตเตอรหรอถานไฟฉาย ซงเปนขยะมพษ

ปนไปดวย กจะไมสามารถนำขยะเหลานนไปหมกทำปยได ซง

เทากบวา ทกอยางเปนขยะ ตองทาลายทงทงหมด

18

ปญหาขยะทเกดขนน ทกฝายควรตองมสวนรวมรบผดชอบ ทงใน

สวนของผประกอบการเอง เชน โรงงานผลตแบตเตอร กควรตองม

สวนรวมในการหาวธ recycle แบตเตอรทใชแลว หรอตองรบผด

ชอบจดการซากเหลานน ดงจะเหนไดจากโรงงานผลตแบตเตอร

ในหลายประเทศ เชน ญปน อเมรกา สวเดน นนตางยดหลก

นโยบาย PPP (Polluter Pay Principle) ซงหมายถง ผทกอมลพษ

ตองเปนผรบผดชอบคาใชจายในการจดการขยะเหลานดวย

หรอแมแตประชาชนกควรตองมสวนรวมในการจดการขยะให

มากขนกวาทเปนอย

นอกจากน ในหลายประเทศยงมการเปลยนรปแบบการใชใหม

เพอการลดปรมาณขยะ เชน นมสดทดมกนจะบรรจในขวดแกว

ซงสามารถนำกลบไปลางทำความสะอาด แลวนำมาบรรจใหมได

หรออยางเชน วธการเกบขยะในประเทศญปนทในแตละวนจะเกบ

ขยะเพยงหนงประเภท เชน วนนเกบเฉพาะขยะแหง อกวนเกบ

เฉพาะขยะมพษเทานน ทำใหประชาชนตองใสใจและปฏบตตาม

อยางเครงครด ในการแยกขยะและทงขยะใหตรงตามททางการ

กำหนดไว

การแยกขยะ ทำใหปรมาณขยะลดลงอยางคดไมถง ลองนกวา

หากเราซอเสอมา 1 ตว เราแกะถงพลาสตกใสเสอออก กระดาษ

แขงรองเสอ เขมหมด ทงลงถงขยะ รวมกบขยะอน ๆ หากทกคนทำ

19

Pbm Publications

เชนน เราจะไดขยะจำนวนมหาศาล แตหากเราแยกถงพลาสตก

รวมไวกบถงพลาสตกอน ๆ นำกระดาษแขงรองเสอไปรวมกบ

กระดาษใชแลวหรอหนงสอพมพทอานแลว เพอเกบรวบรวมไป

ขาย และเกบเขมหมดไวใช เรากจะไมมขยะเลย

เราตองมองขยะไมเปนขยะ และหาวธใชประโยชนจากมนใหได

มากทสดกอนทจะทง โดยตองมองไปถงผอนดวย เพราะสงทเรา

ใชไมได หรอไมไดใช อาจจะยงมประโยชนตอผอน และการ

รวมมอกนในการลดปรมาณขยะยงเปนการชวยบรรเทาปญหา

สงแวดลอม ซงจะเกดแกลกหลานของเราในอนาคตอนใกลอกดวย

การแยกขยะ เปนสงทตองปลกฝงกนตงแตเดก และตองเรมกน

ตงแตวนน ดงจะเหนไดจากประเทศเยอรมน สวตเซอรแลนด

ญปน ทมการสอนเรองการคดแยกขยะในโรงเรยนกนอยางจรงจง

ตงแตระดบชนอนบาล และทสำคญ การแยกขยะนนจำเปนตอง

คดและทำแบบบรณาการ เรมตงแตการออกแบบสนคาทตอง

ทำใหเกดขยะนอยลงไป จนถงตวบทกฎหมายทควรกำหนดใหเปน

หนาทของทกคน ในการรวมกนรบผดชอบ ทงนเพอจะไดเปน

การลดปรมาณขยะทตองนาไปบาบดหรอทาลายทงใหนอยลง

นนเอง

Part 1 : The Art of Reuseความสวยงาม ประโยชน และโลกของเรา

ZigZag Bookshelfทาจากเศษไมสก

Clam และ Starfi Fishเกาอทาจากเศษไมประดทเหลอทงและหนเทยมททาจากเศษเรซน

Frame Stoolทาจากเศษไม Veneer

Lini-Benchทาจากเศษไมสกเหลอทง

Cosal เปน Stationery ทาจากทอเหลกทสนเกนกวาจะนามาผลตอปกรณตกแตงรถยนต

Bambooผลตภณฑจากทอเหลกทสนเกนกวาจะนามาผลตอปกรณตกแตงรถยนต

Spiders มานงในสวน

Vase

ภาพนเปนผลตภณฑตางๆ ททาจากเศษวสดเชน ซองกระดาษฟอยลจากถงกาแฟ เศษไมสกรากไม เหลกขอออย เปนตน

M-Chairทาจากเปลอกสมอด

Hippoทาจากแกลบและแผนหนเทยมทำจากเรซนทเหลอจากการผลตเครองประดบแฟชน

Papi-stoolทาจากเศษไมอดทเหลอทงหลงจากการปรบปรงอาคารสวนกลางทาจากกระดาษ A3ใชแลวนามาเยบมอ

Grasshopperทาจากขเลอยอด

PMC-Barstoolทนงทาจากกลองนำผลไมอด

Swayทาจากแผนระบายอากาศซงเปนกระดาษอด

Lamp ทามาจาก Hair Coloring Tubes

Hills Lamp โคมไฟทาจากถงพลาสตกใสของ

Bag Collectionททำจากของเหลอใชตางๆ

หนงทมขอบกพรอง

เศษมงลวดกนยงและฝอยกระดาษททงจากสานกงาน

เศษถงพลาสตกกรบกรอบ

เศษผายนส

Foil ถงกาแฟททงจากรานกาแฟ

Plastic Shopping Bags

29

Pbm Publications

The Art of Reuse

Reuse ไมใชแคเรองการนำสงของทหลายคนเหนวาเปนขยะกลบ

มาใชและชวยลดปรมาณขยะเทานน แตเปนกระบวนการคดอยาง

เปนระบบทตองใชทงศาสตรและศลป นำความรทางวทยาศาสตร

วสดศาสตร การออกแบบ และประโยชนใชสอยมาผนวกกบศลปะ

เพอสรางสรรคงานจากชนขยะหรอเศษวสดทใชงานไดจรง และ

สวยงามพอทคนจะยนดนำชนงานนนกลบไปตงในบานของตนเอง

อยางภมใจ โดยทหากมองใหละเอยดแลว ชนขยะนนยงอยใน

สภาพเดมจากทถกทง และทสำคญ การนำกลบมาใชตองไมสราง

ขยะทเปนปญหาใหแกสงแวดลอมเพมขน

Part 2 : Reuse...simplyfor survivalการนำกลบมาใชทเรมจากการคดแยกขยะ

32

ทกวนน เราบรโภคกนอยางฟมเฟอย มสารคดชอ The Story of

Stuff ของ Annie Leonard นำเสนอวา หากไมมการจดการขยะ

เราจะตองการโลกทอยกนนถง 5 ใบ เพอใหมพนทเพยงพอสำหรบ

การบรโภคของเรา อนดบแรกทตองคดกน คอ เราบรโภคกน

สนเปลองแคไหน และการทง คอ การเรมสราง “ขยะ” ใหแกโลก

ในความคดของเรา ขยะเปนสงทไมมคา ซงอาจมการแยกแยะขยะ

ไดหลายวธ แตหากลองแบงขยะตามพฤตกรรมการบรโภคแลว

จะยงเหนไดชดวา ปรมาณขยะมความสมพนธกบการบรโภคของเรา

อยางไร ซงโดยวธน เราสามารถแบงขยะได 3 ประเภท คอ

ขยะทเราทงทนท หลงจากใชงานแลว หรอ

ของสงอนทเราเหนวา ไมมคาสำหรบเราแลว

ไมวาจะเปนของใชในชวตประจำวน จากการ

ทำงาน หรอจากกระบวนการผลต เชน เศษ

อาหาร นำมนพชทผานการประกอบอาหาร

แลว ถงบรรจอาหาร แกวกระดาษ ถงหว

พลาสตก ขยะมลฝอย ขยะเปยกทหากปลอย

ไวนานจะเกดการเนาเหมน เศษวสดกอสราง

วตถดบทเหลอจากการผลต และอน ๆ

ทง

33

Pbm Publications

สงของทเราไมไดใชแลว แตเราอาจยงไมได

ทงในทนท ซงรวมถงสงทเรายงสามารถใช

ได หรอนำไปดดแปลงใชทำสงอนได โดย

ขยะในสวนนอาจเกดจากการบรโภคมาก

เกนความจำเปน เชน เสอผาเกา ๆ ขวดโหล

ซองขนม กระดาษทพมพแลวทงสองหนา

กระปกครม โทรศพทมอถอทเสยแลว รองเทา

คเกาทไมใสแลว

ของเสยและขยะมพษตาง ๆ ทเราตองทง

เทานน เชน เขมฉดยา ถานไฟฉาย ยาหมด

อาย หลอดไฟ กระปองยาฆาแมลง ขวดนำ

ยาลางหองนำ ฯลฯ

ยงมการบรโภคกนมากเทาไร ปรมาณสงของทเรา “ทง” “จะทง”

และ “ตองทง” กจะมากขนตามไปดวย ดงจะเหนไดจากจำนวน

ขยะในประเทศไทยทมปรมาณมากและมแนวโนมเพมขนทกป

จะทง

ตองทง

*กรมควบคมมลพษ. (2551). ปรมาณขยะมลฝอยทเกดขนในประเทศไทย. สบคนเมอ14 ตลาคม 2551,จาก http://www.pcd.go.th/infor_serv/waste_wastethai47_48.html

จำนวนขยะในประเทศไทย ป ค.ศ. 2003 – 2007*

จากขอมลของธนาคารโลกพบวา คนไทยทงขยะประมาณ 1.1

กโลกรมตอคนตอวน และในป 2007 มขยะ 84% ของขยะ

ทงหมดทไดรบการจดเกบ และในจำนวนน มเพยง 36% เทานน

ทไดรบการจดการอยางถกสขลกษณะ สวนทเหลอนนจะกำจด

ดวยการกองทงไวหรอเผาในพนทเปดทวไป

ปรมาณขยะของคนไทยเปรยบเทยบกบตางประเทศ*

*โรจน คณเอนก. (2551). ทศทางการจดการขยะในเมอง. กรงเทพฯ: เอกสารอดสำเนา.

คาดการณการกาจดขยะมลฝอย*ในป 2006-2015

ขยะทเกดขน = ขยะทจดเกบ =

ขยะทถกกาจด =

*โรจน คณเอนก. (2551). ทศทางการจดการขยะในเมอง. กรงเทพฯ: เอกสารอดสำเนา.

การฝงกลบ (Landfill)

37

Pbm Publications

การมปรมาณขยะเพมขน หมายถงความตองการพนทสำหรบฝง

กลบมากขน ซงในปจจบน เราตองหาพนทจำนวนมากเพอฝงกลบ

ขยะ โดยรอยละ 70 ของขยะในกรงเทพมหานครนำไปกำจดใน

สถานฝงกลบอำเภอกำแพงแสน จงหวดนครปฐม รอยละ 30 ใน

อำเภอ พนมสารคาม จงหวดฉะเชงเทรา หรอขยะในเขตเมองพทยา

กใชสถานฝงกลบถง 90 แหง เตาเผา 3 แหง และสถานบำบด

แบบผสมผสานอก 3 แหง* ซงปจจบนพนทฝงกลบขยะยงไมพอ

รองรบกบปรมาณขยะทเพมขน ปญหา คอ เราจะมพนทรองรบขยะ

ไปไดตลอดหรอไม

วธการฝงกลบ นอกจากมปญหาในเรองของพนทแลว ขยะทฝง

กลบอยในบอจะยงคงอยไปอกนาน หรอขยะบางประเภท เชน

ขวด หรอเศษแกว จะคงอยตลอดไป เหมอนกบทเราเหนจาก

การขดคนทางประวตศาสตรตาง ๆ แลวพบเครองแกวทยงคงอย

ในสภาพดถงแมเวลาจะผานไปนบพนป หรอขยะสมยใหมอยาง

กลองโฟมใสอาหารจะไมมการยอยสลายเชนกน ขยะเหลานจะ

อยเปนมลพษตลอดไป

*พเคคอมมนนเคชน. (2551). การจดการขยะมลฝอยชมชน. สบคนเมอวนท 19 สงหาคม 2551, จาก http://www.thaipr.net

การกำจดขยะโดยการฝงกลบ

ขยะแตละประเภททคณทง จะอยไปอกนานแคไหน

40

*กรมควบคมมลพษ.(2551). ปญหาสงแวดลอมจากขยะมลฝอย. สบคนเมอ

9 พฤศจกายน 2551,จาก http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_rubbish.html

**ขวดแกวทอยในสภาพด จะนำกลบเขาโรงงาน เพอทำความสะอาด คดแยกส

และสามารถนำกลบมาใชหมนเวยนไดถง 30 ครง สวนขวดทแตก จะถกนำไป

หลอมกบวตถดบเพอผลตเปนแกวใหม ซงสามารถลดตนทนและประหยดพลงงาน

ในการผลตใหมได โดยแกวทผานการ recycle จะมสภาพและคณสมบต เชนเดยว

กบแกวใหมทกประการ

ถงพลาสตก 450 ป กระปองอะลมเนยม 80 – 100 ป เศษกระดาษ 2 – 5 เดอน ถวยกระดาษเคลอบ 5 ป กนบหร 12 ป รองเทาหนง 25 – 40 ป เศษอาหาร เชน เปลอกสม 6 เดอน ขวดแกว ** ไมยอยสลาย ตอง recycle เทานน ไม 13 ป กลองโฟม ไมยอยสลาย

อายการยอยสลายของขยะแตละประเภท*