Upload
ngokhuong
View
218
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Rijke Verhalen.Rijke Verhalen.Rijke Verhalen.Rijke Verhalen. Over leven en overleven.Over leven en overleven.Over leven en overleven.Over leven en overleven.
Verwerkingsmodellen bij negen unieke getuigenissen met tips, ideeën en achtergrondinformatie
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
2
In ‘Rijke Verhalen’‘Rijke Verhalen’‘Rijke Verhalen’‘Rijke Verhalen’ krijgen mensen die in armoede leven de kans om hun verhaal te brengen. Hebben ze het zelf gezocht? Zijn ze te lui om te werken? Met behulp van Pieter Embrechts als reporter liet Welzijnszorg negen mensen aan het woord over wat arm zijn voor hen betekende. Open en zonder scrupules. Vrienden verliezen, met het rekenmachientje naar de supermarkt trekken of autobanden versnijden en verbranden om het warm te krijgen. De realiteit is vaak veel pijnlijker dan de vooroordelen. Voel de schaamte, de pijn en de honger terwijl je luistert naar verhalen die je anders nooit te horen zou krijgen.
ColofonColofonColofonColofon Samenstelling: Danny Horemans, Cindy Put en Marie Wattiez Taalnazicht: Marja Hermans Eindredactie: Marie Wattiez Met dank aan: Katrien, Denise, Hugo, Thierry, Jelle, Cynthia, Gaby, Sabrina, Valerie en Gwendolina voor het delen van hun verhaal, de reporters en Famous Verantwoordelijke uitgever: Welzijnszorg, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel, www.welzijnszorg.be
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
3
IIIINHOUDSTAFELNHOUDSTAFELNHOUDSTAFELNHOUDSTAFEL
1. 1. 1. 1. AchtergrondinformatieAchtergrondinformatieAchtergrondinformatieAchtergrondinformatie | 4| 4| 4| 4
- Welzijnszorg, samen tegen armoede | 4 - Waarom deze verwerkingsmodellen? | 4 - Voor wie? | 4 - Hoe downloaden? | 4
2. Methodieken2. Methodieken2. Methodieken2. Methodieken | 6 | 6 | 6 | 6
- Cijfergegevens | 6 - Stellingen | 7
3. 3. 3. 3. VerwerkingsmodellenVerwerkingsmodellenVerwerkingsmodellenVerwerkingsmodellen | 8| 8| 8| 8
- Katrien: een slaapkamer delen met je dochter | 9 - Denise: drie dagen op water en suiker | 11 - Hugo: kapotgemaakt in de zinkfabriek | 14 - Thierry: een driegangenmenu voor 1 euro | 16 - Jelle: met de rekenmachine naar de supermarkt | 18 - Cynthia: leven als een nummer | 20 - Gaby: autobanden versnijden om het warm te krijgen | 23 - Sabrina en Valerie: in duikvlucht van alles naar niets | 25 - Gwendolina: middageten afstaan aan dochter | 27
4. 4. 4. 4. ContactgegevensContactgegevensContactgegevensContactgegevens | 28| 28| 28| 28
- Nationaal | 28 - Regionaal | 28
Welzijnsschakels | 13 Soep op de stoep | 17 Warme babbel | 22
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
4
1.1.1.1. AAAACCCCHTERGRONDINFORMATIEHTERGRONDINFORMATIEHTERGRONDINFORMATIEHTERGRONDINFORMATIE
Welzijnszorg, samen tegen armoede
Armoede groeit: meer en meer mensen leven op of onder de armoedegrens. Ze ervaren dagelijks dat ze er niet bij horen. Ze zijn afgesloten van de meest noodzakelijke basisvoorzieningen. Toch moet iedereen de kansen krijgen waarop hij recht heeft. Een goede gezondheid. Een veilige woning. Een degelijke opleiding. Waardig werk en een leefbaar inkomen… In België vechten 1,6 miljoen mensen voor deze rechten. En Welzijnszorg vecht met hen mee. Al meer dan 40 jaar bestrijdt Welzijnszorg armoede in eigen land. Door campagne te voeren. Door het beleid te beïnvloeden. Door fondsen te werven ten voordele van concrete armoedeprojecten.
Waarom deze verwerkingsmodellen?
Heel wat mensen, groepen en scholen zijn begaan met armoedebestrijding. Jullie ook, bedankt! Als groep kan je heel wat doen om mee armoede weg te werken. Je kan handtekeningen verzamelen en zo onze politieke eisen steunen, je kan fondsen werven met een Soep op de Stoep of andere actie, een getuige uitnodigen, in groep van gedachten wisselen over het thema, enzovoort. Met deze bijdrage wil Welzijnszorg jullie een instrument aanbieden. Je kan je beter bewust worden van de problemen die mensen in armoede ondervinden of het kan een aanzet zijn voor een actieve bijdrage om, samen met ons, armoede uit te sluiten.
Voor wie?
Deze handleiding is geschikt voor verschillende groepen en leeftijden. Een groep Welzijnszorgvrijwilligers, een Welzijnsschakel, een lokale of regionale kern van één van onze partners, het bestuur van een vereniging, een militantenkern van een vakbond, een overlegorgaan in je bedrijf, je collega’s in je bedrijf of organisatie, de jeugdbeweging, een klas uit het secundair onderwijs,…
Hoe downloaden?
Via www.rijkeverhalen.be kan je per verhaal een kort fragment beluisteren. Deze website brengt je ook naar de iTunes-winkel waar je de negen persoonlijke armoedeverhalen elk apart of allemaal samen kan downloaden. Voor slechts 99 cent kan je één van onze ‘Rijke Verhalen’ beluisteren. Zo steun je niet alleen Welzijnszorg in
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 5 -
onze strijd tegen armoede en uitsluiting maar krijg je er iets unieks voor in de plaats: iemands persoonlijke levensverhaal. De handleiding met verwerkingsmodellen bij ieder van de negen verhalen kan je downloaden via www.welzijnszorg.be.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 6 -
2.2.2.2. MMMMETHODIEKENETHODIEKENETHODIEKENETHODIEKEN In het derde deel van deze handleiding schuiven we per verhaal enkele verwerkingssuggesties naar voor. Cijfergegevens, stellingen, vragen… doen je nog even stilstaan bij de getuigenis. Hier willen we jullie enkele methodieken presenteren om aan de slag te gaan met deze verwerkingssuggesties.
Cijfergegevens
Momenteel leven 1,6 miljoen Belgen in armoede. Een onthutsend cijfer. Als één van de rijkste regio’s ter wereld slagen we er nog altijd niet in om armoede terug te dringen. Bij verschillende verhalen presenteren we jullie enkele recente cijfergegevens over een aantal cruciale levensdomeinen. De cijfers zijn ontnuchterend en liegen er niet om. Armoede is een veelkoppig monster. We schuiven de cijfers echter niet zomaar onder je neus. We formuleren enkele beweringen en vragen en zetten daarbij telkens drie keuzemogelijkheden. Aan jullie om het juiste antwoord te raden. Variant 1Variant 1Variant 1Variant 1 Voorzie enkele kaartjes met de verschillende antwoordmogelijkheden: A – B – C. Verdeel jullie in een aantal groepjes. Hoeveel antwoordkaartjes je nodig hebt, hangt af van het aantal groepjes je vormt. De quizmaster leest de vragen en beweringen voor samen met de verschillende keuzemogelijkheden. Overleg even in je groepje en op het teken van de quizmaster moet ieder groepje antwoorden door het kaartje met hun antwoord in de lucht te steken. Als quizmaster geef je per vraag het juiste antwoord en noteer je de score per groepje. Zo weet je achteraf welk groepje de meeste gegevens correct had. � Materiaal: antwoordkaartjes (A – B – C) voor iedere groep Variant 2Variant 2Variant 2Variant 2 Met de voltallige groep kan je er ook een afvalrace van maken. Zorg dat iedere deelnemer drie antwoordkaartjes heeft: A – B – C. Als quizmaster leg je de vragen en beweringen één voor één voor, samen met de verschillende antwoordmogelijkheden, waarop de deelnemers antwoorden door één van hun drie kaartjes in de lucht te steken. Mensen die fout antwoorden, mogen bij de volgende vragen niet meer mee spelen. Op die manier wordt het spannend, maar vallen er natuurlijk gaandeweg mensen uit de boot. � Materiaal: antwoordkaartjes (A – B – C) voor iedere deelnemer
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 7 -
Stellingen
Werken met stellingen is erg geschikt om te polsen naar de verschillende meningen die leven in een groep. De stellingen maken het armoedethema bespreekbaar en kunnen een boeiende discussie opleveren. Of misschien kom je zelfs tot enkele concrete werkpunten met je groep. Het is immers niet zo dat alleen het beleid en de politiek een taak hebben in het wegwerken van armoede. Durf ook de vraag te stellen: hoe kunnen wij drempels slopen om armoede weg te werken? Hoe ga je nu in je groep aan de slag met de stellingen? Variant 1Variant 1Variant 1Variant 1 Leg een briefje met de stelling ter discussie in het midden van de tafel. Elke deelnemer heeft een groen, een rood en een wit kaartje. Iedereen legt dat kaartje op tafel dat het dichtst aansluit bij zijn/haar mening over de stelling: groen = akkoord, rood = niet akkoord en wit = geen mening. Toets de verschillende meningen. Zet in het midden van de tafel ook een kaars die elke deelnemer kan uitblazen als hij/zij vindt dat er teveel wordt afgeweken van de zaak. Op een flap-over, of op het bord schrijf je de stelling, en de pro’s en contra’s. � Materiaal: briefjes met stellingen - gekleurde (groen – rood – wit) kaartjes voor iedere deelnemer – kaars - lucifers - flap-over/bord Variant 2Variant 2Variant 2Variant 2 De eerste variant kan je ook iets actiever maken. Als de groep niet te groot is, kan je de deelnemers letterlijk een plaats laten innemen tegenover de stelling. Bijvoorbeeld akkoord = rechts in het lokaal, niet akkoord = links in het lokaal en geen mening = midden in het lokaal. Nadat iedereen zijn/haar plaats gekozen heeft, kan je iemand links in het lokaal zijn/haar positie laten beargumenteren tegenover de personen rechts in het lokaal. Na een korte discussie krijgt iedereen de mogelijkheid van plaats te veranderen. Zo zie je of de discussie een invloed heeft op de mening van de deelnemers. Variant 3Variant 3Variant 3Variant 3 Iedereen van de groep krijgt een groen en rood kaartje: groen = akkoord en rood = niet akkoord. Wanneer je een stelling voorleest, steekt elke deelnemer zijn/haar kaartje dat aansluit met zijn/haar mening in de lucht. Aansluitend laat je de groene en de rode kaartjes zich per kleur groeperen. De kleurengroepjes discussiëren dan onderling over de stelling en nadien worden de twee groepsmeningen voorgesteld.
� Materiaal: gekleurde (groen – rood – wit) kaartjes voor iedere deelnemer
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 8 -
3.3.3.3. VVVVERWERKINGSMODELLENERWERKINGSMODELLENERWERKINGSMODELLENERWERKINGSMODELLEN
Hierna bieden we je per verhaal enkele verwerkingssuggesties. Laat deze een leidraad zijn en geen dwingend keurslijf. Ook met welke verhalen je aan de slag gaat, beslis je zelf. De verwerkingssuggesties werden zo opgesteld dat ze bruikbaar zijn voor verschillende doelgroepen. Enkel bij het verhaal van Jelle formuleren we kort nog enkele extra’s voor de derde graad van het secundair onderwijs. Maar we zijn er van overtuigd dat ook de andere getuigenissen en verwerkingssuggesties bruikbaar zijn in de klas. Voor we inzoomen op de afzonderlijke verhalen, willen we je graag nog enkele algemene vragen meegeven. Deze kunnen bij ieder verhaal gebruikt worden als intro, of het nu gaat om dat van Denise, Hugo of Sabrina en Valerie. De vragen doen je stilstaan en nadenken over het verhaal en de onderliggende gevoelens. Bij enkele verhalen zal je merken dat de voorstellen (veel) beperkter zijn in vergelijking met de andere getuigenissen. Sta dan vooral stil bij deze zes onderstaande vragen. Ze zullen je al een heel stuk op weg helpen!
Wat is je eerste reactie na het horen van het verhaal van…?Wat is je eerste reactie na het horen van het verhaal van…?Wat is je eerste reactie na het horen van het verhaal van…?Wat is je eerste reactie na het horen van het verhaal van…?
Welke gevoelens roept het verhaal bij je op?Welke gevoelens roept het verhaal bij je op?Welke gevoelens roept het verhaal bij je op?Welke gevoelens roept het verhaal bij je op?
Welke gevoelens heeft de verteller zelf bij zijn/haaWelke gevoelens heeft de verteller zelf bij zijn/haaWelke gevoelens heeft de verteller zelf bij zijn/haaWelke gevoelens heeft de verteller zelf bij zijn/haar verhaal?r verhaal?r verhaal?r verhaal? Wat of welk fragment is je het meest bijgebleven?Wat of welk fragment is je het meest bijgebleven?Wat of welk fragment is je het meest bijgebleven?Wat of welk fragment is je het meest bijgebleven?
Welke belangrijke informatie kan je uit het verhaal halen?Welke belangrijke informatie kan je uit het verhaal halen?Welke belangrijke informatie kan je uit het verhaal halen?Welke belangrijke informatie kan je uit het verhaal halen?
Beeld je in dat je zelf in zo’n situatie zit, hoe zou jij ermee omgaan?Beeld je in dat je zelf in zo’n situatie zit, hoe zou jij ermee omgaan?Beeld je in dat je zelf in zo’n situatie zit, hoe zou jij ermee omgaan?Beeld je in dat je zelf in zo’n situatie zit, hoe zou jij ermee omgaan?
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 9 -
Het verhaal van Katrien
Een slaapkamer delen met je dochEen slaapkamer delen met je dochEen slaapkamer delen met je dochEen slaapkamer delen met je dochterterterter
KATRIEN IS 37 JAAR EN WOONT IN OOST-VLAANDEREN. ZE IS MOEDER VAN DRIE KINDEREN
EN WERKLOOS. MET ALLEEN EEN UITKERING HEEFT ZE HET MOEILIJK OM EEN BETAALBARE
WONING VOOR ZICHZELF EN HAAR JONGE KINDEREN TE VINDEN. CijfergegevensCijfergegevensCijfergegevensCijfergegevens Wat is het percentage sociale woningen in Vlaanderen ten opzichte van het totale woningaanbod? Ter vergelijking: wat is dat percentage in Nederland? In Vlaanderen: A) 6% B) 9% C) 17%
In Nederland: A) 27% B) 35% C) 39%
Om een sociale woning te huren mag een alleenstaande een netto belastbaar inkomen (op jaarbasis) hebben van maximum? A) € 16.261 B) € 19.169 C) € 23.753 En als alleenstaande moeder met drie kinderen? A) € 23.990 B) € 25.756 C) € 27.849 Wie geen inkomen heeft, kan beroep doen op een leefloon. Voor iemand die alleen woont, bedraagt het maandelijks leefloon? A) € 538,66 B) € 755,08 C) € 948,74 Voor een moeder met drie kinderen bedraagt het leefloon? A) € 834,14 B) € 911,93 C) € 1.006,78
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 10 -
Hoeveel procent bedraagt het gemiddelde huisvestingsbudget van iemands middelen/inkomen? A) 36% B) 45% C) 54% Hoeveel kinderen leven in een woning met gebreken? Bijvoorbeeld een huis zonder bad, toilet, centrale verwarming of warm stromend water. A) 1 op 4 B) 1 op 5 C) 1 op 6 � Juiste antwoorden: 6% - 35% - € 19.169 - € 23.990 - € 755,08 - € 1.006,78 - 45% - 1 op 4 StellingenStellingenStellingenStellingen - Een appartement is maar tijdelijke woonst. Wie genoeg geld heeft, koopt of huurt
een huis. Zeker als je kinderen hebt. - Wie in een villa woont, heeft geen geldzorgen. - Sociale huisvesting moet een prioriteit zijn van de regering. Ook al is er zo minder
geld voor andere belangrijke zaken. - De verhuurder moet zijn huurhuis voorzien van degelijke nutsvoorzieningen
(water, elektriciteit, gas). Ook al stijgt zo de huurprijs. - Ieder kind moet in een huis kunnen wonen waar het een eigen plekje kan hebben
om te leven en te spelen. Ook buiten moet er plaats zijn om te kunnen ravotten in een tuin of in een park.
Huis gezochtHuis gezochtHuis gezochtHuis gezocht Katrien huurt momenteel een woning voor € 520 per maand. Gezien haar beperkte inkomen is dit voor haar te veel. Ze gaat op zoek naar iets goedkopers. Zoek zelf eens op de immotheker-pagina’s in de krant of op het internet naar een geschikte woning voor Katrien en haar kinderen ter waarde van € 450 per maand. � Materiaal: kranten - immokranten - computers met internet
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 11 -
Het verhaal van Denise
Drie dagen op water en suikerDrie dagen op water en suikerDrie dagen op water en suikerDrie dagen op water en suiker
DENISE IS 68 JAAR EN WOONT IN OOST-VLAANDEREN. DENISE HAD NOOIT IETS TEKORT –
ZE HAD ZELFS EEN KLEINE ZEILBOOT – TOT HAAR MAN ONGENEESLIJK ZIEK WERD EN
OVERLEED. SAMEN MET DE REKENINGEN STAPELDEN DE SCHULDEN ZICH OP EN DENISE
BELANDDE IN ARMOEDE EN EENZAAMHEID. CijfergegevensCijfergegevensCijfergegevensCijfergegevens Een groot deel van de ouderen moet rondkomen met een inkomen dat lager ligt dan € 1000. Om hoeveel procent gaat het? A) 20% B) 28% C) 36% Hoeveel ouderen leven in armoede? A) 1 op 3 B) 1 op 4 C) 1 op 5 Oudere vrouwen, zeker alleenstaande oudere vrouwen, worden vaker geconfronteerd met armoede. 17,6% van de mannelijke 65-plussers die alleen wonen, lopen een verhoogd armoederisico. Hoeveel procent vrouwen? A) 19,5% B) 22,7% C) 25,4% Voor heel wat ouderen is deelnemen aan het sociaal leven te duur. Dit leidt vaak tot eenzaamheid of isolement. Hoeveel ouderen zien niet elke week iemand? A) 1 op 5 B) 1 op 10 C) 1 op 15 De inkomensgarantie voor ouderen (IGO) is een financiële hulp voor ouderen (65+) die niet over voldoende middelen beschikken. Hoeveel bedraagt de maandelijkse IGO voor alleenstaande ouderen? A) € 623,07 B) € 934,60 C) € 1.246,14
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 12 -
Hoeveel daalt de levensverwachting van een oudere in armoede ten opzichte van anderen? A) 5 jaar B) 7,5 jaar C) 10 jaar � Juiste antwoorden: 28% - 1 op 5 – 25,4% - 1 op 10 - € 934,60 - 5 jaar StellingenStellingenStellingenStellingen - Armoede kan iedereen overkomen. - De verplichte ziekteverzekering dekt voldoende risico’s. Een privéverzekering is
luxe. - Eenzame ouderen kiezen hier zelf voor: er zijn voldoende organisaties en
activiteiten, ze kunnen naar buiten als ze willen.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 13 -
Denise werd opgevangen in De Sloep-Onze thuis. Dit is een vrijwilligersorganisatie die werk maakt
van kansarmoedebestrijding. Personen en gezinnen, ongeacht afkomst, kunnen in de dienst terecht
voor dagelijks onthaal, ontmoeting en een warme maaltijd. De sociale dienst biedt begeleiding en
ondersteuning en indien nodig materiële crisishulp.
Denise vond hier rust en vrijwilligerswerk binnen de organisatie hielp haar er mentaal weer bovenop.
De Sloep-Onze thuis maakt deel uit van Kras vzw, een Welzijnsschakel uit Gent.
Welzijnsschakels
“Het is door onze hoofden bij elkaar te steken en ons recht als mens op te eisen,
dat er misschien eindelijk eens een punt kan gezet worden aan de discriminatie
en de ongelijkheid die ieder van ons ervaart.” Denise
Elke mens verdient respect en een waardige plaats in de samenleving. Vanuit die visie bieden
vrijwilligers in Welzijnsschakels in eigen omgeving kansen aan mensen die uitsluiting ervaren door
armoede of afkomst. En dat begint met elkaar te ontmoeten in persoonlijke contacten, bij
groepsactiviteiten, bij het bieden van praktische steun, in gesprek met OCMW’s, scholen,
ziekenfondsen, huisdokters, verenigingen, als we samen actie voeren voor een goede toegang tot
kwaliteitsvolle huisvesting, gezondheidszorg, onderwijs, arbeid …
Vrijwilligers in 130 Welzijnsschakels werken in Vlaanderen samen met gezinnen die armoede of
uitsluiting ervaren. Welzijnsschakels vzw ondersteunt deze groepen.
“Ik heb ook leren zien dat armoede niet één oorzaak heeft
maar een opeenstapeling is van problemen.
Wat ik vooral geleerd heb is dat mensen die in armoede moeten leven
geen sukkelaars zijn zoals ik vroeger soms dacht.
Integendeel, je moet juist heel sterk zijn
om in hun omstandigheden te kunnen overleven.
Door mijn vrijwilliger zijn in de Welzijnsschakel
is mijn leven ingrijpend veranderd.“ Mieke
Welzijnsschakels vzw
Huidevettersstraat 165
1000 Brussel
T 02 502 55 75
www.welzijnsschakels.be
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 14 -
Het verhaal van Hugo
KKKKapotgemaakt in de zinkfabriekapotgemaakt in de zinkfabriekapotgemaakt in de zinkfabriekapotgemaakt in de zinkfabriek
LIMBURGER HUGO IS 52 JAAR. HIJ EN ZIJN VROUW KOCHTEN SAMEN EEN HUIS, MAAR
PROBLEMEN MET DE HYPOTHEEK DEDEN HEN IN EEN DIEPE FINANCIËLE PUT BELANDEN. HIJ
WERKTE ZIJN HELE LEVEN IN EEN ZINKFABRIEK EN DIT HARDE LEVEN BEZORGDE HEM
GEZONDHEIDSPROBLEMEN. ONDANKS ZIJN TEGENSLAGEN VROLIJKT HIJ ALS
GELEGENHEIDSCLOWN ANDEREN OP. CijfergegevensCijfergegevensCijfergegevensCijfergegevens Heel wat mensen in armoede in Vlaanderen stellen uit financiële overwegingen medische verzorging uit. Om hoeveel procent gaat het? A) 4% B) 9% C) 14% Mensen met een laag opleidingsniveau leven gemiddeld 5 jaar minder lang dan mensen met een hoog opleidingsniveau. Bovendien verkeren ze gemiddeld heel wat jaren in minder goede gezondheid. Om hoeveel jaar gaat het hier? A) 5 jaar B) 10 jaar C) 15 jaar In januari 2011 legde de Vlaamse zorgverzekering een boete op aan mensen omdat ze minstens drie keer de bijdrage niet betaalden. Hoeveel mensen hebben een boete gekregen? A) 28.000 B) 32.000 C) 36.000 Hoeveel laaggeschoolde mensen kampen met chronische ziekten? A) 1 op 3 B) 1 op 5 C) 1 op 7 � Juiste antwoorden: 14% - 15 jaar - 32.000 - 1 op 3
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 15 -
StellingenStellingenStellingenStellingen - Arm maakt ziek, ziek maakt arm. - Je gezondheid heb je zelf in handen. - Het sociale zekerheidssysteem is een buffer tegen armoede - Een positieve blik op de toekomst is bepalend voor je gezondheidstoestand. - De verplichte ziekteverzekering dekt voldoende risico’s. Een privéverzekering is
luxe. - Iedereen heeft recht op een goede gezondheid.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 16 -
Het verhaal van Thierry
Een driegangenmenu voor 1 euroEen driegangenmenu voor 1 euroEen driegangenmenu voor 1 euroEen driegangenmenu voor 1 euro
THIERRY, 39 JAAR, WOONT IN ANTWERPEN. HIJ HAD EEN DRUKKE CARRIÈRE, MAAR KWAM
DOOR EEN SAMENLOOP VAN OMSTANDIGHEDEN IN ARMOEDE TERECHT. MET EEN PAAR
TWEEDEHANDS SCHOENEN MAAKTE HIJ EEN VOETTOCHT NAAR SANTIAGO DE COMPOSTELA. Positieve krachtenPositieve krachtenPositieve krachtenPositieve krachten Thierry overleeft op zijn positieve krachten. Welke krachten hoor of voel je in dit verhaal? Workshop ‘koken met een laag budget’Workshop ‘koken met een laag budget’Workshop ‘koken met een laag budget’Workshop ‘koken met een laag budget’ Thierry organiseert workshops waar mensen creatief leren koken met een laag budget. Zo maakt hij een driegangenmenu voor één euro, of maximum anderhalve euro. Ga op zoek in reclamefolders van warenhuizen of gebruik je kasticketjes van de voorbije weken en probeer zelf eens een maaltijd samen te stellen voor 4 personen. Je krijgt hiervoor een budget van zes euro. � Materiaal: reclamefolders - kasticketjes UitspraakUitspraakUitspraakUitspraak “Wij willen ook wel lokale producten kopen, appels en melk bijvoorbeeld, maar vaak zijn die veel duurder dan producten die van ver weg komen. En als je niet veel geld hebt, dan kies je toch voor de goedkopere producten.” (Bron: Vierdewereldblad januari-februari 2011)
- Wat denk/voel je bij het lezen van deze uitspraak? - Zijn fairtrade, biologische en lokale producten haalbaar voor mensen met een kleine
portemonnee? StellingStellingStellingStellingenenenen - Vakantie is een recht voor iedereen. - Gezonde geest in een gezond lichaam. - Gezonde voeding is een keuze.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 17 -
Soep op de stoep
December: wintermaand, campagnemaand en Soep op de stoepmaand.
Warme soep. Lekker, gezond en een warm gebaar dat niet veel moeite kost. Dat is de basis van Soep op
de stoep. Vraag vrienden, familie, collega’s, buren en voorbijgangers om in ruil voor een dampende
beker soep een vrije bijdrage te leveren en samen armoede uit te sluiten. Dus haal je soepketels en
pollepels maar uit de kast en organiseer je eigen soepactie tegen armoede. Wij sturen je een gratis
promopakket en je kan aan de slag.
Jij maakt toch ook een warm gebaar in de strijd tegen armoede?
Waar?
Is je actie een publiek gebeuren? Kies dan een
locatie waar veel mensen langskomen: de markt,
een kerstmarkt, een drukke winkelstraat, het
station, de ingang van een grootwarenhuis, het
jeugdhuis, de sporthal, het dorpsplein, de kerk …
Vergeet zeker niet vooraf toelating te vragen.
Je kan ook een Soep op de stoep organiseren in
je vereniging, je school of bedrijf.
Breng zoveel mogelijk mensen op de hoogte van
je actie. Gebruik hiervoor de invulaffiches in het
Soep op de stoep-pakket om je actie aan te
kondigen of maak gebruik van het andere
promomateriaal dat je kan downloaden via de
website.
Wanneer?
Om onze actie extra te laten opvallen, roepen we
op om tijdens de decembermaand Soep op de
stoep te serveren. Maar als december niet lukt,
mag je ook in een andere maand je Soepactie
organiseren. Jouw inzet is goud waard en het
doel blijft hetzelfde: samen tegen armoede!
Hoe?
Het is heel eenvoudig. Registreer je actie op
www.soepopdestoep.be of neem contact op met
een regionale dienst van Welzijnszorg in je buurt.
Vanaf september starten we met het toesturen
van de gratis promopakketten.
Neem deel aan de Soepstrijd
Stand-up tegen armoede!
Wil je kans maken op een uniek en exclusief
optreden van stand-up comedian Nigel Williams?
Duid dan bij de registratie van je soepactie aan
dat je deelneemt aan de Soepstrijd. De actie die
het meeste aantal liters soep verkoopt en
daardoor de meeste euro’s inzamelt, wordt de
winnaar van de Soepstrijd. Veel improvisatie,
freewheelen en publieksparticipatie
gegarandeerd!
Opbrengst van je actie
Met de opbrengst van je actie bouw je mee aan
een toekomst zonder armoede. Welzijnszorg
steunt er ruim 150 projecten mee die dagelijks
armoede en uitsluiting bestrijden.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 18 -
Het verhaal van Jelle Met de rekenmachine naar de supermarktMet de rekenmachine naar de supermarktMet de rekenmachine naar de supermarktMet de rekenmachine naar de supermarkt
JELLE UIT ANTWERPEN IS NOG MAAR 22. HIJ HEEFT GEEN MOOIE HERINNERINGEN AAN ZIJN
SCHOOLTIJD, HET WAS VOOR HEM EEN PERIODE VAN PESTERIJEN. HIJ MAAKTE ZIJN STUDIES
NIET AF EN BELANDDE IN EEN SPIRAAL VAN WERKLOOSHEID EN ARMOEDE. ZIJN BEPERKT
BUDGET VERPLICHT HEM OM MET EEN REKENMACHINE NAAR DE SUPERMARKT TE GAAN. StellingenStellingenStellingenStellingen - Als jongeren uit arme gezinnen vroegtijdig de school verlaten, is het hun eigen
schuld dat ze later geen degelijk werk vinden. - Het onderwijs is dé hefboom om uit de armoede te geraken. - In België is er genoeg werkgelegenheid. Wie arm is, heeft dat aan zichzelf te
danken. - De problemen die zich stellen hebben hun oorzaken reeds in het onderwijs. Daar
moet men beginnen met extra energie te steken in mensen. Als mensen volwassen zijn is het al te laat.
BoodschapBoodschapBoodschapBoodschap----bespaarbespaarbespaarbespaar----tipstipstipstips “Ik mis het feit dat ik niet moet gaan rekenen, dat ik gewoon naar de winkel kan gaan, dat ik niet moet nadenken.” Denk zelf eens na over hoe je budgetbewust boodschappen kan doen. � Mogelijke tips: - Betaal je boodschappen contant. Neem daarvoor iedere week een vast bedrag mee wanneer
je inkopen gaat doen. . - Maak een boodschappenlijstje. Weet wat je nodig hebt en koop enkel wat je nodig hebt,
geen extraatjes. - Probeer boodschappen voor een week te doen. Hoe meer je naar de winkel gaat, hoe meer
je de verleiding moet weerstaan. - Ga niet met een lege maag naar de winkel. Wanneer je honger hebt, koop je meer. - De huismerken van warenhuizen zijn goedkoper dan de grote bekende merken. - Kijk vooral naar de bovenste en onderste schappen van de winkelrekken. Producten
waarvan men wil dat je ze koopt, liggen op ooghoogte. - Koop groenten en fruit van het seizoen, deze zijn goedkoper. - Doorblader eens de folders van de warenhuizen. Wie weet kom je nog enkele
kortingsbonnen tegen. - Vermijd kant-en-klare maaltijden. Ze mogen dan wel gemakkelijk zijn, ze zijn in het
algemeen ook duur.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 19 -
Armoede: een vicieuze cirkelArmoede: een vicieuze cirkelArmoede: een vicieuze cirkelArmoede: een vicieuze cirkel Een leven in armoede is een aaneenschakeling van vicieuze cirkels waar je moeilijk uitraakt. Jelle brengt twee van die cirkels naar voor. Kan je zelf nog andere cirkels bedenken waarin mensen in armoede vast kunnen zitten? Extra voor de derde graad van het secundair ondExtra voor de derde graad van het secundair ondExtra voor de derde graad van het secundair ondExtra voor de derde graad van het secundair onderwijserwijserwijserwijs - Jelle zijn zoektocht naar een job verloopt niet van een leien dakje. Toch blijft hij de
website van de VDAB volgen. Maar wie of wat is dat eigenlijk die VDAB? o Waarvoor staat de afkorting VDAB? o Wat doet de VDAB? o Hoe kan de VDAB helpen in een zoektocht naar werk?
- Binnenkort trekken jullie de schooldeuren achter jullie dicht. Waar start jij je
zoektocht naar een job? Via welke kanalen kan je een job vinden? Vul het spindiagram aan met verschillende opties en mogelijkheden.
Waar vind ik Waar vind ik Waar vind ik Waar vind ik een job?een job?een job?een job?
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 20 -
Het verhaal van Cynthia
Leven als een nummerLeven als een nummerLeven als een nummerLeven als een nummer
CYNTHIA IS 35 JAAR EN WOONT ALLEEN MET HAAR TWEE KINDEREN IN OOST-
VLAANDEREN. ALS REBELSE TIENER STOPTE ZE MET HAAR STUDIES OM HEEL JONG ALLEEN
TE GAAN WONEN EN AAN KINDEREN TE BEGINNEN. ZE LIEP OP DE ARBEIDSMARKT HEEL
WAT TELEURSTELLINGEN OP. MOCHT ZE KUNNEN OPNIEUW BEGINNEN, ZOU CYNTHIA HET
HELEMAAL ANDERS AANPAKKEN. CijfergegevensCijfergegevensCijfergegevensCijfergegevens Hoeveel % van de werkende mensen in België leven met een armoederisico? A) 2,8% B) 4,8 % C) 6,8% Een dalende trend in de werkloosheidscijfers werd in september 2010 ingezet, als een vertaling van de heropleving van de economie. Toch telt Vlaanderen nog heel wat werklozen. Hoeveel werklozen telde Vlaanderen in juni 2011? A) 156.465 B) 182.510 C) 195.722 Hoeveel procent van de jongeren in Vlaanderen verlaat het onderwijs zonder diploma? A) 12,6% B) 15,6% C) 18,6% Hoeveel afgestudeerde ervaringsdeskundigen in armoede en sociale uitsluiting waren er in februari 2010? A) 41 B) 61 C) 81 � Juiste antwoorden: 4,8% - 182.510 - 12,6% - 81
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 21 -
StellingenStellingenStellingenStellingen - De vervangingsinkomens zijn te hoog. Dat zorgt ervoor dat mensen niet willen
werken. - Een job hebben is de garantie om uit de armoede te blijven. - Een inkomen is de belangrijkste motivatie om te werken.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 22 -
Warme babbel
Een homeparty over armoede
De ‘warme babbel’ is een homeparty over armoede in het kader van de campagne van
Welzijnszorg. Een gastvrouw of gastheer nodigt vriend(inn)en uit bij haar/hem thuis voor
koffie, gebak en een geëngageerde babbel. Welzijnszorg zorgt voor een boeiende spreker uit
één van de armoedeprojecten die Welzijnszorg steunt. Samen gaan ze het gesprek aan over
armoede in onze samenleving.
De getuige komt bij jou thuis vertellen over zijn ervaring of werk in de aanpak van armoede.
Vertrekpunt is de werking van het project waar de getuige actief is. Doorheen het verhaal
willen we duidelijk maken wat armoede in onze samenleving betekent. De campagne
‘Armoede is geen kinderspel’ is de brede omkadering waarin deze babbel plaatsvindt.
Op www.welzijnszorg.be vind je meer informatie over de organisatie van de warme babbel. De
regionale dienst van Welzijnszorg ondersteunt je bij het organiseren van een ‘warme babbel’.
Zeker de moeite!
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 23 -
Het verhaal van Gaby Autobanden versnijden om het wAutobanden versnijden om het wAutobanden versnijden om het wAutobanden versnijden om het warm te krijgenarm te krijgenarm te krijgenarm te krijgen
GABY UIT OOST-VLAANDEREN IS 53 JAAR OUD. ZE HEEFT VIJF KINDEREN. OMDAT HAAR
MOEDER VOORTDUREND ZIEK WAS, KON GABY ALS KIND NIET NAAR SCHOOL ZOALS HET
HOORDE. ZE MOET NU RONDKOMEN MET EEN HEEL LAAG INKOMEN. MEDISCHE ZORGEN
MAKEN HAAR LEVEN ER NIET GEMAKKELIJKER OP. CijfergegevensCijfergegevensCijfergegevensCijfergegevens Het aantal budgetmeters is in 2010 sterk gestegen tegenover 2009. Hoeveel gezinnen hadden in 2010 een budgetmeter voor elektriciteit? A) 36.059 B) 40.341 C) 41.252 Heel wat gezinnen kregen vorig jaar een waarschuwingsbrief van hun energieleverancier omdat ze hun facturen niet tijdig betaalden. Voor velen een onoplettendheid, maar een aantal kan de factuur echt niet betalen. Hoeveel gezinnen kregen zo’n brief in de bus? A) 725.000 B) 825.000 C) 925.000 Een schrijnend aantal gezinnen werd vorig jaar afgesloten van stroom. Hoeveel gezinnen heeft geen elektriciteit of verwarming meer? A) 2.125 B) 3.000 C) 4.500 Hoeveel procent van hun inkomen besteden mensen in armoede aan energie? A) 6,1% B) 8,2% C) 10,6% � Juiste antwoorden: 41.252 - 825.000 - 3.000 - 8,2% Energiefactuur omlaagEnergiefactuur omlaagEnergiefactuur omlaagEnergiefactuur omlaag Gaby heeft niet de luxe om simpelweg de verwarming open te draaien en haar huis zo op te warmen voor haar en haar kinderen. Ze zocht creatief naar alternatieven. Velen van ons leven echter wel in een luxesituatie, maar hoe kunnen ook wij besparen op
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 24 -
onze energierekening? Denk eens na over enkele tips om zuinig te zijn met energie (in een ruime context). � Mogelijke tips: - Zet de verwarming een graadje minder overdag. Een extra trui en warme pantoffels kunnen
ook wonderen doen. - Zet de verwarming ’s nachts uit of op een minimumtemperatuur. - Kleef tochtstrips aan de deuren/ramen. - Doe ’s avonds de gordijnen dicht en laat de rolluiken naar beneden. - Doe de televisie helemaal uit en laat hem niet in stand-by staan. - Draai spaarlampen in. - Trek de stekker van elektrische toestellen uit het stopcontact. Sommige toestellen blijven
namelijk energie verbruiken, ook al zijn ze uitgeschakeld. - Schakel de kookplaat uit enkele minuten voor je eten klaar is. De plaat blijft toch nog een
tijdje warm. VragenVragenVragenVragen - Waarom is Gaby op het einde van haar verhaal zó euforisch? Kan je haar gevoel
begrijpen? - Krijgen kinderen voldoende kansen van hun ouders? En krijgen ze voldoende kans
op school/van leerkrachten?
StellingenStellingenStellingenStellingen - Elk gezin heeft het recht om gebruik te maken van de hulp en de ondersteuning die
voorhanden zijn in de samenleving. De informatie moet verstaanbaar zijn en rechtstreeks bij de gezinnen komen.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 25 -
Het verhaal van Sabrina & Valerie
IIIIn duikvlucht van alles n duikvlucht van alles n duikvlucht van alles n duikvlucht van alles naar nietsnaar nietsnaar nietsnaar niets
SABRINA IS 38 JAAR EN VALERIE IS 35 JAAR. BEIDE DAMES WONEN IN OOST-VLAANDEREN.
VALERIE KOMT UIT EEN WELGESTELD GEZIN, MAAR HET LIEP MIS TOEN HAAR OUDERS
SCHEIDDEN EN HAAR VADER GEEN PLAATS MEER VOOR HAAR HAD. OP 14-JARIGE LEEFTIJD
KWAM ZE ER ALLEEN VOOR TE STAAN. SABRINA WERD ALS PEUTER IN EEN PLEEGGEZIN
GEPLAATST EN KENDE IN HAAR KINDERTIJD NOCH LIEFDE NOCH GENEGENHEID. CijfergegevensCijfergegevensCijfergegevensCijfergegevens Meer dan 15% van de bevolking van ons land leeft in armoede. De cijfers bij vrouwen liggen nog hoger. Hoeveel vrouwen leven in armoede? A) 18% B) 20% C) 22% Een van de gevaarlijke armoedevallen voor vrouwen is de dure kinderopvang. Hoeveel kost kinderopvang gemiddeld per kind per maand? A) € 185 B) € 251 C) € 293 De loonkloof tussen mannen en vrouwen is nog steeds groot en vormt evenzeer een armoedeval. Hoeveel procent bedraagt deze? A) 13,89% B) 23,46% C) 33,27% Hoeveel kinderen en jongeren verbleven in 2009 in een pleeg- of gastgezin? A) 5988 B) 6988 C) 7988 � Juiste antwoorden: 22% - € 251 - 23,46% - 5988 VragenVragenVragenVragen - Op een bepaald punt in haar leven komt Valerie tot het besef niets te hebben. “Je
hebt niets hé. Je hebt eigenlijk niets.” Wat doet dit gevoel volgens jou met iemand, of wat zou dat gevoel met jou als mens doen?
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 26 -
- Wat hebben kinderen volgens jou nodig om een goede thuis te hebben? - Weinig geld hebben is verschrikkelijk moeilijk, maar het gevoel hebben dat je als
mens niets waard bent, is nog erger. Geven wij mensen voldoende kansen om erbij te horen?
StellingenStellingenStellingenStellingen - Iedereen gelijk? Elk kind heeft dezelfde rechten en moet dezelfde kansen krijgen in
de samenleving, ongeacht wie hij/zij is en waar hij/zij vandaan komt. - Ieder kind verdient het om in een goede ‘thuis’ op te groeien. Een thuis waar het
zich voelt en tussen mensen die hen graag zien. - Een goede thuis vormt een stevige fundering waarop later verder gebouwd kan
worden.
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 27 -
Het verhaal van Gwendolina
Middageten afstaan aan dochterMiddageten afstaan aan dochterMiddageten afstaan aan dochterMiddageten afstaan aan dochter
GWENDOLINA, 44 JAAR, WOONT IN WEST-VLAANDEREN. SINDS ZE INVALIDE IS
VERKLAARD, WERKT GWENDOLINA NIET MEER, MAAR ZORGT ZE VOOR HAAR ZIEKE
DOCHTER. ZE IS OPGEGROEID IN ARMOEDE. ’S MIDDAGS EET ZIJ NIET, MAAR LAAT ZE HET
WEINIGE DAT ER IS VOOR HAAR DOCHTER. CijfergegevensCijfergegevensCijfergegevensCijfergegevens Hoeveel eenoudergezinnen stellen regelmatig een doktersbezoek uit, omdat ze het niet kunnen betalen? A) 1 op 3 B) 1 op 5 C) 1 op 7 Hoeveel kinderen groeien op in een gezin zonder inkomen uit betaalde arbeid? A) 6% B) 8% C) 10% Hoeveel kinderen leven in een huishouden dat aangeeft het moeilijk te hebben om rond te komen? A) 12,4% B) 15,9% C) 18,6% � Juiste antwoorden: 1 op 3 - 6% - 18,6% StellingenStellingenStellingenStellingen - Een auto is overbodige luxe. Met het openbaar vervoer geraak je overal. - Ouders in armoede laten hun kinderen aan hun lot over. - Armoede is ongezond. - Armoede schaadt de geestelijke gezondheid. - Je gezondheid heb je zelf in handen. - Iedereen heeft recht op een goede gezondheid. VragenVragenVragenVragen - Hoever zou jij zelf gaan als ouder om je kinderen alle kansen te geven?
Welzijnszorg vzw – Huidevettersstraat 165 – 1000 Brussel – T 02 502 55 75 – F 02 502 58 09 – [email protected]
- 28 -
4.4.4.4. CCCCONTACTGEGEVENS ONTACTGEGEVENS ONTACTGEGEVENS ONTACTGEGEVENS WWWWELZIJNSZORGELZIJNSZORGELZIJNSZORGELZIJNSZORG
Nationaal
Openingsuren: 9u tot 12u30 en 13u30 tot 16u30 Gesloten op woensdag, zaterdag en zondag Welzijnszorg Huidevettersstraat 165 1000 Brussel T 02 502 55 75 E [email protected] www.welzijnszorg.be
Regionale diensten
Openingsuren: 10u tot 12u30 en 13u30 tot 16u30 Gesloten op maandag, zaterdag en zondag Brussel Huidevettersstraat 165 1000 Brussel T 02 213 04 73 E [email protected] Vlaams-Brabant/Mechelen Varkensstraat 6 2800 Mechelen T 015 29 84 58 E [email protected] West-Vlaanderen Sint-Jorisstraat 13 8800 Roeselare T 051 26 08 08 E [email protected]
Limburg Tulpinstraat 75 3500 Hasselt T 011 24 90 20 E [email protected] Oost-Vlaanderen Sint-Salvatorstraat 30 9000 Gent T 09 269 23 40 E [email protected] Antwerpen Rolwagenstraat 73 2018 Antwerpen T 03 217 24 90 E [email protected]