61
3 4 Schenkers en legatoren 5 Sponsors en donaties 6 Bezoekcijfers 7 Doelstelling 9 Verslag van de directie 37 Essays 77 Bijlagen 123 Financieel overzicht 2000 J a a rv e r s l a g 2 0 0 0 Rijksmuseum Amsterdam Postbus 74888 1070 dn Amsterdam telefoon 020 674 70 00 telefax 020 674 70 01 e-mail [email protected] Internetsite www.rijksmuseum.nl

Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

3

4 Schenkers en legatoren

5 Sponsors en donaties

6 B e z o e k c i j f e r s

7 D o e l s t e l l i n g

9 Verslag van de directie

3 7 E s s a y s

7 7 B i j l a g e n

1 2 3 Financieel overzicht 2 0 0 0

J a a rv e r s l a g 2 0 0 0Rijksmuseum Amsterdam

Postbus 7 4 8 8 8

1070 dn A m s t e r d a m

telefoon 020 674 70 00

t e l e f a x 020 674 70 01

e - m a i l i n f o @ r i j k s m u s e u m . n l

Internetsite www. r i j k s m u s e u m . n l

Page 2: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

5

S u b s i d i ë n t

Ministerie van OC e n W

B e g u n s t i g e r s

Mondriaan Stichting

Nederlandse Sponsor Loterij

Prins Bernhard Cultuurf o n d s

Rijksmuseum Fonds

Vereniging Rembrandt

VSB Fonds

Ministerie van Buitenlandse Zaken

Jaffé Pierson Stichting

F.G. Waller Fonds

Fondsen op naam, beheerd door

het Rijksmuseum Fonds

Goslings NieuwBeerta Fonds

Michael Drabbe Fonds

Paul Huf Fonds

Veluvine Molijn de Groot Fonds

Fonds J.W. Edwin vom Rath

S p o n s o r s

A c h m e a

Booz.Allen & Hamilton

Deloitte & To u c h e

G e t r o n i c s

Kempen & Co

KLM Royal Dutch Airlines

M e e s P i e r s o n

Philips Nederland B.V.

S T E R

TNO Prins Maurits Laboratorium

D o n a t i e s

Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

NWO/Gebiedsbestuur Geesteswetenschappen

Tokyo Shimbun

S i l p r o t

Vo o r ke u r s l eve r a n c i e r s

A h r e n d

D ru k ke rij Industri e

D ru k ke rij Mercuri u s

F l owe rshop Ivy

M o ë t - H e n n e s y

Sponsors en donaties444

Aziatische kunst

Ms. Milne Henderson, Londen

De heer J.F.H. Perrée, Eindhoven

De heer R. Plomp, Breukelen (schenking aan

de Vereniging van Vrienden der Aziatische

K u n s t )

Beeldhouwkunst en kunstnijverh e i d

Michael Hall, New Yo r k

Mrs A. Sloman, Londen

De heer J.A. Oosterbaan en mevrouw R.C.

Oosterbaan-Lugt, Amsterdam (legaat)

Mevrouw A. Aalberse-Krekel, Leusden

De heer W.B.I.M. Ve h m e i j e r, Amsterdam

E rven M. Hofker- R u e t e r, Amsterdam

De heer en mevrouw Weel-Koning, Kortenhoef

E rven H.M.A.F. van Haersma Buma-Six, Abcoude

Jonkheer G.C. Six, Laren

Nederlandse geschiedenis

De heer Kaoru Furukawa, Shimonoseki (Japan)

De heer A. Povel, Heemstede

De heren P.A. Te rwen, Leiden en J.W. Te rw e n ,

N i e u w e g e i n

Japanse Ambassade, Den Haag

Mevrouw H.C. Matthes-van Marle, Amsterdam

Mevrouw J.W. de Boer, Koog aan de Zaan

De heer J.A. Blok, Baarn

R i j k s p re n t e n k a b i n e t

Te k e n i n g e n

Mevrouw M. Hofker- R u e t e r, Amsterdam (legaat)

E rven mevrouw M. Hofker- R u e t e r, Amsterdam

De heer P.C. Ritsema van Eck, Den Haag

De heer A. van Schendel jr., Amsterdam

Stichting Schone Kunsten rond 1900, Assen

Stichting ’t Schou, Schipluiden

De heer S. van der Spoel, Bussum

De heer W. Waanders, Zwolle

Mevrouw S.L.R. Zimmerman-Ta y l o r, Amstelveen

P re n t e n

De heer Chr. P. van Eeghen jr., Amsterdam

De heer J.P.Filedt Kok, Amsterdam

De heer R. Haase, Londen

Mevrouw M. Hofker- R u e t e r, Amsterdam (legaat)

De heer F. Keers, Amsterdam

De heer J.W. N i e m e i j e r, Broek in Wa t e r l a n d

De heer J.F.H. Perrée, Eindhoven

De heer H.D. Pfann, Amsterdam

De heer S. van der Spoel, Bussum

De heer K.J.M. We t s e l a a r, Krommenie

Documenten en objecten

Mevrouw H.J. Baruch, Amsterdam

Mevrouw Irene M. Burgers via C.A. Burgers,

Bloemfontein, Zuid-Afrika

E rven van mevrouw M. Hofker- R u e t e r,

A m s t e r d a m

De heer U. Premselaar, Amsterdam

De heer A.G. de Steur, Haarlem

De heer P. Schatborn, Amsterdam

D r. J.W. Niemeijer, Broek in Wa t e r l a n d

De heer J.F.A. Dikkes, Hoorn

F o t o ’s

Mevrouw M. Boom, Leiden

Mevrouw J. Blewang, Amsterdam

Mevrouw W. Buys, Amsterdam

De heer J.F.A. Dikkes, Hoorn

Robert Hershkowitz Ltd., Londen

Mevrouw E. Koelemeij-Petram, Weesp

Mevrouw M. ter Kuile, Amsterdam

De heer J.W. Niemeijer, Broek in Wa t e r l a n d

De heer E. Olaf, Amsterdam

De heer W. van de Put, Amsterdam

Mevrouw S.M.E. Willink-Quiëll, Amsterdam

Nederlands Fotoarchief, Rotterdam

S c h i l d e r i j e n

Mevrouw H.J. Boks, Enschede (legaat)

De heer R.H.A. Verspyck, Chateauneuf (F)

en Mevrouw I.A. Uitenhage de Mist-Ve r s p y c k ,

A e r d e n h o u t

Stichting ‘t Schou, Schipluiden

B i b l i o t h e e k

De heer J. Vrieze, Amsterdam

Mevrouw L. Couvée-Jampoller, Amsterdam

De heer F. Keers, Amsterdam (schenking uit

diens nalatenschap)

Schenkers en legatoren

Page 3: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

6

D o e l s t e l l i n g

Het Rijksmuseum is een museum van kunst en geschiedenis dat zich ten doel stelt voorhet nationale en internationale publiek eenrepresentatief overzicht van de Nederlandsekunst en geschiedenis vanaf de middeleeuwenen belangrijke aspecten van Europese enAziatische kunst te tonen.

Dit impliceert dat het Rijksmuseum voorwerpen vankunst en geschiedenis bewaart, beheert, conserv e e r t ,restaureert, wetenschappelijk onderzoekt enbewerkt, verzamelt, presenteert en toegankelijkmaakt en tentoonstellingen organiseert.

66

1 9 9 9 2 0 0 0

Betalende bezoekers

Vo l w a s s e n e n 6 2 6 . 6 8 2 6 5 1 . 5 3 8

K i n d e r e n 3 4 . 9 1 7 4 8 . 3 5 2

Gezin (aantal personen) 5 5 . 0 7 6 1 8 . 8 0 8

Volwassenen in groepsverband 2 1 4 . 8 2 1 8 2 . 3 5 5

Houders museumjaarkaarten 2 2 4 . 1 9 4 1 6 9 . 7 8 4

Kinderen in groepsverband 1 5 . 3 5 7 2 5 . 1 2 7

Gereduceerd individueel 1 6 . 1 6 1 6 0 . 1 7 2

Vo l k s k r a n t l e z i n g e n . .8 0 4

Museumzondag en open dag* 1 . 0 6 6 5 . 4 8 6

S u b t o t a a l 1 188.272 1 062.426

Gratis bezoekers

Schoolverband en museumles 7 8 . 2 2 6 4 6 . 4 0 0

Av o n d o n t v a n g s t e n 5 . 5 4 0 1 4 . 1 7 9

R e l a t i e s 6 . 9 1 2 5 . 0 2 6

Bezoekers studiezaal 3 . 5 9 2 3 . 2 9 3

S p o n s o r e n 1 . 7 8 0 .3 4 9

D i v e r s e n 2 6 . 1 7 5 1 4 . 7 6 5

S u b t o t a a l 1 2 2 . 2 2 5 8 4 . 0 1 2

Totaal aantal bezoekers 1 310.497 1 146.438

Enkele kengetallen

Totaal betalend bezoek 7 6 , 6% 7 8 , 2%

Totaal houders M.J.K. 1 7 , 1% 1 4, 8 %

Totaal gratis 9 , 3% 7 , 0%

Totaal bezo e ke rs 2 0 0 0 is 12 ,5% lager dan in 1999.

Totaal bezoek houders M.J.K. is 28,7% lager dan in 1999.

* Open dag ter gelegenheid van 200-jarig bestaan Rijksmu s e u m

B e z o e k c i j f e r s

Page 4: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

Het jaar 2 0 0 0

D e b a t

Nederlandse geschiedenis

Beeldhouwkunst en kunstnijverh e i d

R i j k s p r e n t e n k a b i n e t

De Glorie van de Gouden Eeuw

Het Rijksmuseum als kader

Bijzondere gasten

A m s t e r d a m

Presentatie van onderzoek

P u b l i c a t i e s

D i g i t a l i s e r i n g

C o l l e c t i e s

A a n w i n s t e n

Educatie en evenementen

En nog veel meer ...

Communicatie en marketing

B e z o e k e r s

Gebouw en inrichting

Organisatie en Ondernemingsraad

P e r s o n e e l

P e r s o n e e l s v e r e n i g i n g

Vo o r u i t b l i k

Verslag van de dire c t i e 2 0 0 0

Page 5: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

1110

In het jaar 2 0 0 0 herdacht hetRijksmuseum zijn 2 0 0-jarig bestaan. Op3 1 mei 1 8 0 0 opende het museum zijndeuren voor het publiek. Het waren defraaie deuren van het Haagse Huis tenBosch, waar toen de Nationale KonstGalerij, een museum van zowel kunst alsgeschiedenis was ondergebracht. DeOranjezaal vormde deel van het parcours.Onder Lodewijk Napoleon verhuisde hetRijksmuseum naar Amsterdam, waar hetin het Paleis op de Dam een onderdakvond. Na de terugkeer der Oranjes uitballingschap was het museum gedurendehet grootste deel van de 1 9de eeuw in hetfraaie, maar krappe Trippenhuis geves-tigd. Hoewel begonnen in een stadhou-derlijke context was de collectie van hetRijksmuseum in essentie een scheppingvan de burgerij. Het grote bruikleen vande Stad Amsterdam, waaronderRembrandts ‘Nachtwacht’ gaf het muse-um zijn hart. In 1 8 8 5, tenslotte, vond hetmuseum in de ‘kathedraal’ van PierreCuijpers zijn definitieve behuizing.

Rijksmuseum’ rond te krijgen. Nadat het kabinet

vorig jaar met een donatie van 1 0 0 miljoen gulden

al een ondubbelzinnig startsein had gegeven, kon

de staatssecretaris van cultuur op 1 9 s e p t e m b e r

2 0 0 0 bekendmaken dat de Nederlandse staat in

totaal 3 4 5 miljoen gulden van de voor de renova-

tie benodigde 4 4 5 miljoen voor zijn rekening

neemt. De Volkskrant bestempelde het

Rijksmuseum hierom tot ‘het grootste feestvarken

van de kunstsector’. Door deze grootse overh e i d s-

steun kan het museum de meest ambitieuze optie,

waarbij de oorspronkelijke binnenplaatsen weer in

ere worden hersteld, realiseren. Eind oktober

maakte de Rijksbouwmeester de namen van de

zeven kandidaat-hoofdarchitecten bekend en in

december vond de eerste briefing van de architec-

ten plaats. In april 2 0 0 1 werden de Spaanse archi-

tecten Cruz en Ortiz voorgedragen.

Het jaar 2 0 0 0 werd hiermee tot een van de

meest enerverende in de geschiedenis van het

museum. Helaas eindigde dit in vrijwel alle opzich-

ten positieve jaar door interne onrust alsnog

enigszins in mineur, temeer daar deze in de media

breed uitgemeten werd. De voelbare gevolgen van

de verzelfstandiging, de veranderende financiële

huishouding en de afwikkeling van de herstructu-

rering van de museumorganisatie, het waren fac-

toren die maakten dat de in gang gezette cultuur-

omslag niet zonder kraken zijn beslag kreeg. Een

en ander deed onrecht aan de immense prestatie

die de medewerkers van het Rijksmuseum de afge-

lopen jaren hadden geleverd om het ambitieuze

programma in dit jubileumjaar te kunnen realise-

ren. Dankzij de inzet en veerkracht van velen

kwam het museum uiteindelijk ook deze zware

etappe goed te boven. Hoewel er nog enkele jaren

van intensieve voorbereiding wachten, lonkt het

perspectief van Het N i e u w e R i j k s m u s e u m .

D e b a tHet Rijksmuseum mag verzelfstandigd zijn, het is

en blijft een nationale instelling, waarmee de

Nederlander een nauwe betrokkenheid voelt.

Daarbij is het museum ook internationaal een

In de afgelopen twee eeuwen ontwikkelde het

Rijksmuseum zich tot een uiterst veelzijdige instel-

ling met toonaangevende collecties op het gebied

van de Nederlandse schilderkunst, kunstnijverh e i d

en geschiedenis, maar ook met een der drie beste

prentenkabinetten ter wereld, een afdeling

Aziatische kunst en, sinds enige jaren, ook de

Nationale Fotocollectie.

Het museum vierde zijn 2 0 0-jarig jubileum met

een scala aan activiteiten waarbij zoveel mogelijk

aspecten van de collectie aan bod kwamen en alle

registers werden opengetrokken. Het hoogtepunt

was de tentoonstelling ‘De Glorie van de Gouden

Eeuw’, die het museum veel nationale en interna-

tionale aandacht en krediet heeft opgeleverd.

In dit jubileumjaar lukte het bovendien de

financiering van het renovatieproject ‘Het N i e u w e

visitekaartje voor ons land. De toekomstplannen

brachten dan ook de gedachten, tongen en pen-

nen van menigeen in beweging. In september liet

de directie een beknopt vervolg op de in 1 9 9 8

verschenen beleidsvisie het licht zien onder de

titel ‘Het N i e u w e Rijksmuseum. Voor het publiek

van de 2 1ste eeuw’. Deze brochure werd het ver-

trekpunt voor een nationaal debat over de toe-

komstvisie van het Rijksmuseum. Adriaan van Dis

werd bereid gevonden een breed debat te leiden,

dat in december 2 0 0 0 had moeten plaatsvinden,

maar uiteindelijk op 6 februari 2 0 0 1 in de Beurs

van Berlage gehouden werd. Als vervolg hierop

zal ook in 2 0 0 1, nu inmiddels ook de visie van

de architecten Cruz en Ortiz is ontvouwd, op tal

van deelaspecten de discussie verder gevoerd wor-

den. Centrale thema’s daarbij waren en zijn de

stedenbouwkundige inpassing van het museum,

de voorgenomen integratie in de opstelling van

kunst, toegepaste kunst en geschiedenis, alsmede

het toekomstig publieksbeleid. Van deze thema’s

heeft de positie van de Nederlandse geschiedenis

tot dusver de meeste gemoederen in beroering

gebracht.

Nederlandse geschiedenisHet spits van de jubileumactiviteiten werd afgebe-

ten voor de afdeling Nederlandse geschiedenis. Op

8 januari ging daar ‘Een Koninklijk Museum’ van

start, gewijd aan de rol van Lodewijk Napoleon, die

in 1 8 0 8 het Rijksmuseum naar Amsterdam haalde

en de band met de Amsterdamse stedelijke collec-

tie totstandbracht. De samenstelling van tentoon-

stelling en catalogus was in handen van gastconser-

vator Frank G r i j z e n h o u t .

Het ‘Koninklijk museum’ werd opgevolgd door

een tentoonstelling van de opvallendste affiches

van het Rijksmuseum onder de titel ‘Kom kijken!’

en, parallel hieraan, door een samenwerkingspro-

ject met de Atlas van Stolk in Rotterdam en het

Museum Simon van Gijn in Dordrecht, waarin het

Rijksmuseum onder de noemer ‘Geschiedenis in

beeld’ hoogtepunten uit de Atlas Frederik Muller

p r e s e n t e e r d e .

7 architecten12 december 2000F o t o : Roger Cremers

Page 6: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

1312

De serie ‘Document Nederland’, opgezet in

samenwerking met NRC Handelsblad, koos in

2 0 0 0 voor het thema ‘Buren’, waarbij vanaf

2 5 november drie fotografen uit Groot-Brittannië,

Duitsland en België hun visie op Nederland en de

Nederlanders presenteerden. NOS-journaal pre-

sentator Philip Freriks sprak het openingswoord.

Inmiddels was op 2 1 november in het Haus der

Geschichte te Bonn in aanwezigheid van Koningin

Beatrix en Bondspresident Johannes Rau de ten-

toonstelling over de Nederlands-Duitse relatie na

de Tweede Wereldoorlog geopend onder de titel

‘Heiter bis wolkig’. Naast de speeches van de

bondspresident en de beide museumdirecties

hield Harry Mulisch een prikkelende rede. Deze

tentoonstelling zal in de loop van 2 0 0 1 i n

Amsterdam te zien zijn onder de titel ‘Zimmer

f r e i ’ .

De afdeling geschiedenis verzorgde tenslotte

de jaarlijkse wintertentoonstelling, de eerste maal

dat deze aan een historisch thema gewijd was.

Vanaf 1 december ontvouwde zich in de

Zuidvleugel van het museum het levensverhaal van

‘Maurits, Prins van Oranje’, waarbij zijn rol en

betekenis op het gebied van oorlogsvoering, natio-

nale en internationale politiek, het hofleven en

overzeese expansie bijzonder benadrukt werden.

De opening, in aanwezigheid van de huidige prins

Maurits en prinses Marilène, mocht zich meteen

in grote aandacht van pers en publiek verh e u g e n ,

waarbij ook de gelijktijdige publicatie van zowel

een fraaie catalogus als de Maurits-biografie van

professor A.Th. van Deursen voor veel aandacht in

de pers garant stond. In dit kader verscheen ook

nog een aan het Oranjehuis gewijd Rijksmuseum

d o s s i e r. Het even frisse als kloeke inrichtingscon-

cept van OPERA vormde een belangrijke bijdrage

aan de positieve receptie van de tentoonstelling.

Met een totaalbezoek van ruim 1 0 0.0 0 0 b e z o e k e r s

mag van een groot succes gesproken worden.

Beeldhouwkunst en kunstnijverh e i dDe activiteiten van de afdeling Beeldhouwkunst en

k u n s t n i j v e rheid stonden grotendeels in het teken

van de eigen verzamelingen. Eind 1 9 9 9 was het

jubileumjaar eigenlijk al begonnen met de door

Burgemeester Schelto Patijn geopende tentoonstel-

ling ‘Amsterdams Goud en Zilver’, die nog tot en

met 2 6 maart te zien was. De omvangrijke catalo-

gus is inmiddels aan herdruk toe. De presentatie

van het nieuw verw o rven Augsburgse kabinet in de

nieuw-ingerichte schatkamer was aanleiding om

het eerste deel in de serie Rijksmuseum Dossiers te

wijden aan het thema van 1 7de-eeuwse kabinetten.

Met ‘7 5 x Kant’ presenteerde het eveneens

jubilerende Kantsalet zich in de textielzaal, waarbij

ook een doorwrochte catalogus van het kantbezit

verscheen. Deze presentatie werd gevolgd door

‘Regenten in de kleren’, een aanstekelijke presen-

tatie van de kostuums uit de schenking Six, die

wegens succes later nog verlengd werd. De speelse

catalogus, in de reeks Rijksmuseum Dossiers, com-

bineerde passages uit dagboeken, brieven, inventa-

rissen en kasboeken waardoor een levendig beeld

werd geschetst van het leven van de familie Six,

waarbij ook de huidige generatie een actief aan-

deel in de evenementen had. Het dossier is geïllus-

treerd met opvallende foto’s van modefotograaf

Tom van Heel en stylist Maarten Spruyt.

Ook bij de afdeling Aziatische kunst stond de

eigen verzamelgeschiedenis centraal. In het najaar

was parallel aan de Six-presentatie in de zalen in

de Zuidvleugel ‘Royers Chinese kabinet’ te zien,

waarbij het museum dankbaar aansloot bij de vol-

tooiing van het proefschrift van conservator Jan

van Campen. De grote verzameling die de ama-

t e u r-sinoloog Jean Theodore Royer aan het einde

van de 1 8de eeuw aanlegde, belandde via het

Koninklijk Kabinet van Zeldzaamheden behalve in

het Rijksmuseum ook in het Rijksmuseum voor

Volkenkunde in Leiden, waarmee voor deze ten-

toonstelling nauw werd samengewerkt. Bij de ope-

ning van de tentoonstelling op 9 september in

aanwezigheid van vele schenkers spraken de laat-

ste drie directeuren van het Rijksmuseum, Simon

Levie, Henk van Os en Ronald de Leeuw over hun

persoonlijke ervaringen met schenkingen.

R i j k s p r e n t e n k a b i n e tIn het begin van het jaar 2 0 0 0 werd door het

Prentenkabinet teruggekeken naar de teken-, prent-

en fotokunst ‘Rond 1 9 0 0’, een expositie die verv o l-

gens onder de titel ‘From van Gogh to Mondrian’

doorreisde naar het Museum of Fine Arts in Boston

en aldaar, prachtig ingericht, velen in Amerika de

ogen voor deze loot onzer kunst opende. Daarbij

verraste ook de aanwezigheid van foto’s, die in de

presentaties in ons Prentenkabinet langzamerh a n d

een vanzelfsprekende plaats hebben gekregen.

Het Rijksmuseum is het enige Nederlandse

museum dat op grote schaal fotografie uit de 1 9d e

en vroege 2 0ste eeuw verzamelt en zich ten doel

stelt de geschiedenis van dit kunstmedium in alle

facetten te tonen aan het publiek. Op 8 n o v e m b e r

organiseerde de Werkgroep Nationale Fotocollectie

een fundraisingdiner in de Eregalerij ten behoeve

van een aankoopfonds voor fotografie voor het

Rijksmuseum. De verkoop van tafels en de

opbrengst van een speciale verkoping van ‘funlots’,

waarbij Max Hemelraad van Sotheby’s Amsterdam

fungeerde als veilingmeester, resulteerde in een

opbrengst van bijna NLG 4 0 0.0 0 0. Het nieuwe aan-

koopfonds werd opgedragen aan Paul Huf.

Ook met de in twee delen getoonde tentoon-

stelling van alle etsen van Rembrandt, getiteld

‘Rembrandt in alle staten’ legden het museum en

sponsor MeesPierson veel eer in. De omvang van

de tentoonstelling was dusdanig dat deze in twee

delen werd getoond. De uitvoerige catalogus kwam

tot stand in nauwe samenwerking met het British

Museum. Bevredigend was ook dat de resultaten

Opening ‘Zimmer frei’ in Haus der Geschichte, B o n n21 november 2000F o t o : Haus der Geschichte

Opening ‘ M a u ri t s , P rins van Ora n j e ’30 november 2000F o t o : M a u rice Boye r

In samenwerking met het AlgemeenRijksarchief waren er weer twee speer-punt-presentaties, beide gewijd aan hetfenomeen van de Soevereiniteits-over-dracht, te weten die aan Indonesië(1 5 december 1 9 4 9) en aan Suriname(2 5 november 1 9 7 5). In aanwezigheidvan drs. E.G. Azimullah, ambassadeur vanSuriname, werd bij de laatste een inopdracht van het Rijksmuseum nieuwgegoten buste van H.E.A. Arron onthuld.

De prachtige tekeningen en prenten dieparallel aan ‘De Glorie van de GoudenEeuw’ werden getoond in de zalen vanhet Prentenkabinet vormden een werke-lijk gedroomd overzicht. Helaas kreeg detentoonstelling niet ten volle de aandachtvan de media en het publiek die deze uit-gelezen selectie, bijeengebracht uit ver-maarde kabinetten van over de helewereld, verdiende. De fijnproevers is detentoonstelling echter niet ontgaan en depresentatie werd als een hoogtepunt vanhet jaar geprezen in de international ev a k p e r s .

Page 7: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

1514

van het watermerken-proefschrift van Erik

Hinterding, ‘eigen kweek’ van het Prentenkabinet,

in de publicatie geïncorporeerd konden worden.

Met meer dan 1 0 0.0 0 0 bezoekers en een (helaas

voortijdig) uitverkochte catalogus werd met vol-

doening op dit project teruggezien.

De Glorie van de Gouden EeuwHet is ten nadele van geen der zojuist besproken

tentoonstellingen dat zij alle uiteindelijk in de

schaduw stonden van de grote jubileumtentoon-

stelling ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’. De fees-

telijke opening werd opgeluisterd door de aanwe-

zigheid van de Koningin en een toespraak van

staatssecretaris Van der Ploeg van OCenW.

Gedurende vijf maanden in het hart van het jaar

oefenden de 2 0 0 schilderijen, beelden en voor-

werpen van kunstnijverheid, alle unieke meester-

werken, een aantrekkingskracht uit op ruim

6 0 0.0 0 0 bezoekers uit binnen- en buitenland. Een

derde van het bezoek was afkomstig uit Nederland

(3 2%). Het buitenlandse bezoek kwam voor 3 6%

uit Engelstalige landen, 1 2% was Frans, 9% Duits,

6% Spaans en 5% Italiaans, terwijl 6 3.0 0 0 a u d i o-

tours werden verhuurd (1 op de 9 bezoekers).

Het inhoudelijk concept van de tentoonstel-

ling was van Jan Piet Filedt Kok, toenmalig

directeur collecties. Hij vertrouwde het schrijven

van de catalogus van de tentoonstelling toe aan

drie medewerkers van de afdeling Educatie &

Publieksinformatie, opdat een goed leesbaar

v e rhaal over de Gouden Eeuw zou ontstaan.

Als de verkoopcijfers van de catalogus als een

indicatie gelezen mogen worden, dan mag gezien

het feit dat in het museum 3 5.0 0 0 van de totaal

5 0.0 0 0 omgezette catalogi verkocht werden (1 o p

de 1 8 bezoekers), van een groot succes gesproken

w o r d e n .

Daar ‘De Glorie van de Gouden eeuw’ in de

zalen van de permanente opstelling van de 1 7d e -

eeuwse schilderijen werd gehouden, was de eigen

collectie gedurende de tentoonstellingsperiode

niet te zien. Het museum verblijdde in deze maan-

den een groot aantal Nederlandse musea met

belangrijke bruiklenen. Daarnaast bleek de collec-

tie van het museum rijk en veelzijdig genoeg om

op basis van het eigen bezit een volledige tentoon-

stelling op het thema ‘Masterworks of the Golden

Age from the Rijksmuseum’ naar Japan te sturen.

De expositie was gelijktijdig met de ‘Glorie’ ach-

tereenvolgens te Nagoya en Tokio te zien. De

feestelijke openingen aldaar werden door Dieric

Elders resp. Ronald de Leeuw namens de directie

bijgewoond. Bij de tentoonstelling verscheen een

fraaie tweetalige catalogus

Het Rijksmuseum als kaderVelen zien in het Rijksmuseum niet alleen de

Nationale Schatkamer, maar ook een nationale

plek. In een periode waarin over nationale identi-

teit in relatie tot de toenemend multiculturele

samenleving alsook de Europese eenwording zeer

uiteenlopend wordt gedacht, is het interessant te

zien in welke mate aan het Rijksmuseum als kader

voor bijeenkomsten en evenementen wordt

gehecht. Dat geldt natuurlijk als een vanzelfspre-

kendheid voor nauw aan het Rijksmuseum gelieer-

de organisaties als het Koninklijk Oudheidkundig

Genootschap en de Vereniging van Vrienden der

Aziatische Kunst. Ook de Vereniging Rembrandt

hield als vanouds een groot deel van zijn bestuurs-

vergaderingen in het Rijksmuseum en ontving zijn

leden voor een speciaal bezoek aan ‘De Glorie van

de Gouden Eeuw’. Op 2 8 november bood het

museum gastvrijheid aan de Ve r e n i g i n g

Rembrandt en de Stichting Nationaal Fonds

Kunstbezit voor het houden van de eerste

Rembrandtlezing, georganiseerd in samenwerking

met Het Financieele Dagblad. Deze kreeg de vorm

van een ‘spectacle coupé’ met voordrachten van

Neil MacGregor, directeur van de National Gallery,

Londen en Peter Hecht, hoogleraar kunstgeschie-

denis aan de Universiteit van Utrecht. Cor

Boonstra, voorzitter Raad van Bestuur van

Koninklijke Philips Electronics N.V. spoorde het

bedrijfsleven aan tot steun voor uitzonderlijke

museale aankopen.

Op 9 november werd door de Boekman-

stichting het debat ‘Museumcollecties op het web:

cultuurspreiding of piraterij?’ in Café Cuypers

georganiseerd. Ronald de Leeuw ontving bij die

gelegenheid het eerste exemplaar van het door de

Boekmanstichting verzorgde juridisch handboek

voor musea, de zgn. Museumrechtwijzer. Va n u i t

het Rijksmuseum had Kees Schoemaker aan de

totstandkoming van de publicatie bijgedragen.

Bijzondere gastenHet museum ontving in het jubileumjaar 2 0 0 0 e e n

groot aantal hoogwaardigheidsbekleders en bijzon-

dere gasten. De medewerkers van de afdelingen

Communicatie & Marketing en Evenementen had-

den hieraan het hele jaar de handen vol. Op 2 2

mei werden de leden van het Kabinet en hun part-

ners genood voor een bezichtiging van ‘De Glorie

van de Gouden Eeuw’. Ook voor de leden van de

Eerste en Tweede Kamer werden ontvangsten

g e o r g a n i s e e r d .

Omslag catalogi ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’O n t we rp : B e rry Slok BNO

C o n ferentie ‘Groupe Bizo t ’14 juli 2000F o t o : J ü rgen Kri e l e n

Een belangrijke en ook feestelijke bijeen-komst was de tweedaagse conferentie op1 4 en 1 5 juli 2 0 0 0 van de ‘Responsablesdes Musées et Institutions organisateursde grandes expositions’, in de wandel-gangen naar de oprichtster de ‘GroupeBizot’ genoemd. Het betreft een gezel-schap van ca. 6 0 internationale museum-directeuren die jaarlijks bijeenkomen omover actuele vraagstukken te overleggen.Het Rijksmuseum en het Van GoghMuseum traden op als gastheer en de bijeenkomsten werden gehouden in deA m s t e l k e r k .

Page 8: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

1716

Op 2 7 juni leidde Peter Schatborn en Fieke

Tissink Erfgroothertog Henri van Luxemburg

rond op de tentoonstelling ‘De Glorie van de

Gouden Eeuw’.

A m s t e r d a mHoe nationaal en internationaal ook de taken en

uitstraling van het Rijksmuseum, het museum

geeft zich moeite ook in de eigen stad van vesti-

ging een culturele rol van betekenis te spelen. Met

name in de zomer, tijdens het hoogtepunt van de

jubileumviering, gonsden Filmzaal, Aduardkapel,

Cuyperscafé en de voor deze gelegenheid speciaal

in het hart van het gebouw gecreëerde ‘Glorie

Sael’ van de activiteiten.

In de zomermaanden verzorgde de afdeling

Nederlandse geschiedenis een grootse presentatie

van de nagenoeg volledige collectie marine-model-

len in de Beurs van Berlage onder de intrigerende

titel ‘Sailing beauties, deadly details’.

Georganiseerd als expositie in het kader van het

populaire ‘Sail 2 0 0 0’ bleef het bezoek echter ach-

ter bij de verw a c h t i n g e n .

Het museum Huis van Loon kon dankzij een g e n e-

reus bruikleen van het prentenkabinet een ten-

toonstelling aan de grafiek van Ferdinand Bol

wijden, ooit zelf bewoner van dit fraaie grachten-

huis. Het Rijksmuseum kon hiermee zijn erkente-

lijkheid tonen voor het prachtige bruikleen dat

het Huis van Loon aan ‘De Glorie van de Gouden

Eeuw’ had afgestaan.

De drie musea aan het Museumplein besloten

tot het gezamenlijk adverteren van hun activitei-

ten in een gezamenlijke Museumplein-ladder.

De samenwerking kende daarnaast ook informele-

re kanten. Op 3 0 maart werden de collega’s van

het Stedelijk Museum en het Van Gogh Museum

genood voor een conservatorenborrel en enkele

honderden collega’s van alle Amsterdamse musea

werden op 3 0 mei, de vooravond van onze 2 0 0s t e

verjaardag, ontvangen voor een besloten bezichti-

ging van ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’.

Op 5 juli gaf het nieuwe Amsterdams Centrum

voor de Gouden Eeuw, een initiatief van de

Universiteit van Amsterdam, met een symposium

over ‘De Grenzen van de Gouden Eeuw’ het

startsein voor zijn activiteiten. Het Amsterdams

Centrum voor de Studie van de Gouden Eeuw

beoogt de studie en de kennis van de

Nederlandse geschiedenis en cultuur in de

Gouden Eeuw in interdisciplinair perspectief

te bevorderen.

Op 2 2 juni was de KennisKring Amsterdam

te gast en op 9 november ontving het museum

de leden van De Amsterdamse Kring voor een

bezoek aan de tentoonstelling ‘Regenten in de

k l e r e n ’ .

Op de jaarlijkse Uitmarkt, op 2 6 en 2 7 a u g u s-

tus gehouden, participeerde het museum met een

eigen stand, maar tevens met een gedeelde ‘kin-

derkraam’. In de berichtgeving over de eerste

Amsterdamse ‘Museumn8’, een nieuw initiatief in

navolging van dergelijke evenementen in andere

Europese steden, concentreerde de pers zijn aan-

dacht op het ‘dansen voor de Nachtwacht’, dat

zich niet beperkte tot de fraaie pas-de-deux van

leden van het Nationaal Ballet. Het museum telde

die avond maar liefst 1 5.0 0 0 bezoekers, meest

j o n g e r e n .

Presentatie van onderzoekHet Rijksmuseum onderhoudt op vele gebieden

en op vele niveaus wetenschappelijke contacten,

landelijk en internationaal. De directeur collecties

Ontbijt in de tuin van het Rijksmu s e u m31 mei 2000F o t o : M a u rice Boye r

Ook de tuin van het museum deelde inde aandacht. Op de ochtend van 3 1 m e i ,de officiële 2 0 0ste verjaardag van hetmuseum, werden hier de matineuzeAmsterdammers verrast op een ontbijt. ’s Avonds ontving het museum honderdenNederlanders die via de NederlandseSponsor Loterij uit alle provincies vanNederland voor de viering uitgenodigdw a r e n .

Page 9: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

19

continueerde onder meer zijn voorzitterschap van

het interdisciplinaire Mol-Art project. De hoofd-

directeur was tot en met september 2 0 0 0 als prési-

dent van het Comité Internationale d’Histoire de

l’Art (CIHA) nauw betrokken bij het dertigste

CIHA-congres, dat van 3 tot en met 8 s e p t e m b e r

in Londen plaatsvond en aan het thema ‘Ti m e ’

gewijd was. Tevens fungeerde hij als voorzitter van

de commissie die, gesteund door de Nederlandse

Museumvereniging, de Nederlandse musea stimu-

leerde mogelijk onrechtmatige oorlogsverw e rv i n-

gen in de periode 1 9 4 0-1 9 4 8 op te sporen. De

werkzaamheden van de commissie werden eind

2 0 0 0 afgerond met een aanvullende rapportage

op het rapport ‘Museale verw e rvingen 1 9 4 0-1 9 4 8’ .

Deze verscheen in januari 2 0 0 1.

In het kader van ‘Het N i e u w e R i j k s m u s e u m ’

hield de hoofddirecteur een groot aantal toespra-

ken en lezingen, waarin de plannen van het

Rijksmuseum zowel in Nederland als daarbuiten,

werden uitgedragen. In het Louvre hield hij een

lezing in de reeks ‘Musée-musées’ en in Keulen

sprak hij tijdens een symposium voorafgaand aan

de heropening van het Wa l l r a f - R i c h a r t z - M u s e u m .

Ook adviseerde hij de directie van de National

G a l l e ry of Ireland, Dublin, bij hun renovatie- en

u i t b r e i d i n g s p l a n n e n .

Het wetenschappelijk discours kreeg reg e l m a t i g

de vorm van lezingen, workshops en symposia, soms

gerelateerd aan tentoonstellingen of nieuwe publi-

caties. Bij ‘Een Koninklijk Museum’ werd een dis-

cussiemiddag aan overheidssubsidiëring van kunste-

naars gewijd en bij de affiche-tentoonstelling ‘Kom

kijken!’ was er een symposium over grafische vorm-

geving in musea in samenwerking met de Bond van

Nederlandse Ontwerpers. Op 2 9 en 3 0 mei sprak

een klein dozijn Nederlandse en buitenlandse

specialisten met Prof. Robert Scheller als modera-

tor over ‘The Shifting Image of the Golden Age’.

Op 7 en 8 december was het museum opnieuw gast-

heer voor het International Symposium on Wo o d

and Furniture Conservation, dat voor de vijfde maal

werd gehouden.

De participatie van het Rijksmuseum in de

Onderzoekschool Kunstgeschiedenis kreeg onder

meer invulling door het houden van een

Studiedag van de sectie Nederlandse Grafiek in

het museum op 1 5 n o v e m b e r. De hoofddirecteur

en directeur collecties participeerden in de

International Peer Review die in december plaats-

vond naar het functioneren en het beleid van de

s c h o o l .

P u b l i c a t i e sDe vruchten van wetenschappelijk, meest object-

gericht onderzoek vinden in het R i j k s m u s e u m

doorgaans hun neerslag in zeer publiekstoegankelij-

ke publicaties, in het bijzonder tentoonstellingscata-

logi. Daarnaast verschenen ook enkele op de specia-

list gerichte bestandscatalogi en publiceert het

Rijksmuseum Bulletin vier maal per jaar een breed

scala aan artikelen. Hoofd tentoonstellingen Frits

Scholten ontving in 2 0 0 0 de prestigieuze Mitchell

Prize voor de catalogus van de Adriaen de Vr i e s - t e n-

toonstelling, de eerste maal dat deze in de catego-

rie tentoonstellingscatalogi werd uitgereikt. Als

redactielid van het blad Kunstschrift viel Scholten

opnieuw in de prijzen toen dit succesvolle culturele

tijdschrift door het Prins Bernhard C u l t u u rf o n d s

werd bekroond.

In totaal zagen in 2 0 0 0 niet minder dan 3 1

Rijksmuseum-publicaties het licht. Voor het meren-

deel werden zij uitgebracht onder het nieuwe ge-

meenschappelijke fonds met uitgeverij Wa a n d e r s

te Zwolle.

Een commercieel hoogtepunt was de catalogus

van ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’, die in twee

delen en vier taaledities werd uitgebracht en waar-

van ruim 5 0 . 0 0 0 exemplaren werden verkocht.

Een deel van de Engelse editie werd door Thames

& Hudson in Engeland uitgegeven.

Met Nederlandse kunst 1 4 0 0 - 1 6 0 0 v e r s c h e e n

het eerste deel in wat is bedoeld als een 4- d e l i g e

geschiedenis van de Nederlandse kunst van de

Middeleeuwen tot aan de twintigste eeuw aan de

hand van de collecties van het Rijksmuseum.

Ook nieuw is de serie Rijksmuseum Dossiers, vorm-

gegeven door Berry Slok en meestal gewijd aan

aspecten van de eigen collectie. In 2 0 0 0 v e r s c h e-

nen 4 deeltjes, die soms ook fungeren als beknop-

te catalogus bij tentoonstellingen.

Het Rijksmuseum Bulletin onderging een suc-

cesvolle facelift door een nieuw ontwerp van

Richard van den Dool, zonder het karakter en for-

maat van het tijdschrift aan te tasten. Ook kreeg

het Bulletin meer kleurillustraties.

Op 2 1 juli werd in een kleine bijeenkomst een

speciaal nummer van het Bulletin gepresenteerd,

waarin een artikel getiteld ‘Van Fotocommissie tot

Rijksmuseum-Stichting’ werd gepubliceerd. Het

bevat de neerslag van het onderzoek naar de com-

merciële activiteiten van het museum en werd

opgedragen aan de nagedachtenis van Jhr. Jan Six

van Hillegom (1 9 1 9-1 9 9 9), die zich meer dan 3 0

jaar in verschillende functies voor deze Stichting

had ingezet. De publicatie is onderdeel van een

voortgaand onderzoek naar de eigen geschiedens

van het Rijksmuseum.

Met de presentatie in de Eregalerij van de

sensationele porseleinen dierfiguren uit de collec-

tie van het museum in Dresden markeerde het

Rijksmuseum onder de titel ‘Een Koninklijke

Dierentuin’ het verschijnen van de monumentale

bestandscatalogus van het Meissen-porselein in het

D a n s e rs van het Nationaal Ballet tijdens deM u s e u m n 811 november 2000F o t o : M a u rice Boye r

Het doorwrochte jubileumboek over de geschiedenis van het Rijksmuseum,‘200 jaar Rijksmuseum’, door Gijs vander Ham vormde de imposante kroon op de publicaties, mede door de fraaievormgeving van Reynoud Homan en de fotografie van Jannes Linders.

Page 10: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

2120

In samenwerking met de Koninklijke

Bibliotheek wordt gewerkt aan een Digitale Atlas

Geschiedenis, waarin een ruime selectie 1 7d e -

eeuwse pamfletten, historieprenten, gedenk-

penningen en objecten vanaf 2 0 0 1 in zo’n 4 0.0 0 0

digitale opnamen via de websites van beide instel-

lingen toegankelijk zullen zijn. Hierbij is in

eerste instantie gekozen voor een aantal belang-

rijke perioden, te weten de jaren 1 6 1 8-1 6 1 9,

1 6 4 7–1 6 4 8, 1 6 7 2 en 1 6 9 5.

Het samenwerkingsverband met de Rijksdienst

Monumentenzorg en de Koninklijke Bibliotheek

in de Atlas Mutual Heritage, waarin afbeeldingen

van VOC-vestigingen in de drie collecties in één

database toegankelijk worden gemaakt, wist de

eerste fase succesvol af te sluiten, waardoor 3.5 0 0

afbeeldingen digitaal geraadpleegd kunnen wor-

den. Deze fase is gefinancierd door het HGIS

C u l t u u rfonds. Voor de tweede fase is door NWO

subsidie beschikbaar gesteld.

Het museum steunde voorts het initiatief om

tot een gezamenlijke Europese museumwebsite te

komen en in april werd in Minneapolis deelgeno-

men aan het congres ‘Museums and the We b ’ .

Zorgelijk voor het museum was dat bij de toe-

kenning van de vierjaarlijkse subsidie in het kader

van het Kunstenplan door het Ministerie van

OCenW geen gehoor is gegeven aan het verzoek

van het Rijksmuseum om extra digitaliseringsgel-

den. Het museum hoopt alsnog in staat gesteld te

worden om voorafgaand aan de grootscheepse uit-

huizing van de collecties in het kader van de reno-

vatie een grootscheepse inhaalslag op het gebied

van collectie-digitalisering te maken.

C o l l e c t i e sDe sector collecties was gedurende het jaar 2 0 0 0

actief op vele fronten, in het bijzonder voor de

vele tentoonstellingen die het eigen bezit van het

museum als uitgangspunt hadden. Met name de

restauratoren hadden de handen vol aan het pre-

sentatieklaar maken van de voorwerpen. Daarnaast

Maar er dient in de komende jaren nog veel werk

verzet te worden. Het collectiemanagementsys-

teem werd in 2 0 0 0 op succesvolle wijze getrans-

formeerd naar het systeem Adlib en de biblio-

theek fungeert ook steeds meer als toegangspoort

tot digitale bestanden elders. Interactieve pro-

g r a m m a ’s worden regelmatig als educatieve

ondersteuning bij tentoonstellingen ingezet, zoals

bij ‘Maurits, Prins van Oranje’, welke naast een

eigen site ook via een elektronisch bladerpro-

gramma in de expositie toegang bood tot illustra-

ties in boeken die anders slechts op een enkele

pagina open hadden kunnen liggen.

Rijksmuseum. Dit magnum opus van A.L. den

Blaauwen, voormalig directeur van de afdeling

Beeldhouwkunst en Kunstnijverheid, werd in een

klein symposium ten doop gehouden. Met 5 6 0

p a g i n a ’s en 7 5 0 f o t o ’s in kleur is het een in alle

opzichten rijke publicatie geworden.

Zeer fraai werd ook, mede dankzij de bijzondere

prestaties van de afdeling fotografie en de vormge-

ving van Marjo Starink, het door het Rijksmuseum

verzorgde boek over ‘Het Hollands pronkpoppen-

huis’, een schitterende uitgave van het proefschrift

van Jet Pijzel-Dommisse. Verschenen aan de voor-

avond van het themajaar over het interieur, ligt het

belang van deze uitgave, behalve als documentatie

van de poppenhuizen zelf, in de rijke bron die zij

vormen voor het onderzoek naar interieurs in de

1 7de en 1 8de eeuw. Ondanks de pittige prijs van

deze uitgave lijkt een herdruk al ophanden.

D i g i t a l i s e r i n gDe organisatie van het Rijksmuseum raakt er

steeds meer aan gewend zich van de digitale media

te bedienen en weet bij problemen feilloos de weg

naar de Helpdesk van de afdeling Automatisering.

was menigeen betrokken bij de talrijke publicaties

en werkte de afdeling fotografie op hoge toeren

voor de bestandscatalogus Meissen en het poppen-

huisboek. Op de afdeling schilderijen drukte de

zware last van verschillende herinrichtingen, als-

mede de transporten in het kader van de tentoon-

stelling van 1 7de-eeuwse schilderkunst in twee ste-

den in Japan.

De restauratoren schilderkunst en Nederlandse

Geschiedenis werden tijdens het drukke jubileum-

jaar ook geconfronteerd met de om ARBO-rede-

nen noodzakelijke verbouwing en herinrichting

van hun atelier, die helaas niet zonder vertraging

gerealiseerd werd. Niettemin naderde de restaura-

tie van de ‘Heilige Maagschap’ van Geertgen tot

Sint Jans zijn voltooiing en kon het schilderij, na

1 7 jaar afwezigheid, begin 2 0 0 1 weer op zaal

getoond worden.

Met het Instituut Collectie Nederland werd

overlegd over het programma van eisen voor het

in de toekomst als ‘werkgebouw’ door restaurato-

ren en opleidingen gezamenlijk te gebruiken

Veiligheidsinstituut. In 2 0 0 0 had het zogenaamde

Tunneldepot opgeleverd moeten worden, het

Omslag van het jubileumboek ‘200 jaar Rijksmu s e u m ’Vo rm g e v i n g : Reynoud Homan

Omslag van het boek ‘Het Hollandse pronkpoppenhuis’Vo rm g e v i n g : Marjo Stari n k I n t e rieur Tunneldepot

De in 1 9 9 9 gereedgekomen website vanhet Rijksmuseum oogstte in 2 0 0 0 a l o mbewondering. De site won in Nederlandde WebWijzer Award en werd door PCMagazine Nederland tot ‘webhit’ in decategorie musea verkozen. Ook inter-nationaal was er veel erkenning voorw w w.rijksmuseum.nl, die zowel de presti-gieuze Epica Award als de Medaille d’Orvan ICOM in de wacht sleepte.

Page 11: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

2322

ondergrondse depot waarin een belangrijk deel van

de verzamelingen opgeslagen zal worden. Helaas

bleef het gebouw kampen met lekkages en bleek

later ook de verdere waterhuishouding aan het

Museumplein door de aanleg van de ondergrondse

parkeergarages zodanig verstoord dat reeds

bestaande gedeelten van het museumgebouw, zoals

de depots in de Zuidvleugel, er last van onderv o n-

den. Dit heeft de ingebruikneming van de nieuwe

opslagruimtes tot nader order vertraagd.

Het Rijksmuseum verstrekte in 2 0 0 0 b r u i k l e n e n

aan 1 5 0 9 instellingen in binnen- en buitenland.

Een groep Zuid-Nederlandse schilderijen werd

als een der laatste projecten van Wouter Kloek als

scheidend hoofd van de afdeling schilderijen als

langdurig bruikleen aan het Noordbrabants

Museum in Den Bosch gegund en bij het afscheid

van directeur Margriet van Boven symbolisch over-

g e d r a g e n .

van Wouter Kloek, die de functie van hoofdconser-

vator projecten bij het Prentenkabinet ging bekle-

den, alsmede het secretariaat bij de inhoudelijke

werkgroep die de herinrichting van Het N i e u w e

Rijksmuseum. Eveneens per 1 december werd

Duncan Bull benoemd als conservator buitenland-

se kunst. Hij kreeg meteen zijn vuurdoop met de

inrichting van een nieuwe zaal in de Zuidvleugel

gewijd aan de Italiaanse en Spaanse schilderijen

uit eigen bezit, aangevuld met hoogtepunten uit

de collectie van het tijdelijk gesloten Museum

Boijmans Van Beuningen in Rotterdam.

A a n w i n s t e nHet Rijksmuseum kwam ook onbedoeld in het

nieuws door een voorbarig bericht als zou het

museum op het punt staan een schilderij van

G i a m battista Tiepolo te kopen. Dit was aanleiding

voor zowel voor- als tegenstanders om commentaar

te leveren over het fenomeen van het verw e rv e n

van internationale kunst door het Rijksmuseum.

De Tiepolo kwam er niet, maar aan spectaculaire

aanwinsten was overigens geen gebrek in het jubi-

l e u m j a a r. Bijna voor alle verzamelafdelingen was

het mogelijk uitzonderlijke verw e rvingen te doen.

Het museum droeg voorts een collectie antiek

glas over aan het Rijksmuseum van Oudheden.

C o n s e rvator edele metalen Jan Rudolph de

Lorm fungeerde vanaf juli 2 0 0 0 tevens als project-

c o n s e rvator collectiemobiliteit. Plannen worden

ontwikkeld om in 2 0 0 1 ook in het Bonnefanten

Museum in een als ‘Rijksmuseum aan de Maas’ in

te richten vleugel een ensemble Zuid-Nederlandse

kunst te plaatsen.

Geadviseerd door het Instituut Collectie

Nederland – en in samenwerking met het Va n

Gogh Museum – wordt voorts gewerkt aan een pre-

sentatie van 1 7de- en 1 9de-eeuwse kunstwerken op

Schiphol, in combinatie met een museumwinkel.

Het Rijksmuseum verleende met bruiklenen tevens

medewerking aan het ICN-project ‘Collectie

Nederland in de Tweede Kamer’.

Per 3 0 november legde Jan Piet Filedt Kok op

eigen verzoek zijn functie van directeur Collecties

n e e r. Na ruim 1 0 jaar werken op bestuurlijk niveau

koos hij ervoor zich weer geheel toe te leggen op

de kunsthistorisch-inhoudelijke kanten van het

museumwerk. Hij nam per 1 december de leiding

op zich van de afdeling schilderijen, als opvolger

16de-eeuwse gewe l f s c h i l d e ringen uit de Grote ofS i n t - L a u r e n s ke rk in A l k m a a r5 fe b ru a ri 2000, vo o rpagina Het Pa r o o lF o t o : J e a n - P i e rre Jans /Hollandse Hoogte Zaal met Italiaanse en Spaanse schilderk u n s t

Een bijzondere vorm van collectiemobiliteitdeed zich voor toen begin februari de sinds1 8 8 5 bij het Rijksmuseum berustende1 6de-eeuwse gewelfschilderingen uit deGrote of Sint-Laurenskerk in Alkmaar na meer dan een eeuw weer op hun oor-spronkelijke plaats terugkeerden. De schil-deringen waren verloren gewaand, tot zevorig jaar als zodanig werden herkend inhet Rijksmuseum. Dertien van de veertienpanelen bleken compleet bewaard.

Page 12: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

25

De presentatie van een schitterende marmeren

Christus-buste van de laat-1 6de-eeuwse Italiaan

Giovanni Caccini geschiedde tegelijk met de inwij-

ding van de nieuwe zaal voor Italiaanse schilder-

kunst in de Zuidvleugel. Door de integratie van de

Nederlandse 1 8de- en 1 9de-eeuwse Nederlandse

schilderkunst in het hoofdgebouw, die in 2 0 0 1

haar beslag zal krijgen, is het thans mogelijk per-

manent een grote groep Italiaanse en Spaanse

schilderijen in de Zuidvleugel te tonen. In samen-

werking met de Italiaanse Kamer van Koophandel

in Nederland werd de nieuwe ruimte op

1 4 december met een speech door de Italiaanse

ambassadeur in gebruik genomen. Enkele belang-

rijke vroege Italiaanse schilderijen, van kunste-

naars als Orcagna, Crivelli, Fra Angelico en Piero

di Cosimo, die lang niet hadden gehangen, wer-

den in de Italiaanse zaal van de afdeling

Beeldhouwkunst en Kunstnijverheid geïntegreerd.

Ook deze zaal kreeg een kleine opknapbeurt.

Tot de verrassendste aankopen van het jaar, en

tevens de meest spraakmakende, behoort de ver-

w e rving uit Amerikaans particulier bezit van een

zelfportret van de beeldhouwer Johan Gregor van

der Schardt. Het museum had deze unieke poly-

chrome terracotta buste, waarschijnlijk het vroeg-

ste driedimensionale zelfportret van een

R e n a i s s a n c e - k u n s t e n a a r, in 1 9 9 9 enige tijd ter

bestudering in het atelier gehad. Het museum

kreeg echter plotseling te horen dat het slechts

kort de tijd had dit meesterwerk te verw e rven en

heeft de aankoop in grote haast moeten financie-

ren. De alertheid waarmee de benaderde fondsen

– de Vereniging Rembrandt, de Mondriaan

Stichting en de Nederlandse Sponsor Loterij – op

de aanvraag reageerden was voorbeeldig en stelde

het museum in staat binnen een week de gelden

e rvoor bijeen te brengen. Gezien de enthousiaste

ontvangst bij zowel kenners als het publiek heeft

het Rijksmuseum met de aankoop van dit onge-

woon expressieve portret van Van der Schardt dui-

delijk een nieuwe ster aan zijn firmament binnen-

g e h a a l d .

2 0 00 was een goed jaar voor sculptuur. Ook de

afdeling Aziatische kunst sloeg haar slag, toen

eind oktober op de veiling een prachtig Khmer-

beeld werd aangeboden. Ook deze uiterst zeld-

zame sculptuur kon dankzij de Nederlandse

Sponsor Loterij verw o rven worden, die voorts nog

tekende voor de verw e rving van twee 1 7d e - e e u w s e

portretten door Nicolaes Eliasz. Pickenoy. Deze

portretten van Johanna le Maire en Isaac van Son

uit 1 6 2 1 behoorden bij twee huwelijkshandschoe-

nen die het museum op hetzelfde moment toonde

in ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’. Schilderijen

Matthijs Mari sDansende figuren, 1 8 7 9K a m e rs c h e rm , v i e rs l a g s , beschilderd olieverf op doek

Schenking van mevrouw Anne Sloman, L o n d e nAanwinst 2000I nv. nr BK-2000-9

Het reeds in 1 9 9 9 gekochte Augsburgsekabinet dat de omslag van het Jaarv e r s l a g1 9 9 9 sierde, werd op de verjaardag vanhet museum, 3 1 mei, gepresenteerd inde context van de nieuw ingerichteS c h a t k a m e r. De aankoop van dit uitzon-derlijk fraaie pronkvoorwerp was alleenmogelijk dankzij de genereuze steun vande Nederlandse Sponsor Loterij. Ter ver-sterking van de nog jonge, maar gestaaggroeiende collectie 1 9de-eeuws historis-me werd in de Londense kunsthandeleen neo-Louis XVI-meubel van Charles-Guillaume Diehl aangekocht.

Page 13: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

272726

schilderijen verw i e r f uit een legaat ook nog een

tweetal fraaie portretten met jachtattributen van

Jan Weenix. De Stichting ‘t Schou te Schipluiden

schonk een groep schetsboeken en olieverf s c h e t-

sen van Johannes Tavenraat die een mooie aan-

vulling vormen op de tekeningen en schilderijen

die het museum reeds van deze Nederlandse

romanticus bezat.

In het novembernummer van het Burlington

Magazine verscheen een bijlage over de aanwin-

sten van Rijksmuseum sinds 1 9 9 6.

Educatie en evenementenDe afdeling Educatie & Publieksinformatie was

actief betrokken bij de educatieve ondersteuning

van een groot deel van het tentoonstellingspro-

gramma, zowel door speciale aanvullende

publieksbegeleiding als door het organiseren van

rondleidingen. De afdeling leverde de auteurs

van de catalogus van ‘De Glorie van de Gouden

Eeuw’ en verzorgde daarbij een audiotour waarbij

V I P ’s als Cynthia Schneider, Jan Wolkers en Paul

de Leeuw hun visie op de kunstwerken gaven.

Voor de bezoekers van de Six-tentoonstelling was

een gratis audiotour beschikbaar.

Via de voortreffelijke instelling van de Kunst-

kijkuren werd de Amsterdamse schooljeugd weer

in al zijn culturele diversiteit met de collecties van

het Rijksmuseum vertrouwd gemaakt. Ook speciale

arrangementen voor stadpashouders werden

g e c o n t i n u e e r d .

Het vorig jaar ontwikkelde inburgeringspakket

voor Nieuwe Nederlanders wordt met succes toe-

gepast. Wel zijn enkele aspecten ervan intussen

en handschoenen waren in de jaren zeventig van

de 2 0ste eeuw uit elkaar geraakt en konden nu

herenigd worden.

Op 7 juli kreeg het Rijksmuseum van de

National Gallery in Londen het schilderij ‘De eed-

aflegging van de vrede van Münster’ van Gerard

ter Borch voor langere tijd in bruikleen. Het

museum is zeer dankbaar dit unieke document te

kunnen tonen, want het bezat tot dusver van dit

voor onze geschiedenis zo belangrijke werk alleen

een kopie.

Het prentenkabinet verw i e rf van Petitot een

serie grillige ornamentontwerpen getiteld

‘Masquerade à la Grècque’ en wist daarnaast de

hand te leggen op een formidabel album met

onder meer zeldzame maniëristische prenten uit

de 1 6de eeuw, door de latere bisschop van

Bamberg in Italië verzameld tijdens diens

‘Bildungsreise’. Het prentenkabinet verw i e rf met

steun van onder meer de Vereniging Rembrandt

en het Rijksmuseum Fonds op een veiling een

nieuw ontdekte tekening van Hendrick Goltzius,

de prentgraveur Gilles van Breen voorstellende.

De afdeling verzamelde verder gestaag aan de

collectie fotografie, terwijl de papierkunst van

Aziatische signatuur in het prentenkabinet werd

aangevuld met een Mogul-miniatuur uit het einde

van de 1 7de eeuw, voorstellende twee vechtende

kamelen. Als eerste donatie uit het vorig jaar ge-

stichte M.H. Drabbe Fonds werd een Japanse rol-

schildering van enkele kraanvogels bij zonsopgang

v e rw o rv e n .

De collectie die aan het Rijksmuseum ten

grondslag ligt, werd in essentie gevormd dankzij

schenkingen en legaten van particulieren. Pas laat

in de 1 9de eeuw werden het in toenemende mate

aankopen die het beeld verfijnden en nuanceer-

den, maar ook die werden veelal gedaan met

behulp van door particulieren gevoede fondsen

als bij voorbeeld de Vereniging Rembrandt en het

Waller Fonds. Veel dankt het museum ook dit jaar

weer aan schenkingen en legaten. De afdeling

alweer aan aanpassing toe. Voorts participeerde

het museum in het project Interculturele leerrou-

tes voor VMBO-leerlingen.

De afdeling had voorts een grote rol in de orga-

nisatie van de Amsterdamse Museumn8, een evene-

ment dat 1 5.0 0 0 mensen tot een nachtelijk bezoek

aan het Rijksmuseum bracht. Het is de bedoeling

de Museumnacht volgend jaar te herhalen. Het

lijkt wel wenselijk het karakter ervan enigszins aan

te passen en ‘musealer’ te maken.

Dankzij het VSB-fonds waren er ook weer enke-

le Joost de Suppoostdagen, terwijl deze inmiddels

geliefde museale stripfiguur in de speciale kinder-

etiketten bij de Meissen-tentoonstelling uitlegde

hoe een porseleinen kaketoe wordt gemaakt.

Tijdens de ‘Open dag’ van het museum op

2 2 oktober hielden medewerkers ieder kwartier

‘een verhaal op zaal’, werden Klokhuisfilms

gedraaid, vertelde Nelleke Noordervliet over haar

geschiedenisboek ‘Op de zeef der tijd’ en Gijs van

der Ham over zijn geschiedschrijving van ‘2 0 0 j a a r

R i j k s m u s e u m ’ .

En nog veel meer ...Een groot aantal activiteiten van het museum

speelde zich buitengaats af, zoals hierboven reeds

in vele gevallen werd gememoreerd. Zo besloot

het Rijksmuseum om in een jaar dat het

Rijksmuseumgebouw met zijn renovatieplannen

zo vaak in de belangstelling stond ook de toekom-

stige kleine bezoekers een plezier te doen door

een groot model van Cuijpers’ Rijksmuseum-

gebouw in Madurodam te plaatsen. Dit werd op

U i t : Outreachproject tienerm o e d e rs uit de BijlmerF o t o : Rien Zinvo l d

Het jubilerende Kantsalet deed hetmuseum een prachtige schenking en uit Engels particulier bezit ontving hetmuseum een wandscherm ten geschenkedat door Matthijs Maris is overgeschil-derd. Over dit laatste voorwerp was ooit al in het Rijksmuseum Bulletingepubliceerd, maar het was lange jarenspoorloos.

De afdeling educatie hielp via het pro-gramma ‘Mi Oso Es Mi Kas’ een tiental tienermoeders uit de Bijlmer de drempelnaar het museum te slechten. Dit inter-cultureel project, ontstaan in samenwer-king met het VSB-fonds en het Zuiderzee-museum Enkhuizen, was bijzonder arbeids-intensief, maar had behalve voor de betrok-kenen ook als pilotstudie grote waarde.

Page 14: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

2928

de verjaardag van het museum door de 1 7- j a r i g e

burgemeester van het ministadje plechtig inge-

wijd, in aanwezigheid van de kinderen van een

groot aantal museummedewerkers.

Medewerker Antonio Quintero toonde eind

november zijn foto’s van het Rijksmuseum in een

Amsterdamse galerie en de hoofddirecteur werd

uitgenodigd om in het museum van de Porceleyne

Fles in Delft een versie op ware schaal in Delfts

blauwe tegels van Rembrandts ‘Nachtwacht’ te

o n t h u l l e n .

De directie gaf voorts acte de présence bij

diverse ontvangsten, waaronder die ter gelegen-

heid van het staatbezoek van de Keizer en

Keizerin van Japan, president Chirac van

Frankrijk, tal van symposia, boekpresentaties, ope-

ningen van tentoonstellingen, de uitreiking van

de Zilveren Anjers en de Praemium Erasmianum.

Zowel qua programmering (Kunst rond 1 9 0 0! )

als via persoonlijke inzet participeerde het

Rijksmuseum ook in de landelijke manifestatie

‘ Va a rwel Negentiende eeuw!’ waar werd gememo-

reerd dat die eeuw in het jaar 2 0 0 0 ophield ‘de

vorige’ te zijn.

Communicatie en marketingDe nieuw gevormde afdeling Communicatie &

Marketing ging met elan van start en voerde in

samenspraak met de medewerkers van

Evenementen en de Facilitaire Dienst de regie

over een indrukwekkend aantal speciale ontvang-

sten, waarvoor ook een aparte ‘ G l o r i e-Sael’ was

ingericht. ‘Hospitality’ is door het museum her-

kend als een integraal deel van de manier waarin

het de maatschappij tegemoet treedt. De afdeling

Communicatie & Marketing vormt de spil in de

steeds professionelere aanpak van deze taken.

De afdeling belegde in het Jubileumjaar ontel-

bare persontvangsten, begeleidde dozijnen film-

ploegen, organiseerde persreizen, produceerde een

indrukwekkende reeks kleurige affiches en folders,

foto-CD-roms en wat de nieuwe media verder niet al

bieden. Aan zowel het jarige Rijksmuseum als de

hoofddirecteur werd in NRC Handelsblad een

profiel gewijd en interviews met hem over het Rijks-

museum, de renovatieplannen en de jubileumten-

toonstelling verschenen onder meer in het

Algemeen Dagblad, het Financieele Dagblad,

C o u n t ry Life, Weltkunst, Collections, The Interna-

tional Art Newspaper en Business Radio. De pers-

knipsels over de ‘Glorie’ alleen beslaan al meer dan

een dozijn ordners. Peter Delpeut maakte een prach-

tige televisiefilm over het Rijksmuseum die door de

AVRO werd uitgezonden, en die voor hergebruik in

de filmzaal van het museum wordt aangepast.

Na de lawines van ‘goed nieuws’ werd manmoe-

dig omgegaan – ook in de interne communicatie –

met de negatieve publiciteit die de reeds zeer

zwaar belaste afdeling rond het aftreden van de

Ondernemingsraad en de daarmee samenhangen-

de onrust in het museum te verwerken kreeg.

In het Jubileumjaar kreeg de fondsenwerv i n g

voor Het N i e u w e Rijksmuseum een impuls. Er wer-

den speciale bijeenkomsten belegd om de moge-

lijkheden tot sponsoring en donatie onder de aan-

dacht van potentiële schenkers en bemiddelaars

daarbij te brengen. De afdeling organiseerde de

gala-avond ter vorming van het Paul Huf Fonds

voor foto-aankopen. Daarnaast spande de afdeling

zich met succes in voor het tot stand komen van

nog twee andere Fondsen op Naam. Bovendien

werd de fondsenwerving voor Het N i e u w e

Rijksmuseum in gang gezet.

Er werd gewerkt in goede samenspraak met het

bestuur van het Rijksmuseum Fonds, dat ook

steeds vaker als koepel voor de nieuwe Fondsen op

Naam fungeert. Het bestuur van het Rijksmuseum

Fonds bleef ongewijzigd.

B e z o e k e r sDe tentoonstelling ‘De Glorie van de Gouden

Eeuw’ was met 6 0 0.0 0 0 bezoekers verreweg de

best bezochte tentoonstelling van het

Rijksmuseum. De duur van de tentoonstelling, 5

maanden, en het feit dat deze in het hart van het

toeristenseizoen werd gehouden, was hier natuur-

lijk mede debet aan. Totaal trok het museum in

2 0 0 0 1.1 4 6.4 3 8 bezoekers, wat een terugval ten

opzichte van 1 9 9 9 betekende. Deze is echter deels

te verklaren uit de omstandigheid dat het museum

in het vorig verslagjaar nog enkele maanden de

Van Gogh-collectie binnen zijn muren had.

Gebouw en inrichtingHet Rijksmuseumgebouw heeft tijdens het jubileum-

jaar 2 0 0 0 enkele malen danig in zijn voegen ge-

kraakt. Met de vele tentoonstellingswisselingen en

herinrichtingen, alsook de talrijke bijzondere ont-

vangsten op vrijwel alle uren van de dag zijn de

grenzen van Cuijpers’ architectuur bereikt. Ondanks

de naderende integrale renovatie en verbouwing is

onze overtuiging dat de miljoenen bezoekers die het

museum voordien nog aandoen, een hoog serv i c e -

niveau geboden moet blijven. Er hebben dan ook

op tal van punten door zowel de afdeling Gebouwen

en terreinen als de afdeling Inrichtingsprojecten

verbeteringen en herinrichtingen plaatsgevonden.

Met de opening van ‘De Glorie van de Gouden

Eeuw’ werd in het hart van de tentoonstelling een

feestelijke ‘Glorie Sael’ voor speciale ontvangsten

ingericht, die goede diensten bewees. Tevens werd

het restaurant verbouwd en uitgebreid met de zoge-

naamde Hoekzaal. Het geheel werd ‘Café Cuypers’

herdoopt.

G e rard ter BorchVrede van Münster, 1 6 4 8Olie op metaal, 45.4 x 58.5B ruikleen van The National Gallery, L o n d e n

Speciaal voor het 2 0 0-jarig jubileum waseen goudkleurig programmaboekjegemaakt dat breed werd verspreid en ookrond ‘Het N i e u w e Rijksmuseum’ verzorgdede afdeling een aansprekende brochure,door de voorzitter van de Kamer vanKoophandel geprezen als ‘het zoveelstevoorbeeld van perfecte en totaal geïnte-greerde communicatie van het Rijks’.

Page 15: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

31

In 2 0 0 0 werd de al enige jaren gesloten schat-

kamer van de afdeling Beeldhouwkunst en Kunst-

n i j v e rheid heropend. Het ontwerp hiervoor was van

Nel Verschuuren, de uitvoering lag in handen van

Karma Design. De aanliggende zalen 2 5 5-2 6 0 w e r-

den bij deze gelegenheid opgefrist en van nieuwe

beteksting voorzien. Om de herkenbaarheid te ver-

groten kreeg de gevel van de Zuidvleugel boven de

ingang een bronzen belettering naar ontwerp van

B e r ry Slok.

Het succes van de inrichting van ‘De Glorie van

de Gouden Eeuw’ was aanleiding om delen uit het

ontwerp van Evelyne Merkx in aangepaste vorm te

gebruiken voor de herinrichting van de afdeling

Nederlandse schilderkunst. Deze wordt thans in een

aansluitend overzicht van de Middeleeuwen tot het

begin van de 2 0ste eeuw in het hoofdgebouw gepre-

senteerd. Voor inrichting en beteksting werd archi-

tect Cees Rouw (Rouw & De Kock Architecten,

Dordrecht) ingeschakeld.

De Facilitaire afdeling besteedde in 2 0 0 0 v e e l

aandacht aan de brandveiligheid van het gebouw.

In hechte samenwerking met de Amsterdamse

brandweer werd een veelheid van verbeteringen

ingevoerd die een verantwoord gebruik van het

gebouw tot aan de renovatie verzekert.

De tuin had in 1 9 9 9 aan de Museumpleinzijde

veel te lijden gehad van de bouwactiviteiten rond

het tunneldepot en de ondergrondse busparkeer-

garage. In het najaar werd begonnen met de herin-

richting van de tuin, die nog enige maanden zal

v e r g e n .

Organisatie en OndernemingsraadDe Rijksmuseumorganisatie heeft zich ondanks de

ongekende werkdruk die het jubileumjaar op vrij-

wel alle fronten veroorzaakte, danig geweerd en

kan terugzien op formidabele prestaties. In 1 9 9 9

was de reorganisatie (herstructurering) in essentie

voltooid. De privatisering van de Huishoudelijke

Dienst werd in 2 0 0 0 gerealiseerd. Voorts was de

30

Café CuypersA r c h i t e c t : Van Roosmalen (RGD)

S c h a t k a m e rO n t we rp : Kho Liang Ie A s s .

Page 16: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

33

besloten niet onmiddellijk tot nieuwe OR-verkie-

zingen over te gaan, maar eerst te streven naar het

scheppen van betere voorwaarden voor het klimaat

voor de medezeggenschap in het Rijksmuseum. De

directie heeft daartoe, begeleid door P&O, een

uitvoerige interviewronde met alle individuele

afdelingshoofden gevoerd.

P e r s o n e e lDe formele afronding van de herstructurering

eind 1 9 9 9 betekende dat de implementatie van de

nieuwe organisatie in begin 2 0 0 0 zijn beslag

kreeg, en dat in 2 0 0 0 een groot aantal vacatures,

waaronder die van tal van afdelingshoofden ver-

vuld diende te worden. Als nieuwe afdelingshoof-

den traden aan Jolien Schuerveld Schrijver

(Communicatie & Marketing), Irene Constandse

(Educatie & Publieksinformatie), Antoinette van

Dorssen (Bureau Collecties), Guus Hoek (P&O)

en Hans van Daelen (Commerciële Zaken).

In het jaar 2 0 0 0 hebben de werkzaamheden op

het terrein van het personeels- en sociaal beleid

voor een groot deel verband gehouden met de

afwikkeling van de herstructurering, die groten-

deels in 1 9 9 9 heeft plaatsgevonden en de persone-

le consequenties van de viering van het 2 0 0- j a r i g

b e s t a a n .

Met ingang van 1 juni is de interne Huishoude-

lijke Dienst uitbesteed aan ISS Nederland BV.

In dit traject waren totaal 3 1 medewerkers betrok-

ken. 5 6% werd intern herplaatst, 3 2% ging over

naar ISS.

De omvang van de organisatie bleef gelijk. Bij

het Rijksmuseum werkten in 2 0 0 0 3 7 4 m e d e w e r-

kers (3 2 9,2 fte) tegen 3 7 5 (3 3 3 fte) in 1 9 9 9. De

v e rhouding tussen mannen en vrouwen is in even-

wicht. Bij de Zakelijke sector werken meer man-

nen, bij de sector Presentatie meer vrouwen. Het

aantal parttimers is licht toegenomen. 6 5% van de

medewerkers werkt langer dan 5 jaar bij het muse-

um. Van hen werkt 2 1% er langer dan 2 0 j a a r. 8 7%

van het aantal medewerkers behoort tot de leef-

tijdscategorie van 3 5 tot 6 0 j a a r. Inclusief 3 4 s t a-

giaires zijn er in 2 0 0 0 1 9 7 p e r s o n e e l s m u t a t i e s

geweest. Vacatures werden ook gemeld via intranet.

De herstructurering per 1 5 oktober 1 9 9 9

maakte het nodig de bestaande functieomschrij-

vingen te actualiseren. Door de afdeling P&O zijn

met de externe adviseur AWVN normfuncties

opgesteld, die met de afdelingshoofden zijn afge-

stemd en met de betrokken medewerkers zelf of in

een projectgroep zijn besproken. De nieuwe

beschrijvingen zijn per 1 juli 2 0 0 0 van kracht

geworden, waarbij de mogelijkheid werd geboden

van een bezwarenprocedure, waarvan 2 5 m e d e w e r-

kers gebruik hebben gemaakt.

In het jaar 2 0 0 0 is tweemaal een werkconferen-

tie ten behoeve van de afdelingshoofden georgani-

seerd, met managementstijl en teambuilding als

zwaartepunten. Ook de directie zelf ging enkele

malen op conferentie. De afdeling is begonnen

met de verspreiding van een P&O nieuwsblad en

de directie verzorgt wekelijks ‘Interne Berichten’.

Voor groepen nieuwe medewerkers werd vier maal

een introductiedag georganiseerd en in 2 0 0 0 w e r d

ook een nieuwe versie van het introductieboekje

‘ Werken bij het Rijksmuseum’ gemaakt.

Het Rijksmuseum hecht grote waarde aan de

kwaliteit van de medewerkers. Opleiding, vorming

en training zijn hierbij onontbeerlijk. In het jaar

2 0 0 0 volgden diverse medewerkers ook opleidin-

gen in het kader van de herstructurering, waaron-

der computercursussen en opleidingen op het

gebied van de servicedesk, dienstverlening en pro-

j e c t m a n a g e m e n t .

Het ziekteverzuim in het Rijksmuseum is van

oudsher hoog en bedroeg in 2 0 0 0 1 0,4% (1 0,5%

in 1 9 9 9). De cijfers zijn zeker in verband te bren-

gen met de herstructurering, de uitbesteding van

de Huishoudelijke Dienst en de werkdruk als

gevolg van de viering van het 2 0 0-jarig bestaan.

Het Sociaal Medisch Team vergaderde zeven

maal. 5 7 medewerkers deden een beroep op het

bedrijfsmaatschappelijk werk, een daling met 9 t e n

32

afdeling Personeel & Organisatie nog druk doen-

de met de aanpassing van alle functie-beschrijvin-

gen en de daarmee parallel lopende bezwaarpro-

cedures. Een rustige landing was de reorganisatie

evenwel niet beschoren, toen op 2 6 september de

m e e r d e rheid van de leden van de Ondernemings-

raad hun lidmaatschap neerlegde.

Een schaduwkant van het jubileumjaar was dat

de combinatie van een zwaar inhoudelijk program-

ma en de naweeën van de reorganisatie de mede-

werkers niet licht viel. De vreugde over de 3 4 5

miljoen gulden van de rijksoverheid werd daarbij

door de berichtgeving over de interne onrust over-

v l e u g e l d .

Met het wegvallen van de Ondernemingsraad

kon de voorgenomen evaluatie van de herstructu-

rering geen doorgang vinden. In overleg met de

Raad van Toezicht werd besloten een

Begeleidingscommissie Medezeggenschap in het

leven te roepen, onder voorzitterschap van

mevrouw Prof. Mr. I.P. Asscher- Vonk. Deze kreeg

als taak met aanbevelingen te komen hoe een

betere bedding voor de medezeggenschap in het

Rijksmuseum te realiseren. Medewerkers uit ver-

schillende geledingen van het museum namen

hierin zitting, alsook de heer C. Baars, bestuurder

van de Abva Kabo.

De commissie is in het jaar 2 0 0 0 viermaal bij-

een geweest en presenteerde op 2 9 januari 2 0 0 1

zijn bevindingen in een bijeenkomst in de aula.

De aanbevelingen werden door de directie overge-

nomen en in een Plan van Aanpak g e c o n c r e t i-

seerd. Voor de implementatie werd een Regiegroep

ingesteld, die per april 2 0 0 1 zijn werk begon.

Besluiten die advies- of instemmingsplichtig

waren werden bij ontstentenis van de OR recht-

streeks met de vakbonden afgestemd.

De Ondernemingsraad bestond in 2 0 0 0 uit

9 leden: Pieter de Dreu (voorzitter), Klaas

Cammelbeeck (vice-voorzitter), Steve Cok,

Aarnout Gunther (secretaris), Wouter Kloek,

Cees Kriger, Suzan Meijer, Joop Oomen en Joep

van der Slot. De OR werd ondersteund door een

ambtelijk secretaris, Miranka Stel.

De OR heeft in het verslagjaar 5 keer overleg

gevoerd met de directie. Onderwerpen van

gesprek waren onder andere: uitbesteding

Huishou-delijke Dienst, nieuwe roosters voor de

kassadienst, de Centrale Meldkamer, de portiers-

dienst Jan Luykenstraat, de vestiaires, Het N i e u w e

Rijksmuseum, nieuw rooster Telcentrum, brand-

veiligheid, werkgroep rechtsongelijkheid dagbe-

waking, revisie functiebeschrijvingen en het

functioneren van het pensioenfonds. Ook werden

financiële zaken zoals de begroting 2 0 0 0, de jaar-

rekening 1 9 9 9 en tussentijdse bijsturingsactivitei-

ten besproken.

Afgerond werd in 2 0 0 0 de herstructurering, de

revisie functiebeschrijvingen, de uitbesteding van

de Huishoudelijke Dienst en de regeling maaltijd-

verstrekking. Ook heeft de OR ingestemd met de

nieuwe roosters van de kassadienst, de portiers-

dienst en de vestiairedienst.

In het verslagjaar heeft de OR gebruikgemaakt

van zijn initiatiefrecht in de vorm van een nieuwe

regeling vergoeding reiskosten woon-werkverkeer

en een notitie over (loopbaan)mobiliteit. In voor-

bereiding waren notities inzake individueel klacht-

recht en privacybescherming.

Ter verbetering van de samenwerking tussen

directie en OR werd op 1 4 juni een bijeenkomst

georganiseerd onder leiding van extern adviseur

Process Coaching. Ondanks de intenties die naar

aanleiding van deze bijeenkomst werden uitge-

sproken, besloot een meerderheid van de OR het

OR-lidmaatschap neer te leggen. Voor de directie

was er derhalve geen andere mogelijkheid dan

zich bij dit fait accompli neer te leggen. De aftre-

dende OR heeft het personeel geïnformeerd over

zijn beweegredenen. De directie betreurde de stap

van de OR, maar heeft verder afgezien inhoudelijk

op het besluit van de afgetreden OR-leden te

reageren. Na intensief beraad, onder andere met

de Raad van Toezicht en de vakbonden, werd

Page 17: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

35

Ondanks de naderende renovatie blijft het

Rijksmuseum streven naar een hoog serv i c e n i v e a u

voor de bezoekers en ook in de komende jaren

zullen nog verbeteringen aan de permanente pre-

sentatie gemaakt worden. De herinrichting van de

afdeling schilderijen zal in de lente van 2 0 0 1 w o r-

den voltooid. Een nieuwe, vereenvoudigde beweg-

wijzering, ontwikkeld in overleg met vormgeefster

Gracia Lebbink, is in de maak en zal in 2 0 0 1

gereed zijn.

Het begin van de renovatie en daarmee de slui-

ting van het hoofdgebouw zijn voor het einde van

het jaar 2 0 0 3 voorzien. Tot die tijd zal het

Rijksmuseum een volledig programma van ten-

toonstellingen en publicaties blijven verzorgen.

Belangrijk is het te beklemtonen dat het museum

tijdens de renovatieperiode open blijft. In de

Zuidvleugel zal een ruime keus van meesterw e r k e n

- enkele honderden objecten - te zien blijven. Het

is ondenkbaar dat toeristisch Amsterdam geduren-

de enkele jaren van Rembrandts ‘Nachtwacht’,

‘Staalmeesters’ en ‘Joodse Bruid’ of Ve r m e e r s

‘Melkmeid’ en ‘Straatje’ verstoken zou blijven.

Ronald de Leeuw

H o o f d d i re c t e u r

34

opzichte van 1 9 9 9. 2 9% van de klachten waren

niet arbeidsgebonden. Veertien medewerkers

genoten ouderschapsverlof.

De zakelijk directeur had namens de

Vereniging van Rijksgesubsidiëerde musea (VRM)

zitting in de commissie die de nieuwe CAO voor-

b e r e i d d e .

P e r s o n e e l s v e r e n i g i n gHet museum verheugt zich in een zeer actieve per-

soneelsvereniging, die verantwoordelijk is voor

maandelijkse personeelsborrels en tal van andere

activiteiten, waaronder excursies voor de medewer-

kers.

Op vele momenten gedurende het jubileum-

jaar werd de vreugde met de medewerkers

gedeeld. De directie bood alle medewerkers aan

het begin van het jaar een stamppotmaaltijd in de

Eregalerij aan. Voorts kreeg iedereen een bonnen-

boekje met iedere maand een verrassing. Op 1 6

september werd voor het gehele personeel een

daverende feestavond in Krasnapolsky gehouden.

Vo o r u i t b l i kIn september werd naar buiten gebracht dat het

Rijksmuseum vanaf 1 januari 2 0 0 1 voor alle kinde-

ren tot en met 1 8 jaar gratis zal zijn. Het is een

beleidspunt om het nationaal erfgoed zo breed

mogelijk toegankelijk te maken voor jonge bezoe-

kers. De gratis openstelling zal daar hopelijk in

belangrijke mate aan bijdragen. Het museum

wordt jaarlijks bezocht door meer dan 1 5 0.0 0 0

kinderen. Het voorbeeld van het Rijksmuseum

werd spoedig door andere musea gevolgd, waaron-

der het Mauritshuis.

Op uitnodiging van staatssecretaris Van der

Ploeg en wethouder Bruines werken de educatieve

diensten van de drie musea aan het Museumplein

en het Amsterdams Historisch Museum aan een

gezamenlijk educatief project dat beoogt nieuwe

doelgroepen te bereiken.

Veel energie zal in het volgend jaar aan de

vormgeving van de renovatieplannen van het

museum besteed worden. In een projectgroep

onder leiding van prof. P. Storm wordt samen met

vertegenwoordigers van het Ministerie van OCenW

en de Rijksgebouwendienst over de structuur van

de toekomstige uitvoeringsorganisatie van Het

N i e u w e Rijksmuseum nagedacht. Deze dient in

2 0 0 1 zijn beslag te krijgen. De zakelijk directeur

vertegenwoordigt hierbij het Rijksmuseum. Vo o r t s

is voorzien dat in het najaar van 2 0 0 1 het pro-

gramma van eisen voor de renovatie gereed zal

zijn en het voorlopig ontwerp door architecten

Cruz en Ortiz in gang gezet zal worden. Ook zal in

2 0 0 1 een restauratiearchitect worden aangewezen.

De museumdirectie zal voorts in een reactie op

het nationaal debat haar toekomstplannen verder

v e rwoorden. Ongetwijfeld zal dit nog tot menige

levendige discussie aanleiding geven.

Pe rs o n e e l s fe e s t , G rand Hotel Kra s n a p o l s k y,16 september 2000F o t o : Asa Foto- Video Report a g e s

Johannes Tave n ra a tEen staande jager met zijn hond, c a . 1850 Te ke n i n g , pen en penseel in bru i n , 168 x 103 mmAanwinst 2000Schenking Stichting ‘t Schou, S c h i p l u i d e n .I nv. n r. R P - T- 2 0 0 0 - 1 4 0

Page 18: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

7170 71

Johan Gregor van der Schardt (ca. 1530–na 1581)Z e l f p o rtret (detail)Te rracotta van witbakkende klei met oors p r o n ke l i j ke o l i e ve r f - p o ly c h r o m i e, hoogte 23 cm, N e u r e n b e rg c a . 1 5 7 3 .

70

Nagenoeg alle beeldhouwwe r ken hebben hetmenselijk lichaam tot onderwe r p. U i t e r a a rdkennen die gebeeldhouwde lichamen oneindigveel variaties tussen naakt en gekleed, en tussen een volledige en gedeeltelijke we e r g ave.In het laatste geval zijn het altijd bove n l i c h a-m e n : koppen op een romp die ergens tussenhals en heup wo rdt afgesneden.

In het jaar 2 0 0 0 zijn door het Rijksmuseum twee

van dergelijke bovenlichamen verw o rven, een

naakte en een gedrapeerde. Het een is een schou-

derstuk, net onder de oksel afgesneden; het ander

een borststuk dat doorloopt tot onder de ribben.

Naast deze variaties in weergave verschillen de

twee aanmerkelijk qua materiaal, formaat, her-

komst, functie, expressie en kunsthistorisch

belang. Maar ze hebben gemeen dat de makers in

beide gevallen het genre van de buste volledig

beheersten. Elk heeft de sculpturale moeilijkhe-

den, zoals de bepaling van de afsnijding van romp

en armen, de relatie tussen hoofd en lichaam en

de zeggingskracht van de gezichtsuitdrukking,

overtuigend overw o n n e n .

De vroegste buste van de hand van de

Nederlander Johan Gregor van der Schardt, is

gemaakt van met olieverf beschilderde terracotta.

De andere, van de Italiaanse beeldhouwer

Giovanni Caccini, is van monochroom marmer. Het

formaat van de buste van de Nederlander is halve

grootte en deze kan daarom tot de kabinetstukken

worden gerekend. Die van de Italiaan is anderh a l f

keer levensgroot en had oorspronkelijk een monu-

mentale plaats in een kerk. De een beeldt een

bestaand persoon uit, te weten de kunstenaar zelf;

de andere een ideële figuur, namelijk Jezus

Christus ten halve lijve. De uitdrukking van beide

koppen verschilt dan ook aanmerkelijk. Van der

Schardt portretteert zichzelf zeker en zelfbewust,

t e rwijl Caccini’s Christus de mildste blik heeft mee-

gekregen die op een mannengezicht mogelijk is.

Kopstukken uit de zestiende eeuw

Johan Gregor van der Schardt (ca. 1 5 3 0– na

1 5 8 1) is geboren in Nijmegen en behoorde tot de

kleine groep Noord-Nederlandse beeldhouwers

die naar Italië trokken en vervolgens furore maak-

ten als hofkunstenaars. Net als de inmiddels beter

bekende Adriaen de Vries, die een generatie

jonger was, werkte Van der Schardt na zijn verblijf

in Italië voor de Duitse keizer en Deense koning.

Vanaf 1 5 6 9 verbleef hij voornamelijk in

Neurenberg, de belangrijkste kunststad van het

Duitse rijk, waar naast vorsten ook plaatselijke

verzamelaars hem opdrachten verleenden. Door

zijn internationale succes is hij niet meer in zijn

geboorteland teruggekeerd, waardoor er weinig

werk van hem in Nederland te vinden is. Alleen

daarom al mocht het Rijksmuseum de kans om

een belangrijk werk van hem te verw e rven niet

laten lopen. Maar er zijn meer redenen, gelukkig

ook minder plichtmatige, die pleiten voor deze

aankoop.

Het werk is pas in1 9 9 4 voor het eerst in de

kunsthistorische literatuur gepubliceerd, maar

geldt nu al als een van de meest belangwekkende

beeldhouwwerken van de Renaissance. Dat komt

omdat het hier gaat om het eerste driedimensiona-

le autonome zelfportret dat we kennen uit de

kunstgeschiedenis. Verrassend is dat het hier, zoals

men zou verwachten, geen Italiaanse primeur

betreft, maar dat dit soort zelfglorificatie door een

N e d e r l a n d e r, die in Duitsland werkzaam was, is

g e ï n t r o d u c e e r d . Dat werpt een interessant licht op

de geschiedenis van de kunstenaarsemancipatie.

Waarschijnlijk hebben de zelfportretten van

Albrecht Dürer, die weliswaar al dood was toen

Van der Schardt er arriveerde, in Neurenberg een

zekere traditie op gang gebracht.

Het werk is niet gesigneerd. Voordat tot aan-

schaf werd overgegaan, moest uiteraard zekerh e i d

worden verkregen over de toeschrijving en over deI nv. nr BK-2000-17A a n g e kocht met steun van de Nederl a n d s eSponsor Loteri j , de Mondriaan Stichting en deVereniging Rembra n d t , mede daar toe in staatgesteld door het Prins Bernhard Cultuurfo n d s .

Page 19: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

7372

Piasecka Johnson uit Philadelphia. Enkele jaren

later kwam de Caccini-buste wederom onder de

h a m e r.

Nu vond het werk via een Londense kunsthande-

laar zijn weg naar het Rijksmuseum. Daar vormt

de buste een welkome aanvulling op de collectie,

omdat een monumentaal Italiaans marmer, even-

als een kunstwerk dat van een dergelijk on-

Nederlands katholicisme getuigt, daarin ontbrak.

Sinds december 2 0 0 0 staat Caccini’s Christus in de

nieuw ingerichte zaal met Italiaanse schilderijen

Wie de zoete expressie van deze Christus te

veel van het goede vindt, moet bedenken dat het

werk oorspronkelijk meer dan 3 , 5 meter hoog

stond. Daarom heeft Caccini de detaillering

beperkt gehouden en het gezicht leesbare trekken

meegegeven. Het knappe daarbij is dat hij de

opkrullende lippen en geloken ogen vanwege de

afstand van de beschouwer en de monochromie

van het marmer nadrukkelijk moest prononceren,

maar dat de uitdrukking daardoor niet aan zacht-

heid en lieftalligheid heeft ingeboet.

Een Christus-buste als altaarbekroning is nogal

zeldzaam. Christus in bustevorm is sowieso onge-

woon; het was eerder een vorm, ook vanwege de

klassieke oorsprong ervan, die voor wereldse

portretten werd gebruikt. Mogelijk was het motief

van de buste als tabernakelbekroning afkomstig

van Buontalenti, die in zijn architectuur vaker

sculpturen tussen timpanen en voluten plaatste.

Ondanks deze mogelijk decoratieve derivatie is de

keuze van de Christus-buste op het tabernakel

volledig te rijmen met de religieuze functie van

het altaar. Christus fungeert hier als bemiddelaar

tussen het aardse en het hemelse. Daarom zien we

niet de lijdende Christus of de strenge wereldheer-

s e r, maar de mildheid van de Salvator Mundi.

Zoals opgemerkt, beheersen zowel Van der

Schardt als Caccini het genre van de buste buiten-

gewoon goed. Wat betreft de kwestie van de

afsnijding is het mooi om te zien hoe Caccini de

figuur met draperieën in een bevallige rust weet

te hullen en hoe Van der Schardt de schouders zo

hoog afsnijdt dat ze eerder als basement werken

dan een lichaamsdeel zijn. De verhouding tussen

hoofd en lichaam heeft Van der Schardt levendig

gehouden met een eigenwijze wending van het

hoofd, terwijl de Christus een bezieling krijgt door

het hoofd neer te buigen in de richting van de

b e s c h o u w e r. De gezichtsuitdrukking ten slotte

spreekt bij beide vanzelf: het krachtige karakter

van de kunstenaar naast de zachtmoedigheid van

de Zaligmaker. Samen een opmerkelijk duo om in

een jaar te kopen.

G i ovanni Caccini (1556–1613)C h ristus als Salvator Mundim a rm e r, hoogte 72, 5 cm, Florence ca. 1 5 9 5 .I nv. nr BK-2000-8 A a n g e kocht met steun van deN e d e rlandse Sponsor Loteri j

vraag of het hier inderdaad een zelfportret betreft.

Op de rug is een 1 8de-eeuws etiket geplakt met de

woorden ‘Jean de Boulogne/Collection Paul de

Praun’. De toeschrijving aan Giovanni da Bologna

(die zelfs in 1 9 8 0 nog gold toen de vorige eige-

naar het werk in Londen kocht) klopt niet, want

deze kunstenaar werkte niet in terracotta.

Bovendien zijn zijn gelaatstrekken, bekend van

een klein zelfportretje van rond 1 6 0 0 w a a rvan het

Rijksmuseum een bronzen en gipsen variant bezit,

beduidend anders. Maar het etiket heeft vanwege

de toegevoegde herkomst wel naar het juiste spoor

geleid. Paul von Praun uit Neurenberg bezat een

omvangrijke kunstverzameling, waaronder maar

liefst 1 7 0 t e r r a c o t t a ’s van Van der Schardt. In de

inventaris uit 1 6 1 6 van deze verzameling wordt

onder nummer 3 6 2 ‘Ein kopf, Johann Gregori

c o n t e rfect, eines schuchs hoch’ vermeld. Deze

omschrijving moet begrepen worden als een zelf-

portret, een woord dat toentertijd nog niet

bestond. Dat het om de kop in kwestie gaat, blijkt

ten eerste uit het op onderkant van de buste aan-

gebrachte getal en dat overeenkomt met het kavel-

nummer van de veiling van de collectie in 1 8 3 2.

Bovendien wordt de identificatie bevestigd door

geschilderde portretten van Van der Schardt die

zeer gelijkend zijn, inclusief de wrat op de

r e c h t e rwang.

Interessant is dat de buste van kleurig beschil-

derde terracotta is gemaakt. Klei is goedkoop en

behoorde niet tot de meest prestigieuze materia-

len van de beeldhouwkunst. Dat waren marmer en

brons, die toen altijd monochroom werden toege-

past. Polychromie was in de tweede helft van de

zestiende eeuw eigenlijk nogal gedateerd. Alleen

in de religieuze kunst, die door middel van een

hoog realiteitsgehalte ook een publiek met een

minder ontwikkelde kunstzin wilde overtuigen,

bleef polychromie veelvuldig toegepast. Van der

Schardt koos naar alle waarschijnlijkheid voor

deze techniek omdat die een summum aan natura-

lisme bood. In de beschildering kon dat naturalis-

me tot het uiterste worden doorgevoerd door bij-

voorbeeld ook de hoofdhuid op de kalende kruin

weer te geven, de grijzende haartjes in de baard of

de rodere huid onder de ogen. Subtiliteiten die

pas goed aan het licht zijn gekomen door de

schoonmaak die in de zomer 2 0 0 0 is uitgevoerd

door Laurent Sozzani, restaurator van de afdeling

Schilderijen van het Rijksmuseum. Anderzijds zal

de beeldhouwer het formaat verkleind hebben om

een te overrompelende natuurgetrouwheid te

voorkomen. Door de schaal te halveren werd het

geen griezelstuk maar een kunstwerk.

Van der Schardt moet zijn zelfportret in

dezelfde tijd gemaakt hebben dat de jonge

Giovanni Caccini (1 5 5 6 – 1 6 1 3), samen met zijn

broer Giulio, die een gevierd componist zou wor-

den, in 1 5 7 5 van zijn geboortestad Rome naar

Florence trok. Hij werkte aanvankelijk als assistent

in het atelier van de reeds genoemde bronsvir-

tuoos Giovanni da Bologna. Ve rvolgens legde hij

zich in zijn zelfstandige carrière vooral toe op

werk in marmer. Niet zonder succes, want hij werk-

te in de paleizen en de tuinen van de Medici en in

de voornaamste kerken van Toscane. Een van de

meest geslaagde marmerwerken van zijn hand is

de aangekochte Christuskop van omstreeks 1 5 9 5

die uit de Florentijnse kerk van Santa Maria

Novella afkomstig is. De buste was niet als zelfstan-

dig kunstwerk bedoeld, maar vormde deel van een

ensemble. Oorspronkelijk stond de kop boven een

altaarstuk van de familie Benedetti op de vierde

pijler aan de rechterkant. Het geschilderde altaar-

stuk van het martelaarschap van Petrus Martirius

was van de hand van Il Cigoli, terwijl de omkade-

ring van marmeren lijstwerk door de architect

Bernardo Buontalenti was ontworpen. Een altaar

met eenzelfde opbouw was aan de tegenoverlig-

gende pijler door de familie Anselmi opgericht.

Daar had Caccini een bekronende Madonna-buste

voor gemaakt.

Tijdens de restauratie van de kerk in 1 8 6 0

werden de altaarstukken van de Benedetti’s en

A n s e l m i ’s verwijderd, omdat ze te weinig har-

monieerden met het middeleeuwse imago dat de

kerk toen werd ‘teruggegeven’. De kloosterlingen

verkochten vervolgens de Christuskop aan de

Ierse edelman John Leslie, op wiens kasteel de

sculptuur tot 1 9 8 8 verbleef. Toen kwam zij via een

veiling terecht in de bij uitstek katholieke verza-

meling van de Pools-Amerikaanse Barbara

Page 20: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

74

In de versiering van deze speciale handschoen-

en werd uiteraard ook ingespeeld op de eigentijd-

se liefdes- c.q. huwelijkssymboliek. De kappen zijn

in dit geval gevoerd met, tot roze verbleekte, rode

zijde en op de buitenkant is in het midden een

hart van zoetwater parels geborduurd, dat door-

kruist wordt door pijlen van gouddraad.

Hieronder twee in elkaar geslagen handen als sym-

bool voor de huwelijkstrouw en de d e x t r a ro iunctio,

het moment waarop het bruidspaar elkaar de rech-

t e rhand geeft ter bezegeling. De pauw verw i j s t

naar de huwelijkse staat (C o n c o rd i a) en de trouw,

t e rwijl de patrijs en de granaatappel refereren aan

de vruchtbaarheid.

Omstreeks 1 8 8 0 doken de portretten en hand-

schoenen in Londen op en werden zij door een

vermogende industrieel gekocht. Hoe en waarom

de schilderijen en handschoenen in de Engelse

kunsthandel terechtkwamen is vooralsnog onbe-

kend. Familieleden van de industrieel lieten in

1 9 7 8 jammer genoeg eerst de portretten bij

C h r i s t i e ’s veilen en de handschoenen daarna bij

S o t h e b y ’s. Het zou 2 2 jaar duren voordat het

ensemble in 2 0 0 0 weer door het Rijksmuseum met

steun van de Nederlandse Sponsor Loterij samen-

gebracht kon worden.

Nicolaas Eliasz Picke n oyPo rtret van Pieter van Son, Po rtret van Johanna Le Mairepaneel 105,3 x 78,7 cmI nv.nr SK-A-4956/7A a n g e kocht met steun van de Nederlandse Sponsor Loteri j .

B ruidshandschoenen van wit wa s l e e rlengte 24 cm, N e d e rl a n d , 1 6 2 5I nv. nr BK-1978-48-A/B

74

geschoven, voorhoofdsnaald hangt een druppel-

vormige parel. Aan de rechterwijsvinger de gladde

trouwring en een ring met een geslepen steen.

Om beide polsen identieke gouden armbanden.

Deze accessoires en sieraden werden vaak in

relatie tot het huwelijk gebruikt. Na het tekenen

van de huwelijksvoorwaarden bij de notaris gaf het

aanstaande paar elkaar niet alleen de gebruikelijke

huwelijkspanden, zoals ring en huwelijkspenning,

maar overlaadden zij elkaar ook met rijk versierde

handschoenen, kanten kragen, manchetten, zak-

doeken, waaier, gouden ceintuur met sleutelreeks

en t ro u - t a b b a e rt of b ru y g o m s h e m t. Deze werden in,

met bloemen en strikken versierde manden ten

huize van de bruid te pronk gezet tijdens het i n

staatsie zitten: een soort receptie voor vrienden en

bekenden van het bruidspaar en hun ouders. Op de

huwelijksdag werden de manden op plechtige wijze

door de dienstboden naar het huis van de jongge-

huwden overgebracht. De handschoenen sierden

op dat moment echter de handen van de bruid.

Alleen op het moment van de huwelijksvoltrekking,

wanneer het bruidspaar elkaar de rechterhand gaf

ter bezegeling, trok de bruid de handschoen uit.

Op 14 juni 1 6 2 2 trad de 2 1-jarige Johanna le

Maire in de Nieuwe Kerk te Amsterdam in het

huwelijk met de uit Breda afkomstige Pieter van

Son. Het was aan het begin van de 1 7de eeuw in

gegoede kringen gebruik geworden om zich ten

tijde van zijn huwelijk te laten portretteren. Het is

dan ook niet verwonderlijk dat Johanna zich, als

één van de dochters van de schatrijke koopman

Isaäc Le Maire, liet schilderen door een van de

meeste gevraagde Amsterdamse portretschilders

uit die tijd, Nicolaes Eliasz. Pickenoy (ca. 1 5 9 1 –

ca. 1 6 5 4). Hij verbeeldde haar modieus gekleed in

een zwarte vlieger met daarop een onberispelijk

geplooide kraag. Het donkere kledingstuk is verle-

vendigd met een groot aantal, aan het huwelijk

gerelateerde statussymbolen. De manchetten en

het kapje zijn afgezet met kostbaar punto in aria

naaldkant. De b o r s t sluit met ontelbare, kleine gou-

den knoopjes en op het aangeknipte, naar voren

uitstekende schootje rust een ceintuur van zware

gouden schakels met een gedetailleerd uitgevoerd

slot. Het kapje wordt ondersteund door een gou-

den oorijzer dat op het oor eindigt in een parel en

aan de, in het naar achteren gekamde haar

Uniek ensemble herenigdDe huwelijksport retten en de handschoenen

Slechts sporadisch blijven schilderijen incombinatie met daarop afgebeelde vo o r we r-pen bew a a rd . Zo kon Johanna le Maire, d i ezich omstreeks 1622 met haar rijk ve r s i e rd ehandschoenen in de hand liet port re t t e re n ,z e ker niet bev roeden dat deze handschoenenmeer dan 350 jaar bij haar port ret zoudenb l i j ve n .Tot 1978, want toen verwierf hetR i j k s museum door omstandigheden alleen deh a n d s c h o e n e n . Maar in 2000 konden de por-t retten van Johanna en haar echtgenoot hierweer aan wo rden toegevo e g d .

Page 21: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

77

7 8 Aanwinsten 2 0 0 0

8 7 Restauratie en conserv a t i e

8 9 Bruiklenen aan tentoonstellingen

9 2 Tentoonstellingen en presentaties

9 3 Publicaties van het Rijksmuseum

9 5 Publicaties van medewerkers

9 9 Externe activiteiten

1 0 3 Voordrachten en lezingen

1 0 8 L u n c h p a u z e l e z i n g e n

1 0 9 E v e n e m e n t e n

1 1 0 O r g a n o g r a m

1 1 1 P e r s o n e e l s g e g e v e n s

1 1 8 B e z o e k c i j f e r s

1 2 1 Fondsen en sponsors

B i j l a g e n

Page 22: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

79

c a . 1855–1865 BK-2000-28B e g e e r, C a rel J.A. Model van gips vo o reen zilveren vaas Utrecht, 1 9 1 7 – 1 9 1 8Schenking van mevrouw A .A a l b e rs e -K r e ke l , Leusden BK-2000-30

Tex t i e lFragment bedrukte fluwe e l ,d e s s i n‘ F l o rence’ O n t we rp John HenryD e a rl e, M o rris and Company, M o rt o nA bb e y, (Engeland) ca. 1890 A a n ko o pmet steun van de heer W. B. I . M .Ve h m e i j e r, Amsterdam BK-2000-4Baan zijde met dessin van wijnschen-kende en lierspelende satyrs L yo n , c a .1875–1920 BK-2000-29Doek met patroon van een cypre sI n d i a , C o r o m a n d e l k u s t , c a .1 8 2 0 – 1 8 4 0Schenking van de erven M. H o f ke r-R u e t e r, Amsterdam BK-2000-5

Kostuums en accessoiresDameshoed met bol van zwart haar-v i l t, met een rand van dito vilt enz w a r t fluweel A . J a c o t ,A m s t e r d a m ,c a .1898–1905 Schenking de heer enmevrouw We e l - K o n i n g ,K o rt e n h o e fB K - 2 0 0 0 - 2 6C a s h m e re shawl E u r o p a , c a .1810–1830 Schenking van de erve nH . M . A . F. van Haersma Buma-Six,Abcoude BK-2000-25Perzisch maske r a d e ko s t u u m, b e s t a a n-de uit twee jassen, h a r e m b r o e k , s j e rp,een paar schoenen, t wee tulbanden eneen lap stof In 1913 in Leiden gedra-gen Schenking Jhr. G . C. S i x , Laren BK-2000-27-A t/m H

L a n g d u rig bruikleen van de Stich t i n gNationaal Glasmuseum Leerd a m :

M o s kee-lamp van rookkleurig glasPhilippe-Joseph Brocard, c a . 1880 BK-C-2000-1 Vaas O n t we rp Emile Gallé, N a n c y,1876 BK-C-2000-2Schotel O n t we rp Emile Gallé, N a n c y,c a . 1880 BK-C-2000-3Vaas in montuur F a . de we d u we JohanL o e t z , K l o s t e rmühle (W. B o h e m e n ) , c a .1915–1920 BK-C-2000-4Kelkschaal van glas C h a rles Schneider,c a . 1920–1930 BK-C-2000-5Kom F a . Daum Frères, N a n c y, ca 1900BK-C-2000-6 Vaas van glas F a . Daum Frères, N a n c y,ca 1895–ca 1900 BK-C-2000-7D a n s e res Marcel Boura i n e, G a b ri e lA rg y - R o u s s e a u , Pa ri j s , ca 1920–1930

B K - C - 2 0 0 0 - 8Kom F rançois-Emile Decorchemont,ca 1920-1925 BK-C-2000-9

De navolgende aanwinst kon nietmeer in het jaarv e rslag over 1999w o rden opge n o m e n :

S c h o rt van linnen afgezet met picotsA m s t e r d a m , c a . 1590–1610 Schenkingfamilie van der Hoeve n , via mevrouwW. J . Roscam-Menalda (Amsterdam)B K - 1 9 9 9 - 9 1

Afdeling Nederlandse geschiedenis

Administratiekist van het LégionFranche Etrangère c a . 1792 NG-2 0 0 0 - 2 - AR o c h a rd ,S . J . Po r tret (miniatuur) vanH e rman Willem Daendels Pa ri j s , 1 8 1 5N G - 2 0 0 0 - 2 - BG ro e n i a , Petrus Po rtret (miniatuur)van Herman Willem DaendelsF ra n k ri j k , 1792 NG-2000-2-CGouden snuifdoos met het port re tvan Lodewijk Napoleon in unifo r mN e d e rland(?) ca. 1810 NG-2000-2-DL a k werkdoos met het port ret vanHerman Willem Daendels N e d e rl a n dc a . 1762–1818 NG-2000-2-ESextant met toebehoren in mahonie-houten kist F a . Hulst van Keulen,A m s t e r d a m , 1800–1900 Schenking vande heer Kaoru Furu k aw a , S h i m o n o s e k i ,Japan NG-2000-60R oye r, L o u i s B r o n zen beeld vanWillem van Oranje A m s t e r d a m , c a .1848–1851 NG-2000-63Penning G e s c h o n ken aan P. J . H .C u y p e rs ter gelegenheid van hetg e r e e d komen van de bouw van hetR i j k s mu s e u m , 1885 Schenking van deheer A . Pove l , Heemstede NG-2000-1I s r a ë l s , Isaäc Po r tret van een gewo n-de KNIL-militair, 1882 SK-A-4954/NG-2 0 0 0 - 1 9Z i l ve ren maquette van eenIndonesisch huis ca.1930–1931 NG-2 0 0 0 - 3L a n d k a a rtenjurk To e g e s c h r e ven aanmevrouw J. Te r wen-de Loos,N e d e rlands Indië, eind 1945– begin1946 Schenking van de heren P. A .Te r we n , Leiden en J.W.Te r we n ,N i e u wegein NG-2000-5K ro p, H i l d o H e rstel van het landBrons Nederl a n d , 1945–1950 NG-2 0 0 0 - 9 - A ;Z wangere vrouw, freedom of wa n t

Brons Nederl a n d , 1945-1950 NG-2 0 0 0 - 9 - B ; Z w e rvende jood, freedom ofr e l i g i o n Brons Nederl a n d , 1 9 4 5 - 1 9 5 0N G - 2 0 0 0 - 9 - C20 Linten van de kranslegging van 4mei NG-2000-6-A t/m OLint en ro z e n, behorende bij de doorhet Japanse ke i ze rlijk paar gelegdek rans voor slachtoffe rs van het Japanseoptreden tijdens de Twe e d eWe r e l d o o r log Nederl a n d , 23 mei2000 Schenking van de JapanseA m b a s s a d e, Den Haag NG-2000-7-Aen BVries de, Erwin B r o n zen bors t b e e l dvan Henk A . E .A rron NG-2000-21Bankbiljet van tien gulden, b e s c h r e ve nmet ballpointteksten inzake de relatieS u ri n a m e - N e d e r land NG-2000-62Fragment van de Berlijnse Muur, i nplastic capsule in ansichtkaart F o t odoor H. Wa l d e n bu rg UitgavePaw l ow s k i , Haus am CheckpointC h a rl i e, B e rlijn 1990-2000 NG-2000-59 L i n d e r s , Jannes F o t o ’s 200 jaarR i j k s museum A m s t e r d a m , 2000 NG-2 0 0 0 - 5 2

Schenking van mevrouw H.C.M a t t h e s - van Marl e, A m s t e r d a m :

S l o t h o u we r, H e r m a nus Po r tret vanl u i t e n a n t - g e n e raal C . R . T h . K ra i j e n h o f f ,1838 SK-A-4964/NG-2000-19Handleiding tot het stellen vanB l i k s e m a f l e i d e rs en Bijdra gen ov e rA f l e i d e rs en Het Onweder d o o rC o rnelis Rudolphus T h e o d o rus baronK ra i j e n h o f f , e. a . N i j m e g e n / H a a rl e m ,1836 NG-2000-20-AE x t ract uit het Verbaal van den ge n e ra a lder fo rt i fi c a t i ë n , b e t re f fende de dienstvan het korps inge n i e u rs, ge d u rende hettijdvak van 1814 tot 1827 d o o rC o rnelis Rudolphus T h e o d o rus baronK raijenhoff en D. J . Haspels Nijmegen,1840 NG-2000-20-BL ev e n s b i j zonderheden van den Luitenant-G e n e raal Baron C. R . T. K ra ye n h o f f ;d o o rhem zelven in het licht gesteld en opzijn verlangen in het licht ge geven doorm r. H . W.Ty d e m a n N i j m e g e n ,1 8 4 4N G - 2 0 0 0 - 2 0 - C

Schenking van mevrouw J.W. de Boer,Koog aan de Zaan:

M e r k l ap uit kamp Ydillen op Java J av a1942 NG-2000-53Drie fotoalbums uit Nederlands-IndiëF o t o ’s door Machteld Anna Corn e l i aH o n i g , N e d e rl a n d s - I n d i ë , 1 9 2 9 - 1 9 3 3 ,

78

Tenzij anders vermeld zijn de voorwerpendoor aankoop verworv e n

Afdeling Aziatische kunst

K r a a nvogels in de ochtendzonS c h i l d e ring Maru yama Okyo, Kyo t o,1765 A a n koop met steun van het M.J.D ra bb e - fonds A K - R A K - 2 0 0 0 - 1Bedelende Duive l - m o n n i k (oni non e m butsu) Schildering Kaw a n a b eKyo s a i , t weede helft 19e eeuwSchenking van ms S. Milne Henders o n ,Londen A K - R A K - 2 0 0 0 - 1 4Staand beeld met vier armen vanAvalokiteshvara Pra Kon Chai K o ra t ,T h a i l a n d , laat 8e eeuw A a n koop metgelden van de Nederl a n d s eS p o n s o rl o t e rij A K - R A K - 2 0 0 0 - 1 5De navolgende 12 schilderingen werdeng e s c h o n ken door de heer Jan Pe rrée teE i n d h ov e n :Koson ( O h a ra Koson, 1 8 7 7 – 1 9 4 5 )H avik A K - R A K - 2 0 0 0 - 2 ; Landschap metz we rm vogels en tor ii A K - R A K - 2 0 0 0 -3 ; Wilde ko m kommer met volle maanA K - R A K - 2 0 0 0 - 4 ; Z i l ve rr e i g e rs in moe-ras A K - R A K - 2 0 0 0 - 5 ; K a rp e rs A K -R A K - 2 0 0 0 - 6 ; Bloemen aan waterk a n tA K - R A K - 2 0 0 0 - 7 ; Hond met vlinderA K - R A K - 2 0 0 0 - 8 ; I J s vogel A K - R A K -2 0 0 0 - 9 ; Fazant op ke rs e n bl o e s e m t a kA K - R A K - 2 0 0 0 - 1 3K a s o n , Suzuki (1860–1919) IJsvo g e lop lotustak A K - R A K - 2 0 0 0 - 1 0 ;Plevieren in vlucht A K - R A K - 2 0 0 0 - 1 1 ;Aap A K - R A K - 2 0 0 0 - 1 2

Aan het langdurig bruikleen van de Ve reniging van V rienden derA z i a t i s che Kunst werden de navol-gende werken toegev o e g d :

Vier seizoenen: l e n t e, z o m e r, h e r f s t ,winter S c h i l d e ringen Watanabe Seitei,To k yo, 1890 A K - M A K - 1 7 1 2 - A - DSchenking van prof. d r. i r. R . Plomp aande Vereniging van V rienden der A z i a t i s c h eKu n s t :Schaal met decoratie in reliëf onderhet glazuur van perziktakke n, C h i n a ,L o n q u a n , vroeg-15e eeuw Steengoedmet celadon-kleurig glazuur A K - M A K -1 6 9 4D r i evoetige wierookbrander met

b l a d m o t i even in reliëf onder het gla-z u u r, C h i n a , Longquan,15e-16e eeuwSteengoed met celadon-kleurig glazuurA K - M A K - 1 6 9 5Schaal met bladmotieven in re l i ë fonder het glazuur, C h i n a ,Ya o z h o u ,1 2 eeeuw Steengoed met celadon-kleuri gglazuur A K - M A K - 1 6 9 6Ronde doos met deksel van Yu e - go e d,C h i n a , 10e eeuw Geglazuurd steen-goed A K - M A K - 1 6 9 7Dekselpot ve r s i e rd met lotusbladere nin re l i ë f ,Yu e - go e d, C h i n a , 10e eeuwGeglazuurd steengoed A K - M A K - 1 6 9 8Schotel met twee wijnbakjes, C h i n a3e-4e eeuw Geglazuurd steengoedA K - M A K - 1 6 9 9Gelobde schaal met bloemdecoratieonder het glazuur, Q i n g b a i - go e d,C h i n a , 11e-12e eeuw Po rselein A K -M A K - 1 7 0 0Geschulpt schaaltje met bloemdeco-ratie in reliëf onder het glazuur,Q i n g b a i - g o e d , C h i n a , 11e eeuwPo rselein A K - M A K - 1 7 0 1Bruin geglazuurde schaal, L i a o - go e d,S t e e n g o e d , C h i n a , 10e-11e eeuw A K -M A K - 1 7 0 2B a k j e, C h i n a , midden 17e eeuw Groen email sur biscuit A K - M A K - 1 7 0 3Twee ko m m e n , bedekt met eenm o n o c h room geel glazuur, C h i n a ,18e eeuw Qianlong-periode) Po rs e l e i nA K - M A K - 1 7 0 4 - A - BTwee schalen, bedekt met een mono-c h room sang de boeuf g l a z u u r, C h i n a ,18e eeuw (Qianlong-peri o d e )Po rselein A K - M A K - 1 7 0 5 - A - BB a k j e, bedekt met een p e a ch b l o o m g l a-z u u r, C h i n a , 19e eeuw Po rselein A K -M A K - 1 7 0 6Va a s , bedekt met een monochro o mf l a m b é g l a z u u r, C h i n a , 19e eeuw( D a o g u a n g - p e riode) Po rselein A K -M A K - 1 7 0 7Va a s , bedekt met een groen glazuur,C h i n a , vroeg 18e eeuw Po rselein A K -M A K - 1 7 0 8

Afdeling beeldhouwkunst en k u n s t n i j ve r h e i d

B e e l d h o u w k u n s tC a c c i n i ,G i ovanni Battista M a rm e r e n

buste van Christus Florence, c a .1 6 0 0A a n koop met gelden geschonken doorde Nederlandse Sponsor Loterij BK-2 0 0 0 - 8S c h a rd t , Johan Gre gor van derZ e l f p o rtret van gepolychromeerd t e rracotta Neurenberg , c a .1 5 7 5A a n koop met steun van de Mondri a a n -S t i c h t i n g , de Nederlandse SponsorL o t e rij en de Vereniging Rembra n d t ,mede daar toe in staat gesteld door hetP rins Bernhard Cultuurfonds BK-2000-1 7X ave ry, Pieter (omgev i n g ) Te rra c o t t ag e n r e figuur die een vinger tegen z’nneus drukt en de achterkant van z’njackje optilt (de windenlater)ca.1675–1725 Schenking van MichaelH a l l , New Yo rk BK-2000-18

M e u b e l e nKast met verschillende houtsoort e ni n g e l e g d C h a rles-Guillaume Diehl, c a .1880–1890 BK-2000-7K a m e r s c h e r m ,v i e r s l a g s ‘Dancing fi g u-r e s ’ , door Matthijs Maris in 1879 ove rbestaande vo o r stelling heen geschil-derd Schenking mrs A . S l o m a n ,Londen BK-2000-9

C e ra m i e kPlaat van porselein, met ve e l k l e u ri g eb e s c h i l d e ring en een ve rgulde opstaan-de rand met een rozet op elke hoekL o o s d r e c h t , ca 1780–1792 A a n ko o pmet steun van de Stichting Hollandsp o rselein BK-2000-6Een verzameling ceramiek uit hetM i dden-Oosten Legaat prof. d r. J . A .Oosterbaan en mevrouw R.C.O o s t e r b a a n - L u g t , Amsterdam BK-2000-32 t/m 81

G l a sKelkglas van opaak blauw-wit glas, m e td u bb e l e, getordeerde stam eindigendin twee rozen Francesco Salviati,Ve n e t i ë , c a . 1875 A a n koop met geldeng e s c h o n ken door de Jaffé-Piers o nStichting BK-2000-1

Edele metalenParfumbrander van gedeeltelijk ve r-guld brons F i rma Barbedienne, Pa ri j s ,

Aanwinsten 2 0 0 0

Page 23: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

818181

N e d e rland 17e en 18e eeuw* A n o n i e m , naar Hendrick GoltziusS t rijd van goden en giganten RP-P-2 0 0 0 - 1 6 6* A n o n i e m , naar Gillis Mostaert D o o pvan Christus in de Jordaan RP-P-2000-1 6 8* A n o n i e m , c a . 1610 R i j ke kinderen,a rme ouders RP-P-2000-1* A n o n i e m , naar Lucas van Leyden D ekeisnijder RP-P-2000-141* A n o n i e m ,c a .1 6 1 0 - ’ 2 0 ,u i t g . M i c h i e lSnijders Twee ornamentprenten metsymbolen van Christus en Maria RP-P-2 0 0 0 - 2 5 / 2 6*Anoniem De waerheden desereuwe/Les veritez de ce siecle R P - P -2 0 0 0 - 9 2* B o s c h , Etienne Le Pa l a t i n , R o m e R P -P - 2 0 0 0 - 1 2 3 ; S t i l l even met schedel enb o e k R P - P - 2 0 0 0 - 1 2 2* D o l e n d o, Zacharias De Vlucht naarEgypte RP-P-2000-352* L o n d e r s e e l , Jan van en Danielsz,Hendrick J a c h t g e zelschap bij een kas-teel in landschap met bomen RP-P-2 0 0 0 - 1 1 5* M a l l e ry, K a rel de, naar JohannesS t ra d a nus Indianen vangen vis metpelikanen RP-P-2000-161* M a t h a m ,T h e o d o o r, naar Hendrick terB rugghen Man met miniatuurp o rt r e t j ein de hand RP-P-2000-180; Man metwijnglas en viool RP-P-2000-181* M e i j e r, Felix R i v i e rlandschap met rotsen twee figuren RP-P-2000-11* Ta n j é ,P i e t e r, naar A e rt SchoumanPo r tretten van Jacob A p p e l ,D i rkDalens en Jan Wandelaar RP-P-2000-2 4 1* Tey l e r, Johannes Schepen RP-P-2 0 0 0 - 1 5 9V i n ke l e s , Reinier en V r i j d a g , D., naar J.Bulthuis A f kondiging der Staatsregelingop 14 September 1791 Schenking vande heer F. K e e rs , Amsterdam RP-P-2 0 0 0 - 2 2 9* W i n t e r, Anthonie de Ve rs c h e y d eNieuwe en Seer Aardige Geinv e n t e e r d eC o m p a rtemente en Sinri j c keE m blemataas of Sinnebeelden, s e e rDienstig voor Silvers m e e d e n . E e rste deelR P - P - 2 0 0 0 - 2 6 6 / 2 8 9* W i t s e n , Nicolaes Cornelisz Het ver-vallen huys van Egmont, c a . 1660 RP-P-2 0 0 0 - 1 5 4

N e d e rland 19e en 20e eeuwAnoniem De brand in de Luthers eke rk op 18 september 1822Volksprent uitgegeven door H.R i j n d e rs ,n r. 51 Schenking van dr. J . W.N i e m e i j e r, Broek in Wa t e rland RP-P-2000-230 * A l t i n k , Jan Twee karren bij een hooi-b e rg RP-P-2000-116* B a n t z i n g e r, Cornelis A d r i a nu sB e r n a rdus (Cees) O u v e rt u r e R P - P -2 0 0 0 - 1 1 7 ; Zittende vrouw RP-P-2 0 0 0 - 1 1 8* B a u e r, Marius Olifant met mahoutR P - P - 2 0 0 0 - 1 1 9* B e r g , Willem van den B o e r e n ke rm i sin Limbu rg RP-P-2000-120; U rker vis-s e rs RP-P-2000-121* B o t t e m a ,T j e e rd Bedelvrouw RP-P-2000-124 * B o u t , Daan Boer met ploeg en eenspan paarden RP-P-2000-212 * B r a n d e n b u r g , Cornelis Man roeitpontje over bij avond RP-P-2000-125* C o s s a a r, Ko C h ristus aan het kru i sR P - P - 2 0 0 0 - 1 2 7 ; C h ristus aan het kru i sR P - P - 2 0 0 0 - 1 2 8 ; Vrouw met kaars ,o p k i j kend naar de hemel RP-P-2000-1 2 9 / 1 3 0* C r a m e r, Rie O m h e l zend paar RP-P-2 0 0 0 - 1 3 1 ; Les paons R P - P - 2 0 0 0 - 1 3 2 ;Een heks brouwt iets in een pot bove nhet vuur RP-P-2000-133; Twee ze e-m e e rminnen en een kind RP-P-2000-134 * D u p o n t , Pieter Landschap met knot-wilgen RP-P-2000-136* E l o u t - D r a b b e, Mies Po r tret van JanTo o r o p, 1907 RP-P-2000-135* E s s e n , Hein van De Dans , 1926 RP-P - 2 0 0 0 - 1 3 7 ; De Fascist RP-P-2000-1 3 8 ; Het Publ i e k ! , 1921 RP-P-2000-139F a b r i c i u s , Johan B ruggetje aan eens l o o t , oktober 1917 Schenking van deheer Chr. P. van Eeghen jr. ,A m s t e r d a mRP-P-2000-228 * Fe r n h o u t , Edgar Circus RP-P-2000-2 9 1* G a r f , Salomon B r e i s t e rtje RP-P-2 0 0 0 - 2 9 2 ; Naaister RP-P-2000-293* G r u y t e r, Jos de Po rtret van JustH avelaar RP-P-2000-294; W i n t e r,1925 RP-P-2000-295; B o e r d e ri j t j e saan het water RP-P-2000-296* H a a k , Jan Z e l f p o rtret RP-P-200-297;S t raatje RP-P-2000-298; V i o o l s p e l e rR P - P - 2 0 0 0 - 2 9 9

M a d e rn a , 1803 RP-T- 2 0 0 0 - 4 0 ;A l l e g o ri e : De Muziek verheft de GeestR P - T- 2 0 0 0 - 4 1

Engeland 19e eeuwS c h e i d e l , Joseph Ludovic Groep van16 ontwe rpen voor illustraties inN e d e r landse kinderboeke n , w a a r o n d e rDe Negerhut van Oom To m S c h e n k i n gvan de heer S. van der Spoel, B u s s u mR P - T-2000-91 t/m 106

Italië 18e eeuwTo z e l l i , Francesco Copie naarB a r tholomeus van der Helst,‘ S c h u t t e rsmaaltijd in de Voetboog- (StJ o ris)doelen te Amsterdam ter vieri n gvan het sluiten van de Vrede vanM u n s t e r, 18 juni 1648’ Schenking vande heer W. Wa a n d e rs , Z wolle RP-T-2000-801

I n d i aA n o n i e m ,I n d i a ,M o gol Twee ve c h t e n-de dromedarissen RP-T- 2 0 0 0 - 3 8

P renten

(De prenten gemerkt met een* zijna a n kopen uit het F. G . Wa l l e r- F o n d s )

N e d e rlanden 16e eeuw* A n o n i e m , naar Lambert LombardC h r istus aan het kruis RP-P-2000-6* A n o n i e m , naar Jost Amman Twaalf prenten met de maanden vanhet jaar RP-P-2000-142 t/m153*Anoniem D ’ O verhant De strijd om deb r o e k RP-P-2000-160 * B ry, Johann Theodor de , naar Cri s p i j nde Passe Gebed voor de maaltijd R P - P -2 0 0 0 - 1 6 9* C o l l a e rt , Jan Baptiste (II) n a a rJohannes Stra d a nus Hertenjacht RP-P-2 0 0 0 - 1 6 2* C o rt , Cornelis naar A l b recht Düre rPo rtret van Barent van Orley RP-P-2 0 0 0 - 1 4 0* F r i j b e r g e r, Jacob (atelier van/toege-s c h r e ven aan) Reclameprent vo o rgoudleer RP-P-2000-213* G o l t z i u s , Hendrick De ze ven we rke nvan barm h a rt i g h e i d , 1577 RP-P-2000-183 t/m189* M u l l e r, Jan Harmensz (omgeving van?) Christuskind met wereldbol RP-P-2 0 0 0 - 1 7 9

808080

juli-augustus 1931 en 1919-1939 NG-2 0 0 0 - 5 4 / 5 6HORAS! een Batakboek, uit de seri e‘De wijze Jacob’ G . L .T i c h e l m a n , m e tb i j d ragen van F. J . J . Dootjes Uitgeve ri jJacob van Campen, A m s t e r d a m , c a .1918–1925 NG-2000-57Twee ansichtkaarten van Nederlands-Indië Ve rmoedelijk door MachteldAnna Cornelia Honig, N e d e rl a n d s -I n d i ë , mei 1931 NG-2000-56-A en BVijf fo t o ’s van Nederlands-IndiëVe rmoedelijk door Machteld A n n aC o rnelia Honig, N e d e rl a n d s - I n d i ë1929–1939/1945 NG-2000-58-A/E

Schenking van de heer J.A. B l o k ,B a a rn :

Lepeltje van het Nationaal CrisisComité 1931–1936 NG-2000-17Nationaal ontbijtlaken F a .S . F e r we r d av/h J. J u c h t e r, G r o n i n g e n , 1 9 4 5 – 1 9 4 6NG-2000-18

L a n g d u rige bru i k l e n e n :Dactyliotheek Lippert Philip Daniël,D r e s d e n , 1702–1785 Bru i k l e e nR i j k s museum van Oudheden, L e i d e nN G - C - 2 0 0 0 - 2 - A , B en CHerinneringstekst over Andries vander Wal 4 fe b ru a ri 1893 Bru i k l e e nInstituut Collectie Nederland NG-C-2 0 0 0 - 1

R i j k s p re n t e n k a b i n e t

Te ke n i n ge n

N e d e rlanden 16e eeuwG o l t z i u s , Hendrick Po r tret van Gillisvan Breen, t e kenend of hout snijdendA a n koop met steun van de Jaffé-P i e rson Stichting, het Rijksmu s e u m -Fonds en de Vereniging Rembra n d t ,mede daar toe in staat gesteld door hetP rins Bernhard Cultuurfonds RP-T-2 0 0 0 - 1

N e d e rland 17e eeuwTe r we s t e n , Mattheus O n t we rp vo o reen plafond met een allegorie op deEeuwigheid RP-T- 2 0 0 0 - 3

N e d e rland 18e eeuwB i s s c h o p, Dirk A n t h o n i eGenealogische allegorie met de allian-tiewapens van Jan Jacobsz. v a nHoogenhouck en Anna van der MijeR P - T- 2 0 0 0 - 3 4

C r a n e n b u r g h , Hendrik vanSchelpenkar in landschap RP-T- 2 0 0 0 -3 5P i c a rt , B e r n a rd O n t we rp voor eenfrontispice met een allegorie op des c h i l d e rkunst in het oude Rome, 1 7 2 4Schenking van mevrouw S.L.R.Z i m m e rm a n - Tay l o r, A m s t e l veen RP-T-2000-2 S p i l m a n , Hendricus R i v i e rgezicht RP-T- 2 0 0 0 - 3 9

N e d e rland 19e eeuwAnoniem Schetsboek bevattende 45bl a d e n , met o.m vier afbeeldingen vani n t e ri e u rs in A m e rs fo o rt en Buitenzo rg ,en afbeeldingen van Lokhors t , h u i sO u we rke rk , Hoe bij Ply m o u t h , K ra m a ten Paleis Buitenzo rg , 1838-1842 en1865 Schenking van de heer P. C.Ritsema van Eck, Den Haag RP-T-2000-802 A p o s t o o l , Cornelis Gezicht op NewU t r e c h t , Long Island, A m e ri k a , 1 8 0 6Schenking van de heer A . van Schendelj r. , Amsterdam RP-T-2000-83 B o r s e l e n , Jan Willem van Wa t e rt j eonder bomen aan de rand van een bosR P - T- 2 0 0 0 - 3 3C o o l ,Thomas Zestig teke n i n g e n( l a n d s c h a p p e n , stadsgezichten en interi-e u rs ) , deels n.a.v. zijn ve r blijf in RomeSchenking (1999) van de heer T h .C o o l , Vo o r bu rg RP - T- 0 0 - 2 6 3 4 / 2 6 9 3Tave n r a a t , Johannes Collectie van 5s c h e t s b o e ken en 688 aquarellen, t e ke-n i n g e n , schetsen en kra bbels van fi g u-r e n , d i e r e n , landschappen en jachttafe-r e l e n ,c a . 1839-1880 Schenking van deStichting ’t Schou, Schipluiden RP-T-2000-107 t/m 800

N e d e rland 20e e e u wB aye n s , Hans I n t e rieur van antiquari-aat E.H. A riëns Kappers , N i e u weS p i e g e l s t raat 32, Amsterdam RP-T-2 0 0 0 - 3 6 ; I n t e rieur van antiquari a a tE . H .A riëns Kappers , N i e u weS p i e g e l s t raat 32, A m s t e r d a m ; op dea c h t e rgrond de eigenaar RP-T- 2 0 0 0 -3 7 ( R ) ; Een oud dametje dat prentenkijkt RP-T- 2 0 0 0 - 3 7 ( V )B e r g , Willem van den U rker vissers ,1932 RP-T- 2 0 0 0 - 8 4H a rt i n g , Dirk H.M. Z e l f p o rt r e t , 1 9 1 1R P - T- 2 0 0 0 - 4 2H o f ke r,Willem Gerard Gezicht op

het huis Herengracht 462, A m s t e r d a m ,1976 RP-T- 2 0 0 0 - 4 ; Gezicht in deOude Kerk ,A m s t e r d a m , tijdens restau-ra t i e we rk z a a m h e d e n , 1975 RP-T- 2 0 0 0 -5 Legaat van mevrouw M. H o f ke r-R u e t e r, A m s t e r d a mH o f ke r, Willem Gerard Tien teke n i n-g e n , gezichten te Ve n e t i ë , p o r tret- enfi g u u rs t u d i e s , 1936-1969 Schenking uitde nalatenschap van mevrouw M.H o f ke r- R u e t e r, Amsterdam RP-T- 2 0 0 0 -6 t/m 15 H o f ke r- R u e t e r, Maria Vier aquarellenvan planten, 1965-1981 Schenking uitde nalatenschap van mevrouw M.H o f ke r- R u e t e r, Amsterdam RP-T- 2 0 0 0 -16 t/m 19 K l i j n ,A l b e rt O n t we rp voor hetomslag van het tijdschrift D eB e d ri j f s r e c l a m e, a f l . a p ril 1919 RP-T-2 0 0 0 - 4 3 ; Vo g e l , 1926 RP-T- 2 0 0 0 - 4 4N i j l a n d , Dirk H. Po r tret van Dr. H . P.B r e m m e r ; Po r tret van een onbeke n d eman Schenking van de StichtingSchone Kunsten rond 1900, Assen RP-T-2000-82 (R+V) R e i t h ,B . O n t we rp voor de decora t i evan de titelpagina van L. C o u p e ru s ’P s y c h e, u i t g .L . J . Ve e n ,A m s t e r d a m ,1 9 2 7R P - T- 2 0 0 0 - 4 5R u e t e r, Wilhelm Christian GeorgTwaalf ontwe rpen voor decoraties opk a rtonnen schilden van kalendersSchenking uit de nalatenschap vanmevrouw M. H o f ke r- R u e t e r,Amsterdam RP-T-2000-21 t/m 32 S p o e l , Hens van der Zes teke n i n g e n ,waaronder een ze l f p o rt r e t , fi g u u rs t u-dies en landschappen Schenking vande heer S. van der Spoel, Bussum RP-T-2000-85 t/m 90 S c h r i j n d e r, Josephus Alphonsus (toege-s c h reven aan) Zes ontwe rpen vo o rb o e komslagen voor uitgeve rij Fidelitas,Amsterdam (ca. 1935-1945) RP-T-2000-76 t/m 81G roep van 30 ontwe rpen voor illustra-ties in kinderboeke n , onder anderedoor Jan W i e g m a n , Johanna H.M.C.To i rkens en Toon Rammelt RP-T- 2 0 0 0 -46 t/m 75

Duitsland 18e eeuwAnoniem ‘ Z e i c h e n buch für J.E.R i d i n g e r ’ , 1760-1763 RP-T- 2 0 0 0 - 2 0N o ë l , Matthias Joseph de A l l e g o rie opde dood van de schilder Giambattista

Page 24: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

838383

* F a n t u z z i ,A n t o n i o, naar RossoFiorentino Grote schaal RP-P-2000-2 1 5* Fo n t a n a ,G i ovanni Battista De kru i s-d raging RP-P-2000-170* F r a n c o, G i ovanni Battista De heiligeH i ë r o ny mus RP-P-2000-171*Monogrammist ADF D e r tien prentenmet vogels en zoogdieren RP-P-2000-12/24 *Monogrammist AG enMonogrammist ADF Z e ven prentenmet vogels RP-P-2000-172/178* P a s q u a l i n i , G i ov a n n iB a t t i s t a / P rove n z a l i , M a rcello O rp h e u smaakt muziek voor de dieren RP-P-2 0 0 0 - 1 8 2* Po rro, G i ro l a m o, naar DomenicoCampagnola Landschap met ruïnes enfiguren RP-P-2000-353* Q u a g l i o, Domenico De Kerk van hetH . Bloed bij Kehlheim aan de Donau,1812 RP-P-2000-226*Remondini 42 Prenten met chr i s t e l i j-ke vo o rstellingen in orn a m e n t ra n d e n ,uit de we rkplaats van Remondini,Bassano RP-P-2000-60/92 en RP-P-2 0 0 0 - 2 3 1 / 2 4 0* Te m p e s t a , Antonio Zestien prentenmet dieren RP-P-2000-195/210 * To m i c e l l i , Antonio Maria Het offe rvan Marcus Curtius RP-P-2000-192* V i c o, Enea ( t o e g e s c h r e ven aan), u i t g e-g e ven door Antonio Lafrér y Dri eprenten met wilde dieren naarRomeinse schilderi n g e n , g e vonden ineen badhuis in 1547 RP-P-2000-216/218

Japanse schoolC h ô k i , Eishôsai Asahina no Saburo ing e vecht met Saga no Goro Schenkingvan dr. J . P. Filedt Kok, Amsterdam RP-P - 2 0 0 0 - 3 5 4* E i s e n , Keisai S u ri m o n o :Vrouw methouten dienblad RP-P-2000-57*Gakutei S u ri m o n o : Japanse kalligra a fachter schri j f t a fel RP-P-2000-58* H o k u s a i , Katsushika C e ramics fromS o m a, S t i l l e ven met theepot, uit des e rie Uma zu Ku s h i, 1822 RP-P-2000-2 1 1* Ku n i yo s h i , U t a g awa Triptiek RP-P-2 0 0 0 - 5 5* Ku n i yo s h i , U t a g awa D o y o b o s h i ( H e tdrogen van kleding in de zon in dezomer) RP-P-2000-214

*Masanobu Okumura Man en vrouwr o kend voor kamers c h e rm RP-P-2 0 0 0 - 3 5 1S h o s o n ,O h a r a , genaamd Ko s o nK a rper RP-P-2000-347; I J s vogel RP-P-2 0 0 0 - 3 4 8 ;A a p, hangend aan tak RP-P-2 0 0 0 - 3 4 9 ; Twee ganzen RP-P-2000-350 Schenking van de heer J.F. H .Pe rr é e, E i n d h ove nS h u n j o, K a t s u k awa Acteur Schenkingvan dr. J . P. Filedt Kok, Amsterdam RP-P - 2 0 0 0 - 3 5 5S h u n ko, Komiyiso e. a . S u ri m o n oSchenking van de heer R. H a a s e,Londen RP-P-2000-59* Yoshitoshi Tsukioka Tri p t i e kKunosoki RP-P-2000-56

Documenten en Objecten

Gereedschap en chalcogra f i eA n o n i e m D rie inktrollers en een hou-ten tekendoos met messing lineaal,p e rs p e c t i e f s c h a a l , etsnaald en andergereedschap uit het atelier van J.Po n s t i j n , B e rgen Schenking vanmevrouw H.J. B a ru c h , Amsterdam RP-D - 2 0 0 0 - 1 / 4 .Ko p e r p l a a t voor een gravure met o. a .ve rsierde ra n d , t wee monogra m m e n ,c i j fe rs , alfabet enz., gedateerd 1799R P - D - 2 0 0 0 - 4 2B u r g e r s ,M . of R. Stuk linoleum metde linosnedes van een naakte vrouw,een dorpje onder de zo n , het ex libri svan Mieke M. B u rg e rs - W i t t e veen enhaar man Dr. Roelf A . B u rg e rsSchenking van mevrouw Irene M.B u rg e rs via C. A . B u rg e rs ,Z u i d - A f ri k aR P - D - 2 0 0 0 - 5 8H o f ke r,W. G . Twee geprepareerde ets-plaatjes zonder vo o rstelling RP-D-2 0 0 0 - 5 / 6 ; d e rtig etsplaatjes met ve r-schillende vo o rstellingen RP-D-2000-7 / 1 7 , 1 9 ,2 1 / 3 9 ; t wee zwar t e k u n s t p l a-ten RP-D-2000-18, 2 0 ; Schenking uitde atelier nalatenschap van mevrouwM . H o f ke r-Rueter M u l d e r, G .d e, K o p e rplaat voor eenlandschap met rivier RP-D-2000-43Ve e n , Otto van K o p e rplaat voor deg ravure Omnia spern i t , p. 99 in A m o ri sDivini Emblemata RP-D-2000-41

B ri ev e nB e c ke r, F r i d o l i n O n t we rp voor eenb riefje aan P. A . d ’ H o n d t , s e c r e t a ris ten-

toonstelling Levende Meesters Gent,over drie schilderijen en hun pri j ze nMet twee getekende fi g u u rstudies vankinderen Schenking van de heer U.P r e m s e l a a r, Amsterdam RP-D-2000-48H owe n , O t t o B rief aan de uitgever eng raveur Eve rt Maaskamp, d d . 2 maar t1 8 0 8 , over het laten graveren van eenp o r tret Schenking van de heer A . G . d eS t e u r, H a a r lem RP-D-2000-47.We t s e l a a r, K . J . M . B rief aan P.S c h a t b o rn , d d . 8-12-1999 Schenkingvan de heer P. S c h a t b o rn ,A m s t e r d a mR P - D - 2 0 0 0 - 4 5 ; B rief aan J.W.N i e m e i j e r, d . d . 8 - 1 2 - 1 9 9 9 , + 29 repro-ducties + 3 originele etsjes SchenkingD r. J . W. N i e m e i j e r, Broek in Wa t e rl a n dRP-D-2000-46 Anoniem De Tentoonstelling van 1826.O ra t o rio , a f s c h rift uit De Napra t e r, n r.39 (Wo e. 27 september 1826), 12 pp.Parodie RP-D-2000-57Schenking van de heer J.F. A . D i k ke s ,H o o rn .H a a s , J . H . L . de Br ief aan de kunstschil-der J.A. N e u h u y s , d d . 19 apr il 1893,over de ve r ze ke ring van zijn atelierMet een schets in potlood door J.A.Neuhuys RP-D-2000-51F re n t z e n ,A . J ., u i t g e ve rij A . W. S i j t h o f f ,Leiden Brief aan de kunstschilder J.A.N e u h u y s , d d . 13 fe b ru a ri 1900 Metd rie schetsen van Neuhuys RP-D-2 0 0 0 - 5 2Fragment uit een circ u l a i re aan J.A.N e u h u y s , over een album t.g.v. d e70ste verjaardag van de kunstschilderM a r i ten Kate, d d . 13 fe b ru a ri 1901Met vijf schetsen in potlood door J.A.Neuhuys RP-D-2000-53Anoniem B rief aan J.A. Neuhuys , d d .5 janu a ri 1896, over diens bijdrage aantentoonstelling Stuttgart Met eenschets in potlood door NeuhuysSchenking van de heer J.F. A . D i k ke s ,H o o rn RP-D-2000-54Krantenknipsel uit de New Yo r kH e r a l d , d d . 9 fe b ru a ri (jaartal onbe-ke n d ) ,b e t r e f fende de schilderijen vande Haagse School Met twee schetsenin pen door J.A. Neuhuys RP-D-2000-5 5Brieffragment Met een schets in pot-lood door J.A. Neuhuys RP-D-2000-56

Sierpapier en geïllustreerde boeken M o n s t e r b o e k met 1755 monsters van

828282

* H ave r k a m p, G e rrit In de slatuinenRP - P - 2 0 0 0 - 3 0 0 ; S c h i p p e rswal teHattem RP-P-2000-301* H e l l , Johan van L a a r zen RP-P-2000-3 0 2 ; G raanoogst RP-P-2000-303* H o e f , G e rrit van der Man met vlin-derdasje RP-P-200-304; Poppen II ,1922 RP-P-2000-305; Poppen III, 1 9 2 2R P - P - 2 0 0 0 - 3 0 6* H oy t e m a ,Theodoor (‘Theo’) vanTwee meeuwen RP-P-2000-307* H u s z a r,Vilmos N e u t raal Nederl a n din de Haagse duinen bij het begin vanWO I, 1914 RP-P-2000-308; I n t e ri e u rvan de eerste Bru y n ze e l f a b riek teR o t t e r d a m , c a . 1915 RP-P-2000-309* Jo n g e rt , Jacob A c h t e r- en vo o rk a n tomslag We n d i n g e n, 1920 RP-P-2000-3 1 5 / 3 1 5 A ; O n t we rpen voor eenf a b riek aan de Zaan RP-P-2000-3 1 1 / 3 1 2 ; Het anker RP-P-2000-313* K l i j n ,A l b e rt O n t we rp voor omslagvan de N a a m w i j zer van A m s t e r d a m1 9 2 5 R P - P - 2 0 0 0 - 3 1 7 ; A d r e s k a a r tA l b e r t Klijn RP-P-2000-318; Vo g e lRP-P-2000-319 * Ko n i j n e n b u r g , Willem van De jageren de hond I R P - P - 2 0 0 0 - 3 2 0* L e b e a u , Chris Omslag voor tijdschri f tK l a n ke n R P - P - 2 0 0 0 - 3 2 1 ;Wederopstanding van Colijn R P - P - 2 0 0 0 -3 2 2 ; Weg met het militairi s m e R P - P -2 0 0 0 - 3 2 3 ; Z e l f p o rt r e t , 11 fe b ru a ri1908 RP-P-2000-324 * L e u s d e n , Willem van (Jr.) V r o u w e l i j knaakt in landschap R P - P - 2 0 0 0 - 3 2 5 ; D ep a a r d e n R P - P - 2 0 0 0 - 3 2 6 ; De schaduwR P - P - 2 0 0 0 - 3 2 7 ; Ve nus RP-P-2000-328* L ö b, A l f red Po rtret van Sjoerd H. d eRoos RP-P-2000-329; Po rtret vanE rna Gerr e t s e n - H e rman RP-P-200-3 3 0 ; S t i l l e ven met geruite doek RP-P-2 0 0 0 - 3 3 1 ; Po r tret van jonge vrouw:‘ J o h a n n a ’ (= J. H i n d e rman-Klein) RP-P-2000-332 L ö b, A l f red Po r tret van JohanF a b ri c i u s , m a a rt 1933 Schenking vande heer Chr. P. van Eeghen jr. ,Amsterdam RP-P-2000-227 * L u n s , Huib Vier prenten over Oorl o gen Vrede RP-P-2000-333/336; D eC o n d o rs , 1915 RP-P-2000-337;Z e l f p o rt r e t , 1938 RP-P-2000-338;Zittend jong meisje RP-P-2000-339;Liggend vrouwelijk naakt, 1918 RP-P-2 0 0 0 - 3 4 0 ; O l y m p e i o n R P - P - 2 0 0 0 - 3 4 1R u e t e r, Wilhelm Christian Georg

K a l e n d e rs van ve rschillende jarenSchenking uit de nalatenschap vanM e v r. M . H o f ke r- R u e t e r, A m s t e r d a mR P - P - 2 0 0 0 - 1 0 1 / 1 1 4S p o e l , Hens van der Vier stilleve n s ,1945-1948 Schenking van de heer S.van der Spoel, Bussum RP-P-2000-343/346 We t s e l a a r, K a rel Landschap Limbu rgbij Va a l s ;D o r d r e c h t ; Zaansche schans(2x) Schenking van de kunstenaar RP-P - 2 0 0 0 - 3 5 6 / 3 5 9

Duitse school 16e en 17e eeuw*Anoniem Duits 16e eeuw Der Königt ri n c k t R P - P - 2 0 0 0 - 1 6 3 ; Ihr küsst michH a n s l e i n R P - P - 2 0 0 0 - 1 6 4 ; Was machtihr hie mein R P - P - 2 0 0 0 - 1 6 5* We i g e l ,M a rtin A l l e g o rie met motiefvan de barm h a rtige Samaritaan RP-P-2 0 0 0 - 1 6 7* Wo l f g a n g ,A n d reas Matthäus, n a a rG e rard ter Borch (de Jonge) Dri ed ri n ke rs RP-P-2000-30* Wo l f g a n g ,A n d reas Matthäus, n a a rWa l l e rant Va i l l a n t / D avid Te n i e rs IIB ri e f l e zende man en vrouw RP-P-2 0 0 0 - 2 8 ; De jonge jager R P - P - 2 0 0 0 -2 9

Duitse school 18e en 19e eeuw*Anoniem Twintig mannen- en vrou-we n koppen en silhouetport r e t t e n ,soms ve rschillende op een blad RP-P-2000-93/100 * K a u p e rt z , Johann Ve i t, naar JohannKupetzky Een jongen die een vlovangt RP-P- 2000-222 * K l a u b e r, Johann Bap t i s t, naar Joh.Wolfgang Baumgar tner De reis van deJezuïetenpater Ignatius A ze vedius naarB razilië RP-P-2000-31* N a t h e, Christoph Boerenhut in bosR P - P - 2 0 0 0 - 3 2 ; D o rp s s t raat RP-P-2 0 0 0 - 3 3* Q u a d a l , M a rtin Fe rdinand A Va riety oftame and wild animals, studies fromn a t u r e, p u blished 25 May 1793: t i t e l bl a den dertien dierprenten RP-P-2000-3 4 / 4 7* R u s s , Carl S a ra stelt Hagar aanA b raham voor RP-P-2000-223;Jupiter en Mercurius RP-P-2000-224;Jupiter en de geit Amalthea RP-P-2 0 0 0 - 2 2 5* S c h mu t z e r, Fe rd i n a n d B e e l d h o u we rs -atelier RP-P-2000-290

* S p e e r, M a rtin Scènes uit de pest vande Filistijnen RP-P-2000-220;Bloedbad voor de muren van eenb randende stad RP-P-2000-221 * T i s c h b e i n ,Wilhelm B o s p a rtij metw i j n ra n ken en kudde runderen RP-P-2 0 0 0 - 1 9 3* W i l l m a n n , Michaël ( t o e g e s c h r e ve naan) Beke ring van Paulus RP-P-2000-2 7* Z i m b a l , Johann Ignatz De ve rl ov i n gvan de H. C a t h a rina met hetC h ristuskind RP-P-2000-194

F ranse school* A n o n i e m, c a . 1 6 1 9 , naar Jean To u t i nD rie ornamentprenten met ontwe rp e nvoor juwelen RP-P-2000-155/157A n o n i e m,19e eeuw 58 Centsprentenu i t g e g e ven door Pe l l e ri n ,E p i n a lSchenking van de heer H.D. P f a n n ,Amsterdam RP-P-2000-342* B re b i e t t e, P i e rre Edelman in land-s c h a p, met ploegende boer RP-P-2 0 0 0 - 5* C o i ny, Joseph en Le Gouaz,Y , naar P.Ozanne A l bum met 25 orn a m e n t-p r e n t e n : vo o rs t e vens van dive rse oor-logsschepen RP-P-2000-242A/266* H u t i n , François Doden begrave nR P - P - 2 0 0 0 - 7* L av a l l é e, Jacques/ Gamelin, J a c q u e sDe dood ve rs c h rikt een elegant geze l-schap RP-P-2000-191* Pe rr i e r, F r a n ç o i s, naar Raphael Dedood van Abel RP-P-2000-219* T i l l i a rd , Jean Bap t i s t, naar Augustin deSaint-Aubin Zes prenten metS avoyards RP-P-2000-48/53

Italiaanse school * A n o n i e m, c a . 1570 (Copiën naar HansVredeman de V ries) Zes cart o u c h e smet orn a m e n t , uit de serie Va ri a ru mp r o t a c t i o n u m, 1555 RP-P-2000-8/10* B r a m b i l l a ,A m b rogio Po r tret vanpaus Sixtus V RP-P-2000-4* B e a t r i z e t , Nicolas en Giro l a m oMuziano De opwekking van de doch-ter van Jairus RP-P-2000-2; D eHeilige Familie met Johannes de DoperR P - P - 2 0 0 0 - 3* C a l e t t i , Giuseppe A l bum met 16p a g i n a ’s waarin 14 etsen met de hert o-gen van Ferra ra ; in band van zijdenmoirée met wapen in goud gedru k tR P - P - 2 0 0 0 - 5 4

Page 25: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

8585

M e r ke l b a c h ,J . en Carel Willink B l a dmet portretten van Carel W i l l i n kSchenking van mevrouw S.M.E. W i l l i n k -Q u i ë l l , Amsterdam RP-F-2000-306-1/5M o e r ke r ke n , Emiel van Po rtret vanCarel Willink in zijn atelier Schenkingvan mevrouw S.M.E. W i l l i n k - Q u i ë l l ,Amsterdam RP-F-2000-305N ay a , Carlo G ra f m o nument in de S.Z a n i p o l i ,Venetië Schenking vanmevrouw M. ter Kuile, Amsterdam RP-F-2000-14 O l a f , Erwin 17 fo t o ’s uit de seri eB l a c k s Schenking van de heer E. O l a f ,Amsterdam RP-F-2000-287 t/m 303P r i c e,William Lake S t i l l e ven metg e vogelte (‘A Brace of Birds’) RP-F-2000-10 R i c h e b o u r g ,A . en andere fo t o g r a fe nGroep van 19 stereofo t o ’s Schenkingvan mevrouw M. B o o m , Leiden RP-F-2 0 0 0 - 2 6 7 / 2 8 6R o s s , Horatio S t i l l e ven met doodh e rt , wandelstok en hert RP-F-2000-5 Roussel (?), A . Koets bij Gare St.L a z a r e, Pa ri j s ;L o o p b rug over de Seine,Pa ri j s ; R i v i e rg e z i c h t ; F a b ri e ken aan deo e ver van een rivier RP-F-2000-122/125 S o u l i e r, Charles I n t e rieur van hetHôtel de V i l l e, Pa ri j s , na de brand tij-dens de Commune-opstand in 1871( ‘ Pa ris Incendié. Mai 1871’) RP-F-2000-143 S t r u s s , Karl Stadsgezicht (‘Near CityC o l l e g e, N . Y.’) RP-F-2000-16 Te p e, Richard groep van 282 fo t o ’s( l a n d s c h a p, p o rt r e t t e n ,d i e r e n , bl o e m e n )RP-F-2000-11-1/282 T h o m a n n ,A . C. A u t o c h r o m e :s t i l l e ve n ;Etalage van het atelier van de fo t o g ra a fA . C.Thomann RP-F-2000-23/24 W i e c h m a n n , Hermann Adolf Du Landvoll Lieb’ und Leben, mein DeutschesVa t e rl a n d , München 1922 Boek metfo t o ’s van Oskar en T h e o d o rHoffmeister RP-F-2000-131 W i l l i n k ,C a re l , en anonieme fo t o g r a fe nF o t o g ra fische vo o rs t u d i e s , p o rt r e t t e nen ze l f p o rtretten van Carel W i l l i n kSchenking van mevrouw S.M.E. W i l l i n k -Q u i ë l l , Amsterdam RP-F-2000-147/169

Afdeling schilderijen

E l i a s z , Nicolaes (gen.Picke n oy )Po rtret van Pieter van Son, c a . 1 6 2 2

S K - A - 4 9 5 6 ; Po rtret van Johanna LeM a i r e, echtgenote van Pieter van Son,c a . 1622 SK-A-4957 A a n koop metsteun van de Neder landse SponsorL o t e ri jI s r a ë l s , Isaac Po rtret van eenA f rikaanse militair in dienst van hetKNIL Gesigneerd en gedateerd I s a a cI s raels 1882 SK-A-4954/ NG 2000-4( G e kocht door de afdelingN e d e r landse geschiedenis)S l o t h o u we r, H e r m a nus Po rtret van lui-t e n a n t - g e n e raal C. R . T h . K ra i j e n h o f f( 1 7 5 8 - 1 8 4 0 ) , 1838 Aan de afdelingN e d e rlandse geschiedenis geschonke ndoor mevrouw H.C. M a t t h e s - v a nM a rl e, A m s t e r d a m , uit de nalatenschapvan haar echtgenoot H.G. M a t t h e s(nazaat van C. R . T h . K raijenhoff) SK-A-4 9 6 4 / N G - 2 0 0 0 - 1 9

L egaat van mevrouw H.J. B o k s, E n s c h e d e :We e n i x , Jan Po r tret van Silvester vanTongeren SK-A-4958; Po rtret vanM a ria Corn e l i s z , echtgenote vanS i l vester van Tongeren SK-A-4959

De navolgende drie schilderijen werdeng e s c h o n ken door de heer R.H.A. Ve rs py c kte Chateauneuf (F) en mevrouw I.A.Uitenhage de Mist-Ve rs pyck teA e r d e n h o u t , uit de nalatenschap van hunm o e d e r, m evrouw E.F. Ve rs py c k - L a a n ,A e r d e n h o u t :B eye re n ,Abraham van S t i l l e ven meto e s t e rs ,p e r z i ke n ,d ru i ve n , een berke-m e ye r, een façon de Venise wijnglas eneen horloge op tafel SK-A-4952B re e n ,Adam van W i n t e rl a n d s c h a pmet schaatsers bij een dorp en eenmolen SK-A-4951V l i e t , Hendrick Cornelisz van (der)Gezicht in de Oude Kerk te Delft vanu i thet koor richting por taal SK-A-4953

De navolgende vier schilderijen werdeng e s c h o n ken door de Stichting ‘t Schou teS c h i p l u i d e n :Tave n r a a t , Jo h a n n e s Z a n d a f g ra v i n gGesigneerd Ta v e n raat Ginneke 1839 SK-A- 4960; Noodweer aan de kust S K - A -4 9 6 1 ; Ta v e n raat betrapt een stroper S K -A- 4962; Op dri j f j a c h t S K - A - 4 9 6 3

L a n g d u rig bruikleenB o rc h ,G e r a rd ter De eedafleggingvan de Vrede van Munster, 1 6 4 8

B ruikleen van de National Galler y,Londen aan de afdeling Nederl a n d s egeschiedenis NG 896

B i b l i o t h e e k

Selectie van bijzondere aanwinstenAnatolian carpets, masterpieces fro mthe Museum of Turkish and IslamicA rt s I s t a n bul text Nazan Ölçer andWalter Denny Bern ,E rtuk andK o c a b i y i k , 1999 2 vo l s . B I - 2 0 0 0 - 0 6 5 7 a -bL’ A p o c a lysse xilografica Estensea . D.5.22 della Biblioteca EstenseU n i versitaria di Modena [1460]M o d e n a , Il Bulino, 1999 2 vo l s .G e nummerd ex. (538 van 999) BI-2 0 0 0 - 0 2 5 2 a - bBocaccio visualizzato, n a rr a re perp a role e per immagini fra Medioevo eR i n a s c i m e n t o a cura di Vittore Bra n c aTo ri n o, Giulio Einaudi, 1999 3 vo l s .G e nummerd ex. (954 van 1200) BI-2 0 0 0 - 5 5 8 a - cLeerboek der ve r l a k k u n s t , of prakti-sche handleiding om alle soorten vanl a k ken en vernissen te bere i d e n ,e nd e z e l ve op verschillende vo o r we r p e nvan hout, m e t a a l ,l e d e r, s c h i l d e r s t u k-ke n , en meer andere naar ve re i s c h t eop te we r ke n , aan dezelve een’ duur-zamen hoogen glans te verleenen envele soorten van hout en leder tek l e u re n door William T h o m s o n ; uit hetEngelsch in het Hoogduitsch ve rt a a l d ,en met bijvoegsels ve rrijkt door A u g .S c h u l ze ; in het Nederduitsch ove rg e-b ra g t , en met aanmerkingen en eenaanhangsel ve rmeerderd door T h . G .E n t rup Bav i n k , a p o t h e ker Groningen,J . O o m ke n s , 1839 BI-2000-0484M a nuel du dessinateur et de l’aquare-l i s t e, orné de plusieurs jolis re t o u c h é sau pinceau par A d . Midy fils Pa ri s ,A rnault de V r e s s e, 1868 Bevat 8 steen-d ru k ke n , w a a rvan 6 met de hand inge-kleurd (4 naar Antoine Morel-Fatio)B I - 2 0 0 0 - 0 0 8 5The Nasser D. Khalili Collection ofIslamic art L o n d o n ,N o u rF o u n d a t i o n / O x fo r d , O x ford U. P. ,1 9 9 2C a . 30 banden waarvan 16 ve rs c h e n e nSchenking van de heer J.V ri e ze,Amsterdam BI-2000-1638/1651 The Nasser D. Khalili Collection,d e c o r a t i ve arts from Meiji Jap a n

858484

F a m i n , Constant A l e x a n d re L a n d s c h a pmet schapen RP-F-2000-20 Fe n t o n , Roger Fotoreproductie vaneen tekening van Gentile Bellini (col-lectie British Museum) Schenking vanR o b e rt Hers h kowitz Ltd., Londen RP-F-2000-220 Fotoalbum A n g l e t e rr e. D é fense desc ô t e s. Reconaissance 1891 R P - F - 2 0 0 0 -126 Fotolijst Schenking van de heer J.W.N i e m e i j e r, Broek in Wa t e r land RP-F-2 0 0 0 - 2 4 0Gedenkboek met fo t o ’s van een onbe-kende fotograaf Door tyd en vlyt.G e d e n k b o e k ( t . g . v. het 100-jarig bestaanvan de fi rma) G . Kolff & Co., B a t av i a1948 RP-F-2000-137 Goupil & Cie. en andere fo t o g r a fe nGroep van 23 kunstreproducties vanwe rk van A l b e rt Neuhuys en twee por-tretten van de schilder Schenking vande heer J.F. A . D i k ke s , H o o rn RP-F-2 0 0 0 - 2 4 2 / 2 6 6Goupil & Cie. ,G u s t av Schauer ena n d e re fo t o g r a fen Groep van 12 kunstreproducties (cart e s - d e - v i s i t e )Schenking van mevrouw M. B o o m ,Leiden RP-F-2000-228/239H e r z ,S . , anonieme Nederlandse ama-t e u r fotograaf en andere fo t o g r a fen Groep van 74 stereofo t o ’s : feesten bijde inhuldiging van koningin W i l h e l m i n ain Amsterdam (1898), gezichten in detentoonstelling ‘Oud Holland’ ( 1 8 9 7 ) ,gezichten in de zalen van het StedelijkM u s e u m , en andere onderwe rpen RP-F-2000-12-1/74 Janssens & Radermacher Po rtret vaneen acteur RP-F-2000-4 Je a n re n a u d , Alphonse S t i l l e ven metvleugel van een vogel RP-F-2000-145 K l u g e r, Z . Mannen in een telegra a f p a a l(‘Zwischen singenden Drähten’) RP-F-2000-17 K r a u s e, G re gor Twee Balinese meisjes(‘Frühstück’) RP-F-2000-146 M a e t e r l i n c k , Maurice The Intelligenceof Plants, New Yo rk 1907 Boek metfo t o ’s van Alvin Langdon Cobu rn RP-F-2000-132 M a r é e, Piet F o t o m o n t a g e. H a n d l e i d i n gtot het zelf ve rvaardigen van fo t o m o n-t a g e s ,B a a rn z.j. RP-F-2000-136 M e n n i e, Donald China North andS o u t h, Shanghai z.j. Boek met fo t o ’s vande auteur RP-F-2000-3

a l l e rlei soor ten Duits sierpapier uit de19de eeuw (Buntpapiere, M u s t e rk a rt e )R P - D - 2 0 0 0 - 4 4G e s j a b l o n e e rd bro k a a t p apier ( L e o p o l dn r. 75) RP-D-2000-49B a u d e l a i re, C h a r l e s Les Fleurs du Mal,geïllustreerd met gereproduceerdet e keningen van Cees Bantzinger, D e nHaag 1939 RP-D-2000-40

F o t o ’sA d r i a n i , Jan 105 fo t o ’s gemaakt tijdenseen reis door Japan, China en Korea(1907) RP-F-2000-9-1/105 A n n a n , James Craig Een blinde mu z i-kant (‘A Blind Musician’) RP-F-2000-6;Figuren in een landschap (‘Group on aHill Road’) RP-F-2000-15 Anoniem (Nederlands) Twee ambro-t y p i e - p o r tretten van Guurtje vanLeyden en Sijtje van Leyden Schenkingvan mevrouw W. B u y s ,A m s t e r d a mRP-F-2000-1/2 Anoniem Groep van 23 stereo-auto-chromes RP-F-2000-22-1/23 Anoniem Vier autochromes vanVolendam en Haarlem RP-F-2000-139/142 Anoniem Groep van 7 stereofo t o ’sSchenking van mevrouw J. B l e w a n g ,Amsterdam RP-F-2000-221/227Anoniem (Frans) D a g u e rr e o t y p i e -p o r tret van een man in een kamerjasA a n koop uit het Paul Huf Fonds RP-F-2000-129 Anoniem (Frans?) A u t o c h r o m e : s t i l l e-ven met fru i t , groenten en een ko p e-ren ketel RP-F-2000-13 Anoniem (Franse amateurfo t o g r a a f )F o t o a l bum met amateuropnamen vaneen reis door (Zuid-)Fra n k rijk RP-F-2000-135 Anoniem (Nederlands) Boslaan bijH avelte (‘Laan met poort huizeO vercinge Havelte’) RP-F-2000-25Anoniem (Nederlands) D i j k p o o rt ,Hattem RP-F-2000-26 Anoniem (Nederlands) K e rk s t ra a t /A c h t e rs t ra a t , Hattem RP-F-2000-27 Anoniem (Nederlands?) Groep van83 Autochromes RP-F-2000-21-1/83 Anoniem (Nederlandse amateurfo t o-graaf) Groep van 18 fe rrotypieën en32 afdru k ken op papier : W i l h e l mOchses ve r h u u r b e d rijf van badhokjesen -kleding (‘De Wije Blick’) aan hets t rand bij Va l ke veen en andere onder-

we rpen Schenking van mevrouw E.K o e l e m e i j - Pe t ra m , Weesp RP-F-2000-1 7 0 / 2 1 9Anoniem (Nederlandse amateurfo t o-graaf) en andere fo t o g r a fen G r o e pvan 83 stereofo t o ’s op papier en 11 opg l a s : gezichten in het huis Singel 256,A m s t e r d a m , en andere onderwe rp e nRP-F-2000-28/121 Anoniem (samensteller) F o t o a l bu mmet fo t o ’s uit Duitsland, F ra n k rijk (o. a .Wereldtentoonstelling 1900),N e d e rl a n d , Z w i t s e rland enN e d e r lands-Indië Schenking van hetN e d e rlands Fotoarchief, R o t t e r d a mR P - F - 2 0 0 0 - 2 4 1B a r n a rd , George N. Gezicht op ve r-woestingen in Columbia, a a n g e richt tij-dens de A m e rikaanse Burg e r o o rl o g(‘Columbia from the Capitol’) RP-F-2000-18 Boek met fo t o ’s van een onbeke n d efotograaf A m s t e r d a m - H a a rlem Mei1 9 1 0. Ter heri n n e ring aan het Vo rs t e l i j kb e z o e k, Amsterdam 1910 RP-F-2000-134 B r a u n , Adolphe Schepen in eenRotterdamse haven RP-F-2000-19 C i t ro e n , Paul Po rtret van CarelWillink met toneelkijker Schenking vanmevrouw S.M.E. W i l l i n k - Q u i ë l l ,Amsterdam RP-F-2000-304C r ave n , William Earl of L a n d s c h a pmet bomen A a n koop uit het Paul HufFonds RP-F-2000-144 Dieulefils (toegeschreve n ) , P. Po rt r e tvan een jongen in Indo-China RP-F-2000-130 D u h a m e l ,G . L’Humaniste etl ’ a u t o m a t e, Pa ri j s , 1933 Boek metfo t o ’s van Jean Roubier RP-F-2000-133 E g e n b e r g e r, J . H . Vier portretten vanGroningse hoogleraren van de genees-kundige faculteit (J. B a a rt de la Faille, I .van Deen, F. Z . E rm e rins en J. H i s s i n kJ a n s e n ) , in lijst RP-F-2000-8 E i l e r s ,B e r n a rd W i n t e r b ru g ;R e g u l i e rs g racht Schenking van de heerW. van de Put, Amsterdam RP-F-2000-127/128 E i l e r s , B e r n a rd , en andere fo t o g r a fe nGroep van 11 prentbri e f k a a rt e n , o. a .van Amsterdam RP-F-2000-138-1/11E v a n s , F rederick H. I n t e rieur van dek a t h e d raal van Yo rk (‘In Sure andC e r tain Hope’) RP-F-2000-7

84

Page 26: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

878787

Afdeling Aziatische Ku n s t

Figuur van een vrouw G e b a k ken kleimet resten van beschilderi n g , C h i n a ,H a n - p e riode A K - M A K - 1 6 8 4

Afdeling beeldhouwkunst en kunst-n i j ve r h e i d

B e e l d h o u w k u n s tAeneas en Anchises A l b a s t , N o o r dI t a l i ë , c a . 1525–1550 BK-NM-14217L e e n h o f f , Fe rdinand E c h o, m a rm e rB K - B - 7 8M a n t e g a z z a , C r i s t o fo ro (toegeschre-ven) Reliëf van wit marmer met man-n e n figuren (fra g m e n t ) , I t a l i ë , c a . 1 4 8 0B K - N M - 1 1 9 4 1Reliëf van wit marmer I t a l i ë ,c a .1480–1500 BK-NM-11941S c h a rd t , Johan Gre gor van derR e l i ë f p o r tret van terra c o t t a , g e p o ly-c h r o m e e r d , c a . 1580 BK-1955-5Z o n n ewijzer A m s t e r d a m , c a .1700–1750 BK-NM-8671Een aantal in de tuin opgestelde bron-zen beelden werd geconserve e r d .Aleth Lorn e, Den Haag, r e s t a u r e e r d eeen gepolychromeerd houten beeld vande apostel Pa u l u s ,N e u r e n b e rg ,c a . 1 5 0 0 ,BK-BR-946-C (in bruikleen van Museumhet Cathari j n e c o nve n t , U t r e c h t ) .De fi rma A .W i l g e n bu rg , Z a l t b o m m e l ,restaureerde ve rschillende tuinbeeldenuit de villa-sector van de tuin: t we em a rmeren vazen BK-NM-8921/8922,t wee marmeren ke i ze rs bustes BK-NM-8 9 2 3 / 8 9 2 4 , een zandstenen Apollo BK-1961–50 en drie pers o n i ficaties van des e i zoenen NM-8672/8674.

C e ra m i e kLampetschotel van faïence D e l f t , c a .1660–1675 BK-1969-131Deksel van faïence D e l f t , c a .1685–1710 BK-1969-31Plaque van faïence D e l f t , f a b riek DeWitte Starr e, c a . 1720 BK-1963-44Putto van faïence B ru s s e l , c a . 1 7 6 0B K - N M - 1 2 4 0 0 - 2 3 3Beeld van porselein voorstellend eenro e rdomp M e i s s e n , c a . 1735 BK-1 7 4 9 7

Beeld van porselein voorstellend eena ap Meissen ca. 1735 BK-17492B e ker van porselein M e i s s e n , c a . 1 7 2 5B K - 1 7 3 3 8 - AKopje van porselein M e i s s e n , c a .1725–1730 BK-17326-A

Edele metalenBoekband met zilver met notitieboekje N e d e rl a n d , c a . 1 6 0 0 – 1 6 2 5B K - 1 9 6 1 - 5Het conser veren van de collectie zilve rop zaal werd vo o rt g e ze t .Het voor een periode van drie jaargeplande Silver protection (Silprot)p r o j e c t , dat in samenwe rking hetInstituut Collectie Nederland en deU n i ve rsiteiten van Oxford en Glasgowwordt uitgevo e r d , vond vo o rt g a n g .

E m a i lKan F ra n k ri j k ,L i m o g e s , 1 5 7 5 – 1 6 0 0B K - 1 7 2 2 0In het kader van de heri n richting vande schatkamer werden ongeveer 60vo o r we rpen van email en berg k ri s t a ls c h o o n g e m a a k t .

G l a sRoemer N e d e rland of Duitsland, 1 6 7 1B K - N M - 1 0 4 1 4

Meubelen en klokke nKist van cipressenhout I t a l i ë , c a .1400–1500 BK-NM-11934P l a fond van de St. L a u re n s kerk teAlkmaar A l k m a a r, 1519 BK-18830U u r werk van staande klokA m s t e r d a m , c a . 1 7 0 0 – 1 7 2 5 , d o o rA n d ries Ve rmeulen BK-1969-102-A H o e ke t a g è re N e d e rl a n d ,c a .1700–1750 BK-16727-AKast van eikenhout Z u i d e l i j keN e d e rl a n d e n , ca.1750 BK-NM-4989De aan Jan van Mekeren toegeschre-ven marqueteriemeubelen op KasteelAmerongen werden technisch onder-zo c h t .

Te x t i e lFragment van linnen met ap p l i c a t i e svan Indiase sits I n d i a , c a . 1 7 0 0 – 1 7 5 0B K - 1 6 4 4 1 - B

B e dd e n s p re i ,s i t s , g ew a t t e e rd eng evo e rd met katoen I n d i a , c a .1700–1750 BK-BR-327B e dd e n s p re i ,z i j d e, g e b o rd u u rd metveelkleurige zijde C h i n a ? ,ca.1750–1800 BK-1958-86-ATa fe l k l e e d , t ap i s s e r i e, wol en zijdeN e d e rl a n d ,c a . 1750 BK-KO G - 4 1G e c o n s e r veerd met behulp van den i e u we methode KarwatTi. D e zemethode is ontwikkeld om lacunes inwandtapijten aan te vullen met behulpvan digitale technieke n .

Voor de bestandscatalogus wandtapij-ten zijn alle wandtapijten en tapijtkus-sens in de collectie gestofzuigd eng e fo t o g ra fe e r d . De heri n richting van dedepots D226 en D421 is gecontinu-e e r d .

Kostuums en kantK r a a g , n a a l d k a n t , linnen I t a l i ë ,Ve n e t i ë ,1660–1680 BK-NM-1108S t rook naaldkant,Venise à gros re l i e fI t a l i ë ,Ve n e t i ë , 1675–1700 BK-1958-89J ap o n , blonde kant F ra n k ri j k ,c a .1805–1825 BK-BR-J-312C o r s e t , l i n n e n ,b a l e i n e n ,g evo e rd metg roene zijde N e d e rl a n d , c a .1740–1750 BK-1978-295H e re n h u i s j a s , b l a u we wollen damastN e d e rl a n d ? , c a . 750–1800 BK-1978-8 7 8Robe à l’anglaise of polonaise, d a m e-s j apon van gestreepte zijde N e d e rl a n d ,c a . 1775–1785 BK-1978-2 4 9R e d i n gote N e d e rl a n d ? , c a . 1785 BK-1 9 7 8 - 2 5 0D a m e s j ap o n , wit keperkatoen mett a m b o u re e r werk I n d i a / N e d e rl a n d , c a .1785–1795 BK-KO G - 1 4B r i s é w a a i e r, i voor C h i n a , H o n g - K o n g(?) of Canton (?), c a . 1790–1810 BK-1 9 7 8 - 3 2 4B r i s é w a a i e r, i voor C h i n a , H o n g - K o n g(?) of Canton (?), c a . 1800–1820 BK-1 9 7 8 - 3 2 5D o u i l l e t t e, d o n ke r b l a u we zijde metbruin fluwelen kraag N e d e rl a n d , c a .1830–1835 BK-1978-263D o u i l l e t t e, g roene zijde N e d e rl a n d , c a .

Restauratie en conserv a t i e8686

g e n e ral eds. O l i ver Impey, M a l c o l mF a i r ley London, Kibo Foundation, 1 9 9 55 delen (8 banden) BI-2000-2124a-ePractical hints on portrait painting,illustrated by examples from theworks of Va n d y ke and other mastersby John Burnet London, D avid Bogue,1850 Bevat 12 gelithogra feerde illustra-ties van de auteur BI-2000-0086P recepts and observations on the artof colouring in landscape painting byWilliam Ora m ; a rr. from the author’so riginal ms. and publ . by Charles ClarkeL o n d o n , White and Cochra n e, 1 8 1 0Bevat 6 grav u r e s , alsmede bri e ven aanO ram van de schilder Matthew W i l l i a mPe t e rs uit Florence en Rome BI-2000-0 0 8 7The principles and practice of art byJ . D. H a r d i n g . L o n d o n , Chapman andH a l l , 1845 With 24 illustrations draw nand engraved by the author BI-2000-0 0 8 8Wo o d - e n g r av i n g , a manual of instruc-tion by W. J . L i n t o n .L o n d o n , G e o rg eBell and Sons, 1884 BI-2000-0084

L a n g d u rig bru i k l e e nImages of Dutch towns and villages inthe 18th century, the historical-topo-g r aphical ‘atlas’of Andries Schoemake ron CD-ROM L i s s e, MMF Publ i c a t i o n s ,2000 6 CD-ROMs Bru i k l e e nKoninklijk Oudheidkundig Genootschap( KO G )

Lijst van nieuwe tijdschri f t a b o n n e-m e n t e n

• Archos magazine, i n fo rm a t i e b e h e e ren -bewe rking (2000–)• A z u l e j o, Museo Nacional do A z u l e j oLisboa (1991–)• Cachet, k w a rt a a l blad van deZ i l verbank (1998–)• Dossier, Koninklijk Museum vo o rSchone Kunsten A n t we rpen (1999–)• Flehite, h i s t o risch jaarboek vo o rA m e rs fo o rt en omstreken (2000–)• ICN-info rmatie Instituut CollectieN e d e r land (2000–)• Jahrbuch Stiftung PreussischerSchlösser und Gär ten Berl i n -B ra n d e n bu rg (1995/6–)• Nieuwsbr ief Instituut CollectieN e d e rland (1998–)• Royal A rm o u ries yearbook (1996–)

In totaal werden 3.809 aanwinsteni n g e s c h r e ve n ,w a a rvan 2.646 boektitels,12 tijdschrifttitels en 1.151 ve i l i n g c a t a-l o g i . Het aantal ingeschreven boek- ent i j d s c h rifttitels bedraagt 2.658, een stij-ging van 90 ten opzichte van 1999, t e r-wijl het aantal veilingcatalogi daaldemet 133.Van de 12 nieuw opgenoment i j d s c h rifttitels zijn 9 abonnementen, 2o u d e r e, afgesloten tijdschri f t e n , en 1c d - r o m . Na opzegging of afsluiting van20 tijdschriften komt het totaal aantalabonnementen op 515. De schenkingbestandscatalogi uit de nalatenschapvan Frits Keers van ca. 54 strekke n d emeter boeken kon in het ve rs l a g j a a rnog niet worden ove rg e b racht naar hetR i j k s mu s e u m . Ook de schenking vanu i t g e ve rij Kodansha,To k yo, werd pas inj a nu a ri 2001 ontvangen. Wel is de his-t o rische boeke rij die in 1999 is ve r-wo rven van de Gerrit Rietve l dAcademie ove rg e b racht en opgebor-gen in de magazijnen in afwachting vanve r we rk i n g .

Een verzameling van 85 fo t o b o e ke n :l e p o r e l l o - a l bums en ‘ s o u ve n i r- a l bu m s ’met lichtdru k ken van allerlei landen ens t e d e n , zowel Nederlandse als bu i t e n-landse uit de periode 1880–1920 diein de loop der jaren is bijeengebra c h tdoor Lili Couvée-Jampoller en DickC o u v é e, werd als schenking vanmevrouw Couvée ontvangen.

Het take n p a k ket van de bibl i o t h e e kwerd uitgebreid met de zo rg voor dec o l l e c t i e - i n fo rm a t i e, nader uitgewe rk tin de nota collectie-info rm a t i e b e l e i d .Ter uitvo e ring van dit beleid is de func-tie van coördinator collectie-info rm a t i ei n g e s t e l d . D e ze functionaris heeftonder meer een begin gemaakt met de ontsluiting van digitale info rm a t i e-bronnen op het internet en de cd-roms e rver door middel van afzo n d e rl i j kep a g i n a ’s op het intranet van hetR i j k s mu s e u m . Te vens fungeerde hij alscoördinator van het samenwe rk i n g -project met de Koninklijke Bibl i o t h e e k ,‘Digitale Atlas Geschiedenis’.

86

Page 27: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

898989

In het jaar 2000 werden aan 150 instel-lingen in binnen- en buitenland 212s c h i l d e ri j e n , 3 meubelen, 10 zilve r e nvo o r we rp e n , 10 stuks pors e l e i n , 2 4b e e l d e n , 1 glas, 8 stuks textiel, 1 tapijt,1 ivoren vo o r we rp, 2 stuks aardewe rk ,1 dominospel, 5 vo o r we rpen vanAziatische kunst, 1 trommelstok,1 scheepsvlag, 12 modellen, 1 fles duin-w a t e r, 971 modellen uit de Mari n e -m o d e l l e n k a m e r, 33 dive rse vo o r we rp e n ,de Har t o c h s c h o t e l , 1 penning, 246 teke-n i n g e n , 349 prenten, 34 fo t o ’s , 15 boe-ke n , 13 bri e ve n , 5 tijdschri f t e n , 16 aqua-r e l l e n , 5 schetsboeken en 2 opticakij-ke rs in bruikleen afgestaan ten behoevevan de volgende tentoonstellingen:

AA m s t e r d a m , B e u rs van Berl a g e : S a i l i n gB e a u t i e s , D e a d ly DetailsA m s t e r d a m , Bijbels Museum: In de wo l-ke nA m s t e r d a m , G e m e e n t e a r c h i e f : J a c o bO l i eA m s t e r d a m , Van Goghmu s e u m :J u g e n d s t i l . Dichtkunst rond 1900A m s t e r d a m , Van Goghmu s e u m :L i c h t :K u n s t , technologie en samenleving inhet industriële tijdperk 1750-1900A m s t e r d a m , Koninklijk Pa l e i s : Een ve rr eh o f r e i sA m s t e r d a m , Museum Van Loon:Ferdinand Bol, etsen in eigen huisA m s t e r d a m , N i e u we Kerk : De we gnaar de HemelA m s t e r d a m , N i e u we Kerk : N o o r d ze eA m s t e r d a m , R e m b ra n d t h u i s :R e m b ra n d t , G oya & PicassoA m s t e r d a m , Tr o p e n mu s e u m :A rm e n i ë rsin Nederl a n dA n t we rp e n , H e s s e n h u i s : Van To r e n sS t e ke l i gA n t we rp e n , R u b e n s h u i s : Rubens naarH o l b e i nA p e l d o o rn , H i s t o risch Museum: L e ve nmet de doodA p e l d o o rn , H i s t o risch Museum:Wo o n w a g e n b e wo n e rsA p e l d o o rn , Museum Paleis het Loo:Onder de Ora n j e b o o mA ri t a ,S a g a , J a p a n , Kyushu Cera m i c

M u s e u m :The Voyage of Old ImariPo r c e l a i nA rn h e m , G e m e e n t e mu s e u m :K u n s t e n a r e s s e nA t h e n e, National Gallery enN e d e rlands Instituut: G riekse Godenen Helden uit de tijd van Rubens enR e m b ra n d tA u g s bu rg , M a x i m i l i a n mu s e u m :A d ri a a nde V ri e s

BB e rg a m o, Accademia Carra ra di BelleA rt i : The Light of Tru t hB e rg e n , Museum Kra n e n bu rg h : E e rs t ek u n s t e n a a rs in Berg e nB e rg e n , Museum Kra n e n bu rg h : S i n tM a rtens LatemB e rg e n , Museum Kra n e n bu rg h : Etha FlesB e rg e n , Museum Het Sterke n h u i s :S t o rmen en Stra n d i n g e nB e rl i j n , M a r tin Gropiusbau: S e ven Hills- Images and Signs of the 21st Centur yB e rn , B e rnisches Histor isches Museum:B i l d e rs t u rmB i l b a o, Fine A rts Museum: The SpanishStill Life from Zurbaran to Picasso B o l s w a r d , S t a d h u i s : F ries A a r d e we rk uitBolsward 1737-1801B o n n , Haus der Geschichte:D e u t s c h l a n d - N i e d e rl a n d e, Heiter bisWo l k i gB o n n , Kunst- und A u s s t e l l u n g s h a l l e :Karel VB o s t o n , Isabella Stewart GardnerM u s e u m : R e m b randt createsR e m b ra n d tB o s t o n , Museum of Fine A rt s :Va nGogh Po rt ra i t sB o s t o n , Museum of Fine A rt s :Va nGogh to Mondrian B r e d a , De Beye r d : Vo g e l ve rs c h ri k ke rsB r e d a ,B r e d a ’s Museum: Z i l ver enZ i l ve rsmeden in de Baronie van BredaB r ü h l , Schloss A u g u s t u s bu rg : Der Rissim HimmelB ru n s w i j k , H e r zog Anton Ulr i c hM u s e u m : Paulus Moreelse und der To l l eH a l b e rs t ä d t e rB ru s s e l , Paleis voor Schone Kunsten:B ru s s e l , K ruispunt van CulturenB u rg o s , M o n a s t e rio de San Juan: E lJardin de Melibea

CC o n e g l i a n o, Pa l a z zo Sarchinelli: D aCourbet a ManetC r e m o n a , Museo Civico Ala Po n zo n e :Dipingere la MusicaC u l e m b o rg , Museum ElisabethWe e s h u i s :V ri j s t e d e n

DD a l l a s , Dallas Museum of A rt : Degas toP i c a s s oD e l f t , L e g e rmu s e u m :O o rl o g s p r e n t k u n s tDen Bosch, N o o r d b rabants Museum:M e e s t e rs van het ZuidenDen Bosch, N o o r d b rabants Museum:Dans in Neder landse CollectiesDen Haag, Haags Gemeentemu s e u m :H . J . We i s s e n b ru c hDen Haag, Haags Gemeentemu s e u m :Muziek in de Japanse prentkunstDen Haag, Haags Gemeentemu s e u m :O ver en we e r : Streekmode enS t r e e k d ra c h tDen Haag, Haags Historisch Museum:Wassenaer .. . de oudsteDen Haag, L e t t e rkundig Museum: J a c o bvan LennepDen Haag, Louis Couperus Museum:C o u p e rus inspireert beeldende kunste-n a a rsDen Haag, Louis Couperus Museum:De band is fijn geteke n dDen Haag, Pa n o rama Mesdag: Aan hetS c h e veningse Stra n dDen Haag,Tweede Kamer : C o l l e c t i eN e d e rland in de Tweede KamerDen Helder, H e l d e rs Mari n e mu s e u m :N e d e rland in het oude JapanD e t r o i t , The Detroit Institute of A rt s :Van Gogh Po rt ra i t sD o r d r e c h t , Dordrechts Museum:G e b r o e d e rs Van Stri jD r e s d e n , R e s i d e n z s c h l o s s :S c h w a n e n s e rv i c eD u i s bu rg , K u l t u r h i s t o risches Museum:Von Flandern zu Niederr h e i n

EE n k h u i ze n , Z u i d e r ze e mu s e u m :Van oude ambachten ...E n s c h e d e, R i j k s museum Twe n t h e,G e b r o e d e rs Van Str i j

Bruiklenen aan tentoonstellingen888888

1830–1840 BK-1978-262D a m e s j ap o n , l i c h t roze zijden gaas, z i l-verkleurig bord u u r werk N e d e rl a n d ,A m s t e r d a m , 1915 BK-1978-292J a s ,o n d e rdeel van een maskaradeko s-t u u m , gele zijde, konijnenbont meth e r m e l i j n s t a a rtjes N e d e rl a n d , c a .1895–1905 BK-1993-12Ten behoeve van de opstelling‘Regenten in de kleren, de ve r z a m e l i n gS i x ’ o n d e rgingen vo o rts nog 18 ko s-tuums en accessoires een eenvo u d i g eb e h a n d e l i n g .

Afdeling Nederlandse geschiedenis

De navolgende 22 modellen uit deM a rinemodellenkamer werden behan-d e l d , o. m . ten behoeve van de ten-toonstelling in de Beurs van B e rl a g eSailing beauties, deadly details:D r i j vend dok N G - M C - 6 ;S c h e e p s k ap N G - M C - 1 5 ;Kielkade N G - M C - 3 0 ;Voorschip linieschip N G - M C - 8 8 ;Achterschip fregat N G - M C - 9 3 ;Achterschip linieschip N G - M C - 9 5 ;Achterschip linieschip N G - M C - 9 7 ;Achterschip linieschip N G - M C - 9 8 ;Achterschip de Waal N G - M C - 9 9 ;Halfmodel Medusa N G - M C - 4 8 5 ;Linieschip N G - M C - 5 0 9 ;Gijn N G - M C - 5 9 0 ;S t u u rtoestel N G - M C - 6 4 5 ;Kanonneergalei N G - M C - 6 6 6 ;Kanonneergalei N G - M C - 6 6 8 ;Kanonneergalei N G - M C - 6 6 9 ;Halfmodel Djambi N G - M C - 1 1 1 3 ;Vu u rt o ren Te xel N G - M C - 1 1 4 9 ;Vu u rt o ren Prins van Oranje N G - M C -1 2 8 0 ;D r i j vend ko p e ren dok N G - M C - 1 4 1 1 ;Vu u rt o ren N G - M C - 1 4 1 3 ;R e ddingsbootje NG-MC-1889-23

Vo o rt s :Schoener ‘Banka’ N G - N M - 4 1 6 1 ;Model op helling (Gips) N G - N M -8 5 5 1 ;Boeierjacht ‘het kan niet anders’ N G -N M - 9 4 4 4 ;Waterschip N G - N M - 1 1 4 0 4

Ten behoeve van deM a u ri t s t e n t o o n s t e l l i n g :

Wap e n b o rd van prins Maurits met het

d evies van de Orde van de

Kousenband N G - N M - 1 0 1 5 2

R i j k s p re n t e n k a b i n e t

Te ke n i n g e n

Behandeld werden 635 tekeningen en

150 Indiase miniaturen.

P r e n t e nVan de prentcollectie werden 2850stuks behandeld, alsmede 245 Japanseprenten (vo o rnamelijk van Koson) uitde schenking van de heer Pe rr é e.

F o t o ’sUit de collectie van hetRijksprentenkabinet 150 stuks en uit decollectie van de afdeling Nederl a n d s egeschiedenis 250 stuks.

B ru i k l e n e nTen behoeve van uitgaande bru i k l e n e nwerden 650 we rken behandeld eni n g e l i j s t .

Tentoonstellingen en ov e rige werk-z a a m h e d e n

Veel we rk werd door het restaura t i e-atelier prenten en tekeningen ve r ze tvoor de tentoonstellingen ‘ Van Goghto Mondri a n ’ in Boston, ‘ G e s c h i e d e n i sin beeld’ in A m s t e r d a m ,‘ R e m b randt thep ri n t m a ker’in Londen en A m s t e r d a m ,‘ M a u ri t s , p rins van Ora n j e ’ en ‘ H e tChinese kabinet van J.Th. R oye r ’ i nA m s t e r d a m .C a . 25 mappen en dozen werden ve r-vaardigd voor conserv a t i e d o e l e i n d e n .

Afdeling schilderijen

De volgende schilderijen werden vo l l e-dig gerestaureerd:B r u g g h e n , Hendrick ter De ongelov i g eT h o m a s S K - A - 4 1 8 8C u y p, A e l b e rt R i v i e rlandschap met ru i-t e r S K - A - 1 4 1 8 ; Po rtret van een jongem a n S K - C - 1 2 0F l i n c k ,G ove rt Isaac zegent Jacob S K -A - 1 1 0G oye n , Jan van E i ke n S K - A - 1 2 3Hannké (actief in Batavia in 1909)Po rtret van Gouvern e u r- G e n e raal J.B. va nH e u t s z S K - A - 3 8 1 4H o n d e c o e t e r, Melchior d’ Het dr i j v e n dv e e rt j e SK-A-175 H o u c k g e e s t ,G e rrit I n t e rieur van deOude Ke rk te Delft SK-A-1584 M e t s u , Gabriel Het zieke kind S K - A -3 0 5 9

M i e r i s ,Willem van D i e d e rik Baron va nLeyden van V l a a r d i n g e n S K - A - 4 8 2 4O s t a d e, Adriaen van B o e r e n g e ze l s c h a pS K - A - 2 0 0S c h a rd t , Johan Gre gor van derZ e l f p o rt r e t ( g e p o lychromeerd terra c o t-ta) BK-2000-17Ve l d e,Adriaen van de De hut S K - A - 4 4 3Velde (I),Willem van de H e tP ri n s e n j a c h t S K - A - 1 3 8 5Ve n n e, Adriaan Pietersz. van de D ehaven van Middelburg S K - A - 1 7 7 5 ; D ep rinsen van Oranje Maurits en Frederi kH e n d rik op de paardenmarkt teVa l ke n b u rg S K - A - 6 7 6

D a a rnaast ondergingen 39 schilderi j e neen uitvo e rige behandeling.56 Lijsten werden behandeld.Ten behoeve van bruiklenen aan ten-toonstellingen werden aan 185 schilde-rijen meer of minder ingri j p e n d ebehandelingen uitgevo e r d . Er we r d e ndaarbij 32 klimaatvitrines ve rv a a r d i g dvoor schilderijen die in bruikleen we r-den gegeve n .

B i b l i o t h e e k

O verzicht van de we rk z a a m h e d e n :• 371 boeken gerestaureerd, h e rs t e l dof heri n g e b o n d e n• 2 boeken uit de 19e eeuw gede-m o n t e e r d• getijdenboek (SK-A-3043) gereinigdvoor de afdeling schilderi j e n• 2 boekbanden ontwo rpen en uitge-voerd in heel leer voor de tentoonstel-ling 75x Kant• voor dive rse tentoonstellingen pre-sentatiemappen gemaakt, b o e ke nopgesteld in vitri n e s , ter inzage exe m-plaren gekart o n n e e r d• 4 stofomslagen vastgezet en 2 stan-daards gefabriceerd t.b. v. de afdelingcommerciële zake n• 14 zuurv rije mappen gemaakt• cassette voor 6 folianten ve rvaardigd • 19 etiketten ve r w i j d e r d• 100 linnen omslagen en 6000 stand-p l a a t s fiches voor Leidse boekjes gesne-d e n• 257 stofomslagen ingeplakt• 4540 etiketten gesnedenVoor andere afdelingen en tentoonstel-lingsprojecten werden dive rs eo p d rachten voor snijwe rk en plakwe rku i t g e vo e r d .

Page 28: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

919191

U t r e c h t , C e n t raal Museum: P i e t e rS a e n r e d a m

VVa l e n c i e n n e s , Musée des Beaux-Art s :Maîtres du SudVa l ke n s w a a r d , Museum Van Gerwe nL e m m e n s : Uit Noachs A rk

WWashington DC, National Gallery ofA rt : Triomf van de BarokWashington DC, National Gallery ofA rt :G e rrit DouWashington DC, The PhillipsC o l l e c t i o n : D a u m i e rWe i m a r, S c h i l l e rmu s e u m : Die Homer-R e zeption der Goetheze i tWe n e n ,A l b e rt i n a : F. B o rr o m i n iWe n e n , K u n s t h i s t o risches Museum:Karel V

ZZ u t p h e n , Stedelijk Museum: G l o b a a lb e ke ke n

Ve rder we rden als tegenpre s t a t i evoor bruiklenen van schilderijen aande tentoonstelling ‘De Glorie van deGouden Eeuw’ 36 schilderijen uitge-leend aan de volgende mu s e a :A m s t e rd a m ,A m s t e rdams HistorischM u s e u mB e r l i j n , G e m ä l d e g a l e r i eC a rd i f f , National Museum of Wa l e sDen Haag, M a u r i t s h u i sD o u a i , Musée de la Chart re u s eD re s d e n ,G e m ä l d e g a l e r i eLos A n g e l e s , Getty MuseumO b e r l i n , Allen Memorial MuseumU t re c h t , Centraal MuseumWe n e n , Kunsthistorisches Museum

909090

FF ra n k f u rt am Main, S t ä d e l s c h e sK u n s t i n s t i t u t : Classicisme in deN e d e r landse 17de-eeuwse schilder-k u n s t

GG e n t , M . I . A . T. :Tuinen van EdenG o r c u m , Gorcums Museum: E e u w i g eJ e u g dG o t h a , S c h l o s s mu s e u m : Über den zie-henden Wo l ken der FujiG r o n i n g e n , Groninger Museum:E x p o rt p o rselein uit Nederl a n d s eC o l l e c t i e sGroot Scherm e r, Museum enBeeldentuin Nic Jonk: C h a r lotte vanPa l l a n d t

HH a a rl e m , F rans Halsmu s e u m : H e tK i n d e rp o rtret in de Nederl a n d e nH a a rl e m , S p a a rnestad Fotoarchief:Eeuwige JeugdH a m m , G u s t av Lübke mu s e u m : G ä rt e nder Rubens-ZeitH a t t e m , Vo e rman Museum: D rie gene-raties Kra bb éH e l m o n d , G e m e e n t e mu s e u m : R . N .Roland HolstH o o rn , We s t f ries Museum: J . C. K .K l i n ke n b e rg

II s t a n bu l , Topkapi Museum: 700 Ye a rsOttoman Empire

JJ e ru s a l e m , the Israel Museum:Landscape of the Bibl e

KK a m p e n , Stedelijk Museum: Langs IJsselen Zuiderze eK a t w i j k , Katwijks Museum:V i s s e rs l e ve nlangs de Noordzee en Zuiderze eK e u l e n , Wa l l ra f - R i c h a rt z - M u s e u m : D e rB a rt h o l o m ä u s - A l t a rK e u l e n , Wa l l ra f - R i c h a rt z - M u s e u m :Faszination Ve nu s , Bilder einer GöttinK e ve l a e r, N i e d e rrheinisches Museum:Dreitausend Jahre Tu rm zu Babel. D e rG i p fel des Wa h n s i n n sK o p e n h a g e n , O r d rupgaard Samlingen:Delacroix paintingK ra kow, Wawel Royal Castle: 1000 jaardiocees Kra kow

LL e e u w a r d e n , F ries Museum: De zilve-ren eeuwL e m g o - B ra ke, Schloss Bra ke : Die We s e rL e u ve n , Stedelijk Museum: We r e l d w i j s .

We t e n s c h a p p e rs rond Keizer KarelL e ve rk u s e n , Museum Mors b o i c h :K u n s tund PsychologieL i s s a b o n , G a l e ria de Pintura : B ra s i l -B ra s i sL o n d e n , D u lwich Picture Gallery : G e rri tD o uL o n d e n , National Gallery : R u s k i n ,Tu rner and the Pre-RaphaelitesL o n d e n , National Gallery : S e e i n gS a l v a t i o n :The Image of Chri s tL o n d e n , National Gallery : Time andPa i n t i n gL o n d e n , National Maritime Museum:The Story of T i m eL u xe m bu rg , Musée d’Histoire de la V i l l ede Luxe m b o u rg : Incubi Succubi, H e xe nund ihre Henke r

MM a a s e i k , M u s e a c t r o n : O p g e d o l ven klan-ke nM a a s s l u i s , N a t i o n a a lS l e e p v a a rt mu s e u m : I J s b r e ke rsM a a s t ri c h t , Spaans Gouve rn e m e n t :Karel VM e c h e l e n , Cultureel Centrum A n t o o nS p i n oy : Los HonoresM o n t r e a l , Musée des Beaux-Ar t s :Triomf van de BarokMontreal Musée des Beaux-Art s :A l f r e dH i t c h c o c kM ü n c h e n , Villa Stuck:Theo vanD o e s bu rg - Maler - A r c h i t e k tM ü n s t e r, S t a d t mu s e u m : Das Königreichder T ä u fer in Münster

NN a a r d e n , C o m e n i u s mu s e u m : O pschool in NaardenN a a r d e n , Ve s t i n g mu s e u m : Naarden ve r-e e u w i g d , het ve rleden in ve r fN a g oya , Aichi Prefe c t u ral Museum:M a s t e r wo rks of the Golden Age fromthe Rijksmu s e u mN a m e n , Musée des A rts anciens: H e n riB l e sNew Yo rk , Metropolitan Museum ofA rt : Tilman RiemenschneiderN i j m e g e n , Museum Het Va l k h o f :H e e rl i j ke Natuurt o o n e e l e n

OO l d e n bu rg , Staatliches Museum:O p g e d o l ven klanke n

PPa ri j s ,B i bliothèque Nationale:Rodolphe BresdinPa ri j s ,G rand Pa l a i s : 1 9 0 0Pa ri j s , G rand Pa l a i s :Visions du Futur

Pa ri j s , Institut Néerl a n d a i s : Magie enZ a ke l i j k h e i dPa ri j s , Musée Galliera : Le coton à laconquête de l’Occident: mille ans d’a-ve n t u r eP h i l a d e l p h i a , Philadelphia Museum ofA rt :Van Gogh Po rt ra i t sPo z n a n , Nationaal Museum:O p g e d o l ven klanke n

RR e g e n s bu rg , H i s t o risches Museum:B av a ria Germania Europa - Geschichteauf Baye ri s c hR o m e, Museo Capitolino: De wo l v i nvan het CapitoolR o m e, Pa l a z zo Barberi n i : Musica PictaR o m e, Pa l a z zo delle Esposizioni: Il Vo l t odi Chri s t oR o t t e r d a m , K u n s t h a l : De verjaardag vanJ e z u sR o t t e r d a m ,M a ri n i e rs mu s e u m : Tot opde bodemR o t t e r d a m , Museum Boijmans vanB e u n i n g e n : Carel W i l l i n kR o t t e r d a m , N e d e rlands Foto Instituut:Schijn en We ze nR o t t e r d a m , We r e l d mu s e u m : M a j a p a h i t ,de Gouden Eeuw van IndonesiëR o t t e r d a m , We r e l d mu s e u m :I s l a m i t i s c h eP r o n k d o c u m e n t e n

SS i e n a , Pa l a z zo Publ i c o : Alessandro V I IStift Melk, O o s t e n ri j k : Die Suche nachdem Ve rlorenen Pa ra d i e sS y d n e y, National Maritime Museum:The Batav i aS y d n e y, National Maritime Museum: Ac u rious coincidence

TT i e l ,S t r e e k mu s e u m :D e n kend aanR i v i e r e n l a n dT i l bu rg , S c ry p t i o n : K a ra k t e rs in BeeldTo k yo, National Museum of We s t e rnA rt : M a s t e r wo rks of the Golden A g efrom the Rijksmu s e u mTo l e d o, Museo de Santa Cru z : C a r o l u sTo u l o u s e, Musée Paul Dupuy: A n t o i n eR i v a l z

UU d e n , Museum voor Religieuze Kunst:B rabantse GildenU t r e c h t ,C a t h a ri j n e c o nve n t : G o d sGouden GlansU t r e c h t ,C a t h a ri j n e c o nve n t : L e ven nade doodU t r e c h t ,C e n t raal Museum:Theo vanD o e s bu rg

Page 29: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

939393

Publicaties van het Rijksmuseum

Bulletin van het Rijksmu s e u mJ rg . 47 (1999) nr. 4J rg . 48 (2000), n r. 1 / 2 , 3 , 4Z wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m

R i j k s museum kunstkrant.J rg . 26 (2000) nr. 1 - 6A m s t e r d a m : R i j k s museum afd. E d u c a t i een Publ i e k s i n fo rm a t i e

J a a rverslag 1999 Rijksmu s e u mA m s t e rd a mZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m143 p.

A n nual re p o rt 1999 Rijksmu s e u mA m s t e rd a mZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m75 p.

17de-eeuwse kabinetten= 1 7 t h - c e n t u r y cabinetsReinier Baars e nZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m64 p. ( R i j k s mu s e u m - d o s s i e rs )ISBN 90-400-9450-0 (Ned. e d . )ISBN 90-400-9451-9 (Eng. e d . )NLG 35.-

75 x lacePa t ricia Wa r d l eZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s museum 104 p.ISBN 90-400-9448-9NLG 39.50

200 jaar Rijksmu s e u m : g e s c h i e d e n i svan nationaal monu m e n tGijs van der HamZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m .416 p.ISBN 90-400-9446-2NLG 85.-

Come and see: R i j k s museum posters=Kom kijke n : a f fiches van hetR i j k s mu s e u m( F o l d e r )

Geschiedenis in beeld 1550–2000J . B e i j e rm a n - S c h o l s . . . [et al.]Z wo l l e : Wa a n d e rs296 p.ISBN 90-400-9466-7NLG 59.50

De Glorie van de Gouden Eeuw:Nederlandse kunst uit de 17de eeuw:schilderijen beeldhouwkunst en kunst-n i j ve r h e i d=The glory of the Golden A g e :D u t c ha rt of the 17th century :p a i n t i n g , s c u l p-ture and decora t i ve art sZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a n :R i j k s mu s e u m366 p.ISBN 90-400-9433-0 (Ned. e d . )ISBN 90-400-9437-3 (Eng. e d . )NLG 75.-

De Glorie van de Gouden Eeuw:Nederlandse kunst uit de 17de dee e u w : t e keningen en pre n t e n=The glory of the Golden A g e :D u t c ha rt in the 17th century : d rawings andp ri n t sZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m156 p.ISBN 90-400-9439-X (Ned. e d . )ISBN 90-400-9441-1 (Eng. e d . )NLG 60.-

Het Hollandse pro n k p o p p e n h u i s : i n t e-rieur en huishouden in de 17de en18de eeuwJet Pijze l - D o m m i s s eZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m447 p.ISBN 90-400-9481-0NLG 150.-

Het Koninklijk Museum: L o d ew i j kN apoleon en het Rijksmu s e u m1806–1810 F rans Gri j ze n h o u tZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m86 p.ISBN 90-400-9383-0NLG 39.50

Meissen Po rcelain in the Rijksmu s e u mA b raham L. den Blauwe nZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m512 p.ISBN 90 400 9496 9NLG 395

Een ko n i n k l i j ke diere n t u i n :p o r s e l e i-nen beesten uit Meissen=Ein königlicher T i e rg a rt e n : Tiere ausMeissener Po r ze l l a nS a muel W i t t we rZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m48 p. ( R i j k s mu s e u m - d o s s i e rs )ISBN 90-400-9493-4 (Ned. e d . )ISBN 90-400-9494-2 (Dts ed.)NLG 35.-

M a u r i t s , Prins van OranjeKees ZandvlietZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m507 p.ISBN 90-400-9497-7NLG 69.50

Nederlandse kunst in hetR i j k s museum 1400-1600= N e t h e r landish art in the Rijksmu s e u m1 4 0 0 – 1 6 0 0Henk van Os, Jan Piet Filedt Kok, G e rL u i j t e n , F rits ScholtenZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m279 p. ( N e d e rlandse kunst in hetR i j k s mu s e u m ; 1 .N e t h e r landish ar t inthe Rijksmu s e u m ; 1 )ISBN 90-400-9375-X (Ned. e d . )ISBN 90-400-9376-8 (Eng. e d . )NLG 110.-

Poëzie der we r ke l i j k h e i d : N e d e r l a n d s eschilders van de negentiende eeuw= Po e t ry of reality: Dutch painters ofthe nineteenth centur yMarjan van Heteren, Guido Jansen,Ronald de LeeuwZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m215 p.ISBN 90-400-9417-9 (Ned. e d . )ISBN 90-400-9419-5 (Eng. e d . )NLG 49.50

92929292

W i n t e rt e n t o o n s t e l l i n g e n

t/m 26 maar tA m s t e rdams Goud en Zilve r

p r o j e c t l e i d i n g Wendela Brouwe r, J a n -Rudolph de Lormo n t w e r p G racia Lebb i n kg rafische vorm g eving G racia Lebb i n k ;B e rry Slok

25 november t/m 4 maart 2001Een Ko n i n k l i j ke Diere n t u i nPo rseleinen beesten uit Meissenp r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, J a n - D a a nvan Damo n t w e r p Cees Rouwg rafische vorm g eving Josephine Duns;B e rry Sloks t ri p: Pieter Geenen

1 december t/m 18 maart 2001M a u r i t s , Prins van Oranjep r o j e c t l e i d i n g Wendy Jansen/Noort j eI s e ri e f , Kees Zandvlieto n t w e r p O p e ra - ru i m t e l i j kg rafische vorm g eving O p e ra - g ra fi s c h ;B e rry Slok

Z o m e rt e n t o o n s t e l l i n g

15 april t/m 17 septemberDe Glorie van de Gouden Eeuw( s c h i l d e ri j e n , beeldhouwkunst en kunst-n i j ve r h e i d )p r o j e c t l e i d i n g Wendela Brouwe r, Jan PietFiledt Koko n t w e r p M e rkx & Girodg rafische vorm g eving I rma Boom; B e rryS l o k

15 april t/m 16 juli De Glorie van de Gouden Eeuw ( t e keningen en prenten)p r o j e c t l e i d i n g Wendela Brouwe r, G e rL u i j t e ng rafische vorm g eving I rma Boom; B e rryS l o k

R i j k s p re n t e n k a b i n e t

22 janu a ri t/m 9 april Rond 1900t e ke n i n g e n , p r e n t e n , fo t o ’sp r o j e c t l e i d i n g Wendy Jansen, Irene deG r o o t

g rafische vorm g ev i n g Joan Ve e n e n d a a l ;B e rr y SlokN . B. D e ze tentoonstelling reisde doornaar Boston, Museum of Fine A rt sonder de titel ‘From Van Gogh toM o n d ri a n ’ .

22 juli t/m 8 oktober (deel 1), 14 october t/m 7 janu a ri 2001 (deel 2)Rembrandt in alle statenAlle etsen van Rembra n d tp r o j e c t l e i d i n g Wendy Jansen/Otto deR i j k , Ger Luijteng rafische vorm g eving Victor Levie; B e rr yS l o k

Afdeling Nederlandse geschiedenis

t/m 13 fe b ru a riSpeerpunt Geschiedenis: 15 december1 9 4 9de Soeve r e i n i t e i t s ove r d racht aanI n d o n e s i ëp r o j e c t l e i d i n g Wendy Jansen

8 janu a ri t/m 25 juniEen Koninklijk MuseumLodewijk Napoleon en hetR i j k s mu s e u mp r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, E ve l i n eSint Nicolaas i.s.m. F rans Gri j ze n h o u t( I C N )o n t w e r p Pinxit (Pim van Schaik); B e rr yS l o kg rafische vorm g eving P i n x i t

1 juli t/m 15 oktober Kom Kijken! A f fiches van het Rijksmu s e u mp r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, F rans vander Ave rt , Irene de Grootg rafische vorm g eving Victor Levie;Anouk Sleegers

8 juli t/m 15 oktoberGeschiedenis in BeeldDe Atlas Frederik Mullerp r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, F r e e kH e i j b r o e kg rafische vorm g eving Victor Levie

N . B. D e ze tentoonstelling in samen-we rking met Atlas van Stolk inRotterdam en Museum Simon van Gijnin Dordrecht

8 november t/m 18 fe b ru a ri 2001Document Nederland: B u re nD rie buitenlandse fo t o g ra fen kijke nnaar Nederl a n dp r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, Jet Baru c hg rafische vorm g eving B e rr y Slok

25 november t/m 4 maar t 2001Speerpunt Geschiedenis: 25 nove m b e r1 9 7 5De soeve r e i n i t e i t s ove r d racht aanS u ri n a m ep r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth

Z u i d v l e u g e l

t/m 27 fe b ru a riC o u t u re !g e ko zen uit de collectie Van Emmeri k1 9 0 0 – 1 9 4 0p r o j e c t l e i d i n g Wendy Jansen, Bianca duM o rt i e rv o rm g eving G e rrit Rave s l o o tg rafische vorm g eving Joan Ve e n e n d a a l ;B e rry Slok

t/m 11 apri lMiniatuurschilderingen uit Indiap r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, Pa u l i n eLunsingh Scheurl e e r

18 maart t/m 20 augustus75 x KantHet kantsalet jubileer tp r o j e c t l e i d i n g Wendy Jansen, E b e l t j eH a rtkamp-Jonxis i.s.m. Pa t ricia Wa r d l eo n t w e r p Theo T i e n h ove ng rafische vorm g eving Joan Ve e n e n d a a l ;B e rry Slok

9 september t/m 11 maart 2001 (ve r-lengd t/m 24 juni)Regenten in de klere nDe schenking Sixp r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, B i a n c adu Mor t i e ro n t w e r p Theo T i e n h ove ng rafische vorm g eving B e r t Haagsman;B e rry Slok

9 september t/m 11 maart 2001R oyers Chinese kabinetp r o j e c t l e i d i n g Reina de Smeth, Jan vanC a m p e ng rafische vorm g eving Dick Letema;B e rry Slok

Tentoonstellingen en presentaties

Page 30: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

959595

F. van der Ave rt‘Het N i e u w e R i j k s mu s e u m . Voor hetp u bliek van de 21ste eeuw’, b r o c h u r eR i j k s museum Amsterdam 2000

R . J .B a a r s e nHenk van Os e. a . , N e d e rlandse kunst inhet Rijksmuseum 1400–1600/N e t h e rlandish A r t in the Rijksmuseum,A m s t e r d a m / Z wolle 2000, n rs . 2 2 , 6 9 ;17e-eeuwse kabinetten, R i j k s mu s e u m ,Amsterdam 2000 (Engelse ve rsie 1 7 t h -c e n t u r y cabinets) ;‘Een ve rl ovingskast met complicaties,de muziekkast van P. J . H . C u y p e rs ’ ,Ku n s t s c h ri f t 4 4 , 3 (mei-juni 2000), p p.1 4 - 1 9 ;‘Een serie van twaalf stoelen’, i n : c a t .t e n t . Kopen voor de eeuwigheid,Verzamelen in het Dordrechts Museum1 9 7 5 – 2 0 0 0 , Dordrecht (DordrechtsMuseum) 2000, p p. 1 2 8 - 1 2 9 ;‘Een A u g s bu rgs pronkkabinet’, B u l l e t i nvan het Rijksmuseum 48 (2000), p p. 2 -1 7 ;‘Een mémoire van Claude II Ballin vo o rp r ins Willem IV’, i n : J . P. van Rijen (red.),De Stavelij in zilver, 25 jaar Zilverclub,Utrecht 2000, p p. 2 4 3 - 2 4 7 ;[met W. K e i j s e r- S c h u u rman] ‘The furn i-ture drawings of Matthias Soiron’,F u rniture History 36 (2000), p p. 1 3 8 -2 5 1 .

Mw M. B o o mC a t . t e n t . Rond 1900. Kunst op papier inN e d e r land/ From Van Gogh to Mondr i a n,Amsterdam (Rijksmu s e u m ) / B o s t o n(Museum of Fine A rt s ) / Z wolle 2000,d i ve rse entri e s ;‘Made in China’, Macht en onmacht vanhet fo t o g ra fisch beeld, in N i e u w s b ri e fN e d e rlands Fotogenootschap, a p ril 2000,n r. 2 8 , p p. 4 - 7 ;Jacob Olie Jbz., in A m s t e l o d a m u m j rg8 7 , n r. 4 , juli-augustus 2000, p p. 1 2 5 -1 2 6 ;‘ Pa rijse vri j e ri j e n . Bij de heru i t g ave vanEen Liefde in St. G e rmain des Prés’ i nN i e u w s b rief Nederl a n d sF o t o g e n o o t s c h a p, a p ril 2000, n r. 2 8 , p p.2 0 - 2 1 .

J . van CampenDe Haagse jur ist Jean Theodore Roye r(1737–1807) en zijn verzamelingChinese voorwerpen, d i s s e rt a t i eU n i ve rsiteit Leiden, h a n d e l s e d i t i e :H i l ve rsum 2000;Ve rvolg op: Jean Theodore Roye r(1737–1807) en zijn verzamelingChinese voorwerpen, Amsterdam 2000;R o ye rs Chinese kabinet,A m s t e r d a m / Z wolle 2000;‘A Chinese collection in theN e t h e rl a n d s ’ , The Magazine A n t i q u e s158/3 (sept. 2 0 0 0 ) , p p. 3 6 0 - 3 7 1 .De navolgende publicatie ontbreekt inhet jaarv e rslag over 1999:[met Menno Fitski,] ‘Een Nederl a n d s everzamelaar in Japan’, Aziatische Ku n s t29/3 (1999), p p. 2 4 - 3 8 .

J . D. van DamEindredactie van: A . L . den Blaauwe nMeissen porcelain in the Rijksmuseum,A m s t e r d a m / Z wolle 2000.

P. H . J . C. van Duin‘The ‘ G ra c h t e n h u i s ’ , a mid-eighteenth-c e n t u ry doll’s house’,V. H o rie (ed.), T h eC o n s e rvation of Decorative A rt s, L o n d o n1 9 9 9 , p p. 9 5 - 1 0 8 .

J . P. Filedt Ko k[met Marjolein Leesberg ] , The NewHollstein - Dutch & Flemish Etchings,e n g ravings and woodcuts 1450–1700 -The De Gheyn fa m i l y: p a rt I andII(Jacques de Gheyn I, II and III),Rotterdam/Amsterdam 2000;‘Vroege Nederlandse kunst in de ve r-zamelingen van het Rijksmu s e u m ’ , i n :Henk van Os e. a . , N e d e r landse Kunst inhet Rijksmuseum 1400–1600/N e t h e rlandish A rt in the Rijksmuseum,A m s t e r d a m/ Z wolle 2000, p p. 25-40 enverder pp. 4 3 - 4 6 , 1 0 2 , 2 0 0 - 0 1 ,n rs .4 3 -4 7 , 49 en de eindredactie;‘ E p i l o o g : Het verzamelen van schilderi j-en en kunstnijverheid uit de GoudenE e u w ’ ,i n : J . K i e rs en F.T i s s i n k , c a t . t e n t .De Glorie van de Gouden Eeuw -N e d e rlandse kunst uit de 17e eeuw -S c h i l d e ri j e n , beeldhouwkunst en kunstnij-

verheid/The Glory of the Golden Age -Dutch A r t of the 17th Century - Pa i n t i n g ,Sculpture and Decorative A rt,Amsterdam (Rijksmuseum) 2000, p p.293-307 en de redactie;‘ E p i l o o g : Het verzamelen van teke n i n-gen en prenten uit de Gouden Eeuw’,i n : E . R u n i a , c a t . t e n t . De Glorie van deGouden Eeuw - Neder landse kunst uitde 17e eeuw - Te keningen enprenten/The Glory of the Golden Age -Dutch A r t of the 17th Century -D rawings and Pri n t s, A m s t e r d a m( R i j k s museum) 2000, p p. 121-31 en der e d a c t i e ;[met Everhard Korthals A l t e s ] ,‘ Va nFotocommissie tot Rijksmu s e u m -Stichting (1920–1998), Bulletin van hetR i j k s m u s e u m 48 (1998), p p. 3 5 - 9 1 .

M . F i t s k i‘Japanse schilderkunst uit bezit van deVereniging van V rienden der A z i a t i s c h eK u n s t ’ , Aziatische Ku n s t 3 0 / 1 ,p p. 2 - 4 2 .De navolgende publicaties ontbreken inhet jaarv e rslag over 1999:Het vlietende lev e n , Japanse rolschilderi n-gen uit het Kumamoto Prefe c t u ra lMuseum of A rt, t e n t o o n s t e l l i n g s c a t a l o-g u s , R i j k s museum A m s t e r d a m , 1 9 9 9 ;‘ U k i yo-e schilderkunst uit de Imanishic o l l e c t i e ’ , Aziatische Ku n s t 29/2 (1999),p p. 3 - 1 4 ;[met Jan van Campen,] ‘ E e nN e d e r lanse verzamelaar in Japan’,Aziatische Ku n s t 29/3 (1999), p p. 2 4 - 3 8 ;‘ A a n w i n s t e n ’ , Bulletin van hetR i j k s m u s e u m 47 (1999), p p. 2 3 6 - 2 4 3 .

Mw I.M. de Gro o tC a t . t e n t . Rond 1900. Kunst op papier inN e d e r land/ From Van Gogh to Mondr i a n,Amsterdam (Rijksmu s e u m ) / B o s t o n(Museum of Fine A rt s ) / Z wolle 2000,d i ve rse entri e s .

Mw E. H a rt k a m p - Jo n x i sHenk van Os e. a . , N e d e rlandse kunst inhet Rijksmuseum 1400–1600/N e t h e rlandish A rt in the Rijksmuseum,Z wolle/Amsterdam 2000, n rs . 3 4 , 3 9 -4 0 , 5 8 , 7 4 - 7 5 .

Publicaties van medewerkers949494

Regenten gekleed: een keuze uit deschenking Six= A rt i s t o c ratic attire: the donation ofthe Six famlilyBianca du Mort i e rZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m56 p. ( R i j k s mu s e u m - d o s s i e rs )ISBN 90-400-9483-7 (Ned. e d . )ISBN 90-400-9492-6 (Eng. e d . )NLG 35.-

Rembrandt the printmake rE rik Hinterding, Ger Luijten and Mart i nR oya l t o n - K i s c h .Z wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m384 p.ISBN 90-400-9489-0NLG 95.-

Rembrandts etsen= R e m b ra n d t ’s etchingsGer LuijtenZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m48 p. ( R i j k s mu s e u m - d o s s i e rs )ISBN 90-400-9478-0 (Ned. e d . )ISBN 90-400-9491-8 (Eng. e d . )NLG 30.-

Rond 1900: kunst op papier inN e d e r l a n d= Van Gogh to Mondri a n : Dutch wo rk son paperZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m184 p.ISBN 90-400-9404-7 (Ned. e d . )ISBN 90-400-9417-9 (Eng. e d . )NLG 59.50

R oyers Chinese kabinet: vo o r we r p e nuit China verzameld door Je a nT h e o d o re Royer (1737–1807)Jan van CampenZ wo l l e : Wa a n d e rs ;A m s t e r d a m :R i j k s mu s e u m64 p.ISBN 90-400-9482-9NLG 39.50

Page 31: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

979797

De navolgende publicaties ontbreken inhet jaarv e rslag over 1999:‘ I n d o j avanische Bronze n ’ ,i n : I n d o n e s i e n .Ku n s t w e rke – We l t b i l d e r t e n t . c a t .O b e r ö s t e rreichisches Landesmuseum –S c h l o s s museum Linz, Linz 1999, p p. 3 2 -3 9 ;’Archaïsche Chinese rituele vaten meteen Neder landse herko m s t ’ , B u l l e t i nvan het Rijksmuseum 47/2-3 (1999), p p.2 0 9 - 2 1 3 ;[samen met Mara Bosboom,] ‘Een dier-fabel uit India in A m s t e r d a m ’ , A z i a t i s c h eKu n s t j g . 2 9 , n o. 4 (1999), p p. 2 - 2 3 .

G . C. M .L u i j t e nB i j d ragen aan, en met J.P. Filedt Kok,H . W. van Os en F. Scholten redactievan N e d e rlandse kunst 1400–1600/N e t h e rlandish A rt in the Rijksmuseum,A m s t e r d a m / Z wolle 2000;Redactie van The New Hollstein. D u t c hand Flemish etchings, e n g ravings andwoodcuts ca. 1 4 5 0 – 1 7 0 0 . The De Gheynfa m i l y, 2 delen, samengesteld door J.P.Filedt Kok en M. L e e s b e rg , R o t t e r d a m2 0 0 0 ;B i j d ragen over Willem W i t s e n ,W i l l e mT h o l e n , Willem de Zwar t , M a u rits vander Valk en Lodewijk Schelfhout aanRond 1900. Kunst op papier inN e d e rland/ From Van Gogh to Mondri a n,Amsterdam (Rijksmu s e u m ) / B o s t o n(Museum of Fine A rt s ) / Z wolle 2000;‘ I n l e i d i n g ’ , in De Glorie van de GoudenE e u w. N e d e rlandse kunst uit de 17ee e u w. Te keningen en prenten,A m s t e r d a m , R i j k s mu s e u m / Wa a n d e rsu i t g e ve rs , Z wolle 2000, p p. 8 - 9 ;‘Jacob Gerri t s z .C u y p. Bloeiende pape-g a a i t u l p e n ’ , Kopen voor de eeuwigheid.Verzamelen in het Dordrechts Museum1 9 7 5 – 2 0 0 0, Dordrecht 2000, p p. 7 4 -7 5 ;[met E. H i n t e r d i n g , M .R oya l t o n - K i s c hen anderen] R e m b ra n d t . The pri n t m a ke r,t e n t . c a t . Amsterdam (Rijksmu s e u m ) -Londen (British Museum) 2000–2001;R e m b randts etsen, D o s s i e rR i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m ,R i j k s mu s e u m / Wa a n d e rs uitgeve rs ,Z wolle 2000 (ook in het Engels ve r-schenen als R e m b ra n d t ’s etchings) .

Mw B.M.A.M. du Mort i e rRedactie van Pa t ricia Wa r d l e, 75 xL a c e, R i j k s museum Amsterdam 2000;

R egenten gekleed, een ke u ze uit deschenking Six, D o s s i e r, R i j k s mu s e u mAmsterdam 2000;[met Pa t r icia Wardle] ‘De ‘ b e ke n d e nk raag van Reticella kant’ in hetR i j k s mu s e u m ’ , Bulletin van hetR i j k s m u s e u m 48 (2000), p p. 9 2 - 1 1 0 .

R . J . A . te RijdtC a t . t e n t . Rond 1900. Kunst op papier inN e d e rland/ From Van Gogh to Mondri a n,Amsterdam (Rijksmu s e u m ) / B o s t o n(Museum of Fine A rt s ) / Z wolle 2000,c a t . n rs .1 ,3 - 5 , 7 - 8 , 2 0 - 2 3 , 3 9 , 4 2 - 4 3 ,4 6 - 4 7 , 7 5 ,8 3 , 8 7 , 9 0 , 9 6 ;‘De tekeningen van A b raham en Jacobvan Stri j ’ , i n : C. Dumas (red..), C a t . t e n t .In helder licht. A b raham en Jacob va nS t ri j , Hollandse meesters van landschapen interieur omstreeks 1800, D o r d r e c h t(Dordrechts Museum)/Enschede( R i j k s museum Twe n t h e ) / Z wolle 2000,p p. 1 3 9 - 1 9 3 ;[met H.Verbeek] Cat. t e n t . Tra v e l sthrough Town and Countr y. Dutch andFlemish Landscape Drawings 1550-1 8 3 0, C u raçao 2000 (tentoonstelling inTe y l e rs Museum, H a a rl e m ) , c a t . n rs . 6 8 -1 0 0 ;‘ A d riaan van der Burg , Po rtret van deschilder met zijn vrouw’ , i n :M . H . Pe t e rs( r e d . , e. a . ) , Kopen voor de eeuwigheid.Verzamelen in het Dordrechts Museum1 9 7 5 – 2 0 0 0, Dordrecht (DordrechtsMuseum) 2000, p. 1 8 0 ;‘ K e u ze uit de aanwinsten: 1 9 e - e e u w s eN e d e rlandse teke n i n g e n ’ , Bulletin va nhet Rijksmuseum 48 (2000), p p. 1 1 1 -1 3 4 ;‘Een tijdgenoot van A b raham en Jacobvan Strij bij Pictura [JohannesR o m b o u t s , 1 7 7 2 – 1 8 5 0 ] ’ , B u l l e t i nDordrechts Museum 25 (2000), p p. 1 2 -1 5 ;‘ M i s c e l l a n e a : Pieter Hendrik vanC a s t ricum (1728–1754)’, Delineavit etS c u l p s i t, n r. 22 (november 2000), p p.4 7 - 5 0 .

H . Rooseboom ‘Willem W i t s e n , Po rtret van Lise Jordan ’en ‘Willem W i t s e n , Po r tret van Pa u lVe rl a i n e’ , i n : c a t . t e n t . Rond 1900. Ku n s top papier in Nederl a n d,Z wolle/Amsterdam 2000, p p. 4 3 - 4 4 ;Opgenomen 1850–1925. F o t o ’s va nw e t e n s c h a p, studenten en ex p e d i t i e s

(collectie Universiteit Utrecht), B u s s u m2 0 0 0 ;‘De ondefinieerbare charme van heto ri g i n e e l . Jacob Olie, oud en nieuw’, i n :N i e u w s b rief Nederlands Fotogenootschapn r. 29 (juni 2000), p p. 1 8 - 2 1 ;‘ Tussen wens en waarheid: fo t o ’s vanReinhardt Herman Herwig’, i n :H i s t o risch T i j d s c h rift Holland 32 nr. 3 / 4( 2 0 0 0 ) , p p. 2 1 5 - 2 1 8 ;‘ Ve i l i n g ’ , i n : N i e u w s b rief Nederl a n d sF o t o g e n o o t s c h a p n r. 30 (augustus 2000),p. 2 3‘ A a n w i n s t . Rijksprentenkabinet ve r we r f teen Steichen’, i n : N i e u w s b ri e fN e d e r lands Fotogenootschap n r. 3 1(december 2000), p. 1 1 ;‘ K u n s t e n a a rs te kijk. De fo t o g ra fi e c o l-lectie van het RKD / A r tists viewe d .The RKD’s photograph collection’, i n :RKD Bulletin 2000 nr. 2 ,p p. 4 8 - 5 2 .

M . S c h ap e l h o u m a nRedactie van en bijdragen aan: R o n d1 9 0 0 . Kunst op papier in Nederl a n d,Z wolle/Amsterdam 2000, Engelse edi-t i e : Van Gogh to Mondri a n . Dutch Wo rk son Pa p e r, Boston (Museum of FineA r ts) 2000, c a t .n o s . 1 7 , 2 6 ,2 9 , 4 5 , 6 9 ,7 0 , 7 6 , 8 9 , 9 3 , 9 8 ;Henk van Os e. a . , N e d e rlandse kunst inhet Rijksmuseum 1400–1600/N e t h e rlandish A rt in the Rijksmuseum,Amsterdam /Zwolle 2000, c a t . n rs . 3 5 ,5 4 , 5 9 , 6 0 , 7 3 ,8 6 , 8 9 , 9 8 , 9 9 ;B i j d ragen aan: E rik Hinterding, G e rLuyten and Martin Roya l t o n - K i s c h ,R e m b randt the Pri n t m a ke r,Z wolle/Amsterdam 2000, c a t . n rs . 2 0 ,3 2 , 4 3 , 4 4 , 5 9 , 7 1 , 7 2 , 7 5 ,7 6 , 8 5 ;‘ “… with some effo rt and exe rt i o n … ”‘ in: Hans Ve r b e e k , with contri bu t i o n sby Robert-Jan te Rijdt, Travels throughTown and Country. Dutch and FlemishLandscape Drawings 1550-1830, s . l . ,2 0 0 0 , p p. 1 1 - 1 4 ;‘Een nieuw-ontdekt portret van Gillisvan Breen, g e t e kend door Hendri c kG o l t z i u s ’ , Bulletin van het Rijksmuseum48 (2000), p p. 1 5 0 - 1 5 5 .

P. Schatborn R e m b randt the Pri n t m a ke r,R i j k s mu s e u m , Amsterdam 2000; C a t .n rs . 4 ,6 , 7 ,8 ;‘ Te kenen - schetsen’, i n : Hans Baye n s,Het A n t i q u a ri a a t, Amsterdam 2000.

969696

W. H e l mu s[met Trudi Noordermeer] ‘ D eNassausche wapenrok op het we b, K Ben Rijksmuseum maken Digitale A t l a sG e s c h i e d e n i s ’ I n fo rmatie Profe s s i o n a lvo l . 4(2000) no. 7 / 8 , p p. 2 4 - 2 7 .

J . F. H e i j b ro e kC a t . t e n t . Rond 1900. Kunst op papier inN e d e rland/ From Van Gogh to Mondri a n,Amsterdam (Rijksmu s e u m ) / B o s t o n(Museum of Fine A rt s ) / Z wolle 2000,d e r tien entri e s ;‘Rik Wo u t e rs . Een Belgische kunstenaarin Nederl a n d ’ , i n :A .B a l i s , R . H o o ze ee. a . , 200 jaar verzamelen. C o l l e c t i e b o e kMuseum voor Schone Kunsten Gent,Gent/Amsterdam 2000, p p. 2 2 5 - 2 2 7 ;[Samen met J.C. Nix e. a . ] , G e s c h i e d e n i sin beeld,Z wo l l e / A m s t e r d a m / D o r d r e c h t / R o t t e r-dam 2000.

A .H ov i n g[met Cor Emke] De schepen van A b e lTa s m a n. U i t g e ve rij Ve r L o r e n , m a a r t2 0 0 0 ;Boekbespreking H . M . S . Vi c t o ry. H e rC o n s t ru c t i o n , Career and Restaura t i o n.( L o n d o n : Chatham Publishing 1999,222 p. , i l l . ) , idem in T i j d s c h rift voorZ e eg e s c h i e d e n i s, J a a rgang 19, n r. 1 ,a p ri l2 0 0 0 , p p. 50 - 51.

G . M . C. J a n s e nPoëzie der werke l i j k h e i d . N e d e rl a n d s es c h i l d e rs van de negentiende eeuw ,A m s t e r d a m / Z wolle 2000.

Mw J. K i e r s(met M. R ay m a ke rs) ‘De suppoost alsg a s t h e e r ’ , Museumvisie 3 (1999).

W. T h .K l o e kHenk van Os e. a . , N e d e rlandse kunst inhet Rijksmuseum,1 4 0 0 – 1 6 0 0 / N e t h e rlandish A rt in theR i j k s m u s e u m, A m s t e r d a m / Z wolle 2000,15 entri e s ;‘Dutch Seventeenth Century Painting –The A r t of Talented Specialists’, i nM a s t e r w o rks of the Golden Age from theRijksmuseum A m s t e r d a m . Dutch art inthe Age of Rembrandt and Ve rm e e r ,N a g oya (Aichi Prefe c t u ral Museum ofA rt ) ,To k yo (The National Museum ofWe s t e rn A rt) 2000, p p. 1 9 - 2 7 ;

‘ P rins Maurits en de beeldende kunst’,in Kees Zandvliet (ed.), M a u ri t s , p ri n svan Ora n j e, R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m / Wa a n d e rs uitgeve rs ,Z wolle 2000, p p. 1 3 8 - 1 5 9 ;‘Dutch Landscape Pa i n t i n g ’ , i n :N a t u r o p a 3 9 ( 2 0 0 0 ) , p. 8 (ook in eenF ranse en Duitse editie).

A . R . de Ko o m e nEen beeld van de Renaissance: De repu-t a t i egeschiedenis van de Heilige Jor is va nD o n a t e l l o , d i s s e r tatie Unive rs i t e i tU t r e c h t , verdedigd op 10 nove m b e r2 0 0 0 ;‘Het fo e d raal van We n zel Jamnitze r ’ ,Ku n s t s c h ri f t 4 4 , 3 (mei-juni 2000),p p. 1 1 - 1 3 ;‘ Vo rsten en ve d u t e ’ ,4 4 , 4 (juli-augustus2 0 0 0 ) ,p p. 3 0 - 3 7 .

G . J . Ko o t‘De mu s e u m b i bl i o t h e c a r is als info rm a-t i e s t ra t e e g ’ B i bliotheek- & A r c h i e f g i d s76(2000) no. 6 , p p. 1 2 - 1 9 ;‘The impact of electronic deve l o p-ments on museum libra ri a n s ’ A rtL i b ra ries Journ a l 25(2000) no. 4 , p p. 1 8 -2 3 .

M . A . A . M . van de Laar[met Paul Huys Janssen] ‘een offer ophet altaar des va d e rlands gebra g t D et ragische geschiedenis van Het gev e c h tbij Bouters e m door Cornelis Kru s e m a n ’ ,Bulletin van het Rijksmuseum j rg 47( 1 9 9 9 ) , p p. 2 7 4 - 2 8 9 .

R . C. J . H . M . van Langh‘The delamination of Mercury - G i l d e dS i l ve r ’ , M e t O b j e c t i v e s, The MetropolitanMuseum of A rt , S p r ing 2000;‘ D e l a m i n e ring van vuur ve rgulde vo o r-we rp e n ’ , i n : H . A .A n ke rsmit en J.A.Mosk (red.), Z even ijze rs t e rke verhalenover metalen, Instituut CollectieN e d e rl a n d , Amsterdam 2000, p p. 2 3 -3 0 .

R . de Leeuw‘ I n l e i d i n g ’ in ‘ Poëzie der we rke l i j k h e i d .N e d e rlandse schilders van de negen-tiende eeuw’, A m s t e r d a m / Z wolle 2000,p p. 6-19 [ook Engelse editie].‘ Wat een schoonheid!’, N R CH a n d e l s blad 11.5.2000, p. 3 3‘De 19e eeuw in het Dordrechts

M u s e u m ’ , in catalogus tentoonstellingKopen voor de eeuwigheid. Ve r z a m e l e nin het Dordrechts Museum 1 9 7 5 – 2 0 0 0 ,Dordrecht 2000, p p. 2 9 - 3 7 .‘Het N i e u w e R i j k s mu s e u m .Voor hetp u bliek van de 21ste eeuw’, b r o c h u r eR i j k s museum Amsterdam 2000

Mw D. B . L . M . van Loosdre c h t‘ H o u t d e t e rminatie in een meubelres-t a u ra t i e a t e l i e r ’ , Vierde NationaleSymposium Hout- en Meubelrestaura t i e(Het Ve e m ,A m s t e r d a m , 12 oktober1999) Amsterdam 2000, p p. 4 7 - 6 0 .

J . R . de Lorm‘Een onbekende beke rschroef doorJohannes Lutma de Oude’, i n : J . P. v a nRijen (red.), De Stavelij in Zilver, 25 JaarZ i l v e r c l u b, Utrecht 2000, p p. 8 5 - 9 0(ook ve rschenen in: H . A .A n ke rsmit enJ . A . Mosk (red.), Z even ijze rs t e rke verha-len over metalen , Instituut CollectieN e d e rland 2000, p p. 8 - 1 2 ) ;Henk van Os e. a . , N e d e rlandse kunst inhet Rijksmuseum 1400-1 6 0 0 / N e t h e rlandish A rt in theR i j k s m u s e u m, Z wolle/Amsterdam 2000,n rs .1 , 2 1 , 2 3 , 2 4 , 61-63 en 66.

Mw P. C. M . Lunsingh ScheurleerBoekbespreking ‘Precious Metals inE a rly Southeast A s i a ’ , in I I A S N ew s l e t t e rN o. 2 1 , F e b. 2 0 0 0 , p. 3 6 ;‘ S k u l l s , Fangs and Serp e n t s : A NewD e velopment in East Jav a n e s eI c o n o g ra p hy ’ ,W i b ke Lobo andStephanie Reimann (eds.) P r o c e e d i n g sof the Seventh International Confe r e n c eof the European Association of SoutheastAsian A r c h a e o l o g i s t s, B e rlin 1998,Centre for South-East Asian Studies,U n i ve rsity of Hull and EthnologischesM u s e u m , Staatliche Museen zu Berl i n ,Stiftung Preussischer Kulturbesitz, H u l l ,2 0 0 0 ,p p. 1 8 9 - 2 0 4 ;‘An Introduction into MajapahitO rn a m e n t a t i o n ’ , A rts of A s i aN ove m b e r- D e c e m b e r, 2 0 0 0 , pp 85-96;‘Ganesha van de berg Semeru : E e nstaande Ganesha aan de wandel’Aziatische Ku n s t j g . 3 0 , n o. 3 , ( 2 0 0 0 ) , p p.8 - 1 9 ;‘ S l u rven en Slagtanden: Gouden oor-s i e raden uit de Majapahit-peri o d e ’Aziatische Ku n s t j g .3 0 , n o. 3 ,( 2 0 0 0 ) , p p.2 0 - 3 3 .

Page 32: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

999999

F. van der Ave rt– voorzitter van Marketing Ove rl e gAmsterdamse Musea;– bestuurslid van Stichting Ve d u t e ;– lid PR-we rkgroep Museumplein;– reisde in het voorjaar naar Bru s s e l ,S t o c k h o l m ,K o p e n h a g e n , M i l a a n ,M a d ri den Barcelona, Keulen en Hambu rg vo o rp e rs c o n ferenties over De Glorie van deGouden Eeuw;– reisde in december naar Kopenhagenvoor ove rleg met het Statens Museumfor Kunst;– adviseerde de we rkgroep MuseumN8en was ceremoniemeester op hetR i j k s museum podium.

R . J .B a a r s e n– lid van het bestuur van de StichtingHuis Doorn ;– lid van het bestuur van de StichtingMuseum van Loon;– lid van de vaste A d v i e s c o m m i s s i eBeeldende Kunsten, P rins Bern h a r dF o n d s ;– lid van het bestuur van de Stichtingtot bevo r d e ring van de bestudering vande kunstnijverheid (tevens jury Mr J.W.F r e d e ri k s p ri j s ) ;– lid van het bestuur van de StichtingHollands Po rs e l e i n ;– co-promotor van Mevrouw J. P i j ze l -D o m m i s s e, Het Hollandse pronkpop-p e n h u i s , I n t e rieur en huishouden in de17e en 18e eeuw, R i j k s u n i ve rs i t e i tL e i d e n , 5 oktober.

J . G . M .B a r n h o o r n– lid van de adviesra a dH a n zehogeschool Groningen, o p l e i d i n gFacilitaire Dienstve rl e n i n g ,e x a m i n a t o r;– lid van college van examinatorenI F M E C, post -HBO Facility Management

Mw M. B o o m– voorzitter Nederl a n d sF o t o g e n o o t s c h a p ;– lid Raad van Toezicht NationaalF o t o r e s t a u ratie A t e l i e r ;– lid interimbestuur Intern a t i o n a a lC e n t rum voor Beeldcultuur Las Pa l m a s ,R o t t e r d a m ;– lid Adviescommissie Nederl a n d sF o t o a r c h i e f ;

– lid redactie Lexicon GeschiedenisN e d e rlandse Fotogra fi e ;– lid we rkgroep Fotogra fie MuseumA m s t e r d a m ;– lid benoemingsadviescommissie hoog-l e raar moderne beeldende kunst,R i j k s u n i ve rsiteit Leiden;– lid Commissie Visuele KunstenKunstenplan Gemeente Rotterdam;– lid jury Zilveren Camera /F o t o j o u rnalist van het Jaar 2000;– fotokijkdag Fries Museum,L e e u w a r d e n ;– adviseur Fotocollectie Rijksdienst vo o rde Monu m e n t e n zo rg ;– lid TMV examencommissie taxateurfo t o g ra fi e.

Mw W. B ro u we r– volgde de cursus ‘De effe c t i e ve mu s e u m m a n a g e r ’ ,N M V, 27/29 september 2000 te Doorn ;– reisde naar The second EuropeanR e g i s t ra rs Confe r e n c e, Pa ri j s ,G ra n dPa l a i s , 13/15 november 2000;– reisde naar de opening van de tentoonstelling Heiter bis Wolkig inBonn op 22 nove m b e r.

J . A .C o k– lid van de redactie van Op de ke p e rb e s c h o u w d , handboek voor het behoudvan textielcollecties (Stichting Te x t i e l -commissie Nederl a n d ,A m s t e r d a m ) ;– lid van de redactie van Cr, i n t e r d i s c i -plinair vaktijdschrift voor conserve ri n gen restauratie (Stichting Publ i c a t i e sC o n s e rve ring en Restaura t i e,A m s t e r d a m ) ;– examinator afdeling Opleidingen vanhet Instituut Collectie Nederl a n d ,A m s t e r d a m ;– woonde bij: Symposium ‘ B o u wen vo o rmu s e a : d o o rstaat ons cultuurgoed de21e eeuw?’ (21 fe b ru a ri ,S t e d e l i j kM u s e u m ,A m s t e r d a m ) .

J . D. van Dam– voorzitter van het bestuur van deN e d e rlandse Vereniging van V ri e n d e nvan Ceramiek en Glas (tot 24 juni, d a a r-na erelid);– ontving op 13 april van Stichting DeVu u rslag ‘de Vu u rs l a g ’ , een prijs in het

l e ven geroepen door de StichtingN e d e r landse Kunst & A n t i e k b e u rs vo o rk u n s t h i s t o risch onderzoek op hetgebied van de toegepaste kunst, vo o rhet onderzoek naar en de publ i c a t i e sover Neder landse cera m i e k , in het bij-zonder de publicatie ‘Delfts uit de p r ov i n c i e, A a r d e we rk uit Hollandset e g e l f a b ri e ke n ’ ,Vo rmen uit Vuur 168/169( 1 9 9 9 / 3 - 4 ) ,p p. 1 - 1 0 7 .

Mw A . van Dorssen– lid van de redactie van Museumvisie;– lid van de Adviescommissie behouds-en selectiebeleid Mondriaan Stichting,A m s t e r d a m ;– lid van het bestuur van SOM, S t i c h t i n gO n d e rsteuning Musea Utrecht.

P. H . J . C. van Duin– lid van de redactie van Vierde Natio-nale Symposium Hout- en Meubel-r e s t a u ratie (Het Ve e m ,A m s t e r d a m ,12 oktober 1999) Amsterdam 2000;– lid van de redactie van A rt M a t t e rs (in opri c h t i n g ) .

D. J .E l d e r s– penningmeester Stichting Oly m p i s c hStadion A m s t e r d a m ;– penningmeester Stichting Nederl a n d s -Vlaams T h e a t e r fe s t i v a l ;– penningmeester Stichting A m s t e r d a mM o nu m e n t e n s t a d ;– voorzitter Gerrit Rietveld A c a d e m i e ;– lid CAO-delegatie van de V R M ;– lid delegatie stelselwijziging RGD vande V R M .

J . P. Filedt Ko k– voorzitter Stichting Kunsthistori s c h eP u blicaties (uitgever van het Nederl a n d sK u n s t h i s t o risch Jaarboek en Simiolus);– lid van de editorial board of Pri n tQ u a rt e rly en Member of Print QuaterlyP u bl i c a t i o n s ;– lid International Committee of FineA rt Museums (ICFA ) ;– lid van de Conseil de Surveillance vanhet Institut N é e rl a n d a i s , namens deFondation Custodia, Pa ri j s ;– voorzitter Stichting Bijzo n d e r eL e e rstoel Chemische aspecten van heto n d e r zoek van kunstvo o r we rp e n ;

Externe activiteiten989898

F. S c h o l t e n‘ M a rm e r, i n : N i e u w s b rief restaura t i eG rafmonument van Willem van Oranje inD e l f t, R i j k s g e b o u we n d i e n s t ,M i n i s t e ri eV RO M ,n r. 3 (winter);Antonia Boström (ed.), Encyclopedia ofS c u l p t u r e , Chicago (lemmata ove rA d riaen de V ri e s ,H e n d rick de Keyser,Rombout Verhulst en Francis vanB o s s u i t ) ;‘ A d riaen de V ri e s , k a i s e rl i c h e rB i l d h a u e r ’ , i n : c a t . t e n t .A u g s bu rg ,M a x i m i l i a n mu s e u m , A d riaen de V ri e s,1 5 5 6 – 1 6 2 6 ,A u g s b u rgs Glanz-EuropasR u h m, A u g s bu rg 2000, p p. 1 9 - 4 5 ;E n t ries van de catalogusnrs .1 ,4 ,1 0 - 1 2 ,1 4 , 1 5 ,1 7 - 2 9 , 32-35 en 65, i n :C a t .t e n t .A u g s bu rg ,M a x i m i l i a n mu s e u m , A d ri a e nde V ri e s, 1 5 5 6 – 1 6 2 6 ,A u g s b u rgs Glanz-Europas Ruhm, A u g s bu rg 2000;‘Een terracotta portret van graaf JohanM a u ri t s ’ , M a u ritshuis in fo c u s, 13 (2000),n r. 1 ,p p. 2 2 - 3 4 ;‘ Zelfport r e t , Johan Gregor van derS c h a r d t ’ , Bulletin van de Ve r e n i g i n gR e m b ra n d t 10 (2000), n r. 3 , p p. 1 2 - 1 4 ;Ontving voor de catalogus A d riaen deV ries (1556–1626), i m p e rial sculptor d eE r ic Mitchell Pri ze 2000.

J . P. S i g m o n d‘Het vo o r we rp als historische bron’, i n :A r c h i ev e n bl a d, juni 2000, 2 5 ;‘Besef van tijd en gevoel van schoon-h e i d . N e d e rlandse Geschiedenis in eengeïntegreerde opstelling’, i n :R i j k s museum A m s t e r d a m , J a a rv e rs l a g1 9 9 9, p p. 3 8 - 4 1 ;‘ Te keningen van Mohammed To h a ’ ,i n :Bulletin van het Rijksmuseum j rg 48(2000) nr 4, p p. 2 9 5 - 3 0 4 ;‘ K e u ze uit de aanwinsten’, i n :B u l l e t i nvan het Rijksmuseum jrg 48 (2000) nr 4,3 1 3 - 3 1 4 ;‘ Tasmans tocht van 1642’, i n :A .H ov i n gen C. E m ke, De schepen van Abel Ta s m a n( H i l ve rsum 2000) 11-24, (ook in Engelseen Duitse editie) met CD RO M ;Medesamensteller van: ‘ N e d e rland enI n d o n e s i ë . Vier eeuwen contact en beïn-v l o e d i n g ’ . Bronnen bij het eindexamen-o n d e r we rp geschiedenis 2001/2002, u i t-g e g e ven door het KNHG (Den Haag2 0 0 0 ) ;Henk van Os e. a . , N e d e rlandse kunst inhet Rijksmuseum 1400-1600N e t h e rlandish A rt in the Rijksmuseum ,A m s t e r d a m / Z wolle 2000, pp. 4 2 - 4 4 ,1 0 0 - 1 0 1 , 1 9 8 - 2 0 0 .

Mw E. Sint Nicolaas‘Een A f rikaan in dienst van het KNIL.Een zoektocht naar de naam bij hetg e z i c h t ’ . Bulletin van het Rijksmuseum,j rg 48 (2000), pp 294-303.

A .Wa l l e rt‘Een evenwichtige we m e l i n g ; over des c h i l d e r techniek van Rachel Ruijsch’, I n :Ku n s t s c h ri f t, 44/1 (2000), p p. 3 9 - 4 4 ;‘ M a ke rs ,m a t e rials and manu f a c t u r e ’i n :Henk van Os e. a . , N e d e r landse kunst inhet Rijksmuseum 1400–1600/N e t h e rlandish A rt in the Rijksmuseum,A m s t e r d a m / Z wolle 2000, p p. 2 5 3 - 2 6 9 ;‘ G radaties in perfe c t i e ; over het schil-deren van dru i ve n ’ , k MKu n s t e n a a rs m a t e ri a l e n, 33 (2000), 3 8 -4 1 ;‘…”t Edel gesteente is ook wo n d e rve r-w i c h ” . . .’ , kM Ku n s t e n a a rs m a t e ri a l e n, 3 6( 2 0 0 0 ) , 2 4 - 2 6 .

C. J .Z a n d v l i e t‘Het hof van een dienaar met vo rs t e l i j-ke allure’ ( 3 6 - 6 3 , 4 3 7 - 4 4 6 ) , ‘De kaar-tenkamer van Mauri t s ’( p p. 7 6 - 9 1 ) , a l s-mede 7 inleidende teksten, c a .1 5 0e n t ri e s , schema en ingetekende platte-grond van resp. het familie- en relatie-n e t we rk van Maurits en het centru mvan Den Haag in 1616, b i bl i o g ra fi e, i n :Kees Zandvliet e. a . , M a u ri t s , p rins va nO ra n j e; Catalogus bij de gelijknamiget e n t o o n s t e l l i n g , 508 pp. R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m / Wa a n d e rs Uitgeve rsZ wo l l e, 2000

Page 33: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

101101101

R . de Leeuw– président Comité Intern a t i o n a l ed’Histoire de l’Art ;– lid Steering Comittee of Org a n i ze rs ofI n t e rnational Exhibitions;– vice-voorzitter bestuur Ve r e n i g i n gRijksgesubsidiëerde Musea (VRM);– lid Algemeen en Dagelijks BestuurO n d e r zoekschool kunstgeschiedenis;– vice-voorzitter Algemeen BestuurP rins Bernhard Cultuurfo n d s ;– voorzitter sectie Beeldende KunstP rins Bernhard Cultuurfo n d s ;– lid Bestuur Vereniging Rembra n d t ;– lid bestuur Rijksmu s e u m fo n d s– lid bestuur Onderzo e k s fonds voor degeschiedenis van het Rijksmu s e u m– lid van de We rkgroep NationaleF o t o c o l l e c t i e– voorzitter Stichting ‘t Schou,S c h i p l u i d e n ;– lid bestuur Stichting Pra e m i u mE ra s m i a nu m ;– lid Raad van Commissarissen N.V.S t a d s h e rs t e l ;– lid UNESCO International A d v i s o ryCommittee for the Herm i t a g e, S i n tPe t e rs bu rg ;– lid A d v i e s raad voor deG e e s t e s wetenschappen van NWO ;– lid A d v i e s raad Bibl i o g ra p hy of Historyof A r t (BHA);– lid Raad van advies NEXUS;– lid Raad van advies en onders t e u n i n gNationale Stichting De Nieuwe Kerk ;– adviseur Vereniging van V rienden derAziatische Kunst;– lid Group of Consultants on Councilof Europe A rt Exhibitions;– adviseur Museum Chabot Rotterdam;– lid A d v i e s raad Stichting Jong Holland;– lid Conseil de direction Gazette desB e a u x - A rts Pa ri s ;– lid A d v i e s raad restauratie Ora n j e z a a lHuis ten Bosch;– lid Raad van advies NV Stadshers t e lA m s t e r d a m ;– adviseur bij renovatie National GalleryD u bl i n ;– voorzitter Jury David Roëllpri j s ,P ri n sB e rnhard Cultuurfo n d s ;– voorzitter We rkgroep Museale ve r-we rvingen 1940–1948;– Comités van A a n b eveling (ke u ze )– SPKO (Po s t u n i ve rsitair Kunsth.O n d e r zo e k ) ;– Japan-Nederland 400 jaar ;– Nationaal Muziekinstru m e n t e nF o n d s ;

– Stichting De Witte A d e l a a r( N e d e rl a n d - Po l e n ) ;– Stichting Familiearchief Victor deS t u e rs ;– Ere-voorzitter V rienden Nederl a n d sTheater Festival;– Stichting Nederlands StudentenKamer Orke s t ;– Stichting Nederlandse Kunst &A n t i e k b e u rs ‘s- Hert o g e n b o s c h ;– Stichting V rienden van deN e d e rlandse Muziek;– Stichting A m s t e r d a mM o nu m e n t e n s t a d ;– Stichting Librije Wa l bu rg s ke rkZ u t p h e n ;– The Young Pianist Foundation;– Stichting Glas Amsterdam 2002.Sources of Inspira t i o n . Glass in EuropeWo rl d w i d e ;32nd International Conference of theGlass A rt Society;– Monogra fie Henry Bers s e n b ru g g e ;– Voltooid wetenschappelijk project– ‘ C o rpus Franse 19de-eeuwse schil-d e rkunst in Ned. museaal bezit’ [ V ri j eU n i ve rsiteit & Van Gogh Museum metsteun Mondriaan Stichting];

Mw D. B . L . M . van Loosdre c h t– mede-organisator van het FifthI n t e rnational Symposium on Wo o d -and Furniture conserv a t i o n ,R i j k s mu s e u m , 7-9 december ;– lid van de redactie van V i e r d eNationale Symposium Hout- enM e u b e l r e s t a u ratie (gehouden in HetVe e m ,A m s t e r d a m , 12 oktober 1999)Amsterdam 2000.

J . R . de Lorm– lid van het bestuur van Kasteel-Museum Sypestein te Nieuw-L o o s d r e c h t ;– lid van het algemeen bestuur van deStichting Schone Kunsten rond 1900;– lid van het bestuur van het MuseumJacobs van den Hof te A m e rs fo o rt .

Mw P. C. M . Lunsingh Scheurleer– lid van de Raad van Advies van deVereniging Rembra n d t .

G . C. M .L u i j t e n– lid van de redactie van Simiolus,N e t h e rlands Quart e rly for the Historyof A rt ;– lid van de redactie van Pri n tQ u a rt e r ly ;

– lid van de redactie van de reeksStudies in Prints & Printmaking en vanH o l l s t e i n ’s Dutch and Flemish etchings,e n g ravings and woodcuts ca. 1 4 5 0 – 1 7 0 0 ;– lid sectie gra fiek van deO n d e r zoekschool Kunstgeschiedenis;– lid promotiecommissie ClaudiaS c h i p p e r, Mit Lust unter den Händen.D a rstellungen der fünf Sinne in der bildenden Kunst des 17. J a h r h u n d e rt s ,d i s s . R i j k s u n i ve rsiteit Utrecht 2000.

Mw S.L. M e i j e r– lid van de A d v i e s raad van deTextielcommissie Nederl a n d .

Mw B.M.A.M. du Mort i e r– bestuurslid/ conserv a t o r, K o n i n k l i j kOudheidkundig Genootschap,A m s t e r d a m ;– lid examencommissie Te x t i e l , I n s t i t u u tCollectie Nederl a n d ,A m s t e r d a m .

W. de Ridd e r– nam deel aan het symposium‘ R u b e n s ’s painting pra c t i c e s ’ ,R u b e n i a num/Koninklijk Museum vo o rSchone Kunsten, A n t we rp e n ,8 – 9d e c e m b e r.

R . J . A . te Rijdt– lid van de redactie van Delineavit etS c u l p s i t .T i j d s c h rift voor Nederl a n d s eprent- en tekenkunst tot omstreeks1 8 5 0 ;– bestuurslid van de Stichting Corn e l i sB a k ker Collectie, A m s t e r d a m ;– lid van het Kura t o rium van deStiftung ‘ B. C. K o e k ko e k - H a u s ’ ,K l e e f ,D u i t s l a n d .

H .R o o s e b o o m– lid van de redactie van LeidsK u n s t h i s t o risch Jaarboek dl. 12 (2001);– freelance we rk z a a m h e d e n :– samenstelling tentoonstelling en boekOpgenomen 1850–1925. F o t o ’s vanwe t e n s c h a p, studenten en expedities( 2 0 0 0 ) ;– onderzoek voor publicatie over H.W.We rtheimer (2001);– voorbereiding tentoonstelling enboek Breitner in Rotterdam. F o t o g ra a fvan een ve r d wenen stad (2001);– voorbereiding tentoonstelling uitfotocollectie A b raham Willet (2001);– voorbereiding publicatie over 100jaar amateurfo t o g ra fie in Rotterdam( 2 0 0 1 ) .

100100100

– voorzitter dwars ve r b a n d c o m m i s s i evan het NWO - p ri o riteitsproject MOL-A RT (Molecular Aspect of Ageing inPainted Wo rks of A rt)-project en vande voorbereidingscommissie van hetM aye rne-project (MOL-ART II);– voorzitter Stichting 501 voor de con-s e rvatie en restauratie van vo o r we rp e nvan Kunst en Geschiedenis, A m s t e r d a m ;– voorzitter bestuur en onderzo e k s c o m-missie Onderzo e k s fonds voor degeschiedenis van het Rijksmu s e u m ;– lid van de onderzoekscommisie vande Onderzoeksschool Kunstgeschiedenis;– lid We rkgroep Nationale Fotocollectie;– lid van de jur y van de Prins Bern h a r dC u l t u u r fonds Prijs voor deG e e s t e s wetenschappen 2000;– adviseur t.b. v. de Mondriaan Stichtingbij ve rschillende aanv ragen voor hetA a n ko o p fonds Collectie Nederl a n d ;– lid van promotie(en lees-)commissiebij de V rije Unive rsiteit (D. H o rs t ) , d eU n i ve rsiteit van Leiden (J. van Campen)en van Utrecht (C. S c h i p p e r, E .H i n t e r d i n g ) ;– voorzitter van de vo o r b e r e i d i n g s g r o e pvan de zo m e r c u rsus ‘ C u rrent deve l o p-ments in Dutch seve n t e e n t h - c e n t u ryA rt ’ , die in het kader van T h eAmsterdam Summer Unive rsity i.s.m.R i j k s museum en RKD in augustus 2001zal worden gehouden;– lid van bestuur Stichting A m s t e r d a m sFoto Museum;– maakte in de zomer een reis doorDuitsland in verband met de vo o r b e r e i-dingen van de tentoonstelling Hendri c kG o l t z i u s .

M .F i t s k i– lid van de redactie van het tijdschri f tAziatische Kunst;– lid van het bestuur van de Ve r e n i g i n gvoor Japanse Kunst;– secretaris van het Heinz Kaempfe rF u n d ;– secretaris van het Nederl a n d sGenootschap voor Japanse Studiën.

Mw I.M. de Gro o t– lid Commissie van Beheer van hetW i t s e n fo n d s .

Mw E. H a rt k a m p - Jo n x i s– lid van het bestuur van de StichtingD u i ve nvo o r d e ;– lid van het bestuur van de ve r e n i g i n g‘Het Kantsalet’;

– lid van de redactie vanTe x t i e l h i s t o rische Bijdragen (lid van deke rnredactie van het themanu m m e r‘Kant en passement’).

J . F. H e i j b ro e k– lid van de redactie van DeB o e ke n we r e l d ;– lid van het bestuur van het LeidsK u n s t h i s t o risch Jaarboek.

W. A .H e l mu s– projectcoördinator DAG (DigitaleAtlas Geschiedenis, i . s . m .K o n i n k l i j keB i bl i o t h e e k ) ;– lid van het Ove rleg Platfo rm DigitaleB i bliotheek voor deG e e s t e s wetenschappen (NWO, K N AW,N I W I , S U R F - I W I ,K B, R K D, A R A , R M A ) ;– lid van een we rkgroep met deskundi-gen uit het museale veld die op ve r zo e kvan de vereniging DEN een onderzo e kheeft uitgevoerd naar de bru i k b a a r h e i dvan MUSIP (Museum Inve n t a ri s a t i eProject) als landelijke standaard vo o rontsluiting van museumcolecties tot opd e e l c o l l e c t i e n i veau (mei);– nam deel aan wo rkshop ‘ D i g i t a a lErfgoed en de Europese Unie’, ( 1 4a p ri l ) ;– nam deel aan wo rkshop ‘ H e l p i n gpeople find what they want:Implementing Dublin Core in Museums,C o n s o rtium for the Interchange ofMuseum Info rm a t i o n , Amsterdam (27en 28 apri l ) ;– nam deel aan star t b i j e e n ko m s tVereniging Digitaal Erfgoed Nederl a n d ,Metadata voor Cultuurwijze r,Amsterdam (4 oktober) en lid van dewe rkgroep Metadata;– nam deel aan CIMI member meetingen fo ru m , National Museum Denmark ,Copenhagen (12-14 oktober).

W. H o e b e n– maakte in janu a ri en juni deel uit vanexamencomissies voor de studieri c h t i n gBeheer & Behoud van de ReinwardtA c a d e m i e.

Mw E. K a m p h u i s– bestuurslid Sectie PR & Marketing vande Nederlandse Museum Ve r e n i g i n g ;– reisde in het voorjaar naar Bru s s e l ,S t o c k h o l m ,M a d rid en Barcelona vo o rp e rs c o n ferenties over ‘De Glorie van deGouden Eeuw’;– was lid van de we rkgroep Uitmark t

A m s t e r d a m ;– lid van het bestuur van dePe rs o n e e l s ve r e n i g i n g .

A . R . de Ko o m e n– lid van het bestuur van het Museumvoor Religieuze Kunst, U d e n .

G . J . Ko o t– bestuurslid van de Vereniging Ove rl e gK u n s t ( h i s t o rische) Bibl i o t h e ke nN e d e rl a n d ;– bestuurs l i d ,s e c r e t a ris en info rm a t i o ncoordinator van de Section of A rtL i b ra ri e s , I n t e rnational Federation ofL i b ra ry Associations (IFLA);– editor van de Newsletter Section ofA rt Libra ri e s , I n t e rnational Federation ofL i b ra r y Associations (IFLA);– secretaris van de redactiera a dRoerend Erfgoed, G e t t y ’s A rt andArchitecture T h e s a u ru s ;– nam deel aan 66e IFLA Council andG e n e ral Conference in Jeruzalem alss e c r e t a ris van de Section of A rtL i b ra ri e s , (11–19 augustus). L e i d d ed i ve rse groepsgesprekken en ve rg a d e-ri n g e n .

M . A . A . M . van de Laar– adviserend bestuurslid stichting P. M .S l a g e r, ‘s Hert o g e n b o s c h ;– inve n t a riseerde in opdracht van deStichting Cultuur Inve n t a risatie de con-ditie van 173 Hollandse en V l a a m s es c h i l d e rijen uit de collectie van hetNationaal Museum van Cuba te Hav a n a ,d e c. 1 9 9 9 – j a n .2 0 0 0 ;– nam deel aan het symposium ‘ R u b e n s ’spainting pra c t i c e s ’ ,R u b e n i a nu m / K o n i n k l ij kMuseum voor Schone Kunsten,A n t we rp e n , 8–9 december.

R . J . C. H . M . van Langh– hoofddocent Instituut CollectieN e d e rl a n d , afdeling Opleidingen,m e t a a l r e s t a u ra t i e ;– lid begeleidingscommissie van hetg ra f m o nument van Willem van Ora n j e ;– lid eindexamencommissie metaalres-t a u ratie van de Koninklijke A c a d e m i evoor Schone Kunsten te A n t we rp e n ;– mede-organisator van een themadagm e t a a l r e s t a u ra t i e, gehouden in samen-we rking met het Instituut CollectieN e d e rl a n d , R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m ,10 maart .

Page 34: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

103103103

F. van der Ave rt– College aan de Unive rsiteit vanUtrecht (juni);– ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’: i nM i l a a n , M a d rid en Barcelona (fe b ru a ri ) .

R . J . B a a r s e n– ‘ D ragons for a Pri n c e, A g o s t i n oC a r lini and William IV of Ora n g e ’ , J .Paul Getty Museum, Los A n g e l e s , 2 4fe b ru a ri ;– ‘ K u n s t n i j verheid op de T E FA F ’ ,T E FA F,M a a s t ri c h t , 17 maar t (voor part i c u l i e r eklanten van de A B N / A M RO bank);– ‘ I n l e i d i n g , bestandscatalogi kunstnij-ve r h e i d ’ , R i j k s mu s e u m , Amsterdam 21m a a r t (tijdens de studiedag Bestands-catalogi van Kunstnijve r h e i d s c o l l e c t i e s ,O n d e r zoekschool Kunstgeschiedenis);– ‘ K u n s t n i j verheid op de tentoonstellingDe Glorie van de Gouden Eeuw’, S l o tZ u y l e n , O u d - Z u i l e n , 3 mei (voor hetOudheidkundig GenootschapN i f t a rl a ke ) ;– ‘Willem IV, p rins van het rococo’,M a u ri t s h u i s , Den Haag, 9 mei;– ‘ M e u b e l m a ke rs uit de kast – het toe-s c h ri j ven van Neder landse meubelenaan met name bekende make rs ’ ,R i j k s u n i ve rsiteit Leiden, 8 november (inhet kader van het responsiecollegeO n d e r zoek kunstnijve r h e i d / i n d u s t ri ë l evo rm g e v i n g ) ;– ‘ G ra bbelton der stijlen, e c l e c t i c i s m ein het interi e u r ’ , De Balie, A m s t e r d a m ,9 november (tijdens het progra m m a‘De onttoverde eeuw’ van de StichtingS L A A ) ;– ‘ H i s t o ric interi o rs in theR i j k s mu s e u m ’ , R i j k s mu s e u m , 8 decem-ber (tijdens het Fifth Intern a t i o n a lSymposium on Wood and Furn i t u r eC o n s e rv a t i o n ) .

Mw M. B a a r s p u l– Presentatie Rijksmuseum website opc o n ferentie Museums and the We b2000 in Minneapolis (19 april 2000);– Lezing t.g.v. SIMIN-dag De we b s i t evan het Rijksmu s e u m .Voetangels enklemmen op de digitale snelweg (19juni 2000);

– Lezing T h e o r ie in pra k t i j k : de we b s i t evan het Rijksmuseum op Intern e t s i t eRKD (www. rk d . n l ) ;– Gastcollege Intern e t ; R e i n w a r d tAcademie (27 juni 2000);– Introductie Rijksmuseum website bijpresentatie Museumrechtwijzer doorde Boekmanstichting (9 nove m b e r2 0 0 0 ) .

J . G . M .B a r n h o o r n– ‘ R i j k s museum and FacilityM a n a g e m e n t ’ March and Nove m b e r2 0 0 0 , FM- course HogeschoolI J s s e l l a n d ;– ‘Facilitair Ve ra n d e rp r o c e s ’ IIR OkuraHotel juni 2000;– Energ i e b e s p a ring bij hetR i j k s mu s e u m , n ovember 2000,N OVEM/ RGD.

Mw M. B o o m– ‘De Nationale Fotocollectie’, bij deo p richting van het Paul Huf Fonds, 8n ove m b e r.

J . van CampenIn het jaarve rslag over 1999 ontbreke nde navolgende lezingen:– ‘De pors e l e i nverzameling van deb e l a n g rijkste Nederlandse China-kenner van de achttiende eeuw: J e a nTheodore Royer (1737–1807)’, l e z i n gop de Chinadag van deV ri e n d s c h a p s vereniging Nederl a n d -C h i n a , 26 september 1999;– ‘ A rm e s , costumes et ustensilesd o m e s t i q u e s ‘ ; exotica in Nederl a n d s everzamelingen van de tweede helft vande achttiende eeuw’, lezing in de reeks‘De Neder landen en de Oost1 5 5 0 – 1 8 0 0 ’ , g e o rganiseerd door deprojectgroep ‘De Neder landen en hetbu i t e n l a n d ’ van het Leids Instituut vo o rde Nieuwe T i j d , 5 oktober 1999;– ‘Jean Theodore Royer (1737–1807)en de studie van China in Nederl a n din de tweede helft van de achttiendee e u w ’ , lezing voor het OostersGenootschap in Nederl a n d , L e i d e n , 2 0oktober 1999.

J . D. van Dam– ‘From a Neglected to a NationalP r o d u c t , Collecting Dutch Delftware inthe 19th Century ’ , R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 30 mei (tijdens het sym-posium ‘The Shifting Image of theGolden A g e ’ ) ;– ‘ D e l f t , F riesland en tenslotte ookB o l s w a r d , de plaats van deze stad bin-nen de Nederlandse cera m i e k ’ ,Bolsward 6 juli (ter gelegenheid van deopening van de tentoonstelling ‘ F ri e sA a r d e we rk uit Bolsward 1737–1801’);– ‘De geschiedenis van de Nederl a n d s et e g e l s , in kunst- en cultuurhistori s c h ec o n t e x t ’ , Instituut Collectie Nederl a n d ,Amsterdam 10 oktober (OpleidingR e s t a u ra t o r e n , Module tingeglazuurdeke ra m i e k ) ;– ‘Kaendler und Kirchner und diePa l a s t t i e r e ’ , R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m ,24 november (tijdens de bijeenko m s tter gelegenheid van het ve rs c h i j n e nvan de bestandscatalogus Meissen por-s e l e i n ; vo o rl e zen van een lezingg e s c h r e ven door S. W i t t we r ) .

P. H . J . C. van Duin– ‘ H i s t o ric interi o rs in theR i j k s mu s e u m , the presentation of h i s t o r ic interi o rs in the past’,R i j k s mu s e u m , 8 december (tijdens hetFifth International Symposium onWood and Furniture Conserv a t i o n ) .

D. J . E l d e r s– Doceerde bij de post-academischec u rsus financieel management van cul-turele instellingen

J . P. Filedt Ko k– ‘De Glorie van de Gouden Eeuw,’Vo l k s k rant-lezing 16 apri l , R i j k s mu s e u men lunchlezing Rijksmu s e u m , 18 apri l ,en talri j ke andere lezingen over de t e n t o o n s t e l l i n g ;– Inleiding voor het symposium ‘ T h eShifting Image of the Golden A g e ’ , 2 9m e i .

Voordrachten en lezingen102102102

M .S c h ap e l h o u m a n– lid begeleidingscommissie bestands-catalogus 16e-eeuwse Nederl a n d s et e ke n i n g e n , Prentenkabinet derR i j k s u n i ve rsiteit Leiden;– lid bestuur Museum ‘in ’t HoutenH u i s ’ , De Rijp;– lid bestuur Stichting Behoud RijperG l a ze n .

P. S c h a t b o r n– voorzitter Stichting het Rembra n d t -h u i s ;– voorzitter International A d v i s o ryCommittee of Keepers of Publ i cCollections of Graphic A rt (tot 1 juli).

K .S c h o e m a ke r– secretaris Stichting MuseumpleinA m s t e r d a m ;– secretaris Commissie MusealeVe r we rv i n g en 1940–1948;– secretaris Onderzo e k s fonds voor degeschiedenis van het Rijksmu s e u m ;– secretaris van de jury voor de prof.d r. H . W. van Os-pri j s ;– lid we rkgroep Ove r d ra c h t e nRijkscollectie (OCen W ) ;– lid we rkgroep Museumrechtwijze r( B o e k m a n - s t i c h t i n g ) ;– lid begeleidingscommissieTo e g a n kelijkheid en Kennis inN e d e r land 2000 (ToKeN 2000);– nam deel aan het symposium vanBlue Shield Nederl a n d , Den Haag,K o n i n k l i j ke Bibl i o t h e e k , 28 juni;– nam deel aan de studiedag inzakeI n t e rnet en A u t e u rsrecht van Fobid,U t r e c h t , 2 nove m b e r ;– nam deel aan de studiedag van hetCentre du Droit de l’Art inzake det e ru g vo r d e ring van geroofde k u n s t ,G e n è ve, 8 nove m b e r.

F. T. S c h o l t e n– lid redactie Nederl a n d sK u n s t h i s t o risch Jaarboek;– lid redactie Kunstschri f t ;– lid redactie Studies in Netherl a n d i s hA rt and Cultural History ;– lid adviesraad Encyclopedia ofS c u l p t u r e ;– lid begeleidingscommissie van de res-t a u ratie van het Gra f m o nument W i l l e mvan Oranje (in opdracht van BureauR i j k s b o u w m e e s t e r ) ;– lid ‘ e d i t o rial board’ van The SculptureJ o u rn a l ;– lid French Bronze Study Group.

J . P. S i g m o n d– bijzonder hoogleraar Nederl a n d s eC u l t uu rg e s c h i e d e n i s , in het bijzo n d e rde studie der vo o r we rpen aan deU n i ve rsiteit van Amsterdam vanwe g ehet Koninklijk OudheidkundigG e n o o t s c h a p ;– voorzitter van de Nederl a n d s eVereniging voor Zeegeschiedenis;– voorzitter van de Museumcommissievan het Koninklijk Nederl a n d sH i s t o risch Genootschap;– lid van de raad van toezicht van hetR i j k s museum het Muiders l o t ;– lid van de commissie voor dei n wendige restauratie van hetM u i d e rs l o t ;– lid van de interdepart e m e n t a l eadviescommissie gemeenschappelijkerfgoed ove r ze e ;– lid van het cura t o rium van hetH i s t o rical Research Program ‘ J a p a nand the Nether l a n d s ’ ;– lid van de Neder landse Maatschappijvoor Letterkunde en voorzitter van desectie Nederlandse geschiedenis;– lid van de gebru i ke rs raad van hetAlgemeen Rijksarchief;– lid van de we t e n s c h a p p e l i j ke ra a dvan de Jan Wagenaar stichting totb e vo r d e ring van onderzoek naar degeschiedenis van A m s t e r d a m .

Mw E. Sint Nicolaas– lid van Schutterij-commissie van hetKO G ;– lid van Defe n s i e c o m m i s s i e‘ To e komst decoraties van de Ministervan Defe n s i e ’ ter voorbereiding vaneen nieuw decora t i e s t e l s e l ;– bracht ori ë n t a t i e b e zo e ken m.b. t .i n richting wapendepots aan de Roya lA rm o u ries in Leeds, het Germ a n i s c h e sMuseum in Neurenberg en hetB aye rische A rmee Museum.

Mw R. de Smeth– volgde de cursus ‘De effe c t i e vemu s e u m m a n a g e r ’ , N M V, 27/29 sep-tember 2000 te Doorn ;– reisde naar The second EuropeanR e g i s t ra rs Confe r e n c e , Pa ri j s , G ra n dPa l a i s , 13/15 november 2000.

Mw S.H.G.T i s s i n k– nam deel aan studiereis Berlijn (10-13 oktober);– lid van de redactie mu s e u m g i d s j e svan de NMV;

– adviseur project interactief rondlei-den MUHKA, A n t we rp e n .

Mw M.M.Ve r b e r n e- lid we rkgroep ‘ B e h e e rs ove r e e n ko m s t ’van de inspectieC u l t u u r b e z i t / M i n i s t e rie van OcenW;– secretaris van het directieove rl e gAmsterdamse Culturele Instellingen( AC I ) ;– lid bestuur Stichting Museumplein;– plv. voorzitter commissie vo o rbezwaar en beroep, s t a d s d e e lG e u ze nve l d / S l o t e rm e e r.

A . Wa l l e rt– rijksgecommiteerde examens oplei-ding restauratoren Oude Kunst(SRAL/ICN) 29 juni;– microscopie en microchemische ana-ly s e, C u rsus Instituut CollectieN e d e rl a n d ,A m s t e r d a m , 27-31 maar ten 2-6 oktober ;– beelden uit het A t e l i e r : De histori-sche atelierp raktijk en de OpleidingK u n s t g e s c h i e d e n i s , Studiedag ‘ D eGeschiedenis van de Kunstproduktie’,U t r e c h t , 2 december.

Mw M.P. S .W i j n a n d s– lid van de Commissie Musea van deP r ovincie Noord-Holland;– nam deel aan de confe r e n t i eC o l l a b o ra t i o n , C o n t e n t , C o nve rg e n c e :s h a ring Heritage Knowledge for theNew Millenium van het Intern a t i o n a lCommittee for Documentation,I n t e rnational Council of Museums inO t t awa (22–26 augustus);– nam deel aan de internationale bij-e e n komst van de ADLIB User Groupte Londen (30–31 oktober).

C. J . Z a n d v l i e t– lid van het bestuur van de StichtingH i s t o rische Stadsplattegronden;– lid van de redactiecommisie van hetJaarboek van het Nederl a n d sH i s t o risch Scheepvaart mu s e u m ;– lid van de redactie van Van glis totk l a p s c h a a t s ;– nam deel aan de conferentie ‘ T h eH i s t o ry of Cart o g ra p hy ’ in A t h e n e ;– lid van de Maatschappij derN e d e rlandse Letteren;– lid van de vo o r b e r e i d i n g s c o m m i s s i eVOC 2002.

Page 35: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

105105105

R . J . C. H . M . van Langh– ‘ D e l a m i n e ring van vuurve rg u l d evo o r we rp e n ’ , R i j k s mu s e u m , 10 maar t(tijdens de themadag metaalrestaura t i e,gehouden in samenwe rking met hetInstituut Collectie Nederl a n d ) ;– ‘ R e s t a u ratie van metalen vo o r we r-p e n ’ , Stedelijk Centrum vo o rVo lw a s s e n e n o n d e r w i j s ,A n t we rp e n , 9d e c e m b e r.

R . de Leeuw– Nieuwjaars r e d e, R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 4 janu a ri ;– Speech opening tentoonstelling ‘ E e nKoninklijk Museum’, R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 7 janu a ri ;– Presentatie ra p p o rt MusealeVe r we r vingen 1940–1948, N e d e rl a n d s eMuseum Vereniging A m s t e r d a m , 3 1j a nu a ri ;– Presentaties Glorie van de GoudenE e u w, H a m bu rg / K e u l e n , 8/9 fe b ru a ri ;– Openingsspeech symposium ‘ B o u we nvoor mu s e a ,d o o rstaat ons cultuurg o e dde 21e eeuw?’, Stedelijk MuseumA m s t e r d a m , 21 fe b ru a ri ;– Lezing ‘Une nouvelle place pour lesmusées à A m s t e r d a m ’ , in de reeks‘ M u s é e - mu s é e s ’ , Louvre Pa ri j s , 1 5m a a rt ;– Speech ter gelegenheid 75-jari gbestaan ‘Het Kantsalet’, R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 24 maar t ;– Openingsspeech ‘De Glorie van deGouden Eeuw’, R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 14 apri l ;– Speech bij aanvaarding Dra bb e -Fonds voor de aankoop van A z i a t i s c h ek u n s t , R i j k s museum A m s t e r d a m , 1 7a p ri l ;– Lezing bij ontvangst leden Ve r e n i g i n gR e m b ra n d t , R i j k s museum A m s t e r d a m , 6m e i ;– Speech bij ontvangst kabinet in hetR i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m , 22 mei;– Lunchlezing 200 jaar Rijksmu s e u m ,R i j k s museum A m s t e r d a m , 23 mei;– Openingsspeech symposium ‘ T h eShifting Image of the Golden A g e ’ ,R i j k s museum A m s t e r d a m , 29 mei;– Speech ter gelegenheid presentatieR i j k s museum in Madurodam, D e nH a a g , 30 mei;– Speech bij aanvaarding eerste exe m-plaar Gijs van der Ham, ‘ Twe e h o n d e r djaar Rijksmu s e u m ’ , R i j k s mu s e u m

Am s t e r d a m , 30 mei;– Speech opening heri n g e ri c h t eSchatkamer en aanbieding A u g s bu rg skabinet door Nederlandse SponsorL o t e ri j ,R i j k s museum A m s t e r d a m , 3 1m e i ;– Feestrede ‘200 jaar Rijksmu s e u m ’ ,R i j k s museum A m s t e r d a m , 31 mei;– Lezing ‘200 jaar Rijksmu s e u m ’ ,K e n n i s k ring A m s t e r d a m ,R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 22 juni;– Feestrede bij afscheid J. de Groot alsdirecteur Dordrechts Museum,D o r d r e c h t , 24 juni;– Openingsspeech tentoonstellingNational Museum of We s t e rn A rt ,To k i o, 3 juli;– Speech opening bijeenko m s tRéunion des org a n i s a t e u rs de gra n d e sexpositions (Bizot Group), A m s t e l ke rkA m s t e r d a m , 14 juli;– Speech opening ‘ R e m b randt in alles t a t e n ’ , R i j k s museum A m s t e r d a m , 2 1j u l i ;– Speech ‘De Nachtwacht in DelftsB l a u w ’ , K o n i n k l i j ke Porceleyne FlesD e l f t , 21 augustus;– Openingsspeech 30e CongresI n t e rnationale d’Histore de l’Art( C I H A ) ,L o n d e n , 3 september ;– Causerie over verzamelen ter gele-genheid opening tentoonstelling‘Regenten in de kleren’, R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 9 september ;– Speech 200 jaar Rijksmuseum tergelegenheid ontvangst CommissieCultuur en ove rige leden Twe e d eK a m e r, R i j k s museum A m s t e r d a m , 1 5s e p t e m b e r ;– Speech 200 jaar Rijksmuseum tergelegenheid feest Rijksmu s e u m m e d e -we rke rs , K rasnapolsky A m s t e r d a m , 1 6s e p t e m b e r ;– Speech pers c o n ferentie inzake fi n a n-c i e ring renovatieplan Het NieuweR i j k s museum met Staatssecretaris R.van der Ploeg, N i e u w s p o o r t Den Haag,19 september ;– Lezing over teke n i n g‘ D o o rnu i t t r e k ke r ’ van Gossaert vanM a buse in reeks ‘ K o p s t u k ken over top-s t u k ke n ’ ,A c a d e m i e g e b o u wR i j k s u n i ve rsiteit Leiden, 26 oktober ;– Prijsuitreiking Röell-prijs Pri n sB e rnhard Cultuurfo n d s , N i e u we KerkA m s t e r d a m , 31 oktober ;– Feestrede bij afscheid Marg riet van

B oven als directeur Noordbra b a n t sM u s e u m , ‘s Hert o g e n b o s c h , 2 nove m-b e r ;– Speech bij Fundraisingdiner tbv deNationale Fotocollectie (Paul HufF o n d s ) , R i j k s museum A m s t e r d a m , 8n ove m b e r ;– Speech bij aanvaarding eerste exe m-plaar Museumrechtwijze r, p u bl i c a t i eB o e k m a n s t i c h t i n g , R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 9 nove m b e r ;– Speech bij aanvaarding eerste exe m-plaar ‘Op de keper beschouwd’, p u bl i-catie van de Nederl a n d s eTe x t i e l c o m m i s s i e, Instituut CollectieN e d e rland A m s t e r d a m , 16 nove m b e r ;– Speech bij opening tentoonstelling‘Heiter bis wo l k i g .D e u t s c h l a n d -N i e d e rl a n d e ’ , Haus der GeschichteB o n n , 21 nove m b e r ;– Speech bij opening symposium tergelegenheid ve rschijnen bestandscata-logus Meissen, R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 24 nove m b e r ;– Lezing ‘Neue Konzepte in Holland’op symposium ‘Die Zukunft der A l t e nM e i s t e r, Ansichten - T h e o rien - W i r-k l i c h ke i t e n , Wa l l ra f - R i c h a r tz-Museum &F ritz T hyssen Stiftung, K e u l e n , 2 6n ove m b e r ;– Speech opening tentoonstelling‘ M a u ri t s ,p rins van Ora n j e ’ , R i j k s mu s e u mA m s t e r d a m , 30 nove m b e r ;– Speech opening symposium Wo o dand Furniture Conserv a t i o nR i j k s museum A m s t e r d a m , 7 december ;– Bri e fing architecten Het N i e u w eR i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m ,R i j k s mu s e u m , 12 december ;– Speech inwijding zaal Italiaanse schil-d e rk u n s t , R i j k s museum A m s t e r d a m , 1 4d e c e m b e r ;– Interviews met o. a . We l t k u n s t ,C o u n t r y Life, A rt Newspaper,Financieel Dagbl a d , Algemeen Dagbl a d .

Mw D. B . L . M . van Loosdre c h t– ‘ M e u b e l r e s t a u ratie in hetR i j k s mu s e u m ’ , De Gentel,G e l d e rm a l s e n , 18 maar t , (tijdens jaar-ve rg a d e ring Nehosoc, vereniging vanh o u t ve r z a m e l a a rs ) .

J . R . de Lorm– ‘Amsterdams goud en zilve r ’ , vo o rB o o z . Allen & Hamilton Consultants,R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m , 6 janu a ri ;

104104

R e g i s s e u rs d’Oeuvres d’Art , 1 4n ove m b e r.

A . H ov i n g– ‘ S c h e e p s o n t we rp in de 18e eeuw’,voor de Neder landse Vereniging vanScheeps Te c h n i c i ; H o g e s c h o o lA m s t e r d a m , 14 janu a ri ;– ‘De organisatie van een scheepswe r fin de 17e en 18e eeuw’, voor en ophet terrein van het UtrechtsS t a t e n j a c h t ; 9 apri l ;– ‘De bouw van de “ D e l f t ” ’ , voor com-missieleden en vrienden van de ‘ D e l f t ’ ;R o t t e r d a m , 26 oktober ;– ‘Scheepsbouw volgens NicolaesW i t s e n ’ voor de KoninklijkeN e d e rlandse Vereniging ‘ O n ze V l o o t ’Afdeling Midden Nederl a n d ;L o r e n t z s z i e ke n h u i s , Z e i s t , 15 nove m b e r ;– ‘ S c h e e p s o n t we rp in Zeeland in de18e eeuw’, M a ritiem symposium‘Zeeuwse Zeehistor i e ’ ; Zeeuws A r c h i e f ,M i d d e l bu rg , 1 december.

Mw E. K a m p h u i s– ‘ M a rketing in het Rijksmu s e u m ’ in hetR i j k s museum voor studenten van deU n i ve rsiteit van Chicago (fe b ru a ri ) .

W. T h . K l o e k– ‘Jacob Cornelisz van Oostsanen’ in deN e d e rlands Hervo rmde Kerk teO o s t z a a n , 13 oktober 2000.

A . R . de Ko o m e n– ‘Leonardo da V i n c i ’s monument vo o rF rancesco Sfo r z a ’ ,U n i ve rsiteit Utrecht,28 maart (gastcollege specialisatieR e n a i s s a n c e - s t u d i e s ) ;– ‘De ongegoten paarden van deR e n a i s s a n c e ’ , U n i ve rsiteit Utrecht, 1 5december (tijdens het 14e ColloquiumRenaissance Studies, Ontdekkingen enmislukkingen in de Renaissance).

G . J . Ko o t– ‘The impact of electronic deve l o p-ments on museum libra ri a n s ’A n nu a lC o n ference A rt Libra ries SocietyUnited Kingdom and Ireland, F i t z w i l l i a mCollege Cambri d g e, 6-9 juli.

M . A . A . M . van de Laar– ‘ R e s t a u ratie-ethiek bij het restaurerenvan schilderi j e n ’ , voor V rienden vanKasteel Heeswijk, H e e s w i j k , 8 oktober.

104

M .F i t s k i– ‘De afdeling Aziatische Kunst in hetR i j k s mu s e u m ’ , lezing voor BathmensBeeldende Kunstkri n g , 19 janu a ri ;– ‘Japanse schilderkunst uit bezit vande Vereniging van V rienden derAziatische Kunst’, bij de opening van det e n t o o n s t e l l i n g , R i j k s mu s e u m , 21 apri l ;– ‘De Japanse theeceremonie en deE n s h u - s c h o o l ’ , ter gelegenheid van deJapanse theeceremonie, R i j k s mu s e u m ,23 mei;– ‘ G a g a k u , t raditionele Japanse hofmu-z i e k ’ , bij de uitvo e ring van het Keize rl i j kGagaku Ensembl e, R i j k s mu s e u m , 2 5m e i ;– ‘Japanse schilderkunst en de afdelingAziatische Kunst’, voor de StichtingAcademische Reize n , 5 juli.In het jaar ve rslag over 1999 ontbreke nde navolgende lezingen:– ‘ O o s t e rse kunstnijverheid in MuseumM e s d a g ’ , in de serie ‘ Z o n d a g l e z i n g e n ’Museum Mesdag, Den Haag, 28 fe b ru-a ri 1999;– ‘ U k i yo-e schilderkunst uit deI m a n i s h i - c o l l e c t i e ’ , lezing ter gelegen-heid van de opening van de tentoon-stelling ‘Het vlietende leve n ’ , 20 maart1 9 9 9 ;– ‘ U k i yo-e schilderk u n s t : Een tochtdoor Edo’, lezing op de publ i e k s m i d d a gvan de tentoonstelling ‘Het vlietendel e ve n ’ , 2 april 1999;– ‘A large Japanese dish, with a depic-tion of a porcelain-factory ’ , lezing op‘The International Ceramics Fair &S e m i n a r, L o n d o n ’ , 12 juni 1999;– ‘Japans en Chinees metaal’, c o l l e g eOpleiding Restaura t o r e n , I n s t i t u u tCollectie Nederl a n d , 17 september1 9 9 9 ;– ‘Japanse ceramiek en de theeceremo-n i e ’ , inleiding bij de Japanse theecere-monie in het Rijksmu s e u m , 30 septem-ber 1999.

Mw E. H a rt k a m p - Jo n x i s– ‘De bestandcatalogus wandtapijtenvan het Rijksmuseum als onderdeel vanhet corpus wandtapijten in Nederl a n d ’ ,R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m , 21 maar t(tijdens de studiedag Bestandscatalogivan Kunstnijve r h e i d s c o l l e c t i e s ,O n d e r zoekschool Kunstgeschiedenis);– Openingstoespraak bij de presentatie‘ 7 5 x K a n t ’ , R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m , 2 4

m a a rt (ter gelegenheid van het 75-jari gbestaan van de vereniging ‘ H e tK a n t s a l e t ’ ) ;– ‘Lace in the Rijksmu s e u m ’ ,R i j k s mu s e u m , A m s t e r d a m , 29 mei [tij-dens het kantsymposium georg a n i s e e r ddoor de ‘Lace Group’ van het CentreI n t e rnational des Textiles A n c i e n s( C I E TA ) ] ;– ‘ F lemish we ave rs and designers inthe Nort h e rn Nether l a n d s . Q u e s t i o n sabout identity’, K o n i n k l i j ke Manu f a c t u u rGaspard de W i t , M e c h e l e n , 3 oktober(tijdens het symposium ‘ F l e m i s hwe ave rs abroad’, g e o rganiseerd doorde Katholieke Unive rsiteit Leuven ende De Wit Foundation);– ‘ O o s t e rse textiel in Nederl a n d s ei n t e ri e u rs ’ , Haags Gemeentemu s e u m ,Den Haag, 3 november (tijdens hetsymposium ‘ W i s s e l i n g e n : mode ens t r e e k d ra c h t ’ , g e o rganiseerd door deN e d e rlandse ko s t u u m vereniging vo o rmode en streekdra c h t ) ;– ‘Changing views in ethics of textilec o n s e rv a t i o n . Pe rsonal reminiscences’,Instituut Collectie Nederl a n d ,A m s t e r d a m , 16 november (tijdens hetsymposium ‘ Textile Conserv a t i o n , Pa s tand Present’, g e o rganiseerd door deStichting Textielcommissie Nederl a n d ) ;– ‘40 jaar Te x t i e l h i s t o r ische Bijdra g e n ’ ,Huis Singrave n , D e n e k a m p, 8 decem-ber (tijdens de presentatie vanTe x t i e l h i s t o rische Bijdragen 40 (2000),g e o rganiseerd door de StichtingTe x t i e l g e s c h i e d e n i s ) .

J . F. H e i j b ro e k– Openingslezing van een serie lezin-gen i.v. m . de tentoonstelling ‘ W h i s t l e rand Holland’ in de Hunterian A r tG a l l e r y in Glasgow ;– Twaalf lezingen in het kader van detentoonstelling ‘Geschiedenis in beeld’;– Enkele rondleidingen door de bibl i o-t h e e k , o. a . voor de Nederl a n d s eVereniging van Antiquaren en voor deV rienden van de KoninklijkeB i bl i o t h e e k .

W. H o e b e n– ‘The role of the registrar in preve n t i-ve conserv a t i o n ’ , vo o r d racht tijdens det weede Europese conferentie vo o rr e g i s t ra rs in Pa ri j s , g e o rganiseerd doorde Association Francaise des

Page 36: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

107107107

K . S c h o e m a ke r– ‘Het bru i k l e e n i nve n t a ri s a t i e p r o j e c tvan het Rijksmu s e u m ’ , I n s p e c t i eC u l t u u r b e z i t , Den Haag, 16 fe b ru a ri .

F. T. S c h o l t e n– Pe rs c o n ferentie De Glorie van deGouden Eeuw, Stockholm (Neder-landse ambassade), 3 fe b ru a ri 2000;– Pe rs c o n ferentie De Glorie van deGouden Eeuw, Kopenhagen (StatensMuseum for Kunst), 4 fe b ru a ri 2000;– A d riaen de V ri e s , S t i l f ra g e n ,l e z i n gA u g s bu rg (Zeughaus) 1 april 2000;– De conserv a t o r, U n i ve rsiteit vanA m s t e r d a m , Faculteit der geesteswe-t e n s c h a p p e n , Kunst- en Cultuurwe t e n -s c h a p p e n , 19 mei 2000 (symposium:De conserv a t o r : we l ke opleiding bijwe l ke pra k t i j k ? ) ;– Een heerlijk ze e m a n s g ra f , college inde reeks ‘Kunst en oorl o g ’ ,R i j k s u n i ve rsiteit Utrecht, 24 nove m b e r ;– 17e-eeuwse grafsculptuur in deR e p u bl i e k : k westies van iconogra fi e,K a t h o l i e ke Unive rsiteit Leuve n ,s t u d i e-dag ‘In beeld ve rv a t ,i c o n o g ra fie van debeeldhouwkunst in de Nederl a n d e n ’ , 2december 2000.

Mw J. S c h u e rve l d– Inleiding over Fondsen op Naam vo o rde gezamenlijke notarissen en fi s c a l i s t e n(27 juni 2000);– Dive rse inleidingen over schenkingenen erflatingen ten behoeve van hetR i j k s museum voor ve rm o g e n s b e h e e r-d e rs .

J . P. S i g m o n d– We rkcollege over objecten uit deM a ri n e m o d e l l e n k a m e r ;– Gastcolleges aan de Unive rsiteit vanAmsterdam en de Reinwardt academie;– ‘Where did they come from?’, vo o r-d racht in het Maritime Museum inSydney , 30 augustus.

Mw E. Sint Nicolaas– Gastcolleges studenten CultureleStudies van de Unive rsiteit vanA m s t e r d a m ;– ‘ Pa s t , present and Future of the stora-ge of arms and armour in theR i j k s mu s e u m ’ , lezing tijdens congres vande International Association of Museumsof A rms and Military History (IAMAM)6-11 juni 1999 in Pra a g ,T s j e c h i ë ;

– We rkte mee aan tv productie ove rLodewijk Napoleon (AspectProductions) en aan de Rijksmu s e u mdocumentaire (IDTV).

Mw S.H.G. T i s s i n k– Gaf lezingen over ‘De Glorie van deGouden Eeuw’, onder meer op de Te f a fin Maastricht (19-3), voor de RotaryA m s t e r d a m - Z u i d , voor A c h m e a ,Z i l veren Kru i s , Deloitte & To u c h e,R o b e c o, NMV (19-5);– Leidde gasten rond over tentoonstel-ling ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’(het Kabinet, P rins Willem A l e x a n d e r,E r f g r o o t h e r tog Henri van Luxe m bu rg ,filmster Morgan Freeman);– Gaf training Rondleiden aan mede-we rke rs Space Expo Noordwijk.

A .Wa l l e rt– ‘The painters palette in the 16th and17th Century : pigment preparation andpainting technology’ A m s t e r d a m -M a a s t richt Summer Unive rs i t y, 17 en 18j u l i ;– ‘The technical examination of pain-t i n g s :p r o blems of chronology anda u t h e n t i c i t y ’ , L’Etude des Pe i n t u r e sAnciennes par les Méthodes deL a b o ra t o i r e, Premier colloque interdis-ciplinaire d’Archéométrie de l’Unive rs i t éde Liège, Le Ve rt b o i s , L u i k ,B e l g i ë , 1 6 - 1 8n ove m b e r ;– ‘Changes in style and technique; d e ve-lopment in the wo rks of T i t i a n ’ ,i nv i t e dl e c t u r e, S t raus Center, H a rv a r dU n i ve rs i t y, C a m b ridge MA, 15 december.

Mw K.M. van der Wa t e re n– ‘A Textile Conservator goes Digital’,Instituut Collectie Nederl a n d ,A m s t e r d a m , 16 november (tijdensTextieldag ‘ Textile Conservation - Pa s t ,Present and Future’).

C. J . Z a n d v l i e t– Lezingen in het kader van de ten-toonstelling ‘ M a u ri t s , p rins van Ora n j e ’ :6 dec. 2 0 0 0 , Een wandeling door detentoonstelling (GeschiedkundigeVereniging Ora n j e - N a s s a u ) , 18 dec.2 0 0 0 , De productie van een histori s c h etentoonstelling (Rotary A m s t e r d a mZ u i d ) , 19 dec. 2 0 0 0 .In het jaarve rslag over 1999 ontbreke nde navolgende lezingen:– Lezing en rondleiding over de nieu-

we opstelling van de Nederl a n d s egeschiedenis in het Rijksmuseum vo o rleden van de Stichting Histori s c hP l a t fo rm ,A m s t e r d a m , j a nu a ri ‘ 9 9 ;– Vo o r d racht en rondleiding over den i e u we opstelling Nederlandse geschie-denis in het kader van de beteke n i sd a a r van voor nieuwe Nederl a n d e rsvoor studenten van de Rietveld acade-m i e ;– Vo o r d racht en rondleiding over den i e u we opstelling van de Nederl a n d s egeschiedenis voor studenten theoreti-sche geschiedenis van de RUG r o n i n g e n ,A m s t e r d a m , fe b ru a r i ‘ 9 9 ;– Lezing ‘Joan Blaeu Sr. , his par t n e rJohannes V i n g b o o n s , and their appro-ach of the map marke t ’ op het congresThe culture of exchange: Real andimagined markets in the LowC o u n t ri e s , 1 5 0 0 – 1 8 0 0 , P h i l a d e l p h i a ,m a a r t ‘ 9 9 ;– Lezing over de Nederlandse ve s t i g i n gop Taiwan en de ontmoeting metC h i n e zen en aboriginals in het kadervan de ser ie ‘Oog in oog: o n t d e k k i n g s-r e i z i g e rs ontmoeten andere culturen’van Studium Genera l e, L e i d e n , a p ril ‘ 9 9 ;– Lezing over de theorie van kaar t h i s-t o risch onderzoek aan de hand van dewe r e l d k a a rt van Or telius op de 18thI n t e rnational Conference on theH i s t o ry of Cart o g ra p hy, A t h e n e, juli ‘ 9 9 ;– Vo o r d racht en rondleiding over den i e u we opstelling Nederlandse geschie-denis in het kader van ve rn i e u w i n gopstellingen vo l kenkundige mu s e a , vo o rstudenten antropologie van de unive rs i-teit Utrecht, A m s t e r d a m , september ‘ 9 9 ;– Lezing over Joan Blaeu en zijn kaar t-productie in het kader van de contem-p o raine geschiedenis bij het congresGeschichtsdeuting (Archäologie undGeschichte) auf Alten Kart e n ,Wo l fe n b ü t t e l , oktober ‘ 9 9 ;– Lezing over kart o g ra fie in relatie metM a u rits en de ove r zeese expansie opde studiedag van de We rkgroep vo o rde Geschiedenis van de Kar t o g ra fi e,R o t t e r d a m , n ovember ‘ 9 9 ;– Lezingen over Joan Blaeu in hetM a r itiem Museum bij de opening vande tentoonstelling The A r t ofM a p m a k i n g , Va n c o u ve r, december ‘ 9 9 ;– Lezing over de Nederlandse ko l o n i eop Taiwan in de 17e eeuw voor deN e d e r landse ve r e n i g i n g , Va n c o u ve r,december ‘ 9 9 .

106106106

– Idem, Culturele Kri n g , D o o rn ,2 7j a nu a ri ;– Idem, in het Rijksmu s e u m ,A m s t e r d a m :Voor het KoninklijkOudheidkundig Genootschap, 17 janu-a ri ; voor leden van de Zilve r b a n k , 1 1fe b ru a ri ; voor ve r z a m e l a a rs van zilve r,18 fe b ru a ri ; tijdens de etiquettemiddag,3 maar t ; voor de zilverclubs uitN e d e rl a n d , België en Engeland, 1 3m a a rt ; voor leden van de AV RO, 1 7m a a rt ; voor de Vereniging V rienden vande Amsterdamse Binnenstad, 18 maart ;voor leden van ‘ Z i l ver in bewe g i n g ’ ;– ‘Johannes Lutma’, R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m , 10 maart (tijdens dethemadag metaalrestaura t i e, g e h o u d e nin samenwe rking met het InstituutCollectie Nederl a n d )`Bestandscatalogus Amsterdams Gouden Zilve r ’ , R i j k s mu s e u m ,A m s t e r d a m , 2 1m a a r t (tijdens de studiedagBestandscatalogi vanK u n s t n i j ve r h e i d s c o l l e c t i e s ,O n d e r zoekschool Kunstgeschiedenis);– ‘ Z i l ver op schilderi j e n ’ , Kunst- ena n t i e k b e u rs ,M a a rs s e n , 7 oktober ;– ‘17e-eeuws pronk- en gebru i k s z i l ve r ’ ,R o t a ry Hilve rs u m , 21 december.

Mw P. C. M . Lunsingh Scheurleer– Inleiding op de tentoonstelling:‘ M i n i a t u u rs c h i l d e ringen uit India (16e–18e eeuw) van het hof van de groot-mogols en andere vo rs t e n ’ voor bru i k-l e e n g e ve rs en andere genodigden in deve rgaderzaal van het K.O. G . in deZuidvleugel van het Rijksmu s e u m ,A m s t e r d a m , 19 janu a ri ;– Lunchlezing over de tentoonstelling:‘ M i n i a t u u rs c h i l d e ringen uit India (16e -18e eeuw) van het hof van de groot-mogols en andere vo rs t e n ’ in de aulavan het Rijksmu s e u m ,A m s t e r d a m , 8fe b ru a ri ;– Inleiding ‘ Vo rsten en haremdames ops c h i l d e ringen uit India’ voor de ten-toonstelling Hemelse kunst, a a r d s eschoonheid in de Nieuwe Kerk inA m s t e r d a m , 10 fe b ru a ri ;– Inleiding op de tentoonstelling:‘ M i n i a t u u rs c h i l d e ringen uit India (16e -18e eeuw) van het hof van de groot-mogols en andere vo rs t e n ’ voor stu-denten Islamitische kunst en materi ë l ecultuur van de Rijksunive rsiteit Leiden,14 fe b ru a ri ;– ‘New Insights from Old Inve n t o ri e s ’ ,

lezing gehouden tijdens de confe r e n t i evan de European Association of SouthEast Asian Archaeologists in Sart e a n o,To s c a n e, I t a l i ë , 1 - 7 oktober ;– Gastcollege ‘ R e c o n s t ructie van derituele functie van de oudjavaanse tem-p e l ’ in de reeks ‘ Pa l e i s , k l o o s t e r, t e m p e len ritueel in A z i e ’ aan de Unive rs i t e i tL e i d e n , g e o rganiseerd door deB i j zondere Commissie Niet-We s t e rs eKunst en Materiële Cultuur, 13 nove m-b e r.In het jaar ve rslag over 1999 ontbreke nde navolgende lezingen:– ‘Geschiedenis van de uitbeelding vaneen hindoe-godin; een voorbeeld vana c c u l t u ra t i e ’ , I n d o n e s i ë - k ring van deU n i ve rsiteit Leiden, 1 juni 1999;– Inleiding met dia’s voor de deelne-m e rs aan het 15e intern a t i o n a lC o n ference on South A s i a nA r c h a e o l o g y, 5-10 juli aan deU n i ve rsiteit van Leiden, 7 juli 1999;– Lessen over cultuurgeschiedenis vande Klassieke Pe r iode van Indonesië inhet kader van de module ‘Kunst en cul-t u u rgeschiedenis van metaal van deafdeling Opleidingen van I.C. N .’ , 7 en14 september 1999;– College over ‘ C o n t i nuïteit en ve ra n-d e ring in Indonesische tempels uit deK l a s s i e ke Pe ri o d e ’ , in de themacyclus:‘ Pa l e i s , K l o o s t e r, Tempel en Ritueel inA z i ë ’ aan de Unive rsiteit van Leiden, 2 0s e p t e m b e r 1 9 9 9 .

G . C. M .L u i j t e n– ‘Collecting prints and draw i n g s :t h es e venteenth century and beyo n d ’ .Symposium ‘The Shifting Image of theGolden A g e ‘ ,A m s t e r d a m , R i j k s mu s e u m ,30 mei;– Inleiding bij de opening van de ten-toonstelling ‘ R e m b randt in alle staten’,A m s t e r d a m , R i j k s mu s e u m , 21 juli;– ‘Antoon van Dyck en Rembra n d t .Twee prentmake rs , t wee tentoonstel-l i n g e n ’ , G ra fiekdag Onderzo e k s c h o o lK u n s t g e s c h i e d e n i s ,A m s t e r d a m ,R i j k s mu s e u m , 15 nove m b e r.

Mw B.M.A.M. du Mort i e r– ‘ A c c e s s o ries from the Six Collection’,lezing op Meeting van ICOMI n t e rnational Costume Committee,Lissabon 3 oktober ;– ‘Regenten in de kleren’, lezing vo o rAmsterdamse Kri n g , Amsterdam 9

n ove m b e r ;– ‘Regenten in de kleren’, l e z i n gKoninklijk Oudheidkundig Genootschap,Amsterdam 13 nove m b e r ;– ‘Het kostuum in de Neder landen inde 17e eeuw’, lezingochtend vo o rGuidor (Nederlandse GidsenO rg a n i s a t i e ) , Amsterdam 1 december.

R . J . A . te Rijdt– ‘ A b raham en Jacob van Strij als teke-n a a rs ’ , Dordrechts Museum, D o r d r e c h t ,20 fe b ru a ri .

H . R o o s e b o o m– Openingstoespraak bij de tentoon-stelling ‘Groningen objectief beke ke n .F o t o g ra fische stadsgezichten doorF ri e d rich Julius von Kolkow( 1 8 3 9 – 1 9 1 4 ) ’ , G r o n i n g e n( H a rm o n i e g e b o u w ) , 21 janu a ri ;– Openingstoespraak bij de tentoon-stelling ‘Opgenomen 1850–1925. F o t o ’svan we t e n s c h a p, studenten en expedi-ties (collectie Unive rsiteit Utrecht)’,Utrecht (Unive rs i t e i t s mu s e u m ) , 2 9fe b ru a ri ;– Lezing ‘ K u n s t e n a a rs te kijk. F o t o ’s inde collectie van het RKD’, op het sym-posium ‘Negentiende eeuw, we l ko m ! ’ ,Den Haag (RKD), 12 september ;– Lezing ‘Zeulen met de camera ’ o phet symposium Maritieme fo t o g ra fi e,Amsterdam (Scheepvaart mu s e u m ) , 2 4n ove m b e r.

M . S c h ap e l h o u m a n– Geïmproviseerde ko rte lunchpauze -lezing (i.v. m . te late aankomst van de‘ o f fi c i ë l e ’ s p r e ker) over Hendri c kG o l t z i u s , Po rtret van Gillis van Breen,11 apri l .

P. S c h a t b o r n– ‘Les dessins de Rembrandt utiliséesc omme exemples par ses élève s ,s e sc o l l a b o ra t e u rs et ses suive u rs ’ , Pa ri j s ,Institut Néerl a n d a i s , 22 maart ;– ‘Der Zeichner Rembrandt und seineN a c h a h m e r. Zum Problem derZ u s c h r e i bu n g ’ ; F ra n k f u rt a/M, 2 apri l ;– Opening tentoonstelling ‘ A a n w i n s t e nTe keningen en Prenten’, S t a a t l i c h eG raphische Sammlung; M ü n c h e n , 2 0j u n i ;– Inleiding op de tentoonstelling‘ R e i zen door stad en land’; H a a rl e m ,Te y l e rs Museum, 5 oktober.

Page 37: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

109109109

R o n d l e i d i n g e n

Door de rondleiders van hetR i j k s museum werden 429 rondleidin-gen op aanv raag gegeven over dereguliere collectie.Ten behoeve van dejubileumtentoonstelling ‘De Glorie vande Gouden Eeuw’ kwamen daar nogeens 268 rondleidingen bij.Naast de rondleidingen op aanv ra a gwerden er ook nog 77 zo g e n a a m d e‘ i n s t a p - r o n d l e i d i n g e n ’ g e o rg a n i s e e r d .De verschillende rondleidingen trokke nmet een gemiddelde van 12 pers o n e nper rondleiding in totaal 9288 deelne-m e rs. De aangeboden rondleidingen ov e rDe Glorie van de Gouden Eeuw: 1 5 6Naast het reguliere progra m m a , zijn er in2000 voor het eerst instaprondleidingenen cursussen voor kinderen aangeboden,steeds met een ander onderwerp.

Aantal deelnemers : 1 0 5

Vo l k s k r a n t l e z i n g e n

23 januar iF rans Gri j zenhout (kunsthistoricus enhoofd opleidingen Instituut CollectieN e d e rl a n d )Een Koninklijk Museum; L o d e w i j kNapoleon en het Rijksmu s e u m

16 apri lJan Piet Filedt Kok (directeur collecties)De Glorie van de Gouden Eeuw

10 septemberBianca du Mortier (conser vator ko s-t u u m )Mode aan de Amsterdamse gra c h t e n

26 nov e m b e rEugenie Boer (conservator LouisC o u p e rus mu s e u m , Den Haag)‘Hoor wie klopt daar kinderen…’

Totaal aantal deelnemers : 1 0 9 1

Picknick in de tuinen van hetR i j k s museum

In samenwe rking met de Vo l k s k ra n twerd een aantal picknicks georg a n i-seerd in de tuin. Op locatie warenr o n d l e i d e rs aanwezig die iets ve rt e l d e nover het het gebouw en de inri c h t i n gvan de tuin. Op wo e n s d a g avonden waser een speciaal programma voor kinde-r e n .

5 juli78 vo lw a s s e n e n ; 39 kinderen

7 juli187 vo lw a s s e n e n ; 4 kinderen

2 augustus132 vo lw a s s e n e n ; 45 kinderen

4 augustus250 vo lw a s s e n e n

Totaal aantal deelnemers : 7 3 5

S y m p o s i a

10 maartMetalen symposium

Aantal deelnemers : 2 0 029 maart

N e d e rlandse Geschiedenis Symposium‘ S p o r e n ’in samenwe rking met Wo l t e rs / K l u we r

Aantal deelnemers : 2 4 029 en 30 mei

Symposium ‘The Shifting Image of theGolden A g e ’

Aantal deelnemers : 1 3 030 juni

Symposium ‘Kom Kijke n ! ’in samenwe rking met deB e r o e p s vereniging van Nederl a n d s eO n t we rp e rs

Aantal deelnemers : 1 0 024 nov e m b e r

Symposium Meissen pors e l e i nAantal deelnemers : 5 1

C u r s u s s e n

C u rsussen uit het eve n e m e n t e n b o e k j eTotaal aantal deelnemers : 2 9 0

O ve r i g e

3 maartEtiquette middag

Aantal deelnemers : 8 417 maart

Avro lezing ‘Amsterdams Zilve r ’Aantal deelnemers :2 4 325 maart

Annie Jourdan lezingIn samenwe rking met MaisonD e s c a rt e s

Aantal deelnemers : 2 530 mei

Uitreiking Henk van Os pri j sAantal deelnemers :1 0 0

31 meiDe ve r j a a r d a g s v i e ring van hetR i j k s mu s e u m07:00-10:00 uur ontbijt in de tuinen

Aantal deelnemers : 4 8 026 & 27 augustus

U i t m a rk t1 september

Avrolezing Het Rijksmu s e u mAantal deelnemers : 1 3 122 oktober

Open DagAantal deelnemers : 3 0 0 0

VSB Museumzondagen

V r o l i j ke zondagen in het museum vo o rjong en oud. Aan de str iphand vanJoost de Suppoost ontdekken kinderende ri j ke verzameling van het mu s e u m .D e ze dagen worden georg a n i s e e r dmet steun van het VSB Fonds

20 fe b ru a riJoost de Suppoost spaart spullen

2 apri lJoost de Suppoost gaat naar de Oost

8 oktoberJoost de Suppoost en de gri e ze l s

17 decemberJoost de Suppoost gaat het make n

Totaal aantal deelnemers : 1 0 . 2 3 5

E v e n e m e n t e n108108108

28 maartJan Dippell Ritzinger (trendwatcher)Trends in mu s e a

4 apri lK a rin van Schaik (kunsthistori c u s )H e r c u l e s ; een olympische kra c h t p a t s e r

11 apr i lWillen Frijhof (hoogleraar geschiedenisV rije Unive rs i t e i t ,A m s t e r d a m )Gedeelde glori e ; een nieuwe blik op deGouden Eeuw

18 apri lJan Piet Filedt Kok (directeur collecties)De Glorie van de Gouden Eeuw

25 apri lPeter Schatborn (hoofd prentenkabi-n e t )De tekeningen van Rembrandt in DeG l o rie van de Gouden Eeuw

2 meiReinier Baarsen (hoofd afdeling beeld-houwkunst & kunstnijve r h e i d )Kunst of kunstnijverheid? To e g e p a s t ekunst op De Glor ie van de GoudenE e u w

9 meiF i e ke Tissink & Judikje Kiers (we t e n-schappelijk medewe rke rs afdeling e d u c a t i e )G l o rie als confrontatie

16 meiJan Rudolph de Lorm (conserv a t o redele metalen)Het zilver van de Gouden Eeuw

23 meiRonald de Leeuw (hoofddirecteur)200 jaar Rijksmu s e u m

N a j a a r s p ro g r a m m a

5 septemberF rans van der Ave r t (pers & publ i c i t e i ten mede-samensteller van de tentoon-stelling Kom Kijke n )Kom Kijke n !

12 septemberFreek Heijbroek (conser vator prenten)Geschiedenis in beeld. De histori s c h eatlas van Freder ik Muller

19 septemberHenk Slechte (publ i c i s t )Het spotbeeld van de geschiedenis

26 septemberGer Luijten (conser vator prenten)

R e m b randts etsen3 oktober

Jan van Campen (conserv a t o rAziatische kunst)Het bezoek van de Chinees Tan A s s oyaan de sinoloog Royer in Den Haag in1 7 7 5

10 oktoberJoep Bert rams (politiek teke n a a r )Geen nieuws, slecht nieuws

17 oktoberGijs van der Ham (historicus ena u t e u r )Het Rijksmuseum in 200 jaar

24 oktoberPeter Schatborn (hoofd prentenkabinet)Van tekening tot prent

31 oktoberE rik Hinterding (projectmedewe rke rtentoonstelling Rembrandt in alle s t a t e n )R e m b randt gemerk t

7 nov e m b e rBianca du Mor tier (conser vator ko s t u u m )Regenten in de kleren; de schenkingS i x

14 nov e m b e rE veline Sint Nicolaas (conserv a t o rN e d e rlandse geschiedenis)Een ko f fer vol gedachten; o n d e r zo e knaar de historische afdeling

21 nov e m b e rTracy Metz (journ a l i s t )De fototentoonstelling Buren

28 nov e m b e rPeter Mookhoek (hoofd fo t o g ra fi e )Meissen door het oog van de fo t o g ra a f

5 decemberEen fe e s t e l i j ke Sinterk l a a s b i j e e n ko m s tmet liedjes en strooigoed i.s.m. E l sVerhaak (medewe rker prentenkabinet)

12 decemberHenk van Os (hoogleraar kunst ensamenleving Unive rstiteit vanA m s t e r d a m )De navel van Jezus; r e l i e ken in deN i e u we ke rk

19 decemberKees Zandvliet (conserv a t o rN e d e rlandse geschiedenis)Een moord aan het hof van Mauri t s

Totaal aantal deelnemers : 7 . 3 6 5

L u n c h p a u z e l e z i n g e n

Vo o r j a a r s p ro g r a m m a

11 januariF rans Gri j zenhout (kunsthistoricus enhoofd opleidingen Instituut CollectieN e d e rl a n d )Een Koninklijk Museum

18 januariTinie Kerseboom (hoofd ve r z a m e l i n g e nR i j k s a k a d e m i e )De verzamelingen van deR i j k s a k a d e m i e

25 januariIrene de Groot (conservator prenten)Rond 1900; kunst op papier inN e d e rl a n d

1 fe b ru a riPeter Sigmond (hoofd afdelingN e d e r landse geschiedenis)De tekeningen van Mohammed To h a

8 fe b ru a riPauline Lunsingh Scheur leer (gast-c o n s e rvator van de tentoonstelling)M i n i a t u u rs c h i l d e rijen uit India van de16dee tot de 18dee eeuw

15 fe b ru a riEllinoor Berg velt (unive rsitair docentculturele studies)Lodewijk Napoleon en de leve n d em e e s t e rs

22 fe b ru a riN a h nya van Vo o rst tot Vo o rst (adviseuro m g a n g s vo rmen en tafe l m a n i e r e n )Ta fe l m a n i e r e n ; eten in het huidige t i j d s b e s t e k

29 fe b ru a riK a rin Jongbloed (conserv a t o rTrippenhuis en hoofd afdeling vo o rlichting KNAW )’s Rijks Museum van Schilderijen enPrenten in het Tri p p e n h u i s , 1 8 1 7 – 1 8 8 4

7 maartPaul de V ries (zilve rsmid / ontwe rp e r )Ta fe l z i l ve r, van idee tot eindproduct

14 maartPaul Schnabel (directeur Sociaal enCultureel Planbu r e a u )K i j ken naar Kunst: hoe oud is het n i e u we publ i e k ?

21 maartLiesbeth van Noor twijk (educatiefm e d e we rker Dordrechts mu s e u m )A b raham en Jacob van Streij; H o l l a n d s eM e e s t e rs van Landschap en Interi e u r

Page 38: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

111111111

D i re c t i e

R . de Leeuw h o o f d d i r e c t e u rD. J . Elders z a kelijk directeur J . P. Filedt Kok directeur collecties (per01-12-00 hoofd afdeling schilderi j e n )

D i r e c t i e s e c r e t a ri a a tmw M.M.Verberne d i r e c t i e s e c r e t a ri smw A . Gobée d i r e c t i e s e c r e t a r e s s e, i ndienst per 01-04-00mw C. L . G o e d h a rt d i r e c t i e s e c r e t a r e s s ez a kelijk directeur A . H . Kok d i r e c t i e s e c r e t a r e s s emw M. Stel s e c r e t a ris ORA . W. B a k ker c h a u f fe u r

Afdeling communicatie en marke t i n gmw J.M.G. S c h u e rveld Schrijve r h o o f dc o m municatie en marke t i n g , in dienstper 01-04-00F. J . van der Ave rt senior medewe rke rp e rs en publ i c i t e i tmw S.B.A. van den Borg p r o j e c t m e d e-we rker 2000, uit dienst per 13-10-00mw M.C. B ro e kema m e d e we rker persen publiciteit (tot en met 31-05-00)mw E. Kamphuis m e d e we rker pers enp u bl i c i t e i tR . P. M . van Son senior medewe rke re x t e rne betrekkingen in dienst per 01-1 0 - 0 0V. J . J . van Rest m e d e we rker extern eb e t r e k k i n g e n , uit dienst per 30-04-00mw E.C. M a rtens m e d e we rker extern eb e t r e k k i n g e n , in dienst per 17-05-00mw E.Wilbrink m e d e we rker extern eb e t r e k k i n g e nmw E. Kalis s e c r e t a r e s s e, in dienst per2 3 - 0 5 - 0 0mw M.J. Baarspul we b m a s t e r, in dienstper 01-01-00mw C. S . Witt W i j n e n - J a n s e nS c h o o n h oven m e d e we rker par t .s c h e n-k i n g e n , in dienst per 15-01-00

Sector collecties

B i bl i o t h e e kG . J . M . Koot hoofd bibl i o t h e e kA . Ames r e s t a u rator boeken en boek-b a n d e nmw L.M. Blokhuizen-van der Werff

m e d e we rker bibl i o t h e e kmw M.P. M .F a l ke m e d e we rker bibl i o-t h e e kmw Y. G rose coördinator bibl i o t h e e kW. M . O u we r kerk m e d e we rker bibl i o-t h e e k

S t u d i e z a a lmw J.P. B reidel m e d e we rker studiezaalJ . H . M . Bersee m e d e we rker studiezaal,in dienst per 01-06-00J . D ü rr feld m e d e we rker studiezaalW. A . H e l mus coördinator collectie-i n fo rm a t i eM . J . Rozestraten m e d e we rker studie-z a a lmw M. S t i j kel coördinator studiezaalJ . R . Schindler m e d e we rker studiezaalL . P. J . C.Vosters m e d e we rker studiezaal

Bureau collectiesmw A . V. van Dorssen hoofd bu r e a uc o l l e c t i e s , in dienst per 15-05-00P. E . van Kooij r e g i s t ratie medewe rke r,in dienst per 01-09-00E .Voorhaar r e g i s t ratie medewe rke r, i ndienst per 01-09-00D. R . Horst p r o j e c t m e d e we rker we t e n-schappelijk onderzo e k , in dienst 01-12-0 0mw J. R aven b e h o u d s m e d e we ke r, u i tdienst per 25-02-00mw J.G.T. van Slingerland s e c r e t a ri a a t s m e d e we rke r, uit dienst per3 1 - 0 5 - 0 0mw R.D. B a t t e r i n k - Veenstra a p p l i c a t i e-b e h e e r d e r, in dienst per 01-05-00, u i tdienst per 31-05-00mw X.I. H e n ny a p p l i c a t i e b e h e e r d e r, i ndienst per 01-10-00

A d m i n i s t ratie collectiebeheerK .S c h o e m a ker c o l l e c t i e s e c r e t a ri smw V. de V ree projectleider inve n t a ri-satie bru i k l e n e nmw F. A . Koens e e rste secretari a a t s m e-d e we rker / medewe rker bru i k l e e nmw C. J .M e f fe rt-van Weele e e rs t es e c r e t a ri a a t s m e d e we rker / medewe r-ker bru i k l e e nmw M.P. S .W i j n a n d s r e g i s t ra t o rmw F. D. F. A a l b e r s m e d e we rker fo t o a r-c h i e f

mw T. C. G reven coördinator fo t o a r-c h i e fmw M.E.Valeton m e d e we rker fo t o a r-c h i e f

F o t o a d m i n i s t ratie en -archiefP. A . M . C. Mookhoek hoofd foto atelierL . B e ko oy fo t o g ra a fmw M. ter Kuile fo t o g ra a fmw A . M . S vensson fo t o g ra a fC.Wesselius fo t o g ra a fH . B e k ker fo t o g ra a f , uit dienst per 30-0 9 - 0 0

Fysiek collectiebeheerJ . A . Cok c o n s e rv a t i e - a d v i s e u rmw G. de Beer b e h o u d s m e d e we rke rJ . M . van den Berg b e h o u d s m e d e we r-ke rmw J. Pugh b e h o u d s m e d e we rke r

Afdeling schilder i j e nJ . P. Filedt Kok hoofd afdeling schilderi j-en (per 01-12-00)W. T. Kloek hoofd afdeling schilderi j e n(per 01-12-00 hoofdconservator pro-jecten Rijksprentenkabinet)G . M . C. Jansen c o n s e rvator schilderi j e nD. R . Bull c o n s e rvator bu i t e n l a n d s es c h o l e n , in dienst per 01-12-00mw M. Zeldenrust hoofd restaura t i e-atelier schilderi j e nmw H.W. Kat senior restaurator schil-d e ri j e nM . A . A . M . van de Laar r e s t a u ra t o rs c h i l d e ri j e nW. de Ridder r e s t a u rator schilderi j e nL . S . G . Sozzani senior restaurator mw G.M.Tauber senior restaura t o rH . Baija r e s t a u rator lijstenmw M.S.C. B e re n d s - A l b e rt m e d e we r-ker collectie beheer / documentalistr e s t a u ra t i emw H.H. Blokhuis m e d e we rker collec-tie beheer schilderi j e n , in dienst per01-05-00 W. A . P. Hoeben m e d e we rker collectiebeheer schilderi j e nmw F. E . Kiers m e d e we rker collectiebeheer schilderi j e nmw A . S .S w a rt m e d e we rker collectiebeheer schilderi j e n , in dienst per 01-0 4 - 0 0

P e r s o n e e l s g e g e v e n s110110110

O r g ano g ram

Page 39: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

113113113113

J . C.Veenendaal g ra fisch vo rm g e ve rG . R avesloot coördinator tentoonstel-l i n g s i n ri c h t i n g , uit dienst per 06-03-00B . I .W i t l ox m e d e we rker vaste collectie,in dienst per 24-01-00, uit dienst per0 2 - 0 3 - 0 0

Afdeling educatie en publ i e k s -i n fo rm a t i e

mw I.C. Constandse hoofd educatieen publ i e k s i n fo rm a t i e, in dienst 01-04-0 0mw J. Kiers wetenschappelijk mede-we rker educatie en publ i e k s i n fo rm a t i eT. van der Meer we t e n s c h a p p e l i j km e d e we rker educatie en publ i e k s i n fo r-m a t i emw S.H.G.Tissink we t e n s c h a p p e l i j km e d e we rker educatie en publ i e k s i n fo r-m a t i eP. J . de Dreu m e d e we rker educatie end o c u m e n t a t i em w. R . A . Goossens secretaresse edu-catie en publ i e k s i n fo rm a t i e, in dienst0 7 - 0 8 - 0 0H . A . A . van Gessel we t e n s c h a p p e l i j kassistent publ i e k s b e g e l e i d i n gmw R. Meijer wetenschappelijk mede-we rke r, in dienst per 17-04-00, u i tdienst per 30-11-00

E v e n e m e n t e nmw C. Y. Bunnig coördinator eve n e-m e n t e nmw J.R.M.M. Lips m e d e we rker eve n e-m e n t e nmw M.C. Olijkan t r o u bl e s h o o t e r, i ndienst per 01-04-00, uit dienst per 21-0 9 - 0 0mw A . de Roode t r o u bl e s h o o t e r, i ndienst per 01-04-00, uit dienst per 21-0 9 - 0 0mw H.J.M. Schueler t r o u bl e s h o o t e r, i ndienst per 01-04-00, uit dienst per 25-0 9 - 0 0

P u bl i e k s i n fo rm a t i emw W. P. C. Bellaar Spruyt m e d e we rke rp u bl i e k s i n fo rm a t i emw M.C. B ro e kema m e d e we rke rp u bl i e k s i n fo rm a t i emw L.A.H. van Egmond m e d e we rke rp u bl i e k s i n fo rm a t i emw M. L a m m e rtse-Cats m e d e we rke rp u bl i e k s i n fo rm a t i emw M.C. A rchdale m e d e we rker A R I A/ audiotourbalie

C. J . van Doornen m e d e we rker ARIA /a u d i o t o u r b a l i emw M.L. de Jongh m e d e we rker ARIA /a u d i o t o u r b a l i emw M. Meeuwis m e d e we rker ARIA /a u d i o t o u r, uit dienst per 31-10-00mw R.G.M. Emmerink m e d e we rke rp u bl i e k s i n fo rm a t i e, uit dienst per 31-0 7 - 0 0

Z a ke l i j ke sector

Afdeling personeel en org a n i s a t i eG . Hoek hoofd afdeling personeel &o rg a n i s a t i e, in dienst per 01-04-00mw R.V. K i evits p e rs o n e e l s f u n c t i o n a ri smw C. B . J . W.Verheijen p e rs o n e e l s f u n c-t i o n a ri s , in dienst per 01-01-00mw A . M .L a m m e rtse s a l a ri s a d m i n i s t ra-t e u rmw A . A .D e k ker m e d e we rker pers o-n e e l s a d m i n i s t ratie / salari s a d m i n i s t ra t i emw S. van Elst afdelingsassistent pers o-neel & org a n i s a t i e , in dienst per 07-11-0 0mw P. C. van de Griendt a f d e l i n g s a s s i s-tent personeel & org a n i s a t i e, uit dienstper 30-11-00mw A . de Haan senior pers o n e e l s f u n c-t i o n a ri s , uit dienst per 30-09-00mw P. E . C. van den Oudenrijn m e d e-we rker publ i c a t i e s , uit dienst per 29-0 2 - 0 0

Afdeling financiële zake nE . J . M . van Rooij c o n t r o l l e rmw J.J.A. Plomp-Agterberg c o ö r d i n a-tor financiële zake nJ . V. G root senior medewe rker fi n a n c i ë-le zake nmw M. van Jaarsveld senior medewe r-ker financiële zake n , in dienst per 01-1 0 - 0 0mw T. A . C. van Boxtel m e d e we rke rfinanciële zake nR .J . Muntslag m e d e we rker fi n a n c i ë l ez a ke nmw S. Narain m e d e we rker fi n a n c i ë l ez a ke nG .N i e u wenkamp financieel administra-tief medewe rker / kassier

Afdeling automatiseri n gR . Hendriks hoofd afdeling automatise-ri n gS . A .Vos n e t we rkbeheerder F. A . M . van ‘t Hoff systeembeheerder /

a p p l i c a t i e p r o g ra m m e u rmw G. E t ker m e d e we rker helpdesk

Afdeling commerciële zake nJ . C. M . van Daelen hoofd afdeling commerciële zake n , in dienst 15-05-00P. P. J . de Vries b e d ri j f s e c o n o m i s c h em e d e we rker commerciële zaken mw M.C. de V r i e s - Tesselaar a d m i n i s-t ratief medewe rker commerciële zake nmw I. Lichtenwagner s t a f m e d e we rke rcommerciële zake nmw L.E.M. van Va l ke n h o e f c o ö r d i n a t o rs a l e sH . U. M . Stiller m e d e we rker commer-ciële zake n

K a s s a d i e n s tP. de Boer chef kassadienstG .O o s t e r b roek p l a a t s ve rvangend chefk a s s a d i e n s tT. C. Au k a s s i e r, in dienst per 01-03-00S . Balbahadoer k a s s i e rmw H.H. C o s a r- S w a rt k a s s i e rF. M .E d u a rdo k a s s i e rC. Karharman k a s s i e r, in dienst per 01-0 4 - 0 0A . E . F. G . R o m e ro k a s s i e r, in dienst per0 1 - 0 8 - 0 0W. L . T. Runge k a s s i e r, in dienst per 01-0 2 - 0 0J . J . Stuifbergen k a s s i e rS . R . Tirbeni k a s s i e rJ .Veerling k a s s i e rO. D. J . D. J .Willig k a s s i e r, in dienst per0 1 - 0 4 - 0 0L . T. Naudin ten Cate k a s s i e r, in dienstper 01-04-00, uit dienst per 30-09-00R . M aylath k a s s i e r, in dienst per 10-04-0 0 , uit dienst per 06-08-00

M a g a z i j nP. Pinto m a g a z i j n b e h e e r d e rG . van Rijswijk m a g a z i j n m e d e we rke rD. J . Binnenkade m a g a z i j n m e d e we rke r,in dienst per 09-07-00, uit dienst per2 0 - 0 8 - 0 0

Te l c e n t ru mmw C. Bersabal m e d e we rker telcen-t ru mmw I.A.W. Jörgensen m e d e we rker t e l c e n t ru mmw T. M e s e r-van Geemen m e d e we r-ker telcentru mS . Soudagar m e d e we rker telcentru mM . J . G . Urselmann m e d e we rker telcen-

112112112

A . Wa l l e rt wetenschappelijk medewe r-ker schilder i j e n , in dienst per 01-03-00mw J. R aven b e h o u d s m e d e we rke rD e l t a p l a n , uit dienst per 15-02-00mw F.Timmerman m e d e we rker collec-t i e b e h e e r, uit dienst per 31-07-00

Afdeling beeldhouwkunst en k u n s t n i j v e r h e i d

R . J . Baarsen hoofd ve r z a m e l a f d e l i n gbeeldhouwkunst en kunstnijve r h e i dJ . D. van Dam h o o f d c o n s e rvator beeld-houwkunst en kunstnijve r h e i dmw E. H a rt k a m p - Jonxis c o n s e rv a t o rt e x t i e lmw B.M.A.M. du Mortier c o n s e rv a t o rko s t u u m sJ . R . de Lorm c o n s e rvator edele meta-l e nA . R . de Koomen junior conserv a t o rP. H . J . C. van Duin hoofd restaura t i e a t e-lier meubelenI . L . B re e b a a rt r e s t a u rator meubelenmw D. B . L . M . van Loosdrecht r e s t a u ra-tor meubelenmw S.L. Meijer hoofd restaura t i e a t e l i e rm e u b e l b e k l e d i n gmw M.H.W. Albers senior restaura t o rt e x t i e lmw K.M. Mark-van der Wa t e re nsenior restaurator wandtapijtenmw H.Visman m e d e we rker restaura t i et e x t i e lR . J . C. H . M . van Langh senior restaura-tor edele en onedele metalenA . Smolenaars r e s t a u rator edele enonedele metalenmw I.R. P a rthesius-Garachon h o o f d-r e s t a u rator ceramiek en sculptuurmw M.C. M . van Schinkel r e s t a u ra t o rglas en cera m i e kmw J.A.A.M. Asselbergs m e d e we rker collectie beheer beel-houwkunst en kunstnijve r h e i dmw G. van Berge m e d e we rker collec-tie beheer / ass. c o n s e r vator beeld-houwkunst en kunstnijve r h e i dD. P. J . Biemond wetenschappelijk mede-we rker beeldhouwkunst en kunstnijve r-h e i d , in dienst per 01-07-00, uit dienstper 30-11-00mw H. Smit wetenschappelijk mede-we rker beeldhouwkunst en kunstnijve r-h e i d , uit dienst per 31-12-00J . A . B a k ker data entr y medewe rke r, i ndienst per 30-10-00, uit dienst per 31-1 2 - 0 0

P. C. Ritsema van Eck c o n s e rvator glas,uit dienst per 31-08-00

Afdeling Nederlandse geschiedenisJ . P. Sigmond hoofd ve r z a m e l a f d e l i n gN e d e r landse geschiedenisC. J . Zandvliet c o n s e rv a t o rN e d e r landse geschiedenismw E. Sint Nicolaas junior conserv a t o rN e d e r landse geschiedenisA . J .H oving hoofd restaura t i e a t e l i e rs c h e e p s m o d e l l e nA . F. Hoekstra r e s t a u rator scheepsmo-d e l l e nmw H.J. Baruch m e d e we rker collectiebeheer / assistent conserv a t o rN e d e rlandse geschiedenismw S. van Gelderen r e g i s t rator /d o c u m e n t a l i s tJ . Bos pro j e c t m e d ewe r ke rN e d e rlandse geschiedenis, uit dienstper 31-05-00

Afdeling RijksprentenkabinetP. Schatborn hoofd ve r z a m e l a f d e l i n gR i j k s p r e n t e n k a b i n e tW. T. Kloek h o o f d c o n s e r vator projec-ten (per 01-12-00)M .S c h apelhouman h o o f d c o n s e rv a t o rt e ke n i n g e nR . J . A . te Rijdt c o n s e r vator teke n i n g e nG . C. M . Luijten h o o f d c o n s e r vator p r e n t e nmw I.M. de Groot c o n s e r vator pren-t e nJ . F. H e i j b roek c o n s e rvator prentenmw M.M. Boom c o n s e rvator fo t o c o l-l e c t i eP. M . Po l d e rv a a rt hoofd restaura t i e a t e-lier tekeningen en prentenmw G. Bauknecht r e s t a u rator tekeningen en prentenH . J . Dolmans m e d e we rker restaura t i et e keningen en prentenmw E.L. Ko rt-van Kaam m e d e we rke rcollectie beheer Rijksprentenkabinetmw H.C. M . M a rre s - S c h retlen m e d e-we rker collectie beheerR i j k s p r e n t e n k a b i n e tmw P.L.M Verhaak m e d e we rker collec-tie beheer / assistent conserv a t o rR i j k s p r e n t e n k a b i n e tH . T. Rooseboom junior conserv a t o rfo t o g ra fi emw I.M.T. Oud we t e n s c h a p p e l i j km e d e we rker tentoonstellingenR i j k s p r e n t e n k a b i n e t

mw B.M. van Sighem we t e n s c h a p p e l i j km e d e we rker tentoonstellingenR i j k s p r e n t e n k a b i n e tmw G.E. Wuestman we t e n s c h a p p e l i j km e d e we rker tentoonstellingenR i j k s p r e n t e n k a b i n e tE . B . M .H i n t e rding projectassistent ten-toonstelling Rijksprentenkabinet, u i tdienst per 15-03-00

Afdeling Aziatische kunstmw P. C. M . Lunsingh Scheurleer h o o f d-c o n s e rvator ve r z a m e l a f d e l i n gAziatische kunstJ . van Campen c o n s e rvator A z i a t i s c h ek u n s tM . Fitski c o n s e r vator Oost-Aziatischekunst

Sector pre s e n t a t i e

Afdeling tentoonstellingenF. T. Scholten hoofd afdeling tentoon-s t e l l i n g e nmw E. Slob e e rste secretari a a t s m e d e-we rker tentoonstellingenmw A . M . T. van Strien e e rste secretari-a a t s m e d e we rker tentoonstellingen, u i tdienst 31-08-00mw K. van Mourik e e rste secr. m w. t e n-t o o n s t e l l i n g e n , in dienst per 01-10-00,uit dienst per 30-11-00

P r o j e c t l e i d e rs tentoonstellingenO. de Rijk senior projectleider ten-t o o n s t e l l i n g e nmw W. B ro u wer projectleider tentoon-s t e l l i n g e nmw N. Iserief junior projectleider, i ndienst per 04-09-00mw W. F. Jansen projectleider tentoon-s t e l l i n g e nmw E.R. de Smeth projectleider ten-t o o n s t e l l i n g e nmw M.M. Soethout projectleider publ i-c a t i e s

I n ri c h t i n g s p r o j e c t e nI . Santhagens hoofd afdeling inri c h t i n g s-p r o j e c t e nC. Kriger m e d e we rker inri c h t i n g s p r o-j e c t e nJ . T. M . Muller assistent inri c h t i n g s p r o j e c-t e n , in dienst per 01-04-00mw W. R . M . Peters m e d e we rker vastec o l l e c t i e, in dienst per 01-05-00H . G . Jongebloet bouwkundig teke n a a r

Page 40: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

115115115

A . Barba s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rM . Beijne s u r ve i l l a n c e m e d e we rker /p o r tier V IA . H . Bouanani s u rve i l l a n c e m e d e we rke rH . Bos s u rve i l l a n c e m e d e we rke r, u i tdienst per 31-08-00F. van den Braak s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rL . J . E . de Bruijn s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rJ . C. C a l d e ron Garcia s u rve i l l a n c e m e-d e we rke rmw D. Chadjo s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rJ . M . Charleston s u r ve i l l a n c e m e d e we r-ke rmw M. Cupac-Sopic s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rD. P. D e k ker s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rmw D. Djuric s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw A . M . Dosljak-Steblaj s u rve i l l a n c e-m e d e we rke rmw C. H . Eggink s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rN . Eijlers s u rve i l l a n c e m e d e we rke r, u i tdienst per 31-03-00J . G . van Gelder s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke r, uit dienst per 31-12-00M . M . A . Giesen s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rJ . W. Heitmans s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw W. J . Holkamp s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rmw J.A. Hoogendoorn s u r ve i l l a n c e m e-d e we rke rF. de Jong s u rve i l l a n c e m e d e we rker R . de Jong s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw D. Joosten s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rmw A .K a rt o p aw i ro s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rmw I.C. G . Katerberg s u r ve i l l a n c e m e-d e we rke r, in dienst per 04-12-00mw H.W. Keizer s u r ve i l l a n c e m e d e we r-ke rP. I . Keizer s u rve i l l a n c e m e d e we rke rA . W. Kemper s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw E. Ko e l e m e i j - Petram s u rve i l l a n c e-m e d e we rke rJ . Kos s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rmw M.H. Ko s t e r-Lankheet s u rve i l l a n-c e m e d e we rke rA . Kounbar s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw W. T. K roes s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rN . R . H . Kruyff s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rK . B . Kuijpers s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw A . F. van der Laan s u rve i l l a n c e m e-d e we rke r

N . M . Lankhaar s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw L. Liche s u rve i l l a n c e m e d e we rke rH . van Lierop s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw J. Lont s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rC. A . Luimé s u rve i l l a n c e m e d e we rke rM . Nauta s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rmw A . C. M . Nellen s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rL . A .N o o rdam s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke r, uit dienst per 30-06-00B . O ly s u rve i l l a n c e m e d e we rker / por-t i e rH . C. F. O o rd s u rve i l l a n c e m e d e we rke r,uit dienst per 31-12-00mw W. O o s t e r b roek s u r ve i l l a n c e m e-d e we rke rmw D. M . C. den Ouden-van Ierssel s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw L.H. O ve rduijn-Druyf s u r ve i l l a n c e-m e d e we rke rA . E . Plet s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw P. Plomp-Besse s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rS . Poeran s u rve i l l a n c e m e d e we rke rK . Ramlal s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw R. R e n s - S t e n e kes s u r ve i l l a n c e m e-d e we rke rJ . Reuter s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw D. R e u t e r-Pantelic s u rve i l l a n c e m e-d e we rke rmw A .R o o s e m a n - F reen s u r ve i l l a n c e-m e d e we rke rmw W. A .S c h weinsbergen s u r ve i l l a n c e-m e d e we rke rR . R . Sedoc s u rve i l l a n c e m e d e we rke r, i ndienst per 04-12-00mw R. S i l l e m a n - B roos s u rve i l l a n c e m e-d e we rke rJ . G . Silleman s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rmw B. Simic-Nicolic s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rS . J . Sint Jago s u rve i l l a n c e m e d e we rke rP. J . van der Slot s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rmw C. W. Sopamena s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rmw M. S t a n kovic-Aperlic s u r ve i l l a n c e-m e d e we rke rmw L. Steblaj-Sabljo s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rmw M. Steijn s u rve i l l a n c e m e d e we rke rA . E . Stockhammer s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rW. A .S t o ry s u rve i l l a n c e m e d e we rker /p o rt i e rmw M.Y. van Straten s u rve i l l a n c e m e-d e we rke r, uit dienst per 31-07-00G .Terlouw s u rve i l l a n c e m e d e we rke r

K . R .Tirbeni s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw B.M.Tirbeni-Gajadhar s u rve i l l a n-c e m e d e we rke rC. P.To by s u rve i l l a n c e m e d e we rke rH . Tomasouw s u rve i l l a n c e m e d e we rke r,uit dienst per 31-05-00mw H.A.Tomasouw s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rF.Topal s u rve i l l a n c e m e d e we rke rD. Usenki s u rve i l l a n c e m e d e we rke rA . C.Va n a xeldongen s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rJ .Visser s u rve i l l a n c e m e d e we rker / por-t i e rJ . W. R .Visser s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw R.J.Visser s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw S.Vogels s u rve i l l a n c e m e d e we rke rT. E .Wildner s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw J.H. de Witte s u rve i l l a n c e m e d e-we rke rR .Yilmaz s u r ve i l l a n c e m e d e we rke rmw R.Youssef-Silleman s u r ve i l l a n c e-m e d e we rke rJ . H .Z webe s u rve i l l a n c e m e d e we rker /p o rt i e r

Ve s t i a i r eL . Al Gam ve s t i a i r e m e d e we rke rmw C. Birambie ve s t i a i r e m e d e we rke rmw J.S. G o m e s - M o n t e i ro ve s t i a i r e m e-d e we rke rJ . A .Q u i n t e ro ve s t i a i r e m e d e we rke rR . T. Strijder ve s t i a i r e m e d e we rke r

S y s t e e m t e c h n i e kJ . M .Verstraten b e ve i l i g i n g s s y s t e e m t e c h-n i c u s

Afdeling gebouwenbeheerG . A . Stolte hoofd gebouwe n b e h e e r, i ndienst per 12-06-00

B o u w p r o j e c t e nN . D. Cammelbeeck coördinator bouw-p r o j e c t e n , uit dienst per 29-11-00

Gebouwen en terr e i n e nL . H . Penninkx coördinator gebouwe nen terr e i n e nH . Heimens elektromonteur met AV-t a ke nE . J . Hermelink e l e k t r o m o n t e u rA . K rens elektromonteur J . T. G . Sandmann elektromonteur metAV- t a ke nJ . T. van der Hulst t i m m e rm a nJ . J . C. Mak o n d e r h o u d s m e d e we rke rJ . de Vries t i m m e rm a n

114114114

t ru m , uit dienst per 30-11-00mw V. E . Oude Engebrink m e d e we rke rt e l c e n t ru m , in dienst per 07-06-00, u i tdienst per 31-08-00

Vo o rv e rk o o pmw L.E.M.Va l kenhoef c o ö r d i n a t i es a l e s , in dienst per 10-04-00

Wi n ke l sP. J . J .Wessels chef mu s e u m w i n ke lmw M.G.M. Smit p l a a t s ve rv a n g e n dchef mu s e u m w i n ke lmw L. Ayal ve rko p e rmw M. van Dis ve rko p e rmw C. A . C. ten Houten-Bakker ve rko-p e rY. Schutz ve rko p e rmw J.C.Wolters-van Rooijen ve rko p e rmw T. M . Koch-Bouma ve rko p e rmw G. Altikat m e d e we rker ve rkoop indienst per 21-04-00mw A . M . Jansen m e d e we rker ve rko o pin dienst per 25-05-00mw F. M . van Muisw i n kel m e d e we rke rve rko o p, in dienst per 13-11-00mw G.M. Olszenka m e d e we rker ve r-ko o p, in dienst per 01-03-00mw A . W. L . van den Oord m e d e we rke rve rko o p, in dienst per 20-11-00R . P. Ruseler m e d e we rker ve rko o p, i ndienst per 21-04-00D. van Schilt m e d e we rker ve rko o p, i ndienst per 31-12-00mw C. A . M . van Etten ve rko p e r, u i tdienst per 29-02-00mw N.J. Haan m e d e we rker ve rko o p, i ndienst per 01-07-00, uit dienst per 30-0 9 - 0 0P. L . Korper m e d e we rker ve rko o p, i ndienst per 26-05-00, uit dienst per 30-09-00 mw Y. P. Dalhuijsen m e d e we rker ve r-ko o p, in dienst per 01-04-00, uit dienstper 31-08-00 mw H. van Staalen m e d e we rker ve r-ko o p, in dienst per 09-06-00, uit dienstper 30-08-00 mw J.E. van Oppenraaij m e d e we rke rve rko o p, in dienst per 01-03-00, u i tdienst per 31-08-00mw A . E . van Schagen ve rko p e r, i ndienst per 22-04-00, uit dienst per 30-0 6 - 0 0mw M. Kool ve rko p e r, uit dienst per3 1 - 0 8 - 0 0

mw M. van Dis ve rko p e r, uit dienst per3 1 - 1 2 - 0 0mw E.M.Wiessner ve rko p e r, uit dienstper 30-11-00

Facilitair bedri j fJ . G . M . Barnhoorn facilitair managermw L.N. Meijer m a n a g e m e n t a s s i s t e n t e

Facilitair bureauF. E .B o n g a e rts hoofd facilitair bu r e a umw T. A .H e rold p r o j e c t m e d e we rke rdag- en avo n d o n t v a n g s t e n , in dienstper 06-03-00mw M. G a keer s e rvicedesk medewe r-ke r, in dienst per 01-04-00, uit dienstper 31-07-00R . J . Gasper s e rvicedesk medewe rke rmw G.H. van der Meer-Oomen s e rv i-ce desk medewe rke rmw D. Roosendaal s e rvicedesk mede-we rke rA . Günther r o o s t e r f u n c t i o n a ri smw E.M.L. Faucon i n ko p e r, in dienstper 01-04-00A . Jacobs i n ko p e r, uit dienst per 30-09-0 0

Afdeling post- en archiefzaken /t e l e fo o n c e n t ra l e

W. D. J . van de Put hoofd post- ena r c h i e f z a ke nJ . van Kempen m e d e we rker dynamischa r c h i e fmw A .G e e rts m e d e we rker oud-archiefen archief-collectiesP. L . A . Buffing bode / medewe rke rp o s t k a m e rF. G . Wessels bode / medewe rker post-k a m e rmw M.J. Laamers t e l e fo n i s tmw C. M . van Luit-Heijne t e l e fo n i s t , i ndienst per 11-09-00 mw K.A. Meiland-Raadman a r c h i e f -m e d e we rke r, uit dienst per 31-03-00

Afdeling bewaking beveiliging en v e i l i g h e i d

A . G . C remers hoofd bewaking beve i l i-ging & ve i l i g h e i d

B e d ri j f s h u l p v e rl e n i n gT. B . Zult b e l e i d s m e d e we rker BHV /VG WC. K rom m e d e we rker BHV / bra n d-w a c h t , in dienst per 14-08-00P. A .S a r a fopoulos m e d e we rker BHV /b ra n d w a c h t

R . V. Soekhoe m e d e we rker BHV /b ra n d w a c h t , in dienst per 01-09-00M . M .T i b b e rtsma m e d e we rker BHV /b ra n d w a c h t , in dienst per 01-09-00

C e n t rale meldkamerJ . R . J . Isaak chef meldkamerF. B a k ker o p e rator meldkamerP. J . M .D o n ker o p e rator meldkamerL . El Asri o p e rator meldkamerF. W. Keller o p e rator meldkamerT. Kuijpers o p e rator meldkamer N . J . van der Meulen o p e rator meld-kamer J . H . Oomen o p e rator meldkamer H . A . Panhuysen o p e rator meldkamerA . M . Plomp o p e rator meldkamerS . Sari Kouzal o p e rator meldkamerB .S u r i n g b roek o p e rator meldkamerJ . G .Vontenie o p e rator meldkamerA . J .B re u ren m e d e we rker bouwtoe-z i c h tH . K . van Deijk m e d e we rker bouwtoe-z i c h tT. de Jong m e d e we rker bouwtoezichtR . L . Leegstra m e d e we rker bouwtoe-z i c h tF. Zijlma o p e rator meldkamer, u i tdienst per 31-01-00

S u rv e i l l a n c e d i e n s tH . Hoekstra chef sur ve i l l a n c e g r o e p, i ndienst per 10-09-00mw H.A. Meeuwis-van Netten c h e fs u rve i l l a n c e g r o e pmw T. P r i n s - Wals chef surve i l l a n c e-g r o e pmw H.M. Kruse p l a a t s ve rvangend chefs u rve i l l a n c e g r o e pK .O o s t e r b roek p l a a t s ve r vangend chefs u rve i l l a n c e g r o e pW. F. H .W i l d b ret p l a a t s ve rvangend chefs u rveillancegroep R . A . von Aesch s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rmw M. von Aesch-Baas s u rve i l l a n c e m e-d e we rke rmw T. Alakhramsing-Chinnoe s u r ve i l-l a n c e m e d e we rke rC. R . Arnon s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw P. Balak s u rve i l l a n c e m e d e we rke rmw R.B. B a l b a h a d o e r- S ewtahal s u rve i l-l a n c e m e d e we rke rmw M.F. Banen s u rve i l l a n c e m e d e we r-ke rmw M. Baranic-Deda s u rve i l l a n c e m e-d e we rke r

Page 41: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

117117

dienst per 01-09-00R . H e u kelom N e d e rlandse geschiedenisM . D. Haga R i j k s p r e n t e n k a b i n e tG . van der Hoek b i bl i o t h e e kmw M. Ku i p e r s - Verbuijs post- ena r c h i e f z a ke nmw K.A.L. Schuckink Ko o l - O u d e n d a lR i j k s p r e n t e n k a b i n e tmw L. van Valen p r o m o t i e o n d e r zo e k ,i ndienst per 01-08-00, uit dienst per 18-0 8 - 0 0

M a a t w e rk - b a n e n p o o l e rsE . I . Gondi N e d e r landse geschiedenisK . P. G r avil bureau collecties, uit dienstper 31-03-00A . H . Schuiten R i j k s p r e n t e n k a b i n e tH . W. de Vries R i j k s p r e n t e n k a b i n e tT. J . van der Weel N e d e r landse geschie-d e n i s , uit dienst per 02-02-00

Q u a d o - m e d ew e rke rsT. V. K roet s u rve i l l a n c e m e d e we rke r, i ndienst per 16-05-00, uit dienst per 31-1 2 - 0 0

Aantal vrouwen werkzaam bij hetR i j k s m u s e u m : 169 (45%).

Pe r s o n e e l s ve re n i g i n gHet bestuur van de pers o n e e l s v e r-eniging bestond uit: mw H.To m a s o u w, voorzitter a.i ., D. D e k ke rs e c r e t a ri s, N . van der Meulen pen-n i n g m e e s t e r, mw F. K o e n s, mw E.Kamphuis en B. Vo s.

117116116116

D. C. W. Zijlmans s c h i l d e rB . O. Huininga m e d e we rker groenvo o r-z i e n i n gL . M . Keuter jr. chef groenvo o r z i e n i n gmw M. G e i s t d ö r fer e l e k t r o m o n t e u r, u i tdienst per 30-06-00W. H . de Graaf m a g a z i j n b e h e e r d e rM M M - l o o d s e n

I n s t a l l a t i e sR . Förster chef installaties / plaatsve r-vangend hoofd gebouwen beheerP. H . Lammers meet- en regeltechnicusB . P. S wemle meet- en regeltechnicus A . F.Tomasouw meet- en regeltechnicus

E x p e d i t i e d i e n s tP. J . Riga chef expeditieJ . J . Couprie jr. expeditie emballageme-d e we rke rA . de Jong expeditie emballagemede-we rke rD. Kemper expeditie emballagemede-we rke rE . Kriger expeditie emballagemede-we rke rB . da Silva Curiel expeditie emballage-m e d e we rke r

H u i s h o u d e l i j ke dienstmw E. P a s s c h i e r-Nolten m e d e we rke rh u i s h o u d e l i j ke dienstmw J. Roosendaal-de Jager m e d e we r-ker huishoudelijke dienstmw N.M. Sluis m e d e we rker huishou-d e l i j ke dienstmw M.V i l l a nu eva m e d e we rker huis-h o u d e l i j ke dienstM . Bouazzaoui e e rste medewe rke rh u i s h o u d e l i j ke dienst, uit dienst per 31-0 5 - 0 0mw J.S. Chrispijn-Huppen m e d e we rke rh u i s h o u d e l i j ke dienst, uit dienst per 31-0 5 - 0 0mw W. J . van Geemen m e d e we rke rh u i s h o u d e l i j ke dienst, uit dienst per 29-0 2 - 0 0E . M . H a n nun e e rste medewe rker huis-h o u d e l i j ke dienst, uit dienst per 31-05-0 0J . van Hemert e e rste medewe rke rh u i s h o u d e l i j ke dienst, uit dienst per 31-0 5 - 0 0mw A .N eves Dias m e d e we rker toilet-t e n d i e n s t , uit dienst per 21-10-00mw C. N eves Dias m e d e we rker toilet-t e n d i e n s t , uit dienst per 31-05-00R . P. Schmidt chef huishoudelijke dienst,

uit dienst per 29-02-00mw H.L. Smit-van Hemert m e d e we r-ker huishoudelijke dienst, uit dienst per3 1 - 0 5 - 0 0mw H.M.Timmerman-Visser m e d e-we rker huishoudelijke dienst, uit dienstper 31-05-00mw J.Tomanic m e d e we rker huishoude-l i j ke dienst, uit dienst per 31-05-00mw A . M .Vonk t weede medewe rke rh u i s h o u d e l i j ke dienst, uit dienst per 31-0 5 - 0 0

R o n d l e i d e rsmw L.F. A e g e rt e rM . J . J . L . H . van BaalenR . W. J . M .B e re n t s e nmw M.M.T. B e r g e rC. J . van Doornenmw N.M. D o r s m a nF. J . E rre c a rtmw H. H o f h u i smw P. E . K a n a - D ev i l e emw P. A . M . K i n t zJ . D. de KruyffY. D. E . van der Lindenmw R. M e i j e rmw C. N i e s t e nmw M. P l u i sG . M . van de RoemerE . R u n i amw K.A.C. van Schaik-Scheersmw M. S n i j d e r smw M.L. van Soestmw V. S t e i j n - L o r i nmw S.P. S t y h l e rmw C. A . F.Ta i n t u r i e rR .U t e r w i j k

Stagiair(e)s mw C. Q . M . van Bree in dienst per 11-0 9 - 0 0mw D. J . F. van der Broek in dienst per0 2 - 1 0 - 0 0mw S.A. Bosmans in dienst per 04-09-0 0mw S.J.C. D a m b roise in dienst per 01-0 8 - 0 0R . Deelstra in dienst per 07-07-00mw U. U. Gas in dienst per 02-07-00mw E.L. van der Heijden in dienst per0 4 - 0 9 - 0 0mw E.M. van der Linden in dienst per2 9 - 0 5 - 0 0J . G . Madsen in dienst per 31-07-00mw J.W. M . M i n d e rop in dienst per 14-0 8 - 0 0mw M. Strätling in dienst per 01-08-00

mw A . de Vries in dienst per 04-09-00mw G.E. B a r n ey in dienst per 05-06-0 0 , uit dienst per 26-09-00mw I.U. E . van der Beek in dienst per0 1 - 0 3 - 0 0 , uit dienst per 30-04-00A . W. van Campen in dienst per 01-04-0 0 , uit dienst per 30-09-00mw A . K .D o evedans in dienst per 01-0 3 - 0 0 , uit dienst per 31-07-00A . J . M . Eissens in dienst per 03-01-00,uit dienst per 30-06-00mw A . Y. M . Estourgie in dienst per 27-0 3 - 0 0 , uit dienst per 31-07-00mw D. A . Immens in dienst per 01-03-0 0 , uit dienst per 30-09-00B . Jenn in dienst per 05-06-00, u i tdienst per 11-08-00m w. F. Heinrichs in dienst per 10-07-00 uit dienst per 30-11-00mw J.H. Heijdra in dienst per 09-03-0 0 , uit dienst per 08-10-00mw H. Karkmann in dienst per 01-03-0 0 , uit dienst per 31-08-00mw A . G . Koolen in dienst per 20-01-0 0 , uit dienst per 09-06-00B . J . J . Krieger in dienst per 01-01-00,uit dienst per 31-07-00mw E. Meijer in dienst per 10-01-00,uit dienst per 07-04-00B . L .M o o re in dienst per 01-07-00, u i tdienst per 01-09-00M . P. C. Niël in dienst per 18-04-00, u i tdienst per 30-06-00mw J. Pot in dienst per 27-03-00, u i tdienst per 31-07-00mw J.C. R a m a kers in dienst per 03-01-0 0 , uit dienst per 26-05-00mw R.E. Roskam in dienst per 03-01-0 0 , uit dienst per 16-06-00mw K.A.M.N. Stragier in dienst per0 1 - 0 5 - 0 0 , uit dienst per 31-07-00mw A . S . G .Visser in dienst per 11-01-0 0 , uit dienst per 31-12-00mw N.N.M.Ve r go u wen in dienst per0 1 - 0 1 - 0 0 , uit dienst per 30-06-00M . P. J .B roch uit dienst per 29-02-00mw M.L.N. van de Burgt uit dienst per1 5 - 0 3 - 0 0mw A . van Loon uit dienst per 31-08-0 0mw N.S. Matser uit dienst per 25-02-0 0mw G.A.B. Molenaar uit dienst per 31-0 3 - 0 0mw J. de Vos uit dienst per 15-02-00

V ri j w i l l i g e rsmw P. G r i f f i t h s - Wa rdle t e x t i e l , i n

Page 42: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

119119119119

B e z o e k c i j fers per maand (1996–2000)

1 9 9 6 1 9 9 7 1998 1999 2 0 0 0

j a nu a ri 6 1 . 6 0 5 7 2 . 8 7 8 7 5 . 7 7 4 89.893 6 0 . 5 2 0

fe b ru a ri 6 2 . 8 9 0 5 9 . 8 8 0 9 0 . 7 8 2 103.701 6 2 . 0 9 8

m a a r t 99.597 8 0 . 8 7 7 8 2 . 0 7 1 127.300 7 8 . 3 9 4

a p ri l 1 2 2 . 4 4 1 1 0 4 . 8 1 0 1 2 0 . 2 5 3 164.431 1 0 4 . 7 6 8

m e i 1 3 9 . 6 4 1 1 1 5 . 3 2 8 1 1 8 . 0 7 1 142.341 1 1 4 . 7 9 0

j u n i 8 8 . 4 3 8 8 6 . 7 0 1 9 6 . 6 0 7 115.935 9 9 . 7 1 3

j u l i 1 0 1 . 0 0 4 109.159 1 0 1 . 4 7 1 1 0 9 . 7 2 8 1 2 4 . 6 7 0

a u g u s t u s 126.688 1 1 5 . 4 2 6 1 2 2 . 6 8 4 138.356 1 3 7 . 8 6 7

s e p t e m b e r 1 0 7 . 5 4 0 8 3 . 3 5 2 1 1 0 . 5 1 6 95.177 1 1 7 . 5 6 6

o k t o b e r 1 4 0 . 5 7 5 9 2 . 9 3 8 1 2 9 . 7 3 3 91.744 9 1 . 7 2 1

n ove m b e r 125.355 8 1 . 9 8 3 8 8 . 9 3 4 72.094 8 2 . 8 3 7

d e c e m b e r 1 5 2 . 5 1 7 81.320 9 2 . 5 4 9 59.767 7 1 . 4 9 4

t o t a a l 1 3 2 8 . 2 9 1 1 0 8 4 . 6 5 2 1 2 2 9 . 4 4 5 1 3 1 0 . 4 9 7 1 1 4 6 . 4 3 8

i n d e x 1 0 8 .8 8 , 2 .100 .1 0 7 9 3( 1 9 9 8 = 1 0 0 )

B e z o e k c i j fers studiezaal bibliotheeken Rijkspre n t e n k a b i n e t

B e zo e ke rs studiezaal: ( raadplegen vanb o e ken uit de bibliotheek en we rke nuit het Rijksprentenkabinet) 3.293Door externen geraadpleegde boeke nen tijdschr iften en ve i l i n g c a t a l o g i :( w a a r van boeke n ,t i j d s c h ri f t e n , ve i l i n g-catalogi en kostbare we rke n )Aantal aanv ragen prenten, t e ke n i n g e nen fo t o ’s :( w a a r van prenten, t e ke n i n g e nen fo t o ’s )

118118118118

B e z o e ke r s overzicht nationaal versus internationaal 2000

m a a n d e n n a t i o n a a l i n t e r n a t i o n a a l t o t a a l

j a nu a ri 3 3 . 6 0 6 5 6 % 2 6 . 9 1 4 4 4 % 6 0 . 5 2 0

fe b ru a ri 3 1 . 9 3 9 5 1 % 3 0 . 1 5 9 4 9 % 6 2 . 0 9 8

m a a r t 3 4 . 9 6 6 4 5 % 4 3 . 4 2 8 5 5 % 7 8 . 3 9 4

a p ri l 6 9 . 4 1 0 6 6 % 3 5 . 3 5 8 3 4 % 1 0 4 . 7 6 8

m e i 7 9 . 2 1 8 6 9 % 3 5 . 5 7 2 3 1 % 1 1 4 . 7 9 0

j u n i 5 4 . 4 7 5 5 5 % 4 5 . 2 3 8 4 5 % 9 9 . 7 1 3

j u l i 5 1 . 5 8 5 4 1 % 7 3 . 0 8 5 5 9 % 1 2 4 . 6 7 0

a u g u s t u s 5 5 . 9 8 8 4 1 % 8 1 . 8 7 9 5 9 % 1 3 7 . 8 6 7

s e p t e m b e r 5 1 . 5 8 8 4 4 % 6 6 . 0 0 8 5 6 % 1 1 7 . 5 6 6

o k t o b e r 4 2 . 6 2 2 4 6 % 4 9 . 0 9 9 5 4 % 9 1 . 7 2 1

n ove m b e r 4 4 . 7 0 8 5 4 % 3 8 . 1 2 9 4 6 % 8 2 . 8 3 7

d e c e m b e r 3 5 . 7 4 0 5 0 % 3 5 . 7 5 4 5 0 % 7 1 . 4 9 4

Vergelijking nationaal versus internationaal bezoek 1993–1997

j a a r n a t i o n a a l i n t e r n a t i o n a a l t o t a a l

1 9 9 6 7 7 0 . 9 4 9 5 8 % 5 5 7 . 3 4 2 4 2 % 1 328.291

1 9 9 7 5 1 9 . 7 3 5 4 8 % 5 6 4 . 9 1 7 5 2 % 1 084.652

1 9 9 8 5 9 3 . 4 6 3 4 8 % 6 3 5 . 9 8 2 5 2 % 1 229.445

1 9 9 9 5 0 8 . 4 9 8 3 9 % 8 0 1 . 9 9 9 6 1 % 1 310.498

2 0 0 0 5 8 5 . 8 1 5 5 1 % 5 6 0 . 6 2 3 4 9 % 1 146.438

B e z o e k c i j f e r s

Page 43: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

121121121

B e g u n s t i g e r s f 8.109.854,-

Het Rijksmuseum mag voor uiteenlo-pende activiteiten rekenen op de steunvan een aantal Nederlandse fo n d s e n .Dankzij hun bijdragen kan hetR i j k s museum bijvoorbeeld belangri j kea a n kopen doen, e d u c a t i e ve activiteitenrealiseren en onderzoeks- en restaura-tieprojecten uitvo e r e n . In het jaar 2000ve r leenden de volgende fondsen steun.

Mondriaan Stichting aankoop buste J.G.van der Schardt, onderzoek wa n d t a p i j t e n ,onderzoek vroege fo t o g ra f i eNederlandse Sponsor Loterij a a n k o-pen buste J.G. van der Schardt, C a c c i n i ,Khmer brons, p o rtretten Nicolaas EliaszP i c kenoy Prins Bernhard Cultuurfo n d s p u bl i c a t i ep o p p e n h u i ze nR i j k s museum Fo n d s zie ‘Fondsen opN a a m ’Ve reniging Rembrandt aankopen busteJ . G . van der Schardt, p o rtret H. G o l t z i u sVSB Fo n d s VSB MuseumzondagenMinisterie van Buitenlandse Zake nR a c h - p r o j e c tJaffé-Pierson Stichting aankopen p o r tret door H. G o l t z i u s , w i j n g l a sF. G .Wa l l e r- Fo n d s a a n k o p e nR i j k s p r e n t e n k a b i n e t

Fondsen op Naam f 1.230.678,-

Pa rticulieren die specifi e ke ve r z a m e l g e-b i e d e n , collecties of andere activiteitenvan het Rijksmuseum willen ve rs t e rke n ,kunnen door middel van een fi n a n c i ë l eb i j d rage een Fonds op Naam opri c h-t e n . Het Rijksmuseum Fonds beheer tde gelden en wendt het rendement ins a m e n s p raak met de schenker aanvoor een door de schenker bepaaldd o e l , b i j voorbeeld aanko o p, r e s t a u ra t i e,o n d e r zoek of educatie. In alle commu-nicatie rond de activiteit wordt hetFonds op Naam ve rm e l d .

Fonds J.W. Edwin vom Rath a a n k o o poude schilderijen Goslings NieuwBeerta Fo n d saankoop Japanse prentenMichael Drabbe Fo n d s a a n k o o pAziatische kunstPaul Huf Fo n d s aankoop NationaleF o t o c o l l e c t i eVeluvine Molijn de Groot Fonds educatie jongeren

S p o n s o r s

Het Rijksmuseum we rkt graag samenmet het bedri j f s l e ve n , omdat dezes a m e n we rking extra publ i e k s a c t i v i t e i t e nof bijzondere extra ’s aan tentoonstel-lingen en publicaties opleve rt .Vo o rb e d ri j ven betekent een associatie methet Rijksmuseum een ve rs t e rking vanhet eigen merk . Het Rijksmuseum biedtb e d ri j ven tevens een breed scala aanr e c h t e n , die zij in ruil voor een fi n a n-c i ë l e, i n - n a t u ra en commu n i c a t i e ve bij-d rage ve rk ri j g e n . Meer info rmatie ove rs p o n s o r- en par t n e rships met hetR i j k s museum is te vinden op de we b s i-te www. ri j k s mu s e u m . n l .

A c h m e a tentoonstelling De Glorie va nde Gouden EeuwBooz.Allen & Hamilton t e n t o o n s t e l l i n gAmsterdams Goud en ZilverDeloitte & To u c h e tentoonstelling D eG l o rie van de Gouden EeuwG e t ro n i c s tentoonstelling De Glorie va nde Gouden EeuwKempen & Co tentoonstelling M a u ri t s.P rins van Ora n j eKLM Royal Dutch A i r l i n e s o f ficial car-rier Rijksmuseum A m s t e r d a mM e e s P i e r s o n t e n t o o n s t e l l i n gR e m b randt in alle statenPhilips Nederland B.V. o f ficial supplierR i j k s museum A m s t e r d a mS T E R sponsor uitzendtijd commercialDe Glorie van de Gouden Eeuw

D o n a t i e s

N WO/Gebiedsbestuur Geestes-we t e n s c h ap p e n onderzoek Nederl a n d s eTe kenkunst Gouden EeuwS i l p ro t

Vo o r ke u r s l eve r a n c i e r s

Voor de leve ring van een aantal pro-ducten en diensten heeft hetR i j k s museum een vo o rkeur voor leve-ra n c i e rs ontwikke l d . D e ze vo o rke u rkomt vo o rt uit de kwaliteit van deproducten en de service en de ve r h o u-ding tussen pr ijs en kwaliteit. Met devolgende bedri j ven heeft hetR i j k s museum deze relatie.

A h re n d k a n t o o rmeubilair en -art i ke l e nD r u k kerij Industrie d ru k we rk D r u k kerij Merc u r i u s k u n s t d ru k we rk F l owershop Ivy bl o e m s t u k ken M o ë t - H e n n e s y w i j n e nVerhaaf Party Catering dag- en part y-c a t e ri n g

Fondsen en sponsors120120120

Page 44: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

123

1 2 4 Bericht van de Raad van To e z i c h t

1 2 5 Verslag van de directie

1 3 2 Geconsolideerde balans

1 3 3 Geconsolideerde functionele e x p l o i t a t i e r e k e n i n g

1 3 4 Geconsolideerd kasstroomoverzicht

1 3 6 Grondslagen voor waardering en r e s u l t a a t b e p a l i n g

1 3 9 Toelichting op de geconsolideerde b a l a n s

1 4 6 Toelichting op de geconsolideerde functionele exploitatierekening

1 4 9 S t i c h t i n g s b a l a n s

1 5 0 Exploitatierekening van de S t i c h t i n g

1 5 1 Toelichting op de stichtingsbalans

1 5 2 Overige gegevens

1 5 3 M e e r j a r e n o v e r z i c h t

1 5 5 Samenstelling Raad van To e z i c h t

Financieel overz i c h t 2 0 0 0

Page 45: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

125124

Bericht van de Raad van To e z i c h t

J a a rrekening en bestemming van het exploitatiesaldo

De door de directie opgestelde jaarrekening over het boekjaar 2 0 0 0 is gecontroleerd door Deloitte &

Touche Accountants (conform artikel 1 3.3 van de statuten). Hun accountantsverklaring is opgenomen

bij de overige gegevens. De jaarrekening is door de directie ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van

Toezicht. De Raad heeft mede op grond van de accountantsverklaring en hun verslag de jaarrekening

goedgekeurd waarna deze door de algemeen directeur van de Stichting is vastgesteld (conform artikel

1 3.4 van de statuten). In overleg met de directie is besloten het exploitatiesaldo toe te voegen aan de

vrije reserv e s .

M u t a t i e s

In 2 0 0 0 zijn er geen mutaties geweest in de samenstelling van de Raad van To e z i c h t .

To e z i c h t

Met de directie is in het verslagjaar regelmatig overleg geweest en is er vijf maal een vergadering van de

Raad van Toezicht gehouden. Daarnaast is er drie maal overleg geweest met de ondernemingsraad. In de

vergaderingen van de Raad van Toezicht is aandacht besteed aan de stand van zaken met betrekking tot

de herstructurering, de financiële gang van zaken en de begroting, het programma van het jubileumjaar

met in het bijzonder de tentoonstelling ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’, de toekomstige samenwerking

met het ICN, een mogelijke vestiging op Schiphol, de ontwikkelingen met betrekking tot Het Nieuwe

Rijksmuseum, de CAO (waaronder de situatie met betrekking tot het pensioenfonds SFP), de personele

situatie waaronder de vacature in de directie, het ziekteverzuim en de medezeggenschap. Het vierde

kwartaal van 2 0 0 0 heeft met name in het teken gestaan van de situatie rond het aftreden van de onder-

nemingsraad en het verbeteren van het functioneren van de medezeggenschap. Een lid van de Raad van

Toezicht, namelijk mevrouw Asscher- Vonk, is opgetreden als voorzitter van de begeleidingscommissie

medezeggenschap, welke in januari 2 0 0 1 haar bevindingen heeft bekend gemaakt.

De Raad van Toezicht complimenteert de directie en medewerkers met de grote inspanningen die

geleverd zijn in het jubileumjaar en heeft waardering voor de behaalde resultaten. De Raad betreurt het

aftreden van de ondernemingsraad maar heeft vertrouwen in de ingezette verbeteringen in het medezeg-

genschapsklimaat op basis van de aanbevelingen van de bovengenoemde commissie medezeggenschap.

Amsterdam, 3 0 maart 2001 De Raad van To e z i c h t

Verslag van de dire c t i e

R e s u l t a t e n

Het boekjaar 2 0 0 0 is afgesloten met een positief exploitatiesaldo van NLG 8 9 9.0 0 0.Dit is NLG

7 5 0.0 0 0 lager dan het exploitatiesaldo over 1 9 9 9.

Ten opzichte van het boekjaar 1 9 9 9 is het resultaat over 2 0 0 0 als volgt te analyseren:

N L G

Hogere baten 5.0 6 3.0 0 0

Hogere lasten - 7.4 3 4.0 0 0

Hoger resultaat rentebaten en lasten 4 0 8.0 0 0

Lager bedrijfsresultaat - 1.9 6 3.0 0 0

Hoger resultaat buitengewone baten en lasten 1.2 1 3.0 0 0

Lager exploitatiesaldo 2 0 0 0 ten opzichte van 1 9 9 9 7 5 0 . 0 0 0

Belangrijkste reden voor de hogere baten is een over de gehele linie hoger uitgevallen opbrengst als

gevolg van de jubileumtentoonstelling ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’. Ten tijde van deze tentoon-

stelling werd een toeslag op de entreekaart geheven. De inkomsten die hieruit voortvloeiden (NLG

4,5 miljoen) hebben de derving van de entreeopbrengsten als gevolg van lagere bezoekersaantallen

ten opzichte van 1 9 9 9 (NLG 1,7 miljoen) volledig kunnen opvangen. De omzet in de winkels nam

met circa NLG 1.0 miljoen toe door de verkoop van de catalogus ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’.

Door de lagere marge op deze catalogus vanwege de publieksvriendelijke verkoopprijs, leverde dit

echter uiteindelijk slechts een hogere brutomarge op van NLG 0,2 miljoen. Daarnaast konden met

name ook de Audio To u r, de avondontvangsten, de pacht restaurant en de catering avondontvangsten

meeprofiteren van het succes van deze tentoonstelling (NLG 0,6 m i l j o e n ) .

Gedurende de jubileumtentoonstelling werd een deel van de collectie uitgeleend aan buitenlandse

musea (onder andere Japan), hetgeen een hogere opbrengst uit bruikleenvergoedingen opleverde

van NLG 1,1 m i l j o e n .

De opbrengst uit hoofde van de sponsoring viel uiteindelijk hoger uit dan begin van het jaar ver-

wacht, maar ten opzichte van 1 9 9 9 bleef dit enigszins achter (NLG 0,5 m i l j o e n ) .

De subsidie OCenW was hoger (NLG 1,1 miljoen) als gevolg van reguliere aanpassingen van

p r i j s / l o o n s t i j g i n g e n .

De overige subsidies en bijdragen bleven NLG 0,2 miljoen achter ten opzichte van 1 9 9 9. Een en

ander resulteerde per saldo in een hoger bedrag aan baten ten opzichte van 1 9 9 9 van NLG 5,1 m i l-

j o e n .

M r. J.M. Hessels, voorzitter

Prof. Mr I.P. Asscher- Vo n k

Drs. P.M. Noorderv l i e t - B o l

Prof. Dr J.R. Glasz

D r. H.H.F. Wijffels

Neil MacGregor

Page 46: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

127126

Ook aan de lastenkant was de invloed van de jubileumtentoonstelling merkbaar.

De intensieve programmering van de tijdelijke presentaties inclusief de jubileumtentoonstelling

bracht NLG 4,2 miljoen hogere kosten met zich mee. De jaarlijkse indexering van de salarissen, het

hoge ziekteverzuimpercentage en de extra bewaking op zaal in verband met de jubileumtentoonstel-

ling, leidden er uiteindelijk toe dat de personeelslasten inclusief inhuur van derden en uitzendkrach-

ten ten opzichte van 1 9 9 9 NLG 1,4 miljoen hoger uitkwamen. Met name de hoge post inhuur van

derden en uitzendkrachten als gevolg van het hoge ziekteverzuim percentage blijft de voordurende

zorg van de directie.

De huisvestingslasten stegen ten opzichte van het voortgaand jaar met NLG 1,2 miljoen. Deze stijging

heeft een structureel karakter en is een gevolg van de uitbesteding van de personeelskantine en de

huishoudelijke dienst. Tevens bleven de brandveiligheidaspecten een punt van aandacht en bracht dit

NLG 0,2 miljoen extra lasten met zich mee. Bij een groter volume in de exploitatie namen de overige

bedrijfskosten toe met NLG 0,5 miljoen. De totale stijging in de lasten ten opzichte van voorgaand

boekjaar kwam hierdoor uit op NLG 7,5 m i l j o e n .

Het saldo van de rentebaten en -lasten werd positief beïnvloed (NLG 3 3 4.0 0 0) door een stijging van

het rentepercentage voor banktegoeden en uitgezette deposito’s. Daarnaast is er extra aandacht

geweest in 2 0 0 0 voor een goed liquiditeitsbeheer. Ook de afname van de rentelasten (NLG 7 4.0 0 0)

op de langlopende schulden had een gunstige invloed op dit resultaat.

Per saldo leidde bovenstaande zaken tot een lager saldo uit gewone bedrijfsuitoefening van NLG 1,9

miljoen. De uiteindelijke teruggang in het resultaat van NLG 0,7 miljoen ten opzichte van voorgaand

boekjaar is een gevolg van een gunstiger saldo van buitengewone baten en lasten in het jaar 2 0 0 0. In

1 9 9 9 bedroeg dit nog NLG 2,3 miljoen negatief en betrof dit met name de extra reservering voor de

pensioentekorten en noodzakelijke toevoegingen aan de voorziening herstructurering. In 2 0 0 0 k w a m

dit saldo van de buitengewone baten en lasten uit op NLG 1,1 miljoen negatief. Dit saldo betrof

wederom extra lasten voor de oplopende tekorten bij het pensioenfonds SFP (NLG 1,7 miljoen), en

een extra toevoeging aan de voorziening herstructurering (NLG 1,4 miljoen) in verband met de te

betalen suppletie op de lonen van de uitbestede huishoudelijke dienst medewerkers. Ten tijde van

het opstellen van de jaarrekening 1 9 9 9 was geen volledig beeld van hoe de onderhandelingen met de

vakbonden op dit punt zouden uitvallen.

Gelukkig was er in 2 0 0 0 ook sprake van een aantal buitengewone baten. In 2 0 0 0 werd namelijk posi-

tief beschikt op een bij de gemeente Amsterdam ingediend bezwaarschrift inzake de waardering van

het museumgebouw in het kader van de WOZ. De gedurende de jaren 1 9 9 7 tot en met 1 9 9 9 o p g e n o-

men schulden ter zake, konden hierom vrijvallen (NLG 0,7 miljoen). Tevens werd begin 2 0 0 1, de in

2 0 0 0 ingediende aanvraag tot vergoeding van in 1 9 9 9 uitbetaalde wachtgelden, door Stichting

Wachtgeld Rijksgesubsidieerde Musea, gehonoreerd. De maximaal bij dit wachtgeldfonds te claimen

bijdrage aan Stichting Het Rijksmuseum met betrekking tot deze verplichting (NLG 0,8 miljoen), kon

worden opgevoerd omdat de totale lopende wachtgeldverplichting, de maximaal te claimen bijdrage

overtreft. Tezamen met enkele andere kleine meevallers heeft een en ander er toe geleid dat het

saldo van de buitengewone baten en lasten uitkwam op NLG 1,0 miljoen negatief ten opzichte van

NLG 2,3 miljoen negatief voortgaand jaar.

Rijksmuseum E-Commerce B.V.

Gedurende 2 0 0 0 is de in 1 9 9 9 opgezette Holdingstructuur (Rijksmuseum Holding B.V. en

Rijksmuseum Merchandising B.V.) verder uitgebreid. Begin 2 0 0 0 werd Rijksmuseum E-Commerce

B . V. (1 0 0 % deelneming van Rijksmuseum Holding B.V.) opgericht. Deze vennootschap exploiteert

de winkel op de Rijksmuseum website.

Fiscale eenheid

Met ingang van 1 oktober 2 0 0 0 zijn Stichting Het Rijksmuseum, Rijksmuseum Holding B.V. en

Rijksmuseum Merchandising B.V., aangemerkt als een fiscale eenheid voor de heffing van de

omzetbelasting. Juni 2 0 0 0 werd positief beschikt op een aanvraag voor een fiscale eenheid voor de

vennootschapsbelasting inzake Rijksmuseum Holding B.V. en Rijksmuseum Merchandising B.V. .

Ingangsdatum voor deze fiscale eenheid is 1 juni 1 9 9 9 (datum van oprichting van beide vennoot-

schappen). Een aanvraag voor opname in de fiscale eenheden voor de omzetbelasting en vennoot-

schapsbelasting, voor Rijksmuseum E-Commerce B.V. is begin 2 0 0 1 ingediend bij de belastingdienst.

O p b rengsten en bezoekers

In het jaar 2 0 0 0 kwamen 1.1 4 6.4 3 8 bezoekers naar het Rijksmuseum. Dit was circa 1 6 4.0 0 0 b e z o e-

kers minder dan in 1 9 9 9. De derving van de entree inkomsten als gevolg van de lagere aantallen, is

echter geheel gecompenseerd door de toeslag op de entreekaart tijdens de jubileum tentoonstelling

‘De Glorie van de Gouden Eeuw’ en doordat tijdens het jaar de commissieafspraken met de voorv e r-

kooppartners voor de jubileum tentoonstelling in onderling overleg zijn aangepast.

Het Rijksmuseum heeft in het jubileumjaar na de bekendmaking van de bijdrage van de overh e i d

voor Het N i e u w e Rijksmuseum een grote aandacht in de (inter)nationale pers gekregen; veel kranten

meldde dat het Rijksmuseum een periode zal sluiten voor de verbouwing. Dit heeft direct de

bezoekersaantallen beïnvloed; er is met name internationaal het idee ontstaan dat het museum op

zeer korte termijn gesloten is en touroperators zijn behoudend met het boeken van groepsreizen.

Dit effect dient de komende twee jaren geneutraliseerd te worden met een publiciteitsoffensief.

In 2 0 0 0 is in het kader van het doelgroepenbeleid voor jongeren besloten om per 1 januari 2 0 0 1

jongeren tot 1 8 jaar gratis toegang te verlenen tot het museum. Voor deze maatregel wordt geen

budgettaire compensatie geboden door het ministerie van OCenW; dit dient bekostigd te worden uit

de eigen exploitatie.

Page 47: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

129

Pensioen & VUT

In het kader van de in 2 0 0 0 te voeren nieuwe CAO onderhandelingen, heeft de Vereniging van

Rijksgesubsidieerde Musea (VRM) in dit jaar nieuwe berekeningen laten maken van het verw a c h t e

tekort ultimo 2 0 0 0 en 2 0 0 1 uit hoofde van de waardeoverdracht bij verzelfstandiging, de verschillen

tussen de doorsnee premie volgens de bij de verzelfstandiging vastgestelde staffel voor de pensioen-

afdracht, en de werkelijke actuariële premie benodigd voor de inkoop van de rechten en de VUT-

lasten na verzelfstandiging. De uitkomsten van deze berekeningen waren alarmerend (gezamenlijk

tekort verzelfstandigde musea ultimo 2 0 0 0 circa NLG 1 7 miljoen, ultimo 2 0 0 1 circa NLG 2 4 m i l j o e n )

en gaven aanleiding om een claim neer te leggen bij het Ministerie van OCenW voor deze tekorten.

Het Ministerie had bij de verzelfstandiging gegarandeerd dat, voor zover de lasten voortvloeiend uit

pensioen en VUT tot en met 2 0 0 1, de staffels zouden overtreffen, het verschil door het Ministerie

aan de geprivatiseerde musea zou worden vergoed. Deze claim is september 2 0 0 0 bij het Ministerie

van OCenW ingediend. Tot op heden is hierop geen definitieve reactie gekomen. Om de affinancie-

ring van de rechten van haar personeelsleden te kunnen garanderen heeft het Rijksmuseum

gedurende 2 0 0 0, naast de eerder ingeschatte extra lasten van NLG 1 miljoen, nog eens NLG 0,65

miljoen extra gereserveerd om het geschatte aandeel in het totale tekort ultimo 2 0 0 0 uit hoofde van

deze pensioen- en VUT-lasten te kunnen voldoen. Ook voor 2 0 0 1 zal een aanvullende reservering van

een dergelijke omvang noodzakelijk zijn.

Uit de berekeningen die voor de VRM zijn uitgevoerd bleek dat naast de tekorten in de nabije

toekomst, de pensioen- en VUT-lasten, bij ongewijzigd beleid, steeds verder zouden oplopen tot een

premie van boven de 2 0 % in plaats van de verwachte actuariele premie van 1 4%. Duidelijk is dat

deze toenemende lasten niet alleen door de werkgevers gedragen kunnen worden, en dat het huidige

pakket van pensioen- en VUT aanspraken, aanpassing behoeft. In het huidige principeaccoord CAO

is daarom de VUT- regeling verwisseld voor een prepensioenregeling, en is de bijdrage van de werk-

nemers in dit pensioenpakket verhoogd. Op korte termijn zal dit als gevolg van overgangsregelingen,

nog een explosieve stijging van de lasten veroorzaken, maar op langere termijn zal de premiedruk

hierdoor dalen.

Stelselwijziging Rijksgebouwendienst

De in 1 9 9 9 doorgevoerde stelselwijziging van de Rijksgebouwendienst heeft in het jaar 2 0 0 0 nog niet

zijn beslag gevonden bij de musea. De VRM heeft middels een in 1 9 9 9 in het leven geroepen werk-

groep in overleg met de Rijksgebouwendienst de gevolgen van de stelselwijziging in kaart gebracht.

Naast de inhoudelijke verschuiving van werkzaamheden was er ook onduidelijkheid over de mogelijke

huren die de musea zouden moeten betalen en de mogelijke compensatie hiervoor van het Ministerie

van OCenW. In de loop van het jaar heeft het Ministerie van OCenW laten weten zich te zullen

inspannen om mogelijke nadelige financiële gevolgen van de stelselwijziging te compenseren. Met

name de indexering van de huren vormde een heikel punt in deze discussie. Naar het zich laat zien

zal in 2 0 0 1 een akkoord bereikt worden over de doorvoering van de stelselwijziging en zal dan het

huurcontract met het Rijksmuseum herzien worden.

128

Sinds de verzelfstandiging in 1 9 9 5 is het Rijksmuseum gelukt om marktgerichter te gaan werken; de

opgaande lijn in de eigen inkomsten (1 9 9 5, 3 0% - 2 0 0 0, 4 6%) geeft aan dat de strategie voor inkom-

stenoptimalisatie die is uitgezet werkt. Op diverse fronten wordt succes geboekt; hierbij valt te den-

ken aan de opbrengsten entreegelden, de merchandising, de avondontvangsten en de fondsenwer-

ving. Het verloop van de verhouding subsidie/eigen inkomsten sinds de verzelfstandiging in 1 9 9 5 i s

als volgt:

1 9 9 5 1 9 9 6 1 9 9 7 1 9 9 8 1 9 9 9 2 0 0 0

Subsidie OCenW 7 0% 6 5% 6 8% 6 0% 5 7% 5 4%

Eigen inkomsten 3 0% 3 5% 3 2% 4 0% 4 3% 4 6%

Met de verhouding van 5 4% subsidie ten opzichte van 4 6% eigen inkomsten is het Rijksmuseum in

2 0 0 0 ruim boven de target uit het ondernemingsplan 1 9 9 9/2 0 0 0 beland. De op lange termijn

gewenste optimale situatie is 5 0% /5 0% .

Indien rekening wordt gehouden met de zelf verw o rven inkomsten en bijdragen ten behoeve van de

aankoop van kunstvoorwerpen, is de verhouding subsidie OCenW en de eigen inkomsten gedurende

de Cultuurnotaperiode 1 9 9 7-2 0 0 0 als volgt:

1 9 9 7 1 9 9 8 1 9 9 9 2 0 0 0

Subsidie OCenW 6 5% 5 8% 5 3% 4 8%

Eigen inkomsten 3 5% 4 2% 4 7% 5 2%

H e r s t ru c t u rering bedrijfsprocessen en re d u c e ren van kosten

In 2 0 0 0 heeft het Rijksmuseum gewerkt volgens de nieuwe organisatiestructuur welke ontstaan is in

de herstructurering van 1 9 9 9. De huishoudelijke dienst is in 2 0 0 0 uitbesteed aan ISS Cleaning

S e rvices. Voor de kosten van het sociaal plan voor de 3 1 medewerkers van de voormalige huishoude-

lijke dienst is een extra dotatie aan de voorziening herstructurering toegevoegd. Verder zijn er in het

jaar 2 0 0 0 enkele personele procedures geweest die uit de herstructurering voortkwamen; deze zijn

binnen de voorziening herstructurering afgewikkeld.

Page 48: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

131130

Het N i e u w e R i j k s m u s e u m

De voorbereidingen van het project Het N i e u w e Rijksmuseum zijn in het jaar 2 0 0 0 in een stroomver-

snelling gekomen. Na de toekenning van de NLG 1 0 0 miljoen voor Het N i e u w e Rijksmuseum op

prinsjesdag 1 9 9 9, is er in het jaar 2 0 0 0 bij de voorjaarsnota een extra bedrag van NLG 2 4 5 m i l j o e n

toegekend. Dit bedrag bestaat voor NLG 3 5 miljoen uit een éénmalige bijdrage van het Ministerie

van VROM (monumentengelden en asbestsanering) en een gefaseerde structurele verhoging van het

budget via het Ministerie van OCenW van NLG 2 2 miljoen (dit geeft de mogelijkheid om NLG 2 1 0

miljoen te lenen bij de Rijkshoofdboekhouding) van de gebruikersvergoeding na renovatie. Het

Rijksmuseum dient zelf NLG 6 0 miljoen a fonds perdu per 2 0 0 7 bij te dragen en NLG 4 m i l j o e n

structureel aan gebruikersvergoeding (per 2 0 0 7, dit geeft NLG 4 0 miljoen leencapaciteit). Hiermee

is een historisch moment bereikt; de Rijksfinanciering voor de optimale variant van de vernieuwing is

rond en hiermee is in 2 0 0 0 het startsein voor de architectenselectie gegeven.

De dekking van de door het Rijksmuseum bij te dragen NLG 6 0 miljoen incidenteel en NLG 4

miljoen structureel is in het financieel plan 2 0 0 1-2 0 0 8 opgenomen, tot op heden zijn de uitgangs-

punten van dit plan nog steeds correct. Inmiddels heeft in 2 0 0 1 de Nederlandse Sponsor Loterij Het

N i e u w e Rijksmuseum toegelaten tot de kring van beneficiënten en een eerste jaarbijdrage toegekend

van NLG 2 miljoen; indien de opbrengsten van de loterij toereikend zijn dan zal het museum dit

bedrag voor een periode van 1 0 jaren gaan ontvangen. Tevens is het museum in verregaande onder-

handelingen met een Nederlandse onderneming over het foundership van Het N i e u w e R i j k s m u s e u m ,

het gaat hier om een jaarlijkse bijdrage van NLG 3 miljoen voor de periode 2 0 0 1-2 0 0 6, met een

mogelijke verlenging door de founder voor de periode 2 0 0 7-2 0 1 0.

Het Rijksmuseum heeft in het jaar 2 0 0 0 geparticipeerd in de regiegroep Het Nieuwe Rijksmuseum en

in het programmateam Het N i e u w e Rijksmuseum. In dit overleg met de Ministeries van OCenW en

VROM is een model ontworpen voor een zelfstandige uitvoeringsorganisatie van het programma Het

N i e u w e Rijksmuseum. Deze zelfstandige uitvoeringsorganisatie, al dan niet in Stichtingsvorm, zal

opdracht verlenen voor de diverse onderdelen van het programma Het N i e u w e Rijksmuseum (bouw,

herinrichting, beveiliging, verhuizingen, tijdelijke huisvesting, etc.).

Vooruitlopend aan het project Het N i e u w e Rijksmuseum is er een pilotproject gerealiseerd, de

restauratie van de hoekzaal annex publieksrestaurant. Dit project laat zien wat voor resultaat er

geboekt kan worden met het motto ‘Verder met Cuypers’.

Tevens is er samen met het stadsdeel Amsterdam Oud Zuid, de Rijksgebouwendienst en de

Brandweer Amsterdam het project brandveiligheid tot een goed einde gebracht waardoor op 1 5

januari 2 0 0 1 van het Stadsdeel Amsterdam Oud Zuid een schrijven is ontvangen waarin het

Rijksmuseum veilig is verklaard.

D e l t a p l a n

Het jaar 2 0 0 0 is het laatste jaar van de Deltaplan periode waarin extra gelden werden toegekend voor

passieve conservering van de collecties van het Rijksmuseum. Een groot aantal tijdelijke contracten

van medewerkers ten behoeve van het collectiebehoud zijn hierdoor beëindigd. Gezien de grote

inspanningen die voor de deur staan met betrekking tot het in- en uithuizen van de collecties ten

behoeve van Het N i e u w e Rijksmuseum wordt dit als een zorgelijke feit gezien.

Het Tunneldepot voor het onderbrengen van grote delen van de Rijksmuseum collecties is in 2 0 0 0

bouwklaar opgeleverd; hier zijn echter grote lekkageproblemen ontstaan welke er toe hebben geleid

dat tot op heden het Tunneldepot nog niet in gebruik genomen kon worden. Het huurcontract voor

de tunnel is vanwege de lekkage perikelen nog niet ingegaan; naar verwachting zal dit rond juli 2 0 0 1

pas lekkagevrij opgeleverd kunnen worden. De investering voor de inrichting van het Tu n n e l d e p o t

behelst circa NLG 2 miljoen, deze zal dus ook in 2 0 0 1 gerealiseerd gaan worden.

Het inlopen van de achterstanden met betrekking tot het digitaliseren van de collecties is tevens van

groot belang voor het volgen van de tijdelijke verhuisbewegingen in het kader van het Tu n n e l d e p o t

en het project Het N i e u w e Rijksmuseum. Vooralsnog zijn hier geen extra gelden voor toegekend in de

komende cultuurplanperiode.

S u b s i d i e

De Stichting Het Rijksmuseum wordt gesubsidieerd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en

Wetenschappen (OCenW). Voor de periode 1 9 9 7-2 0 0 0 is door het Ministerie van OCenW een

meerjarig instellingssubsidie verleend van in totaal NLG 1 2 0.1 3 2.0 0 0. Jaarlijks wordt de subsidie

aangepast aan de ontwikkeling van de loonkosten en overige prijspeilwijzigingen.

Voor de periode 2 0 0 1-2 0 0 4 is op basis van het beleidsplan 2 0 0 1-2 0 0 4 en het financieel plan 2 0 0 1-

2 0 0 8 een nieuwe meerjarige subsidie verleend van NLG 1 3 5.1 9 7.0 7 9.

Amsterdam, 3 0 maart 2 0 0 1 De Dire c t i e

Prof. drs R. de Leeuw

Prof. dr J.P. Sigmond

Drs D.J. Elders

Page 49: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

G e c o n s o l i d e e rde balans(na bestemming exploitatiesaldo)

( b e d ragen x NLG 1.000) 31 december 2000 31 december 1999

Vaste activa

Immateriële vaste activa .2 1 8 .3 2 9

Materiële vaste activa 2 0 . 8 4 4 2 1 . 5 2 0

Financiële vaste activa 1 . 8 1 7 8 . 4 0 0

2 2 . 8 7 9 3 0 . 2 4 9

Vlottende activa

Vo o r r a d e n 1 . 2 2 5 1 . 3 1 7

Vo r d e r i n g e n 7 . 1 7 8 7 . 3 6 2

Liquide middelen 1 9 . 0 6 8 1 8 . 6 4 6

2 7 . 4 7 1 2 7 . 3 2 5

Af: kortlopende schulden 1 7 . 7 3 0 1 7 . 0 0 5

We r k k a p i t a a l 9 . 7 4 1 1 0 . 3 2 0

Te fi n a n c i e ren vermoge n 3 2 . 6 2 0 4 0 . 5 6 9

G r o e p s v e r m o g e n 1 1 . 4 0 6 1 0 . 5 0 7

Bestemmingsfonds kunstaankopen .9 4 3 7 8

E g a l i s a t i e r e s e rve investeringsbijdragen 1 3 . 4 5 0 1 6 . 5 0 4

Vo o r z i e n i n g e n 6 . 8 2 1 6 . 4 3 0

Langlopende schulden 1 1 1 1 10 0 7 . 0 5 0

F i n a n c i e rend vermogen 3 2 . 6 2 0 4 0 . 5 6 9

133132

G e c o n s o l i d e e rde functionele exploitatiere ke n i n g

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

( u i t ko m s t ) ( u i t ko m s t )

O p b re n g s t e n

Directe opbrengsten 2 5 . 2 4 8 2 0 . 6 3 7

Indirecte opbrengsten .2 9 5 .7 2 7

totaal opbre n g s t e n 2 5 . 5 4 3 2 1 . 3 6 4

B i j d r a g e n

Subsidie Ministerie OCenW 3 4 . 1 3 5 3 3 . 0 3 2

Overige subsidies en bijdragen 3 . 0 8 0 3 . 2 9 9

totaal bijdra ge n 3 7 . 2 1 5 3 6 . 3 3 1

som der baten 6 2 . 7 5 8 5 7 . 6 9 5

L a s t e n

B e h e e r s l a s t e n 3 8 . 0 4 6 3 5 . 7 0 2

C o l l e c t i e f u n c t i e 1 0 . 0 2 7 9 . 4 4 9

P u b l i e k s f u n c t i e 1 3 . 3 4 0 8 . 8 2 8

som der lasten 6 1 . 4 1 3 5 3 . 9 7 9

Rentebaten en soortgelijke baten 1 . 2 3 0 .8 9 6

Rentelasten en bankkosten - 5 8 3 - 6 5 7

totaal saldo rentebaten en -lasten .6 4 7 . 2 3 9

saldo uit gewone bedri j f s u i t o e fe n i n g 1 . 9 9 2 3 . 9 5 5

Buitengewone baten 2 . 0 0 7 .4 8 3

Buitengewone lasten - 3 . 1 0 0 - 2 . 7 8 9

totaal saldo buitengewone baten en lasten - 1 . 0 9 3 - 2 . 3 0 6

E x p l o i t a t i e s a l d o .8 9 9 1 . 6 4 9

Page 50: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

135134

G e c o n s o l i d e e rd kasstro o m ove r z i c h t

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

( u i t ko m s t ) ( u i t ko m s t )

K a s s t room uit operationele activiteiten

E x p l o i t a t i e r e s u l t a a t 8 9 9 1 . 6 4 9

Aanpassingen voor:

Afschrijvingen materiële vaste activa 4 . 7 0 6 4.634

Afschrijvingen materiële vaste activa 1 1 1 . 5

Vrijval egalisatiereserve investeringsbijdragen - 3 . 2 5 3 - 3 . 4 1 8

Mutatie voorzieningen 3 9 1 -.2 7 3

bruto kasstroom uit operationele activiteiten 2 . 8 5 4 2.597

Mutatie in voorraden 9 2 . .3 9 0

Mutatie in vorderingen 1 8 4 2 . 5 9 6

Mutatie in kortlopende schulden 1 . 5 8 4 1 . 6 1 9

netto kasstroom uit operationele activiteiten 4 . 7 1 4 2 . 0 1 0

K a s s t room uit inve s t e r i n g s a c t i v i t e i t e n

Investeringen in materiële vaste activa - 4 . 0 3 0 - 1 . 3 4 9

Investeringen in immateriële vaste activa . 00 - 3 3 4

Investeringen in financiële vaste activa - 1 . 0 1 4 . 0 00

Afschrijving op financiële vaste activa. 0 0 - 1 . 0 1 4 - 1 .3 6 2 . 0 00

Desinvesteringen in materiële vaste activa . 00 . 02 9

Ontvangen egalisatiereserve investeringsbijdragen 1 9 9 . 07 6

k a s s t room uit inv e s t e ri n g s a c t i v i t e i t e n - 4 . 4 8 3 - 1 . 5 7 8

K a s s t room uit financieringsactiviteiten

Ontvangsten op financiële vaste activa 11 8 5 1.400

Aflossingen op langlopende schulden - 10 - 1 . 2 4 4

Bijdragen en schenkingen kunstaankopen 1 0 . 1 2 4 5 . 6 5 7

K u n s t a a n k o p e n - 9 . 2 5 9 - 5 . 8 8 6

k a s s t room uit fi n a n c i e ri n g s a c t i v i t e i t e n 1 . 0 5 0 - 7 3

2 0 0 0 1 9 9 9

( u i t ko m s t ) ( u i t ko m s t )

Netto kasstroom uit operationele activiteiten 4 . 7 1 4 2 . 0 1 0

Kasstroom uit investeringsactiviteiten - 4 . 4 8 3 - 1 . 5 7 8

Kasstroom uit financieringsactiviteiten 1 . 0 5 0 . .- 7 3

mutatie liquide middelen 1 . 2 8 1 .3 5 9

Fusie Stichting de Staalmeesters 0 2 . 4 6 9

Liquide middelen begin boekjaar 1 7 . 7 8 7 1 4 . 9 5 9

Liquide middelen einde boekjaar 1 9 . 0 6 8 1 7 . 7 8 7

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.

Page 51: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

137136

3. Wa a rd e r i n g s g ro n d s l a g e n

3.1. Algemeen

De waardering en bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Vo o r z o v e r

niet anders is vermeld zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten

worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben, ongeacht of ze tot ontvangsten of

uitgaven hebben geleid. Baten worden slechts opgenomen voorzover zij op balansdatum zijn gereali-

seerd. Lasten en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht

genomen indien zij voor het maken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

3 . 2. Criteria voor consolidatie

In de geconsolideerde jaarrekening zijn de financiële gegevens opgenomen van Stichting Het

Rijksmuseum en van de groepsmaatschappijen waarin Stichting Het Rijksmuseum direct of indirect

meer dan de helft van het stemgerechtigde kapitaal houdt of waarin Stichting Het Rijksmuseum op

grond van aanvullende regelingen beschikt over de beslissende zeggenschap ter zake van het bestuur

en het financiële beleid. De activa, passiva, resultaten en kasstromen van deze groepsmaatschappijen

zijn in de consolidatie betrokken onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties.

De opgenomen groepsmaatschappijen, gevestigd te Amsterdam, zijn:

- Rijksmuseum Holding B.V. (deelname 1 0 0% )

- Rijksmuseum Merchandising B.V. (deelname 1 0 0% )

- Rijksmuseum E-Commerce B.V. (deelname 1 0 0% )

3 . 3. Omrekening van vreemde valuta

Vorderingen, schulden en verplichtingen in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per

balansdatum. Transacties in vreemde valuta gedurende verslagperiode zijn in de jaarrekening

v e rwerkt tegen de afwikkelingskoers. Uit de omrekening per balansdatum voortvloeiende koersver-

schillen worden opgenomen in de exploitatierekening.

3 . 4. Kunstcollectie

De kunstcollectie is eigendom van de Staat der Nederlanden en is daarom niet in de balans

opgenomen. De collectie is ook niet verzekerd.

Bericht van de Raad van To e z i c h t

G rondslagen voor waardering en re s u l t a a t b e p a l i n g

1 . A l g e m e e n

1 . 1 . O p r i c h t i n g

De Stichting Het Rijksmuseum is statutair opgericht per 1 juli 1 9 9 5 en is gevestigd te Amsterdam.

1 . 2 . Doelstelling en activiteiten

De Stichting Het Rijksmuseum heeft statutair als doel:

– het in stand houden van het Rijksmuseum Amsterdam als museum van kunst en geschiedenis;

– het (inter)nationale publiek een representatief overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis

vanaf de middeleeuwen en belangrijke aspecten van de Europese en Aziatische kunst te tonen.

Dit impliceert dat het Rijksmuseum voorwerpen van kunst en geschiedenis verzamelt, bewaart,

beheert, conserveert, restaureert, wetenschappelijk onderzoekt en bewerkt, presenteert, toegankelijk

maakt en tentoonstellingen organiseert. De Stichting is een permanente instelling, toegankelijk voor

het publiek en niet gericht op het maken van winst. De Stichting kan ter bereiking van haar doel

samenwerken met alle daarvoor in aanmerking komende (overh e i d s ) i n s t e l l i n g e n .

1 . 3 . M i d d e l e n

De Stichting verkrijgt haar middelen met name door:

– verkoop van toegangsbewijzen;

– opbrengst van copyrights, verkoop van prentbriefkaarten, posters, catalogi en dergelijke;

– schenkingen, legaten en erf s t e l l i n g e n ;

– subsidies, bijdragen van overheden en donaties.

2. Indeling jaarrekening en vergelijkende cijfers

De indeling van de jaarrekening is gebaseerd op het op 6 februari 1 9 9 8 verschenen Handboek

financiële verantwoording cultuursubsidies Musea van het Ministerie van OCenW. Deze indeling is

grotendeels gelijk aan die van het Burgerlijk Wetboek, Boek 2, Titel 9. De in het handboek gestelde

eisen beogen enerzijds duidelijkheid te bieden aan de instellingen zelf en anderzijds uniformiteit te

bevorderen in de presentatie van de te leveren financiële gegevens.

Page 52: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

139

3 . 6 . G rondslagen voor de bepaling van het re s u l t a a t

3 . 6 . 1. Exploitatiesubsidie OCenW

De onderdelen van de subsidie die bestemd zijn voor kunstaankopen en de financiering van de

Zuidvleugel zijn gezien hun aard niet ten gunste van de exploitatierekening gebracht.

3 . 6 . 2. Schenkingen en kunstaankopen

Schenkingen en subsidies voor kunstaankopen worden gezien hun aard niet in de exploitatierekening

verantwoord, maar rechtstreeks aan het bestemmingsfonds toegevoegd. Kunstaankopen worden recht-

streeks betaald uit dit bestemmingsfonds.

3 . 6 . 3. Buitengewone re s u l t a t e n

Buitengewone baten en lasten vloeien voort uit handelingen en gebeurtenissen die zich onderschei-

den van de normale bedrijfsactiviteiten en zijn derhalve van incidentele aard.

138

3 . 5. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva

3 . 5 . 1. Immateriële vaste activa

De kosten van programmeren, vormgeven en overige bijkomende kosten inzake de We b - s i t e

Rijksmuseum, worden geactiveerd als ‘Web-site’ tot ten hoogste de aan derden gedane uitgaven

verminderd met de afschrijvingen. De afschrijvingen vinden lineair plaats en zijn gebaseerd op een

economische levensduur van 3 j a a r.

3 . 5 . 2. Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve

afschrijvingen. De afschrijvingen zijn gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden

berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. Er wordt afgeschreven vanaf het

moment van ingebruikneming.

De waarde en de resterende levensduur van de inventaris en de opstelling vaste presentatie collectie

van voor de verzelfstandiging, alsmede die van de Zuidvleugel (begin 1 9 9 6 overgedragen aan de

Stichting Het Rijksmuseum) zijn gebaseerd op taxaties door onafhankelijke derden. Deze activa en

hun afschrijvingen zijn overeenkomstig deze taxaties opgenomen.

3 . 5 . 3. Vo o rr a d e n

De voorraden worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of lagere netto-opbrengstwaarde.

3 . 5 . 4. Vo rd e r i n g e n

De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde, onder aftrek van de noodzakelijk

geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Deze voorzieningen zijn bepaald op basis van een

beoordeling van de individuele vorderingen.

3 . 5 . 5. Egalisatiere s e rve investeringsbijdragen

Ontvangen investeringssubsidies en bijdragen ten behoeve van de aanschaf van materiële vaste activa

worden verantwoord onder de post egalisatiereserve investeringsbijdragen. Deze post valt vrij ten gun-

ste van de exploitatierekening overeenkomstig de afschrijving op de met deze subsidies en bijdragen

verkregen materiële vaste activa.

3 . 5 . 6 . Vo o rz i e n i n g e n

De voorzieningen worden op nominale waarde gewaardeerd.

Toelichting op de geconsolideerde balans

Immateriële vaste activa We b s i t e

( b e d ragen x NLG 1.000)

Stand 1 januari

A a n s c h a f w a a r d e 3 3 4

Cumulatieve afschrijvingen -5

B o e k wa a rde 1 januari 3 2 9

Mutaties boekjaar

I n v e s t e r i n g e n 0

A f s c h r i j v i n g e n -1 1 1

- 1 1 1

Stand per 31 december

A a n s c h a f w a a r d e 3 3 4

Cumulatieve Afschrijvingen -1 1 6

B o e k wa a rde 31 december 2 1 8

Page 53: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

141140

Financiële vaste activa Wa c h t g e l d - G e a c t i ve e r d e O ve ri g e To t a a l

( b e d ragen x NLG 1.000) fo n d s r e n t e fi n a n c i ë l e fi n a n c i ë l e

v a s t e v a s t e

a c t i v a a c t i v a

Stand 1 januari 0 0 8 . 4 0 0 8 . 4 0 0

Mutaties boekjaar:

Verrekend vordering VROM/Hypotheek vleugel 0 0 - 7 . 0 5 0 - 7 . 0 5 0

Gemaximeerde bijdrage Wachtgeldfonds inzake wachtgelden 7 9 5 0 0 7 9 5

Uitbetaalde wachtgelden 1 9 9 9 en 2 0 0 0 - 1 8 5 0 0 - 1 8 5

Bijbetaling bij overdracht vordering VROM/Hypotheek Zuidvleugel 0 0 6 5 6 5

Overboeking saldo vordering VROM/Hypotheek Zuidvleugel 0 1 . 4 1 5 - 1 . 4 1 5 0

Nominale winst op overdracht vordering VROM/Hypotheek Zuidvleugel 0 1 5 4 0 1 5 4

Afschrijving op geactiveerde rente 0 - 3 6 2 0 - 3 6 2

6 1 0 1 . 2 0 7 - 8 . 4 0 0 - 6 . 5 8 3

Stand per 31 december 6 1 0 1 . 2 0 7 0 1 . 8 1 7

G e a c t i v e e rde rente en overige financiele vaste activa

De overige financiële vaste activa betrof een langlopende vordering, oorspronkelijk groot NLG 1 6.8 5 0.0 0 0, inzake

de door het Ministerie van VROM toegezegde bijdrage in de verbouwingskosten van de Zuidvleugel conform con-

tract d.d. 2 9.0 3.1 9 9 3. Bij acte d.d. 1 5.0 6.2 0 0 0 is de vordering op het Ministerie van VROM, te samen met de

Hypotheek Zuidvleugel overgedragen aan het Ministerie van Financien. Hierbij is de waardering van de betreffen-

de posten bepaald op contante waarde van de bijbehorende kasstromen, hetgeen resulteerde in een

bijbetaling door Stichting Het Rijksmuseum aan het Ministerie van Financien van een bedrag van NLG 6 5.6 3 0.

Het verschil tussen de nominale en de contante waarde van de kasstromen, na bijbetaling door Stichting Het

Rijksmuseum, bedraagt NLG 1 5 3.8 7 6 voordelig. Dit bedrag is bijgeboekt op het saldo van de boekwaarden van de

vordering en hypotheek en verantwoordt onder buitengewone baten. De afschrijving op de per saldo resterende

post ‘geactiveerde rente’ geschiedt conform het schema van de verschuldige rente, behorende bij de oorspronkelij-

ke Hypotheek Zuidvleugel.

Wa c h t g e l d f o n d s

De post wachtgeldfonds betreft een langlopende vordering op Stichting Wachtgeld Rijksgesubsidieerde Musea.

Deze stichting werd opgericht op 2 0 juli 1 9 9 5. Zij stelt zich ten doel het verkrijgen en beheren van gelden die van

de overheid zijn verkregen en het (doen) uitbetalen van een wachtgeld- of uitkering aan ex-werknemers van

verzelfstandigde rijksmusea. De maximale vergoeding aan Stichting het Rijksmuseum bedraagt NLG 7 9 5.2 4 5. De

begin 2 0 0 1 gehonoreerde aanvraag tot vergoeding van uitbetaalde wachtgelden over 1 9 9 9 en de nog te claimen

uitbetaalde wachtgelden 2 0 0 0 zijn opgenomen onder de kortlopende vorderingen.

Materiële vaste activa Vo o ru i t Ve r b o u w i n g e n I nve n t a ri s M u s e a l e O ve ri g e To t a a l

( b e d ragen x NLG 1.000) betaald op a p p a ratuur en i nve n t a ri s vaste

m a t e ri ë l e I n ri c h t i n g b e d ri j f s -

vaste activa m i d d e l e n

Stand 1 januari

A a n s c h a f w a a r d e 3 7 9 2 2 . 5 0 8 2 2 . 9 5 9 2 . 2 8 5 9 0 4 8 . 2 2 1

Cumulatieve afschrijvingen 0 - 8 . 5 7 5 -1 7 . 2 1 8 -.8 9 1 -1 7 -2 6 . 7 0 1

B o e k wa a rde 1 januari 3 7 9 1 3 . 9 3 3 5.7 4 1 1.3 9 4 7 3 2 1 . 5 2 0

Mutaties boekjaar

I n v e s t e r i n g e n - 9 4 2 . 4 7 9 1 . 2 7 0 3 7 5 0 4 . 0 3 0

A f s c h r i j v i n g e n 0 -2 . 4 0 3 -2 . 0 0 5 -2 7 6 -2 2 -4 . 7 0 6

- 9 4 7 6 -.7 3 5 9 9 -2 2 . - - - - - - --6 7 6

Stand per 31 december

A a n s c h a f w a a r d e 2 8 5 2 4 . 9 8 7 2 4.2 2 9 2.6 6 0 9 0 5 2 . 2 5 1

Cumulatieve afschrijvingen 0 -1 0 . 9 7 8 -1 9 . 2 2 3 -1 . 1 6 7 -3 9 -3 1 . 4 0 7

B o e k wa a rde 31 december 2 8 5 1 4 . 0 0 9 5 . 0 0 6 1 . 4 9 3 5 1 2 0 . 8 4 4

De verzekerde waarde ultimo 2 0 0 0 bedraagt n l g 2 3.2 0 2 . 5 0 0.

Page 54: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

143142

Ultimo 2 0 0 0 geeft dit, uitgaande van de veronderstelling dat de subsidie van het Ministerie van OCenW circa

6 0% van de totale inkomsten uitmaakt gedurende de subsidieperiode en daarv o o r, het volgende beeld:

( b e d ragen x NLG 1.000) E x p l o i t a t i e ove rs c h o t V rij ter

s u b s i d i e b e s c h i k k i n g To t a a l

Vermogen per 1 januari 1 9 9 7 0 1 . 0 5 5 1 . 0 5 5

Exploitatieoverschot 1 9 9 7 1 2 4 8 3 2 0 7

Exploitatieoverschot 1 9 9 8 1 . 6 4 2 1 . 0 9 4 2 . 7 3 6

Inbreng Fusievermogen Rijksmuseum Stichting per 1 januari 1 9 9 8 0 1 . 5 7 6 1 . 5 7 6

Exploitatieoverschot 1 9 9 9 9 8 9 6 6 0 1 . 6 4 9

Inbreng Fusievermogen Stichting De Staalmeesters januari 0 3 . 2 8 4 3 . 2 8 4

Exploitatieoverschot 2 0 0 0 5 4 0 3 5 9 8 9 9

3 . 2 9 5 8 . 1 1 1 1 1 . 4 0 6

B e s t e m m i n g s fonds kunstaanko p e n 31 december

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

Stand 1 januari 7 8 3 0 7

- Subsidie OCenW 7 5 0 7 5 0

- Toevoeging uit opbrengst museumwinkels 1.2 5 0 1 . 2 5 0

- Overige bijdragen en schenkingen t.b.v. kunstaankopen 8 . 1 2 4 3 . 6 5 7

- Kunstaankopen -9 . 2 5 9 -5 . 8 8 6

Stand per 31 december 9 4 3 7 8

E g a l i s a t i e re s e rve inve s t e r i n g s b i j d r a g e n Ve r b o u w i n g I nve n t a ris appara t u u r M u s e a l e

( b e d ragen x NLG 1.000) D ru c ke r- en inri c h t i n g i nve n t a ri s To t a a l

v l e u g e l

Stand 1 januari 1 2 . 5 4 9 2 . 9 0 9 1 . 0 4 6 1 6 . 5 0 4

Aankopen materiële vaste activa uit barters 0 1 9 9 0 1 9 9

Vrijval ten gunste van de exploitatierekening - 2 . 0 9 1 - 1 . 0 1 8 -1 4 4 - 3 . 2 5 3

Stand per 31 december 1 0 . 4 5 8 2 . 0 9 0 9 0 2 1 3 . 4 5 0

Vo o rr a d e n 31 december

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

Voorraad museumwinkels in eigen magazijnen 7 5 5 8 3 1

Voorraad museumwinkels bij leveranciers 3 7 8 3 9 5

Voorraad winkel Museumplein 9 2 9 1

1 . 2 2 5 1 . 3 1 7

Vo rd e r i n g e n 31 december

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

D e b i t e u r e n 4 4 2 1 9 5

Vorderingen op gelieerde rechtspersonen 7 9 1 . 1 9 6

Belastingen en sociale premies 7 0 5 6 4 9

P e n s i o e n e n 3 . 2 9 4 2 . 8 0 3

Overige vorderingen 1 . 5 2 0 1 . 6 0 1

Overlopende activa 1 . 1 3 8 9 1 8

7 . 1 7 8 7 . 3 6 2

Liquide midd e l e n

De banktegoeden zijn direct opeisbaar.

De stichting beschikt over een kredietfaciliteit bij de ABN-AMRO Bank van n l g 3.0 0 0.0 0 0.

G ro e p s ve r m o g e n 31 december

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

Stand 1 januari 1 0 . 5 0 7 5 . 5 7 4

Uit bestemming van het resultaat 8 9 9 1 . 6 4 9

Consolidatie Stichting De Staalmeesters 0 3 . 2 8 4

Stand per 31 december 1 1 . 4 0 6 1 0 . 5 0 7

Het Ministerie van OCenW stelt, om ongewenste vermogensvorming middels subsidiegelden te voorkomen, een

maximum aan de met de subsidie gerealiseerde exploitatieoverschotten. Gedurende een subsidieperiode mag

maximaal tien procent van de totale subsidie over deze vierjaarsperiode worden ‘gereserveerd’. Voor de

periode 1 9 9 7-2 0 0 0 betekent dit een maximale reservering van circa 1 2 miljoen. Exploitatieoverschotten uit

een eerdere subsidieperiode worden meegenomen bij de beoordeling van de maximale reserv e r i n g .

Hierbij dient opgemerkt te worden dat bij de berekening van de met de subsidie behaalde exploitatieoverschot-

ten, rekening moet worden gehouden met de verhouding van de subsidieinkomsten ten opzichte van de totale

inkomsten. Dit houdt in dat bij de berekening van de met de subiside gerealiseerde exploitatieoverschotten,

niet het gehele, maar slechts een gedeelte van het exploitatieoverschot wordt toegerekend aan de subsidie.

Page 55: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

145144

Vo o r z i e n i n g e n H u i s ve s t i n g Wa c h t g e l d e n Suppletie- en H e rs t ru c t u r e ri n g

( b e d ragen x NLG 1.000) g e l d e n a f ko o p r e g e l i n g e n b e d ri j f s p r o c e s s e n To t a a l

Stand 1 januari 1 . 0 0 0 1 . 6 5 9 1 . 6 0 0 2 . 1 7 1 6 . 4 3 0

Dotatie boekjaar 5 0 0 0 0 1 . 3 6 1 1 . 8 6 1

Aangewend in boekjaar 0 - 2 0 9 - 5 0 - 9 6 0 - 1 . 2 1 9

Vrijval ten gunste van resultaat 0 -2 5 1 0 0 -2 5 1

Stand per 31 december 1 . 5 0 0 1 . 1 9 9 1 . 5 5 0 2 . 5 7 2 6.8 2 1

Personeelsverplichtingen: wachtgelden en suppletie- en afkoopre g e l i n g e n

Deze voorzieningen betreffen de geschatte verplichtingen voor wachtgelden en suppletie- en

afkoopregelingen personeel. Deze voorzieningen hebben een langlopend karakter.

H e r s t ru c t u rering bedrijfspro c e s s e n

De voorziening herstructurering bedrijfsprocessen is gevormd voor de geschatte kosten van

herstructurering van diverse bedrijfsprocessen. De hiermee gepaard gaande lasten zijn verantwoord

als buitengewone lasten. De voorziening heeft een langlopend karakter.

H u i s v e s t i n g

De voorziening huisvesting is gevormd ter dekking van de kosten voor rekening van de

g e b r u i k e r / h u u r d e r, opgeroepen door het gebruik van het pand. Deze voorziening heeft een

kortlopend karakter en is bedoeld voor kosten die tot de grote renovatie nog gemaakt moeten

worden, met name op het gebied van brandveiligheid. Het resterend saldo zal, conform het

Financieel Plan 2 0 0 1 – 2 0 0 8, worden aangewend voor de inrichting na de renovatie.

Langlopende schulden H y p o t h e e k L e a s e -

( b e d ragen x NLG 1.000) Z u i d v l e u g e l ve rp l i c h t i n g e n To t a a l

Stand 1 januari 8 . 2 2 5 2 0 8 . 2 4 5

Verrekend bij overdracht vordering VROM/Hypotheek Zuidvleugel - 7 . 0 5 0 0 - 7 . 0 5 0

Aflossingen boekjaar -1 . 1 7 5 -2 0 -1 . 1 9 5

Stand per 31 december 0 0 0

Hypotheek Zuidvleugel

De Hypotheek Zuidvleugel betreft een 10 jarige lening bij de Fortis Bank, oorspronkelijk groot NLG

1 1 . 7 5 0 . 0 0 0 met een rentepercentage van 6 , 8 5 %. De lening wordt lineair afgelost met 1 0 j a a r l i j k s

gelijkblijvende termijnen van N L G 1 . 1 7 5 . 0 0 0 die per 1 januari vervielen. Deze lening is bij acte d.d.

1 5.0 6.2 0 0 0 overgedragen aan het Ministerie van Financiën. Voor een nadere toelichting wordt verw e-

zen naar de toelichting bij de post ‘overige financiële vaste activa en geactiveerde rente’ onder het

hoofd financiële vaste activa.

Ko rtlopende schulden 31 december

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

Schulden aan kredietinstellingen 0 8 5 9

Kortlopend deel langlopende schulden 0 1 . 1 9 5

Belastingen en sociale premies 6 8 6 6 3 9

SFP inzake tekorten pensioenen & VUT en overdrachtwaarden 3 . 9 4 4 2 . 0 1 1

C r e d i t e u r e n 3 . 5 2 2 3 . 1 3 7

Overige schulden 6 8 1 6 9 4

Overlopende passiva 8 . 8 9 7 8 . 4 7 0

1 7 . 7 3 0 1 7 . 0 0 5

Niet uit de balans blijkende rechten en ve r p l i c h t i n g e n

H u u rv e r p l i c h t i n g e n

Met de Rijksgebouwendienst is een huurcontract gesloten voor de gebouwen van Stichting Het Rijksmuseum

van n l g 2,7 miljoen per jaar. Het contract is aangegaan op 1 juli 1 9 9 5 en heeft een looptijd van 2 0 j a a r.

S u b s i d i e

Voor de kunstenplanperiode 2 0 0 1-2 0 0 4 is door het Ministerie van OCenW aan Stichting Het Rijksmuseum een

totaal bedrag aan subsidie verleend van NLG 1 3 5.1 9 7.0 7 9 ( D C E /0 0/3 4 5 6 4, d.d. 0 5.1 0.2 0 0 0) hetgeen overeen-

komt met een jaarlijks subsidiebedrag van gemiddeld NLG 3 3,8 m i l j o e n .

Page 56: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

L a s t e n( B e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

( u i t ko m s t ) ( u i t komst)

B e h e e r s l a s t e n

Directie en administratie 1 2 . 8 5 5 1 2 . 3 2 4

Gebouwen en terreinen 1 4 . 1 5 7 1 3 . 6 5 1

Bewaking en beveiliging 1 1 . 0 3 4 9 . 7 2 7

3 8 . 0 4 6 3 5 . 7 0 2

C o l l e c t i e f u n c t i e

C o l l e c t i e v o r m i n g 6 . 3 5 5 6 . 0 2 1

Bureau Collecties 3 . 0 1 9 2 . 7 8 8

Onderzoek en documentatie .3 4 0 .3 3 4

C o n s e rvering en restauratie 3 1 3 3 1 3 3 0 6

1 0 . 0 2 7 9 . 4 4 9

P u b l i e k s f u n c t i e

Projecten en tentoonstellingen 8 . 8 4 7 4 . 5 1 2

Afdeling museuminrichting 1 . 1 6 7 1 . 1 0 7

Educatie en Publieksinformatie 3 . 3 2 6 3 . 2 0 9

1 3 . 3 4 0 8 . 8 2 8

B u i t e n g ewone baten

Vrijval voorziening wachtgelders en achterblijvers .2 1 7 .2 2 7

Wa c h t g e l d f o n d s .7 9 5 0

Vrijval gereserveerde OZB 1 9 9 7 tot en met 1 9 9 9 .6 9 2 0

Overige baten voorgaand jaar .3 0 3 .2 5 6

2 . 0 0 7 . .4 8 3

B u i t e n g ewone lasten

Dotatie voorziening herstructurering

b e d r i j f s p r o c e s s e n 1 . 3 6 1 . 01 . 3 7 0

Aanvulling tekort SFP pensioenen & VUT 1 . 6 5 0 . 0 01 . 0 7 2

Overige lasten voorgaand jaar . 8 9 .3 4 7

3 . 1 0 0 2 . 7 8 9

147146

Toelichting op de geconsolideerde functionele exploitatiere ke n i n g

B a t e n( B e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

( u i t ko m s t ) ( u i t komst)

D i recte opbre n g s t e n

Inkomsten uit entreegelden en museumjaarkaart 1 6 . 8 8 4 1 4 . 0 7 1

Directe sponsoring 1 . 4 7 5 1 . 6 9 5

Inkomsten avondontvangsten horeca exploitatie 1 . 2 4 0 .7 0 1

Inkomsten uit verkopen winkels 3 . 4 2 6 3 . 2 1 7

Overige directe opbrengsten 2 . 2 2 3 9 5 3

2 5 . 2 4 8 2 0 . 6 3 7

I n d i recte opbre n g s t e n

Indirecte sponsoring .1 3 2 4 7 0

Overige indirecte opbrengsten 1 6 3 2 5 7

2 9 5 .7 2 7

S u b s i d i e s

Subsidie Ministerie OCenW 3 4 . 1 3 5 3 3 . 0 3 2

Vrijval subsidie OCenW t.b.v. Zuidvleugel 5 0 . 05 0

Vrijval egalisatiereserve investeringsbijdragen 3 . 0 0 3 3 . 1 6 7

Overige subsidies en bijdragen .02 7 8 2

3 7 . 2 1 5 3 6 . 3 3 1

Page 57: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

149148

S t i c h t i n g s b a l a n s(na bestemming exploitatiesaldo)

( b e d ragen x NLG 1.000) 31 december 2000 31 december 1999

Vaste activa

Immateriële vaste activa .2 1 8 .3 2 9

Materiële vaste activa 2 0 . 8 4 4 2 1 . 5 2 0

Financiële vaste activa 1 . 6 8 0 8 . 2 8 3

2 2 . 7 4 2 3 0 . 1 3 2

Vlottende activa

Vo o r r a d e n 1 . 1 3 3 1 . 2 2 5

Vo r d e r i n g e n 7 . 5 1 9 7 . 3 3 6

Liquide middelen 1 8 . 9 7 1 1 8 . 5 6 2

2 7 . 6 2 3 2 7 . 1 2 3

Af: kortlopende schulden 1 7 . 7 4 5 1 6 . 6 8 6

We r k k a p i t a a l 9 . 8 7 8 1 0 . 4 3 7

Te fi n a n c i e ren vermoge n 3 2 . 6 2 0 4 0 . 5 6 9

Eigen vermogen 1 1 . 4 0 6 1 0 . 5 0 7

Bestemmingsfonds kunstaankopen .9 4 3 . 07 8

E g a l i s a t i e r e s e rve investeringsbijdragen 1 3 . 4 5 0 1 6 . 5 0 4

Vo o r z i e n i n g e n 6 . 8 2 1 6 . 4 3 0

Langlopende schulden 0 0 . 0 00 7 . 0 5 0

F i n a n c i e rend vermogen 3 2 . 6 2 0 4 0 . 5 6 9

O verige gegevens met betrekking tot de personele lastenHet gemiddeld aantal personeelsleden in 2000 op full time basis bedroeg 368 (1999: 3 5 3 ) .

De personele kosten bestaan uit: 2 0 0 0 1 9 9 9

( B e d ragen x NLG 1.000) ( u i t ko m s t ) ( u i t ko m s t )

Lonen en salarissen 2 4 . 5 2 3 2 3 . 7 1 6

Sociale lasten 3 . 6 4 6 3 . 6 1 5

P e n s i o e n l a s t e n 2 . 4 9 9 2 . 3 2 3

Inhuur derden/uitzendkrachten 2 . 3 5 5 1 . 9 6 1

3 3 . 0 2 3 3 1 . 6 1 5

Page 58: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

151150

E x p l o i t a t i e re kening van de Stichting

( b e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9

( u i t ko m s t ) ( u i t ko m s t )

Resultaat deelnemingen .- 2 0 . 0 0-.159

Overige baten en lasten .9 1 9 .1 . 8 0 8

E x p l o i t a t i e s a l d o .8 9 9 .1 . 6 4 9

Toelichting op de Stichtingsbalans

A l g e m e e n

De grondslagen voor de waardering van de activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat zijn gelijk aan de

waarderingsgrondslagen vermeld in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening.

Financiële vaste activa

Deelnemingen waarop invloed van betekenis kan worden uitgeoefend zijn gewaardeerd tegen de netto-vermogens-

w a a r d e .

Financiële vaste activa D e e l n e m i n g S t i c h t i n g G e a c t i - ove ri g e To t a a l

( b e d ragen x NLG 1.000) in groeps- Wa c h t - veerde fi n a n c i ë l e

m a a t s c h a p p i j e n g e l d fo n d s r e n t e vaste activa

Stand 1 januari - 1 1 7 0 0 8 . 4 0 0 8 . 2 8 3

Mutaties boekjaar

Verrekend met Ministerie van Financiën bij overdracht vordering 0 0 0 - 7 . 0 5 0 - 7 . 0 5 0

Gemaximeerde bijdrage Stichting Wachtgeldfonds

inzake wachtgelden 0 7 9 5 0 0 7 9 5

Uitbetaalde wachtgelden 1999 en 2 0 0 0 0 - 1 8 5 0 0 - 1 8 5

Bijbetaling bij overdracht vordering VROM/

Hypotheek Zuidvleugel 0 0 0 6 5 6 5

Overboeking saldo vordering VROM

Hypotheek Zuidvleugel 0 0 1 . 4 1 5 - 1 . 4 1 5 0

Nominale winst op overdracht vordering VROM/Hypotheek 0 0 1 5 4 0 1 5 4

Afschrijving op geactiveerde rente 0 0 -3 6 2 0 - 3 6 2

Resultaat deelnemingen - 2 0 0 0 0 - 2 0

- 2 0 6 1 0 1 . 2 0 7 - 8 . 4 0 0 - 6 . 6 0 3

Stand per 31 december - 1 3 7 6 1 0 1 . 2 0 7 0 1 . 6 8 0

Page 59: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

153152

M e e r j a re n ove r z i c h t( B e d ragen x NLG 1.000) 2 0 0 0 1 9 9 9 1 9 9 8 1997

R e s u l t a t e n

E n t r e e g e l d e n 1 6 . 8 8 4 1 4 . 0 7 1 1 3 . 4 7 5 9 . 8 3 4

W i n k e l s 4 . 6 7 6 4 . 4 6 7 4 . 1 0 2 .2 0 0

S p o n s o r i n g 1 . 6 0 7 2 . 1 6 5 .9 5 7 1 . 7 9 4

Bijdrage inzake Kunstaankopen 7 . 2 5 9 3 . 8 8 6 1 . 3 8 5 2 . 1 9 7

Subsidie OCenW 3 4 . 8 8 5 3 3 . 7 8 2 3 2 . 5 6 0 3 1 . 7 3 1

Vrijval egalisatiereserv e 3 . 0 0 3 3 . 1 6 7 1 . 2 9 1 1 . 2 8 1

Overige opbrengsten 3 . 7 0 3 2 . 0 4 3 2 . 0 5 8 1 . 6 4 4

Totaal opbrengsten 7 2 . 0 1 7 6 3 . 5 8 1 5 5 . 8 2 8 4 8 . 6 8 1

P e r s o n e e l s l a s t e n 3 3 . 0 2 3 3 1 . 6 1 5 3 0 . 4 1 8 2 7 . 9 4 3

Afschrijvingen vaste activa 4 . 8 1 7 4 . 6 3 9 2 . 2 6 8 1 . 8 8 1

Lasten collectie- en publieksfunctie 1 0 . 9 7 0 6 . 8 9 8 6 . 4 9 9 4 . 7 1 0

K u n s t a a n k o p e n 9 . 2 5 9 5 . 8 8 6 3 . 3 8 5 2 . 9 4 7

H u i s v e s t i n g s l a s t e n 6 . 9 2 9 5 . 7 6 3 5 . 4 7 6 5 . 2 3 5

Overige lasten 5 . 6 7 4 5 . 0 6 4 4 . 5 5 3 3 . 3 5 5

Totaal lasten 7 0 . 6 7 2 5 9 . 8 6 5 5 2 . 5 9 9 4 6 . 0 7 1

Financiële baten en lasten .6 4 7 .2 3 9 .6 6 9 .4 4 2

Saldo uit gewone bedri j f s u i t v o e ri n g 1 . 9 9 2 3 . 9 5 5 3 . 8 9 8 3 . 0 5 2

Buitengewone baten en lasten - 1 . 0 9 3 - 2 . 3 0 6 - 1 . 1 6 2 - 2 . 8 4 5

E x p l o i t a t i e s a l d o .8 9 9 1 . 6 4 9 2 . 7 3 6 .2 0 7

Ve r m o g e n

Vaste activa 2 2 . 8 7 9 3 0 . 2 4 9 1 0 . 1 3 0 9 . 0 9 0

Vlottende activa 2 7 . 4 7 1 2 7 . 3 2 5 2 1 . 7 3 6 1 6 . 1 7 8

Kortlopende schulden 1 7 . 7 3 0 1 7 . 0 0 5 1 4 . 0 0 5 1 1 . 2 3 3

Eigen Ve r m o g e n 1 1 . 4 0 6 1 0 . 5 0 7 5 . 5 7 4 1 . 2 6 2

Bestemmingsfonds kunstaankopen .9 4 3 . 7 8 .3 0 7 . 01 0

E g a l i s a t i e r e s e rv e 1 3 . 4 5 0 1 6 . 5 0 4 5 . 2 0 5 6 . 3 2 8

Vo o r z i e n i n g e n 6 . 8 2 1 6 . 4 3 0 6 . 7 0 3 5 . 0 4 6

Langlopende schulden . 0 7 . 0 5 0 . 07 2 1 . 3 8 9

Totaal vermogen 5 0 . 3 5 0 5 7 . 5 7 4 3 1 . 8 6 6 2 5 . 2 6 8

In het meerjarenoverzicht zijn de opbrengsten/bijdragen en aankoopbedragen van kunstvoorwerpen

v e rwerkt via de exploitatie.

O verige gegevens

A c c o u n t a n t s ve r k l a r i n g

Wij hebben het in dit verslag opgenomen financieel overzicht van Stichting Het Rijksmuseum te

Amsterdam over 2 0 0 0 gecontroleerd. Dit financieel overzicht is ontleend aan de door ons gecontro-

leerde jaarrekening 2 0 0 0 van Stichting Het Rijksmuseum te Amsterdam. Bij die jaarrekening hebben

wij op 2 2 maart 2 0 0 1 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt.

Dit financieel overzicht is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de Directie en de Raad van

Toezicht van de Stichting. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake het

financieel overzicht te verstrekken.

Wij zijn van oordeel dat dit financieel overzicht op alle van materieel belang zijnde aspecten in over-

eenstemming is met de jaarrekening waaraan deze is ontleend. Voor een beter inzicht in de

financiële positie en de resultaten van de Stichting en de reikwijdte van onze controle, dient het

financieel overzicht te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is

ontleend, alsmede met de door ons daarbij verstrekte accountantsverklaring.

Den Haag, 2 2 maart 2 0 0 1

Deloitte & To u c h e A c c o u n t a n t s

Voorstel bestemming exploitatiesaldo

De directie heeft besloten het exploitatiesaldo 2 0 0 0 ad NLG 8 9 9 . 0 0 0 toe te voegen aan de vrije reser-

ves. Dit voorstel is reeds verwerkt in de balans ultimo 2 0 0 0.

Page 60: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

155

Samenstelling Raad van To e z i c h t

M r. J . M . H e s s e l s , vo o r z i t t e r

P ro f . Mr I.P.A s s c h e r- Vo n k

Hoogleraar sociaal recht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen

D r s . P. M . N o o rd e rv l i e t - B o l

S c h r i j v e r

P ro f . Dr J.R. G l a s z

Van Doorne, advocaten en notarissen en

Hoogleraar corporate governance aan de Universiteit van Amsterdam

D r. H . H . F.W i j f fe l s

Voorzitter Sociaal Economische Raad

Neil MacGre go r

Director of The National Gallery, London

154

2 0 0 0 1 9 9 9 1 9 9 8 1 9 9 7

M e d ewe r kers (aantal)

Gemiddeld aantal medewerkers . .3 6 8 .3 5 3 .3 4 6 .3 4 3

B e z o e kers (aantal)

Totaal aantal bezoekers 1.1 4 6 . 4 3 8 1 310.497 1 229.445 1 084.652

N a t i o n a a l 5 8 5 . 8 1 1 5 0 8 . 4 9 8 5 9 3 . 4 6 3 5 1 9 . 7 3 5

I n t e r n a t i o n a a l 5 6 0 . 6 2 7 8 0 1 . 9 9 9 6 3 5 . 9 8 2 5 6 4 . 9 1 7

Betalende bezoekers 1 088.821 1 245.265 1 184.066 1 031.494

Gratis bezoek 5 7 . 6 1 7 6 5 . 2 3 2 4 5 . 3 7 9 5 3 . 1 5 8

S c h o o l v e r b a n d 3 1 . 8 5 2 5 6 . 9 9 3 4 7 . 9 9 0 4 3 . 7 4 5

Bezoekers MJK 1 6 9 . 7 8 4 2 2 4 . 1 9 1 2 0 6 . 6 7 9 1 9 0 . 4 3 5

Jeugd tot 18 jaar 1 4 5 . 3 1 5 1 7 6 . 1 8 2 1 5 9 . 7 0 9 1 5 0 . 5 5 2

Kengetallen (in %)

Subsidie OCenW/totale baten 4 8 , 4 5 3 , 1 5 8 , 3 6 5 , 2

Personeelslasten/Subsidie OCenW 9 4 , 7 9 3 , 6 9 3 , 4 8 8 , 1

Vlottende activa/kortlopende schulden 1 5 4 , 9 1 6 0 , 7 1 5 5 , 2 1 4 4 , 0

Eigen vermogen/totaal vermogen 2 2 , 7 1 8 , 2 1 7 , 5 5 , 0

Page 61: Rijksmuseum Amsterdam Schenkers en legatoren J a a rv e r ...Philips Nederland B.V. S T E R TNO Prins Maurits Laboratorium D o n a t i e s Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken

A u t e u rs

Fondsen op NaamJolien Schuerveld Schri j ve r, hoofd Communicatie & Marke t i n gR i j k s mu s e u mDe Glorie van de Gouden EeuwF rans van der Ave rt , Pe rs & Publiciteit Rijksmu s e u m , Jan Piet Filedt Kok,hoofd schilderijen Rijksmu s e u m .Het verzamelen van Aziatische kunstE rik Spaans, j o u rn a l i s tDe restauratie van de Heilige MaagschapE rik Spaans, j o u rn a l i s tH e n d rick GoltziusM a r ijn Schapelhouman, hoofd tekeningen Rijksmu s e u mDe wereld opnieuw ontdektHans Rooseboom, c o n s e rvator fo t o g ra fie Rijksmu s e u mK o p s t u k ken uit de zestiende eeuwArjan de Koomen, junior conservator beeldhouwkunst Rijksmu s e u mUniek ensemble herenigdBianca du Mort i e r, c o n s e rvator kostuum Rijksmu s e u m

I l l u s t raties tussenbl a d e nPagina 8: Nachtwacht zaal tijdens ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’A p ril 2000F o t o : Onno Meeter

Pagina 36: Opbouw ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’Elsevier 15 april 2000F o t o : Marco Hillen

Pagina 64: Opbouw ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’M a a rt 2000F o t o : Onno Meeter

Pagina 76: De ingang van ‘De Glorie van de Gouden Eeuw’A p ril 2000F o t o : Onno Meeter

Eindredactie en samenstellingF rans van der Ave rt ,R i j k s mu s e u m

B e e l d r e d a c t i eEva Kalis, R i j k s mu s e u m

Te k s t r e d a c t i eT C O S ,A m s t e r d a m

F o t o g ra fi eAfdeling fo t o g ra fie Rijksmu s e u m : Henk Bekke r, Ben Beko oy,Madeleine ter Kuile, Peter Mookhoek, M a rgareta Sve n s s o n ,Cees We s s e l i u s , tenzij anders ve rm e l d .

O n t we rpStudio Rooze n ,A m s t e r d a m

L i t h o g ra fi eS c a n p r o fi l e, O i s t e r w i j k

D ru kWa a n d e rs Dru k ke rs , Z wo l l e

O m s l a g

B o d h i s a t t va Av o l o k i t e s h va ra8e eeuw80 cm, P rakhon Chai, N o o r d - T h a i l a n dVe r wo rven met steun van de Nederlandse Sponsor Loteri j