RİSK DEĞERLENDİRME BÜLTENİ - · PDF fileken kipas elektrik Üretim a.s. ken kipas jes aydin 17/09/2015 24 karkey karadeniz elektrik Üretim a.s. umurlu jes aydin 30/12/2015 10

RSK DEERLENDRME
BLTEN
Hasar servisi ve underwriterlar iin mhendislik bran
risk ve hasar deerlendirmeleri
JEOTERMAL SONDAJ VE
JEOTERMAL ENERJ SANTRALLER
Say: 2017/03
2017
Ekol Sigorta Ekspertiz Hizmetleri Limited irketi
Haziran 2017 Risk Grubu Blteni

1
Jeotermal Enerji Santrallerinde Risk Deerlendirmesi
1. Jeotermal Enerji Nedir?
Jeoterman enerji yerkabuunun eitli derinliklerinde birikmi snn oluturdu, scaklklar
atmosferik scakln zerinde olan ve evresindeki yer alt ve yer st sularna gre daha fazla erimi
mineral, tuzlar ve gazlar ierebilen scak su, buhar ve gazdan oluan akkanlardan elde edilen enerji
olarak tanmlanabilir. Bunun yannda scak kuru kayalar da akkan iermemesine ramen, ortama
su enjekte ederek ssnn uygun teknoloji ile yeryzne tanmas nedeniyle jeotermal enerji kayna
olarak nitelendirilirler.
Yerkreden i derinliklere doru inildike scaklk olduka ykselmektedir. Eer jeotermal
alanlarda scak kaya ve yksek scaklklardaki yer alt sular dier yerlere oranla daha s ksmlarda
bulunuyorsa bu blge jeotermal alan olarak tanmlanr. Yukardaki ekildede grld gibi yer
kabuunun inceldii yerlerde yksek scaklk tayan magmann kabua ok yaklamas jeotermal
alanlarn oluumunu salar. Ayrca meteorik (hava olaylarna bal) kkenli yer alt sularnn birka
kilometre derinlerde snmas ve daha sonra yzeye doru ykselmesi de bu blgenin jeotermal alan
olarak tanmlanmasn salar.
Jeotermal enerji yeni, yenilenebilir, srdrlebilir, tkenmeyen, ucuz, gvenilir, evre
dostu, yerli ve yeil bir enerji trdr.

2
2. Dnyann Jeotermal Enerji Potansiyeli
En scak jeotermal bolgeler volkan ve depremlerinde counlukla yer ald plaka snrlarndadr.
En aktif jeotermal saha ates cemberi olarak bilinen Endonezya, Filipinler, Japonya, Kuzey Amerika,
Gney ve Orta Amerika tarafndan snrlanan bolgede yer almaktadr.
Filipinlerde toplam elektrik retiminin %27si, Kaliforniya Eyaletinde %7si, Papua Yeni Ginede 56
MWe kapasiteli jeotermal elektrik retimi yaplmaktadr. zlandada toplam s enerjisi (ehir stma)
ihtiyacnn %86s jeotermalden karlanmaktadr.

3
2015 yl itibariyle, dnyadaki jeotermal elektrik retimi 13000 MW elektrik kurulu gcn zerinde
olup, 106 Milyar kWh/yl retimdir. Dnya lkelerinin 2050 yl hedefi 250.000 MWe kurulu g elektrik
retimidir. Jeotermalin elektrik d kullanm ise 2015 yl itibariyle yaklak 70329 MW termal olup, 9
Milyon konut stma edeeridir.
Dnyada jeotermal elektrik retiminde ilk 5 lke sralamas, 2015:
A.B.D.
Filipinler
Endonezya
Meksika
Yeni Zelanda
Dnyada jeotermal s ve kaplca uygulamalarndaki ilk 5 lke sralamas, 2015:
in
A.B.D
sve
TRKYE
Almanya
Nisan 2015 de Avustralyada gerekletirilmi olan Dnya Jeotermal Kongresinde, Trkiye,
jeotermal elektrik retimi artnda % 336lk oranla Dnyada 1. lke ilan edilmitir.

4
3. Trkiyenin Kaynaklar ve Jeotermal Enerji Potansiyeli
Trkiye, Alp-Himalaya kua zerinde yer aldndan olduka yksek jeotermal potansiyele sahip
olan bir lkedir. Gen tektonik dnemde kazanm olduu ok krkl yaps ve geirmi olduu
volkanik faaliyetlerden dolay jeotermal kaynaklar ynnden zengin konumdadr.
Trkiye jeotermal enerji potansiyeli
lkemizde potansiyel oluturan alanlarn %79'u Bat Anadolu'da, %8,5'i Orta Anadolu'da, %7,5'i
Marmara Blgesinde, %4,5'i Dou Anadolu'da ve %0,5'i dier blgelerde yer almaktadr. Jeotermal
kaynaklarmzn %94 dk ve orta scaklkldr ve dorudan uygulamalar (stma, termal turizm vb.)
iin uygun olup, %6s ise dolayl uygulamalar (elektrik enerjisi retimi) iin uygundur.
Jeotermal kaynaklar ve uygulama haritas

5
TRKYE DE JEOTERMAL MEVCUT DURUM (2017)
DEERLENDRME KAPASTE
Jeotermal Merkezi Istma (ehir, Konut) 115.000 Konut Edeeri (1033 MWt)
Sera Istmas 3930 Dnm (760 MWt)
Kaplca Tesisleri, Termal Oteller Ve Devremlk Tesislerinin Istmas
46.400 Konut Edeeri (420 MWt)
Oteller, Kaplcalar, Devremlklerde Kullanlan Termal Suyun Is Enerjisi
400 Kaplca (1005 MWt) (Ylda 18,5 Milyon Kii)
Meyve Sebze Kurutma 1,5 MWt
Jeotermal Is Pompas 42,8 MWt
Toplam Is Kullanm 3262,3 MWt (313.000 Konut Edeeri)
Toplam Elektrik retimi 820 MWe (Aydn-Germencik, Denizli-Sarayky, Aydn Salavatl, Aydn-Hdrbeyli, anakkale-Tuzla)
Karbondioksit retimi 240 Bin Ton/Yl
"Jeotermal elektrik Santralleri baz yk santrallerdir. Trkiye'deki en yksek toplam retim
faktr %99,4 ile Gri/Grmat Aydn Germencik Jeotermal Elektrik santralidir (44,7 MWe)".
irket Santral Blge Tarih G (MW)
ELIKLER PAMUKREN JEOTERMAL ELEKTRIK RETIM A.S.
PAMUKREN JES 2 AYDIN 29/10/2015 23
ELIKLER PAMUKREN JEOTERMAL ELEKTRIK R. A.S.
PAMUKREN JES 3 AYDIN 20/05/2016 23
ELIKLER JEOTERMAL ELEKTRIK RETIM A.S. PAMUKREN JES AYDIN 31/10/2013 45
ZORLU JEOTERMAL ENERJI ELEKTIRIK RETIM A.S.
ALASEHIR JES MANISA 12/09/2015 34
ZORLU JEOTERMAL ENERJI ELEKTIRIK RETIM A.S.
ALASEHIR JES MANISA 15/01/2016 11
ZORLU DOGAL ELEKTRIK RETIMI A.S. KIZILDERE II JEOTERMAL SANTRALI DENIZLI 30/08/2013 60

6
irket Santral Blge Tarih G (MW)
ZORLU DOGAL ELEKTRIK RETIM A.S. KIZILDERE II JES DENIZLI 31/10/2013 20
TRKERLER JEO. ENERJI ARAMA VE RT. A.S. ALASEHIR JES MANISA 25/09/2014 24
TUZLA JEOTERMAL ENERJI A.S.
ANAKKALE
13/01/2010 8
MTN ENERJI ELEKTRIK RETIM SAN. VE TIC. A.S.
BABADERE JES ANAKKA
LE 24/10/2015 8
MENDERES GEOTHERMAL ELEKTRIK RETIM A.S.
DORA 3 JES AYDIN 03/06/2014 17
MENDERES GEOTHERMAL ELEKTRIK RETIM A.S.
AYDIN 10/05/2006 8
MENDERES JEOTERAMAL ELEKTRIK RETIM A.S.
DORA-3 JEOTERMAL ENERJI SANTRALI
AYDIN 16/08/2013 17
MENDERES GEOTERMAL ELEKTRIK RETIM A.S.
AYDIN 26/03/2010 10
MAREN MARAS ELK.RT.SAN.VE TIC. A.S. AYDIN/GERMENCIK JEOTERMAL
ENERJI ELEKTRIK RETIM SANTRALI AYDIN 11/11/2011 20
MAREN MARAS ELEKTRIK RETIM SANAYI VE TIC. A.S.
KEREM JES AYDIN 16/10/2014 24
MAREN MARAS ELEKTRIK RETIM SAN. VE TIC. A.S.
SINEM JEOTERMAL ENERJI SANTRALI
AYDIN 16/10/2012 24
MAREN MARAS ELEKTRIK RETIM SAN. VE TIC. A.S.
DENIZ JEOTERMAL ENERJI SANTRALI AYDIN 30/10/2012 24
KEN KIPAS ELEKTRIK RETIM A.S. KEN KIPAS JES AYDIN 17/09/2015 24
KARKEY KARADENIZ ELEKTRIK RETIM A.S. UMURLU JES AYDIN 30/12/2015 10
KARKEY KARADENIZ ELEKTRIK RETIM A.S. UMURLU JES AYDIN 31/10/2015 2
GRMAT ELEKTRIK RETIM A.S.
AYDIN 02/04/2009 47
GRMAT ELEKTRIK RETIM A.S. EFELER JES AYDIN 26/08/2015 47
GMSKY JEOTERMAL ENERJI RETIM A.S. GMSKY JES AYDIN 15/09/2013 7
GMSKY JEOTERMAL ENERJI RETIM A.S. GMSKY JES AYDIN 04/04/2014 7
GREENECO ENERJI ELEKTRIK RETIM A.S. GREENECO JES DENIZLI 31/03/2016 13
ENERJEO KEMALIYE ENERJI RETIM A.S. ENERJEO KEMALIYE SANTRALI MANISA 20/05/2016 25
BEREKET JEOTERMAL ENERJI RETIM A.S.
DENIZLI 04/01/2008 7
AKA ENERJI RETIM OTOPRODKTR GRUBU A.S.
TOSUNLAR-1 JES DENIZLI 12/06/2015 4
http://enerjienstitusu.com/santraller/jeotermal-santralleri/ Trkiye nin Kurulu Gc
http://enerjienstitusu.com/santraller/jeotermal-santralleri/

7
4. Jeotermal Santral Yatrm Sreci Ve Aktrler

8
5. Jeotermal Kaynak Arama
5.1. Jeotermal Aramann Amac
Jeotermal aramann genel amac enerjinin ekonomik olarak retilebilecei bir jeotermal sistemin
bulunmasdr. Jeotermal aramacnn amalar aadaki gibidir:
Bir jeotermal sahann veya dk scaklkl akiferin yerini belirlemek.
Eer bulunursa, bunun yar-termal veya hipertermal olduuna karar vermek.
Eer bulunan saha hipertermal ise, onda suyun veya buharn hakim olduunu belirlemek.
Bulunan saha veya akiferin, mmkn olduu kadar hassaslkla alan, derinlik ve olas scaklk
araln belirlemek.
Bunlardan hareketle, s potansiyelinin byklk derecesini veya btn jeotermal kaynan
kapasitesinin kaba tahminini yapmak ve buradan elde edilebilecek s kalitesini tespit etmek.
5.2. Jeotermal Yzey Arama Teknikleri
Jeotermal enerji potansiyelinin aratrlaca sahann veya sahalarn ayrntl jeolojik, jeofiziksel,
jeokimyasal ve sondaj almalarnn kapsam aada verildii gibi olmaldr;
Jeolojik almalarla formasyonlarn litolojik, stratigrafik, petrografik ve jeolojik yaplar,
Jeofizik almalarla yer alt yapsal jeolojisi,
Fotojeolojik almalarla jeolojik, tektonik ve litolojik zellikler,
Jeokimyasal almalar ile su kimyas ve su-kaya ilikileri,
Sondaj almalar ile yeralt jeolojisi, hidrotermal alterasyon zonlar, hazne ve rt kayalarn
zellikleri, formasyonlarn litolojik-stratigrafik ve hidrolik zellikleri aratrlmaldr.

9
6. JEOTERMAL SONDAJLAR
Jeotermal sondaj almalar kapsamnda kuyu tasarm byk nem arz etmektedir. Kuyu
tasarmnda gz nnde bulundurulmas gereken hususlar ise rezervuar derinlii, retim borusu ap,
rezervuar akkan tipi ve zellikleri, jeolojik ve tektonik yap eklindedir. Sondajlarda; jeotermal
rezervuarn derinlii ve kuyu apna uygun makine ve pompa seiminin yannda makine ve pompann
kapasitesine uygun takm dizisi

Documents

RİSK DEĞERLENDİRME BÜLTENİ - · PDF fileken kipas elektrik Üretim a.s. ken kipas jes aydin 17/09/2015 24 karkey karadeniz elektrik Üretim a.s. umurlu jes aydin 30/12/2015 10