Embed Size (px)
DESCRIPTION
dile.cane,kale,apo,pjak,necibe,helo.sine,hewler,karwan,jiwan,ziba,ziwer,kazim,helin,zinar,silan,silemaiye,amed,diyarbekir
Citation preview
رۆژی واڵتگۆڤارێکی مانگانەیە پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان دەریدەکات
]ساڵی 3[ ]ژمارەی 34[ ]2013/12/20[ ]بەفرانبار2713 کوردی[ ]نرخ: 1500 دينار[
سەردار ستار"چاودێری سیاسی"؛
پارتی و ئاكەپە حیساب و كتابیان لەسەر نەوتی كەركوكیشە
رووناك ئەحمەد؛ژنانی ناوپەرلەمان؛ یەكەم بۆ چەپڵە لێدان و دووەمیش بۆ
رازاندنەوەی ناوپەرلەمانن
هەڵوێستی پارتی لەبەرامبەر بە رۆژئاوای كوردستان بەتەواوەتی هەڵوێستێكی بەرژەوەندیپەرست، هەژەمۆنی و دیسپۆتیزمە
ئۆجاالن؛ماندێال ئەستێرەیەكی پڕشنگداری گەالنی ئەفریقا بوو
"هیوادارین ساڵی نوێ زایینی، ساڵی "2014"ببێتە ساڵی ئاشتی، ئازادي و دیموكراسی بەتایبەتی بۆ گەلەكەمان و بۆ سەرجەم مرۆڤایەتی بەگشتی"
"ستافی گۆڤاری رۆژی واڵت"
~ساڵی 3 | ژماره 34
2013/12/20
خاوەنی ئیمتیاز
PÇDK کۆمیتەی ڕاگەیاندنی
سەرنووسەر
پروین حەسەن مستەفا
بەڕێوەبەری نووسین
ئارام کەریم بابان
دەستەی نووسەران
فەهمی محەمەدسۆران حسینئامینه محەمەدچنوور غەریب
دیزاین
كاردۆ عەلیالی
ژمارەی متامنه
446
بۆ پەیوەندی گرتنwww.PCDK.org
[email protected]ناو نیشان
کەرکوک، بەرامبەر یانەی وەرزشی کەرکوک
رۆژی واڵتگۆڤارێکی مانگانەیە پارتی چارەسەری دیموکراتی کوردستان دەریدەکات
]ساڵی 3[ ]ژمارەی 34[ ]2013/12/20[ ]بەفرانبار2713 کوردی[ ]نرخ: 1500 دينار[
سەردار ستار"چاودێری سیاسی"؛
پارتی و ئاكەپە حیساب و كتابیان لەسەر نەوتی كەركوكیشە
رووناك ئەحمەد؛ژنانی ناوپەرلەمان؛ یەكەم بۆ چەپڵە لێدان و دووەمیش بۆ
رازاندنەوەی ناوپەرلەمانن
هەڵوێستی پارتی لەبەرامبەر بە رۆژئاوای كوردستان بەتەواوەتی هەڵوێستێكی بەرژەوەندیپەرست، هەژەمۆنی و دیسپۆتیزمە
ئۆجاالن؛ماندێال ئەستێرەیەكی پڕشنگداری گەالنی ئەفریقا بوو
Rojî Wilat
گەریالی شەهید"هەكار ئەحمەد"، ناسراو بە"بڕیار"
Organî Rageyandinî Partî Çareserî Dîmukratî Kurdistan[Jimarey: 34] [Salî: 2013]
2...... دۆخی ئاڵۆزی هەرێم و حكومەتی كاربەرێكەر!!
3...... وێستگەكانی ژیانی ئۆج ئاالن هاوشێوەی وێستگەكانی ژیانی ماندێالیە
10 ...... كۆمەڵ لەنێوان ئەی رەقیب و حودەیبیەدا11 ...... نەتەوە و نیشتمان؛ وەك درۆیەكی مەزنی دەسەاڵتداران!!
15 ...... هەقوایە هەموو كەس مەلە لەناو ئاوی ڵێل كردبایە پارتی ئەوەی نەكردبایە18 ...... باشووری كوردستان لەبەردەم دۆخێكی نوێی هەستیاردا...!!
25 ...... پارتی شەڕ بە یەكێتی ئەفرۆشێ26 ...... تەنگژەی خۆرهەاڵتی ناوین و رێگەچارەی مۆدێرنیتەی دیموكراتیك
29 ...... زمان و قەیرانی بەكارهێنانی وشە و زاراوە و ناوی بیانی30 ...... پیالنگێڕی لەئامەدەوە بۆ كەركوك
32 ...... ژینگەی سەقەت، مرۆڤی سەقەتی لێبەرهەمدێت33 ...... شۆڕشی خۆرئاوا پێشەنگی سەركەوتنی شۆڕشی كوردستانە
36 ...... دوژمنانی كوردیش نەیانوتووە شۆڕش لەرۆژئاوای كوردستان نییە؛ كەچی پارتی دەیڵێت!!
6 ...... د.كامەران مەنتك؛ ئەو كەسانەی مامەڵە بەنەوتەوە دەكەن متمانەی خەڵكیان لەدەستداوە
12...... دیار غەریب؛ ئەگەر حكومەتی نوێ بەچەمكێكی دیموكراتی هەڵسوكەوت نەكات خزمەت بەگەڵ ناكات
21...... مەال كامەران؛ نێگەرانین لەو سیاسەتەی ئەمڕۆی پارتی
38 ...... رووناك ئەحمەد؛ زۆر كەمن ئەو رێكخراوانەی نوێنەرایەتی ئیرادەی ژنێكی خاوەن ئیرادە بكەن
41 ...... ژن بەردەوام بیر لەوە دەكاتەوە بۆ من وام كرد؟43 ...... نەریتی شارستانێتی؛ ژن وەكو"كێڵگەی پیاو"دەبینێت
سەروتار
چاوپێكەوتن
ژنان
راپۆرت
وتار
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[2 سەروتار
ڕەن���ك���دان���ەوەی ل��ەس��ەر س���ەرج���ەم ب��وارەك��ان��ی ژیانەەوە هەیە. پەرلەمانی جارێك تەنیا هەلبژێردراو نەیتوانیوە ك��ۆب��ۆت��ەوەو هەلبژێرێت: سەرۆكێك كاتی ن��ەخ��ۆش��ی��ەك��ەی پەرلەمانی دەسپێكردنی ئ����ێ����راق پ���ەرل���ەم���ان���ی گ��رت��ۆت��ەوە هەرێمیشی دانیشتنەكەی ن��اچ��ار و ی���ەك���ەم ب���ەك���راوەی���ی هاوشێوەی م��اوەت��ەوە، هەوڵەكانی پ��ەرل��ەم��ان حكومەتیش پێكهێنانی بەرجەستەی ئەنجامی لێنەكەوتۆتەوە، حكومەتی ك��ارب��ەڕێ��ك��ەری��ش ئ��ەو دەرف���ەت���ەی ق��ۆس��ت��ۆت��ەوە؛ توركیا لەگەل نەوتی ستراتیژی ڕێكەوتنی حیسابی لەسەر كە كردووە،ڕێكەوتنێك مۆر خ��ۆرئ��اوای دەسكەوتەكانی دژایەتیكردنی كوردستان و پشتگیری كردنی سیاسەتی دەولەتی و مالیكردن بە سەبارەت توركیایە داگیركەری تواندنەوەیی كوردانی باكوری كوردستان، ئەمەش و نییە شەفاف پڕۆژەكە خودی ل��ەوەی جگە بریتییە لە هەرزانفرۆشكردن و تاالنكردنی زیاتری سامانەكانی گەلی كوردستان و زیاتر الوازكردنی ئابووری ڕاستەقینە كە خۆی لە كشتوكاڵ و الدێدا گەورەتركردنی ئامانج بەمجۆرەش دەبینێتەوە، بەناو و لیبرال سیستەمی تا بێكارانە سوپای بدۆشێت،لە خەڵك زیاتر و زیاتر ئازاد بازاڕی ڕەنجیان دابڕێت،لەمیانی دابڕاندنیان لە ڕەنج و كاركردنەوە،لە خۆیان نامۆ بكات و ناچار بەجۆرێك دەسەاڵت بە هەناسەدانیان بۆڕی لە جۆرەكان بكرێن. ماڵی و ببەسترێتەوە دەسەاڵتداران و سیاسییە دۆخ��ە ئ��ەو دەرەنجامێكی وەك هاوپەیمانە هێزە ه��ەردوو لەنێوان نالەبارەی نەك ل��ەزۆرش��ت��دا ل��ەئ��ارادای��ە، ستراتیژیەكە هەڵوێستی جیاواز؛ بەڵكو هەڵوێستی دژیشیان جێگای باسە، زەقترینیشیان سەبارەت بەمەسەلە خۆیەوە لەالی پ.د.ك. پارتی نەتەوەییەكانە: )8(چااڵكوانی سیاسی خۆرهەاڵتی كوردستانی دەسگیر كردوە كە گوایە گێرەشێوێنن! چونكە ئیسالمی كۆماری لەكۆنسولخانەی بەردییان
ئێران گرتووە! لەالیەكی دیكەش پارتی بەئاشكرا كورستان خۆرئاوای خۆبەرێوەبەری دژایەتی كوردستان نیشتمانی یەكێتی چی كە دەكات . ڕاگ��ەی��ان��دوە خ��ۆی پشتگیری ب��ەڕاش��ك��اوی هەروەها لەوماوەیە دۆخێكی نالەباری ئاسایشی لەناوچەكانی هەرێمی كوردستان هاتۆتە ئاراوە، 29/9/2013(ه��ێ��رش��ەك��ەی ( لە سەرەتا یان خۆكوشتنی هەولێر، لە داع��ش گرووپی كوژرانی بەرپرسی كامێراكانی ئاسایشی هەولێر، تری بەرپرسێكی تەرمی دۆزی��ن��ەوەی دوات��ر مردنی دواتریش موسڵ، لە هەولێر ئاسایشی ئابووری ڕاوێژكاری شێروانی ئەدیب گوماناوی هەرێم، نیشتیمانی ئاسایشی ئەنجوومەنی س��ەرۆك پارێزوانێكی تیرۆركردنی ه��ەروەه��ا تیرۆركردنی هەوڵەكانی و لەسلێمانی كۆمار سەر هێرشەكەی دواییش هەرە ئەفسەر. دوو و تیرۆركردن و كەركوك هەواڵگری ناوەندی ڕۆژنامەنووس، گەرمیانی كاوە كردنی شەهید كێشەیەكی كە دەكەن دیاری هەمووی ئەمانە ئاسایشی لەتەواوی هەرێمی كوردستان جێگای ملمالنێی و ناكۆكی ب��ەه��ۆی ب��ەاڵم ب��اس��ە، بەكاری یەكتری بە دژ الیەنەكان سیاسیەوە دێنن، بەاڵم ئەمجارە زەقكردنەوەیی رووداوەكانی ناوچەكانی یەكێتی لەالیەن پارتیەوە وەك دیارە لە بەرتەسكی و تایبەت حزبایەتی مەرامێكی پشتەوەیە. بێگومان شەهیدكردنی ڕۆژنامەنووس كاوە گەرمیانی ببڕای ببڕ قابیلی قبوڵ نییە و بكرێت ئیدانە شێوەیەك بەهەموو پێویستە بكرێت، پەیڕەو پێویست یاسایی ڕێكاری و ك��ارە قێزەونە ئ��ەو ب��ڕی��اردەران��ی و ب��ك��ەران سزابدرێن. دادگاكانەوە رێگای لە بدۆزرێنەوەو لە تێڕامانە و سەرنج جێگای ئ��ەوەی ب��ەاڵم كاتێكدا هێشتا بكوژانی)سەردەشت عوسمانی(ن��ەدۆزراون��ەت��ەوە رۆژن��ام��ەن��ووس خوێندكارو لەم و رووی��داوە پارتی دەسەاڵتی ژێر لە كە بە كە سەیرە بەرپرسیارن، خۆیان سۆنگەوە ئامانجی ملمالنێ و مەرامی سیاسی هەوڵدەدەن زەق گەرمیانی ك��اوە تیرۆركردنی كەیسی ! ئەوانیش دەسەاڵتدارنین بڵێی بكەنەوە وەك دواترین هەڵوێستی تەسكی حزبیانەی پارتیش لە مەسەلەی كەركوك ڕەنگیدایەوە كە لەالیەكەوە دەزگ��ای سەر هێرشەكەی ه��ەوڵ��دەدات چۆن ناوەندی هەوالگیری كەركوك و ڕووداوەكانی دواتر بەكاربێنێت، لەالیەكی دیكەشەوە لەمیانی تێكدانی یەكڕیزی كورد لە كەركوك و هەڵوەشاندنەوەی
دروست دۆخێكی كەركوك كوردستانی لیستی دەكات كورد نەیارانی بە خزمەت كە كردووە و زیان بە بەرژەوەندی و چارەنووسی سیاسی دەگەیەێنێت. كوردستان و ك��ەرك��وك،ك��ورد ئەمڕۆ كوردستان بە قۆناغێكی هەستیاردا تێپەڕ دەبێت، ئەو قۆناغە هەستیارەش بەرژەوەندییە ب��ەس��ەردا كوردستانمان نیشتیمانیەكانی دەسەپێنێت، هەر هێز و الیەنێك لە دەرەوەی كۆدەنگی و بەرژەوەندییە نیشتیمانیەكان یان بە ئاراستەیەكی دژدا بجولێتەوە، بە تەنیا دەمێنێتەوە بەشی. بە دەبێت كوردستان گەلی رق��ی و
دۆخی ئاڵۆزی هەرێم و حكومەتی كاربەڕێكەر!!
سیسیا
ی ڤه
رۆش
لەمیانی تێكدانی یەكڕیزی كورد لە كەركوك و
هەڵوەشاندنەوەی لیستی كوردستانی كەركوك
پارتی دیموكرات دۆخێكی دروست كردووە كە خزمەت
بە نەیارانی كورد دەكات و زیان بە بەرژەوەندی و چارەنووسی سیاسی
كەركوك، كورد و كوردستان دەگەیەێنێت
..........ئەمڕۆ كوردستان بە
قۆناغێكی هەستیاردا تێپەڕ دەبێت، ئەو قۆناغە
هەستیارەش بەرژەوەندییە نیشتیمانیەكانی
كوردستانمان بەسەردا دەسەپێنێت، هەر هێز و الیەنێك لە دەرەوەی
كۆدەنگی و بەرژەوەندییە نیشتیمانیەكان یان
بە ئاراستەیەكی دژدا بجولێتەوە، بە تەنیا
دەمێنێتەوە و رقی گەلی كوردستان دەبێت بە بەشی
] ~ [[email protected]
3] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
راپۆرت
ئا/ كاروان ئیبراهیم
نێلسۆن ماندێال، ئەو پیاوەی بە هێمای ئاشتی ساڵیدا )95( تەمەنی لە جیهاندا، لە دەناسرا كۆچی دوایی كرد، مەرگی ماندێال چەندین بابەتی بابەتانەش لەو یەكێك ورووژان��د، لەگەڵ خۆیدا ماندێالدا، و ئ��االن ئۆج لەنێوان هاوشێوەیی ئەو ژیانی وێستگەكانی ئەوەی بەهۆی ئەوەش
دوو رێبەرە زۆر لە یەكەوە نزیكن.هەر یەك لە ماندێال و ئۆج ئاالن بەشێكی گەورەی بووە، زیندانەوە شیشەكانی لەودیو ژیانیان ئەگەرچی هێشتا رێبەرەكەی كورد لە زینداندایە، بەاڵم هاوشێوەیی و نزیكی شێوازی تێكۆشانەكەی ئۆج ئاالن لەوەی ماندێالوە، ئاماژەیە بۆ ئەوەی كە رۆژێك دێت جیهان ئۆج ئاالن وەك كەسێكی شانازی و دەناسێت ئازادیخواز و ئاشتیخواز ماندێال چۆن هەروەك شانازییەك بكات، پێوە سەربەرزییە بۆ مرۆڤایەتی، ئاپۆش بە هەمانشێوە.
ژیانی ماندێال
ئەفریقای پێشوتری سەرۆكی ماندێال، نێلسۆن )2013 یەكەمی كانونی )5ی رۆژی باشوور، سەرۆكی زوما، جاكۆب لەالیەن مردنی هەواڵی ئەوەش باڵوكرایەوە، باشور ئەفریقای ئێستای رەوش��ی تێكچوونی ب��ەه��ۆی ئ���ەوەی دوای تەندروستییەوە چەند مانگێك بوو لە نەخۆشخانە بوو، بەهۆی نەخۆشی لە سیەكانیدا، كە بەهۆی مانەوەی لە زینداندا بۆ ماوەی )28( ساڵ، توشی
ببوو.ماندێال، كە لە مانگی تەمووزی ساڵی )1918( یەكەمین بووە، دایك لە باشوور ئەفریقای لە سەرۆكی رەشپێستی دژە رەگەزپەرستی ئەفریقای
باشوور بوو.ماندێال لە تەمەنی )24( ساڵیدا بووەتە ئەندامی رێكخراوێكی كە ئەفریقا نەتەوەیی ئەنجومەنی رەگەزپەرستی سیاسەتی دژی ب��وو، سیاسی لەالیەن ئەفریقا لە كە تێدەكۆشا، كاتە ئەو
كەمینەیەكی سپی پێستەوە پەیڕەو دەكرا.خەباتی س��ەرەت��ا م��ان��دێ��ال رێ��ك��خ��راوەك��ەی و مەدەنی شێوەیەكی بە و دەكرد ئاشتیانەی شارستانیانە رووبەڕووی سیاسەتی رەگەزپەرستی دەوەستایەوە، بەاڵم لە ساڵی )1960( بە فیشەك وەاڵمی خۆپیشاندانێكیان درایەوە و دوای ئەوەش كاركردنیان گروپی سیاسی و رێكخراو چەندین و ماندێال هۆیەشەوە ب��ەو ك��را، ق��ەدەغ��ە لێ نەتەوەیی ئەنجومەنی دیكەی سەركردەكانی
ئەفریقا بڕیاری دەسپێكردنی خەباتی چەكداریاندا.
ئەودیو شیشەكانی زیندان
لە ساڵی )1962( ماندێال دەستگیر كرا و سزای پێنج ساڵ زیندانی بەسەردا سەپێنرا، بەاڵم دوای دوو ساڵ سزاكەی گۆڕا بۆ زیندانی هەتاهەتایی، شەڕی و گەورە "خیانەتی تۆمەتی بە ئەوەش
چەكداریی".لە ساڵی )1990( و دوای )28( ساڵ مانەوەی لەو دیو شیشەكانی زیندان، سەرئەنجام بەهۆی پێشكەوتنی خەباتی ئەفریقییە ئازادیخوازەكان و كۆماری سەرۆك بڕیاری و نێودەوڵەتی فشاری
ئەوكاتەی ئەفریقای باشوور، ماندێال ئازادكرا.نێلسۆن ماندێال، لە ساڵی )1992( لەالیەن دەوڵەتی توركیاوە خەاڵتی ئەتاتوركی پێبەخشرا ئەوەش وەك "رێزلێنانێك بۆ خەباتە ئاشتیخوازانەكەی"!، توركیای دەوڵەتی خەاڵتەی ئەو ماندێال بەاڵم رەتكردەوە و رایگەیاند:"خەاڵتی واڵتێك وەرناگرم سەركوت و دەچەوسێنرێتەوە تێدا كوردی كە دەكرێت" و لە ساڵی )1993( خەاڵتی نۆبڵی بۆ
ئاشتی پێدرا.ماندێال لە ساڵی )1994 تا 1999( بووە یەكەم سەرۆكی رەشپێستی ئەفریقای باشوور و لە ماوەی ئەو بەسەر گەورە گۆڕانكارییەكی حوكمڕانیدا، واڵتە هات، ئەوەش بەهۆی ئەوەی فەرمانڕەوایی بۆ گۆڕا ستەمكارەوە كەمینەیەكی دەستی لە
زۆرینەی خەڵك.ماندێال لە ساڵی )1999( بە دواوە دەستبەرداری دەسەاڵت بوو، كورسیەكەی جێهێشت بۆ ئەوانەی دوای خۆی، ئەوەش ماندێالی زیاتر الی ئەفریقای باشوور خۆشەویست كرد و كردیە كەسایەتییەكی
جیهانی ناسراوتر.
دوورگەی رۆبن و دوورگەی ئیمرالی
سااڵنی زۆرب��ەی ماندێال گرتووخانەیەی ئ��ەو توندترین ب��ەس��ەرب��رد، ت��ی��ادا زیندانیكردنی گرتووخانە بوو كە بە دوورگەی رۆبن دەناسرا، سەدەیەكی چارەكە لە زیاتر ماندێال نێلسۆن بەسەر ئەفریقادا باشووری گرتووخانەكانی لە لە زیندانییەكەشی ماوەی ساڵی )18( و برد گرتووخانەی دوورگەی رۆبن بەسەر برد كە زۆر جیاوازی نییە لە گەڵ دوورگەی ئیمرالی ئێستادا لە دەریای مەڕمەڕە كە ئۆج ئاالنی تێدا گۆشەگیر
كراوە.لە كیلۆمەتر )12( تەنها كە رۆب��ن دوورگ��ەی
شاری كیپ تاونی پایتەختی باشووری ئەفریقاوە دوورە، مێژوویەكی دوورودرێژی هەیە و دەسەاڵتی داگیركەر هەموو ئەو كەسانەی كە بە هەِڕەشەیان
دەزانی ، رەوانەی ئەو گرتووخانەیەیان دەكرد.لەماوەی سااڵنی دەسەاڵتی سیاسەتی جیاكاری زوڵم و دڕندەیی بە رۆبن دوورگ��ەی رەگ��ەزی ، هەموو پێستەكان، سپی دەسەاڵتی ناسرابوو، ئەو كەسانەی دژایەتی دەسەاڵتەكەیان دەكردن، بۆ دەك���ردن گرتووخانەیەیان ئ��ەو رەوان���ەی شكاندنی ورەیان و نێلسۆن ماندێالش یەكێك بوو
لەو كەسانە.
مەرگی ماندێال
و ئاشتیخواز مرۆڤێكی وەك ماندێال مەرگی جاكۆب ك��رد، غەمگین جیهانی ئ��ازادی��خ��واز، باشووریش ئەفریقای ئێستای سەرۆكی زوم��ا رۆڵەیەكی "نەتەوەكەمان ووتی: بارەیەوە لەو دەبێت ووتیشی:"بەاڵم زوما لەدەستدا." مەزنی بەردەوام بین لەسەر هیواكانی ماندێال كە واڵتێكی
دیموكرات و یەكگرتووە".پارت س��ەرۆك و واڵت س��ەرۆك زۆر ئەگەرچی لە ناوەندی جیاجیا و كەسایەتی و رێكخراو و بارەی مردنی ماندێالوە بەیاننامەیان باڵوكردەوە رەنگە ب��ەاڵم ك��رد، قسەیان و لێدوانیاندا و ئەو رستانەی و لە جوانترین گوزارشت یەكێك بۆ مەرگی ماندێال نوسران، ئەو رستانەی بەڕێز ئۆج ئاالن بن، چونكە گوزارشت لە بەردەوامیدان بە رێگەكەی ماندێال دەكاتەوە و لە هەمانكاتدا، ئێستا بەڕێز ئۆج ئاالن لە هەمان ئەو دۆخەدایە،
كە ماندێال )28( ساڵ تێیدا ژیا.
"ئێمەش گەشانەوەی ئەو ئەستێرەیەین"
ئۆج ئاالن بۆ مەرگی ماندێال ووتی:"لە ناخی دڵەوە هۆشمەندی هەبوو، گرێدانمان ماندێال لەگەڵ لە ك���وردەوە، گەلی بە ماندێال پەیوەستی و قووڵی پەیوەستبوونێكی و رێز ئێمەشدا ناخی پرشنگدار ئەستێرەیەكی ماندێال پەیداكردبوو، ئێمەش بوو، ئەفریقا گەالنی رۆشنكەرەوەی و گەشانەوەی ئەو ئەستێرەیە لە رۆژهەاڵتی ناویندا
دەستەبەر دەكەین".هەروەها ئۆج ئاالن لە رێگەی ئەرتوغرول كۆركچو، هەدەپە، گەالن دیموكراتی پارتی هاوسەرۆكی پەیامێكیشی ئاراستەی مەراسیمی بەخاكسپاردنی نێلسۆن ماندێال كرد، ئۆج ئاالن لە پەیامەكەیدا هەموو لە كورد گەلی و من بۆ ووتی:"ماندێال
وێستگەكانی ژیانی ئۆج ئاالن هاوشێوەی وێستگەكانی ژیانی ماندێالیەئۆج ئاالن: ماندێال دەژیێنین
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[4 راپۆرت
مەیدانەكانی جیهان و چیاكان وەك كەسێك كە لە دژی دەسەاڵتداری زاڵمان و وەك پارچەیەكی
مەزنی گەلەكەمان دەژی".
"ماندێال دەژیێنین"
ئۆج ئاالن لە پەیامەكەیدا ئەوەی نوسیوە:"تێكۆشان ماندێال كە دیموكراسی و یەكسانی لەپێناو پێشەنگایەتی دەكرد، چەمكی ئەو تێكۆشانەیان گرتووە، بنەما بە پرەنسیپێك وەك بۆ خۆیان گەالندا دژی لە كە كەسانەی ئەو بۆ ماندێال جێی هەیە رۆڵی وەك پرۆمیتۆس دەبینن، ئەو ئێستا دەدەن، ئاگر هەڵكردنی بڕیاری رۆژەی ئەو ئاگرەی ماندێال لە الیەن گەالنی بندەستەوە هەڵكراوە، دەستوەردان لەو مێژووەی سەردەستان نوسیویانە، سەلمێنەری ئەوەیە كە ماندێال ئاگری خۆی گەیاندۆتە هەموو گەالنی بندەستی جیهان. و تیرۆریست وەك بندەستان كە كاتانەی لەو وشیاریەكی بە ماندێال دەبینران، دیكتاتۆر و ئومێد ب��ووە ف���راوان، دڵێكی بە م��ەزن��ەوە، تێكۆشانی بوێرانە جێی ڕێزی هەموو جیهان و بەڕێوەبرد و بۆتە سەرچاوەی ئیلهام و تێكۆشان. بەرزبۆوە، باشور ئەفریقیای لە ئاگرەی ئەو پیالنگێڕی لە بەر سەردەستاندا، لە زەبرێكی ئەزمونی لە سود كە ئەوەی بۆ نێونەتەوەیی ماندێال ببینم كەوتمە سەرڕێی ئەو واڵتە، ماندێال بەشێكە لە خانەوادە گەورەكەی خۆم و گەلەكەم و دەیژێنین، ئێمە لە ناخەوە پێیەوە پەیوەستین. ئەفریقیای گەلی كە ب��وو ئەستێرەیەك ئ��ەو ئەو ئێمەش هەوڵ دەدەی��ن كە ك��ردەوە، ڕوون ئەستێرەیە لە رۆژهەاڵتی ناوین بدرەوشێنینەوە، ئێمە ئەمڕۆ یەك لە زانایانی خۆمان بەڕێدەكەین،
هاواڵتیانی وەك هەموو ئێمە لێدەكەم، ساڵوی ئازاد دەژین و دەمرین، وەك ماندێال بە كەرامەت
لەناو ئاشتییەكی پیرۆزادا".
ژیانی ئۆج ئاالن
لە ئ��االن، ئ��ۆج ع��ەب��دواڵ ژیانی وێستگەكانی بەو دەچ��ێ��ت، ماندێال ژی��ان��ی وێستگەكانی پارێزەرانی جار چەندین ئێستا تا هۆیەشەوە ئاالنەوە ئۆج زیندانیكردنی ب��ارەی لە ماندێال كردووە ئازادكردنیان داوای و كردووە قسەیان و بارودۆخی ئۆج ئاالنیان بە بارۆدۆخی پێشووی
ماندێال چواندووە.نیسانی لە )4ی ئاپۆ، یان ئاالن ئۆج عەبدواڵ ئامارای سەربە شاری گوندی لە ساڵی 1949( ئورفا لەدایك بووە، قۆناغەكانی خوێندنی بڕیوە و لە كۆلێژی زانستی سیاسی لە شاری ئەنقەرە وەرگیراوە، لەوێ دەبینێت و تێدەگات "كوردستان هیچ و نێودەوڵەتی" داگیركراوێكی كراوەتە
تێكۆشانێك بۆ كوردایەتی لە ئارادا نەمابوو.دەستپێدەكات، سفرەوە خاڵی لە ئ��االن ئۆج و تێكۆشان دەكات ئەوەی چەند ساڵێك دوای ژمارەیەك گەنج لە خۆی كۆدەكاتەوە، لە )27ی تشرینی دووەمی ساڵی 1978( لە گوندی )فیس(كوردستان باكوری لە ئامەد شاری سەربە ی
پارتی كرێكارانی كوردستان دادەمەزرێنن.پەكەكە ماندێال، رێكخراوەكەی هاوشێوەی سەرەتا خەباتی سیاسی و رۆشنبیری دەكرد و بیروباوەڕەكەی لە رێگەی سیمینار و باڵوكراوەوە توركیا دەوڵەتی ئەوەی دوای بەاڵم دەگەیاند، و شەهیدكردنی دەستگیركردن بە كرد دەستی
دامەزرێنەرانی پەكەكە، ئەو رێكخراوە ناچار بوو بۆ بەردەوامیدان بە تێكۆشانەكەی رێگەی دیكە
بگرێتەبەر.
شۆڕشی ژیانەوە
ئابی ساڵی 1984( پەكەكە هەربۆیە لە )15ی بە ئ��ەوەش دەستپێكرد، چ��ەك��داری خەباتی فەرمانداری مەعسوم قورقماز ناسراو بە عەگید، نەتەوەیەك ژیانەوەی سەرلەنوێ بە ئ��ەوەش شێخ لەسێدارەكانی دوای چونكە ناودەبرێت، سەعیدی پیران ساڵی )1925( و سەركوتكردنی جواڵنەوەی سەید رەزای دەرسیم ساڵی )1937( كوردستان باكوری لە سەرهەڵدانێك هیچ ئیتر
نەهاتبووە ئاراوە.و بەهێز رێكخراوێكی بووە پەكەكە ئەگەرچی كاریگەر هەم لەسەر ئاستی جەماوەر، هەم لە بواری سەربازیدا، بەاڵم كەسایەتییە ئاشتیخوازییەكەی پەكەكە )1993( ساڵی لە وایكرد، ئاالن ئۆج یەكالیەنە ئاگربەست رابگەیەنێت، ئەوەش لەپێناو
چارەسەری ئاشتیانە.ئۆج ئاالن چەندین جار ئاگربەستی یەكالیەنەی راگ��ەی��ان��د، ب��ەاڵم ه��ەم��وو ش��ەڕخ��وازان��ی دنیا لە نێودەوڵەتیدا پیالنگێڕیەكی لە و كۆبوونەوە )15ی شوباتی ساڵی 1999( ئۆج ئاالن دەستگیر
كرا و رادەستی توركیا كرا.
ئەودیو شیشەكانی زیندان
ئۆج بۆ لەسێدارەدان سزای سەرەتا ئەگەرچی ئاالن دەركرا، بەاڵم دوای ناڕەزاییەتیەكی فراوان و توڕەیی گەلەكەی بەرامبەر ئەو دەستگیركردنە
] ~ [[email protected]
5] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
راپۆرت
و ئەو سزایە، ناچار سزاكەیان گۆڕی بۆ زیندانی خستە ئاالنیان ئۆج ئەوە دوای هەتاهەتایی، لە ئیمرالییەوە دوورگ��ەی تاكەكەسی زیندانی دوورگەیەی ئەو هاوشێوەی مەڕمەڕە، دەریای
ماندێال تێدا زیندانی كرا.لە ئاالن ئۆج ساڵە )15( نزیكەی ئێستادا لە ئیمرالی زیندانی كراوە، بەاڵم هاوشێوەی ماندێال، زیندان هەرگیز نەیتوانی وا لە ئۆج ئاالن بكات هەربۆیە ب��ەرب��دات، تێكۆشانەكەی لە دەس��ت لەسەر هەڵوێستە ئاالن ئۆج بەردەوامی بەهۆی رێكخستنەكەی بەهێزبوونی و ئاشتیخوازانەكەی ئێستا پێوەی، كورد گەلی پەیوەستبوونی و حكومەتی توركیا بە ناچاری دەستی بە گفتوگۆ
كردووە لە گەڵ ئۆج ئاالن.ئۆج كە دەخ��ەن��ەڕوو ئ��ەوە ئاماژەكان هەموو ئاالن ئازاد دەكرێت و هاوشێوەی ماندێال زیندان كاریگەرترین لە یەكێك دەبێتە و جێدەهێڵێت ئەمساڵ چۆن ه��ەروەك جیهان، رێبەرەكانی گۆڤاری تایمی ئەمریكی ئۆج ئاالنی خستە ریزی
كاریگەرترین )100( كەسایەتیەكانی جیهانەوە.
رۆژنامەی گاردیانی بەریتانی: ماندێال و ئۆج ئاالن هاوشێوەن
ماندێال بۆ نامەیەكی چەند پێشتر ئاالن ئۆج ه��ەردووالی ه��اوس��ۆزی باسی تێیدا ن���اردووە، كردووە لە رووی خەبات و كێشەی نەتەوەیەوە، ئاشكرا ئ��ەوەی ئاالن ئۆج نامەشدا دوایین لە كرد كە جێهێشتنی سوریا بۆ ئەوە بوو بگات بە
دیداری ماندێال.ئەم )6(ی رۆژی و ماندێال مەرگی دوای لە مانگە، رۆژنامەی گاردیانی بەریتانی، راپۆرتێكی
باڵوكردەوە و تێیدا ماندێال و ئۆج ئاالنی بەراورد كرد و ئەوەی خستەڕوو كە ئۆج ئاالن و ماندێال هاوشێوەی یەكن و ئۆج ئاالن لە زیندانێكی زۆر دژوارەوە لە گەلەكەی و لە دەوڵەتیش دانەبڕاوە.
پێنج دەستگیركردنیدا م��اوەی لە ئ��االن ئۆج باسی نامانەدا لەو ن��اردوە، ماندێال بۆ نامەی باشور و چەوسانەوەی گەلی كورد و ئەفریقای واڵتانی ناوچەكەی كردوە، لە یەكێك لە نامەكاندا ماندێال، بۆ ناردویەتی )2010(دا ساڵی لە كە ئۆج ئاالن دەڵێت:"لە ئەنجامی ئەو تێكۆشانەی كە بە رێبەرایەتی ئێوە بەڕێوەچوو، زیهنیەت و رژێمی سەردەست پاكتاو كرا و لەسەر بناخەی دیموكراسی، و یەكسانی ئ��ازادی، هۆشمەندی نموونەی مۆدێلێكی دیموكراسی پێشكەوت، ئەم مۆدێلە دیموكراسیە وەك هەموو گەالن بۆ گەلی
كوردیش بۆتە سەرچاوەیەكی ئیلهامبەخش."ئەوەیە نوسیوە:"ئامانجمان ئەوەشی ئاالن ئۆج پرسی كورد كە لەو كاتەدا گۆڕدراوەتە شەڕ و ناچارەسەری بە ڕێ و رێبازی دیموكراتی چارەسەر كۆمەڵگەی لەناو دەم��ان��ەوێ��ت ئێمە بكەین، بەجێ دیموكراسی كەلتووری ناوین رۆژهەاڵتی لەناو سااڵنە بە ئامانجەش ئەو بۆ و بكەین
هەوڵدانداین".لەوەش باسی نامەیەكەیدا لەدرێژەی ئاالن ئۆج كردووە:"هێزە دەسەاڵتدارە نێودەوڵەتییەكان بۆ پوچەڵكردنەوەی هەوڵەكانمان ئەوەی لە دەستیان دێت درێغی ناكەن، هێزە دەسەاڵتدارەكانی جیهان و بە پێشەنگایەتی بەریتانیا و لە ئاكامی ئەنجامی بڕیارەكانی كۆنفرانسی قاهیرەدا دەیانەوێت پرسی لەالیەن و بهێڵنەوە چارەسەری بێ بە ك��ورد واڵتانی توركیا، ئێران، ئێراق و سوریاوە كۆنترۆڵ ئەمەریكاش رۆڵی پیالنەدا لەم پاشان بكرێت.
پێشەنگایەتی بە دیلگرتنم و رفاندن زیادبوو، ئەنجامی وەاڵتانەش ئەم هەواڵگریەكانی دەزگا
ئەو سیاسەتەیە"."ویستم بگەمە دیداری ماندێال"
لە كاتەی ئەو ك��ردووە، لەوە باسی ئاالن ئۆج یۆنان بووە داوای كردوە بچێتە ئەفریقای باشور و بەڵێنیان پێداوە و هەر لەسەر ئەو بنەمایەش واڵتی كینیای پەسەند كردوە،"باڵیۆزی یۆنان لە كینیا بە منی راگەیاند ئێمە سەردانمان كردووە دواتر بەاڵم وەاڵمدانەوەدایین، چاوەڕوانی لە و ئاشكرابوو كە ئەوان بە شێوەیەكی فەرمی ئەو باشور ئەفریقای ئاراستەی حكومەتی داوایەیان نەكردووە و تەنیا گەمەیەك بوو، بەم شێوەیەش منیان سەرقاڵ كرد و رادەستی دەوڵەتی توركیایان كردم، ئامانج لە رێپێوانەكەم ئەوە بوو كە خۆم شێوەیەش بەو و باشوور ئەفریقای بگەیەنمە ئەزموونەكانی و بدەم ئەنجام لەگەڵدا دیدارتان لە بوو بەنرخ و گرنگ من بۆ كە تێكۆشانتان گەمەی بەهۆی بەاڵم ببم، گوێبیستی نزیكەوە كینیاوە رێپێوانەكەم بە هەستی دۆستایەتی بۆ
واڵتەكەتان نیوە مایەوە."بە ئەوەی ئاالن ئۆج نامەیەدا ئەو كۆتایی لە ئێوەش كە ب����اوەڕەدام ووت��وە:"ل��ەو ماندێال و ئێمەن تێكۆشانی ئ��اگ��اداری نزیكەوە لە بەدواداچوونی بۆ دەكەن و ببنە هاوكارێكی باش بۆ چارەسەركردنی پرسی كورد بە رێ و رێبازی لە و هەستەوە بەم دیموكراتیانە. و ئاشتیانە و ماندێال نێلسۆن بەڕێز، ئێوەی بۆ سەرەتادا دواتریش بۆ هەموو گەلی ئەفریقای باشوور، ساڵو
و رێزی خۆمتان پێشكەش دەكەم".
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[6چاوپێكەوتن
مامۆستای مەنتك كامەران دكتۆر زان��ك��ۆی س��ەالح��ەدی��ن س��ەب��ارەت بە واژۆكردنی رێككەوتننامەی وزە لەالیەن ك��ارب��ەرێ��ك��ەری حكومەتی س����ەرۆك كوردستانەوە هەرێمی حكومەتی لەگەڵ توركیا دەڵێت:"ئێستا سەرۆكی پشت لە خەڵكی ئیرادەی حكومەت نییە پشت لە شەرعیەتی واتا نییە، و ناتوانێت ئەو بابەتانە بڕیاری لەسەر بدات كە زۆر گرنگ وچارەنووسسازن"، دەڵێت:"مەسەلەی مەنتك هەروەها هەرپێشكەوتنێك خ��ۆد ی��ان ن��ەوت لەمبوارەدا پەیوەستە بەبەروپێشچوونی ئ��اش��ت��ی و چ���ارەس���ەری پ���رۆس���ەی كوردستان". باكوری لە ك��ورد پرسی
ئا/ باشور كوردی
پ��رس��ی��ار/ ب��ۆچ��ی ل���ەم ك���ات���ەدا كە هەرێمی حكومەتی ن��وێ كابینەی كوردستان بۆنیاد نەنراوە كەچی پرسی ئەم واژۆكردنی و وزە هەناردەكردنی نەنەتەوەیی و نیشتمانی بەرهەمە ك������راوەت������ەوە؟! زەق ئ�����ەوەن�����دە ئەوە دەبێت سەرتا ج��ارێ د.ك��ام��ەران/ ئەو ئێستا حكومەتی ك��ە بزانین ب��اش دەسەاڵتەی نییە كەوا ئەو گرێبەستە گرنگانە واژۆ بكات بۆیە بەرزكردنەوە و گەورەكردنی مەسەلەكەیە كە ئەوەش لەجێ خۆیدا نییە. گرنكە، بابەتێكی ن��ەوت مەسەلەی دی��ارە مەبەستی قۆناغەدا لەو گەورەگردنی بەاڵم سەرەكییان ئەوەیە كە دەیانەوێت ئەو راستیە بشارنەوە كە سەرۆكی حكومەتی ئێستا كە نییە لەدەسەاڵتیدا و ناتوانێت كاربەڕكەرە مەزن شێوەیە بەم رێككەوتنێكی و واژۆ الیەنە دەیانەوێت بۆیە هەر و بدات ئەنجام ڕاستە بكەن. بزر تێدا تری سیاسیەكانی ئێمە كەوا بڵێن داوە هەوڵیان جار زۆر كە لە ئەنجومەنی دادەوەریەوە پرسمان كردووە منیش بۆیە هەر یاساییە. مەسەلەیەكی و بكەم: بەدوو خاڵ ئاماژە دەمەوێت لەوێەوە
حكومەتە. بوونی یاسا ی��ەك��ەم؛ بابەتی بابەتی دووەمیش؛ دەسەاڵتەكانی حكومەتەكەیە. یاساییەوە ل��ەڕووی كاربەڕێكەر حكومەتی یاساییە حكومەتیكی یانێ و حكومەتە ئەوەش لەبەر هەر نییە. لەوێدا كێشەیەك كارەكان ئەنجام دەدات تاوەكوحكومەتی نوێ دادەمەزرێت، بەاڵم ئەو حكومەتە و ئیشكردنی خەڵكە. ئ��ی��رادەی بە وابەستە حكومەت خەڵك كە پەڕڵەمان هەڵدەبژێرێت، لەڕێگای
ئیرادەی خەڵكەوە دەنگ دەدرێتە حكومەت و كابینە دروست دەكرێت، بەاڵم كاتێك بابەتی بووە. تەواو ئیرادە دەبێت تەواو پەرلەمان خەڵك كابینەیەكی تری هەڵبژاردیە و ئێستا سەرۆكی حكومەت ئیرادەی خەڵكی لەپشت و نییە پشت لە شەرعیەتی واتە كە نییە بدات لەسەر بڕیاری بابەتانە ئەو ناتوانێت كە زۆر گرنگن. بابەتیكی چارەنوسسازە بۆیە دەبوو لە قۆناغیكدا حكومەت دروستدەكریت
د.كامەران مەنتك؛
ئەو كەسانەی مامەڵە بە نەوتەوە دەكەن متمانەی خەڵكیان لە دەستداوەمەسەلەی نەوت و ئاشتی لەرۆژهەاڵتی ناوین و پەكەكە گرێدراوی یەكترن
] ~ [[email protected]
7] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
چاوپێكەوتن
لێرە نەك ب��دەن بابەتە ئەو لەسەر بڕیار بۆ گ���ەورەی زۆر ڕاگەیاندنی ف��ەوزای��ەك��ی گرنگەكانی بابەتە تاوەكو دروستبكەن. نەبوونی ش��ەرع��ی��ەت ی��ان شەرعیەتبون دەسەاڵتی سەرۆكی حكومەت تێدا بزر بكەن لەبەر ئەوە بابەتی نەوت مەسەلەیەكی گرنگە گرنگە. كوردستان بۆ كردنشی ئیمزا و نێوان لە هەبێت هاوسەنگیك بێت ئەگەر دوو هێزەكان. لەگرێبەستی نەوت لە هەرێمی پۆزەتیڤەكانی الیەنە سەرباری كوردستان من ئەگەری مەترسیەكی ترسناكی لێدەكەم.
واژۆك��ردن��ی بەراستی ئایا پرسیار/ بەمشێوەیە رێككەوتننامەیەكی و ه��ەن��اردەك��ردن��ی وزەی"ن������ەوت و سەرچاوە بەگشتی بڵێن با گاز"یان حكومەتی لەدەسەاڵتی سروشتیەكان ه���ەرێ���م���ی ك���وردس���ت���ان���دا ه��ەی��ە؟كە بزانین دەب��ێ��ت ئێمە د.ك���ام���ەران/ نییە، بابەتێكی سیاسیە و یاسای بابەتەكە بابەتی ئێراق دەستوری بەگوێرەی یانێ هەناردەكردنی نەوت پەیوەندی بە سەروەری كێشەش كۆمەڵێك ب��ەاڵم هەیە؛ ئێراقەوە ل��ەڕووی ب��ەغ��دا و ه��ەرێ��م ل��ەن��ی��وان هەیە دەستورس و نەكراون چارەسەر یاساییەوە بوارێك هیچ لە ئێستا تاوەكو ئێراقیش )140( ماددەی نموونە نەكراون. جێبەجێ جێبەجێنەكراوە. زۆر پەیوەست بوونی ئەمە قۆناغەی لەم ئەوا یاسایەكانیەوە الیەنە بە ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان دادی مەسەلەی خۆیەتی مافی ك��ورد بۆیە ن��ادات ك��وردا بهێنێت بەكار وزەی��ە ئەوە هەیە وزەی كە یاسایی بابەتێكی بەكارهێنانی بەمەرجێك بێت و لەخزمەتی خەڵكی كوردستاندا بێت.
پێویستە الیەنێك چ و كێ پرسیار/ بڕیارێكی بەمشێوەیە بدات بەتایبەتی پرسی هەناردەكردنی وزە كە ئێستا زیاتر كراوەتەوە؟ زەق پارتییەوە لەالیەن و وزە مەسەلەی بەراستی كامەران/ د. هەندێك مەسەلەی دیكە هەن كە پەیوەندیان بە ئاسایشی نەتەوەیی و بە داهاتی ئەو واڵتە و ئابوری دوا رۆژی ئەو واڵتەوە هەیە. لە هەموو واڵتێك ئەو مەسەلە گرنگانە حكومەت بریاری لەسەر دەدات و رێكەوتنامەی لەسەر دەكات، بگەرێتەوە رێكەوتنامەكە دەبێت دواجار لە یانێ بكرێت. تەتبیق ئ��ەوەی بۆ پەڕلەمان گرنگ وەها مەسەلەیەكی حكومەتێك هەر رێكەونتنامەی لەسەر بكات دەبێت پەڕلەمان
كە ئیرادەی خەڵكە تەسدیقی بكات. لە دوا جار ئەگەر تەسدیقی نەكردێت ئەو رێكەوتنامەیە ئێستا ك��وردس��ت��ان ل��ە نابیتن. مەفعولی دەبینین بەتەنها نەك حزبێك پێم وایە توركیا سەرەكی بەشێوەیەكی نەوتدا لەمەسەلەی دەكات بارزانیەوە بەبنەماڵەی پەیوەندی نەك لەگەڵ حزبێكیش پەیوەندی دەبەستێت.
حكومەتی بەراستی ئەگەر پرسیار/ بوددجە 17%ی كوردستان هەرێمی پشكی وەك��و ن��اوەن��دی لەحكومەتی بودجەی لەمیزان هەرێم حكومەتی گ��ش��ت��ی ئ���ێ���راق وەردەگ����رێ����ت ئ��ەی پارتی ئ��ەوەن��دە ك��ات��ەدا ل��ەم بۆچی هەرێمی حكومەتی بڵێن ب��ا ی��ان لەهەراجكردنی پەلەیەتی كوردستان ئ�����ەم س���ام���ان���ە ن��ی��ش��ت��م��ان��ی��ی��ە؟د.كامەران/ مەسەلە بودجە هەر هەرێمێك ئەگەر بیەوێت بەرو پێشەوە هەنگاو بێنێت، بێت، خۆیدا دەستە لە ئابووری پێویستە و چ���اوەڕوان كوردستان هەرێمی تاوەكو چاوی لە دەستی بەغدادەوە بێت بۆ ئەوەی رێژەیەكی بودجەی بداتێ هەرێمی كوردستان هەڵنێت پیشەوە بەرو هەنگاوێك ناتوانێت س��ەروەت و كوردستانە مافی ئ��ەوە لەبەر باش داهاتێكی بەكاربێنێ و خۆی سامان بكات، جێبەجێ خۆی هاونیشتیمانیانی بۆ لە هەرچەندە نەوت ئێستا بە بۆچوونی من � ستراتیژی گرنگیەكی هێندە كوردستان سایاسی هەیە، ئەوەندە الیەنە ئابووریەكەی ناردنە مەسەلەی نییە. گرنگیە ئەو خاوەن نەك بەاڵم باشە، شتێكی نەوت دەرەوەی نەوت بێتۆ ئەگەر چونكە بیكات؛ كەسێك بێت حكومەتێك بەردستی لە بەبەردەوامی مامەڵەی خۆی ئ���ارەزووی بە حكومەت و پێوە بكا ئەوە دكتاتۆریەت دروست دەكات.كە دەوڵەتەكان هەموو لە بینیمان ئێمە دیموكراسی جیاتی ل��ە ه��ەی��ە ن��ەوت��ی��ان دیكتاتۆریەت بەرهەمهاتووە و لەهەموو واڵتە ئاالسكا ئەمەریكا و لە تەنها نەوتیەكان، ئەوە لەبەر خەڵك، دەست كەوتۆتە نەوت لەسەر نوسی پرۆژەیەكم خۆی كاتی من مەسەلەی نەوت. پێم وابوو كە موڵكداریەتی بە ببێت دەبێت كوردستان نەوتی نەوت و لەبەرئەوە كوردستان، خەڵكی موڵكداریەتی نابێت كوردستان لە كە كردبوو پێشنیارم تەنیا وات��ا هەبێت، دەس��ەاڵت سێ تەنیها دەسەاڵتەكانی تەنفیزی و تەشریحی وقەزایی، بەڵكو دەبێت دەسەاڵتێكی تری نەوت هەبێت.
توركیا و پارتی دیموكراتی كوردستان هاوهەڵوێستن
لەبەرامبەر رۆژئاوای كوردستان لەبەر ئەوە
یەكێك لە ئەگەرەكان ئەوەیە كە رەنگە سازشێك هەبێت
لەبەرامبەر بە نەوت
..........
رەنگە توركیا بیەوێت هەرێمی كوردستان
لەرێگەی نەوتەوە بۆ خۆی رابكێشێت و والیەتی موسل بۆ خۆی بگەرێنێتەوە، دیارە
دەیەوێت والیەتی موسل بەكاملی بگەرێنێتەوە نەك
هەرێمی كوردستان
..........
لەرێگەی نەوتەوە توركیا دەیەوێت والیەتی موسل
و باشوری كوردستان بە توركیا بلكێنێتەوە ئەمەش مانای ئەوەیە
گۆرینی داگیركەرێكە لە داگیركەرێكی ئێراقی بۆ
داگیركەرێكی توركی
..........
ئێستا دەسەاڵتدرانی پارتی، ئەوانەی كە ئێستا پارتی
دیموكراتی كوردستان بەرێوە دەبەن و نەوتیان
لەدەستە هەمویان بونەتە خەڵكی دەوڵەمەند، ئەوەش
گومان لە الی خەڵك دروستدەكات كە نەوتەكە بەراستی لە بەرژەوەندی
خەڵكی هەرێمی كوردستان بەكاردێ یان نا؟
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[8چاوپێكەوتن
ئەوەیەیە كە لە كوردستان نەوت مەسەلەی گرێبەستەكانی داهاتەكەی و ئێستا هەتا تەمومژاویە، ئەوەش ئەگەر یاسایی بێت ئەوە ئاسای نییە ئەو كەسانەی كە مامەڵە بە نەوت دەكەن متمانەی خەڵكیان لە دەستداوە، تۆ دەبینی ئێستا دەسەاڵتدرانی پارتی، ئەوانەی كە ئێستا پارتی دیموكراتی كوردستان بەرێوە دەبەن و نەوتیان لەدەستە هەموویان بونەتە الی لە گومان ئەوەش دەوڵەمەند، خەڵكی بەراستی نەوتەوكە كە دروستدەكات خەڵك كوردستان هەرێمی خەڵكی بەرژەوەندی لە بەكاردێ یان نا. ئەگینا پێموایە هەناردەكردنی خاوەن كوردستان هەرێمی ئەوی بۆ نەوت بوجەیەكی سەربەخۆ و ئابووریەكی سەربەخۆی لەخزمەتی باشە و زۆر شتێكی هەبێت، دەبێت. كوردستاندا هەرێمی ئەزموونی
پ��رس��ی��ار/ ه��ەم��وو الی���ەك ئ��اگ��ادارن ئ��ەم وزەی���ە لەناوچەی ك��ە زۆری��ن��ەی چ��ەم��چ��ەم��اڵ و ت���ەق ت����ەق، وات���ا و دەردەه��ێ��ن��رێ��ت یەكێتی ن��اوچ��ەی بەدەستپێشخەری پارتی لەگەڵ توركیا واژۆ دەكرێت و بەژێر پێ گەریالدا تێپەڕ دەبێت، ئەگەر بەراستی دەوڵەتی تورك پرسی لەچارەسەركردنی نەبێت بەدڵ
كورد، ئایا ئەم رێككەوتنە سەردەگرێت، هەتا روس��ی��اش و ئ��ێ��ران لەحاڵێكدا رێككەوتنەیەن؟ ئەم لەدژی ئاستێك د.كامەران/ ئێمە دەبێت بزانین مەسەلەی )پەكەكە( كوردستان كرێكارانی پارتی زۆری پەیوەندیەكی نەوت مەسەلە لەگەڵ هەیە، ناوچەكەوە هەموو سەقامگیری بە چەمچەماڵ نەوتی بە پەیوەندی تەنهاش بە پەیوەندی بەڵكو نییە؛ تەقەوە تەق و گەورەترین پرۆژەوە هەیە كە پرۆژەی غازی لە جیهاندایە و ئەویش پرۆژەی )نابۆ كۆیە(، نابۆكۆش كە لە دەریای قەزوینەوە دێت بە ناوچەی نفوزی بەژێر و كوردستاندا خاكی كوردستاندا كرێكارانی پارتی گەریالكانی تێپەڕ دەبێت. لەبەر ئەوەیە ئەگەر بیانەوێت ئەو وەبەرهێنانە بینن ئەوا دەبێت مەسەلەی بكرێت. چارەسەر ك��ورد پرسی و ئاشتی ناوەراستەوە ئاسیای لە زلهێزەكانیش هەتا ئەو قەزوین و دەری��ای دەگاتە هەتا بگرە بەری سنورەكانی كوردستان درێژ دەبینەوە درێژترین یانێ كەنداو سەر هەتا تەنانەت لەو كوردستان ئەمڕۆی جوگرافیای سنوری ناوچەیەیە كە بەشێكی زۆریشی لە رۆژهەاڵتی كوردستان تا دەگاتە باشوری كوردستانە و ئێستا بەشێوەیەكی فعلی لە ژێر دەسەاڵتی
لەژێر و هەژمونی ژێر لە یان گەریالكانە كۆنترۆلی دەتوانن ئەوان ئەوانە. هەیمەنەی ئەو ناوچانە بكەن. بۆیە بەبۆچونی من ئەو مەسەلە نەوتیانە پێویستی بە سەقامگیری و ئاشتی لەو ناوچانە هەیە. هەروەها ئاشتیش لە ناوچانە نابێت بەبێ چارەسەركردنی پرسی ئەوەش لەبەر كوردستان. باكوری لە كورد هەرپێشكەوتنێك خۆد یان نەوت مەسەلەی بەبەروپێشچوونی پەیوەستە لەمبوارەدا كورد پرسی و چارەسەری ئاشتی پرۆسەی وایە پێم من ئێستا كوردستان. لەباكوری بەدەست ن��ەوت��ەك��ەی دەی����ەوَێت توركیا نەكات چارەسەر كێشەكە ب��ەاڵم بهێنێت، یاخود هەوڵبدات لەرێگەی كوردستان خەونی ئیمپراتۆریەتەكەی بهێنێتە دی، دواجار چۆن سەدام بەكاری هێنا بۆ لێدانی كورد. توركیاش بۆ بهێنێتەوە بەكار نەوت هەمان دەیەوێت بەرەنگێكی لێدانەكە ب��ەاڵم ك��ورد، لێدانی عەسكەری نەبێت و بەلێدانێكی سیاسی بێت.
پرسیار/ ئاخۆ رێككەوتنی وزە بەتایبەتی لەم كاتەدا كە لەالیەن پارتیەوە زۆرتر پرسێكی وەك��و رۆژەڤ���ەوە كەوتووتە ن��ی��ش��ت��م��ان��ی ه��ی��چ پ��ەی��وەن��دی��ەك��ی بەراگەیاندنی خۆبەرێوەبەری دیموكراتی
توركیایەكی گەورە كە دەیەوێت ئیمپراتۆریەتێكی گەورە دروست بكات لەگەڵ هەرێمێكی بچوك، ئەگەر هاوسەنگیەك نەبێت ئەوا هێزی بەهێزەكە، هێزە بچوكەكە
قوت دەدات، بۆیە لە رێگەی نەوتەوە ئێستا ئەوان كار دەكەن
] ~ [[email protected]
9] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
چاوپێكەوتن
رۆژئاوای كوردستانەوە هەیە، یان نا؟د. كامەران/ دیارە دوای سەردانی بارزانی بۆ ئامەد كۆمەڵێك كێشە چارەسەركران، قسە لە سەر كۆمەڵێك كێشەش كرا لەوانە مەسەلەی نەوت بوو. مەسەلەی گرێبەستەكانی نەوت و هاوشان مەسەلەی رۆژئاوای كوردستان بوو. دیارە توركیا و پارتی دیموكراتی كوردستان هاوهەڵوێستن لەبەرامبەر رۆژئاوای كوردستان لەبەر ئەوە یەكێك لە ئەگەرەكان ئەوەیە كە رەنگە سازشێك هەبێت لەبەرامبەر بە نەوت. هەر لە بەرامبەر بەشداری كردن لە تێكدانی كوردستان ل��ەرۆژئ��اوای كە ئەزمونەی ئەو هەیە، لە هەموو حاڵەتەكاندا ئەوەی من لێ نەوت ئەوەیە مەسەلەی گرێبەستی دەپرسم واڵت دوو یان هەرێم دوو لەنێوان هەمیشە دەبێت كە هاوسەنگیەك هەبێ، ئێستا توركیا دەیەوێت لەرێگەی نەوتەوە باشوری كوردستان كوردستان باشوری یانێ هەڵدەلۆشێت، پەیوەندیەكی پەیوەندیە ئەوە قوتدەدات، لەقسەكانی هەتا هەربۆیە ناهاوسەنگە، ماوەیەكی ئێمە دەڵێت ئەردۆغان توركیادا دونیا راستە هەولێر. دەچینە بەناسنامە كراوەتەوە ئەگەر ئەردۆگان توانی بەناسنامە بچێتە ئەوروپا و ببێتە بەشێك لە ئەوروپا، ئاساییە بەناسنامە بێتە هەولێر، بەاڵم هەولێر
كە سێ پارێزگای بچوكە ئەگەر بەناسنامە بێتە هەولێر مانای وایە ئەوان كار لەسەر هێنانەدی گەڕاندنەوەی كە دەك��ەن، خۆیان خەونی كۆنە موسلی والیەتی كوردستانە باشوری حزبێك یان بنەماڵەیەك راستە توركیا. بۆ قازانج دەكات، بەاڵم لەرێگەی نەوتەوە توركیا دەیەوێت والیەتی موسل و باشوری كوردستان بە توركیا بلكێنێتەوە ئەمەش مانای ئەوەیە گۆرینی داگیركەرێكە لە داگیركەرێكی ئێراقی ئەمەش بۆیە هەر توركی. داگیركەرێكی بۆ چونكە ن��ەوت مەترسیەكان ل��ە یەكێكە توركیایەكی نیین. هاوسەنگ هێزەكانمان ئیمپراتۆریەتێكی گەورە گەورە كە دەیەوێت دروست بكات لەگەڵ هەرێمێكی بچوك، ئەگەر بەهێزكە، هێزی ئەوا نەبێت هاوسەنگیەك هێزە بچوكەكە قوت دەدات، بۆیە لە رێگەی نەوتەوە ئێستا ئەوان كار دەكەن. بۆ نمونە ئەردۆغان دوایانە بەم تەسلیحاتانەی ئەو كە گوتی:"من كە كاتێك بەتایبەتی دای، لەهەولێر بوم هەستم نەكرد كە لە غەریبیمە، ئێمە هەوڵدەدەین بێ ناسنامە بچینە هەولێر ئەوە مانا ئەوەیە نزیكبوونەوە و بەستنەوەی والیەتی موسل و باشوری كوردستان بەتوركیا ئەوانە". خەونی ئ��ەوەش بوبێتەوە، نزیك
پ���رس���ی���ار/ ئ����ەم رێ��ك��ك��ەوت��ن��ە چ كەركوك پرسی لەسەر كاریگەریەكی هەیە، كێشەلەسەرەكان ن��اوچ��ە و )%50( ن���زی���ك���ەی دەزان�������ن ئ���ێ���وە ب��اش��ور ك��وردس��ت��ان ن��اوچ��ەی كیشە ن��ەب��ووەت��ەوە؟! یەكالیی و ل��ەس��ەرە مەبەستمان ئێمە بەراستی كامەران/ د. ئ���ەگ���ەر ل���ە چ���ارەس���ەرك���ردن���ی ن��اوچ��ە كە ناوچانەی ئەو یاخود كێشەلەسەرەكانە كوردستان هەرێمی س��ەر نەگەڕاونەتەوە كوردستان هەرێمی سەر بگەرێنینەوە ئەوە بمانەوێت بكەین و بەهێز هەرێمەكەمان و نەوت رەنگبێت دابنێن دەوڵەتێك بنەمای لەو توركیا هەبێت. باشی كاریگەریەكی حاڵەتەدا دژایەتی ئەو خەونەی كورد دەكات، كوردی دەوڵەتێكی نایەوێت توركیا چونكە یان قەوارەیەكی سیاسی سەربەخۆی كوردی بیەوێت توركیا رەنگە ب��ەاڵم دابمەزرێت، بۆ نەوتەوە لەرێگەی كوردستان هەرێمی خۆی رابكێشێت و والیەتی موسل بۆ خۆی بگەرێنێتەوە، دیارە دەیەوێت والیەتی موسل بەكاملی بگەرێنێتەوە نەك هەرێمی كوردستان، بەشێكی كەركوك و دیارە موسلیش والیەتی دەگرێتەوە لەسەرەكان كێشە ناوچە زۆری ئەوانەش لەرێگەی ئەو پرۆژانەش بگەرێنتەوە.
پێم وایە توركیا دەیەوێت نەوتەكەی بەدەست بهێنێت، بەاڵم كێشەكە چارەسەر نەكات یاخود هەوڵبدات لەرێگەی كوردستان خەونی ئیمپراتۆریەتەكەی بهێنێتە دی، دواجار چۆن سەدام بەكاری
هێنا بۆ لێدانی كورد. توركیاش دەیەوێت هەمان نەوت بەكار بهێنێتەوە بۆ لێدانی كورد
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[10وتار
كامەران گوڵپی
و بیزانین هاونیشتمانیان ئێمەی ئ���ەوەی بینیبێتمان مارشی نیشتمانی لە كاتی یاریكردنی تیمی واڵتێكدا لە یاریێكی نێودەوڵەتیدا دەچڕێت یاخود لەسەردانی سەرۆكی واڵتێك بۆ واڵتێكی تر وەكو ڕێزلێنان لەهاتنی ئەو سەرۆكە، یاخود پەخشەكانیان تیڤی و ئیزگە هەندێ هەروەك بەمارشی نەتەوەیی دەست پێدەكات. بەهەرحاڵ مەبەست لە مارشی نەتەوەیی زیندوو ڕاگرتنی ئازایەتی لە ب��اس كە نەتەوەیەكە خەباتی هەنێك دەك���ات. ئەونەتەوەیە فیداكاری و بەفەرمی دەناسرێت و جارلەالیەن حكومەتەوە هەندێك جارلەالیەن خودی گەلەوە وەكو عورف دەوترێتەوە. یادەكاندا و بۆنە لە نەریتێك و دەنوسرێت بەحەماسەوە نەتەوەیی مارشی نیشتمانی هەستی ئەوەیە بۆ دەوترێتەوە و بوون بۆ تاكەكان بگەڕێنێتەوە و خۆشەویستی خاك و نیشتمان لەناخیاندا زیاد بكات. ئەوەی ئەوەیە پێبكرێت ئاماژەی لێرەدا مەبەستە خۆیان كۆمەڵ ب��رادەران��ەی ئەو نەدەبوا كە چونكە ڕەقیبدا(؛ )ئەی كاتی لە جیابكەنەوە پەیامبەری بەشوێنكەوتەی خۆیان ئەمان قورئانیش و دەزانن موحەمەد)د.خ(، ئیسالم دەفەرمێت:)ولكم ڕاستیە ئەو چەسپاندنی بۆ فی رسول الله اسوە حسنە(. كە واتە دەبێت لە چاو ڕۆژانەیاندا و ژیانی سیاسی لە ئەوان هەنگاوەكانی ئەو بكەن لە مامەڵەكردن لە گەڵ دەوروبەر و هاونیشتمانیانمان دوور لە نمایشی خۆدەرخستن. حەزی و كەسی تاكە ڕەفتاری ئێمە هەموومان باوەڕمان وایە كە پەیامبەر)د.خ(، مەعسوم بووە؛ چونكە پەیوەندی ئاسمان و زەوی ڕێنمای كردنی بۆ لەڕێگەی سروشەوە)وەحی( لەوبكەین، چاو دەبێت لێرەوە بووە، نەپچڕاو ئێستا با سەرێك لەوسەردەمەبدەین كە پەیمانی قوڕەیش نوێنەرەكانی تیابەسترا، حودەیبیەی یەك لەدوای یەك هاتن تا كۆتا نوێنەریان هات
بەناوی؛)سوهەیلی كوڕی عەمر(، كە كەسێكی پەیامبەر بەاڵم بوو؛ بێشەرم و قسەزان زۆر خوایی پەیامی ب��وو مەبەستی لەبەرئەوەی بگەێنێت نوێنەرایەتی ئەوی ڕەت نەكردەوە ئەمە یەك. دووەم كاتێك نوسرابوو)بسم اللە الرحمن بنوسە، چییە؟ ئەمە ووتی سوهەیل الرحیم( دوات��ردا بڕگەی لە سێیەم اللهم(. )بسمك موحەمەدی نێوان لە پەیمانە نوسرابوو)ئەم كراوە ڕێكەوتن سوهەیلدا و خوا پەیامبەری بوەستە ووتی بەگاڵتەجاڕییەكەوە لەسەری(، باشە ئەگەرمن باوەڕم هەبێت كە تۆ پەیامبەری ئەم ڕێكەتنەی لەپای چی؟ بۆیە كوژاندیەوە و كوڕی موحەمەدی كە )ئەمەیە بنوسە؛ ووتی ڕیككەوتن(. ل��ەس��ەری سوهەیل و ع��ەب��دواڵ سەیری وردبینانە كەمێك با بەڕێزان ئێستا بكەین ئیسالم پەیامبەری هەڵوێستەی ئەم بزانین بەقەدەر یەك ووشە حەزی خۆی تێكەڵ بێگومان ك���ردووە، پەیامەكەی بەگەیاندنی حەزی دژی بڕگەكانی هەموو چونكە نەخێر؛ خ��ودی ئ��ەوب��وون، ب��ەاڵم ئ��ەوەی ل��ەالی ئەو ئامانجەكەی بوو كە دەبێت ئەم مەبەست بوو ئاینە بۆ خۆشگوزەرانی مرۆڤەكان لە دایك ببێت بیرنەچێت نەك حەزی خۆسەپاندن، ئەوشمان ووتی:"ئیزنم خ��ەت��اب ك��وڕی ع��وم��ەری ك��ە جیابكەمەوە؛ الش��ەی لە س��ەری با ب��دەرێ دیسانەوە بەاڵم نواند، زۆری بێڕێزی چونكە لەوانەیە عومەر نەخێر پەیامبەر)د.خ(ووتی، شتێكی لێببینیت كە دڵخۆشت بكات لەدواڕۆژدا.ئەوەدایە لەپێناو شیكردنەوەیە ئەم بەڕێزان ئاینی شوێنكەوتەی ب��ە خ��ۆی ئ���ەوەی ك��ە لە بێت ه��اوك��ار دەب��ێ��ت دەزان��ێ��ت ئیسالم دیمەنی تەڵخكردنی نەك ژیان جواناتركردنی نییە ئ��ەوە موسڵمان ئەركی بۆیە ج��وان��ی، جیابكاتەوە؛ ڕواڵ��ت��دا و سیما ل��ە خ��ۆی هاونیشتمانیانی ئ��اوێ��زان��ی دەب��ێ��ت بەڵكو بزانێت. خ��ۆی بەهی ئ��ەوان خۆشی و بێت بیستومانە هەتا پەیامبەری ئیسالم هەموومان كاتی مردنیشی )قەڵغانی شەڕەكەی بەڕەهن لەالی جولەكەیەك دانابوو(، ئایا ئێوەی شوێنكەوتەی ئەو ڕۆژێك لە ڕۆژان پرسیارتان كردووە بۆ؟ لە كاتێكدا بازرگان و سەرمایەداری وەكو)عوسمانی كوری عەفان، یاخود كوڕی عەوف(لە مەدینەدا كە بوون ئەوەوە بەئاواتی و هەبووە بوونیان داواكریێكیان لێبكات، فەلسەفەی ئەم تێكەڵیە موسڵمانان خ��ۆی دوای كە ئ��ەوەی��ە تەنها جولەكەكاندا ل��ەگ��ەڵ مامەڵەیان س���ەوداو
كە دەزان��ن باش ئ��ەوە هەمووشتان هەبێت. وویستیان دەعوەتێكدا )لە خەیبەر جولەكەی لە خواردندا(. لەڕێگەی ژەهرەوە تیرۆری كەن ئەوەی خۆی بەموسڵمان دەزانێت دەبێت بەردەوام فاكتەری بەهێزی جوانكردنی واتاكانی ژیان بێت بەهەڵسوكەوتی كەسی كردنیان ناشیرین نەك خۆی؛ چونكە دژایەتی كردنی هیچ مرۆڤێك ڕەوا ئەوەی لەبەر ئەویش بیروباوەڕی لەسەر نییە دێنێت باوەڕ هاتووە؛)هەركەس لەقورئاندا كە ئ��ازادە(. ناهێنێت ب��اوەڕ هەركەس و ئ��ازادە چەند دەب��ێ��ت ئیسالمی ب��ی��ری هەڵگرانی ئەدەبیاتی لە بكرێنەوە ڕاست هەیە چەمكێك تەنها تۆ كە ئەوەیە ئەویش بیركردنەوەیاندا گەیاندنت لەسەرە دوور لەحەزی خۆت؛ چونكە ئەگەر بتەوێت داتای خۆت زیاد بكەیت لەژمارەی هاوبیرەكانتا بەزۆر ئەوا نوح پەیامبەر دەخەیتە ژێرپرسیارەوە؛ چونكە ئەوماوەی نۆسەدوپەنجا كەس ه��ەژدە لە بەاڵم كرد، بانگەوازی ساڵ لێرەوە نەكەوتن، بانگەوازەكەی زیاترشوێنی ئەوهەڵسوكەوتەی كە دەخوێنرێتەوە ئ��ەوە لەجێی كۆمەڵ بەڕێزەكانی پەرلەمانە ئەندام بازنەی )سەرمەشقی لە نەبوو؛ چونكە خۆیدا كاتێكدا لە نابینێتەوە خ��ۆی پەیامبەردا(، ئەولەترۆپكی سەركەوتن و هێزدا بە هەموو دژە ئازادن". هەمووتان ووت:"ب��ڕۆن سیاسیەكانی مەدینەدا پەیامی لەگەڵ دیموكراسی كەواتە ئازادیەكانی ب��ازن��ەی چونكە نییە؛ ناكۆك فراوانكرد و ڕێزی لەبیروبۆچونی بەرامبەر دەگرت.چەپەكان لە ئازادیخوازیش كەسێكی بەهەموو كردنی دژایەتی كە دەڵێم لیبرالەكان یاخود بیركردنەوەیان لەسەربنەمای م��رۆڤ��ەك��ان چونكە نابێتەوە؛ جێی دیموكراسیدا ل��ە بینیوە ب��ەڕەوای��ی بەدیهێنەر بیروڕا ئ��ازادی ئەومافەی كەسیش و مرۆڤەكان هەموو بۆ بكات. زەوت لێیان ناوێكدا هیچ لەژێر نییە لە كۆتایدا داواكارم لە پەرلەمانی هەڵبژێرراوی جەدەلی پەرلەمانێكی نەبێتە ك��ە ه��ەرێ��م كە بدەن بەخەرج ئەوە بۆ تواناێكیان هەموو كەرامەتی هاواڵتی بخرێتەوە سەر رِاستەشەقامی بەزەودنەكردنی بازنەی ئازادیەكانی و هاوواڵتی بەڵكو ب��ەپ��ارە؛ كردنیەوە دەستەمۆ لەڕێی داهاتی بەدابینكردنی بێت پارێزراو كەرامەتی تاكەكەسی لەڕێگەی ژمارەی بانقیەوە تاهەستی هاونیشتمانی لەناخی تاكەكاندا بچەسپێت. نەك هەرێم لە پێشەنگی ڕێڕەوی ئابوریدا گەشە بكات بێت. مەن هەرچل هاونیشتمانیانش باری و
كۆمەڵ لەنێوان ئەی رەقیب و حودەیبیەدا
] ~ [[email protected]
11] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
نەتەوە و نیشتیمان؛ وەك درۆیەكی مەزنی دەسەاڵتداران!!
دارا خونچە
نەتەوە ناوی بە گەورە زۆر درۆی لەمێژە زۆر و نیشتیمانەوە دەكرێ، بە پێی ئەو بارودۆخ و سیستەمە جیهانییەی ئێستاش كە لە هەر واڵت سیاسەتبازان و سەرمایەداران ناوچەیەكدا و دەرفەتی و زەمینە هێشتا دەب��ەن ب��ەڕێ��وەی وەب��ەرەوەی��ە. زۆری زۆر درۆی��ە ئ��ەو كردنی )سەرۆك دیكتاتۆرە( ناوی فیلمەكەیە، كە چی لە كۆتاییەكەی دەنووسرێ )بیرۆكە و سیناریۆ دەرهێنانی: فالنە كەس(! پاشان كۆمەڵەك ناو و ناوی )ئەكتەران و هونەركاران و تەكنیككاران( هەموویان هەر راستییدا لە كە خ��وارێ دێنە رۆڵ��ی ن��اڕاس��ت��ەوخ��ۆ و كارتۆنەكن كۆمەڵە النادەن. لێی مووش و دەگێڕن دەرهێنەرەكە ئەگەر لە تێچوونی الیەنە مادییەكەی فیلمەكەش دەگەینە ئەنجامدا دوا لە ئ��ەوە ببینەوە ورد بودجەی خودی لە سەت سەتا لە كە ئەوەی سەرۆكی خودی الیەن لە و دەرچ��ووە میللەت دەستاودەستی دارودەستەكەی یان دیكتاتۆر دەرهێنەرە ئەو دەستی گەیشتیتە تا كردیە ناوی گەشەپێدانی هونەر داهێنەرە مەزنە و بە ك��رای��ە!!. پێشكەشی میللەت فەرهەنگی و هەموو ناوەڕۆكی فیلەكەش هەر ئەوەیە كە ئەرێ راستە دیكتاتۆر هەیە لێ ئەوە پێویستییەكی ئەو قۆناغەی میللەت و واڵتەكەیە و هەموو میللەتان تێپەڕبوونە قۆناغەدا بەو دیكەش واڵتانی و هەر خۆ دەڵێن پێمان راستەوخۆ ه��ەر ی��ان پێشڤەڕۆش واڵتانی و میللەتان هەموو ئێستا بارودۆخەكانیان و قۆناغ پێی بە و بەراورد بە هەر بەو جۆرەنە و هیچ جیاوازییەكیان نییە!!.بارودۆخی هەنووكەیی میللەت و واڵتەكەی خۆمان وەك كتومت - باشوور كوردستانی هەرێمی -ئەو فیلمەیە، باسی هەر بار و دیاردەیەكی وەك ئەوانە بكەی: )گەندەڵیی و بە فیڕۆدانی سامانە سروشتییەكان و بودجەی میللەت، بااڵدەستبوون و داگیركردنی دەسەاڵت و هەموو جومگە گرنگەكانی كۆمەڵ لە الیەن بنەماڵە و حزب، پێشێلكردنی چەوسانەوەی و كرێكاران و هەژاران مافەكانی لەرادەبەدەریان، كوشتوبڕ و تەقینەوە و تیرۆر، ڕادەربڕین، ئازادیی سەركوتی رۆژنامەنووسان و توندوتیژیی، و ئازار و ئەشكەنجەدان و زیندان پێشێلكردنی و نێرساالریی و پیاوساالریی
و خراپ دادگ��ای و دەستوور ژن��ان، مافەكانی ناسەروەریی یاسا و رێسایەكان، ژێرپێنانی هەستی سەربەخۆخوازیی، و نیشتیمانی و نەتەوەیی و پیر و م��ن��دااڵن مافەكانی پێشێلكردنی پەككەوتە و كەئەندامان و خاوەن پێداویستییە دینیی پاشدامایی باڵوبوونەوەی تایبەتییەكان، و فەرهەنگی دژەمرۆیی، باری خراپی پەنابەران و ... هتد( ئەوە ئاماژە بە هەمان نموونەگەلی دیاردانە دەكەن و بار ئەو زۆری زۆربەی هەرە نێو لە تەنانەت واڵتان و میللەتان نێو لە كە میللەت و واڵتە بەناو پێشڤەڕۆیەكانیش هەن!!.كە دەك��ەن راستیش فرە و دروستە فرە فرە ئەو نموونانە لە نێو تێكڕای میللەتان و واڵتاندا سیستەمە یەك جیهان هەموو چونكە ه��ەن، و چاوچنۆكە سەرمایەداریی سیستەمی ئەویش لە الیەن كۆمپانیایە گەورە و گچكەكانی جیهان و لەسەر حیسابی )خوێن و ئارەقە و ماندییبوون توێژە و چین و كرێكاران چ��ەوس��ان��ەوەی و دەكرێ سەرپەرشتیی رەنجدەرەكان( و هەژار دەبەن. بەڕێوەی سیاسەتبازانیش رێگەی لە و ئەو كە نەبیندرێ ئ��ەوە عەنتیكەیە چەند لێ بێجگە پێشڤەڕۆ وەناو واڵتانی لەنێو نموونانە لەوەی قورسایی و كاریگەریی وەك ئەوەی الی چەند یان نموونەیەكن تەنێ نییە. خۆمانیان نموونەیەكن، واتە ئەگەر قورسایی و كاریگەریی بی لە واڵتان )%1( نموونەكان و چەندیێتییان ئەوە لە الی خۆمان )100%(ە، دەی هیچ نییە. خۆ ئەوەی خۆمان تەنێ دوو خاڵ )00(ی پترە، ئەوەش لە ئەژماری كایە كۆمەاڵتییەكان هیچ بایەخ و كاریگەرییەكی نییە كەواتە هەر لۆ پیشەوە!!.دەس��ەاڵت��داران كە مەزنە ف��رە گەمژەییەكی میللەت دەتوانن دەزان��ن وا دەربارەكانیان و جیاوازیەكانی بكەن لێ وایان و ببەن لەخشتە نێوان بارودۆخی واڵتی خۆمان و واڵتانی دیكە و بەتایبەتیش واڵتە وەناو پێشڤەڕۆیەكان نەبینن!!، لێ لەو گەمژییەش فرە فرە مەزنتر ئەوەیە ئەوانەی بێ ماندییبوون لەسەر سفرەی ئێستا دەلەوەڕێن وەن��او بەرهەڵستكارە لە هێندەك تەنانەت چەپگەرییەكان و وەناو مرۆییەكانیش كتومت وەك پیشڤەرۆیەكان وەناو واڵتە كرێكارەكی ئەوەی دەبێژی )بڕوخێ رژێم( كە بە پێی دەستكەوتەكان و ئەو پێشڤەچوونانەی ژیان و گوزارانی میللەت و واڵتەكەی مافێكی رەوا بێ ئەوالو ئەمالی خۆیەتی كە دەیەوێ رژێمەكەی بە رژێمەكی باشتر بگۆڕی. ئەوانیش بە هەمانشێوە دەبێژن )بڕوخێ رژێم( دوینێ هەر كە بی لەبیریان ئەوەی بێ بە لێ بوو میللەتەكەیان تەنێ لەسەر ئەوەی دەیگوت دەمەوێ بە زمانی خۆم بئاخڤم لە ماوەی پێنج خولەك پێنج هەزار كەسیان لێ كیمیباران كرد و )182( هەزار كەسیان بە زیندیێتیی چاوان خرانە بێ لەگەڵدا ئێستاكەشی و هتد ... و گڵ ژێر )80%(ی میللەتەكەیان لە هەمان بارودۆخ دایە.هیچ گومانی تێدا نییە كە كەسی یەكسانییخواز ئەگەر كۆشش نەكا لۆ هەڵوەشانەوەی سنوورەكان
تێكەڵكردنی و نیشتیمانەكان سڕینەوەی و مرۆڤپەروەرانەی كۆمەڵگەی یەك لە نەتەوەكان یەكسان و پڕ لە ئاشتی و ئاسوودەیی ئەوە كەسێكی فرە درۆزنە و فرە دووریشە لە یەكسانیخوازیی، هەیە نیشتیمانەكمان نە نەتەوە نە ئێمە لێ تا بسڕینەوە سنوورەكانی بكەین كۆشش تا گوشاری ه��ۆی بە میللەتێك هیچ ئێستاش دەسەاڵتدارانی نەیتوانییە بێ و بڵێ:"دەی قەیدی نەبی نیشتیمانتان و نەتەوە هەر ئێوە با ناكا مرۆییانەی مافە ئەو ئەوە بگرن ها وەرن لێ بن!". بەهرەمەند لێی ئێوەش با هەمانە ئێمە تا نیشتیمانی و نەتەوەیی ق��ەوارەی نەبوونی ئێستا بێجگە لەوەی بوویتە یەكێك لە هۆیە هەرە كاریگەرەكانی ئەوەی كە هەردەم بە كۆمەڵ لەنێو هەردوو لە كە ئەوەش هۆی بوویتە ببردرێین رووی ژیان و گوزەرانی سەردەمییانە و هۆشیاریی كۆمەاڵیەتیی لە بنی بنەوەی تێكڕای میللەتاندا بین و پرسەكەشمان وەدەست دەسەاڵتە چەوسێنەر و داگیركەرەكانی ناوچەكە و جیهان ببیتە كارتێكی ئامادە وەدەست و ئاسان لۆ دروستكردنی شەڕ و كاوڵكاریی لە ناوچەكە و نانەوەی كێشە و گرفتی سوودمەندبوونی و جیهان تێكڕای لە گ��ەورە دەس����ەاڵت����ە چ��ەوس��ێ��ن��ەرە زل��ه��ێ��زەك��ان.نییە نیشتیمانمان و نەتەوە كە كورد ئێمەی دەبین سوودمەندتر دیكە میللەتێكی هەر لە نەتەوە سنووری میللەتان ئێستا هەر ئەگەر و هەڵبوەشێننەوە خۆیان نیشتیمانەكانی و مرۆیی كۆمەڵگەی یەك لە پێكەوە هەموومان ئێستا بۆ ئەوە لێ بژین، شەڕ بێ و یەكسان هەر ئەگەر جا حوشترە، خەونی هەر هێشتا چاوەڕوانی و بكەینەوە شۆڕ وەخۆماندا دەست كۆمەڵگەیەكی لەو بابەتە بین ئەوە رێك وەك ئەو كرێكارەمان لێ وەسەر دێ كە هەژارترین گوزەرانی هەیە و كارگەیەكی دەستناكەوی تا كاری تێدا بكا و بە النی كەم پێخۆری ژیانی رۆژانەی خۆی تێدا پەیدا بكا كە چی دەستی وەخۆیدا شۆڕ بكاتەوە دادێ رۆژەك كە ببینی ب��ەوەوە خەون هەر و تێكڕای كارگەكانی سەرمایەداران لە بنوبۆتكەوە مرۆڤەكی هەر وەك ئەویش ئیدی هەڵدەتەكێن دیكە و هەموویان پێكەوە و هەر كەسە و بە پێی توانای خۆی كارەك دەكا و هەر كەسە و بە پێی كارەكەی خۆشی گوزەرانی خۆی دابین دەكا!!.س���ەرەڕای ه��ەم��وو ئ��ەوان��ەش هێشتا ه��ەر ئ��ەوە وەن��اوی كە بیی رازی ب��ەوە میللەت نییە راس��ت شەمەندەفەری نیشتیمانیی و نەتەوەیی تێكۆشانی هەشتەمی )كاكە نێچیر و كاكە نەوە و دادە هێرۆ و نەفت هەرچی دونیایێ( بن ئیسالمییەكانی و سامانی سروشتیی ئەو نیشتیمانە هەیە هەڵبلووشێ بێ و هەژار كەپووی خەڵكی كونە دووكەڵەكەی و لە شەمەندەفەركەش سووكانی و بگری دەرەت��ان رووحانی و عوسمانییەكان )ئۆردوغانی دەستی وەسەر خۆیان وەئ��ارەزووی و بێ سەفەوییەكان(دا بیپلیشێننەوە. و داب���ڕۆن میللەتە ئ��ەو پشتی [email protected]
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[12چاوپێكەوتن
ل����ەروداو پ��ڕ ساڵێكی ،"2013" س��اڵ��ی ئ��ێ��راق و ل��ەس��ەر ئاستی ج��ی��ه��ان، ب��وو بووە كوردستان هەرێمی ك��وردس��ت��ان، گۆڕەپانی ئامادەكاری كۆنگرەی نەتەوەیی كوردستان، هەروەها پرۆسەی هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان بەرێوەچوو، چەندین روداوی تیرۆر و كوشتن ئەنجامدراو باری ژێرپرسیارەوە. كەوتە هەرێم ئاسایشی هەڵبژاردنی ئێراقیش ئاستی ل��ەس��ەر ب��ەڕێ��وەچ��وو. پ��ارێ��زگ��اك��ان ئەنجومەنی كوردستانیش، گشتی ل��ەس��ەرئ��اس��ت��ی لەالیەن ئاشتی بانگەوازی راگەیاندنی رێبەر عەبدوڵاڵ ئۆج ئاالنەوە و دەستپێكردنی دی��ال��ۆگ ل��ەن��ێ��وان دەوڵ��ەت��ی ت��ورك��ی��ا و رێبەر ئۆج ئاالن و كەجەكە مۆركی خۆی ناوچەكەدا و توركیا لەگۆڕانكارییەكانی و ش��ۆڕش��ی رۆژئ������اوای ك��وردس��ت��ان��ی��ش دیموكراتی" بەراگەیاندنی"خۆبەرێوەبەری گەیشتە قۆناخێكی نوێ. بۆ هەڵسەنگاندنی بەپێویستمان س��اڵ��ی"2013" رواوەكانی ه��ەڤ��اڵ"دی��ار ل��ەگ��ەڵ دی���دارێ���ك بینی چارەسەری پارتی هاوسەرۆكی غەریب" بكەین. ك��وردس��ت��ان س��از دی��م��وك��رات��ی
ئا/ رۆژی واڵت
رۆژی واڵت/ سەرەتا دەمانەوێت لەوەوە وەكو ئێوە ئایا كە بكەین پێ دەس��ت بەگشتی ساڵی"2013" چارەسەری پارتی ك���ورد؟ ب��ۆ بەتایبەتی دەب��ی��ن��ن، چ���ۆن روداوی گەلێك ساڵی"2013" غەریب/ دیار روداو لەناخۆش و لەخۆش تێدابوو، گرنگی ئەوە گرنگ شتی ئێمە بەڕای بەاڵم زۆرب��وون، و دەك��ات ب���ەردەوام ناسەقامگیری ل��ەالی��ەك كێشەی ئابووری، سیاسی، كۆمەاڵیەتی، ژینگەیی شەپۆلەی ئەو و لەهەڵكشاندایە سیستەم و و پێكرد دەستی لەتونس ل��ەك��ۆت��ای��ی"2010" نەگەیشتۆتە بڵند ئاستێكی گەیشتە ل��ە"2011" ئەنجام و ئەمەش وایكردووە كە داخوازی گەالنیش لەبرەودا بێت. دەمەوێت ئەوەش بڵێم كە ئەمساڵ تێكۆشەرەكانی لەرێبەرە یەكێك دوایی كۆچی كە ماندێال" بینی،"نیلسن بەخۆیەوە جیهانی ئ��ازادی لەپێناوی ك��رد تەرخان خ��ۆی ژیانی گەلەكەی و بەرزكردنەوەی بەهاكانی تێكۆشاندا.دیارە ئەمساڵ بۆ كوردیش روداوی گرنگ رویاندا، كورد"ساكینە تێكۆشەری ژنە سێ تیرۆكردنی دۆغ��ان" فیدان و شایلەمەز لەیال و جانسز رۆژن��ام��ەوان تیرۆكردنی هەروەها و لەپاریس شێركو دوایی كۆچی لەكەالر، گەرمیانی كاوە و نێرگز محمد كاكەیی، فەلەكەدین بێكەس، هێرشكردنە سەر شاسوار عەبدولواحید سەرۆكی بوون. بەئازارەكان ل��ەروداوە نالیا كۆمپانیای
رۆژئاوای لەسەر گوشارەكان زیادبوونی هاوكات لەسێدارەدانی و كۆچبەربوونیان كوردستان چاالكانی كورد لەرۆژهەاڵتی كوردستان بەشێكی رووب��ەرووی��ان كە ئ��ازاران��ەن و ئێش ئەو تری بوینەتەوە. لەگەڵ ئەمانەدا روداوگەلێكی خۆش و دڵخۆشكەر رویانداوە. دیارترینیان، راگەیاندنی بانگەوازی ئاشتی رێبەر عەبدوڵاڵ ئۆج ئاالن بوو ئەرێنی و بەرفراوان كاردانەوەی كە لەنەورۆزدا جیهان. و كوردستان كۆمەڵگای لەسەر هەبوو گەلەكەمان شۆڕشی سەركەوتنەكانی هاوكات لەرۆژئاوا و راگەیاندنی خۆبەرێوەبەری دیموكراتی دیارە ك��ورد. لەسەركەوتنەكانی ترە بەشێكی پارێزگاكانی هەڵبژاردنەكانی ئەنجامدانی روداوی دوو كوردستان پەرلەمانی و ئێراق بوون. ئێراق و كوردستان باشووری گرنگی ئامادەكارییەكان بۆ سازدانی كۆنگرەی نەتەوەیی بوو. كوردستان ناوگۆڕەپانی تری روداوێكی بۆ كۆی ساڵەكە ئەگەر بەگشتی هەڵسەنگاندن كە ساڵێكە بڵێین دەتوانین ك��ورد بۆ بكەین بەدەست گ���ەورەی سەركەوتنی ك��ورد تێیدا بە هەنگاو توانیویەتی ت��اڕادەی��ەك و هێناوە بهاوێژێت. كورددا دۆزی چارەسەری ئاراستەی
رۆژی واڵت/ واتە ئەمساڵ بەتیڕوانینی ئێوە دەسكەوتی زیاترە بۆ كورد وەكو لەزیانی؟كورد دەسكەوتی بێگومان غ��ەری��ب/ دی��ار لەئەمساڵدا گەیشتە ئاستێكی بڵند. دەسكەوتەكانی باكور و رۆژئاوای كوردستان و ئامادەكارییەكانی كۆنگرەی نەتەوەیی گەواهیدەری ئەم راستیەن.
رۆژی واڵت/ بەتێڕوانینی ئێوە لەسەر ئاستی باشوور دەسكەوتی نەتەوەییمان نەبوو؟ ئەگەر هەیە بۆچی ئاماژەتان پێ نەكرد؟دیار غەریب/ لەسەر ئاستی باشوور پێشكەوتن لەسەر زیاتر پێشكەوتنە ئ��ەم ب��ەاڵم هەیە، بەشداری دیموكراتیدایە، لەبواری و جەماوەر هەڵبژاردندا، لەپرۆسەی جەماوەر چاالكانەی الیەنە وبەشێكی جەماوەر كردنی خاوەنداری سیاسیەكان لەدەسكەوتە نەتەوەییەكانی رۆژئاوا لەبواری ب��ەاڵم گرنگن، پێشكەوتنی باكور و بۆ ج��ددی هەنگاوی سیستەمەوە و سیاسی چارەسەری دۆزی نەتەوەیمان لەباشوور و لەسەر ئاستی ئێراق نەنراوە و كێشەكان بەهەڵواسراوەیی و ت��ا ڕادەی����ەك ب��ەل��ەب��ی��رك��راوی م��اون��ەت��ەوە.
دیار غەریب؛
هەڵسوكەوت دیموكراتی بەچەمكێكی نوێ حكومەتی ئەگەر نەكات نە بنكەفراوان و نەش زۆرینە خزمەت بەگەل ناكات
] ~ [[email protected]
13] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
چاوپێكەوتن
رۆژی واڵت/ پێش ماوەیەك حكومەتی توركیاوە لەرێگەی كوردستان هەرێمی تا دەرەوە، بنێرێتە ن���ەوت ه��ەوڵ��ی��دا پێكهاتوون توركیادا لەگەڵ ڕادەیەكیش و بۆریشیان دروستكرد و ئەمەشیان وەكو دەسكەوتێكی مەزن بەناوكرد و بەشێك بناخەی ئەوە دەڵێن لەنوسەروچاودێران دەوڵ��ەت��ی ك���وردی دروس��ت��دەك��ات، ئێوە نابینن؟ دەسكەوت وەك��و بابەتە ئەم دیار غەریب/ پێشخستنی پەیوەندی ئابووری دەرهێنانی بۆ هەوڵدان و هەیە خۆی گرنگی نەوت و فرۆشتنی ئەو نەوتە لەبازاڕەكانی جیهاندا دەتوانێت ببێتە فاكتەرێك بۆ بەهێزكردنی دۆزی چەند و یاسایی الیەنی دەبێت ب��ەاڵم ك��ورد، الیەنی تری ئەم جۆرە هەنگاوانە رەچاو بكەین.
چییە م���ەب���ەس���ت���ان واڵت/ رۆژی ل���ەالی���ەن���ی ی���اس���ای���ی و الی���ەن���ی ت��ر؟دیار غەریب/ لەرووی یاساییەوە ناڕوونی هەیە، بەپێی تێگەیشتنی حكومەتی ئێراق مافی هەرێم ئەم بنێرێتە دەرەوە و نەوت نییە كەسەربەخۆ بابەتە ئەمریكا و هێزە دەرەكیەكانیش پشتیوانی دەكەن. كەواتە لەبواری یاساییەوە ناردنی نەوت كەركوكدا بەبۆری خود یا بێت بۆرییەدا بەو بێت زۆر جیاوازی نییە. الیەنی تریش كە باسم لەناردنی شت هەموو ناكرێت كە ئەوەیە كرد نەوتدا چڕبكرێتەوە و لەبەر ئەمە من ناتوانم زۆر بەگەشبینیەوە سەیری ئەم بابەتە بكەم، ئەگەر ناوخۆی ئابووری ژێرخانی یاسایی، ل��ەرووی كوردستان و لەبواری دیموكراتی، كۆمەاڵیەتی و ئاسایشی ناوخۆوە هەنگاوی هاوشێوە بنرایە، دەكرا وەكو دەسكەوتی نوێ و گرنگ پێناسەی بكەین.
ئێوە بەتێڕوانینی وات���ە واڵت/ رۆژی نەنراوە؟ جددی هەنگاوی بوارانەدا لەو دی�����ار غ����ەری����ب/ ب��ێ��گ��وم��ان ه��ەن��گ��اوی ئاشكرایە. و روون ئەمە و نەنراوە پێویست
ب��ەدواوە ئەمساڵ هاوینی واڵت/ رۆژی هێرشی و كوشتن رووداوی ژم��ارەی��ەك بكەرنادیار رویاندا، بەتێڕوانینی ئێوە ئەمە بۆچی دەگەڕێتەوە و چۆن چارەسەر دەكرێت؟دی����ار غ���ەری���ب/ س��ەرەت��ا س��ەرج��ەم ئ��ەو كردەوانە، بەتایبەتی تیرۆركردنی كاوە گەرمیانی بۆ لێدوانمان پێشتریش و دەك��ەم شەرمەزار زووە هەرچی دەكەین داوا بابەتەدابوو، ئەم رووبەرووی و بدرۆزێنەوە كردەوانە ئەو بكەری هۆكاری ئێمە بەتێڕوانینی بكرێنەوە. یاسا سیاسی ملمالنێ رووداوان����ە، ئ��ەم س��ەرەك��ی ئەو و سیاسیەكان هێزە نێوان ناتەندروستی بەمڕەنگە بۆكاری ناتەندروستە زەمینە ملمالنێ دەزگا نەبوونی یەك هاوكات دەك��ات، دروست كە ترە فاكتەرێكی كوردستانیش ئەمینەكانی دەرفەت دەداتە كاری بەمڕەنگە. سەروەرنەبوونی
یاسا و دەسەاڵتی دادوەری و داواكاری گشتیش ئەمانە راستیەكانە. ئاشكرانەبوونی هۆكاری دروست بەمڕەنگە ك��اری بۆ زەمینە پێكەوە كوردستان ئارامی بخوازن ئەوانەشی و دەكەن ب��ن یاخود ل��ەن��اوخ��ۆدا ئ��ەگ��ەر ت��ێ��ك��ب��دەن، دێنن. بەكار خۆیان بۆ دەرفەتە ئەم دەرەوە،
رۆژی واڵت/ پێتان وانییە هەڵبژاردنەكانی كوردستان چارەسەری ئەم بارودۆخە بكات؟دیار غەریب/ بۆ خۆی هەڵبژاردنەكانی ئەمساڵ لەپرۆسەی كۆشندەی گورزێكی ت��اڕادەی��ەك دیموكراتی هەرێمدا، چونكە سەرجەم كۆمەڵگای كوردستان پێیان وابوو ئەم هەڵبژاردنە دەتوانێت بەاڵم ببات، بەرەوپێشەوە دیموكراتی پرۆسەی ئەو هەڵسوكەوتەی دەسەاڵت لەكاتی پرۆسەكەدا نیشانیدا و یاری بەئەنجامەكان و دەرنگخستنی نەكردنی حكومەت هەتا ئەنجامەكان و دروست كرد. ب��اوەڕ بێ كۆمەڵگای ت��اڕادەی��ەك ئێستا
رۆژی واڵت/ ئێوە لەبەر ئەوەی سەرنەكەوتن پرۆسەكە بەمڕەنگە هەڵدەسەنگێنن، یان بوو؟ بەمشێوەیە پرۆسەكە بەراستی ئەم سەرچاوەی بەدڵنیاییەوە غەریب/ دیار هەڵسەنگاندنەمان ئەوە نییە، ئێمە زۆرجار ئەوەمان سەلماندووە كە تەنیا لەڕوانگەی خۆمانەوە بابەت ژمارە گۆڕینی هەڵناسەنگێنین. دیاردەكان و ئەوكێشانەی و لەسەرسندوق شەڕ و فۆرم و تەنیا رووی��ان��دا بەئاشكرا دیانا و لەسلێمانی وابەستەی ئێمە نەبوو. هەموو كەسێكیش ئەمەی بینی. وەكوتر دواخستنی راگەیاندنی ئەنجامەكانی رووب����ەرووی ك��ە ت��رە بابەتێكی ه��ەڵ��ب��ژاردن دەبێتەوە. كەسێك و الی��ەن هەموو رەخنەی
ل��ەب��ارودۆخ��ێ��ك��ی ب��اش��ە واڵت/ رۆژی بەمڕەنگەدا، ئێوە حكومەتی بنكە فراوانتان زۆری��ن��ە؟ حكومەتی ی��اخ��ود ب��اش��ە، پ��ێ دیموكراتی بەچەمكێكی ئەگەر دیار غەریب/ شێوازەكە ه����ەردوو بكرێت، ه��ەڵ��س��وك��ەوت دەكرێت خزمەت بەكۆمەڵگا بكات، بەاڵم ئەگەر نەكرێت، هەڵسوكەوت دیموكراتی بەچەمكێكی گەل خزمەتی ناتوانێت تێزەكە ه��ەردوو ئ��ەوا بداتەوە. جەماوەر داخ��وازی وەاڵم��ی و بكات
ب�����ەالی ئ����������ەوەی واڵت/ رۆژی ئ���������ێ���������وەوە گ�����رن�����گ�����ە چ����ی����ی����ە؟
گرنگە ئێمەوە ب��ەالی ئ���ەوەی غ��ەری��ب/ دی���ار دروست بنكەفراوان حكومەتی ئەگەر كە ئەوەیە ستراتیژی هاوشێوەی"رێككەوتنی پەیمانێكی بوو، بەرژەوەندی و نەبێت دروس��ت یەكێتی" و پارتی نەبێتە دەس��ەاڵت و پۆست دابەشكردنی و حزبی لەبواری هاوكات الیەنەكان، رێككەوتنی بۆ بنەما دەرەوەدا سیاسەتی و ن��ەت��ەوەی��ی ستراتیژی و بگرن بەبنەما نەتەوەیی هاوبەشی ئیرادەیەكی دەرەكییەوە. هێزی بەرەژەوەندی خزمەتی نەكەونە
دەسەاڵت خواستی بەمڕەنگە پەیام بدات بە ئێمە
و بەجەماوەریش كە فكر و فەلسەفەی ئێمە جیگەی باوەڕی خەڵك نییە. لەم
رێگەیەوە بێ باوەڕی لەناو رێكخستنی ئێمەدا دروست بكات و هاوكات ئەو كەش و هەوایەی بۆ رێبەر ئاپۆ و تەڤگەری پەكەكە هەیە
الوازی بكات
..........
بەتێڕوانینی ئێمە هۆكاری سەرەكی ئەم
رووداوانە، ملمالنێ سیاسی ناتەندروستی نێوان هێزە سیاسیەكان و ئەو ملمالنێ
ناتەندروستە زەمینە بۆكاری بەمڕەنگە دروست دەكات،
هاوكات یەك نەبوونی دەزگا ئەمینەكانی كوردستانیش فاكتەرێكی ترە كە دەرفەت
دەداتە كاری بەمڕەنگە. سەروەرنەبوونی یاسا
و دەسەاڵتی دادوەری و داواكاری گشتیش هۆكاری ئاشكرانەبوونی راستیەكانە
..........
ئەگەر حكومەت لەسەر بنەمای بەرژەوەندی
نەتەوەیی و جەماوەری دروست ببێت، ئەوا دەتوانێت
رۆڵێكی ئەرێنی ببینێت و ساڵی ئایندە بكەینە ساڵی
بەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی و پشتیوانی بێ قەید و
مەرج بۆ شۆڕشی رۆژئاوا و پرۆسەی ئاشتی لەباكوری
كوردستان
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[14چاوپێكەوتن
رۆژی واڵت/ پێتان وایە كە ئەو الیەنانە ب��دەن؟ ئەنجام رەن��گ��ە ب��ەو كارێكی پێشداوەری نامەوێت من غ��ەری��ب/ دی��ار بەاڵم روداوەك��ان��ەوە، پێش بكەومە و بكەم الی��ەن��ەك��ان رێككەوتنی ك��ە وای���ە ه��ی��وام بێت. بەگشتیدا كوردستان گەلی لەخزمەتی
ل��ەب��ەرژەوەن��دی باستان واڵت/ رۆژی دەك��رێ��ت ك���رد، ك���ورد گ��ەل��ی گشتی بۆ زەمینە بەمڕەنگە حكومەتێكی كۆنگرەی نەتەوەیی ساز بكات و ئەمجارە ك��ۆن��گ��رە ئ��ەن��ج��ام ب��درێ��ت؟ ه��ەروەه��ا ه��اوب��ەش حكومەتێكی وای���ە پێتان دەتونێت كۆتایی بە هەڵوێستی نەرێنی بهێنێت؟ بەرۆژئاوا بەرامبەر حكومەت دیار غەریب/ دیارە مەبەستی منیش ئەوەیە كە حكومەت لەم بوارانەدا هەنگاو بنێت. ئەگەر حكومەت لەسەر بنەمای بەرژەوەندی نەتەوەیی دەتوانێت ئەوا ببێت، دروست جەماوەری و ئایندە ساڵی و ببینێت ئەرێنی رۆڵێكی و نەتەوەیی كۆنگرەی بەستنی بكەینە ساڵی پشتیوانی بێ قەید و مەرج بۆ شۆڕشی رۆژئاوا كوردستان. لەباكوری ئاشتی پرۆسەی و
س��اڵ��ی وای����ە پ��ێ��ت��ان واڵت/ رۆژی ئ��ای��ن��دە ب����ەرووی ك����وردا ك����راوە بێت نزیك ل��ەئ��ازادی زی��ات��ر ك���ورد گەلی و ب���ێ���ت���ەوە، ی����ان ب���ەپ���ێ���چ���ەوان���ەوە؟دیار غەریب/ دەرفەت زۆرە بۆ ئەوەی كورد ئەوە ب��ەاڵم سەربكەوێت، ئایندەدا لەساڵی وابەستەی هەڵوێستی الیەن و هێزە سیاسیەكانی ئەگەر كوردستانە، جەماوەری و كوردستان ئایندە ساڵی ئ��ەوا نەكەین، م��ەزن هەڵەی ك���ورد زی��ات��ر ل��ەئ��ازادی ن��زی��ك دەب��ێ��ت��ەوە.
پ��ارت��ی وەك����و ئ��ێ��وە واڵت/ رۆژی چ�����ارەس�����ەری س���اڵ���ی راب���������ردوو ب��ۆ خ���ۆت���ان چ����ۆن ه��ەڵ��دەس��ەن��گ��ێ��ن��ن و چییە؟ ئایندە ساڵی ب��ۆ بەرنامەتان راب���ردوودا لەساڵی ئێمە غ��ەری��ب/ دی��ار سیاسی، ل��ەب��واری مەزنمان تێكۆشانێكی دیموكراتی و كۆمەاڵیەتیدا بەڕێوە برد، لەبواری لەدۆسیەی خ��اوەن��داری��ك��ردن و دیموكراتی چاالكی گەلێك نەتەوەییەكاندا كۆمەاڵیەتی، بەدڵنیاییەوە ئ��ەن��ج��ام��دا. ج��ۆراوج��ۆرم��ان جەماوەر هەستیاری ب���ەرزەی ئاستە ئ��ەو تێدایە. ئێمەی رۆڵی بەرووداوەكان بەرامبەر پەروەردەیشدا و مەدەنی خەباتی لەبواری هۆشیاریمان ب��ەرف��راوان��ی تێكۆشانێكی دی��ارە. ئەنجامەكانیشی و ب���ردووە بەڕێوە لەبواری خواستمان ئێمە ئەمە هاوكاتی
سیاسیدا رۆڵێكی چاالكتر ببینین و بەشداری پرۆسەی هەڵبژاردن بكەین، بۆ ئەم مەبەستەش برد، بەڕێوە بەرواتامان چڕوپڕو تێكۆشانێكی دەسەاڵتی كە ئەوەی هۆكاری بووە ئەمەش ساڵی"2009" هاوشێوەی نەتوانێت سیاسی بەشداری و بكات دروس��ت بۆ ئاستەنگیمان ئێمە هەوڵەی ئەو دی��ارە بوین. هەڵبژاردن تاڕادەیەك سانسۆری سیاسی كەمكردەوە، بەاڵم لەبەر كەمی كات و كەموكورتی لەئامادەكاری نەمانتوانی ئێمەدا، هەڵبژاردنی تاكتیكی و دەسەاڵت كردارییەكانی ئاستەنگییە و فێڵ ئەوەی بووە هۆكاری ئەمەش و بكەین تێپەڕ ئەنجامی خۆی دڵی بەگوێرەی دەسەاڵت كە هەڵبژاردن بۆ ئێمە و الیەنەكان دیاری بكات؟
ئەنجامەی ئ���ەو وات���ە واڵت/ رۆژی نییە؟ ئ��ەن��ج��ام��ەك��ان راس��ت��ی ئ��ێ��وە زۆر ئەنجامە ئەو بێگومان غەريب/ دی��ار دوورە لەراستی دەنگەكانی ئێمەوە و دەسەاڵت و ئێمە بە ب��دات پەیام بەمڕەنگە خواستی ئێمە فەلسەفەی و فكر كە بەجەماوەریش جیگەی باوەڕی خەڵك نییە. لەم رێگەیەوە بێ باوەڕی لەناو رێكخستنی ئێمەدا دروست بكات و هاوكات ئەو كەش و هەوایەی بۆ رێبەر ئاپۆ و تەڤگەری پەكەكە هەیە الوازی بكات. ئەوان خواستیان بەم كردەوەیە رێگە تێكۆشان لەئێمە بگرن، بەاڵم ئێمە پێشتر سااڵنی درێژ خەباتی سیاسی و دیموكراتیمان لەناوجەماوەردا كردەوە و هەمیشە خەباتی ناو گەلمان بەبنەما گرتووە و لێرە بەدواوەش ئەم خەباتە بەرەو پێشەوە دەبەین، ساڵی ئایندە ئەم راستیە نیشان دەدەین.
هەڵبژاردنی ئایندە ساڵی واڵت/ رۆژی پارێزگاكانی ئەنجومەنی و ئ��ێ��راق ئێوە ئایا دەدرێ����ت، ئەنجام ه��ەرێ��م ب��ەش��داری ل��ە ه��ەڵ��ب��ژاردن��دا دەك���ەن؟ سیاسەتمان بۆ ئەو هەڵبژاردنانە چییە؟دیار غەریب/ سەبارەت بە هەڵبژاردنی ئێراق خواستی هەرێم، پارێزگاكانی ئەنجومەنی و و ناكۆكەكان جێ لەناوچە بوو ئ��ەوە ئێمە بەغداد لیستی هاوبەشی كوردستانی هەبێت و لەم پێناوەدا هەوڵی زۆرماندا، بەاڵم بەداخەوە بەشێكی و حزبایەتی هەڵوێستی بەهۆی نەگرت. ئەنجاممان بوارەدا لەم الیەنەكانەوە، و دەگەیەنێت كورد بۆ گەورە زیانێكی ئەمە دووبارەكردنەوەی كەم و كورتیەكانی"2010"بوو. بەشداریەكی دەخوازین ئێمە ئێستاشدا لە هاوبەشی و بكەین لەپرۆسەكاندا چاالكانە خزمەتی كە دەكەین الیەنانەدا ئەو لەگەڵ چارەسەری و دیموكراتیەكان پێوە و گەل بكات. گەلەكەمان نەتەوەیەكانی پرسە
دەك��ەی��ن س��وپ��اس��ت��ان واڵت/ رۆژی ب�����ۆ ئ�������ەو دەرف�������ەت�������ەی پ��ێ��ت��ان ب��ەڕێ��زت��ان؟ وت���ەی دوا و بەخشین گەلەكەمان لەجەماوەری داوا دیار غەریب/ كە دەك���ەم گەنجان ژن���ان، بەتایبەتی و پەرەپێدەن دیموكراتی و ئ��ازادی تێكۆشانی بۆ بكەین خەبات پێكەوە الی��ەك هەموو و گەیشتن بەئامانجەكانمان لەبواری نەتەوەیی و گەلەكەمان لەهەموو نوێ ساڵی دیموكراتیدا. پیرۆز دەكەم و بەهیوام ساڵی ئایندە بكەینە و ب��ەئ��ازادی گەیشتن و سەركەوتن ساڵی چارەسەری دیموكراتیانەی كێشەی گەلەكەمان.دەك��ەم. ئێوەش ماندوونەبوونی سوپاسی
سەبارەت بە هەڵبژاردنی ئێراق و ئەنجومەنی پارێزگاكانی هەرێم،
خواستی ئێمە ئەوە بوو لەناوچە جێ ناكۆكەكان و بەغداد لیستی هاوبەشی كوردستانی هەبێت و لەم پێناوەدا هەوڵی زۆرماندا، بەاڵم بەداخەوە بەهۆی هەڵوێستی حزبایەتی و بەشێكی الیەنەكانەوە، لەم بوارەدا ئەنجاممان نەگرت. ئەمە زیانێكی
گەورە بۆ كورد دەگەیەنێت و دووبارەكردنەوەی كەم و كورتیەكانی"2010"بوو.
لە ئێستاشدا ئێمە دەخوازین بەشداریەكی چاالكانە لەپرۆسەكاندا
بكەین و هاوبەشی لەگەڵ ئەو الیەنانەدا دەكەین
كە خزمەتی گەل و پێورە دیموكراتیەكان و چارەسەری پرسە
نەتەوەیيەكانی گەلەكەمان بكات
] ~ [[email protected]
15] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
مەهدی كاوانی
یەكەم: دەرهێنان و هەناردنەكردنی نەوت، پڕۆژەیەكی توركی و پارتیە، یان
كوردی؟
بابەتەكە، ناوەرۆكی سەر بێمە ئ��ەوەی پێش دەكەم مێژویی گێڕانەوەی سەردێكی لەپێشدا لەسەر نەوتی كوردی بەتایبەتی و گرنگی نەوتی ناوچەكە لەسەر وزەی جیهانی و كارتێكردنە ئەرێ و نەرێكانیان، ئەوانەی قسە لەسەر گێڕانەوەی مێژوو دەكەن و دیسان ئەوانەی لەسەر مێژووی سیاسی كورد و دەوروبەر نوسیویانە، بەشی زۆریان لەسەر نەبوایە كوردستان نەوتی ئەگەر كۆكن، ئەوە دەوڵەتی ئێراق دروست نەدەبوو و رێكەوتنامەی لەمەڕ ل���ۆزان رێكەوتنامەی ب��ە سیڤەریش نەدەگۆڕدرایەوە. كوردی دەوڵەتی دروستبونی ئێراق لەپێشدا یەكەمیش جیهانی جەنگی نەوت بەاڵم فەرەنسی، ئینتدابی ناو كەتبووە گەڵ لە كارسازیان والێكرد ئینگلیزەكانی بوو، ئێراق كۆنترۆڵی تاوەكو كرد فەرەنسیەكان بكەوێتە ژێردەستی خۆیان، مەسەلەكەش لەبەر دۆزینەوەی نەوت بوو لە كوردستان، كە دەڵێم ئێراق مەبەستم ئەو سنورەی ئێستای ئێراقە، خۆ وەها یەكەم جیهانی جەنگی پێش ئەو سنورە لەژێر موسڵ والیەتی بەناو سنورە ئەو نەبوو، كۆنتڕۆڵی عوسمانیەكان بوو، واتە وشەی ئێراق ئەو ئینگلیزەكان بوو، ئینگلیزەكان داهێنانی ناوەیان هێنابێ یان عەرەبەكان، گرنگ ئەوە بوو بەسەر كورد و ناوچەكە و تائێستاشی لە گەڵدابێ بووە واقیع و ئەگەر كوردەكانیش قینی لێبكەنەوە توركمانەكان شانازی پێوە دەكەن و عەرەب و وەك شتێكی نەگۆڕ هۆنینەوەی بۆ دەكەن. بزاڤی سیاسی و نیشتمانی كوردیش لەمەڕ بە دەوڵەت بون پێش جەنگی جیهانی یەكەم زۆر بەرهەمهێن بوو. لەو رۆژەی ئینگلیزەكان پێیان خستە ئەو ئەوان دەڵین، پێ ئێراقی ئێستا كە شوێنەی هەر لەگەڵ ئێرانیش و توركیا و عەرەبەكان و
هەموو هەوڵ و تواناكان بۆ ئەوە بوو كە داخوازی بكرێتەوە. بچوك رێژە كەمترین بۆ كوردەكان لە )11(ی ئازاری ساڵی )1974( بۆ یەكەمجار ئۆتۆنۆمی بانگێشەی حوسێن سەدام زاری لە دەكرد پێوە شانازیشیان ئەوان كرا، سنوردار پارچەیەكی هیچ ل��ە ك��وردێ��ك هیچ ب���ەوەی كوردستان و هیچ فەرمانڕەوایەتیەتێكی پێشتری ئێراقیش داخوازی وەهایان بۆ كوردان دەستەبەر ئینگلیزەكان دەك��رد راستیشیان نەكردبوو، هەموو توانایەكیان وەها وەگەڕخستبوو دەیانوت كوردان بۆ نزیكبونەوە ئەگەر دەیانوتەوە، و نیشتمانی، داخ��وازی هەندێ ئاقاری بە بكرێ بەدوایەوە دەوڵەتی كوردی بە وەالدەت دەبێ و لە رێگەیەوە بەرژەوەندیە نەوتیەكانمان دەكەوێتە لەڕێگای و هەریەكە دەوروبەریش مەترسیەوە، بەتوندی زۆر ك��وردی وش��ەی وروژان��دن��ی نە و ئینگلیز پاڵپشتیكردنی گرتبوو، چەپەریان ئەمەریكیەكان و ئێرانی شاهەنشایی بۆ شۆڕشی كوردەكان راستەقینەی داخوازی لەگەڵ ئەیلول مەسەلەكە كە بەدەریخست مێژووش نەبوون. نەوتیان خۆماڵی بەعسیەكان بوو، نەوت لەبەر كۆمەككردنیش و كورد بزاڤی چەكداری و كرد دوب��ارە ب��ۆ ئامانجە باشترین ئ���ەوان ب���ەڕای گەڕانەوەی بەرژەوەندیەكانیان. شكستی شۆڕشی ئەیلول، یان هەندێ الیەنی سیاسی پێیان دەوت ئاشبەتاڵ هەمان مەبەستی پێكا، سەدام ناچار كرا رێكەوتنامەی جەزائیر بە قازانجی ئێران لەبڕی ئەوەی كە رۆژئاوا پشت لە كورد بكات مۆر بكات.روداوە ل��ە وردب��ی��ن��ەوەی خ��ۆش��م��ان ئ��ەگ��ەر ئێستاشی و بكەین ناوچەكە سیاسیەكانی لەگەڵ بێت، نەوتی كورد و ناوچەكە زۆر بەچڕی شەڕی سیاسیەكان، هاوكێشە ناو كەوتونەتە هەموو ئەو و ئێراق و ئێران ساڵەی هەشت لێكەتەوە و دیسان هەردوو شەڕی ماڵوێرانیەی كەنداو و هاتنی ئەمەریكیەكان بۆ ئێراق و بگرە ئەو توندوتیژیەی بەهاری عەرەبیش بەتایبەتی لە بەرەی سوریا، هەم دیسان هۆكاری بەرژەوەندی نەوتی پێوەیە، بە فیتی رۆژئاوا بوو كە لە رێگەیەوە سەدام هەڵخەلەتێنرا كە شەڕ لەگەڵ ئێران بكات كە شەتولعەرەب ناوچەی گێڕانەوەی بەبیانۆی بە )1974( ساڵی جەزائیری رێكەوتنامەی لە مەسەلەكەش دابوو. دەستی لە ئێران قازانجی بۆ رۆژئاوا وەك ئەوەبێت، بە بەردێك دو چۆلەكە بكوژێ، هەم دەوڵەتی ئێراق تا ئەندازەیەكی زۆر سەربازی، ماشێنی لەمەڕ بەتایبەتی بێهێزكرا و ئێران واڵتی هەردوو پتڕۆدۆالری گەڕانەوەی ئێراق بە قازانجی كۆمپانیا نەوتیە بیانیەكانیشی
لێكەوتەوە، لێشنەگەڕان شۆڕشی گەالنی ئێرانی بگات. ئامانج بە شا دژی )1979(ش ساڵی لەناو هەمیشە و نەبووە باش یاریكەری كورد رووب��ەڕوب��ون��ەوەك��ان و سیاسی كیشمەكێشی وەك یەكەم جیهانی جەنگی لە دۆڕاندویەتی، واڵتانی لە ناوەند چەند سەر بۆ كورد ئێستا لەمیانەیدا و ببوو دابەش دەوروب��ەر و جیهانی هەمیشە س��ەردەم��ە ئ��ەو دۆڕان���د، كێسەكەی توركەكان بەناوی سۆزی ئاینی و شیرنایەتی بۆ خێڵە كوردەكان و زۆرجار بۆ كڵێشە سیاسیەكانی ئەو سەردەمەی و بە درۆزنانە سۆزی زۆرانێكیان بۆ الی خۆ رادەكێشاو ناوەندە سیاسیە كوردیەكان و چاالكییە سیاسیەكانیان هەمیشە خۆیان لەناو نێوەندی سیاسی جیاجیا دەدیتەوە و ئینگلیز و فەرەنسا و روسیش و هەریەكەیان بە تاك بێت یان بە كۆ، هەمیشە هەوڵی ئەوەیان دەدا كورد گیرۆدەی داخوازیەكانی خۆیان بكەن. ئێستاش و كورد ناوەندی سیاسی زۆری هەرە بەشی و ئێراق و دەوروب��ەر و بگرە ئەمەریكا و ئێران و روسیاشی لەگەڵ بێت، دەڵێن و دەڵێنەوە یەكێتی لەسەر ناوەندی ئێران و پارتیش لەسەر ناوەندی زەرەری بە ئەمەش ب��وون، داب��ەش توركیاوە خۆیان و كورد تەواو دەبێت. تەنگەژەكانی نێوان و ئەمەریكی نیگەرانیەكانی و ناوەند و هەرێم تریش جارێكی بۆ و دیسان و ئایا بەدوایەوە دەردەچێ! هاوكێشەكە لەناو دۆڕاوی بە كورد بە ناوەند و هەرێم ناكۆكیەكانی حاڵیحازر یان ئەویش كە چڕبۆتەوە، خاڵ )3( لەسەر زۆری نەوتە. مەلەفی و پێشمەرگە و )140( مادەی ئەگەر مام جەالل پێش نەخۆشیەكەی و چونی بۆ ئەڵمانیا بهاتبایە سەربار، بارزانی لەسەر مەلەفی دەردەه��ات. مالیكی حكومەتەكەی لەناو نەوت پرسیارەكە لێرەوە خۆی بەدەردەخا، ئاخۆ بارزانی بۆ لەسەر مادەی )140(، یان كێشەی پێشمەرگە گرێبەستە لەسەر بۆ دەرنایێ حكومەت لەناو نەوتیەكان خوازیاری هاتنە دەرەوەیە؟ تۆ بڵێی كێشەی نەوت بۆ كورد لەناو ئەو هەموو ئاڵۆزیەی ناوچەكە و دەرەوە و ئاڵۆزی خودی نەوتەكەش لە گەڕانەوەی ناوچە دابڕاوەكان و مەلەفی پێشمەرگە گرنگتر بێت؟ بینیشمان تێكڕای وتوێژەكانی بەغدا و هەرێم و ئێستاكەشی لەگەڵدا بێ و بەشە هەرە زۆرەكەی بەنسبەت الیەنی هەولێر بۆ ئەوەیە كە پشكی لەسەر نابێ پابەند بەغدا واتە ناوەند گرێبەستەكان. شیرینی و بیانیەكان كۆمپانیا باشە ئەگەر دەسەاڵتی هەولێر هیچ نیگەرانیەك پاش نەوتە ئەو دەبێ كە لەوەی نەدا نیشان و بیانیەكان گرێبەستە پشكی لێدەركردنی
دەرهێنانی نەوت ...هەقوایە هەموو كەس مەلە لەناو ئاوی ڵێل كردبایە پارتی ئەوەی نەكردبایە
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[16وتار
شیرینی، دەرهێنانی ئەو نەوتە چ قازانجێكی بۆ كورد و بونیادی نیشتمانیەوە دەبێت، بە واتایەكی تر مادامەكینێ پشكی هەرێم هەر )17%( و بە كەمترینیشیەوە بێت، ئاخۆ دەبێ دەسەاڵتدارانی كورد بۆچی ئەو زێڕی رەشە بۆ قازانجی ناوەند ئەو نەبوو باشتر دەردەهێنن؟ كوردستان لە و تا بوایە خاك بن لە هەر نیشتمانیە سامانە و هەڵدەكەوت كورد بۆ وەها هەلی ئەوكاتەی بۆ سامانە ئەو تەواوی بیتوانیبایە لەڕێگەیەوە بنیاتنان و خۆشگوزەرانی كورد بەكاربهێنرابایە.
دووەم: رووە ئابوریەكەی نەوت
دەبێ كورد بۆ هەرهەمووی نەوتە ئەو گریمان ن��اڕوات، لێرەش سیم و ئ��ەوالدا ب��ەوالو هیچی جیمێك هەیە. ئایا كورد دەتوانێ بڕێكی فراوان لەو سامانە بۆ پتەوكردنی ژێرخان و بنیاتنان و وەبەرهێنان و دۆزینەوەی هەلی كار وەگەڕ بخا؟ بە مەزندەی من ئەگەر دەسەاڵتی كوردی بتوانێ ئەمە بكات، هەقی خۆیەتی نەوت دەربێنێ. لێرەدا و بكەین تەماشا پرسیارەكە وك حەزورە نابێ هەندێك بڵێن بەڵێ دەتوانێ و هەندێكیش بڵێن ناتوانێ. دەسەاڵتی كوردی و لەو چەند ساڵەی پاش نەمانی سەدام، ئەگەر بیتوانیبیایە لە پشكی )12-17%(ی پشكی خۆی )5%(ی بۆ وەبەرهێنان بنیاتنانی و ئابوری ژێرخانی بەهێزكردنی و نیشتمانی و دۆزینەوەی هەلی كار بەكارهێنابایە، لەو حاڵەتە لە شوێن خۆی بوو و بڵین با نەوت )1%(ی لە كەمتر بەپێچەوانەوە دەربهێنین. نەڕۆیشتوە بنیاتنان و بەرهەم بۆ بڕەش ئەو لە وەردەگرن لە حكومەت موچەش ئەوانەی و بەتاڵە خانەی ناو دەچێتە )60%(ی س��ەروی موقەنەعە، ئەوە وێڕای ئەوەی كە زیاتر لە )20( هەزار دەرچوی زانكۆكان و ئەكادیمیەكان بێكارن و ئەگەر ئەو ژمارەیە بۆ خوار ئەوان شۆڕكەینەوە بڕی بێكاری لە كوردستان چەند بارە دەبێتەوە هێناوە. كورد بۆ مەینەتێكی چەند پێیەوە و پێدەڵێ ئ��ەوەم��ان ئ��اب��وری تەرجومەكردنی و ن��اوەوە هێنانە وات��ە تجاری میزانی ئەگەر یەكتر هاوشانی كەلوپەلەكان دەرەوەی چونە ناوەوە هێنانە و بێت ئەگەر بەتایبەتی نەبن قەوارەكەی لە ناردنە دەرەوە زیاتربێت و پێیەوە پارەی نرخی هەم دروستدەبێ هەاڵوسان هەم دۆالر وەك دەگمەنەكان پارە لەچاو نیشتمانی و یۆرۆ و پاوەن دادەبەزێ، هەم نرخی كەلوپەل لێرەدا بەرزدەبێتەوە. خزمەتگوزاریەكانیش و و وردبینینانە بە كاتێ خۆیەتی هەقی مرۆڤ وشیارانە سەیری پڕۆسێسی دەرهێننانی نەوت و هەناردەكردنی دەكا، دەڵێ ئەوەی سودمەندە لەو پڕۆسیسە حكومەتی ئێراق و كۆمپانیا بیانیەكان دەیانگرێتەوە، شیرینی پ��ارەی ئ��ەوان��ەی و كوردستانە خەڵكی هەقیقیش زەرەرم��ەن��دی خاك لە رەش��ەك��ەی زێ��ڕە موقابل بەبێ كە
دەردەهێنرێ، گریمان حكومەتی ئێراق رازی بوو و قبوڵی كرد كە پارەی گرێبەستەكان و شیرنایەتی قەوارەیەكی دەرهێنانەكە نەوت بڕی كە بدات، گەورەی بەخۆوە گرت، لەو حاڵەتە لەوانەیە ئەو بەغدا تەسلیم پارەكەی هەرێم كە نەوتەی بڕە بكات زۆر لەو )17%(ی پشكی هەرێم زیاتر بێ. ئەوەیە مانای لێكدەیتەوە چۆنی وەها حاڵەتی حكومەتی هەرێم بە فعلی دەست هەڵدەگرێت لە پشكی لە نەوت لە كەركوك و ناوچە دابڕاوەكان. دابڕاوە ناوچە لەو شوتنە دەست مانای یانێ هەرێم حكومەتی بشپرسین ئەگەر كوردیانە، چۆن كاری وادەكات واتە بە خوتوخۆڕایی داهاتی نەوتی هەرێم تەسلیم بە توركیا و ئێراق و كۆمپانیا بیانیەكان بكات، مرۆڤ بەدەستی خۆی نیە لە الیەكەوە بە ناشەفاف و گوماناوی دەپڕۆسیسی سەفقەی تریشەوە الیەكی لە و بڕوانێ وەه��ا كاربەدەستە و لەنێوان حكومەتی هەرێم نهێنی كە هەبێت بیانیەكان كۆمپانیا و توركەكان قەبەكردنی ب��ەن��اوی داهاتانە ل��ەو رێ��ژەی��ەك نوخبە بۆ شیرینی و گرێبەستەكان پ��ارەی بڕوات. سلێمانی و هەولێر دەستڕۆیشتوەكەی بەشە لە گەلێ هەولێر كێكەكەی بەشە رەنگە هەڵبەتە بەاڵم بێت، زیاتر سلێمانی كێكەكەی دەسەاڵتی سلێمانیش و لە ژورە تاریكەكان واژۆی لەسەر كردوە ئەگینا دەسەاڵتی هەولێر نەیدەتوانێ پڕۆسیسەكە تێپەڕێنێ؛ چونكە ئەو نەوتە چەندی كەوتۆتە ناو زۆنی هەولێر بە زیاتریشەوە لە زۆنی سلێمانیشە، رەنگە پارتی لێرەش چەند فێڵێكی لە یەكێتی كردبێت بەوەی لەالیەكەوە بەشی زۆری سوكانی بەڕێوەچونی پڕۆسیسەكە لەژێر دەستی كۆمەڵە لەڕێگای و لەڕێگەیەوە و دایە خۆی كەناڵێك پشكی خۆی زیاد دەكات، هۆكارە هەرە دەستی لەبن نەوتەی ئەو پارتی كە گرنگەكە نوخبەی یەكێتی دەرهێنابێ و بە فلتەری توركیا كە نییە خۆی بەدەستی مرۆڤ بپەڕێنێ، تێی بڵێ مەرامی سیاسی بەپشتەوەیە. ئەو دەنگانە كەم نین وەك بڵێن سەفقە سیاسیەكە بۆ ئەوە وەالدەت بە رۆژئ��اوا كوردی ئەزمونی كە بێت یان هەردوال هەوڵ بۆ ئەوە بدەن ئەگەر نەبێ، هەرنەبێ ئەزمونەكە لە الیەكەوە سنوردار بكرێ و لەالیەكی تریش لەبن دەستی پەیەدە دەربهێنرێ.ئەگەر لەڕوی سەقفە مادیەكەش تەماشا بكرێ، بوبێ، سەرخۆش پێی خۆیەتی هەقی توركیا چونكە تێكڕای پڕۆسیسە نەوتیەكە لە دەرهێنان و فرۆشتن و تێپەڕبون و لولە نەوتیەكانیش لەبن دەستی توركیا دایە، دانانی نرخ و كەمیەكەشی پێموانیە لە توركیا و پارتی بەوالوە كەسی تر پێی بزانێ، كێ ناڵێ بڕی ئاشكراو نهێنی تێدا و هەرێم حكومەتی بە ئاشكراكە بڕە نییە، لەنێوان خۆیان نهێنیەكەش بڕە و بڵێن ناوەند تەخشان و پەخشانی بكەن، نەوتەكە لەسنوری ب��ەوالوە خۆیان لە هەڵبەتە و دەڕوا پارتی بكات. چاودێری بتوانێ تر كەسی پێموانیە
ئەوەی ماوەتەوە ئایا دەسەاڵتی هەولێر و توركیا خۆیان لەنێوان كێكە ئەو بەتەنیایی دەتوانن لێیان نییە ئەمەریكا تەنیا هەر بكەن؟ دابەش و ئێران دەكەن، قایل ئەویش بڵێن یان تێكدا كۆنتڕۆلی بەناو لولەكان لەسەر خەتن، مالیكی مادام پارتی وانیە هەق تێدەپەڕن... پەكەكە باسم وەك كە ناڕۆن بەڕێوە وەها ئاڕاستەكان كە دایە لەوە زیاتر قازانجەكەی كورد بۆ كرد نەوتەكە تا كورد نەبیتە دەوڵەت لەبن خاك بێت باشترە، چونكە ئەو كێكە لەناو ئەو زلە دەوڵەتانە وا ئاسان نییە بە پارتی بخورێ و نەتەوەكەشی لە خۆی زوێر دەكات، پارتی دەبێ ئەوە وەبیرخۆی بێنێتەوە كە كۆمپانیە نەوتیەكان بوون گوشاریان كوردستان كە سوێندخۆر واڵتانی خستەسەر نەوتیە جیهانیەكان كۆمپانیا بلكێنن، ئێراق بە رێكەوتننامەی كە كرد ناچار سەدامیام بوون جەزائیری ساڵی )1974( مۆر بكات و دەست لە شەتولعەرەب بە قازانجی ئێرانی شاهەنشا هەڵگرێ و نەوت خۆماڵیكردنەكەی ئێراقیش بە قازانجیان وەرگەڕێتەوە، دیسان كارتێلە نەوتیە جیهانیەكان بوون سەدامیان هەڵخەلەتاند بەوەی كە دەتوانێ و هەڵوەشێنێتەوە جەزائیر رێكەوتننامەكەی بەهۆیەوە شەڕی هەشت ساڵەی ئێراق و ئێران رویدا و لەڕێگایەوە هەرچی ئەو دوو واڵتە بەپارەی و نابوتبون هەرهەمووی نابوو بنیادیان نەوت بۆ هەرهەمووی واڵتیش هەردوو نەوتی پارەی رۆیشت، بەفیڕۆچون و سەربازی كەرەستەی )11(ی دەڵێن كە نین كەم دەنگانەش ئەو چەكی بیانوی و )2003( ساڵی سێپتێمبەری كیمیاوی سەدام حوسێنیش بە فلتەری كارتێالتی بۆ بیانوو بكرێنە تا بەڕێكران جیهانی نەوتی ناوچەی نەوتیەكانی چاوگە دەستبەسەراگرتنی كەنداو، داگیركردنی ئەفغانستان و ئێراقیش فعلەن و قاعیدە بەاڵم هێزەكانی بازنەكە، ناو كەوتنە توندڕەوی ئاینی و قەیرانی ئابوری جیهانی كاری خۆی كرد بۆ سەرنەگرتنی و لەڕێگایەوە كارەكان وەها كەوتنەوە وەك بڵێن سەربار لە بنبار گرانتر كەوتەوە و بە دوایەوە ئۆبامایان گەیاندە كۆشكی هەشن بگرێ، پەرەسەندنانە لەو رێ تا سپی كارتێلە ژێ��راوژێ��ری عەرەبیش بەهاری دەڵێن نەوتیە جیهانیەكانی تێدایە تا ناجێگیری بكەوێتە ناوچە نەوتیەكان و بەدوایەوە ئەوان بێن كۆنتڕۆلی ناوچە نەوتیەكان بكەن. پارتی لە )1974( هەموو كە ناوەی بەو هەڵگەڕاند ئێراق بەسەر ناتۆی كورد رزگار دەكات دواتر نەك ئەوەیان بۆ نەكرد، گۆڕەپانەكە لە و پێكرد پایەدۆزیشیان بەڵكو وەدەریان نا، خەریكە ئەم جارەش وا دەكات دور لە بەرژەوەندی كورد و ناوچەكە سەفەقەی نەوت ناشزانێ دەبەستێ، توركیا لەگەڵ سیاسی و و ئێرانە شای سەردەمی ناتۆی هەمان توركیا كە گەیشتە مەرامەكانی خۆی پاڵ بە پارتی و كەس هەموو هەقوایە دەنێت، نەتەوەكەشیەوە ئەوەی پارتی كردبایە ڵێل ئ��اوی لەناو مەلە خنكاوە. لەناویدا جارێك چونكە نەكردبایە،
] ~ [[email protected]
17] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
پارتی لە )1974( هەموو ناتۆی بەسەر ئێراق هەڵگەڕاند بەو ناوەی كە كورد رزگار دەكات دواتر نەك ئەوەیان بۆ نەكرد، بەڵكو پایەدۆزیشیان پێكرد و لە گۆڕەپانەكە وەدەریان نا، خەریكە ئەم جارەش وا دەكات دور لە بەرژەوەندی كورد و ناوچەكە سەفەقەی
نەوت و سیاسی لەگەڵ توركیا دەبەستێ، ناشزانێ توركیا هەمان ناتۆی سەردەمی شای ئێرانە و كە گەیشتە
مەرامەكانی خۆی پاڵ بە پارتی و نەتەوەكەشیەوە دەنێت
..........
رەنگە بەشە كێكەكەی هەولێر گەلێ لە بەشە
كێكەكەی سلێمانی زیاتر بێت، بەاڵم هەڵبەتە دەسەاڵتی
سلێمانیش و لە ژورە تاریكەكان واژۆی لەسەر كردوە ئەگینا
دەسەاڵتی هەولێر نەیدەتوانێ پڕۆسیسەكە تێپەڕێنێ؛ چونكە ئەو نەوتە چەندی كەوتۆتە ناو زۆنی هەولێر بە زیاتریشەوە لە زۆنی سلێمانیشە، رەنگە پارتی لێرەش چەند فێڵێكی لە یەكێتی كردبێت بەوەی لەالیەكەوە بەشی زۆری سوكانی بەڕێوەچونی
پڕۆسیسەكە لەژێر دەستی خۆی دایە
..........
ئایا دەسەاڵتی هەولێر و توركیا ئەو دەنگانە كەم نین وەك بڵێن سەفقە سیاسیەكە بۆ
ئەوە بێت كە ئەزمونی كوردی رۆژئاوا بە وەالدەت نەبێ، یان هەردوال هەوڵ بۆ ئەوە بدەن ئەگەر هەرنەبێ ئەزمونەكە
لە الیەكەوە سنوردار بكرێ و لەالیەكی تریش لەبن دەستی
پەیەدە دەربهێنرێ
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[18وتار
حەسەن جودی
ئێستا دۆخێكی نوێ لە باشووری كوردستان تەنیا هەر نوێیە دۆخ��ە ئەو دەگ��وزەرێ��ت. هەڵبژاردن ئەنجامەكانی بە نییە پەیوەست و پێكهاتەی پەرلەمان و حكومەتی داهاتووی راس��ت��ەوخ��ۆ ل��ەالی��ەك��ەوە بەڵكو ه��ەرێ��م، و جیهان گۆڕانكارییەكانی بە پەیوەستە پەیوەستە دیكەشەوە؛ لەالیەكی هەرێمەكە، ب��ە دۆخ���ی پ��ەن��گ��خ��واردووی ب��اش��ووری و قەیران ئەو كەڵەكەبوونی و كوردستان لەچاوەڕوانی هەمەالیەنانەی ساڵەهایە كێشە باسی دۆخ��ەی ئەو دەك��رێ چارەسەریدان. بۆ س��ەرەت��ای��ەك ببێتە دەك��ەی��ن لێیەوە قۆناخێكی نوێ لەژیانی سیاسی و ئابووری و كۆمەاڵیەتی كۆمەڵگای باشووری كوردستاندا یان دەكرێ بە قۆناخێكی راگوزەری نێوان دوو
قۆناخ لەقەڵەم بدرێ. كوردستان باشووری سەرنجە جێی ئەوەی و دای��ە گ��ەورە ئاڵوگۆڕێكی ل����ەدەروازەی فاكتەرە ناوخۆیی و دەرەكییەكان لە هەوڵی بە شێوەیەك خۆیان بەگوێرەی ئ���ەوەدان ئەو مسۆگەر ب��دەن. كوردستان باشووری لەبازنەی تەنیا شێوەدان و شێوەگرتنە هەر باشووری كوردستان، تەنانەت ئێراق یان هەر چوار بەشی كوردستاندا قەتیس نامێنێتەوە، بەڵكو كۆی خۆرهەاڵتی ناوین و تەنانەت كۆی دایە، ئاڵوگۆڕێكی مەزن لەبەردەم جیهانیش وایانكردووە كە هەن هۆكارێك چەند بەاڵم زیاتری تیشكی ئێستا كوردستان باشووری بێتەسەر و لە رەوشی ئێستایدا لە دۆخێكی هۆكارانە ئەو بگوزەرێت. هەستیاردا نوێی
چین؟1� باشووری كوردستان و بەهەموو بەشەكانی دیكەی كوردستانیشەوە )كوردستانی مەزن(
ژئۆپۆلەتیكی و ژئۆستراتیژی پێگەیەكی گرنگی هەیە. كوردستان لەناوەندی هەرێمێك دایە كە ئەمڕۆ بۆتە چەقی ناكۆكی و ملمالنێیە شارستانی، سیاسی، ئابووری، كەلتوورییەكانی باشووری ناوینە، خۆرهەاڵتی كە جیهان نەتەوەیی و قوواڵییەكی كوردستانیش خۆی نیشتمانی لەگەڵ باكوور و رۆژئاوا و رۆژهەاڵتی كوردستاندا هەیە و ئەو بەشانەی كوردستانیش لەماوەی سەدەی رابردوودا بە ئێران و توركیا و سوریاوە لكێنراون. لەهەمانكاتدا خودی ئەو دەوڵەتانەش خاوەن پێگەی گرنگن لەهەموو لەناو یەكدا لەگەڵ بەچڕوپڕی و رووێكەوە پێگەیەش ئ��ەم ملمالنێدان. و پەیوەندی نەرێنییەكانییەوە( و ئەرێنی الیەنە )ب��ە بڵێین ی��ان پ��ێ��دەدرێ��ت، گرنگی رۆڵێكی توانستی ئەوەی هەیە كە رۆڵێكی وەها گرنگ بگێڕێت؛ چونكە جوگرافیایەكی بەمشێوەیەی هەموو لەگەڵیشیدا و كوردستان باشووری وەكو ئاڵۆزی پڕ لەهەرێمێكی كوردستان، خاڵێكی ببێتە دەك��رێ ناوین، خۆرهەاڵتی بەهێز یان بێهێز)ئاوەنتاژ و دەزئاوەنتاژ( بۆ یەكالییكردنەوەی ئەو ناكۆكی و ملمالنێیانەی لەهەرێمەكە و جیهاندا لەئارا دان. بۆیە هەر بخاتە كوردستان باشووری بتوانێت هێزێك خۆیەوە، بەرژەوەندییەكانی بازنەی نێو كاریگەرتر رۆڵێكی بتوانێت زۆرە ئەگەری لەئاستی خۆرهەاڵتی ناوین و جیهاندا بگێڕێت
و بەرژەوەندییەكانی خۆی زیاتر بپارێزێت. و ژیۆستراتیژی پێگە لەگەڵ هاوكات �2ژیۆپۆلەتیكەكەی، ئێستا باشووری كوردستان گازی دەرهێنانی هەوڵی و دۆزینەوە دوای لەڕووی نەوت زۆری رێژەیەكی و سروشتی ژیۆلۆژییەوە بووە خاوەن پێگەیەكی ژیۆلۆژی وزە مەزنی سەرچاوەیەكی بۆتە و گرنگ لەهەرێمەكە و جیهاندا. ئەمەش وای لەهێزە هەرێمی و جیهانییەكان كردووە كە قورسایی هەژموونی خۆیان، بۆئەوەی زیاتر دەستبەسەر سەرچاوەكانی وزەدا بگرن و هەر هیچ نەبێت پشكی شێریان دەستبكەوێت. لەم پێناوەشدا ئێستا هەژموونگەراكان و پاوانخواز هێزە و هەرێمەكەدا لە ملمالنێدان چڕترین لە بەشێكی ئەو ملمالنێیەش كەوتۆتە باشووری چوارچێوەیەشدا لەم هەر كوردستانەوە.
كێشە لە دەستتێوەردانن زۆرترین لەهەوڵی باشووری ن��او خۆجێیەكانی ملمالنێیە و
كوردستان و لەئاستی هەرێمەكەدا. 3� پەیوەست بە خاڵی یەكەم و دووەمەوە ئەوەیە كوردستان)باكوور، دیكەی بەشەكانی كە تێكۆشانی لەمیانەی رۆژه���ەاڵت( رۆژئ���اوا، ئازادیخوازی تەڤگەری خۆیدا شۆڕشگێڕانەی گەلی كوردستان توانیویەتی ببێتە جەمسەرێكی سەربەخۆ لەملمالنێیەكانی هەرێمەكە و جیهان. بەتایبەتی دوای ئەوەی تەڤگەری ئازادیخوازی لەمیانەی كوردستان لەباكووری كوردستان تێكۆشانی چل ساڵەی خۆیدا توانی بەئیرادەی سەربەخۆی خۆی شكست بە ستراتیژی نكۆڵی و قڕكردن و توانەوەی دەوڵەت و حكومەتی توركیا بێنێت، هەروەها دەوڵەت و حكومەتی و دانوستاندن پەسندكردنی ناچاری توركیا دیالۆگ لەگەڵ نوێنەرانی گەلی كوردستان لە
)ئیمراڵی، قەندیل، ئامەد( بێت. هەروەها تەڤگەری ئازادیخوازی كوردستان لە نەتەوەیی شۆڕشێكی كوردستاندا رۆژئ��اوای بەڕێوە كوردستان رۆژئ��اوای لە دیموكراتی دەبەن و توانیویەتی گەل بگەیەنێتە ئاستی و دیموكراتی خۆبەڕێوەبردنی قەوارەیەكی ئەمەش رێی لەبەردەم سەروبنكردنی هاوكێشە و خۆشكرد هەرێمەكە باوەكانی سیاسییە كرد. بەهێزتر سێیەمی جەمسەری پێگەی جەمسەرە هەردوو لەنێوان جەمسەرێك واتا باوەكەی دیكە؛ جەمسەری یەكەم: جەمسەری ناوین. خۆرهەاڵتی قەوارەپارێزەكانی هێزە جەمسەری دووەم: هێزە لیبرالە پاوانخوازەكانی
سەرمایەی جیهانی. تەڤگەری كوردستانیشدا ل��ەرۆژه��ەاڵت��ی توانیویەتی كوردستان گەلی ئازادیخوازی شۆڕشگێڕی رەوت��ێ��ك��ی خ����اوەن ببێتە و كوردستان گەلی بەرخۆدانی و تێكۆشان بۆ مەزن قەڵەمبازی و پێشكەوتن توانستی بەئیرادەبوونی گەل بئافرێنێت و لە م بەشەی و متبوون دۆخ��ی بە كۆتایی كوردستاندا
بێدەنگی بهێنێت. بێگومان لەباشووری كوردستانیشدا تەڤگەری هەموو وێڕای كوردستان گەلی ئازادیخوازی ئاستەنگییە سیاسییەكان لەڕووی نەتەوەیی و نیشتمانییەوە بۆتە جێی هیوا و متمانەی گەل
باشووری كوردستانلەبـــەردەم دۆخێكـــی نـــوێی هەســــتیاردا...!!
] ~ [[email protected]
19] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
و توانستی پێشكەوتن و پەرەسەندنی بزاوت و رەوتێكی نوێی سیاسی ئافراندووە، كە دەكرێ دیموكراتی و نەتەوەیی رەوتی كۆی لەگەڵ ئاوێتە كوردستاندا ب��اش��ووری خ��ودی ن��او ببێت و وەك رەوتێكی نەتەوەیی دیموكراتی جەماوەری پێشبكەوێت و ئاراستەگیر ببێت. بۆیە پەرەسەندن و فراوانبوونی كاریگەرییەكانی تەڤگەری ئازادیخوازی كوردستان وا لە دووژمن و نەیارەكانی ئەم تەڤگەرە دەكات كە لەسەر بنەمای سیاسەتی كورد بە كورد بەكوشتدان ب��اش��ووری دەس���ەاڵت���داری هێزی هەندێك كوردستان دژ بە تەڤگەری ئازادیخوازی گەلی كوردستان بەكارێنن و شكست بەم تەڤگەرە بێنن و دەستكەوتە مێژوویی و هەنووكەییەكان
لەناوببەن.زیاتر كوردستانی ب��اش��ووری ئ���ەوەی �4ئەوەیە گرنگ پێگەیەكی خ��اوەن كردۆتە كەوتۆتە نێو كوردستان بەشەی ئەم كە دوو هەر ملمالنێیەكانی و ناكۆكی بەرداشی هێڵی سووننە - شیعەدا. مسۆگەر نەك هەر باشووری كوردستان بەڵكو تەواوی كوردستان ئێستا كەوتۆتە نێوان بەرداشی ملمالنێیەكانی شیعە. - س��وون��ن��ە ج��ەم��س��ەری ه����ەردوو گەلی ئازادیخوازی تەڤگەری لەبەرئەوەی كوردستان بەشێوەیەكی گشتی و بەفەرمی و كرداری ئەوەی خستۆتەڕوو كە نە الیەنگیری هیچ الیەنگیری نە و دەكات ملمالنێیە لەو
بەاڵم دەك��ات. جەمسەرە دوو لەو یەكێك بەشێوەیەكی سەرەكییەكان سیاسیە الیەنە ئۆبژێكتیڤ و تەنانەت هەندێكیان بەشێوەیەكی سۆبژێكتیڤیش بوونەتە الیەنگیر و بەشێك لەو دوو جەمسەرە و لەو ملمالنێیانەی نێوان هەردوو هێڵی سووننە - شیعە. ئەم الیەنگیریكردن و هێزە سووننی نێوان ملمالنێی لە تێوەگالنە كردۆتە كوردستانی باشووری شیعەكان و گۆڕەپانی ملمالنێیەكە و سەنگەری ئەو هێزانە بۆیەكالییكردنەوەی ملمالنێیەكانیان لەئاستی
هەرێمەكە و جیهاندا. 5� ئەنجامەكانی هەڵبژاردنی )21(ی ئەیلولی هەموو بەشداربوونی هەوڵی و )2013(لەگەڵ خۆیدا لە حكومەتدا براوەكان لیستە دۆخێكی نوێ لەهاوكێشەی سیاسی هەرێمی لەالیەك چونكه دێنێتەئاراوە. كوردستان پێكهاتەی ئۆپۆزسیۆنێتی گۆڕانكاری بەسەردا دێت و لەالیەكی دیكەشەوە پێكهاتەی سیاسی پەرلەمان و حكومەت دەگۆڕێت. ئەمەش بەو واتایە دێت دۆخێكی نوێی سیاسی لەهەرێمی بە دەك��رێ كە دەبێت لەدایك كوردستان دەڵەمەیی دۆخێكی یان راگ��وزەر دۆخێكی
لەقەڵەم بدرێ راستترە.هێزانەی ئ��ەو ل��ەالی��ەك چونكە ب��ۆچ��ی؟ پێی كە دەك��ەن حكومەتە ئ��ەو ب��ەش��داری لە ف���راوان" بنكە دەگووترێت"حكومەتی سوننە جەمسەری ه��ەردوو نێوان ملمالنێی
قەوارەپارێز جەمسەری ه��ەردوو و شیعە -جیهانیدا سەرمایەی پاوانخوازی لیبراڵی الیەنگیر و بەشدارن، بۆیە هەر ئاڵوگۆڕییەك ناكۆكییەكانی و ملمالنێ و پەیوەندی لە ن��ێ��وان ئ��ەو ج��ەم��س��ەران��ەدا رووب���دات ئ��ەوا دۆخی و رەوت لەسەر كاریگەری راستەوخۆ فراوانە دروست دەكات. بنكە ئەو حكومەتە لەالیەكی دیكەشەوە ئەو حكومەتە هەرچەندە نییە دیار بەاڵم لێنراوە، فراوانی بنكە ناوی دیموكراتی سروشتی خاوەن دەبێتە تاچەند كە بپرسین ئەوەش دەكرێ نیشتمانی؟! و دەبێتە خۆی حكومەتە ئەو خودی تاچەند ببێتە حكومەتێكی سەقامگیر چجای ئەوەی ساڵی چ��وار ئ��ارام��ی و سەقامگیری ه��ۆی ئۆپۆزسیۆن الیەنێكی وەك كە داه��ات��وو، بانگەشەی ئەوە دەكات و باوەڕی وەهایە كە چوارساڵی رابردوو دەبێتە چوارساڵی ئارام و سەقامگیری سیاسی لە شەقام و پەرلەماندا!!. دیكەش هۆكاری هەندێك دەك��رێ بێگومان سەرەكیانەی ه��ۆك��ارە ئ��ەو س��ەر بخرێنە س��روش��ت��ی وەك: ك����رد. خ��اڵ��ب��ەن��دی��ان��م ئایینی، هەمەرەنگی و هەمەچەشنەیی باشووری كۆمەڵگای ئەتنیكی ئایینزایی، و موزائیكێك وەك دەك��رێ كە كوردستان دیموگرافیا كەی پێگه گرنگی هۆكارێكی جوگرافیایەكی وەك دەك��رێ كە ببینین، پێكهاتە ئ��ەو بەیەكەوەژیانی بۆ گونجاو
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[20 وتار
هەمەچەشنەییەی هەیە، لێیبڕوانین. هەروەها دەكرێ ئەو بڕە ئارامی و ئاساییشییەی چەندین ساڵە هەیە وەك هۆكارێك بۆ گرنگبوونی پێگە ئاساییشییەكەی باشووری كوردستان ببینین. لێرەدا بەپێویستی دەبینم ئەوە دەستنیشان بكەم كە؛ هەر یەك لە و فاكتەرانەی ئاماژەم لەسەر خۆیان رۆڵ��ی و كاریگەری پێیاندا رووداو و پێشهاتەكان و ئاڵوگۆڕەكاندا هەیە، جا چ بە ئەرێنی یان نەرێنی بێت. بە واتایەكی دیكە دەكرێ بڵێین كە هەموو ئەو فاكتەرانە دەكرێ لە خاڵی بەهێزەوە ببنە خاڵی الواز، یان بەپێچەوانەوە لەخاڵی الوازەوە ببنە خاڵی بەهێز. ئەوەی دەتوانێت جێگۆڕكێ بە خاڵە الواز و بەهێزەكان بكات یاخود نەكات ئەوا لە پلەی یەكەمدا تەنیا خودی گەل و هێز و الیەنە و بەدەسەاڵتدار لەباشووردا، سیاسییەكانن دەرەوەی دەسەاڵت. بۆیە ئەمەش وادەكات كە ئەو دۆخە نوێیەی باشووری كوردستان پێیدا واتایەی بەو بێت. ئاراستە فرە دەگوزەرێت باشووری كە ك��راوەن ئەگەرەكان هەموو ئاراستەگیر دەبێت؟! كوردستان بەرەو كوێ
بەرەو چ ئاقارێك دەڕوات؟! باشووری ئێستای دۆخ��ەی ئ��ەم بێگومان لێكدانەوەی هەمەالیەنە و كوردستان شرۆڤە باوەڕم ئێستاش و پێشتریش هەڵدەگرێت. وایە كە شرۆڤە و لێكدانەوەی هەرە نزیك لە راستینە ئەوەیە كە باشووری كوردستان لەناو دۆخی گێژاو)كائیوس، فەوزا(دا دەگوزەرێت. "دۆخی گێژاویش ئەو دۆخەیە كە سیستەمێك، كۆمەڵگایەك، كایەیەك توانستی دەربازبوونی لە گرفت و ناكۆكییەكانی خۆی لە دەستدەدات و دەك��ەوێ هەڵكشان و لەخۆنوێكردنەوە و لەنێو پێكوتە)مراوحە(و خۆ دووپاتكردنەوەدا دەژیێت و تادەگاتە ئاستی تەقینەوە بەردەوام دەبێت. ئەو سیستەم و كۆمەڵگا و كایەیەی ئەوا دۆخی سروشتی گێژاوەوە نێو بكەوێتە خۆی لە پێشكەوتن و گۆڕانكاری له دەستدەدات و دیاردە پەڕگیر و دەرهاویشتەكانی لە دیاردە سروشتی و ڕێساییەكانی زیاتر و زاڵتر دەبن و فۆرمێكی ئاسایی و باو وەردەگرن. دۆخی بەقۆناخێك كۆتایی دۆخێكە گێژاوبوون قۆناخێكی دەستپێكردنی شیمانەی و دێنێ گێژاوی زەمەنی دەكرێت دەكات. زیاتر نوێ بەبێ ناكرێت هەرگیز بەاڵم درێژبكرێتەوە، گێژاو جودا نوێی قۆناخێكی دەستپێكردنی تێبپەڕێنرێ. بەو رادەیەی لە زەمەنی گێژاودا پەیوەندییەكان، جومگەكان، ئۆرگانەكان، بێ لەنێو ئالیەتەكان و دینامیك بەهاكان، و داڕووخ��ان و و بێ سەروبەری سیستەمی
تێكشكاندا دەژین، بەهەمان رادەش لەزەمەنی و سیستەماتیكبوون ب��ەرەو گێژاودا دوای رێكخستن بوون و خۆبونیادنانەوە و هەڵكشان ئاراستەگیر دەبن، هەر وەك دۆخی گێژاو له خۆڕا و بێ پێشینە نییە، قۆناخی دوای گێژاو )دۆخی بێ گێژاو(یش هەروا لەخۆڕا نایەت و
پێشینەی خۆی هەیە".قۆناخدا سێ بەسەر گێژاوی دۆخی ئەگەر پۆلین بكەین ئەوا قۆناخی یەكەم: دەركەوتنی قەیرانەكان و ناكۆكی و گرفت و كێشە دووەم: قۆناخی چارەسەرنەكردنیانە. و بنبەستبوون و كەڵەكەبوونی قووڵبوونەوە و ئەو كێشە و گرفت و ناكۆكی و قەیرانانەیە قۆناخی لەئارادان . یەكەمدا لەقۆناخی كە سێیەم: دەستپێكردنی سەرهەڵدان و شۆڕش، یان رێنسانس و قەڵەمبازە مێژووییەكانە لە گرفتانە و كێشە ئەو چارەسەركردنی پێناو و یەكالییبوونەوەی ملمالنێ و ناكۆكییەكان و
رزگاربوون لەقەیرانەكان. بەگوێرەی ئەو پۆلینكردنە ی بۆ دۆخی گێژاویمان لەنێوان باشوور ئێستای دۆخ��ی ئ��ەوا كرد كۆتاییهاتن بە قۆناخی دووەم و دەستپێكردنی وات��ا؛ دەچ��ێ��ت. و دێ��ت سێیەمدا قۆناخی كایەكانی لەسەرجەم كوردستان باشووری ملمالنێ و ناكۆكی و گرفت و كێشە ژیاندا كەڵەكە یەكدا بەسەر دێت تا قەیرانەكان و دەبن و قووڵدەبنەوە و بێ ئەوەی ئاراستەی چارەسەری بگرن بەبنبەستبوون گەیشتوون. بەاڵم ناڕەزاییەكانیش دەستیانپێكردووە و تا دێت زیاتر شێوەدەگرێت و زیاتر قووڵتر و ب��ەوردی كەمێك ئەگەر فراوانتردەبێتەوە. لەبەرامبەر جەماوەرییەكان ناڕەزایەتییە لە گەرمیانیدا كاوە رۆژنامەوان شەهیدكردنی لەڕووی لەڕووی چەندایەتی و چ بڕوانین، چ چۆنایەتییەوە، ئەوا باش دەرك بەوە دەكەین كە رۆحی )17(ی شوبات ئێستا بە گوڕتر و
چوست و چاالكتر دەگەڕێت...!!ئ��ەم��ەش ئ���ەوە دەخ���ات���ەڕوو ك��ە ل��ەدۆخ��ی هاوكات ك��وردس��ت��ان��دا ب��اش��ووری گ��ێ��ژاوی فاكتەرانەی ئەو هەموو رۆڵبینینی لەگەڵ فاكتەرێكی ئ��ەوا ك��رد، لێیانەوە باسمان كە خودی هەیە، گرنگتر لەهەمووان دیكەی لەباشووری كوردستاندا، كۆی ئیرادەی گەلە فاكتەرەكانی دیكە شێوەبەند دەكات و ئاستی بۆیە دەكات. دەستنیشان كاریگەرییەكانیان دۆخی راگوزاری باشووری كوردستان دۆخێكی دژوار و هەستیار دەبێت بۆ هەموو هێز و الیەن
و جەمسەر و رەوت و فاكتەرەكان...!! [email protected]
تەڤگەری ئازادیخوازی كوردستان لە رۆژئاوای كوردستاندا شۆڕشێكی نەتەوەیی دیموكراتی
لە رۆژئاوای كوردستان بەڕێوە دەبەن و
توانیویەتی گەل بگەیەنێتە ئاستی قەوارەیەكی
خۆبەڕێوەبردنی دیموكراتی و ئەمەش رێی لەبەردەم سەروبنكردنی هاوكێشە
سیاسییە باوەكانی هەرێمەكە خۆشكرد و پێگەی جەمسەری
سێیەمی بەهێزتر كرد. واتا جەمسەرێك لەنێوان
هەردوو جەمسەرە باوەكەی دیكە؛ جەمسەری
یەكەم: جەمسەری هێزە قەوارەپارێزەكانی
خۆرهەاڵتی ناوین. جەمسەری دووەم: هێزە لیبرالە پاوانخوازەكانی
سەرمایەی جیهانی
..........
الیەنە سیاسیە سەرەكییەكان بەشێوەیەكی
ئۆبژێكتیڤ و تەنانەت هەندێكیان بەشێوەیەكی سۆبژێكتیڤیش بوونەتە الیەنگیر و بەشێك لەو دوو جەمسەرە و لەو
ملمالنێیانەی نێوان هەردوو هێڵی سووننە - شیعە. ئەم الیەنگیریكردن و
تێوەگالنە لە ملمالنێی نێوان هێزە سووننی و شیعەكان باشووری كوردستانی كردۆتە
گۆڕەپانی ملمالنێیەكە و سەنگەری ئەو هێزانە
بۆیەكالییكردنەوەی ملمالنێیەكانیان لەئاستی
هەرێمەكە و جیهاندا
] ~ [[email protected]
21چاوپێكەوتن] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
م��ام��ۆس��ت��ای ئ��ای��ن��ی )م����ەال ك��ام��ەران واڵت"دا، لەچاوپێكەوتنێكی"رۆژی عەلی( گۆرانكاریەك دەكەین دەڵێت:"تەمەنا ل��ە س��ی��اس��ەت��ەی پ��ارت��ی ب��ەرام��ب��ەر بە رۆژئاوای كوردستان ببێت و نەك ئەوەی دەخرێتە ح��ەس��ار ئێستا دەبینین ك��ە سیاسەتی و كوردستان رۆژئ���اوای سەر پەرتەوازەكردن پەیرەو دەكرێت لەبەرانبەر كارتۆنی حیزبی یان و كوردەكانمان برا دروستدەكرێ و رێدەكرێنە ئەوێ و لەوێ هەروەها دروستدەكرێت"، پێ كیشەی مەال كامەران دەڵێت:"بەداخەوە هەرێمی كوردستان ناتوانێت مەئوایەك بێت بۆ برا كوردەكانی بەشەكانی تری كوردستان جیهاد بۆ كە گەنجانێك هیواداریشە، و تفەنگەكانیان ل��وول��ەی س��وری��ا دەچ��ن��ە
نەكەنە برا كوردەكانیان".
ئا/ گۆران پێنجوێنی
كەسایەتیەكی وەكو بەرێزتان پرسیار/ رۆژهەاڵتی لە گ��ەالن راپەڕینی ئایینی؛
ناویندا چۆن دەبینی، ئاخۆ ئەم ڕاپەرینەی گ���ەالن چ��ەن��دە ت��وان��ی ب��ەخ��ت��ەوەری بۆ ناوین رۆژه���ەاڵت���ی خەڵكی ك��ۆم��ەاڵن��ی
دەستەبەر بكات؟راپەرینی و شۆرش لە باس كاتێك وەاڵم/ گەالن دەكەین هەمیشە شۆرش ئەوەیە كە یان لە خراپەوە بۆ باشتر دەچێت یان لە باشەوە بۆ باشتر دەچێت و ئومێد دەكەین هەموو شۆرشی شۆرشانەی ئەم بوبێت. پێناوەدا لەم دونیا دوایی كە لە ناوچەكەدا سەریان هەڵدا لە دژی دروستكرد راپەرینێكی زاڵمان و ستەمكاران بەتایبەتی لە رۆژهەاڵتی ناوین. ئەمانەش هیچیان لە شۆرشی رێنسانسی )1789( فەرەنسا كەمتر نییە كە شۆرشێك بوو دژبە تۆتالێتارێتی ستەم كارێكی بە زۆر ئەمە ئێمە ئەوكاتە. زۆری و ئیجابی دەزانین لە روی واقعی و كۆمەاڵیەتیەوە بەشتێكی كۆمەڵگاكانیش سیاسی ژیانی بۆ و كاراكتەرە رۆڵی و بەئەرك و دەبینین زەروری كاریگەرەكانی كۆمەڵگەی دەبینین لەهەرسەردەم نوێكردنەوەی و بەشۆرش هەلسن زەمانێكدا و مودێلی دواج��ار كەوا سیاسیانەی مۆدێلە ئەو نیوە كەهەر ئینسانەكانە ك��ردەی سیاسی كە تر واقعێكی بۆ واقعێكەوە لە سەدەیەك پێویستە گۆرانكاریەكی بە سەردابێت و بەتایبەت
ئەم سیستەمەی كە لە دوای روخانی خیالفەتی ئیسالمیەوە بەسەر جیهانی ئیسالمیدا هاتوە و ئەو ناوچە عەرەبنشینەكان و كوردنشینەكان و حەتا ئێرانیش)رۆژهەاڵتی ناوین(. دەتوانین بلێین هەڵچنرا سیستەمی ناتەندروست بەشێوازێكی دوایش و مەلەكیەت بەشێوازی سەرەتا بوو لەناو بووە حاكم كە عەلمانیەت بەشێوازیكی چەكەدا و دەتوانم بلیم زولم و ستەم و داگیركاری لە )نەتەوایەتی( شۆرشی یان بەرهەمهیناوە ناوچەكەدا زیاد لەحەدی خۆی سنوری بەزاندبوو. نمونە )عەرەبەكان( كە هەموو عەرەبایەتیەكەیان لەو تەنانەت و شتیكەوە هەموو پێش خستە هەتا دەكرد قوربان شتێكیان هەموو پێناوەدا بەسەرخەڵكیدا خۆیان عروبیەتی كە ئ��ەوەی بچەسپێنن. توركەكان، ئەوانیش بەهەمان شێوە شۆرشەكەیان بۆ بە تورككردن بوو كە تەنانەت بەها پێش خستبوە توركچێتییان بەرەنگێك دینەكەشیان. تەنانەت و ئینسانی و ئەخالقی هەمووی ئەمانە زیادەرۆی بوو كردیان هەرچەندە هەیە نەتەوایەتی بەشۆرشی باوەرمان ئێمە خۆی ئازادی و سەربەخۆیی هەرنەتەوەیەك و ئاسایشی حسابی لەسەر نەك بەاڵم هەبیت، خەڵكی. سەروماڵی بەتااڵنبردنی و تر گەالنی و نازی ئەڵمانیای خۆی كاتی چۆن ه��ەروەك و التین ئەمەریكای و بەڵقا واڵتی ئیتاڵیەكان ئاسیایان بەمشێوەیە و خێروبێری ئەم واڵتانانەیان ئێمە لێرەدا نەتەوایەتی شۆرشی بەناوی برد لەگەاڵ ئەوەدا نین، بۆیە ئەم شۆرشانە فۆرماتێك گۆرانكاریەك لەشێوەكان ش��ێ��وەی��ەك ی��ان ئەو دێنێت واڵت��ان��ەدا ئەو سیستەمی بەسەر دیموكراسیەتەی كە شێوەیەكی شكڵی بوو كە بە جۆرێك گاڵتەكردن بوو بەئەقڵیەت و بەبەها پیرۆزیەكان، ئێستا ئەو شۆرشانە گۆرانكاریەكیان خەریكە واڵتانە لەو هەندیك و بەسەرداهاتووە ئەم و هەموو شۆرشەكانی باشی دەچن بەرەو رەوای بەكارێكی و دەنرخێنین بەرز ناوچەیە
دەزانین و بەتایبەتیش لەناو كوردا.
گەلەكەمان شۆڕشی ئێوە ئایا پرسیار/ ل����ە رۆژئ����������اوای ك����وردس����ت����ان چ���ۆن ئایینیەوە، ل��ەرووی هەڵدەسەنێگێنن؟ ئەم پشتگیریكردنی و ه��اوك��اری��ك��ردن بەتایبەت پێویستە؟ چەندە شۆڕشە
لەروانگەی ئایینی پیرۆزی ئیسالمەوە؟گەلی شۆرشی لێكرد باسمان وەكو وەاڵم/ ئێمە رەنگە و گەل چەوساوەترین وەك ئێمە
مەال كامەران؛
ئایا واقع پەیرەوی كردوە نیگەرانین لەو سیاسەتەی ئەمڕۆی پارتی جا توركیا بۆ یان خۆبەخشانەیە بەسەریدا
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[22چاوپێكەوتن
لە فەلەستینیەكانیش چەوساوەتر بین، چونكە فەلەستینیەكان بیست و دوو دەوڵەتی عەرەبیان هەیە كە بۆ هەرشوێنێك برۆن عەرەبەكان باوەشیان بۆ دەگرنەوە و بۆ هەرواڵتێكی عەرەبی برۆن رێز و مافیان هەیە وەك فەلەستینیەك، بەاڵم ئێمە كە كوردین و دەتوانم بلیم لەسەرەتای ئیسالمیشەوە وەك سەركردەی چەندین و هەبووە باوەرمان ئیسالم بە پێشكەش ئەویوبیمان سەالحەدینی هەزاران بە ئەوەی سەرەرای ئەمەش و كردوە ش��ۆرش و س��ەرك��ردەی گ��ەورەم��ان پێشكەشی لەوكاتەشەوە بەداخەوە بەاڵم كردوە، ئیسالم خۆمان كیانی و دەوڵ��ەت خاوەن ئێستا تاكو نین دەوڵەتیش یەك خ��اوەن تەنانەت و نین كە ببێتە پاڵپشتێك بۆ براكوردەكانمان كاتێك هەرێمێكی لە كە ئێمە ئێستا لێماندەشێوێت. كوردستانین، بەاڵم بەداخەوە ناتوانین مەئوا بین بۆ برا رۆژهەاڵتیەكانمان و برا رۆژئاوایەكانمان بۆ برا باكوریەكانمان ئەمانەش لەژێر فشاری واڵتانی دراوسێدا و سیاسیەكانی ئەم هەرێمەش ناتوانن وەك پێویست خزمەتی براكانمان بكەن، بەڵكو زۆرجاریش ئێمە دەبین بە ئەجیندا بۆ ستەمكردنی برا كوردەكانمان وەك ئەزموونی مێژویمان هەیە وەك بەسەدان جار بە پشتگیری سیاسیەكانی ئەم هەرێمە بە تۆپ و چەكی قورس و تەیارە دراوە لە پارتی )كرێكارانی كوردستان(پەكەكە، لە قەندیل و ناوچەكانی تردا یان دراوە لە حیزبی دیموكراتی كوردستان ئێران لە ناو ئەم هەرێمەدا. نیشتمانێكمان هەرنەمانتوانی نەك ئێمە بۆیە هەبیت كە هەری كەم سەربەخۆییەكی جوزئیشی براكانمان هەندێك جار و براكانمان بۆ تیابێت لەژێر دەستی ئێمەدا چەوساونەتەوە. بەهەر حاڵ ئەوەی بۆ لەپێشترین فەلەستینیەكان لە ئێمە دەوڵەتمان هەبێت كیانمان هەبێت. بۆیە شۆرشی گەالنی ئێمە یان یارمەتیدانی شۆرشی گەلەكەمان بۆ دروستكردنی ئایندەیەك یان بۆ دروستكردنی خاكێكی سەربەخۆ و بۆ دەوڵەتێكی سەربەخۆ كە ژیان و ئاسایش و كەرامەتی تاكی كورد لە دەوڵەت و لە خاك و مەملەكەتی خۆیدا هەبیت و خاوەن هەموو شتێكی خۆی بێت و بتوانیت گەلەكەی بەرژەوەندی بۆ بكات پێوە مامەڵەی بكەنە خۆشی و نەیبەن دوژم��ن��ان و خ��ۆی پاسەوانی دزی و تااڵنی ماڵەكەی خۆی. جا ئێمە لە هەموو گەلێك پێشترین كە یارمەتیش بدرین ئەگەر لەدەرەوەش بێت یان خۆمان لەناوخۆماندا بەسەرجەم توێژ و كەسایەتیەكان و مامۆستایانی ئاینی و مامۆستایانی زانكۆ و چینی خوێندەوار و چینی كرێكار وجوتیار هەموومان یەكریزیمان هەبیت بەبێ هیچ جیاوازیەكی فكری و ئایدیۆلۆژی نشتمانیەكەمان بەرژەوەندیە بۆیە بخوێنینەوە بخەینە پێش هەموو بەرژەوەندیەكانی ترەوە لەو نەبیت كیانێكمان و دەوڵەتێك ئێمە تا روەوە تەنانەت منێك وەك مامۆستایەكی ئاینی ناتوانم مومارەسەی ئاینی بكەم من تا دەوڵەتێكم نەبێت لە كوێدا بانگەشەی ئیسالمیەت بكەم تاكەی لە تاكەی وەك قەرەچ بژین ژێر خێمەدا كەمپ و
تاكەی و بم شوێنێكدا و واڵتێك لە رۆژ هەر لە واڵتی دراوسێدا تیكەیەك نانم باتێو تفێكیشم تێكات. بۆیە ئێمەی كورد لە هەموو میللەتێكی و ئینسان وەك مەزڵومترین و لەپێشترین تر بۆیە كوردبونمان. وەك زمان وەك مەزڵومین پێویستە دەوڵەت و كیانی خۆمانمان هەبیت و هەركەسێكیش هاوكاری بۆ ئێمە بەرەوا نەبینێت ئینسانیەت لە زوڵم و ستەمی وایە ئەوە وەك كردبێت، بەاڵم ئەوەی جێگای داخە هەركەسێك بۆ خۆی نەبوو ئیتر بۆ خەڵكی تر چۆن دەبێت. ئیتر چاوەرێی چیتر بۆ خۆمانین ئێمە خۆمان لە خەڵك بكەین، واتە ئێمە خۆمان بۆ خۆمان دێرێكدا لە شاعیر بێكەسی ه��ەروەك ئاواین، لە بەهەرحاڵ خۆخۆرین(، دەڵێت)میلەتێكی روانگە ئیسالمیەكەشیەوە ئەوەندەی كە لە دین خەلق كورد بە منی گ��ەورە خوای تێگەشتبم كرد كەواتە منیش ئایەتێكم لە ئایەتی خوا كە واشبێت بۆچی بۆ فارس و تورك و عەرەب و بۆ بۆچی بۆی هەیە دەوڵەتی هەبێت، عەجەم من نەبێت. منیش ئینسانم خوا خەڵقی كردوم و مافی خۆشمە دەوڵەتی خۆمم هەبێت و واجبیشە بدەن یارمەتیم كە ئینسانیەكانیشم برا لەسەر بەاڵم و دەوڵەتی خۆم، كیان ببمە خاوەن كە من لەژێر سەرزەمینێكدام كە ژێرەكەی سامانی تێدایە و سەرەكەی فەقیری تێدایە. لە راستیدا و سەرزەمین ئیسفادەی دوژم��ن ئ��ەوەن��دەی بەڵێ بۆیە نەكردووە، واڵتەم ئەم ژێرزەمینی لەروانگەی ئیسالمەوە و هەموو كتێبە ئاسمانی و خۆمە رەوای مافێكی ئەمە زەمینیەكان و نەشمبێت ئەمڕۆ ئەگەرچی هەمبێت پێویستە پێویستە سبەێ هەمبێت ئەگەر قوربانیەكەشی
هەرچیەك بێت.
گەنج بەدەیان ماوەیەدا لەم پرسیار/ ل��ەب��اش��وری ك��وردس��ت��ان��ەوە ل��ەژێ��ر ن��اوی گوایا"جیهاد"، رەوانەی رۆژئاوای كوردستان كراون و لەوێدا لەبەرەكانی شەڕدا لەدژی گەلەكەیان شەڕ دەكەن، ئایا ئەمە چەندە
شەرعییە؟ وەاڵم/ سەرەتا ئەگەر ئەم گەنجانە بۆ دژایەتی حكومەتی سوریا بچن پیشەكەیان رەوایە. واتا مەبەستم بەڵێ )بەشارئەسەد(؟ حكومەتی حكومەتی بەشار ئەسەدە. لە دژی بەشار ئەسەد ئەگەر بۆ دژایەتی ئەمە بچن لەژێر هەر فكرێكدا بێت بەالی منەوە شەرعیە بۆ دوژمنایەتی حكومەتی لە كوشتارگەیە و خوێنڕشتن هەرچی ئەسەد. بەشار ئەگەر رەنگە یانێ چڕبوەتەوە. ئەسەدا و كوشتارگە لەروانگەی عەدالەتی نەمێنێت رەنگە بەسەردادێت. گۆرانكاری داگیركاری بەپێچەوانەی كوردەكانیشمان برا لە هەندێك منەوە بیربكاتەوە، بەاڵم ئەمە بروای منە وەك ناو لە هەموو جەبهەكان ئاینی. كەسایەتیەكی بەڵكو نیە، بەشار تەنیا كۆبونەتەوە سوریادا چەند پاشكۆیەك هەیە نمونە رەوشی سونیەكانی لیبیا دەگۆرێت كە حیزبولله موسەیتەرە بەسەریدا
و ئێران تەداخولی مەدی شیعە بۆ یەمەن مەدی بە چیدەكەن كە مالیكی بۆ ئێراق بۆ شیعە سونیەكان شیعەكانی بەحرین كەچی نەخشە و لە ئیستای میسردا پالنێكیان هەیە یان شێعە یان ئاسایی دەڵێم شەڕەكە شەرێكی یەمن بۆ تەنیا بەالیەنێكدا نیە. لێرەشەوە ئامۆژگاریم بۆ برا موسوڵمانەكانم ئەوەیە كە شەڕەكە بەگەورەتر ببین لەوەی كەوابزانن تەنیا شەڕە لە دژی ئەسەد تەنانەت پارتی یەكیتی دیموكراتێك"پەیەدە" و ئیستاكە بزانن دەبیت تریش هێزەكانی هەموو جەنگی ئەمەریكا و ئێران لە سوریادا چڕبۆتەوە بیربكەنەوە باش موسولمانەكانمان برا با بۆیە لە ناردنیان، چونكە كێشە گەورەترە لەوەی كە وابیربكەیتەوە و بڵێت تەنیا سوریایە و بەس بۆیە منیكی ئیسالمی یان بەرە ئیسالمیەكان و ئێمەش بەرەنگێك رەنگە لەسوریادا چەپەكان دوای بۆیە دێنن بەكارمان تەنیا بین رەم��زی شتێكیان ئ��ەوان ه��ەر جەنگەكە كۆتاهاتنی بەردەكەوێت. كورد تۆچیت بەرەكەوێت، عەرەب تۆچیت بەرەكەوێت و سوننە تۆچیت بەرەكەویت بۆیە رەنگە دوایی هەرئەوان ئەم تەقسیماتەش
بكەن.
ئەوكەسانەی كە خوازیاری ئایا پرسیار/ جیهادی راستین دژی زۆلم و داگیركەری لەرۆژئاوای نیە جگە تر شیاوتر واڵتێكی ك��وردس��ت��ان ك��ەزی��ات��ر ل��ەس��ەدەی��ەك��ە زاڵ��م و داگ��ی��رەوە دەناڵێنێ لە ب��ەدەس كاتێكدا ئێمەی كورد لەفەلەستینیەكان
چەوساوەترین؟وەاڵم/ لێرەدا دەمەوێت جەخت لەسەر شتێك خوا بە خۆی موسوڵمانە گەنجێك بكەمەوە فرۆشتوە دەچێت بۆ سوریا و لەوێ دەكوژرێت ئەم گەنجە دەكوژرێت لەهەر جێگەیەكدا بكوژرێت لە چونكە ونناكات، ئەجری گ��ەورە خ��وای ئیسالمدا ئیخالس زۆر گرنگە، بەاڵم منێك وەك كەسایەتیەكی ئاینی لە جێگەیەكی گەرم و نەرمدا دانیشتوم و دەزانم ئەمە هەڵەیە راستە گەنجێك ئەمە دەزان��م من بەاڵم خوا بۆ هەیە ئخالسی گەمەیەكی زۆر گەورەترە؛ چونكە دەسكەوتێكی وای تیانیە بۆ موسوڵمان و ئیسالمیەكان، بەاڵم لەبەر بەرژەوەندی شەخسی خۆم ئەم گەنجانە دەیاندەم و سوریا رێدەكەمە شەپۆل شەپۆل بەكوشت ئەمە خوای گەورە من دەگرێت. سبەی لەرۆژی قیامەت بەمن دەلێن ئەی عەبدەكەم تۆ ئەقلت هەبوو و فكرت بوو ئاگات لە سیاسەت بوو بۆچی ئەم گەنجانەت پەڵكێشی بەرەو كوشتنت كردن كە سودی نە بە دین و نەش بە ئیسالم گەیاند، چونكە كوشتن ئامانج نییە لە ئیسالمدا. دروستكردنی ب��ەوات��ای ئیسالمدا لە جیهاد زەمینەیەكی ئەمن و ئارامە بۆ خەڵكی فەراهەم بێنی، بەاڵم كاتێك تەقە بێت و تۆش بڵێیت وەاڵ لەخودی جیهاد چونكە هەڵەیە، ئەمە جیهادە كە وەسیلەیەكە جیهاد نییە، ئامانج خۆیدا خوێنی تۆ كاتێك و بكەیت خزمەتێك دەبیت
] ~ [[email protected]
23] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
چاوپێكەوتن
خۆت دەرێژیت دەبێت خوێنی تۆ پەرێزی دیار بێت، ئەمە تەنها بۆ موجاهیدێكی عەرەب نییە؛ بەڵكو بۆ كوردێكیش وایە واتە دەبێت لە بەارنبەر خوێنی تۆدا دەسكەوتێكیش هەبێت، بۆیە ئەم گەنجە دەبێت ئەم دوو شتە لەیەك جیابكاتەوە، كرێكارانی پارتی گەریالیەكی هەر بێت كەوا نیشتمانەكەیەتی ئامانجی كوردستان"پەكەكە"، هەر نیشتمانەكەیدایە. ئ���ازادی لەپێناو و لەپێناو و بەهشتە ئامانجەكەی ئیسالمیەكیش بەهەشتدا گرنگ نییە ماڵ و سامانی دنیا. واتە ئەگەر ئایندە لەسەر عەرزی شام قورئان تەتبیق كەن منیش دەچم لە پێناوی بەرزراگرتنی خۆدا دەمرم؛ بەاڵم ئایا ئەم گەنجە دێت بەسادەیی خۆی ژێربەژێرم كۆمەلێك شتی لەوێ منیش و دێت هەیە لە گەاڵ دەوڵتی سعودیە و لەگەاڵ دەوڵەتی هەمووی ئەمانەش و فیسار و فاڵن و توركیا و دەسەاڵتخوازی و شەخسی بەرژەوەندی بۆ و سۆز ئیستخاللی خۆم سیاسی دەسكەوتی گەنجە ئەم دڵگەرمی و حەماسەت و عاتیفە دەكەم كە هەیەتی بەرانبەر دینەكەی و بەكاری هەر بۆ یان پەكەكەیی كەسێكی بۆ یان دێنم دەوترێت بەگەنجێك كە كاتێك تر كەسێكی بمریت و بجەنگێ نیشتمانەكەتدا لەپێناو تۆ شەهیدیت ئەم گەنجەش لە پێناویدا بجەنگێت و شەهید ببێت بێبەش نابیت لەرەحمی خوا. خوا رحیم( و )رحمان جوانە سیفەتی دوو خاوەن چۆن دەكرێت من هەستم تۆ بدەم بەكوشت و بلێم ئەمە شەهیدە و جیهادە لە والشەوە لەم دنیا
و لەو دنیاش ببیت.
ئیسالمیانەی ئەوكیانە ئایا پرسیار/ كە بە برا ناوتهێنان رۆڵی ئەوان نیە لە
هۆشیاركردنەوەی گەنجانی كورد؟لیرەدا دەمەوێت بلێم كە وەاڵم/ بەڵێ. بەاڵم لە فتواكەشمدا وتم هەر كەس بچێت من وەك جیهادە، بجەنگێت سوریا لە ئەسەد دژی لە بەاڵم بەمەرجێك گەنجێكی كورد دەچێتە سوریا بە دژ كە بەرانەی لەو بەرەیەك ناو نەچێتە پەیەدە ئەگەر بكەن. شەڕ كوردن كە پەیەدە لە ناوچە كوردیەكاندا بۆ ئاسایش و ئەمنیەتی لەگەل م��ن بجەنگێت خاكەكەی و ك���وردان ئەوەدام ئەوە بەرژەوەندیەكە بۆ پاراستنی ناوچە كوردیەكان. مادام پەیەدە یان هەر حیزبێكی تر بەیارمەتی پەیەدە توانیبێتیان خۆیان لەم ئاگر و گڕوكینە بپارێزن ئەم پەیوەندیە تا ئەو شوێنە میللەتی بەرژەوەندی لە كە دەزانم بەشەرعی كوردابیت. ئێمە ئەگەر هەڵەیەك لە نێوان كورد و ئەسەدا هەبیت نەیخەینە تاوانی پەیەدە؛ چونكە حیزبی كوردی تریش هەیە. رۆژئاوای كوردستان داگیركاریدایە و ژێر ستەم لە دەیان ساڵە كە بۆ جێگایەك بوتە كە ئێستا بێناسنامەشن و حەسانەوەی كوردان ئەمن و ئارامیەك و تازەكیش دامەزراندنی خودموختاریەك و تەمەناش دەكەین دەولەتێكی بچوك یان هەرێمێكی فیدراڵ بتوانن لەسەرەتاوە دابمەزرێنن، چونكە من زۆر گەشبینم
و بروخێ ئەسەد بەشار نزیكدا ئایندەیەكی لە لەژێر ك��ەوا ناوچانەی ئەو انشاالله كوردیش دەستیایەتی با هەمیشە بیپارێزێت هەروەك چۆن ئێمە لەباشوردا پاراستمان هەرچەندە بەداخەوە دەكرا زیاتریش بیپارێزین. بەهەرحاڵ تەمەناش دەكەم ئەو براكوردانەی لێرەوە دەچنە سوریاش كوردەكانیان برا نەكەنە تفەنگەكانیان لولەی رۆژئ��اواش پارتەسیاسیەكانی لە داواك���ارم و بەشداری و پشتگیری شەڕ و ئاژاوەكانی داعش و بەرەی نوسرە نەبن یانێ وەك حیزبۆاڵ نەبنە ئەجیندای سوریا وەك چۆن ئیستا گلەیمان هەیە ئەجیندای بونەتە بۆچی دەڵێن و پارتانە لەو ئەم ئەوەی سبەێ بۆ فاڵن و ئێران و توركیا
رەخنانەش لەوان نەگرین.
حكومەتی ئەركی و رۆڵ ئایا پرسیار/ ل��ەم��ەڕ شۆڕشی ه��ەرێ��م��ی ك��وردس��ت��ان ماوەیەكی چییە؟ كوردستان رۆژئ��اوای ك��وردس��ت��ان دی��م��وك��رات��ی پ��ارت��ی زۆرە ئابلۆقەی بەناوی حكومەتی هەرێمەوە، ئابوری و سیاسی خستۆتە سەر رۆژئاوای هاوكاریەك هیچ ناهێڵێت و كوردستان بگاتە گەلەكەمان لەرۆژئاوای كوردستان هاوتۆچووی كەسێك هیچ ناشێڵێت و ن��ێ��وان ب��اش��ور � رۆژئ�����اوای ك��وردس��ت��ان ب��ك��ات، ت��ەن��ان��ەت رێ��گ��ری ل��ە ساڵح یەكێتی پارتی ه��اوس��ەرۆك��ی موسلێم دیموكراتی"پەیەدە"شیان كرد، ئایا ئەمە لەرووی شەرعییەوە چەندە راستە كە تۆ بەشێكی نیشتمانەكەی خۆت بخەیتە ژێر
ئابلۆقەیەكی بەمشێوەیە؟ئێمە ئێستا وتمان ه��ەرەك��و بەڵێ وەاڵم/ هەرێمێكمان هەیە كە نیمچە سەربەخۆیە، بەاڵم نیمچە كە ئەوەیە داخ��ە جێگای زۆر ئ��ەوەی لەسەرە زۆری مالحەزەی ئێمە سەربەخۆكەی بۆیە دەتوانم بلێم هەرێمی كوردستان یان باشوری بەشدا دوو بەسەر دەكرێت دابەش كوردستان یان دوو ئیدارە، بەڵكو دەبێت گەورەتر سەیری بكەین بەگشتی ناوچەكە دابەشی دوو جەمسەرە جەمسەرێكیان )سوننە( و جەمسەرەكەی تریان گەورەترە لەوە مەوزوعەكان یانێ )شێعە(یە. ئێمە سەیری دەكەین، مەركەزی شێعە بریتیە لە ئێران، مالیكی شیعەكانی عێراق و لە روسیا و سین و بەشارئەسەد حیزبۆێ و لە كوردستانیشدا یەكێتی )یەكێتی نیشتمانی كوردستان(كەوتۆتە بزوتنەوەی نەمانەوێت و بمانەوێ بەشەوە ئەو گۆرانیش كەوتۆتە ناویەوە. یەكێتی لە ناوچەكەدا
قیادەی مەركەزی شێعە دەكات.مەركەزی سوننەش لە واڵتە عەرەبیە سوننەكان واڵتانی و بەریتانیا و فەرەنسا و ئەمەریكا پارتی و توركیاش و زۆری��ن��ەی��ان ئ��ەۆروپ��ا ئیسالمیەكانی حیزبە و كوردستان دیموكراتی كەوتونەتە ئەمانیش كوردستانیش هەرێمی مەركەزی سوننەوە واتە دو مەركەز دژ بەیەك. دەكات مەركەزە ئەم قیادەی پارتی كاتێك
هەر كەس بچێت لە دژی ئەسەد لە سوریا بجەنگێت جیهادە، بەاڵم بەمەرجێك گەنجێكی كورد دەچێتە
سوریا نەچێتە ناو بەرەیەك لەو بەرانەی كە دژ بە پەیەدە كە كوردن
شەڕ بكەن..........
نایشارمەوە مامۆستایانی ئاینی و زانایانی ئاینی ئەمانیش دابەش بون
بەسەر ئەو دوجەمسەرەدا ئەوەی دەكەوێتە زۆنگی
سەوزەوە ئەوەشی دەكەوێتە زۆنگی زەردەوە.
بەراستی سیاسەت تەئسیری لەسەر ئەوانیش
داناوە..........
ئەگەر ئێمە بڵێين وەاڵ سیاسەتی یەكێتی و گۆڕان سیاسەتێكی باشە بۆ پشتیوانی
رۆژئاوا نەخێر ئەوانیش لەناو جەمسەرەكەدان؛ چونكە ر ە بتی بەالیەنە
شێعەكەیەوە هەیە و شتێكی چاوەڕوانكراوە
لە پارتی دەستێوەردانی هەبێت لە جەمسەری
شێعەی سوریادا..........
دەبێت چۆن خەڵك بیر لە دەسەاڵت دەكاتەوە
مامۆستای ئاینیش وابیر بكاتەوە، نەك ئەوەی
دەسەاڵت چۆن بیربكاتەوە ئەمیش بەهەمانشێوە
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[24 چاوپێكەوتن
وابێت كە توركیادایە گەڵ لە پارتی سیاسەتی ناتەندروستی دابەشبونێكی كوردستان هەرێمی یانێ لەشەڕەكە. بەشێك بۆتە بەداخەوە هەیە و یەكێتی سیاسەتی وەاڵ بڵێن ئێمە ئەگەر رۆژئاوا پشتیوانی بۆ باشە سیاسەتێكی گۆڕان چونكە جەمسەرەكەدان؛ لەناو ئەوانیش نەخێر شتێكی و هەیە شێعەكەیەوە بەالیەنە ربتی هەبێت دەستێوەردانی پارتی لە چاوەڕوانكراوە لە جەمسەری شێعەی سوریادا. لەالیەكی ترەوە ئێران ئێستا پشتگیری شۆڕشی پەیەدە دەكات و هەمانكات شەڕیش لەگەڵ پارتی ژیانی ئازادی كوردستان پەژاكدا دەكات، بەاڵم وا پێویست بوو ئێمە بێالیەن بوینایە و بەرژەوەندی براكوردەكانی بە بوینایە نەك چاوبگرتایە لەبەر رۆژئاوامان لەو گەمە سیاسیە و ئێستاش یەكێتی بەشێك ماف بەرانبەر لە ئیسالمیەكانیش و گ��ۆڕان و رۆژئ��اوای لە نین گەلەكەمان ئازادیەكانی و ئەمری كە پارتیش سیاسەتی و كوردستان، دەكەین تەمەنا بۆیە پەیەدە بە بەرانبەر واقعە ببێت، پارتی سیاسەتەی لەو گۆرانكاریەك كە حكومەتی هەم بوو پێویست یان دەبوو بەڵێ هەرێم و هەم باشوریش زۆر لەمانە زیاتر بەدەم ئێستاكە ل��ەوەی كە رۆژئاوادابوینایە كوردانی هەمانە، نەك ئەوەی كە دەبینین ئێستا حەسار مەسەلەن كوردستان رۆژئ��اوای سەر دەكەوێتە دەكرێت پ��ەی��رەو پ��ەرت��ەوازەك��ردن سیاسەتی حیزبی یان رۆژئ��اوا كوردەكانی برا لەبەرانبەر كارتۆنی دروستدەكرێ و رێدەكرێنە ئەوێ و لە وی كیشەی پێ دروستدەكرێت. ئێمە لەگەڵ ئەوەداین ئەوشدا گەڵ لە نەكات تاكرەوی پەیەدە چۆن پارتی ئەمڕۆ كە سیاسەتەی لەو نیگەرانین كردوە پەیرەوی واقع ئایا جا دەكات پەیرەوی بەسەریدا یان خۆبەخشانەیە بۆ ئەوپەیوەندیانەی هەیەتی لە گەڵ توركیادا. بۆیە ئێمە بەكارێكی ئەویش ئومیدوارین و نازانین دروستی و باش بەرانبەر بكات پەیرەو موعتەدیل سیاسەتێكی برا كوردەكانمان و رۆلی ئاشتەوایی نێوان حیزبە سیاسیەكان ببینێت نەك دەستێوەردانی هەبێت پێویستە تر. الیەنێكی دژایەتی و الیەنێك بۆ چەشنە بەهەر پێویستیان كوردەكانمان برا یارمەتیەك هەبێت ئێمە یارمەتیان بدەین لە هەر و یەكێتی كە ئەمڕۆ تەنانەت و بێت رویەكەوە گۆرانیش پشتگیری ئەو شۆڕشە دەكەن ئەوانیش وەك پێویست نییە و ئەوەش نییە كە كوردانی رۆژئاوای كوردستان داوای دەكەن بۆیە دەشكرێت بكات هێورتر بەجۆرێك سیاسەتەكانی پارتی بەرانبەر بێت داخستن زەبرو بە وا كە لەوەی
كوردانی رۆئاوا.
پرسیار/ لەرووی ئاینی پیرۆزی ئیسالمەوە خ��ۆب��ەرێ��وەب��ردن��ی ه���ەر گ��ەل��ێ��ك چ��ۆن لەرۆژئاوای دەزانن وەك لێكدەدرێتەوە؟ ك���وردس���ت���ان���دا الی���ەن���ە س��ی��اس��ی��ەك��ان خۆبەرێوەبردنی دیموكراتیان راگەیاندووە و دەیانەوێت، خۆیان خۆیان بەرێوە ببەن؟
ئێوە ئەمە چۆن لێكدەدەنەوە؟وەاڵم/ لەراستیدا ئەمە كارێكی پیرۆز و شەرعیە چ زەمینیەكان و ئاسمانی كتێبە چ تەنانەت پەسەند بەكارێكی ئەمە زانایان و فەیلەسوف دەزانین بەتایبەت گەلیكی سەربەخۆ بن و كەس و ئابوری و سیاسی دەستێوەردانی نەتوانێت كۆمەاڵیەتی تێوەردات بتوانن بەزمانی دایك و بە كەلتوری خۆی قسە بكەن و خاوەن ناسنامەیەكی خۆیان بن. ئێمە ئەوە بۆ هەموو كەسێك بە مافی خۆی دەزانین، وەك چۆن ئێمە خوای گەورە بەكورد و دەوڵەتێكین خاوەن ئاواش كردوین دروستی مێژوویش ئەوە دەسەلمێنێت كە ئەم ناوچانە هی مێژوویەكی ئێمە راستە و كوردستانین. كوردن تاڵمان بەسەردا هاتووە، بەاڵم هەركەس دەزانێت ئێمەی كورد خاوەن كەلتور و زمانی تایبەت بە خۆمانین حەتا ئەگەر ئێمەی كورد بە خواستی خۆمان ئاینێك هەڵبژێرین ئازادین و ناكرێت ئەگەر دەوڵەتێك بوزیش بن، من هەڵبكوتمە سەری و بلێم ئەگەر نەبیتە ئیسالم دەتكوژم، بەاڵم ئەوەی كە جێگای قبوڵ نییە زوڵمە. واتە من زوڵم لە تۆ بكەم واڵتی تۆ داگیر بكەم. ئێمەش هەروەك عەرەبستان و پاكستان و هیندستان خاوەن مافین و ئێمەش خاوەن كوردستانین و بۆ كەس نییە كە لەژێر هەرپاساوێكدابێت، داگیری بكات. بەاڵم لە كاتێكیشدا زوڵمت لێكرا و واڵتت داگیركرا تۆش سنورەكەت وەربگریتەوە خاكەكەت دەتوانیت بەریتەوە جێگای خۆی. جا خۆبەرێوبەرێتی كاتی لە هەرپارچەیەكی كوردستاندا بێت هەمووی خاكی خۆمانە و حەقی خۆمانە ئەوەشی داگیریكردویت ئەمڕۆ كە ناتوانین بەاڵم سبەێ دەبێت ئەوانیش نیشتمانەكەمان و دەرك��ەی��ن خاكەكەمان لە خۆمان سەربەخۆی و كیان و وەربگرینەوە
رابگەیەنین.
پرسیار/ باشە تۆ باسی ئازادی دینتكرد ئایا باشوری ئیسالمیەكانی كەسایەتی رۆڵی شۆرشی ب��ە ب��ەران��ب��ەر چیە ك��وردس��ت��ان
رۆژئاوای كوردستان؟وەاڵم/ لەراستیدا نایشارمەوە مامۆستایانی ئاینی و زانایانی ئاینی ئەمانیش دابەش بون بەسەر ئەو دوجەمسەرەدا ئەوەی دەكەوێتە زۆنگی سەوزەوە بەراستی زەردەوە. زۆنگی دەكەوێتە ئەوەشی سیاسەت تەئسیری لەسەر ئەوانیش داناوە نمونە كۆمەاڵیەتی تۆری لە پارتی بە سەر مەالیەكی فەیسبۆك نوسیویەتی كوشتنی رۆژنامەنوسان و نوسەر و شاعیر كە وێنەیەكی كاوە و زەردەشت و سۆرانی داناوە شەهید نین، ئەم مەالیە سەربە دەسەاڵتە ئەمانەش بەدەستی دەسەاڵت كوژراون، رەنگە ئیستا پرسیار لە مەالیەكی پارتی بكەی ئەویش دەكاتەوە پەیەدە لە بیر چۆن پارتی پرسیاری یەكێتیش مەالیەكی شێوە بەهەمان لێبكەی هەربۆخۆی نالێت، بەڵكو وەك یەكێتی لەگەاڵ یەكێتی سبەێ ئەگەر بیردەكاتەوە، خوتبەكەی ئەویش تێكبچێت نێوانیان پەیەدە كەسایەتیەكی سەربەخۆ وەك بەندە دەگۆرێت.
ل��ەرۆژئ��اوای ك��ورد وتومە كاتێكدا هەموو لە كوردستاندا لەسەر حەقن و مافی رەوای خۆیانە و پێویستە موسوڵمانانیش پشتگیریان بكەن و ئێمەی زانایانی ئاینیش داوامان وایە یەكریزی و بن خۆتان دەسكەوتەكانی پاراستنی و تەبایی و كوردستان هەرێمی وەك نەكرێت قۆرخ كە الیەنی بەرانبەر قەتڵوعام بكات و الیەنی تیرۆر و تیرۆرست دەخاتە پاڵی بۆ ئەوەی ئەویش سبەێ داوای حوكومرانی نەكات و نەبێتە دەسەاڵتخواز، ئاینی مامۆستایانی دەڵێم نایشارمەوە بۆیە بونەتە دووبااڵ و كەمێك لەو مامۆستایانە هەن كە
سەربەخۆ بن واتە جیاواز بیردەكەنەوە.
پ��رس��ی��ار/ ئ��ای��ا ت���ۆ ئ���ەم م��ەالی��ان��ەی سوڵتە( یا دەرب��ار لێناون)مەالی ن��اوت
دروستكراوی ئەم سیاسەتەی ئەمڕۆن؟لەسەردەمی تەنانەت ئەمانە نەخێر وەاڵم/ خەالفەتی ئیسالمیەكانیشدا كێشەی ئەو خەڵكە لە كە بوو مەالیانە ئەو كێشەیان رەشوروتە، ستەمێكی و زوڵم هەموو نزیكبوون سوڵتەوە سوڵتەیان شەرعاندووە چۆن سوڵتە بیریكردبێتەوە كە وابیریكردۆتەوە ئەمیش شەعب بە بەرانبەر بەرانبەر بیریكردەوە چۆن شەعب وایە مەفروز راستیە ئەمە بكاتەوە وابیر ئەویش سوڵتە بە بیر لە دەسەاڵت دەكاتەوە دەبێت چۆن خەڵك ئەوەی نەك بكاتەوە، وابیر ئاینیش مامۆستای دەسەاڵت چۆن بیربكاتەوە ئەمیش بەهەمانشێوە.
نەك بەچاوی سوڵتەوە سەیری شەعب بكات.
پ��رس��ی��ار/ ب��ەرێ��ز"ع��ەب��دوڵ��اڵ ئ��ۆج ئ���االن"، پەالمارەكانی و هێرش بە لەبەرامبەر لەرۆژئاوای بەتایبەتی گەلەكەمان سەر كوردستان پێشنیاری كردوە با لەئامەدی ئیسالمی كۆنفرانسی كوردستان، باكوری چۆن ئ��ێ��وە ببەسترێت، دیموكراتیك
دەڕوانن ئەم پێشنیارە و چۆنی دەبینن؟وەاڵم/ ئەگەرچی لە نزیكەوە ئاگادارنیم، بەاڵم پێشنیارەكەی زۆر مەعقوڵ و جوانە. ئەگەر هێز و الیەنە سیاسیەكان و ئاینیەكان بەدەمیوە بچن لەوێ پرس و كێشەی كورد هەڵبسەنگێنن چ لە باكور، بەتایبەت و بێت باشور یان رۆژهەاڵت رۆژئ��اوا، ئاالنەوە ئۆج عەبدوڵاڵ لەالیەن پێشنیارێك هەر بێت یان ئەگەر كەسێكی تریش بێت پرۆژەیەكی ئاوا جوان بێت بەدەمیەوە بچیت. ئێمە زۆر جار هەمووی خۆتت مافی ئەگەر دەڵێین دیندا لە وەرنەگریت ئەوا نیوەیان پێدای مەڵێ نا وەریگرە ئەوەی تۆ ناتوانی سەد لە سەدیش وەرگری حاشا لە پەنجاكەی دیكە مەكە وەریگرە لەم قۆناغەدا زۆریش باشە. ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان ڕەنگە لەسەدا پەنجای حەقی خۆمان وەرگرتبێت، بەاڵم توانیومانە ئاسۆیەك بەدەربخەین بۆ ئایندەیەكی بكرێتە كۆنفرانسەش ئ��ەم رەنگە و رۆشنتر سەرەتای ئاسۆیەك. دیارە بیركردنەوەی عەبدوڵاڵ ئۆج ئاالنیش بەمرەنگە بێت و لە قۆناخێكی تردا
كۆنگرەی نەتەوەیی ببەسترێ .
] ~ [[email protected]
25] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
سەردار ستارلە جیا هەڵوێستی هەندێك یەكێتی ماوەیەكە پارتی نیشان ئەدا و هەوڵەدات بەو هەڵوێستانەی بەخۆداچوونەوەیەك بكا و تۆزێك رەنگی یەكێتیە كۆنەكەی پێوە دیار بێ، هەرچەندە تا ئاستێكی زۆر كار لەكار ترازاوە، بەاڵم هیچ شتێكیش مەحاڵ نییە. ئەو هەڵوێستانەی یەكێتی تا ئاستێك پارتی بێزار كردوە؛ چونكە پارتی بە حسابی پەیمانی ستراتیژی نێوانیان خۆی پالن كردبوو بۆ ئەمەش بە ئارەزووی خۆی ئەوەی وەك پارتی پێیخۆشبێ یان پێی ناخۆشبێ هەڵوێست و بڕیاری لەبەرامبەر لەگەڵ یەكێتی ئەوەی لەبەر بەاڵم دەرك��ردوە، نەبووە بۆیە كردەوەكانی لە هەڵوێستی حكومەت بڕیاری و هەڵوێست بوونەتە هەرێم سەرۆكی و سیاسیە هاوسەنگی لە پارتی ئەمەش پارتی،
كوردستانی و هەرێمیەكان تەنگەتاو كردوە.یەكێتی سەبارەت بە رۆژئاوای كوردستان چ وەك هەڵوێست چ و رۆژئ��اوا كاتی بەڕێوەبەرایەتی لەبەرامبەر گروپە چەتەكانی بەناوی بەرەی نەسرە و داعش، هەڵوێستی نەتەوەیی و كوردانە بوون، ئەو جۆرە هەڵوێستانە سااڵنی هەشتاكانی دەهێنایەوە بیری تاكی كورد كە شەڕ و بەرخودانی یەپەگەی بە شەڕی شۆڕشگێری و پێشمەرگانە بەناو كرد، رۆژئاواشی كاتی بەڕێوەبەرایەتی هەمانكات دیاری كوردستانی رۆژئاوای پێویستیەكی وەك كۆمەڵگای الی یەكێتی جارێكیتر ئەمەش كرد، كوردستان خۆشەویستر كرد. پارتی بەپێچەوانە هەموو ئەو هەواڵنەی رۆژئاوا بەچاوی دوژمنایەتی و ناحەزانەی سەیر كرد و هەڵوێستەكانی پارتی زیاتر الی كوردان ناشرینتركرد و بەئاشكرا پارتی بەتەنها مایەوە لە سیاسەتی كوردستانی. بێگومان پارتی بۆ تۆڵەكردنەوە لە یەكێتی لە كەمیندا بوو،
چۆن بتوانێ یەكێتی وەك خۆی لێبكاتەوە.پارتی دوو كارتی لە دەستدایە، یەكیان بەشداری بە ه��ەرێ��م حكومەتی ل��ە یەكێتیە پێكردنی لە لیستیە یەك هەمانكات گەورە، قەبارەیەكی
هەڵبژاردنەكانی كۆتایی نیسانی داهاتووی ئێراقە بەتایبەت لە شاری كەركوك. ئەگەر هەڵبژاردنی كەركوك جارێك بۆ گشتی كوردان گرنگ بێ، ئەوا بۆ یەكێتی دووجار گرنگە، چونكە هەبوونی یەكێتی وەك قەوارەیەكی خاوەن هێز و بەڕێوەبەرایەتیەكی پتەو و خزمەتگوزار، ئەویش لە شاری كەركوكە، بۆیە بۆ یەكێتی گرنگ بوو كە پارتی هاوپەیمانی تاكو بەرنەدا، پشتی كەركوك هەڵبژاردنی لە و نیشانبدات بەرزتر خۆی تواناكانی جارێكیتر بە رەقیبەكەی كە بزووتنەوەی گۆڕانە بڵێت؛ من هێزی سێیەم نیم و بەڵكو هێشتا شەڕی مانەوە
لە پلەی دووەم دەكەم.یەكێتی بەرامبەر لە خۆی كارتەكانی پارتی بەكارهێنان، لە الیەك پێی گووت؛ تۆ لە پاراستن نەبووی سەركەوتوو كەركوك بەڕێوەبردنی و ئەوەشی لە هێرشی تیرۆریستی بۆ سەر ناوەندی یەكێتی لە خۆی پارتی كەركوك، هەوڵگری بەڕێوەبەرەكانی و ئاسایش و ك���ردەوە جیا ئەمەش پێش، دەرخستنە كەركوك لە خۆی و دای��ەوە رەنگی باشتریان راگەیاندنەكانی لە تەقەیان شۆڕشێك بەشی پارتی بەرپرسەكانی كرد، تەنها خۆشیان ئەزانن ئەو تەقەیان بەرەوكوێ پارتی بەرپرسەكانی تەقەی لە دیاربوو ئەكرد، هێزە تیرۆریستەكانی داعش كوژرا بوون یان لەوێ نەبن، بەهەرحاڵ، بەاڵم ئەوەی پارتی و راگەیاندن جیاكردنەوەی خۆ نیشانیاندا، بەرپرسەكانی و پارتی بوو لە یەكێتی. لەسەروبەندی ئەو هێرشانە دروستكردنی لیستی هاوبەش هاتە گۆڕێ، هەموو الیەك بەشانازیەوە لیستی كەركوكی كوردستانیان هیچ دوایی دەقەی هەتا پارتیش بوو، پەسەند كێشەی نەبوو، بەاڵم لەناكاو پارتی د.نەجمەدین سەرۆكی ناوبراو نابێ كە بیانوو كردە كەریمی د.نەجمەدین لە پارتی لەبەرچی بێ. لیست لە پارێزگارەكەی ئەوان لەبەر ئەوەی نیگەرانە؟ سەركەوتوتر مستەفا عەبدولرەحمان لە وات��ا بەناوی د.نەجمەدین ئ��ەوەی لەبەر یان ب��وو؟ یەكێتی پشتگیری یەكێتیەوە سیاسی مەكتەبی كرد؟ دی��اری رۆژئ��اوا كاتی بەڕیوەبەرایەتی بۆ ئەگەرنا هەموومان ئەزانین د.نەجمەدین لە الیەنی خزمەتگوزاری و دروستكردنی ئیرادەی كوردی لە كەركوك كەمتەرخەمی نەكردوە. لە الیەكیتریش پارتی هیچ كادیرێكی لە كەركوك نییە كە نەك وەك د.نەجمەدین، ئەوەی پارتی هەیەتی ئەویش ئەو بەرپرسانەن كە پاڵەوانی بەردەم كامیرای تیڤین. پارتی بەحسابی خۆی گۆڵی لە یەكێتی كردوە، بەاڵم بەڕای من پارتی گۆڵی لە یەكریزی كورد و لە
خۆی كردوە، چونكە پارتی ئەتوانێ خودی خۆی كورسیەك لە كەركوك بێنێ؟ بێگومان ئەستەمە، هەمانكات پێویستە خەڵكی كەركوكیش وانەیەكی باش بدەنە پارتی كە نەهێڵن ئەوەندە دەنگبێنێ دەكەم باوەڕ بەخۆی خۆشبێ؛ چونكە دڵی كە توركیا بەڕێوەبەرانی دڵنیاكردنەوەی بۆ پارتی چونكە كەركوكەوە، لیستی خستە پارچەبوونی پارتی و ئاكەپە لەسەر نەوتی كەركوك هەندێك حساب و كتابیان هەیە، ئەمەش بەسەرۆكایەتی پشتگیری چونكە ناكرێت، كەریم نەجمەدین
شۆڕش و بەڕێوەبەرایەتی رۆژئاوای كردوە.پارتی دەیەوێ هەژمونگەرایی خۆی نیشانبدات و جڤاكیەكە بەزمانە بباو داڕوخان بەرەو یەكێتی لەو یەكێتی دەكەم باوەڕ بەاڵم بكات"، "ئاقڵی دەست لە شتێك دوایی هەواڵنەی و هەڵوێست تێگەیشتووە، پارتی لە ئاستێكیش تا و نادات پێچەوانە ئەگەر بەدرەنگ وەختیش بێ تا ئاستێك ئەمەش ئەكاتەوە، جیا پارتی لە خۆی هێڵی سەرەتایەكی باشە ئەگەر یەكێتی لەسەری بەردەوام بێ. ئەوەی جێگای سەرسوڕمان و نیشانەی پرسە ئەویش هێز و الیەنەكانی تر ئەوان بۆچی خۆیان لە لیستی كەركوك جیا كردەوە؟ خۆ ئەوانە تا دوێنێ ئۆپۆزیسیۆن و پارتیان بە كۆنەپەرست و رێگری لە بەردەم دیموكراتی ئەبینی، بەاڵم بەخۆ بێ هەموویان ئەوانیتریش پارتی جیاكردنەوەی سێ و دوو لە لیستی كەركوك جیا بوونەوەیان نیشاندا، ئەوەش نیشانەی الوازی ئیرادەی سیاسی ئەو هێز و الیەنانەیە، یان ئەوانیش دەیانەوێ لە
حكومەتەكەی پارتی جێگایان خراپ نەبێ؟؟.
رۆشێ ـ ـ ێتی ئەفـ ـ ـ ەڕ بە یەكـ ـ ـ ارتی شـ ـ ـ ـ پ
پارتی بەحسابی خۆی گۆڵی لە یەكێتی كردوە، بەاڵم بەڕای من پارتی
گۆڵی لە یەكریزی كورد و لە خۆی كردوە، چونكە
پارتی ئەتوانێ خودی خۆی كورسیەك لە كەركوك
بێنێ؟ بێگومان ئەستەمە، هەمانكات پێویستە خەڵكی كەركوكیش وانەیەكی باش
بدەنە پارتی كە نەهێڵن ئەوەندە دەنگبێنێ كە دڵی
بەخۆی خۆشبێ
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[26 وتار
ئا/ دڵگەش يونستا ئێستاكەش تەنگژە � دەركەوتن لە كەلتووری كەلتووری لە خۆی پێگەی ناویندا خۆرهەاڵتی بە پێویستی ئ��ەوەی دەپارێزێت. گەردوونیدا هەڵوەستەكردن و تاوتوێكردنێكی بەرفراوان هەیە چەسپاندنێكی ناوەندییە. دەسەاڵتی دی��اردەی زانستییە كە دیاردەی دەسەاڵت بناغەی تەنگژە كۆمەاڵیەتییەكان پێكدێنێت. هەر بۆیەش پێویستە دەس��ەاڵت��ەوە بە پەیوەست چارەسەرییەكان
پێشبخرێن.بە درێژایی پێنج هەزار ساڵ سیستەمی شارستانی كەلتووری لە پێشەنگایەتی رۆڵ��ی ن��اوەن��دی ناوەندی شارستانی بینیوە. ناویندا خۆرهەاڵتی بەجۆرێك بەناوەندبوونە. دەسەاڵتی گرێدراوی لەجۆرەكان شارستانی شانبەشانی ناوەندیبوونی پێنج ناوەندی شارستانی دەڕوات. دەس��ەاڵت هەزار ساڵە لە هەمانكاتدا واتای ئەو دەسەاڵتەیە ب��ووە. ن��اوەن��دی م��اوە هەمان ب��ەدرێ��ژای��ی كە ناوەندیبوونی و دەس���ەاڵت پ��ەرت��ەوازەب��وون��ی زاڵەوە مێژووی چەمكی لەالیەن كە بابەتێكە دیكە گوزارشتێكی بە ك���راوە. ت��اوت��وێ زۆر كەنار و هەژموونگەرایی ناوەندی پێكهێنانی چەمكی هەمان كە سەرەكیەیە دیالیكتیكە ئەو دوای كاتێك هەموو دەك��ات. پەیڕەوی مێژوو هەژموونگەراكان هێزە ق��ووڵ تەنگژەیەكی هەر ئەوەی لەبەر دەكرێنەوە. ئاوا سەرلەنوێ سیستەمێكی هەژموونگەرایی پشت بە ئامرازێكی پێكدێت، دەسەاڵتێك و بەرهەمهێنان نوێی و بەرهەمهێنان ئامرازەی ئەو كۆنبوونی لەگەڵ دەستلێبەرنەدراوە. دەربازكردنی دەسەاڵتەش بەرهەمهێنان نوێكانی ئ��ام��رازە و دەس���ەاڵت ناوەندە كەناری پەیوەندییەكانی لەناو بەگشتی ئامرازە سەرهەڵدەدەن. كۆنەكە هەژموونگەرا بەپیتترەكانی بەرهەمهێنان و ئامێرە بەهێزترەكانی دەسەاڵت لەناو پەیوەندییەكانی كەنار هێزی نوێ نوێیانە هێزە ئەو بااڵدەستبوونی دەئافرێنێت. ئەو بەگشتی بەسەر هێزە هەژموونگەرا كۆنەكە كاتە دەستپێدەكات كە هێزە كۆنەكان خۆیان نوێ قۆناغە ئەو تەنگژەوە. ناو بكەونە و نەكەنەوە لەمیانەی شەڕ و پێكدادانەوە دەرباز دەبێت. هێزە كۆنەكان نایانەوێت بە ئاسانی پاوانی دەسەاڵتی نوێیەكە هێزە ئەگەر لەدەستبدەن. ناوەندی بمێنێتەوە پێیان لەسەر بیەوێت بێت، ناوەندی كۆن ناوەندی شوێنی ناچارە بەهێزتربێت، و
لەمیانەی خەسڵەتە تەنگژە بێگومان بگرێتەوە. گرژ و شەڕانگێزییەكەی ئەو قۆناغە دێتە ئاراوە. لەخۆیەوە هەژموونگەرایی هێزێكی چۆن وەك دژی نوێش هێزێكی تەنگژەوە، ناو ناكەوێتە سیستەمی هەژموونگەرایی نەبێت پەرە ناستێنێت. سیستەمی و ناوین خۆرهەاڵتی كەلتووری لە شارستانی دەستاودەستكردنێكی زۆری بەمجۆرە جێگای باس بووە. هەڵكشان و پەرتەوازەبوونی شار، چین و دەوڵەتەكان، دامەزراندن و رووخاندنی ئاواكردن و كەوتنی ئیمپڕاتۆرەكان، و میرنشین خانەدانەكان هەمووی پەیوەست بە تەنگژەكانی ئەو كەناری � ناوەند نێوان پەیوەندییەكانی هەژموونگەراییانە هاتۆتە ئاراوە. ئەگەر خوازیارین ئەوا بخوێنینەوە، راس��ت بەشێوەیەكی مێژوو تێگەیشتنی دیالیكیتكی ژێر تەواوی ئەو پرۆسە
و قۆناغانە ناچارییە.چۆنیەتی پێكهاتنی ناوەندی هێزی هەژموونگەرایی و مێژووییە دیالیكتیكی پرسیاری سەرەكیترین رۆڵی كلیل دەبینێت. پێكهاتنی هەژموونگەرایی بەر لە هەر شتێك پێویستی بە پێكهاتنی ناوەندەكانی بەگشتی ئ��ەوان��ەش ه��ەی��ە. خۆجێیی هێزی پلەدارییە خێاڵیەتی و میرنشینە شاخاوییەكان، دوای شارن. دەوڵەتۆكەكانی و قەبیلەگەراكان پێكهاتنی ناوەندی هێزە خۆجێیەكان، شەڕەكانی زیادكردنی بەش لەنێوانیاندا دەست پێدەكات كە سەرچاوەی خۆی لە زێدە � بەرهەم وەردەگرێت. شەڕەكانی زیادكردنی بەش مەسەلەی سنوورەكان سنووری گۆڕینی مانای ئەوەش ئاراوە. دێنێتە چاخەكانی خێڵەكانی و خانەدان موڵكایەتی پێشووە بۆ سنووری دەسەاڵتە خۆجێیەكان. هەر دەسەاڵتێكی خۆجێیش مانای خانەدانی بنەماڵە یاخود یەكینە بەرفراوانترەكانی قەبیلەن. چەندە گەورە بن، بەو رادەیەش سنووری خۆیان بەرفراوان دەبڕن. یەكتری سنوورەكان لەئاكامدا دەكەن. هەر ناو هێزەكانی ناهاوسەنگانەی پەرەسەندنی دەسەاڵت نوێكانی ئامێرە لەئارادایە. سنوورێك هتد( گواستنەوە... ئامرازەكانی نوێ ، )چەكی هۆی بەپیت بەرهەمهێنانی ئ��ام��رازەك��ان��ی و زیادكردنی ناهاوسەنگیەن. ئەو سەرهەڵدانی كەڵەكەكردنی سەرەتایی دۆخی هێز بەردەوامی سەرمایەیە. وەك چۆن سەرمایەی سەرمایەداری بەردەوام كەڵەكەكردن زیاد نەكات ناتوانێت لەسەر پێیان بمێنێتەوە، هێزەكانی دەسەاڵتی خۆجێیش هێزی خۆیان گەورە نەكەن ناتوانن لەسەر پێیان سنوورەكان فراوانكردنی كاتێك بمێننەوە.
لەناوچە خاڵیەكان تەواو دەبێت، هێزە جیاوازەكان قۆناغی كاتە ئەو یەكتردەبنەوە، رووب���ەڕووی دەستلێبەنەدراو تەنگژە قۆناغی واتە پێكدادان بۆ ناچاری یاخود دەستلێبەرنەدراوی دەبێت. ئەوە دەگەڕێتەوە: گەورەبوونی زێدە � بەرهەمی هێزە خۆجێییە تازە پێكهاتووەكان نەبێت ناتوانن هێزی خۆیان بپارێزن؛ چونكە بەهۆی زیادبوونی بیروكراسەكان، خانەدانەكان و قەبیلەكان ژمارەی وەك دەسەاڵتیش هەڵدەكشێت. دانیشتوان خوازیارە گەورەبوون شێرپەنجەییەكانی خانە هەر باڵوببێتەوە. كۆمەڵگا بوارەكانی لەتەواوی دەبینرێت زیندووەكاندا خانە لەنموونەی وەك و خۆپاراستن ش��ەڕی لەپێش رێگا ئ��ەوەش بەرگری لەخۆكردن دەكاتەوە. بەشێوەیەكی زۆر شارەكانی دەوڵ��ەت یەكەمین لە سەرنجڕاكێش ئەو تێبینی خانەدانێتیدا شەڕەكانی و سۆمەر پرۆسەیە دەكرێت. لە ئێراقی رۆژی ئەمڕۆشماندا بەردەوامە روونییەكەوە بەهەموو پرۆسە هەمان )دەشێت نەفرینی ئینانای مێخوداوەندی ئوروك
بێت(.دەسەاڵتە نێوان پێكدادانەكانی و شەڕ قۆناغی هەمووویان لەناوچوونی بە یان خۆجێییەكان لەو یەكێكیان ب��ااڵدەس��ت��ب��وون��ی ب��ە ی��اخ��ود شار دەوروب��ەری لە دێت. كۆتایی تەنگژەیەدا ناوەندی سەركەوتووەكاندا خانەدانە یاخود نوێی هەژموونگەرایی پێكدێت. تەواوی سەرخان بەرهەمهێنانی ئامرازەكانی واتە ژێرخانەكەی، و سیاسی بونیادە لەگەڵ موڵكەكانیان و ماددی سەرلەنوێ ئایدیۆلۆژیەكانیان مەعنەوییە و خۆی نوێیەكە هەژموونگەرا رێكدەخرێنەوە. ئایینە كۆنەكە یان ئیالهی. بە پیرۆز و دەكات بەگوێرەی بەرژەوەندییەكانی خۆی دەگونجێنێت، جیاوازی و پێكدێنێت دیكە مەزهەبێكی یان خۆی دەخاتەڕوو، یاخود لەمیانەی ئایین یاخود میتۆلۆژیایەكی نوێوە، واتە لە رووی ئایدیۆلۆژییەوە ئەبەدی. و بەهەمیشەیی بكات خۆی خوازیارە خۆرهەاڵتی ن��اوەن��دی شارستانی سیستەمی ئەو لەرێگای ساڵ هەزار پێنج بەدرێژایی ناوین و ناوەندی بە كرد دیالیكتیكیەوە خۆی رێكارە لەتەنگژەكان دەركەوت. هەر قۆناغێكی ملمالنێ و پێكدادان بە دەسەاڵتێكی دیكەی ناوەندی گەورەتر ئەنجامگیر بوو. هەڵبەتە هەر لەئاكامی ئەوەش بوو كە بەردەوام توانی ببێتە سیستەمی شارستانی بوو لەزیادبووندا ناوەندیبوونەی ئەو ناوەندی. دەسەاڵتە هێزی لەدەستدانی تەنیا باجەكەی
دیموكراتیك مۆدێرنیتەی رێگەچارەی و ناوین تەنگژەی خۆرهەاڵتی
دەسەاڵتە هەژموونگەراكان رۆڵێكی دیاریكەریان لە الوازبوونی رۆح و هەیە دیموكراسیانەدا زهنیەتی
] ~ [[email protected]
27وتار] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
گشتی بەشێوەیەكی ن��ەب��وو. خۆجێییەكان كۆمەڵگاكان خۆبەڕێوەبردنی مافی ب��ەردەوام زەوتكرا، دەستێوەردان بۆ سیستەمە دیموكراسییە ناوەند، قەبیلەكانی و بنەماڵە سروشتییەكەی مافی كراوە، دەرەوەش ئەوانەی بگرە و كەنار بەخۆیانیان و زەوت��ك��راوە خۆبەڕیوەبردنیان هەژموونگەرایی ن��اوەن��دی و بەستوونەتەوە بەهێزكراوە. ئەگەر دەسەاڵتی هەژموونگەرایی بێت یاخود دەسەاڵتە خۆجێییەكان باجی پێكهاتنیان الوازكردن یاخود لەناوبردنی خۆبەڕێوەبەرێتی شار و گوندەكان، قەبیلە و خێڵەكان بووە كە لەناو
سیستەمی كۆمۆنی سەرەتاییدا دەژیان.دەسەاڵتی ناوەندی هەژموونگەرا بەردەوام لەسەر دیموكراتیەكان خۆجێییە دەستڕۆییە حیسابی ه���ەزاران ه��ەژم��وون��گ��ەرا دەس��ەاڵت��ە پێكدێت. ساڵیەكان رۆڵێكی دیاریكەریان لە الوازبوونی رۆح و زهنیەتی دیموكراسیانەی كەلتووری خۆرهەاڵتی ناویندا هەیە. لەبەر ئەوەی كەلتووری دەسەاڵتی دەبەستێت نزیك مێژووی بە پشت ئ��ەوروپ��ا بەهێز دیموكرات نەتەوەی مەیلەكانی ب��ەردەوام بووە. بەهۆی نەمانی دەرفەتی دەستڕۆیی كۆمۆنی سەرەتایی لە خۆرهەاڵتی ناوین، رەوتە ئایینی و مەزهەبیەكانی لەگەشەكردندان نەریتێكی شێواوی بزووتنەوەیەك هەر دەخ��ەن��ەڕوو. دیموكراسی بێت دەس��ەاڵت بەرهەڵستكاری ن��اوەڕۆك��دا لە خزانی شازدەهەمەوە لەسەدەی دیموكراتیكە. خۆرئاوا ئەوروپای بۆ هەژموونگەرایی نەریتی رێگای لەپێش كاراكتەری سیستەماتیكی تەنگژەی كردەوە. ناوین خۆرهەاڵتی ئابووری و سیاسی لە كاتێكدا لەو سەدەیە بەدواوە هەژموونگەرایی ئیسالمی لە ئیمپڕاتۆریەتی عوسمانی لە پاشەكشە و الوازبووندایە، دەسەاڵتی هەژموونگەرایی ئەوروپا هەڵدەكشێت. پێویستە دەسەاڵتی هەژموونگەرایی وەك سیستەمێك ببینرێت. لە كاتێكدا ناوچەیەك دێت، تەنگژە و كەوتن تووشی لەسەدەیەكدا لەناوچەیەكی دیكە و سەدەیەكی دیكەدا هەڵكشان و بەناوەندی دەبێت دەچێت تا باسە. جێگای جیهانگیری. سەدەكانی نۆزدە و بیست سەدەیەكن جیهانیبوونی و ن��اوەن��دی��ب��وون زۆرت��ری��ن ك��ە سیستەمی هەژموونگەرایی بەخۆیەوە بینیوە. لەو هەژموونگەرایی زیاتر كە دواییدا دوو سەدەیەی پەرەیسەندووە تێیدا ئەمریكا و ئینگلتەرا خۆرهەاڵتی ناوین لە پێگەی كەلتووری كەناردایە دەناڵێنێت. قووڵەوە تەنگژەیەكی بەدەست و عوسمانی هەژموونگەرایی پەرتەوازەبوونی دوای تەنگژە هەزاران ساڵیەكەی كەلتووری دەسەاڵتی
هەژموونگەرایی ناوەندی قووڵتر بۆتەوە.كە ه��ەژم��وون��گ��ەرای��ی دەس��ەاڵت��ی سیستەمی لە دەك��ەن نوێنەرایەتی ئەمریكا و ئینگلتەرا میانەی دەوڵەت � نەتەوەكانەوە جێبەجێ دەكرێن كە لەچوار سەدەی دوایی ئاواكران و هەڵكشان. پێویستە زۆر بەباشی ئاشنای سروشتی دەوڵەت � نەتەوەكان ببین. شرۆڤەكانی دەوڵەتی سەربەخۆ
دەسەاڵتی بۆ وردەب���ۆرژوازی ئایدیۆلۆژیای كە هێناوەتەوە، جگە لە پەردەپۆشكردنی دەسەاڵت نابینێت، راستینەی دەوڵەت هیچ رۆڵێكی دیكە ئەوجۆرە بەتایبەتیش ناكاتەوە. روون نەتەوە �دەوڵەت بە سەبارەت وردەب��ۆرژوازی شرۆڤانەی لەالیەن كە ناوین خۆرهەاڵتی نەتەوەكانی �خزمەت ئ��اواك��ران، هەژموونگەراكانەوە هێزە بەشاردنەوەی كێشەكانی دەوڵەت و دیموكراسی دادەبڕێت سەرمایەداری سیستەمی لە دەكات، یان دەرهەست )ئەبستراكت(ی دەكات. پێویستە ئامانجی دوو ئینگلتەرا كە بزانین باش زۆر سەرەكی لە ئاواكردنی ئەو دەوڵەت � نەتەوانەدا خۆی هەژموونگەرایی لەژێر سەرەتا كە هەیە بونیادنران. دونیا تەواوی لە دواتر ئەوروپا، لە ئەو بچووككردنەوەی و پارچەكردن یەكەمیان؛ كۆسپی گ��ەوران��ەی دەوڵەتە و ئیمپڕاتۆریەت دوومیان؛ ب��وون. هەژموونگەراییەكەی ب��ەردەم بەالوەنانی كۆسپی نەریتی نەتەوەی دیموكرات �� پێكهات ناوین چاخی لە دەركەوتن لەكاتی كە سەرمایەداریدا. پەرەسەندنی لەبەردەم بوو ��سەركەوتنی هەردوو ئامانج لەدەرەنجامدا رێگا لە سەرمایەداری هەژموونگەرایی دامەزراندنی پێش دەك��ات��ەوە. ئ��ەو چ��وار س��ەد ساڵەی راب��ردوو نەتەوەی � دەوڵ��ەت قۆرخكاری یاخود پ��اوان ئەمریكای و ئینگلتەرا بەدەست هەژموونگەرا � دەوڵ��ەت سەرجەم تا ئەنگلۆساكسۆنەوەیە. بەرژەوەندییەكانی گەڵ لە دیكە نەتەوەكانی دەوڵەت � نەتەوەی هەژموونگەرا ئاوێتە دەكرێن هەر دەستلێبەرنەدراوە. بچووككردنەوەیان بەوەیە. پێویستی هەژموونگەرایی سیستەمێكی لەسەردەمی بووە. بەوشێوەیە مێژوو بەدرێژایی سیستەمەكانی سەرمایەداریدا هەژموونگەرایی لەو سیستەماتیك. بە ك��راون زیاتر دەوڵ��ەت لەجۆری بۆچوونێكی پێشخستنی سۆنگەیەوە؛ دەوڵەتی دەشێت سیستەم دەرەوەی لە گوایە سەربەخۆی تەواو لەئارادا بێت، ئەگەر بەمەبەستیش لە بچووكە. بۆرژوازی بەزۆرزاندانانی نەبێت خۆ پێنج هەژموونگەراییەكانی سیستەمە سەرجەم دەوڵەتی دیاردەی جێگای دواییدا ساڵی هەزار هەژموونگەرایی لەسایەی نییە. سەربەخۆ دوایی تا كە سەرمایەداری وەك سیستەمێكی باسكردنی توندوتیژییە و ئیمپریالیزم هەڵگری بە دەوڵەت ئاواكردنی سەربەخۆكان، دەوڵەتە درێژەپێدانی سەربەخۆییانەی و ئارەزووی خۆت
قەوارەی دەوڵەتەكان سەفسەتە و چەنەبازییە.بە پێویستی سەرمایەداری سیستەمی بۆچی دەوڵەت � نەتەوەی هەژموونگەرا دەبێت؟ ئاشكرایە كە سیستەم لەمیانەی چەشنێكی دیكەی دەوڵەت بەردەوام نابێت بۆیە ئیمپڕاتۆریەتەكان پەرتەوازە دیموكراتیانە كۆمارە ئەو بەتایبەتیش نەكرێن، چاخی لە دەركەوتن لەكاتی كە نەبرێن لەناو سۆنگەیەوە؛ لەو چڕبوونەوە، لەشارەكان ناوین نەكرێت، بەربەست دیموكراتیانە نەتەوەبوونی
هەرچەندە دەوڵەتـ نەتەوەكانی ناوچەكە لە قۆناغی سەرەتای
سەرمایەداریدا لەرێگای سەرمایەداری دەوڵەتەوە تۆزێك بوونی خۆیان رەوا
كردبێت، بەاڵم لە ماوەیەكی كورتدا لەژێر باری قورسی
كێشە كۆمەاڵیەتییەكان هەناسەیان لەبەر بڕاوە.
تەنیا بە دژەـ دیموكراسی نەوەستان، بەڵكو بوون بە
ئانتی كۆمەڵگاش
.………
پێكهاتنی هەژموونگەرایی بەر لە هەر شتێك پێویستی
بە پێكهاتنی ناوەندەكانی هێزی خۆجێیی هەیە.
ئەوانەش بەگشتی میرنشینە شاخاوییەكان، پلەدارییە
خێاڵیەتی و قەبیلەگەراكان و دەوڵەتۆكەكانی شارن
.………
هاوبەشێتیكردنی هەژموونگەرایی لەگەڵ
لۆژیكی سیستەم ناكۆك و دژە. یان شەڕ روودەدات و یەكێكیان سەردەكەوێت،
هەژموونگەرایی لەدەست ئەودا دەبێت، یان سیستەمێكی
دیكەی نوێ و بە بەرهەم لەدایك دەبێت و هێزی
هەژموونگەرایی كۆن بەشی رووبەڕووبوونەوەی ناكات.
ئەویش لەچوارچێوەی یەكێتی دیالیكتیكیدا پێویست
بكات لەرێگای شەڕەكانی بەرگری یان رێككەوتن
بەردەوامی بەبوونی خۆی دەدات
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[28 وتار
هەژموونگەرایی سیستەمی بەرەو سەرمایەداری بااڵ ناگرێت. ئەگەر دەسەاڵت سەرلەنوێ بەسیفەتی سەرمایەداری رێكنەخرێتەوە، نەتەوە � دەوڵەت ناتوانێت بوونی خۆی بپارێزێت و پەرەی پێبدات. بە تایبەتی رۆڵێكی ئینگلتەرا هەژموونگەرایی كەوتبووە كە بەخشیبوو ناوین خۆرهەاڵتی هیندستان تا كە بااڵدەستی رێگایەی ئەو سەر درێژدەبوویەوە. لەكاتێكدا دوای ناپلیۆن هەنگاو بە هەنگاو كۆنترۆڵی خۆی لەسەر خۆرهەاڵتی ناوین بەرەو پێشەوە دەبرد، یەكێتی یاخود یەكپارچەیی پێناوەشدا ل��ەو دەك���رد. رەچ���او سیستەمی ئیمپڕاتۆریەتەكانی ئیسپانیا و فەڕەنسای بچووك كردبوویەوە. لەمپەرێكیشی لەپێش ئیمپڕاتۆریەتی شۆڕنەبێتەوە. باشوور تابەرەو دانابوو رووسی بەدرێژایی ئەو ماوەیەی ئیمپڕاتۆریەتی عوسمانی بەكارهێنا لەدۆخی ناوچەی تامپۆندا هێشتیەوە. هەژموونگەرایی ل��ەگ��ەڵ رێككەوتنی كاتێك ناو خستیە بەست ئەڵمانیادا هەڵكشاوی یەكەمین ئاكامی لە پارچەبوونەوە. پرۆسەی گەیشت. ئامانجەكەی بە جیهانیشەوە جەنگی دیرۆكە لەو نەتەوانەی � دەوڵەت ئەو سەرجەم سەرەتا ئاواكران ناوین خۆرهەاڵتی لە ب��ەدواوە هاوپەیمانە مۆركی دواتریش ئینگلتەرا، مۆركی سەرجەم پێوەیە. )ئەمریكا(ی ستراتیژییەكە لەسەرووی ئاواكران نەتەوانەی � دەوڵ��ەت ئەو هەمووشیانەوە كۆماری توركیا رەزامەندی دەوڵەت � نەتەوەی ناوەندی نەبێت نەیاندەتوانی بەردەوامی بە بوونی خۆیان بدەن. هەڵوەشانەوەی رووسیای تا لەدامەزراندنی، ساڵ حەفتا دوای سۆڤێتی لەرێگای چین چوونی بەرەوپێشەوە ئێستاش سەرمایەداریدا ئەو راستییە دەسەلمێنێت. بوونی
ئەو نموونە؛ بۆ �� لەسەرەتادا ناكۆكی هەندێك كۆماری دام��ەزران��دن��ی لەسااڵنی ناكۆكیانەی ئەنجامێكی لەبەردەم �� بوون لەئارادا توركیادا خاوەن سیستەمێك كۆسپ. نابنە ج��ۆرە بەو هەژموونگەرایی ساڵەی چوارسەد كەڵەكەكردنی بێت بەئاسانی دەستبەرداری نابێت و لەژێر ناوی دەوڵەتە سەربەخۆكان هاوبەشێتی لەگەڵ دەوڵەت هاوبەشێتیكردنی ناكات. دیكە نەتەوەكانی �سیستەم لۆژیكی ل��ەگ��ەڵ ه��ەژم��وون��گ��ەرای��ی یەكێكیان یان شەڕ روودەدات و ناكۆك و دژە. ئەودا لەدەست هەژموونگەرایی سەردەكەوێت، بە و نوێ دیكەی سیستەمێكی یان دەبێت، هەژموونگەرایی هێزی و دەبێت لەدایك بەرهەم ئەویش ناكات. رووبەڕووبوونەوەی بەشی كۆن پێویست دیالیكتیكیدا یەكێتی لەچوارچێوەی بكات لەرێگای شەڕەكانی بەرگری یان رێككەوتن هەڵبژاردنی دەدات. خۆی بەبوونی بەردەوامی سەرمایەداری و باسكردنی سەربەخۆیی دەرەوی سیستەم جگە لەخۆ فریودان یاخود خۆبەزۆرزانی
بەوالوە هیچ مانایەكی دیكەی نییە. لەحاڵەتێكی وەهادا پێویستە دەوڵەت � نەتەوەكانی ناویندا ئاواكراون وەك لە كەلتووری خۆرهەاڵتی � دەوڵ��ەت سیخوڕیەكانی دەزگ��ا قاڵبۆوەترین نەتەوەی هەژموونگەرا دادگایی بكرێن. بۆ نموونە؛ بیست و دوو دەوڵەت � نەتەوەی بچووكی عەرەبی تەنیا دەشێت لەمیانەی بەرژەوەندیەكانی دەوڵەت � نەتەوەی هەژموونگەرادا روون بكرێتەوە. ناشێت روونكردنەوەیەكی دیكەی هەبێت. تەنیا ئەوكاتەی بە دەوڵەت � نەتەوەیەكی بچووك رازی بوو قەوارەی عوسمانیەكان پاشماوەی توركیای ك��ۆم��اری و ئاوانەدەبوو دیكە بەجۆرێكی پێنرا. دان��ی
جیهان ت��ەواوی وەك نەبوو. ژیانی دەرفەتی نەتەوەكان � دەوڵ��ەت ناوینیشدا لەخۆرهەاڵتی ئامرازی رزگاربوون لە تەنگژە نین، بەپێچەوانەوە ئامانجیان تەنگژەكانن. قووڵكرنەوەی ئامرازی جێبەجێكردنی داخوازییە جیهانگیریەكانی دەوڵەت ئەوەش لەئاكامدا هەژموونگەراكانە. نەتەوە �بەجیهانگیری. دەكات سەرمایەداری تەنگژەی نەتەوەكانی خۆرهەاڵتی � ئەوەی دەوڵەت لەبەر ناوچەكەوە كەلتووری لە نین ئامرازێك ناوین تێرخۆراك بن بەردەوام لەناو ناكۆكیەكدا دەژین. دەسەاڵتی تەنگژەی دەخەنە سەر فاكتەرگەلێك یان نامۆبوون لە خۆی سەرچاوەی كە نەریتی بیانیبوونیان وەردەگرێت. بەو جۆرەش بەتەواوی ناوچەكە كۆمەڵگاكانی كەلتووری لەراستینەی دادەبڕێن. ئەو دەزگا سیخوڕیانەی هیچ كێشەیەكی كۆمەاڵیەتی چارەسەر ناكەن تا دەچێت بێبایەخ و بێكەڵك دەبن. هەرچەندە دەوڵەت � نەتەوەكانی سەرمایەداریدا سەرەتای قۆناغی لە ناوچەكە بوونی لەرێگای سەرمایەداری دەوڵەتەوە تۆزێك خۆیان رەوا كردبێت، بەاڵم لە ماوەیەكی كورتدا كۆمەاڵیەتییەكان كێشە قورسی ب��اری لەژێر هەناسەیان لەبەر بڕاوە. تەنیا بە دژە � دیموكراسی كۆمەڵگاش. ئانتی بە بوون بەڵكو نەوەستان، وەك پێویستییەكی لۆژیكی لەدایكبوونی دەوڵەت � نەتەوەكان لەسەر بنەمای دژایەتیكردنی نەتەوەی درەنگیشیاندا لەقۆناغەكانی ب��وو. دیموكرات و كۆمەڵگابوون دژای��ەت��ی بۆ دژایەتییە ئ��ەو كۆمەاڵیەتیبوون دەگۆڕێت. ژینگە بەرەو داڕووخان دۆخی بەرجەستە بەشێوەیەكی ئەگەر دەبات. باشتر دەتوانین ئەوا بكەین تاوتوێ ئەمڕۆیان
دەرك بە راستیەكەیان بكەین.
] ~ [[email protected]
29وتار] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
ئەڤین واڵت
و دەربڕین بۆ دەزگایەكە یاخود كەناڵێكە زمان هەڵگری كۆمەڵێك تایبەتمەندییە، لە گەڵ هەبوونی زانستی لە گەیاندن، ئامرازەكانی و كەرستە زمانەوانی كۆن و نوێدا چەندین پێناسەی جیاوازی باسی ئاسمانیەكانیشدا كتێبە لە و ك��راوە بۆ لێوەكراوە كە بۆچی و چۆن پەیدا بووە و بۆچیش بەزانستێكی تەنها هەندێكیان دەهێنرێت. بەكار سروشتی بەزانستێكی هەندێكیشیان و مرۆیی بەڵگەی هەردووكیان هەڵبەت دەكەن، پێناسەی زانستێكی زمان بۆچی ئاخۆ كە هەیە، خۆیان
سروشتی و زانستێكی مرۆییە؟؟.واتا دووكی، لەهەر ئەڵێن:"بریتیە هەندێكیشیان و مرۆیی هەم جەمسەرییە، دوو زم��ان زانستی هەمیش سروشتی، پێموایە ئەمەیان پەسندترە و
بەڵگەكانیشی لەجێی خۆیدایە.گەربێت و تەماشایەكی زمانەكان بكەین دەبینین لە بوونی ژمارەی "دەنگ" یا خود "پیت"دا یەكسان نین، لە گەڵ ئەوەشدا شتێك نییە بەناوی زمانی هەژار و زمانی دەوڵەمەند...! واتا كەمی و زۆری دەنگ "پیت"ەكان پێوەر نین بۆ دەوڵەمەندی یان بەرزی ئاستی زمان، تەنانەت بۆ رێژەی بەكارهێنانیشی، چونكە زمانەكان بەپێی ئەو دەنگ و پیتانەی هەیانە وشە و زارا وە و كەرستە و دەربڕینیەكانی خۆیان رێكدەخەن، بەبێ گەڕان و وەستان بۆ دۆزینەوەی دەنگێكی تر، زمان هەیە زیاتر لە )40( پیت لەخۆ دەگرێ، هەمیشە تەنها )17( دەنگ"پیت"!، ئەمە ئەوە ناگەیەنێ كە ئەمیان زمانێكی دەوڵەمەندە و ئەویان هەژارە، بەاڵم رەنگە بارودۆخی سیاسی و ببینن رۆڵ زۆرجار زڵهێزی و بازرگانی و ئابوری بگرە زمانەكان، بااڵدەستبوونی و پەرەسەندن لە زۆربەی جار تا دەگا بە سنوری واڵت و ناوچەیەك، زمان هەبێ سنوری كیشوەریش ببەزێنێ و رەواج و بایەخێكی ئەوتۆی ئاست بەرز پەیدا بكات، وەك ئەمڕۆی زمانی ئینگلیزی كە لە واڵتانی دونیادا و دوای زمانی دایك لە پلەی یەكەمدا لەبەكارهێناندا بەشێوەیەكی بەكارهێنانیشی لە جێدەگرێ. جگە نێو پەڕیونەتە لێ وشەشی چەندین تایبەت كەرستە بەكارهێنانی تێكەڵ و تر زمانەكانی دۆخێكی بەكارهێنانیشیان و بوونە زمانیەكان كوردستان باشوری ئەگەر وەرگ��رت��وە، ئاسایی و )1991( راپەڕینی دوای لە وەرگرین، بەنمونە
جگە خۆبەڕێوەبەری، دەسەاڵتی گرتنەدەستی بەهۆكاری كە عەرەبی لەمانەوەی چەندان وشەی جیاوازی وەك؛ ئاین، كاریگەری ئەدەبی عەرەبی، سیاسەتی زۆرەملێ و بەعەرەبكردن، هاوسنوری لە
گەڵ ئێراق و ... هاتونەتە نێوزمانی كوردی.و ئ��ی��ن��گ��ل��ی��زی زاراوەی و وش���ە چ��ەن��دی��ن زمانی نێو هاتونەتە بیانی" جیهانیش"بەگشتی زۆربەی كە ئاخاوتن"ەوە، و "نوسین بە كوردی پێیان، نەبوون ئاشنا و تێنەگەیشتن جاربەهۆی كەناڵە دوو لەنێوان دەبێ دروست تێنەگەیشتن و قسەكەر لە بریتین كە زماندا، سەرەكیەكەی گوێگر، یان"ئاخێوەر و بیسەر"، ئەم بەكارهێنانەش لە ئاستێكی بەرزدایە و لەحاڵەت تێپەڕیوە بۆوه به دیاردە!!. هەندێ زاراوە و وشەی وەك؛ ئەنتەرنێت، كافێ، كالسیك، ماركێت، ناسیۆنالیزم، هوتێل، مۆڵ و ... هتد، تا ڕادەیەك بوونەتە ئاشنا بەگوێی تاكی نێو كۆمەڵگە جیاوازەكان، لەهەر كۆمەڵگە و واڵتێكدا بەكاریان ببەی كەم كێشە لە تێگەیشتن وشە دەگوترێ پێیان ئەمانەش دەكەن، دروست شوێنی لەسەرێكیشدا جیهانیەكان، زاراوە و زمانیان رەسەنەكانی زاراوە و وشە بەكارهێنانی
گرتوە و ئەمەش وەك قەیران سەیردەكرێن!.ئەگەر زاراوە، و وش��ە ب��ە س��ەب��ارەت ئ��ەم��ە هەڵسەنگاندنێكیش بۆ ناوەكان بكەین"ناوی كەس" و فارسی و عەرەبی لەناوی جگە دەبینین ئەوا بەهۆكاری پێدا ئاماژەمان پێشتر وەك توركی، ناویش بۆ زمانەكەمان، نێو هاتونەتە جیاجیاوە دەكرێ لێكدانەوەیەكی چەشنی هی وشە و زاراوەی بیانی بۆ بكرێ، بەاڵم گەر تا دوێنێ ناوە عەرەبی بەسەر هەبوبێ بوونیان توركییەكان و فارسی ،كاریگەری ناونانی تاكی كورد لە الیەن خێزانەوە، ئەوا ئێستا و لە رۆژگاری ئەمڕۆدا ناونان سنوری ناوە رۆژهەاڵتیەكانی تێپەڕاندوە و ناوە رۆژئاوایەكان یان بەواتایەكی تر بیانیەكان، وەك؛ ئینگلیزی و كۆری تاریكی چەرخی عەرەبیەكانی لەناوە بەشێك و نەوال، ساهیر و موهەنەد وەك:"نانسی، ئەیمەن، هۆكارێكی بەهەر جا دیكە، ناوی دەیان .... و هونەرییەكان، بەكەسایەتیە بێ سەرسامبوون یانیش ئەكتەرەكان..! و گۆرانیبێژ بەتایبەتیش نەبوونی و بنەما بێ الساییكردنەوەیەكی تەنها مەبەستێكی وابێ. لە كاتێكدا چەندەها ناوی پڕ واتا و بگرە كورت و لەسەر زمان ساناش لەنێو زمانی كوردیدا بوونیان هەیە، یانیش ناوی چیا و ناوچە و شارە كوردییەكان یەكجار زۆرن و گونجاویشن، بەاڵم گەر ئەو ناوانە بەناوی غەیرە كوردی و بیانی لە السایی كردنەوە بێ، پێموایە هەمیشە لە السایی كردنەوەی ئێمەی كورددا دوو خاڵ خۆیان دەهێنە پێش، یان دەكرێ بڵێم السایی كردنەوەی ئێمە یان:لە ی��ان �2 ئاگاییەوەیە. بێ و لەنەزانین �1دەمارگیری و خۆبەكەمزانین...! ئەمەم چەند ساڵ پێش ئێستا لە "ئەدەبی بەراوردكاری"شدا تێبینی واتا و لە تێنەگەیشتن و پرسیاری خەڵكی كرد، وەاڵمەكەی جار زۆربەی بیانیانە ناوە ئەو مانای
بێ وەاڵمیە!!.
لە راستیدا ئەو كەسەی ناوەكەشی لێناوە خۆشی مانای ناوەكە نازانێ و هەم ئەو كەسەش كە ناوەكەی لێنراوە، ئەوەش خۆی لە خۆیدا نەك كێشەیەكە و بەتەنیا، بگرە قەیرانێكیشە، دەرچوون لێی بە رێگا چارەی بەئاگا هاتنەوە و رۆشەن بوونەوەی بیری تاك دواترخێزانی كوردە، هاوكات لە گەڵ گەڕان بەنێو فەرهەنگ و ئەدەب و وێژە و كەلتوری زمانەوانی كوردیماندا كە پڕن لەناوی جوان و ناسك، بەواتا كورت و ئاسان لەسەر زاران، كە چی ناهۆشیاری تاكی كورد كە زیاتر مەبەستە لێی چینی خوێندەوار جار زۆربەی كردوە وای رۆشنبیرەكەیە، بەناو و ناوی كوردی سەردەم و ناوی بیانی جیا نەكاتەوە، یان بەواتایەكیتر لێی تێنەگات! ئەوەی لێی تێئەگات ناوەكانی خودا و فالن پێغەمبەر و فالن ئەسحابە تاریكییە، ئەوەش و فالن موجاهیدی هاوچەرخی پێی، بوونیەتی وابەستە و ئاینی هۆكاری لەبەر نەنك و باپیری لە دونیا دەرچوونە ئەو ناوەكانیان زیندوو دەكاتەوە، عائیشە، فاتمە، زەینەب، ئامینە، خەدیجە... ئەمە بۆ ناوی كەمنی زۆرجار بەجواب هێناوە و گوتومن بەڵكو هەستیان بەالی گۆڕینی ناوەكانیاندا بجولێ... بۆ كوڕیش؛ ئیبراهیم، عیسا، خالید، جبرائیل، رەزوان و... لە محەمەدیش هەر مەپرسە، ناوەكەی لەژێر كاریگەری موحیبەتی بێ هەندێك كردۆتەوە، ئاگرێكی چ بۆی یان بنەما بەم قوتابی تا )20( لە پۆلێك هەیە )15( جار ناوەی تیایە، مامۆستاكان بەناوی باوكیان بانگیان
دەكەن!.قەیرانی زۆری وشە و ناوە بیانیەكان یەك و دوان نەبوونی دوان��ن. كاریگەرتر هەموویان لە نین، نەبوونی نەبوون، پەیوەست الوازی و رۆشنبیری ئەو پێچەوانەكردنەوەی بۆ نەتەوەیی، ئینتیمای دوو هۆكارە و هەرچی هۆكاری ترە بە پراكتیك، یاخود ئاستەنگ بە هیچ ئەمڕۆدا رۆژگ��اری لە بخوازرێ ئ��ەوەی نابینم. مەحاڵ زەحمەتیەكی وەریچەرخێنینە تیۆڕیەوە بازنەی لە دەك��رێ بازنەی پراكتیك. بیرمان رۆشن بكەینەوە و گیانی زیندو نەتەوەییمان ئینتیمای و پەیوەستبون بكەینەوە، ئەمڕۆ بەهۆی قورسی سەنگی خەباتی نەتەوەیی و سیاسیمان لە هەر بەشێكی كوردستاندا ئەوە گونجاوە و بە پێچەوانەوە بە عەرەبكردن و بە تورككردن لەسەر كوردانی رۆژئاوا و باكور لەئاستی دەبینێتەوە، كاریگەریدا خۆی بێ و الوازی هەرە لە رۆژهەاڵت دیكەشدا ساڵێكی چەند لە دەكرێ باشوریش بكاتەوە، نزیك خۆی ئ��اوادا دۆخێكی بەهۆی حوكمی خۆبەڕێوەبەری و هەڵگرتنی قەدەغە لەسەر بەكارهێنانی زمانی كوردی بۆ زیاتر لە )20( هاتنی و بازرگانی و ئابوری كرانەوەی و ساڵ چەندین كۆمپانیای جۆراوجۆر و هەمە الیەن بەڕووی لە تێكەڵبوونمان واڵتانی خاوەن زمانی جیاواز و گەڵ یەكتری، دەكرێ بەئاستێكی بڕێك جیاواتر و روانینێكی دیكەوە شرۆڤە و لێكدانەوەی بۆ بكەین[email protected]
زمان و قەیرانی بەكارهێنانی وشە و زاراوە و ناوی بیانی
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[30 وتار
كوردۆشوانی
شاری كەركوك لەو كاتەوە كراوە بە بەشێك خەبات ك��ورد گەلی ئ��ێ��راق، دەوڵ��ەت��ی لە دەكات بۆ ئازاد كردنی و عەرەبی دەسەاڵتدار تەعریبی دەكات و توركمان بە شاری توركمان شارە ئ��ەو ڕاستیدا لە دەك��ات. پێناسەی مێژویەكان بەڵگەنامە كوردستانییە شارێكی هەركەس بەاڵم پشتڕاستكردۆتوە، ئەوەیان كەركوك خ��اوەن��ی وەك خ��ۆی دەخ����وازێ دەربخات، خاوەنێك كە تەنها بەروبوومەكەی بكات، جێی فەرامۆش و خەڵكەكەی بخوات خۆیەتی بۆ ئەوالیەنە بە ناوخاوەنە بێخەمانەی بۆ بڵێنەوە"ژێرخان دروشمە ئەو كەركوك خۆمان سەرخان بۆ سوتان". بەڕاستی نزیكەی هەشتاوحەوت ساڵە ژێرخانی ئەوشارە بەتااڵن دەبرێت و خەڵكەكەشی تەنها نەهامەتی پێ ڕەوا دەبینرێت، سەردەمانێك زلهێزی جیهانی و دوای ئەوەش پاشای واڵت و سی و پێنج ساڵ ڕژێمی بەعسی و دە ساڵیش دەسەاڵتی تێكەڵی كورد و عەرەب و توركمان و تەنانەت هەرێمیش و جیهانی زلهێزی تر جارێكی شارە ئەو بیناقاقەی خستوەتە دەستیان سوتاوە، تا ئێستا كەركوك و كەركوكییەكان ئاسودەییان بەخۆیانەوە نەبینیوە، هەرچەندە خەباتی لەسەردەمی ك��ورد دەس��ەاڵت��داری شاخەوە ناوی جۆراوجۆریان لە كەركوك ناوە، بەاڵم لەو كاتەی خۆیان دەستیان بەكەركوك گەیشت ناوەكان بێ ناوەڕۆك مایەوە، ئێستاش كەركوك هەر ئەو شارە خێر لەخۆ نەدیوەیە وێڵە، ئاسودەییدا ب��ەدوای ساڵە دەیان كە هەرچی حیزبی باشوری كوردستان هەیە ناوی كەركوكی لەبەرنامەی حیزبەكەیدا داناوە و لە كارنامەی هەڵبژاردنەكانیشدا هەمیشە كەركوك دروشمێكی زەق و بەرچاوە بۆ بەدەستهێنانی كەركوك كاتەی ئەو ب��ەاڵم زیاتر، دەنگی
بێت كوردستانیەكان حیزبە بە پێویستی الیەنێك خاوەنداریەتی لێناكات و دەستبەرداری بەرژەوەندی حیزبی نابێت، باشترین نمونەش دوو كوردیەكان حیزبە كە ئێستایە ئەوەی ڕۆژ بەسەر هاوپەیمانیەكەیاندا تێنەپەڕی ئەو لیستەی ناوی كەركوكی كوردستانیان لێ نابوو
هەڵیانوەشاندەوە.لیستی كەركوكی كوردستانی بۆ هەڵبژاردنی بڕیارە كە ئێراق نوێنەرانی ئەنجومەنی ئایندە ساڵی چ��واری مانگی كۆتایی لە گەلی تەواوی دڵخۆشی جێی ئەنجامبدرێت، بەاڵم كەركوكیەكان، هەر نەك بوو ك��ورد و ك��ورد دوژمنانی پیالنگێڕی ئەمجارەش بەرژەوەند حیزبی كوردی نەیانهێشت كەركوك الیەنە جاریش ی��ەك بۆ كەركوكیەكان و سیاسیەكانی كورد بەتەبایی و یەكڕیزی ببینن، یەكڕیزی شكستهێنانی هۆكاری هەرچەندە كورد لە كەركوك هەردوو حیزبی دەسەاڵتداری هەرێم یەكتر تۆمەتبار دەكەن، بەاڵم سەرجەم ملكەچی و ب��وون هەڵوێست بێ حزبەكان
پیالنگێڕیەكی دوژمنانی كوردستان بوون.دوژمنی توركیا كە نییە ش��اراوە كەس الی سەرسەختی كوردە و هەمیشە شاری كەركوكی وەك شارێكی توركمانی پێناسە كردووە. لە ئاشكرا بە بەعسەوە ڕژێمی ڕوخانی دووای دەستی توركیا لە كەركوك بینراوە. ئێستاش توركیا عەرەبە شۆڤینییەكان و توركمانەكانی كەركوكی بانگهێشتی ئەستەمبۆڵ كردووە لە هەوڵی ئەوەدایە ڕێكیانبخات بۆ ئەوەی لیستی بەهێز پێكبهێنن بە مەبەستی بەدەستهێنانی نوێنەری هەڵبژاردنی بۆ دەن��گ زۆرت��ری��ن لیستی دوو هەڵبەتە ئ��ێ��راق. پەرلەمانی پشتیوانی بە عەرەبی و توركمانی بەهێزی كوردە. گەلی دژایەتی بۆ ڕاستەوخۆ توركیا بەناوی یەكگرتوو لیستێكی كوردی بێگومان كەركوكی كوردستان بۆ توركیا هێڵی سورە، لێكترازانی هەیە ب��ەوە ت��ەواوم ب��ڕوای بۆیە تری پیالنێكی كەركوك كوردیەكەی لیستە توركیایە و سەركەوتنی بەدەستهێنا، هێشتا تێنەپەڕیوە كە ئەو پیالنەدا مانگیك بەسەر بەردی ئامەد لە ئ��ەردۆغ��ان حكومەتەكەی دانا، بۆ هەندێك كوردی بەهاوكاری بناغەی پیالنێكی تری لە كەركوك بەئەنجام گەیاند. ئەوەی لەناوڕاستی مانگی یانزەی ڕابردوو لە
شاری ئامەد بینیمان دژایەتیەكی ڕاستەوخۆی بوو، كوردستان ڕۆژئ��اوای دەسكەوتەكانی هاوكات هەوڵدانبوو بۆ دروستكردنی پارتێكی و ئاشتی پارتی الوازك��ردن��ی بۆ كارتۆنی لەچوارچێوەی ئەوانەش هەموو دیموكراتی. بەاڵم توركیادایە، حكومەتی پیالنگێڕیەكانی ئەو كورد هاوكاری بەبێ هەرگیز بێگومان پیالنانە بە ئەنجام ناگات، بۆیە پێم وایە ئەوەی پیالنەیە ئەو درێژكراوەی ڕویدا كەركوك لە كە لە ئامەد دەستی پێكردووە، چونكە ئەوە كوردستانی كەركوكی لیستی بوو ئاشكرا دەستكەوتێكی زۆر گرنگ و میژووییە بۆ گەلی بەپیالنەكانی زیانی ئەودەسكەوتەش كورد، توركیا دەگەیاند، بۆیە گومان لەوەدا نییە كە دەخاتە هەوڵێك هەموو تورك دەسەاڵتداری گەڕ بۆ ئەوەی شكست بە پرۆژەی كورد بهێنێ لە تەواوی بەشەكانی كوردستاندا. توركیا لەو دەكات پەیڕەوی كورد بەرامبەر دژایەتیەی جێی رەخنە و لۆمە كردن نییە لە بەر ئەوەی دەزانێت، خۆی دوژمنی بە كورد بەئاشكرا دەوڵەتێكە لەسەر شكستی كورد خۆی بونیاد ناوە بۆیە هەردەم پێیوایە سەركەوتنی كورد شكستی ئەوە، ئەو تێڕوانینە شۆڤییەنیستیە پرسیاری دەكات، لەسەر كاری دەیان ساڵە سەرنج ڕاكێش ئەوەیە بۆ دەبێت كورد ئەزمون وەرنەگرێت، رابردووی خۆی لە شكستەكانی دەیان جار میر و دەسەاڵتخوازی كورد كەوتونەتە تەڵەی توركەكانەوە، بەاڵم دوبارە و چەندبارە بۆ تر دەڕۆن و شكستێكی ڕێگەدا بەهەمان خۆیان و سەركەوتنێكی تر بۆ توركەكان تۆمار دەكەن. بڕوام وایە لەسەردەمی ئێستادا دەست سەرسەختی دوژمنێكی لەگەڵ تێكەڵكردن وەك توركە خۆپەرستەكان بۆ هەر ئامانج و بەدوای گەورە شكستێكی بێت مەبەستێك بۆ دەستی الیەنەی ئەو بۆ دەهێنی خۆیدا دوژمن ڕاگرتووە، ئەو سەردەمە بەسەر چووە كورد گیرۆدەی شكستی گەورە و ماڵ وێرانكەر بێت، ڕاستە پیالنگێڕیەكان پێواژۆی گەیشتن بە سەركەوتن دوادەخات، بەاڵم هەرگیز پەكی كەس هەموو پێناهێنێت، كۆتایی و ناخات دەزانێ یەكڕیزی گەرەنتی سەركەوتنی كوردە نەیارەكانێتی، سەركەوتنی لێكترازانیشی و ئیتر بیانو و پاساو هێنانەوە بۆ ئەو لێكترازانە
پیالنگێری لە ئامەدەوە بۆ كەركوكخەڵكی كەركوك مافی خۆیەتی هیچ متمانەیەكی بەحیزبی كوردی نەمێنێت
] ~ [[email protected]
31وتار] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
هیچ بەهایەكی نییە و خەڵكی كوردستان لە فریو ئیتر كە وەهادایە وشیاری ئاستێكی نەدرێت بەقسەی زل و بێ ناوەڕۆك. ئەوەی بەسەر لیستەكەی كەركوكدا هێنرا زیانێكی تر بوو لە كەركوك و كەركوكیەكان درا بەر لەوەی كە لە گەلی كورد درابێت، خەڵكی كەركوك بەحیزبی متمانەیەكی هیچ خۆیەتی مافی شەرمە مایەی بەڕاستی نەمێنێت، ك��وردی مژدەی ئ��ەوەی دوای كوردیەكان حیزبە بۆ یەكڕیزیان بە خەڵكدا ئیستا بەحەوت لیست بەژداری هەڵبژاردن بكەن، ئەبێ چ پەیامێكیان
ڕازی ئەوەی بۆ هەبێت كورد دەنگدەری بۆ دەنگدان سندوقەكانی س��ەر بچێتە بكەن و بەتەبایی توركمان و ع��ەرەب كاتێكدا لە یەكڕیزی بەشداری پرۆسەكە دەبن. دەنگدەری بەهیچ دەن��گ خۆیەتی ڕەوای مافی ك��ورد الیەنێك نەدات؛ چونكە هیچ شتێك بونی نییە ئەوەی نەتەوایەتیەوە، و كوردایەتی بەناوی بێ وشكی حیزبایەتیەكی تەنها هەیە بونی خێر و بێرە، ئایا دەبێ چ نهێنیەك لەوەدا بێت بەكشانەوەی یەك الیەن لە لیستی كەركوكی لەبەر تر الیەنەكانی سەرجەم كوردستانی یەك هەڵوەشێنەوە؟! ئەوە باشترین بەڵگەیە
بۆ ئەوە كە حزبایەتی لە پێناوی كوردایەتیدا بەرژەوەندی پاراستنی تەنها بەڵكو نییە؛ تەنها حیزبەكان دەبو تر. هیچی و تایبەتە كوردستانی كەركوكی ن��اوی لەبەرخاتری چاویان لەبەرژەوەندیە حزبیەكانیان بپۆشیایە و گیرۆدەی پیالنی دوژمنانی كورد و كەركوك بەرامبەر لە ئەوەی نەبونایە. كوردستان و هیواكانی چ��رۆی وشككردنی كرا كەركوك خەڵكی كوردستان بەگشتی و كەركوكیەكان شارەكە چارەنوسی بە سەبارەت بەتایبەتی رۆژەڤی لە كەركوك ئاشكرایە ئێستا بوو، دەسەاڵتداری كورددا دۆسێیەكی فرامۆشكراوە.
بەڕاستی مایەی شەرمە بۆ حیزبە كوردیەكان دوای ئەوەی مژدەی یەكڕیزیان بە خەڵكدا ئیستا بەحەوت لیست بەژداری هەڵبژاردن بكەن، ئەبێ چ پەیامێكیان بۆ دەنگدەری كورد هەبێت بۆ ئەوەی ڕازی بكەن بچێتە سەر سندوقەكانی دەنگدان لە كاتێكدا عەرەب و توركمان بەتەبایی و یەكڕیزی بەشداری
پرۆسەكە دەبن. دەنگدەری كورد مافی ڕەوای خۆیەتی دەنگ بەهیچ الیەنێك نەدات؛ چونكە هیچ شتێك بونی نییە بەناوی كوردایەتی و نەتەوایەتیەوە، ئەوەی بونی هەیە تەنها حیزبایەتیەكی وشكی بێ خێر و
بێرە، ئایا دەبێ چ نهێنیەك لەوەدا بێت بەكشانەوەی یەك الیەن لە لیستی كەركوكی كوردستانی سەرجەم الیەنەكانی تر لەبەر یەك هەڵوەشێنەوە؟!
.………
ئەمجارەش پیالنگێڕی دوژمنانی كورد و بەرژەوەند حیزبی كوردی نەیانهێشت كەركوك و كەركوكیەكان بۆ یەك جاریش الیەنە سیاسیەكانی كورد بەتەبایی و یەكڕیزی ببینن، هەرچەندە هۆكاری شكستهێنانی یەكڕیزی كورد لە كەركوك هەردوو حیزبی دەسەاڵتداری هەرێم یەكتر تۆمەتبار دەكەن، بەاڵم سەرجەم
حزبەكان بێ هەڵوێست بوون و ملكەچی پیالنگێڕیەكی دوژمنانی كوردستان بوون
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[32وتار
لێبەرهەمدێت سەقەتی مرۆڤی سەقەت، ژینگەی
خەڵك دەزانن چۆن دەجەنگم، بەاڵم نازانن چۆن � دادەنێم."سەنتسۆ سەركەوتنەكانم بۆ پالن
سەركردەی چینی".بنیامین فرانكلین دەڵێ:"پەروەردە لە سوپایەكی
ئامادە باشترە بۆ پاسەوانیكردنی ئازادی".ئەوەی بەچاوی خۆمان دەبینین لەمەڕ گەشەكردن دونیا واڵت��ان��ی خیراییەكانی پێشكەوتنە و لەبوارە جیاجیاكاندا بەهۆی پەروەردەی راست و دروستی تاكی كۆمەڵگاوە بووە بەتایبەتیش گەنجەكان كە چۆن ئامادە دەكرێن رۆڵی گرنگ و بەرچاویان هەبێت لە گۆڕانكاریەكانی گۆڕەپانی هتد. ... و سیاسی و كۆمەاڵیەتی و ئابوری كاتێ هەوڵی ئاراستە و پەروەردەیەكی شایستە و رەوا بدرێت بۆ خەباتكردن دژی پووچگەرایی بۆ لەكەداركردنی و كەرامەت لەدەستدانی و لەدایكبوونێكی نوێ و نەهێشتنی ئاستەنگەكانی ب��ەردەم��ی و چ��ڕك��ردن��ەوەی ه��ەوڵ��ەك��ان بۆ جەمسەری دوو نێوان لەكێشەكانی تێگەیشتن ستەم و ئێش و ئازار و جوانی بەهای مرۆڤدا لە هەوڵ و تێكۆشاندایە بۆ بەردەوامبوونی كاروانی
ئاسوودەیی و بەختەوەری.هەر كۆمەڵگەیەك خۆی لەوەدا دەبینی كە گەنجان و بەدڵنیایی و بەرهەمهێنەر دەبێ بەتایبەتی متمانە بەخۆ بوونەوە هەنگاو بەرەو جیهانێكی نوێ، ئاسۆیەكی گەش دەنێ، ئاستی لێكدانەوە و وشیاری و كارامەیی و شارەزایی پاڵپێوەنەری راستەقینەن بۆ ئەوەی سۆزی نیشتمانپەروەری ال مەزن بێت و میللەتیشی خۆشبوێت. هەر پێوانە و هەڵسەنگاندێك لە كار و چاالكیەكاندا بكرێت لە پراكتیكدا دەبێ دڵسۆزی تیادا رەچاو بكرێت پێویستی كۆمەڵگە ئەمڕۆ كە بەتایبەتیش و بەرێوەبردن مۆدیرنی و نوێ بەسیستەمێكی و بەبەرنامە ت��اك ك��اراك��ردن��ی بۆیە ه��ەی��ە. داهاتوویەكی بێگومان نەتەوەیی، پ��ەروەردەی و ژیان مسۆگەركردنی و لێبەدیدەكرێ گەشی گوزەرانێكی شاد و بەختەوەری لێدەكەوێتەوە. هەر راستەقینەی قوتابخانەی بەدڵنیاییەوە
نەتەوەیەك لەبەرێوەبردنی دەسەاڵتدا، رۆشنبیری گشتیە كە كاتێ مێشكی مرۆڤ دێتە كاركردن و لێكدانەوە و پرسیاركردن بەرێكوپێكی؛ ئینجا و ب��اوەڕ و جیادەكاتەوە لەروخسار ن��اوەڕۆك دەبێ الدروست پتەوی راستەقینەی متمانەی ئەوەی بۆ رووداوەكان و بەكۆمەڵگە سەبارەت باوەڕ هەڵقواڵوی بكات پێشكەشی هەرچی و لێكدانەوە و هزر خۆشەویستیەكەیەتی. و دەرگا كلیلی و پاڵپێوەنەرن بەگوڕەكەی توانا داهاتوو ئەستێرەناسەكان، وەك داخراوەكانن
دەخوێننەوە.كاتێ دڵەكان پڕ دەبن لە سۆز و خۆشەویستی و واتا جوانەكانی ژیان، دەبن بەمۆم و هەزاران مۆمیتر دادەگیرسێنێ و هەزاران دڵیتر روناكدەكاتەوە. هەوڵبدرێت تاكی كۆمەڵگە"گەنجەكان"پەروەردە و هەڵسوكەوتكردن لەسەرچۆنیەتی بكرێن و رووداوەك��ان و پێشهات لەگەڵ رەفتاركردن وەدەستهێنانی بۆ ئەركەكانی و بەرپرسیارێتی پیادەكردنی ن��وێ. داهێنانی و م��ەزن ك��اری نییە، ئاسان و ئەوەندە سووك بەرنامەكانیش و لەهەوارز پڕ شاخێكی سەركەوتنی بەڵكو سەختە كە پێویستی بەچاوساخی و بوێری و وریایی و متمانە بەخۆبوون هەیە. بۆیەش هیچ كارێكی مەزن مسۆگەر نابێت بەبێ مسۆگەركردنی تووشی گەنجەكان كاتێ گەنجەكان. توانای بەهۆی دەبنەوە دەروون��ی نیگەرانی و هەژان كەسێتیەكەیەوە ب��ەه��ای ل��ەك��ەدارك��ردن��ی پاڵپشتی و كۆمەك لەرووی دەسەاڵت لەالیەن بەرچاو سەركەوتنی وەدیهێنانی بۆ نەكردنیان بنیاتنانی بەمەبەستی جیاوازەكاندا لەكەرتە و داهێنەر فاكتەرێك وەك داه��ات��ووی��ان��ەوە جیاواز لە هزر و تواناكانیەوە مامەڵەیان لەگەال و ئاڵۆز داهاتوویان بەدڵنیایەوە ئەوا بكرێت؛ تەماوی كۆمەڵگاش وێناكردنی و دەبێت لێڵ و دەمارگیری و گۆشەگیری تووشی و دەبێت بێزاری دەبن. لەپەراوێزكردنیان كۆمەڵگا وێران و بۆگەن دەبێت و بەرنەفرەتەی مێژوو دەكەوێت و هەردەم هەڕەشەی لەناوچوونی دەبێت و خاوەنی بڕیاری سەربەخۆی خۆی نابێت. هەر كاتێكیش دەسەاڵت قەڵەمڕەوی ئایدیا و بووچوونە مردو لەخزمەت و بسەپێنێ بەسەردا سواوەكان و بەرنامە چەپەڵ و نەگریسەكانیدا بەكاری بهێنێ ژینگەیەكی سەقەتی لێبەرهەمدەهێنرێت. ستەم و زۆرداری و چەوساندنەوە و ئەشكەنجەدانیان ئامێرێكی وەك بكەن. بێدەنگیان ناتوانن ئەلیكترۆنی كۆنترۆڵ بكرێن، بە پێی مەرامەكانی لەژوورێكی و پێبكەن جوولەیان دەس��ەاڵت بێرۆناكیدا ئازادیەكەی لێزەوت بكەن و دووچاری
ونبوونی بكەن و كەرامەتی ئەتك بكەن.
و نیشتمانی شكۆمەندی ئەتككردنی بێگومان وێرانكردنی مێژووە و دوارۆژی نیشتمان مەترسیدار و دژوار دەبێت و تووشی شكستخواروی دەكەن. پەراوێزكردنی لە كۆمەڵگە نەخۆشكەوتنی هەرقەیرانێك لەكاتی بەتایبەتیش گەنجاندایە، خەیااڵویان و چەور بەڵێنی هەڵبژاردندا، یا پێدەدرێت و دروشمی سەیر بەرز دەكرێتەوە كە دەبێتە هۆكاری نەغرەتەیان و ئیدی چیتر گوێ لەبەرنامە و پڕۆژەكان ناگرن كە ئەمەش دەبێتە مایەی شەرمەزاری و نەنگی بۆ دەسەاڵت و پچڕانی لەكاری رێگەكردن كۆمەڵگە. باریكەكانی تاڵە بەكارهێنانی تەقینەوە، تیرۆر، كوشتن، دزی، تەنها هتد. ... و سڕكەرەكان و مادەهۆشبەر بەدۆزینەوەی هەلیكار دەبێت بۆ ئەوەی متمانە بەخۆبوون الدروستبێت و تێروانینی بۆ گۆڕان و
گەشەكردن چەكەرە بكات.هەر كەمتەرخەمیەك كە وەدیهێنانی خەونەكان؛ لێدەكەوێتەوە. كارەساتی و ماڵوێرانی ئەوا چەندین ساڵە فێڵی لێدەكرێت و هەڵدەخەڵەتێنرێ ژاراوەی��ەك��ان. پرۆپاگەندە و ریكالم ل��ەرووی وێناكردنی كۆمەڵگە لەخودی یاساوە هەڵدەقوڵێ هەڵدەسەنگێندرێ؛ واقعییانە بەشێوەیەكی و بەاڵم هەركاتێ دام و دەزگاكان بوونە دەزگەیەكی و نەخشەكێشان و پ��الن م��ادی، و حیزبی بەدواداچوونی بێ بەرنامە، ئابوری واڵت پەرش بۆ خوێندنەوەیەك هیچ و دەكرێت ب��اڵوە و گەندەڵدەبێت كۆمەڵگەش و ناكرێت داهاتوو بەمەبەستی لێدەكەوێتەوە. نەرێنی ئەنجامی و دۆزینەوەی هەلی كار و دامەزراندن، كاتێ داوای كۆمەڵگە تاكی دەكرێت، پاڵپشتی"حیزبی" تووشی شۆك و نائۆمێدیدەكا و خۆ واڵت، والتی لەخێروبێرەكەی تاكێك هەمووانە و دەبێ هەر
بێبەشنەبێت.كەجێگەی سەرگەنجان جەختبكرێتەوە دەبێ لەپیادەكردنی دوارۆژن، داهێنەری و ئۆمێد لەسەرخۆشەویستی پەروەردەكردنیان پرۆسەی بەخۆوە متمانە نیشتمان، و دڵسۆزی خاك و و چاونەترس و بەهێز كەسایەتیەكی ب��وون، بەمەبەستی ... و رۆشنبیری سەردەم و بوێر و گەندەلی و دزێو كاری رووبەرووبوونەوەی نوێ، بەدیدێكی داهاتوو وێناكردنی قیزەون، مافەكانی لەپێناو خەباتكردن و خۆرێكخستن گەل و داكۆكیكردن و بەرگریكردن لەئازادی و سەروەری ناكرێت بەچاوی ئاژەڵ سەیریانبكرێت بخەوێ و بخوا بكرێت، لەگەال مامەڵەیان و مەینەتەكانی و ئازار و لەئێش دوورەپەرێز و تاكێكی وەك بژی دەبێ بەڵكو نەتەوەكەی،
بەرهەمهێنەر و كاركەر و داهێنەر.................
ئیدریس سه دیق
] ~ [[email protected]
33] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
وتار
پاڵە مزوری
سااڵنێكی درێژ تێڕوانین و چەمكێكی سیاسی وەها بەسەر زهنی سیاسی هێز و الیەنەكانی كوردستاندا زاڵ بوو كە خۆرئاوای كوردستان بەهۆی قەبارە جوگرافیەكەی و ژمارەی دانیشتوانیەوە" كە لەو تەنیا كوردستانە"، بەشی بچووكترین الیەنەوە دەشێت رۆڵی یارمەتیدەر و تەواوكاری شۆڕش كوردستان دیكەی پارچەكانی جواڵنەوەكانی و هێزە لەزهینەتی تێڕوانینەش ئ��ەم ببینێت؛ كوردستان خ��ۆرئ��اوای خەڵكی و سیاسیەكان چوارچێوەیەشدا ل��ەم جێگیركرا. و ئەمپۆزە راب��ردوو س��ەدەی حەفتاكانی و لەشەستەكان جوالنەوەی هەمەالیەنی پشتگیریەكی خۆرئاوا ئەیلولی كرد. لەهەشتاكانی سەدەی رابردووشەوە بەشێوەیەكی ئاكتیڤ و هەمەالیەن جێگای خۆی گەلی ئ��ازادی��خ��وازی شۆڕشی ریزەكانی لەناو كوردستاندا گرتووە كە هەر چوار الی كوردستانی
گرتۆتەوە. لەمیانی بەشداریكردنی لە شۆڕشی ئازادیخوازی وشیاری بەرزی ئاستێكی بە كوردستان گەلی و وش��ی��اری ئ���ەو گ��ەی��ش��ت. رێكخستنی و و ژی��ان بوارەكانی هەموو رێكخستنەبوونەش لەگەڵ گرتەوە. كۆمەڵگای جیاوازەكانی توێژە ناوچەش گەالنی رابوونی بزاوتی دەستپێكردنی كوردانی و بەگشتی سوریا گەالنی بۆ دەرفەت خۆرئاوا رەخسا كە جاڕی شۆڕشی خۆیان بدەن.
بە دژ ناوچە گەالنی ناڕەزایی شەپۆڵی كاتێك رژێمە دیكتاتۆریەكان لەگەڵ هەلومەرجی سیاسی جیهان و ناوچە لەگەڵ یەكسازان، ئەمەش لەگەڵ و تۆكمە سیاسی پێشەنگایەتیەكی دووربینی ئیتر گەلێكی وشیار و رێكخراو بەیەك گەیشتن كوردستان خۆرئاوای شۆڕشی جاڕدانی كاتی هات. ئەمەش كۆتایی بەو هاوكێشە و تێڕوانینە شۆڕش ئەنجامدانی توانای بەشە ئەو كە هێنا شۆڕشگێڕی پرۆسەی پێشەنگایەتیكردنی و نییە و تەنیا دەتوانێت یارمەتیدەر و تەواوكەری بەڵكو بێت، كوردستان دیكەی بەشەكانی كە ئەوتۆ ستراتیژی پێگەیەكی خاوەنی بووە لەسەر راستەوخۆی كاریگەری چارەنووسەكەی ئایندە و چارەنووسی بەشەكانی دیكەی كوردستان گەلی تەواوی وەری هیواو چاوگی بۆتە هەیە،
كوردستان.رۆژئاوای گەلی ئەنجومەنی دواییش ماوەی لەو ئەنجومەنی ناو پارتێكی چەند و كوردستان نوێنەرانی عەرەب، و نیشتمانی كوردانی سوریا ئاشوری ، سریان و چاچان خۆبەڕێوەبەرێتیەكی كارەكانیان راپەڕاندنی بۆ راگەیاند، كاتییان
ئەو تاوەكو پێكهێنا، كاتییان ئەنجومەنێكی ب��ەرەو و بكات ئامادەكاریەكان ئەنجوومەنە هەڵبژاردن بڕۆن، لەمیانی هەڵبژاردنی راستەوخۆی حكومەتێكی س��ەرك��ەوت��ووەك��ان الی��ەن��ە گ��ەل
خۆبەڕێوەبەرێتی پێك بێنن.و پێگە ئ��اواك��ردن��ی شتێك ل��ەه��ەم��وو ب��ەر خۆبەڕێوەبەرێتیەك لەخۆرئاوای كوردستان جگە هەڵوەشاندنەوەی و پووچكردن مایە ل��ەوەی سایكس بیكۆ و لۆزانە كە نكۆڵی لەبوونی كورد بینیوە، رەوا گەلەی ئەو قڕكردنی و ك��ردووە تایبەتی دەاللەتێكی خۆرئاوا كوردی گەلی بۆ عەرەبی بە بەشێكی كە گەلەی ئ��ەو هەیە. سوری دانرابوو، بەشێكیشی تەنانەت ناسنامەی بەبیانی نەبینرابو و عەرەبی سوریشی پێ رەوا لەمێژووی یەكەمە ج��اری بۆ لەقەڵەمدرابوو، بەناسنامەی � كوردستانی خۆی كە وەك كورد پێشدەخات خۆبەڕێوەبەرایەتی سیستەمی خۆی و ئیرادەی سیاسی خۆبەڕێوەبردن پیشاندەدات. ستاتۆیەكی ئاوابوونی بناغەی دەبێتە ئەوەش
بەهێزی كورد � كوردستان لەخۆرئاوا.لەخۆرئاوا پێگەیەك بونیادنانی بێگومان كاریگەری راستەوخۆی لەسەر بەشەكانی دیكەی سنوورێكی خ��ۆرئ��اوا دەب��ێ��ت: كوردستانیش كوردستان"توركیا"هەیە. باكوری لەگەڵ درێژی هەردوو كوردانی هەمەالیەنەی پەیوەندییەكی دیوی سنوور لەگەڵ یەكتر هەیە كە جگە لەوەی كەسی و خزم زۆربەیان ك��وردن و هاونەتەوە یەكترن. لەحاڵەتێكدا بچووكترین بەشی كوردستان بەمافەكانی بگات و ببێتە خاوەن ستاتۆ، هەرگیز ناشێ كوردانی باكور بێ ماف و بێ ستاتۆ بمێنن و بەنكۆڵی درێژە ئاكەپە تایبەتی بەشێوازی و
تواندنەوەیان بدرێت.لەخۆرئاوا ستاتۆیەك جێگیربوونی هەروەها دەبێتە پشتگیریەكی بەهێز بۆ هەرێمی باشوری ب��ەردەوام بەتەنیا ستاتۆیەی ئەو كوردستان، لەژێر هەڕەشەدایە و ئایندەكەی دیار نییە، بۆیە هەبوونی ستاتۆ لە پارچەیەكی دیكەی كوردستان باشوری ستاتۆی هەمیشەییبوونی و جێگیری كوردستان لەگەڵ خۆیدا دێنێت. هەروەها هێزێكی دەبەخشێت كوردستانیش بەخۆرهەاڵتی گەورە واتە دەكاتەوە. نوێ گۆڕانكاری لەپێش رێگا و لەوەی سیستەمی ئەم ستاتۆیەی خۆرئاوا جگە سەبارەت سیاسەتەكانی و بەعس شۆفینیزمی خەونێكی و هەڵدەوەشێنێتەوە ب��ەك��وردان لەمێژینەی كوردانی خۆرئاوا بەدیدێنێت، هاوكات دیكەی بەشەكانی لەسەر ئەرێنی كاریگەری
كوردستان و چارەنووسیان هەیە و دەبێت.
كێ دژایەتی خۆبەڕێوەبەرێتی خۆرئاوا دەكات؟ بۆچی؟
كوردستان خۆرئاوای شۆڕشی كە كاتەوە لەو پ��ەرەی��س��ەن��دووە و دەس��ك��ەوت��ی ب��ەرچ��اوی كەوتوونەتە ك��ورد نەیارانی بەدەستهێناوە، و مایەپووچكردن ئامانجی بە و دژایەتیكردنی رێبازێكیان و رێگا هەموو پێهێنانی شكست لەسەرووی توركیاش دەوڵەتی ب��ەر، گرتۆتە كە ئاكەپە حكومەتی دێ��ت. ه��ێ��زان��ەوە ئ��ەو لەباكوری كوردستان هیچ هەنگاوێكی جددی بۆ كە نەهاوێشتووە ئاشتی پرۆسەی سەرخستنی رێبەر ئاپۆ دەستی پێكردووە، لەكاتێكدا لەباكور بەهۆی لێكدانەوەكانی بۆ پرۆسەكانی هەڵبژاردن كوردستان ب��اك��وری ئاگربەستی ه��ەوڵ��دەدات بەردەوام بێت، بەاڵم بە رێگای هێزە ئیسالمیگەرا خۆرئاوای گواستۆتەوە ش��ەڕی توندڕەوەكان داناوەتە سەر توندی ئابلۆقەیەكی و كوردستان
ئەو بەشە. كورد ب��ااڵی دەستەی ئاوابوونی لەگەڵ ه��ەر لەسەرزمانی توركیا لە"2012/7/11"، حكومەتی دژایەتی دەرەوە وەزی��ری و وەزی��ران س��ەرۆك پێداگریان تەنیا هەر نەك كرد، دەستەیان ئەو بوونی بەڵكو ك��رد، هەڵوەشاندنەوەی لەسەر سوریاشیان كوردانی نیشتیمانی ئەنجوومەنی بە نزیك لەهێزەكانی داوای��ان و بینی بێمانا پارتی دیموكراتی كوردستان كرد جێگای خۆیان نیشتیمانی ئەنجوومەنی و ئۆپۆزسیۆن لەناو كۆمەڵێك ئامانجەش ب��ەو ب��گ��رن. س��وری��ادا كە ئەنجامدا نهێنییان و ئاشكرا كۆبوونەوەی باڵوبوویەوە. لەراگەیاندنەكاندا بەڵگەكانی دواتر پشتگیریەكی ساڵ هەمان لەپاییزی دواتریش تا كرد توندەڕەویان نەسرەی جەبهەی تەواوی ئارامی خۆرئاوا تێكبچێت، ببێتە مەیدانی شەڕ و پێكدادان، خەڵكی خۆرئاوا ئاوارە و دەربەدەر بن، دەڤەرەكە بكەوێتە ژێردەستی داردەستەكانیان و لەهاوینی بچێت. لەناو كوردان دەسكەوتەكانی رابردووش لەگەڵ بەرۆژەڤبوونی خۆبەڕێوەبەرێتی خۆرئاوا ئابلۆقەی سەرخۆرئاوا لەالیەنی توركیا و پارتی دیموكرات توندكرا، بەیارمەتی راستەوخۆی گروپە بەرفراوانی هێرشێكی توركیا حكومەتی پێكرد، دەس��ت��ی ت��ون��دڕەوەك��ان ئیسالمگەرا كۆچبەریەكی ئاراستەكراوی كوردانی خۆرئاوا بۆ
هەرێمی كوردستان روویدا.خۆرئاواش خۆبەڕێوەبەرێتی راگەیاندنی لەگەڵ دژایەتی كە بوو الیەن یەكەم توركیا دەوڵەتی برد. ناوی بەئاگر بەیاریكردن و راگەیاند خۆی دروستبوونی وەزیرانیش س��ەرۆك ئەردۆغانی بەهێڵی هەرێمی خۆرئاوای كوردستانی ستاتۆی
شۆڕشی كوردستانە پێشەنگی سەركەوتنی خۆرئاوا شۆڕشی
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[34 وتار
سوور دانا. ئەم هەڵوێستەی دەوڵەتی توركیاش لەكاتێكدا سەرچاوەی خۆی لەزهینەتی میللیگەرایی توركی ئیتحادگەرا دەگرێت و خوازیارە بەشێواز و رێچكەی جیاوازتر درێژە بەسیاسەتی نكۆڵیكردنی لەنێو دووفاقیشدایە لەهەمانكاتدا بدات، كوردان ستراتیژی بازرگانی ئابوری، پەیوەندی كاتێك لەگەڵ پارتی دیموكراتی كوردستان پێشدەخات و بەجۆرێك لەجۆرەكانیش دان بەستاتۆی هەرێمی كوردستاندا دەنێت، بەمجۆرەش كاتێك بەگوێرەی پۆلێنی دوو بۆ كوردان خۆی بەرژەوەندیەكانی دیكە جارێكی دەك��ات��ەوە جیا خ��راپ – باش سیاسەتی پەرتكە – زاڵبە دژی كوردان پەیڕەو
دەكات.بۆ تێكدان و شكست پێهێنانی ئەو پێگەی خۆرئاوا نهێنی و ئاشكرا پەیوەندی توركیا دەوڵەتی لەگەڵ واڵتانی ئێران، ئێراق و تەنانەت سوریاش دیموكراتی پارتی هەوڵدەدات و پێدەدات پەرە
كوردستانیش وەك ئامرازێك بەكار بێنێت.و خۆبەرێوەبەرێتی دژی دی��ك��ەی الیەنێكی پێگەی خۆرئاوان ئەو ئۆپۆزسیۆنەی سوریایە كە ناوەندەكەی لە توركیایە و جگە لەوەی لەالیەن و دەكرێن ئاراستە توركیاوە دەوڵەتی خودی وەك ئامرازێك بەكار دەهێنرێن، خۆشیان خاوەن پێدەری درێژە و عەرەبین شۆڤینی زهنیەتێكی لەهزریاندا بەعسن و شتێك رژێمی میللیگەرایی و كوردستانی خۆرئاوا كورد ناوی نییە جێگای لەسەرزاری جار چەندین سۆنگەوە لەو بێت، كوردان كە كراوەتەوە دووبارە بەرپرسەكانیەوە لەسوریا بوونیان نییە و ئەوانەی هەن لەدەرەوە كورد خەڵەتاندنی بۆ هەندێكیشیان هاتوون.
نوێیەكە پەرلەمانە رژێم رووخانی دوای دەڵێن ئەو مەسەلە تاوتۆی دەكات!! واتە بەهیچ جۆرێك خۆیان ناخەنە ژێر باری داننان بەماف و ناسنامەی لەسوریای پێگەكەیان دیاریكردنی و ك��وردان هێڵەش ئ��ەو ب��ەرچ��اوی نوێنەری داه��ات��وودا. ناوەندەكەی كە ئۆپۆزسیۆنی سوریایە ئیتیالفی لەئەستەنبۆلە! دوای راگەیاندنی خۆبەڕێوەبەرێتی خۆیان دژایەتی بڵند بەدەنگێكی خ��ۆرئ��اواش بەمانای كوردانیان خۆبەرێوەبەرێتی راگەیاند، پارچەكردنی سوریا و خزمەتكردنی رژێم لەقەلەمدا! دیموكراتی بەپارتی س��ەر پارتەكانی ئەمڕۆ لەناو ئەو � ئێراقیش جێگای خۆیان كوردستان ئیتیالفەدا دەگرن!! جەبهەی نەسرە و دەوڵەتی ئەو هێزی سەربازی و شامیش ئێراق ئیسالمی سەر دەكەنە هێرش ب���ەردەوام كە ئیتیالفەن
خۆرئاوای كوردستان .
ئەی بۆچی پارتی دیموكرات دژایەتی دەكات؟
لەالیەك كورد بااڵی دەستەی ئاوابوونی دوای بەهۆی گوێرایەڵی كرنی هێزەكانی نزیك بەپارتی دیموكرات بۆ داخوازی و داواكاری و بەڵێنەكانی بەهۆی دیكەیش لەالیەكی توركیا، دەوڵەتی و ج��ەم��اوەری � رێكخستەیی هێزی نەبوونی و بڕیاردان خاوی میكانیزمێكی بەرێوەچوونی جێبەجێكردن لەناو ئەنجومەنی نیشتمانی كوردی � سوریا، دەستەی بااڵی كوردی بەگوێرەی پێویست نەیتوانی چاالك بێت و زیاتر مۆركی ئەنجوومەنی گرت، خۆیەوە بە كوردستانی رۆژئ��اوای گەلی
هەر بۆیەش نەیتوانی تەواوی كێشەكانی خۆرئاوا چارەسەر بكات.
هێزەكانی سەر بە پارتی دیموكرات لە خۆرئاوای كوردستان قەبارەی خۆیان زۆر لەراستی خۆیان گەورەتر پیشانداوە و زانیاری ناتەواو و هەڵەیان وایكردووە ئەمەش داوە. دیموكرات بەپارتی پارتی حیساباتەكانی و لێكدانەوە لە زۆرێ��ك و سیاسەتی بێنێ كورت بۆ خۆرئاوا دیموكرات فاكتەری هەندێك كاتێك لێبكەوێتەوە، چەوتی دیكەی بنەڕەتیش هاتنەسەر ئەم دۆخە، رەوشەكە قورستر بو و گرژیەكەی ئەو ماوەی دوایی هاتە
ئاراوە!!.بەر لەهەموو شتێك زهنیەتی سەركردایەتی پارتی دیموكراتی كوردستانی � ئێراق ئەوە هەرس ناكات كە بەشێكی بچووكی وەك خۆرئاوای كوردستان ئازادیخوازی بزاوتی قۆناغەی ئەو پێشەنگایەتی خۆیان دەیانەوێت بەڵكو بكات، كوردستان باشووری هەرێمی و بكەن پێشەنگایەتییە ئەو كوردستان بەپشتگیری هێزە دەرەكیەكان ببێتە تەواوكەر و پاشكۆ دیكەش بەشەكانی و چەق بكەن، كاتێك ئەو شۆڕشەی خۆرئاوای كوردستان بەپێشەنگایەتی رێبازێكی"ئاپۆیی" دیكە بێت كە بەتاكە كۆسپی پێش خۆی دەزانێت ئەوا رەوشەكە
زۆر جیاوازتر دەبێت!!پارتی خراپی هەڵوێستی دیكەی الیەنێكی دیموكرات دژ بەپێگەی خۆبەڕێوەبەرێتی خۆرئاوا توركیا دەوڵ��ەت��ی لەگەڵ پەیوەندیەكەی بۆ خۆرئاوای هەرێمی ستاتۆی كە دەگەڕێتەوە كوردستان بەهێڵی سوور دادەنێت، بۆیە كاریگەری پارتی هەڵوێستەكانی بەسەر توركیا سیاسەتی
] ~ [[email protected]
35وتار] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
دیموكرات بەرچاوە و رێكەوت نەبوو كە بەر لە لەگەڵ چاوپێكەوتنی و ئامەد بۆ سەردانەكەی سەرۆك وەزیرانی توركیا مەسعود بارزانی سەرۆكی لەبەیاننامەیەكی كوردستان دیموكراتی پارتی تایبەتدا دژایەتی خۆی بەرامبەر خۆبەرێوەبەرێتی دیموكراتی یەكێتی پارتی تەنانەت و پیشاندا پەیەدەی بەهاوپەیمانی رژێمی بەعس لەقەلەمدا!! لەئامەد كە بوو چاوەڕوانكراو سۆنگەیەوە لەو شانبەشانی رێكەوتنی نەوت و كردنەوەی دەروازەی دیكە، رێككەوتن سەبارەت بە خۆرئاواش جێگەی خۆرئاوا لە كورد پێگەی لەكاتێكدا بێت، باس هێڵی سووری حكومەتی توركیا بێت و مەسعود بارزانیش لەوخاڵەدا رێكەوتنی لەگەڵ ئەنجامبدات، هەڵبەتە رەنگدانەوەكەی ئەو سیاسەتە دەبێت كە تا ئێستا پارتی دیموكراتی كوردستان � ئێراق � لەخۆرئاوا پارتە بەو سەر الیەنەكانی و هێز و راوەستاندنی دواترینیشیان پەیڕەوی دەكەن كە
هەموو كارەكانی دەستەی بااڵی كورد بوو!!سوریا گەالنی شۆڕشی دەستپێكردنی دوای واڵتە، ئەو خەڵكی جەماوەریەكەی رابوونە و دەرەكیەكان هێزە دەستتێوەردانی بەهۆی شەڕی و ملمالنێ بەشێوەی پێنەچوو هێندەی دووجەمسەری شیعە و سوننە رەنگیدایەوە. جگە لەگەڵ خۆی دەهێنا، كاولكارییەی شەڕەكە لەو هێزەكانی هەردوو بەرەش هەڵوێستیان بەرامبەر دان نەبوون ئامادە و بو نەرێنی كورد كێشەی كوردستاندا بوونی و خۆرئاوا كوردانی بەمافی بۆ هەڵوێست راستترین سۆنگەیەوە لەو بنێن. بەخۆیان تایبەت هێڵێكی پێشخستنی ك��وردان بەمجۆرەش ناودەبڕێت. بەهێڵی سێیەم كە بوو دوو لەم یەكێك لەهیچ خۆیان جێگای كوردان كوردستان ن��ەدا رێگایان و نەگرت ب��ەرەی��ەدا ببێتە مەیدانی شەڕ و وێرانكاری، لەجیاتی ئەوە بونیادنانی و رێكخستن بە گرنگییان ك��وردان دروستی و راستی خۆبەڕێوەبەرێتیدا. پایەكانی لەبواری كوردانیش حەكیمانەی سیاسەتە ئەو نەیارانیش و دۆست و هەبو بەرهەمی كرداریدا
دانیان پێداناوە.ب��ەاڵم ه���ەردوو ب���ەرەش درێ��ژەی��ان ب��ە هەوڵە هەمەالیەنەكانیاندا تا كوردان راكێشی ناو شەڕ و پێكدادانەكان بكەن و بەو ئامانجەش چەواشەكاری بەرامبەر بەتایبەتی كوردیەكان هێزە دژی پەیەدە و كوردستان خ��ۆرئ��اوای ئەنجومەنی بەئاشكرا هێز هەندێ تەنانەت چوون. بەڕێوە گوتیان بۆچی كوردان شەڕی رژێم ناكەن، بۆچی سوریا دیكەی لەشارەكانی وێرانكارییەی ئەو الیەنە بەتایبەتی نییە؟!!. لەخۆرئاوا هەیە توركیا هەمووشیانەوە لەسەرووی سوننەكان هێڵی پەیڕەوكردنی بەهۆی هاوپەیمانەكانی و سێیەم خواستیان و هەوڵیاندا كوردان بەالیەنگری رژێمی بكەن. تاوانبار رژێم و جەمسەری شیعە سوریاش هاوشێوەی توركیا لەرێگەی پیاوەكانی
لەناو هێزە سەربازیەكانی ئۆپۆزسیۆن بەتایبەتی لەسەروبەندی داعش و نەسرە جەبهەی لەناو خ��ۆرئ��اوا خۆبەرێوەبەرێتی ب��ەرۆژەڤ��ب��وون��ی كردۆتە خ��ۆرئ��اوای��ان راب�����ردووەوە لەهاوینی توركیا بەمجۆرەش شەڕوپێكدادانەكان. مەیدانی ئیسالمگەرا شەڕی سەپاندنی لەمیانی لەالیەك توندڕەوەكان بەسەر یەپەگە هەوڵدەدات كوردان هێڵی بەمجۆرە و پاڵنێن شیعە بەرەی ناو بۆ سێیەم بێمانا بێت، كە هەرگیز كورد ئەوە پەسەند ناكات. لەالیەكی دیكەش كوردان و ئۆپۆزسیۆنیش واتا بێت. سوودمەند الیەنی خۆی و بن الواز لەكاتێكدا هەردوو بەرەی شیعە و سوننە پێداگری بكەنە ك��وردان دەدەن زۆر هەوڵێكی و دەكەن الیەنی خۆیان، هەڵوێستی راست لەوەدایە درێژە بە هێڵی سێیەم بدرێت و پێوانەی نزیكبوونەوە یان دوور كەوتنەوە لەهەر یەكێك لەو دوو بەرەیە چۆنیەتی مامەڵەكردن و داننانیان بێت بەماف و
ناسنامە و پێگەی كوردان.خ��ۆرئ��اوای لە ئەمڕۆ هەنگاوی سەرەكیترین ئەوەیە كە الیەنەكان خۆیان بنرێت: كوردستان لە ژێر كاریگەری ئەجێنداكانی هێزە دەرەكیەكان رزگار بكەن و تەنیا و تەنیا ئیرادەی خۆیان و بە كوردستان گەلی خۆرئاوای بەرژەوەندیەكانی بنەما بگرن. بۆچوون و فیكری هێزە گەورەكانی خۆیان و ببینن یارمەتیەك وەك كوردستانیش نەخەنە ژێر كاریگەری پاوانخوازی هیچ الیەنێك كە بێ ئیرادەكردنیان و ئاراستەكردنیان بە بنەما دواییەی ئەم دیدارەكانی نموونە بۆ دەگرێت. باش زەمینەیەكی پەدەكە و پەكەكە نێوان دەرەخسێنێت كە الیەنەكانی خۆرئاوا كۆببنەوە و خۆیان هەوڵی چارەسەركردنی كێشە و گرفتەكانی بنبەستبوونی كاتی لە تەنیا ب��دەن، نێوانیان هێزە لە راوێ��ژ و یارمەتی داوای كێشەكانیان
گەورەكانی كوردستان بكەن.بە راستی ئەگەر پارتی دیموكراتی كوردستان و هێزەكانی سەر بەو لە خۆرئاوا لەو دانوستاندنانە هەبێت ستراتیژیان و بنەڕەتی هەڵوێستێكی هیچ و گرفتەكان و كێشە چارەسەركردنی بۆ دەرەكییان سەرچاوە و ش��اراوە ئەجندایەكی یەكەم هەنگاوی وەك دەشێت ئ��ەوا نەبێت، دەستەی بااڵی كورد زیندوو بكرێتەوە و لەمیانی ئەو دام��ەزراوەوە بەشداری ژنێڤ -2 بكەن كە گرنگیەكی زۆری بۆ ئایندەی كوردان و چارەنووسی سوریا هەیە. هەروەها دەشێت خۆبەڕێوەبەرێتی بەرفراوانتر پێكهاتەكەیەوە بواری لە خۆرئاوا بكرێت و سەرجەم هێز و الیەنەكان جێگای خۆیان دۆخی لە سیاسی كاری دەرفەتی بگرن. تێدا ئێستا بەرفراوانتر بكرێت و تەواوی هێز و الیەنە سیاسیەكانی خۆرئاوا بەشداری لە هەڵبژاردنێكی ئەو ئەنجامەكانی گوێرەی بە و بكەن ئ��ازاددا هەڵبژاردنەش حكومەتێكی نیشتیمانی بۆ هەرێمی
خۆرئاوای كوردستان ئاوابكرێت.
راستترین هەڵوێست بۆ كوردان پێشخستنی هێڵێكی
تایبەت بەخۆیان بوو كە بەهێڵی سێیەم ناودەبڕێت. بەمجۆرەش كوردان جێگای خۆیان لەهیچ
یەكێك لەم دوو بەرەیەدا نەگرت و رێگایان نەدا كوردستان ببێتە مەیدانی شەڕ و وێرانكاری،
لەجیاتی ئەوە كوردان گرنگییان بە رێكخستن و بونیادنانی پایەكانی خۆبەڕێوەبەرێتیدا.
راستی و دروستی ئەو سیاسەتە حەكیمانەی كوردان لەبواری
كرداریدا بەرهەمی هەبوو دۆست و نەیارانیش دانیان پێدانا
.………بەمجۆرەش توركیا دەیەوێت
لەالیەك لەمیانی شەڕی یەپەگە و ئیسالمگەرا توندڕەوەكان
هەوڵدەدات كوردان پەلكێشی ناو بەرەی شیعە بكەن و بەمجۆرە هێڵی سێیەم بێمانا بێت، كە
هەرگیز كورد ئەوە پەسەند ناكات. لەالیەكی دیكەش كوردان و
ئۆپۆزسیۆنیش الواز بن و خۆی الیەنی سوودمەند بێت
.………هێزەكانی سەربەپارتی دیموكرات لەخۆرئاوای كوردستان قەبارەی
خۆیان زۆر لەراستی خۆیان گەورەتر پیشانداوە و زانیاری ناتەواو و هەڵەیان بەپارتی دیموكرات داوە. ئەمەش
وایكردووە زۆرێك لە لێكدانەوە و حیساباتەكانی پارتی دیموكرات بۆ خۆرئاوا كورت بێنێ و سیاسەتی
چەوت لەگەڵ خۆی بێنێت، كاتێك هەندێك فاكتەری دیكەی بنەڕەتیشی بێتەسەر، رەوشەكە قورستر بێت و ئەو دۆخە بێتە ئاراوە كە لەو دوومانگەی دوایی
لەئارادا بوو!!.
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[36 وتار
ئا/ سەاڵحەدین ئەردەم لە رۆژهەاڵتی ناوین و كوردستاندا قۆناخێكی زۆر گرنگ و هەستیار لە ئارادایە، لە ماوەی چارەكە سەدەیەكی جەنگی سێهەمی جیهاندا الیەنەكان وەك چۆن نەیانتوانیوە بەسەریەكدا سەركەون، هێزی بە ببن نەیانتوانیوە شێوەش بەهەمان ئەوەش بۆ ناوچەكە. كێشەكانی چارەسەری بێچارەسەری، ناكۆكی و شەڕ بەردەوامە. ئەم دۆخە بەتایبەتیش بۆ كورد و بەگشتی بۆ گەالنی ناوچەكە دەرفەتێكی جددی شۆڕشی ئازادی و دیموكراتی دەستەبەر دەكات. جێی داخە كە بەهۆی سیاسەتی چەوت و بەرژەوەندی پەرستانەیەوە، دەكات رێگری كوردستان دیموكراتی پارتی كورد. ئ��ازادی بۆ هەلە ئەو قۆستنەوەی لە رووخانی بە كە س��ەدە چارەكە قۆناخی لە سۆسیالیزمی بونیادنراو و شەڕی كەنداو دەستی پێكرد و بە "سیستەمی نوێی جیهان" كە لە گۆڕانكاری دەبرێت، بەڕێوە ئەمریكاوە الیەن گرنگ لە ئارادایە. لەناو ئەو شەڕە بەشبەشەی كە بەدرێژایی ئەو قۆناخە بەڕێوەچووە، پێگەی دەستكردی دەستپۆتی نەتەوەی �� دەوڵ��ەت جەنگی یەكەمی جیهان لە ئاستێكی بەرچاودا دووچاری پارچەبوون بووەوە و بەتایبەتی رژێمی سەدام و موبارەك، دیكتاتۆرە دەوڵەت �� نەتەوە خودگەراكانی ناوچەكە رووخان، بەاڵم لەبەر ئەوەی بەڕێوەبەرایەتی نوێ نەخرانە شوێنیان، نەتوانرا پێكهێنانەوەیەكی نوێی هەرێمی دەستەبەر بكرێت.سێهەمی جەنگی ب��ەڕێ��وەب��ەری الیەنەكانی چارەكە سەدەی جیهان ئێستاكە بەتەواوی لەناو چەقبەستوویدان. جەنگی فەرمانڕەوایی ئەمریكا ناوینی رۆژهەاڵتی )پ��رۆژەی بنەمای لەسەر گەورە( بە ئەندازەیەكی گرنگ شكستی خواردووە. هەموو ئەو نمونانەی هەوڵدەدات وەكو مۆدێلی هەرێمی بونیادی بنێت، بە شكست ئەنجامگیر دەبێت. مۆدێلی ئاكەپە دوورە لە وەاڵمدانەوە بە خواستەكانی ئەمریكا، مۆدێلی ئێراق، بە دوور لە دروستكردنی چارەسەری، بۆ ناوچەكە زیاتر بۆتە گۆڕەپانی بێچارەیی، مۆدێلی میسر جارێكی تر ئەمریكای موحتاجی كودەتای سەربازی كرد. لە كاتێكدا هەوڵدەدرا سەرجەم ئەو شكستانە لە سوریا بكرێت بە سەركەوتن، ئێستاكە سوریا بۆتە
گۆڕەپانێكی بێچارەیی زۆر گەورەتر بۆ ئەمریكا. بە بێت رازی ناچاربووە ئەمریكا ئەنجامدا لە دروستكردنی سیستەمێكی سیاسی كە سەرجەم هێزەكان تێیدا بەشدار بن، بەاڵم ناتوانێ ئەمەش بەرقەرار بكات. بەم هۆیەشەوەیە كە كۆنفرانسی جنێفی نەكرد و ناچاری دواخستنی بوو. ئەوەی لە سوریاش دروستكردنی سیستەمێكی دیارە ئەڵتەرناتیف لەالیەن هێزەكانی سەر بە ئەمریكاوە شتێكی رێگە تێنەچووە، ئەمەش لە كاتێكدایە كە ئەمریكا لە كێبڕكێی رۆژهەاڵتی ناویندا لەناو گەورەدایە. چارەییەكی بێ و چەقبەستەیی لە كاتێكدا كە الیەنی ئەمریكا بەم شێوەیە، رەوشی پێگەی دەوڵەت �� نەتەوەگەراییەكان خراپترە، دیكتاتۆرە خودپەرستەكان روخان و دیكتاتۆرە ئۆلیگارشییەكانیش بە تەواوی لەناو چەقبەستەیی دی��ارە ئ��ەوەش��دا لەگەڵ چ��ارەی��ی��دان. بێ و دێسپۆتیزمی دەوڵەت �� نەتەوەش بەسەردەچێت دەكەوێت. چارەسەری هێزی لە بەتەواوی و دەمێنێتەوە؟ چی نوێ چ��ارەی وەك باشە ئەڵتەرناتیفی دیموكراتی. شۆڕشی بێگومان و ب��رای��ەت��ی دیموكراتی(یە )مۆدێرنێتەی پێكەوەژیانی گەالنی رۆژهەاڵتی ناوین دەستەبەر شۆڕشی بە دیموكراتی چارەسەری دەك��ات. هەڵدا، پزیسكی رۆژئ��اوای كوردستان ئ��ازادی هەرێمەكانی لە ئەم چارەسەرییە پێشخستنی رزگاربوونە رێگەی تاكە ن��اوچ��ەك��ەدا، ت��ری لەو چەقبەستوویی و بێ چارەییە. گەر ئەمە كایەوە دێتە كە ئ��ەوەی ئاشكرایە نەكرێت، ئەلقاعیدەگەرایی و كۆمەڵكوژی تەشەنەكردنی و قڕكردنی نوێ دەبێت. لە راستینەی سوریادا یەكەمین هێماكانی ئەم تەشەنەكردنەمان بینی. دوو لەم خۆی ناوین رۆژهەاڵتی رەوشی واتا جەمسەرەدا دەبینێتەوە یان شۆڕشی مۆدێرنێتەی ئەلقاعیدە. بەدەستی قڕبوون یان دیموكراتی گەر سەرنج بدرێت شۆڕشی دیموكراتی بۆ گەالنی پێویستییەكە، لەوەی جگە ناوین، رۆژهەاڵتی تاكە رێگەیە بۆ بەربەستكردنی قڕكردنێكی نوێ، هەلومەرجی شۆڕشی مۆدێرنیتەی دیموكراتی لە هەموو كاتێك لەبارترە. دۆخی شەڕ و ناكۆكی لەناو سیستەمدا بەردەوامە، لە هەمانكاتدا الیەنەكانی شەڕیش لەناو بێ چارەییەكی تەواو دان. ئەمەش تاكە دەكاتە دیموكراتی شۆڕشی كاتێكدا لە
ئەڵتەرناتیفی چارەسەری، هەلومەرجی شۆڕش و دەرفەتەكانی بە باشترین شێوە كارا دەكات.لە ناوچەكەدا لەسەرتاسەری رەوش��ەی ئەم قورسترین كە كوردستانەوە لەرووی ئارادایە، لەجێی زیاتر تێدایە ناوچەكەی كێشەكانی پێشخستنی دەرفەتی و هەلومەرج خۆیدایە. بە كورد پرسی گەیاندنی و ئ��ازادی شۆڕشی چارەسەری ماییندەیی لە سەرجەم پارچەكانی بە گەیشتووە. دۆخی بەكاراترین كوردستاندا یەكێتی بە پێویست لەمەدا سەركەوتنیش و دروس��ت و راست دیبلۆماسی و نەتەوەیی هاوبەش و تێكۆشانی رێكخستووی گەلە. ئەرك و بەرپرسیاریەتی لەم چوارچێوەیەدا هەڵسوڕان لەبەردەم سەرجەم پارت و الیەنە كوردییەكانە مێژووییە. بەرپرسیارێتییەكی ئەمە ك��ە لەم خاڵەدا هەڵوێستی پارتی و سیاسەتەكەی پێچەوانە و چەوتە. لەم مژارەدا دەشێ هەموو پارتەكان الیەنی كەموكورتیان هەبێت شایانی رەخنەكردن بێت، بەاڵم هەڵوێستی سیاسییانەی پارتی لەو دۆخە تێپەڕبووە. بۆ نموونە سیاسەت ئازادی شۆڕشی بە لەبەرامبەر هەڵوێستی و رۆژئاوای كوردستان جێگای عیبرەتە. لە كاتێكدا كوردستان رۆژئ��اوای لە ك��وردان هەموو دڵی لێدەدات و پاراستنی رۆژئاوا بۆ هەموو كوردێك و هەڵوێست نامووسە، و كەرامەت مەسەلەی پێچەوانەی دەرەجە )180( پارتی سیاسەتی ئەمراستیەیە و بەهیچ شێوەیەك رووێكی روون و الیەنێكی راستی جێگای پەسەندكردنی نییە. لە كاتێكدا هیچ كوردێكی بە كەرامەت ئەمە پەسەند رێكخستنێكی و دەزگ��ا و كەس هیچ ناكات، ناكات. پەسەندی دیموكراتیش و ئازادیخواز رۆژئ��اوای بە لەبەرامبەر پارتی هەڵوێستی هەڵوێستێكی ب��ەت��ەواوەت��ی ك��وردس��ت��ان بەرژەوەندیپەرست، هەژەمۆنی و دیسپۆتیزمە. بە چی واتایەك لە رۆژئاوای كوردستان شۆڕش نییە؟ گەل مێژوویی بەرخۆدانێكی و نییە بڵێن. شتانە ئەم ناتوانن كوردیش دوژمنانی بە چی واتایەك بەشداریكردن لە پاشڤەڕۆیەتی گەمارۆدانی شۆڕشی رۆژئاوای كوردستان و بە مانگان داخستنی دەروازەی بازرگانی بەسەریدا و ژێر بە ژێر هاوكاریدان بە چەتەكان؟ تەنانەت ئاشكرا وەها بەشێوەیەكی كوردیش نەیارانی
دوژمنانی كوردیش نەیانوتووە شۆڕش لە رۆژئاوای كوردستان نییە؛كە چی پارتی دەیڵێت!!
] ~ [[email protected]
37وتار] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
ناتوانن شتێكی وەها بكەن. سیاسەتی پارتی تەنانەت كوردستان رۆژئ��اوای بە بەرامبەر لە پێگەیەی لەو زیان جددی زۆر بەشێوەیەكی كۆمەڵگای لەناو كە داوە بارزانی بنەماڵەی كورددا بەدەستیهێناوە. بۆ ئەوەش دۆخێكی لەوە مافدار و سرووشتیتر نییە كە گەلی رۆژئاوای كە بكات بارزانی مەسعود لە داوا كوردستان لەالیەكی ترەوە لێبوردنیان لێ بكات. داوای یەكێتی دروستبوونی لە پارتی دی��اری رۆڵی گرنگترین كە دەزانرێت نەتەوەییدا دیموكراتی هەڵوێستی پێویستی سەردەمیانەیە، لە كاتێكدا كە لە هاوینی )2013(دا گەیشتبووین بە بەستنی راستییەكی كوردستان، نەتەوەیی كۆنگرەی حاشا هەڵنەگرە كە دوابەدوای هەڵبژاردنەكانی ئەیلول پارتی كۆسپی خستە بەردەم )21(ی خودی كوردستانەوە. نەتەوەیی كۆنگرەی خۆیشی ناچاری پەسەند كردن و دانپێدانانی بەو راستییە بۆتەوە. ئەو هۆكارەشی كە دەیخاتە پێش ئەو هەڵوێستەی، خاسییەتی"ئەنجامدانی ئەنجام ئەگەر و پەكەكەیە داخ��وازی كۆنگرە بووە. دەبێت" دەستكەوتی پەكەكە بدرێت چۆن ناكە پرسیار وەه��ا دۆخێكی لە باشە نەتەوەیی ك��ۆن��گ��رەی بەستنی ل��ە دەب��ێ��ت و دەبێت دەستكەوتی پەكەكە كوردستاندا دۆخە ئەم ئایا نابێت؟ دەستكەوتی پارتی لەناو پارتی كە ن��ادات نیشانی ئاشكرا بە سیاسەتێكی پێچەوانەی یەكێتی نەتەوەییدایە؟. هەیە، ئاكەپە �� پارتی پەیوەندی هەڵبەت كۆبوونەوەیەكی ئامەد لە پارتی ه���ەردوو بە دوات��ر رێكخست، هاوبەشیان جەماوەری ئیمزا پەترۆڵیان رێكەوتنی گەورە زۆر بڕێكی كرد، وادیارە و دەردەكەوێت كە لەنێوان هەردوو پارتەكەدا رێكەوتنی ستراتیژی هەبێت. پارتی بە ئاشكرا لە هەڵبژاردنەكاندا پشتیوانی ئاكەپە دەكات. ئاكەپە لەو قەیرانە ئابوورییەی بەڕێوەیە لەگەڵ پارتی پەیوەندیانەی ئەم دەپارێزێت. خزمەتی لە دەش��ێ دەب��ات بەڕێوەی ئاكەپە خۆیدا بێت، بەاڵم بەهیچ شێوەیەك لە خزمەتی باكوری كوردستاندا نییە. خزمەتی چارەسەری كوردستان. باكوری لە ناكات ك��ورد پرسی بەپێچەوانەوە ئاكەپە بەهێز دەكات و خزمەتی دەكات. كورد پرسی كۆسپكردنی چارەسەری ئیمراڵی لە پەكەكە دەگوترێت؛ خاڵەدا لەم لە پشتیوانی ئێمەش دەدات، ئەنجام دی��دار پەكەكە بەڵێ دەكەین!.. قۆناخی چارەسەری ئەنجام دەوڵ��ەت لەگەڵ چارەسەری دی��داری دیدارانە لەو ئەنجامێك چۆن ب��ەاڵم دەدات، بەهێزت هەیە دی��دار چونكە دەردەك��ەوێ��ت؟ دەكات و دیدار هەیە الیەنی بەرامبەرت بەهێز دەكات. لەو دیدارانەی پەكەكە لەگەڵ دەوڵەت
دەیكات هەمیشە كورد قازانجی بەدەستدێنێت. بەهێز كورد ئازادی بزووتنەوەی دیدارانە ئەم دەكات و خزمەت بە چارەسەری پرسی كورد دەكات، بەاڵم دیدارەكانی پارتی لەگەڵ ئاكەپە و دەوڵەتی تورك دەشێ پارتی و بنەماڵەی بارزانی بەهێز بكات، بەاڵم خزمەت بە چارەسەری پرسی كورد لە باكوری كوردستان ناكات. بزووتنەوەی ئازادی كورد لە باكوری كوردستان بەهێز ناكات، بە پێچەوانەوە ئاكەپە و دەوڵەتی تورك بەهێز دەكات. بەهێز بوونی ئەوانیش، نەك چارەسەری پرسی كورد، بەڵكو تەشەنەسەندنی گوشارەكانی سەر كوردان و بێچارەسەری لەگەڵ خۆی دێنێت. لێدوانی پ��ارت��ی، دی��دارەك��ەی دوای لە ه��ەر كورد ل��ەدژی ئاكەپە وتەبێژەكانی نەیارانەی ئەردۆغان تەیب سەندووە. تەشەنەی زیاتر بە ئامەد لە جەماوەرییەكەی كۆبوونەوە لە ئاشكرا وتی:"ئەڵتەرناتیفی بەرامبەر بە پەكەكە پارتی ئەردۆغان لەالی دی��ارە رێكدەخەین"، ئەڵتەرناتیفی پەكەكەیە، چونكە بەپشتبەستن دەك��ات. وەه��ا شتێكی لە ب��اس پارتی بە ئەمەش بەواتای نەك چارەسەری پرسی كورد لە باكوری كوردستان، بە پێچەوانەوە بە واتای هەوڵدان بۆ شیتەڵكردن و پاكتاوكردنی پەكەكە دێت. باشە پارتیش بەشداری لەمەدا دەكات؟ ئەمە بەواتای دەستێوەردانی حكومەتی هەرێم كوردستان؟ باكوری كاروبارەكانی لە نییە پێویستە كەس نەخەڵەتێت بە دركاندی ناوی چونكە ئەردۆغانەوە، لەالیەن )كوردستان( دەشێ ئاشكران. ئەویش دوای قسەكانی خۆیدا بەالی كوردستان باشوری بەمشێوەیە رابكێشێت و بزووتنەوەی ئازادی پارچەكانی تری كوردستان لەسەر ئەو بنەمایە پاكتاو بكات. ئەو ئ��اگ��اداری پێویستە پارتی بەكورتی پەیوەندیانەی بێت و خۆی لەو رێگە چەوتە رزگار بكات كە پێیدا دەڕوات. نابێت بكەوێتە تەڵەی داگیركەرانەوە بۆ پارچەكردنی كورد. داگیركاری هێزی لەگەڵ ئ��ەوەی لەجیاتی وەك ئاكەپەدا بكەوێتە یەكێتی و رێكەوتنی لەگەڵ و ك��وردان لەگەڵ با ستراتیژییەوە پەكەكە پەیوەندی هەبێت و لەناو رێكەوتندابێت و كار بۆ كۆنگرەی نەتەوەیی كوردستان بكات. لە رابردوودا دەكرا ئەو جۆرە شتانە بكرێت، بەاڵم چیتر كۆمەڵگای كوردی زۆر رۆشنبیر و تێگەیشتووە و باش لە كردار و رەفتارەكان سیاسەتەكانی چوارچێوەیەدا لەم دەگ��ات. هەڵیدەسەنگێنێت. و دەبینێت پارتیش قۆڵبەقۆڵ رۆشتن لەگەڵ ئاكەپەیەكدا كە )11( ساڵە پرسی كوردی چارەسەر نەكردووە، لە كۆمەڵگای كوردیدا نمرە بە پارتی ناگەیەنێت.
دیدارەكانی پارتی لەگەڵ ئاكەپە و دەوڵەتی تورك دەشێ
پارتی و بنەماڵەی بارزانی بەهێز بكات، بەاڵم خزمەت بە چارەسەری پرسی كورد لە باكوری كوردستان ناكات. بزووتنەوەی ئازادی كورد لە
باكوری كوردستان بەهێز ناكات، بە پێچەوانەوە ئاكەپە و دەوڵەتی تورك بەهێز دەكات. بەهێز بوونی ئەوانیش، نەك چارەسەری پرسی
كورد، بەڵكو تەشەنەسەندنی گوشارەكانی سەر كوردان و
بێچارەسەری لەگەڵ خۆی دێنێت
..........
لە كاتێكدا دڵی هەموو كوردان لە رۆژئاوای كوردستان لێدەدات و پاراستنی رۆژئاوا بۆ هەموو
كوردێك مەسەلەی كەرامەت و نامووسە، هەڵوێست و سیاسەتی پارتی )180( دەرەجە پێچەوانەی ئەمراستیەیە و بەهیچ شێوەیەك رووێكی روون و الیەنێكی راستی جێگای پەسەندكردنی نییە. لە
كاتێكدا هیچ كوردێكی بە كەرامەت ئەمە پەسەند ناكات، هیچ كەس و دەزگا و رێكخستنێكی ئازادیخواز و دیموكراتیش پەسەندی ناكات
..........
بێگومان شۆڕشی دیموكراتی. ئەڵتەرناتیفی )مۆدێرنێتەی دیموكراتی(یە برایەتی و
پێكەوەژیانی گەالنی رۆژهەاڵتی ناوین دەستەبەر دەكات.
چارەسەری دیموكراتی بە شۆڕشی ئازادی رۆژئاوای كوردستان
پزیسكی هەڵدا، پێشخستنی ئەم چارەسەرییە لە هەرێمەكانی تری ناوچەكەدا، تاكە رێگەی رزگاربوونە لەو چەقبەستوویی و بێ چارەییە
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[38 ژنان
ئەحمەد؛ رووناك زۆر كەمن ئەو رێكخراوانەی نوێنەرایەتی ئیرادەی ژنێكی خاوەن ئیرادە بكەن
ژنانی ناوپەرلەمان؛ یەكەم بۆ چەپڵە لێدان و دووەمیش بۆ رازاندنەوەی ناوپەرلەماننچ���االك���وان���ی ب������ورای م��اف��ەك��ان��ی ژن���������ان"روون���������اك ئ����ەح����م����ەد"، لەدیدارێكی"رۆژی واڵت"دا، دۆخی ژنان و رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی و ژن��ان رێكخراوەكانی بەتایبەتی و ژنانی ك��اری و ئیش و هەڵوێست پەرلەمانی هەرێمی باشوری كوردستان رێسایانەی و یاسا ئەو هاوكات و هەڵدەسەنگێنێت هەرێم حكومەتی لەبەرامبەر بەربەست بۆنەتە ك��ە دەڵێت:"هەندێك و ژن��ان ب��ەئ��ازادی كەس و الیەن ئەیانەوێ دۆزی ژنان وەك كێشە پیشانی كومەڵگای بدەن! هەر بویە دەبێت ئەو دەستەواژەیەش ئەحمەد بكرێتەوە"هاوكات راس��ت س���ەب���ارەت ب��ە رێ��ك��خ��راوەك��ان��ی��ش دەڵ���ێ���ت:"دەس���ەاڵت دەی���ەوێ���ت لە رێكخراوی بەناو دروستكردنی ریگای مەدەنی و الوان و ژنانەوە ئەو رووە راستەقینەی خویان بشارنەوە و لە بن ناوی ئەو رێكخراوانەدا هەموو كارێكی دوور لە مەدەنیەت ئەنجامبدەدەن".
ئا/ رۆژی واڵت
لە ژن���ان ئێستای دۆخ���ی پ��رس��ی��ار/ دەبینی؟ چۆن كوردستاندا باشوری � پێشەكی ئەمەوێت ئاماژە بۆ خالیك بكەم لە ئەوەیە هەر گفتوگوكردنێك ئەویش كە سەر دۆزی ژنان واتای گفتوگۆ كردنە لەسەر كە شارستانیەت شاراوەیەیی میژووە ئەو یەكەم بەردی بەكویلەكردن و چەوسانەوەی لە میژووی مروڤایەتیدا لەسەر ژنان ئاواكرد. هەر بویە بەراستی ئازاییەكی زۆری دەوێت ئەمەوێت ژنان. دۆزی لەسەر باسكردن بۆ الیەن و كەس هەندێك كە بڵێم ئ��ەوەش پیشانی كێشە وەك ژنان دۆزی ئەیانەوێ ئەو دەبێت بویە هەر ب��دەن! كومەڵگای
ئەوە كە بكرێتەوە راست دەستەواژەیەش بەسەر ئەوەی بەڵكو نییە؛ ژنان كێشەی ژندا پەیرەو دەكرێت بووە بەدۆز و ئەوە ژنان داكۆكی لەو دۆزە دەكەن و قوربانی بۆ دەدەن.و تەكنیك پێشكەوتنە ئ���ەو ل��ەگ��ەڵ تەكنەلوژیایانە ئەمڕۆ جیهان بووە بەگوندێكی
ئاگاداری دەتوانین بەئاسانی زۆر و بچوك هەموو گوڕانكاری و پێشكەوتنەكان بین و وشیارتربین و داواكاری زیاترمان هەبێت بۆ گەیشتن بەمافەكانمان. باشوری كوردستانیش كە دابڕاو نییە لەو پێشكەوتنانە و ئەمڕۆش كرانەوەیەكی مەزن بەروی كومەڵگای باشوردا
] ~ [[email protected]
39ژنان] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
كراوەیە. لەگەڵ هەندێك تێكوشان و خەباتی ژنان لە باشوری كوردستان بو ئازادی، بەاڵم دیسانەوە دەبینین مەترسیەكی زۆر مەترسیدار لەسەر رەگەزی ژن هەیە. ئەگەر لەڕابردودا ژنان تەنها بەجەستە تیرۆر دەكران، ئەمڕۆ ئەو ژنەی دەنگی ئازادی بەرزدەكاتەوە رۆژانە لە پەنجەی پێەوە تاكۆ تاڵە قژەكانی سەری چەندین جار تیرۆر دەكرێت و گیانی بەبەردا دەكرێتەوە ئەمە لە كاتێكدایە كە تەكنەلۆژیا لە كۆمەڵگا رۆشنبیرەكاندا بایەخێكی تری هەیە و لێی سودمەند دەبن كە واتە ناتوانین بڵێن دۆخی ژنان لە ئاستیكی باشدایە، بەڵكو بەقوربانیدایە. بوون و خراپ دوخیكی لە
چاالكییەكانی و كار ئاستی پرسیار/ رێ����ك����خ����راوە م����ەدەن����ی����ەك����ان و ب���ەت���ای���ب���ەت���ی رێ���ك���خ���راوەك���ان���ی ژن�����ان چ����ۆن ه��ەڵ��دەس��ەن��ێ��گ��ن��ی؟� پێش ئەوەی وەاڵمی پرسیارەكەتان بدەمەوە ئەویش بكەم خاڵێك بو ئاماژە ئەمەوێت ئەوەیە كە پێویستە بزانین ئەم رێكخراوانە ئامانجیان چییە؟ راستە بەناو ئەمانە ریكخراون و كار گوایە كە نیشاندەدەن خۆیان وا و چاالكیەكانیان بو كۆمەڵگایەكی پێشكەوتوو و شارستانیە، بەاڵم لە راستیدا زۆرێك لەم هەربۆیە و حزبەكانن گرێدراوی رێكخراوانە ئەوەندەی كاری ئەم رێكخراوانە بۆ بەرژەوەندی حزبەكانیانە ئەوەندە كار بۆ كۆمەڵگایەكی ناكەن. ژن��ان بە تایبەت ی��ان م��ەدەن��ی راستیەك لە هەرێمی كوردستان هەبوو تاكۆ هیچ هێشتا كە دوای��ی هەڵبژاردنەی ئەم ئەنجامیكی دیار نییە كە پارتی و یەكێتی دەسەاڵت بوون و بەئارەزوی خۆیان چۆنیان بخواستایە وەهایان دەكرد، بەاڵم دوای ئەو راستیەكی ئەمڕۆ بێئەنجامە هەڵبژاردنە نادیار هەیە و مەترسیەكی گەورەشی لەسەر ك��ردوە، دروس��ت ك��ورد گەلی چارەنوسی نادروست سیاسەتە ئەنجامی لە هەربویە دەبینین سیاسەكان هێزە هەڵەكانی و لەسەر هەیە مەترسیدار زۆر هەوڵێكی كومەڵگا و ئەیانەوێ لەو ریگایەوە و لە ریگای دروستكردنی بەناو رێكخراوی مەدەنی و الوان خویان راستەقینەی رووە ئەو ژنانەوە و بشارنەوە و لە بن ناوی ئەو رێكخراوانەدا هەموو ئەنجامبدەدەن مەدەنیەت لە دوور كارێكی رێكخراوەكانی یەكێتی و پارتی بەتایبەتی ك��ردەوە بۆ سەكۆیەك ك��ردە مەدەنیان خراپەكانیان، لە الیەكی ترەوە بەناو هێزی
ئۆپۆزیسیۆن و بەناوی علمانی و ئیسالمی دەركەوتوون، ئەم هێزەش هیچ جیاوازیەكی كەواتە دەس��ەاڵت زهنیەتی لەگەڵ نییە چەتری بە بوون رێكخراوەكان لە زۆرێ��ك سیاسیەكان. حیزبە بۆ نامەدەنیانە كاری
پرسیار/ چەندین كەمپین سەبارەت توندوتیژی ب��ەب��ەرەن��گ��ارب��وون��ەوەی سەرژنان لەباشوری كوردستان بەرێوە ئەم كەمپینانە چەندە ئاخۆ دەچ��ن، ت��وان��ی��ووی��ەت��ی، ل��ەك��ەم��ك��ردن��ەوەی بن؟ بەكاریگەر توندوتیژی ئاستی توندوتیژی نەهێشتنی داوای تۆ كاتیك �دەكەیت ئەوا تۆ رووب��ەروی ئەو سیستەمە توندوتیژی ژناندا لە كەسێتی دەبیەوە كە بەرامبەر بە ژیان دەكرێت. لەگەڵ پێشكەوتن و گورانكاریەكانی سەدەی )21(میندا، بەاڵم لە هەرێمی كوردستان گۆڕانكاری نەك تەنها بۆ ژنان نەبووە، بگرە لە زۆربەی كایەكانی ژیان گۆڕانكاری دروستنەبووە. لە پاڵیشیدا شتیك كە گورانی بەسەریدانەهاتوو ئەو هزرەیە كە بووە بەدەسەاڵت بەسەر كومەڵگادا. راستە لەرۆخساردا گۆڕانكاری كردوە، بەاڵم هزری دەسەاڵت هیچ گۆڕانێكی بەسەردا نەهاتووە زیاتر زۆر توندوتیژیەكانی ئاستی بگرە و كردووە. ئەم دەسەاڵتەی ئەمڕۆ حوكم دەكات توندوتیژەكان ئاستی هەرنەیتوانیوە نەك پیاوە س��ای��ەی ل��ە بەڵكو كەمبكاتە؛ توندوتیژیەكان فێڵبازەكاندا و نارازگۆكان لەوە دەرچوون كە تەنها وەك توندوتیژیەك هەڵبسەنگێنرێت، ژن جەستەی لەسەر بۆ گ��ۆڕان توندوتیژیانە ئەو ئەمڕۆ بەڵكو تیرۆركردنی رۆح و هەستی ژنان. لەگەڵ ئەم تیرۆرەشدا پیاوە ناراستگۆكان پروپاگەندەی ئەمانە بەاڵم ئازادی دەكەن، ژنان و مافی نین. هیچیتر زیاتر گ��ەورە درۆی��ەك��ی لە ریكخراوی چەندین كوردستان هەرێمی لە زور ج��ۆراوج��ۆر، ب��ەن��اوی هەیە ژنانمان نوێنەرایەتی كە رێكخراوانەی ئەو كەمن بكەن. ئ��ی��رادە خ���اوەن ژنێكی ئ��ی��رادەی دەكرێن، بەبەردەوامی كەمپینەكان راستە بەاڵم نەتوانراوە وەك پیویست ببنە وەاڵمی ئازارەكانی ژنان، ئەو زۆڵم و چەوساندنەوەیەی پ��ەی��ڕەوی ژن ل��ەس��ەر ئ��ەم��ڕۆ سیستەم دەكات كوشتن و بەدیلگرتنی ژن و ژیانە.دەتوانم ئەوە بەئاشكرا بڵێم كە ئەمڕۆ ژیان لە كەسێتی ژندا خیانەتی لێدەكرێت. بۆ ئەوەی توندوتیژیەكان ئاستی بتوانن كەمپینەكان
لە باشور هەموو شتێك بە حیزبی كراوە. نیشتیمان، شار، پەروەردە، مرۆڤ، زمان، یاسا. بێگومان پەرلەمانیش بەدەر نییە لەو بە حیزبی بونە، بۆیە نەك تەنها ژنان نەیانتوانیووە
هەڵوێست وەرگرن بگرە پیاوانیش نەیانتوانیوە لەسەر
مافی مرۆڤ یان لەسەر كێشە نەتەواییەتیەكان
هەڵوێستان هەبێت
.………
لە هەرێمی كوردستان گۆڕانكاری نەك تەنها
بۆ ژنان نەبووە، بگرە لە زۆربەی كایەكانی ژیان
گۆڕانكاری دروستنەبووە. لە پاڵیشیدا شتیك كە گورانی بەسەریدانەهاتوو ئەو هزرەیە كە بووە بەدەسەاڵت بەسەر
كومەڵگادا. راستە لەرۆخساردا گۆڕانكاری كردوە، بەاڵم هزری
دەسەاڵت هیچ گۆڕانێكی بەسەردا نەهاتووە و بگرە ئاستی توندوتیژیەكانی زۆر
زیاتر كردووە
..........
لە راستیدا زۆرێك لەم رێكخراوانە گرێدراوی حزبەكانن و هەربۆیە ئەوەندەی كاری ئەم
رێكخراوانە بۆ بەرژەوەندی حزبەكانیانە ئەوەندە كار بۆ كۆمەڵگایەكی مەدەنی یان
تایبەت بە ژنان ناكەن
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[40 ژنان
ژنانەوە ئیرادەیەكی بە پیویستە نەهێڵن و ژن كە ببینەوە زهنیەتە ئەو روب��ەروی ژیانی كردۆتە ئامانج و وەك گۆرگێكی هار رۆح و جەستەمان دەشێوێنێت و دەیخوات.
هەرێمی پەرلەمانی ژنانی پرسیار/ لە ئێستا هەتا كوردستان باشوری ئێش كەمكردنەوەی بۆ پەرلەمان ئ��ازارەك��ان��ی ژن��ان چییان ك��ردووە و چییە؟ بەرپرسیاریەتیان و ئ��ەرك و � زۆربەی زۆرمان دەزانین لە باشور شتێك پەرلەمانی بێت نەكرا حیزبی بە نییە واتا ل���ەوە!!، نییە ب��ەدەر كوردستانیش بیروباوەر لەسەر كوردوستان پەرلەمانی نییە؛ بەڵكو بۆ پارە پەیداكردنە ئەو پارە و سەیارە و شوقە وەرگرتنە لە پەرلەمانی پەرلەمانێكی هیچ لە دەیبینین كوردستان واڵتانی دیموكراتیدا نییە بۆیە ئەتوانین بڵێێن كردوە؛ الواز ژنانی رۆڵی تەنها نەك ئەمە الواز پەرلەمان لە پیاوانیشی رۆلی بەڵكو كردوە لەسەر پرسە گرنگەكان، لە الییەكی دیكەوە ئەم گفتوگویانەی لە دوایدا كە بۆ پێكهێنانی حكومت لە نێوان هیز و الیەنەكان ئەنجامدرا زیاتر بێ روڵی ژنانی ئاشكرا كرد. ئەو لێژنەیەی كە گفتوگوكانی رێكدەخست بە سەرۆكایەتی نێچیرڤان بارزانی بوو، بەاڵم واتای ئەمە نەبوو! ژن یەك لێژنەیەدا لەو هەڵبژێردراون ژنانەی ئەو بۆچی چییە؟ كە بوون؟ بێدەنگن خەڵك نوێنەری وەك هەردووكیان حكومەت و پەرلەمان وات��ە دوو دەزگای پیاوانەن و ئەو ژنانەی لە جێ خویان لەناو ئەو دەزگایانە دەگرن تەنها بو جۆانكردنی دەسەاڵت و زهنیەتی پیاوە، لە الیەكی دیكەوە ژنان رێژەیان بۆ دیاری دەكرێ دواجار هەندێكیان بە كۆتا و خێر و سەدەقە ئەبرێنە ناو پەرلەمان ئەمەش هۆكارێكی تری كۆمەڵگای باوكساالرە كە ژنانی گیرۆدەی ئەو پاڕانەوە كردوە كە حێزبەكان خێری پێبكات، پیاوانیشی ژنان و هەم ئەو هۆكارانە هەم حیزبەكانیان و دەسەاڵت الی شەرمەزاری هەڵوێستێكی هیچ نایبینین بۆیە ك��ردوە بگیرێت!!. بارەییەكەوە هیچ لە ج��ددی
پ���رس���ی���ار/ ئ����ەو ی��اس��ای��ان��ەی كە پێدەكات ك��اری هەرێم حكومەتی ت��ا چ��ەن��دە ی��اس��ای داك��ۆك��ی��ك��ارن ژنان؟ مافەكانی لەدەستەبەركردنی و نوسراوە پیاوانە ه��زری بە یاساكان �
هەربۆیە دەتوانین بڵێن ئەو یاسایانەی ئەمڕۆ لەسەر كومەڵگا حوكم دەكات بە تەواوی لە خزمەتی ئەو دەسەاڵتەدایە كە هەموو شتیكی الپەڕەكان لەسەر قورخكردوە. خوی بۆ باسی ژن و مافی ژن و ئازادی ژنان دەكرێت، ژیانی راستی تەماشایەكی ئەگەر ب��ەاڵم دەبینین ئ��ەوا بكەین كوردستان ئەمڕۆی ژناندایە. بەرژەوەندی لە یاساكان تاچەند ناوهێنانی ژنان و ئەو یاسایانەی هەن تەنها نادادپەروەریەكەیانە. ئەو جۆانكردنی بۆ لە الیەكی دیكەوە یاسای حكومەتی هەرێم هەندێكیان هی سەردەمی ڕژێمی بەعسن و هەندێكیان هی ئەو بیست ساڵەی حكومڕانی منەوە دیدی لە كە كوردە دەسەاڵتدارانی مەدەنیەكانیان بنەما ڕەچ���اوی هیچیان نەكردوە لە داڕشتنی یاساكاندا هەتا بتوانن داكۆكی لە مافی ژنان بكەن، ئەمە لەالیەك، لە الیەكی ترەوە هەردووالیان یاساكانیان لەژێر نوسیوەتەوە بنەما شەرعیەكاندا كاریگەری چی لە ژنان مافی دەزانین هەموومان كە ئاستێكدایە لە ناو ئاینەكاندا. وێرای ئەوەی بڵێین ئەو الیەنانەشی خۆیان بە ئەتوانین مەدەنی دادەنێن هەمان عەقڵیەتی ئەو عۆرف و عادەتە كۆنەیان هەیە بۆ ژنان بۆیە كێشەكە لەوەدایە لە واڵتی ئێمەدا حیزبە عەلمانیەكان و ناعەلمانیەكان داكۆكی لە مانەوەی بنەما شەریعیەكان دەكەن لە ناو یاساكاندا. لەبەر نەكرێت ریشەیی دەستكاری هەتا ئ��ەوە لەسەر یاساكاندا ئەستەمە باس لە مافی ژنان یان مافی مرۆڤ بكرێت لە واڵتی ئێمەدا.
ژن��ان ب��وون��ی رێكخستن پ��رس��ی��ار/ بێت بنەمایەك ل��ەس��ەرچ پێویستە بكەن؟ بەرێكخستن خۆیان چ��ۆن و � لە راستیدا رێكخستن بونی ژنان شۆرشی دەوێت. پێش هەموو شت ژنان پێویستە ئیش لەسەر یەكبوونی خۆی بكات و ئیش لەسەر هوشیاركردنەوەی خۆیان بكەن. ژنان خویان بەرێكخستن ناكەن ناتوانن ئازاد بن. پێویستە ژنان لەم پێگەیەی ئێستا هەیەتی دەربچێت پیاوساالری سیستەمی زهنیەتی لە دور و ئیش بكات. خوی رێكخستنبوونی خەباتی پیاوانە سیستەمە و كەلتور ئ��ەو لەسەر لێسەندۆتەوە مرۆڤبوونی مافی كە بكات خۆی، دەستی بۆ شتێك بە كردۆیەتی و ریشەیی وەرچەرخانێكی دەتوانێ دواج��ار یان دەس���ەاڵت هەرگیز ك��ە دروستبكات بەئامێرێك نەیكات گروپێك و الی��ەن هیچ لێدات. پێ چەپڵەی و خۆی دەستی بۆ
لە راستیدا رێكخستن بونی ژنان شۆرشی دەوێت.
پێش هەموو شت ژنان پێویستە ئیش لەسەر
یەكبوونی خۆی بكات و ئیش لەسەر هوشیاركردنەوەی خۆیان بكەن. ژنان خویان
بەرێكخستن ناكەن ناتوانن ئازاد بن
.………
وێرای ئەوەی ئەتوانین بڵێین ئەو الیەنانەشی خۆیان
بە مەدەنی دادەنێن هەمان عەقڵیەتی ئەو عۆرف و
عادەتە كۆنەیان هەیە بۆ ژنان بۆیە كێشەكە لەوەدایە
لە واڵتی ئێمەدا حیزبە عەلمانیەكان و ناعەلمانیەكان
داكۆكی لە مانەوەی بنەما شەریعیەكان دەكەن لە ناو
یاساكاندا
.………
ژنان پێش ئەوەی خۆیان هەڵبژێرن حیزبەكان بە كۆتا و خێر و سەدەقە كورسییان
دەداتێ، هۆكاری ئەمەش دەگەرێتەوە یەكەم لە كاتی هەڵبژاردندا دەنگی ژنان بە
دەست پیاوە، پیاو دەبێت پێی بڵێ دەنگ بدات بە كێ! وەك
ووتم ژنانیش ئەوەنە هوشیار نین یان ئەوەنە یەكگرتوو
نین كە بڵێ من ئەبێ دەنگ بە هاورەگەزی خۆم بدەم!!.
] ~ [[email protected]
41ژنان] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
توێژەری نەجیب"، ل��ەدی��دارێ��ك��دا"ت��ارق دەروون��������ی ب����اس ل���ە ك��اری��گ��ەری��ی��ە دەكات، جیابووەوە ژنانی دەرونییەكانی لەگەڵ چۆنێتی رووبەڕووبوونەوە لەگەڵ و دی��اردەی��ە ئ��ەم گرفتەكانی و كێشە توانای جیادەبێتەوە ژنەی ئەو دەڵێت:" كۆمەاڵیەتیەكانی پەیوەندیە گرێدانی چێژی و بەتام هەست دەب��ێ��ت، الواز ب��ەردەوام و ئارامە بێ و ناكات ژی��ان هەروەها دەك���ات"، خ��ۆی سەرزەنشتی نەجیب لەسەرشێوەكانی جیابوونەوەش دەڵێت:"دوو شێوە جیابوونەوەمان هەیە، یەكیان بەخواستی ژنەكەی خۆیەتی كە بەخۆبوونی متمانەی ژن حاڵەتەدا لەم لەسەرداخۆازی تر، ئەوی و دەمێنێتەوە حاڵەتەدا ل��ەم ك��ە ه��اوس��ەرەك��ەی��ەت��ی ژن ل��ەس��ەر دەروون��ی��ەك��ان��ی كاریگەریە زیاترە و هەست بەفەشەل بوون دەكات
لەپێكهێنانی پرۆسەی ژیانی"دا.
ئا/ چەتر پرێس
پرسیار/ ئەو كێشە و گرفتە دەروونیانە جیابووەوە ژن��ی رووب����ەڕووی ك��ە چین
دەبن؟ الواز كۆمەاڵیەتی پەیوەندی گرێدانی توانای �دەبێت نا ئارام و بێ تاقەتن، هەست بە تام و چێژی ژیان ناكات و بڕێ تووڕەبوونی ال دروست كە دەكات هەست ئەوەی حوكمی بە دەبێت ئەوانەی و مرۆڤە دەدات ئ��ازاری كە ئ��ەوەی كە تریشیان ئەوانەی دەبن، توڕە بوێرن كە پەروەردە نەكراون كە ئازایانەتر بەرگری خۆیان بكەن. ئەمە زیاتر گۆشەگیری و بێ دەنگی كش و دەبن توشی خەمۆكی هەڵدەبژێرن، ماتی و ب��ەردەوام چونكە نامێنێت، بڕیاردانی توانای
سەرزەنشتی خۆیان دەكەن بۆ وام كرد.
پرسیار/ كاریگەری ئەو كێشە و گرفتانە چین؟
� دوو جۆر جیابوونەوەمان هەیە؛ جیاوبوونەوەیەك دەك��ات داوای كە خۆیەتی ژن خواستی بە كە ل��ەوەی كەمترە دەرونییەكانی كاریگەری لەم چونكە بێت، هاوسەرەكەی خواستی بە لەم هەیە، بەخۆبوونی متمانەی ژن حاڵەتەدا حاڵەتەدا هەست دەكات ئەم توانیویەتی بەرگری لە مافی حۆی بكات و توانیویەتی بڕیار بدات و ئەم رێگەیەی هەڵبژاردوە كەوا دێتە رێگا، ئەو جیابووەوە، هاوسەری دەوترێت پێی رێگایەی
خواست خواستی خۆیەتی، بەاڵم جۆری دووەم ئەو جیابوونەوەیە كە پیاوەكە خواستی لەسەرە. زیاتر دەرونییەكانی كاریگەرییە حاڵەتەدا لەم هەموو لە یەكەم. حاڵەتی كاریگەری لە بێت حاڵەتەكاندا ژنێك كە جیا دەبێتەوە كۆمەڵێك كێشەی بۆ دروست دەبێت وەكو هەموو كێشەكانی تر. یەكێك لە كێشەكان بریتییە لەوەی هەست بە فەشەل دەكات لە گەورەترین پرۆسەی ژیانی، لەم حاڵەتەدا گرنگ نییە ئایا خۆی نەیتوانیوە بارودۆخی یاخود بەدەستبهێنێت سەركەوتن كاریگەری بارێكدا هەموو لە هاتووە. بەسەردا مرۆڤ و دەهێڵێت بەجێ لەسەر گ���ەورەی كاتێك بەگەورەترین ئومێدەوە بەرەو پێكهاتنی لەژێر دەهێنێت، پێكیشی و دەڕوات خێزان ئەو سێبەرەدا ئیتر ئەو النكەیەی لەدەستداوە، ئەگەر هۆكارەكە خۆی بێت بەردەوام بیر لەوە دەكاتەوە بۆ من وام كرد؟ بۆچی نەمتوانی ئەم لە گلەیی بەردەوام بكەم؟. چارەسەر حاڵەتە موراجەعەكردنی لە ب��ەردەوام و هەیە خۆی خۆیدایە، ئەمە ئەگەر یەكێك بێت لەو كەسانەی رەفتاری بە دەكاتەوە، خۆی موراجیعی كە لەبەر لێوەردەگرن خۆیاندا دەچنەوە سوودی ئەوە بەردەوام خەریكی سەرزەنشتكردنی خۆیانن بە تایبەتی لە دوای ئەوەی هەست بە ئازارەكانی جیابوونەوە و تەنیا كەوتنیان دەكەنەوە قسەی خەڵك و خێزان كە پێی دەڵێن نەتتوانی دڵی مێردەكەی رابگرێ، نەتتوانی تەحەممول بكەی، ئەم سەرزەنشت كردن و سەركۆنەكردنە وای لێ دەكات هەست بە بچووكی بكات لە كاتێكدا مافی تەواویش لەوانەیە الی ئەم بێت، هاوسەرەكەی لەگەڵیدا نەیتوانیبێت بێت خراپ هاوسەرێكی
كەسێك لە زیاتر ئەم مادام بەاڵم بگونجێت، سەرزەنشتی دەكات، بارێكی دەروونی بۆ دروست دەبێت هەست بە تاوانباری دەكات و قبوڵی نییە الی خێزانەكەی قسەی خەڵك و قسەی كۆمەڵگا كە هەمیشە بە گومانەوە بۆی دەڕوانن؛ ئەگەر باش بوایە هەڵیدەكرد. مێردەكەی ئەگەر فاڵن بوایە یان ئەگەر فیسار بوایە لەبەر ئەوەی ئەو دەرونیانەی كاریگەرییە ئەو حاڵەتانە هەموو لەسەر ئەو ژنە بەجێ دەهێڵێت لەسەر هەموو ژنەكان، بەاڵم دەمێنێتەوە سەر ئەوەی كە ئەو بێت بەهێز كەسێتییەكی خاوەنی ئەگەر ژنە ئەگەر خۆی بڕوای بە هەڵبژاردنی هاوسەرگیری و بڕوای بە جیابوونەوەكەشی هەبێت، ژنێك كەوا دەكات وێنەی بەرامبەر بە ژیان وێنەیەكی واقیع بێت و ژنێكی پەروەردەكراو بێت لەسەر متمانە بە خۆبوون واقیع بین بَێت بزانێت ژیان گەرم و ساردیە، ژیان گونجان و نەگونجاندنە، ژیان شكست و سەركەوتنە، ئەوا ئەم جۆرە ژنە ئەو كاریگەرییە دەروونیانەی لەسەر كەمتر دەبێت، بەاڵم ئەوە ئەوە نییە كە ژن و هیچ پیاوێكیش كاریگەری ال دروست نەبێت دوای جیابوونەوەی
لە هاوسەرەكەی.
مامەڵەیەكی خ��ێ��زان چ��ۆن پ��رس��ی��ار/ جیابووەوە ژنێكی گەڵ لە تەندروست
بكات؟ � خێزان هۆشیار بێت، واتا دایك و باوكی دڵسۆز بن ئەوكاتە تۆ ئەگەر كچەكە شووی نەكردبوو لەگەڵدا مامەڵەی منداڵەكان وەك��و ئاسایی دەكەن، بەاڵم كە جیابووەتەوە وەكو منداڵێكی بریندار چەند پێویستی بە موراجاعاتی زیاتر هەیە
جیـابوونەوەی نێـوان دوو هاوسـەر زیاتـر كاریگەری لەسەر دەرونی ژن هەیەژن بەردەوام بیر لەوە دەكاتەوە بۆ من وام كرد؟
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[42 ژنان
دایك و باوك ئەگەر هۆشیاری ئەوەیان هەبێت، دەبێت هەست بكەن ئەم كچەیان بریندارە، ئەم خۆی هاتووە، بەسەردا بارودۆخێكی كچەیان باوك و دای��ك ئ��ەوە لەبەر نەبووە مەبەستی تەقدیری ئەم حاڵەتە بكەن و شعوری كچەكەیان بریندارە كچەكەیان بكەن هەست و بخوێننەوە نەك سەرزەنشتی بكەن بە باری بزانن و گلەیی لێ بكەن مادام ئەم كچە لەم پیاوە جیابۆتەوە لەم قۆناخی جیابووەوە پێی بڵێن كە تۆ كچەكەی جارانمانی بە زیادەی خۆشەویستییەوە، چونكە تۆ خاوەنی ئەزموونێكی كە ئازاری داوی و خۆیان بۆ قەزییەكە، خاوەنی لە بەرپرسیار بە بكەن ئەوەی كچەكە تەنیا نەبێت پێی بڵێن كە ئێمە ئێمە بین، باش باوكێكی و دایك نەمانتوانی پێویستە بین، بابەتەكەدا دوای بە نەمانتوانی هات، كۆتایی ئەزموونە ئ��ەم بووترێت پێی ئامادە خۆت پێدەكات دەست تر ئەزموونێكی هەڵەكانی ئەمجارە تر ئەزموونێكی بۆ بكە لە ئەوەی بۆ رێكدەخەینەوە پێشووت قۆناخی قۆناخی داهاتوودا تووشی هەڵە نەبیتەوە ئەمە گڕ و تینێكی گەورەی دەروونی دەدات بەو ژنە لە كاتێكدا لەناو ماڵی وادا هەیە كە بە پیچەوانەوە سەرزەنشتی دەكەن و دەڵێن تازە تۆ دەتەوێت
شوو بكەیتەوە؟!.
جیابوونەوە دوای ژن��ان چ��ۆن پرسیار/ رووبەڕووی ئەو كێشە دەروونیانە ببنەوە
كە تووشی دەبن؟ � ئەبێ ژنان بزانن كە ئەمە سرووشتی دنیایە، تۆ ناتوانی گۆڕانكاری بەسەریدا بهێنیت بە خواستی
ئێمە بوایە ئەمانوت بەهیچ جۆرێك تەاڵق نەبێت، هەر هەبێت پێ قەناعەتی مرۆڤ ئەبێت بەاڵم وەكو چۆن شەو و رۆژ سەرما و گەرما دێت. ئەبێ ژن بزانێ ئەم تازە جیابۆتەوە، دوو رێگەی متمانە و خۆڕاگری رێگەی یان دایە لەبەردەم و ژیان بنیاتنانەوەی سەرلەنوێ و بەخۆبوون تێیدا كە ژیان بارودۆخەی ئەو لەگەڵ مامەڵە دەژی، یان ئەوەیە رووخان. كامیان لەبەرژەوەندی ئەوە خەفەت و رووخان و گلەیی لە بەختی خۆی نا ئومێدی سەر ئەنجامەكەی بۆ كوێ ئەڕوات، بەم ك��ردووە زۆری زەرەرێكی ژنە ئەم دی��ارە حاڵەتە زەرەرەكەی گەورەتر دەكات. لە ئەنجامدا تیا دەچێت. لەبەر ئەوە دوو رێگەی لەبەردەمدا حاڵەتەكەی قبوڵی كە ئەوەیە یەكێكیان هەیە بكات بەدوای ژیانێكی تازەدا بگەڕێ ئەگەر ئەو ژیانە تازەشی دەست نەكەوێت ئەبێت قەناعەتی وا بێت كە مەرج نییە هەموو مرۆڤێك زەواج بكەن و مەرج نییە هەموو ئەوانەی زەواج دەكەن هەتا كۆتایی تەمەنیان لە زەواجدا بمێننەوە. ملیۆنەها ئەم تەقەبوولی دەژین بەمشێوەیە هەیە كەس حاڵەتەش دەكات كە دەكرێت كە ئەمە رۆڵێكی گەورەتر ببینێت لە ژیاندا و نابێت بە زەعیفی كاتێ بكات. مامەڵە دەوری���دا چ��وار لەگەڵ ئازایانە دەبێتەوە سەرزەنشتكردن رووب��ەڕووی لە تەداخول ئەوەی بوەستێتەوە. رووبەڕوویان ژیانیدا دەكات رای بگرێت ئەوەی كە پرسیاری بێ مانا دەكات رایگرێت كە هەستی كرد گرفتی دەروونی و كۆمەاڵیەتی بۆ دروست دەبێت راوێژ كۆمەاڵیەتی و دەروونی توێژەری راوێژكاری بە
بكات.
ئەبێ ژن بزانێ ئەم تازە جیابۆتەوە، دوو رێگەی لەبەردەم
دایە یان رێگەی خۆڕاگری و متمانە بەخۆبوون و سەرلەنوێ
بنیاتنانەوەی ژیان و مامەڵە لەگەڵ ئەو بارودۆخەی ژیان كە تێیدا
دەژی، یان ئەوەیە رووخان
.………
دایك و باوك پێویستە هەست بكەن ئەم كچەیان بریندارە، ئەم كچەیان بارودۆخێكی بەسەردا هاتووە، خۆی مەبەستی نەبووە
لەبەر ئەوە دایك و باوك تەقدیری ئەم حاڵەتە بكەن و شعوری
كچەكەیان بخوێننەوە و هەست بكەن كچەكەیان بریندارە نەك
سەرزەنشتی بكەن بە باری بزانن و گلەیی لێ بكەن مادام ئەم كچە لەم پیاوە جیابۆتەوە لەم
قۆناخی جیابووەوە پێی بڵێن كە تۆ كچەكەی جارانمانی بە زیادەی
خۆشەویستییەوە
] ~ [[email protected]
43] ژماره 34[ ]2013/12/20[ ]ساڵی سێیەم[
ژنان
ن/ عەبدوڵاڵ ئۆجەالن
قۆناخە ل��ە یەکێک ب��ە ک��ە یۆنانییەکان گەورەکانی شارستانێتی دادەنرێن بە شێوەیەکی "ه��اوج��ووت وەک الوەک��ان��ی��ان ک��وڕە فەرمی ئەزموون خاوەن پیاوێکی بە پێشکەش "ێک هۆکارەکەیم درێژخایەن بۆماوەیەکی دەک��رد. وەکو فەیلەسوفێکی شینەدەکرایەوە. بۆ ب��ەردەوام گرنگە دەڵێت:"ئەوەی سوقراتیش بەکارهێنانی ئەم کوڕە نییە، بەڵکو پەروەردە کردنێتی لەالیەن گەورەکەیەوە". لێرەدا لۆژیک الوان بەردەوامی بەکارهێنانی لە مەبەست و بۆ ئاماددەکردنێتی زیاتر هاوجووتێک وەک تایبەتمەندییە ژنانییەکان. بە شێوەیەکی روونتر شارستانێتی یۆنانیش خوازیاری کۆمەڵگایەکی ب��ە ژن��ک��راوە. چ��ەن��دە الوان���ی رەس���ەن و بە )بەژنکراوە( کۆمەڵگایە ئەم هەبن، رەچەڵەک کۆمەڵگایە ئ��ەم پێکهێنانی بۆ پێکنایەت. پێویستە تایبەتمەندییە ژنانییەکان هەرس بکەن. مەیلی شارستانێتی کۆمەڵگاکانی تەواوی لە زۆر کۆمەڵگایەدا لەم نێربازی هەن. هاوشێوە بەرباڵوبووە. حاڵەتێکی وەهای بەخۆوە گرتووە، الوێکی کوڕە گەورەیەک هەر نەریتێک وەکو تایبەت بە خۆی هەبووە. لەوە زیاتر کە نێربازی تاکەکان زایەندی نەخۆشییەکی و الدان وەکو دیاردەیەکی وەک��و ئەوەیە گرنگ ببینرێت، کۆمەاڵیەتی ببینرێت کە کۆمەڵگای چینایەتی، کۆمەڵگای دەسەاڵت رێگای لە پێش کردۆتەوە. لە کۆمەڵگاکانی شارستانیدا زایەند و دەسەاڵت وان. شێرپەنجە وەکو کۆمەاڵیەتین، نەخۆشی یەکتریش نابن، یەکتر بەبێ چۆن وەکو هەر خانەکانی زیادبوونی وەکو هەر دەکەن. زیاد شێرپەنجەی نێوان پەیوەندی شێرپەنجە. مۆدێرنیتەی لە کۆمەڵگا شێرپەنجەی و تاک سەرمایەداریدا بە شێوەیەکی بەرفراوانتر شرۆڤە
دەکەین. دەمەوێت بگەمە ئەم خاڵە؛ هەزاران ساڵە لە کۆمەڵگاکانی شارستانیدا زەمینەی دەسەاڵت بە ئاماددەکردنی لە جۆری و تایبەت شێوەیەکی بووک بۆ زاوا ئامادەکراوە. نەریتی شارستانێتی نەریتێکی پیاو" دەبینێت. ژن وەکو "کێڵگەی هاوشێوە لەناو کۆمەڵگاش جێگای باسە. دەبێت پیاو وەکو ژنێک خۆی پێشکەش بە دەسەاڵت پێشکەش خۆ و دەبن یاخی ئەوانەی بکات. ش��ەڕەوە رێگای لە ن��اک��ەن، پەسەند ک��ردن بەگوێرەی دەدرێ��ت. کردنیان ئاماددە هەوڵی ژن ناوین چەرخی خ��وداوەن��دی تێڕوانینی بووونەوەرێکی ناتەواوە. بۆ پاشکۆ و ئەندامێکی زۆر بێکاریگەری پیاو داخراوەتە نزمترین ئاست. واتاترین بێ گەیشتۆتە رەگ��ەزی کۆیالیەتی شێوەکانی خۆی. بەشێوەیەکی بێ سنوور ژن لەجیاتی کراوە. پیاو بە پێشکەش دیاریەکە بخوازرێت هێندەی موڵکێک وەک��و م��رۆڤ، دەکڕدرێت، دەفرۆشرێ، بەکاردەهێنرێ. تەواوی ئایینەکانی دیکەی چەرخی ناوین لەگەڵ یەکتر لەنێو پێشبڕکێدان بۆ ئەوەی ئەم پیالنگێڕییە لەسەر مرۆڤایەتی پەیڕەو بکەن. بە رەوشێکی هەزار و خۆزگە دەڵێن؛ کە گەیشتوون وەها مەسیحیەتدا لە یەکەم. لەچەرخی رەحمەت ئەنگیزاسیۆن، لە ئیسالمیشدا داخستنی دەرگای تیرۆرە بەرفراوانترین )أجتهاد(، ئیجتهاد لەسەر پێکهاتەی زهنی مرۆڤ. لەالیەکی دیکە لە گەشەدارترین سەردەمی پیالنگێڕی کۆشک کۆشکەکان لە پەرستگا ب��اوەڕی خۆیدابوو. دەبێت. ئەنجامگیر پیالنگێڕییەوە رێگای لە هەردووکیان یەکتری دەخوڵقێنن و دێننە ئاراوە.وەکو رەنگدانەوەیەکی جیابوونەوەی چینایەتی کۆمەڵگا، دەرکردنی ئادەم و حەوا لە بەهەشت رێکی خزمەتکاری، بە کردنیان مەحکوم و م��ەزن جیاوازیەکی ه��ات��ووە. قۆناخە ئ��ەم لەکاتێکدا دەبێ؛ دروست مرۆڤەکان لەنێوان خولقێنەر، بە سۆمەردەبن خوداوەندەکانی خزمەتکار وەکو خۆیان بەندەکانی سەرلەنوێ ئەنکی دەخولقێنن. کێشمەکێش و خوڵقاندنی میتۆلۆژیەکاندا لە ئینانا �� هورساک نین و رۆڵی بەجێهێشتنی لە گوزارشت کاتێکدا لە دووەم پلەی بۆ ژن راب��ردووی خولقێنەرانەی لەالیەکی دەخ��ات، چاوانی لەبەر و دەک��ات و کۆیلە مرۆڤی شێوەی سەمبۆڵی دیکەوە خزمەتکارە. ئەو تابلۆیەی راهیبە سۆمەریەکان
کێشاویانە لە تەواوی دووالیزمی خودا �� بەندە لەگەڵ دەبینێ. رۆڵ دوات��ردا سیستەمەکانی زۆر بابەتە ئەم کردنی دەستنیشان ئ��ەوەی گرنگە، ئەوا دوورکەوتنەوەی پەرتووکە ئایینەکان و تەنانەت رەتکردنەوەیان بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە رووی بەرژەوەندیەکانیان لەپێناو دەب��ێ کە راستەقینەیان شاراوە و دەمامک کراو بێت. ئەو ناسنامە خوداییانەی لە کۆمەڵگای سۆمەریەکاندا جێگیر رەنگدانەوەیەکی وەکو کراوە، تەسەور و سروشت هێزەکانی پێگەگرتنی و ب��وون کۆمەڵگایە. لەگەڵ بواری خۆڕسکیدا، الیەنەکانی کۆمەڵگا دەردەکەوێتە پێش، پێبەپێ قورسایی پێشکەوتنی دەبێتەوە، ک��ەم ژن پایەی و بەندە مرۆڤی جیابوونەوەی لە سەرنجراکێش زیادبوونی کاتێکدا لە دەبینرێت. و خزمەتکار هۆکاری دەبێتە کۆمەڵگا سیاسیانەی هێزی و بنەوە بەرز خواوەندەکان بە شێکی ئەوەی دەرکەونە پێش، هەندێ ناسنامەش وون دەبن و لە شێوەدا دووچاری گۆرانکاریەکی مەزن دێن. مۆنارشییەت رەهای هێزی بابلدا قۆناخی لە لە ب��ەرزب��وون��ەوەی خ��واوەن��د م��ەردۆک رەنگ دەداتەوە. قۆناخی دواتری میتۆلۆژیای سۆمەر بەر ئیتر گەیشتونەتە نیشان دەدات کە ئەوە
دەروازەی لەدایکبوونی ئایینە تاکخوداییەکان.کاتێک تیرە بەڕەچەڵەک سامیەکانی بیابانەکان و ب��اوک��س��االری ژیانی نە ب��وون، بەهێز کە لەگەڵ خ��ۆی��ان چۆنیەکەکەی )م��ۆن��ۆل��ۆک( ب��ەی��ەک، دەک����ەن س��ۆم��ەر شارستانیەتی ش��ەڕدان. نێو لە میتۆلۆژیا خوداوەندەکانی شارستانیەتی و ژن کاریگەری کاتێکدا لە سۆمەرنامێنێ و دەسڕدرێتەوە و داب و نەریتی باوکساالری تیرەکانی بیابان دەبێت بە هێزێکی سیاسی، ئیدی ئاراستەی خۆی بەرەو سەرەڕۆیی و مۆنارشێتی دەگرێت. داب و نەریتی تیرەکانی بیابان لە کەسایەتی حاموڕابیدا بە شێوەی "من یاسام" بناخەی چەمکی پادشایەتی پێکدێنێت. چڕبوونەوەی و قووڵبوونەوە لەهەمانکاتدا تیرە، خ��ودی ناو و تیرەکان نێوان ناکۆکی ئیبراهیم پێغەمبەر نەریتی و داب بە شێوەی ناوەندی سیاسی کە خۆی بە هێزی بەرامبەر دێنێتە رکابەر هێزێکی دەبینێ، خودا وەکو دابڕانێکی لەپێش رێگا پێغەمبەرایەتی ئاراوە. سۆمەریەکان ئایینی چەمکی لە ریشەیی دەکاتەوە. بەرامبەر بە قۆناخی خوداوەندەکانی کە لە شێوە و رووخساری مرۆڤدان، چەمکێکی
نەریتی شارستانێتی؛ ژن وەکو "کێڵگەی پیاو" دەبینێت
] ~ [[email protected]
]ساڵی سێیەم[ ]2013/12/20[ ] ژماره34[44 ژنان
مرۆڤایەتی لەجۆری"هیچ کاتێک مرۆڤ نابێت بە خوداوەند" جێگای دەگرێتەوە.
لەم قۆناخەشدا بە تایبەتیش بە گوێرەی داب و نەریتی سامیەکان توندی یاساکانی کۆمەڵگای باوکساالری پشت ئەستوور بە پیاو، لە نزیکەوە گەوهەری لە کە هەیە بەوە خۆی پەیوەندی خۆیدا لەگەڵ یاساکانی دایکساالری و کەلتووری سەردەمی و کشتوکاڵ خوداوەندی عەشتاری بابلیەکاندا قۆناخی لە و ناکۆکە نیۆلۆتیک کەلتووری خوداوەندی ژنی سۆمەریەکان بەالوە خوداوەندە ب��ەدواوە قۆناخە لەم ئیتر ن��راوە. ژنێکی خۆیدا ماڵی لە ئیتر راب��ردوو، ژنی ��گوێڕایەڵە و بەنامووسە. ئەمە لەوالوە بمێنێت نییە، یەکسان خ��وداوەن��دەک��ان��دا لەگەڵ کە هەڵبڕێ دەنگ ناتوانێ رەوشێک نێو کەوتۆتە لێ ل��ه ب��ه ره وه پێچەی الب���دات، پێچەکەی و دەئاڵێنرێ، وەکو موڵکی تایبەتی پیاوی بەهێز وایە و لە ژووری تایبەتدا بەند دەکرێت. لە داب بەرەو زیاتر ئەمە موسا ئیبراهیمدا نەریتی و پێش دەبات. ئاستی بەرز و کاریگەری قووڵی ئەو گرێدراوی عەرەبستان، لە ژن کۆیالیەتی پێشکەوتنە مێژووییەیە. مەریەمی دایکی عیسا بە گوێرەی کۆنترین شێوەی داب و نەریتەکان خوداوەندە، بەاڵم بەردەوام لە دەستدانی پایە و ستاتۆی ژن، لەسەردەمی لە دایکبوونی عیسادا بە تەواوی کەوتووە و بووە بە ئامرازێکی زاوزێ لە بەمجۆرەیە. گشتیشدا ئاستی لە )زایین(. زایینی )2000 تا پ.ز 2000( نێوان م��اوەی بە بەرامبەر بە شکانەوەی دەسەاڵتی سیاسی چەوسانەوە لەمیانەی پێشکەوتنی پیاو الی و زەبر و تەڵەکەبازیەوە، مێژووی ژن مێژووی ژێرترین )نزمترین( چینە. بە گوێرەی کۆیالیەتی ژن رەگەزیەوە تایبەتمەندێتی هۆی بە پیاو، دووچار و مەحکومی کۆیالیەتیەکی زۆر سەختتر هاتووە. لە قۆناخی بابلدا خوداوەند تیامات لە
تەنانەت لە شەڕدایە، رووبەڕوو و ئاست یەک لە سەردەمی موساشدا شەڕێکی دژواری لەگەڵ ماریامی خزمی لە ئارادایە. بە سانایی ملکەچی
بۆ موسا نەکردووە.گەرچی مەریەمی دایکی عیسا هیچ کاریگەری و رۆڵێکی نییە. خودا )رەب( فووی تێکردووە ئەویش منداڵی بووە. ئەمەش واتای بااڵدەستی زاڵبوون لە گ��وزارە کردن فوو پیاوە. رەهای دەک��ات. ئ��ەوە دەک��ات بە رەم��ز کە جگە لە هیچ منداڵ کردنی بەخێو و ک��ردن ب��اوەش رۆڵێکی دیکەی نەماوە. خاڵێکی دیکەی گرنگ ئەوەیە لەمیانەی ناوبردنی ئەم فووکردنە بە رۆح ئەو ئەل قودس )رۆحی پیرۆز(، هەوڵدەدرێت هێزە خوداییەی کە لە ژندا نوێنەرایەتی دەکرێت چەواشە بکرێت، لە کەسێتی مەریەم ئەم هێزە دەدزرێ. ئەوەی لە سۆمەریەکاندا لەگەڵ ئەمەدا کۆکە، خوداوەندی دایکە. لە راستیدا ئەم بابەتە گرنگیەکی مەزنی ئایدیۆلۆژی هەیە. ئەم ناسنامە ئایدیۆلۆژیە رۆڵێکی دیاریکراوی لەوەدا هەیە لە قۆناخی دەرەبەگایەتیدا کاریگەری و رۆڵی زیاتر لە دەست بدات و ژن بسڕدرێتەوە. لەو رۆژە بە دواوە مەریەمەکان )ژنان( بەردەوام پاسیف و بێ کاریگەرن، بەبێدەنگی بەسەر منداڵەکانیاندا گرێدراون، پیاوەوە بە ت��ەواوی بە دەگرین، هەروەکو وان. ئەبەدی بەندکراوێکی هەروەکو چۆن ئەم رەوشە هیچ پەیوەندیەکی بە سروشتی ژنەوە نییە، ئەوا پەیوەندی لەگەڵ بااڵدەستی مەزنی سیاسی پیاودا مسۆگەرە. هەروەکو چۆن لە قۆناخێکدا سەردەمی خوداوەندە ژنەکان زاڵ کۆمەڵگای و دەوڵەت قۆناخی لە بوو، باو و چینایەتیشدا قۆناخی خوداوەندە پیاوەکان زاڵ و باوە. ئەم راستینەیەی کە لە قوواڵیی مێژوو لەالیەنی و هێڵدراوە جێ بە تاریکاییدا لەناو پیاوەوە لەمیانەی چەمکی دووڕوویی نامووس �� ماڵ دەمامک و پەردەپۆش کراوە، بەاڵم ئەمە
لەمیانەی ئاستی ئازادی کۆمەڵگا کە لە ئەنجامی و ئاشکرا ئازادیەوە دەخوڵقێندرێ، تێکۆشانی
واتادار دەبێت.
ژیاننامەی گەریالی شەهید"هەكار ئەحمەد"، ناسراو بە"بڕیار"گەریالی شەهید"هەكار ئەحمەد"، ناسراو ناوی و دایكی"زەهرا"یە ناوی بە"بڕیار"، باوكی"ئەحمەد"ە و ساڵی"1982" لەبەغداد دۆسكییە. لەعەشیرەتی و لەدایكبووە ئەحمەد"، ش��ەه��ی��د"ه��ەك��ار گ��ەری��الی ریزەكانی بەشداری لەگارێ 2000 ساڵی لەگۆڕەپانەكانی"بادینان، و بووە گەریال دەریای و دێرسیم قەندیل، خواكورك، بە ل��ەب��ەرام��ب��ەر و م���اوەت���ەوە" رەش
بەدەیان ت��ورك داگیركەری ئەرتەشی ج���ار ب���ەش���داری ش����ەڕی ك�����ردووە.گەریال"بڕیار"، لە بەرواری"2003/11/29" لەگەڵ لەشەڕێكدا رەش��ی ل��ەدەری��ای ئ��ەرت��ەش��ی ت����ورك ش��ەه��ی��دب��ووە و تەرمەكەشی دەكەوێتە دەستی دوژمن و كۆمینی شەهیدانی لەالیەن ساڵی 2004 پارتی چارەسەری دیموكراتی كوردستان راگەیەندراوە. شەهیدبوونی بەفەرمی
گەرچی مەریەمی دایکی عیسا هیچ کاریگەری و رۆڵێکی نییە. خودا )رەب( فووی تێکردووە ئەویش منداڵی بووە. ئەمەش واتای بااڵدەستی رەهای پیاوە. فوو کردن گوزارە لە زاڵبوون
دەکات. ئەوە دەکات بە رەمز کە جگە لە باوەش کردن و بەخێو
کردنی منداڵ هیچ رۆڵێکی دیکەی نەماوە
.........
لە داب و نەریتی ئیبراهیمدا موسا ئەمە زیاتر بەرەو
پێش دەبات. ئاستی بەرز و کاریگەری قووڵی کۆیالیەتی ژن لە عەرەبستان، گرێدراوی ئەو پێشکەوتنە مێژووییەیە مەریەمی دایکی عیسا بە
گوێرەی کۆنترین شێوەی داب و نەریتەکان خوداوەندە، بەاڵم بەردەوام لە دەستدانی پایە و ستاتۆی ژن، لەسەردەمی لە دایکبوونی عیسادا بە تەواوی کەوتووە و بووە بە ئامرازێکی
زاوزێ
لە باس سااڵنی)1987-1947(، نێوان كارگێریەكانی گۆڕانكارییە كەركوك"، "ئەتڵەسی پەرتووكی دیمۆگرافیای شاری كەركوكە دەكات كە لەئەنجامی سیاسەتی قڕكردنی جەستەیی، خاپوركردنی شارەدێ و گوندەكان، راگواستن و ئەنجامدانی گۆڕانكاریە كارگێڕیەكان لەالیەن رژێمە یەك لەدوای یەكەكانی و و"130"الپەرە وچواربەش ئامادە كراوە لە الیەن"سهیل خورشید عزیز" ئەتڵەسی كەركوك ئێراق پێكهاتووە.
"93"نەخشە پێكهاتووە كە لەالیەن بەرێوەبەرایەتی چاپ و باڵوكردنەوەی سلێمانی بەچاپگەێنراوە.
Rojî Wilat
گەریالی شەهید"هەكار ئەحمەد"، ناسراو بە"بڕیار"
Organî Rageyandinî Partî Çareserî Dîmukratî Kurdistan[Jimarey: 34] [Salî: 2013]
