Rozkład materiału nauczania w kl. 6. Czarowanie słowem · Nic nie może przecież wiecznie trwać 1 – Król i chmura Heinz Janisch (z książki Król i morze) – odczytuje sens

Rozkład materiału | C

zarow

anie

słow

em

80 Rozkład materiału nauczania w kl. 6

Lp. Temat lekcjiLiczba godzin

Zagadnienia wg podstawy programowej • lektura• terminy teoretycznoliterackie• inne pojęcia kulturowe• zagadnienia z zakresu nauki o języku• formy wypowiedzi pisemnej

Osiągnięcia ucznia(umiejętności, wiadomości)

Nr treści nauczania w NPP

Uczeń:

Część 1. KTOŚ I CZŁOWIEK

1. Podstawowe źródła informacji 1 – lektura: słownik ortografi czny

– słownik wyrazów obcych

– słownik wyrazów bliskoznacznych (synonimów)

– słownik języka polskiego

– słownik frazeologiczny

– potrafi wskazać wiarygodne źródła informacji

– wie, jak korzystać z drukowanych słowników i encyklopedii

– zna adresy internetowe portali i stron będących wiarygodnym źródłem informacji

– umie konstruktywnie korzystać z internetu

I.2

2. Ktoś i człowiek – o pięknie, które

skrywa tajemnicę

1 – O lasach Jana Twardowskiego

– epitet

– czyta ze zrozumieniem wiersz J. Twardowskiego

– wyszukuje informacje w tekście

– wskazuje w tekście epitety

– wypisuje z tekstu elementy charakterystyczne dla różnych typów krajobrazu

– samodzielnie dopisuje epitety do wymienionych składników krajobrazu

– odczytuje sens ostatnich wersów tekstu

I.1.1; I.1.7; I.1.8; II.2.4; II.3.1

3. „Nie ma się czego bać!” – o precy-

zji i wartości tworzenia

1 – Gniazda Małgorzaty Musierowicz

– opis

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego


– posługując się tekstem oraz podanymi sformułowaniami nazywa sposób wykonania

gniazd

– na podstawie zgromadzonych informacji uzasadnia słuszność podanego w poleceniu

3. stwierdzenia

– podaje własne przykłady „inżynierskiej precyzji w świecie przyrody”

– zna defi nicję witrażu

– rozpoznaje w tekście M. Musierowicz nawiązania do Księgi Rodzaju

– wyjaśnia motto utworu

– odczytuje przesłanie tekstu

I.1.1; I.1.7; I.1.8; I.3.1; III.1.1; III.2.7

4. Ortografi czna powtórka, czyli

o pisowni wyrazów z ó i u

1 – słownik ortografi czny

– opis

– zna zasady pisowni ó i u i stosuje je w praktyce

– uzasadnia pisownię wyrazów z ó i u, korzystając ze słownika ortografi cznego

Plan

ow

anie

pracy8

1

– tworzy wyrazy pokrewne, uzasadniające pisownię ó oraz zdrobnienia zakończone na

-utki, -usieńki i wykorzystuje je w opisie

I.2; III.2.5

5. Nietypowa odmiana rzeczowników 2 – rzeczowniki występujące tylko w liczbie pojedynczej

lub tylko w liczbie mnogiej

– rzeczowniki nieodmienne

– przepis

– rozpoznaje rzeczownik w wypowiedzeniu

– zna podstawowe kategorie gramatyczne

– odmienia rzeczowniki przez przypadki i liczby oraz wskazuje rodzaj

– potrafi wskazać rzeczowniki o nietypowej odmianie

– redaguje przepis na smaczną potrawę, wykorzystując składniki, których nazwy są nie-

odmienne

– poprawnie odmienia przez przypadki rzeczowniki typu: liceum, muzeum

I.3.3; I.3.4; I.1.5; III.1.5; III.2.7

6. „Dla życia nie ma innego rozwiąza-

nia niż żyć” – o cudzie istnienia

1 – fragmenty książki Listy dzieci do Pana Boga oraz po-

wieści Erica-Emmanuela Schmitta Oskar i pani Róża

– aforyzm

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści E.E. Schmitta oraz fragmenty Listów dzieci

do Pana Boga


– określa powód pisania listu do Boga przez śmiertelnie chorego chłopca

– wskazuje analogię między życiem saharyjskiego kwiatu a sytuacją Oskara

– podaje przykłady „ciekawych pytań”

– tworzy defi nicje słów: życie, wiara, śmierć, Bóg

– wyjaśnia aforyzmy dotyczące życia

I.1.1; I.1.7; III.1.3; II.3.1

7. Jak napisać list ofi cjalny? 2 – list ofi cjalny – zna strukturę listu i stosuje ją poprawnie w praktyce

– odróżnia list prywatny od listu ofi cjalnego, dostrzega ich różnorodność stylistyczną,

potrafi wskazać okol.iczności powstawania oraz adresatów obu form

– porządkuje, gromadzi i stosuje w praktyce słownictwo związane z listem ofi cjalnym

– pisze list ofi cjalny, indywidualizując język i formę wypowiedzi

III.1.2; III.1.5; I.1.3; III.2.7; III.2.5


o pisowni wielką

i małą literą

1 – słownik ortografi czny

....

– zna zasady pisowni wielką i małą literą i stosuje je w praktyce

– uzasadnia pisownię wielką i małą literą, korzystając ze słownika ortografi cznego, sa-

modzielnie

– mając na wzgl.ędzie zasady ortografi czne, rozróżnia wśród homonimów nazwy własne

oraz rzeczowniki pospolite

– tworzy przymiotniki od nazw własnych i poprawnie je zapisuje

I.2; III.2.5; I.3.3


zarow

anie

słow

em

82





Uczeń:

9. W świecie epiki 2 – słownik pojęć literackich

– epika, liryka, dramat, narrator, narracja, narracja trze-

cioosobowa, narracja pierwszoosobowa, fi kcja literac-

ka, świat przedstawiony, bohater, akcja, wątek, gatun-

ki epickie, opowiadanie, powieść, baśń, bajka

– zna nazwy rodzajów literackich, pojęcia związane z epiką (narrator, narracja, narracja

trzecioosobowa, narracja pierwszoosobowa, fi kcja literacka, świat przedstawiony, boha-

ter, akcja, wątek) oraz najważniejsze gatunki epickie (opowiadanie, powieść, baśń, bajka)

– potrafi wykorzystać podane defi nicje podczas tworzenia krzyżówki

– przyporządkowuje podane tytuły utworów odpowiednim gatunkom epickim

– dopisuje tytuły znanych utworów do wymienionych typów powieści (przygodowej,

sensacyjnej, psychologicznej, obyczajowej)

I.2; III.2.7

10. O potędze marzeń, które się nie

spełniają

1 – Bruno Ferrero Modlitwa – czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego

– wyszukuje w tekście informacje

– odczytuje analogię w położeniu wspomnianego w motcie Marcina oraz bohatera Mo-

dlitwy

– rozumie zachowanie mamy Marcina oraz postawę chłopca

– wskazuje przykłady własnych doświadczeń, gdy marzenia się nie spełniły oraz plusy

przedstawionych sytuacji

I.1.1; I.1.7; II.1.1; II.1.2; II.1.3

11. Od Adama i Ewy po alfę i omegę –

biblijne związki frazeologiczne

1 – związek frazeologiczny – zna pojęcie związku frazeologicznego

– rozpoznaje w tekście biblijne związki frazeologiczne, potrafi uzasadnić ich zastosowa-

nie oraz wskazać źródła, z których pochodzą

– w wypowiedziach świadomie posługuje się związkami frazeologicznymi

I.1.8

12. O Jonaszu, brzuchu ryby i Sterniku

świata

1 – Jonasz w brzuchu ryby (fragment Książki nad książka-

mi Anny Kamieńskiej)

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu literackiego

– układa wydarzenia w porządku chronologicznym

– korzystając ze wskazówek zamieszczonych w podręczniku, nazywa emocje, towarzy-

szące Jonaszowi w różnych momentach życia

– na podstawie odpowiedniego fragmentu tekstu wyjaśnia znaczenie związku frazeolo-

gicznego siedzieć jak u pana Boga za piecem

– ocenia postawę Jonasza

– redaguje wskazówki dla ludzi, którym trudno uwierzyć we własne siły

I.1.1; II.1.1; I.1.8; II.3.1; II.1.3; III.1.1

Plan

ow

anie

pracy8

3

13. Sztuka korespondencji – praca

klasowa

Omówienie pracy klasowej

2

(1+1)

– list

– związek frazeologiczny

– zna zasady zapisu listu, stosuje poprawny zapis

– redaguje list, wykorzystując poznane biblijne związki frazeologiczne

III.1.5; III.2.5-7

14. Co wiemy i czego jeszcze

nie wiemy o czasowniku?

Osobowe i nieosobowe formy

czasownika

2 – czasownik

– forma osobowa i nieosobowa – osoba, liczba, czas

– rodzaj

– tryby: oznajmujący, rozkazujący, przypuszczający

– rozpoznaje czasownik w wypowiedzeniu

– odróżnia formy osobowe od bezokoliczników oraz form zakończonych na -no, -to

– zna podstawowe kategorie gramatyczne: osoba, liczba, czas, rodzaj

– odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy

– określa formę gramatyczną (osoba, liczba, czas) czasowników

– rozpoznaje aspekty czasownika

– wskazuje w tekście czasowniki dokonane i niedokonane

I.3.3; I.3.4

15. Nic nie może przecież wiecznie

trwać

1 – Król i chmura Heinz Janisch (z książki Król i morze) – odczytuje sens utworu

– opisuje sytuację, w jakiej znalazł się bohater i dokonuje jej interpretacji

– wyjaśnia, w jaki sposób rysunki znajdujące się pod tekstem łączą się z przesłaniem

utworu

– podaje przykłady z życia, będące potwierdzeniem obserwacji zapisanej w tekście

I.1.1; I.1.2; II.1.2

16. O prawdzie ukrytej we fraszkach 1 – fraszki: Gra w zielone, Niewiele, Wiele hałasu, Sens

życia, Też fraszka Jana Sztaudyngera

– fraszka

– osoba mówiąca w wierszu

– czyta ze zrozumieniem utwory literackie

– zna pojęcie fraszki

– odczytuje przesłania płynące z utworów J. Sztaudyngera

– nadaje nowe tytuły poznanym fraszkom

– samodzielnie pisze tekst fraszki

I.1.1; II.2.11; I.1.8; II.3.1

17. Niedzielna miniatura świata –

o świątecznych zajęciach starego

subiekta

1 – fragment Lalki Bolesława Prusa

– ogłoszenie

– czyta ze zrozumieniem fragment utworu

– wypisuje z tekstu czasowniki nazywające działania podejmowane przez bohatera

i precyzuje „wyjątkowość niedzieli” pana Ignacego

– odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu i korzystając ze zgromadzonego

słownictwa, przyporządkowuje bohaterowi właściwe mu cechy

– korzystając ze wskazówek zgromadzonych w podręczniku, redaguje ogłoszenie

o sprzedaży wybranego produktu, znajdującego się w oknie wystawowym

– odczytuje analogię między miniaturą świata wprawianą w ruch przez pana Rzeckiego

a światem ludzi

I.1.1; I.3.3; I.1.8; II.1.2; III.1.5; III.1.6


zarow

anie

słow

em

84





Uczeń:

18. Strona czynna i strona bierna

czasownika

2 – strona czynna czasownika

– strona bierna czasownika

– czasowniki przechodnie

– czasowniki nieprzechodnie

– zna pojęcia strony czynnej i strony biernej czasownika, czasowników przechodnich

i nieprzechodnich

– odróżnia w tekście wypowiedzenia zawierające czasowniki w stronie czynnej od wy-

powiedzeń zawierających czasowniki w stronie biernej

– przekształca wypowiedzenia zawierające czasownik w stronie czynnej na wypowie-

dzenia zawierające czasownik w stronie biernej i odwrotnie

– wśród czasowników wskazuje przechodnie i nieprzechodnie

I.3.3

19. Kropka nad i – odsłona pierwsza 2 – Bruno Ferrero Jabłko – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania

– stosuje poznane pojęcia w praktyce, rozwiązując ćwiczenia

– redaguje teksty w znanych sobie formach wypowiedzi pisemnej

– wykonuje samodzielnie lub w grupie zadanie twórcze

I.1.1; III.1.5

Część 2. CZŁOWIEK I JA

20. Ja wśród innych ludzi… 1 – tolerancja – korzystając z ilustracji zamieszczonej w podręczniku, interpretuje tytuł rozdziału –

przy pomocy nauczyciela lub samodzielnie

– wypowiada się na forum klasy, prezentując swoje stanowisko w dyskusji – „Nikt z nas

nie jest samotną wyspą”

III.1.8; III.1.1; III.2.7

21. O sile spełnionych pragnień 1 – fragment Czarnoksiężnika ze Szmaragdowego Grodu

Lymana Franka Bauma (w przekładzie Stefanii Wort-

man)


– wśród zgromadzonych stwierdzeń, wskazuje prawdziwe i fałszywe

– odtwarza przebieg wydarzeń przedstawionych w tekście

– gromadzi informacje na temat bohaterów

– wypowiada opinie na temat bohaterów

– zabiera głos w rozważaniach traktujących o ludzkich pragnieniach

I.1.1; I.1.9; I.1.7; II.1.3; II.2.10


o pisowni wyrazów z ż i rz

1 – słownik ortografi czny – zna zasady pisowni rz i ż i stosuje je w praktyce

– uzasadnia pisownię rz i ż, korzystając ze słownika ortografi cznego, samodzielnie

Plan

ow

anie

pracy

85

1 – tworzy wyrazy pokrewne, uzasadniające pisownię rz i ż

I.2; III.2.5

23. „Trzeba mieć odwagę zmieniać

swoje życie.” Jak pokonać siebie?

1 – Małgorzata Wach Każdy ma swoje Kilimandżaro

(fragment)


– odwołując się do doświadczeń życiowych bohatera tekstu, wyjaśnia sens sentencji

– korzystając ze słownictwa zgromadzonego w podręczniku, opisuje ewolucję postawy

bohatera tekstu wobec tragedii

– w kontekście fragmentu książki interpretuje jej tytuł

– przygotowuje wypowiedź, która ma przekonać innych, że „to, jak odbieramy świat,

zależy wyłącznie od nas”

I.1.1; II.1.2; III.2.7; I.1.8; II.3.1

24. Wszystko o liczebniku 1 – liczebniki: główny, porządkowy, zbiorowy, ułamkowy,

nieokreślony

– zna zasady stosowania poszczególnych rodzajów liczebników i stosuje je w praktyce

– wskazuje w tekście liczebniki główne, porządkowe, zbiorowe, ułamkowe i nieokre-

ślone

– stosuje w związkach wyrazowych poprawne formy liczebników

II.3.3; II.3.4

25. Jak odkryć osobowość człowieka? 1 – psychologia

– emocje

– empatia

– introwertyk

– ekstrawertyk

– potrafi wyjaśnić pojęcia: psychologia, emocje, empatia, oraz poprawnie je zastosować

w wypowiedzi

– wskazuje różnice w zachowaniu introwertyka i ekstrawertyka

– rozumie zróżnicowanie ludzkich zachowań, potrafi wskazać przyczynę takiego stanu

rzeczy

II.1.3

26. Przedstawiamy bohaterów powie-

ści Ten obcy

Co się zdarzyło

w Olszynach?

O rodzinie – dlaczego czasem tak

trudno się porozumieć?

Dlaczego „obcy”? Porozmawiajmy

o Zenku

Zagubiona kartka

z pamiętnika – Uli… Zenka… Pestki…

5 – lektura: Irena Jurgielewiczowa Ten obcy

– świat przedstawiony

– narrator

– opis postaci

– pamiętnik

– zna treść powieści

– rozwiązuje test sprawdzający znajomość treści lektury

– wyróżnia elementy świata przedstawionego

– porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej, redaguje szczegółowy plan wy-

darzeń

– opowiada o przygodach bohaterów, indywidualizując styl wypowiedzi

– wyszukuje w tekście fragmenty opisujące bohaterów, gromadzi słownictwo potrzeb-

ne do opisu postaci

– ocenia bohaterów, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu

– tworzy pisemny opis postaci literackiej, indywidualizując swój język i formę wypo-

wiedzi

– zna zasady pisania pamiętnika, redaguje kartkę z pamiętnika z perspektywy bohatera

literackiego, stosując poprawny zapis

I.1.1 – 3; I.1.6 – 7; I.1.9; II.1.1-3; II.2.9-10; III.1.5; III.1.6 – 7; III.2.5 – 7; I.1.10; II.3.4


zarow

anie

słow

em

86





Uczeń:

27. O zgubionym zegarku

i odnalezionej prawdzie, czyli

jak naprawić wyrządzoną komuś

krzywdę

2 – fragment książki Marii Nurowskiej Sprawa honorowa

– honor

– sprawa honorowa

– czyta ze zrozumieniem fragment książki

– na podstawie tekstu gromadzi informacje o bohaterkach, ustala relacje między nimi

– porównuje sytuację życiową bohaterek i wskazuje przyczyny niegodnego postępku

jednej z nich

– redaguje pytania, które mógłby skierować do dziewczynek oraz udziela na nie odpo-

wiedzi, uwzględniając motywy zachowania i emocje towarzyszące bohaterkom

– wykorzystując odpowiednie fragmenty utworu oraz defi nicje słownikowe zamiesz-

czone w podręczniku, wyjaśnia odmienne rozumienie określenia „sprawa honorowa”

przez bohaterki

– sporządza opis postaci – Ewy, indywidualizując styl i język wypowiedzi

I.1.1; I.1.8; II.1.1 – 3; III.1.3; I.2; III.2.5 -7

28. Jak nie pogubić się w ocenie postę-

powania innych ludzi?

2 – ocena (postępowania) postaci – wskazuje w tekście elementy opisu postaci, wyszukuje informacje wyrażone wprost

i pośrednio

– potrafi wskazać motywy działań postaci w różnych sytuacjach

– spośród podanych, wybiera tę ocenę bohaterki, z którą się zgadza i odpowiednio

uzasadnia swoją decyzję

– nazywa emocje

– samodzielnie redaguje ocenę postaci , uwzględniając motywy postępowania

i okoliczności

I.1.6 – 7; II.1.2; II.3.1; III.1.5

29. Ocena postępowania – praca

klasowa


3

(2+1)

– opis postaci

– ocena postaci

– ocenia bohaterów, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu


wiedzi

II.2.10; III.1.5; III.2.7

30. Zaimki – gramatyczni zastępcy 2 – Rozmyślajcie nad mową –

o marzeniach – misia i moich Jana Miodka

– zaimek

– zna pojęcie zaimka, rozumie jego funkcjonalność oraz rozpoznaje zaimki w tekście

– wie, jakie części mowy zastępują zaimki, potrafi wskazać w tekście różne rodzaje

zaimków

– zna zasady stosowania dłuższych i krótszych form zaimków i wykorzystuje je w prak-

tyce

I.2.3

Plan

ow

anie

pracy

87


kiedy pisać ą, ę, a kiedy om, em,

on, en?

1 – słownik ortografi czny – zna zasady pisowni i stosuje je w praktyce

– uzasadnia pisownię ą i ę, korzystając ze słownika ortografi cznego, samodzielnie

– tworzy wyrazy pokrewne, w których występuje oboczność ę do ą

I.2; III.2.5

32. W świecie liryki 1 – słownik terminów literackich

– fragment wiersza Leopolda Staff a Deszcz jesienny

– liryka, wiersz, poezja, osoba mówiąca w wierszu, ob-

raz poetycki, strofa, wers, refren, metafora, epitet,

porównanie, wyrazy dźwiękonaśladowcze, rym, rytm,

wiersz biały

– rozpoznaje tekst poetycki, wymienia jego wyznaczniki

– zna pojęcia związane z liryką i potrafi wskazać je w tekście i podać przykłady

– na podstawie defi nicji liryki umie podać okoliczności, w których powstają utwory

poetyckie

I.1.1; II.2.1; II.2.4; II.2.5; II.2.11

33. Warsztaty recytacji 2 – Julian Tuwim Dwa wiatry; Juliusz Słowacki Do matki

(fragment); Konstanty Ildefons Gałczyński Rozmowa

liryczna; Adam Asnyk Ulewa

– poradnik recytatora

– rozumie pojęcie recytacji

– wskazuje w tekstach poetyckich wyrazy dźwiękonaśladowcze, metafory, epitety, rymy

– tworzy porównania

– rozpoznaje w tekście podmiot liryczny i korzystając ze zgromadzonego słownictwa,

określa jego nastrój

– wyjaśnia tytuł utworu „Rozmowa liryczna”

– odczytuje metaforę „treść lata”

– stosując się do wskazówek, recytuje zamieszczone w podręczniku teksty poetyckie

III.1.10; II.2.4 – 5; I.1.8; II.3.1

34. Jak widzieć więcej? Opis krajobrazu 1 – wiersz Adama Asnyka Ulewa, obraz Leona Wyczół-

kowskiego Mnich nad Morskim Okiem

– opis krajobrazu

– dostrzega podobieństwa w poetyckim i malarskim przedstawieniu krajobrazu

– wie, jakie elementy musi zawierać opis krajobrazu

– potrafi wymienić elementy krajobrazu przedstawionego na fotografi i lub obrazie

– korzystając ze wskazówek, redaguje opis krajobrazu i wzbogaca go epitetami, cieka-

wymi porównaniami, a nawet metaforami

II.2.1; II.1.5

35. Czy bez tej miłości można żyć? Co

znaczy „być patriotą”?

1 – wypowiedzi dotyczące patriotyzmu i ojczyzny Kry-

styny. Ostrowskiej, O. Huberta Czumy, Władysława

Bartoszewskiego, Andrzeja Stelmachowskiego

– fragmenty wierszy Wisławy Szymborskiej i Jana Ka-

sprowicza

– patriotyzm

– czyta ze zrozumieniem przytoczone wypowiedzi oraz wiersze

– wskazuje różne aspekty miłości ojczyzny

– na podstawie zamieszczonych w podręczniku materiałów redaguje własną defi nicję

patriotyzmu

– gromadzi słownictwo związane z miłością ojczyzny

– bierze udział w klasowej dyskusji dotyczącej patriotyzmu na co dzień

I.1.1; III.1.1; I.2; III.1.8

36. Bez tej miłości nie można żyć… 1 – pieśń Piechota

– wiersz Karola Wojtyły Do sosny polskiej

– czyta ze zrozumieniem teksty patriotyczne

– na podstawie tekstu Piechota charakteryzuje żołnierzy piechoty


zarow

anie

słow

em

88





Uczeń:

– wskazuje, co łączy sytuację podmiotu lirycznego i adresatki w wierszu Do sosny

polskiej

– odczytuje metafory oraz ogólne przesłanie utworów

I.1.1; I.1.8

37. Poranek z pieśnią patriotyczną 2 – wybrane pieśni patriotyczne – gromadzi teksty polskich pieśni patriotycznych

– przygotowuje podkład muzyczny

– dekoruje salę lekcyjną

– redaguje i wykonuje zaproszenia dla gości (np. rodziców, uczniów innych klas)

– bierze udział w wykonaniu pieśni

I.2; III.1.5; III.1.6; III.2.5 – 7

38. Kropka nad i – odsłona druga 2 – fragment powieści Małgorzaty Musierowicz Sprężyna – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania




I.1.1; III.1.5 – 7

Część 3. JA I PRAGNIENIA

39. O życiowych pasjach młodych

ludzi i odkrywaniu tajemnic

1 – ilustracja w podręczniku: Moje i Twoje marzenia – czyta informacje wstępne do części 3., zatytułowane O życiowych pasjach,

O odkrywaniu tajemnic

– angażuje się w wykonanie dodatkowych zadań i przy pomocy nauczyciela szuka

potrzebnych informacji w różnych źródłach/samodzielnie szuka informacji

– wzbogaca wiedzę związaną z najciekawszymi pasjami

– bierze udział w dyskusji o sposobach na spełnianie marzeń (okolicznościach, postawie)

– przeprowadza wśród członków rodziny sondę na temat „Czy warto marzyć?”, opraco-

wuje wyniki, formułuje wnioski

I.1.1; I.2; III.1.8

40. Co może szepnąć na ucho… po-

mysł?

1 – Wisława Szymborska: Pomysł – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki

– wskazuje bohaterów wiersza

– korzystając z pytań zamieszczonych w podręczniku, gromadzi informacje o osobie

mówiącej wierszu

Plan

ow

anie

pracy

89

– zapisuje „szeptane na ucho” wypowiedzi pomysłu

– wyjaśnia fi nał spotkania bohaterów wiersza

– przedstawia swój pomysł na wiersz

I.1.1; I.1.2; I.1.3; I.1.7

41. Jedyna taka szkoła… 1 – strona internetowa poświęcona „Szkole pod Żaglami”

– reklama

– czyta ze zrozumieniem informacje ze strony internetowej

– wskazuje najważniejsze zalety niezwykłej szkoły i uzasadnia swoje stanowisko

– opracowuje trzydniowy plan zajęć uczestnika Szkoły pod Żaglami

– zgodnie ze wskazówkami zamieszczonymi w podręczniku redaguje tekst reklamowy

dotyczący szkoły łączącej naukę z żeglarstwem

– podaje propozycje miejsc, w których mogłyby odbywać się nietypowe zajęcia szkolne

I.1.1; III.1.1; III.1.5;

42. „Żeglowanie jest koniecznością”

– wywiad z Krzysztofem Baranow-

skim

„Pokazać ludziom, że warto ma-

rzyć”… – misja Nataszy Caban.

2 Rozmowa Aliny Ert-Eberdt z Krzysztofem Baranowskim,

fragment wywiadu z Nataszą Caban ze strony interne-

towej www.nataszacaban.com

– czyta ze zrozumieniem teksty wywiadów oraz informacje ze strony internetowej

– korzystając z informacji zamieszczonych w wywiadzie, wskazuje przyczyny powtórne-

go opłynięcia Ziemi przez Krzysztofa Baranowskiego

– w kontekście tekstu interpretuje wskazane słowa podróżnika i podaje przykłady wła-

snych doświadczeń, do których można by je odnieść

– spośród zgromadzonych w podręczniku cech wskazuje te, które można przypisać Na-

taszy Caban i uzasadnia swoje stanowisko

– na podstawie zamieszczonego w podręczniku wywiadu z Krzysztofem Baranowskim

oraz przytoczonej wypowiedzi Nataszy Caban charakteryzuje postawę prawdziwego

żeglarza

– gromadzi informacje o wybranym mieście portowym i przygotowuje prezentację na

gazetkę ścienną

I.1.1; I.1.7; I.1.8; II.2.10; I.2

43. Marzenia większe niż tornister 1 – Joanna Kulmowa Marzenia – odnajduje w tekście informacje o osobie mówiącej w wierszu

– odczytuje emocje wpisane w tekst i odnosi je do własnych doświadczeń

– wypowiada się na temat przesłania utworu i konfrontuje je z poznawanym na lekcjach

światem literatury, gromadzi argumenty, uzasadnia je

I.1.1; I.1.3; II.1.1; III.1.8

44. Jak lepiej opisać siebie? 1 – opis i samoocena – w zamieszczonym w podręczniku tekście wskazuje elementy typowe dla opisu po-

staci i jej cech

– korzystając ze wskazówek zamieszczonych w podręczniku, sporządza pogłębiony opis

swojej osoby, zachowując poprawną strukturę tekstu i indywidualizując styl wypo-

wiedzi

I.1.1; I.1.7; III.1.5


zarow

anie

słow

em

90





Uczeń:

45. W świecie wykrzykników i partykuł 1 – wykrzyknik

– partykuła

– zna defi nicje wykrzyknika i partykuły i rozumie ich funkcjonalność

– rozpoznaje w tekście nowe części mowy

– uzupełnia wypowiedzi właściwymi partykułami

– samodzielnie redaguje tekst, w którym świadomie stosuje partykuły i wykrzykniki

III.1.1

46. Części mowy nie mają przed nami

tajemnic!

2 – części mowy: czasownik, rzeczownik, przymiotnik,

zaimek, liczebnik, przysłówek, przyimek, partykuła,

wykrzyknik, spójnik

– rozpoznaje i nazywa części mowy

– wskazuje odmienne i nieodmienne części mowy

– określa formę gramatyczną odmiennych części mowy

II.3.3; II.3.4

47. Sprawdzian – części mowy

Omówienie sprawdzianu

2

(1+1)

– części mowy: czasownik, rzeczownik, przymiotnik,

zaimek, liczebnik, przysłówek, przyimek, partykuła,

wykrzyknik, spójnik

– rozpoznaje i nazywa części mowy

– wskazuje odmienne i nieodmienne części mowy

– określa formę gramatyczną odmiennych części mowy

II.3.3 – 4

48. Klasowa gra o milion – teleturniej

na temat W pustyni i w puszczy

Henryka Sienkiewicza

Przygody Stasia i Nel na kontynen-

cie afrykańskim

Czy Staś był kujonem? Oceniamy

zachowanie bohatera

Przewodnik po Afryce, czyli świat

przedstawiony powieści Henryka

Sienkiewicza

5 – lektura: Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy


– powieść przygodowa

– przewodnik dla turystów

– rozmowa z bohaterem

– zna treść powieści, formułuje proste oraz bardziej pogłębione pytania dotyczące wy-

darzeń i postaci w powieści

– bierze udział i wciela się z powodzeniem w różne role w klasowym teleturnieju

– odtwarza przebieg wydarzeń w utworze ze zrozumieniem ich ciągu przyczynowo-

-skutkowego

– opowiada o jednej z przygód bohaterów, podkreślając jej znaczenie w przebiegu akcji

i dla charakterystyki bohaterów

– wskazuje w tekście lub przywołuje z pamięci umiejętności i przykłady wiedzy bo-

hatera, wskazuje przydatność wiedzy i umiejętności bohatera w różnych sytuacjach

opisanych w utworze

– ocenia postawę moralną i patriotyczną bohatera

– zna wyznaczniki rozmowy na określony temat, zapisuje lub przeprowadza, wcielając

się w rolę, rozmowę z bohaterem na wskazany temat – wyszukuje w tekście fragmen-

ty opisujące przyrodę i realia życia w Afryce w czasie trwania akcji utworu

– wskazuje podstawowe elementy przewodnika turystycznego, łącząc te obserwacje

z wnioskami na temat świata przedstawionego w utworze

I.1.1 – 3; I.1.6 – 7; I.1.9; II.1.1-3; II.4; II.2.10; II.2.9-10; III.1.5; III.1.6 – 7; III.2.5 – 7; I.1.10; II.3.4

Plan

ow

anie

pracy9

1

49. Nadzieja umiera ostatnia… – o od-

wadze, poczuciu odpowiedzialno-

ści i… rozpaczy

Jak pokazać emocje? – notatki

z fi lmowego planu

2 – fragment powieści Henryka Sienkiewicza W pustyni

i w puszczy

– fragment książki Władysława Ślesickiego Z Tomkiem

i Moniką w pustyni i w puszczy. Notatki z fi lmowego

planu

– plan fi lmowy

– pantomima

– czyta ze zrozumieniem fragment powieści

– wyszukuje w tekście informacje na temat bohaterów oraz sytuacji, w jakiej się znaleźli

– opisuje zmieniające się emocje głównego bohatera, uwzględniając zachowanie, gesty,

mimikę twarzy

– bierze udział w pantomimie przygotowanej na podstawie tekstu

– wymienia umiejętności potrzebne do odegrania sceny przedstawionej we fragmencie

książki

– wykorzystując odpowiednie fragmenty tekstu, opisuje sposób odegrania emocji przez

młodego aktora

– gromadzi ciekawostki z planu fi lmowego

I.1.1; I.1.7; I.1.2; III.2.4; I.2; II.2.8

50. Początek wielkiej kariery, czyli

o tym, jak Jaśka wzięli do fi lmu

1 – fragment powieści Lucyny Legut Piotrek zgubił dziad-

ka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości

– ogłoszenie

– opowiadanie


– wyszukuje w tekście informacje na temat bohaterów

– wskazuje w tekście fragmenty, w których ujawnia się narrator

– nazywa emocje narratora

– przedstawia relacje między poszczególnymi członkami rodziny

– redaguje ogłoszenie

– korzystając ze wskazówek zamieszczonych w podręczniku, pisze opowiadanie, indy-

widualizując styl i język wypowiedzi

I.1.1; I.1.7; I.1.3; III.1.5; III.2.5 – 7

51. Magia radia 2 – tekst o historii radia zamieszczony w podręczniku

– Rozmowa z Robertem Konatowiczem, dziennikarzem

Radia RMF

– Radiowa misja Matylda Kuchnik

– radio

– notatka

– reklama

– czyta ze zrozumieniem zamieszczone w podręczniku teksty o tematyce radiowej

– korzystając ze wskazówek zamieszczonych w podręczniku, sporządza w ciekawej for-

mie grafi cznej notatkę na temat historii radia

– redaguje reklamę swojej ulubionej stacji radiowej lub programu radiowego

– bierze udział w rozmowie na temat atrakcyjności radia wśród innych mediów, wypo-

wiada się na forum klasy oraz uzasadnia swoje stanowisko

– sporządza w punktach plan dnia dziennikarza radiowego

– na podstawie wypowiedzi Roberta Konatowicza wskazuje cechy dobrego dziennikarza

– sporządza notatki pomocne w przeprowadzeniu audycji radiowej

– zapisuje rady skierowane do młodego dziennikarza

– podaje propozycje ciekawych tytułów szkolnych audycji radiowych

I.1.1; III.1.5; II.2.8; III.1.8


o pisowni wyrazów

z h i ch

1 – słownik ortografi czny – zna zasady pisowni h i ch i stosuje je w praktyce

– uzasadnia pisownię h i ch, korzystając ze słownika ortografi cznego lub samodzielnie

– tworzy wyrazy pokrewne, uzasadniające pisownię h i ch

III.2.5


zarow

anie

słow

em

92





Uczeń:

53. „Otoczony miłością Kopciuszek

zawsze pięknieje” – o magii uczucia

w rodzinnym domu dziecka

1 – Kopciuszek – fragment powieści Marii Kann Dziewięć

bied i jedno szczęście

– rodzinny dom dziecka


– rozumie pojęcie: rodzinny dom dziecka

– gromadzi informacje na temat narratora oraz osób, tworzących rodzinny dom dziecka

– na podstawie wypowiedzi jednej z bohaterek wskazuje jej cechy

– wykorzystując tekst oraz schemat zamieszczony w podręczniku, przedstawia sposób

postrzegania tytułowej bohaterki przez różne osoby

– interpretuje tytuł fragmentu powieści

– porównuje sytuacje wymienionych bohaterów różnych tekstów literackich i wskazuje

podobieństwa

– bierze udział w rozważaniach nad słusznością stwierdzenia „Dobrze widzi się tylko

sercem. Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu”, na poparcie swoich argumentów

przytacza przykłady z własnego życia

– wspólnie z kolegami planuje akcję mającą na celu wywołanie uśmiechu na twarzach

młodszych kolegów

I.1.1; I.1.3; I.1.7; II.3.1; III.1.8

54. Jak nauczyć się człowieka? 1 – Jerzy Liebert: Uczę się ciebie, człowieku – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki

– wskazuje adresata wiersza

– korzystając ze słownika, podaje synonimy czasownika uczyć się, spośród których wy-

biera te, które można odnieść do wiersza i uzasadnia swoje stanowisko

– wykorzystując schemat, określa postawę, jaką wobec drugiego człowieka przyjmuje

osoba mówiąca w wierszu

– wyjaśnia metaforę: „uczę się ciebie, człowieku”

– bierze udział w rozważaniach na temat postaw, które pomagają zrozumieć innych lu-

dzi, wypowiada swoje zdanie na forum klasy

I.1.1; I.1.3; I.2; II.2.4 – 5; III.1.8

55. W świecie dramatu… 2 – fragment Ślubów panieńskich Aleksandra Fredry

– słownik terminów literackich – dramat, akt, scena,

tekst główny, tekst poboczny, didaskalia, dialog, mo-

nolog, tragedia, komedia

– zna pojęcia związane z dramatem, potrafi wskazać wymienione elementy budowy

dramatu w tekście

– odróżnia tekst główny od tekstu pobocznego

– właściwie odczytuje tekst didaskaliów

Plan

ow

anie

pracy93

– afi sz teatralny, rola, aktor, kostium, dekoracja, rekwi-

zyt, oprawa muzyczna, efekty dźwiękowe, próba, pró-

ba generalna, reżyser

– wraz z kolegami przygotowuje głosową interpretację zamieszczonego w podręczniku

fragmentu dramatu

– wykonuje afi sz teatralny

– zapisuje dialog i monolog fi kcyjnych bohaterów

II.2.6; III.1.9; III.1.4; III.1.5

56. Podwórkowy happening – przygo-

towujemy klasowe przedstawienie

4 – Krystyna Piękosz: Podwórkowy happening

– notatka

– zaproszenie

– sprawozdanie

– czyta ze zrozumieniem zamieszczoną w podręczniku inscenizację

– określa, jakiego typu informacje zawierają didaskalia

– opracowuje (wg wzoru) notatki pomocne w przygotowaniu przedstawienia

– wykorzystując wskazówki zawarte w podręczniku, redaguje zaproszenie na Podwór-

kowy happening, zawierające program wydarzenia

– przygotowuje głosową interpretację wybranych kwestii

– korzystając ze wskazówek zawartych w podręczniku, sporządza sprawozdanie z prze-

biegu wydarzenia

– bierze udział w przygotowaniu klasowego przedstawienia

I.1.1; I.1.7; III.1.5; III.1.10; III.1.4

57. „Łatwo jest poddawać się rozpaczy,

znacznie trudniej pociechę umieć

znaleźć i dobro” – jak znaleźć

wyjście z sytuacji bez wyjścia?

1 – fragment powieści Stanisława Stampf’la Robinson

Kruzoe, napisanej na podstawie Daniela Defoe

– optymizm

– pesymizm

– list


– wyszukuje w tekście informacje dotyczące świata przedstawionego

– gromadzi informacje na temat narratora

– podaje pozytywne i negatywne aspekty sytuacji, w jakiej znalazł się główny bohater

– wskazuje celowość zestawienia przez rozbitka dobrych i złych stron własnego położe-

nia oraz podkreślaną przez niego wartość najwyższą

– wymienia cechy pesymisty i optymisty

– pisze list, w którym udziela rad rozbitkom

I.1.1; I.1.7; I.1.3; III.1.6; II.1.5

58. „Cudze chwalicie, swego nie zna-

cie…”

1 – fotografi e z informacjami

o różnych miejscach w Polsce, zamieszczone w pod-

ręczniku

– ulotka informacyjna

– odszukuje na mapie Polski opisane miejsca

– przyporządkowuje opisane atrakcje turystyczne do odpowiednich kategorii

– przygotowuje ulotkę dla turystów przedstawiającą najciekawsze miejsca we Wrocła-

wiu

– gromadzi informacje o „Panoramie Racławickiej” i sporządza notatkę do gazetki szkol-

nej

III.2.5 – 7; III.1.5; I.2

59. Tajemnice okolicznika 2 – okolicznik miejsca

– okolicznik czasu

– okolicznik sposobu

– okolicznik przyczyny

– okolicznik celu

– zna defi nicję okolicznika oraz rozumie funkcję różnych typów okoliczników w zdaniu

– nazywa poszczególne części zdania oraz różne rodzaje okoliczników w wypowiedze-

niach

– buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując różne typy okoliczników

I.3.1; I.3.2


zarow

anie

słow

em

94





Uczeń:

60. Wszystko o częściach zdania 2 – części zdania

– podmiot (gramatyczny, domyślny, logiczny, szerego-

wy, towarzyszący)

– orzeczenie (czasownikowe, imienne)

– przydawka

– dopełnienie

– okolicznik (miejsca, czasu, sposobu, przyczyny, celu)

– zna defi nicje poszczególnych części zdania oraz rozumie ich funkcje w zdaniu

– nazywa poszczególne części zdania

– buduje zdania pojedyncze rozwinięte, stosując różne określenia

– sporządza wykresy zdań pojedynczych

I.3.1 – 2; III.2.2

61. Zaczęło się w warszawskiej

szkole…. – świat przedstawiony

w powieści Kornela Makuszyń-

skiego

Na tropie skarbu. Jak pomóc profe-

sorowi Gąsowskiemu?

Adaś Cisowski – zdolny detektyw

Od Adasia do Wandy, od Wandy

do Adasia – listów pisanie

Najciekawsza przygoda – klasowy

konkurs opowiadaczy

5 – lektura: Kornel Makuszyński Szatan z siódmej klasy


– narrator

– opis postaci

– list




– porządkuje wydarzenia kolejności chronologicznej, redaguje szczegółowy plan wy-

darzeń

– opowiada o przygodach bohatera, indywidualizując styl wypowiedzi

– wyszukuje w tekście fragmenty opisujące bohatera, gromadzi słownictwo potrzebne

do opisu postaci

– ocenia bohatera, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu


wiedzi

– zna zasady zapisu listu, pisze list na wskazany temat, stosując poprawny zapis


62. Jakie zagadki kryje Frombork?

Na tropie bezcennych monet

1 – fragment powieści Zbigniewa Nienackiego Pan Samo-

chodzik i zagadki Fromborka


– gromadzi informacje o narratorze oraz poszczególnych bohaterach

– porządkuje wydarzenia przedstawione we fragmencie powieści

– wskazuje w tekście elementy budujące atmosferę napięcia

– sporządza wskazówki dla poszukiwaczy skarbów

– redaguje dalszy ciąg opowieści o tajemnicy Fromborka, wprowadzając do swojej

wypowiedzi atmosferę tajemnicy i sensacji

I.1.1; I.1.3; II.2.9; III.1.1; III.1.5

Plan

ow

anie

pracy

95

63. Po co nam wyobraźnia, czyli o tym,

co może wyskoczyć z dębowego

klocka

1 – wiersz Zbigniewa Herberta Pudełko zwane wyobraź-

nią

– instrukcja

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki

– wskazuje czasowniki, którymi podmiot liryczny zwraca się do adresata oraz określa

ich funkcję

– przedstawia sposób powstawania obrazów poetyckich w wierszu wymienia środki

poetyckie, za pomocą których zostały utworzone

– redaguje własną defi nicję słowa „wyobraźnia”

– wyjaśnia tytuł utworu

– korzystając ze wskazówek zamieszczonych w podręczniku, sporządza instrukcję pt.

Jak korzystać z wyobraźni

64. Kropka nad i – odsłona trzecia 2 – fragment powieści Juliusza Jerzego Herlingera Historie

niewiarygodne

– czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania




I.1.1; I.3.2; II.4-5; III.1.1; III.1.5

65. Na tropie przygody – praca kla-

sowa


3

(2+1)

– opowiadanie

– opis postaci

– redaguje opowiadanie twórcze z dialogiem i elementami opisu miejsca

– redaguje opis postaci – portret poszukiwacza przygód, wykorzystuje informacje zgro-

madzone w czasie omawiania lektur (W pustyni i w puszczy, Szatan z siódmej klasy)

III.1.5 – 7

Część 4. PRAGNIENIA I ŚWIAT

66. „Świat jest dla Ciebie, ale i Ty jesteś

dla świata”… – kilka słów o waż-

nych sprawach

1 – Ważne sprawy dziewcząt i chłopców – czyta ze zrozumieniem tekst literacki

– wskazuje adresata tekstu

– odczytuje przedstawioną w tekście relację między młodym człowiekiem i światem

– bierze udział w rozważaniach na temat ważnych dla młodych ludzi spraw, przedstawia

na forum klasy swoje stanowisko

– odnajduje w tekście złote myśli, wybiera najbardziej sugestywną i uzasadnia swoje

stanowisko

I.1.1; I.1.3; III.1.8

67. Jak opisać obraz? 1 – obraz Józefa Mehoff era Dziwny ogród

– opis obrazu

– pierwszy plan

– drugi plan

– tło

– wymienia elementy tworzące obraz, określa, które z nich znajdują się na pierwszym,

drugim planie, a które w tle

– wykorzystując zgromadzone informacje i słownictwo, opisuje obraz

– uzasadnia drugi tytuł obrazu Józefa Mehoff era

– dostrzega niezwykłość i piękno działa, uzasadnia swoje stanowisko

III.1.5; II.2.1


zarow

anie

słow

em

96





Uczeń:

68. W cudownym bywam ogrodzie. 1 – Ogród przedziwny Leopolda Staff a – czyta ze zrozumieniem tekst poetycki zamieszczony w podręczniku

– wskazuje składniki krajobrazu przedstawionego w wierszu

– wykorzystując schemat, opisuje działania osoby mówiącej w wierszu

– wskazuje podobieństwa i różnice między ogrodem przedstawionym na obrazie Józefa

Mehoff era a ogrodem w wierszu Staff a

– wykonuje ulotkę reklamową „Ogrodu przedziwnego”

– sporządza plan ogrodu, oznaczając trasę zwiedzania

I.1.1; I.1.7; I.1.4; I.1.5


o pisowni wyrazów

z nie

1 – słownik ortografi czny – zna zasady pisowni przeczenia nie i stosuje je w praktyce

– uzasadnia pisownię przeczenia nie z różnymi częściami mowy, korzystając ze słownika

ortografi cznego , samodzielnie

– rozpoznaje podane części mowy i poprawnie zapisuje je z przeczeniem nie

70. Podaj dalej, czyli o tym, że warto

zmieniać świat na lepsze

1 – fragment powieści Catherine Ryan Hyde Podaj dalej – czyta ze zrozumieniem fragment powieści

– porządkuje informacje o bohaterach i wydarzeniach

– wyjaśnia, na czym polegał pomysł głównego bohatera

– odczytuje przesłanie utworu i przedstawia swoje stanowisko w rozważaniach traktu-

jących o tym, że warto pomagać innym ludziom

I.2; III.2.5c

71. Na czym polegała gra Pollyanny?

Zagrajmy

w „Optymistę”.

1 – fragment powieści Eleonor H. Porter Pollyanna – czyta ze zrozumieniem fragment powieści


– gromadzi informacje na temat głównej bohaterki i ocenia jej postawę życiową

– podaje zasady gry przedstawionej w tekście oraz odszukuje fragmenty mówiące

o tym, jak te zasady sprawdzały się w życiu bohaterki

– wskazuje elementy humorystyczne występujące we fragmencie powieści

– sporządza rozbudowany opis postaci, indywidualizując styl i język wypowiedzi

I.1.1; I.1.7; I.1.8

Plan

ow

anie

pracy9

7

72. Z wizytą na Zielonym Wzgórzu

w Avonlea. Poznajemy miejsca

wydarzeń i bohaterów powieści

Lucy Maud Montgomery

Jak zdobyć paszport do krainy

czarów? Opisujemy życie i marze-

nia Ani Shirley

Życie z głową w chmurach. Opo-

wiadamy o tym, jak i dlaczego Ania

wpadała w tarapaty

Czy Ania Shirley to postać nadal

współczesna? Rozmawiamy o best-

sellerach

5 – lektura: Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego

Wzgórza

– opis miejsca

– bestseller

– opis i ocena postaci

– opowiadanie ustne


– wymienia bohaterów utworu i relacje między nimi

– wskazuje w tekście fragmenty opisujące wygląd i zachowanie bohaterki, uzasadniając

opinie innych postaci o bohaterce

– opisuje wygląd miejsca, stosując elementy języka poetyckiego

– wyodrębnia pozytywne i negatywne aspekty życia bohaterki, uzasadnia ich wpływ na

jej charakter i postępowanie

– opowiada ustnie o przygodach bohaterki, zwracając uwagę na swój język oraz starając

się skupić uwagę odbiorców

– nazywa swój stosunek do postaci, uzasadnia swoją opinię

– rozumie słowo bestseller i podaje powody popularności książek

– wyjaśnia przesłanie powieści, formułuje swój stosunek do opisanej historii


73. Rodzaje zdań współrzędnie zło-

żonych

2 – zdania współrzędnie złożone (wynikowe, rozłączne,

przeciwstawne, łączne)

– rozpoznaje w tekście zdania współrzędnie złożone

– wskazuje spójniki w wypowiedzeniach i nazywa rodzaje zdań współrzędnie złożonych

– sporządza wykresy zdań

I.3.1; I.3.2

74. Rodzaje wypowiedzeń 2 – wypowiedzenie

– zdanie (pojedyncze <nierozwinięte, rozwinięte>, zło-

żone <podrzędnie, współrzędnie>)

– równoważnik zdania

– określa rodzaje podanych wypowiedzeń ze względu na obecność lub brak orzeczenia

– zapisuje plan wydarzeń w postaci równoważników zdań

– zamienia zdania pojedyncze nierozwinięte na rozwinięte, dodając wskazane określe-

nia

– sporządza wykresy zdań pojedynczych rozwiniętych

– nazywa rodzaje zdań współrzędnie złożonych

I.3.2; III.2.2

75. Sprawdzian – części zdania, rodzaje

wypowiedzeń

Omówienie sprawdzianu

2

(1+1)

– części zdania

– wypowiedzenie

– zdanie (pojedyncze <nierozwinięte, rozwinięte>, zło-

żone <podrzędnie, współrzędnie>)

– równoważnik zdania

– określa rodzaje podanych wypowiedzeń ze względu na obecność lub brak orzeczenia

– zapisuje plan wydarzeń w postaci równoważników zdań

– zamienia zdania pojedyncze nierozwinięte na rozwinięte, dodając wskazane określe-

nia

– sporządza wykresy zdań pojedynczych rozwiniętych

– rozpoznaje części zdania

– nazywa rodzaje zdań współrzędnie złożonych

I.3.1; I.3.2; III.2.2


zarow

anie

słow

em

98





Uczeń:

76. Co to znaczy „być człowiekiem

wolnym”?

1 – fragment powieści

Stanisława Stampf’la Chata wuja Toma, napisanej na

podstawie książki Harriet Beecher-Stowe

– stereotyp

– czyta ze zrozumieniem fragment tekstu


– zna i rozumie znaczenie słów: stereotyp, wolność

– wskazuje w tekście przykłady stereotypowego myślenia

– bierze udział w klasowej dyskusji na temat sposobów walki ze stereotypowym myśle-

niem, uzasadnia swoje stanowisko

I.1.1; I.1.7; III.1.8

77. „Dla wszystkich starczy miejsca…” –

o walce ze stereotypami i dobrych

świętach

1 – fragment powieści Małgorzaty Musierowicz Noelka

– sprawozdanie

– czyta ze zrozumieniem fragment tekstu

– gromadzi informacje na temat czasu i miejsca akcji

– zapisuje w punktach przebieg wydarzeń opisanych w tekście

– wskazuje w tekście przykłady stereotypowych poglądów wypowiadanych przez jedną

z bohaterek

– rozumie przesłanie fragmentu tekstu

– pisze sprawozdanie ze wskazanych w poleceniu wydarzeń, pamiętając o wyrażeniu

swojej opinii

I.1.1; I.1.7; III.1.7; III.1.1; III.2.5 – 7

78. Jak nie zostać ludożercą? 1 – wiersz Tadeusza Różewicza List do ludożerców

– egoizm

– list

– czyta ze zrozumieniem tekst poetycki

– wskazuje w tekście charakterystyczne dla listu elementy

– wypisuje z tekstu zachowania adresatów wiersza

– nazywają postawę opisaną w utworze

– odczytuje metaforyczne przesłanie wiersza

– piesze list do ludzi, prosząc ich o wzajemną życzliwość, zachowuje poprawną struktu-

rę wypowiedzi, indywidualizuje język i styl

I.1.1; I.1.3; II.3.1; III.1.5; III.2.5 – 7

79. Czarno na białym czy biało na

czarnym? O grze słów w wierszu

Kreda

1 – Marcin Brykczyński Kreda, Kruk w kąpieli (fragment)

– związek frazeologiczny

– przedstawia sytuację liryczną

– rozumie znaczenie wyrażeń biały wiersz i biały kruk w różnych kontekstach

– dostrzega elementy humoru i grę słów wpisane w tekst

I.1.1; II.2.5

Plan

ow

anie

pracy

99

80. Sztuka pisania… 2 – opis

– opowiadanie

– opowiadanie odtwórcze

– plan wydarzeń

– sprawozdanie

– kartka z dziennika

– kartka z pamiętnika

– list

– pocztówka

– zaproszenie

– przepis

– instrukcja

– ogłoszenie

– reklama

– notatka

– zna nazwy podanych form wypowiedzi i potrafi je scharakteryzować

– potrafi wskazać charakterystyczne dla danej wypowiedzi pisemnej elementy, uzasad-

nia swoje stanowisko

– pisze zadane formy wypowiedzi, zachowując poprawną strukturę, indywidualizując

język i styl

I.1.5; III.1.5; III.2.5 – 7

81. Krótkie formy redakcyjne – praca

klasowa


2

(1+1)

– pocztówka

– zaproszenie

– przepis

– instrukcja

– ogłoszenie

– reklama

– notatka

– wykorzystuje informacje zawarte w krótkim tekście źródłowym

– pisze zadane formy wypowiedzi, dbając o poprawność stylistyczną, językową, orto-

grafi czną i interpunkcyjną swojej wypowiedzi

III.1.5; III.2.5 – 7; III.1.6

82. Książka… niejedno ma imię 2 – wypowiedzi znanych osób na temat książek

– tekst o historii książki

– budowa książki

– biblioteka

– reklama

– notka biografi czna

– czyta ze zrozumieniem fragmenty tekstu, wypowiada się na temat sposobu przedsta-

wienia w nich książki

– wybiera opinię, która najbardziej do niego przemawia, krótko uzasadnia swój wybór

– bierze udział w klasowych rozważaniach na temat roli książek w życiu człowieka, wy-

powiada swoje zdanie na forum klasy

– na podstawie zdobytych informacji samodzielnie tworzy defi nicje słów: grzbiet książ-

ki, obwoluta, okładka

– ustala, jakie informacje znajdują się na stronie tytułowej, w którym miejscu umieszcza

się notkę o roku i miejscu wydania książki

– na podstawie tekstu o historii książki odpowiada na pytania dotyczące książek i druku

– tworzy reklamę wybranej przez siebie lektury

– poznaje nazwiska ważnych w literaturze polskiej twórców, dopisuje do nich tytuły

poznanych już utworów

– sporządza notkę biografi czną ulubionego pisarza lub pisarki


zarow

anie

słow

em

100





Uczeń:

– poznaje znaczenie słów: biblioteka, katalog, hasło, artykuł hasłowy, samodzielnie

odszukuje w słowniku hasła: antologia, antykwariat, bestseller, biały kruk, ekslibris,

mól książkowy

I.1.1; III.1.8; I.2; III.1.5

83. Jak skracać bez błędów? 1 – skróty – zna defi nicję skrótów i poprawnie stosuje skróty w praktyce

– korzystając z informacji zamieszczonych w podręczniku, zastępuje skrótami podkre-

ślone w tekście wyrazy

– odczytuje podane skróty

84. Po co wędrować w stronę słońca? 1 – Danuta Wawiłow: Wędrówka – czyta ze zrozumieniem utwór poetycki

– na podstawie tekstu odtwarza trasę tytułowej wędrówki

– opisuje miejsce docelowe oraz atmosferę w nim panującą

– wykorzystując zgromadzone w podręczniku sformułowania, nazywa różne emocje

podmiotu lirycznego

– krótko opisuje poszczególnych uczestników wędrówki

– rozpoznaje adresata wiersza

– układa teksty, które można by umieścić w dymkach na wybranych ilustracjach

do wiersza

I.1.1; II.2.9; II.1.1; I.1.3

85. Kropka nad i – odsłona czwarta 2 – fragment książki Lucyny Legut Już nigdy nie będę kłó-

cił się z Piotrkiem

– czyta ze zrozumieniem tekst literacki i odpowiada na pytania




I.1.1; III.1.1; III.1.5; III.2.5 – 7

Część 5. ŚWIAT I WSZECHŚWIAT

86. Dlaczego warto się dziwić? 1 – fragment powieści Jostein Gaarder Świat Zofi i. Cu-

downa podróż w głąb historii fi lozofi i


– wykorzystując ilustracje zamieszczone w podręczniku oraz własne obserwacje, opisu-

je sposób postrzegania świata przez dorosłych i dzieci

– wyjaśnia pojawiające się w tekście sformułowania odnoszące się do człowieka,

np. „niezwykła istota”, „tajemniczy stwór”, „zadziwiająca istota”

Plan

ow

anie

pracy

101

– odczytuje zamieszczoną w tekście metaforę „potknąć się o samego siebie”

I.1.1; I.1.8; II.3.1; II.1.2

87. Magia wszechświata 1 – informacje, fotografi e, fragmenty utworów literac-

kich, sentencje – dotyczące makrokosmosu

i mikrokosmosu

– czyta ze zrozumieniem informacje zamieszczone w podręczniku

– wypowiada opinie na temat zamieszczonych w podręczniku informacji

– zna pojęcia makrokosmosu i mikrokosmosu

– wskazuje podobieństwa w strukturze makrokosmosu i mikrokosmosu

– rozwija w kilku zdaniach myśl zawartą w wybranej przez siebie sentencji

I.1.1; II.1.1; III.1.1

88. Kosmiczny savoir-vivre, czyli „zdu-

miony udział w grze o regułach

nieznanych”

1 – Wisława Szymborska Nieuwaga, fragment Wykładu

noblowskiego ze Sztokholmu, z 7 grudnia 1996 r.

– czyta ze zrozumieniem utwór poetycki

– wymienia swoje codzienne czynności, a następnie – na podstawie tekstu – „zaniedba-

nia” osoby mówiącej w wierszu

– redaguje kilka rad pt „Jak lepiej sprawować się w kosmosie”

– zapisuje pytania dotyczące życia i świata

– wypowiada się na temat zmian, jakie zachodzą w człowieku z upływem czasu

– odczytuje wspólne przesłanie wiersza i fragmentu wykładu Szymborskiej

I.1.1; II.1.2; III.1.1; III.1.3; III.1.8

89. Wyprawę w… kosmos czas zacząć 1 – Anna Badurska Wakacyjny wypad za granicę (atmos-

fery)

– reklama

– czyta ze zrozumieniem artykuł prasowy

– wypisuje z tekstu słownictwo związane z turystyką, a następnie uzupełnia zwroty

i wyrażenia informacjami, które mogłyby się znaleźć w ofercie biura turystycznego

– wskazuje, na czym polega niezwykłość tytułowego „wypadu za granicę”

– proponuje nowe atrakcje dla turystów, redaguje tekst reklamowy jednej z nich

– sporządza plan niezwykłej wyprawy statkiem wycieczkowym dookoła Księżyca

I.1.1; III.2.7; III.1.5; III.2.5 – 7; III.1.7

90. „Kategoryczna potrzeba jasności”,

czyli o tym, jakich błędów nie

powinien popełniać dziennikarz

2 – Informacja, czyli sedno dziennikarstwa – fragment

książki Stanisława Bortnowskiego Warsztaty dzien-

nikarskie

– słownictwo związane z prasą

– notatka informacyjna

– czyta ze zrozumieniem informacje zamieszczone w podręczniku

– zna pojęcia związane z prasą, np. dziennik, kolumna, szpalta, nagłówek i potrafi wy-

korzystać je w praktyce

– wykorzystując zdobyte informacje, określa typ wydawnictw prasowych

– projektuje layout wymyślonej przez siebie gazety

– wśród wskazówek Stanisława Bortnowskiego wybiera według siebie najważniejszą

i uzasadnia swoje zdanie

– wie, na czym polega zasada odwróconej piramidy

– redaguje notatki informacyjne

– wie, na czym polega istota informacji

I.1.1; III.2.7; III.1.8; III.1.5


zarow

anie

słow

em

102





Uczeń:

91. Niezwykli bohaterowie – hobbici,

czarodzieje, krasnoludy i…

O trudnej sztuce przekonywania

opornych hobbitów – jak namówić

Bilba do udziału w wyprawie?

Skąd? Dokąd? Po co? Odtwarzamy

przebieg wyprawy drużyny Thorina

Dwa oblicza Bilba Bagginsa –

spokojny domator czy miłośnik

przygód?

Tajemnicze krainy – opisujemy

krajobraz

5 – lektura: John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam

i z powrotem


– narrator

– opis krajobrazu




– porządkuje wydarzenia kolejności chronologicznej, redaguje szczegółowy plan wy-

darzeń

– opowiada o przygodach bohaterów, indywidualizując styl wypowiedzi

– wyszukuje w tekście elementy perswazji, dostrzega elementy manipulacji

– ocenia bohatera, odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu

– zna zasady tworzenia opisu krajobrazu, redaguje opis krajobrazu występującego

w jednej z krain Śródziemia, stosując poprawny zapis


92. Interpunkcja i Kropka 2 – słownik ortografi czny – zna zasady stosowania znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania,

cudzysłowu, dwukropka, nawiasu, wykrzyknika poprawnie stosuje ich użycie w prak-

tyce

I.2; III.2.6

93. Samotny bieg w stronę prawdy… 1 – fragment powieści Ewy Ostrowskiej Bociany zawsze

wracają do gniazd

– zdjęcie pomnika psa Dżoka

– czyta ze zrozumieniem tekst literacki

– gromadzi informacje na temat bohaterów

– odwołując się do odpowiednich fragmentów tekstu, opisuje stosunek głównej boha-

terki do zwierząt

– wymienia przyczyny braku zrozumienia między bohaterką a jej ojcem

– w kontekście przytoczonego fragmentu utworu odczytuje metaforyczne znaczenie

tytułu powieści

– redaguje kilka porad dla właścicieli zwierząt

– pisze – w imieniu bohaterki – list do ojca, w którym wyjaśnia motywy powrotu do

domu na wsi, zachowuje strukturę listu, nadaje mu oryginalny charakter

I.1.1; I.1.7; II.2.10; II.3.1; III.3.1; III.1.1; III.5 – 6; III.2.5 – 7

Plan

ow

anie

pracy

103

94. Dobro nie potrzebuje słów – o mi-

łości do milczącego stworzenia.

1 – fragment powieści Kira Bułyczowa Miłość do milczą-

cego stworzenia

– sensacja

– opowiadanie


– gromadzi informacje na temat miejsca akcji oraz bohaterów opowiadania

– wypowiada się na temat informacji zamieszczonych w sfi ngowanej ankiecie

– pisze krótki tekst do podanego nagłówka prasowego

– wyjaśnia tytuł opowiadania

– bierze udział w rozważaniach o „dobru, które mówi samo za siebie, nie wymaga słów”,

prezentuje swoje stanowisko na forum klasy

– pisze opowiadanie na zadany temat, indywidualizując język i styl wypowiedzi

I.1.1; I.1.7; III.1.8; III.1.5 – 6; III.2.5 – 7

95. O tym, co można znaleźć w szu-

fl adzie

1 – Sławomir Mrożek

W szufl adzie


– wymienia podobieństwa między światem z szufl ady i jego mieszkańcami a ludźmi

i światem rzeczywistym

– gromadzi informacje na temat narratora i jego postawy wobec świata ukrytego w szu-

fl adzie

– cytując odpowiednie fragmenty tekstu, przytacza przemyślenia narratora wobec od-

krycia swojej przewagi nad światem z szufl ady

– bierze udział w rozmowie na temat wykorzystywania swojej dominacji nad innymi,

przedstawia argumenty na forum klasy

– ocenia postępowanie narratora

– opisuje wymyślony świat, jaki mógłby znaleźć w szufl adzie swojego biurka

I.1.1 – 3; I.1.7; III.1.8; III.2.7; II.2.10; III.1.1

96. Czasem wystarczy wyjść… ze ścia-

ny… – o niezwykłych mieszkańcach

zwykłego domu

1 – Neil Gaiman Wilki w ścianach w przekładzie Pauliny

Braiter

– literatura fantastyczna

– literatura science fi ction


– gromadzi informacje na temat wydarzeń i bohaterów tekstu

– tłumaczy znaczenie zgromadzonych w podręczniku związków frazeologicznych , od-

czytuje metaforyczne znaczenie słów „wilki wychodzą ze ścian”

– wykorzystując podane nagłówki, redaguje krótki tekst o wydarzeniach z opowiadania

– zna pojęcie literatury fantastycznej, podaje tytuły znanych tekstów fantastycznych

I.1.1; I.1.7; II.3.1; II.2.3


zarow

anie

słow

em

104





Uczeń:

97. O samochwalstwie Trurla i nie-

zadowoleniu Klapaucjusza, czyli

dlaczego nie wolno bawić się

losem innych

2 – Stanisław Lem Wyprawa siódma, czyli o tym, jak wła-

sna doskonałość Trurla do złego przywiodła


– podaje powód zorganizowania wyprawy siódmej

– odtwarza przebieg wyprawy i uzupełnia notatki w dzienniku pokładowym jednego

z bohaterów tekstu

– wymienia zalety państwa Mikrominiantów

– przedstawia dwa różne stanowiska konstruktorów, wskazuje bardziej dla siebie prze-

konujące argumenty

– nazywa cechy bohaterów

– wskazuje w utworze Lema cechy literatury science fi ction

I.1.1; II.2.9; II.2.10; III.1.8

98. Kropka nad i – odsłona piąta 2 – Czesław Miłosz Przy piwoniach – czyta ze zrozumieniem tekst w znanej sobie konwencji i odpowiada na pytania



I.1.1; III.1.5 – 6; III.2.5 – 7

Razem:

158

godzin

Documents

Rozkład materiału nauczania w kl. 6. Czarowanie słowem · Nic nie może przecież wiecznie trwać 1 – Król i chmura Heinz Janisch (z książki Król i morze) – odczytuje sens