1

Rubi Birden – lista dostępnych tekstów Maj 2014 1. „10” – Juan Carlos Rubio („10”)

2. „7 minut” – David Desola („Almacenados”)

3. „Bent” – Martin Sherman („Bent”)

4. „Bunia” – Roberto Cossa („La Nona")

5. „CzaryMary Sp. z o.o.” – Rubi Birden

6. „Czerwony” – John Logan („Red”)

7. „Czy lubi pani Schuberta?” – Rafael Mendizábal („¿Le gusta Schubert?”)

8. „Damska toaleta” – Rodolfo Santana („Baño de damas”)

9. „Dobranoc, mamo” – Marsha Norman („’Night, mother”)

10. „Druhny” – Alan Ball („Five women wearing the same dress”)

11. „Gry kuchenne” – Lucía Laragione („Cocinando con Elisa”)

12. „Herr Klement” – Patricia Suárez, Leonel Giacometto (“Herr Klement”)

13. „Intryga” – Jaime Salom („La trama”)

14. „Kontrapunkt” – Rubi Birden

15. „Kroki” – Antonio Álamo („Pasos”)

16. „Krokodyle łzy" - Gustavo Ott („Lágrimas de Cocodrila")

17. „Kruk” – Alfonso Sastre („El cuervo”)

18. „Łóżka i stoły” – Emilio Williams („Camas y mesas”)

19. „Mroczne perwersje codziennosci" - Marco Antonio de la Parra („La secreta

obscenidad de cada día")

20. „Nie odwracaj się od słońca” – Rubi Birden

21. „Niegrzeczne dziewczynki” – Miguel Sierra („Palomas intrépidas”)

22. „Origami” – Carlos Be („Origami”)

23. „Pół na pół” - Jordi Sánchez, Pep Anton Gómez („Mitad y mitad”)

24. „Siostrzyczki z piekła rodem” – Rubi Birden

25. „Słowa na piasku” - David Desola ("La charca inútil")

26. „Stop Kiss” – Diana Son („Stop Kiss”)

27. „Twoje pocałunki Mołotowa" - Gustavo Ott („Tu ternura Molotov")

2

28. „Tylko ty i ja” – Rubi Birden

29. „Zakochany do szaleństwa” – David Barbero („Un hombre muy enamorado”)

30. „Zatrute życie Marilyn” – David Barbero („La vida imposible de Marilyn”)

31. „Zwariowana terapia" – Christopher Durang („Beyond therapy")

32. „Życie w zasięgu ręki” – Rubi Birden

Licencji na wystawienie udziela agencja ADiT www.adit.art.pl

Strona domowa tłumaczki: www.rubi.pl

1. „10” – Juan Carlos Rubio („10”)

"10" to historia kończącego 60 lat aktora - gwiazdora oper mydlanych. Nie ma co owijać w bawełnę - ten facet to podstarzały Casanova, kawał skurczybyka o ego wielkości Australii. Zastajemy go przełomowym momencie życia - nagle zaczyna rozumieć, że przez to jak się zachowywał całe życie tak naprawdę jest sam. Zostawiła go żona, najbliższy przyjaciel znosi jego wyskoki tylko przez wzgląd na przyjaźń, relacje z synem nie są najlepsze, a podrywana właśnie dziewczyna dała mu kosza... W takiej sytuacji można się nad sobą użalić, można popaść w nałogi. Nasz bohater postanawia jednak stawić czoła problemom i... się zmienić! Sympatyczny, krzepiący tekst, napisany na jubileusz pracy twórczej sławnego Hiszpańskiego aktora Juana Luisa Galiardo.

Obsada: 6 (2k+4m) Gatunek: komediodramat

3

2. „7 minut” – David Desola („Almacenados”)

Największą zaletą tego tekstu jest jego niezwykła prostota, dopełniona wielowymiarowością postaci. Opisuje się tę sztukę jako komedię, ale tak naprawdę trudno jednoznacznie przyporządkować ją do któregokolwiek gatunku - to minimalistyczny tekst z elementami komedii, dramatu, farsy i teatru absurdu. Autor stwarza niezwykły świat, który okazuje się metaforą codziennego życia praktycznie każdego człowieka. Zadaje pytania o celowość poczucia obowiązku, pracy i, koniec końców, o sens życia.

Historia: po dwudziestu dziewięciu latach pracy w tym samym magazynie pan Bezan odchodzi na emeryturę. Zastąpi go młody chłopak, któremu w przeciągu pięciu dni ma przekazać swoje obowiązki, wszystkiego go nauczyć. Pan Bezan traktuje magazyn jak świątynię, jest kapłanem tego miejsca, swoje obowiązki wypełnia z największym namaszczeniem. Młody chłopak "wpada z innego świata" i burzy cały porządek - wszystko robi na opak, ma w nosie zasady, drwi ze swojego mentora - konflikt pokoleń staje się nieunikniony. Niebagatelną rolę odgrywa również sam magazyn i jego zawartość, ale nie będę zdradzać szczegółów...

To błyskotliwy tekst, stawiający przed odbiorcą fundamentalne pytania, a zarazem zapewniający inteligentną rozrywkę dla szerokiego odbiorcy. Serdecznie polecam!

Nagrody: Premio Hermanos Machado

Obsada: 2m

Gatunek: komedia (?)

Autor: David Desola - urodził się w Barcelonie, w 1971 roku. Jeden z najważniejszych i najbardziej interesujących hiszpańskich dramaturgów młodego pokolenia. Autor sztuk teatralnych, scenariuszy do filmów krótko- i pełnometrażowych, zdobywca wielu prestiżowych nagród.

4

3. „Bent” – Martin Sherman („Bent”)

Bent: ang. slang.: pedał, ciota. Amerykańska sztuka nagrodzona Pulitzerem, przełożona na ponad 20 języków i wystawiona w ponad 40 krajach na świecie. Bent miał swoją prapremierę w Royal Court Theatre w Londynie w 1979 roku. W kolejnych produkcjach grały takie sławy jak Mick Jagger czy Richard Gere.

Chris New, Ricky Champ i Alan Cumming „Bent” to historia, która rozgrywa się w Berlinie lat trzydziestych XX w. Głównym bohaterem jest Max – młody gej, który wiedzie dość niefrasobliwy żywot aż do momentu Nocy Długich Noży w czerwcu 1934 roku. Sielanka się kończy, a Max w końcu trafia do obozu koncentracyjnego za homoseksualizm. Mocny, niezwykle poruszający tekst, który mówi o ulotności istnienia, lojalności, prawie do miłości i o godności ludzkiej. O tym, jak niepewny jest nasz los, jak życiowe wybory mogą w jednej chwili obrócić się przeciwko nam. Świetnie nakreślone postacie, prowadzone zgodnie z prawdą psychologiczną. Obsada: 10 m Gatunek: dramat

4. „Bunia” - Roberto Cossa („La Nona”)

Groteskowa opowieść o rodzinie włoskich emigrantów, których życie zdominowała ciesząca się nienasyconym apetytem nestorka rodu, czyli tytułowa Bunia. Roberto Cossa napisał ten tekst w latach siedemdziesiątych, które dla Argentyny były okresem dyktatury wojskowej. Pożerająca wszystko Bunia jest jednak metaforą nie tylko terroru tamtych czasów, ale i innych zagrożeń cywilizacyjnych, także gospodarczych. Jak mawia sam autor: "Bunia może być wszystkim, co nas zżera." Sztuka jest absolutnie uniwersalna, każdy odbiorca pod tytułową postać może podpiąć inne zjawisko – kapitalizm, konsumpcjonizm, pęd do sukcesu, czy cokolwiek innego. Jednocześnie pojawia się pytanie o moralność - jak daleko się posuniesz,

5

żeby osiągnąć swój cel? Relacje pomiędzy domownikami są chore, pełne niewypowiedzianych pretensji, żalów, tematów tabu i zakłamania. Bunia cementuje to niewygodne status quo, jest jego centrum, jego kapłanką, która nie pozwala na wyjście z utartych schematów. Jeden z reżyserów "Buni" powiedział: "Ta sztuka jest jak łaskotki. Ktoś cię łaskocze, a ty się śmiejesz. Po chwili to nie jest już takie zabawne. Potem zabawa zmienia się w torturę. Błagasz, żeby ci, którzy cię łaskoczą, przestali - ale oni nie odpuszczają. Coś takiego dzieje się w tej sztuce." Sztuka tłumaczona na angielski, francuski, grecki, włoski, niemiecki, turecki, rosyjski, itd.; wystawiana z ogromnym powodzeniem w wielu krajach świata. UWAGA: Bunię zazwyczaj gra mężczyzna. Obsada: (3k+3m+1) Gatunek: komediodramat / czarna komedia

5. „CzaryMary Sp. z o.o.” – Rubi Birden

Zdjęcie z nagrania słuchowiska dla Polskiego Radia

Co by było, gdybyśmy spełnienie marzeń mogli zamawiać jak ciuchy z katalogu? Mogą się o tym przekonać Anna i Robert – dobrze sytuowane, znudzone sobą małżeństwo. W ich życiu pojawia się bowiem przedstawiciel handlowy firmy CzaryMary Sp. z o.o. i oferuje pakiety życzeń do natychmiastowego spełnienia. Na początku Ania i Robert myślą, że ktoś zrobił im dowcip, potem jednak decydują się skorzystać z oferty, problem w tym, że chyba nie do końca potrafią określić swoje własne potrzeby...

Jest takie powiedzonko: „Uważaj, o czym marzysz, bo może ci się to spełnić” – to motto tej sztuki.

Obsada: 8 (3k + 4m + 1m lub 1k)

Gatunek: komedia

6

6. „Czerwony” – John Logan („Red”)

"Czerwony" Johna Logana w reżyserii Michaela Grandage'a, z Alfredem Moliną w roli Rothki zdobył 6 nagród Tony - w tym za najlepszy tekst dramatyczny. Ta brawurowa (jak ją określił jeden z amerykańskich krytyków) dwuosobowa sztuka, osnuta jest na legendarnym zamówieniu cyklu obrazów Marka Rothki dla restauracji Four Seasons w Seagram Building w Nowym Jorku. Rothko właśnie przygotowuje wspomnianą serię obrazów, kiedy do jego pracowni wkracza nowy asystent - młody aspirujący malarz.

Zdjęcie: Alfred Molina & Eddie Redmayne Relacja tych dwóch mężczyzn aż skrzy się od emocji. Jest tam wszystko: sympatia, zdziwienie, gniew, pogarda, lęk, smutek, radość, zaskoczenie - pełna paleta możliwości aktorskich. Dialog jest pojedynkiem dwóch pokoleń artystów: Rothko najpierw chwali się, jak z de Koonigiem, Pollockiem i resztą "zadeptali" kubistów, a potem wścieka się na pop-art, który jemu samemu depcze po piętach. Widzimy sławnego malarza ogarniętego manią wielkości, a jednocześnie zalęknionego, depresyjnego człowieka, który widzi, że jego czas się kończy. Jesteśmy świadkami fascynującego dyskursu o sztuce, o tym jak człowiek staje się artystą i jakie pułapki na niego czyhają. BONUS: bardzo atrakcyjne wizualnie malowanie na scenie (nic skomplikowanego). Obsada: 2m Gatunek: dramat Autor: John Logan, ur. w 1961 roku amerykański scenarzysta, dramaturg i producent filmowy, najbardziej znany ze scenariuszy do takich filmów jak: "Awiator", "Skyfall", "Hugo", "Rango" i "Gladiator".

7

7. „Czy lubi pani Schuberta?” – Rafael Mendizábal („¿Le gusta Schubert?”)

Crista jest nauczycielką muzyki, lekcje od blisko 30 lat pobiera u niej niezbyt zdolna wiolonczelistka - Mati. Ich lekcje w gruncie rzeczy mają chronić je obie przed samotnością. Crista nie ma już innych uczniów, Mati jest samotną czterdziestolatką. Między kobietami nawiązuje się więź – trudnej – ale przyjaźni. W dniu urodzin Cristy zjawia się nieoczekiwany gość - Adela - żebraczka, która słuchała muzyki dobiegającej z okien. H. Łabonarska, T. Budzisz-Krzyżanowska, M. Ciunelis Jest zimno, więc okna zostały zamknięte, nic nie słychać. Adela uważa możliwość słuchania muzyki za swoje niezbywalne prawo i żąda otwarcia okna. Między Cristą i Adelą zawiązuje się nić porozumienia. Mati zaczyna się czuć zagrożona i z zazdrości popełnia błąd, którego może sobie nie wybaczyć do końca życia. Obsada: 3 k Gatunek: komediodramat

8. „Damska toaleta” – Rodolfo Santana („Baño de damas”)

Narkotyki, alkohol, transwestyta, śmiech, łzy, śmierć, plotki, polityka, lesbijki, miłość, zdrada, strach, zemsta, seks, nadzieja, geje, poseł, zazdrość – jak się okazuje, to wszystko można znaleźć… W tytułowej damskiej toalecie.

Teatr Barakah, reż. Ana Nowicka Aurora jest w ciąży, ale partner z którym będzie miała dziecko, ją porzucił, więc z rozpaczy zalewa się w trupa. Amanda i Mariluz poderwały sobie facetów, ale oni są bardziej zainteresowani sobą nawzajem. Valeria jest w separacji, ale jej mąż nie chce przyjąć tego do wiadomości. Dilka mówi, że lubi mężczyzn, ale podrywa Cloe - gwiazdę seriali. Rolando jest kelnerem, ale woli karierę drag queen. Carmen pomstuje na swojego męża, ale bardzo go kocha. Kiedy w tym całym młynie pojawia się zazdrosny do obłędu mąż, kobiety jednoczą siły, by bronić jednej z nich. Autorowi udało się zachować wyważone proporcje pomiędzy powagą poruszanych tematów, a poczuciem humoru (często czarnym) z jakim je przedstawia. Niebagatelną rolę odgrywa tu nietypowe miejsce akcji, a także świetnie zarysowane postaci. Mimo szybkiego tempa akcji i

8

przeplatania się poszczególnych historii ze sobą, ani przez moment nie czuje się zagubienia – dzięki temu, że każda opisana kobieta jest inna i nie da się jej zapomnieć. Obsada: 15 (13k+2m) Gatunek: komediodramat

9. „Dobranoc, mamo” – Marsha Norman („’Night, mother”)

Wystarczającą rekomendacją tego tekstu może być fakt, że w 1983 roku Marsha Norman dostała za niego Nagrodę Pulitzera.

Opowiedziana w sztuce historia jest bardzo prosta, dzieje się w czasie rzeczywistym, w jednym miejscu.

Mama krząta się po kuchni, Jessie szuka starych ręczników. Zapowiada się kolejny zwyczajny wieczór. Nie dzieje się nic niezwykłego, dopóki córka nie oznajmi matce, że popełni samobójstwo. Jeszcze tego samego wieczora. Aubrey Shavonn Kessler i Sally Bondi

Dlaczego? Powodów jest wiele. Małżeństwo Jessie się rozpadło (właśnie dlatego mieszka znowu z matką), jej syn jest narkomanem i złodziejem, sama Jess cierpi na agorafobię i padaczkę, co przekreśla jej szanse na znalezienie pracy. Nie ma przyjaciół, czuje się samotna i niepotrzebna, nie widzi sensu dalszej egzystencji. Wszystko precyzyjnie zaplanowała: odwołała prenumeratę gazet, zrobiła matce zapasy jedzenia, uporządkowała swoje rzeczy. Ten wieczór przeznaczyła na dopięcie wszystkiego na ostatni guzik – szuka rewolweru ojca, którego chce użyć w wiadomym celu, szykuje ręczniki i ceratę, instruuje matkę, co ma zrobić, kiedy już będzie po wszystkim.

Matka w pierwszej chwili nie traktuje wyznania o samobójstwie poważnie. Myśli, że to po prostu wisielczy żart. Potem, kiedy widzi, że to jednak nie zabawa, próbuje odwieść Jessie od powziętej decyzji na wszelkie możliwe sposoby: prosi, grozi, błaga, ośmiesza, przekonuje, szantażuje, etc. Niestety każda próba przynosi dokładnie odwrotny skutek – utwierdza córkę w jej strasznej decyzji.

Genialny, mocny tekst, gęsty od emocji, prowokujący, szokujący, kontrowersyjny – na pewno nie pozostawi nikogo obojętnym.

Obsada: 2k

Gatunek: dramat

9

10. „Druhny” – Alan Ball („Five women wearing the same dress”)

Autorem "Druhen" jest Alan Ball, najlepiej znany jako autor scenariusza filmu "American Beauty", za który dostał Oscara i Złoty Glob. Alan Ball pisze też scenariusze seriali, np: "Czysta krew" i "Sześć stóp pod ziemią". Pięć druhen podczas wesela ukrywa się w pokoju siostry panny młodej. Zabawny, sympatyczny tekst. Błyskotliwe, dowcipne i złośliwe dialogi. Pięć ról dla młodych kobiet, jedna dla młodego mężczyzny. Jedno miejsce akcji.

B. Dean, R. Boyd, D. Kaniuk Jr., P. Paulding, L. Kacere i K. McBurney. Obsada: 6 (5k + 1m) Gatunek: komedia

11. „Gry kuchenne” – Lucía Laragione („Cocinando con Elisa”)

"Gry kuchenne" to niebanalny tekst, pełen podtekstów i niuansów. Najważniejsze wydarzenia, jak w greckiej tragedii, mają miejsce poza sceną, a mimo to z niepokojem i niecierpliwością śledzi się losy bohaterek. Główną postacią jest Eliza - młoda dziewczyna, która zatrudnia się jako pomoc kuchenna w dużym majątku, a jej mentorką zostaje Nicole, specjalistka od kuchni francuskiej.

Mercedes Gómez i Cecilia Loyola

"Gry kuchenne" są przesycone okrucieństwem (choć wcale nie ma go na scenie) i czarnym humorem, świetnie napisane i trzymające w napięciu aż do tragicznego końca.

Sztuka wielokrotnie nagradzana na międzynarodowych konkursach, tłumaczona na angielski, francuski i portugalski, wystawiana w Ameryce Łacińskiej, Hiszpanii, USA, Portugalii i Francji, w 2013 zostanie zrealizowana także w Luksemburgu.

Obsada: 2 k Gatunek: komediodramat

10

12. „Herr Klement” – Patricia Suárez, Leonel Giacometto (“Herr Klement”)

Jesteś w stanie sobie wyobrazić, że ktoś wymordował całą twoją rodzinę, a ty musisz gotować mu rosołki, jajka na miękko i poprawiać poduszki pod głową? W takiej sytuacji staje Rosa - jedna z bohaterek sztuki "Herr Klement".

"Herr Klement" to aluzja do pseudonimu Adolfa Eichmanna, nazistowskiego zbrodniarza wojennego, odpowiedzialnego za "ostateczne rozwiązanie problemu żydowskiego", który wyemigrował do Argentyny w przebraniu katolickiego księdza jako Ricardo Klement. Akcja sztuki dzieje się na przestrzeni trzech dni - od pojmania Eichmanna przez Mossad, do momentu wylotu do Jerozolimy, gdzie zbrodniarz ma stanąć przed sądem.

Autorzy bardzo plastycznie zarysowali postaci, każda z nich jest inna, ma inną psychikę, inny bagaż doświadczeń i inny cel. Bardzo ciekawy tekst dający szerokie pole interpretacji aktorskiej.

Obsada: 5 (2k+3m) Gatunek: dramat

13. „Intryga” – Jaime Salom („La trama”)

Bogaty biznesmen stojący na progu bankructwa postanawia sfingować własną śmierć, zgarnąć pieniądze z polisy i zacząć nowe życie. Kto może wystawić fałszywy akt zgonu? Lekarz, który ma romans z żoną biznesmena - w zamian rekin finansjery obiecuje usunąć się w cień, a pan doktor będzie miał wolną drogę do poślubienia "wdowy". Żeby plan się powiódł, trzeba przygotować misterną intrygę. Niestety nic nie jest takie, jakie na początku się wydaje. Nic nie idzie tak, jak powinno, kolejne postacie wprowadzają coraz to nowe zwroty akcji. Tajemnice, podejrzliwość, egoizm, hipokryzja, obłuda, ambicje, złość, zemsta i cynizm - wszystko to miesza się ze sobą, prowadząc do nieoczekiwanego zakończenia.

BTD, Koszalin, reż. Z. Derebecki

Pełna zwrotów akcji historia kryminalna, świetna do zrobienia w konwencji pastiszu filmów noir.

Obsada: 5 (2k+3m) Gatunek: dreszczowiec

11

14. „Kontrapunkt” – Rubi Birden

Maria, aktorka teatralna, która lata świetności ma już dawno za sobą, wiedzie spokojny żywot. I pewnie nadal oglądałaby z nostalgią zdjęcia, na których wcielała się w bohaterki Szekspira czy Ibsena, popijając samotnie herbatę, gdyby nie pewna dziennikarka. Julię Weiss fascynuje postać Marii, więc postanawia napisać jej biografię. Nie będzie to jednak zwykła książka, okazuje się bowiem, że Julia wie o swojej bohaterce znacznie więcej, niż powinna... Obie kobiety łączy wspólny cel – odnalezienie Michela, mężczyzny bardzo ważnego dla nich obu. Co przed sobą ukrywają? Która z nich stworzyła swoją biografię na potrzeby sytuacji?

Dialog między nimi przedstawia pełną gamę emocji, nie brak mu również ironii czy humoru, a zwroty akcji odsłaniają kolejne tajemnice. Obsada: 2k Gatunek: dramat

15. „Kroki” – Antonio Álamo („Pasos”)

Bohaterami sztuki są dwa karaluchy (a właściwie dwie karaluszyce) oraz dwie istoty ludzkie (matka i córka). Karaluchy są jedynymi ocalałymi z pogromu czyli dezynsekcji. Zastanawiają się, co zrobić w tej sytuacji: uciekać, poddać się? Na ich przykładzie autor pokazał dwie podstawowe postawy życiowe. Największym zagrożeniem dla karalucha są "kroki", czyli po prostu człowiek. Tym razem owady nie muszą się chyba bać, bo Carmen (matka) ewidentnie próbuje nawiązać kontakt między gatunkami i raczej nie ma złych zamiarów. Maria uważa matkę za obłąkaną i chce ją oddać do domu opieki - przecież nikt normalny nie gada z robalami... Świetnie napisane role, dowcipne dialogi. Obsada: 4k Gatunek: groteska

12

16. Krokodyle łzy" - Gustavo Ott („Lágrimas de Cocodrila")

Jedna aktorka odgrywa 8 postaci w różnym wieku. Sceny: 1. Maria - właśnie obchodzi urodziny, jest 31 grudnia 1999 r. Kto może przyjść na jej urodziny, kiedy cały świat świętuje koniec wieku i koniec milenium? Czuje się samotna i niepotrzebna. Maria przedstawia wszystkie kolejne postacie, które się pojawią (zdjęcia). Dziewczyna chciałaby dostać jakiś prawdziwy, drogi prezent, a od swojej siostry dostaje tylko wiersz, który "nawet nie ma rymów", wścieka się, ale kiedy siostra chce odejść, Maria przywołuje ją zrozpaczona. "Jeśli nie możesz dać mi prezentu, oddaj mi przynajmniej te 14 tysięcy, które pożyczyłaś". Maria pracuje w schronisku dla psów, które od pokoleń prowadzi jej rodzina. To miejsce łączy ze sobą wszystkie postacie. 2. Siostrzenica Snobka - opowiada o swoich narzeczonych, których zmienia jak rękawiczki i o tym, dlaczego rozstała się z ostatnim - miał czelność zabrać ją na mecz, na którym roiło się od czarnuchów (ale ona "oczywiście nie jest rasistką"). Narzeczony najpierw narobił jej obciachu, a potem poznał ją z jednym z piłkarzy, a ten "brudas" ją dotknął, no i musiała rzucić narzeczonego, takich rzeczy się przecież nie robi. Razem z nimi na meczu była także Ciotka z Nowego Jorku, która wkurzała Snobkę, bo zwracała na siebie uwagę facetów, robiła sobie z nimi zdjęcia, itp.

3. Ciotka z Nowego Jorku - szuka Marii, przyjechała na jej urodziny. Uciekła do Stanów, bo chciała malować, być artystką. Mówi, że nie kręcą jej faceci, jest lesbijką. "Nie wyglądam? A co, powinnam mieć wąsy?" Trzyma w rękach urnę - to prochy jej syna, który umarł na AIDS - "Nie, nie był gejem." Pracuje jako przewodniczka po mieście, najwyraźniej marzenia o malarstwie się nie spełniły. Na koniec oświadcza, że też jest seropozytwna i nie będzie udawać, że to nieprawda. 4. Kuzynka Anarchistka - mówi do kamery, przedstawia swoje credo. Narzeka na przeludnienie (z mężem zdecydowali się na wazektomię i sterylizację), żąda uwolnienia wszystkich zwierząt, wzywa do jedzenia ludzkiego mięsa zamiast cielęciny, itd. Ogląda tv przez piętnaście godzin dziennie. Na koniec okazuje się, że kamerzysta zasnął i nic się nie nagrało... 5. Babcia - Babcia pojawia się z butelką, ewidentnie jest

wstawiona. Opowiada o podróży samolotem, podczas której siedziała obok ludzi, "którzy powinni polecieć za kratki". Narzeka na korupcję, nieuczciwość, handel bronią. Babcia "uciekła" od schroniska dla psów, od życia które zna. Mówi, żeby nie czekać na nią tego Sylwestra. Wyjmuje pistolet, przystawia sobie do skroni. Nie ma odwagi nacisnąć spustu. Pije i płacze.

13

6. Matka - dzwoni do córki (czyli Marii), jest bardzo poruszona. Pod prysznicem znalazła OGROMNEGO karalucha, który na pewno "chciał jej zrobić krzywdę". Wezwała straż pożarną, wpadło piętnastu strażaków z siekierami, chciało porąbać to monstrum. Maria pyta matkę, czy ta była u psychiatry. "Oczywiście, że byłam, powiedział, że lęk przed karaluchami wynika z bycia karaluchem w poprzednim wcieleniu. Zalecił seks oralny jako remedium." Potem córka mówi o wielu mężczyznach, z którymi była jej matka, ta początkowo zaprzecza, ale musi przyznać Marii rację. Matka prosi, żeby otworzyć jej drzwi, jest pod schroniskiem dla psów. Nagle dostaje smsa, mówi córce "muszę już iść" i odchodzi. Jednocześnie dzwoni do kogoś i zaczyna opowiadać od początku historię z karaluchem. 7. Maria od Powodzi- przeżyła powódź w 1997. Fala zabrała jej taksówkę i domek, na które Maria pracowała przez 25 lat, odkładając każdy grosz. Razem z pięcioletnim dzieckiem błąkała się po miejscach dla uchodźców, a dziennikarze pytali ją: "Jak się pani czuje? Straciła pani wszystko?". obieta przyprowadza do schroniska psa, który się do niej przybłąkał. Nie ma możliwości ani środków, żeby się nim zaopiekować. 8. Siostra - siostra Marii. Nie może oddać jej pożyczonych 14 tysięcy, wydała je na prezenty dla męża. Jakie prezenty? Zrobiła sobie nowe cycki! Mąż był zachwycony, przestał szlajać się z kolegami, robił nawet pokazy cycków dla znajomych. Niestety zazdrosna koleżanka "chciała pomacać" i jeden z implantów pękł. Ale nie ma nieszczęścia, jak mówi mąż: "Kochanie, przecież masz jeszcze jedną pierś". Czy siostra odda pieniądze Marii? To będzie raczej trudne... Ale: "Wszystkiego najlepszego w dniu urodzin!" 9. Maria zamyka klamrą całość - opowiada, co przydarzyło się później wszystkim postaciom: Snobka nadal szuka, Ciotka z Nowego Jorku nigdy nie umarła, Anarchia adoptowała dziecko, Babcia zauważyła, że jest 1999r., Matka spotkała karalucha swojej wielkości i jest szczęśliwa, Maria od Powodzi zaczęła znów oszczędzać na taksówkę i domek, Siostra z jednym cyckiem spędziła upojną noc ze swoim mężem. A jedynym prezentem, który dostała Maria na urodziny, był wiersz. Więc może lepiej kochać psa, przynajmniej to odwzajemni... Obsada: 1k Gatunek: komediodramat

17. „Kruk” – Alfonso Sastre („El cuervo”)

Ostatni dzień roku nie wywoływał w Juanie dobrych wspomnień. Dokładnie rok wcześniej z rąk okrutnego szaleńca zginęła jego żona, Laura. Sylwestra postanowił spędzić w domu, w towarzystwie starej służącej, Luisy.

Ten dzień okazał się jednak wyjątkowy, nie tylko ze względu na powracające wspomnienia.. Oto bowiem, zupełnie

14

niezapowiedzianie, odwiedzają Juana przyjaciele, których przecież nie zamierzał gościć. Na dodatek twierdzą, że otrzymali od niego zaproszenie. Zupełnie jak rok wcześniej… Te same gesty, stroje, muzyka… Czy ktoś postanowił czwórce przyjaciół spłatać figla, przywołując idealnie tamtą noc? Wzruszyć, przestraszyć, może napomnieć? Czy śni im się zbiorowy sen, czy Laura nadal żyje?

Alfonso Sastre wprowadza nas w inny wymiar, trochę jak z filmu grozy, w świat, w którym zdaje się nam, że na wiele rzeczy mamy wpływ. Czy jednak na te, na których najbardziej nam zależy? Jak często zdarza nam się przeżywać chwile, które już przeżyliśmy?

W „Kruku” odnajdziemy nie tylko z mistrzostwem przeprowadzone narastanie niepewności i strachu, ale także sytuacje, które nawet człowieka twardo stąpającego po ziemi mogą doprowadzić do przerażenia i obłędu.

Obsada: 6 (3k + 3m) Gatunek: dreszczowiec

18. „Łóżka i stoły” – Emilio Williams („Camas y mesas”)

Sam autor nazywa ten tekst „komedią nieromantyczną”. Można pokusić się o stwierdzenie, że ta sztuka jest w pewnym sensie parodią komedii romantycznych, zaczyna się tam, gdzie one się kończą. Jak napisał Emilio Williams: „Co się dzieje, kiedy przez Hugh Granta nie możesz zmrużyć oka, bo chrapie jak knur? Już nie jest taki słodki, nie? Albo Julia Roberts, która zaczyna cierpieć na nietolerancję laktozy i miesiącami próbuje odkryć przyczynę swojego wiecznego wzdęcia. Pretty Woman, już nie taka pretty.” Co zrobić, kiedy po pierwszym zauroczeniu pojawia się proza życia? Emocje, konflikty, zdrady i rozstania, wszystko okraszone inteligentnym humorem. Bohaterami jest czwórka przyjaciół: małżeństwo (Mary i Tomas) oraz para gejów (Charlie i Tedd).

Sztuka ciesząca się powodzeniem w Hiszpanii (zdobyła nagrodę czwartej edycji „El Espectáculo Teatral”), ostatnio przetłumaczona na angielski i wystawiona w USA..

Obsada: 4 (1k + 4m) Gatunek: komedia

15

19. „Mroczne perwersje codziennosci" - Marco Antonio de la Parra („La secreta obscenidad de cada día")

"Mroczne perwersje codzienności" to jedna z najczęściej granych na świecie sztuk iberoamerykańskich. Została przetłumaczona na kilkanaście języków, w tym na angielski, grecki, turecki, francuski, portugalski, niemiecki, szwedzki, włoski, itd. Jeden z chilijskich zespołów jeździ z przedstawieniem w tym samym składzie nieprzerwanie od premiery w 1984 roku (sic!), zgarniając kolejne nagrody! Ten tekst jest jak cebula, ma mnóstwo warstw, można rozpatrywać jego sens na wielu poziomach, pełno w nim ukrytych znaczeń i aluzji (w tym do Chile czasów Pinocheta), które są zadziwiająco uniwersalne także w polskich warunkach. Całość przesycona jest humorem, często ocierającym się o absurd. León Cohen i Marco Antonio de la Parra (autor) Na ławeczce przed żeńskim liceum spotykają się dwaj brodaci mężczyźni, mają ciemne okulary, płaszcze i obaj są… bez spodni. Ich twarze mogą wydawać się znajome. Zaraz, zaraz, czy to przypadkiem nie ojciec komunizmu i twórca psychoanalizy? Obaj panowie wyglądają jak karykatura ekshibicjonisty, chcą pozbyć się siebie nawzajem, dogryzają sobie, żartują, próbują się zaprzyjaźnić, ukrywają się przed wspólnym wrogiem. Po co przyszli na tę ławeczkę? Jakie są ich prawdziwe intencje? Jak skończy się walka o ławkę? Obsada: 2 m Gatunek: komedia

16

20. „Nie odwracaj się od słońca” – Rubi Birden

Bohaterkę „Nie odwracaj się” poznajemy w dniu, w którym odchodzi na emeryturę. Ma pięćdziesiąt pięć lat, wygląda na czterdzieści ("no, na czterdzieści pięć"), czuje się jakby miała osiemdziesiąt. Jej małżeństwo nie należało do udanych, synem trudno się pochwalić, kariery też nie zrobiła. Nic nie wskazuje na nagłą zmianę, kiedy w życiu Maria nagle pojawia się miłość, a z nią radość, szczęście, spełnienie i chęć do życia.

Reż. G. Mrówczyński

Jednak bajka nie trwa długo. Maria musi zmierzyć się ze śmiertelną chorobą. Przytłoczona lękiem nie chce stawić czoła zagrożeniu i powoli zapada się w sobie, rezygnując ze wszystkiego, czym obdarzył ją los."Nie odwracaj się od słońca" to trudny tekst o strachu przed śmiercią i cierpieniem, o rezygnacji, ucieczce i samotności. Sztuka - sen, sztuka - przestroga.

Obsada: 1k Gatunek: dramat

21. „Niegrzeczne dziewczynki” – Miguel Sierra („Palomas intrépidas”)

Komedia o "lekkim zabarwieniu erotycznym". Dwie samotne kobiety w średnim wieku, mieszkające domku pod Warszawą tęsknią za męskim towarzystwem. Zdesperowane decydują się na skorzystanie z usług męskiej prostytutki. Jedna z nich jedzie do stolicy z misją sprowadzenia odpowiedniego "kandydata", niestety zostaje napadnięta. Rabuś ma jednak pecha, zostaje bowiem obezwładniony i wywieziony na wieś w charakterze chłopca do towarzystwa.

Bardzo zabawny tekst, pełnokrwiste postacie, wciągająca historyjka. W Hiszpanii w 1991 roku był to najbardziej kasowy tytuł sezonu!

Obsada: 3 (2k + 1m)

Gatunek: komedia

17

22. „Origami” – Carlos Be („Origami”)

Sztuka nagrodzona prestiżową hiszpańską nagrodą teatralną Premio Born 2006. Przetłumaczona na angielski i czeski. Do domu na odludziu trafia w charakterze pomocy domowej młoda dziewczyna. Mieszkańcami domu są tylko (ale czy na pewno?) matka i syn, których łączy bardzo dziwna, symbiotyczna relacja. Razem tworzą niezwykłą wielowymiarową księgę, czyli tytułowe origami. Młoda gosposia dość szybko zostaje uwikłana w toksyczny trójkąt. „Origami” jest jak prawdziwa japońska figurka z papieru – wielowymiarowe. To sztuka pełna podtekstów, tajemnic i niedopowiedzeń. Niepokojąca, inna i w pewien sposób dziwna. Pokazuje pokręcone relacje pokręconych ludzi. Opowiada o tym, jak w człowieku rodzi się zło. Jej bohaterowie odkrywają swoje traumy, manipulują sobą nawzajem. Obsada: 4 (2k+2m) Gatunek: dramat

23. „Pół na pół” - Jordi Sánchez, Pep Anton Gómez („Mitad y mitad”)

Matka jest tylko jedna. Czasem to o jedną za dużo. "Pół na pół" to przesycona czarnym humorem komedia, opowiadająca o dwóch przyrodnich braciach, którzy postanawiają pozbyć się swojej schorowanej rodzicielki. Czy można polubić kogoś, kto źle życzy własnej matce? Okazuje się, że i owszem. Karol i Jan, którzy na początku jawią nam się jako dwa niezbyt sympatyczne typy (jeden chce uciec, bo ma dość opiekowania się na wpół sparaliżowaną staruszką, drugiemu najbardziej zależy na pieniądzach ze spadku), powoli odkrywają coraz mroczniejsze tajemnice, które pokazują, jakim potworem była i jest ich własna matka. Nestorka rodu nie pojawia się na scenie, jej obecność sygnalizuje tylko natarczywy dzwonek, a mimo to mamy świadomość, że nadal jest wszechobecna i wciąż tyranizuje otoczenie.

18

Na zdjęciach: Fernando Tejero i Pepon Nieto Jak napisał jeden z hiszpańskich krytyków teatralnych: "to dramat przebrany za komedię". Prawie farsowa forma wypełniona jest problemami naprawdę dużego kalibru. Świetnie napisane, błyskotliwe i zabawne dialogi, wyraziście nakreślone postacie. Piętrowe kłamstwa, zwroty akcji i bardzo dużo bardzo czarnego humoru. Hiszpańską wersję sztuki obejrzało już ponad 500.000 widzów. Tekst został przetłumaczony na portugalski i angielski, w marcu 2014 odbędzie się premiera w Nowym Jorku. -- Autorzy: Jordi Sánchez i Pep Anton Gómez. Hiszpański tandem, który ma na swoim koncie już kilka wspólnie napisanych sztuk. Jordi Sánchez jest scenarzystą, dramaturgiem, aktorem i producentem. Pep Anton Gómez pisze i reżyseruje.

24. „Siostrzyczki z piekła rodem” – Rubi Birden

"Siostrzyczki z piekła rodem" to lekka komedia o czterech siostrach przychodzących z odsieczą piątej - najmłodszej z rodzeństwa, o której myślą, że ma problem z alkoholem. Siostrzyczki do pomagania raczej kiepsko się nadają i zamiast pomóc, niosą chaos i zniszczenie.

Teatr AKTem, reż. Żanna Gierasimowa

19

Typy: Jadzia się obżera i ma skłonność do hazardu, jest strasznie naiwna, Lucy to wieczne dziecko-kwiat, wielbicielka męskich wdzięków (choć może bardziej gawędziarka), Marysia zwana Kazkiem - bogobojna alkoholiczka, Tenia - wielbicielka zdrowego stylu życia, sfrustrowana, wiecznie pouczająca wszystkich dookoła, jak mają żyć, Tośka - najmłodsza z sióstr, jedyna normalna w tym towarzystwie. Wartka akcja, zabawne dialogi i wyraziste postacie. 6 ról kobiecych (dla aktorek w wieku od ok. 30 nawet do 60 lat) i 4 męskie. Jedno miejsce akcji.

Obsada: 10 (6k + 4m)

Gatunek: komedia

25. „Słowa na piasku” - David Desola ("La charca inútil")

Irena nie może otrząsnąć się z traumy po śmierci dziecka. Oskar porzucił pracę nauczyciela po tym, jak został pobity i zrzucony ze schodów przez swojego trzynastoletniego ucznia. Oskar mówi: "Jesteśmy chorym, zdegenerowanym społeczeństwem.", bo oboje, zarówno on jak i Irena zostali wydani na pastwę mediów. Ich cierpienie stało się pożywką dla tłumu, towarem, czymś co można przehandlować. Oboje stracili to, co było dla nich sensem życia. Wiele ich łączy. Może nawet więcej, niż może się wydawać na pierwszy rzut oka... "Słowa na piasku" to opowieść o tym, co robimy, kiedy rzeczywistość nas przerasta. O samotności, zagubieniu, ale przede wszystkim o poszukiwaniu szczęścia. Sztuka uhonorowana prestiżową nagrodą "Premio Lope de Vega". Obsada: 1k + 2m Gatunek: dramat (z elementami thrillera)

20

26. „Stop Kiss” – Diana Son („Stop Kiss”)

Sztuka nazywana wersją „Przez park na bosaka” dla młodego pokolenia, świetnie oceniana przez krytyków w Stanach Zjednoczonych.

Alyssa Wilmoth i Rachel Zampelli

W Nowym Jorku spotykają się dwie młode dziewczyny, rozmawiają o swoich chłopakach i są sobą coraz bardziej zafascynowane, co prowadzi do pocałunku. Ten jeden pocałunek prowadzi z kolei do nieszczęścia – dziewczyny padają ofiarą agresywnego homofoba, jedna z nich zostaje pobita tak brutalnie, że zapada w śpiączkę.

Prosta, ale zarazem ciepła i przejmująca sztuka o konsekwencjach nienawiści.

Obsada: 7 (4k + 3m) lub 6 (3k + 3m) – p. Winsley i Pielęgniarkę może grać jedna aktorka.

Gatunek: komediodramat

27. „Twoje pocałunki Mołotowa" -

Gustavo Ott („Tu ternura

Molotov")

Wiktoria prowadzi dziennik telewizyjny, Daniel jest adwokatem w uznanej kancelarii. Do szczęścia brakuje im tylko dziecka. Poznajemy ich w momencie, w którym właśnie szykują się do spłodzenia potomka. W najmniej odpowiedniej chwili dzwoni dzwonek do drzwi - Wiktoria dostaje przesyłkę od... FBI. W paczce jest plecak, który Wiktoria zgubiła dwanaście lat wcześniej, a który okaże się prawdziwą puszką Pandory.

21

"Twoje pocałunki Mołotowa" to sztuka o hipokryzji, uprzedzeniach, terroryzmie i wyborach życiowych, które zawsze mają swoją cenę. O tym, że nigdy nie wiemy wszystkiego o naszych partnerach. Pytanie tylko, ile jesteśmy im w stanie wybaczyć... Najpopularniejsza sztuka autora, przetłumaczona na angielski, duński, niemiecki, francuski, grecki i wystawiana z powodzeniem w kilkudziesięciu krajach na świecie. Poważny temat, lekka, prawie komediowa forma. Obsada: 2 (1k + 1m)

Gatunek: komediodramat

28. „Tylko ty i ja” – Rubi Birden

Akcja sztuki rozgrywa się tuż przed wybuchem powstania w Warszawskim getcie. Na zapleczu zakładu krawieckiego ukrywa się żydowska rodzina (Ida, Samuel i ich córka – Hania). Dołączają do nich Zofia i Bruno.

Ida nie może wybaczyć mężowi zdrady i wciąż się o wszystko martwi. Samuel na okrągło słucha radia, żeby wiedzieć, jak przesuwa się front. Hania marzy o lepszym życiu.

Kiedy do kryjówki wkracza dwoje obcych ludzi, napięcia między mieszkańcami stają się coraz silniejsze. Brak pieniędzy, niepewność bytu, wzajemne animozje (a czasem też sympatie), sprawiają, że życie staje się jeszcze bardziej skomplikowane.

Kiedy po okresie początkowej niechęci między Hanią a Brunem rodzi się uczucie, Ida postanawia wkroczyć do akcji.

Opowieść o tym, co dzieje się z ludźmi w sytuacji ciągłego zagrożenia.

Obsada: 6 (4k+2m)

Gatunek: dramat

22

29. „Zakochany do szaleństwa” – David Barbero („Un hombre muy

enamorado”)

Do znanej lekarki, specjalizującej się w wyciąganiu z nałogu narkomanów, zgłasza się dość nietypowy pacjent. Gaston chce zostać wyleczony z... zakochania. Twierdzi, że miłość do żony go zaślepia, przeszkadza mu normalnie funkcjonować. Pani psychiatra podejmuje się tego oryginalnego zadania, ale po jakimś czasie okazuje się, że sama zagięła parol na Gastona. Co zrobi bohater? Ulegnie nowej kobiecie? A może pozostanie wierny staremu uczuciu? Obsada: 4 (2k + 2m) Gatunek: komedia

30. „Zatrute życie Marilyn” – David Barbero („La vida imposible de Marilyn”)

Czasem trudno jest być matką. Czasem trudno jest być dzieckiem. Zwłaszcza jeśli jest się związanym z rodzicem gordyjskim węzłem toksycznej relacji. David Barbero znakomicie kreśli portret takiego związku na bazie życiorysu blond bożyszcza – Marilyn Monroe. Czy tak, jak to opisał, było naprawdę? Któż to może wiedzieć?

Pogoń za sławą i sukcesem, żądza władzy i bogactwa, choroba psychiczna, frustracje, lęki i wielkie ambicje matki to motywy przewodnie tej sztuki.

Obsada: 2k

Gatunek: dramat

23

31. „Zwariowana terapia" – Christopher Durang („Beyond therapy")

Główni bohaterowie sztuki to dwójka trzydziestolatków, którzy za namową swoich terapeutów szukają miłości przez ogłoszenie towarzyskie. Jak się można szybko zorientować, terapeuci są o wiele bardziej zaburzeni niż ich pacjenci… Kathleen McNenny i Stephen Wallem

Christopher Durang bezlitośnie szydzi z psychologów i psychiatrów, a cały proces terapeutyczny pokazuje w krzywym zwierciadle. Zabawna, błyskotliwa sztuka, skrząca się dowcipem (miejscami dość absurdalnym), mówiąca o potrzebie bliskości.

Obsada: 6 (2k+4m)

Gatunek: komediofarsa

32. „Życie w zasięgu ręki” – Rubi Birden

Sztuka zdobyła uznanie Kapituły Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej i znalazła się w drugim etapie konkursu.

„Życie w zasięgu ręki” to historia Piotra – młodego, nieuleczalnie chorego mężczyzny. Pomimo niepełnosprawności i widma nieuchronnej przedwczesnej śmierci Piotr ŻYJE. Żyje naprawdę – pracuje, kocha, ma przyjaciół, potrafi cieszyć się z małych rzeczy. Nie oznacza to, że bohater nie doświadcza negatywnych emocji, wręcz przeciwnie. Bywa zły, przerażony, rozczarowany. Przecież takie właśnie jest życie – wszystko się w nim miesza.

Nieważne ile czasu nam zostało, zawsze można przeżyć go dobrze – tego od Piotra uczą się najbliżsi mu ludzie. Tekst okraszony sporą porcją humoru.

Obsada: 6 (3k+3m)

Gatunek: dramat Reż. Marcin Kwaśny; S. Jędrzejewski, J. Onufrowicz

24

-- Agencja Dramatu i Teatru "ADiT"

e-mail: agencja@adit.art.pl ul. Grójecka 186/124

02-390 Warszawa tel: 0048 22 822 1199 fax: 0048 22 783 4965

www.adit.art.pl

--

STRONA RUBI BIRDEN:

www.rubi.pl