Rutiranje i protokoli rutiranja

1III dio: Internet protokol i protokoli rutiranjar IPv4r IPv6r Kriterijumi za izbor protokola rutiranja

m RIP i EIGRP

m OSPF i IS-IS

mBGP

IPv4

Preporuke za adresiranje i dodjelu imena

r Koristiti struktuirani model za adresiranje i dodjelu imena

r Dodjela adresa i imena treba da prati odreenu hijerarhiju

r Unaprijed treba donijeti odluku o korienjum Centralizovanog ili distribuiranog autoriteta za dodjelu adresa i

imenam Javnog ili privatnog adresiranjam Statike ili dinamike dodjele adresa i imena

2Format IP datagrama (PONAVLJANJE)

ver length

32 bita

data (varijabilne veliine,

tipino TCP ili UDP segment)

16-bit identifier

Internetchecksum

time tolive

32 bit source IP address

Verzija IP protokola

Veliina zaglavlja(u bajtima)

Maksimalan brojpreostalih hopova(dekrementira seu svakom ruteru)

zafragmentaciju/defragmentaciju

Ukupna veliinadatagrama (u bajt.)

Protokol vieg nivoa kometreba predati podatke

TCP 6, UDP 17

head.

len

type of

servicetip podataka

flgsfragment

offsetupperlayer

32 bit destination IP address

Options (if any) Npr. timestamp,definisanje rute,specificira listurutera koje treba posjetiti.

Koliko zaglavlje sa TCP?

r 20 bajtova TCP-ar 20 bajtova IP-ar = 40 bajtova +

zaglavlje nivoa apl.

IPv4

Prednosti struktuiranih modela dodjele imena i adresa

r Olakavajum Razumijevanje projektne dokumentacijem Korienje softvera mrenog menadmentam Prepoznavanje ureaja u podacima dobijenim sa

protokol analizatoram Postizanje ciljeva u smislu jednostavnosti za

korienjem Dizajniranje filtera na firewall-ovima i ruterimam Implementaciju agregacije ruta

3IPv4 (PONAVLJANJE)

Javne IP adreser Internet Assigned Numbers Authority

(IANA) nadzire a Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) upravlja dodjelom IP adresa

r Korisnicima IP adrese dodjeljuju Internetoperatori (Internet service providers - ISP).

r Internet operatori dobijaju opsege IP adresa od odgovarajueg Regionalnog Internet Registra (RIR)

Dodjela IPv4 adresa (PONAVLJANJE)

ICANN

4IPv4 (PONAVLJANJE)

Regionalni Internet Registri (RIR)

APNIC (Asia Pacific Network Information Centre) Region Azije i Pacifikan

ARIN (American Registry for Internet Numbers) Sjeverna Amerika i dio Kariba

LACNIC (Regional Latin-American and Caribbean IP Address Registry) Latinska Amerika i neka Karibska ostrva

RIPE NCC (Rseaux IP Europens) Evropa, Bliski Istok, Centralna Azija

AfriNIC (African Network Information Center ) Afrika

IPv4: Regionalni registri (PONAVLJANJE)

5IPv4: Regionalni registri

IPv4: Regionalni registri

6IPv4: Regionalni registri

Privatne Adrese (RFC1918) (PONAVLJANJE)

r 10.0.0.0 10.255.255.255r 172.16.0.0 172.31.255.255r 192.168.0.0 192.168.255.255r Intranet (mree iza NAT-a, mree

koje nijesu povezane na globalnu mreu)

r Ne smiju se pojaviti na Internetu

7Kriterijumi za korienje statikog ili dinamikog adresiranja

r Broj krajnjih sistemar Vjerovatnoa potrebe promjene IP adreser Potreba za visokom dostupnour Zahtjevi sa stanovita sigurnostir Vanost praenje adresar Potreba da krajnji sistemi zahtijevaju

dodatne informacijem (DHCP moe dostaviti vie od samo jedne

adrese)

Dva dijela IP adrese verzije 4 (PONAVLJANJE)

Prefiks Host

32 bita

Duina prefiksaM bita

8Duina prefiksa (PONAVLJANJE)

r Svaku IP adresu prati duina prefiksam Subnet maska

m /Duina

r Primjerim 192.168.10.1 255.255.255.0

m 192.168.10.1/24

Subnet Maska (PONAVLJANJE)r Dugaka 32 bitar Specificira koji dio IP adrese odgovara mrei/podmrei,

a koji hostu.m Dio koji se odnosi na mreu/podmreu sadri sve same jedinice.m Dio koji se odnosi na host sadri sve nule.m Binarni zapis se konvertuje u taka-decimalnu notaciju i upisuje

prilikom konfiguracije.

r Alternativam Korienje slash notacije (na primjer /24)m Specificira broj jedinica

9Primjer Subnet Maske (PONAVLJANJE)

r 11111111 11111111 11111111 00000000r Kako ona izgleda u slash notaciji?r A u taka decimalnoj?

Drugi primjer Subnet Maske(PONAVLJANJE)

r 11111111 11111111 11110000 00000000r Kako ona izgleda u slash notaciji?r A u taka decimalnoj?

10

Dizajniranje mrea sa podmreama

r Utvrivanje m veliine podmreem subnet maskem IP adresa

Adrese koje treba izbjei prilikom realizacije podmrea(PONAVLJANJE)

r Adresa iji host dio sadri sve jedinice(broadcast)

r Adresa iji host dio sadri sve nule (mrea)r Adresa iji subnet dio sadri sve jedinice ili sve

nule (zavisi od vrste adresiranja)

11

Klase IP Adresa (PONAVLJANJE)

r Klase se trenutno smatraju kao beskorisner Treba ih znati jer

m Jo uvijek se puno pria o njima!

m Postoji mogunost konfigurisanja ureaja koji podravaju classful sistem.

Classful IP Adresiranje(PONAVLJANJE)

Klasa Poetni Prvi bajt Duina Namjenabiti prefiksa

A 0 1-126* 8 Vrlo velike mreeB 10 128-191 16 Velike mreeC 110 192-223 24 male mreeD 1110 224-239 nema IP multicastE 1111 240-255 nema Ekperimentalne svrhe

*Adrese koje poinju sa 127 su rezervisane za lokalni IP saobraaj unutar hosta.

12

Klasa Duina Broj adresa po mreiprefiksa

A 8 224-2 = 16,777,214B 16 216-2 = 65,534C 24 28-2 = 254

Podjela prostora Classful Adresa (PONAVLJANJE)

Classful IP je neefikasan(PONAVLJANJE)

r Klasa A koristi 50% prostora adresar Klasa B koristi 25% prostora adresar Klasa C koristi 12.5% prostora adresar Klase D i E koriste 12.5% prostora adresa

13

Classful IP: default subnet maska(PONAVLJANJE)

r Klasa A 255.0.0.0 (/8)r Klasa B 255.255.0.0 (/16)r Klasa C 255.255.255.0 (/32)

Classful IP: subnetting klasa C(PONAVLJANJE)

Subnet brojevi sa svim 0 ili 1 nije su dozvoljeni po defaultu Da bi se u polju subnet dozvolile sve 0 ili 1, ruteri moraju biti adekvatno konfigurisani

14

Classless Adresiranje (RFC2050)(PONAVLJANJE)

r Prefiks/host granica moe biti bilo gdjer Efikasnijer U dijelu koji se odnosi na subnet mogu se koristiti sve

0 ili 1r Podrava agregaciju adresa

m Poznatu kao Supernetting Classless rutiranje Classless inter-domain routing (CIDR) Prefiks rutiranje

Supernetting

r Pomjeriti granicu prefiksa ulijevor Poslovnica oglaava 172.16.0.0/14r ZATO?

172.16.0.0

172.17.0.0

172.18.0.0

172.19.0.0

Mree poslovniceKompanijska okosnica

mree

Ruter poslovnice

15

172.16.0.0/14 agregacija

Drugi bajt decimalno Drugi bajt binarno

16 00010000

17 00010001

18 00010010

19 00010011

Postoje jednostavna pravila sumarizacije!

Pravila sumarizacije

r Broj subnetova koji moe biti sumarizovan mora biti stepena 2 (na primjer 2, 4, 8, 16, 32,...).

r Relevantni bajt prve adrese u bloku koji se sumarizuje mora biti multipl broja mrea.

16

Razdvojene podmree

Oblast BPodmree 10.108.16.0 -

10.108.31.0

Mrea oblasti A192.168.49.0

Oblast Cpodmree 10.108.32.0 -

10.108.47.0

Ruter 1 Ruter 2

ta oglaavaju ruteri 1 i 2, ako se koristi classfull, a ta ako se koristiclassless adresiranje?

FLSM vs VLSM SubnettingFixed length subnet mask subnetting (FLSM):r Tipina u classful okruenjur Koriste je stariji protokoli (RIPv1)r Svi mreni segmenti bi trebali da imaju identine prefikser Nije praktian kada mrea ima puno segmenata odvojenih ruterimar Neekonomino rjeenje (npr. prefiks /24 se mora koristiti za point-

to-point link!).Variable length subnet mask subnetting (VLSM):r Podrava je veina dananjih protokola rutiranjar Dozvoljava da mreni segmenti imaju varijabilne prefikser Praktina ( za point-to-point link se koristi prefiks /30)r Manji procenat gubitka adresnog prostora.

17

FLSM vs VLSM Subnetting

FLSM Subnetting

18

FLSM Subnetting (adresni plan)

Mrene adrese i broadcast adrese se NESMIJU koristiti za adresiranje hostova!

VLSM Subnetting

19

VLSM Subnetting (adresni plan)

Mrene adrese i broadcast adrese se NESMIJU koristiti za adresiranje hostova!

Adresiranje u LAN mreama

20

Adresiranje u LAN mreama (VLAN)

Adresiranje u WAN mreama

21

Praktian problem 1r Adresa mree je 172.16.0.0/18r Postoji potreba da se podijeli na podmree.r Koristiti bezklasno adesiranje...r Svaka podmrea ima do 600 sistema.r Koja bi subnet maska trebala biti upotrijebljena?r Koja je adresa prvog sistema prve podmree?r Koju adresu bi koristio posmatrani sistem da

poalje poruku svim sistemima podmree.

Praktian problem 2r Adresa mree je 172.16.0.0/22r Postoji 8 LAN mrea, od kojih svaka treba da bude

posebna podmrea.

r Koja bi subnet maska trebala biti upotrijebljena?r Koja je adresa prvog sistema prve podmree?r Koju adresu bi koristio posmatrani sistem da poalje

poruku svim sistemima podmree.

22

Praktian problem 4Mrea kompanije VWX je prikazana na slici. Glavna lokacija ima tri LAN mree sa 100, 29 i 60 hostova. Udaljena lokacija ima dvije LAN mree sa 100 hostova. U mrei su implementirane privatne adrese. ISP je kompaniji dodijelio mreni opseg 210.200.192.0/26. Napraviti FLSM i VLSM adresne planove.

Zadatak za kolokvijumMrea kompanije je prikazana na slici. LAN mree imaju 32 (LAN1), 12 (LAN2), 8 (WLAN3), 12 (LAN4), 18 (LAN5) i 4 hosta (Farma servera). U mrei treba implementirati privatne adrese. ISP1 je kompaniji dodijelio mreni