28
Czy socjologia powinna Czy socjologia powinna zazdrościć ekonomii? zazdrościć ekonomii? Po co żyjemy i jak to Po co żyjemy i jak to zmierzyć? zmierzyć? Kongres Socjologiczny Kongres Socjologiczny Kraków, 11 września 2010 Kraków, 11 września 2010 d d r r hab. prof. SGH hab. prof. SGH Krzysztof Rybiński Krzysztof Rybiński Szkoła Główna Handlowa i SANNAO Szkoła Główna Handlowa i SANNAO Email: Email: [email protected] Blog: Blog: www.rybinski.eu

Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

  • Upload
    kprm

  • View
    510

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Czy socjologia powinna Czy socjologia powinna zazdrościć ekonomii?zazdrościć ekonomii?

Po co żyjemy i jak to zmierzyć?Po co żyjemy i jak to zmierzyć?

Kongres SocjologicznyKongres SocjologicznyKraków, 11 września 2010Kraków, 11 września 2010

ddr r hab. prof. SGH hab. prof. SGH Krzysztof RybińskiKrzysztof RybińskiSzkoła Główna Handlowa i SANNAOSzkoła Główna Handlowa i SANNAO

Email: Email: [email protected]: Blog: www.rybinski.eu

Page 2: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Czym naprawdę zajmują się Czym naprawdę zajmują się ekonomiści?ekonomiści?

22

Astrologia -> Astronomia, Znachorstwo -> Medycyna, Alchemia -> Chemia

Ekonomia -> ???

Page 3: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Zróbmy małą sondęZróbmy małą sondę

33

Page 4: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Co jest celem życia Polaka?Co jest celem życia Polaka?

1.1. Maksymalizacja funkcji użytecznościMaksymalizacja funkcji użyteczności

2.2. Dorobić się (samochód, dom, co roku Dorobić się (samochód, dom, co roku wakacje w ciepłych krajach)wakacje w ciepłych krajach)

3.3. Być zadowolonym z życiaByć zadowolonym z życia

4.4. Wychować dzieci na dobrych ludziWychować dzieci na dobrych ludzi

5.5. Mieć więcej niż sąsiad (zawiść, wyścig)Mieć więcej niż sąsiad (zawiść, wyścig)

6.6. Coś innego (co?)Coś innego (co?)

44

Page 5: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Jak zmierzyć stopień realizacji Jak zmierzyć stopień realizacji celu?celu?1.1. LagrangianLagrangian

2.2.PKB PPP per capitaPKB PPP per capita

3.3.Ranking szczęśliwości (Dania), ranking Ranking szczęśliwości (Dania), ranking rozwoju człowieka (Islandia)rozwoju człowieka (Islandia)

4.4.Miary dotyczące dzieci i młodego Miary dotyczące dzieci i młodego pokoleniapokolenia

5.5.Gini (???)Gini (???)

6.6. ??????

55

Page 6: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Co jest celem narodu – Polski Co jest celem narodu – Polski (jako zbioru jednostek)? (jako zbioru jednostek)? 1.1. Agregacja indywidualnych celówAgregacja indywidualnych celów

2.2. Wzrost PKB %r/rWzrost PKB %r/r

3.3. Przeżywanie wielkich sukcesów (wojna, Przeżywanie wielkich sukcesów (wojna, sport, kultura, globalny sukces sport, kultura, globalny sukces gospodarczy – Nokia)gospodarczy – Nokia)

4.4. Dobra demografia (przetrwanie)Dobra demografia (przetrwanie)

5.5. Dogonić Niemcy (albo średnią UE)Dogonić Niemcy (albo średnią UE)

6.6. Zrównoważony rozwój (nowomowa, Zrównoważony rozwój (nowomowa, politycznie poprawny cel)politycznie poprawny cel)

66

Page 7: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Zielona wyspa, sukces?Zielona wyspa, sukces?

77

Page 8: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Co jest celem narodu – Polski Co jest celem narodu – Polski (jako zbioru jednostek)? (jako zbioru jednostek)?

1.1. Agregacja indywidualnych celówAgregacja indywidualnych celów

2.2. Wzrost PKB %r/rWzrost PKB %r/r

3.3. Przeżywanie wielkich sukcesów (wojna, Przeżywanie wielkich sukcesów (wojna, sport, kultura, globalny sukces sport, kultura, globalny sukces gospodarczy – Nokia)gospodarczy – Nokia)

4.4. Dobra demografia (przetrwanie)Dobra demografia (przetrwanie)

5.5. Dogonić Niemcy (albo średnią UE)Dogonić Niemcy (albo średnią UE)

6.6. Zrównoważony rozwój (nowomowa, Zrównoważony rozwój (nowomowa, politycznie poprawny cel)politycznie poprawny cel)

88

Page 9: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Jeszcze nigdy w historii …Jeszcze nigdy w historii …

• Zmiany nie były tak szybkie i tak Zmiany nie były tak szybkie i tak dramatyczne (rewolucja przemysłowa to dramatyczne (rewolucja przemysłowa to pikuś)pikuś)

• KlimatKlimat, Demografia, Architektura świata, Demografia, Architektura świata

99

Page 10: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Przejazd samochodem odległości 20-40 Przejazd samochodem odległości 20-40 kmkm

10-20 godzin działania klimatyzacji w 10-20 godzin działania klimatyzacji w domudomu

Kupno dwóch koszulek (ale do sklepu Kupno dwóch koszulek (ale do sklepu idziemy na piechotę)idziemy na piechotę)

Dwa posiłki dziennie (300g mięsa, 200g Dwa posiłki dziennie (300g mięsa, 200g frytek i woda z kranu)frytek i woda z kranu)

Co Państwo wybiorą?Co Państwo wybiorą?

Page 11: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Rewolucja klimatyczna trzy Rewolucja klimatyczna trzy razy szybsza od przemysłowejrazy szybsza od przemysłowej

Źródło: MGI „The carbon productivity challenge: Curbing climate change and sustaining economic growth”, czeriwec 2008.

Page 12: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

►Nawet gdyby w 2030 r. Stany Zjednoczone i Unia Nawet gdyby w 2030 r. Stany Zjednoczone i Unia Europejska zredukowały emisję COEuropejska zredukowały emisję CO2 2 do zera, to nie do zera, to nie zrekompensowałoby to wzrostu emisji COzrekompensowałoby to wzrostu emisji CO22 w w pozostałych częściach świata, wynikającego głównie ze pozostałych częściach świata, wynikającego głównie ze wzrostu wykorzystania węgla.wzrostu wykorzystania węgla.

Źródło: World Energy Outlook 2008, Międzynarodowa Agencja Enregii 2008.

Emisja CO2 (w mld ton)

Chiny + Indie

Chiny + Indie

Reszta świata

Reszta świataUSA

USA

Unia Europejska

Unia Europejska

0

10

20

30

40

2006 2030

Żyjemy w wielkim kłamstwieŻyjemy w wielkim kłamstwie

Page 13: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Jeszcze nigdy w historii …Jeszcze nigdy w historii …

• Zmiany nie były tak szybkie i tak Zmiany nie były tak szybkie i tak dramatyczne (rewolucja przemysłowa to dramatyczne (rewolucja przemysłowa to pikuś)pikuś)

• Klimat, Klimat, Demografia, Demografia, Architektura świataArchitektura świata

1313

Page 14: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Jeszcze nigdy nie było tak Jeszcze nigdy nie było tak tłocznotłoczno

1414

Page 15: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Świat w 1 roku n.e. = 100 Świat w 1 roku n.e. = 100 mlnmln

1515

Page 16: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Świat w 1800 roku = 100 Świat w 1800 roku = 100 mlnmln

1616

Page 17: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Świat w 1950 roku = 100 Świat w 1950 roku = 100 mlnmln

1717

Page 18: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Świat w 2000 roku = 100 Świat w 2000 roku = 100 mlnmln

1818

Page 19: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Świat w 2050 roku = 100 Świat w 2050 roku = 100 mlnmln

1919

Page 20: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

W nadchodzących dekadach struktura W nadchodzących dekadach struktura wiekowa populacji w Polsce ulegnie wiekowa populacji w Polsce ulegnie drastycznym zmianom, liczba ludności drastycznym zmianom, liczba ludności drastycznie zmaleje.drastycznie zmaleje.To dobrze, czy źle?To dobrze, czy źle?

Źródło: Carone G. (red.), The economic impact of ageing populations in the EU25 Member States, European Commission Economic Paper, nr 236, Grudzień 2005; World Population Prospects, Organizacja Narodów Zjednoczonych, 2009.

Struktura wiekowa populacji w Polsce w 2004 i 2050 r.

2020

38.5 mln 32.5 mln

Page 21: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Eksplozja długu publicznego.Eksplozja długu publicznego.Dlaczego ekonomiści tego nie Dlaczego ekonomiści tego nie mierząmierzą

2121Źródło: European Commission Long term debt sustainability report 2009

Page 22: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Jeszcze nigdy w historii …Jeszcze nigdy w historii …

• Zmiany nie były tak szybkie i tak Zmiany nie były tak szybkie i tak dramatyczne (rewolucja przemysłowa to dramatyczne (rewolucja przemysłowa to pikuś)pikuś)

• Klimat, DemografiaKlimat, Demografia, Architektura świata, Architektura świata

2222

Page 23: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu 2323

Świat widziany przez poziom Świat widziany przez poziom PKBPKB

Źródło: World Bank, World Development Report, 2009

Page 24: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Świat w XXI wiekuŚwiat w XXI wieku

2424

Page 25: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Facebook – trzeci największy Facebook – trzeci największy krajkraj

2525Źródło: The Economist, 5 luty 2010

Page 26: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Wielkie „kraje” (społeczeństwa) Wielkie „kraje” (społeczeństwa) pojawiają się i znikają w ciągu kilku latpojawiają się i znikają w ciągu kilku lat

2626

• Nowe kraje mają swoje waluty, jest kurs Nowe kraje mają swoje waluty, jest kurs wymiany z rzeczywistymi walutamiwymiany z rzeczywistymi walutami

• Jaki jest PKB Facebooka?Jaki jest PKB Facebooka?

• Czy mieszkańcy Facebooka są szczęśliwi?Czy mieszkańcy Facebooka są szczęśliwi?

• Czy lokalne społeczności w Facebooku Czy lokalne społeczności w Facebooku funkcjonują lepiej niż w realu?funkcjonują lepiej niż w realu?

Page 27: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Ekonomia …Ekonomia …

• Nie nadąża za zmianami: brak Nie nadąża za zmianami: brak podstawowych danych globalnych, brak podstawowych danych globalnych, brak danych o relacjach – ilość, jakość; za to danych o relacjach – ilość, jakość; za to liczymy krowy i świnieliczymy krowy i świnie

• Daje sprzeczne rekomendacje działań Daje sprzeczne rekomendacje działań (Trichet vs. Bernanke)(Trichet vs. Bernanke)

• Załamanie starych teorii, brak nowych Załamanie starych teorii, brak nowych (upadek konsensusu waszyngtońskiego)(upadek konsensusu waszyngtońskiego)

2727

Page 28: Rybinski kongres socjologiczny_11_wrzesnia_2010

Rybinski.eu

Ekonomia, nie ma czego Ekonomia, nie ma czego zazdrościćzazdrościć

• Złe celeZłe cele

• Złe miaryZłe miary

• Brak właściwych danychBrak właściwych danych

• Upadek starych i brak nowych teoriiUpadek starych i brak nowych teorii

• Czas się przekwalifikować?Czas się przekwalifikować?

2828