Messer Albagaz sh.p.k. Autostrada. Tiranë- Durrës km 4,5

Tirana, Albania

Nipt/VAT K78317002F

Tel.: +355 48 20 06 96

Fax: +355 48 20 06 97

E-mail: info@messer.al

www.messer.al

PHONE +355 48 20 06 96 s FAX +355 48 20 06 97 s E-MAIL: info@ messer.al s www.messer.al

- Të gjitha publikimet teknike dhe, në veçanti, udhëzimet, rekomandimet, procedurat e sigurisë dhe çdo informacion tjetër të përfshira në to, janë të bazuara në të dhëna të besueshme, njohuri teknike dhe eksperiencë.

- Ato duhet të konsiderohen vetëm rekomandime dhe jo ligjërisht të detyrueshme. Ato janë thjesht vullnetarisht të aplikueshme nga lexuesi.

- Messer Albagaz nuk ka ndonjë detyrim ligjor të kontrollit, interpretimit të saktë, për përdorimin e duhur ose keqpërdorimin e informacionit dhe nuk mund të pranojë asnjë përgjegjësi.

- Rekomandimet janë subjekte i rishikimit periodik dhe përdoruesit duhet të verifikojnë edicionin e fundit për përdorim.

Përmbledhje

Ky udhëzim spjegon se:

□ Çfarë kuptojmë me mjete të “papërshtatshme”

□ Cilat pjesë të rregullave të transportit

duhen aplikuar

□ Përse nuk këshillohet transporti i bombolave të gazit

me autovetura dhe furgonë

□ Cilat janë masat që duhen marrë:

» nga dërguesi / shitësi i gazit

» nga klienti

Mjetet e “papërshtatshme”

Çfarëdo lloj mjeti i papërshtatur në mënyrë

specifike për të transportuar me siguri maksimale

bombola gazi ose enë kriogjenike.

Për më shumë, bëhet fjalë për autoveturat ose furgonat e mbyllur....

Shembuj të automjeteve

“të papërshtatshme”

Mjeti dhe ventilimi: Transportuesi / Klienti

Gjatë transportit të bombolave ose enëve

kriogjenike është thellësisht e domosdoshme

ventilimi / ajrosja e bollshme.

Është e këshillueshme:

Të përdoret një mjet i hapur

ose një mjet i përshtatur për transportimin

e bombolave të gazit (duke patur një

ndarëse të shoferit nga ngarkesa dhe që

garanton një ajrim të mjaftueshëm të

ngarkesës)

Nëse transportuesi është i detyruar të

përdorë një automjet të mbyllur, “të

papërshtatshëm”:

MBANI TË HAPURA DRITARET E MJETIT

Bombolat e gazit dhe enët kriogjenike

Dimensionet dhe vëllimet janë të ndryshme.

Në vijim shikoni disa shembuj:

Shkalla e rrezikut varet nga:

» pesha e bombolës ose enës

» presioni i bombolës

» rrezikshmëria e gazit –

kontrollo ETIKETAT!

2

222 2

Spjegimet e etiketave të rrezikut

□ Gaze të ndezshëm – rrezik ndezjeje dhe eksplozioni

□ Gaze oksidues/që ndihmojnë djegjen -rrit rrezikun e ndezjeve

5.1

□ Gaze inerte – rrezik nga asfiksimi

□ *Gaze helmues – rrezik nga intoksikimi / helmimi

□ *Gaze gërryes – rrezik nga djegjet 2

* Gazet piroforike, toksike ose korrozive duhet të transportohen vetëm me automjete të hapura ose të përshtatura për transport të gazeve dhe me autorizimet përkatëse të kërkuara nga Ligji !

Rregullat e transportit: gazet janë “Mallra të rrezikshme”

□ Gazet në bombola dhe në enë kriogjenike janë

të klasifikuara si “Mallra të rrezikshme”

Dhe transporti i tyre është i rregulluar nga legjislacioni europian (ADR, classe 2).

□ Ju ndodh shpesh të shikoni automjete,

furgonë me një tabelë ngjyrë portokalli të

vendosur përpara dhe nga pas automjetit.

Kjo tregon se ai mjet është duke transportuar

mallra të rrezikshme.

□ Në rast aksidenti tabela sinjalizon personat e

pranishëm dhe ata të shërbimeve të

emergjencës për prezencën e rrezikut.

Rregullat e transportit NUK aplikohen nëse....

ADR NUK aplikohet kur:

□ Mallrat janë “për përdorim personal”– Edhe

nëse bëhet fjalë për mallra të rrezikshme

□ Transport ndihmës* gjatë aktivitetit të një dite

normale pune nëpër kantjeret e afërta të punës,

realizimin e dërgesave pranë

zyrave dhe vendeve urbane

Por është e domosdoshme të merren masat për të

parandaluar rrjedhjet eventuale gjatë transportit:

* Këshillohet konsulencë me specialistin për Sigurinë

gjatë transportit të mallrave të rrezikshme!

Rregullat e transportit disa përjashtime...

Nëse gjatë gjithë kohës *përsa i përket transportit

<mund të bëhen përjashtime për pjesë të ndryshme të ADR p.sh.:

□ Tabelat portokalli

□ Tabelat sinjlizuese

□ Dëshmi profesionale e shoferit (patenta ADR)

Por disa prej këtyre *obligimeve nuk duhen neglizhuar p.sh.:

□ Pajisja me fikse zjarri 2 kg në kabinën e mjetit

□ Ventilimi i mjetit / JO shkëndija zjarri

□ Formimi bazë me nocionet e përgjithshme, të rrezikut dhe

Përgjegjësitë e Drejtuesit të Mjetit

□ Njohuritë bazë të ADR

dhe ËSHTË E NEVOJSHME të merren masat për të parandaluar rrjedhjet eventuale gjatë transportit:

* Kontakto një specialist

të kualifikuar për

Sigurinë e Transportit

të Mallrave të

Rrezikshme

Përse nuk këshillohet transporti i bombolave të

gazit me autoveturat private dhe furgonë?

Të frenosh është e domosdoshme por !!!

Ndonjëherë

një frenim

i papritur është

i pashmangshëm....

Por mbingarkesa,

në një automjet,

është e paligjshme

dhe e rrezikshme

(Shih sediljet e

pasme ...)

Bombolat e palidhura dhe të

pasiguruara, janë të

rrezikshme…

Bombolat: Goditje e vogël – me pasoja të mëdha

□ Kjo veturë është

përfshirë në një

aksident rrugor

□ Transportonte

bombola

oksigjeni që

rridhnin

□ Pas goditjes

fillestare, atmosfera

e brendshme

mbingarkohet me

oksigjen e cila ka

provokuar ndezjen e

të gjithë makinës

Bombola me gaz të rrezikshëm: Acetileni

Një bombol

acetileni me

rrjedhje, që

është

shkaktuar nga

goditja e

valvolës

Drejtuesi i mjetit ka shpëtuar për mrekulli,

Furgoni është djegur për dy minuta

Mishelat (pëzierjet) e rrezikshme…

□ Shoferi ka përdorur

pultin për të hapur

dyert e makinës

□ Foto është bërë

pas shpërthimit

□ Makina është

shkatërruar

plotësisht dhe ka

shkaktuar shumë

dëme përreth

Shtypi i përditshëm ka njoftuar se në makinë kishte një ngarkesë

të përzier me bombola acetileni, oksigjeni dhe propani.

Bombolat mund të rrjedhin

Një veturë e mbyllur që kishte të ngarkuar një bombol me gaz të

djegshëm, u shkatërrua plotësisht kur u hapën dyert, ndoshta nga

një rrjedhje e mundshme dhe një shkëndijë.

Bëni kujdes !

□ Shoferi i kësaj veture

ndaloi pasi ndjeu erën e

gazit.

□ Ka vajtur nga mbrapa

dhe ka hapur

bagazhin

□ Mishela e ajrit me

acetilenin në veturë ka

shpërthyer duke e

hedhur atë disa metra

larg…

… dhe pastaj ….

Acetileni: mund të shpërthejë dhe si pasojë...

… Bombola e acetilenit ka shpërthyer,

makina është shkatërruar plotësisht

Në këtë rast shoferi ka

pësuar tronditje dhe

djegie të lehta

Rekomandimet për Shitësit / Shpërndarësit e gazit

Masat paraprake për Shitësit / Shpërndarësit e gazit

ADR përshkruan se për një transport të sigurt: “duhet të merren masa për të parandaluar rrjedhjet e gazit”. Pra, gjithmonë të siguroheni për të:

□ garantuar që ventilat e bombolave të jenë të mbyllura mirë dhe

nuk kanë rrjedhje gazi

□ informuar drejtuesin e mjetit:

• për rëndësinë e fiksimit të bombolave në mënyrë të sigurt

• për rreziqet e mundshme gjatë transportimit të gazeve

• për mundësinë e transportimit të bombolave me gaze të lëngëzuar

(si Propani, CO2, Acetileni i tretur, oksigjeni) duke i mbajtur në pozicion vertikal

• të verifikojë pastërtinë e sipërfaqes së mjetit, ku do të vendosen bombolat,

pastrimin e saj nga sende të panevojshme, nga vajrat etj..

• të mos ndezë duhan dhe të udhëtojë me dritaret e mjetit të hapura.

Nëse klienti pëson një aksident Ti duhet të ndjesh përgjegjësi !

Shitësit / Shpërndarësit e gazit :

Kujdes nga rreziqet

Sigurohu që klienti të jetë i vetëdijshëm për rreziqet

para se ai të largohet nga magazina juaj.

Mbaj parasysh se:

□ Etiketat tregojnë rreziqet lidhur me llojin e gazit dhe

është e nevojshme për të kuptuar qëllimin e tyre

□ Nuk duhet të përdoren dhe të transportohen bombola me

gaz pa etiketat përkatëse

□ Etiketa është i vetmi mjet që bën të mundur

identifikimin ekzakt të përmbajtjes së një bombole

□ Menaxho ngarkesën me bombola sipas instruksionit të marrë

Konsultoje dhe shpërndaje këtë guidë informative

Njoftim për klientët

Disponojmë dokumenta si më poshtë, për tu informuar rreth përdorimit dhe transportit të sigurt:

Skedat me të dhënat e sigurisë

□ SKEDAT – fotokopje

□ Fletëpalosje “Siguria në transportimin e gazeve”

□ Fletëpalosje informative për gazet teknike

Rekomandime për personat që transportojnë gaze me mjete

“të papërshtatura“ për këtë qëllim

Këshilla praktike për Transportuesin / Klientin

□ Mos ndiz cigare

□ Zbato këshillat që të ka dhënë dërguesi / shitësi i gazit

□ Kontrollo që valvolat të jenë të mbyllura mirë dhe të mbrojtura

□ Siguro ajrosje të mjaftueshme brenda mjetit – mbaj dritaret të hapura

□ Zmonto aksesorët si reduktorët, tubat, kanellat, etj.

□ Kontrollo që mjeti të mos mbingarkohet

□ Mos ngarko bombolat në bagazh ose në vende të paajrosura

□ Shko direkt në destinacion për të shkarkuar

□ Mbaj gjithmonë me vete një fikse zjarri të paktën me 2 kg pluhur

□ Evito transportin e pasagjerëve

SHËNIM: edhe nëse nuk je “duke punuar”, të kesh gjithmonë “kujdesin”

për të garantuar transport të sigurt të gazeve për vete dhe për të tjerët

Ngarkimi dhe Shkarkimi Transportuesi / Klienti

□ Verifiko që të gjitha bombolat janë të fiksuara mirë dhe

nuk mund të lëvizin gjatë transportit

□ Mendo paraprakisht se si mund të ngarkosh dhe shkarkosh

bombolat nga makina pa u dëmtuar

□ Transporto vetëm sasinë minimale të bombolave që të

nevojiten për të dëguar në punë

□ Pasi të jenë shkarkuar bombolat nga makina, duke përdorur

mjetet mbrojtëse individuale, sistemoji ato duke i fiksuar mirë

në mënyrë që të mos bien

Veprimet e emergjencës me gazet e ndezshme / dhe djegës

Masat specifike varen nga lloji i gazit që transportohet, por në qoftë se

ju verifikoni një rrjedhje nga një bombol që përmban

një gaz të ndezshëm ose të djegshëm:

□ nëse është e mundur dhe rezulton e sigurtë;

• parko automjetin në një zonë të izoluar

• fik motorrin

• ajrose makinën duke mbajtur dritaret e hapura

□ mundohu të eleminosh burimet e mundshme të ndezjes

(p.sh. ndezjen e llampave, celularët dhe çelësat elektronike)

□ mbaj larg kalimtarët nga zona e rrezikut

□ telefono mjetet zjarrfikës (128) duke i dhënë adresën

e saktë, numrin e saktë të bombolave dhe llojin e gazit

□ njofto specialistin e gazeve për ndihmë

Rreziku “i padukshëm”

nga asfiksia

□ Gazet asfiksues, të karakterizuar nga etiketa jeshile, në rast

të rrjedhjes së bombolës zëvendësojnë oksigjenin dhe zvoglojnë përqindjen e tij në ajër.

□ Edhe gazet e tjera jo të djegshëm (p.sh. të ndezshëm)

zvogëlojnë përqindjen e oksigjenit në ajër.

□ Kur përmbajtja e oksigjenit në ajër bie nën 18% ju mund të

përjetoni simptoma të të qenit i përgjumur. Nëse përqëndrimi i oksigjenit bie edhe më tej mund të çojë në humbjen e vetëdijes dhe vdekjen nga asfiksia.

Rekomandime për ata që transportojnë

gaz mjekësor dhe një pacient nën

oksigjenoterapi

Pacientët Transporti i Gazeve Mjekësore për përdorim personal

Rekomandohet për pacientët:

□ Mos ndizni cigare brenda dhe pranë automjetit

□ Mbani automjetin tuaj të ventiluar mirë (dritaret hapur)

për të parandaluar akumulimin e oksigjenit brenda

□ Përdor sistemin e ventilimit të ajrit nga jashtë, mos përdor riciklimin

e ajrit të brendshëm

□ Mbaj valvolën të mbyllur kur nuk e përdor oksigjenin

□ Transporto sasinë minimale të nevojshme për udhëtimin tuaj

Pacientët Transporti i Gazeve Mjekësore për përdorim personal

Rekomandohet për pacientët:

□ fikso siç duhet bombolat dhe enët

kriogjenike në mënyrë që të mos

përmbysen

□ mbaji kontenitorët me oksigjen

lëng në pozicion vertikal

□ mos merrni oksigjen gjatë furnizimit me karburant

□ kurrë nuk duhet të lini vetëm bombolat/kontenitorët

në një automjet të parkuar

Faleminderit për vëmendjen

Ndiqni këto këshilla dhe

transportoni gaz në

mënyrë të sigurt

dhe me shumë kujdes