Ş İ 1 24-25 Kas İZMİR - hucreolumu.org bağlamda katılımcılar kursun her gününün sonunda eğiticiler tarafından ... Dr. Volkan SEYRANTEPE İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA DERNEĞİ

1 I. HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ TEORİK KURSU 24-25 Kasım 2011 İZMİR

ÖNSÖZ

Değerli Araştırmacı,

Ekim 2010 tarihinde kurulmuş olan Hücre Ölümü Araştırma Derneğinin (HÖAD) ilk

aktivitesinde sizlerle birlikte olmaktan dolayı onur duymaktayız. Hücre ölümü

alanında çalışan tüm bilim insanlarının bildiği üzere; gelişim sürecindeki doku

homeostazının sağlanmasında, otoimmun hastalıklarda, nörodejenerasyon,

ateroskleroz ve kanser gibi pek çok hastalığın temelinde yer alan hücre ölümü ile ilgili

bilgi birikimi ve çalışmalar her geçen gün temel ve klinik bilim dallarından gelen

katkılar ile artmaktadır. Bugün hücre ölüm mekanizmalarının hastalıklara göre büyük

değişkenlik gösterdiği bilinmekte ve her geçen gün bu mekanizmalarda rol alan

moleküller tanımlanmaktadır. Bu araştırmaların sonucunda elde edilen veriler ise pek

çok hastalığa yönelik sağaltım yaklaşımlarının geliştirilmesine olanak sağlamaktadır.

HÖAD’ın öncelikli hedeflerinden birini gerçekleştirmek üzere düzenlenmiş olan bu

kursun amacı; hücre ölümü alanında çalışan değerli bilim insanlarından oluşan

eğiticilerin kendi deneyim ve bilgi birikimlerini diğer araştırmacılarla paylaşması ve bu

alanda çalışanlar arasında ortak bir platform sağlanmasıdır. Bu amaca yönelik olarak

kurs programı hücre ölümü araştırmalarında yaygın olarak kullanılan tekniklerin temel

prensiplerini ve uygulama örneklerini katılımcılara aktarmak üzere yapılandırılmıştır.

Bu bağlamda katılımcılar kursun her gününün sonunda eğiticiler tarafından temel

prensipleri ve uygulama aşamaları teorik olarak aktarılmış olan yöntemlere ilişkin

soru ve görüşlerini “Uzmanı ile Görüşme” saatinde paylaşma ve tartışma olanağı

bulabilecektir.

Düzenleme kurulu olarak dileğimiz; HÖAD’ın bu ilk aktivitesinin tüm katılımcılara

bilimsel katkı sağlamasının yanı sıra, bu konuda çalışan araştırmacıları bir araya

getirmeyi hedefleyen derneğimizin destekleriniz ve önerileriniz ile güçlenmesi ve

uluslar arası platforma taşınmasıdır.

Saygılarımızla

HÖAD Yönetim Kurulu




tarafından düzenlenen

I. HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ

konulu teorik kursun gerçekleştirilmesinde desteği ve katkısı olan tüm

resmi kurumlara ve firmalara teşekkür ederiz.

HÖAD Yönetim Kurulu





KODAL MEDİKAL TIBBI MALZEMELER CİHAZLAR

TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ



Dokuz Eylül Üniversitesi Matbaası’nda Basılmıştır.

İZMİR-2011





I. HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ

TEORİK KURSU

Kurs Eğiticileri (Alfabetik sıra) Dr. Ahter D. ŞANLIOĞLU Akdeniz Üniversitesi Gen ve Hücre Tedavisi Uyg. Ve Araş.Merk.

E-posta: [email protected] Dr. Ayhan BİLİR

İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Histoloji AD. E-posta: [email protected]

Dr. Ayten NALBANT İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mol. Biyoloji ve Genetik Bil.

E-posta: [email protected] Dr. Bünyamin AKGÜL İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mol. Biyoloji ve Genetik Bil

E-posta: [email protected] Dr. Devrim GÖZÜAÇIK Sabancı Üniversitesi Yaşam Bilimleri Bölümü

E-posta: [email protected] Dr. Engin ULUKAYA Uludağ Üniversitesi Tıp fakültesi Tıbbi Biyokimya AD:

E-posta: [email protected] Dr. Hakan AKBULUT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Medikal Onkoloji AD.

E-posta: [email protected] Dr. Işıl KURNAZ Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü

E-posta: [email protected] Dr. Kemal S. KORKMAZ Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Bölümü

E-posta: [email protected] Dr. Melek ÖZTÜRK İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD:

E-posta: [email protected] Dr. Neşe ATABEY Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD.

E-posta: [email protected] Uzm. Biol. Özgür

YILMAZER İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Biyoteknoloji ve

Biyomühendislik Uygulama ve Araştırma Merkezi E-posta: [email protected]

Dr.S.İsmet DELİLOĞLU

GÜRHAN Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Bölümü

E-posta: [email protected] Dr. Safiye AKTAŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü

E-posta: [email protected] Dr. Salih ŞANLIOĞLU Akdeniz Üniversitesi Gen ve Hücre Tedavisi Uyg. Ve Araş.Merk.

E-posta: [email protected]; Dr. Seda VATANSEVER Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji-Embriyoloji AD.



E-posta:[email protected]

Dr. Semra KOÇTÜRK Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya AD:

E-posta: [email protected] Dr. Sevda MÜFTÜOĞLU Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji-Embriyoloji AD.

E-posta: [email protected] Dr. Şermin GENÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Sinir Bilimleri AD.

E-posta: [email protected] Dr. Volkan SEYRANTEPE İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mol. Biyoloji ve Genetik Bil.

E-posta: [email protected] Dr. Yusuf BARAN İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mol. Biyoloji ve Genetik Bil.

E-posta: [email protected] Dr. Zekiye ALTUN Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü

E-posta: [email protected]



Düzenleme Kurulu

Dr. Semra KOÇTÜRK (HÖAD Başkanı)

Dr. Kemal S. KORKMAZ (HÖAD Başkan Yardımcısı)

Dr. H.Seda VATANSEVER (HÖAD Genel Sekreteri)

Dr. Yusuf BARAN (HÖAD Yönetim Kurulu Üyesi)

Dr. Zekiye S. ALTUN (HÖAD Saymanı)

Bilimsel Sekreter Dr. Seda VATANSEVER

Organizasyon Komitesi

Dr. Semra KOÇTÜRK (Başkan)

Dr. Kemal KORKMAZ (Başkan Yardımcısı)

Dr. Seda VATANSEVER (Bilimsel Sekreter)

Dr. Yusuf Baran ( Yönetim Kurulu Üyesi)

Dr. Zekiye S. ALTUN (Sayman)

Dr. Pınar AKAN (DEÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya AD.

Dr. Safiye AKTAŞ (DEÜ Onkoloji Enstitüsü)

Dr. Şermin GENÇ (DEÜ SBE Sinir Bilimleri AD.)

Dr. Özlem G. ÇALAN (DEÜ SBE Sinir Bilimleri AD.)

Dr. Elgin Türköz ULUER (CBÜ Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji AD.) Araş.Gör. Aysun ADAN (İYTE Moleküler Biyoloji ve Genetik AD)

Araş.Gör. Ayşenur ÇATALER (DEÜ SBE Tıbbi Biyokimya AD.)

Araş.Gör. Banu DEVECİ (DEÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya AD.)

Araş.Gör.Bilge D. BÜTÜNER (Ege Üniversitesi Biyomühendislik Bl.) Araş.Gör.Funda UYSAL(DEÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya AD.)

Araş.Gör. Melis KARTAL (İYTE Moleküler Biyoloji ve Genetik AD)

Araş.Gör. Müjde KIVANÇ (CBÜ, Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji AD) Araş.Gör. Pınar ERÇETİN (DEÜ Onkoloji Enstitüsü)

Araş.Gör. Tuna ÖNAL (CBÜ, Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji AD) Araş.Gör. Uğur TÜFEKÇİ (DEÜ SBE Sinir Bilimleri BD.)





I. HÜCRE ÖLÜMÜ TEKNİKLERİ TEORİK KURS PROGRAMI

24.11.2011

PERŞEMBE

YER

08:30 - 09:30

Kayıt

09:30 –10:00

AÇILIŞ KONUŞMALARI

Konferans

Salonu

HÖAD Başkanı

S.KOÇTÜRK

DEÜ Tıp Fakültesi Dekanı

T.CANDA

DEÜ Rektörü

M.FÜZÜN

10:00 – 10:30

Apoptoza Folklorik Bakış ♫

S.EĞRİLMEZ

HÜCRE ÖLÜM YOLAKLARI

Oturum Başkanları: S.İ. DELİLOĞLU GÜRHAN / A.BİLİR

Konferans

Salonu

10:30 - 10:50

Programlı Hücre Ölüm Tipleri ve Tarihçesi

(Temel Bilgi)

M. ÖZTÜRK

10:50 - 11:10

Hücrenin Kritik Kararı: Yaşamak ya da

Ölmek

(Temel Bilgi)

Y. BARAN

11:10 - 11:30 KAHVE ARASI

Stand

alanı

Oturum Başkanları: K.KORKMAZ/ S.KOÇTÜRK

Konferans

Salonu

11:30 - 12:00

Apoptotik Hücre Ölümü ve Mekanizmaları

(Temel Bilgi)

A. BİLİR

12:00-12:30

Hücre Ölümüne Yol Açan Sinyal İleti

Yolakları (Temel Bilgi)

I.KURNAZ

12:30-13:00

Otofaji ve Sinyal Yolakları

(Temel Bilgi)

D. GÖZÜAÇIK



13.00-14.00

ÖĞLE ARASI

Balo

Salonu

HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ-I

Oturum Başkanları: I.KURNAZ / Y.BARAN

Konferans

Salonu

14:00-14:30

Apoptoz Analiz Yöntemleri: Kaspaz Aktivite

Analizleri

(Temel Bilgi + Uygulama Basamakları)

S.KOÇTÜRK

14:30– 15:00

Hücre Canlılık Analizleri

(Temel Bilgi + Uygulama Basmakları)

S. İ.DELİLOĞLU

GÜRHAN

15.00:-15:30

Mikroskopik yöntemler I: Işık ve Elektron

mikroskopisi


S. MÜFTÜOĞLU

15:30-16:00

Mikroskopik yöntemler II:

Immunohistokimya ve TUNEL


H.S.VATANSEVER

16:00 - 16:30 KAHVE ARASI

Stand

Alanı

HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ-II

Oturum Başkanları: H.S.VATANSEVER / S.MÜFTÜOĞLU

Konferans

Salonu

16:30-17:00

Multiplex Sistem Tekniği ile Fosfoprotein

Analizi


G. CSANADI

17:00-17:30

Hücre Ölümü Araştırmalarında Model

Organizmaların Kullanımı


V. SEYRANTEPE



17:30-18:00

Hücre Ölümünü Anlamada Deneysel

Hayvan Modelleri ve Önemi


S.AKTAŞ

18:15-19:00

UZMANI ILE GÖRÜŞME S.KOÇTÜRK İ.D. GÜRHAN S.MÜFTÜOĞLU S.VATANSEVER Ş.GENÇ V.SEYRANTEPE S.AKTAŞ

Balo

Salonu:

Grup

Masaları

19:00-22:00 KOKTEYL PROLONGE ♫

Fuaye

Alanı



25.11.2011

CUMA

YER

HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA

TEKNİKLERİ-III

Oturum Başkanları: N.ATABEY / B.AKGÜL

Konferans

Salonu

09:00-09:30 İmmunoblotting Temel Prensipleri ve

Uygulama Aşamaları


Ş.GENÇ

09:30-10:00

Otofaji Analiz Yöntemleri ve Uygulama

Aşamaları


D.GÖZÜAÇIK

10:00 - 10:30

Hücrenin DNA Hasarına Verdiği Yanıtın

İncelenmesi


K.KORKMAZ

10:30-11:00 KAHVE ARASI

Stand

alanı

Oturum Başkanları: S.ŞANLIOĞLU / A.NALBANT

Konferans

Salonu

11:00-11:30

Apoptotik uyarı tiplerine göre transkripsiyonel

regülasyon


N. ATABEY

11:30-12:00

Hücre Ölümü Çalışmalarında Gen Aktarım

Teknikleri:


Y.BARAN

12:00-12:3 0

Baskılayıcı RNAlar: siRNA ve miRNA


B.AKGÜL

12:30-13:00

Hücre Ölümü Sinyal Yolaklarının Mikroarray-

QPCR Tekniği ile İncelenmesi


A.AYDIN



13:00-14:00

ÖĞLE ARASI

Balo

Salonu

HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA

TEKNİKLERİ-IV

OturumBaşkanı: H.AKBULUT/E.ULUKAYA Konferans

Salonu

14:00-14:40 Akım Sitometri Çalışma Prensipleri ve Hücre

Ölümü Çalışmalarında Kullanımı


A. NALBANT

14:40-15:10 Akım Sitometri Uygulamaları

(Uygulama Örnekleri)

Ö. YILMAZER

15:15 -16:00 UZMANI İLE GÖRÜŞME

Ş.GENÇ D.GÖZÜAÇIK K.KORKMAZ Y.BARAN B.AKGÜL NALBANT Ö.YILMAZER

Balo

Salonu:

Grup

Masaları

HÜCRE ÖLÜMÜ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ-IV

OturumBaşkanı: H.AKBULUT/E.ULUKAYA Konferans

Salonu

14:00-14:40 Akım Sitometri Çalışma Prensipleri ve Hücre

Ölümü Çalışmalarında Kullanımı


A. NALBANT

14:40-15:10 Akım Sitometri Uygulamaları

(Uygulama Örnekleri)

Ö. YILMAZER

15:15 -16:00 UZMANI İLE GÖRÜŞME

Ş.GENÇ D.GÖZÜAÇIK K.KORKMAZ Y.BARAN B.AKGÜL NALBANT Ö.YILMAZER

Balo

Salonu:

Grup

Masaları



KLİNİK UYGULAMALAR

Oturum Başkanları: S. AKTAŞ/ Ş.GENÇ

Konferans

Salonu

16:00-16:20 Hücre Ölümü Çalışmalarının Klinik Önemi

H. AKBULUT

16:20-16:40 Kanser Tedavisinde Apoptoz İndükleyici

Deneysel Yaklasımlar

A. D. ŞANLIOĞLU

16:40-17:00 Apoptoz Yoluyla Deneysel Adacık Naklinde

Hücresel immun Sistemi Bertaraf Edebilen

Yeni Bir Strateji.

S. ŞANLIOĞLU

17:00-17:20 Kemoterapötik Duyarlılık Testi : Onkogram


E.ULUKAYA

17:20-17:40 Kanser Tedavi Yanıtının İzleminde CK18


Z.ALTUN

17:40-18:00

Geri Bildirimlerin Değerlendirilmesi-Sertifikaların Verilmesi ve Kapanış Töreni

HÖAD YÖNETİM

KURULU

Konferans

Salonu



İÇİNDEKİLER SUNUM SAYFA

Programlı Hücre Ölüm Tipleri ve Tarihçesi M. ÖZTÜRK 19

Hücrenin Kritik Kararı: Yaşamak ya da Ölmek Y. BARAN 25

Apoptotik Hücre Ölümü ve Mekanizmaları A. BİLİR 29

Hücre Ölümüne Yol Açan Sinyal İleti Yolakları I.KURNAZ 43

Otofaji ve Sinyal Yolakları

D. GÖZÜAÇIK 53

Apoptoz Analiz Yöntemleri: Kaspaz Aktivite Analizleri

S.KOÇTÜRK 63

Hücre Canlılık Analizleri

S.İ.DELİLOĞLU

GÜRHAN 81

Mikroskopik yöntemler I: Işık ve Elektron Mikroskopisi

S. MÜFTÜOĞLU 85

Mikroskopik yöntemler II: Immunohistokimya ve TUNEL

H.S.VATANSEVER 93

Multiplex Sistem Tekniği ile Fosfoprotein Analizi

G. CSANADI 111

Hücre Ölümü Araştırmalarında Model Organizmaların

Kullanımı

V. SEYRANTEPE 113

Hücre Ölümünü Anlamada Deneysel Hayvan Modelleri

ve Önemi

S.AKTAŞ 117

İmmunoblotting Temel Prensipleri ve Uygulama

Aşamaları Ş.GENÇ 121

Otofaji Analiz Yöntemleri ve Uygulama Aşamaları

D.GÖZÜAÇIK 129

Hücrenin DNA Hasarına Verdiği Yanıtın İncelenmesi

K.KORKMAZ 143

Apoptotik Uyarı Tiplerine Göre Transkripsiyonel

Regülasyon

N. ATABEY 165

Hücre Ölümü Çalışmalarında Gen Aktarım Teknikleri: Y.BARAN 175



Baskılayıcı RNAlar: siRNA ve miRNA

B.AKGÜL 183

Hücre Ölümü Sinyal Yolaklarının Mikroarray-QPCR

Tekniği ile İncelenmesi

A.AYDIN 193

Akım Sitometri Çalışma Prensipleri ve Hücre Ölümü

Çalışmalarında Kullanımı

A. NALBANT 217

Akım Sitometri Uygulamaları

Ö. YILMAZER 223

Hücre Ölümü Çalışmalarının Klinik Önemi

H. AKBULUT 233

Kanser Tedavisinde Apoptoz İndükleyici Deneysel

Yaklasımlar

A. D. ŞANLIOĞLU 237

Apoptoz Yoluyla Deneysel Adacık Naklinde Hücresel

immun Sistemi Bertaraf Edebilen Yeni Bir Strateji.

S. ŞANLIOĞLU 247

Kemoterapötik Duyarlılık Testi : Onkogram E.ULUKAYA 257

Kanser Tedavi Yanıtının İzleminde CK18

Z.ALTUN 263

Documents

Ş İ 1 24-25 Kas İZMİR - hucreolumu.org bağlamda katılımcılar kursun her gününün sonunda eğiticiler tarafından ... Dr. Volkan SEYRANTEPE İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü