43
BEBEK VE ÇOCUKLARDA BESLENME

Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

BEBEK VE ÇOCUKLARDA BESLENME

Page 2: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

İçerik..Beslenmeyi, besinleri,besin ögelerini

tanıma ve besin yoncasıYeni doğan ve süt çocuğu beslenmesi (0-1

yaş)Okul öncesi dönem çocuklarda beslenme

◦1-3 yaş / toddler dönemi◦3-6 yaş/ okul öncesi dönemi

Page 3: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Beslenme; büyüme, yaşamın sürdürülmesi ve sağlığın korunması için besinlerin kullanılmasıdır.

20. yy’ın başından beri bir bilim dalı olarak gelişmiştir.

+besin ögelerinin türleri, miktarları özellikleri,vücut çalışmasında ki işlevlerini

+besinlerinin bileşimini, fiziksel ve kimyasal özelliklerini+(üretiminden tüketimine kadar) uygulanan işlemlerin

besin kalitesine etkilerini+ değişik/özel durumdaki birey ve gruplara uygun

beslenme planları yapılmasını inceler

Page 4: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Besin;yenilebilen bitki ve hayvan dokuları tümü Besin ögesi;besinlerin bileşimindeki işlevsel kimyasallar

Proteinler %18Yağlar %18Karbonhidratlar %0,7VitaminlerMineraller %4,3Su %59

Page 5: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Protein, çok sayıda ve çeşitli amino asitlerin birleşmesinden oluşur. 8’i elzem 20 amino asit vardır. (löysin, lizin, izolöysin, valin,

metionin, fenilalanin, treonin, triptofan, “histidin”,”arginin”)

Proteinler neden gerekli?+Yıpranmış vücut hücrelerinin onarılması+Yeni doku yapımı (bebek, çocuk, adölesan, gebe)+Enzimlerin yapısında+Hormonların yapısında düzenleyici+Antikorların yapısında

Protein kaynakları nelerdir?Hayvansal kaynaklı besinler ( et, kümes hayvanları, balık,

yumurta, süt, peynir, yoğurt) , kurubaklagiller, yağlı tohumlar, tahıl ürünleri, sebzeler

Page 6: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Yağ; yağ asitlerinden meydana gelirler.1.lipid 2.lipoprotein 3. kolesterol(SADECE HAYVANSAL)

Bazı yağ asitleri vücudumuzda sentezlenemezler, bunlara elzem yağ asitleri denir.bunlar:

ω -3 (balık, semizotu, ceviz, badem) ω -6 (ayçiçekyağı, mısırözü yağı) ω -9 (zeytinyağı, fındık)

Yağlar neden gereklidir?+başlıca enerji deposu+yağda eriyen vitamin alımı ve deposu (A,D,E,K)+mideyi yavaş terk eder( doygunluk)+ısı kaybını önler (subkutan)

Page 7: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Karbonhidratnişasta, glikoz, fruktoz, glikojen, laktoz.. Başlıca enerji kaynağımız (%55-60)2’ye ayrılır. Kompleks(POSA)– basitBeyin dokusu için tek enerji kaynağıAntiketojeniktir(kanın asiditesinde artış: ketozis)POSA bitkiler ve bitki kökenli besinlerin içeriğinde bulunan

vücudumuz tarafından sindirilemeyen dokulardır.+dışkı hacmi ve barsak hareketlerini arttırır.+kan kolesterolünü düşürür.+kolon kanserini önler (atıkların sindirim sisteminden geçiş süresini azaltarak)+tokluk hissi yaratır+Her gün 25 gram posa alımı!

Page 8: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Vitaminler&minerallerBesin ögesi Bulunduğu

besinleretkileri

A vitamini Turuncu meyveler, yumurta sarısı, koyu yeşil sebzeler,

Bağışıklık sistemi, görme, deri sağlığı, antioksidan

D vitamini Güneş, balık yağı Ca ve P emilimini arttırır, kemik ve dişlere depolar

E vitamini Tahıllar, kuru baklagiller, yağlı tohumlar

Radikal peroksit toplayıcısı; antioksidan

K vitamini Ispanak, brokoli, süt (sentezlenebilir)

Protein sentezi tepkimeleri, kan pıhtılaşma mekanizması

C vitamini Turunçgiller, domates, yeşil biber

Bağışıklık sistemi, doku onarımı, antioksidan

Kalsiyum Süt ve ürünleri, pekmez, susam, kuru meyve,

Kemik uzaması/güçlenmesi,kalp kası kasılması, kan pıhtılaşması, sinir sistemi sağlığı

Page 9: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Besin ögesi Bulunduğu besin Etkileri

Demir Hem-Fe hayvansal Nonhem –Fe bitkisel

Ferritin, hemoglobin, transferrin..

Potasyum Balık, tavuk, muz, süt, portakal.. Az işlem görmüş tüm besinler

Sıvı-mineral dengesi, kan basıncı, sinirsel iletim (Na-K),kas kasılması

Fosfor Proteinden zengin tüm besinler

enerji metabolizmasında ki ana düzenleyici, kemik/diş, DNA/RNA parçası

Klor Tuz ve tuzlu besinler

Sind. ve emilim (HCl)Sinirsel iletim

Sodyum “WHO;6g/gün” Türkiyede 18 g/gün tuzTüketimin %80’i işlenmiş besinlerden.

Page 10: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Vücut ağırlığının %42-71i sudur.

Besinlerin sindirim, emilim ve hücrelere taşınması

Atık ögelerin akciğer ve böbreklere taşınarak vücuttan uzaklaştırılması

Vücut ısısını düzenlemeye yardımcı

Eklem sağlığı Hücrelerdeki biyokimyasal

tepkimelerMinimum 2,5 lt/gün

Page 11: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Besin yoncası

2-3 porsiyon

6-11 porsiyon

meyve;3-5Sebze;2-4

2-3 porsiyon

Page 12: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

0-1 yaş beslenmesi

Amaçlar:Sağlıklı büyüme ve gelişmeyi

sağlamakPsikolojik, sosyal ve kültürel

gelişimi sağlamakDoğumdan itibaren doğru

beslenme alışkanlıkları kazandırmaktır.

0-1 yaş grubunda en büyük zorluk organizmanın tam olgunlaşmamış olmasıdır.

Page 13: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

GEREKSİNMELERSıvı gereksinmesi (yeni doğanda –vücut sıvıları daha yüksek

-metabolik işlemler için önemli

-vücut ısısının değerlendirilmesi için önemlidir.

Enerji gereksinmesi GÜNLÜK ENERJİ= BMH (%55-60) + fiziksel aktivite(%15-25) +

büyüme-gelişme(%30-35)

BMH I ETKİLEYEN FAKTÖRLER Büyüme ve gelişme hızı Prematürelik Vücut bileşimi Fazla protein alımı Açlık, yarı açlık Ateşli hastalıklar Fiziksel aktivite artışı

Page 14: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Büyüme için harcanan enerji yaşla birlikte azalır.

0-3 ay……………..%23 1 yaş..……………..%6 5 yaş………………%3 9-15 yaş…………..%1

Fiziksel aktivite için harcanan enerji yaşla birlikte artar.

Hastalık, büyümeyi yakalama gereksinmesinin 1,5-2 kat artmasına neden olur.

Page 15: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Bebeklerin sindirim sistemi durumu

0-4 AY 4-6 AY 6-12 AY

(emme-yutma) (ağızda çevirme) (çiğneme)Tükürük enzimleriYetersiz

Nişasta ilk 4 aysindirilemez

Page 16: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

İLK 18 AYDA BESLENME VE NÖROMOTOR GELİŞİM

YAŞ (AY) BESİN TÜRÜ ORAL GELİŞME NÖROMOTOR GELİŞME

0-6 AY Anne sütü Dilin uzatma-geri çekme hareketleri (anne memesine uyum)

Emme ve arama refleksleri var. Baş kontrolü gelişiyor.

6-7 AY Yumuşak ezme kıvamında besinlerSıvı besinler

Kaşıktan pasif alabilir. Besini dilin ön tarafından farinkse aktarır.

İki elle eşya yakalar. Baş kontrolü var destekle oturur.

7-8 AY Püre kıvamında besinler (pütürlü)

Çiğneme hareketleri başlar. Fincandan içebilir.

Eşyayı bir elden diğerine aktarır. Desteksiz oturur.

8-12 AY Püre kıvamında çatalla ezilmiş besinler

Dilin her iki yana doğru hareketleriyle lokmayı ağzında döndürür.

Baş ve işaret parmaklarını kullanabilir. Baş-omuz kontrolü tamdır. Besini ağzına götürebilir.

12-18 AY Kolay çiğnenebilen tüm yiyecekler

Çiğneme ve dil hareketleri

Yürür, kendi kendini besleyebilir.

Page 17: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

ORTALAMA ENERJİYAŞ (AY) WHO (1985) WHO (1988) RDA (1989)

0 - 3 AY 116 108 108

3 – 6 AY 99 108 108

6 – 9 AY 101 105 98

9 – 12 AY 103 105 98

•Ağırlık kazanımı : 0-6 ay 800 g \ ay 6-12 ay 500g \ ay

Page 18: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Beslenme sıklığı&miktarıYAŞ BESLENME SAYISI MİKTAR (ml)

0 -1 hafta 8-10 60-90

1 hafta - 1 ay 6-8 125-150

2-3 ay 5-6 150-180

4-7 ay 4-6 180-210

8-12 ay 4-5 210-250

**9. Aya kadar bebeğin 1 kaseyi tek öğünde bitirmesi beklenmez.

Page 19: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

ANNE SÜTÜ

BESLE-YİCİ

EKONOMİK

SİNDİRİM KOLAY

DUYGU-SAL BAĞ

TEMİZ & HAZIR

ANNE İÇİN YARARLI

Page 20: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

VİTAMİNLER BAKIMINDAN İNEK SÜTÜ VE ANNE SÜTÜ

anne sütü inek sütü0

2

4

6

8

10

12

14

16

B vitaminleriC vitaminiA vitamini

Page 21: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

ANNE SÜTÜ VE İNEK SÜTÜNDE DEMİRİN BİYOYARARLILIĞI

ANNE SÜTÜ %50

İNEK SÜTÜ %10

0123456789

10

ATILAN MİKTAREMİLEN MİKTAR

Page 22: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

ANNE SÜTÜ İNEK SÜTÜ

TOTAL PROTEİN (g/dl)

0,89 3,30

WHEY/KAZEİN 60/40 20/80

LAKTOFERRİN 0,17 Eser

Β-LAKTOGLOBÜLİN - 0,3

İMMÜNOGLOBÜLİN-A

0,1 0.003

Page 23: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

YAPAY BESLENMENİN TEHLİKELERİ

Anne bebek arasındaki yakın ilişkiyi engeller.

İshal ve solunum yolu hastalıklarıMalnutrisyon, vit A eksikliğiEnfeksiyon riskiAlerji ve intolerans Kronik hastalık riski artar.Bebekte obezite görülme olasılığı artar.Mental yönden çok iyi gelişmeyebilir.Anemi riski, kanser riski artar. (over,

meme)

Page 24: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

TAMAMLAYICI BESLENMENEDİR? Anne sütünün tek başına süt

çocuğunun enerji ve besin ögesi gereksinmesini tam olarak karşılamadığı dönemde başlayan ve diğer yiyecek ve içeceklerin anne sütüyle birlikte verildiği sürece denir.

ZAMANINDA GÜVENİLİR YETERLİ UYGUN

Page 25: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

TAMAMLAYICI BESLENMEDE ÖNERİLER tuz, su, şeker, salça ve baharatYemeğin taneli kısımlarını da ezerek verin.Sakatatlar Et ve tavuk suyu besleyici değildir.Bebeği beslerken başının altına yastık

koyarak dik tutun.Yeni başlanacak ek besini çocuk açken az

miktarda deneyin, miktarı yavaş yavaş artırın.

Ek besinler; tek tek, 1-2 gün ara ile, bebek aç iken, giderek miktarları arttırılarak verilmeli.

Taze hazırlanmalıHaşlama & fırınlama

Page 26: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

0-6AY

ANNE SÜTÜ

7.AY

ANNE SÜTÜ

8-12 AY

ANNESÜTÜ

1 YAŞ ÜSTÜ

ANNE SÜTÜ

süt, yoğurt, meyve suyu ve püresi, sebze ezmeleri, pekmez, yumurta, çorbalar (tarhana,yoğurt, mercimek, sebze )

Süt, yoğurt, meyve suyu ve püresi, sebze ezmeleri, pekmez, yumurta, çorbalar (tarhana,yoğurt, mercimek, sebze )

Kurubaklagil püreleri, köfte, balık

Evde pişen tüm besinler

Page 27: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Anne sütü yoksa Tüketebileceği besinler

Veriliş şekli

1.Ay Süt/su: 1 + taze sıkılmış meyve suyu

2.Ay Süt/su: 2

3.Ay Süt/su: 3 + yoğurt

4.Ay +tahıllı çorba +muhallebi+ ekmek içi

5.Ay Sebze çorba +meyve püre +yumurta sarısı (1/8)

6.Ay TAM yumurta sarısı + et/tavuk/balık

Pütürlü şekilde

7.Ay Yumurta beyazı

8-12.ay Çocuk AİLE sofrasında

Parmak besinlerKüçük parçalı besinler

Page 28: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

1-3 YAŞ ÇOCUK BESLENMESİ (TODDLER DÖNEMİ)

Page 29: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Fiziksel özellikler:Büyüme hızı 0-1 yaşa göre yavaşlamıştır,vücut

ağırlığı artış hızı düşer.Vücut yapısında önemli değişiklikler

olmaktadır,bebek görünümünden çok çocuk görünümü hakimdir.

Vücut yağ ve su miktarı azalmaya başlamıştır.Büyüme hızı yavaşladığından dolayı enerji

gereksinimi düşüktür. İskelet büyümesi yavaşlar ancak mineral

depolanması fazladır.Kas gelişimi başlar.Bu dönem başlangıcında çocuğun 6-8 dişi bulunur.Bu dönemde çocuk ağır hareketlidir.

Page 30: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

PSİKOSOSYAL ÖZELLİKLER:

“Ben” duygusu gelişmeye başlar.Çevreye ilgilerinin arttığı bir

dönemdir.Ağızlarını objeleri keşfetmekte kullanırlar.

Fiziksel hareketlilik artar,bağımsız olmak isterler.Her seferinde daha fazla şey başarmak isterler.,

Bu dönemde besinleri reddetme ve iştahsızlık sık görülmektedir.

Dikkat süreleri çok kısadır.

Page 31: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Toddler döneminde beslenme:

1-3 Yaş için Önerilen Günlük Besin Grupları;Süt Grubu:2 porsiyon (500-600cc) 1porisyon:(1 SB süt,yoğurt, 2 KK peynir, 1kase sütlü

tatlı,2SB ayran)

Et,yumurta ,kb,y.tohumrlar: 2 porsiyon 1porsiyon:(2-3 köfte büyüklüğü kadar

et,tavuk ,balık,hindi, 8-10 YK KB, 2 adet yumurta)

Sebze ve Meyve Grubu: En az 5 porsiyon 1porsiyon:(1OB elma,armut,portakal,patates vb,1 tabak

sebze yemeği,1SB meyve suyu,3-6 adet kayısı,erik vb,10-15 adet kiraz,çilek,üzüm vb)

Tahıl Grubu: 3-4 porsiyon 1porsiyon:(1 OD ekmek,6-8 YK pişmiş

makarna,pirinç,bulgur pilavı,1 OD börek, 1 kase çorba)

Yağ :15-20 g , Şeker:25-30 g

Page 32: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

TODDLER DÖNEMİNDE BESLENMENİN TEMEL ÖZELLİKLERİ:

Beslenme sorunlarının sık yaşandığı bir dönemdir.

Çocuğun büyüme hızı ilk 1 yaşa göre duraksar,yeme gereksinimi azalır.

Gelecekteki beslenme alışkanlıklarının büyük oranda belirlendiği dönemdir.

Beslenme alışkanlığının gelişmesinde temel olarak ailenin ve aile mutfağının belirleyici olduğu bir dönemdir.

Page 33: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

1-3 yaş çocuklarda beslenme önerileri :Günlük 3 ana,2-3 de ara öğün yaptırılabilir.Besinler küçük miktarlarda sunulmalı,çocuğun kendi

başına beslenmesi teşvik edilmelidir.Çocukların 1 yaşından sonra kaşıkla yeme isteği

kırılmamalı,tek başına kaşık kullanmaya teşvik edilmelidir.

Çocuğun doydum demesine saygı gösterilmeli, acıkınca yiyeceği unutulmamalıdır.× Masada besin tercihi yapmayın,çocuğunuz sizitaklit eder.× Çocuğa yemek saatleri ile TV ve oyun saatlerini

ayırt edebilme alışkanlığı kazandırılmalıdır.

Page 34: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

*Sevmediği besinleri yemesi için ısrar edilmemeli, inatlaşılmamalıdır. *Ebeveynler sabırlı olmalı,sofrada çocukla kesinlikle tartışılmamalıdır. *Ebeveynler baskıcı ve titiz olmamalı,çocuğun

kirlenmesine izin verilmelidir.

Page 35: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Sabah: 1 adet haşlanmış yumurta

veya 1 kibrit kutusu peynir 1küçük domates veya taze

sıkılmış portakal suyu Yarım veya 1 bardak süt 1-2 ince dilim ekmek Kuşluk: 1 adet meyve Öğle: Kıymalı sebze yemeği veya

mercimekli,nohutlu yemek 2-3 kaşık pilav 1 bardak ayran Sebze salatası

ÖRNEK MENÜ

İkindi: 1 bardak süt veya 1 kase yoğurt Akşam: 1 kepçe yoğurtlu veya mercimekli çorba 4 YK sebze yemeği 1 ince dilim ekmek 1 adet meyve

Page 36: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

3-6 yaş (okul öncesi dönem)

Page 37: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

3-6 yaşları arasında çocuklardaki gelişim

Fiziksel gelişim Psikososyal gelişim

Büyüme atakları

Fiziksel aktivite artar◦ Koşma, atlama..◦ Yeni kaynaklar keşfetme, test

etme isteği

Mental kapasite artar◦ Daha fazla düşünme◦ Çevreyi keşfetme

SÜPEREGO gelişir.

Taklit etme (kızanne, erkekbaba)

Cinsiyet farkındalığı

Yemek yeme kendi sorumluluklarında (sosyalizasyon)

Page 38: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Beslenmeyi etkileyen çevresel faktörler

Doğumdan itibaren beslenme şekli

Genel sağlık durumu Psikolojik durum Fiziksel aktivite Çevre sağlığı Aile çevresi Medyanın etkisi Arkadaşların etkisi

Çocuğun besin alım isteği büyüme hızına paraleldir./ tatlı besinlere istek artar./ besinlerin renk ve şekilleri dikkat çeker.

**YAŞAM BOYU SÜRECEK BESLENME ALIŞKANLIKLARI ŞEKİLLENİR

Page 39: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

3-6 YAŞ GRUBU BESLENMESİ İÇİN..

Yumuşak, kolay çiğnenebilir (kıyma)

Elleriyle kolay yedikleri besinler tercih edilmeli

Sebze ve meyveler çiğ olarak daha çok sevilir

Küçük porsiyonlar da sunum Sofrada mutlu bir ortam

yaratılmalı Masada onlara örnek olunmalı Yemek yemesini eleştirmeyin Besin & sağlık ilişkisi anlatılmalı

Page 40: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

3-6 yaş çocuklarda günlük tüketilmesi gereken miktarlar

Süt/yoğurt 500 g/günPeynir 20 g/günEt /balık /kurubaklagil 60 g/günYumurta 1 adetSebze- meyve 250-300 g/günTahıllar 250-300 g/gün ŞEKER maksimum 25 gramSıvı 100-120 ml/kg ya da 1ml/1kkal

Page 41: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN BAZI SORUNLAR İŞTAHSIZLIK; ölçüt sağlık sorunu olup olmaması, zaman

içinde değişken olabilir (psikolog + çocuk doktoru + diyetisyen)

KABIZLIK; yetersiz posa alımı (yaş+5 gr/gün)BESİN ALERJİLERİ; yumurta akı, kabuklu deniz

hayvanları, çilek, mandalina, bezelye, mantar, salatalık, kahve, çay, çikolata..

ŞİŞMANLIK; büyük olasılıkla aşırı yemek yemeye bağlıdır. Aile, bakıcı.. hatasıdır. Aşırı yağlı ve karbonhidratlı besinler, sedanter yaşam.. Düşük ya da yüksek doğum ağırlıklı bebeklerin o bez olma riski fazladır. Çocuklarda obezite prevalansının %1.9 ile %30.7 arasında değiştiği bildirilmektedir.* ~HT, KVH, DM, dejeneratif artrit, yaşam süresi kısalığı..**

•*Karakaş ve ark. ,2002, Özçırpıcı ve ark, 2004•**Arslan P, Mercanlıgil M, Gökmen H, Tekharf Beslenme Kanadı

Page 42: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

* 5 yaş çocukların ağız diş sağlığı profili, 2004-TR, H.Ü.**Türkiye’de demir eksikliği anemisine güncel yaklaşım, KATÜ Tıp Fakültesi, çocuk sağlığı ve hastalıkları ana bilim dali

DİŞ ÇÜRÜKLERİ; şekerli ve kolalı besinlerin sık

tüketimi, içme sularındaki yetersiz flor. 5 yaşındaki çocukların %69,8 çürük kron, %3,4 kayıp diş, %2,1 dolgulu diş*

FE EKSİKLİĞİ ANEMİSİ; en önemli neden yetersiz demir alımıdır. Çocuklarda tedavi edilmediği takdirde gelişim basamaklarında ve zeka puanında kalıcı düşme sebebidir. Okul öncesi çocuklarda DEA % 6,5 (toplam anemi %14,7). Toplam emzirme süresi 6 ayın altında olan çocuklarda anemi riski daha fazla**

Page 43: Sağlık personeline yönelik 0-5 yaş arası çocuklarda beslenme eğitimi

Kaynaklar..

Bizi dinlediğiniz için teşekkürler..

BAYSAL A., BESLENMEKÖKSAL G., GÖKMEN H.,

ÇOCUK HASTALIKLARINDA BESLENME TEDAVİSİ

THE AMERİCAN DIETETIC ASSOCIATION’S COMPLETE FOOD & NUTRITION GUİDE

BAYSAL A., ARSLAN P., ÇOCUĞUN BİLİNÇLİ VE SAĞLIKLI BESLENMESİ

BÜŞRA BAŞPINARGÖKCEN İPLİKÇİSEYİT RAMAZAN

KARADOĞAN