8

Contoh soalan-soalan mengikut konstruk

FAKTA

1 Suatu objek sedang bergerak dengan kelajuan tertentu di dalam suatu tempoh

masa tertentu. Apakah perubahan yang berlaku dalam tempoh masa tersebut ?

A berat

B jarak

C jisim

D suhu

ISTILAH

2 Apakah maksud pengawetan?

A Keadaan di mana berbagai spesies pupus dari bumi

B Usaha untuk mendapat keperluan asas yang terhad

C Untuk mengekalkan keadaan habitat

D Menjaga sesuatu dengan membaikinya ke arah keadaan asalnya.

KAEDAH

3 Manakah yang berikut menunjukkan kedudukan mata yang betul untuk membaca isipadu cecair?

Meranti Kemuncup Semalu Angsana

A

A

A K

S

S

cup

11

TAFSIRAN

8 Rajah menunjukkan dua buah kenderaan yang mempunyai kelajuan pergerakan

yang tertentu.

Rajah

Pilih pernyataan yang benar.

EKSTRAPOLASI

9 Rajah menunjukkan satu radas yang disediakan oleh seorang murid.

Rajah

Apakah yang mungkin berlaku kepada pergerakan bongkah itu apabila

bilangan buku ditambah ?

A P dan Q bergerak dengan kelajuan yang sama.

B P bergerak lebih jauh berbanding Q dalam masa 2 jam.

C Q sampai terlebih dahulu pada jarak yang sama.

D Q mengambil masa lebih lama untuk bergerak

A Kelajuan bongkah bertambah. B Bongkah akan berhenti bergerak.

C Pergerakan bongkah semakin perlahan. D Tiada perubahan pada kelajuan bongkah.

12

APLIKASI

10 Rajah menunjukkan sebuah tingkap boleh laras.

Rajah

Tingkap didapati sukar untuk ditutup.Apa yang patut dilakukan pada penutup

tingkap itu?

A Curahkan air

B Ketuk penutup

C Titiskan minyak pelincir

D Catkan penutup

13

TEMA : SAINS HAYAT

TAJUK : KEGIGIAN MANUSIA

Memotong Makanan Memecah dan melumatkan makanan

Menyiat Makanan

GIGI KACIP

GIGI TARING

GIGI GERAHAM

GIGI MANUSIA

14

TEMA : SAINS HAYAT

TAJUK : KEGIGIAN MANUSIA

Saiz gigi yang kecil

Gigi Susu

Gigi Kekal

Gigi Kacip

Gigi Geraham

Jangka hayat

pendek

Saiz gigi lebih besar

Jangka hayat

panjang

20 batang

Gigi kurang

kuat

32 batang

Gigi lebih kuat

Gigi Taring

15

TEMA : SAINS HAYAT

TAJUK : KEGIGIAN MANUSIA

Amalan

Penjagaan

Gigi

Guna Flos gigi Gosok gigi dua kali sehari

Guna ubat gigi berfluorida

Elakkan mengambil makanan bergula Jumpa doktor gigi

enam bulan sekali

Makan makanan yang berkhasiat

Berkumur selepas makan

16

TEMA : SAINS HAYAT

TAJUK : KEGIGIAN MANUSIA

Makanan Baik untuk Gigi

Makanan yang merosakkan gigi

Penjagaan Gigi

17

TEMA : SAINS HAYAT

TAJUK : HAIWAN

Litupan Badan Haiwan

Bersisik Bercangkerang Berbulu Pelepah

Berbulu

18

TEMA : SAINS HAYAT

TAJUK : HAIWAN

ANGGOTA BADAN HAIWAN

Tanduk Sayap Ekor Kuku Tajam

Paruh Berkaki

Lembu

Kerbau

Kambing

Rusa

Harimau

Helang

Kucing

Ular

Ikan

Gajah

Burung

Rama-rama

Kelawar

Bangau

Cicak

Arnab

Kucing

Kuda

Itik

Ayam

Burung

Angsa

21

TEMA : SAINS HAYAT

TAJUK : HAIWAN

Haiwan yang hidup

di Darat dan Air

25

TEMA : SAINS FIZIKAL

TAJUK : MAGNET

BAHAN

MAGNET

26

TEMA : SAINS FIZIKAL

TAJUK : MAGNET

BAHAN BUKAN MAGNET

27

TEMA : SAINS FIZIKAL

TAJUK : MAGNET

TARIKAN DAN TOLAKAN MAGNET

Menarik Kutub magnet berlainan didekatkan

Kutub magnet sama didekatkan Menolak

U S U S

U U S S S S

S S

U U

U U

28

TEMA : SAINS BAHAN

TAJUK : PENYERAPAN

Menyerap air Kalis Air

Penyerapan Bahan

Kertas

Baju

Tuala

Tisu

Sapu Tangan

Span

Surat Khabar

Pemadam

Payung

Baju Hujan

Botol Plastik

Sarung Tangan Getah

Belon

Gelas

29

TEMA : BUMI DAN SAINS ANGKASA

TAJUK : TANAH

JENIS TANAH

TANAH KEBUN TANAH LIAT PASIR

Tumbuhan dan Haiwan reput

Butir batu Kikir Butir tanah liat

Butir Pasir Butir Kelodak

KANDUNGAN

TANAH

30

Tema : Sains Hayat

Tajuk : Kegigian Manusia

Latihan :

1. Nyatakan 3 jenis gigi manusia.

i. __________________________________

ii. __________________________________

iii. __________________________________

2. Labelkan jenis gigi di bawah dengan betul.

3. Isikan tempat kosong dengan jawapan yang sesuai.

i. Gigi kacip digunakan untuk ____________________________.

ii. Gigi yang digunakan untuk menyiat makanan ialah gigi

____________________ .

iii. Gigi geraham digunakan untuk _______________________ dan

_________________________.

4. Lengkapkan jadual berikut dengan jawapan yang betul.

Ciri-Ciri

Aspek

Perbezaan

Set Gigi Susu Set Gigi Kekal

Bilangan

Saiz

Kekuatan

Jangka Hayat

Bilangan Gigi Kacip

Bilangan Gigi Taring

Bilangan Gigi Geraham

31

5. Labelkan struktur gigi dengan tepat.

6. Isikan tempat kosong dengan jawapan yang betul.

i. _____________________ gigi perlu dilakukan setiap 6 bulan sekali.

ii. ________________ gigi perlu ditukar setiap 3 bulan sekali.

iii. Makanan yang mengandungi ________________ menjadikan gigi lebih

sihat dan kuat.

iv. Memakan ais krim, kek dan coklat menyebabkan gigi lebih cepat menjadi

_______________

v. Pengambilan sayur-sayuran baik untuk _______________ gigi.

7. Nyatakan 5 perkara yang perlu dilakukan sebagai amalan penjagaan gigi yang

baik.

i. ________________________________________________________

ii. ________________________________________________________

iii. ________________________________________________________

iv. ________________________________________________________

v. ________________________________________________________

32

Tema : Sains Hayat

Tajuk : Haiwan

Latihan :

1. Lengkap peta pokok di bawah dengan jawapan yang betul.

2. Kenal pasti ciri-ciri yang terdapat pada haiwan-haiwan di bawah.

Haiwan

Ciri-ciri

Kuda Ayam Buaya Kucing Burung

Litupan

Badan

Anggota

Badan

Cara

Membiak

Haiwan

Berkaki Bersayap Berekor

Berparuh Bertanduk

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

__________

33

3. Nyatakan maksud bagi istilah berikut:

i. Karnivor : ________________________________________________

ii. Herbivor : ________________________________________________

iii. Omnivor : ________________________________________________

4. Lengkapkan peta pokok di bawah dengan jawapan yang betul:

Haiwan

Herbivor OmnivorKarnivor

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

_______________

34

Tema : Sains Hayat

Tajuk : Tumbuhan

Latihan :

1. Namakan jenis urat daun bagi daun tumbuhan berikut:

i. Kelapa = _________________________

ii. Bunga Raya = _________________________

iii. Lalang = _________________________

iv. Rumput = _________________________

v. Cili = _________________________

vi. Pisang = _________________________

vii.

2. Lengkapkan jadual berikut :

3. Padankan tumbuhan di bawah dengan jenis akarnya yang betul.

Tumbuhan Berbunga Tumbuhan Tidak Berbunga

Jagung

Bunga mawar

Keembung Keladi

Padi

TebuAkar

tunjang

Akar serabut

36

6. Nyatakan empat kepentingan tumbuhan kepada manusia dan haiwan.

i. ________________________________________________________

ii. ________________________________________________________

iii. ________________________________________________________

iv. ________________________________________________________

37

Tema : Sains Fizikal

Tajuk : Magnet

Latihan :

1. Nyatakan bentuk-bentuk magnet dengan betul:

i. ______________________________

ii. ______________________________

iii. ______________________________

iv. ______________________________

v. ______________________________

vi. ______________________________

2. Isikan tempat kosong dengan jawapan yang betul.

i. Magnet yang mempunyai kutub yang ____________ akan menolak antara

satu sama lain apabila didekatkan.

ii. Objek yang dapat ditarik magnet dikenali sebagai _________________

3. Kelaskan objek-objek di bawah dalam kumpulan yang betul.

Duit syiling Guli Paku tekan Pemadam

Tisu Skru Gunting Kunci

Sapu tangan Kertas Pensel Paku besi

Bahan magnet

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

Bahan bukan magnet

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

38

4. Nyatakan 4 kegunaan magnet.

i. ________________________________________________________

ii. ________________________________________________________

iii. ________________________________________________________

iv. ________________________________________________________

5. Labelkan bahagian kutub magnet dengan betul.

i.

ii. Magnet saling menarik antara satu sama lain.

iii. Magnet menolak antara satu sama lain.

U

U U

U U

39

Tema : Sains Bahan

Tajuk : Penyerapan

Latihan :

1. Lengkapkan peta pokok di bawah dengan jawapan yang betul.

2. Rajah di bawah menunjukkan 4 objek yang berlainan direndam di dalam sebuah

bikar yang diisikan 150ml air. Selepas 5 minit semua objek dikeluarkan daripada

bikar.

A B C

Keputusan :

Bikar Isipadu air yang tinggal ( ml )

A 50

B 100

C 150

Objek

Bahan menyerap air

__________________

__________________

__________________

__________________

Bahan tidak menyerap air

__________________

__________________

__________________

__________________

40

a) Bahan manakah yang paling banyak menyerap air ?

___________________________________________________________

b) Nyatakan satu sebab kenapa di dalam bikar C isipadu air yang tinggal paling

banyak.

___________________________________________________________

c) Ramalkan isipadu air yang tinggal jika sebiji guli dimasukkan ke dalam bikar.

___________________________________________________________

d) Tulis urutan bahan yang betul mengikut keupayaan menyerap air bermula

daripada bahan menyerap air paling sedikit.

3. Lengkapkan jadual di bawah dengan jawapan yang betul.

Objek Menyerap air Diperbuat daripada bahan

Ya Tidak

Sarung tangan getah

Tuala

Surat Khabar

Beg Plastik

Span

41

4. Rajah di bawah menunjukkan sebuah khemah.

a) Apakah bahan yang digunakan untuk membuat khemah ?

___________________________________________________________

b) Nyatakan satu sifat bahan bagi khemah di atas

___________________________________________________________

c) Nyatakan 2 contoh objek yang mempunyai sifat bahan yang sama seperti

khemah.

i. ______________________________________

ii. ______________________________________

42

Tema : Bumi dan Sains Angkasa

Tajuk : Tanah

Latihan :

1. Nyatakan 3 jenis tanah.

i. ___________________________

ii. ___________________________

iii. ___________________________

2. Padankan dengan betul setiap lapisan yang terbentuk apabila campuran tanah

kebun, dan air digoncang dan dibiarkan selama 5 minit.

Tanah liat

Air

Haiwan dan Tumbuhan mati

Kelodak

Pasir

Batu-batu kecil

43

3. Rajah di bawah menunjukkan sejenis tumbuhan.

a) Namakan jenis tanah yang sesuai untuk tanaman di atas ?

___________________________________________________________

b) Berikan satu sebab ( inferens ) untuk jawapan kamu di ( a )

______________________________________________________________

________________________________________________________

c) Pokok kaktus sesuai di tanam di kawasan tanah berpasir. Berikan alasan

kamu.

______________________________________________________________

________________________________________________________

44

Tema : Teknologi dan Kehidupan Lestari

Tajuk : Tanah

Latihan :

1. Nyatakan nama-nama komponen berikut:

45

PROSES HIDUP

MANUSIA

Pernafasan :Guna Peparu

Proses tarikan & hembusan. Kadar Pernafasan ialah

bilangan pergerakan dada

Perkumuhan ;Penyingkiran bahan buangan dari badan

Peparu -air dan karbon dioksida

Ginjal – air kencing Kulit - peluh

Pewarisan :• Rupa• Keadaan

rambut• Warna rambut

Ransangan : Cahaya, Bunyi, Bau, Rasa,

Kesakitan, Tekanan,Kepanasan

dan sejuk

Penyahtinjaan :Proses buang

tinja drpd badan Tinja – makanan

tidak dicerna. Boleh sembelit

jika simpan lama dalam badan.

46

TABIAT BURUK MANUSIA

Rosakkan peparu – kanser, seranan jantung, batuk, kesukaran bernafas. Mulut Berbau dan gigi kuning.

Kerosakan organ dalaman. Tidak boleh memandu. Lambat gerak balas terhadap rangsangan.

Kerosakan otak. Koma dan kematian. Lambatkan pergerakan seseorang terhadap ransangan.

MEROKOK MENAGIH DADAH ALKOHOL

PERNAFASAN HAIWAN

Peparu :

Burung, ular, Lembu, Kucing, Buaya, Katak

Kulit Lembap :

Katak, Cacing Tanah, Lintah

Insang :

Ikan, Berudu, Udang,

Ketam, pari

Spirakel:

Lalat, ulat, Pepatung, rama-rama, Beluncas Lipas

47

GERAK BALAS TUMBUHAN TERHADAP

RANGSANGAN

SENTUHAN

Daun

GRAVITI

Akar

CAHAYA MATAHARI

Pucuk

AIR

Akar

48

KEPERLUAN UNTUK PROSES FOTOSINTESIS

Cahaya Matahari adalah sumber tenaga.

Klorofil bahan berwarna hijau pada daun.

Karbon Dioksida masuk melalui liang halus pada daun

Air diserap oleh akar tumbuhan

49

FOTOSINTESIS

Proses tumbuhan buat makanannya

Klorofil serap tenaga daripada cahaya matahari.

Kanji disimpan sebagai makanan dalam daun

Oksigen dibebas melalui liang halus ke persekitaran

50

PENGUKURAN

Panjang

Masa

Luas

Jisim

Unit Seragam

Isipadu Cecair

Isipadu

Isipadu Pepejal

51

UKURAN PANJANG

Maksud :

Jarak Antara 2 titik

Alat Piawai :

Pita -PengukurPembaris

Cara MengukurDepa Hasta

Pembaris Tali Pita Pengukur

Unit Milimeter

Sentimeter Meter

Kilometer

52

Isipadu Cecair

Isipadu Pepejal

Isipadu

Jumlah ruangyang

dipenuhisesuatu

Alat Mengukur

Bikar Silinder -penyukat

Unit Piawai :

Mililiter Liter

Rumus :

Panjang x Lebar x Tinggi

Unit Piawai mm3

cm3 m3

53

JISIM

Jumlah benda dalam objek

Kilogram

Gram

Miligram

54

MASA

Maksud :

Tempoh Antara dua ketika

Unit Piawai :

Jam , Minit, Saat

60 saat = 1 minit

60 minit = 1 jam

24 jam = 1 hari

30 hari = 1 bulan

12 bulan = 1 tahun

Perkara yang boleh mengukur masa :

Denyutan Nadi

Ayunan Bandul

Perubahan Siang dan Malam

55

BAHAN SEMULA JADI

Kayu Pensel, gabus, kerusi,

sampan, kertas

Getah Tayar, belon, bola

Kapas

Bantal, Benang, Baju

Logam Sudu, cincin, periuk, duit syiling, piuter

Tanah

Bata, jubin, pasu, pinggan, cermin kaca

Kulit Dompet, tali pinggang,

kasut

Ulat Sutera Kain Sutera, selendang

Bulu

Baju panas, Bulu tangkis, permaidani

TUMBUHAN HAIWAN BATUAN

PLASTIK KAIN SINTETIK

BAHAN BUATAN

• Diperbuat daripada

petroleum dengan

bahan kimia.

• Tidak mudah reput,

• Bila dibakar akan

hasilkan gas beracun

• Ringan, kuat, murah,

penebat, mudah

dibentuk

• Dibuat daripada petroleum, arang batu, dan selulosa

• Nilon, Rayon, Poliester

• Khemah, payung, jaring ikan, baju hujan.

• Tahan lama, Tidak kedut dan kilat

56

SIFAT-SIFAT BAHAN

Konduktor:Mengalir elektrik

dan haba

Tembaga, zink, keluli, Loyang

emas

Penebat :

Tidak mengalir elektrik atau

haba.

Plastik,kayu,

Menyerap Air

Serap air

Kain, Span, Kapas

Terapung

Tidak tenggelam dalam air

Kayu, plastik

Kekenyalan

Boleh kembali ke bentuk asal

selepas diregang

Getah, Spring

Benar Cahaya Tembusinya

Lutsinar – semua cahaya tembusinya Lutcahaya- separuh

cahayamenembusinya

Legap – cahaya tidak menembusinya.

57

KEBOLEHAN PENEMBUSAN CAHAYA

• Bahan benar paling banyak cahaya tembusi.

• Contoh : • Kaca jernih, plastik jernih,

bikar, tabung uji, akuarium.

• Tidak benar cahaya tembusinya.

• Contoh : • Kayu, logam, getah, buku,

tin, pemadam, kotak

• Benar Sebahagian cahaya tembusinya.

• Contoh : • Kaca berfros, kertas tisu,

cermin tingkap, botol warna.

LUT SINAR LUT CAHAYA LEGAP

PENGARATAN

Faktor Pengaratan

Faedah Cegah Pengaratan

Cegah Pengaratan

Objek Berkarat

• Air• Udara

• Paku• Jarum• Pintu Pagar• Skru• Zink• Dawai Besi

• Mengecat• Menyapu

Gris• Meletakkan

Minyak• Salut dengan

Plastik• Sadur

dengan Aluminium / logam tahan karat

• Sadur dengan emas / perak

• Objek Kilat dan cantik

• Objek kuat• Jimat kos /

wang• Elak

penyakit tetanus / kancing gigi

58

SISTEM SURIA

Matahari

Pusat sistem suriaIalah bintang

Keluar cahaya & haba

Satelit Semula Jadi

Bulan Beredar mengelilingi planet

Kecil dari planet Memantul cahaya

Asteroid

Batuan mengelilingi matahari

Antara planet marikh & musytari

Komet

Ais, debu & gas. Bentuk kepala & ekor. Terkenal –

Komet Halley – 76 th

Meteoroid

Batuan / Logam terapung Geseseran meteoroid dengan

atmosfera – meteor

Planet

9 buah – Utarid, Zuhrah, Bumi, Marikh,

Musytari, Zuhal, Uranus, Neptun

59

PERBANDINGAN SAIZ DAN JARAK

• Diameter – 12756km

• Jarak dari Matahari –

150juta km

• Ada Tarikan Graviti

• Ada air, udara dan

hidupan

• Ada Atmosfera

• ¾ bumi ialah air

• ¼ bumi ialah daratan

• Diameter – 1.4 juta km

• Bintang paling Kecil

• Memancarkan cahaya

kepada bulan.

• Suhu kira-kira – 60000C

• Tiada Matahari

• Bumi jadi gelap

• Tidak boleh lihat dan

bergerak

• Lautan Jadi ais

• Tumbuhan mati kerana tidak

boleh membuat makanan

sendiri.

• Diameter – 3480 km

• Jarak dari Bumi – 384000

km

• Permukaan Berbatuan,

gunung berbatu, debu

halus, & kawah.

• Tarikan graviti lemah

• Tiada Air, udara dan Suhu

tidak sesuai untuk

hidupan.

• Memantulkan cahaya

matahari

BUMI BULAN MATAHARI

60

HAD KEUPAYAAN

MANUSIA

Tidak boleh melihat objek yang jauh

Tidak boleh berjalan jauh

Tidak boleh bercakap dengan kuat

Tidak boleh melihatobjek yang kecil

Kalkulator:

Boleh mengira cepat dan tepat

Stetoskop :

Boleh mendengar bunyi yang perlahan

Komputer :

Boleh menyimpan banyak maklumat

Mikroskop :

Dapat melihat objek halus & seni

Kapal Terbang :

Boleh pergi ke tempat yang jauh

Teleskop :

Dapat melihat objek yang jauh

61

KOMUNIKASI ( DAHULU )

KOMUNIKASI ( KINI )

PENGANGKUTAN AIR ( DAHULU )

PENGANGKUTAN UDARA

Lukisan Burung merpati

Pukulan Gendang

Isyarat Asap

Penghantar Utusan

Penghantar Utusan

Telefon KomputerRadioTelevisyen

Batang Kayu SampanRakitKayak

Kapal LayarKapal Enjin Stim

Belon Udara Panas

FlyerPesawat Luncur

Kapal Udara

Kapal Terbang

HelikopterRoket

62

PENGANGKUTAN DARAT

PERTANIAN

PEMBINAAN KEDIAMAN

PEMBINAAN JAMBATAN

Berjalan Kereta Kuasa Petrol

Kereta Kuasa Stim

Kereta Lembu

LoriKomuterLRT

Kayu dan Tulang

Jentera Pembajak

Haiwan Pembajak

Cangkul

Jentera Penuai

Dalam gua Rumahkonkrit

Rumah papan

Pondok

kondominium

Batang kayu JambatanKonkrit & Keluli

Jambatankonkrit

Jambatanpapan

63

Latihan : Proses Hidup Manusia

1. Apakah yang dapat diperhatikan pada dada apabila nafas ditarik dan dihembus ?

.............................................................................................................................

2. Nyatakan saluran yang dilalui oleh udara untuk sampai ke peparu ?

.............................................................................................................................

3. Definisi perkumuhan ?

.............................................................................................................................

4. Nyatakan tiga organ perkumuhan ?

.............................................................................................................................

5. Definisi tinja ?

.............................................................................................................................

6. Apakah tujuan pembiakan bagi manusia ?

.............................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………….

7. Nyatakan keburukan apabila mengamalkan tabiat merokok ?

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

8. Nyatakan keburukan ketagihan dadah ?

.............................................................................................................................

.............................................................................................................................

64

Latihan : Proses Hidup Haiwan

1. Contoh haiwan bernafas melalui ...............

Peparu spirakel Insang Kulit lembap

1

2

1

2

1

2

1

2

Latihan : Proses Hidup Tumbuhan

1. Tumbuhan boleh bergerakbalas terhadap....

......................................................................

......................................................................

......................................................................

......................................................................

2. Apakah maksud proses fotosintesis?

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

3. Proses fotosintesis menghasilkan...

.....................................................................

.....................................................................

65

Latihan : Pengukuran / Pengaratan

1. Definisi jisim ?............................................................................................................................

............................................................................................................................

2. Definisi panjang ?............................................................................................................................

............................................................................................................................

3. Definisi masa ?............................................................................................................................

............................................................................................................................

4. Definisi luas ?............................................................................................................................

............................................................................................................................

5. Berikan contoh formula pengiraan luas ?

…………………………………………………………………………………………..

6. Definisi isipadu ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

7. Berikan contoh formula pengiraan isipadu ?

…………………………………………………………………………………………..

8. Berikan contoh alat yang digunakan untuk mengukur isipadu cecair ?

............................................................................................................................

66

Latihan : Bahan Semulajadi / Buatan

1. Sumber asas terdiri daripada...

............................................................

............................................................

............................................................

2. Nyatakan bahan semulajadi bagi tumbuhan...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

3. Nyatakan tiga objek yang diperbuat daripada bulu haiwan...

..............................................................

..............................................................

..............................................................

4. Objek seperti sudu, cincin, periuk dan duit syiling diperbuat daripada...

............................................................................................................................

5. Nyatakan keistimewaan plastik...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

6. Mengapakah plastik tidak boleh dibakar ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

7. Berikan tiga jenis kain sintetik...........................................................

............................................................

............................................................

67

Latihan : Sifat-Sifat Bahan

1. Berikan empat sifat-sifat bahan...

......................................................

......................................................

......................................................

......................................................

2. Apakah yang dimaksudkan dengan kekenyalan ?

.................................................................................................................................

3. Definisi konduktor ?

............................................................................................................................

4. Definisi penebat ?

............................................................................................................................

5. Berikan contoh bagi bahan...

Konduktor:................................................................................................................

Penebat:...................................................................................................................

6. Definisi lutsinar ?

............................................................................................................................

7. Definisi lut cahaya ?

............................................................................................................................

8. Berikan dua faktor pengaratan?

..........................................................................

………………………………………………………

68

Latihan : Sistem Suria

1. Sistem suria terdiri daripada...

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

.......................................................

2. Nyatakan ciri-ciri bagi Asteroid...

.............................................................................................................................

3. Meteoroid adalah.............................................................................................................................................................................................................................................

4. Namakan komet yang paling terkenal ? Tempoh komet yang dapat dilihat ?

............................................................................................................................

5. Susun kedudukan planet bermula paling hampir daripada matahari

............................................................................................................................

............................................................................................................................

6. Planet yang paling besar dan mempunyai 16 bulan ialah

...........................................................................

7. Planet putar mengikut arah jam dan paling panas ialah

............................................................................

8. Planet yang paling kecil, sejuk, malap ialah

............................................................................

69

9. Planet yang berputar sisi sebahagian akan malam ialah

...........................................................................

Latihan : Matahari, Bumi Dan Bulan

1. Apakah persamaan antara matahari, bumi dan bulan ?

............................................................................................................................

2. Nyatakan perbezaan peratus bagi daratan dan lautan di bumi...

............................................................................................................................

3. Bagaimanakah bentuk permukaan bulan ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

4. Kesan tiada matahari kepada bumi?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

5. Siapakah manusia yang pertama menjejaki kaki ke bulan ?

............................................................................................................................

6. Mengapakah bumi sesuai untuk kehidupan ?

............................................................................................................................

7. Kepentingan lapisan atmosfera ialah...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

70

8. Kapal angkasa yang digunakan untuk sampai ke bulan ialah

............................................................................................................................

Latihan : Perkembangan Teknologi

1. Definisi had keupayaan manusia...

............................................................................................................................

2. Alat yang digunakan untuk mengira dengan cepat dan tepat ialah

.....................................................................................................................................

3. Mikroskop digunakan sebagai

............................................................................................................................

4. Stetoskop boleh digunakan sebagai...............................................................................................................

5. Alat yang digunakan untuk melihat objek terlalu jauh ialah

.....................................................................

6. Kaedah komunikasi dahulu seperti :

............................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

7. Susun pengangkutan udara pada zaman dahulu.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

71

8. Nyatakan dua keburukan teknologi kepada kehidupan...

.................................................................................................................................

.......................................................................................................................

9. Berikan dua contoh kenderaan darat terkini...

........................................................................

........................................................................

10. Lengkapkan petak yang kosong dibawah.

Dalam gua Rumah papan

kondominium

Jentera Pembajak

Cangkul

72

MUSUH CUACA

CIRI DAN PERLINDUNGANHAIWAN

• Sisik Keras – Tenggiling

• Kulit Tebal – Gajah

• Cangkerang – Kura- kura

• Kuku Tajam – Helang

• Sengat Bisa – Kala Jengking

• Tanduk Tajam – Lembu

• Bau Busuk – skunk, lipas, pijat

• Pancut Dakwat Hitam – sotong

• Gulung Badan – Tenggiling

• Pura-Pura Mati – Kumbang

• Putus Ekor – Cicak

• Hidup Kumpulan – Gajah

• Tukar Warna Kulit - Sesumpah

Cuaca Sejuk

Bulu Tebal – beruang kutub, musang artik

Lapisan Lemak Tebal – penguin, anjing laut, ikan paus, singa laut, walrus

Cuaca Panas

Bonggol simpan air & makan –unta

Telinga Panjang – musang gurun

73

KEMANDIRIAN HAIWAN

Bertelur banyak dan tidak menjaga telur / anak

Bertelur sedikit & menjaga anak

Beranak & Menjaga anak

• Burung

• Ayam

• Buaya

• Ular

• Kala Jengking

• Penyu

• Katak

• Ikan

• Siput Babi

• Rama – rama

• Belalang

• Kucing

• Kanggaru

• Ikan paus

• Gajah

• Kuda

• Zirafah

74

CONTOH 1 :

Daun hijau beluncas burung helang

(pengeluar) (pengguna 1) (pengguna 2) (pengguna 3)

( herbivor ) ( karnivor ) ( karnivor )

( primer ) ( sekunder ) ( tertier )

CONTOH 2:

Pokok padi tikus ular helang

(pengeluar) (pengguna 1) (pengguna 2) (pengguna 3)

( herbivor ) ( karnivor ) ( karnivor )

( primer ) ( sekunder ) ( tertier )

HERBIVOR

( haiwan makan tumbuhan )

• Kambing, lembu, rusa, gajah, zirafah, tupai, lebah, rama-rama, belalang

OMNIVOR

( haiwan makan tumbuhan & daging )

• Ayam, itik, angsa, kucing, beruang, lalat, lipas, tikus

KARNIVOR

( haiwan makan daging )

• Harimau, serigala, buaya, ikan paus, katak, tenggiling, cicak, helang

TABIAT PEMAKANAN

RANTAI MAKANAN

Mesti dimulai dengan tumbuhan kerana tumbuhan boleh buat makanan sendiri.

Maksud dimakan oleh.

75

CONTOH SAWAH PADI:

Belalang

Padi Burung

Tikus Ular

CONTOH KOLAM :

Larva

Alga Ikan kecil Ikan besar

Berudu

SIRATAN MAKANAN

1. Gabungan daripada beberapa rantai makanan dalam habitat yang sama.

2. Siratan makanan penting untuk mengekalkan keseimbangan persekitaran.

3. Pemangsa ( yang makan ) & mangsa ( dimakan ).

K Karnivor

Herbivor

Tumbuhan

76

MUSUH CUACA

CIRI DAN PERLINDUNGANTUMBUHAN

• nDuri Tajam – Pokok Nenas• Bulu Halus – Buluh, tebu, labu• Getah – Betik, nangka, manggis• Beracun – cendawan, keladi• Tebal & Keras – Buah kelapa,

biji getah• Pahit – Peria• Bau Busuk – Bunga tahi ayam,

petai

Angin Kencang

• Daun pecah-pecah – pokok kelapa• Batang lentur – Buluh & Kelapa• Akar Banir – Pokok Bakau• Daun Bentuk Tajam – Pokok Ru

………………………………………..

Cuaca Kering

• Gugur Daun – Pokok Getah, Pokok bunga kertas.

• Menggulungkan daun –Pokok kunyit, keladi, pokok pisang.

77

PENCARAN BIJI BENIH DAN BUAH

ANGIN HAIWAN

MEKANISME LETUPAN

KEMANDIRIAN TUMBUHAN

AIR

Ciri – Ciri :

Kecil, ringan & berbulu.

Contoh :

Lalang, buah sena, meranti, kapas

Ciri-Ciri :

Warna terang

Bau Harum

Isi buah sedap

Bercangkuk

Contoh :

Rambutan, betik, manga, mempelam, tomato

Elakkan daripada :

1. Persaingan Antara anak benih.

2. Persaingan Antara anak benih dengan induk.

Ciri-Ciri :

Ruang udara, pudung berspan, kalis air.

Contoh :

Buah kelapa

Teratai

Telipuk

Ciri-Ciri :

Kulit Kering, tegang apabila masak.

Contoh :

Buah getah, keembung dan kacang bendi

78

SUMBER TENAGA

Matahari

AnginBateri

AirMakanan

Bahan Api

79

BENTUK TENAGA

TENAGA KINETIK

TENAGA BUNYI

TENAGA CAHAYA

TENAGA KIMIA

TENAGA ELEKTRIK

TENAGA KEUPAYAAN

TENAGA HABA

Objek yang bergerak dan berputar

Terdapat dalam bahan api dan makanan

Keluar cahaya

Boleh dengar

Dihasilkan melalui getaran

Gelang Getah yang ditarik

Spring yang diregangkan

Suhu Tinggi

Objek Panas

Daripada bateri, dinamo, sel suria

80

Kipas Angin

TelevisyenMesin Basuh

Dapur Gas Saterika Elektrik

Pengering Rambut

PERUBAHAN TENAGA

81

Boleh Dibaharui Tidak Boleh Dibaharui

TENAGA

• Tenaga yang boleh diganti apabila habis digunakan.

• Angin• Suria• Biojisim• Hidroelektrik

• Tenaga yang tidak boleh diganti apabila habis digunakan.

• Gas Asli• Arang Batu• Petroleum

GUNAKAN TENAGA DENGAN

BIJAK

Mengelakkan pembaziran

Menjimatkan kos

Mengurangkan pencemaran

Sesetengah sumber tenaga

tidak boleh diganti apabila

habis

82

SIFAT CAHAYA

BERGERAK LURUS DIPANTULKAN DIBIASKAN

• Cahaya bersifat lurus• Cahaya lurus yang tidak

boleh menembusi objek legap menghasilkan bayang-bayang

• Cahaya lurus mengenai permukaan objek cahaya akan memantul

• Pemantul yang baik : Permukaan keras, licin, dan berkilat

• Kaleidoskop ,periskop ,cermin muka dan cermin sisi muka

• Cahaya bergerak dari satu medium ke satu medium lain.

• Contoh : kolam kelihatan cetek, straw bengkok dalam air.

83

SUMBER TENAGAELEKTRIK

SEL KERING SEL SURIA

DINAMO KUASA HIDROELEKTRIK

AKUMULATOR

Tenaga Kimia

Kebaikan : Kecil dan ringan

Kelemahan : Tidak tahan lama

Contoh Alatan : Lampu Suluh

Cahaya Matahari

Kebaikan : Bersih, dan tidak mencemarkan alam.

Keburukan : Alat yang mahal.

Contoh Alatan :

Pemanas Air, Kalkulator

Dinamo besar

Kebaikan : Tenaga elektrik yang sangat besar

Keburukan : Merbahaya

Contoh Alatan : Rumah dan kilang

Kebaikan : Boleh dicas dan tahan lama.

Kelemahan : Mahal, berat dan asid sulfurik kesan kepada kulit.

Contoh Alatan :

Kereta, Motor.

Kebaikan : Menyalakan mentol pada basikal

Kelemahan : Perlu kayuh basikal untuk gerakan dynamo.

Contoh Alatan : Basikal

This image cannot currently be displayed.

This image cannot currently be displayed.

GENERATOR

Kebaikan : Membekalkan tenaga elektrik

Kelemahan : Perlu minyak untuk hidup, bunyi bising

Contoh Alatan : Pam udara dalam kolam ikan.

83

BERSIRI SELARI

JENIS LITAR

Malap Lebih terang

85

BAHAYA KECUAIAN

MENGENDALIKANPERALATAN ELEKTRIK

APIKEJUTAN ELEKTRIK

KEBAKARAN

RENJATAN ELEKTRIK

LANGKAH

KESELAMATAN

Jangan guna alat elektrik yang

rosak

Jangan baiki sendiri alat

elektrik

Jangan cabut palam ketika tangan basah

Jangan pasang suis

tempat dibasahi air

Jangan bebankan

soket dengan

banyak alat elektrik

86

HABA

HABA BOLEH

DIRASAI TETAPI TIDAK BOLEH DILIHAT

SUMBER UTAMA IALAH MATAHARI

BAHAN MENJADI PANAS

BILA TERIMA

SUHU

Takat Didih 1000C

Dalam termometer

terdapat merkuri

dan alkohol – peka kepada haba Sukatan

Darjah kepanasan

sesuatu objek

Termometer Makmal –

cecair merkuri skala -100C -1100C

Takat Beku 00C

Termometer Klinik – Ukur suhu badan

manusia skala 350C -

420C

BAHAN MENGEMBANG/ BERUBAH BENTUK JIKA TERIMA HABA

87

PENGEMBANGAN DAN PENGECUTAN

Apabila bola besi dipanaskan, bola tidak dapat melalui gelang. Hal ini disebabkan bola telah mengembang dan bertambah besar. Apabila bola besi disejukkan, dengan rendam dalam air sejuk, bola besi akan mengecut dan dapat melalui gelang semula.

Contoh lain: - Wayar elektrik - Jambatan keluli - Rel kereta api

Udara mengembang apabila dipanaskan dan mengecut apabila disejukkan.

Bola ping pong kemek akan bulat semula apabila direndam dalam air panas kerana udara dalam belon mengembang apabila dipanaskan.

Contoh lain: belon diikat pada botol

membesar apabila botol dipanaskan kerana udara didalamnya mengembang apabila dipanaskan. belon boleh mengecil

semula apabila udara dalam belon mengecut apabila disejukkan.

Cecair mengembang apabila dipanaskan dan mengecut apabila disejukkan.

Sifat ini digunakan dalam cecair merkuri dalam termometer.

Contoh lain: air warna dalam botol

dipanaskan, aras air warna itu akan naik.

PEPEJAL CECAIR UDARA

88

Pepejal

≈ Ada jisim/berat ≈ Isipadu tetap ≈ Bentuk tetap ≈ Tidak boleh mampat

Cecair

≈ Ada jisim/berat ≈ Penuhi ruang ≈ Isipadu tetap ≈ Mengambil bentuk bekas

yang diisinya ≈ Tidak boleh mampat

Gas

≈ Ada jisim/berat ≈ Penuhi ruang ≈ Tiada isipadu tetap ≈ Tiada bentuk tetap ≈ Mengambil bentuk

bekas yang diisinya

KEADAAN BAHAN

PERUBAHAN KEADAAN

BAHAN

Peleburan :

Penambahan haba

Pepejal Gas

Contoh : Ais

Penyejatan :

Penambahan haba

Cecair Gas

Contoh : Kain i

Pendidihan :

Penambahan Haba

Cecair Gas

Pembekuan:

Pengurangan haba

Cecair Pepejal

Contoh : air jadi ais

Kondensasi :

Pegurangan haba

Gas Cecair

Contoh : embun, air di

luar titisan gelas yang sejuk

89

KITARAN AIR

Wap air

Wap air Wap air

Wap air

ASID DAN ALKALI

• Rasa masam • Tukarkan kertas litmus

biru kepada merah • Kertas litmus merah tidak

bertukar warna.

• Contoh : jus oren, asam jawa, jus nenas

• Rasa pahit • Tukarkan kertas litmus

merah kepada biru. • Kertas litmus biru tidak

bertukar warna.

• Contoh: ubat gigi, syampu, sabun, serbuk

• Rasa masin, manis dan tawar.

• Tidak tukar warna kertas litmus biru dan merah.

• Contoh : kicap, sirap, air mineral, minyak masak.

ASID NEUTRAL ALKALI

90

BERPUTAR PADA PAKSI BEREDAR KELILING MATAHARI

PERGERAKAN BUMI

• Putaran lengkap 24 jam sehari

• Berputar pada paksi dari barat ke timur.

• Kejadian siang dan malam

• Matahari terbit sebelah timur dan tenggelam sebelah barat.

• Pembentukan bayang-

• 365 ¼ hari atau setahun untuk mengelilingi matahari

• Berkaitan dengan perubahan musim.

91

FASA BULAN

Matahari

Bumi Anak bulan

1 takwin qamari

Bulan sabit baru

3 @ 4 takwin qamari

Bulan separa baru

Bulan purnama baru

9 takwin qamari

Bulan purnama lama

19 takwin qamari

Bulan purnama

penuh

14 @ 15 takwin qamari

Bulan separa lama

Bulan sabit lama 26 takwin qamari

92

KEKUATAN & KESTABILAN

SILINDER

SFERAKON

PIRAMIDKUBOID

KUBUS

93

Faktor Kekuatan Struktur Faktor Kestabilan Struktur

KEKUATAN DAN KESTABILAN

Jenis bahan digunakan

≈ Konkrit lebih kuat daripada kayu.

Saiz struktur

≈ Mesti sepadan dengan beban ditanggung.

Bentuk struktur

≈ Lengkung lebih kuat daripada rata. Contoh terowong.

Luas tapak

≈ Luas tapak besar lebih stabil daripada luas tapak kecil sesuatu objek.

Ketinggian

≈ Lebih rendah objek lebih stabil daripada objek yang tinggi.

94

Faktor Kekuatan Struktur Faktor Kestabilan Struktur

KEKUATAN DAN KESTABILAN

Jenis bahan digunakan

≈ Konkrit lebih kuat daripada kayu.

Saiz struktur

≈ Mesti sepadan dengan beban ditanggung.

Bentuk struktur

≈ Lengkung lebih kuat daripada rata. Contoh terowong.

Luas tapak

≈ Luas tapak besar lebih stabil daripada luas tapak kecil sesuatu objek.

Ketinggian

≈ Lebih rendah objek lebih stabil daripada objek yang tinggi.

95

Latihan : Kemandirian Haiwan / Tumbuhan

1. Mengapakah haiwan bertelur dengan banyak ?

............................................................................................................................

2. Berikan dua contoh haiwan yang bertelur banyak dan tidak menjaga telur

...........................................................................

...........................................................................

3. Berikan dua contoh haiwan bertelur sedikit dan menjaga anak

...........................................................................

...........................................................................

4. Mengapakah kemandirian tumbuhan perlu berlaku ?

............................................................................................................................

.....

5. Berikan empat cara pencaran biji benih dan buah...

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

6. Nyatakan ciri-ciri buah yang dipencarkan oleh haiwan

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

96

7. Nyatakan ciri-ciri tumbuhan yang dipencarkan oleh air

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

..................................................................................

8. Mengapakah pokok kaktus sesuai ditanam di kawasan gurun...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

9. Lengkapkan jadual di bawah...

Jenis tumbuhan Ciri khas lindung dari angin kencang

Pokok buluh & pokok kelapa

Pokok ru

Pokok bakau

10. Mengapakah pokok getah mengugurkan daun apabila cuaca kering ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

97

11 .Bagaimanakah beruang kutub dan musang artik melindungi diri daripada cuaca sejuk?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

12. Berikan empat contoh haiwan dan cara perlindungan diri daripada bahaya.....

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

Latihan : Rantai / Siratan Makanan 1. Lukis simbol “dimakan oleh” di dalam kotak di bawah

2. Rantai makanan mesti dimulai dengan

................................................................................................................................

3. Berikan dua contoh rantai makanan

……………………………………………………………………………………………

.................................................................................................................................

4. Apakah yang dimaksudkan dengan Herbivor ?

.................................................................................................................................

98

5. Berikan tiga contoh haiwan Omnivor ?

................................................................

................................................................

................................................................

6. Adakah haiwan Karnivor memakan daging ?

.................................................................................................................................

7. Definisikan siratan makanan

.................................................................................................................................

8. Lukis contoh siratan makanan pada kotak disediakan...

99

Latihan : Tenaga

1. Definisi tenaga ?

............................................................................................................................

2. Sumber tenaga terdiri daripada...

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

3. Berikan empat contoh bentuk tenaga...

...............................................................

...............................................................

...............................................................

...............................................................

4. Nyatakan perubahan tenaga yang berlaku apabila menggunakan pengering rambut.

............................................................................................................................

5. Definisi tenaga diperbaharui ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

6. Definisi tenaga tidak diperbahurui ?

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

100

7. Berikan dua contoh bagi tenaga yang tidak dibaharui ?

.....................................................................................

.....................................................................................

Latihan : Litar Bersiri / Berselari / Sifat Cahaya

1. Lukiskan simbol litar bersiri...

2. Jika satu mentol di dalam litar bersiri rosak adakah mentol lain dalam litar tersebut akan menyala ?

............................................................................................................................

3. Jika litar elektrik lengkap tapi mentol masih tidak menyala, berikan sebab...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

4. Berikan langkah berjaga-jaga ketika mengendalikan peralatan elektrik...

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

101

5. Apakah jenis permukaan yang menghasilkan pemantul cahaya yang baik ?

............................................................................................................................

6. Apakah jenis permukaan yang menghasilkan pemantul cahaya tidak baik ?

............................................................................................................................

7. Nyatakan faktor yang menyebabkan bentuk dan saiz bayang-bayang berubah

............................................................................................................................

............................................................................................................................

Latihan : Haba / Suhu

1. Apakah sumber utama bagi haba ?

...............................................................

2. Apakah yang menyebabkan satu bola besi tidak dapat masuk ke dalam gelangnya semula?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

3. Mengapakah aras bacaan cecair merkuri dalam termometer akan menaik dan menurun?

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

4. Bagaimanakah kita hendak mengembalikan bola pingpong yang kemek kepada bentuk asalnya ?

…………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………...

102

5. Definisi suhu ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

6. Apakah suhu bacaan takat didih ?........................................................

7. Apakah suhu bacaan takat beku ? .......................................................

8. Suhu bagi satu bilik ialah......................................................................

9. Suhu bagi kesihatan manusia ialah......................................................

10.Nyatakan perbezaan antara termometer makmal dan termometer klinik...

Termometer makmal Termometer klinik

103

Latihan : Keadaan Bahan

1. Nyatakan tiga ciri bagi pepejal ialah...

.............................................................

.............................................................

.............................................................

2. Gas mempunyai jisim dan memenuhi ruang, nyatakan ciri-ciri seterusnya...

.............................................................

.............................................................

.............................................................

3. Perubahan pepejal → cecair adalah proses...

..........................................................................................................................

4. Proses penyejatan menyebabkan perubahan keadaan bahan berlaku iaitu...

..........................................................................................................................

5. Berikan contoh situasi yang melibatkan dengan proses kondensasi.

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

6. Sewaktu proses kitaran air berlaku, apakah proses yang terlibat...

..........................................................................................................

..........................................................................................................

104

7. Lukis grafik bagi menunjukkan proses kitaran air berlaku...

Latihan : Asid dan Alkali

1. Dua jenis kertas litmus ialah ...

...................................................................................

...................................................................................

2. Jika kertas litmus biru bertukar kepada merah maka makanan itu bersifat

...........................................................................................................................

3. Jika makanan berasa pahit maka ia boleh menukarkan warna kertas litmus ...

...........................................................................................................................

4. Berikan tiga contoh makanan yang bersifat neutral...

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

105

Latihan : Kejadian Siang dan Malam / Fasa Bulan

1. Kejadian siang dan malam berlaku apabila ...

............................................................................................................................

2. Nyatakan waktu untuk siang dan malam bagi satu hari di bumi.

............................................................................................................................

3. Kejadian yang berlaku apabila bumi berputar pada paksinya ialah ...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

4. Bagaimanakah kejadian empat musim boleh berlaku...

............................................................................................................................

5. Nyatakan kejadian yang berlaku apabila bulan beredar mengelilingi bumi...

............................................................................................................................

6. Bentuk bulan yang wujud pada tarikh 14 -15 takwin qamari ialah...

............................................................................................................................

7. Nyatakan tarikh bagi kewujudan bulan sabit baru...

............................................................................................................................

106

8. Lengkapkan gambarajah di bawah dan labelkan.

____________________ ____________________ ____________________

Latihan : Kekuatan dan Kestabilan Objek

1. Lukiskan bentuk silinder di dalam kotak di bawah.

2. Kekuatan struktur bergantung kepada ...

.............................................................................

.............................................................................

.............................................................................

3. Kestabilan struktur bergantung kepada...

.............................................................................

.............................................................................

.............................................................................

107

4. Diantara bentuk lengkung dan segiempat yang manakah lebih sesuai untuk dijadikan sebagai terowong? Nyatakan sebab ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

5. Lukiskan bentuk struktur yang stabil dan tidak stabil

Stabil Tidak stabil

108

Mikroorganisma

Bakteria Kulat Protozoa Virus

Tidak boleh dilihat dengan mata kasar

Membesar

Bergerak

Bernafas

Ciri-Ciri

Menyebabkan adunan tepung menaik.

- Limau busuk

- Nasi berkulat

Halus

Alga

109

Beberapa mikoorganisma yang berbahaya

dan berguna

Berguna Berbahaya

Menyebabkan

Penyakit Keracunan

makananMakanan

basi Gigi mereput

Cara mencegah

Penyakit

Sakit perut

batuk

Gigi mereput

Sakit mata

Membasuh tangan

Minum air yang

dimasak

- buat makanan

( roti,tapai,tempe, yogurt )

- buat baja

- buat ubat

Menutup mulut dan

hidung apabila

batuk dan bersin

110

.

BERKUMPULAN BERSENDIRAN

TUJUAN

> Selamat daripada musuh > Bekerjasama cari

makanan > Membina tempat

perlindungan

CONTOH

> Gajah, kerbau, babun belang, rusa, serigala, singa & antelop

TUJUAN

> Elak persaingan bagi dapatkan makanan dan ruang

CONTOH

> Panda, cheetah, helang, beruang, musang, tenggiling, labah-labah

HAIWAN TUMBUHAN

Air

Tempat / Ruang

Pasangan

Cahaya matahari

Nutrien

Wilayah

INTERAKSI ANTARA HIDUPAN

Makanan

111

PERSAINGAN ANTARA HAIWAN

Intraspesies Interspesies

• Persaingan antara haiwan sama jenis.

• Contoh :• Dua ekor tupai

bersaing untuk tempat tinggal.

• Burung pembakai bersaing untuk dapatkan makanan.

• Persaingan antara haiwan berlainanjenis.

• Contoh :• Kuda belang dan

zirafah bersaing untuk sumber air yang terhad.

• Singa dan dubuk bersaing untuk dapatkan makanan.

Simbiosis

Mutualisme

• Manfaat kepada kedua-dua haiwan berlainan.

• Contoh:• Kerbau dengan

Parasitisme

• Manfaat kepada sebelah pihak dan merugikan satu pihak lain.

• Contoh:• Kucing dengan

sengkenit.

Komensalisme

• Manfaat kepada sebelah pihak tetapi satu pihak tidak mendapat manfaat mahupun kesan buruk.

• Contoh:• Ikan jerung dengan

ikan remora

112

Hidupan Pupus

Mamot

Burung Dodo

Dinasour

Serigala Tasmania

Hidupan Hampir Pupus

Orang Utan

PandaTapir

Burung Kenyalang

Badak SumbuBunga Pakma

Periuk Kera

113

PUNCA KEPUPUSAN

Pembangunan tidak

terkawal

Pemburuan haram

Pembalakan haram

Pengutipan telur

Pencemaran

Pembuangan sisa toksik

114

LangkahMenangani

Hidupan HampirPupus

Mengadakan Kempen

Menubuhkan Pusat pembiakan

haiwan

Menguatkuasakan Undang-undang

simpan

115

TARIKAN TARIKAN & TOLAKAN

DAYA ( Tidak boleh dilihat

tetapi boleh dirasai )

• Sepak Bola• Tekan Span• Menolak kotak• Membaling bola• Menolak troli

• Mengergaji• Memulas Kain• Mendayung• Mengepan

TARIKAN

• Meregang Spring

• Membuka Pintu• Mengangkat

Kotak• Menarik Tali• Mengangkat

Meja

116

KESAN DAYA

Menghentikanobjek yang

bergerak

Mengubah bentuk Objek

Mengubah Arah

Pergerakkan objek

Mengerakkan objek yang

pegun

Mengubah kelajuan

objek

117

GESERAN

Permukaan Kasar dan Tidak Rata

Objek besar

Objek berat

Perlahankan pergerakan objek.

Hauskan dan merosakkan

permukaan objek.

Menghasilkan haba yang tidak

diperlukan.

Menghentikan objek bergerak.

Menentang arah pergerakan objek.

118

MENGURANGKAN

GESERAN

LILIN

GRISRODA

BEDAKKUSYEN UDARA

MINYAK PELINCIR

119

KELAJUAN

Maksud : Jarak yang dilalui oleh suatu objek dalam satu unit masa

Objek Laju :

• Jarak jauh masa yang ditetapkan.

• Masa yang singkat jarak yang ditetapkan.

Formula : Jarak dilalui

Masa diambil

Unit :

cm/s m/s km/j

120

SYARAT PERTUMBUHAN

MIKROORGANISMA

Suhu Sesuai

Suhu Bilik

Asid Sesuai:

Tidak aktif pada asid

pekat

Udara :

Boleh mengurai

Nutrien :

Makanan mereput

Air :

Untuk membiak

Aktif :

Lembap

Gelap

121

Pengeringan Pendinginan Penyejukbekuan Penjerukan

Pengasinan PempasteuranPelilinan

• Singkir air dari makanan.

• Contoh : Ikan, sotong, cili,

• Rendam makanan dalam cuka atau gula tepu.

• Buah-buahan

• Simpan makanan pada suhu sangat rendah

• Bawah 00C• = Daging, ikan,

ayam

• Simpan makanan suhu rendah

• 00C – 50C• = Sayur dan

Buah

• Panas Susu pada suhu 630C dalam masa 30 minit.

• Diikuti pendingan bawah 100C.

• = Jus buah, susu segar

• Awet buah dan sayur

• Makanan diawet dengan menggunakan garam.

• = Telur, ikan

Pengetinan & Pembotolan Pengasapan

• Pemanasan –makanan pada suhu tinggi

• Penggunaan bahan awet dan perwarna

• Makanan disalai atas api.

• = Ikan, pisang, daging.

PENGAWETAN MAKANAN

122

KAEDAH PENGAWETAN MAKANAN

PENJERUKAN :

PENGETINAN DAN PEMBOTOLAN

Potong dan basuh buah

hingga bersih

Rendam potongan buah dalam larutan gula tepu

Basuh dan toskan buah lagi sekali

Gaulkan potongan dengan garam

Tambahkan cuka sedikit dan tutup botol dengan kuat.

Tin dibersihkan

dan direndam

Tin ditutup segera untuk jadi kedap udara.

Makanan dalam tin dipanaskan untuk keluar udara

Makanan dibersihkan atau dimasak dimasukkan ke dalam tin

Tin dipanaskan untuk bunuh bakteria dan fungi

Tin dipanaskan untuk bunuh bakteria dan fungi

123

BAHAN BUANGAN

• Kaca

• Kayu

• Kertas

• Logam

• Daun-daun

• Plastik

• Asap kenderaan

• Asap rokok

• Racun perosak

• Gas toksik

• Kumbahan

• Minyak

• Buangan toksik

• Buangan kimia

• Detergen

PEPEJAL CECAIR GAS

124

Hujan asid

PenyakitPencemaran air

Pencemaran udara

Banjir kilat

KESAN PEMBUANGAN

BAHAN BUANGAN

Bakar sampahyang tidak

boleh dikitar semula di

dalam insinerator

Sampah dibuang ke dalam tong sampah dan

dihantar ke tapak perlupusan

CARA MEMPERBAIKI PEMBUANGAN

BAHAN BUANGAN

Rawat bahan buangan

kilang sebelum dibuang

125

.

Sampah dibungkus dalam beg plastic &

diikat

GUNA SEMULA KITAR SEMULA

BAHAN BUANGAN

• Bahan buangan diguna semula

Contoh :

• Tin• Botol• Tayar• Majalah• Pakaian lama

• Proses bahan buangan dibuat barangan baru

Contoh :

• Surat Khabar• Botol dan Bekas Kaca• Tin Aluminium• Botol dan Bekas plastik

GERHANA

* Apabila bulan keliling bumi dan bumi beredar keliling matahari.

* Gerhana disebabkan oleh sifat cahaya : -Cahaya gerak dalam garis lurus

126

GERHANA BULAN

Berlaku apabila bumi berada di antara Matahari dan Bulan Matahari, Bumi dan Bulan berada dalam satu garis lurus. Bumi halang cahaya matahari daripada sampai ke Bulan. Bayang-bayang Bumi terbentuk di permukaan Bulan. Berlaku lebih daripada sejam dan hanya berlaku pada waktu malam sahaKawasan

GERHANA MATAHARI

Berlaku apabila Bulan berada di antara Matahari dan Bumi Matahari , Bulan dan Bumi dalam satu garis lurus. Bulan halang cahaya matahari daripada sampai ke Bumi. Bayang-bayang Bulan terbentuk di permukaan Bumi dan Bumi waktu siang menjadi gelap seketika. Berlaku beberapa minit dan waktu siang sahaja.

127

BURUJ

Ialah sekumpulan bintang di langit. ( 8 – 10 malam )

Zaman dahulu digunakan sebagai menentukan arah.

Digunakan ahli astonomi sebagai mengkaji bintang

Biduk

• Senduk• Tunjuk arah

utara• April dan

Jun

Pari

• Layang-layang

• Tunjuk arah selatan

• April dan Jun

Skorpio

• Kala jengking

• Jun dan Ogos

Belantik

• Pemburu• Tunjuk arah

utara• Disember dan

Februari

128

TUAS GEAR RODA & GANDAR

TAKAL

SKRU SATAH CONDONG

BAJI

≈ Tuas gerak atas dan bawah pada satu titik dipanggil fulkrum.

≈ Tuas terdiri daripada beban,daya dan fulkrum.

≈ Gerak objek ke atas atau ke bawah.

≈ Kurangkan jumlah daya untuk angkat beban.

≈ Cth: tarik bendera, kren,

≈ Rod dipanggil gandar.

≈ Gerak dan putarkan objek.

≈ Cth paip, pemutar skru, gerudi tangan,spanar kereta.

≈ Bergerigi seperti gigi.

≈ Mengubah laju atau arah.

≈ Gear besar putar sekali & gear kecil putar beberapa

≈ Satu hujung satah tinggi dari hujung satah satu lagi.

≈ Contoh tangga dan bukit, papan gelongsor.

≈ Dua satah condong yang bercantum.

≈ Memisahkan objek≈ Cth: pisau, kapak,

penyendal pintu, gunting, gergaji, pahat

≈ Sebatang rod dililit oleh satah condong.

≈ Mencantumkan objek

≈ Cth: pengapit G, botol, gerudi tangan.

MESIN

RINGKAS

129

* Gunting * Playar / penukul * Pengetip kuku * Tukul besi

* Penyepit ais * Penyapu sampah * Joran ( pancing )

* Pemecah kekeras * Kereta sorong * Pembuka tin / pemotong

kertas

KELAS PERTAMAKELAS KEDUA KELAS KETIGA

TUAS

130

CONTOH 1CONTOH 2 CONTOH 3

MESIN KOMPLEKS

131

Latihan : Mikroorganisma

1. Nyatakan ciri-ciri mikroorganisma.

............................................................

............................................................

............................................................

2. Bakteria boleh didapati di

............................................................................................................................

3. Penyakit yang disebabkan oleh bakteria adalah...

............................................................................................................................

4. Kebaikan bakteria ialah

............................................................................................................................

5. Virus boleh membawa penyakit seperti

............................................................................................................................

6. Demam malaria disebabkan oleh

............................................................................................................................

7. Makanan yang boleh dihasilkan oleh fungi ialah

............................................................................................................................

8. Mikroorganisma juga menyebabkan :

.........................................................................

.........................................................................

9. Berikan empat kaedah untuk mengelakkan jangkitan mikroorganisma

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

132

Latihan : Interaksi Antara Hidupan / Persaingan

1. Apakah tujuan haiwan hidup secara berkumpulan ?

............................................................................................................................

2. Berikan dua contoh haiwan hidup secara berkumpulan...

............................................................................................

…………………………………………………………………..

3. Apakah tujuan haiwan hidup bersendirian ?

............................................................................................................................4. Berikan dua contoh haiwan hidup secara bersendirian...

.........................................................................................

…………………………………………………………………

5. Definisi persaingan ?

............................................................................................................................

6. Haiwan bersaing untuk mendapatkan...

............................................................................................................................7. Berikan tiga aktiviti yang menyebabkan kepupusan spesies haiwan.

.............................................................................................................

.............................................................................................................

.............................................................................................................

8. Tumbuhan bersaing untuk mendapatkan...

............................................................................................................

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

133

Latihan : Daya / Geseran

1. Daya tidak boleh ...........................................................tapi boleh ...............................................................

2. Meregang getah melibatkan daya

............................................................................................................................

3. Kesan daya menyebabkan .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. Definisi geseran ?........................................................................................................................................................................................................................................................

5. Nyatakan dua kebaikan geseran ...........................................................................................................................................................................................................................................................

6. Nyatakan dua keburukan geseran ..........................................................................................................................................................................................................................................................

7. Definisi kelajuan ?........................................................................................................................................................................................................................................................

8. Apakah formula yang digunakan untuk mengira kelajuan ?

134

Latihan : Pengawetan Makanan

1. Berikan tiga syarat pertumbuhan mikroorganisma...

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

2. Mikroorganisma juga lebih aktif pada keadaan...

...................................................................................

...................................................................................

...................................................................................

3. Definisi pengawetan makanan ?

...................................................................................................................................

...................................................................................................................................

4. Berikan dua kaedah yang sesuai untuk mengawet ikan dan sotong kering...

...................................................................................

...................................................................................

5. Buah-buahan dan sayur-syuran sesuai menggunakan kaedah pengawet seperti

...................................................................................................................................

6. Terangkan kaedah pengawetan pempasteuran...

...................................................................................................................................

...................................................................................................................................

7. Apakah tiga keburukan pengawetan kaedah pengeringan, pengasinan, penjerukan dan pengetinan ?

....................................................................................................................................

...................................................................................................................................

..................................................................................................................................

135

Latihan : Kaedah Pengawetan Makanan

1. Isikan tempat kosong tersebut...

2. Nyatakan lima kaedah penjerukan

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………….

3. Lengkapkan perenggan kosong di bawah…

*…………………………………………………………………………………………

* Makanan yang dibersih atau dimasak dimasukkan dalam tin

*...........................................................................................................................

* Tin ditutup segera untuk jadi kedap udara.

*.......................................................................................................................................

* Dilabel dan dibungkus untuk dipasarkan.

1. Kandungan air disingkirkan daripada makanan

2. 3.

Pembungkusan Vakum

136

Latihan : Pengurusan Bahan Buangan

1. Tiga kesan buruk pembuangan bahan buangan ialah...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

2. Bahan buangan daripada gas ialah…

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3. Bahan buangan organik ialah…

............................................................................................................................

............................................................................................................................

4. Nyatakan 3 cara membaiki pembuangan bahan buangan…

............................................................................................................................

............................................................................................................................

………………………………………………………………………………………….

5. Nyatakan dua jenis mikroorganisma yang menghuraikan bahan buangan organik

…………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………..

6. Nyatakan definisi bagi pengomposan…

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

137

Latihan : Gerhana

1. Bagaimanakah gerhana berlaku ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

2. Dua sifat cahaya yang menyebabkan gerhana berlaku iaitu :

............................................................................................................................

............................................................................................................................

3. Gerhana bulan berlaku apabila...

............................................................................................................................

............................................................................................................................

4. Nyatakan tempoh berlakunya gerhana bulan ?

............................................................................................................................

5. Gerhana matahari berlaku apabila...

............................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………

6. Nyatakan tempoh berlakunya gerhana matahari ?

............................................................................................................................

7. Apakah yang berlaku pada permukaan bumi apabila gerhana matahari berlaku ?

............................................................................................................................

138

Latihan : Buruj

1. Apa itu buruj ?

.......................................................................................................................

………………………………………………………………………………………

2. Buruj digunakan untuk ....

………………………………………………………………………………….......

………………………………………………………………………………….......

………………………………………………………………………………….......

3. Jenis buruj yang dapat menunjukkan arah selatan ialah...

............................................................................................

4. Buruj yang mempunyai bentuk seperti kala jengking dikenali sebagai...

..................................................................................................................

5. Buruj dapat dilihat jelas di langit bermula dari waktu...

…………………………………………………………….

6. Apakah buruj yang dapat dilihat pada Disember dan Februari?

………………………………………………………………

139

Latihan : Mesin Ringkas

1. Definisi mesin ringkas ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

2. Apakah tujuan takal digunakan dalam kehidupan seharian ?

.......................................................................................................................................

.................................................................................................................

3. Berikan tiga contoh roda dan gandar ?..................................................................

..................................................................

..................................................................

4. Satu putaran gear besar bersamaan dengan ................................................putaran gear kecil.

5. Berikan dua contoh bagi baji ?………………………………………………………………

………………………………………………………………

6. Berikan tiga contoh objek yang mengaplikasikan prinsip tuas 1.................................................................

.................................................................

.................................................................

7. Definisi mesin kompleks ?

............................................................................................................................

............................................................................................................................

8. Nyatakan dua mesin ringkas yang terdapat pada kereta sorong.

....................................................................

....................................................................

140

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 3 Tema Bumi dan Sains Angkasa Tajuk Pengaliran air dalam tanah Penyataan masalah Bagaimanakah tanah membenarkan air melalui ? Tujuan Mengkaji keupayaan air mengalir melalui pelbagai jenis tanah Hipotesis

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Alat dan radas Tiga botol plastik yang sama besar,tiga buah kelalang kon 25 ml,tiga buah bikar mengandungi 200 ml air,gunting, jam randek dan gelang getah,tiga keping kain nipis tiga buah bikar 100 ml yang dipenuhi oleh pasir, tanah kebun dan tanah liat kering.

Langkah-langkah 1 .Potong ketiga-tiga botol plastik kepada tiga bahagian seperti rajah di bawah.

2. Ikat kain dengan gelang getah pada satu hujung botol yang dipotong.

3. Sediakan dan labelkan tiga set alat radas dengan tiga jenis tanah yang berbeza seperti rajah di bawah.

4. Tuangkan air ke dalam radas dan mulakan jam randik dengan serentak.

5. Biarkan air mengalir selama 60 saat.

6. Perhatikan paras air yang terkumpul pada setiap kelalang kon.

Pemerhatian Lakarkan paras air yang terkumpul pada setiap kelalang kon.

141

Soalan 1. Bagaimanakah kamu mengaitkan paras air terkumpul dengan keupayaan air mengalir melalui jenis-jenis tanah? …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Susun jenis tanah mengikut keupayaan air mengalir melaluinya secara urutan menaik. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Kesimpulan

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

142

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 3 Tema Sains Bahan Tajuk Penyerapan Penyataan masalah Kemana perginya air? Tujuan Mengenal pasti objek yang menyerap air dan kalis air. Hipotesis

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Alat dan radas Bikar, Air berwarna,Sapu tangan,Pemadam,tisu dapur, kunci, pembalut gula-gula dan penutup botol minuman.

Langkah-langkah 1 Sediakan enam buah bikar yang berisi 200ml air berwarna dan labelkan

A,B,C,D,E dan F.

2 Masukkan satu objek ke dalam satu bikar.

3 Selepas 60 saat , keluarkan objekdaripada bikar.

4 Bina jadual seperti di bawah. Catatkan dan lukiskan paras air yang diperhatikan.

Pemerhatian Bina jadual seperti contoh yang diberikan.

Soalan 1. Paras air dalam bikar manakah yang paling sedikit ? Berikan alasan anda. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Kesimpulan …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 4 Tema Sains Bahan Tajuk Konduktor dan penebat

143

Penyataan masalah Mengenalpasti sifat bahan yang bersifat konduktor haba dan penebat haba Tujuan

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………….. Hipotesis

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Alat dan radas Bekas, sudu kayu, sudu plastik, sudu logam,Cerek berisi air panas.

Langkah-langkah 1. Sediakan alat dan bahan seperti yang di atas.

2. Tuang air panas ke dalam bekas.

3. Masukkan semua senduk ke dalam bekas secara serentak.

4. Selepas 2 minit, pegang setiap hujung senduk. Apakah yang dapat kamu rasa?

5. Rekodkan pemerhatian kamu dalam jadual seperti yang di bawah.

Pemerhatian Bina jadual dan rekodkan pemerhatian.

144

Soalan 1. Apakah bahan yang merupakan konduktor elektrik? …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Apakah bahan yang merupakan penebat elektrik? …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Kesimpulan 1. Apakah kesimpulan yang kamu perolehi dalam eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

145

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 4 Tema Sains Bahan Tajuk Pengaratan Penyataan masalah Paku yang terdedah kepada air dan udara akan berkarat Tujuan Mengeksperimen faktor-faktor yang menyebabkan pengaratan. Hipotesis

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Alat dan radas Tabung uji,gabus,minyak masak,air yang didihkan,air pili,kalsium klorida kontang dan tiga batang paku yang telah digosok dengan kertas pasir.

Langkah-langkah 1. Lakukan eksperimen ini secara berkumpulan.

2. Letakkan sebatang paku ke dalam setiap tabung uji. Labelkan setiap tabung uji

sebagai A, B, dan C.

3. Perhatikan keadaan paku selepas seminggu.

4. Catatkan keputusan eksperimen dalam jadual yang anda bina.

Pemerhatian Bina jadual untuk merekod pemerhatian.

146

Soalan 1. Nyatakan pemboleh ubah berikut

Pemboleh ubah dimanipulasikan : ……………………………………………………………………………

Pemboleh ubah bergerak balas : …………………………………………………………………………..

Pemboleh ubah dimalarkan : ………………………………………………………………………….

2. Apakah pemerhatian kamu pada akhir eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Apakah inferens berdasarkan pemerhatian tersebut ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Kesimpulan 1. Apakah kesimpulan yang kamu perolehi dalam eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

147

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 5 Tema Sains Fizikal Tajuk Cahaya Penyataan masalah

Bagaimana cahaya dipantulkan?

Tujuan Menyiasat pantulan cahaya. Hipotesis

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Alat dan radas

Cermin, Pita pelekat ,Lampu suluh, Kadbod, Pisau, Tanah liat , Kertas putih, Pensel

Langkah-langkah

1 Sediakan kadbod satu celah seperti rajah di bawah. Gores kadbod pada garisan A

menggunakan pisau. Potong bahagian B untuk membuat celah yang kemas.

2 Letakkan lampu suluh, kadbod dan cermin di atas kertas putih seperti dalam gambar

di bawah. Dirikan cermin menggunakan tanah liat.

3 Gelapkan bilik dan hidupkan lampu suluh. Lukis sinar yang diperhatikan.

148

4 Ubah orientasi cermin seperti keadaan I hingga iii dan lukis sinar yang diperhatikan.

Pemerhatian ( catatkan hasil ujikaji anda dalam bentuk jadual / graf atau lain lain )

Soalan 1. Nyatakan pemboleh ubah berikut Pemboleh ubah dimanipulasikan : ……………………………………………………………………………

Pemboleh ubah bergerak balas : …………………………………………………………………………..

Pemboleh ubah dimalarkan : ………………………………………………………………………….

2. Apakah pemerhatian kamu pada akhir eksperimen ini ? ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 3. Apakah inferens berdasarkan pemerhatian tersebut ? ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 4. Nyatakan satu hubungan antara pemboleh ubah dimanipulasi dengan pemboleh ubah bergerak balas yang dikenalpasti dalam penyiasatan ini. ……………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

Kesimpulan 1. Apakah kesimpulan yang kamu perolehi dalam eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

149

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 5 Tema Sains Fizikal Tajuk Elektrik Penyataan masalah Bagaimanakah simbol komponen. Tujuan Melakar gambar rajah elektrik menggunakan simbol komponen. Alat dan radas 2 biji mentol, Wayar penyambung, 2 biji sel kering, Suis, Pemegang sel kering dan

Pemegang mentol. Langkah-langkah 1. Lakukan aktiviti ini dalam kumpulan berempat.

2. Setiap kumpulan dibahagikan kepada dua kumpulan kecil, iaitu kumpulan A dan

kumpulan B.

3. Lakukan aktiviti mengikut giliran seperti yang berikut. Peranan setiap kumpulan

akan bertukar selepas selesai aktiviti.

Giliran Kumpulan A Kumpulan B 1 Lakar gambar rajah litar

elektrik 1 yang disediakan oleh guru

Lakar gambar rajah litar elektrik 2 yang disediakan oleh guru

2 Bina litar berpandukan lakaran litar elektrik yang disediakan oleh kumpulan B

Bina litar berpandukan lakaran litar elektrik yang disediakan oleh kumpulan A

Pemerhatian ( catatkan hasil ujikaji anda dalam bentuk jadual / graf atau lain lain )

150

Soalan 1. Apakah komponen elektrik yang kamu gunakan semasa memasang litar elektrik?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Buat pemerhatian ke atas mentol. Berikan inferens ke atas pemerhatian kamu?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Kesimpulan 1. Apakah kesimpulan yang kamu perolehi dalam eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

151

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 6 Tema Sains Hayat Tajuk Mikroorganisma Penyataan masalah Adakah mikroorganisma hidup Tujuan Membuktikan yis bernafas dan membebaskan gas. Hipotesis

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Alat dan radas Botol plastik, Belon , Yis , Air suam dan Gula Langkah-langkah 1 Isikan 250 ml air suam ke dalam botol plastik .

2 Masukkan tiga sudu kecil yis ke dalam botol.

3 Tambah satu sudu besar gula dan goncangkan botol

4 Pasang belon pada mulut botol.

5 Buat pemerhatian kamu pada saiz belon.

6 Ukur diameter belon menggunakan benang dan pembaris bagi setiap 5 minit

Dalam tempoh 20 minit.

Pemerhatian ( catatkan hasil ujikaji anda dalam bentuk jadual / graf atau lain lain )

Soalan 1. Apakah pemerhatian kamu? …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Berikan satu inferens berdasarkan pemerhatian anda? …………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

152

Kesimpulan 1. Apakah kesimpulan yang kamu perolehi dalam eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

153

LATIHAN AMALI SAINS

Tahun 6 Tema Sains Fizikal Tajuk Kelajuan Penyataan masalah Adakah kelajuan mempengaruhi jarak pergerakan objek.? Tujuan Mengkaji hubungan antara kelajuan objek dengan jarak dilalui yang dilalui oleh objek Hipotesis

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Alat dan radas

Langkah-langkah

1. Ujikaji dijalankan diatas permukaan lantai simen .

2. Pasangkan gelang getah pada palang seperti rajah di bawah.

( palang boleh degantikan dengan kaki kerusi )

3. Letakkan bola golf di hadapan gelang getah..

4. Tarik gelang getah bersama-sama bola sejauh 24 cm dan lepaskan.

5 Tandakan jarak laluan bola .

6. Ukur jarak dilalui dan rekodkan

7. Ulang langkah 2 hingga 5 dengan jarak getah ditarik 28 cm dan 32 cm

154

Pemerhatian ( catatkan hasil ujikaji anda dalam bentuk jadual / graf atau lain lain )

Soalan 1. Nyatakan pemboleh ubah berikut

Pemboleh ubah dimanipulasikan : ……………………………………………………………………………

Pemboleh ubah bergerak balas : …………………………………………………………………………..

Pemboleh ubah dimalarkan : ………………………………………………………………………….

2. Apakah pemerhatian kamu pada akhir eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Apakah inferens berdasarkan pemerhatian tersebut ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Nyatakan satu hubungan antara pemboleh ubah dimanipulasi dengan pemboleh

ubah bergerak balas yang dikenalpasti dalam penyiasatan ini.

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Kesimpulan 1. Apakah kesimpulan yang kamu perolehi dalam eksperimen ini ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

155

1 Maklumat berikut menunjukkan langkah-langkah untuk menyiasat ruang bagi pertumbuhan pokok.

W - Bekas R mempunyai 5 anak pokok cili yang ditanam rapat manakala bekas S

mempunyaI 5 anak pokok cili yang ditanam lebih jauh antara satu sama lain.

X - Kedua-dua bekas disiram setiap hari dan diletakkan di tempat yang terdapat

pancaran cahaya matahari.

Y - Selepas satu bulan, saiz anak pokok dibandingkan.

Z - Sediakan dua bekas yang sama saiz R dan S.

Pilih urutan yang betul bagi langkah-langkah itu.

A W,X,Y,Z

B Z,W,Y,X

C W,Z,X,Y

D Z,W,X,Y

2 Maklumat berikut menerangkan tentang penyesuaian haiwan semasa berlakunya perubahan cuaca.

Apakah istilah yang sesuai digunakan untuk menggambarkan situasi di atas.

A Migrasi

B Hibernasi

C Respirasi

D Fotosintesis

Burung bangau berhijrah ke kawasan yang lebih panas

sebelum bermulanya musim sejuk

156

3 Nazrin memotong botol plastik kosong kepada dua bahagian seperti Rajah 1.

Beliau menggunakan bahagian botol yang dipotong sebagai bekas untuk

menanam pokok bunga seperti ditunjukkan.

Rajah 1

Nyatakan kesimpulan yang sesuai daripada rajah yang ditunjukkan di atas.

A Nazrin telah mengguna semula bahan

B Nazrin telah menjimatkan sumber bahan

C Nazrin telah mengurangkan penggunaan bahan

D Nazrin telah menjalankan proses kitar semula bahan

4 Sistem Suria terdiri daripada Matahari, lapan buah planet, satelit semula jadi,

asteroid, meteoroid dan komet. Antara berikut, yang manakah benar tentang

ciri-ciri komet dan asteroid?

Asteroid Komet

A Terdiri daripada ais Terdiri daripada debu

B Terdiri daripada logam Terdiri daripada logam

C Terdiri daripada ais dan debu Sekumpulan batuan dan logam

D Sekumpulan batuan dan logam Terdiri daripada ais dan debu

157

5 Nazim menjalankan penyiasatan untuk mengkaji kebolehan span

menyerap air. Span-span itu dimasukkan ke dalam tiga buah bikar

yang mengandungi isipadu air yang sama. Nazim merekod isipadu air

dalam setiap bikar seperti dalam Jadual 1.

Jenis span X Y Z

Isipadu air yang tinggal dalam setiap bikar/ml 65 70 75

Jadual 1

Kesimpulan yang paling sesuai berdasarkan Jadual 1 ialah...

A Span bersaiz kecil merupakan penyerap air yang kurang

baik

B Kadar penyerapan air oleh pelbagai jenis span adalah

berbeza.

C Span X menyerap air paling banyak berbanding span yang

lain.

D Span Z paling kurang menyerap air berbanding span yang

lain.

6 Jadual 2 menunjukkan isipadu air yang boleh diisi ke dalam empat bekas.

Bekas V X Y ZIsipadu air ( cm padu ) 20 30 40 50

Jadual 2

Berdasarkan jadual di atas, apakah inferens yang boleh dibuat?

A Saiz bekas X adalah paling besar.

B Bekas V hanya boleh diisi dengan 20 cm padu air sahaja

C Bekas Z mempunyai isipadu paling besar.

D Bekas Y mempunyai isipadu lebih besar daripada bekas Z tetapi lebih

kecil isipadu dari bekas V dan bekas X.

158

7 Maklumat berikut adalah tentang satu penyiasatan yang telah

dijalankan.

• Panjang asal objek T adalah 20 cm

• Panjang objek T adalah 28 cm apabila beban digantung .

• Panjang objek T apabila beban dialih adalah 20 cm.

Apakah sifat bahan T?

A Boleh ditarik

B Bersifat kenyal

C Boleh diregangkan

D Kebolehan menyerap air

8 Rajah 2 menunjukkan satu litar elektrik yang dibina oleh sekumpulan murid tahun lima.

Rajah 2

Ramalkan apa yang akan berlaku pada mentol K,L dan N sekiranya mentol M terbakar?

Nyalaan Mentol

K L N

A Tidak menyala Tidak menyala Tidak menyala

B Menyala Menyala Menyala

C Menyala Tidak menyala Menyala

D Tidak menyala Menyala terang Tidak menyala

159

9 Rajah 3 menunjukkan keadaan daging ayam apabila kuantiti garam yang

digunakan bagi satu proses pengawetan adalah berbeza.

Rajah 3

Antara berikut, yang manakah merupakan kesimpulan terbaik yang boleh

dibuat daripada penyiasatan ini?

A Apabila kuantiti garam bertambah,ayam tidak akan menjadi rosak.

B Apabila kuantiti garam bertambah,tempoh masa ketahanan ayam akan

bertambah.

C Apabila kuantiti garam berkurang, tempoh masa ketahanan ayam akan

bertambah.

D Apabila kuantiti garam bertambah, tempoh masa ketahanan ayam

akan berkurang.

Kuantiti garam (g) Keadaan daging ayam

Tempoh ketahanan

150 1 minggu

500 2 minggu

160

10 Rajah 4 menunjukkan satu eksperimen telah dilakukan oleh sekumpulanmurid tahun lima.

Sebelum eksperimen Selepas eksperimen

Rajah 4

Apakah kesimpulan yang sesuai bagi penyiasatan itu ?

A Bebola besi mengecut apabila dipanaskan dan mengembang apabila disejukkan.

B Bebola besi boleh melepasi gegelung besi selepas dipanaskan

C Bebola besi mengecut apabila dipanaskan.

D Bebola besi mengembang apabila dipanaskan.

11 Rajah 5 menunjukkan mikroorganisma yang terdapat di atas sekeping roti.

Rajah 5

Antara berikut yang manakah boleh dilakukan untuk melambatkan keadaan tersebut daripada berlaku?

A Menyimpan roti di dalam peti ais

B Menyimpan roti di tempat lembab

C Memasukkan roti ke dalam plastik jernih.

D Menyimpan roti ke dalam plastik berwarna hitam.

161

12 Amar mengisi bekas R,S,T dan U dengan 200 cm³ air.

Apakah yang boleh dirumuskan berkenaan sifat cecair dengan berpandukan kepada gambar yang diberi ,

A Mempunyai jisim

B Boleh dimampatkan

C Tidak mempunyai bentuk yang tetap

D Tidak mempunyai isipadu yang tetap

13 Berikut adalah langkah-langkah untuk menjalankan aktiviti X.

Langkah 1 Labelkan tabung uii sebagai A, B dan C.

Langkah 2 Bersihkan tiga paku besi dengan kertas pasir

Langkah 3 Letakan sebatang paku ke dalam setiap tabung uji.

Langkah 4

Tuangkan air paip ke dalam tabung uji A, masukkan tiga sudu

agen pengering ke dalam tabung uji B, isi separuh tabung uji C

dengan air didih dan tuangkan sedikit minyak ke dalamnya

Langkah 5Perhatikan keadaan paku dalam setiap tabung uji selepas

seminggu.

Apakah yang dikaji dalam aktiviti X?

A Jisim paku

B Sifat kimia paku

C Pengaratan paku

D Isipadu paku

R S T U

162

14 Rajah 6 menunjukkan satu situasi ketika keluarga Fatin sedang menjamu

selera.

Rajah 6

Apakah cara terbaik supaya situasi ini tidak berulang.

A Tinggikan kaki meja

B Tambahkan luas meja

C Gunakan gelas yang lebih tinggi

D Gunakan gelas yang tapaknya lebih besar

15 Seorang murid telah menjalankan satu penyiasatan tentang pengembangan

dan pengecutan seperti ditunjukkan dalam Rajah 7 di bawah.

Bagaimanakah murid itu dapat menggerakkan titisan air berwarna ke arah

bekas S ?

A Panaskan bekas S sahaja

B Panaskan bekas T sahaja

C Panaskan kedua-dua bekas S dan T

D Letakkan beberapa ketul ais ke dalam bekas S dan T

Rajah 7S T

Titisan air berwarna

air

163

16 Rajah 8 menunjukkan penutup botol dipanaskan selama 3 minit.

Rajah 8

Apakah tujuan penutup botol dipanaskan?

A Untuk memanaskan botol.

B Untuk mengecutkan penutup botol.

C Untuk mengembangkan penutup botol.

D Untuk mengubah bentuk botol.

17 Rajah 9 menunjukkan objek yang digunakan untuk mengelap lantai.

Rajah 9

Apakah yang akan berlaku pada kawasan X apabila bahan Y digantikan

dengan plastik?

A Tercalar

B Masih basah

C Berubah warna

D Menjadi kering

Penutup botol

Lilin

Bahan Y

Kawasan X

164

18 Antara berikut yang manakah menunjukkan kaedah yang betul untuk

mengambil bacaan sesuatu ukuran.

R S T U

Mata mesti berada pada aras yang sama pada tali yang ditanda di atas pembaris

Mata mesti berada di atas paras meniskus

Mata mesti berada di hadapan pembaris

Mata mesti berada sama aras dengan meniskus

A R dan S

B R dan U

C T dan U

D S dan T

19 Antara berikut, yang manakah sesuai mewakili penyataan S dan T?

SSatu hubungan pemindahan tenaga dalam bentuk makanan dari

satu hidupan kepada hidupan yang lain

TSatu hubungan antara hidupan untuk mendapatkan keperluan

hidup yang sama dan terhad.

S T

A Persaingan Rantai makanan

B Rantai makanan Persaingan

C Kemandirian spesies

Siratan makanan

D Rantai makanan Kerjasama

165

20 Empat buah bekas yang mempunyai isipadu air yang sama ditinggalkan

di bawah sinaran Matahari. Jadual 2 menunjukkan masa untuk air tersejat.

Bekas Masa untuk air tersejat (minit)

W 40X 35Y 15Z 20

Jadual 2

Antara yang berikut,yang manakah berkemungkinan luas permukaan bekas-

bekas itu?

A W BW

XX

YY

ZZ

C W

D W

X

X

Y

Y

Z

Z

166

21 Maklumat berikut menunjukkan satu situasi.

Berdasarkan petikan di atas, apakah sebab utama air sabun digunakan?

A Mengurangkan daya geseran

B Mengurangkan daya tarikan

C Menambahkan daya tarikan

D Menambahkan daya geseran

22 Rajah 10 menunjukkan Azhar bermain permainan `paintball` bersama rakannnya.

Rajah 10

Apakah cara terbaik yang sepatutnya digunakan oleh Azhar untuk melihat di manakah `musuhnya` berada.

A Menggunakan teleskop

B Menggunakan periskop

C Menggunakan mikroskop

D Menggunakan stetoskop

Makcik Biknah menghadapi masalah untuk mengeluarkan cincin daripada jarinya.

Amirah memberi cadangan supaya Makcik Biknah menggunakan air sabun pada jarinya.

167

23 Seorang murid memanaskan air selama tiga minit kemudian air dibiarkan sejuk. Carta palang yang manakah menunjukkan perubaan suhu air dengan betul?

A B

C D

24 Maklumat di bawah menunjukkan beberapa alat yang diwakili oleh R, S, T

dan U.

Antara pengelasan alat berikut, yang manakah benar?

Mesin kompleks Mesin ringkasA R, S T, UB R, T S, UC S, U R, TD T, U R, S

Suhu oC

Masa

Suhu oC

Masa

Suhu oC

Masa

Suhu oC

Masa

R – Gunting

S – Penyapu

T – Kereta sorong

U – Jongkang jongkit

168

25 Riduan ingin mengetahui kandungan yang terdapat di dalam tanah kebun

menggunakan cara mendapan. Apakah yang yang harus dilakukan setelah

air, serbuk pencuci dan tanah kebun dimasukkan ke dalam botol?

A Letakkan botol dalam peti sejuk

B Tambahkan pasir memenuhi botol

C Tutup botol hingga ketat dan goncang

D Biarkan botol di atas meja semalaman tanpa gangguan

26 Maklumat di bawah menunjukkan tentang sejenis tanaman di Malaysia.

Apakah jenis tanah yang sesuai untuk kegiatan pertanian tersebut?

A Tanah liat

B Tanah kebun

C Tanah pasir

27 Rajah 11 menunjukkan satu jenis gigi manusia.

Rajah 11

Apakah fungsi gigi tersebut?

A Menyiat makanan

B Memotong makanan

C Memecahkan dan melumatkan makanan

D Mengoyakkan cebisan daging yang dimakan

Pokok jagung memerlukan air yang banyak untuk membesartetapi akan mati jika akarnya terendam di dalam air.

169

28 Rajah 12 menunjukkan satu penyiasatan.

Rajah 12

Pada pendapat anda mengapakah penyiasatan tentang simulasi

gerhana tidak dapat dijalankan.

A Belon tidak cukup besar.

B Belon adalah objek lutcahaya

C Cahaya mentol tidak cukup terang.

D Limau tidak boleh menyerap cahaya.

29 Jadual menunjukkan masa di dua buah tempat yang berlainan kedudukan di

bumi

Bandar Masa

M 12 tengah malam

N 12 tengah hari

Berdasarkan maklumat di atas, apakah yang dapat dinyatakan ?

A M tidak menghadap matahari manakala N menghadap matahari

B M dan N berada pada bahagian yang sama di bumi

C N akan mengalami waktu siang selepas 12 jam

D M dan N tidak menerima cahaya matahari

BelonLimau

Mentol

170

30 Pusaran angin puting beliung telah melanda Negeri Sabah baru-baru ini.

Banyak bangunan dan rumah telah runtuh dan musnah dalam bencana

tersebut. Walau bagaimanapun masih terdapat bangunan dan rumah yang

hanya mengalami kerosakan kecil.

Apakah inferens yang sesuai boleh dibuat tentang kerosakan kecil yang

dialami oleh sebahagian bangunan dan rumah di situ?

A Kos membina bangunan dan rumah yang mahal

B Warna bangunan dan rumah yang menarik

C Struktur bangunan dan rumah yang kukuh

D Bangunan dan rumah tersebut rendah

31 Rajah 13 menunjukkan seorang saintis menggunakan suatu peralatan

teknologi dalam penyiasatannya.

Rajah 13

Bagaimanakah teknologi tersebut dapat membantu saintis itu untuk

mengatasi had keupayaannya?

A Membolehkan saintis itu melihat objek yang terhalang daripada

pandangannya

B Membolehkan saintis itu melihat objek yang sangat jauh dengan lebih

jelas

C Membolehkan saintis itu melihat objek yang halus dengan lebih jelas

D Membolehkan saintis itu melihat imejnya dengan lebih jelas

171

32 Rajah 14 menunjukkan ciri khas yang terdapat pada sejenis tumbuhan untuk melindungi diri daripada musuh.

Rajah 14

Antara yang berikut, yang manakah mempunyai ciri khas yang sama seperti

tumbuhan di atas?

A Pokok betik

B Pokok tebu

C Cendawan

D Kaktus

33 Rajah 15 adalah satu jadual yang mengumpulkan beberapa situasi kepada

X dan Y.

Rajah 15

Apakah X dan Y ?

X Y

A Tenggelam Terapung

B Terang Gelap

C Panas Sejuk

D Kering Basah

X Y

• Televisyen dipasang

• Bilik darjah di waktu siang

• Pertunjukkan bunga api

• Dalam gua

• Bekalan elektrik terputus

• Waktu malam

172

34 Rajah 16 menunjukkan Peta Buih Berganda tentang ciri-ciri dua ekor haiwan.

Rajah 16

Manakah antara berikut boleh mewakili haiwan X?

ALipas

Labah-labah BLabah-

labahBeluncas

C Kupu-kupu Lipas D Beluncas Kupu-kupu

35 Rajah 17 menunjukkan sejenis haiwan yang mempunyai duri di badannya.

Apabila terancam, ia akan menggulungkan badannya seperti bola.

Rajah 17

Bagaimanakah tingkah laku ini dapat membantu haiwan tersebut daripada

ancaman musuhnya?

A Ia dapat berguling dengan cepat.

B Bahagian badannya yang lembut dilindungi

C Saiznya kelihatan lebih besar apabila bergulung.

D Keadaannya dalam bentuk bola menyukarkan musuh melihatnya.

Burung X

BerparuhBoleh

terbangBerkaki

enam

Berkaki dua

Bertelur Mempunyai sesungut

173

36 Rajah 18 menunjukkan proses fotosintesis.

Rajah 18

Manakah antara berikut benar?

W X Y

A Karbon dioksida Kanji Klorofil

B Klorofil Karbon dioksida Kanji

C Oksigen Karbon dioksida Klorofil

D Kanji Klorofil Karbon dioksida

37 Rajah 19 menunjukkan seketul ais yang terdedah kepada suhu persekitaran..

Rajah 19

Apakah yang boleh dilakukan bagi memperlahankan proses di atas?

A Meletakkan ais ke dalam kotak

B Meletakkan ais di hadapan kipas

C Menabur garam pada ais

D Membalut dengan plastic

Proses Fotosintesis

Cahaya

W

AirOksigen

Y

X

174

38 Rajah 20 menunjukkan beberapa bahan yang dibeli oleh Siti di pasar.

Rajah 20

Apakah kaedah pengawetan yang paling sesuai digunakan oleh Siti untuk

mengirim bahan makanan tersebut kepada saudaranya yang berada di luar

negara?

A Penyejukbekuan

B Penjerukan

C Pendidihan

D Pengeringan

39 Maklumat berikut adalah sebuah puisi.

Apakah buruj yang dinyatakan di dalam puisi di atas?

A Belantik

B Skorpio

C Biduk

D Pari

Kelip, kelip bintang di langit

Bercahaya waktu malam penuh persoalan

Pada pemburu ada pedang dan perisai

Kelihatan di langit pada Jun dan Ogos

175

40 Pernyataan berikut menghuraikan tentang sifat mesin ringkas.

Pada pendapat anda sifat yang sesuai untuk digabungkan

dengan mesin ringkas di atas.

A Berputar mengikut arah jam

B Mempunyai alur yang tajam

C Bulatan bulat yang dikelilingi oleh gerigi.

D Terdiri daripada satu atau dua satah condong

Mempunyai sisi yang

Digunakan untuk memotong atau memisahkan

176

1 Manusia menjalankan proses pernafasan untuk meneruskan hidup.

(a) Nyatakan satu organ yang terlibat dalam proses pernafasan manusia.

________________________________________________________

[ 1 markah ]

(b) Rajah 1.1 menunjukkan satu aktiviti manusia.

Rajah 1.1

Tuliskan laluan udara semasa aktiviti dalam rajah di atas.

________________________________________________________

[ 1 markah ]

(c) Rajah 1.2 menunjukkan satu aktiviti manusia.

Rajah 1.2

i Berdasarkan Rajah 1.2 ramalkan kadar pernafasan bagi aktiviti di

atas.

______________________________________________________

[ 1 markah ]

ii. Mengapakah kadar pernafasan semasa aktiviti cergas adalah lebih

tinggi?

______________________________________________________

[ 1 markah ]

177

2 Seorang murid meletakkan sebatang sudu besi dan sebatang penyedut minuman

di dalam cawan yang berisi air kopi panas seperti yang ditunjukkan dalam Rajah

2.1

Rajah 2.1

Selepas dua minit, murid itu menyentuh sudu dan penyedut minuman itu.

a) Ramalkan apa yang dirasai oleh murid itu apabila dia menyentuh

i) Sudu besi :

___________________________________________________________

ii) Penyedut minuman

___________________________________________________________

[ 2 markah ]

b) Nyatakan alasan kamu berdasarkan jawapan di 2 (a).

[ 1 markah ]

c) Cadangkan satu cara untuk mengekalkan suhu air kopi itu supaya lambat

sejuk.

[ 1 markah ]

178

3 Tumbuhan mempunyai ciri khas untuk menyesuaikan diri dengan iklim danperubahan musim.

(a) Rajah 3.1 menunjukkan sejenis tumbuhan .

Rajah 3.1

i Apakah ciri khas yang terdapat pada tumbuhan tersebut untuk mengelakkannya tumbang apabila ditiup angin kencang ?

________________________________________________________

________________________________________________________

[ 1 markah ]

(b) Pada zaman dahulu, orang tua-tua menentukan musim dengan melihat perubahan pokok getah.

Apakah yang berlaku pada pokok getah semasa musim kemarau dan kering bagi mengelakkan kehilangan air yang banyak?

________________________________________________________

________________________________________________________

[ 1 markah ]

179

(c) Rajah 3.2 menunjukkan dua jenis tumbuhan yang tidak disiram air selama seminggu.

Pokok keembung Pokok kaktusRajah 3.2

(i) Ramalkan keadaan pokok keembung dan kaktus selepas seminggu.

Pokok keembung : _________________________________________

Pokok kaktus :__________________________________________ [ 2 markah ]

(d) Nyatakan alasan kamu berdasarkan jawapan di 3 (c) (i)

_____________________________________________________________

_____________________________________________________________

[ 1 markah ]

180

4 Rajah 4.1 menunjukkan satu eksperimen yang dijalankan oleh Noyah. Kedua-

dua tumbuhan diletakkan di tepi tingkap dan disiram.

Rajah 4.1

(a) Apakah yang berlaku kepada tumbuhan dalam pasu A dan pasu B

selepas tujuh hari ?

i. Pasu A :_____________________________________________

ii. Pasu B :_____________________________________________

[ 1 markah ]

(b) Nyatakan pemboleh ubah yang terlibat dalam penyiasatan ini.

i. Pemboleh ubah dimanipulasi

______________________________________________________

ii. Pemboleh ubah dimalarkan

______________________________________________________ [ 2 markah ]

(c) Apakah fungsi Kalium hidroksida ?

__________________________________________________________ [ 1 markah ]

(d) Apakah kesimpulan yang boleh dibuat daripada penyiasatan ini ?

__________________________________________________________

__________________________________________________________

[ 1 markah ]

Alat penyiramAlat penyiram

Kalium Hidroksida

181

5 Rajah 5.1 menunjukkan satu penyiasatan yang dijalankan oleh murid tahun 6

Elite. Dua buah troli yang sama jenis diletakkan pada ketinggian satah condong

yang berbeza.

Rajah 5.1

Jadual 5.2 menunjukkan keputusan penyiasatan itu.

Troli P Q

Jarak (cm) 50 50

Masa (s) 25 10

(a) i. Hitung kelajuan troli P dan Q.

[ 2 markah ]ii. Troli yang manakah bergerak paling laju ?

______________________________________________________

[ 1 markah ]

(b) Mengapakah kelajuan setiap troli berbeza

___________________________________________________________

[ 1 markah ]

182

(c) Jika ketinggian satah condong dan jarak adalah sama bagi kedua-dua situasi

di atas, pada pendapat kamu, apakah yang mempengaruhi kelajuan bagi

kedua-dua troli ?

Tandakan ( ) pada jawapan yang betul.

Jisim troli

Ketinggian satah condong

Bilangan buku

[ 1 markah ]

6 Rajah 6 menunjukkan satu penyiasatan yang dijalankan untuk memerhati

perubahan keadaan jirim yang melibatkan beberapa proses.

Rajah 6

(a) Namakan dua proses yang terlibat dalam penyiasatan ini.

__________________________________________________________

[1 markah]

dipanaskan

air sirap

titisan air

183

(b) Berdasarkan jawapan di 5 (a), tandakan ‘’ kepada perubahan keadaan

jirim yang betul.

Pepejal →

Cecair

Cecair →

PepejalCecair → Gas Gas → Cecair

[1 markah]

(c) Apakah warna titisan air yang terbentuk dalam Rajah 6?

___________________________________________________________

[1 markah]

(d) Rajah 7 menunjukkan kitaran air semula jadi.

Rajah 7

Berdasarkan Rajah 7, di peringkat manakah proses penyejatan berlaku?

Berikan alasan.

Peringkat :

___________________________________________________________

Alasan :

____________________________________________________________

[2 markah]

Awan

Air di Bumi

Wap air Hujan

Q

RS

P

184

7 Latifah menjalankan penyiasatan terhadap dua bandul yang berlainan

panjang talinya. Bilangan ayunan bandul selama 5 minit dicatatkan seperti

rajah 7.1.

Rajah 7.1

a) Apakah hubungan antara panjang tali dengan bilangan ayunan bandul?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

[1 markah]

b) Lukiskan carta palang yang sesuai untuk menunjukkan hasil penyiasatan itu.

[2 markah]

Bilangan ayunan : 10 Bilangan ayunan : 15 S T

185

a) Berdasarkan penyiasatan nyatakan,

i. Pembolehubah manipulasi :

______________________________________________________

ii. Pembolehubah bergerak balas :

______________________________________________________

[2 markah]

Rajah 7.2 menunjukkan sebiji bola yang melantun beberapa kali ke lantai.

Rajah 7.2

a) Adakah lantunan bola itu sesuai digunakan untuk mengukur

masa? Mengapa?

______________________________________________________________

______________________________________________________________

[1 markah]

Bola

186

8 Cikgu Majid meminta muridnya menjalankan satu penyiasatan bagi mengkaji bagaimana jarak antara objek dengan sumber cahaya mempengaruhi saiz bayang-bayang.

Rajah 8.1 di bawah menunjukkan susunan radas penyiasatan tersebut.

Rajah 8.1(a) Apakah hipotesis yang sesuai bagi eksperimen tersebut ?

Tandakan ( √ ) pada jawapan yang betul.

Jarak antara bola dengan sumber cahaya mempengaruhi saiz bayang-bayang

Apabila bola jauh dari sumber cahaya, saiz bayang-bayang bola akan menjadi lebih kecil

Semakin dekat bola dengan skrin, semakin besar saiz bayang-bayang

[ 1 markah ]

Bayang-bayang

Skrin

Bola Sumber cahaya

187

(b) Penyiasatan telah dijalankan dan pemerhatian direkodkan dalam maklumat di bawah.

Berdasarkan maklumat yang diberi, bina satu jadual untuk menunjukkan keputusan penyiasatan.

[ 2 markah ]

(c) Berdasarkan penyiasatan ini, nyatakan pemboleh ubah berikut :

(i) Pemboleh ubah yang dimanipulasi

________________________________________________________ [ 1 markah ]

(ii) Pemboleh ubah yang bergerak balas

__________________________________________________________[ 1 markah ]

(d) Ramalkan apa yang akan berlaku jika bola digantikan dengan kaca lut sinar ?

___________________________________________________________________________ [ 1 markah ]

• Jarak bola dari sumber cahaya : 20 cm, saiz bayang-bayang : Besar

• Jarak bola dari sumber cahaya : 30 cm, saiz bayang-bayang : Sederhana

• Jarak bola dari sumber cahaya : 40 cm, saiz bayang-bayang : Kecil

188

Haiwan

Monyet

Kelawar

Ikan

R

Rama-rama

Belalang

Lintah

S

1 Rajah 1 menunjukkan pengelasan haiwan berdasarkan struktur pernafasan

masing-masing.

Rajah 1

Antara berikut,yang manakah mewakili R dan S?

A Berudu Cacing tanah

B Burung Tikus

C Udang Cicak

D Katak Buaya

2 Wardah mendapati banyak buah sawit di ladangnya dirosakkan oleh tikus.

Antara berikut ,spesies burung manakah yang boleh membantu Wardah

menyelesaikan masalahnya?

A Burung bangau

B Burung pipit

C Burung hantu

D Burung helang

R S

SAINS UPSR SET II

189

3 Rajah 2 menunjukkan anak-anak pokok di dalam sebuah pasu.

Rajah 2

Didapati bilangan daun bagi setiap pokok selepas sebulan masih sama.

Antara yang berikut,yang manakah boleh menyelesaikan masalah ini?

A Letakkan lebih banyak baja ke dalam pasu.

B Gantikan anak pokok dengan pokok yang lain

C Alihkan beberapa anak pokok ke pasu yang lain.

D Siramkan lebih banyak air kepada anak-anak pokok itu.

4 Apakah yang dimaksudkan dengan persaingan antara haiwan?

A Hubungan yang berlaku antara haiwan untuk mendapatkan keperluan

asas yang sama.

B Hubungan yang berlaku antara haiwan untuk mendapatkan keperluan

asas yang terhad.

C Hubungan yang berlaku dalam intraspesies dan interspesies bagi

memperolehi keperluan asas.

D Hubungan yang berlaku dalam intraspesies dan interspesies bagi

memperolehi keperluan asas yang terhad.

190

5 Rajah 3 menunjukkan beberapa ekor ikan di dalam sebuah akuarium.

Rajah 3

Selepas 3 bulan didapati, sebahagian daripada ikan-ikan itu tidak

membesar.Antara berikut,yang manakah boleh menambahkan saiz ikan-ikan

itu?

A Kurangkan isipadu air di dalam akuarium itu.

B Tambahkan jumlah ikan ke dalam akuarium itu.

C Letakkan akuarium ikan itu ke tempat yang lebih gelap.

D Berikan lebih banyak makananan kepada ikan di dalam akuarium itu.

191

6 Rajah 4 menunjukkan organ yang terlibat dalam sistem pernafasan manusia.

Rajah 4

Antara berikut,yang manakah laluan udara yang betul semasa menarik

nafas?

A X → Z →Y

B Y→ Z → X

C Z → X → Y

D Y → X → Z

192

7 Rajah 5 menunjukkan seekor haiwan.

Rajah 5

Antara haiwan berikut,yang manakah menjalankan kemandirian spesies sama

seperti haiwan tersebut?

A Ular

B Katak

C Anjing

D Burung

8 Rajah 6 menunjukkan satu siratan makanan.

Rajah 6

Antara berikut,yang manakah omnivor?

A Q ,R dan S

B Q,T dan S

C R,S dan T

D R,S dan Q

K

193

9 Rajah 7 menunjukkan reaksi seorang budak lelaki apabila tersentuh seterika

panas.

Rajah 7

Apakah kesimpulan yang dapat dibuat berdasarkan reaksi budak itu?

A Manusia boleh melihat

B Manusia akan menjerit apabila sakit

C Manusia bergerak balas terhadap rangsangan

D Manusia melindungi diri sendiri daripada bahaya

10 Rajah 8 menunjukkan sejenis tumbuhan.

Rajah 8

Apakah ciri yang terdapat pada tumbuhan tersebut bagi melindungi diri

daripada musuh?

A Bau

B Duri

C Bulu

D Getah

194

11 Apakah yang dimaksudkan dengan kondensasi?

A Perubahan cecair kepada gas.

B Perubahan pepejal kepada cecair.

C Perubahan gas kepada cecair.

D Perubahan cecair kepada pepejal.

12 Rajah 9 menunjukkan satu aktiviti haiwan.

Rajah 9

Pernyataan manakah yang betul menerangkan aktiviti tersebut?

A Pembiakan haiwan

B Kemandirian spesies

C Interaksi antara haiwan

D Hidupan melindungi spesiesnya

195

13 Rajah 10 menunjukkan satu penyiasatan menggunakan dua batang magnet

yang berbeza panjangnya didekatkan dengan klip kertas.

Rajah 10

Didapati bilangan klip kertas yang tertarik ke magnet yang pendek lebih

banyak.Apakah kesimpulan yang dapat dibuat dalam penyiasatan ini?

A Magnet hanya boleh menarik klip kertas.

B Magnet yang pendek lebih kuat berbanding yang panjang.

C Tarikan magnet lebih kuat di bahagian kutub.

D Semua bahan logam boleh ditarik oleh magnet.

196

14 Rajah 11 menunjukkan dua buah kubus L dan M.

4cm 8cm

Rajah 11

Berapakah bilangan kubus L yang diperlukan bagi memenuhi kubus M?

A 8

B 9

C 10

D 11

LM

197

15 Maklumat berikut adalah tentang keupayaan empat jenis objek terapung di

dalam air.

Carta palang manakah yang mewakili maklumat itu?

Objek S terapung lebih tinggi daripada Q tetapi lebih rendah daripada R

Objek T terapung lebih rendah daripada R tetapi lebih tinggi daripada Q

T Q R S T Q R S

T Q R S T Q R S

198

16 Antara pengelasan haiwan berikut,yang manakah betul berdasarkan cara

hidup haiwan?

Hidup berkumpulan Hidup bersendirian

A Burung enggang,tupai Burung belatuk,tenggiling

B Kambing,burung bangau Rusa,tenggiling

C Dubuk, singa Ular sawa, sesumpah

D Kuda belang, ular sawa Labah-labah, tupai

17 Aqil hendak menggunakan jam randik untuk merekod masa pemanasan air.

Apakah yang perlu dilakukannya untuk menggerakkan jarum jam?

A Tekan butang besar sekali.

B Tekan butang besar dua kali.

C Tekan dan jangan lepaskan butang besar.

D Tekan butang besar sambil menggoncangkannya.

18 Rajah 12 menunjukkan sebiji bola ping-pong yang telah kemek.

Rajah 12

Apakah yang boleh dilakukan untuk mengembalikan bentuk asal bola ping-

pong tersebut.

A Panaskan bola ping-pong menggunakan api.

B Rendamkan bola ping-pong ke dalam air suam.

C Rendamkan bola ping-pong ke dalam air panas.

D Picit bola ping-pong menggunakan dua jari.

199

19 Haziq ingin menggerakkan sebuah almari besi yang berat di dalam kelasnya.

Apakah cara terbaik untuk memudahkan kerjanya?

A Tolak almari besi itu

B Tarik almari menggunakan tali

C Menaburkan bedak di atas lantai.

D Meletakkan penggolek di bawah almari itu.

20 Atan selalu tergelincir di dalam bilik mandi. Apakah yang perlu dilakukan oleh

Atan bagi mengelakkan beliau tergelincir ?

A Meletakkan minyak gris di atas lantai.

B Memakai kasut yang bercorak dan kasar.

C Meletakkan pelapik anti gelincir di atas lantai.

D Menaburkan serbuk kapur magnesium karbonat di atas lantai.

21 Rajah 13 di bawah menunjukkan seorang pemandu yang menggunakan

cermin sisi untuk melihat kenderaan di belakangnya.

Rajah 13

Di antara alat-alat berikut, yang manakah menggunakan prinsip yang sama

seperti Rajah 13?

A Cermin mata

B Cermin muka

C Kanta pembesar

D Teleskop

200

22 Wardina hendak menjalankan satu penyiasatan tentang pengaliran air bagi

tiga jenis tanah yang berbeza. Apakah yang perlu dilakukan bagi memastikan

penyiasatannya berjaya ?

A Saiz corong turas yang digunakan perlu sama

B Penyiasatan dijalankan di tempat yang sama

C Saiz silinder penyukat yang digunakan perlu sama

D Isipadu awal air yang dituangkan ke setiap tanah perlu sama

23 Rajah 13 menunjukkan empat buah bekas J,K,L dan M yang mengandungi

isipadu air yang sama diletakkan di kawasan panas.

Rajah 13

Manakah urutan yang betul menunjukkan kadar penyejatan paling cepat

kepada yang paling lambat?

A J K L M

B K L J M

C M J L K

D L J M K

201

24 Rajah 14 menunjukkan pembuangan sampah yang tidak terancang.

Rajah 14

Apakah kesan daripada aktiviti ini ?

A Mengeluarkan bau busuk

B Mencemarkan sungai

C Berlaku pencemaran udara

D Suhu persekitaran bertambah

25 Maklumat menunjukkan satu rekod pemerhatian yang dicatatkan oleh Ali.

Berdasarkan pemerhatian yang dibuat, apakah kesan haba yang terlibat?

A Haba boleh berubah bentuk

B Haba mengubah bentuk bahan

C Haba menyebabkan bahan mengembang

D Haba menyebabkan bahan mengecut

Semangkuk ais yang diletakkan di atas meja menjadi cair

selepas beberapa minit

202

26 Rajah 15 menunjukkan penyiasatan tentang pengaliran arus elektrik.

Rajah 15

Apakah yang akan berlaku selepas beberapa minit?

A Lingkaran nikrom melebur

B Kepingan besi menjadi panas

C Mentol terbakar

D Nyalaan mentol semakin terang

27 Antara bahan berikut, yang manakah boleh digunakan oleh Zara bagi

melindungi dirinya daripada air hujan?

A Kain batik

B Baju sejuk

C Plastik sampah

D Kertas surat khabar

203

28 Rajah 16 menunjukkan satu eksperimen.

Rajah 16

Mengapakah hanya sedikit air sahaja memasuki ke dalam silinder penyukat?

A Udara mempunyai jisim

B Udara tidak boleh dimampatkan

C Udara mengembang apabila dipanaskan

D Udara memenuhi ruang silinder penyukat

29 Ajwad ingin mengutip jarum peniti yang terjatuh di atas lantai. Antara berikut

yang manakah cara paling cepat untuk Ajwad mengutip jarum peniti tersebut?

A menggunakan penyapu

B menggunakan magnet

C menggunakan pita pelekat

D menggunakan penyedut hampagas

204

30 Rajah 17 menunjukkan sebotol cili sos yang penutupnya tidak dapat dibuka

oleh Haziq.

Rajah 17

Antara berikut, cara manakah yang dapat membantu Haziq membuka

penutup botol itu?

A Rendam keseluruhan botol ke dalam air panas

B Ketuk bahagian bawah botol menggunakan tapak tangan

C Panaskan bahagian penutup botol sahaja

D Rendamkan bahagian bawah botol di dalam air panas

205

31 Rajah 18

menunjukkan satu eksperimen yang dijalankan oleh 5 Tuah.

Rajah 18

Mengapakah belon berubah saiz apabila botol itu dipindahkan daripada bekas

L ke dalam bekas M ?

A Belon menjadi sejuk

B Haba telah terbebas ke udara

C Udara mengecut apabila disejukkan

D Udara mengembang apabila dipanaskan

206

32 Rajah 19 menunjukkan kedudukan planet Bumi di dalam sistem suria.

Rajah 19

Apakah yang akan berlaku apabila Bumi lebih dekat dengan Matahari?

A Tiada hidupan di Bumi

B Bumi menjadi lebih sejuk

C Gas oksigen semakin bertambah

D Tempoh masa peredaran bumi mengelilingi matahari semakin lambat

33 Antara mikroorganisma berikut, yang manakah boleh menjalankan proses

fotosintesis.

A Alga

B Bakteria

C Fungi

D Protozoa

207

Kebolehan penembusan cahaya

Pintu kayu

H

Cermin mata

Plastik jernih

Kertas surih

J

34 Rajah 20 menunjukkan suatu pengelasan tentang salah satu sifat bahan.

Rajah 20

Antara berikut,yang manakah mewakili H dan J?

A Besi Cermin muka

B Botol plastik Batu

C Buku Teks Kain kasa

D Kadbod Pensel

H J

208

35 Maklumat berikut adalah tentang kebolehan empat jenis objek meregang.

Antara carta palang berikut,yang manakah mewakili maklumat tersebut?

A

B

C

D

Objek T meregang lebih banyak daripada S tetapi kurang daripada R

Objek Q meregang kurang daripada R tetapi lebih daripada S

T

Q

R

S

T

Q

R

S

T

Q

R

S

T

Q

R

S

209

36 Rajah 21 menunjukkan seorang pelayar sedang belayar di lautan.

Rajah 21

Buruj manakah yang boleh membantunya menuju ke arah selatan?

A Biduk

B Belantik

C Pari

D Skorpio

37 Faris ingin mendengar bunyi degupan jantung adiknya. Alat yang manakah

sesuai digunakan untuk mendengar bunyi degupan jantung dengan jelas?

A Mikroskop

B Stetoskop

C Teleskop

D Binokular

210

38 Apakah maksud kelajuan?

A Jarak yang dilalui dalam satu masa

B Tempoh masa yang direkodkan dalam satu jam

C Masa yang digunakan semasa melakukan aktiviti

D Cepat atau lambat sesuatu pergerakan dari suatu tempat ke tempat

yang lain

39 Apakah yang akan berlaku sekiranya terlalu banyak gas karbon dioksida

dibebaskan ke udara?

A Tanah runtuh

B Banjir kilat

C Hakisan tanah

D Suhu bumi meningkat

40 Rajah 22 menunjukkan sebatang gigi manusia.

Rajah 22

Apakah fungsi gigi tersebut?

A mengoyak makanan

B memotong makanan

C mengisar makanan

D menghancurkan makanan

211

1 Rajah 1.1 menunjukkan sejenis haiwan.

Rajah 1.1

a) Nyatakan cara haiwan tersebut melindungi dirinya daripada cuaca

sejuk.

______________________________________________________

b) Berdasarkan jawapan anda di 1(a).Berikan satu contoh haiwan yang

melindungi diri menggunakan cara yang sama.

______________________________________________________

c) Rajah 1.2 menunjukkan burung bangau bermigrasi.

Rajah 1.2

i) Berdasarkan Rajah 1.2, mengapakah haiwan tersebut

bermigrasi?

_________________________________________________

_________________________________________________

ii) Apakah yang akan berlaku kepada haiwan tersebut jika tidak

bermigrasi?

_________________________________________________

_________________________________________________

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

212

2 Mikroorganisma ialah hidupan seni yang tidak dapat dilihat dengan mata

kasar.

a) Nyatakan satu alat yang boleh digunakan untuk melihat

mikroorganisma.

_____________________________________________________

b) Rajah 2.1 menunjukkan pesakit yang sakit disebabkan oleh

mikroorganisma.

Rajah 2.1

i) Nyatakan nama penyakit itu.

__________________________________________________

ii) Berdasarkan jawapan anda di 2(b)(i),nyatakan satu cara untuk

mengelakkan daripada penyakit itu berjangkit kepada orang lain.

__________________________________________________

__________________________________________________

c) Amalan membersihkan tangan menggunakan cecair pembersih kuman

dapat mencegah jangkitan penyakit. Adakah kamu bersetuju.

Ya Tidak

Berikan alasan anda

________________________________________________________

________________________________________________________

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

213

3 Rajah 3.1 menunjukkan jenis-jenis buruj yang mudah dilihat.

a) Isikan rajah dengan dua jenis buruj.

Rajah 3.1

b) Nyatakan dua kegunaan buruj.

i._______________________________________________________

ii._______________________________________________________

c)

Mengapa?

________________________________________________________

________________________________________________________

Pada suatu malam,bintang-bintang di langit tidak kelihatan

Buruj

Pari

________________

Biduk

________________

[2 markah]

[2 markah]

[1 markah]

214

4 Cikgu Azhar meminta muridnya mengukur jisim sepiring gula.

a) Apakah alat yang boleh digunakan untuk mengukur jisim sepiring gula

tersebut.

________________________________________________________

b) Rajah 4.1 menunjukkan bacaan jisim sepiring gula itu.

Rajah 4.1

i) Nyatakan bacaan jisim sepiring gula tersebut jika jisim piring

adalah 85g.

________ g

ii) Berdasarkan jawapan di 4(b)(i), tukarkan jawapan dalam unit kg.

________ kg

c) Bolehkah jisim diukur dengan menggunakan neraca elektronik yang

selalu digunakan di kedai-kedai?

Ya Tidak

Berikan alasan

________________________________________________________

________________________________________________________

d) Nyatakan satu kepentingan penggunaan alat piawai.

________________________________________________________

________________________________________________________

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

215

5 Rajah 5.1 menunjukkan dua situasi yang melibatkan sifat cahaya.

Situasi A Situasi B

Rajah 5.1

a) Nyatakan sifat cahaya yang ditunjukkan di situasi A dan B.

i) Situasi A : ________________________________

ii) Situasi B : ________________________________

b) Rajah 5.2 menunjukkan satu perkataan yang ditulis di atas

kertas dan diletakkan di hadapan cermin muka.

Rajah 5.2

Lukiskan imej yang terbentuk pada cermin muka itu.

c) Rajah 5.3 menunjukkan sebuah alat yang menggunakan prinsip

pantulan cahaya.

Rajah 5.3

i) Apakah nama alat tersebut?

______________________________________________

SAINS

[2 markah]

[1 markah]

[1 markah]

216

ii) Nyatakan satu alat lain yang menggunakan prinsip

pantulan cahaya.

______________________________________________

6 Rajah 6.1 menunjukkan satu penyiasatan tentang jarak yang dilalui oleh bola

logam dengan menggunakan jisim bola logam yang berbeza.

Rajah 6.1

a) Nyatakan satu alat yang boleh digunakan untuk mengukur panjang.

________________________________________________________

b) Mengapakah alat pengukuran yang dinyatakan di 6(a) boleh digunakan

untuk mengukur panjang?

________________________________________________________

________________________________________________________

c) Maklumat di bawah menunjukkan keputusan penyiasatan.

Berdasarkan maklumat diberi,pindahkan data tersebut ke dalam

bentuk carta palang.

daya tolakan

Bola logam

Bola logam berjisim 300g bergerak sejauh 150cm

Bola logam berjisim 200g bergerak sejauh 200cm

Bola logam berjisim 100g bergerak sejauh 350cm

[1 markah]

[1 markah]

[1 markah]

[2 markah]

217

… d) Apakah pola jarak yang dilalui oleh bola logam?

________________________________________________________

7 Carta palang berikut menunjukkan jumlah sungai yang tercemar di empat

buah negeri di Malaysia.

a) Negeri yang manakah mencatat bilangan sungai yang tercemar paling

tinggi?

________________________________________________________

b) Berikan dua inferens bagi jawapan anda di 7(a).

Inferens 1 : ______________________________________________

______________________________________________

Inferens 2 : ______________________________________________

______________________________________________

c) Apakah yang perlu dilakukan bagi mengelakkan berlakunya

peningkatan pencemaran sungai di Malaysia?

________________________________________________________

________________________________________________________

d) Nyatakan dua pemboleh ubah dalam penyiasatan ini.

i. ___________________________________________________

ii. ___________________________________________________

[1 markah]

[2 markah]

[1 markah]

[1 markah]

[2 markah]

218

8 Razak menjalankan satu penyiasatan tentang tempoh masa untuk

menyiapkan kerja membajak tanahnya dengan menggunakan dua kaedah

berbeza. Rajah 8.1 menunjukkan dua kaedah yang digunakan oleh Razak.

Rajah 8.1

a) Antara dua kaedah berikut,yang manakah dapat membantunya

menyiapkan kerja dalam masa yang singkat? Mengapa?

Kaedah : ____________________

Mengapa : _____________________________________________

_____________________________________________

_____________________________________________

b) Nyatakan pemboleh ubah yang terlibat dalam penyiasatan ini.

i. Pemboleh ubah dimanipulasi : ______________________________

ii. Pemboleh ubah bergerak balas : ____________________________

iii.Pemboleh ubah dimalarkan : ____________________________

c) Ramalkan apa akan berlaku jika Razak menggunakan jentera

membajak yang lebih besar untuk membajak tanahnya.

________________________________________________________

d) Nyatakan satu hubungan antara pemboleh ubah dimanipulasi dengan

pemboleh ubah bergerak balas.

_______________________________________________________

[1 markah]

[3 markah]

[1 markah]

[1 markah]

219

1. Rajah 1 menunjukkan pengelasan haiwan berdasarkan cara

mempertahankan diri dari musuh

Rajah 1

Antara yang berikut yang manakah mewakili M dan N?

M N

A Lipan Sesumpah

B Kala jengking Helang

C Lipas Monyet

D Lebah Sotong

2. Rajah 2 menunjukkan satu sistem gear pada sebuah basikal.

Rajah 2

Gear pada basikal itu didapati sukar untuk digerakkan. Apakah yang patut

dibuat pada gear itu?

Haiwan

Ular

M

Penyu

Kura-kura

Kambing

Lembu

Belalang

N

220

Ahli sistem suria

Terbakar dan mengeluarkan cahaya

Selalu memasuki atmosfera bumi

A Mengecatnya

B Sapu minyak tanah

C Menggunakan pelincir

D Gosok dengan kertas pasir

3. Sekumpulan murid telah mengadakan perkhemahan di Taman Negara.

Sewaktu perjalanan pulang, mereka ditimpa bencana menyebabkan semua

harta benda termasuk jam mereka rosak. Bagaimanakah mereka boleh

menentukan masa tanpa melihat jam?

A Memerhati kedudukan buruj

B Memerhati panjang bayang pokok

C Memerhati arah pokok

D Memerhati kecerahan hari

4. Rajah 3 menunjukkan suatu objek X .

Rajah 3

Apakah objek X itu?

OBJEK

X

221

A Bulan

B Meteor

C Bintang

D Asteroid

5. Siti mencuci kasut sekolahya yang kotor akibat melalui satu jalan yang

berlumpur. Antara yang berikut, tindakan yang manakah perlu dilakukan oleh

siti supaya kasut sekolahnya kering dengan cepat?

A Meletakkannya di dalam bilik yang dingin

B Meletakkannya di bawah sinar cahaya matahari.

C Meletakkannya di belakang peti sejuk

D Meletakkannya di bawah kipas.

6. Rajah 4 menunjukkan alat yang biasa digunakan di kebun sekolah.

Rajah 4

Bahagian yang berlabel M ialah........

A Fulkrum

B Beban

C tuas

D daya

222

7. Rajah 5 di bawah menunjukkan satu ujikaji.

Rajah 5

Apakah yang sedang di siasat?

A Percambahan biji benih

B Pertumbuhan anak benih

C persaingan antara anak benih

D Pembiakan anak benih

8. Rajah 6 menunjukkan satu siratan makanan dalam suatu habitat.

Rajah 6

Selepas 2 minggu

Tumbuhan

V

T

R

S

Q

U

223

Antara berikut, yang manakah herbivor?

A Q dan R

B R dan V

C T dan V

D S dan U

9. Jadual 1 menunjukkan tempoh edaran empat planet mengelilingi Matahari.

Planet Tempoh edaran

Utarid 88 hari

Bumi 365 ¼ hari

Musytari 11.9 tahun

Uranus 84 tahun

Jadual 1

Apakah kesimpulan berdasarkan maklumat dalam jadual di atas ?

A Semakin jauh planet dari matahari, semakin singkat masa yang diambil

untuk membuat satu edaran lengkap.

B Semakin besar saiz planet, semakin lama masa yang diambil untuk

membuat satu edaran lengkap.

C Semakin kecil saiz orbit, semakin lama masa yang diambil untuk

membuat satu edaran lengkap.

D Semakin dekat planet dangan matahari, semakin singkat masa yang

diambil untuk membuat satu edaran lengkap.

10. Rajah 7 menunjukkan beberapa jenis daun yang dikutip dari taman sumber

sekolah oleh sekumpulan murid untuk satu tugasan.

224

Rajah 7

Berdasarkan Rajah 7 kelaskan daun mengikut jenis urat daunnya.

11. Perkumuhan didefinasikan sebagai pembuangan ............................ dari

badan manusia.

A kencing

B najis

C wap air

D Bahan yang tidak diperlukan

Jejala Selari

A X , Y , T W , T , S

B W , Y , S X , Z , T

C X , T ., Z Y , W , S

D Z, S , W T , Y , X

W

S

X

TZ

Y

225

12. Rajah 8 menunjukkan satu aktiviti haiwan.

Rajah 8

Pernyataan manakah yang betul menerangkan aktiviti di atas?

A Pembiakan haiwan

B Kepupusan haiwan

C Interaksi antara hidupan

D Hidupan melindungi spesiesnya.

13.Rajah 9 menunjukkan suatu penyiasatan menggunakan sebuah bekas

yang mengandungi beberapa objek.

Rajah 9

Sebelum Selepas

226

Magnet berbentuk U didekatkan kepada bekas itu. Didapati klip kertas dan

paku tekan tertarik ke arah magnet itu. Apakah yang dapat dibuktikan oleh

penyiasatan itu?

A Magnet hanya boleh menarik objek logam

B Bahan magnet menolak ke arah magnet

C Semua magnet adalah bahan logam

D Tarikan magnet bertumpu di bahagian luar bekas kaca.

14. Rajah 10 menunjukkan beberapa cara pengukuran tradisional.

Rajah 10

Rajah manakah digunakan untuk menggantikan cara-cara pengukuran ini?

A B

C D

227

15.Rajah 11 menunjukkan kaedah pengangkutan untuk bergerak dari Kuala

Lumpur ke Kuantan.

Rajah 11

Antara carta palang berikut, yang manakah mewakili masa yang diambil untuk

bergerak dari Kuala Lumpur ke Kuantan?

A

Ii

B

Masa yang di ambil

Jenis kenderaan I II III IV

Masa yang di ambil

Jenis kenderaan I II III IV

228

C

D

16. Rajah 12 menunjukkan pengelasan tentang cara hidup haiwan.

Rajah 12

Apakah Y dan Z ?

Berkumpulan Bersendirian

Kerbau UlarY

Masa yang di ambil

Jenis kenderaan I II III IV

Masa yang di ambil

Jenis kenderaan I II III IV

Cara Hidup

Z

229

Y Z

A Burung Belantuk Labah-labah

B Singa Burung Kenyalang

C Harimau Lembu

D Rusa Lebah

17. Sunny menggunakan 70 keping kad berukuran 2 cm x 2 cm untuk

menutupi permukaan sebuah buku. Berapakah luas permukaan buku

tersebut?

A 140 cm

B 280 cm

C 420 cm

D 560 cm

18. Sekumpulan nelayan yang baru pulang dari menangkap ikan telah

mengumpulkan hasil tangkapan mereka. Hasil tangkapan ini perlu diurus

dengan baik agar tidak rosak. Kaedah yang manakah sesuai digunakan

untuk mengekalkan kesegaran ikan tersebut.

A Menjemur hasil tangkapan di atas para di bawah cahaya matahari.

B Melumur garam dan menjemur di bawah cahaya matahari.

C Memasukkan ikan ke dalam kotak plastik berisi pecahan ais batu.

D merendam ikan dengan air masin agar ikan sentiasa segar dan cantik

230

19. Rajah 13 menunjukkan sejenis objek .

Rajah 13

Mengapakah objek di atas sesuai digunakan untuk mengelap peluh?

A Objek ini lembut

B Objek ini tahan air

C Objek ini dapat menyerap air

D Objek ini sering digunakan oleh murid selepas bermain.

20. Rajah 14 menunjukkan sekeping gambar yang diletakkan di belakang

bahan Q . Kamal ingin melukis gambar itu dengan mudah, betul dan jelas

.

Rajah 14

Apakah bahan Q yang sesuai digunakan oleh Kamal .

A keranjang aluminium

B Plastik jernih

C kertas tebal

D Kertas surih

Bahan Q

231

21.Rajah 15 menunjukkan penyiasatan tentang kesan daya ke atas bola.

Rajah 15

Apakah kesan daya yang dapat kamu perhatikan dalam Rajah 15 di

atas?

A Daya menggerakkan sesuatu objek pegun

B Daya mengubah kelajuan sesuatu objek

C Daya memberhentikan objek yang sedang bergerak

D Daya mengubah bentuk sesuatu objek.

22.Rajah 16 menunjukkan satu perbualan antara dua orang murid .

Rajah 16

Sebelum Selepas

232

Bagaimanakah tuala yang kering itu dapat menyelesaikan masalah

Amir.

A Tuala kering itu dapat menyerap peluh ditangan Amir.

B Tuala kering itu menyebabkan tangan Amir kemas memegang

balang itu.

C Tuala kering itu dapat mengurangkan daya geseran pada

permukaan penutup balang.

D Tuala kering itu dapat menambahkan saya geseran pada

permukaan panutup balang.

23. Rajah 17 menunjukkan cara membuat baja kompos yang mudah.

Rajah 17

W

Y

X

Masukkan tanah ke dalam bekas plastik berlubang

Masukkan sisa makanan dan gaul . Siram dengan air dan

biarkan selama 4 – 5 minggu.

Selepas 4 -5 minggu, sisa makanan telah mereput dan

menjadi baja kompos.

Setiap minggu, gaul tanah dan siram dengan air bagi mengekalkan

kelembapan tanah.

Z

233

Manakah urutan yang betul menunjukkan cara yang mudah baja kompos

dibuat.

A W , X , Y , Z

B W ,X , Z , Y

C Y, Z , X , W

D Z ,Y , X , W

24. Rajah 18 menunjukkan budaya yang patut diamalkan oleh kita semua.

Rajah 18

Apakah kesan jika budaya di atas tidak diamalkan.

A Menjejaskan keindahan pantai

B Kualiti air laut semakin kurang baik

C Mengurangkan hasil tangkapan nelayan

D Suhu di pantai semakin meningkat

25. Rajah 19 menunjukkan penyiasatan tentang sifat gas.

Rajah 19

234

Apakah sifat gas tersebut?

A Mempunyai jisim yang berubah

B Tidak mempunyai isipadu yang tetap

C Bentuk tidak tetap

D Boleh dimampatkan

26. Rajah 20 menunjukkan penyiasatan tentang pengembangan dan

pengecutan bahan.

Rajah 20

Apakah yang akan berlaku jika ais diganti dengan air panas?

A Gelas tidak boleh dipisahkan

B Gelas mengecut

C Gelas menjadi licin

D Gelas boleh dipisahkan

235

27. Fendi ingin melihat kulat yang terdapat pada roti.

Alat yang manakah sesuai digunakan untuk melihat kulat tersebut dengan

jelas?

A Mikroskop

B Teleskop

C Komputer

D Periskop

28. Rajah 21 menunjukkan seorang budak lelaki menggunakan satu alat

untuk melihat rumah jirannya yang berada di sebalik tembok yang tinggi.

Rajah 21

Antara yang berikut, yang manakah menggunakan prinsip yang sama

seperti alat ini?

A Sebiji epal diletakkan di hadapan lampu suluh yang menyala

B Sebatang pensel diletakkan di dalam air.

C Kedudukan duit syiling di dalam air

D Cermin sisi kereta yang digunakan untuk melihat kenderaan di

belakang.

236

29. Rajah 22 menunjukkan sebuah akuarium.

Rajah 22

Selepas seminggu , didapati saiz ikan-ikan itu tidak bertambah walaupun

diberi makanan yang mencukupi.

Pada pendapat anda, bagaimanakah cara untuk menyelesaikan masalah ini?

A mengurangkan tumbuhan di dalam akuarium

B meletakkan lebih banyak ikan di dalam akuarium.

C Mengurangkan air di dalam akuarium tersebut.

D Memindahkan sebahagaian ikan-ikan ke dalam akuarium lain.

30 Zalika mendapati bola pingpong yang digunakan adiknya sudah kemik. Antara

cara berikut, yang manakah dapat menjadikan bola pingpong itu bulat semula?

A Lantunkan bola pingpong itu ke dinding.

B Alirkan air pili ke atas bola pingpong itu.

C Rendamkan bola pingpong itu ke dalam air panas.

D Letakkan bola pingpong itu kedalam bikar yang berisi kuib ais.

237

31. Rajah 23 menunjukkan seorang budak lelaki sedang bermain buaian.

Rajah 23

Alat manakah yang mempunyai pergerakan yang sama dengan situasi di

atas untuk mengukur masa.

A Jam air

B Jam pasir

C Jam matahari

D Jam bandul

32. Rajah 24 menunjukkan kedudukan Matahari, Bumi dan Bulan.

Rajah 24

Antara yang berikut , yang manakah akan berlaku apabila Matahari, Bumi

dan Bulan berada seperti kedudukan di atas?

238

A Bulan menghalang cahaya matahari daripada sampai ke Bumi.

B Bayang-bayang Bulan akan melindungi permukaan bumi.

C Bumi menghalang cahaya matahari daripada sampai ke bulan

D Berlakunya gerhana matahari.

33 Rajah 25 menunjukkan perbualan di antara dua orang murid. Amir

menceritakan pemerhatian situasi keadaan langit kepada Aiman semasa gerhana

matahari.

Rajah 25

Objek yang dirujuk Amir itu ialah..................

A Komet

B Bintang

C Bulan

D Planet

Aiman Amir

239

34. Rajah 26 menunjukkan bagaimana bahan buangan dillupuskan secara

terancang.

Dibakar pada suhu yang tinggi

Bahan Buangan

Diasingkan kepada jenis yang berbeza

Rajah 26

Antara yang berikut, yang manakah mewakili K dan L?

K L

A Tapak pelupusan sampah Insinerator

B Pusat kitar semula Tapak pelupusan sampah

C Pusat kitar Insinerator

D Insinerator Pusat kitar semula

K

L

240

35. Rajah 27 menunjukkan fenomena fasa-fasa bulan.

Rajah 27

Ramalkan fasa bulan yang mungkin berlaku apabila sebahagian kecil

permukaan bulan yang disinari menghadap bumi.

A U

B T

C S

D R

36. Rajah 28 di bawah menunjukkan antara 2 jenis kenderaan yang

banyak terdapat di atas jalan raya di Malaysia.

Rajah 28

Sekiranya terdapat pertambahan bilangan kenderaan di atas, apakah

kemungkinan yang berlaku hasil daripada pengeluaran asap dari kenderaan

tersebut?

A Negara akan bertambah maju

B Banyak kemalangan akan berlaku

C Ramai orang yang mengalami sesak nafas

D Peniaga akan bertambah maju

UTSRQ

241

37. Rajah 29 menunjukkan sebuah penempatan yang popular di kalangan

masyarakat Eskimo di sebuah Negara beriklim sejuk.

Rajah 29

Apakah yang menjadikan bentuk binaan di atas stabil ?

A Dindingnya yang tebal

B Tapak binaan ini yang luas

C struktur binaanya yang kukuh

D bahan yang digunakan bermutu.

38. Apakah yang dimaksudkan dengan baji?

A Penyangga keras yang bertindak sebagai penyokong.

B Tali atau rantai yang berputar mengikut alurnya.

C Mesin yang mempunyai satah atau dua satah condong yang tajam

pada hujungnya.

D Permukaan rata yang condong yang menghubungkan permukaan-

permukaaan lain pada aras yang berbeza.

242

39. Rajah 30 menunjukkan sebuah cerek elektrik.

Rajah 30

Bahan manakah yang sesuai digunakan untuk membuat bahagian X?

A kertas

B Plastik

C Logam

D Kaca

40. Rajah 31 menunjukkan satu model binaan yang dibina oleh Ahmad.

Rajah 31

Ahmad mendapati model binaannya tumbang setelah diuji pada kecondongan

30 darjah.

243

Apakah yang perlu dilakukan oleh Ahmad supaya model binaanya lambat

tumbang?

A Mengurangkan berat model binaan

B Menambahkan ketinggiaan model binaan.

C Menggunakan model binaan yang lebih besar.

D Menambahkan keluasan tapak model binaan.