1

√’±Ò «√º«÷¡≈ «ÚÌ≈◊, Íø‹≈Ï

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ÙÃ∂‰∆ FÚ∆∫ ÂØ∫ A@Ú∆∫

√ÀÙÈ B@A@-AA

«ÚÙ∂◊«‰Â¡ø◊∂˜∆

«Ú«◊¡≈È√Ó≈«‹’ «√º«÷¡≈

Íø‹≈Ï∆«‘øÁ∆

‚≈«¬À’‡ ‹ÈÒ √’»Ò «√º«÷¡≈⁄≥‚∆◊Û, Íø‹≈Ï

2

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

◊«‰Â‹Ó≈Â-¤∂Ú∆∫

¡ÍzÀÒ: ¡«Ë-A Íz≈«’zÂ’ √≥«÷¡≈Úª ¡Â∂ Í»È √≥«÷¡≈Úª

¡«Ë-B √≥Í»È √≥«÷¡≈ÚªÕ

Ó¬∆ : ¡«Ë-C ◊∞‰È÷≥‚ ¡Â∂ ◊∞‰‹

¡«Ë-H Óπº„Ò∆¡ª ∂÷≈ ◊«‰Â’ Ë≈È≈Úª

¡«Ë-I ∂÷≈ ÷≥‚

‹»È : ¡«Ë - A,B,C,H, ¡Â∂ I Á∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ¤∞º‡∆¡ª Á≈ ’≥Ó

‹∞Ò≈¬∆ : ¡«Ë-D ¡È∞Í≈Â, √Ó≈È∞Í≈ ¡Â∂ «¬’≈¬∆ Á∆ «ÚË∆

¡«Ë-E ÍzÂ∆ÙÂÂ≈ ¡Â∂ «¬√ Á≈ ÍzÔØ◊

¡◊√ : ¡«Ë-F Ï∆‹ ◊«‰Â’ «Ú¡≥‹’

¡«Ë-G «¬º’ ⁄Ò Ú≈Ò∂ √Ó∆’È

√Â≥Ï : ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈Õ

¡’Â±Ï : ¡«Ë-A@ ’؉

¡«Ë-AA ∂÷≈Úª Á∂ ‹ØÛ∂ ¡Â∂ ’≈‡Ú∆∫ ∂÷≈

ÈÚ≥Ï : ¡«Ë-AB «Â’؉ª

¡«Ë-AC ⁄È≈Úª

Á√≥Ï : ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈

‹ÈÚ∆ : ¡«Ë-AD ÿ∂≈ ¡Â∂ ÷∂ÂÎÒ

Áπ‘≈¬∆

ÎÚ∆ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈

Ó≈⁄ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

3

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

◊«‰Â‹Ó≈Â-√ºÂÚ∆∫

¡ÍzÀÒ : ¡«Ë-A Í«Ó∂Ô √≥«÷¡≈Úª

¡«Ë-B Í«Ó∂Ô √≥«÷¡≈Úª Â∂ «’«¡≈Úª

Ó¬∆ : ¡«Ë-C Í«Ó∂Ô √≥«÷¡≈Úª Á≈ ÁÙÓÒÚ «È»Í‰

¡«Ë-D ÿ≈ ¡≥’

¡«Ë-A@ «ÂzÌ∞‹ª Á∂ √Ï≥Ë «Úº⁄ ’∞ºfi ‘Ø

‹»È : Í≈·- A,B,C,D ¡Â∂ A@ Í≈·ª Á∆ Áπ‘≈¬∆

‹∞Ò≈¬∆ : ¡«Ë-E «√ºË∂ ¡Â∂ ¿∞Ò‡ Í«ÚÂÈ

¡«Ë-F ÍzÂ∆ÙÂÂ≈ ¡Â∂ «¬√ Á∆ ÚÂØ∫

¡«Ë-AD ¡≈«¬Â≈’≈ √«Â¡ª Á≈ ÷∂¯Ò

¡◊√ : ¡«Ë-I «¬º’ ⁄Ò Ú≈Ò∂ ∂÷∆ √Ó∆’È

¡«Ë-AA √Ï≥◊√Ó «ÂzÌ∞‹

√ÂøÏ : ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈

¡’Â±Ï : ¡«Ë-G ¡Ò‹Ï¬∆ «Ú¡≥‹’

¡«Ë-H ¡Ò‹Ï¬∆ «Ú¡≥‹’ª Á≈ ◊∞‰È÷≥‚

¡«Ë-AB ⁄ÂÌ∞‹

ÈÚ≥Ï : ¡«Ë-AC ⁄º’

¡«Ë-AE √Â∑¬∆ ÷∂Â¯Ò ¡Â∂ ¡≈«¬ÂÈ

Á√≥Ï : ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈

‹ÈÚ∆ : ¡«Ë-AF ¡≥’Û≈ «Ú«◊¡≈È

Áπ‘≈¬∆

ÎÚ∆ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈

Ó≈⁄ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

4

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

◊«‰Â‹Ó≈Â-¡º·Ú∆∫

¡ÍzÀÒ: ¡«Ë-A Ú◊ ¡Â∂ ÿ‰Ó»Ò

¡«Ë-B ÿ‰ ¡Â∂ ÿ‰Ó»Ò

Ó¬∆ : ¡«Ë-C Í«Ó∂Ô ÿ≈ ¡Â∂ ’‰∆¡ª

¡«Ë-I «¬º’ ⁄Ò Ú≈Ò∂ «¬º’ ÿ≈Â∆ √Ó∆’È

¡«Ë-AI ¡≥’Û≈ «Ú«◊¡≈È

‹∞Ò≈¬∆ : ¡«Ë-D Ò≈Ì ¡Â∂ ‘≈È∆

¡«Ë-E ’‡ΩÂ∆

¡«Ë-F «ÓÙ «Ú¡≈‹

¡◊√ : ¡«Ë-A@ √Ӫ ∂÷≈Úª

¡«Ë-AA ⁄ÂÌ∞‹≈Úª

¡«Ë-AD ÷∂ÂÎÒ

√Â≥Ï : √Â≥Ï Ó‘∆È∂ Á∆ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈

¡’Â±Ï : ¡«Ë-G Ï∆‹ ◊«‰Â’ ÂÂ√Ó’

¡«Ë-H Ï‘∞ÍÁ ¡Â∂ Ï‘∞ÍÁª Á∆ Ú≥‚

¡«Ë-AB ⁄º’

ÈÚ≥Ï : ¡«Ë-AE ⁄º’ Á≈ Í«Ó≈Í ¡Â∂ ÷∂ÂÎÒ

¡«Ë-AF ÒßÏ ⁄º’∆ Ï∂Ò‰ Á∆ √‘ Á≈ ÷∂ÂÎÒ ¡Â∂ ¡≈«¬ÂÈ

¡«Ë-AG ÒßÏ ⁄º’∆ Ù≥’»

Áπ‘≈¬∆

Á√≥Ï : ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈

‹ÈÚ∆ : ¡«Ë-AH ◊ØÒ≈ ¡Â∂ ¡Ë ◊ØÒ≈

¡«Ë-AC ⁄È≈Úª

Áπ‘≈¬∆

ÎÚ∆ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈

Ó≈⁄ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

5

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

◊«‰Â‹Ó≈Â-ÈΩÚ∆∫√ÓÀ√‡-A

¡ÍzÀÒ : ’‰∆¡ª, Ò≈Ì-‘≈È∆-’‡ΩÂ∆

¡º·Ú∆∫ ‹Ó≈ Á∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆

Ó¬∆ : ¡«Ë-A ¡ÍzÓ∂Ô √≥«÷¡≈Úª

¡«Ë-B Ï‘∞ÍÁ∆¡ª

‹»È : ¡ÍzÀÒ ¡Â∂ Ó¬∆ «Úº⁄ ’Ú≈¬∂ ◊¬∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆

‹∞Ò≈¬∆ : ¡«Ë-H ∂÷≈Úª, ’؉ ¡Â∂ «ÂzÌ∞‹

¡«Ë-I «ÂzÌ∞‹ Á∆ √Ï≥◊√ÓÂ≈

¡◊√ : ¡«Ë-AE «Â’؉«ÓÂ∆

¡«Ë-F «ÓÙ «Ú¡≈‹

¡«Ë-G ÏÀ«’≥◊

√Â≥Ï : Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈

√ÓÀ√‡-B

¡’Â±Ï : ¡«Ë-C ¡È∞Í≈ ¡Â∂ √Ó≈È∞¡È∞Í≈Â

¡«Ë-D ÁØ ⁄Òª Ú≈Ò∂ ∂÷∆ √Ó∆’È

¡«Ë-AH ¡≥’Û≈ «Ú«◊¡≈È

ÈÚ≥Ï : ¡«Ë-E ÍzÂ∆Ù ¡Â∂ «¬√Á∆ ÚÂØ∫

¡«Ë-A@ «ÂzÌ∞‹ª «Úº⁄ ¡√Ó≈ÈÂ≈

¡«Ë-AA √Ӫ ⁄ÂÌ∞‹

Á√≥Ï : ¡«Ë-AD ∂÷≈ ◊«‰«Â’ ⁄È≈Úª

¡«Ë-AC ÷∂¯Ò

¡«Ë-AF √ÓÂÒ «⁄ºÂª Á∆ ÷∂ «ÓÂ∆

‹ÈÚ∆ : ¡«Ë-AG ·Ø√ «⁄ºÂª Á∆ ÷∂ «ÓÂ∆

¡«Ë-AB «Ï≥Á» ÍºÊ ¡Â∂ «ÂzÌ∞‹ Á∆¡ª √≥◊≈Ó∆ ∂÷≈Úª

ÎÚ∆ : Áπ‘≈¬∆

Ó≈⁄ : Á»‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈

6

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

◊«‰Â‹Ó≈Â-Áº√Ú∆∫

√ÓÀ√‡ - A

Ù≈«ÓÒ ¡«Ë¡≈«¬ : A,B,C,F,H,AB,AF

¡ÍzÀÒ : ¡«Ë-A ÁØ ⁄Òª Ú≈Ò∂ ∂÷∆ √Ó∆’‰

¡«Ë-B Ï‘∞ÍÁª Á≈ Ó.√.Ú. ¡Â∂ Ò.√.Ú.

Ó¬∆ : ¡«Ë-C Í«Ó∂Ô «Ú¡≥‹’

¡«Ë-F «’Ùª

‹∞Ò≈¬∆ : ¡«Ë-AB «Â’؉ «ÓÂ∆

¡«Ë-AF «ÈÁ∂Ù ¡≥’ «‹Ó≈«¬Â∆

¡◊√ : ¡«Ë-H √Ó»Í «ÂzÌ∞‹ª

Í«‘Ò∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆Õ

√Â≥Ï : Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈Õ

√ÓÀ√‡ - B

Ù≈«ÓÒ ¡«Ë¡≈«¬ : D,E,G,I,A@,AA,AC,AD,AE

¡’Â±Ï : ¡«Ë-D ÁØ ÿ≈Â∆ √Ó∆’‰

¡«Ë-E ¡≥’ ◊«‰«Â’ ÒÛ∆¡ª

¡«Ë-G ¡≈ÓÁÈ ’Õ

ÈÚ≥Ï : ¡«Ë-I ⁄º’

¡«Ë-A@ ⁄º’ Á∆¡ª √ÍÙ ∂÷≈Úª

Á√≥Ï : ¡«Ë-AA «‹Ó≈«¬Â∆ (∂÷≈ ◊«‰Â’) ⁄È≈Úª

¡«Ë-AC ¿∞⁄≈¬∆¡ª ¡Â∂ Áπ»∆¡ªÕ

‹ÈÚ∆ : ¡«Ë-AD √Â∑≈ Á≈ ÷∂Â¯Ò ¡Â∂ ¡≈«¬ÂÈ

¡«Ë-AE ¡≥’Û≈ «Ú«◊¡≈ÈÕ

ÎÚ∆ : Á»‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆Õ

Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈Õ

Ó≈⁄ : Á»‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈ÕÕ

7

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@@I-A@ENGLISHClass-VI

AprilEnglish Reader- Lesson 1- The Golden Touch

Lesson 2- Brave SunderLal(Related exercises from the workbook)

Poem 1. Night (Related exercises from the workbook)Grammar The Sentence

Nouns (Number, gender)Pronouns

Composition- Letter/Application Leave application to attend MarriageParagraph My Mother

My SchoolMy Best Friend

Story The Lion and the MouseThe Fox and the grapes

MayEnglish Reader- Lesson 3- The Bangle Seller

Lesson 4- A story from Bapu's lifeLesson 5- The Wooden sticks(Related exercises from the workbook)

Poem My Shadow(Related exercises from the workbook)

Grammar AdjectivesVerbAdverbs

Composition- Letter/Application A letter to motherParagraph My PetStory Revision of stories done in month of April

JuneWritten work and learning of the full syllabus done in April and May

JulyEnglish Reader- Lesson 6- The Three Fish

Lesson 7- Sajjan, The robber

8

Lesson 8- A letter from a father to his daughterRelated exercises from the workbook)

Poem - (Related exercises from the workbook)Grammar TensesComposition- Letter/Application Application for sick leave

Application to class teacher asking her to excuse you for not having donethe assignment given by her

Paragraph My houseMy teacher

Story Thirsty Crow

AugustEnglish Reader- Lesson 9 - The clever brother

Lesson 10- From walking to flyingLesson 11- KabuliwallahLesson 12- Games for fun(Related exercises from the workbook)

Poem Blind Beggar(Related exercises from the workbook)

Grammar PrepositionsConjuctionsArticles

Composition- Letter/Application A letter to friend telling him about your visit to aBaisakhi Mela

Paragraph The PostmanStory The Hungry Dog

SeptemberEnglish Reader- Lesson 13- The Gift

Lesson 14- Panna- The faithful nurse(Related exercises from the workbook)

Poem The Clock(Related exercises from the workbook)

Grammar PunctuationComposition- Letter/Application A letter to uncle describing him of your visit to

Golden Temple.Paragraph My BicycleStory Revision of stories done in previous month.

(Revision for September half yearly exams)

9

OctoberEnglish Reader- Lesson 15- The city clock

Lesson 16- EklavyaLesson 17- Fire! Fire!(Related exercises from the workbook)

Poem Leisure(Related exercises from the workbook)

Grammar OccupationYoung onesHomes of people/things/animals

Composition- Letter/Application : Write an application to the librarian informing her thatyou have lost library book and requesting for fine exemption

Paragraph My favourite festivalStory The Hare and the Tortoise

Revision of stories done in month of AprilNovemberEnglish Reader- Lesson 18- Shravan Kumar

Lesson 19- The young heroLesson 20- Conversation(Related exercises from the workbook)

Poem Who has seen the wind(Related exercises from the workbook)

Grammar SynonymsAntonymsHomonyms

Composition- Letter/Application1. Write an application to your teacher for change ðf seat2. Letter to your father asking for money.

Paragraph A clockStory The cap seller & the monkey

Revision of stories done in previous month.December

Revision of full Syllabus and house testJanuary

Revision for Annual examination & Preboard.February

Revision for Annual examination & PreboardMarch

Annual Examination

10

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAENGLISHClass-VII

AprilEnglish Reader- Lesson 1- How the Camel got its hump

Lesson 2- The Selfish Giant (Related exercises from the workbook)Poem 1. My shadow

(Related exercises from the workbook)Grammar The Noun

Noun Number,Noun gender

Composition- Letter/Application 1. You have joined a boarding school in Shimla.Write a letter to your mother telling her your experience.2. Write a letter to your friend describing your visit to your grandparents.

Paragraph My Best FriendDiwali

Story The Sun and the Wind

MayEnglish Reader- Lesson 3- Deserts

Lesson 4- Reaching For the Stars(Related exercises from the workbook)

Poem The Fox and the Grapes(Related exercises from the workbook)

Grammar Nouns-Countable and UncountableNouns - Possessive Case

Composition- Letter/ApplicationWrite a letter to your friend inviting him to your birthday party.

Paragraph A day in the bedMy favourite television programmeA day without mother

Notice Enroll for free Yoga classes.Return of Library books which were issued to you.

Telegram Manish sends a telegram to his brother Mohit informing him about hisarrival in Delhi.

June Written work and learning of the full syllabus done in April and May

11

JulyEnglish Reader- Lesson 5- Birbal hits Back

Lesson 6- Kindness always Pays(Related exercises from the workbook)

Poem The Ice Cream Man(Related exercises from the workbook)

Grammar Verbs- Main and Helping VerbsKinds of VerbsAgreement of the Verb with its Subject

Composition- Letter/Application1. You are hosteller in Arya High School, Nawanshar. Write a letter to your

mother telling her about your daily routine.2. Your brother/sister is the captain of his/her school's Hockey team. The

school lost the match and could not qualify for the zonals. He/she is sadabout it. Write a letter encouraging him/her giving some advice.

3. Write a letter to friend about visit to Amritsar during vocation.Paragraph 1. A story book I enjoyed reading the most.

2. A visit to a historical building.Story The Hidden Treasure

(Revision of test paper 1 of grammar book)

AugustEnglish Reader- Lesson 7 - Lets Meet Them

Lesson 8- A Clean Confession(Related exercises from the workbook)

Poem The Master Plan(Related exercises from the workbook)

Grammar Active and Passive VoiceThe SentencePunctuation

Composition- Letter/Application1. A letter to your favourite sports person telling him why you admire him/

her.2. Write a letter to your uncle telling him about what you did after noticing a

snake.Paragraph 1. A School Picnic

2. A Market near My HouseStory Exercise No. 1 (Donkey and his Clever Master)

SeptemberGrammar 1. Pronoun 2. Adjectives 3. Adverb 4. Preposition

12

Composition- Letter/Application1. A letter to your friend who has just lost her/his pet dog.2. Letter to your cousin in U.S.A. telling him/her about your own school.3. Application to headmaster for school leaving certificate.4. Application to headmaster to grant you leave for four days.

Notice 1. You are Kulvir Singh of class VII th. You have lost your new water bottle.Write the notice to be put up on the school notice board.

2. Your are Sarpanch of your village. Write a notice inviting adults to donateblood at the blood donation camp to be held at community centre.

Telegram Exercise 1 and Exercise 2 of grammar book.

OctoberEnglish Reader- Lesson 9- The Child's Return 1

Lesson 10- The Child's Return 2(Related exercises from the workbook)

Poem Wind (Related exercises from the workbook)Grammar 1. Conjuction

2. Tenses3. Use of Article

Composition- Letter/Application1. Complaint about defective television.2. Complaint about defective Computer3. Application Exercise 3 of grammar book

Paragraph 1. A railway journey2. Baisakhi

Story 1. The Hare and the Tortoise 2. Robert Bruce and The SpiderTelegram Telegram Exercise No. 3

(Revision Paper 2 of Grammar book)

NovemberEnglish Reader- Lesson 11- A letter from A Son to his mother

Lesson 12- Olympic Games(Related exercises from the workbook)

Grammar Direct and indirect SpeechInterjection

Composition- Letter/Application1. Write a letter to health officer of your city/town. Complaining about the

conditions in your locality.2. Letter to your local cycle dealer placing an order

Paragraph 1. A visit to the Golden Temple2. An accident scene

13

Story 1. Wolf and the Shepherd2. Mongoose and the baby

Notice 1. You have misplaced a library book 'Panchtantra Tales'. Write a noticethat would like to put in the classroom.

2. You are the Sporty Captain of your school. Write a notice to all participantsto submit their names mentioning the event in which they would like totake part.

Telegram Exercise-4 (Send a telegram to your uncle inPatiala informing him of your proposed visit to his place.Revision Paper 3 of grammar bookRevision Paper 2 from Reader book

December Revision of full syllabus and house testJanuary Revision for Annual examination & PreboardFebruary Revision for Annual examination & PreboardMarch Annual examination

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAENGLISHClass-VIII

AprilEnglish Reader- Lesson 1- The Monkey and the Crocodile

Lesson 2- Abdul Hamid(Related exercises from the workbook)

Poem 1. True Growth(Related exercises from the workbook)

Grammar 1. Parts of Speech 2. Noun

3. PronounComposition- Letter/Application

1. Write an application to the Principal of your school for leave for a day.(Example Sick Leave for a day.

Letter Exercise 1-4Paragraph A Picnic

School LibraryNotice LostTelegram Example 1 Write a telegram informing your father about your arrival.

Exercise 2 Write a telegram to your friend inviting him on your birthday.

14

Newspaper Headline 1-41. 10 killed in a Hosiery Godown fire.2. 14 Girls killed in Bus Collision.3. Residents Get 1- Cards full of errors.4. Men gets RI for throwing boy out of train.

Dialogue Writing Exercise 1 (Suppose a friend of yours wants to know about your schoollibrary. The answers you gave are given below. Complete the dialogue by writingquestions your friend asked.)

MayEnglish Reader- Lesson 3- Say 'No'

Lesson 4- How Daddy decided what he wanted to be.(Related exercises from the workbook)

Poem Abou Ben Adhem(Related exercises from the workbook)

Grammar AdjectiveVerb

Composition- Letter/Application1. Application to headmaster requesting him to exempt you from the payment

of school fees.Exercise 2 (Suppose you are Rajesh Sharma studying in IXA at Arya HighSchool, Batala. You are a poor student. You cannot pay your fees. Writean application to your headmaster requesting him to grant you full feeconcession.)

Paragraph Journey by TrainCricket Match

Notice Annual sports meetTelegram 2 solved

3 Unsolved (To be done by the teacher)Newspaper Headline 5-8

5. Party Workers shine shoes to collect relief.6. In laws held in dowry case.7. Army man saved 11 from Tsunami waves.8. Youth shoots dead his uncle.

Dialogue Writing Exercise 2 (To be solved by the teacher)(You gave some clothes for dry cleaning. Your suit was spoiled. Youwent to the dry cleaner and made the complaint. The answers you gaveare given below. Complete the dialogue, writing the questions the drycleaner asked you.)Complete an Incomplete paragraph (To be done by the teacher)Solved Example 1(Imagine that your father is ill. You went to the hospitalto get late for school. The headmaster asked you the reason for beinglate. The answers you gave are given below)

15

June Written work and learning of the full syllabus done in April and MayJulyEnglish Reader- Lesson 5- Three Questions

Lesson 6- Our National SymbolsLesson 7- A Robot called Makito(Related exercises from the workbook)

Poem This is my prayer to thee(Related exercises from the workbook)

Grammar The determinersThe Sentence

Composition- Letter/Application1. Imagine that you are Kewal a student of S.D.Sr. Sec. School Abohar. You

are fined Rs. 10/- for remaining absent from the school for a day.Write an application to your principal requesting him to remit your fine.

Homework Exercise 32. Imagine you are Gita. You live at 31 the Mall, Ludhiana. Your friend is a

book-worm. Write a Letter to her advising her to take part in games.Exercise 11(Suppose you are Salim, living at 7, Sant Nagar, Bathinda.Your younger brother is always reading books and never playing games.Write a letter to him, advising him to take part in games.

Paragraph 1. A Street Quarrel2. An India farmer

Telegram 3-53. Write a telegram to your father for sending you some money.4. Write a telegram to your uncle thanking him for the lovely gift he sent.5. Write a telegram to your friend consoling him on his mother's death.

Newspaper Headline 9-109. Govt. Abolishes 300 posts of clerks.10. Aid not reaching earthquake hit people.

Exercise 1-2Dialogue Writing Exercise 3

Suppose a friend of yours comes to see you at your house. He wants toknow about your Science teacher. Complete the dialogue by writingquestions your friend asked.

AugustEnglish Reader- Lesson 8 - Krishna's Childhood

Lesson 9- The Punjab - A Glimpse(Related exercises from the workbook)

Poem Lucy Gray(Related exercises from the workbook)

Grammar Tenses

16

Composition- Letter/ApplicationWrite a application to the principal of your school for a school leaving certificate.Exercise 4(Suppose you are Raj Kumari. You are a student of X class of Govt. Girls Sen.Sec. School, Kotkapura. Your father has been transferred to Chandigarh. Writean application to your principal requesting him to issue you a school-leavingcertificate.)

Paragraph A visit to a HospitalComplete an Incomplete paragraph (To be done by the teacher.)Solved Exercise 2Exercise 2 for PracticeComprehension Unseen passage( To be done by the teacher)

Telegram Exercise 4-8 for practiceNotice Exercise 1Newspaper Headline Exercise 3-6Dialogue Writing Exercise 4

SeptemberEnglish Reader- Lesson 10-Childhood

Lesson 11- Two Memorable Speeches(Related exercises from the workbook)

Grammar Active and PassiveComposition- Letter/Application

Application Exercise 5Letter Exercise 12

Paragraph Exercise 5Our School Peon

Notice Exercise 2Newspaper Headline Exercise 7-10Dialogue Writing Exercise 5

OctoberEnglish Reader- Lesson 12- Saint Ravidas

(Related exercises from the workbook)Poem Snakes are Slithery He that is down fear No fall

(Related exercises from the workbook)Grammar 1. Adverb

2. Non-finiteComposition- Letter/Application Letter No. 10 Exercise 6.

17

Paragraph Complete an incomplete passageExercise 5Solved Exercise 3Homework Exercise 3

Comprehension Seen passage(To be done by the teacher)Unseen passage(To be done by the teacher)

Telegram Telegram Exercise No. 9-159. Write a telegram to your father who is away on a business tour to Mumbai

informing him about grandmother's improving health and asking him notto worry.

10. Write a telegram to your friend giving him god wishes for his forth comingexamination.

Newspaper Headline Exercise 15-18Notice Exercise 3

NovemberEnglish Reader- Lesson 13- Our Civilization 1

Lesson 14- Our Civilization 2(Related exercises from the workbook)

Composition- Paragraph1. The Policeman2. An accident scene

Story Wolf and the ShepherdMongoose and the baby

Notice 1. You have misplaced a library book 'Panchtantra Tales'. Write a notice thatwould like to put in the classroom.

2. You are the Sporty Captain of your school. Write a notice to all participantsto submit their names mentioning the event in which they would like to takepart.

Telegram Exercise-4 Revision Paper 3 of grammar book

Revision Paper 2 from Reader book

December Revision of full syllabus and house testJanuary Revision for Annual examination & Preboard.February Revision for Annual examination & PreboardMarch Annual examination

18

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAENGLISHClass - IX

AprilEnglish Main Course Book :

L-1 Grooming of A boyEnjoying Poetry 1 Open Thy Eyes And See Thy God

English Literature Book:L-1 The Magic Violin And Work Book Activity:

Vocabulary: A. Nature of words (context-meaning)Grammar: DeterminerLetter Writing: Informal Letter (solved)

Note Making Ex-A

MayEnglish Main Course Book :

L-2 Plants Also Breathe And FeelL-3 The Post MasterEnjoying Poetry 1 No Men Are Foreign

English Literature Book:L-2 Wishes come true And Work Book Activity:

Vocabulary: B. Words are different parts of speechC.synonyms

Grammar: 2- models, 3- prepositions and activityLetter Writing: Informal Letter (Ex)

Note Making Ex-B, C

JuneHoliday WorkRevision of the Syllabus Done In April And May

JulyEnglish Main Course Book:

L-4 Budgeting Your TimeL-5 Journey By NightRevision of Poems

English Literature Book:L-3 In The FloodL-4 My Father And IAnd Work Book Activity:

19

Vocabulary: A. Words As Different Part Of SpeechB. Synonyms

Grammar: Conjunction And ActivityLetter Writing: Formal Letter (solved)

Note Making Ex-D

AugustEnglish Main Course Book:

Revision Main Course Book L-1To L-5Poems 1, 2

English Literature Book:Book (1 To 4)Reading Skills:Unseen Passage Followed By Comprehension Questions

Vocabulary: Formation Of WordsGrammar: Revision Of The Topics(1 To 4)

Revision of LettersNote Making: Ex-E

SeptemberRevision & Examination of Semester-1

OctoberEnglish Main Course Book:

L-6 The Bishop's Candlesticks-IL-2 The Bishop's Candlesticks-IIPoems Sympathy

English Literature Book:L-5 I Became A Great Friend Of Animal And BirdsActivity From Work Book

Grammar: 5 Simple And Complex SentenceParagraph Writing Describing People

Telegram Solved 1, 2

NovemberEnglish Main Course Book:L-8 God Sees The Truth But Waits-IL-9 God Sees The Truth But Waits-IIEnjoying Poems 2 Excelsior

English Literature Book:L-6 A Letter To GodL-7 The Last LeafActivity From Work Book

20

Grammar: 6 VoiceParagraph Writing Describing PlacesE-Mails From Grammar BookTelegram Solved 3

DecemberEnglish Main Course Book:

L-10 Life story Of A Man EaterL-11 The Discovery of MoonEnjoying Poems 3 Nightingale and the Glow-worm

English Literature Book:L-8 The Bewitched JacketL-9 The King Who Limped and Activity From Work Book

Grammar: 7 NarrationsParagraph Writing Describing IncidentsTelegram Ex-1, 2

JanuaryEnglish Main Course Book:

L-12 Three Great IndiansL-13 The Death of AbhimanyuEnjoying Poems 4 The Ballad Of Father Gilligan

English Literature Book:L-10 The Diamond MakerActivity from Work Book

Grammar: 8 Non-finitesParagraph Writing Describing ProceduresTelegram Ex 3, 4

FebruaryEnglish Main Course Book: Revision of Syllabus

Enjoying Poetry Revision of SyllabusEnglish Literature Book: Revision of SyllabusActivity from Work Book

Grammar 9 Tenses (concord and sequence)Paragraph Writing RevisionTelegram Ex 5

March Examination of Semester-2

21

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAENGLISHClass - X

AprilEnglish main course book:

Lesson-1The Happy PrinceSupplementary Reader:

Lesson-1A vine on a housePoems: Poem-1 Sweet are the uses of adversityReading Skills: Comprehension of unseen passages. (Prose/Poetry)Vocabulary: 1. Pairs of words generally confused.Grammar: 1. Use of determiners, Prepositions and Modals.Writing Skills: Personal Letters

Notices 1 & 2Note-making 1

May:English Main course book:

Lesson-2Where is Science taking usLesson-3Secret of happiness

Supplementary Reader:Lesson-2Bed No. 29

Poems: Poem-2 Character of a happy manReading Skills: Comprehension of unseen passages (Prose/Poetry)Vocabulary: 1. Pairs of words generally confused.Grammar 2. Uses and kinds of Non-finites.Writing Skills Business letters

Notices 3-6Note-making 2 & 3

June Holiday WorkRevision of entire syllabus covered in April and May.

JulyEnglish main course book

Lesson-4A Gift for ChristmasLesson-5The War of Troy

Supplementary ReaderLesson-3Half a rupee worth

Poems Poem-3 Death the leveller

22

Vocabulary 3. Idioms.Grammar 4. VoiceWriting Skills Official Letters.

Note Making 4 & 5Notices 7 to 10

AugustEnglish main course book

Revision of lesson-1 to lesson-5Supplementary Reader

Lesson-4One thousand dollarsPoems Revision of Poem-1, 2, 3Vocabulary 2- IdiomsGrammar 4- Use of TensesWriting Skills Revision of all types of letters

Note making practice exercises 1 to 3Notices practice exercises 1 to 5

September Revision and examination of semester- 1

OctoberEnglish main course book

Lesson-6Some glimpses of Ancient- Indian thoughts and PracticesLesson-7Home coming

Supplementary ReaderLesson-5The dying detective

Poems Poem-4 The tables turnedReading Skills:

Comprehension of unseen passages (Prose/poetry)Vocabulary One word for manyGrammar 1. Sentence connectorsWriting Skills Paragraphs 1 to 7

Messages 1 to 3Advertisements 1 to 3

NovemberEnglish main course book

Lesson-8The making of the earthLesson-9The rule of the Road.

Supplementary ReaderLesson-6The stolen BaccillusLesson-7How much land does a man need.

23

Poems Poem-5 A Ballad of Sir Pertab SinghVocabulary One word for manyGrammar Simple, complex and compound sentences.]Writing Skills Paragraphs 8 to 14

Messages 4 to 6Advertisements 4 to 7

DecemberEnglish main course book

Lesson-10 The merchant of VeniceLesson-11 The grief

Supplementary ReaderLesson-8Return to airLesson-9Terry's tree

Poems Poem-6 Razia, the tigressVocabulary Common errorsGrammar 2. Reported SpeechWriting Skills Paragraphs 15 to 16 and practice exercises 1 to 5

Advertisements 8 to 10 and practice exercises 1 Messages 7

JanuaryEnglish main course book

Lesson-12 Fathers and sonsSupplementary Reader

Lesson-10 The unexpectedPoems Poem-7 Where the mind is without fearVocabulary Common errors.Grammar PunctuationWriting Skills Paragraphs practice exercises 6 to 14

Advertisements practice 2 to 5Messages practice exercise 3 to 5

FebruaryEnglish main course book

Revision of entire syllabus covered October onwards.Supplementary Reader

Revision of entire syllabus covered October onwards.Poems Revision of poems done October onwards.Vocabulary Revision of topics covered October onwards.Grammar Revision of topics covered October onwards.Writing Skills Revision of all paragraphs.

Revision of messages and advertisements.

March Examination of Semester 2

24

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

«Ú«◊¡≈È‹Ó≈Â-¤∂Ú∆∫

Ó‘∆È≈ ¡«Ë¡≈«¬ Í≈·’ÃÓ

¡ÍzÀÒ : A. «ÍzÊÚ∆

AB. ’∞ÁÂ∆ √≈ËÈ

ÍÃÔØ◊ A. ⁄≈‡ ‹ª Ó≈‚Ò Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò √»‹∆ Í«Ú≈ Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆Õ

B. «Óº‡∆ Á∆¡ª Úº÷ Úº÷ ͪ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

Ó¬∆ : B. Ó≈Í

E. Ó≈Á∂ Á∆ Íz«’Â∆

H. √‹∆Úª Á∂ Òº¤‰ ¡Â∂ Ú◊∆’È

ÍÃÔØ◊ A. «√ºË ’È≈ «’ ‘Ú≈ Á≈ Ú∆ Ì≈ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ

B. ¡«ÈÔÓ √Â∑≈ Á≈ ÷∂ÂÎÒ ÍÂ≈ ’È≈Õ

C. ‚≈’‡∆ ÊÓ≈Ó∆‡ È≈Ò ÓÈ∞º÷∆ √∆ Á≈ Â≈ÍÓ≈È ÍÂ≈ ’È≈Õ

D. Í≈‰∆ «Úº⁄ ÿ∞Ò‰Ù∆Ò/¡ÿ∞Ò‰Ù∆Ò ÍÁ≈ʪ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

‹±È : Í≈· A, B, E, H, AB Á∆ Áπ‘≈¬∆, ¤∞º‡∆¡ª Á≈ ’≥Ó ¡Â∂ √≈«¬≥√ «√Ò∂Ï√ «Úº⁄Ø∫ Íz≈‹À’‡

‹ª Ó≈‚Ò Ï‰≈¿∞‰≈Õ

‹∞Ò≈¬∆ : C. ÏÒ ¡Â∂ ◊Â∆

A@. «√‘ ¡Â∂ «√‘ «Ú«◊¡≈È

ÍÃÔØ◊ A. ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈ «’ √≈∂ √‹∆Ú, √ÀµÒª Á∂ ω∂ ‘∞≥Á∂ ‘ÈÕ

B. Úº÷-Úº÷ ‹Û∑ª ¡Â∂ «‰¡ª Á∆¡ª «’√Óª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

C. ◊Û Á∂ ÍzÌ≈Úª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈

¡◊√ : D. ’·Ø ¡Â∂ ’ØÓÒ Í≈‰∆ Á∆ ͤ≈‰ ’È∆Õ

F. ÍÁ≈ʪ Á≈ «È÷∂ÛÈ

I. √‹∆Úª Á∆ ω ¡Â∂ ’≈‹

ÍÃÔØ◊ A. ÎπºÒ Á∂ Úº÷-Úº÷ Ì≈◊ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

B. Ó≈‚Ò/⁄≈‡ ≈‘∆∫ Í≈⁄‰ Íz‰≈Ò∆, √≈‘ Íz‰≈Ò∆, Ò‘» ◊∂Û Íz‰≈Ò∆ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

25

’È≈Õ

C. ÈÓ’, «Óº‡∆ ¡Â∂ ÒØ‘∂ Á∂ ’‰ª Á∂ «ÓÙ‰ ˘ «È÷∂ÛÈ≈Õ

D. Í≈‰∆ ¡Â∂ Â∂Ò Á∂ «ÓÙ‰ ˘ «È÷∂ÛÈ≈Õ

E. «Óº‡∆ ¡Â∂ È∞ (¡ÓØÈ∆¡Ó ’ÒØ≈¬∆‚) Á∂ «ÓÙÈ ˘ «È÷∂ÛÈ≈Õ

√ÂøÏ : Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∆ ‡Ó Á∆ Íz∆«÷¡≈

¡’Â±Ï : D.

G. ’≈‹ Â∂ ¿∞‹≈

AC. √≈‚∂ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ Á∂ Í«ÚÂÈ

ÍÃÔØ◊ A. Î≈Ò± ÍÁ≈ʪ Á∆ ¿∞ÂÍÂ∆

B. Í؉ ⁄º’∆ Á≈ Ó≈‚Ò «Â¡≈ ’È≈Õ

C. Ò∆Ú Á∆¡ª Úº÷-Úº÷ «’√Óª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

D. ¡«‹‘∆¡ª ÂÏÁ∆Ò∆¡ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈ «˜È∑ª «Úº⁄ Â≈Í ÍÀÁ≈ ‘∞≥Á≈ ‘À ‹ª

√Ø«÷¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

E. ÍÀ∫‚±ÒÓ ‹ª fi»Ò∂ Á∆ ÓºÁÁ È≈Ò ¡≈ÚÂ∆ Í«ÚÂÈ ˘ Á√≈¿∞‰≈Õ

¡’Â±Ï : AA. Í«ÚÂÈ ˘ Á√≈¿∞‰≈Õ

AB. √≈‚≈ Ú≈Â≈Ú‰

ÍÃÔØ◊ A. Î≈Ò± ÍÁ≈ʪ Á≈ ÍzÏ≥ˉ

B. Ï∆‹ª Á∂ Íπ≥◊È Á∆¡ª Ùª Ï≈∂ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈ ¡Â∂ Ï∆‹ª Á∆ Íπ≥◊È «’«¡≈

Á√≈¿∞‰≈Õ

C. »ÍªÂ«Â ‹Û∑ª, ‰∂ ¡Â∂ ͺ«Â¡ª Á∂ ÈÓ»È∂ «¬º’·∂ ’’∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈Õ

‹ÈÚ∆ : Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Á»√∆ ‡Ó Á∆ Íz∆«÷¡≈

ÎÚ∆ : √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆, Íz∆-√Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈-A

Ó≈⁄ : √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆ √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ -B

√Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

È؇ : • ‘ Ó‘∆È∂ ’Ú≈¬∂ ◊¬∂ Í≈· È≈Ò √Ï≥Ë ÍzÙÈ ¡«Ì¡≈√ Íπ√«Â’ª «Úº⁄Ø∫ ¿∞√∂

Ó‘∆È∂ È≈Ò-È≈Ò ‘∆ ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

• Í≈· È≈Ò √Ï≥Ë «’«¡≈Úª ‹Ø Ú∆ √≥ÌÚ ‘؉ ˜» ’Ú≈¬∆¡ª ‹≈‰ «’¿∞∫«’

«¬√ È≈Ò «Ú«Á¡≈Ê∆ ‹ÒÁ∆ «√º÷Á≈ ‘ÀÕ

26

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

«Ú«◊¡≈È‹Ó≈Â-√ÂÚ∆∫

Ó‘∆È≈ ¡«Ë¡≈«¬ Í≈·’ÃÓ

¡ÍzÀÒ : A. Ó≈Í

F. «ÍzÊÚ∆ Â∂ ‹∆ÚÈ

AD. √≈‚≈ ÌØ‹È

ÍÃÔØ◊ : A. Ó∆‡ √’∂Ò Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ «’√∂ «ÁºÂ∆ ‘ج∆ Â≈ Á∆ Ó؇≈¬∆ ÍÂ≈ ’È≈Õ

B. «¬º’ Ó∆‡ √’∂Ò ¡Â∂ ¡≈«¬Â≈’≈ ÏÒ≈’ª Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ «’√∂ ◊ØÒ≈’≈

Ú√± Á≈ «Ú¡≈√ ÍÂ≈ ’È≈Õ

C. Ó≈Í’ «√Òß‚ Á≈ ÍzÔØ◊ ’’∂ «’√∂ ¤Ø‡∂ ÍºÊ Á≈ ÿ‰ÎÒ ÍÂ≈ ’È≈Õ

Ó¬∆ : Â≈Í ¡Â∂ Â≈ÍÓ≈È

B. Í≈‰∆ «¬º’ ¡ÁÌ∞ ÂÒ

G. √‹∆Úª «Úº⁄ √≥◊·È

A@. «≥◊ ¡Â∂ Ï≈Ò ¿∞Í’È Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò «√ºË ’Ø «’ ·Ø√ ◊Ó ’È Â∂

ÎÀÒÁ∂ ‘ÈÕ

ÍÃÔØ◊ : A. Úº÷-Úº÷ Ê≈Úª/Úº÷-Úº÷ √«Ó¡ª Â∂ Â≈ÍÓ≈È Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ Íz≈Í ’ÈÕ

B. √≈ω Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ ‘Ò’∂ ¡Â∂ Ì≈∂ Í≈‰∆ Á∆ Í«‘⁄≈‰ ’È∆Õ

C. ÿÛ≈ («Íº⁄) «ÚË∆ ≈‘∆∫ ◊≥ËÒ∂ Í≈‰∆ ˘ √≈¯ ’È≈Õ

D. «√ºË ’È≈ «’ Ù Í≈‰∆ «Ï‹Ò∆ Á≈ ’∞⁄≈Ò’ ‘∞≥Á≈ ‘À ¡Â∂ ¡Ù∞ºË Í≈‰∆ «Ï‹Ò∆

Á≈ √π⁄≈Ò’ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ

‹±È : ¤∞º‡∆¡ª Á≈ ’≥Ó ¡Â∂ Áπ‘≈¬∆

‹∞Ò≈¬∆ : Íz’≈Ù

√‹∆Úª «Úº⁄ √≥ÍØÙ‰

·Ø√ ’»Û≈ ’’‡ ¡Â∂ «¬√ Á≈ ÍzÏ≥Ë

Ó≈‚Ò/⁄≈‡ Áπ¡≈≈ Í≈⁄È Íz‰≈Ò∆, √≈‘ «’«¡≈ Íz‰≈Ò∆ ¡Â∂ ÓÒ «Â¡≈◊

Íz‰≈Ò∆ Á∂ Úº∫÷-Úº÷ Ì≈◊ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’ÈÕ

ÍÃÔØ◊ : A. «√ºË ’È≈ «’ Íz’≈Ù √≥√Ò∂Ù‰ «’«¡≈ Ò¬∆ Íz’≈Ù ˜»∆ ‘ÀÕ

B. «√ºË ’È≈ «’ √≈‘ «’«¡≈ ÁΩ≈È ’≈ÏÈ ‚≈¬∆¡≈’√≈¬∆‚ ÍÀÁ≈ ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ

C. √≈ω Á∆ «Â¡≈∆ ’È≈Õ

27

D. ’≈‚ ÏØ‚ Á∂ ‡∞’Û∂ ¡Â∂ ÓØÓÏÂ∆ Á≈ ÍzÔØ◊ ’’∂ «√ºË ’È≈ «’ Íz’≈Ù √Ò

∂÷≈Úª «Úº⁄ ⁄ÒÁ≈ ‘ÀÕ

E. «¬º’ √ÓÂÒ Á͉ Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ Íz’≈Ù Á∂ Í≈ÚÂÈ Á∂ «ÈÔÓª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈Õ

¡◊√ : ËπÈ∆

Ó≈Á∂ Á∆ √≥⁄È≈

¡È∞’»Ò‰

«¬º’ √Ë≈È ÍÀ∫‚±ÒÓ Á∆ ◊Â∆ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈

ÍÃÔØ◊ : A. «√ºË ’È≈ «’ «÷‚Ω‰≈ ‡ÀÒ∆Î»È «Úº⁄ ËπÈ∆ Ë≈◊∂ «Úº⁄Ø∫ Á∆ ‘Ø ’∂ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ

√ÂøÏ : Í«‘Ò∆ ‡Ó Á∆ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Í≈· ÈßÏ A,B,C,D,F,G,H,A@,AA,AF ¡Â∂

AG Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ

¡’Â±Ï : √«Ê «Ï‹Ò¬∆ ⁄≈‹

Â∂ ≈Ï, ÷≈ ¡Â∂ Ò»‰

«√‘ ¡Â∂ «ÏÓ≈∆¡ª

«ÁºÂ∂ ◊¬∂ ÂÒ≈ Á≈ Ú◊∆’È Â∂˜≈Ϫ, ÷≈ª ¡Â∂ ¿∞Á≈√∆È ÍÁ≈ʪ «Úº⁄ ’È≈Õ

ªÏ≈, «‹√ ¡Â∂ √Ø‚∆¡Ó Á∆ Â∂˜≈Ϫ È≈Ò «’«¡≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

ÍÃÔØ◊ : A. «√ºË ’È≈ «’ √Ó≈È ⁄≈‹ «¬º’ Á»‹∂ Í∑∂ ˺’Á∂ ‘È ¡Â∂ ¡√Ó≈È ⁄≈‹ «¬º’

Á»‹∂ ˘ ¡≈͉∂ ÚºÒ «÷º⁄Á∂ ‘ÈÕ

B. ◊Û Áπ¡≈≈ √«Ê «Ï‹Ò¬∆ ÍÀÁ≈ ’’∂ «Ú÷≈¿∞‰≈Õ

ÈÚøÏ : √‹∆Úª «Úº⁄ «ÈÔ≥‰ ¡Â∂ Â≈ÒÓ∂Ò

√‹∆Úª «Úº⁄ Íz‹‰È

Ú√Ø∫ Á∂ Ú≈Ë∂ Á≈ Ú≈Â≈ÚÈ ¿∞µÍ ÍzÌ≈Ú

ÓÈ∞º÷∆ «’«¡≈Úª Á≈ Ú≈Â≈ÚÈ ØÂ∂ ÍzÌ≈Ú

ÍÃÔØ◊ : A. ⁄≈‡/Ó≈‚Ò Áπ¡≈≈ È≈Û∆ Íz‰≈Ò∆ ¡Â∂ Íz‹‰È Íz‰≈Ò∆ Á∂ Úº÷-Úº÷ Ì≈◊ª Á≈

¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

B. ’≈«¬¡≈ ÍzÚËÈ √Ófi‰ Ò¬∆ ’∞ºfi ÍΩ«Á¡ª (¡≈Ò»,ÍºÊ ⁄º‡, ÍπÁ∆È≈ ¡≈«Á) Á≈

¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

C. ¿∞Â∂‹È≈ Ï≈∂ Á√≈¿∞‰ Ò¬∆ ’∞fi ÍΩ«Á¡ª «‹Ú∂∫ Ò≈‹Ú≥Â∆ Á≈ ¿∞Á≈‘‰ Á∂ ’∂

√Ófi≈¿∞‰≈Õ

D. ◊∞»Â≈-¡≈’Ù‰ ˘ «Á÷≈¿∞‰ Ò¬∆ «¬º’ ÍzÔØ◊ ’È≈Õ

28

Á»‹∆ ‡Ó Á∆ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ «Â¡≈∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ¤∞º‡∆¡ª Á≈ ’≥Ó

√≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-A

√≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-B

√≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

È؇:- ¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á≈ ’≥Ó È≈Ò-È≈Ò ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ

Í≈· È≈Ò √Ï≥Ë «’«¡≈Úª È≈Ò-È≈Ò ’Ú≈¬∆¡ª ‹≈‰Õ

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

«Ú«◊¡≈È‹Ó≈Â-¡º·Ú∆∫

Ó‘∆È≈ ¡«Ë¡≈«¬ Í≈·’ÃÓ

¡ÍzÀÒ : A Íz’≈Ù

E ‘Ú≈

I Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈

ÍÃÔØ◊ A. ◊Ò≈√ √ÒÀÏ «Úº⁄Ø∫ Íz’≈Ù «’È-ÍºÊ ¿∞Ò∆’‰ª ¡Â∂ «√ºË ’È≈ «’ ¡≈Í«ÂÂ

«’È, «È◊≈Ó∆ «’È Á∂ √Ó≈È¡≥ ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ

B. «¬º’ «Íz˜Ó «Úº⁄Ø∫ Íz’≈Ù-«’È Á≈ ÍºÊ ¿∞Ò∆’‰≈ ¡Â∂ «Ú⁄Ò‰ ’؉ ¡≥«’Â

’È≈Õ

C. Ó≈‚Ò Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò ÓÈ∞º÷∆ ¡º÷ Á∂ Úº÷-Úº÷ Ì≈◊ª Á≈ ¡«Ë¡∂È ’È≈Õ

D. «’√∂ ¿∞µÂÒ ÒÀȘ Á∆ Ò◊Ì◊ ÎØ’√ Á»∆ ÍÂ≈ ’È≈Õ

E. ÍzÔØ◊Ù≈Ò≈ «Úº⁄ ¡≈’√∆‹È ◊À√ ˘ Í؇≈Ù∆¡Ó ’ÒØ∂‡ ÂØ∫ «Â¡≈ ’’∂ «¬√ Á∂

ÌΩ«Â’ ◊∞‰≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈

Ó¬∆ : B. ⁄π≥Ï’Â≈ ¡Â∂ «Ï‹Ò∆

G. ÍÓ≈‰» Á∆ ωÂ

A@. «Óº‡∆

AA. Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈

ÍÃÔØ◊ A. «’√∂ ⁄π≥Ï’ Á∂ √Ó‹≈Â∆ ¡Â∂ ¡√Ó‹≈Â∆ Ë∞Úª Á∂ ÚÂ≈¿∞ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

B. «Ï‹Ò¬∆ ’≥‡ Á∂ ⁄π≥Ï’∆ ÍzÌ≈Ú Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

C. «Óº‡∆ Á∆¡ª Úº÷-Úº÷ ͪ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

D. «√ºË ’È≈ «’ ¡≈’√∆‹È ◊À√, ÏÒ‰-«’«¡≈ Ò¬∆ ˜»∆ ‘ÀÕ

29

‹±È : ¤∞º‡∆¡ª Á≈ ’≥Ó ¡Â∂ Áπ‘≈¬∆

¡ÍzÀÒ : C. Ïz«‘Ó≥‚

F. ÍÁ≈ʪ «Úº⁄ Í«ÚÂÈ

AB. Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈

ÍÃÔØ◊ A. «√ºË ’È≈ «’ Ù∞ºË Í≈‰∆ «Ï‹Ò∆ Á≈ ’∞⁄≈Ò’ ‘À ¡Â∂ ¡Ù∞ºË Í≈‰∆ «Ï‹Ò∆ Á≈

√π⁄≈Ò’ ‘ÀÕ

B. √Ø‚∆¡Ó ’ÒØ≈¬∆‚ ¡Â∂ «√ÒÚ È≈¬∆‡z∂‡ Á∆ «’«¡≈ ÂØ∫ «√ÒÚ ’ÒØ≈¬∆‚ Á∂

¡Ú÷∂Í Ï‰È Á∆ «’«¡≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

C. «‹√ ¡Â∂ ’≈Í √ÒÎ∂‡ Á∆ «’«¡≈ È≈Ò «Ú√Ê≈ÍÈ «’«¡≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈Õ

D. Â≈Í √Ø÷∆ ¡Â∂ Â≈Í«È’≈√∆ «’«¡≈ Á≈ ¡Òº◊-¡Òº◊ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

¡◊√ : D. ¿±‹≈ Á∂ √ØÓ∂

AA. √»÷ÓÁÙ∆ ≈‘∆∫ ‹∆Úª Á≈ ¡«Ë¡∂ÀÈ ’È≈

AD. Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈

ÍÃÔØ◊ A. «¬º’ «ÓÙ (ÔØ«◊’) √»÷ÓÁÙ∆ Á∂ Óπº÷ Ì≈◊ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

B. «Â¡≈ √Ò≈¬∆‚ ≈‘∆∫ √»÷Ó‹∆Úª (‹∆Ú≈‰», ¿∞µÒ∆ ¡Â∂ ’≈¬∆) Á∆¡ª Úº÷-Úº÷

«’√Óª Á≈ ¡«Ë¡∂ÀÈ ’È≈Õ

C. Úº÷-Úº÷ √zت ÂØ∫ Í≈‰∆ ÒÀ ’∂ √»÷Ó‹∆Úª Á∆¡ª Úº÷-Úº÷ «’√Óª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈

D. «’√∂ ¤ºÍÛ Á≈ Í≈‰∆ ÒÀ ’∂ √»÷Ó‹∆Úª Á∆¡ª Úº÷-Úº÷ «’√Óª (√Í≈¬∆Ø◊≈«¬≈,

Ô»ÒØÊ«’√) Á∆ √Ò≈¬∆‚ «Â¡≈ ’È≈ ¡Â∂ «¬‘Ȫ Á∆ ⁄È≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈Õ

√ÂøÏ : Í«‘Ò∆ ‡Ó Á∆ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∆ ‡Ó Á∆ Íz∆«÷¡≈

¡’Â±Ï : H. Ë≈ª Â∂ ¡Ë≈ª

I. ’≈ÏÈ

A, B, C D ¡Â∂ E Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈

ÍÃÔØ◊ A. «√ºË ’È≈ «’ Ë≈ª Á∆ ÂÒ ‘≈¬∆‚Ø’ÒØ«’ Â∂ ≈Ï È≈Ò «’«¡≈ ‘؉ ØÂ∂

‘≈¬∆‚Ø‹È ◊À√ ÍÀÁ≈ ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ

B. ÒØ‘≈, ªÏ≈ ¡Â∂ «‹√ Ë≈ª Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò «’«¡≈Ù∆ÒÂ≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈Õ

C. «√ºË ’È≈ «’ ‘Ú≈ ¡Â∂ Í≈‰∆, ÒØ‘∂ ˘ ‹≥◊≈Ò‰ Ò¬∆ Ï‘∞ ˜»∆ ‘ÈÕ

D. ÍzÔØ◊Ù≈Ò≈ «Úº⁄ ’≈ÏÈ‚≈«¬¡≈’√≈¬∆‚ Á∆ «Â¡≈∆ ’’∂ «¬√Á∂ ÌΩ«Â’ ¡Â∂

30

√≈«¬«‰’ ◊∞‰ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

E. Úº÷-Úº÷ ÍÁ≈ʪ «‹Ú∂∫ «’ ⁄≈’ Á≈ ‡∞’Û≈, ÏÛ, Í≈‰∆ ¡Â∂ ÈÓ’ Á≈ ÿØÒ ¡Â∂

«Ï‹Ò¬∆ √’‡ Ò¬∆ Â≈ª, ¤Ø‡≈ ÏÒÏ ¡Â∂ √ÀµÒ Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂) ÍÂ≈ ’È≈ «’

«¬‘Ȫ «Úº⁄Ø∫ «’‘Û≈ ÍÁ≈Ê «Ï‹Ò∆ Á≈ ⁄≈Ò’ ‘À ¡Â∂ «’‘Û≈ ÍÁ≈Ê «Ï‹Ò∆ Á≈

ØË’ (’∞⁄≈Ò’) ‘ÀÕ

ÈÚøÏ AB. √»÷Ó‹∆Ú ¡Â∂ «ÏÓ≈∆¡ª

AC. ÌØ‹È ¿∞ÂÍ≈ÁÈ ¡Â∂ ÍzÏ≥ˉ Á∆¡≈ Óπº„Ò∆¡ª ͺËÂ∆¡ª

Í≈· Èø E, F, G, H ¡Â∂ AF. Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈

ÍÃÔØ◊ A. ∂ÙÓ Á∂ ’∆Û∂ Á∂ ‹∆ÚÈ ⁄º’ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈ ¡Â∂ «¬√ Á≈ Ò∂ÏÒ «⁄ºÂ

ω≈¿∞‰≈Õ

B. Ù«‘Á Á∆ Óº÷∆ Á∂ ‹∆ÚÈ ⁄º’ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈ ¡Â∂ ¿∞√Á≈ Ò∂ÏÒ «⁄ºÂ

ω≈¿∞‰≈Õ

Á√øÏ AD. ·Ø√ ’»Û≈ ’’‡ ¡Â∂ ÍzÏ≥ˉ

AC. Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈

ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Á∆ «Â¡≈∆ ¡Â∂ Áπ‘≈¬∆

‹ÈÚ∆ √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-A

ÎÚ∆ √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-B

Ó≈⁄ √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

È؇ : A. ¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á≈ ’≥Ó È≈Ò-È≈Ò ’Ú≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ

B. «√Ò∂Ï√ È≈Ò √Ï≥Ë «’«¡≈Úª È≈Ò-È≈Ò ’Ú≈¬∆¡ª ‹≈‰Õ

C. Ú≈Â≈ÚÈ «√º«÷¡≈ Á∂ Í≈· ÈßÏ A,B,C, D,E,F,G,H,A@ ¡Â∂ AC ’∂ÚÒ

ÍÛ∑≈¿∞‰∂ ‘∆ ‘ÈÕ

31

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

«Ú«◊¡≈È‹Ó≈Â- ÈΩÚ∆∫

Ó‘∆È≈ ¡«Ë¡≈«¬ Í≈·’ÃÓ

¡ÍzÀÒ : A ◊Â∆

AC. √ÀµÒ ¡Â∂ √ÀµÒ Á∆ ωÂ

ÍÃÔØ◊ A. «Í¡≈˜ Á∆ «fiºÒ∆ ÂØ∫ √Ò≈¬∆‚ «Â¡≈ ’È≈, «¬√Á∂ «‘º«√¡ª Á∆ Í«‘⁄≈‰ ’È≈

¡Â∂ È≈Óª«’zºÂ «⁄ºÂ «Â¡≈ ’È≈Õ

B. ◊Ò∑ Á∂ ¡ÀÍ∆Ê∆Ò∆¡Ò √ÀµÒª Á∆ ¡√Ê≈¬∆ √Ò≈¬∆‚ «Â¡≈ ’È≈ ¡Â∂ È≈Óª’‰

«⁄ºÂ ω≈¿∞‰≈Õ

Ó¬∆ : B. ÏÒ

D. Ó≈Á∂ Á∆ Íz«’Â∆

AH. √≈‚∂ ’∞ÁÂ∆ √≈ËÈ

ÍÃÔØ◊ A. «’√∂ «ÁºÂ∆ ÍzÂ∆ÙÂÂ≈ Á≈ √Ë≈È ÈÓ’/⁄∆È∆ Á≈ ÿØÒ «Â¡≈ ’È≈Õ

B. √ÒÎ Á≈ ’ØÒ≈«¬‚∆ ÿØÒ «Â¡≈ ’È≈Õ Í≈ÁÙÂ≈ Á∂ ¡Ë≈ Â∂ «¬√ ÿØÒ Á≈

Ú≈√«ڒ ÿØÒ ¡Â∂ «ÈÒßÏÈ È≈ÒØ∫ ¡≥ Á√≈¿∞‰≈Õ

C. «’√∂ ÔØ«◊’ ¡Â∂ «ÓÙ‰ «Úº⁄ ¡≥ √ÍÙ‡ ’È≈Õ

D. «¬º’ ’Ó≈È∆’≈ Â∞Ò≈ ¡Â∂ Ó≈Í’ «√Òß‚ Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò «’√∂ ÂÒ (Í≈‰∆ ˘

¤º‚’∂) Á∆ √≈÷∂Í ÿ‰Â≈ ÍÂ≈ ’È≈Õ

‹±È : ¡ÍzÀÒ ¡Â∂ Ó¬∆ «Úº⁄ ’Ú≈¬∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ

‹∞Ò≈¬∆ : H. ÍzÓ≈‰» Á∆ ⁄È≈

AD. ÍΩ«Á¡ª ¡Â∂ ‹≥±¡ª «Úº⁄ «‡Ù»

AE. √‹∆Ú ‹◊ «Úº⁄ «Ú«Ì≥ÈÂ≈

ÍÃÔØ◊ : A. «¬º’ ’Ó≈È∆Á≈ Â∞Ò≈ ¡Â∂ Ó≈Í’ «√Òß‚ Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò «¬º’ ·Ø√ Ú√±

(«‹√Á∆ ÿ‰Â≈ Í≈‰∆ ÂØ∫ ÚºË ‘ØÚ∂) Á∆ ÿ‰Â≈ ÍÂ≈ ’È∆Õ

B. √ͬ∆Ø◊≈«¬≈ Á∆ ¡√Ê≈¬∆ √Ò≈¬∆‚ «Â¡≈ ’È≈Õ«¬√ Á∂ Ì≈◊ª Á∆ Í«‘⁄≈È

’È≈ ¡Â∂ È≈Óª«’ºÂ «⁄ºÂ «Â¡≈ ’È≈Õ

C. «Â¡≈ √Ò≈¬∆‚ Áπ¡≈≈ ÍΩÁ≈ «‡Ù»¡ª «‹Ú∂∫ ’ØÓÒ-’؉Ú∆ ¡Â∂ «ÁzÛ «‡Ù»¡ª Á∆

Í«‘⁄≈È ’È≈ ¡Â∂ È≈Óª«’ºÂ «⁄ºÂ ω≈¿∞‰≈Õ

D. «Â¡≈ √Ò≈¬∆‚ Áπ¡≈≈ ‹≥± «‡Ù»¡ª «‹Ú∂∫ Í∂Ù∆, È≈Û∆ ¡Â∂ ÷»È «‡Ù»¡ª Á∆

Í«‘⁄≈È ’È≈ ¡Â∂ È≈Óª«’ºÂ «⁄ºÂ ω≈¿∞‰≈Õ

32

¡◊√Â: C. ◊∞»Â≈-¡≈’Ù‰

D. ’≈‹, ¿±‹≈ ¡Â∂ Ù’Â∆

I. ºª Á≈ Ú◊∆’È

BB. √≈‚≈ Ú≈Â≈Ú‰

ÍÃÔØ◊ : A. √Ë≈È ÍÀ∫‚±ÒÓ È≈Ò ◊∞ÂÚ∆ ÍzÚ∂◊ Á≈ Ó≈È ÍÂ≈ ’ØÕ

B. Ó≈»ÊÒ∆, ‹Ò∆ ¡Â∂ ÊÒ∆ ÍΩ«Á¡ª Á∂ ¡È∞’»«Ò Һ¤‰≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

C. ‹Ò∆, ÊÒ∆, ‹Ò∆-ÊÒ∆, ∆∫◊‰ Ú≈Ò∂ ¡Â∂ ÷πº‚≈ ω≈¿∞‰ Ú≈Ò∂ ‹≥±¡ª Á∂ Òº¤‰≈

Á≈ ¡È∞’»ÒÂ≈ ͺ÷Ø∫ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

D. ¡≈«’Ó∆‚∆‹ Á∂ «√˪ ˘ «√ºË ’È≈Õ

√ÂøÏ: Í«‘Ò∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆«÷¡≈ Õ

È؇:- ÍzØ‹À’‡ ¡Â∂ «’«¡≈Úª ¡«Ë¡≈Í’ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ ¡Â∂ √π«ÚË≈ ¡È∞√≈ ’Ú≈ Á∂‰Õ

√ÂøÏ: E. Â≈Í

F. Â≥◊ ◊Â∆ ¡Â∂ ËπÈ∆

AF. ÌØ‹È, ÍØÙ‰ Â∂ «√‘Â

ÍÃÔØ◊: A. Íπ≥‹ ¡Â∂ √≥Í’ √Â∑≈ Á∆ Íz«’Â∆ Â∂ √∆Ӫ ◊Û Á∂ Í«ÚÂÈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈Õ

B. Í≈‰∆ Á≈ ¿∞Ï≈Ò Á‹≈ ¡Â∂ ·Ø√ (ÏÎ,Ô»∆¡≈) Á≈ «ÍÿÒ‰ Á‹≈ ÍÂ≈ ’È≈Õ

C. √Ë≈È ÍÀ∫‚±ÒÓ Á≈ ¡≈ÚÂ∆ ’≈Ò «¬√ Á∆ ÒßÏ≈¬∆ È≈Ò «’Ú∂∫ ÏÁÒÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ ˘

Á√≈¿∞‰ Ò¬∆ L-T2 Á≈ ◊z≈Î «÷º⁄ØÕ

ÈÚøÏ: A@. √≈«¬«‰’ Ï≥ËÈ

AA. √≈«¬«‰’ «’«¡≈Úª

AG. ÓÈ∞º÷ Á∆¡ª «ÏÓ≈∆¡ª

ÍÃÔØ◊: A. «ÓÙ‰ «ÚË∆ Á≈ ¿∞ÍÔØ◊ ’’∂ Ë≈ÂÚ∆∫ ·Ø√ Á≈ «Ú«Ù√‡ Â≈Í ÍÂ≈ ’È≈Õ

B. ◊Ó Í≈‰∆ Á≈ Â≈ÍÓ≈È È≈͉≈ «‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ ¿∞‘ ·ß‚≈ ‘∞≥Á≈ ‘À ¿∞Ú∂∫-¿∞Ú∂∫ ¿∞√Á∂

Â≈ÍÓ≈È ¡Â∂ √Ó∂∫ «Ú⁄’≈ ◊z≈¯ «÷º⁄‰≈Õ

C. «ÁºÂ∂ ‘ج∂ ‘ÒÁ∆ Í≈¿±‚ ¡Â∂ ËÈ∆¡≈ Í≈¿±‚ «Úº⁄ «ÓÒ≈Ú‡ Á∆ ‹ª⁄ ’È≈Õ

D. ‘∂· «Ò÷∆¡ª √≈«¬‰’ «’«¡≈Úª ˘ Á∂÷‰≈ ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ «È∆÷‰ ’È≈Õ

(¿) ÒØ‘∂ Á∆ Ó∂÷ ¡Â∂ ’≈Í √ÒÎ∂‡ Á≈ ÿØÒÕ

(¡) ÓÀ◊È∆Ù∆¡Ó «ºÏÈ Á≈ ‘Ú≈ «Úº⁄ ‹Ò‰≈Õ

(¬) «‹≥’ ¡Â∂ ÍÂÒ∂ ◊≥Ë’ Á∂ Â∂ ≈Ï Á∆ «’«¡≈Õ

(√) ¡ÓØÈ∆¡Ó ’ÒØ≈¬∆‚ ˘ ◊Ó ’È≈Õ

(‘) √Ø‚∆¡Ó √ÒÎ∂‡ ¡Â∂ Ï∂∆¡Ó ’ÒØ≈¬∆‚ Á∂ ÿØÒª «Úº⁄ √≈«¬«‰’ «’«¡≈Õ

33

ÍÃÔØ◊: AI ÌØ‹È √≈ËÈ-Î√Ò ¿∞ÂÍ≈ÁÈ Íz‰≈Ò∆ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò»

Íz∆«÷¡≈Õ

Á√øÏ: B@. ÌØ‹È √≈ËÈ-«‡’≈¿± ÷∂Â∆Ï≈Û∆

BA. ÌØ‹È √≈ËÈ-Íz≈‰∆

AB. ’ØÒ≈ ¡Â∂ ÍÀ‡ØÒ∆¡Ó

‹ÈÚ∆: A. ’≈ÏÈ ‚≈¬∆¡≈’√≈¬∆‚ ◊À√ ω≈¿∞‰≈ ¡Â∂ «¬√Á∂ ◊∞‰≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

B. «Óº‡∆ Á∂ Úº÷-Úº÷ ÈÓ»«È¡ª(D ‹ª E ÈÓ»È∂) Â∂ Â∂‹≈Ï∆ÍÈ ¡Â∂ ÷≈∂ÍÈ Á∆ ‹ª⁄

’È≈Õ

C. «ÁºÂ∂ ‘ج∂ ÌØ‹È Á∂ ÈÓ»È∂ «Úº⁄-’≈ÏØ‘≈¬∆‚z∂‡√ ¡Â∂ √‡≈⁄ Á∆ ÓΩ‹»Á◊∆ Á√≈¿∞‰

Ò¬∆ «È∆÷‰ ’È≈Õ

ÎÚ∆: BC. ·Ø√ ’»Û≈-’’‡ ¡Â∂ «¬√ Á≈ ÍzÏ≥Ë-A

BD. ·Ø√ ’»Û≈-’’‡ ¡Â∂ «¬√ Á≈ ÍzÏ≥Ë-B

ÍÃÔØ◊: A. √≥«ÂzÍ ¡Â∂ ¡√≥«ÂzÍ ’≈Ï«È’ ÔØ«◊’ª «Úº⁄ ¡≥ √ÍÙ‡ ’È≈Õ

B. «’√∂ ÎÒ∆Á≈ ÍΩÁ∂ Á∆ ‹Û∑ ÂØ∫ «¬º’ ¡√Ê≈¬∆ √Ò≈¬∆‚ «Â¡≈ ’È≈ ¡Â∂ ¿∞√ «Úº⁄

ÓΩ‹»Á ‹∆Ú≈‰»¡ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È≈Õ

Ó≈⁄ : Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Á»‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈

È؇ :- Á»‹∂ √ÓÀ√‡ È≈Ò √Ï≥Ë ÍzØ‹À’‡ ¡Â∂ «’«¡≈Úª ¡«Ë¡≈Í’ ¡≈͉∂ √Ó∂∫ ¡Â∂

√π«ÚË≈ ¡È∞√≈ ’Ú≈ Á∂‰Õ

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

«Ú«◊¡≈È‹Ó≈Â- Áº√Ú∆∫

Ó‘ ∆È ≈ ¡«Ë¡≈ «¬ Í≈·’ ÃÓ

¡Íz ÀÒ : Í≈·-A Íz’≈Ù Á≈ Í≈ÚÂÈ

Í≈·-AC ÍØÙ‰

ÍzÔØ◊ :

A. √ÓÂÒ Á͉ Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ Íz’≈Ù Á∂ Í≈ÚÂÈ Á∂ «ÈÔÓ «√ºË ’Ø Õ

B. ¡≈«¬Â≈’≈ √ÒÀÏ «Úº⁄Ø∫ Òßÿ ≈‘∆ Íz’≈Ù «’‰ Á≈ ÍºÊ «÷º⁄Ø ¡Â∂ ¡≈ÍÂÈ

’؉ ¡Â∂ «È◊Ó‰ ’؉ «◊¡≈ ’Ø Õ

C. «¬º’ ’º⁄ Á∂ «Íz˜Ó «Úº⁄Ø∫ Òßÿ ‘∆ Íz’≈Ù «’È Á≈ ÍºÊ ¿∞Ò∆’Ø «Ú⁄Ò‰

’؉ ˘ Ó≈ÍØ Õ

34

D. ÍzÔØ◊ ≈‘∆∫ «√ºË ’Ø «’ Íz’≈Ù √≥ÙÒ∂Ù‰ «’«¡≈ Ò¬∆ √»‹ Á∆ ØÙÈ∆

‹»∆ ‘À Õ

E. ÍzÔØ◊ ≈‘∆∫ «√ºË ’Ø «’ Íz’≈Ù √≥ÙÒ∂Ù‰ «’«¡≈ ÁΩ≈È ¡≈’√∆‹È

Ï≈‘ «È’ÒÁ∆ ‘À Õ

«’«¡≈Úª :

A. Ú≈Â≈Ú‰ «Úº⁄ ·Ø√ ’»Û≈-’’‡ Ï≈∂ ¡÷Ï≈ª Á∆¡ª ’ÂȪ «¬º’·∆¡ª

’’∂ Î≈¬∆Ò «Â¡≈ ’È≈ ¡Â∂ «¬≥Ȫ Óπº«Á¡ª √Ï≥Ë∆ ¡≈͉∆ ‹Ó≈ «Úº⁄

«Ú⁄≈-Ú‡ªÁ≈ ’È≈ Õ

B. Ú≈Â≈Ú‰ È≈Ò √≥Ï≥«Ë ’∞fi ÷≈√ «ÁÈ ÓÈ≈¿∞∫‰∂ «‹Ú∂∫ E ‹»È- «ÚÙÚ

Ú≈Â≈Ú‰ «ÁÚ√

Ó¬∆ : Í≈·-H Ïz«‘Ó≥‚

Í≈·-I √≈«¬«‰’ «’«¡≈Úª Á∆ Á ¡Â∂ √≈«¬«‰’ √≥Â∞ÒÈ

ÍzÔØ◊ :A. ’ج∆ Ú∆ ⁄≈ √≈«¬«‰’ «’«¡≈Úª ÁΩ≈È Â≈Í-ÂÏÁ∆Ò∆ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’È≈ ¡Â∂ Áº√‰≈ «’ «’«¡≈ Â≈Í«È’≈√∆ ‘À ‹ª Â≈Í√Ø÷∆Õ

«’«¡≈Úª:-

A Ú≈Â≈Ú‰ È≈Ò √≥Ï«Ë ’∞fi ÷≈√ «ÁÈ ÓÈ≈¿∞‰∂- E ‹»È «ÚÙÚ Ú≈Â≈Ú‰

«ÁÚ√Õ

B «ÚÙÚ Â≈ÍÓ≈È Á∂ Ú≈Ë∂ Á∂ √≥’ÒÍ ˘ √Ófi≈¿∞‰ Ò¬∆ ‡z∂ «Úº⁄ ◊ÒØÏ º÷’∂

¿∞√Á∂ ÁØÚ∂∫ Í≈√∂ ÏÎ º÷’∂ ◊Ó∆ Á∂ ¡√ È≈Ò Í≈‰∆ Á≈ ÂÒ ÚËÁ≈ ¡Â∂

ËÂ∆ Á≈ ÂÒ ÿ‡Á≈ «Á÷≈¿∞‰≈Õ

‹»È: ¡ÍzÀÒ ¡Â∂ Ó¬∆ «Úº⁄ ÍÛ∑≈¬∂ ◊¬∂ Á∆ Áπ‘≈¬∆ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

‹∞Ò≈¬∆: Í≈·-A@ ’∞fi ÷≈√ √≈«¬«‰’ ÔØ«◊’

Í≈·-AD √≈‘ «’«¡≈

ÍzÔØ◊:

A «ÁºÂ∂ ‘ج∂ √À∫ÍÒª «Ú⁄Ø∫ √Ë≈‰ ÈÓ’, ◊∞Ò»’ؘ, Ú≈«Ù≥◊ √Ø‚≈, ¡Â∂ Ï∂«’≥◊

√Ø‚≈ Á∆ Í«‘⁄≈‰ ’ØÕ

B ÍzÔØ◊ ≈‘∆∫ «√ºË ’Ø «’ √≈‘ «’«¡≈ ÁΩ≈È ’≈ÏÈ-‚≈¬∆¡≈’√≈¬∆‚

ÍÀÁ≈ ‘∞≥Á∆ ‘ÀÕ

C ÍzÔØ◊ ≈‘∆∫ «√ºË ’Ø «’ ÍΩ«Á¡ª «Úº⁄ Ú≈ÙÍ∆’‰ ‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ

«’«¡≈Úª: √’»Ò «Úº⁄ ‘∂ ◊z«‘ (ÿ) Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’È≈Õ

¡◊√Â:

Í≈·-D «Ï‹Ò∆, «¬√Á∂ Â≈ÍÈ ¡Â∂ √≈«¬«‰’ ÍzÌ≈ÚÕ

Í≈·-B@ Ú≈Â≈Ú‰

35

ÍzÔØ◊:

A «’√∂ ⁄≈Ò’ «Ú⁄Ø∫ Òßÿ ‘∂ ’≥‡ ¡Â∂ ¿∞√Á∂ «√«¡ª «Ú⁄’≈ Íπ‡À∫ÙÒ ¡≥Â

«Ú⁄’≈ √Ï≥Ë Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’Ø ¡Â∂ «¬√Á≈ Íz«ÂØË ÍÂ≈ ’ØÕ

B ÁØ Íz«ÂØË’ª ˘ i) ÒÛ∆Ú≈ ii) √Ó≈È≈ ‹ØÛ ’∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ Í«‰≈Ó∆

Íz«ÂØË ÍÂ≈ ’ØÕ

C «Ï‹Ò¬∆ ¡Íÿ‡È Á∆ «ÚË∆ Áπ¡≈≈ «’√∂ Ë≈ Á∆ Ú√± Á≈ «Ï‹Ò¬∆

ÓπÒßÓ≈ ’ØÕ

D ÍzÔØ◊Ù≈Ò≈ «Úº⁄ «¬’ √≈Ë≈‰ ÚØÒ‡≈ √ÀÒ «Â¡≈ ’Ø ¡Â∂ «¬√Á≈ ’≈‹

’’∂ «Ú÷≈˙Õ

E «ÁºÂ∂ ‘ج∂ √À∫ÍÒ≈ (√/‹»√ª) Á∆ P4 Í∂Í Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ P4

Һ̉∆Õ

«’«¡≈Úª:

A. «’√∂ È∂Û∂ Á∆ ÎÀ’‡∆ Á≈ «È«÷‰ ’È≈ ¡Â∂ ¿∞√ ÂØ∫ «È’Ò∂ Ú≈Ë» ÍÁ≈ʪ

Á∂ «È’≈√ Á∂ ÍzÏ≥Ë Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ ÒÀ‰≈ ¡Â∂ «¬‘Ȫ Á∂ ÌÀÛ∂ ÍzÌ≈Ú √Ï≥Ë∆

‹≈‰’≈∆ Íz≈Í ’È≈Õ

√Â≥Ï:

A. ¡ÍzÀÒ Ó‘∆È∂ ÂØ∫ ¡◊√ ӑ∆È∂ º’ ÍÛ∑≈¬∂ ◊¬∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂

√ÓÀ√‡-A Á∆ Íz∆«÷¡≈Õ

√ÓÀ√‡-II

¡’±Ï: Í≈·-B- Íz’≈Ù Á≈ ¡ÍÚ‰

Í≈·-AE- ÍÁ≈ʪ Á≈ √Ê≈Ȫ‰

Í≈·-AF- ÓÒ «È’≈√

ÍzÔØ◊: A ¡≈«¬Â≈’≈ √ÒÀÏ «Ú⁄Ø∫ Òßÿ ‘∆ Íz’≈Ù «’È Á≈ ÍÊ «÷º⁄Ø ¡Â∂ ¡≈ÍÂÈ

’؉ Â∂ «È◊ÓÈ ’؉ «◊¡≈ ’ØÕ

B Á» √«Ê «’√∂ Ú√± ˘ ÎØ’√ ’’∂ ¿∞µÂÒ ÒÀȘ Á∆ ÎØ’√ Á»∆ «◊¡≈Â

’ØÕ

C «Íz˜Ó «Úº⁄Ø∫ Òßÿ ‘∆ Íz’≈Ù «’È Á≈ ÍºÊ «÷º⁄Ø∫ ¡Â∂ «Ú⁄Ò‰ ’؉ Ó≈ÍØÕ

D «¬º’ ͺÂ∂ Á∂ √‡ØÓÀ‡≈ «Á÷≈˙ ¡Â∂ ¡√Ê≈¬∆ √Ò≈¬∆‚ ω≈˙Õ

E «ÁºÂ∂ ⁄≈‡ ¡Â∂ Ó≈‚Ò Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò ÓÈ∞º÷ Á∆ ¡≈‘≈ Íz‰≈Ò∆, √≈‘-

Íz‰≈Ò∆, ¡Â∂ ÓÒ «Â¡≈◊ Íz‰≈Ò∆ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’ØÕ

«’«¡≈Úª: «’√∂ Ú∆ È∂ÛÒ∂ Í≈‰∆ Á∂ √ت Á∂ ÍzÁ»Ù’ª Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ Íz≈Í ’È≈ ¡Â∂

¿∞‘Ȫ ’≈‰ ÍÀ‰ Ú≈Ò∂ ÌÀÛ∂ ÍzÌ≈Ú ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∆ Ø’Ê≈Ó Ï≈∂ «Ú⁄≈-

Ú‡ªÁ≈ ’È≈Õ

ÈÚ≥Ï: Í≈·-C- Íz’≈Ù Ô≥Â

Í≈·-G- «È¿∞’Ò∆ «Ú÷≥‚È ¡Â∂ √≥ÔØ‹È

Í≈·-AA- Ë≈ª ¡Â∂ ¡Ë≈ª

Í≈·-AI- ¡‰∞Ú≥«√’Â≈ ¡Â∂ ‹∆Ú-«Ú’≈√

36

ÍzÔØ◊:

A «ÁºÂ∂ ‘ج∂ ¡À«√‚ (HCI) Á∆ i) «Ò‡Ó√ ÿØÒ (È∆Ò≈ ¡Â∂ Ò≈Ò) ii) √Ø‚∆¡Ó

’≈ÏØÈ∂‡ iii) «‹≥’ Ë≈ iv) √Ø‚∆¡Ó Ë≈ È≈Ò «’«¡≈ ’Ú≈˙Õ

B «ÁºÂ∂ ‘ج∂ (NaoH) Á∆ i) «Ò‡Ó√ ÿØÒ (È∆Ò≈ ¡Â∂ Ò≈Ò) ii) ‘≈¬∆‚zØ’ÒØ«’

¡À«√‚ iii) «‹≥’ Ë≈ iv) √Ø‚∆¡Ó Ë≈ È≈Ò «’«¡≈ ’Ú≈˙Õ

C ‘≈¬∆‚zØ‹È ¡Â∂ √ÒÎ ‚≈¬∆¡≈’√≈¬∆‚ ◊À√ «Â¡≈ ’Ø ¡Â∂ «¬È∑ª Á∂

’ج∆ ÁØ ÌΩ«Â’ ¡Â∂ √≈«¬«‰’ ◊∞‰ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’ØÕ

D ¡ÓØÈ∆¡≈ ◊À√ «Â¡≈ ’Ø ¡Â∂ «¬√Á∂ ’ج∆ ÁØ-ÁØ ÌΩ«Â’ ¡Â∂ √≈«¬«‰’

◊∞‰ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’ØÕ

«’«¡≈Úª:

A ÌΩ∫-÷Ø «Á÷≈¿∞‰≈ ¡Â∂ «¬√Á∆ √πº«÷¡≈ √Ï≥Ë∆ ‹≈‰’≈∆ Á∂‰≈Õ

B Úº÷-Úº÷ „≥◊ª ≈‘∆∫ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ Í≈Ò∆Ê∆È Á∂ ÌÀÛ∂ ÍzÌ≈Úª Ï≈∂

‹≈‰» ’Ú≈¿∞‰≈Õ

Á√≥Ï: Í≈·-E- «Ï‹Ò∆ ’≥‡ Á∂ ⁄π≥Ï’∆ ÍzÌ≈Ú

Í≈·-AH- ‹‰È «’«¡≈

ÍzÔØ◊:

A «√ºË ’Ø «’ «’√∂ ⁄≈Ò’ «Ú⁄Ø∫ Ú«‘ ‘∂ ’≥‡ ’≈‰ ⁄π≥Ï’∆ ÷∂ ¿∞ÂÍ≥È

‘∞≥Á≈ ‘ÀÕ

B √Ê≈¬∆ √Ò≈¬∆‚ª Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò ¡«Òß◊∆ ‹‰È «’«¡≈ «‹Ú∂∫ ÁØ-

÷≥‚È ¡Â∂ Ï«‚≥◊ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’ØÕ

C Ò∂ÏÒ ’∆Â∂ «⁄ºÂ Á∆ √‘≈«¬Â≈ È≈Ò «¬º’ ÎπºÒ Á∂ «Ú«Ì≥È Ì≈◊ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ

’ØÕ

«’«¡≈Úª : «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ √ÓΩ◊ Á∂ Ï‰È ¡Â∂ «¬√Á∂ ÌÀÛ∂ ÍzÌ≈Úª Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

Á∂‰≈Õ

‹ÈÚ∆ : Í≈·-F- ¿±‹≈ Á∂ √ØÂ

Í≈·-AB- ’≈ÏÈ ÔΩ«◊’

Í≈·-AG- ’≈Ï» ¡Â∂ Â≈ÒÓ∂Ò

ÍzÔØ◊:

A ¡À√«‡’ ¡À«√‚ Á∂ ’ج∆ ÁØ ÌΩ«Â’ ¡Â∂ √≈«¬«‰’ ◊∞‰ª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’ØÕ

B √≈ω Á∆ «Â¡≈∆ ¡Â∂ «¬√Á∂ ◊∞‰ª Á≈ ’·Ø ¡Â∂ ’ØÓÒ Í≈‰∆ «Úº⁄

¡«Ë¡ÀÈ ’ØÕ

«’«¡≈Úª:

A ¡≈͉∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄Ò∂ È≈-È«Ú¿∞‰ ÔØ◊ √ت Á∆ √»⁄∆ «Â¡≈ ’È∆,

¿∞‘Ȫ Á∆ ÚÂØ∫ Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ «¬’ºÂ ’È∆ ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∂ ÏÁÒ Ï≈∂

«Ú⁄≈-Ú‡ªÁ≈ ’È≈Õ

B ÍΩ‰ ¿±‹≈ ¡Â∂ ‹Ò ¿±‹≈ ˘ ◊«Â‹ ¿∞‹≈ «Úº⁄ »ÍªÂ«Â ’È Á∂

√≥’ÒÍ ˘ √Ófi≈¿∞‰ Ò¬∆ Ó≈‚Ò «Â¡≈ ’È≈Õ

ÎÚ∆: √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈Õ

Ó≈⁄: √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ √ÓÀ√‡-II

37

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

√Ó≈«‹’ «√º«÷¡≈‹Ó≈Â-¤∂Ú∆∫

¡ÍzÀÒ :

̱◊ØÒ : Í≈· A. («ÍzÊÚ∆ : √»‹ Í«Ú≈ Á≈ ¡≥◊)

«¬«Â‘≈√ Í≈· H. (Íz≈⁄∆È «¬«Â‘≈√ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ-√zØÂ)

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈· AI(√ÓπÁ≈«¬ ¡Â∂ ÓÈ∞º÷∆ ÒØÛª)

(¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ «Úº⁄ A,H,AI Á∆ Áπ‘≈¬∆)

Ó¬∆ :

̱◊ØÒ Í≈·-B (◊ÒØÏ-ËÂ∆ Á≈ Ó≈‚Ò)

«¬«Â‘≈√ Í≈·-I (¡≈«Á ÓÈ∞º÷ : ÍºÊ Ô∞º◊)

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-B@ (Í∂∫‚± «Ú’≈√ ¡Â∂ √Ê≈È’ √’≈)

(¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ «Úº⁄ Í≈· B, I, B@)

‹»È : Í≈·-A,B,H,I,AI,B@ Á∆ Áπ‘≈¬∆, ⁄≈‡ ¡Â∂ Ó≈‚Ò Ï‰≈¿∞‰∂Õ

‹∞Ò≈¬∆ :

̱◊ØÒ Í≈·-C, ËÂ∆ Á∆¡ª ◊Â∆¡ª

«¬«Â‘≈√ Í≈·-A@,AA, ‘ºÛÍ≈ √«Ì¡Â≈,ÚÀ«Á’ √«Ì¡Â≈

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Í≈· C,A@,AA

¡◊√ :

Ì∞◊ØÒ Í≈·-D, È’Ù∂ √≈‚∂ «’Ú∂∫ ÓÁÁ◊≈

«¬«Â‘≈√ Í≈·-AB,AC (Ì≈ F@@ ¬∆. Í». ÂØ∫ D@@ ¬∆: Í»: Â’ ÓØ∆¡≈ ¡Â∂ Ù∞≥◊ ’≈Ò)

38

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· BA Ù«‘∆ «Ú’≈√ ¡Â∂ √Ê≈È’ √’≈

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Í≈· D,AB,AC,BA

√Â≥Ï : Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∆ ‡Ó Á∆ Íz∆«÷¡≈Õ

̱◊ØÒ Í≈·-E ËÂ∆ Á∂ Í«Ó≥‚Ò

«¬«Â‘≈√ Í≈·-AD Ì≈ B@@ ¬∆.Í» ÂØ∫ C@@ ¬∆. º’

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Í≈· E,AD

¡’Â±Ï :

̱◊ØÒ Í≈·-F √≈‚≈ Ì≈ √≥√≈ «Úº⁄

«¬«Â‘≈√ Í≈·-AE,AF ◊∞Í √Ó≈‹-Ì≈ Á≈ √πÈ«‘∆ Ô∞º◊, ‘ÙÚËÈ ’≈Ò F@@ ÂØ∫

FE@ ¬∆.

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· BB √Ï‹È’ √≥ÍÂ∆ Á∆ √≥Ì≈Ò

È’Ù≈:-Ì≈ ≈‹È∆«Â’, ÌΩ«Â’ Ú≥‚

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Í≈· F,AE,AF,BB

ÈÚ≥Ï :

̱◊ØÒ Í≈·-G Ì≈ Á∆ ‹ÒÚ≈Ô», ÏÈ√ÍÂ∆ ¡Â∂ ‹≥◊Ò∆ ‹∆ÚÈ

«¬«Â‘≈√ Í≈·-AG,AH

⁄≈Ò»«’¡≈ ¡Â∂ ͺÒÚ, Ì≈ ¡Â∂ √≥√≈

È’Ù≈:-Ì≈Â-‹ÒÚ≈Ô» ‘≈Òª, ’∞ÁÂ∆ ÏÈ√ÍÂ∆

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Í≈· G,AG ¡Â∂AH

Á√≥Ï : ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ ÿ∂Ò» Íz∆«÷¡≈Õ

‹ÈÚ∆ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-A

ÎÚ∆ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-B

Ó≈⁄ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

39

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

√Ó≈«‹’ «√º«÷¡≈‹Ó≈Â-√ºÂÚ∆∫

¡ÍzÀÒ : ¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A,A@,AA ¡Â∂ BA ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

̱◊ØÒ Í≈· -A Ú≈Â≈Ú‰

«¬«Â‘≈√ Í≈· -A@ Ӻ˒≈Ò∆È √≥√≈

Í≈· -AA ÈÚ∂∫ ≈‹ ¡Â∂ ≈‹∂

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· - BA ÒØ’Â≥ ¡Â∂ √Ó≈ÈÂ≈

Ó¬∆̱◊ØÒ Í≈·-B ËÂ∆ Á≈ ¡≥Á±È∆ ¡Â∂ Ï≈‘Ò≈ »Í

Í≈·-C ËÂ∆ Á≈ ÏÁÒÁ≈ »Í ¡Â∂ Ë≈ÂÒ∆ ¡≈«’zÂ∆¡ª(Í≈·ª È≈Ò √≥Ï≥«ËÂ

⁄≈‡ ¡Â∂ È’Ù∂

«¬«Â‘≈√ Í≈·-AB Áº÷‰∆ Ì≈ «Úº⁄ ≈‹È∆Â’ Íz◊Â∆¡ª

Í≈·-AC «ÁºÒ∆ √ÒÂÈÂ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-BB ÒØ’Â≥Â-√≥√Ê≈ÂÓ’ ÍzÂ∆«ÈËÂ≈ ¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂

Í≈· B,AC,C,AB ¡Â∂ BB ’Ú≈¬∂ ‹≈‰

‹»È : Í≈· A,B,C,A@,AA,AB,AC,BA¡Â∂BB Á∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ √Ó≈«‹’ «√º«÷¡≈ È≈Ò

√≥Ï≥«Ë ⁄≈‡ª Á∆ «Â¡≈∆Õ

‹∞Ò≈¬∆ :̱◊ØÒ Í≈· D - Ú≈Ô»Ó≥‚Ò ¡Â∂ Â≈ÍÓ≈È (√≥Ï≥«Ë ⁄≈‡)

«¬«Â‘≈√ Í≈· AD- Óπ◊Ò √≈Ó≈‹

Í≈· AE - √Ó≈’ «ÈÓ≈‰ ’Ò≈

È≈◊«’ Ù≈√Â- Í≈· BC ≈‹ √’≈ (È’Ù≈ - A Ì≈ Á∂ ≈‹)

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· D,AD,AE,BC ’Ú≈¬∂ ‹≈‰

40

¡◊√Â

̱◊ØÒ- Í≈·-E Ú≈Ô»Á≈Ï ¡Â∂ ÍΩ‰ª (√≥Ï≥«Ë ⁄≈‡ ¡Â∂ È’Ù∂)

«¬«Â‘≈√- Í≈·-AF È◊, ÚÍ≈∆ ¡Â∂ ’≈∆◊

Í≈·-AG √Ó≈«‹’ ÂÏÁ∆Ò∆- ◊Â∆Ù∆Ò ¡Â∂ √«Ê Ì≈¬∆⁄≈∂

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈· -BD Ó∆‚∆¡≈ ¡Â∂ ÒØ’Â≥ (¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· E,AF,AG,BD ’Ú≈¬∂

‹≈‰)

√Â≥Ï : Í≈· A,B,C,D,E,A@,AA,AB,AC,AD,AE,AF,AG,BA,BB,BC ¡Â∂ BD Á∆ Áπ‘≈¬∆

¡Â∂ √Â≥Ï Íz∆«÷¡≈

̱◊ØÒ Í≈· F Ó‘ª√≈◊ (√≥Ï≥«Ë ⁄≈‡ ¡Â∂ È’Ù∂)

«¬«Â‘≈√ Í≈· AH Ë≈«Ó’ «Ú’≈√

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· F ¡Â∂ AH ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

¡’Â±Ï :

̱◊ØÒ Í≈· - G ’∞ÁÂ∆ ÏÈ√ÍÂ∆ ¡Â∂ ‹≥◊Ò∆ ‹∆Ú

Í≈· - H ÓÈ∞º÷∆ Ú≈Â≈ÚÈ - Ï√Â∆¡ª, ¡≈Ú≈‹≈¬∆ ¡Â∂ √≥⁄≈

«¬«Â‘≈√ Í≈· - AI ÷∂Â∆ √º«Ì¡≈⁄≈ Á≈ «Ú’≈√ ,

Í≈· - BE «Òß◊ ¡√Ó≈ÈÂ≈

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· G,H,AI ¡Â∂ BE ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

ÈÚ≥Ï :̱◊ØÒ Í≈· - I ÓÈ∞º÷ ¡Â∂ Ú≈Â≈ÚÈ - ¡≈Í√∆ ÍzÌ≈Ú

«¬«Â‘≈√ Í≈· B@ AHÚ∆ √Á∆ «Úº⁄ Ì≈Â

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈· BF Ï≈‹ / Ó≥‚∆ Á∆ ̱«Ó’≈

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· I,B@¡Â∂BF ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

Á√≥Ï : ̱◊ØÒ, «¬«Â‘≈√ ¡Â∂ È≈◊«’ Ù≈Ù Á∂ A ÂØ BF º’ √≈∂ Í≈·ª Á∆ Áπ‘≈¬∆

¡Â∂ Á√≥Ï Íz∆«÷¡≈ Õ

‹ÈÚ∆ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-A

ÎÚ∆ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-B

Ó≈⁄ : √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

41

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

√Ó≈«‹’ «√º«÷¡≈‹Ó≈Â-¡º·Ú∆∫

¡ÍzÀÒ :̱◊ØÒ Í≈·-A √≈ËÈ-«’√Óª ¡Â∂ √ªÌ √≥Ì≈Ò

«¬«Â‘≈√ Í≈·-I «’ºÊ∂ ’ÁØ∫ ¡Â∂ «’Ú∂∫

Í≈·-A@ Ì≈ «Úº⁄ ¬∆√‡ «¬≥‚∆¡≈ ’≥ÍÈ∆ Á∆ Ù’Â∆ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ¡Â∂ √Ï≥ËÂ

È’Ù∂Õ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-BD √≥«ÚË≈È ¡Â∂ ’≈˘È

(¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈·- A, I,A@ ¡Â∂ BD ’Ú≈¬∂ ‹≈‰)

Ó¬∆ :

̱◊ØÒ : Í≈·-B ’∞ÁÂ∆ √≈ËÈ ¡Â∂ «¬√Á∂ È≈Ò √Ï≥«Ë ȒÙ∂

«¬«Â‘≈√ Í≈·-AA ÍzÙ≈√«È’ ωÂ, Ï√Â∆Ú≈Á, √ÀÈ≈ ¡Â∂ «√ÚÒ ÍzÙ≈ÙÈ Á≈ «Ú’≈√

Í≈·-AB Í∂∫‚± ‹∆ÚÈ ¡Â∂ √Ó≈‹

Í≈·-AC Ï√Â∆Ú≈Á ¡Â∂ ’Ï≈«¬Ò∆ √Ó≈‹

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-BE ËÓ «Èͺ÷Â≈ Á∆ Ó‘ºÂÂ≈ ¡Â∂ ¡≈ÁÙ Ò¬∆ ’≈˘È

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· B, AA, AB, AC ¡Â∂ BE ’Ú≈¬∂ ‹≈‰

‹»È : ¡ÍzÀÒ ¡Â∂ Ó¬∆ «Úº⁄ ’Ú≈¬∂ ◊¬∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

‹∞Ò≈¬∆ :

̱◊ØÒ Í≈· Èß: C ÷«‰‹ ¡Â∂ Ù’Â∆ √≈ËÈ ¡Â∂ «¬√ È≈Ò √Ï≥Ë ȒÙ∂Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈· Èß: AD Á√Â’≈∆ ¡Â∂ ¿∞ÁÔØ◊Õ

Í≈· Èß: AE AHEG ¬∆. Á≈ «ÚÁØ‘Õ

Í≈· Èß: AF «√º«÷¡≈ ¡Â∂ ¡≥◊∂ ∆ ≈‹Õ

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· Èß: BF Óπ„Ò∂ ¡«Ë’≈ ¡Â∂ ÓÈ∞º÷∆ ¡«Ë’≈ª ÚÒØ∫ Óπ„Ò∂ ’ºÚ

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· Èß: C,AD,AE,AF ¡Â∂ BF ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

42

¡◊√ :

̱◊ØÒ Í≈· Èß: D √≈‚∆ ÷∂Â∆Ï≈Û∆

«¬«Â‘≈√ Í≈· Èß: AG «¬√Â∆¡ª ¡Â∂ √πË≈Õ

Í≈· Èß: AH ‹≈Â∆ ÍzÊ≈ ˘ ⁄∞ÈΩÂ∆Õ

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· Èß: BG √≥√Á-ωÂ, ̱«Ó’≈ ¡Â∂ «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª

Í≈· Èß: BH «È¡ªÍ≈Ò’≈ Á∆ ’≈‹ «ÚË∆ ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù ¡«Ë’≈Õ

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· Èß: D,AG,AH,BG ¡Â∂ BH ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

√Â≥Ï :

̱◊ØÒ Í≈· Èß: A,B,C,D Á∆ Áπ‘≈¬∆

Í≈· Èß: E ¿∞ÁÔØ«◊’ «Ú’≈√ ¡Â∂ «¬√ È≈Ò √Ï≥Ë ȒÙ∂Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈· Èß: I,A@,AA,AB,AC,AD,AE,AF,AG,AH Á∆ Áπ‘≈¬∆

Í≈· Èß: AI Ï√Â∆Ú≈Á ¡Â∂ Ù«‘∆ Í«ÚÂÈÕ

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· Èß: BD,BE,BF,BG,BH Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ

√Â≥Ï Ó‘∆È∂ Á∆ ÿ∂Ò± Íz∆«÷¡≈Õ ¡«Ì¡≈√ Á∂ Í≈· Èß:E,AI ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

¡’Â±Ï :̱◊ØÒ : Í≈· - F Óπº÷ ¿∞ÁÔØ◊ ¡Â∂ È’Ù∂

Í≈· - G ÓÈ∞º÷∆ √≈ËÈ ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈· -B@ ’Ò≈Úª-«⁄Â’≈∆, √≈«‘Â, ÌÚÈ «ÈÓ≈‰ ’Ò≈ ¡≈«Á «Ú⁄

Í«ÚÂÈÕ

Í≈· -BA ≈Ù‡∆ ¡≥ÁØÒÈ (AHHE-AIAI ¬∆.)

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· Èß: BI √Ó≈«‹’ ¡√Ó≈ÈÂ≈ ¡Â∂ √Ó≈«‹’ «È¡ª ÍzÌ≈Ú

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· Èß: F,G,B@,BA ¡Â∂ BI ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

ÈÚ≥Ï :

̱◊ØÒ Í≈· Èß: H ¡≈ΠÍzÏ≥ËÈÕ

«¬«Â‘≈√ Í≈· Èß: BB Ì≈Â∆ √πÂ≥Â≈ Ò¬∆ √≥ÿÙ AIAI-AIDG

Í≈· Èß: BC √πÂ≥Â≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á Á≈ Ì≈ÂÕ

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· Èß: C@ √Ó≈«‹’ ÷∂ «Ú⁄ √’≈ Á∂ ÔÂÈ ¡Â∂ «¬‘Ȫ Á≈ ÍzÌ≈Ú

¡«Ì¡≈√ Íπ√Â’ Á∂ Í≈· Èß: H, BB, .BC ¡Â∂ C@ ’Ú≈¬∂ ‹≈‰Õ

43

Á√≥Ï : ̱◊ØÒ, «¬«Â‘≈√ ¡Â∂ È≈◊«’ Ù≈√ Á∂ A ÂØ C@ Â’ Á∂ √≈∂ Í≈·ª Á∆ Áπ‘≈¬∆

¡Â∂ Á√≥Ï Íz∆«÷¡≈Õ

‹ÈÚ∆ : √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈ Ò¬∆ Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Íz∆-ÏØ‚ Íz∆«÷¡≈-A

ÎÚ∆ : √Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

√Ó≈«‹’ «√º«÷¡≈‹Ó≈Â- ÈΩÚ∆∫

¡ÍzÀÒ :̱◊ØÒ Í≈· A Ú≈Â≈Ú‰/Í«√«Ê Ó≥‚Ò ¡Â∂ «’√Óª

¡ÊÙ≈√ Í≈· A Óπ„Ò∆¡ª Ë≈È≈Úª (¿∞ÍÌØ◊Â≈, Ú√ª, ËÈ)

«¬«Â‘≈√: Í≈· A Í»Ú «¬«Â‘≈√ (‹≈‰ Í«‘⁄≈‰) ¡Â∂ ’ª√≈ Ô∞º◊ Á∆ √º«Ì¡Â≈Úª

Ó¬∆ :

̱◊ØÒ Í≈· B ̱-Í«√«Ê Ó≥‚Ò ¡Â∂ «¬√Á≈ ÏÁÒÁ≈ »Í

Í≈· C ̱-Í«√«Ê Ó≥‚Ò ˘ ÍzÌ≈«Ú ‘؉ Ú≈Ò∂ Ï≈‘Ò∂ ’≈’

Í≈· D ̱-Í«√«Ê Ó≥‚Ò ˘ ÍzÌ≈«Ú ‘؉ Ú≈Ò∂ ¡≥ÁÒ∂ ’≈’

¡ÊÙ≈√ Í≈· A Óπ„Ò∆¡ª Ë≈È≈Úª (ÓπÁ≈, Ó≥◊, ͱÂ∆, ’∆ÓÂ)

«¬«Â‘≈√ Í≈· B Óπ„Ò∂ ÒØ‘ Ô∞◊ Á≈ √Ó≈‹ (AB@@ ¬∆. ÍπÚ ÂØ F@@ ¬∆. ÍπÚ)

‹»È : ¡ÍzÀÒ ¡Â∂ Ó¬∆ «Úº⁄ ’Ú≈¬∂ ◊¬∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

‹∞Ò≈¬∆ :

̱◊ØÒ Í≈· AC ¡≈ΠÍzÏ≥ËÈ

¡ÊÙ≈√ Í≈· A Óπ„Ò∆¡ª Ë≈È≈Úª (Ò≈◊Â, ¡≈ÓÁÈ, ÎÓ, Ï≈˜≈, √≥Â∞ÒÈ, Í»È

Óπ’≈ÏÒ≈)

«¬«Â‘≈√ Í≈· C Ӻ˒≈Ò∆È √≥√≈

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· A ÓÈ∞º÷ «¬’ √Ó≈«‹’ Íz≈‰∆

44

¡◊√ :

«¬«Â‘≈√: Í≈· D ¡≈Ëπ«È’ ’≈Ò Á≈ ¡≈≥Ì

¡Ê Ù≈√ Í≈· A Óπ„Ò∆¡ª Ë≈È≈Úª

(¬∂’≈¡«Ë’≈, ¡≈«Ê’ «’«¡≈Úª,¡È≈«Ê’ «’«¡≈Úª ¿∞ÂÍ≈ÁÈ Á∂ √≈ËÈ,

√≈ËÈ ’∆Óª)

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· B √’≈

Í≈· C √’≈ Á∂ »Í

√Â≥Ï : ÁØ‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈

¡’Â±Ï :

̱◊ØÒ Í≈· E ‹Ò Í«√«ÊÂ∆ Ó≥‚Ò

Í≈· F Ú≈Ô» Ó≥‚Ò Â∂ ‹∆Ú ‹◊ Á≈ ÍzÌ≈Ú

Í≈· G Ú≈Ô» Ó≥‚Ò Á∆ ÈÓ∆ ˘ ÍzÌ≈«Ú ’È Ú≈Ò∂ ’≈’

¡Ê Ù≈√ Í≈· B ¡Ê «ÚÚ√Ê≈-«¬’ ͤ≈‰ ¡Â∂ «’√Óª

(¡Ê Ù≈√ Á∆ Íz∆Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «ÚÙ≈÷∂ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∆ Íz∆Ì≈Ù≈)

«¬«Â‘≈√ Í≈· E Í«‘Ò≈ «ÚÙÚ Ô∞ºË

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· D √Ê≈È’ √’≈

ÈÚ≥Ï :

̱◊ØÒ Í≈· H ’∞ÁÂ∆ √≈ËȪ Á∆ √Óπº⁄∆ ‹≈‰’≈∆

Í≈· I ̱Ó∆ √≈ËȪ Á∆ ÚÂØ∫ ’’∂ ‹∆Ú-‹◊ Â∂ ¡√ ¡Â∂ √≥Ì≈Ò

Í≈· A@ Óπº’‰ÔØ◊ ÷«‰‹ ÍÁ≈Ê ¡Â∂ Ù’Â∆ √≈ËȪ Á∆ √πº«÷¡≈ ¡Â∂ √≥Ì≈Ò

¡Ê Ù≈√ Í≈· B ¡Ê «ÚÚ√Ê≈-«¬’ ͤ≈‰ ¡Â∂ «’√Óª

(¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∆¡ª «’√Óª, ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∆¡ª Ó»Ò √Óº«√¡≈Úª)

«¬«Â‘≈√ Í≈· F AIAI ¬∆. ÂØ∫ Á»‹∂ «ÚÙÚÔ∞ºË Â’ Á≈ √≥√≈

È≈◊«’ Ù≈√ Í≈· E Ì≈ «¬’ ≈Ù‡ Á∂ ÂΩ Â∂

Á√≥Ï :

̱◊ØÒ Í≈· AAÓÈ∞º÷∆ √≈ËȪ Á≈ √Óπº⁄∂ Í«√«Ê Ó≥‚Ò Â∂ ÍzÌ≈Ú

45

¡Ê Ù≈√ Í≈· C Ì≈Â∆ ¡Ê-«ÚÚ√Ê≈ Ú‰È

(Ì≈Â∆ ¡Ê«ÚÚ√Ê≈ Á∆¡ª Ó»Ò «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª,Ì≈Â∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∂ Óπº÷ ÷∂Â)

«¬«Â‘≈√ Í≈· G Á»‹∂ «ÚÙÚÔ∞ºË ÂØ∫ «Í¤Ø∫ √ø√≈

‹ÈÚ∆ :

̱◊ØÒ Í≈· AB √≥√≈-’∞ÁÂ∆ ÷≥‚

¡Ê Ù≈√ Í≈· C Ì≈Â∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á≈ Ú‰È

(Ì≈Â∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∆¡ª Óπº÷ √Óº«√¡≈Úª)

«¬«Â‘≈√ Í≈· H Ì≈Â∆ ‹≈◊zÂ∆

ÎÚ∆ :̱◊ØÒ Á∞‘≈¬∆

¡Ê Ù≈√ Á∞‘≈¬∆

«¬«Â‘≈√ Í≈· I Ì≈ Á≈ √πÂ≥ÂÂ≈ √≥◊≈Ó ¡Â∂ Á∞‘≈¬∆

È≈◊«’ Ù≈√ ÁØ‘≈¬∆

Ó≈⁄ : Á»‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

√Ó≈«‹’ «√º«÷¡≈‹Ó≈Â- Áº√Ú∆∫

¡ÍzÀÒ̱◊ØÒ Í≈·-A Ì≈ «¬º’ ‹≈‰-Í«‘⁄≈‰ ¡Â∂ «¬√ Á∂ È≈Ò √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

Í≈·-A Í≥‹≈Ï Á∆¡ª Ì◊Ø«Ò’ «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á≈ «¬√ Á∂ «¬«Â‘≈√ Â∂

ÍzÌ≈ÚÕ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-A Ì≈Â∆ √≥«ÚË≈È Á∆¡ª «ÚÙ∂ÙÂ≈ÚªÕ

Ó¬∆

̱◊ØÒ Í≈·-B Ë≈ÂÒ ¡Â∂ «¬√ Í≈· È≈Ò √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

¡Ê Ù≈Ù Í≈·-A Óπ„Ò∆¡ª Ë≈È≈ÚªÕ

46

«¬«Â‘≈√ Í≈·-B ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ÂØ∫ Í«‘Ò≈ Á∂ Í≥‹≈Ï Á∆ ≈‹È∆Â’ ¡Â∂ √Ó≈«‹’

¡Ú√Ê≈Õ

‹»È ¡ÍzÀÒ ¡Â∂ Ó¬∆ Ó‘∆È∂ «Úº⁄ ’Ú≈¬∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ

‹∞Ò≈¬∆

̱◊ØÒ Í≈·-C ‹ÒÚ≈Ô» ¡Â∂ «¬√ È≈Ò √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

¡Ê Ù≈Ù Í≈·-B Ì≈Â∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∆ ¡Ë≈«Â √≥⁄È≈Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈·-C ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ ¡Â∂ ¿∞‘Ȫ Á∆¡ª «√º«÷¡≈ÚªÕ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-D Ì≈Â∆ ÒØ’Â≥ Á≈ √»ÍÕ

¡◊√Â

̱◊ØÒ Í≈·-A@ ‹È√≥«÷¡≈ ¡Â∂ «¬√ È≈Ò √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

¡Ê Ù≈Ù Áπ‘≈¬∆ (Í»∂ «√Ò∂Ï√ Á∆) Ì≈Ú Í≈· A ¡Â∂ B Á∆)

«¬«Â‘≈√ Í≈·-D ◊∞» ¡≥◊Á Á∂Ú ‹∆ ÂØ∫ ◊∞∞ Â∂◊ Ï‘≈Á ‹∆ º’ «√º÷ ◊∞»¡ª Á≈

ÔØ◊Á≈ÈÕ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-A ¡Â∂ Í≈·-D Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ

√Â≥Ï Áπ‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈Õ

¡’±Ï

̱◊ØÒ Í≈·-D ’∞ÁÂ∆ ÏÈ√ÍÂ∆, ‹∆Ú-‹≥± ¡Â∂ «Óº‡∆¡ª ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

¡Ê Ù≈Ù Í≈·-E ◊∞» ◊Ø«Ï≥Á «√≥ÿ ‹∆ Á≈ ‹∆ÚÈ, Ù÷Ù∆¡Â ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈·-F Ï≥Á≈-Ï‘≈Á ¡Â∂ «√º÷ «Ó√Òª ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-B ’∂∫Á∆ √’≈Õ

ÈÚ≥Ï

̱◊ØÒ Í≈·-E ‹Ò √≈ËÈ ¡Â∂ «√≥⁄≈¬∆ ÔØ‹È≈Úª ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

Í≈·-F ̱Ó∆ Á∆ ÚÂØ∫ ¡Â∂ ÷∂Â∆ «√≥⁄≈¬∆ ÔØ‹È≈Úª ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

¡Ê Ù≈Ù Í≈·-C Ì≈ «Úº⁄ ÷∂Â∆-Ï≈Û∆ Á≈ «Ú’≈√Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈·-G ‰‹∆ «√≥ÿ, Óπ„ºÒ≈ ‹∆ÚÈ, Íz≈ÍÂ∆¡ª ¡Â∂ ¡≥◊∂‹ª È≈Ò √Ï≥ËÕ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-C ≈‹ √’≈Õ

47

Á√≥Ï

̱◊ØÒ Í≈·-G ÷«‰‹ ÍÁ≈Ê ¡Â∂ Ù’Â∆ √≈ËÈ ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

Í≈·-H «ÈÓ≈‰ ¿∞ÁÔØ◊ ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

¡Ê Ù≈Ù Í≈·-D Ì≈ «Úº⁄ ¿∞ÁÔØ«◊’ «Ú’≈√Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈·-H ¡≥◊∂‹ª ¡Â∂ «√º÷ª Á∂ Ô∞ºË ¡Â∂ Í≥‹≈Ï ¿∞µÂ∂ ¡≥◊∂‹ª Á≈ ’Ï‹≈ ¡Â∂

√Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

È≈◊«’ Ù≈Ù Áπ‘≈¬∆ (Í≈·-B ¡Â∂ Í≈·-C Á∆)

‹ÈÚ∆

̱◊ØÒ Í≈·-I ¡≈Ú≈‹≈¬∆ ¡Â∂ √≥⁄≈ Á∂ √≈ËÈ ¡Â∂ √Ï≥«Ë ȒÙ∂Õ

¡Ê Ù≈Ù Í≈·-E Ì≈ Á≈ «ÚÁ∂Ù∆ ÚÍ≈Õ

«¬«Â‘≈√ Í≈·-I ¡˜≈Á∆ Á∂ √≥ÿÙ «Úº⁄ Í≥‹≈Ï Á∆ Á∂‰Õ

È≈◊«’ Ù≈Ù Í≈·-E Ì≈ Á∆ «ÚÁ∂Ù-È∆Â∆ ¡Â∂ √≥Ô∞’ ≈Ù‡Õ

ÎÚ∆

̱◊ØÒ Áπ‘≈¬∆

¡Ê Ù≈Ù Í≈·-F Ì≈ «Úº⁄ ¡≈«Ê’ «ÈÔØ‹È ¡Â∂ Áπ‘≈¬∆Õ

«¬«Â‘≈√ Áπ‘≈¬∆

È≈◊«’ Ù≈Ù Áπ‘≈¬∆

Ó≈⁄ Á»‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ Íz∆«÷¡≈

48

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAÍø‹≈Ï∆

‹Ó≈Â- ¤∂Ú∆∫

¡ÍzÀÒÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. «Â≥◊≈

B. ¡≈͉∂-¡≈͉∂ ʪ √≈∂ ⁄≥◊∂

C. «ÚÙÚ-Ó‘≈ÂÓ≈

Ò∂÷ A. «Ú√≈÷∆ Á≈ Ó∂Ò≈

B. ‚≈. Ì∆Ó ≈˙ ¡≥Ï∂Á’

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. «ÏÓ≈∆ Á∆ ¤∞º‡∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ Ì≈ ˘ ÷∂‚ª Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÍÛ∑≈¬∆ ÚºÒ «ÚÙ∂Ù «Ë¡≈È Á∂‰ Ò¬∆

ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. «√¡≈‰≈ ’ª

«Ú¡≈’È A. ÏØÒ∆ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

B. ͺÂ/«ÏÈÀ-ͺª Á∆ Í«Ì≈Ù≈

C. «Òß◊ Â∂ Ú⁄È Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√Óª

D. «ÒºÍ∆ Á∆ Í«Ì≈Ù≈

Ó¬∆Í≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Á∂Ù Í≥‹≈Ï

B. «Ò¯≈¯∂

C. Ï≈Ï≈ Ïπº„≈ ‹∆

D. Ï√≥Â

Ò∂÷ A. ÚºË ◊Ó∆ Á≈ «¬º’ «ÁÈ

B. Ó∂≈ √’»Ò

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. Í»∆ ¯∆√ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ «ÓºÂ ˘ «Ú¡≈‘ Á∆¡ª √Óª Á≈ ¡º÷∆ Á∂«÷¡≈ ‘≈Ò Áº√‰ Ò¬∆

ͺ «Ò÷ØÕ

’‘≈‰∆ A. ¬∂’Â≈ «Úº⁄ ÏÒÕ

«Ú¡≈’È A. «Ú¡≈’È, Ò◊ª Â∂ Ò◊≈ı

B. √Ú, «Ú¡≥‹È, ÁπºÂ ¡ºı ¡Â∂ ÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

C. Óπ‘≈Ú∂ A-C@ º’ («Ú¡≈’È Í≈·-Íπ√Â’ “⁄Ø∫)

‹ »È ◊Ó∆¡ª Á∆¡ª ¤∞ º‡∆¡ª

‹ ∞Ò≈¬∆Í≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. ◊ºÒª «Úº⁄ ¡≈«¬¡≈ ¡≈͉≈ ¡≈Í ◊Ú≈«¬¡≈

B. Ê≈Ò

49

C. ’∆Û∆

D. Á≈Â∂

Ò∂÷ A. Ùz∆ ◊∞» ◊Ø«Ï≥Á «√≥ÿ

B. Ó∂≈ ÓÈ-Ì≈¿∞∫Á≈ ¡«Ë¡≈Í’

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ∞Ó≈È≈ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ ⁄≈⁄≈ ‹∆ ˘ ‹ÈÓ «ÁÈ “Â∂ Ì∂‹∂ ÂØ‘¯∂ Ò¬∆ Ë≥ÈÚ≈Á ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. Á‹∆ Â∂ ‘≈Ê∆

«Ú¡≈’È A. «Ú√«Ó’ ÙÏÁ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√Óª

B. ÍÛÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈Õ

¡◊√ÂÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Ì◊ ’Ï∆ ‹∆

B. Í«‘Ò

C. ¡≈ÒØ’ √π÷∆, ◊∞¡ª„∆ Áπ÷∆! È≈ Ϭ∆ È≈Õ

D. «Â≥È «¬È’Ò≈Ï∆ - Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ, ≈‹◊∞», √π÷Á∂Ú

Ò∂÷ A. ¡≈˜≈Á∆ «ÁÚ√ - AE ¡◊√Â

B. Ì◊ ’Ï∆ ‹∆

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ¡ºË∂ «ÁÈ Á∆ ¤∞º‡∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. «ÍÂ≈ ‹∆ ÂØ∫ ÍÀ√∂ Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. Ò∂Ò≈ Â∂ Ï«ÿ¡≈Û

«Ú¡≈’È A. Í≥‹≈Ï∆ ÙÏÁ-‹ØÛ (Ù∞ºË-¡Ù∞ºË)

B. «Ú√≈Ó «⁄≥È∑ : ‚≥‚∆, ’≈Ó≈, ÍzÙÈ «⁄≥È∑, «Ú√«Ó’ «⁄≥È∑Õ

√Â≥ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. «Ú√≈÷∆ Á≈ Ó∂Ò≈

B. fi∆Ò, ÍÙ»-Í≥¤∆ ¡Â∂ Ϻ⁄∂

Ò∂÷ A. ‡zÀ«Î’ «ÈÔÓª Á∆ Ó‘ºÂÂ≈

B. √Ú∂ Á∆ √À

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ˜»∆ ’≥Ó Á∆ ¤∞º‡∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. Íz∆«÷¡≈ «Úº⁄Ø∫ Í≈√ ‘ج∂ «ÓºÂ ˘ ÚË≈¬∆ ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. ϪÁ ¡Â∂ Ó◊Óº¤

«Ú¡≈’È A. Ï‘∞Â∂ ÙÏÁª Ò¬∆ «¬º’ ÙÏÁ A-BE º’ («Ú¡≈’È Í≈·-Íπ√Â’≈ ÂØ∫)

¡’±ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Áπÿ‡È≈Úª ÂØ∫ Ï⁄≈˙

B. ËÓ ÍπºÂ Ô∞«ËÙ‡

C. ËÂ∆ Á≈ ◊∆Â

D. «Í≥‚ «¬¿∞∫ ÏØÒÁÀÕ

Ò∂÷ A. Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆

B. Áπ√«‘≈

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ◊∞¡≈⁄∂ √≈«¬’Ò Á∆ Ì≈Ò Ò¬∆ Óπº÷ Ê≈‰≈ ¡¯√ ˘ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ ÁØ√ Á∂ «ÍÂ≈ ‹∆ Á∂ ÓΩ Â∂ ¡¯√Ø√ ’È √Ï≥Ë∆ ͺ «Ò÷ØÕ

50

’‘≈‰∆ A. Ù∂ ¡Â∂ ⁄»‘∆

«Ú¡≈’È A. «Ú√≈Ó «⁄≥È∑ : «Ï≥Á∆, ¤∞º‡ ÓØÛ∆, ‹ØÛÈ∆, ‚ÀÙ

B. √Ó≈È≈Ê’ ÙÏÁ :- ¿ ÂØ∫ √ º’ («Ú¡≈’È Í≈·-Íπ√Â’ “⁄Ø∫)

C. Ï‘∞-¡Ê’ ÙÏÁ :- ¿ ÂØ∫ √ º’ («Ú¡≈’È Í≈·-Íπ√Â’ “⁄Ø∫)

ÈÚ≥ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. ÒØ’ È≈«¬’ Á≈ ⁄Ò≈‰≈

B. ‘≈’∆ «÷‚≈È : ¡«‹≥Á ’Ω

C. Úº‚∂ ’≥Ó Á∆ Ì≈Ò

D. Ì≈ ÂÈ : ‚≈.Ì∆Ó ≈˙ ¡≥Ï∂Á’

E. ÎπºÒª Á≈ √πÈ∂‘≈

Ò∂÷ A. ‹Ú≈‘ Ò≈Ò È«‘»

B. Ùz∆ ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆

C. Á∆Ú≈Ò∆

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ÍØ√‡ Ó≈√‡ ÚºÒ ‚≈’∆¬∂ Á∆ «Ù’≈«¬Â Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺ «Ò÷ØÕ

B. ¡≈͉∂ ÁØ√ Á∂ ‹ÈÓ «ÁÈ Â∂ ¿∞√ ˘ ÚË≈¬∆ ͺ «Ò÷ØÕ

’‘≈‰∆ A. ÁØ ¡≈Ò√∆ «ÓºÂ

«Ú¡≈’È A. «Ú√≈Ó «⁄≥È∑ : Íπº·∂ ’≈Ó∂, ÏÀ’‡, Áπ«Ï≥Á∆ ‚ÀÙ, «Ï≥Á∆ ’≈Ó≈, Áπ«Ï≥Á∆

B. «’«¡≈ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√Óª

C. «ÚÙ∂Ù‰ Á∆ Í«Ì≈Ù≈

Á√≥Ï ÈΩÓ≈‘∆ Íz∆«÷¡≈ ¡Â∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ «¬‘ Áπ‘≈¬∆ ¤Ø‡∆¡ª ¤Ø‡∆¡ª

«Ò÷ Íz∆«÷¡≈Úª ≈‘∆∫ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

‹ÈÚ∆ Áπ‘≈¬∆ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

ÎÚ∆ √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAÍø‹≈Ï∆

‹Ó≈Â- √ºÂÚ∆∫

¡ÍzÀÒÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. √ØÈ∂ ø◊∆¡ª Ë∞ºÍª

B. ’≈’Ø Â∂ Ó≈’Ø

C. ‹≈◊Ø

Ò∂÷ A. «Ú√≈÷∆ Á≈ Ó∂Ò≈

B. ¡º÷∆∫ «‚º·≈ ÓÀ⁄

C. Ó∂≈ ÓÈ-Ì≈¿∞∫Á≈ ¡«Ë¡≈Í’

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ˜»∆ ’≥Ó Ò¬∆ ¤∞º‡∆ Ú≈√Â∂ «ÏÈÀ-ͺÕ

B. «ÍÂ≈ ‹∆ ÂØ∫ ÍÀ√∂ Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ ͺÂÕ

51

’‘≈‰∆ A. ı◊ØÙ Â∂ ’º¤»’∞≥Ó≈

«Ú¡≈’È A. Ò∂÷ ⁄È≈

B. ’‘≈‰∆ ⁄È≈

C. ͺÂ/«ÏÈÀ-ͺ (Ï≈∂ Ó»Ò ‹≈‰’≈∆ Á∂‰∆ «Ú¡≈’È Í≈·-Íπ√Â’ “⁄Ø∫)

Ó¬∆Í≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Ó‘≈È «⁄øÂ’ √∞’≈ Á∆ ’‘≈‰∆

B. Óª Á≈ «Í¡≈

C. ÏÒÁª Ú≈Ò≈ «Í¡≈≈ «√øÿ

D. ¡≈¿∞ ÷∂‚∆¬∂ Í∆Ò∑ ÍÒªÿÛ≈

Ò∂÷ A. πº÷ª Á∂ Ò≈Ì

B. Ùz∆ ◊∞» ◊Ø«Ï≥Á «√≥ÿ ‹∆

C. «Ú«Á¡≈Ê∆ Â∂ ¡È∞Ù≈ÙÈ

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. Ò≈«¬Ï∂∆ «Úº⁄ √≈Ò∂ Â∂ ¡ıÏ≈ Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Ú≈√Â∂ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ‘Ø√‡Ò «Úº⁄ «‘≥Á∂ ¤Ø‡∂ Ì≈ ˘ ÷∂‚ª Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÍÛ∑≈¬∆ «Úº⁄ π⁄∆ ÒÀ‰

Ò¬∆ ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. Ò»≥ÏÛ∆ Â∂ ’ª

«Ú¡≈’È A. ÏØÒ∆ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

B. «ÒºÍ∆ Á∆ Í«Ì≈Ù≈

C. «Ú¡≈’È, Ò◊ª ¡Â∂ Ò◊≈÷

D. ÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

‹»»È ◊Ó∆¡ª Á∆¡ª ¤∞º‡∆¡ª

‹∞Ò≈¬∆Í≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Íø‹≈Ï Á∆ ÒØ’-◊≈«¬’≈ : √∞«øÁ ’Ω

B. √Ó∂∫ Á∆ Ï‘≈

C. ¡≈ı∆ ÍÀ∫‚∂ ÂØ∫ Í«‘Òª

D. ÿÛ∂ Á≈ Í≈‰∆

E. Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á

Ò∂÷ A. ¡Á∞ºÂ∆ Ï∆Â≈ Á∂ Í∞ø‹∏Ï≈Ï≈ ÏøÁ≈ «√øÿ Ï‘≈Á

B. ÚºË ◊Ó∆ Á≈ «¬º’ «ÁÈ

C. √≈‚∂ «Í≥‚

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. Í»∆ ¯∆√ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ Ó≈Ó≈ ‹∆ ˘ ‹ÈÓ «ÁÈ Â∂ Ì∂‹∂ ÂØ‘Î∂ Á≈ Ë≥ÈÚ≈Á ’È Ò¬∆ ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. ÁØ ¡≈Ò√∆ «ÓºÂ

«Ú¡≈’È A. √Ú, «Ú¡≥‹È, Á∞ºÂ ¡ºı ¡Â∂ ÍÛÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

B. Óπ‘≈Ú∂ A-CE º’ («Ú¡≈’È Á∆ Íπ√Â’ “⁄Ø∫)

C. ’≈Ò-Ú≥‚

52

¡◊√ÂÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. «Ú‘Ò≈

B. Ù≈Ï≈Ù! √∞ÓÈ

C. «Ú√≈÷∆

D. Ì◊Â Í±È «√øÿ∏«Íø◊ÒÚ≈Û≈

E. √≈¿∞‰

Ò∂÷ A. ¡≈˜≈Á∆ «ÁÚ√ - AE ¡◊√Â

B. √∂Ú≈ Á∂ Í∞ø‹∏Ì◊Â Í±È «√øÿ «Íø◊ÒÚ≈Û≈

C. ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∂ Ò≈Ì Â∂ ‘≈È∆¡ª

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ¡ºË∆ ¤∞º‡∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ «ÓºÂ ˘ «Ú¡≈‘ Á∆¡ª √Óª Á≈ ¡º÷∆ Á∂«÷¡≈ ‘≈Ò Áº√‰ Ò¬∆

ͺÂÕ

C. ÓÀ⁄ Á∂÷‰ ‹≈‰ Á∆ «¬‹≈˜Â ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂ

’‘≈‰∆ A. «√¡≈‰≈ ’ª

«Ú¡≈’È A. ÙÏÁ, «Òß◊, Ú⁄È Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

B. √Ï≥Ë’ Â∂ ÔØ‹’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

C. «’«¡≈ Â∂ «’«¡≈-«ÚÙ∂Ù‰ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

D. Óπ‘≈Ú∂ CF ÂØ∫ GE º’ «Ú¡≈’È Í≈·-Íπ√’ ”⁄Ø∫

√Â≥ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. «◊·Ó∞·∆¡ª Ú≈Ò≈ ÷±‘

B. √≈ÚË≈È, ‘ث١≈!

C. ’Â≈ «√øÿ √≈Ì≈

Ò∂÷ A. Ù‘∆Á ’Â≈ «√øÿ √≈Ì≈

B. ÚËÁ∆ ¡≈Ï≈Á∆ Á∆ √Óº«√¡≈

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ‹∞Ó≈È≈ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. Íz∆«÷¡≈ «Úº⁄Ø∫ ⁄≥◊∂ ÈßϪ È≈Ò Í≈√ ‘ج∂ «ÓºÂ ˘ ÚË≈¬∆ ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. Á‹∆ Â∂ ‘≈Ê∆

«Ú¡≈’È A. Í≥‹≈Ï∆ ÙÏÁ ‹ØÛ (Ù∞ºË-¡Ù∞ºË)

B. Ï‘∞ ¡Ê’ ÙÏÁ, √Ó≈È¡Ê’ ÙÏÁ, «ÚØË≈Ê’ ÙÏÁ

C. «Ú√«Ó’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

¡’±ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. ‹∆¡ ’∂

B. Ù∂È∆¡ª

C. Ò≈Ò≈ Ò≈‹Í ≈¬∂

D. ¡ÁÌ∞ √ø√≈

Ò∂÷ A. Íø‹≈Ï ’∂√∆∏Ò≈Ò≈ Ò≈‹Í ≈¬∂

B. Áπ√«‘≈

C. √’»Ò Á∆ «Úº«Á¡’ Ô≈Â≈

53

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. √’»Ò ¤º‚‰ ¡Â∂ ⁄«ºÂ √‡∆«Î’∂‡ ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ «ÓºÂ ˘ ¿∞√Á∆ Ó≈Â≈ ‹∆ Á∆ ÓΩ “Â∂ ¡¯√Ø√ ’È Ò¬∆ ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. Ò∂Ò≈ Â∂ Ï«ÿ¡≈Û

«Ú¡≈’È A. «ÚÙ≈Ó «⁄≥È∑ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

B. Ú≈’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

C. Ï‘∞Â∂ ÙÏÁª Á∆ ʪ «¬º’ ÙÏÁÕ

D. Ú≈’ Á∂ Ó»Ò ÂºÂ- ’Â≈, ’Ó Â∂ «’«¡≈

ÈÚ≥ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. √ºÂ ‚≈’‡

B. Í∞Ò≈Û Í∆ : √∞È∆Â≈ «ÚÒ∆¡Ó˜

C. ◊ªË∆ ‹∆ Á≈ √≈ÏÓÂ∆ ¡≈ÙÓ

Ò∂÷ A. Ùz∆ ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆Õ

B. Á∆Ú≈Ò∆

C. ¡«Â ·ß„ Á≈ «¬º’ «ÁÈ

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ◊∞¡≈⁄∂ √≈«¬’Ò ˘ Һ̉ Ò¬∆ Óπº÷-Ê≈‰≈ ¡¯√ ˘ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ «Í≥‚/Ù«‘ Á∂ ÍÃË≈È ˘ ◊Ò∆ Óπ∞‘ºÒ∂ Á∆ √¯≈¬∆ ¡Â∂ ◊≥Á∂ Í≈‰∆ Á∂

«È’≈√ ÍzÏ≥Ë ˘ √πË≈È Ò¬∆ ͺÂÕ

’‘≈‰∆ A. ¬∂’Â≈ «Úº⁄ ÏÒ ‘ÀÕ

«Ú¡≈’È A. Óπ‘≈Ú∂ GF-AAC º’ ¡÷≈‰ A-AE º’

Á√≥Ï ÈΩÓ≈‘∆ Íz∆«÷¡≈ ¡Â∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ «¬‘ Áπ‘≈¬∆ ¤Ø‡∆¡ª-¤Ø‡∆¡ª

«Ò÷ Íz∆«÷¡≈Úª ≈‘∆∫ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

‹ÈÚ∆ Áπ‘≈¬∆ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

ÎÚ∆ √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAÍø‹≈Ï∆

‹Ó≈Â-¡º·Ú∆∫¡ÍzÀÒÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Í≥‹≈Ï∆

B. √¯ÒÂ≈Úª ¡Â∂ ¡√¯ÒÂ≈Úª

C. Ó≈√‡ Ó∂Ò≈ «√≥ÿ

Ò∂÷ A. «Ú√≈÷∆ Á≈ Ó∂Ò≈

B. Ùz∆ ◊∞» ◊Ø«Ï≥Á «√≥ÿ ‹∆

C. Ó∂∂ Ó≈Â≈ ‹∆

54

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. Í»∆ Î∆√ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. √’»Ò ¤º‚‰ Á≈ √‡∆«Î’∂‡ ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

«Ú¡≈’È A. Ò∂÷ ⁄È≈ ¡Â∂ ͺÂ/ «ÏÈÀ-ͺ Ï≈∂ Óπ„Ò∆ ‹≈‰’≈∆Õ

B. ÏØÒ∆ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

C. «ÒºÍ∆ Á∆ Í«Ì≈Ù≈

Ó¬∆Í≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. ÓΩÒ≈È≈ ¡≈˜≈Á

B. ¿∞µÁÓ ’∆ ˜»

C. Ï≈Ï≈ Î∆Á

D. ‹∆¿∞‰ Â∂∂ Ϻ⁄Û∂

E. ÒØ‘Û∆

Ò∂÷ A. Í≥‹≈Ï Á≈ «¬«Â‘≈√’ Ù«‘ - ¡≥«ÓzÂ√

B. Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ

C. √≈‚∂ «Í≥‚

D. ¡ÁπºÂ∆ ÁÚ∂Ù - Ï≈Ï≈ ¯∆Á

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ¡ºË∆ ¤∞º‡∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ‹∞Ó≈È≈ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂ

C. «ÓºÂ ˘ ͺ «Ò÷Ø «’ ¤∞º‡∆¡ª «’Ú∂∫ ÏÂ∆ ’∆Â∆¡ª ‹≈‰Õ

«Ú¡≈’È A. «Ú¡≈’È, Ò◊ª ¡Â∂ Ò◊≈÷

B. Óπ‘≈Ú∂/ ¡÷≈‰ Á∆ Í«Ì≈Ù≈

C. Ú⁄È Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ ÂÏÁ∆Ò∆ Á∂ «ÈÔÓ

‹»È ◊Ó∆¡ª Á∆¡ª ¤∞º‡∆¡ª

‹∞Ò≈¬∆Í≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. ◊∞» ¡ÓÁ≈√ ‹∆

B. ÈÚª «⁄‘≈

C. ⁄≈ȉ Á≈ Ó√∆‘≈ - ‚≈. Á∆Ú≈È «√≥ÿ ’≈Ò∂Í≈‰∆

D. Ú«‘Ó-ÌÓ

E. ÁØ√Â∆

Ò∂÷ A. ÚËÁ∆ ¡≈Ï≈Á∆ Á∆ √Óº«√¡≈

B. ÓΩÒ≈È≈ ¡≈˜≈Á

C. ‡zÀ«Î’ «ÈÔÓª Á∆ Ó‘ºÂÂ≈

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. Ò≈«¬Ï∂∆ «Úº⁄ √≈Ò∂ ¡Â∂ ¡÷Ï≈ Ó≥◊Ú≈¿∞‰ √Ï≥Ë∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. «ÍÂ≈ ‹∆ ˘ «⁄º·∆ «Ò÷ ’∂ ÍÀ√∂ Ì∂‹‰ Ò¬∆ ͺÂÕ

«Ú¡≈’È A. ÙÏÁ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√ÓªÕ

B. ÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√ÓªÕ

C. ÍÛÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√Óª

D. Óπ‘≈Ú∂ A-CE º’ («Ú¡≈’È Á∆ Íπ√Â’ “⁄Ø∫)

55

¡◊√ÂÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. ¿∞µ⁄∆ ʪ Á≈ √≈’

B. ‘∆ «’ÙÈ

C. Íz∆ÂÓ «√≥ÿ Á≈ √πÌ≈¡

D. ◊∞Ò≈Ï Á∆ ¯√Ò

E. ’≈‘˘ ÒºÌÁ∂ ÓºÒ ¡÷≈«Û¡ª Á∂Õ

Ò∂÷ A. ¡≈˜≈Á∆ «ÁÚ√ - AE ¡◊√Â

B. ‡ÀÒ∆Ú∆˜È Á∂ Ò≈Ì ¡Â∂ ‘≈È∆¡ª

C. «Ú«Á¡≈Ê∆ ¡Â∂ ¡È∞Ù≈ÙÈ

ͺÂ/«ÏÈÀ-ͺ A. ◊∞¡≈⁄∂ √≈«¬’Ò ˘ Һ̉ Ò¬∆ Óπº÷ Ê≈‰≈ ¡¯√ ˘ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ‘Ø√‡Ò «Úº⁄ «‘≥Á∂ ¤Ø‡∂ Ì≈ ˘ ‡∆.Ú∆ ÿº‡ Á∂÷‰ ¡Â∂ ÍÛ∑≈¬∆ “Â∂ ÷∂‚ª

«Úº⁄ π⁄∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ ͺÂÕ

«Ú¡≈’È A. «ÚÙ∂Ù‰, «’«¡≈, «’«¡≈ «ÚÙ∂Ù‰ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√Óª

B. Óπ‘≈Ú∂ CF-GE º’ («Ú¡≈’È Á∆ Íπ√Â’ “⁄Ø)

C. «Òß◊ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «Òß◊ ÏÁÒ‰ Á∂ «ÈÔÓÕ

√Â≥ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. ◊º◊»

B. ◊∆Â

Ò∂÷ A. ¡º÷∆ Á∂«÷¡≈ ÓÀ⁄

B. Ùz∆ ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆

C. Ó∂≈ ÓÈÌ≈¿∞∫Á≈ ¡«Ë¡≈Í’

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. Íπ√Â’ «Ú’∂Â≈ ÂØ∫ Íπ√Â’ª Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ «ÓºÂ ˘ ¡≈͉∂ Ì≈ Á∂ «Ú¡≈‘ «Úº⁄ Ù≈ÓÒ ‘؉ Ò¬∆ ͺ «Ò÷ØÕ

«Ú¡≈’È A. √Ï≥Ë’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

B. Óπ‘≈Ú∂ GF-I@ º’ («Ú¡≈’È Á∆ Íπ√Â’ “⁄Ø)

C. Ù∞ºË / ¡Ù∞ºË

¡’±ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Ó«‘≥Á «√≥ÿ ≥Ë≈Ú≈

B. ¡ÈØ÷≈ ≈‘∆

C. ÍπÒ≈Û “Â∂ «‹ºÂ

D. Í≥‹≈Ï

Ò∂÷ A. Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆

B. Áπ√«‘≈

C. πº÷ª Á∂ Ò≈Ì

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. ÍØ√‡ Ó≈√‡ ˘ ‚≈’∆¬∂ Áπ¡≈≈ «⁄º·∆¡ª ◊Ò Ú≥‚‰ √Ï≥Ë∆ «Ù’≈«¬Â

Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. «ÓºÂ ˘ ⁄≥◊∂ ÈßÏ ÒÀ ’∂ Í≈√ ‘؉ “Â∂ ÚË≈¬∆ ͺ «Ò÷ØÕ

«Ú¡≈’È A. ÔØ‹’ ¡Â∂ «Ú√«Ó’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

B. ¡Ê «◊¡≈È / ÏØË Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

C. Óπ‘≈Ú∂ IA-AAC º’, ¡÷≈‰ A-AE º’ («Ú¡≈’È Á∆ Íπ√Â’ ”⁄Ø∫)

56

ÈÚ≥ÏÍ≈· Íπ√Â’ Á∂ Í≈· A. Í≥‹≈Ï∆ √º«Ì¡≈⁄≈ Á≈ «⁄ºÂ’≈ - ‹ÈÀÒ «√≥ÿ

B. √πÈ«‘∆ «‹ÒÁ

C. ¡‰◊ΩÒ∂

D. ÓØÿ≈

Ò∂÷ A. Á∆Ú≈Ò∆

B. ÒØ‘Û∆

C. ÍÁ»Ù‰

D. ÓÈ-Ì≈¿∞∫Á∂ Ù∞◊Ò

ͺ / «ÏÈÀ-ͺ A. √’»Ò ¤º‚‰ ¡Â∂ ⁄«ºÂ √‡∆«Î’∂‡ ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺÂÕ

B. ¡≈͉∂ Ì≈ ˘ √’»Ò «Úº⁄ ÓÈ≈¬∂ √≈Ò≈È≈ √Ó≈Ø‘ Á≈ Úȉ ͺ ≈‘∆∫

«Ò÷ØÕ

«Ú¡≈’È A. ’≈Ò-Ú≥‚

B. Ú≈’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√Óª

C. «Ú√≈Ó «⁄≥È∑

Á√≥Ï ÈΩÓ≈‘∆ Íz∆«÷¡≈ ¡Â∂ «√Ò∂Ï√ Á∆ Áπ‘≈¬∆Õ «¬‘ Áπ‘≈¬∆ ¤Ø‡∆¡ª-¤Ø‡∆¡ª «Ò÷Â∆

Íz∆«÷¡≈Úª ≈‘∆∫ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

‹ÈÚ∆ Áπ‘≈¬∆ ’Ú≈¬∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

ÎÚ∆ √≈Ò≈È≈ Íz∆«÷¡≈

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AAÍø‹≈Ï∆

‹Ó≈Â-ÈΩÚ∆∫Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√

¡ÍÃÀÒ-B@A@Í∂Í-¬∂

A. Í≈· Í∞√Â’: √≈«‘ Ó≈Ò≈ (Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ Ú≈Â’)

(¿) Ú≈Â’ Ì≈◊ : (A) Í∞≈ÂÈ ‹ÈÓ √≈÷∆ «Úº⁄ ¡≈¿∞∫Á∂ ÁØ Ì≈◊

(A) √∞ÒÂ≈ÈÍ∞ ˘ «Â¡≈∆

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (A) Ì≈¬∆ Ú∆ «√øÿ

57

Í∂Í Ï∆Ò∂÷ : ÙÃ∆ ◊∞± È≈È’ Á∂Ú ‹∆, √≈‚∂ Ó∂Ò∂Õ

ͺÂ/ «ÏÈÀ ͺ : «ÓºÂ/√‘∂Ò∆ Á∆ ÌÀ‰ Á∂ «Ú¡≈‘ ”Â∂ È≈ Í∞º‹‰ Á≈ ’≈È Áº√ØÕ

◊Ò∆¡ª È≈Ò∆¡ª Á∆ √¯≈¬∆ ¡Â∂ Ó∞øÓ Ҭ∆ È◊ Í≈«Ò’≈ ˘ «Ò÷ØÕ

ÍÀ≈ ⁄È≈ : √’±Ò «Úº⁄ √¯≈¬∆, Í∆«÷¡≈ ÂØ∫ Íø‹ «Óø‡ Í«‘ÒªÕ

’‘≈‰∆¡ª : ‘ºÊ È≈ ¡ÍÛ∂ ʱ‘ ’ΩÛ∆, ¡ø ÌÒ∂ Á≈ ÌÒ≈Õ

¡÷Ωª/Ó∞‘≈Ú∂ : Ò◊-Í◊ E@ ¡÷Ωª ¡Â∂ Ó∞‘≈Ú«¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ Áº√‰ ‹ª Ú≈’ª «Úº⁄

ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈Õ

«Ú¡≈’È : ÙÏÁ-‹ØÛ Á∂ «ÈÔÓª Á∆ ¡ÓÒ∆ ÚÂØ∫

Ó¬∆-B@A@Í∂Í ¬∂

A. Í≈· Í∞√Â’ : √≈«‘ Ó≈Ò≈ (Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ Ú≈Â’)

(¿) Ú≈Â’ Ì≈◊ : (B) ÓØÁ∆÷≈È≈ √øÌ≈«Ò¡≈

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (B) «’Í≈ √≈◊

B. Í≈· Í∞√Â’ : ÚøÈ◊∆ (Íø‹≈Ï∆ «¬’ª◊∆ Â∂ ’‘≈‰∆¡ª)

’‘≈‰∆ Ì≈◊ : (A) ºÏ ¡≈͉∂ ¡√Ò∆ ±Í «Úº⁄

C. È≈ÚÒ : Í‘∞ Î∞‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª A, B º’ ’ª‚ ÍÛ≈¿∞‰∂ ‘ÈÕ

Í«‘Ò∂ A ’ª‚ Á∂ ÍÃÙÈ ¿∞µÂ Â∂ Ú≈Â≈Ò≈ÍÕ

Í∂Í-Ï∆Ò∂÷ : Ï∂-∞˜◊≈∆, «Ú√≈÷∆ Á≈ Ó∂Ò≈, «’√∂ «¬«Â‘≈√’ √Ê≈È Á∆ Ô≈Â≈

ͺÂ/«ÏÈÀ ͺ : «ÓÒ≈Ú‡ Ï≈∂ ¡ıÏ≈ Á∂ √øÍ≈Á’ ˘ ͺ «Ò÷ØÕ

«Ú¡≈‘ «Úº⁄ Á∂÷∆¡ª ⁄ø◊∆¡ª Ï∞∆¡ª √Óª Ï≈∂ ¡≈͉∂ «ÓºÂ/√‘∂Ò∆

˘ ͺ «Ò÷ØÕ

ÍÀ≈ ⁄È≈ : ‚≈’∆¡≈, ∞º÷ª Á∆ ·ø„∆ ¤ª, «√º«÷¡≈ √≈ËÈ Ú‹Ø∫ «√È∂Ó≈Õ

’‘≈‰∆¡ª : ¬∆Ó≈ÈÁ≈∆ ⁄ø◊∆ È∆Â∆ ‘À, ¡ÁÒ∂ Á≈ ÏÁÒ≈Õ

¡÷Ωª/Ó∞‘≈Ú∂ : Ò◊-Í◊ E@ ¡÷Ωª ¡Â∂ Ó∞‘≈Ú«¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ Áº√‰ ‹ª Ú≈’ª «Úº⁄

ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈Õ

«Ú¡≈’È : ÙÏÁ ‹ØÛ, ¡◊∂Â-«Í¤∂ÂÕ

‹±È-B@A@ ◊Ó∆ Á∆¡ª ¤∞º‡∆¡ª Ò¬∆ ¡ÍÃÀÒ ¡Â∂ Ó¬∆ ÁΩ≈È ’Ú≈«¬¡≈ ’øÓ Á∞‘≈¬∆

Ò¬∆ «Ò÷Â∆ ¡Â∂ Ô≈Á ’È-ÁØ‘ª ±Íª «Ú⁄ «ÁºÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ

58

‹∞Ò≈¬∆-B@A@Í∂Í-¬∂

A. Í≈· Í∞√Â’ : √≈«‘ Ó≈Ò≈ (Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ Ú≈Â’)

(¿) Ú≈Â’ Ì≈◊ : ◊Ò∆ «Úº⁄

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (C) ËÈ∆ ≈Ó ⁄≈«ÂÃ’ (D) (ÍÃØ. Í±È «√øÿ)

B. Í≈· Í∞√Â’ : ÚøÈ◊∆ (Íø‹≈Ï∆ «¬’ª◊∆ Â∂ ’‘≈‰∆¡ª)

(¿) «¬’ª◊∆ : (A) Ï∂Ï∂ ≈Ó Ì‹È∆

(¡) ’‘≈‰∆ Ì≈◊ : (B) È∆Ò∆ fi∆Ò Â∂ Ï∞∆ ◊ºÒ

C. È≈ÚÒ : Í‘∞ Î∞‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª : C, D, ’ª‚ ÍÛ∑≈¿∞‰∂ ‘È

ÁØ ’≈‚ª Á∂ Í ÙÈ ¿∞ºÂ Â∂ Ú≈Â≈Ò≈Í Ú∆ ’Ú≈¿∞‰∂ ‘È ¢

Í∂Í Ï∆Ò∂÷ : ≈«ÏøÁ È≈Ê ‡À◊Ø, ’Â≈ «√øÿ √≈Ì≈ ¢

ͺÂ/«ÏÈÀ ͺ : «ÓºÂ/√‘∂Ò∆/ ¤Ø‡∂ Ì≈ ȱø ÍÛ∑≈¬∆ ¡Â∂ ÷∂‚ª «Úº⁄ Ï≈Ï «ÁÒ⁄√Í∆

ÒÀ‰ Ï≈∂ «⁄º·∆ «Ò÷Ø¢ √’±Ò Ó∞º÷ ȱø √’±Ò ¤º‚‰ Á≈ √‡∆«Î’∂‡ ÒÀ‰ Ò¬∆

«ÏÈÀ-ͺ «Ò÷Ø ¢

ÍÀ≈ ⁄È≈ : √Ó∂∫ Á∆ Í≈ÏøÁ∆, √øÂ∞Ò ÷∞≈’, ÓÈ Í√øÁ Í∞√Â’ ¢

’‘≈‰∆¡ª : Ò≈Ò⁄ Ï∞∆ ÏÒ≈ ‘À, ÒØÛ ’≈„ Á∆ Óª ‘À ¢

¡÷Ωª/Ó∞‘≈Ú∂ : Ò◊Ì◊ E@ ¡÷ΩÂ≈ ¡Â∂ Ó∞‘≈Ú«¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ Áº√‰ ‹ª Ú≈’ª «Úº⁄

ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈ ¢

«Ú¡≈’È : ÙÏÁ-‹ØÛ, ¡◊∂Â-«Í¤∂Â

¡◊√ B@A@Í∂Í ¬∂

A. Í≈· Í∞√Â’ : √≈«‘ Ó≈Ò≈ (Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ Ú≈Â’)

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (E) √. √. ⁄È «√øÿ “Ù‘∆Á” (F) ‚≈. Á∆Ú≈È «√øÿ

’≈Ò∂ Í≈‰∆ ’Ú∆¡ª Á∆¡ª ’«ÚÂ≈Úª (¡«Ì¡≈√ √Ó∂Â)

B. Í≈· Í∞√Â’ : ÚøÈ◊∆ (Íø‹≈Ï∆ «¬’ª◊∆ Â∂ ’‘≈‰∆¡ª)

(¿) «¬’ª◊∆ : Ï∂Ï∂ ≈Ó Ì‹È∆ Á∆ Á∞‘≈¬∆ ¢

(¡) ’‘≈‰∆ Ì≈◊ : (C) Ó∂≈ ¿∞‹«Û¡≈ ◊∞¡ª„∆

C. È≈ÚÒ : Í‘∞ Î∞‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª E ÂØ∫ G º’ ’ª‚ ÍÛ∑≈¿∞‰∂ ‘È ¡Â∂ C ’≈‚ª Á∂ ÍÃÙÈ

¿∞ºÂ Â∂ Ú≈Â≈Ò≈Í ¢

Í∂Í-Ï∆Ò∂÷ : «ÓÈÂ∞ È∆Ú∆∫ È≈È’≈, ◊∞‰ ⁄ø«◊¡≈¬∆¡ª ÂÂ∞,

Á≈‹ ÍÃÊ≈, ÚËÁ∆ ¡≈Ï≈Á∆ Á∆ √Óº«√¡≈ ¢

ͺÂ/«ÏÈÀ ͺ : «ÚÁ∂Ù ◊¬∂ «Íø‚ Á∂ «Ú¡’Â∆/«ÙÂ∂Á≈ ȱø «Íø‚ «Úº⁄ ‘ج∆¡ª ÂÏÁ∆Ò∆¡ª

Ï≈∂ ͺ «Ò÷Ø¢ ⁄≈⁄∂/Ó≈Ó∂ ÚºÒØ∫ Â∞‘≈‚∂ ‹ÈÓ «ÁÈ Â∂ Ì∂‹∂ ÂØ‘Î∂ Ò¬∆

ËøÈÚ≈Á ’Ø ¢

59

ÍÀ≈ ⁄È≈ : «Íø‚ Á≈ Ϙ∞◊, √’±Ò Á∆ ÍÃ≈ÊÈ≈ √Ì≈ ¢

’‘≈‰∆¡ª : ¬∂’∂ «Úº⁄ Ï’Â, Ï∞∆ √ø◊ ÂØ∫ «¬º’Ò≈ ⁄ø◊≈ ¢

¡÷Ωª/Ó∞‘≈Ú∂ : Ò◊Ì◊ E@ ¡÷Ωª ¡Â∂ Ó∞‘≈Ú«¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ Áº√‰ ‹ª Ú≈’ª «Úº⁄

ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈ ¢

√ÂøÏ B@A@ Á∞‘≈¬∆ ¡Â∂ Í«‘Ò∂ √ÓÀ√‡ Á∆ ÍÃ∆«÷¡≈

¡’±Ï-B@A@Í∂Í-¬∂

A. Í≈· Í∞√Â’ : √≈«‘ Ó≈Ò≈ (Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ Ú≈Â’)

(¿) Ú≈Â’ Ì≈◊ : (A) √ÓÔ Á≈ ¡Ê (B) Úº«‚¡ª Á≈ ¡≈Á

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (A) Î∆Ø‹Á∆È √Î (B) ◊∞Ó∞÷ «√øÿ Ó∞√≈«Î

B. Í≈· Í∞√Â’ : ÚøÈ◊∆ (Íø‹≈Ï∆ «¬’ª◊∆ Â∂ ’‘≈‰∆¡ª)

(¿) «¬’ª◊∆ : (A) ÏøÏ ’∂√

(¡) ’‘≈‰∆ Ì≈◊ : (A) ÈÓ√’≈

C. È≈ÚÒ : Í‘∞ Î∞‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª ¢

Í∂Í-Ï∆Ò∂÷ : ÓΩÒ≈È≈ ¡≈˜≈Á, Á∆Ú≈Ò∆, ¡º÷∆∫ «‚º·≈ Ó∂Ò≈, Á∞√«‘≈ ¢

ͺÂ/«ÏÈÀ ͺ : √≈¬∆’Ò ⁄Ø∆ ‘؉ ”Â∂ Ê≈‰≈ «¬ø⁄≈‹ ȱø «Í؇ ’Ø ¢

«ÓºÂ/√‘∂Ò∆ Á∆ Ó≈Â≈ Á∆ ÓΩ ‘Ø ‹≈‰ ”Â∂ ¡¯√Ø√ ͺ «Ò÷Ø ¢

ÍÀ≈ ⁄È≈ : «ÓÒÚÂÈ, «Íø‚ Á≈ ⁄Ω’∆Á≈ ¢

’‘≈‰∆¡ª : fi±·∂ ”Â∂ ’ج∆ «¬ÂÏ≈ È‘∆∫ ’Á≈, «‹√ Á∆ Ò≈·∆ ¿∞√ Á∆ Óºfi ¢

¡÷Ωª/Ó∞‘≈Ú∂ : Ò◊Ì◊ E@ ¡÷Ωª ¡Â∂ Ó∞‘≈Ú«¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ Áº√‰ ‹ª Ú≈’ª «Úº⁄

ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈ ¢

«Ú¡≈’È : ’≈’ : ’≈’ Á∆¡ª ÁØ «’√Óª Á≈ «Ú√Ê≈ È≈Ò ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈ ¢

ÙÏÁ-‹ØÛª «Úº⁄ «ÏøÁ∆, «‡ºÍ∆ Â∂ ¡ºË’ Á∆ ÚÂØ∫ È≈Ò ÙÏÁª Á∂ ¡Êª

«Úº⁄ ÍÀ∫Á∂ ¡ø Ï≈∂ Áº√‰≈ ¢

ÈÚøÏ B@A@Í∂Í-¬∂

A. Í≈· Í∞√Â’ : √≈«‘ Ó≈Ò≈ (Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Á∂ Ú≈Â’)

(¿) Ú≈Â’ Ì≈◊ : (B) ‹º‡ Á≈ ¡≈‡

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (C) «ÚË≈Â≈ «√øÿ Â∆ (D) ÍÃØ. ÓØ‘È «√øÿ ¢

B. Í≈· Í∞√Â’ : ÚøÈ◊∆ (Íø‹≈Ï∆ «¬’ª◊∆ Â∂ ’‘≈‰∆¡ª)

(¿) «¬’ª◊∆ : (B) ◊¿±Ó∞÷≈ - Ù∂Ó∞÷≈

(¡) ’‘≈‰∆ Ì≈◊ : (B) ºÏ Â∂ ∞ºÂª

C. È≈ÚÒ : Í‘∞ Î∞‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª D ’≈‚ª Á∂ ÍÃÙÈ ¿∞ºÂ ¡Â∂ Ú≈Â≈Ò≈Í ¢

60

Í∂Í-Ï∆Ò∂÷ : ÓÈ∞º÷ ¡Â∂ «Ú«◊¡≈È, ◊∞± ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ ‹∆, ÍÃÁ±Ù‰ Á∆ √Óº«√¡≈,

‡ÀÒ∆«Ú˜È Á∂ Ò≈Ì ‘≈È∆¡ª, Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆ ¢

ͺÂ/«ÏÈÀ ͺ : «ÓºÂ/√‘∂Ò∆ ȱø √’±Ò «Úº⁄ ‘ج∂ √≈Ò≈È≈ «¬È≈Ó Úø‚, √Ó≈◊Ó Ï≈∂ ͺÂ

«Ò÷Ø¢ √’±Ò Ó∞÷∆ ȱø Ò≈«¬Ï∂Ã∆ «Úº⁄ √∞Ë≈ «Ò¡≈¿∞‰ √øÏøË∆ ͺ «Ò÷Ø ¢

‚≈’∆¬∂ «Ú∞ºË ÍØ√‡ Ó≈√‡ ȱø «Ù’≈«¬Â ’Ø ¢

ÍÀ≈ ⁄È≈ : √ªfi ’∆‹∂ ◊∞‰‘ ’∂∆, √ø‹Ó ¢

’‘≈‰∆¡ª : Ï∞ºË∆ ÏÒ È≈ÒØ∫ ÏÒÚ≈È ‘∞øÁ∆ ‘À, √«‘‹ ͺ’∂ √Ø Ó∆·≈ ‘Ø«¬ ¢

¡÷Ωª/Ó∞‘≈Ú∂ : Ò◊Ì◊ E@ ¡÷Ωª ¡Â∂ Ó∞‘≈Ú«¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ Áº√‰ ‹ª Ú≈’ª «Úº⁄

ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈ ¢

«Ú¡≈’È : ’≈’ : ’≈’ Á∆¡ª «’√Óª Á∆ «Ú√Ê≈ È≈Ò Á∞‘≈¬∆ ¢ ÙÏÁ-‹ØÛ

«Úº⁄ «ÏøÁ∆, «‡ºÍ∆ Â∂ ¡ºË’ Á∆ ÚÂØ∫ È≈Ò ÙÏÁª Á∂ ¡Êª «Úº⁄ ÍÀ∫Á∂ ¡øÂ

Ï≈∂ Áº√‰≈ ¢

Á√øÏ B@A@Í∂Í-¬∂

A. Í≈· Í∞√Â’ : √≈«‘ Ó≈Ò≈ ( Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Á∆ Ú≈Â’ )

(¿) Ú≈Â’ Ì≈◊ : (C) Ï∂Ï∂

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (E) ÈøÁ Ò≈Ò È±Í∞∆ (F) Ï≈Ï≈ ÏÒÚøÂ

B. Í≈· Í∞√Â’ : ÚøÈ◊∆ (Íø‹≈Ï∆ «¬’ª◊∆ Â∂ ’‘≈‰∆¡ª)

’‘≈‰∆ Ì≈◊ : (C) Ë∆±

C. È≈ÚÒ : Í‘∞ Î∞‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª

Í∂Í-Ï∆Ò∂÷ : ¤ºÏ∆ ‹ÈÚ∆, «Ú«Á¡≈Ê∆ ¡Â∂ ¡È∞Ù≈√È, ÍÛ∑≈¬∆ «Úº⁄ ÷∂‚ª Á≈ √Ê≈ÈÕ

ͺÂ/«ÏÈÀ ͺ : √’±Ò Ó∞÷∆ ˘ ¡≈⁄‰ √ÏøË∆ √‡∆«Î’∂‡ ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺ «Ò÷ØÕ

Í∞√Â’ «Ú’∂Â≈ ˘ «’Â≈Ϫ Óø◊Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ ͺ «Ò÷ØÕ ÓÀ⁄ Ú∂÷‰ ‹≈‰

Ò¬∆ √’±Ò Ó∞÷∆ ÂØ∫ ¡≈«◊¡≈ ÒÀ‰ Ò¬∆ «ÏÈÀ-ͺ «Ò÷ØÕ

ÍÀ≈ ⁄È≈ : ¡ºË∆ ¤∞º‡∆ Á≈ √Óª, √ø‹Ó

’‘≈‰∆¡ª : «ÓºÂ ¿∞‘ ‹Ø Ó∞√∆Ï √Ó∂∫ ’øÓ ¡≈Ú∂, ÷±‘ Í∞º‡Á∂ ˘ ÷≈Â≈ «Â¡≈Õ

¡÷Ωª/Ó∞‘≈Ú∂ : Ò◊Í◊ E@ ¡÷Ωª ¡Â∂ Ó∞‘≈Ú«¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ Áº√‰ ‹ª Ú≈’ª «Úº⁄

ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√ ’≈¿∞‰≈Õ

«Ú¡≈’È : ’≈’: Á∞‘≈¬∆, ÙÏÁ-‹ØÛ : Á∞‘≈¬∆

‹ÈÚ∆- B@AAÍ∂Í-¬∂ A. Í≈· Í∞√Â’ : √≈«‘ Ó≈Ò≈ (Íø‹≈Ï∆ ’«ÚÂ≈ Â∂ Ú≈Â’)

(¿) Ú≈Â’ Ì≈◊ : (D) ÿØÛ∆¡ª ‘∆ ÿØÛ∆¡ª Õ

61

(¡) ’«ÚÂ≈ Ì≈◊ : (G) ÍÃ∆ÂÓ «√øÿ “√Î∆” (H) ¡ø«ÓÃÂ≈ ÍÃ∆ÂÓ

C. È≈ÚÒ : Í‘∞ Î∞‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª

Í∂Í-Ï∆ Ú≈’ ÏØË, Ú≈’ Á∂ «‘º√∂, Ú≈’ Á∆¡ª «’√Óª, Ú≈’-Ú‡ªÁ≈, ÍÁ Úø‚Õ

ÙÏÁ ⁄È≈, √Ó≈√∆ ÙÏÁÕ

ÎÚ∆ √≈∂ √Ò∂Ï√ Á∆ Á∞‘≈¬∆

Ó≈⁄ Á±‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ ÍÃ∆«÷¡≈

Ó‘∆È≈Ú≈ «√Ò∂Ï√ Ú≥‚ B@A@-AA

Íø‹≈Ï∆‹Ó≈Â- Áº√Ú∆∫

;w?;No gfjbk;w?;No gfjbk;w?;No gfjbk;w?;No gfjbk;w?;No gfjbkgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzv

ngq?b, g/go J/ngq?b, g/go J/ngq?b, g/go J/ngq?b, g/go J/ngq?b, g/go J/

Í≈· Íπ√Â’ √≈«‘ Ó≈Ò≈ :’«ÚÂ≈ Ì≈◊ :- Ù∂÷ ∆Á Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∆ Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈, ’∂∫Á∆ Ì≈◊ ¡Â∂ Ú√±«ÈÙ·

ÍzÙÈÕ

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- Ï≈Ï Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Á≈ «Ïª ÍÛ∑È≈ Â∂ √≈

Ú≥È◊∆ :-«¬’ª◊∆ :- Ó‘≈ÂÓ≈ ÍÛ∑È≈ Â∂ Í≈ ¿∞√≈∆

’‘≈‰∆ :- ÓÛ∆¡ª ÂØ∫ Á», √≈ ¡Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :-

È≈ÚÒ :- ’ª‚, ÍÛ∑È≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Í≈ ¿∞√≈∆, Ú≈Â≈Ò≈Í Á∂ Íz√≥◊Õ

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È (Í«Ì≈Ù≈, Ó≥ÂÚ, ¡≥◊) √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈÕ

Ò∂÷ :- «Ú√≈÷∆ Á≈ Ó∂Ò≈, ◊∞» ◊Ø«Ï≥Á «√≥ÿ ‹∆, «Ú«Á¡≈Ê∆ Â∂ ¡È∞Ù≈√È

62

ͺ :-

¿. «ÓºÂ/√‘∂Ò∆ ˘ Í≈√ ‘؉ Â∂ ÚË≈¬∆ ͺÂ

¡. «ÓºÂ /√‘∂Ò∆ Á∆ Ó≈Â≈ Á∆ ÓΩ Â∂ ¡Î√Ø√ ͺÂ

¬. ⁄≈⁄≈ ‹∆ ÚºÒØ∫ ‹ÈÓ «ÁÈ Â∂ Ì∂‹∂ ÂØ‘Î∂ Ò¬∆ Ë≥ÈÚ≈Á ͺÂÕ

¡‰«‚º·≈ Í«‘≈ :- ‹≈‰’≈∆ ¡Â∂ ⁄≈ Í«‘«¡ª Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- “¿” ¡Â∂ “¡” (‹≈‰’≈∆ ¡Â∂ ÚÂ∫Ø)

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- C «Ú√≈Ó «⁄≥È∑≈ Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ ÚÂØ∫

«Ú¡≈’È Á∆ Í«Ì≈Ù≈ √Ï≥Ë∆ ‹≈‰’≈∆

Ì≈Ù≈ Â∂ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ (Í«Ì≈Ù≈)

ÙÏË ÏØË / ÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈

«Òß◊ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª

Ó¬∆, Í∂Í ¬∂

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :- ÏπºÒ∂ Ù≈‘, Í∆Ò» Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈ Â∂ ’∂∫Á∆

Ì≈◊

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- Ï≈Ï Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Á≈ «Ïª Á∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ ¡Â∂ Ú√± ͺ÷ √Ï≥Ë∆ (D@ ÙÏÁª Ú≈Ò∂

ÍzÙÈ)

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- “Ó‘≈ÂÓ≈” Íz√≥◊ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

’‘≈‰∆ :- “ÓÛ∆¡ª ÂØ∫ Á»” Í≈ ¿∞√≈∆

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :- ’ª‚ B,C Á∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Íz√≥◊ Â∂ Í≈ ¿∞√≈∆

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :- Ì≈Ù≈ Â∂ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ò∂÷ :- ◊∞» ¡‹È Á∂Ú ‹∆, Ó∂≈ ÓÈÌ≈¿∞∫Á≈ ’Ú∆ Ì≈¬∆ Ú∆ «√≥ÿ, Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆, ÍÛ∑≈¬∆ «Úº⁄ ÷∂‚ª Á≈

√Ê≈È

ͺ :-

¿. «ÓºÂ / √‘∂Ò∆ ˘ ◊Ó∆¡ª Á∆¡ª ¤∞º‡∆¡ª «¬º’·∂ «ÏÂ≈¿∞‰ Ò¬∆

¡. ¤Ø‡∂ Ì≈/ÌÀ‰ ˘ ÍÛ∑≈¬∆ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÷∂‚ª «Úº⁄ «‘º√≈ ÒÀ‰ Ò¬∆ ͺÂÕ

¬. «ÍÂ≈ ‹∆ ˘ ÿ Ï≈∂ √Ó≈⁄≈ Á∂‰ Ò¬∆ ͺÂ

63

¡‰«‚º·≈ Í«‘≈ :- E Í«‘«¡ª Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- ¬.√.‘ ¡º÷ª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡ª Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- ¡◊Ò∂ «Â≥È «Ú√≈Ó «⁄≥È∑≈ Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ ÚÂØ∫

«Ú¡≈’È :- «Ú¡≈’È Á≈ Ó≥ÂÚ

Ì≈Ù≈ Â∂ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ :- Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ Á∆¡ª ¿∞µÍ Ì≈Ù≈Úª

ÙÏÁ ÏØË :- ÈªÚ Á∆¡ª «’√Óª Â∂ ¿∞Á≈‘Ȫ Â∂ ÈªÚ ÙÏÁª Á∆ Ú≈’ª «Úº⁄ Í«‘⁄≈‰ ’È∆

«Òß◊ Â∂ Ú⁄È :- Ú≈’ª «Úº⁄ «Òß◊ ÏÁÒØ Á≈ ¡«Ì¡≈√

‹±È : ◊Ó∆ Á∆¡ª ¤∞º‡∆¡ª

‹∞Ò≈¬∆, Í∂Í ¬∂

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :-

’«ÚÂ≈ Ì≈◊≈ :- “Ù≈‘ ‘∞√ÀÈ” Â∂ Ú≈«Ù Ù≈‘” Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈

Â∂ ’∂∫Á∆ Ì≈◊

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- “‘º√‰≈ Â∂ ’»’‰≈” √≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ Ú√± ͺ÷ √Ï≥Ë∆ (D@ ÙÏÁª Á∂ ÍzÙÈ)

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- “Ï∂Ú√∆” ÍÛ∑È≈ Â∂ Í≈ ¿∞√≈∆

’‘≈‰∆ :- “«¬º’ ÍÀ ÿº‡ Â∞È≈” Á≈ √≈

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :-

’ª‚ D,E Á∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Íz√≥◊ Â∂ Í≈ ¿∞√≈∆

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :- “ËπÈ∆ “Â∂ Í≥‹≈Ï∆ ËπÈ∆¡ª √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ò∂÷ :- ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆, «’√∂ «¬«Â‘≈√’ √Ê≈È Á∆ Ô≈Â≈, ’∂ÏÒ ‡∆.Ú∆ Ú ‹ª Ù≈Í, ’≥«Í¿∞‡

«√º«÷¡≈Õ

ͺ :-

¿. «Ó /√‘∂Ò∆ ˘ ÌÀ‰ Á∂ «Ú¡≈‘ Ò¬∆ √ºÁ≈ ͺÂ

¡. ‘√ÍÂ≈Ò «Úº÷ ˜÷Ó∆ ͬ∂ «ÓºÂ ˘ ‘Ω√Ò≈ Á∂‰ Ò¬∆ ͺÂÕ

¬. «ÍÂ≈ ‹∆ ÂØ∫ ÍÀ√∂ Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Ò¬∆ ͺÂÕ

¡‰«‚º·≈ Í«‘≈ :- E Í«‘«¡ª Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- ’, ÷, ◊, ÿ ¡º÷ª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡ª Á∆ ‹≈‰’≈∆ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- ¡◊Ò∂ «Â≥È «Ú√≈Ó «⁄≥È∑≈ Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ ÚÂØ∫

«Ú¡≈’È :- «Ú¡≈’È Á∂ ¡≥◊ (ÚÈ ÏØË, ÙÏÁ ÏØË)

64

Ì≈Ù≈ Â∂ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ :- √… Â∂ «Ú¡≥‹È

ÙÏÁ ÏØË :- ÍÛÈªÚ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¿∞Á≈‘Ȫ √Ó∂Â

«Òß◊ Â∂ Ú⁄È :- Ú⁄È Á∆ Í«Ì≈Ù≈, «’√Óª Â∂ Óπ„Ò∆ ‹≈‰’≈∆Õ

¡◊√Â, Í∂Í ¬∂

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :-

’«ÚÂ≈ Ì≈◊ :- “‘≈ÙÓ” Â∂ “’≈Á Ô≈” Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈ Â∂

’∂∫Á∆ Ì≈◊Õ

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- “Ó∂∆ Óª ÏØÒ∆” ÍÛ∑È≈, √≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Ú√± ͺ÷ √Ï≥Ë∆ D@ ÙÏÁª Á∂ ÍzÙÈ

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- “Ï∂Ú√∆” Íz√≥◊ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

’‘≈‰∆ :- “«¬º’ ÍÀ ÿº‡ Â∞È≈” Í≈ ¿∞√≈∆ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª:-

’ª‚ F,G Á∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Íz√≥◊ Â∂ Í≈ ¿∞√≈∆

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :- ȪÚ, ÍÛÈªÚ Á∆¡ª Í«Ì≈Ù≈Úª Â∂ «’√Óª √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ò∂÷ :- AE ¡◊√Â, º÷Û∆, Ù‘∆Á Ì◊ «√≥ÿ, ‡ÀÒ∆«Ú˜È / ¡ıÏ≈ª Á∂ Ò≈Ì ‹ª ‘≈È∆¡ªÕ

ͺ :- ¿. «ÓºÂ Á∆ ÌÀ‰ Á∂ «Ú¡≈‘ Â∂ È≈ Í‘∞≥⁄‰ Á≈ ’≈È Áº√Á∂ ‘ج∂ ͺÂ

¡. «ÓºÂ / √‘∂Ò∆ ˘ √’»Ò «Úº⁄ ÓÈ≈¬∂ √πÂ≥ÂÂ≈ «ÁÚ√ Ï≈∂ ͺÂ

¬. «ÍÂ≈ ‹∆ ˘ ÍÛ∑≈¬∆ √Ï≥Ë∆ / «¬Ó«Â‘≈Ȫ Á∆ «Â¡≈∆ √Ï≥Ë∆ ͺÂ

‘. ÍÁ∂√ «Úº⁄ «‘≥Á∂ «ÙÂ∂Á≈ ˘ «Í≥‚ «Úº⁄ ¡≈¬∆¡ª ÂÏÁ∆Ò∆¡ª Ï≈∂ ͺÂ

¡‰«‚º·≈ Í«‘≈ :- E Í«‘«¡ª Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- ⁄, ¤, ‹, ÙÏÁª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡ª Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ Ú≈’ª «Úº⁄ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- ¡◊Ò∂ ⁄≈ «Ú√≈Ó «⁄≥È∑≈ Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ ÚÂØ∫

«Ú¡≈’È :- «Ú¡≈’È Á∂ ¡≥◊ (Ú≈’ ÏØË, ¡Ê ÏØË)

Ì≈Ù≈ Â∂ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ :- È≈√’∆ √… Â∂ È≈√’∆ «Ú¡≥‹È

ÙÏÁ ÏØË :- ÍÛÈªÚ Á∆¡ª «’√Óª Â∂ ¿∞Á≈‘Ȫ, ÍÛ∑ÈªÚ ÙÏÁª Á∆ Ú≈’ª «Úº⁄ Í«‘⁄≈‰ ’È∆

«Òß◊ Â∂ Ú⁄È :- Ú⁄È ÏÁÒØ Á≈ Ú≈’ª «Úº⁄ ¡«Ì¡≈√

√Â≥Ï

Í∂Í ¬∂ : - Í«‘Ò∂ ÁØ ‘¯Â∂ Áπ‘≈¬∆

Í∂Í Ï∆:- Í«‘Ò∂ ÁØ ‘¯Â∂ Áπ‘≈¬∆

Â∆√∂ Â∂ ⁄ΩÊ∂ ‘¯Â∂ Íz∆«÷¡≈

65

;w?;No dik;w?;No dik;w?;No dik;w?;No dik;w?;No dikgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzvgkmeqw dh wjhBktko tzv

nespo, g/go J/nespo, g/go J/nespo, g/go J/nespo, g/go J/nespo, g/go J/

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :-

’«ÚÂ≈ Ì≈◊ :- ◊∞» È≈È’ Á∂Ú ‹∆ Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∆ Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈, ’∂∫Á∆ Ì≈◊ Â∂

Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- «‘¡≈¿∞ È≈ ’À‘∆ ·≈«‘ Ò∂÷ Á≈ √≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ Â∂ Ú√± ͺ÷ √Ï≥Ë (D@ ÙÏÁ Á∂

ÍzÙÈ)

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- “˜¯È≈Ó≈” ÍÛ∑È≈ Â∂ Í≈ ¿∞√≈∆

’‘≈‰∆ :- “’ÒÓ ‹≈◊ ͬ∆” ÍÛ∑È≈, √≈, Í≈ ¿∞√≈∆ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :-

’ª‚ H,I ÍÛ∑È≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Í≈ ¿∞√≈∆, Ú≈Â≈Ò≈Í Á∂ Íz√≥◊

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :- ◊∞Óπ÷∆ «ÒºÍ∆, ÚÈ ‹ª ¡º÷, «’√Óª √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, «ÚÙ∂Ù‰ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ Â∂

«’√Óª √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈÕ

Ò∂÷ :- Ò≈Ò≈ Ò≈‹Í ≈¬∂, Í≥‹≈Ï Á∂ Ó∂Ò∂, Á√«‘≈, Á‘∂‹ ÍzÊ≈Õ

¡‹∆ / «ÏÈÀ ͺ :-

¿. Óπº÷ ¡«Ë¡≈Í’ ‹∆ ˘ Î∆√ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆

¡. Óπº÷ ¡«Ë¡≈Í’ ‹∆ ˘ √À’ÙÈ ÏÁÒ‰ Ò¬∆

¬. Íz≈¬∆Ú∂‡ ’≥ÍÈ∆ Á∂ ÓÀÈ∂‹ ˘ ¡≈͉∆ ÔØ◊Â≈ Áº√Á∂ ‘ج∂ ÈΩ’∆ ÒÀ‰ √Ï≥Ë∆ ¡‹∆Õ

√. «’√∂ ¡ıÏ≈ Á∂ √≥Í≈Á’ ˘ «ÈºÂ ÚÂØ∫ Á∆¡ª ⁄∆˜ª «Úº⁄ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ «ÓÒ≈Ú‡ Ï≈∂

√≥÷∂Í ⁄È≈ :- ‹≈‰’≈∆, D Í«‘«¡ª Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- fi, ‡, ·, ‚ ¡º÷ª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡ª Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√

«Ú¡≈’È :- «ÒºÍ∆ Â∂ ◊∞Óπº÷∆ «ÒºÍ∆ Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

ÙÏÁ ÏØË :- «ÚÙ∂Ù‰ Á∂ «ÚÙ∂Ù‰ Á∆¡ª «’√Óª ¿∞Á≈‘Ȫ Â∂ «ÚÙ∂Ù‰ ÙÏÁª Á∆ Ú≈’ª «Úº⁄ Í«‘⁄≈‰

¡Ê ÏØË :- Ï‘∞¡Ê’ ÙÏÁ

’≈Ò :- ’≈Ò Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

66

ÈÚ≥Ï, Í∂Í ¬∂

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :-

’«ÚÂ≈ Ì≈◊ :- “Ì≈¬∆ ◊∞Á≈√” ¡Â∂ ◊∞» ◊Ø«Ï≥Á «√≥Ë ‹∆ Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∆ Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈,

’∂∫Á∆ Ì≈◊ ¡Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- “Ï≈Ï≈ ≈Ó «√≥ÿ ’»’≈” ÍÛ∑È≈, √≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ ¡Â∂ Ú√± ͺ÷ √Ï≥Ë∆ D@ ÙÏÁª Á∂

ÍzÙÈ

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- “˜¯È≈Ó≈” Íz√≥◊ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

’‘≈‰∆ :- “«Èº’∆ Ï»‡∆ Á≈ √»‡” √≈, Í≈ ¿∞√≈∆ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :-

’ª‚ A@,AA,AB ÍÛ∑È≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Í≈ ¿∞√≈∆, Ú≈Â≈Ò≈Í Á∂ Íz√≥◊

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :-

ÙÏÁ ÏØË :- «’«¡≈, «’«¡≈ «ÚÙ∂Ù‰ Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

¡Ê ÏØË :- √Ó≈È¡≈Ê’ ÙÏÁª √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ò∂÷ :- Á∆Ú≈Ò∆, Í≥«‚ ‹Ú≈‘ Ò≈Ò È«‘», Ï∂π˜◊≈∆, ÓÈ∞º÷ Â∂ «Ú«◊¡≈È

¡˜∆ :-

¿. Óπº÷ ¡«Ë¡≈Í’ ‹∆ ˘ ‹∞Ó≈È≈ Óπ¡≈¯∆ Ò¬∆

¡. «√‘ Ó≥Â∆ ˘ «‚√ÍÀ∫√∆ ÷ØÒ∑‰ √Ï≥Ë∆

¬. ÍØ√‡ Ó≈√‡ ˘ ‚≈’∆¬∂ Á∆ «Ù’≈«¬Â √Ï≥Ë∆

√. ¡ıÏ≈ Á∂ √≥Í≈Á’ ˘ Ϻ√ ¡º‚∂ Á∆ ÁπÁÙ≈ Ï≈∂Õ

√≥÷∂Í ⁄È≈ :- „, Â, Ê, Á, Ë ¡º÷ª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡ª Á∆ ‹≈‰’≈∆ Â∂ Ú≈’ª «Úº⁄ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√

«ÒºÍ∆ Â∂ ◊∞Óπº÷∆ «ÒºÍ∆ :- ÚÈ ‹ª ¡º÷ Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

ÙÏÁ ÏØË :- «’«¡≈ Á∆ Íz∆Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

¡Ê ÏØË :- √Ó≈È ¡≈Ê’ ÙÏÁ

’≈Ò :- ’≈Ò Á∆¡ª «’√Óª Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

67

Á√≥Ï, Í∂Í ¬∂

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :-

’«ÚÂ≈ Ì≈◊ :- ◊∞» ¡‹È Á∂Ú ‹∆ Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∆ Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈, ’∂∫Á∆ Ì≈◊ Â∂

Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- “Ó‘ª’Ú∆ ’≈Ò∆Á≈√ Ò∂÷ Á≈ √≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ ¡Â∂ Ú√± ͺ÷ √Ï≥Ë D@ ÙÏÁª Á∂

ÍzÙÈ

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- “È≈«¬’” «¬’ª◊∆ ÍÛ∑È≈ Â∂ Í≈ ¿∞√≈∆

’‘≈‰∆ :- “Ï≈’∆ √Ì √πº÷ √ªÁ ‘À”, √≈, Í≈ ¿∞√≈∆ ¡Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :-

’ª‚ A@,AA,AB ÍÛ∑È≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Í≈ ¿∞√≈∆, Ú≈Â≈Ò≈Í Á∂ Íz√≥◊

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :- Óπ’Â≈, Ò◊ª Â∂ Ò◊≈÷ («Ï≥Á∆, «‡ºÍ∆, ¡ºË’), √Ï≥Ë’, ÔØ‹’ Á∆¡ª Í«Ì≈Ù≈Úª , «ÚØË≈¡Ê’

ÙÏÁª √Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ò∂÷ :- ’Â≈ «√≥ÿ √≈Ì≈, Í≥‹≈Ï Á∂ «Â¿∞‘≈, ÍzÁ»ÙÈ, ÚËÁ∆ ¡Ï≈Á∆ Á∆ √Óº«√¡≈Õ

¡˜∆ :-

¿. Óπº÷ ¡«Ë¡≈Í’ ‹∆ ˘ √’»Ò ¤º‚‰ / ¡≈⁄‰ √‡∆«Î’∂‡ ÒÀ‰ √Ï≥Ë∆Õ

¡. «√º«÷¡≈ Ó≥Â∆ ˘ ÒÛ’∆¡ª Á≈ ’≈Ò‹ ÷ØÒ‰ Ò¬∆ ¡‹∆Õ

¬. Íπ√Â’ «Ú’z∂Â≈ ÂØ∫ «’Â≈Ϫ Ó≥◊Ú≈¿∞‰ Ò¬∆

√. È◊ Í≈«Ò’≈ Á∂ ÍzË≈È ˘ ◊Ò∆¡ª / È≈Ò∆¡ª Á∆ √¯≈¬∆ Â∂ ΩÙÈ∆ Á∂ ÍzÏ≥Ë Ï≈∂Õ

√≥÷∂Í ⁄È≈ :- ⁄≈ Í«‘«¡ª Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- È,Í,Î ¡º÷ª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡ª Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ ¡Â∂ Ú≈’ª «Úº⁄ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√

«ÒºÍ∆ Â∂ ◊∞Óπº÷∆ «ÒºÍ∆ :- ÚÈ ‹ª ¡º÷ Á∆¡ª «’√Óª Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

ÙÏÁ ÏØË :- «’«¡≈ «ÚÙ∂Ù‰ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ ¡Â∂ «’√Óª Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

¡Ê ÏØË :- «ÚØË¡Ê’ ÙÏÁ

’≈Ò :- ’≈Ò ÏÁÒØ Á≈ ¡«Ì¡≈√

‹ÈÚ∆, Í∂Í ¬∂

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :-

’«ÚÂ≈ Ì≈Ù≈ :- “È‹≈Ï” Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∆ Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈, ’∂∫Á∆ Ì≈◊ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- “Ó∂∂ Úº‚∂ Ú‚∂∂” Á≈ √≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ ¡Â∂ Ú√± ͺ÷ √Ï≥Ë∆ D@ ÙÏÁª Á∂ ÍzÙÈ

68

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- “È≈«¬’” Íz√≥◊ ¡Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

’‘≈‰∆ :- “‚±∞≥Ó”, √≈, Í≈ ¿∞√≈∆ ¡Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :-

’ª‚ AE,AF ÍÛ∑È≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Í≈ ¿∞√≈∆, Ú≈Â≈Ò≈Í Á∂ Íz√≥◊

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :- “«Ú√«Ó’” Í«Ì≈Ù≈ Â∂ «’√Óª, Ï‘∞Â∂ ÙÏÁª Á∆ ʪ «¬º’ ÙÏÁ, ’≈Ò Â∂ ’≈Ò Á∆¡ª «’√Óª

√Ï≥Ë∆ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ò∂÷ :- BF ‹ÈÚ∆ , ÒØ‘Û∆, ÈΩ‹Ú≈Ȫ «Úº⁄ ÚËÁ≈ È«Ù¡ª Á≈ πfi≈È, «Ï‹Ò∆ Á∆ Ϻ⁄Â

¡‹∆ :-

¿. Óπº÷ ¡«Ë¡≈Í’ ‹∆ ˘ Ò≈«¬Ïz∂∆ «Úº⁄ ÈÚ∂∫ ÓÀ◊˜∆È Ó≥◊Ú≈¿∞‰ ¡Â∂ ÏÀ·‰ Ò¬∆ „∞’Ú∆∫ ʪ Á≈

ÍzÏ≥Ë ’È √Ï≥Ë∆Õ

¡. «Úº«Á¡’ ‡» Á∆ ¡≈«◊¡≈ ÒÀ‰ Ò¬∆ ¡‹∆

¬. Íπ«Ò√ ¡«Ë’≈∆ ˘ ÿ «Úº⁄ ‘ج∆ ⁄Ø∆ √Ï≥Ë √»⁄È≈ Á∂‰ Ï≈∂Õ

√. ‚≈«¬À’‡ Á» ÁÙÈ ˘ «√º«÷¡≈ √Ï≥Ë∆ ÍzØ◊≈Óª «Úº⁄ √πË≈ «Ò¡≈¿∞‰ ¡Â∂ √Ó∂∫ «Úº⁄ Ú≈Ë≈

’È √Ï≥Ë∆Õ

√≥÷∂Í ⁄È≈ :- Í≥‹ Í«‘«¡≈ Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- Ï, Ì, Ó, Ô, ¡º÷ª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡≈ Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ ¡Â∂ Ú≈’ª «Úº⁄ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- ÚÂØ∫ Á≈ ¡«Ì¡≈√

«ÒºÍ∆ Â∂ ◊∞Óπº÷∆ «ÒºÍ∆ :- “Óπ’Â≈” ¡Â∂ “Ò◊ª” Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆

ÙÏÁ ÏØË :- √Ï≥Ë’ Â∂ ÔØ‹’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ «’√Óª ¡Â∂ «¬È∑ª Á∆ Ú≈’ª «Úº⁄ Í«‘⁄≈‰ ’È∆

¡Ê ÏØË :- Ï‘∞Â∂ ÙÏÁª Á∆ ʪ «¬º’ ÙÏÁ

’≈Ò :- ’≈Ò ÏÁÒØ Á≈ ¡«Ì¡≈√

ÎÚ∆, Í∂Í ¬∂

√≈«‘ Ó≈Ò≈ :-

’«ÚÂ≈ Ì≈◊ :- “Ù≈‘ Óπ‘≥ÓÁ Á∆¡ª ⁄È≈Úª Á∆ Íz√≥◊ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈, ’∂∫Á∆ Ì≈◊ Â∂ Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ

Ú≈Â’ Ì≈◊ :- Áπ‘≈¬∆

69

Ú≥È◊∆ :-

«¬’ª◊∆ :- Áπ‘≈¬∆

’‘≈‰∆ :- Áπ‘≈¬∆

Í‘∞ Îπ‡≈Ò∂ ÂØ∫ Í«‘Òª :-

’ª‚ AG ÍÛ∑È≈, Ú√±«ÈÙ· ÍzÙÈ, Í≈ ¿∞√≈∆, Ú≈Â≈Ò≈Í Á∂ Íz√≥◊

Í∂Í Ï∆

«Ú¡≈’È :- Ú√±«ÈÙ· ÍzÙȪ Á∆ Áπ‘≈¬∆

Ò∂÷ :- Ï√≥Â, Í≥‹≈Ï Á∂ ÒØ’ ◊∆Â, Ó«‘≥◊≈¬∆

¡‹∆ :- ¿. Óπº÷ ¡«Ë¡≈Í’ ‹∆ ˘ √’»Ò «Úº⁄ Í∆‰ Ú≈Ò∂ Í≈‰∆ Á≈ ¿«⁄ ÍzÏ≥Ë ’È Ò¬∆

¡. «’√∂ «¬ÒÀ’‡z≈«È’Ò ’≥ÍÈ∆ Á∂ ÓÀÈ∂˜ ˘ ÈÚ∂∫ ÷∆Á∂ ‡ÀÒ∆«Ú˜È √Àµ‡ ˘ ÏÁÒ‰ √Ï≥Ë∆

¡‹∆Õ

√≥÷∂Í ⁄È≈ :- ÁØ Í«‘«¡ª Á≈ ¡«Ì¡≈√

Óπ‘≈Ú∂ :- Ò ¡Â∂ Ú ¡º÷ª ÂØ∫ Ù∞» ‘؉ Ú≈Ò∂ Óπ‘≈Ú«¡≈ Ï≈∂ ‹≈‰’≈∆ ¡Â∂ Ú≈’ª «Úº⁄ ÚÂØ∫

«Ú√≈Ó «⁄≥È∑ :- Áπ‘≈¬∆

«ÒºÍ∆ Â∂ ◊∞Óπº÷∆ «ÒºÍ∆ :- “Ò◊≈÷ («Ï≥Á∆, «‡ºÍ∆, ¡ºË’) Ï≈ ‹≈‰’≈∆ Â∂ ÚÂØ∫

ÙÏÁ ÏØË :- √Ï≥Ë’ Â∂ ÔØ‹’ Á∆ Í«Ì≈Ù≈ «’√Óª ¡Â∂ «¬È∑ª Á∆ Ú≈’ª «Úº⁄ Í«‘⁄≈‰ ’È∆

¡Ê ÏØË :- Áπ‘≈¬∆

’≈Ò :- Áπ‘≈¬∆

ÎÚ∆¡≈÷∆ ÁØ ‘¯Â∂ Í∂Í ¬∂ :- Áπ‘≈¬∆

Í∂Í Ï∆ :- Áπ‘≈¬∆

Ó≈⁄Á»‹∂ √ÓÀ√‡ Á∆ ÍÃ∆«÷¡≈

70

◊ÊÁ‚∑§ ¬Ê∆UÔÿ∑˝§◊ fl·¸ wÆvÆ-vv¬˝Õ◊ ‚òÊ

Á„UãŒË (ÁmUÃËÿ ÷Ê·Ê)∑§ˇÊÊ - ¿U∆UË

¬Ê∆˜Uÿ ¬ÈSÃ∑§ — •Ê•Ê Á„UãŒË ‚Ëπ¥ - (¬¥¡Ê’ S∑ͧ‹ Á‡ÊˇÊÊ ’Ê«¸U)•¬Ò‹ - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U v-x Ã∑§ •èÿÊ‚ ‚Á„Uà •ÊÒ⁄U ¬Ê∆˜Uÿ

¬ÈSÃ∑§ ◊¥ ‚ ∑§ÁflÃÊ ‹πŸ√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Á„UãŒË fláʸ◊Ê‹Ê •ÊÒ⁄U ◊ÊòÊÊ•Ê¥ ∑§Ë ¬„UøÊŸ–ÁŸ’ãäÊ - ◊⁄UÊ Á◊òÊ, flÒ‡ÊÊπË∑§„UÊŸË - ‹Ê‹ø ’È⁄UË ’‹Ê „ÒU–

◊ßU - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U y- Ã∑§ •èÿÊ‚ ‚Á„Uà •ÊÒ⁄U ¬Ê∆˜Uÿ¬ÈSÃ∑§ ◊¥ ‚ ∑§ÁflÃÊ ‹πŸ

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Á‹¥ª, fløŸ (¬Á⁄U÷Ê·Ê fl ÷Œ) Á‹¥ª¬Á⁄UfløŸ, fløŸ ¬Á⁄UfløŸ, ¬¥¡Ê’Ë ‡ÊéŒÊ¥ ∑§ÊÁ„UãŒË M§¬–

ÁŸ’ãäÊ - ◊⁄UË ¬Ê∆U‡ÊÊ‹Ê, ◊⁄UË ªÊÿ–∑§„UÊŸË - ∞∑§ÃÊ ◊¥ ’‹ „ÒU–

¡ÍŸ ◊¥ ª˝Ëc◊ •fl∑§Ê‡Ê¡È‹ÊßU - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U |-vw Ã∑§ •èÿÊ‚ ‚Á„Uà fl ¬Ê∆

◊¥ ‚ ∑§ÁflÃÊ ‹πŸ√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ‚¥ôÊÊ (¬Á⁄U÷Ê·Ê fl ÷Œ), ÷ÊflflÊø∑§ ‚¥ôÊÊ

ÁŸ◊ʸáÊ, ‡ÊéŒ ‡ÊÈÁhU, ‡ÊéŒÊÕ¸, ◊È„UÊfl⁄‘U •Õ¸‚Á„Uà flÊÄÿ-¬˝ÿʪ–

ÁŸ’ãäÊ - ◊⁄UÊ ªÊ¥fl/‡Ê„U⁄U, ◊⁄UÊ •äÿʬ∑§¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - •¬Ÿ ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê ¡M§⁄UË ∑§Ê◊ ∑§

Á‹∞ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ–∑§„UÊŸË - ߸U◊ÊŸŒÊ⁄UË ©UûÊ◊ ŸËÁà „ÒU–

•ªSÃ- ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U vx-v| Ã∑§ •èÿÊ‚ ‚Á„Uà •ÊÒ⁄U ¬Ê∆˜Uÿ¬ÈSÃ∑§ ◊¥ ‚ ∑§ÁflÃÊ ‹πŸ

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ‚fl¸ŸÊ◊ (¬Á⁄U÷Ê·Ê fl ÷Œ), Áfl¬⁄UËÃÊÕ¸∑§‡Ê錖

ÁŸ’ãäÊ - •Ê°πÊ¥ ŒπÊ ◊Òø, ¬˝Ê× ∑§Ê‹ ∑§Ë ‚Ò⁄U–

71

¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - •¬Ÿ ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê »§Ë‚ ◊Ê»§Ë „UÃÈ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ–∑§„UÊŸË - ¬Á⁄UüÊ◊ ∑§ Á’ŸÊ »§‹ Ÿ„UË¥ Á◊‹ÃÊ–

Á‚Ãê’⁄U - ŒÊ„U⁄UÊ߸U fl ¬˝Õ◊ •ÊflÁäÊ∑§ ¬⁄UˡÊÊ•ÄÃÍ’⁄U -¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U v-ww Ã∑§ •èÿÊ‚ ‚Á„Uà •ÊÒ⁄U ¬Ê∆˜Uÿ

¬ÈSÃ∑§ ◊¥ ‚ ∑§ÁflÃÊ ‹πŸ√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Áfl‡Ê·áÊ (¬Á⁄U÷Ê·Ê fl ÷Œ) •ÊÒ⁄U Áfl‡Ê·áÊ

ÁŸ◊ʸáÊ–ÁŸ’ãäÊ - ŒËflÊ‹Ë, ◊⁄UÊ ¬¥¡Ê’–¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - •¬Ÿ ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê ¡È◊ʸŸÊ ◊Ê»§Ë ∑§

Á‹∞ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ–∑§„UÊŸË - ÉÊ◊á«UË ∑§Ê Á‚⁄U ŸËøÊ–

Ÿflê’⁄U - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U wx-w Ã∑§ •èÿÊ‚ ‚Á„Uà fl ¬Ê∆˜Uÿ¬ÈSÃ∑§ ◊¥ ‚ ∑§ÁflÃÊ ‹πŸ

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Áfl⁄UÊ◊ Áø„˜ŸU, ∑§Ê⁄U∑§ ∑§Ë ¬Á⁄U÷Ê·Ê fl ÷Œ,flÊÄÿÊ¥ ◊¥ ∑§Ê⁄U∑§ Áø„˜UŸÊ¥ ∑§Ë ¬„UøÊŸ,‚◊ÊŸÊÕ¸∑§ ‡Ê錖

ÁŸ’ãäÊ - „U◊Ê⁄UÊ ⁄UÊc≈˛UËÿ ¤Êá«UÊ (äfl¡)¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê ‚Òćʟ ’Œ‹Ÿ ∑§ Á‹∞

¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ–ÁŒ‚ê’⁄UU - ÁmUÃËÿ •ÊflÁäÊ∑§ ¬⁄UˡÊÊ¡Ÿfl⁄UË - ŒÊ„U⁄UÊ߸U»§⁄Ufl⁄UË - •äÿʬ∑§Ê¥ mUÊ⁄UÊ ÃÒÿÊ⁄U Á∑§∞ ª∞ ◊ÊÚ«U‹ ¬˝‡Ÿ ¬òÊÊ¥ ∑§ •ÊäÊÊ⁄U ¬⁄U ŒÊ„U⁄UÊ߸U–◊Êø¸ - ŒÊ„⁄UÊ߸U ∞fl◊˜ flÊÁ·¸∑§ ¬⁄UˡÊÊ

◊ÊÁ‚∑§ ¬Ê∆UÔÿ∑˝§◊ fl·¸ wÆvÆ-vv¬˝Õ◊ ‚òÊ

∑§ˇÊÊ - ‚ÊÃflË¥Á„UãŒË (ÁmUÃËÿ ÷Ê·Ê)

¬Ê∆˜Uÿ ¬ÈSÃ∑§ — •Ê•Ê Á„UãŒË ‚Ëπ¥ - | (¬¥¡Ê’ S∑ͧ‹ Á‡ÊˇÊÊ ’Ê«¸U)•¬Ò‹ - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U v-x Ã∑§ •èÿÊ‚

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ‚¥ôÊÊ, ‚fl¸ŸÊ◊, Áfl‡Ê·áÊ ∞fl¥ ∑§Ê⁄U∑§ (¿U∆UË ∑§ˇÊÊ ◊¥ ∑§Ë ªß¸U √ÿÊ∑§⁄UáÊ ∑§ËŒÊ„U⁄UÊ߸U)

ÁŸ’ãäÊ - ¬˝Ê× ∑§Ê‹ ∑§Ë ‚Ò⁄U, flÒ‡ÊÊπË ∑§Ê àÿÊ„UÊ⁄U

72

¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ - ’Ë◊Ê⁄UË ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê ¿ÈU≈˜U≈UË ∑§ Á‹ÿ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ ÃÕÊ¡È◊ʸŸÊ ◊Ê»§Ë ∑§ Á‹∞ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ

◊ßU - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U y-| Ã∑§ •èÿÊ‚√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Á∑˝§ÿÊ ∑§Ë ¬Á⁄U÷Ê·Ê •ÊÒ⁄U ©U‚∑§ ÷ŒÁŸ’ãäÊ ⁄UøŸÊ - üÊË ªÈM§ ŸÊŸ∑§ Œfl ¡Ë, Œ‡Ê„U⁄Uʬ˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ - ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê ¡M§⁄UË ∑§Ê◊ ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ, ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê

‡ÊÈÀ∑§ (»§Ë‚) ◊È•Ê»§Ë ∑§ Á‹ÿ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ

v ¡ÍŸ ‚ xÆ ¡ÍŸ Ã∑§ ª˝Ëc◊ •fl∑§Ê‡Ê¡È‹ÊßU - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U -vw Ã∑§ •èÿÊ‚

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ÷ÊflflÊø∑§ ‚¥ôÊÊ ⁄UøŸÊ, fløŸ •ÊÒ⁄U Á‹¥ª ¬Á⁄Ufl¸ÃŸ Áfl‡Ê·áÊ ⁄UøŸÊÁŸ’ãäÊ ⁄UøŸÊ - •Ê°πÊ¥ ŒπÊ ◊Òø, Á∑§‚Ë äÊÊÁ◊¸∑§ ¬ÈM§· ∑§Ë ¡ËflŸË¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - ¬ÊS≈◊ÊS≈U⁄U ∑§Ê «UÊÁ∑§ÿ ∑§Ë Á‡Ê∑§Êÿà ‚ê’ãäÊË ¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ, ¡ã◊ ÁŒfl‚

¬⁄U ÷¡ ©U¬„UÊ⁄U ∑§ Á‹∞ ‚ê’ãäÊË ∑§Ê äÊãÿflÊŒ ¬òÊ•ªSÃ- ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U vx-v Ã∑§ •èÿÊ‚

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Á∑˝§ÿÊ, Á∑˝§ÿÊ-Áfl‡Ê·áÊ ∑§Ë ¬Á⁄U÷Ê·Ê •ÊÒ⁄U ©U‚∑§ ÷Œ Áfl⁄UÊ◊ Áø„˜UŸ,Áfl‹Ê◊ ‡ÊéŒ

ÁŸ’ãäÊ - SflÃãòÊÃÊ ÁŒfl‚, ŒÍ⁄UŒ‡Ê¸Ÿ ∑§ ‹Ê÷ •ÊÒ⁄ „UÊÁŸÿÊ¥U¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - •¬Ÿ SflÊSâÿÊÁäÊ∑§Ê⁄UË ∑§Ê ◊È„UÀ‹ ∑§Ë ‚»§Ê߸U ‚ê’ãäÊË Á‡Ê∑§Êÿà ¬òÊ,

Á◊òÊ ∑§Ê ¬Ê‚ „UÊŸ ¬⁄U ’äÊÊ߸U-¬òÊÁ‚Ãê’⁄U - ¬ÈŸ⁄UÊflÎÁà ¬Ê∆˜Uÿ∑˝§◊ ∞fl¥ ¬˝Õ◊ÊflÁäÊ∑§ ¬⁄UˡÊÊ-©UûÊ⁄U ¬ÈÁSÃ∑§Ê

◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ fl øøʸ•ÄÃÍ’⁄U - ¬Ê∆Uÿ ¬ÈSÃ∑§ — ¬Ê∆U v~ ‚ wy Ã∑§ •èÿÊ‚√ÿÊ∑§⁄UáÊ — ÿÊ¡∑§ ∑§Ë ¬Á⁄UèÊÊcÊÊ •ÊÒ⁄U flÊÄÿÊ¥ ◊¥ ¬˝ÿʪ, ¬ÿʸÿflÊøËÁŸ’ãäÊ ⁄UøŸÊ — ‡Ê„UËŒ èʪà Á‚¥„U

ŒË¬Êfl‹Ë¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ — ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§ ∑§Ê ¬˝◊ÊáÊ ¬òÊ ‹Ÿ ∑§ Á‹∞ ¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ

∑ȧ‚¥ªÁà ‚ ’øŸ ∑§ Á‹∞ ¬òÊ

Ÿflê’⁄U —¬Ê∆UK ¬ÈSÃ∑§ — ¬Ê∆U wz ‚ xÆ Ã∑§ •èÿÊ‚√ÿÊ∑§⁄UáÊ — ‚ê’äÊ ’ÊäÊ∑§ ∑§Ë ¬Á⁄UèÊÊcÊÊ •ÊÒ⁄U flÊÄÿÊ¥ ◊¥ ¬˝ÿʪ

ÁflS◊ÿÊÁŒ’ÊäÊ∑§ ∑§Ë ¬Á⁄UèÊÊcÊÊ •ÊÒ⁄U flÊÄÿÊ¥ ◊¥ ¬˝ÿʪÁŸ’ãäÊ ⁄UøŸÊ — ªáÊÃãòÊ ÁŒfl‚

üÊË ªÈM§ ªÊÁ’㌠Á‚¥„U ¡Ë

73

¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ — Ÿª⁄U¬ÊÁ‹∑§Ê ∑§ ¬˝äÊÊŸ ‚⁄U¬¥ø ∑§Ê •¬Ÿ Ÿª⁄U ◊¥ •S¬ÃÊ‹ ÅÊÊ‹Ÿ ∑§ Á‹∞¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ–

ÁŒ‚ê’⁄U — ¬ÈŸ⁄UÊflÎÁà ¬Ê∆U˜ÿ∑˝§◊ ∞fl¥ ¬⁄UˡÊÊ-©UûÊ⁄U ¬ÈÁSÃ∑§Ê ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ fl øøʸ‡ÊËÃ∑§Ê‹ËŸ •fl∑§Ê‡Ê

¡Ÿfl⁄UË — ‚Ê⁄U ¬Ê∆U˜ÿ∑˝§◊ ∑§Ë ŒÊ„U⁄UÊ߸»§⁄Ufl⁄UË — •äÿʬ∑§Ê¥ mÊ⁄UÊ ÃÒÿÊ⁄U Á∑§ÿ ◊ÊÚ«U‹ ¬˝‡Ÿ ¬òÊÊ¥ ∑§ •ÊäÊÊ⁄U ¬⁄U ŒÊ„U⁄UÊ߸◊Êø¸ — flÊÁcʸ∑§ ¬⁄UˡÊÊ

◊ÊÁ‚∑§ ¬Ê∆UÔÿ∑˝§◊ fl·¸ wÆvÆ-vv¬˝Õ◊ ‚òÊ

∑§ˇÊÊ - •Ê∆UflË¥Á„UãŒË (ÁmUÃËÿ ÷Ê·Ê)

¬Ê∆˜Uÿ ¬ÈSÃ∑§ — •Ê•Ê Á„UãŒË ‚Ëπ¥ - (¬¥¡Ê’ S∑ͧ‹ Á‡ÊˇÊÊ ’Ê«¸U)‚◊ÿ/•flÁäÊ ¬Ê∆U˜ÿ/•äÿʬŸ-Áfl·ÿ/©¬Áfl·ÿ

•¬Ò‹ - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U v-x Ã∑§ •èÿÊ‚√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ‚¥ôÊÊ ∑§Ë ¬Á⁄U÷Ê·Ê, ÷Œ, ¬„UøÊŸ fl ¬˝ÿʪ

÷ÊflflÊø∑§ ‚¥ôÊÊ ⁄UøŸÊ–ÁŸ’ãäÊ - (i) ◊¡⁄U ÷Í¬ãŒ˝ Á‚¥„U (ii) ◊„UÊ⁄UÊ¡Ê ⁄UáÊ¡Ëà Á‚¥„U

(iii) flÒ‡ÊÊπË ∑§Ê ◊‹Ê¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ - (v) ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§/◊ÈÅÿÊäÿÊÁ¬∑§Ê ∑§Ê •fl∑§Ê‡Ê ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ

(i) •SflSÕ „UÊŸ ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ(ii) •Êfl‡ÿ∑§ ∑§Êÿ¸ ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ(iii) ÷Ê߸U/’„UŸ ∑§ ÁflflÊ„U ◊¥ ‚Áê◊Á‹Ã „UÊŸ ∑§ ∑§Ê⁄UáÊ

(w) ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§/◊ÈÅÿÊäÿÊÁ¬∑§Ê ∑§Ê ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ(i) ¡È◊ʸŸÊ ◊Ê»§Ë ∑§ Á‹∞(ii) »§Ë‚ ◊Ê»§Ë ∑§ Á‹∞

◊ßU - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U y- Ã∑§ •èÿÊ‚√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ‚fl¸ŸÊ◊-¬Á⁄U÷Ê·Ê, ÷Œ •ÊÒ⁄U flÊÄÿ ◊¥ ‚fl¸ŸÊ◊ ‡ÊéŒÊ¥ ∑§Ë ¬„UøÊŸ

Á‹¥ª ¬Á⁄UfløŸ, fløŸ ¬Á⁄UfløŸ

74

ÁŸ’ãäÊ ⁄UøŸÊ - (i) ∞ÁÄUÊÁ‚∑§ SÕÊŸ ∑§Ë ÿÊòÊÊ-¬Á≈UÿÊ‹Ê(ii) ¬˝Ê× ∑§Ê‹ ∑§Ë ‚Ò⁄U(iii) ‚„Uÿʪ

¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ - (i) Á¬ÃÊ ¡Ë ∑§Ê ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ©UûÊËáʸ „UÊŸ ¬⁄U ‚ÍøŸÊ ŒÃ „ÈU∞ L§¬ÿ ◊¥ªflÊŸ∑§ Á‹∞ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ(ii) ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ‚»§‹ „UÊŸ ¬⁄U Á◊òÊ ∑§Ê ’äÊÊ߸U-¬òÊ(iii) ªÁ◊¸ÿÊ¥ ∑§Ë ¿ÈUÁ≈˜U≈UÿÊ¥ ßU∑§≈˜U∆U Á’ÃÊŸ ∑§ Á‹∞ Á◊òÊ ∑§Ê ¬òÊ

¡ÍŸ - v ¡ÍŸ ‚ xÆ ¡ÍŸ Ã∑§ ª˝Ëc◊ •fl∑§Ê‡Ê¡È‹ÊßU - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U ~-vx Ã∑§ •èÿÊ‚

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Áfl‡Ê·áÊ — ¬Á⁄U÷Ê·Ê, ÷Œ fl Áfl‡Ê·áÊ ‡ÊéŒÊ¥ ∑§Ë ¬„UøÊŸ–Áfl‡Ê·áÊ-ÁŸ◊ʸáÊ (⁄UøŸÊ), Áfl¬⁄UËÃÊÕ¸∑§ ‡ÊéŒ

ÁŸ’ãäÊ ⁄UøŸÊ - (i) ◊„UÊà◊Ê ªÊ¥äÊË(ii) Á∑§‚Ë ◊„UʬÈL§· ∑§Ë ¡ËflŸË(iii) •Ê¥πÊ¥ ŒπÊ ◊Òø

¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - (i) ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ •‚»§‹ „UÊŸ ¬⁄U Á◊òÊ ∑§Ê ‚Ê¥àflŸÊ ¬òÊ(ii) ¡ã◊ÁŒfl‚ ¬⁄U ÷¡ ª∞ ©U¬„UÊ⁄U ∑§ Á‹∞ äÊãÿflÊŒ ¬òÊ(iii) S∑ͧ‹ ¿UÊ«∏Ÿ ∑§Ê ¬˝◊ÊáÊ-¬òÊ ‹Ÿ ∑§ Á‹∞ ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§/

◊ÈÅÿÊäÿÊÁ¬∑§Ê ∑§Ê ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ•ªSÃ- ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U vy-v Ã∑§ •èÿÊ‚

√ÿÊ∑§⁄UáÊ - Á∑˝§ÿÊ, Á∑˝§ÿÊ-Áfl‡Ê·áÊ ∑§Ë ¬Á⁄U÷Ê·Ê, ÷Œ fl ßUŸ∑§Ë flÊÄÿÊ¥ ◊¥ ¬„UøÊŸ fl¬˝ÿʪ–

ÁŸ’ãäÊ - (i) ¬˝ŒÍ·áÊ ∑§Ë ‚◊SÿÊ(ii) üÊË ªÈM§ ªÊÁ’㌠Á‚¥„U ¡Ë(iii) SflÃãòÊÃÊ ÁŒfl‚

¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - (i) Ÿª⁄U¬ÊÁ‹∑§Ê ∑§ ¬˝äÊÊŸ ∑§Ê ‚»§Ê߸U ∑§◊¸øÊ⁄UË ∑§Ë ‹Ê¬⁄UflÊ„UË ‚ê’ãäÊËÁ‡Ê∑§Êÿà ∑§⁄Uà „ÈU∞ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ–(ii) ¬ÊS≈U ◊ÊS≈U⁄U («UÊ∑§¬Ê‹) ∑§Ê •¬Ÿ ˇÊòÊ ∑§ «UÊÁ∑§∞ ∑§Ë Á‡Ê∑§ÊÿÂ¥’¥äÊË ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ

Á‚Ãê’⁄U - ¬ÈŸ⁄UÊflÎÁà ¬Ê∆˜Uÿ∑˝§◊ ∞fl¥ ¬˝Õ◊ÊflÁäÊ∑§ ¬⁄UˡÊÊ-©UûÊ⁄U ¬ÈÁSÃ∑§Ê ◊ÍÀÿÊ¥∑§Ÿ fløøÊ

•ÄÃÍ’⁄U - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§- ¬Ê∆U v~-wz Ã∑§ •èÿÊ‚√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ‚ê’ãäÊ ’ÊäÊ∑§, ÿÊ¡∑§, ÁflS◊ÿÊÁŒ’ÊäÊ∑§ ∑§Ë ¬Á⁄U÷Ê·Ê •ÊÒ⁄U flÊÄÿÊ¥ ◊¥

¬˝ÿʪÁŸ’ãäÊ ⁄UøŸÊ - (i) Œ‡Ê„U⁄UÊ (ii) ŒË¬Êfl‹Ë (iii) ‡Ê„UËŒ ÷ªÃ Á‚¥„U

75

(iv) „UÊÚ∑§Ë ∑§Ê ◊Òø (v) äÊÊÁ◊¸∑§ SÕÊŸ ∑§Ë ÿÊòÊÊÊ - flÒcáÊÊ Œflˬ˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - (i) ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§/◊ÈÅÿÊäÿÊÁ¬∑§Ê ∑§Ê ‚Òćʟ ’Œ‹Ÿ ∑§ Á‹∞

¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ(ii) ◊ÈÅÿÊäÿʬ∑§/◊ÈÅÿÊäÿÊÁ¬∑§Ê ∑§Ê S∑ͧ‹ ◊¥ ¬ÊŸË ∑§Ê ©UÁøà ¬˝’ãäÊ∑§⁄UŸ ∑§ Á‹∞ ¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ

Ÿflê’⁄U - ¬Ê∆U˜ÿ ¬ÈSÃ∑§ - ¬Ê∆U w-xv Ã∑§ •èÿÊ‚√ÿÊ∑§⁄UáÊ - ◊È„UÊfl⁄‘U/‹Ê∑§ÊÁÄÃÿÊ¥ ∑§Ê •Õ¸ fl flÊÄÿ ¬˝ÿʪÁŸ’ãäÊ - (i) ‚◊ÊøÊ⁄U-¬òÊ

(ii) ÁflôÊÊŸ ∑§ ‹Ê÷-„UÊÁŸÿÊ¥¬˝ÊâʸŸÊ ¬òÊ - (i) ’‚ Á«U¬Ê ∑§ ◊ÒŸ¡⁄U (¬˝’ãäÊ∑§) ∑§Ê ’‚-ÿÊòÊÊ ∑§⁄Uà „ÈU∞ •Ê߸U

∑§Á∆UŸÊßUÿÊ¥ ∑§Ê fláʸŸ ∑§⁄Uà „ÈU∞ Á‡Ê∑§ÊÿÃ-¬òÊ(ii) Á¡‹Ê Á‡ÊˇÊÊ •ÁäÊ∑§Ê⁄UË ∑§Ê ªÊ¥fl ◊¥ S∑ͧ‹ πÈ‹flÊŸ ∑§ Á‹∞¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ

ÁŒ‚ê’⁄UU - ¬ÈŸ⁄UÊflÎÁûÊ ∞fl¥ ÁmUÃËÿÊflÁäÊ∑§ ¬⁄UˡÊÊ ‡ÊËÃ∑§Ê‹ËŸ •fl∑§Ê‡Ê¡Ÿfl⁄UË - ¬Ê∆˜Uÿ ¬ÈSÃ∑§, √ÿÊ∑§⁄UáÊÊÁŒ ¬ÈŸ⁄UÊflÎÁûÊ (◊ÊÚ«U‹ ¬˝‡Ÿ-¬òÊÊ¥ ¬⁄U •ÊäÊÊÁ⁄UÃ)

ÁŸ’ãäÊ - (i) ‹Ê„U«∏Ë ∑§Ê àÿÊ„UÊ⁄U(ii) ªáÊÃãòÊ ÁŒfl‚

»§⁄Ufl⁄UË - ¬ÈŸ⁄UÊflÎÁûÊ - ∑§ˇÊÊ ¬⁄UˡÊÊ◊Êø¸ - flÊÁ·¸∑§ ¬⁄UˡÊÊ

ŸÊ≈U —- ‚¢ôÊÊ ∑§ Áfl∑§Ê⁄UË Ãûfl - Á‹¢ª, fløŸ ∞¢fl ∑§Ê⁄U∑§, ŒÊŸÊ¥ ‚òÊÊ¥ ∑§ ¬Ê∆˜Uÿ∑˝§◊ ◊¥ ⁄Uπ ª∞ „Ò¥U, ∑ΧåÿÊ

ß‚ ¡Ê°ø ∑§⁄U „UË ÁŒ∞ ª∞ ÁŸêŸ ¬Ê∆˜Uÿ∑˝§◊ ∑§Ê •¢ÁÃ◊ L§¬ Œ¥–

◊ÊÁ‚∑§ ¬Ê∆UÔÿ∑˝§◊ fl·¸ wÆvÆ-vv∑§ˇÊÊ Ÿfl◊˜ — ¬Ê∆˜Uÿ∑˝§◊

¬˝Õ◊ ‚òÊ

•¬Ò‹ - ∑§Ê√ÿ-¬∆UŸ, ∑§ÁflÃÊ — ŒÊ„UÊfl‹Ë, ’Ê‹-¿UÁfl; √ÿÊ∑§⁄UáÊ-÷Ê·Ê •ÊÒ⁄U Á‹¬Ë, fláʸ

ÁfløÊ⁄U, ‡ÊéŒ∑§Ê·-©U¬ÿʪ, ◊È„UÊfl⁄U v ‚ wÆ Ã∑§;

¬˝ÊÕ¸ŸÊ ¬òÊ - ¡È◊ʸŸÊ ◊Ê»§Ë ∑§ Á‹∞ ¬òÊ, ‚ŒÊøÊ⁄ ¬˝◊ÊáÊ ¬òÊ ◊¢ªflÊŸ „UÃÈ ¬òÊ,

Á‡ÊˇÊÊ ◊¢òÊË ∑§Ê ªÊ°fl ◊¥ S∑§Í‹ πÈ‹flÊŸU ∑§ Á‹∞ ¬òÊ–

76

‚¢Œ÷¸-‹πŸ- v ‚ w Ã∑§–

◊߸ - ªl-¬∆UŸ, ∑§„UÊŸË - ’«∏U ÷Ê߸ ‚Ê„U’, •∆UãŸË ∑§Ê øÊ⁄U; √ÿÊ∑§⁄UáÊ-‡ÊéŒ ÁfløÊ⁄U,

‚¢ôÊÊ, ‚¢ôÊÊ ∑§ Áfl∑§Ê⁄UË Ãûfl - Á‹¢ª, fløŸ, ∑§Ê⁄U∑§; ‚¢Œ÷¸-‹πŸ- x ‚ z Ã∑§

¡ÍŸ - ª˝Ëc◊Êfl∑§Ê‡Ê

¡È‹Ê߸ - ÁŸ’¢œ- Á„Uê◊à •ÊÒ⁄U Á¡¢ŒªË, ŸË‹∑¢§∆U ◊Ê⁄U; √ÿÊ∑§⁄UáÊ - ‚fl¸ŸÊ◊, Áfl‡Ê·áÊ, Á∑˝§ÿÊ,

¬˝ÊÕ¸ŸÊ-¬òÊ - Ä‹∑¸§ ∑§Ë ÁŸÿÈÁÄà ∑§ Á‹∞ •ÊflŒŸ-¬òÊ, «UÊÁ∑§∞ ∑§Ë Á‡Ê∑§Êÿà ∑§ Á‹∞ «UÊ∑§¬Ê‹

∑§Ê ¬òÊ, ‹Ê©U«US¬Ë∑§⁄U ’¢Œ ∑§⁄UflÊŸ ∑§ Á‹∞ Á«Uå≈UË ∑§Á◊‡Ÿ⁄U ∑§Ê ¬òÊ–

U

•ªSà - ∞∑§Ê¢∑§Ë - ŒË¬ŒÊŸ; ‚¢Œ‡Ê ª˝„UáÊ, ‚¢ˇÊ¬áÊ ∞fl¢ ¬˝‚Ê⁄UáÊ; Á∑˝§ÿÊ ∑§ Áfl∑§Ê⁄UË Ãûfl - ∑§Ê‹

∞fl¢ flÊëÿ; ‹Ê∑§ÊÁÄÃÿÊ° v ‚ wÆ Ã∑§; ‚¢Œèʸ-‹πŸ ‚ ~ Ã∑§; üÊÈà ‹π–

Á‚¢Ã’⁄U - ŒÊ„U⁄UÊ߸ ∞fl¢ ¬˝Õ◊ ‚òÊ ∑§Ë ¬⁄UˡÊÊ–

ÁmÃËÿ ‚òÊ

•ÄÃÍ’⁄U - ∑§ÁflÃÊ — ∞∑§ÃÊ, ¡ËflŸ Ÿ„UË¥ ◊⁄UÊ ∑§⁄UÃÊ „ÒU, ¬Ê°ø ◊⁄U¡Ëfl; ‡ÊéŒ∑§Ê· ©U¬ÿʪ,

√ÿÊ∑§⁄UáÊ — ‚¢ôÊÊ ∑§ Áfl∑§Ê⁄UË Ãûfl - Á‹¢ª, fløŸ ∞¢fl ∑§Ê⁄U∑§; Áfl⁄UÊ◊ Áø„˜UŸ,

‚¢Œ÷¸-‹πŸ — vÆ ‚ vy Ã∑§;

¬òÊ-‹πŸ — Á¬ÃÊ ¡Ë ∑§Ê S∑ͧ‹ ◊¥ ¬ÊÁ⁄UÃÊÁ·∑§ ÁflÃ⁄UáÊ ‚◊Ê⁄UÊ„ ∑§Ê Áflfl⁄UáÊ ¬òÊ,

¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ¬˝Õ◊ •ÊŸ ¬⁄U Á◊òÊ ∑§Ê ’œÊ߸-¬òÊ–

Ÿfl¢’⁄U - ∑§ÁflÃÊ — ¬˝ÁÌʟ; ªl ¬∆UŸ,

∑§„UÊŸË — ⁄UÊŸË ◊„UÃÊ, Á‚Ä∑§Ê ’Œ‹ ªÿÊ,

√ÿÊ∑§⁄UáÊ — Á∑˝§ÿÊ ∑§ Áfl∑§Ê⁄UË ‡ÊéŒ-∑§Ê‹ ∞fl¥ flÊëÿ, Á∑˝§ÿÊ Áfl‡Ê·áÊ, ‚¢’¢œ’Êœ∑§;

‡ÊéŒ-‡ÊÈÁhU,

¬òÊ ‹πŸ — ¡ã◊ÁŒŸ ∑§ ©U¬„UÊ⁄U ¬⁄U øÊøÊ/øÊøË ∑§Ê œãÿflÊŒ ¬òÊ,

77

÷Ê߸ ∑§ ÁflflÊ„U ¬⁄U Á◊òÊ ∑§Ê ÁŸ◊¢òÊáÊ ¬òÊ–

ÁŒ‚¢’⁄U - ∑§„UÊŸË — ŒÊ „UÊÕ;

ÁŸ’¢œ — ∞-flŸ ¡ÍÃÊ, Á„¢UŒ ∑§Ë øÊŒ⁄U- ªÈL§ êU ’„UÊŒÈ⁄U;

√ÿÊ∑§⁄UáÊ — ÿÊ¡∑§, ÁflS◊ÿÊÁŒ’Êœ∑§; ◊È„UÊfl⁄U wv ‚ y~, ¬˝ÁÃflŒŸ-‹πŸ, ‚¢Œ÷¸-

‹πŸ vz ‚ v Ã∑§–

¡Ÿfl⁄UË - ÁŸ’¢œ — ¬¢¡Ê’Ë ‹Ê∑§ªËà •ÊÒ⁄U ÁflflÊ„U ‚¢S∑§Ê⁄U, ÿÈhU •ÊÒ⁄U ©UŸ∑§Ë Áfl÷ËÁ·∑§Ê; ‹Ê∑§ÊÁÄÃÿÊ°

wv ‚ zÆ, üÊÈÃ-‹π

¬òÊ-‹πŸ — ¿UÊ≈ ÷Ê߸ ∑§ »§‹ „UÊŸ ¬⁄U ‚Ê¢àflŸÊ ¬òÊ, Á◊òÊ ∑§Ë ◊ÊÃÊ ∑§Ë ◊ÎàÿÈ ¬⁄U ‚Ê¢àflŸÊ

¬òÊ, ¿UÊ≈U ÷Ê߸ ∑§Ê ∑ȧ‚¢ªÁà ‚ ’øÊŸ ∑§ Á‹∞ ¬òÊ; ‚¢Œ÷¸-‹πŸ v~ ‚ ww Ã∑§–

»§⁄Ufl⁄UË - ∞∑§Ê¢∑§Ë — •Êª „UË •Êª; flÊŒ-ÁflflÊŒ;

¬òÊ-‹πŸ — ÿÊòÊÊ ∑§Ë •ŸÈ◊Áà ∑§ Á‹∞ Á¬ÃÊ ¡Ë ∑§Ê ¬òÊ, “¬⁄UˡÊÊ ∑Ò§‚Ë ⁄U„UË” ∑§ ‚¢’¢œ

◊¥ Á¬ÃÊ ∑§Ê ¬òÊ, ◊ÊÃÊ ∑§Ê ¿UÊòÊÊflÊ‚ ∑§Ê Áflfl⁄UáÊ ŒŸ „UÃÈ ¬òÊ; ‚¢Œ÷¸-‹πŸ wx ‚ wy Ã∑§–

◊Êø¸ - ¬Ê∆˜ÿ∑˝◊ ∑§Ë ŒÊ„U⁄UÊ߸ ∞fl¢ ÁmÃËÿ ‚òÊ ∑§Ë ¬⁄UˡÊÊ–§

◊ÊÁ‚∑§ ¬Ê∆UÔÿ∑˝§◊ fl·¸ wÆvÆ-vv¬˝Õ◊ ‚òÊ

Áfl·ÿ — Á„UãŒË ∑§ˇÊÊ — Œ‚flË¥

•¬Ò‹— ∑§ÁflÃÊ ÷ʪ — ÁflŸÿ ∞fl¢ ÷ÁÄàÊ∑§„UÊŸË ÷ʪ — ¬⁄UŒÊÁŸ’¢œ ÷ʪ — ◊Ò¥ •ÊÒ⁄U ◊⁄UÊ Œ‡Ê

‚Ê◊Êãÿ √ÿÊ∑§⁄UáÊv. Á‹¢ª ¬Á⁄UfløŸ, w. fløŸ ¬Á⁄UfløŸ, x. ‡ÊéŒ ‡ÊÈÁf, y. ◊È„UÊfl⁄U v ‚ vz,z. ‹Ê∑§ÊÁÄàÊÿÊ¢ v ‚ vÆ

78

⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ◊⁄U ¡ËflŸ ∑§Ê ©Ug‡ÿ, ◊⁄UÊ ¬¢¡Ê’, üÊË ªÈM§ ŸÊŸ∑§ Œfl ¡Ë, üÊË ªÈM§ ªÊÁ’¢Œ Á‚¢„U ¡Ë,Á¬˝ÿ àÿÊ„UÊ⁄U flÒ‚ÊπË

◊ß∑§ÁflÃÊ ÷ʪ — ◊ÊŸ‚ ∑§Ë ¡ÊÃ∑§„UÊŸË ÷ʪ — ‹ÉÊÈ ∑§ÕÊ “»§∑¸§” ∞fl¢ “‡ÊÊ≈¸U∑§≈U”ÁŸ’¢œ ÷ʪ — Á◊òÊÃÊ

‚Ê◊Êãÿ √ÿÊ∑§⁄UáÊ — ÷ÊflflÊø∑§ ‚¢ôÊÊ ÁŸ◊ʸáÊ, Áfl‡Ê·áÊ ÁŸ◊ʸáÊ •ŸÈflÊŒ ∑§‹Ê, ◊È„UÊfl⁄U vv ‚ xÆ,‹Ê∑§ÊÁÄàÊÿÊ¢ vv ‚ wÆ

⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ —ÁŸ’¢œ — ‚◊ÿ ∑§Ê ‚ŒÈ¬ÿʪ, ÁfllÊÕ˸ •ÊÒ⁄U •ŸÈ‡ÊÊ‚Ÿ •Ê¢πÊ¥ ŒπÊ ◊Òø, ◊‹Ê, ŒÈÉʸ≈UŸÊ, ∑§◊⁄UÃÊ«∏U ◊¢„UªÊ߸–

¡È‹Ê߸ —∑§ÁflÃÊ ÷ʪ — πÍŸË „USÃÊˇÊ⁄U∑§„UÊŸË ÷ʪ — ŒÊ„U⁄UÊ߸ÁŸ’¢œ ÷ʪ — üÊË ªÈM§ ŸÊŸ∑§ Œfl ¡Ë

‚Ê◊Êãÿ √ÿÊ∑§⁄UáÊ (√ÿÊfl„UÊÁ⁄U∑§)¬ÊÁ⁄U÷ÊÁ·∑§ ‡ÊéŒ A ‚ B Ã∑§‚¢Œ‡Ê ‹πŸ — ÃÊ⁄U ∞fl¢ »Ò§Ä‚¬˝¬òÊ ¬ÍÁø — ’Ò¥∑§ ‚ ‚¢’¢ÁœÃ ¬˝¬òÊÊ¥ ∑§Ë ¬ÍÁø

⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ —ÁŸ’¢œ— ª˝Ëc◊Êfl∑§Ê‡Ê ∑§ •ŸÈ÷fl ¬⁄U •ÊœÊÁ⁄Uà ¬fl¸ÃËÿ ¬˝Œ‡Ê ∑§Ë ÿÊòÊÊ, ∞ÁÄUÊÁ‚∑§ SÕ‹ ∑§Ë

ÿÊòÊÊ, „U◊Ê⁄U ⁄UÊc≈U˛Ëÿ ¬fl¸, SflŒ‡Ê ¬˝◊, ‚◊ÊøÊ⁄U ¬òÊ, ‡Ê„UËŒ ÷ÄàÊ Á‚¢„U

•ªSàÊ —∑§ÁflÃÊ ÷ʪ — ŒÊ„U⁄UÊ߸ÁŸ’¢œ ÷ʪ — ŒÊ„U⁄UÊ߸∞∑§Ê¢∑§Ë ÷ʪ — ⁄UÊπË ∑§Ë øÈŸÊÒÃË

√ÿÊfl„UÊÁ⁄U∑§ ‹πŸ — ŒÊ„U⁄UÊ߸⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ —J •¬Á∆Uà ªlÊ¢‡ÊJ ÁŸ’¢œ ‹πŸ — Œ„U¡ ¬˝ÕÊ, Á‚Ÿ◊Ê, ŒÍ⁄UŒ‡Ê¸Ÿ, ÁflôÊÊŸ ∑§ ‹Ê÷ „UÊÁŸÿÊ¢, SflâòÊÃÊ ÁŒfl‚

79

Á‚â’⁄U —¬Ê∆˜Uÿ∑˝§◊ ∑§Ë ŒÊ„U⁄UÊ߸ ∞fl¥ ‚òÊ ¬⁄UˡÊÊ

◊ÊÁ‚∑§ ¬Ê∆UÔ˜ÿ∑˝§◊, ‚òÊ wÆvÆ-vv (ÁmÃËÿ ‚òÊ)Áfl·ÿ — Á„UãŒË, ∑§ˇÊÊ — Œ‚flË¥

•ÄàÊÍ’⁄U—∑§ÁflÃÊ ÷ʪ — ◊È⁄U¤ÊÊÿÊ »Í§‹, ∑§Ê‹ ’ÊŒ‹,∑§„UÊŸË ÷ʪ — flʬ‚ËÁŸ’¢œ ÷ʪ — ∑§Ê◊ ÿÊ •Ê⁄UÊ◊, ◊ÊŸÁ‚∑§ ©UããÊÁÃ

√ÿÊfl„UÊÁ⁄U∑§ √ÿÊ∑§⁄UáÊ— Áfl¬⁄UËÃÊÕ¸∑§ ‡ÊéŒ, ¬ÿʸÿflÊøË ‡ÊéŒ, Áfl⁄UÊ◊ Áø„U˜ãÊ,⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ — •¬Á∆Uà ªlÊ¢‡Ê-wÁŸ’¢œ — ŒË¬Êfl‹Ë, ◊⁄UÊ Á¬˝ÿ ŸÃÊ, ¬˝ŒÍ·áÊ ∑§Ë ‚◊SÿÊ, Œ‡Ê„U⁄UÊ,

Ÿfl¢’⁄U —∑§ÁflÃÊ ÷ʪ — flË⁄U,∑§„UÊŸË ÷ʪ — ©¢Uª‹Ë ∑§Ê ߇ÊÊ⁄UÊ, •„U‚Ê‚ ∞fl¢ ‹ÉÊÈÃÊ ◊¥ ¬˝÷ÈÃÊÁŸ’¢œ ÷ʪ — ‡Ê„UËŒ ™§œ◊ Á‚¢„U, ÁøÁ∑§à‚Ê ∑§Ê øÄ∑§⁄U√ÿÊfl„UÊÁ⁄U∑§ √ÿÊ∑§⁄UáÊ — ©U¬‚ª¸, ¬˝àÿÿ, flÊÄÿÊ¥ ∑§ Á‹∞ ∞∑ ‡ÊéŒ, flÊÄÿ ‡ÊÈÁf–⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ —•¬Á∆Uà ªlÊ¢‡Ê-wÁŸ’¢œ — ªáÊâòÊ ÁŒfl‚, ⁄UÊc≈˛UËÿ ∞∑§ÃÊ, ∑§¢åÿÍ≈U⁄U •Ê¡ ∑§Ë •Êfl‡ÿ∑§ÃÊ

ÁŒ‚¢’⁄U —∑§ÁflÃÊ ÷ʪ — ‚ËπÊ∑§„UÊŸË ÷ʪ — •∑§‹ËÁŸ’¢œ ÷ʪ — πÊ‹‚Ê ∑§Ê ÁŸ◊ʸáÊ SÕ‹— üÊË •ÊŸ¢Œ¬È⁄U ‚Ê„U’∞∑§Ê¢∑§Ë ÷ʪ — Á‚¬Ê„UË ∑§Ë ◊Ê°

√ÿÊfl„UÊÁ⁄U∑§ √ÿÊ∑§⁄UáÊ— ‚◊M§¬Ë Á÷ããÊÊÕ¸∑§ ‡ÊéŒ, •ŸÈflÊŒ ∑§‹Ê, ¬ÊÁ⁄U÷ÊÁ·∑§ ‡ÊéŒ - ~Æ Ã∑§⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ —‚¢Œ‡Ê ‹πŸ— ŸÊÁ≈U‚ ‹πŸ

80

ÁŸ’¢œ ‹πŸ — Öfl‹¢Ã ‚◊SÿÊ•Ê¥ ‚¢’¢œË ÁŸ’¢œ

¡Ÿfl⁄UË —∑§ÁflÃÊ ÷ʪ— ŒÊ„U⁄UÊ߸ -w ∑§ÁflÃÊ∞¢∑§„UÊŸË ÷ʪ — ŒÊ„U⁄UÊ߸ -w ∑§„UÊÁŸÿÊ¢ÁŸ’¢œ ÷ʪ — ŒÊ„U⁄UÊ߸ -w ÁŸ’¢œ∞∑§Ê¢∑§Ë ÷ʪ — ŒÊ„U⁄UÊ߸ -v ∞∑§Ê¢∑§Ë

√ÿÊfl„UÊÁ⁄U∑§ √ÿÊ∑§⁄UáÊ ÷ÊcÊÊ- ◊È„UÊfl⁄U fl ‹Ê∑§ÊÁÄàÊÿÊ¢ •èÿÊ‚ ‚Á„UÃ- ¬ÊÁ⁄U÷ÊÁ·∑§ ‡ÊéŒ -vy Ã∑§

⁄UøŸÊà◊∑§ ‹πŸ¬˝¬òÊ ¬ÍÁø («UÊ∑§πÊŸÊ fl ⁄U‹fl ‚ ‚¢’¢ÁœÃ)‚¢Œ‡Ê ‹πŸ — ÁŸ◊¢òÊáÊ ¬òÊ ∞fl¢ ÁflôÊʬŸ ‹πŸ

»§⁄Ufl⁄UË —‚ê¬Íáʸ ¬Ê∆˜Uÿ∑˝§◊ ∑§Ë ŒÊ„U⁄UÊ߸ fl ¬⁄UˡÊáÊ•äÿʬ∑§Ê¥ mÊ⁄UÊ ÃÒÿÊ⁄U Á∑§∞ ª∞ •ÕflÊ ’Ê«¸U mÊ⁄UÊ ÃÒÿÊ⁄U ¬˝‡ãÊ ¬òÊ •ÊœÊÁ⁄UÃ

◊Êø¸ — ÁmÃËÿ ‚òÊ ¬⁄UˡÊÊ