SARKOİDOZ TANISINDA GÖZARDI EDİLEN ÖNEMLİ BİR İPUCU:

HAMAZAKİ-WESENBERG CİSİMCİKLERİ

BETÜL ÜNAL*, İREM HİCRAN ÖZBUDAK*, HAVVA SERAP TORU*, ÖMER ÖZBUDAK**

*AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ, TIBBİ PATOLOJİ AD, ANTALYA**AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ, GÖĞÜS HASTALIKLARI AD, ANTALYA

• Hamazaki-Wesenberg (H-W) cisimcikleri ilk olarak 1938’de mezenterik lenf nodlarında Hamazaki tarafından tanımlanmıştır.

• 1952’de Menne, apendektomi sırasında eksize edilen mezenterik lenf nodlarının %70’inde bu cisimcikleri tespit etmiştir.

• 1960’larda ise bu cisimciklere ilgi artmış ve sarkoidozla birlikteliği araştırılmıştır.

• En tipik sarkoidoz da olmak üzere birçok durumda (apandisit, siroz, kolon karsinomu, lenfoid tümörler gibi) lenf düğümlerinde tanımlanmıştır.

Mikroskopi• Ovoid, sarı-kahverengi

cisimcikler

• Mikroskopik görünümü fungusla karışabildiği için tanısal ayrım tedavi rejimini belirlemede önemlidir.

• Ultrastriktürel olarak; dev lizozomlar ve rezidüel cisimlerden oluştuğu tespit edilmiştir.

Olgu

• 41 yaşında bayan hasta, nefes darlığı, öksürük şikayeti ile başvuruyor

• HRCT’de akciğer parankiminde sentroasiner nodüler dansiteler ve bilateral mediastinal lenf nodları tespit ediliyor

• Dış merkezde mediastinoskopi ile sağ 4 lenf nodu örneklemesi yapılıyor ve ‘Kronik granülomatöz lenfadenit’ tanısı alıyor.

• Konsültasyon isteniyor

• Kesitlerde normal lenf düğümü yapısını ortadan kaldıran non-nekrotizan granülomlarla karakterize kronik inflamasyon izlenmiştir

KONSANTRİK GRANÜLOMLAR

KONSANTRİK GRANÜLOMLAR

HYALİNİZASYON ALANLARI

HAMAZAKİ-WESENBERG CİSİMLERİ

HAMAZAKİ-WESENBERG CİSİMLERİ

HAMAZAKİ-WESENBERG CİSİMLERİ

GMS

PAS

HAMAZAKİ-WESENBERG CİSİMLERİ

PAS

EZN

MASSON FONTANA

MASSON FONTANA

MASSON FONTANA

Tartışma

• Granülomatöz lezyonlarda • Asteroid cisimcikler,

• Kristalin inklüzyonları,

• Schaumann cisimcikleri,

• Kolesterol kristalleri gibi inklüzyonlar izlenebilir.

• Genellikle dev hücre sitoplazmalarında

• Hamazaki-Wesenberg cisimcikleri ise;

• Sarkoidoz gibi hastalıklarda granülom içeren ya da içermeyen lenf nodlarında ekstrasellüler veya sinüzoidlerde histiositler içinde izlenirler.

• Gümüş boyalarıyla (GMS, MSN gibi) ve PAS ile boyanması tomurcuklanan maya izlenimi verebilir ; bu da mantar enfeksiyonundan ayrımı güçleştirir.

• Masson-fontana ve uzun süreli Ziehl Neelsen acid-fast boyamalarla funguslarda boyanma izlenmezken, Hamazaki-Wesenberg cisimciklerinde reaksiyon mevcuttur.

Cryptococcus neoformans

Sonuç olarak;

• Hamazaki-Wesenberg cisimcikleri özellikle sarkoidoz olmak üzere birçok farklı durum ve farklı lokalizasyondaki lenf nodlarında izlenebilir.

• Destekleyici histokimyasal yöntemler tanıya yaklaşımda önemli bir yere sahip olup hastanın gereksiz antifungal tedavi almasını engelleyebilir.

• Bu cisimlerin ultrastriktürel yapısının daha iyi anlaşılması belki de Sarkoidoz gibi etyolojisi netliğe kavuşmamış hastalıkların etyopatogenezinin anlaşılmasında da rol oynayabilir.

TEŞEKKÜRLER