1

ဆရာေတာဆရာေတာဆရာေတာဆရာေတာ ဥးဗဓဥးဗဓဥးဗဓဥးဗဓ အနကျမနမာအနကျမနမာအနကျမနမာအနကျမနမာ ျပနဆအပေသာျပနဆအပေသာျပနဆအပေသာျပနဆအပေသာ

မဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတ နယနယနယနယ

((((နနးတြငးမနနးတြငးမနနးတြငးမနနးတြငးမ))))

ႏငႏငႏငႏင

မေတာဆရာေတာမေတာဆရာေတာမေတာဆရာေတာမေတာဆရာေတာ စရင ေရးသားအပေသာ

မဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာန အဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာက ((((ႏစကမးတြႏစကမးတြႏစကမးတြႏစကမးတြ))))

စတတအႀကမစတတအႀကမစတတအႀကမစတတအႀကမ

ဣစၧာသယပဋကတစာအပဆငဣစၧာသယပဋကတစာအပဆငဣစၧာသယပဋကတစာအပဆငဣစၧာသယပဋကတစာအပဆင

အမတအမတအမတအမတ ((((၂၇၂၇၂၇၂၇----၂၈၂၈၂၈၂၈----၂၉၂၉၂၉၂၉))))၊၊၊၊ ေ႐ႊတဂဘရားေတာငဘကမခေစးေတာ႐ေ႐ႊတဂဘရားေတာငဘကမခေစးေတာ႐ေ႐ႊတဂဘရားေတာငဘကမခေစးေတာ႐ေ႐ႊတဂဘရားေတာငဘကမခေစးေတာ႐

ရနကနၿမ႕၊ရနကနၿမ႕၊ရနကနၿမ႕၊ရနကနၿမ႕၊ ဖနးဖနးဖနးဖနး ---- ၃၈၃၅၁၁၃၈၃၅၁၁၃၈၃၅၁၁၃၈၃၅၁၁ ((((လငးခြလငးခြလငးခြလငးခြ) ) ) ) ၁၇၆၊၁၇၆၊၁၇၆၊၁၇၆၊ ၃၇၄၈၁၃၃၇၄၈၁၃၃၇၄၈၁၃၃၇၄၈၁၃

2

ပႏပျခငးပႏပျခငးပႏပျခငးပႏပျခငး

စတတအႀကမစတတအႀကမစတတအႀကမစတတအႀကမ

၁၉၉၆၁၉၉၆၁၉၉၆၁၉၉၆----ခ၊ခ၊ခ၊ခ၊ စကတငဘာလစကတငဘာလစကတငဘာလစကတငဘာလ

အပေရအပေရအပေရအပေရ ---- ၁၀၀၀၁၀၀၀၁၀၀၀၁၀၀၀ တနဖးတနဖးတနဖးတနဖး ---- ( ) ( ) ( ) ( ) ကပကပကပကပ စာမခြငျပခကအမတစာမခြငျပခကအမတစာမခြငျပခကအမတစာမခြငျပခကအမတ ((((၄၇၄၇၄၇၄၇////၉၆၉၆၉၆၉၆) () () () (၈၈၈၈)))) အဖးခြငျပခကအမတအဖးခြငျပခကအမတအဖးခြငျပခကအမတအဖးခြငျပခကအမတ ((((၁၂၁၂၁၂၁၂////၉၆၉၆၉၆၉၆) () () () (၉၉၉၉))))

ထတေဝသ။ထတေဝသ။ထတေဝသ။ထတေဝသ။ ။။။။ ဥးျမသနးဥးျမသနးဥးျမသနးဥးျမသနး ((((၁၁၀၅၀၁၁၀၅၀၁၁၀၅၀၁၁၀၅၀))))

အသအသအသအသငးအဝငးစာေပငးအဝငးစာေပငးအဝငးစာေပငးအဝငးစာေပ

အမတအမတအမတအမတ ၃၅၊၃၅၊၃၅၊၃၅၊ သမာဓလမးသမာဓလမးသမာဓလမးသမာဓလမး

ဇြစရပ၊ဇြစရပ၊ဇြစရပ၊ဇြစရပ၊ ကမၻာေအးကမၻာေအးကမၻာေအးကမၻာေအး၊၊၊၊ ရနကန။ရနကန။ရနကန။ရနကန။

ပႏပသ။ပႏပသ။ပႏပသ။ပႏပသ။ ။ဥးသနးဝငး။ဥးသနးဝငး။ဥးသနးဝငး။ဥးသနးဝငး ((((၀၄၆၈၂၀၄၆၈၂၀၄၆၈၂၀၄၆၈၂))))

ေကာပႏပတကေကာပႏပတကေကာပႏပတကေကာပႏပတက

အမတအမတအမတအမတ ၂၃၉၊၂၃၉၊၂၃၉၊၂၃၉၊ ေခမာသလမးေခမာသလမးေခမာသလမးေခမာသလမး

ဋဋဋဋ----ရပကြက၊ရပကြက၊ရပကြက၊ရပကြက၊ ေျမာကဥကလာပ၊ေျမာကဥကလာပ၊ေျမာကဥကလာပ၊ေျမာကဥကလာပ၊ ရနကန။ရနကန။ရနကန။ရနကန။

3

နဒါနးနဒါနးနဒါနးနဒါနး

မဟာသတပ႒ာနသတက ခးကးျခငး ဒဃနကာယ မဟာဝဂၢသတန၌ ပါဝငေသာ ဤမဟာသတ ပ႒ာနသတ ေဒသနာေတာက ျမတစြာဘရားသခင ေဟာၾကားေတာမရာဝယ “ဧကာယေနာ ဘကၡေဝ အယ မေဂၢါ” စသညျဖင -

(၁) ကေလသာ အညစအေၾကး သန႔ရငးရန၊

(၂) စးရမပေဆြးျခငး လြတေျမာကရန၊

(၃) ငေၾကြးျမညတမးျခငး လြတေျမာကရန၊

(၄) ကယဆငးရျခငး ကြယေပာကရန၊

(၅) စတဆငးရျခငး ကြယေပာကရန၊

(၆) အရယာမဂရရန၊

(၇) နဗၺာန မကေမာကျပရန

တစေၾကာငးတညးေသာ လမးေၾကာငးအျဖစျဖင ေဟာေတာမခသညအျပင ၎သတပ႒ာနဘာဝနာ တရားက ျပငးျပ ေသာ အလဆႏၵႏင ဝရယ သမာဓက မတေအာငထား၍ ခနစႏစမ ကငႀကအားထတလင ေဖာျပပါ အကးအာနသင အခက ႀကး ခနစခကက ဧကႏ ရရႏငေၾကာငးျဖင ဤသတပ႒ာနသတက အထးတလည ခးကးေထာမနာ ျပေတာမခေပသည။

ဆရာေတာဥးဗဓဆရာေတာဥးဗဓဆရာေတာဥးဗဓဆရာေတာဥးဗဓ နယနယနယနယ ျမနမာျပနဆပျမနမာျပနဆပျမနမာျပနဆပျမနမာျပနဆပ

ပါဠေတာမားက ျမနမာဘာသာ ျပနဆရာတြင အတေနာမတေခၚ မမအလ, မမစြရငး ဝါဒမားက သြငးလက အနက ျမနမာ ျပနဆေတာမတတၾကေလသည။ ေညာငကန ဆရာေတာဟ၍လညးေကာငး၊ မဟာေအာငေျမဘစအတေကာငး ဆရာေတာဟလညးေကာငး၊ ဆရာေတာ ဥးဗဓဟ၍လညးေကာငး ယခ အခါ မကေမာကသာသနာေတာတြင ေနလအသြင အလြနထငရားေသာ ဆရာေတာႀကးသညကား ပါဠေတာမားက အနကျမနမာျပနဆရာ၌ အတေနာမတေခၚ မမအလ မမစြရငး ဝါဒမားက မပါေစမ၍ -

၁။ ဘရားရင အလေတာက ျဖစေစျခငး၊

၂။ အ႒ကထာစကားက သြငးျပျခငး၊

၃။ ပါဠေတာက အ႒ကထာႏငညလက အဓပၸါယေဖာျပျခငး၊

၄။ ျမနမာေဝါဟာရ ေပါရာဏနငနငး၍ ပါဠႏငျမနမာ အကကျဖစေစျခငး၊

၅။ သ႐ပသေဘာဆကေအာင ထထမမ ျပနဆျခငး၊

၆။ စာ႐ႈသတ႔ လြယကစြာ မတသားႏငရန သေပါကလကၤာေခၚ ေဆာငပဒမား ပါရေစျခငး၊

၇။ အကၡရာ, သတပသတညႊနး အစပအဟပ ညညြတေစျခငး -

စေသာ အခကေပါငး ေျမာကျမားစြာက ပါရေစ၍ အနကျမနမာျပနဆေတာမခေပသည ထ႔ေၾကာင ေရးေရးေသာ ဆရာေတာမားႏင ယခပစၥကၡ ဆရာေတာမားသည ဆရာေတာဥးဗဓ ျပနဆေတာမခေသာ နယ စာေစာငမားကသာ အမတက သဟျပ၍ လကဝယအၿမ အစြထားေတာမၾကေလသည။

သညမသာမကေသး၊ “ဗဓအစဗဓအစဗဓအစဗဓအစ ဗဓအဆးဗဓအဆးဗဓအဆးဗဓအဆး”ဟေသာ စကားထးျဖငလညး ခးကးေတာမၾကေလသည။

4

[ဗဓအစ ဗဓအဆးဟသည ပဋကတသးပကက ပါရဂေျမာက တစဘကကမးခတေလာကေအာင တတေျမာက ကၽြမးကငေသာ မေထရတ႔မာ အရငမဟာဗဒၶေဃာသမစ၍ ဆရာေတာဥးဗဓမာ ဆးသညဟ ဆလသည။]

ေရးဆရာေတာႀကးမား ေရးသားျပစေတာမခေသာ ပဋကတေတာလာ စာေပမား မတမေကာ မပေပာကေစရနလညး ေကာငး၊ ဗဒၶသာသနာေတာျမတႀကး စညပငျပန႔ပြား၍ အဓြန႔ရညစြာ တညေစရနလညးေကာငး ရညသနၿပးလင ယခအခါ အာနာပါနကမၼ႒ာနးက စးျဖနးသက ဘရားေဟာ ကမးဂနႏငအည နညး မနလမးမနက သရေတာမၾကရနအတြက နနးတြငးမ ဆရာေတာဥးဗဓ၏ မဟာသတပ႒ာနသတ နယက ေကာငးျမတေသာ ရည႐ြယခကျဖင စကတငပႏပ၍ ျဖန႔ခထတေဝအပ သညျဖစပါေၾကာငး …

ဣစၧာသယပဋကတစာအပဆင

5

မာတကာမာတကာမာတကာမာတကာ ဥးေရဥးေရဥးေရဥးေရ အေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာ စာမကႏာစာမကႏာစာမကႏာစာမကႏာ

မဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတ ပါဠေတာပါဠေတာပါဠေတာပါဠေတာ

၁။ နဒါန … ၁

၂။ ဥေဒၵသ …. ၁

၃။ ကာယာႏပနာ အာနာပါနပဗၺ … ၂

၄။ ကာယာႏပနာ ဣရယာပထပဗၺ … ၃

၅။ ကာယာႏပ၁သနာ သမၸဇာနပဗၺ … ၄

၆။ ကာယာႏပနာ ပဋကလမနသကာရပဗၺ …. ၄

၇။ ကာယာႏပနာ ဓာတမနသကာရပဗၺ … ၅

၈။ ကာယာႏပနာ နဝသဝထကပဗၺ … ၆

၉။ ေဝဒနာႏပနာ … ၁၁

၁၀။ စတာႏပနာ … ၁၂

၁၁။ ဓမၼာႏပနာ နဝရဏပဗၺ … ၁၃

၁၂။ ဓမၼာႏပနာ ခႏၶပဗၺ … ၁၅

၁၃။ ဓမၼာႏပနာ အာယတနပဗၺ … ၁၆

၁၄။ ဓမၼာႏပနာ ေဗာဇၩဂၤပဗၺ … ၁၇

၁၅။ ဓမၼာႏပနာ သစၥပဗၺ … ၁၉

၁၆။ ဒကၡသစၥ နေဒၵသ …. ၂၀

၁၇။ သမဒယသစၥ နေဒၵသ … ၂၂

၁၈။ နေရာဓသစၥ နေဒၵသ … ၂၄

၁၉။ မဂၢသစၥ နေဒၵသ … ၂၆

၂၀။ အာနသသကထာ … ၂၉

၂၁။ နဂမနကထာ … ၂၉

ဥဒၵါန …. ၃၁

6

မာတကာမာတကာမာတကာမာတကာ ဥးေရဥးေရဥးေရဥးေရ အေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာ စာမစာမစာမစာမကႏာကႏာကႏာကႏာ

မဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတ ပါဠေတာပါဠေတာပါဠေတာပါဠေတာ နယနယနယနယ

(က) ပဏာမ …. ၃၃ (ခ) မဟာသတပ႒ာနသတ အမႊနး … ၃၄ (ဂ) မဟာသတပ႒ာနသတ အကးျပဝတ … ၃၅ ၁။ နဒါနး … ၄၂ ၂။ ဥေဒၵသ … ၄၃ ၃။ ကာယာႏပနာ အာနာပါနပငး … ၄၅ ၄။ ကာယာႏပနာ ဣရယာပထအပငး … ၅၀ ၅။ ကာယာႏပ၁သနာ သမၸဇာနပငး … ၅၄ ၆။ ကာယာႏပနာ ပဋကလမနသကာရပငး …. ၅၈ ၇။ ကာယာႏပနာ ဓာတမနသကာရပငး … ၆၉ ၈။ ကာယာႏပနာ နဝသဝထကပငး … ၇၂ ၉။ ေဝဒနာႏပနာ … ၇၇ ၁၀။ စတာႏပနာ … ၈၁ ၁၁။ ဓမၼာႏပနာ နဝရဏပငး … ၈၄ ၁၂။ ဓမၼာႏပနာ ခႏၶပငး … ၉၃ ၁၃။ ဓမၼာႏပနာ အာယတနပငး … ၉၇ ၁၄။ ဓမၼာႏပနာ ေဗာဇၩငပငး … ၁၀၂ ၁၅။ ဓမၼာႏပနာ သစၥာပငး … ၁၀၉ ၁၆။ ဒကၡသစၥ နေဒၵသ …. ၁၁၀ ၁၇။ သမဒယသစၥ နေဒၵသ … ၁၂၀ ၁၈။ နေရာဓသစၥ နေဒၵသ … ၁၂၆ ၁၉။ မဂၢသစၥ နေဒၵသ … ၁၂၉ ၂၀။ အာနသငျပ မန႔ခြနးေတာ … ၁၃၅ ၂၁။ နဂးခပ မန႔ခြနးေတာ … ၁၃၆ ဥဒၵါနး …. ၁၃၈ ကမးၿပးနဂး … ၁၄၂

7

မာတကာမာတကာမာတကာမာတကာ ဥးေရဥးေရဥးေရဥးေရ အေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာအေၾကာငးအရာ စာမကႏာစာမကႏာစာမကႏာစာမကႏာ

မဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာန အဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာက

ပဏာမ-ပဋညာဥ … ၁၄၃

၁။ နဒါနး … ၁၄၄

၂။ ဥေဒၵသ … ၁၄၄

၃။ ကာယာႏပနာ အာနာပါနပငး … ၁၄၅

၄။ ကာယာႏပနာ ဣရယာပထအပငး … ၁၄၈

၅။ ကာယာႏပ၁သနာ သမၸဇာနပငး … ၁၅၃

၆။ ကာယာႏပနာ ပဋကလမနသကာရပငး …. ၁၅၅

၇။ ကာယာႏပနာ ဓာတမနသကာရပငး … ၁၅၇

၈။ ကာယာႏပနာ နဝသဝထကပငး … ၁၅၈

၉။ ေဝဒနာႏပနာ … ၁၆၁

၁၀။ စတာႏပနာ … ၁၆၅

၁၁။ ဓမၼာႏပနာ နဝရဏပငး … ၁၆၈

၁၂။ ဓမၼာႏပနာ ခႏၶပငး … ၁၇၀

၁၃။ ဓမၼာႏပနာ အာယတနပငး … ၁၇၂

၁၄။ ဓမၼာႏပနာ ေဗာဇၩငပငး … ၁၇၄

၁၅။ ဓမၼာႏပနာ သစၥာပငး … ၁၈၁

၁၆။ အာနသငျပ မန႔ခြနးေတာ … ၁၉၇

၂၁။ နဂးခပ မန႔ခြနးေတာ … ၁၉၉

သတပ႒ာန၌ အထးမတဖြယ …. ၂၀၃

ကမးၿပးနဂး … ၂၀၇

8

မဟာသတပ႒ာမဟာသတပ႒ာမဟာသတပ႒ာမဟာသတပ႒ာနသတပါနသတပါနသတပါနသတပါဠေတာဠေတာဠေတာဠေတာ နေမာ တ ဘဂဝေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဒၶ။

နဒါနနဒါနနဒါနနဒါန

၁။ ဧဝ ေမ သတ .... ဧက သမယ ဘဂဝါ က႐သ ဝဟရတ ကမၼာသဓမၼ1 နာမ က႐န နဂေမာ။ တၾတ ေခါ ဘဂဝါ ဘကၡ အာမေႏသ ဘကၡေဝါတ။ ဘဒေႏတ2 ေတ ဘကၡ ဘဂဝေတာ ပစၥောသ။ ဘဂဝါ ဧတဒေဝါစ။

ဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသ

၂။ ဧကာယေနာ အယ ဘကၡေဝ မေဂၢါ သတာန - ဝသဒၶယာ, ေသာကပရေဒဝါန သမတကမာယ, ဒကၡ-ေဒါမနာန အတဂၤမာယ, ဉာယ အဓဂမာယ, နဗၺာန သစၧကရယာယ၊

ယဒဒ စတာေရာ သတပ႒ာနာ။

ကတေမ စတာေရာ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက အဘဇၩာေဒါမန။ ေဝဒနာသ ေဝဒနာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက အဘဇၩာေဒါမန။ စေတ စတာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက အဘဇၩာေဒါမန။ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက အဘဇၩာေဒါမန။

ဥေဒၵေသာ န႒ေတာ။ (စာမကႏာ ၁)

၁၁၁၁----ကာယာႏကာယာႏကာယာႏကာယာႏပနာပနာပနာပနာ ၁၁၁၁----အာနာပါနပဗၺအာနာပါနပဗၺအာနာပါနပဗၺအာနာပါနပဗၺ

၃။ ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - အရညဂေတာ ဝါ

1 ကမၼာသဒမၼ နာမ (ကတစ) 2 ဘဒေႏတ (သ၊ သာ၊ ဣ)

9

ရကၡမလဂေတာ ဝါ သညာဂါရဂေတာ ဝါ

နသဒတ ပလက အာဘဇတြာ, ဥဇ ကာယ ပဏဓာယ, ပရမခ သတႎ ဥပ႒ေပတြာ။

ေသာ သေတာဝ အသတ၊ သေတာဝ ပသတ။

ဒဃ ဝါ အသေႏာ 'ဒဃ အာသာမ'တ ပဇာနာတ၊ ဒဃ ဝါ ပသေႏာ 'ဒဃ ပာသာမ'တ ပဇာနာတ။ ရ ဝါ အသေႏာ 'ရ အသာမ'တ ပဇာနာတ၊ ရ ဝါ ပသေႏာ 'ရ ပာသာမ'တ ပဇာနာတ။ 'သဗၺကာယပဋသေဝဒ အသာမ'တ သကၡတ၊ 'သဗၺကာယပဋသေဝဒ ပသာမ'တ သကၡတ။ 'ပမၻယ ကာယသခၤါရ အသာမ'တ သကၡတ၊ 'ပမၻယ ကာယသခၤါရ ပသာမ'တ သကၡတ။

ေသယထာပ ဘကၡေဝ ဒေကၡာ ဘမကာေရာ ဝါ ဘမကာရေႏဝါသ ဝါ - ဒဃ ဝါ အဉၧေႏာ 'ဒဃ အဉၧာမ'တ ပဇာနာတ၊ ရ ဝါ အေဉၧေႏာ 'ရ အဉၧာမ'တ ပဇာနာတ။

ဧဝေမဝ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ - ဒဃ ဝါ အသေႏာ 'ဒဃ အသာမ'တ ပဇာနာတ၊ ဒဃ ဝါ ပသေႏာ 'ဒဃ ပသာမတ ပဇာနာ'တ၊ ရ ဝါ အသေႏာ 'ရ အသာမ'တ ပဇာနာတ၊ ရ ဝါ ပသေႏာ 'ရ ပသာမ'တ ပဇာနာတ။ 'သဗၺကာယပဋသေဝဒ အသာမ'တ သကၡတ၊ 'သဗၺကာယပဋသေဝဒ ပသာမ'တ သကၡတ။ 'ပမၻယ ကာယသခၤါရ အသာမ'တ သကၡတ။ 'ပမၻယ ကာယသခၤါရ ပသာမ'တ သကၡတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ (စာမကႏာ ၂) ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟာရတ၊

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ၊ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ3 ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

အာနာပါနပဗၺ န႒တ။

၁၁၁၁----ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ၂၂၂၂----ဣရယာပထပဗၺဣရယာပထပဗၺဣရယာပထပဗၺဣရယာပထပဗၺ

၄။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ - ဂစၧေႏာ ဝါ 'ဂစၧာမ'တ ပဇာနာတ၊ ဌေတာ ဝါ 'ဌေတာမ'တ ပဇာနာတ၊ နသေႏၷာ ဝါ 'နသေႏၷာမ'တ ပဇာနာတ၊

3 ဧဝမၸ (သ၊ သာ၊ ဣ)

10

သယာေနာ ဝါ 'သယာေနာမ'တ ပဇာနာတ။ ယထာ ယထာ ဝါ ပန ကာေယာ ပဏဟေတာ ေဟာတ၊ တထာ တထာ န ပဇာနာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

ဣရယာပထပဗၺ န႒တ။ (စာမကႏာ ၃)

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၃၃၃၃----သမၸဇာနသမၸဇာနသမၸဇာနသမၸဇာနပဗၺပဗၺပဗၺပဗၺ

၅။ ပန စ ပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ - အဘကေႏ ပဋကေႏ သမၸဇာနကာရ ေဟာတ။ အာေလာကေတ ဝေလာကေတ သမၸဇာနကာရ ေဟာတ။ သမဥၨေတ ပသာရေတ သမၸဇာနကာရ ေဟာတ။ သဃၤာဋပတစဝရ-ဓာရေဏ သမၸဇာနကာရ ေဟာတ။ အသေတ ပေတ ခါယေတ သာယေတ သမၸဇာနကာရ ေဟာတ။ ဥစၥာရပာဝကေမၼ သမၸဇာနကာရ ေဟာတ၊ ဂေတ ဌေတ နသေႏၷ သေတ ဇာဂရေတ ဘာသေတ တဏဘာေဝ သမၸဇာနကာရ ေဟာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာနပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာနပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

သမၸဇာနပဗၺ န႒တ။

11

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၄၄၄၄----ပဋကလမနသကာရပဗၺပဋကလမနသကာရပဗၺပဋကလမနသကာရပဗၺပဋကလမနသကာရပဗၺ

၆။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဣမေမဝ ကာယ ဥဒၶ ပါဒတလာ, အေဓာ ေကသမတကာ, တစပရယႏ ပရ နာနာပကာရ အသစေနာ ပစၥေဝကၡတ -

“အတ ဣမသၼႎ ကာေယ - ေကသာ ေလာမာ နခါ ဒႏာ တေစာ၊ မသ နာရ အ႒ အ႒မဥၨ ဝက၊ ဟဒယ ယကန ကေလာမက ပဟက ပပၹါသ၊ အႏ အႏဂဏ ဥဒရယ ကရသ မတလက4၊ ပတ ေသမ ပေဗၺာ ေလာဟတ ေသေဒါ ေမေဒါ၊ အ ဝသာ ေခေဠာ သဃၤာနကာ လသကာ မတ”ႏ။ (စာမကႏာ ၄)

ေသယထာပ ဘကၡေဝ ဥဘေတာ မခါ ပေတာဠ5 ပရာ နာနာဝဟတ ဓည၊ ေသယထဒ၊ သာလန ဝဟန မဂၢါန မာသာန တလာန တ႑လာန။ တေမန စကၡမာ ပရေသာ မဥၥတြာ ပစၥေဝကၡယ “ဣေမ သာလ, ဣေမ ဝဟ, ဣေမ မဂၢါ, ဣေမ မာသာ, ဣေမ တလာ, ဣေမ တ႑လာ”တ။

ဧဝေမဝ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဣမေမဝ ကာယ ဥဒၶ ပါဒတလာ, အေဓာ ေကသမတကာ, တစပရယႏ ပရ နာနာ-ပကာရ အသစေနာ ပစၥေဝကၡတ -

“အတ ဣမသၼႎ ကာေယ - ေကသာ ေလာမာ နခါ ဒႏာ တေစာ၊ မသ နာရ အ႒ အ႒မဥၨ ဝက၊ ဟဒယ ယကန ကေလာမက ပဟက ပပၹါသ၊ အႏ အႏဂဏ ဥဒရယ ကရသ မတလက၊ ပတ ေသမ ပေဗၺာ ေလာဟတ ေသေဒါ ေမေဒါ၊ အ ဝသာ ေခေဠာ သဃၤာနကာ လသကာ မတ”ႏ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာနပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာနပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊

“အတ ကာေယာ”တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ၊ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ။ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

ပဋကလမနသကာရပဗၺ န႒တ။

4 မတလဂၤ (ကတစ နတ) 5 ပေတာဠ (သာ)၊ ပေတာလ (ဣ)

12

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၅၅၅၅----ဓာတမနသကာရပဗၺဓာတမနသကာရပဗၺဓာတမနသကာရပဗၺဓာတမနသကာရပဗၺ

၇။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဣမေမဝ ကာယ ယထာဌတ ယထာပဏဟတ ဓာတေသာ ပစၥေဝကၡတ၊ “အတ ဣမသၼႎ ကာေယ ပထဝဓာတ အာေပါဓာတ ေတေဇာဓာတ ဝါေယာဓာတ”တ၊ (စာမကႏာ ၅)

ေသယထာပ ဘကၡေဝ ဒေကၡာ ေဂါဃာတေကာ ဝါ ေဂါဃာတကေႏဝါသ ဝါ ဂါဝႎ ဝဓတြာ စတမဟာပေထ ဗလေသာ ဝဘဇတြာ နသေႏၷာ အ။ ဧဝေမဝ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဣမေမဝ ကာယ ယထာဌတ ယထာပဏဟတ ဓာတေသာ ပစၥေဝကၡတ၊ “အတ ဣမသၼႎ ကာေယ ပထဝဓာတ အာေပါဓာတ ေတေဇာဓာတ ဝါေယာဓာတတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာနပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာနပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာနပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

ဓာတမနသကာရပဗၺ န႒တ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၆၆၆၆----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၁၁၁၁----ပဌမပငးပဌမပငးပဌမပငးပဌမပငး

၈။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ ဧကာဟမတ ဝါ ဒြဟမတ ဝါ တဟမတ ဝါ ဥဒၶမာတက ဝနလက ဝပဗၺကဇာတ၊ ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာနပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာနပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

13

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၇၇၇၇----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၂၂၂၂----ဒတယပငးဒတယပငးဒတယပငးဒတယပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ -

ကာေကဟ ဝါ ခဇၨမာန, ကလေလဟ ဝါ ခဇၨမာန, ဂေဇၩဟ ဝါ ခဇၨမာန, ကေကၤဟ ဝါ ခဇၨမာန, သနေခဟ ဝါ ခဇၨမာန, ဗေဂၣဟ ဝါ ခဇၨမာန, ဒပဟ ဝါ ခဇၨမာန, သဂၤါေလဟ ဝါ ခဇၨမာန, ဝဝေဓဟ ဝါ ပါဏကဇာေတဟ ခဇၨမာန။

ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ,''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာနပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာနပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၈၈၈၈----နဝသဝထကပဗနဝသဝထကပဗနဝသဝထကပဗနဝသဝထကပဗၺၺၺၺ ၃၃၃၃----တတယပငးတတယပငးတတယပငးတတယပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ အ႒ကသခၤလက သမသေလာဟတ နာရသမၺႏၶ။ ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ (စာမကႏာ ၇) ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

14

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၉၉၉၉----နဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺ ၄၄၄၄----စတတပငးစတတပငးစတတပငးစတတပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ အ႒ကသခၤလက နမသေလာဟတမကၡတ နာရသမၺႏၶ။ ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁ဝ၁ဝ၁ဝ၁ဝ----နဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺ ၅၅၅၅----ပဥၥပဥၥပဥၥပဥၥမပငးမပငးမပငးမပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ အ႒ကသခၤလက အပဂတမသေလာဟတ ႏာရသမၺႏၶ။ ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ (စာမကႏာ ၈) ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၁၁၁၁၁၁၁----နဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺ ၆၆၆၆----ဆ႒မပငးဆ႒မပငးဆ႒မပငးဆ႒မပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ၊ အ႒ကာန အပဂတသမၺာႏၶာန6 ဒသာ ဝဒသာ ဝကၡတာန။

အေညန ဟတ႒က၊

6 အပဂတႏာ႐သမၺာႏၶာန (သာ)

15

အေညန ပါဒ႒က၊ အေညန ေဂါပၹက႒က7၊ အေညန ဇဃၤ႒က၊ အေညန ဦရ႒က၊ အေညန ကဋ႒က8၊ အေညန ဖာသက႒က၊ အေညန ပ႒႒က၊ အေညန ခႏၶ႒က၊ အေညန ဂဝ႒က၊ အေညန ဟႏက႒က၊ အေညန ဒႏ႒က၊ အေညန သသကဋာဟ။

ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ (စာမကႏာ ၉)

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၂၁၂၁၂၁၂----နဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺ ၇၇၇၇----သတမပငးသတမပငးသတမပငးသတမပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ အ႒ကာန ေသတာန သခၤဝဏၰပဋဘာဂါန။ ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊

7 “အေညန ေဂါပၹက႒က”ႏ ဣဒ သ-သာ-ဣ ေပါတေကသ နတ။ 8 အေညန ကဋ႒က အေညန ပ႒႒က အေညန ကဏက႒က အေညန ဖာသက႒က အေညန ဥရ႒က အေညန အသ႒က အေညန ဗဟ႒က (သာ)

16

သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၃၁၃၁၃၁၃----နဝသဝထကပနဝသဝထကပနဝသဝထကပနဝသဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၈၈၈၈----အ႒မပငးအ႒မပငးအ႒မပငးအ႒မပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ။ အ႒ကာန ပဥၨကတာန ေတေရာဝကာန။ ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ (စာမကႏာ ၁၀)

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၄၁၄၁၄၁၄----နဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺ ၉၉၉၉----နဝမပငးနဝမပငးနဝမပငးနဝမပငး

ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေသယထာပ ပေယ သရရ သဝထကာယ ဆၮတ၊ အ႒ကာန ပတန စဏၰကဇာတာန။ ေသာ ဣမေမဝ ကာယ ဥပသဟရတ, ''အယမၸ ေခါ ကာေယာ ဧဝဓေမၼာ ဧဝဘာဝ ဧဝအနတေတာ''တ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ကာယသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ ကာေယာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ။

နဝသဝထကပဗၺ န႒တ။ စဒၵသ ကာယာနပနာ န႒တာ။

17

၂၂၂၂----ေဝဒနာႏေဝဒနာႏေဝဒနာႏေဝဒနာႏပနာပနာပနာပနာ

၉။ ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ေဝဒနာသ ေဝဒနာႏပ ဝဟရတ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - သခ ဝါ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ သခ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။ ဒကၡ ဝါ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ ဒကၡ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။ အဒကၡမသခ ဝါ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ အဒကၡမသခ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။

သာမသ ဝါ သခ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ သာမသ သခ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။ နရာမသ ဝါ သခ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ နရာမသ သခ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။

သာမသ ဝါ ဒကၡ ေဝဒန (စာမကႏာ ၁၁) ေဝဒယမာေနာ သာမသ ဒကၡ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။ နရာမသ ဝါ ဒကၡ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ နရာမသ ဒကၡ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။

သာမသ ဝါ အဒကၡမသခ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ သာမသ အဒကၡမသခ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။ နရာမသ ဝါ အဒကၡမသခ ေဝဒန ေဝဒယမာေနာ နရာမသ အဒကၡမသခ ေဝဒန ေဝဒယာမတ ပဇာနာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ေဝဒနာသ ေဝဒနာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ေဝဒနာသ ေဝဒနာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ေဝဒနာသ ေဝဒနာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ေဝဒနာသ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ေဝဒနာသ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ေဝဒနာသ ဝဟရတ။

'အတ ေဝဒနာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ေဝဒနာသ ေဝဒနာႏပ ဝဟရတ။

ေဝဒနာႏပနာ န႒တာ။

၃၃၃၃----စတာနပနာစတာနပနာစတာနပနာစတာနပနာ

၁၀။ ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ စေတ စတာႏပ ဝဟရတ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - သရာဂ ဝါ စတ သရာဂ စတႏ ပဇာနာတ၊ ဝတရာဂ ဝါ စတ ဝတရာဂ စတႏ ပဇာနာတ။

သေဒါသ ဝါ စတ သေဒါသ စတႏ ပဇာနာတ၊ ဝတေဒါသ ဝါ စတ ဝတေဒါသ စတႏ ပဇာနာတ။

သေမာဟ ဝါ စတ သေမာဟ စတႏ ပဇာနာတ၊ ဝတေမာဟ ဝါ စတ ဝတေမာဟ စတႏ ပဇာနာတ။

18

သခတ ဝါ စတ သခတ စတႏ ပဇာနာတ၊ ဝကၡတ ဝါ စတ ဝကၡတ စတႏ ပဇာနာတ။

မဟဂၢတ ဝါစတ မဟဂၢတ စတႏ ပဇာနာတ၊ (စာမကႏာ ၁၂) အမဟဂၢတ ဝါ စတ အမဟဂၢတ စတႏ ပဇာနာတ။

သဥတရ ဝါ စတ သဥတရ စတႏ ပဇာနာတ၊ အနတရ ဝါ စတ အနတရ စတႏ ပဇာနာတ။

သမာဟတ ဝါ စတ သမာဟတ စတႏ ပဇာနာတ၊ အသမာဟတ ဝါ စတ အသမာဟတ စတႏ ပဇာနာတ။

ဝမတ ဝါ စတ ဝမတ စတႏ ပဇာနာတ၊ အဝမတ ဝါ စတ အဝမတ စတႏပဇာနာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ စေတ စတာာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ စေတ စတာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ စေတ စတာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ စတသၼႎ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ စတသၼႎ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ စတသၼႎ ဝဟရတ။

'အတ စတ'ႏ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ စေတ စတာႏပ ဝဟရတ။

စတာနပနာ န႒တာ။

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၁၁၁၁----နဝရဏပဗၺနဝရဏပဗၺနဝရဏပဗၺနဝရဏပဗၺ

၁၁။ ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာနပ ဝဟရတ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ ပဥၥသ နဝရေဏသ။

ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ ပဥၥသ နဝရေဏသ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - သႏ ဝါ အဇၩတ ကာမစၧႏၵ “အတ ေမ အဇၩတ ကာမစၧေႏၵာ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ကာမစၧႏၵ “နတ ေမ အဇၩတ ကာမစၧေႏၵာ”တ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ကာမစၧႏၵ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸနၷ ကာမစၧႏၵ ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန ကာမစၧႏၵ အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ (စာမကႏာ ၁၃)

သႏ ဝါ အဇၩတ ဗာပါဒ “အတ ေမ အဇၩတ ဗာပါေဒါ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ဗာပါဒ “နတ ေမ အဇၩတ ဗာပါေဒါ”တ ပဇာနာတ။

19

ယထာ စ အႏပၸနၷ ဗာပါဒ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ဗာပါဒ ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန ဗာပါဒ အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

သႏ ဝါ အဇၩတ ထနမဒၶ “အတ ေမ အဇၩတ ထနမဒၶ”ႏ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ထနမဒၶ “နတ ေမ အဇၩတ ထနမဒၶ”ႏ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ထနမဒၶ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ထနမဒၶ ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန ထနမဒၶ အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

သႏ ဝါ အဇၩတ ဥဒၶစၥကစၥ “အတ ေမ အဇၩတ ဥဒၶစၥကကစၥ”ႏ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတတ ဥဒၶစၥကကစၥ “နတ ေမ အဇၩတ ဥဒၶစၥကကစၥ”ႏ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ဥဒၶစၥကကစၥ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ဥဒၶစၥကကစၥ ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန ဥဒၶစၥကကစၥ အာယတႎ အႏပၸါေဒါေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

သႏ ဝါ အဇၩတ ဝစကစၧ “အတ ေမ အဇၩတ ဝစကစၧာ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ဝစကစၧ “နတ ေမ အဇၩတ ဝစကစၧာ”တ ပဇာနာတ။

ယထာ စ အႏပၸႏၷာယ ဝစကစၧာယ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷာယ ဝစကစၧာယ ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟနာယ ဝစကစၧာယ အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥပဇာနာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ။ (စာမကႏာ ၁၄)

'အတ ဓမၼာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ။

နဝရဏပဗၺ န႒တ။

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၂၂၂၂----ခႏခႏခႏခႏၶပဗၺၶပဗၺၶပဗၺၶပဗၺ

၁၂။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ ပဥၥသ ဥပါဒါနကၡေႏၶသ။

ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ ပဥၥသ ဥပါဒါနကၡေႏၶသ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ -

20

ဣတ ရပ၊ ဣတ ရပ သမဒေယာ၊ ဣတ ရပ အတဂၤေမာ။ ဣတ ေဝဒနာ၊ ဣတ ေဝဒနာယ သမဒေယာ၊ ဣတ ေဝဒနာယ အတဂၤေမာ။ ဣတ သညာ၊ ဣတ သညာယ သမဒေယာ၊ ဣတ သညာယ အတဂၤေမာ။ ဣတ သခၤါရာ၊ ဣတ သခၤါရာန သမဒေယာ၊ ဣတ သခၤါရာန အတဂၤေမာ။ ဣတ ဝညာဏ၊ ဣတ ဝညာဏ သမဒေယာ၊ ဣတ ဝညာဏ အတဂၤေမာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ။

'အတ ဓမၼာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ။

ခႏၶပဗၺ န႒တ။ (စာမကႏာ ၁၅)

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၃၃၃၃----အာယတနပဗၺအာယတနပဗၺအာယတနပဗၺအာယတနပဗၺ

၁၃။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာနပ ဝဟရတ ဆသ အဇၩတကဗာဟေရသ အာယတေနသ။

ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာနပ ဝဟရတ ဆသ အဇၩတကဗာဟေရသ အာယတေနသ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - စကၡဥၥ ပဇာနာတ၊ ရေပ စ ပဇာနာတ။ ယဥၥ တဒဘယ ပဋစၥ ဥပၸဇၨတ သေယာဇန၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သေယာဇန ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သေယာဇန ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန သေယာဇန အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

ေသာတဥၥ ပဇာနာတ၊ သေဒၵ စ ပဇာနာတ၊ ယဥၥ တဒယယ ပဋစၥ ဥပၸဇၨတ သေယာဇန၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သေယာဇန ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သေယာဇန ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန သေယာဇန အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

ဃာနဥၥ ပဇာနာတ၊ ဂေႏၶ စ ပဇာနာတ။ ယဥၥ တဒဘယ ပဋစၥ ဥပၸဇၨတ သေယာဇန၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သေယာဇန ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သေယာဇန ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန သေယာဇန အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

21

ဇဝဥၥ ပဇာနာတ၊ ရေသ စ ပဇာနာတ။ ယဥၥ တဒဘယ ပဋစၥ ဥပၸဇၨတ သေယာဇန၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သေယာဇန ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သေယာဇန ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန သေယာဇန အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

ကာယဥၥ ပဇာနာတ၊ ေဖာ႒ေဗၺ စ ပဇာနာတ။ ယဥၥ တဒဘယ ပဋစၥ ဥပၸဇၨတ သေယာဇန၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သေယာဇန ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သေယာဇန ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန သေယာဇန အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

မနဥၥ ပဇာနာတ၊ ဓေမၼ စ ပဇာနာတ။ ယဥၥ တဒဘယ ပဋစၥ ဥပၸဇၨတ သေယာဇန၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သေယာဇန ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သေယာဇန (စာမကႏာ ၁၆) ပဟာန ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ပဟန သေယာဇန အာယတႎ အႏပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ။

'အတ ဓမၼာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ ဆသ အဇၩတကဗာဟေရသ အာယတေနသ။

အာယတနပဗၺ န႒တ။

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၄၄၄၄----ေဗာဇၩဂၤပဗၺေဗာဇၩဂၤပဗၺေဗာဇၩဂၤပဗၺေဗာဇၩဂၤပဗၺ ၁၄။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာနပ ဝဟရတ သတသ ေဗာဇၩေဂၤသ။ ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာနပ ဝဟရတ သတသ ေဗာဇၩေဂၤသ။ ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ -

သႏ ဝါ အဇၩတ သတသေမၺာဇၩဂ “အတ ေမ အဇၩတ သတသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ သတသေမၺာဇၩဂ “နတ ေမ အဇၩတ သတသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သတသေမၺာဇၩဂၤ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သတသေမၺာဇၩဂၤ ဘာဝနာယ ပါရပရ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ (စာမကႏာ ၁၇)

သႏ ဝါ အဇၩတ ဓမၼာဝစယသေမၺာဇၩဂ “အတ ေမ အဇၩတ ဓမၼာဝစယသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။

22

အသႏ ဝါ အဇၩတ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩဂ “နတ ေမ အဇၩတ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ၊ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩဂၤ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩဂၤ ဘာဝနာယ ပါရပရ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

သႏ ဝါ အဇၩတ ဝရယသေမၺာဇၩဂၤ “အတ ေမ အဇၩတ ဝရယသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ဝရယသေမၺာဇၩဂ “နတ ေမ အဇၩတ ဝရယသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ၊ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ဝရယသေမၺာဇၩဂၤ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ဝရယသေမၺာဇၩဂၤ ဘာဝနာယ ပါရပရ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

သႏ ဝါ အဇၩတ ပတသေမၺာဇၩဂ “အတ ေမ အဇၩတ ပတသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ပတသေမၺာဇၩဂၤ “နတ ေမ အဇၩတ ပတသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ၊ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ပတသေမၺာဇၩဂၤ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ပတသေမၺာဇၩဂၤ ဘာဝနာယ ပါရပရ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

သႏ ဝါ အဇၩတ ပဒၶသေမၺာဇၩဂ “အတ ေမ အဇၩတ ပဒၶသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ပဒၶသေမၺာဇၩဂ “နတ ေမ အဇၩတ ပဒၶသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ၊ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ပဒၶသေမၺာဇၩဂၤ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ပဒၶသေမၺာဇၩဂၤ ဘာဝနာယ ပါရပရ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

သႏ ဝါ အဇၩတ သမာဓသေမၺာဇၩဂ “အတ ေမ အဇၩတ သမာဓသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ သမာဓသေမၺာဇၩဂ “နတ ေမ အဇၩတ သမာဓသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ၊ ယထာ စ အႏပၸႏၷ သမာဓသေမၺာဇၩဂၤ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ သမာဓသေမၺာဇၩဂၤ ဘာဝနာယ ပါရပရ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ (စာမကႏာ ၁၈)

သႏ ဝါ အဇၩတ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂ “အတ ေမ အဇၩတ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ။ အသႏ ဝါ အဇၩတ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂ “နတ ေမ အဇၩတ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩေဂၤါ”တ ပဇာနာတ၊ ယထာ စ အႏပၸႏၷ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂၤ ဥပၸါေဒါ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။ ယထာ စ ဥပၸႏၷ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂၤ ဘာဝနာယ ပါရပရ ေဟာတ၊ တဥၥ ပဇာနာတ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ။

'အတ ဓမၼာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ သတသ ေဗာဇၩေဂၤသ။

ေဗာဇၩဂၤပဗၺ န႒တ9။

9 ေဗာဇၩဂၤပဗၺ န႒တ။ ပဌမဘာဏဝါရ (သာ)

23

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၅၅၅၅----သစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺ ၁၅။ ပန စပရ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ စတသ အရယသေစၥသ။

ကထဥၥ ပန ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ စတသ အရယသေစၥသ။

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - “ဣဒ ဒကၡ”န ယထာဘတ ပဇာနာတ။ “အယ ဒကၡသမဒေယာ”တ ယထာဘတ ပဇာနာတ။ “အယ ဒကၡနေရာေဓာ”တ ယထာဘတ ပဇာနာတ။ “အယ ဒကၡနေရာေဂါမန ပဋပဒါ”တ ယထာဘတ ပဇာနာတ။

ပဌမဘာဏဝါေရာ န႒ေတာ။ (စာမကႏာ ၁၉)

၄၄၄၄----ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺ ၁၁၁၁----ဒကၡသစၥဒကၡသစၥဒကၡသစၥဒကၡသစၥနေဒၵသနေဒၵသနေဒၵသနေဒၵသ

၁၆။ ကတမဥၥ ဘကၡေဝ ဒကၡ အရယသစၥ၊

ဇာတပ ဒကၡာ၊ ဇရာပ ဒကၡာ၊ မရဏပ ဒကၡ၊ ေသာကပရေဒဝဒကၡေဒါမနပါယာသာပ ဒကၡာ၊ အပၸေယဟ သမၸေယာေဂါပ ဒေကၡာ၊ ပေယဟ ဝပၸေယာေဂါပ ဒေကၡာ10၊ ယမၸစၧ န လဘတ၊ တမၸ ဒကၡ။ သခေတန ပဥၥပါဒါနကၡႏၶာ11 ဒကၡာ12။

ကတမာ စ ဘကၡေဝ ဇာတ၊ ယာ ေတသ ေတသ သတာန တမ တမ သတနကာေယ ဇာတ သဥၨာတ ၾသကႏ အဘနဗၺတ ခႏၶာန ပါတဘာေဝါ

အာယတနာန ပဋလာေဘာ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ဇာတ။

ကတမာ စ ဘကၡေဝ ဇရာ၊ ယာ ေတသ ေတသ သတာန တမ တမ သတနကာေယ ဇရာ ဇရဏတာ ခ႑စၥ ပါလစၥ ဝလတစတာ အာယေနာ

သဟာန ဣႃႏၵယာန ပရပါေကာ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ဇရာ။

ကတမဥၥ ဘကၡေဝ မရဏ၊ ယာ ေတသ ေတသ သတာန တမာ တမာ သတနကာယာ စတ စဝနတာ ေဘေဒါ အႏရဓာန မစၥ မရဏ

ကာလကရယာ ခႏၶာန ေဘေဒါ ကေဠဝရ နေကၡေပါ ဇဝတႃႏၵယပေစၧေဒါ၊ ဣဒ ဝစၥတ ဘကၡေဝ မရဏ။

10 အပၸေယဟ ။ ပ။ ဝပၸေယာေဂါပ ဒေကၡာတ ပါေဌာ ေစဝ တနေဒၵေသာ စ ကတစ န ဒတ။ အ႒ကထာယမၸ တသဝဏၰာ နတ။ 11 ပဥၥပါဒါနကၡႏၶာပ (က) 12 အ႒ကထာ ၾသေလာေကတဗၺာ။

24

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ ေသာေကာ၊ ေယာ ေခါ ဘကၡေဝ အညတရညတေရန၊ ဗသေနန သမႏၷာဂတ အညတရညတေရန ဒကၡဓေမၼန ဖ႒

ေသာေကာ ေသာစနာ ေသာစတတ အေႏာေသာေကာ အေႏာပရေသာေကာ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ေသာေကာ။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ ပရေဒေဝါ၊ ေယာ ေခါ ဘကၡေဝ အညတရညတေရန၊ ဗသေနန သမႏၷာဂတ အညတရညတေရန ဒကၡဓေမၼန ဖ႒

အာေဒေဝါ ပရေဒေဝါ အာေဒဝနာ ပရေဒဝနာ အာေဒဝတတ ပရေဒဝတတ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ပရေဒေဝါ။ (စာမကႏာ ၂၀)

ကတမဥၥ ဘကၡေဝ ဒကၡ၊ ယ ေခါ ဘကၡေဝ ကာယက ဒကၡ ကာယက အသာတ ကာယသမၹဇ ဒကၡ အသာတ ေဝဒယတ၊ ဣဒ ဝစၥတ

ဘကၡေဝ ဒကၡ။

ကတမဥၥ ဘကၡေဝ ေဒါမန၊ ယ ေခါ ဘကၡေဝ ေစတသက ဒကၡ ေစတသက အသာတ မေနာသမၹဇ ဒကၡ အသာတ ေဝဒယတ၊ ဣဒ ဝစၥတ

ဘကၡေဝ ေဒါမန။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ ဥပါယာေသာ၊ ေယာ ေခါ ဘကၡေဝ အညတရညတေရန၊ ဗသေနန သမႏၷာဂတ အညတရညတေရန ဒကၡဓေမၼန ဖ႒

အာယာေသာ ဥပါယာေသာ အာယာသတတ ဥပါယာသတတ။ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ဥပါယာေသာ။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ အပၸေယဟ သမၸေယာေဂါ ဒေကၡာ၊ ဣဓ ယ ေတ ေဟာႏ အန႒ာ အကႏာ အမနာပါ ရပါ သဒၵါ ဂႏၶာ ရသာ ေဖာ႒ဗၺာ ဓမၼာ၊ ေယ ဝါ ပန ေတ ေဟာႏ

အနတကာမာ၊ အဟတကာမာ အဖာသကာမာ အေယာဂေကၡမကာမာ၊ ယာ ေတဟ သဒၶႎ သဂၤတ သမာဂေမာ သေမာဓာန မဘာေဝါ။ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ အပၸေဃဟ သမၸေယာေဂါ ဒေကၡာ။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ ပေယဟ ဝပၸေယာေဂါ ဒေကၡာ၊ ဣဓ ယ ေတ ေဟာႏ ဣ႒ာ ကႏာ မနာပါ ရပါ သဒၵါ ဂႏၶာ ရသာ ေဖာ႒ဗၺာ ဓမၼာ၊ ေယ ဝါ ပန ေတ ေဟာႏ

အတကာမာ ဟတကာမာ ဖာသကာမာ ေယာဂေကၡမကာမာ မာတာ ဝါ ပတာ ဝါ ဘာတာ ဝါ ဘဂန ဝါ မတာ ဝါ အမစၥာ ဝါ ဉာတသာေလာဟတာ ဝါ၊ ယာ ေတဟ သဒၶႎ အသဂၤတ အသမာဂေမာ အသေမာဓာန အမဘာေဝါ။ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ပေယဟ ဝပၸေယာေဂါ ဒေကၡာ။

ကတမဥၥ ဘကၡေဝ ယမၸစၧ န လဘတ၊ တမၸ ဒကၡ။ ဇာတဓမၼာန ဘကၡေဝ သတာန ဧဝ ဣစၧာ ဥပၸဇၨတ, ''အေဟာ ဝတ မယ န ဇာတဓမၼာ အာမ၊ န စ ဝတ ေနာ ဇာတ အာဂေစၧယာ''တ၊ န ေခါ ပေနတ ဣစၧာယ ပတဗၺ၊ ဣဒမၸ ယမၸစၧ နလဘတ၊ တမၸ ဒကၡ။ (စာမကႏာ ၂၁)

ဇရာဓမၼာန ဘကၡေဝ သတာန ဧဝ ဣစၧာ ဥပၸဇၨတ, ''အေဟာ ဝတ မယ န ဇရာဓမၼာ အာမ၊ န စ ဝတ ေနာ ဇရာ အာဂေစၧယာ''တ၊ န ေခါ ပေနတ ဣစၧာယ ပတဗၺ၊ ဣဒမၸ ယမၸစၧ န လဘတ၊ တမၸ ဒကၡ။

ဗာဓဓမၼာန ဘကၡေဝ သတာန ဧဝ ဣစၧာ ဥပၸဇၨတ, ''အေဟာ ဝတ မယ န ဗာဓဓမၼာ အာမ၊ န စ ဝတ ေနာ ဗာဓ အာဂေစၧယာ''တ၊ န ေခါ ပေနတ ဣစၧာယ ပတဗၺ၊ ဣဒမၸ ယမၸစၧ န လဘတ၊ တမၸ ဒကၡ။

25

မရဏဓမၼာန ဘကၡေဝ သတာန ဧဝ ဣစၧာ ဥပၸဇၨတ, ''အေဟာ ဝတ မယ န မရဏဓမၼာ အာမ၊ န စ ဝတ ေနာ မရဏ အာဂေစၧယာ''တ၊ န ေခါ ပေနတ ဣစၧာယ ပတဗၺ၊ ဣဒမၸ ယမၸစၧ န လဘတ၊ တမၸ ဒကၡ။

ေသာကပရေဒဝဒကၡေဒါမနပါယာသဓမၼာန ဘကၡေဝ သတာန ဧဝ ဣစၧာ ဥပၸဇၨတ, ''အေဟာ ဝတ မယ န ေသာကပရေဒဝဒကၡေဒါမနပါယာသဓမၼာ အာမ၊ န စ ဝတ ေနာ ေသာကပရေဒဝဒကၡ-ေဒါမနပါယာသာ အာဂေစၧယ''ႏ၊ န ေခါ ပေနတ ဣစၧာယ ပတဗၺ၊ ဣဒမၸ ယမၸစၧ န လဘတ၊ တမၸ ဒကၡ။

ကတေမ စ ဘကၡေဝ သခေတန ပဥၥပါဒါနကၡႏၶာ ဒကၡာ၊ ေသယထဒ -

႐ပပါဒါနကၡေႏၶာ ေဝဒႏပါဒါနကၡေႏၶာ သညပါဒါနကၡေႏၶာ သခၤါရပါဒါနကၡေႏၶာ ဝညာဏပါဒါနကၡေႏၶာ၊

ဣေမ ဝစၥႏ ဘကၡေဝ သခေတန ပဥၥပါဒါနကၡႏၶာ ဒကၡာ။

ဣဒ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ဒကၡ အရယသစၥ။

ဒကၡသစၥနေဒၵေသာ န႒ေတာ။

၄၄၄၄----ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺ ၂၂၂၂----သမဒယသစၥသမဒယသစၥသမဒယသစၥသမဒယသစၥနေဒၵသနေဒၵသနေဒၵသနေဒၵသ

၁၇။ ကတမဥၥ ဘကၡေဝ ဒကၡသမဒယ အရယသစၥ၊

ယာယ တဏာ ေပါေနာဗၻဝကာ နႏၵရာဂသဟဂတာ တၾတ တၾတာဘနႏၵန၊ ေသယထဒ၊ ကာမတဏာ ဘဝတဏာ ဝဘဝတဏာ။

သာ ေခါပနသာ ဘကၡေဝ တဏာ - ကတ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ကတ နဝသမာနာ နဝသတ၊ ယ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ (စာမကႏာ ၂၂)

ကဥၥ ေလာေက ပယရပ သာတရပ?.....

(က) စကၡ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေသာတ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဃာန ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဇဝါ ေလာေကပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ကာေယာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ မေနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

26

(ခ) ရပါ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ သဒၵါ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဂႏၶာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ရသာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေဖာ႒ဗၺာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဓမၼာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

(ဂ) စကၡဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေသာတဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဃာနဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဇဝါဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ကာယဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ မေနာဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

(ဃ) စကၡသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေသာတသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဃာနသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဇဝါသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ကာယသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ မေနာသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

(င) စကၡသမၹဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေသာတသမၹေဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဃာနသမၹေဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဇဝါသမၹေဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ကာယသမၹေဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ မေနာသမၹေဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

(စ) ရပသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ သဒၵသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဂႏၶသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ရသသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေဖာ႒ဗၺသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဓမၼသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ (စာမကႏာ ၂၃)

(ဆ) ရပသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ သဒၵသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဂႏၶသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ရသသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

27

ေဖာ႒ဗၺသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဓမၼသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

(ဇ) ရပတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ သဒၵတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဂႏၶတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ရသတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေဖာ႒ဗၺတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဓမၼတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

(စ) ရပဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ သဒၵဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဂႏၶဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ရသဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေဖာ႒ဗၺဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဓမၼဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

(ည) ရပဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ သဒၵဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဂႏၶဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ရသဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ေဖာ႒ဗၺဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။ ဓမၼဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ဥပၸဇၨမာနာ ဥပၸဇၨတ၊ ဧတ နဝသမာနာ နဝသတ။

ဣဒ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ဒကၡသမဒယ အရယသစၥ။

သမဒယသစၥနေဒၵေသာ န႒ေတာ။

၄၄၄၄----ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺ ၃၃၃၃----နေရာဓသစၥနေဒၵသနေရာဓသစၥနေဒၵသနေရာဓသစၥနေဒၵသနေရာဓသစၥနေဒၵသ

၁၈။ ကတမဥၥ ဘကၡေဝ ဒကၡနေရာဓ အရယသစၥ၊

ေယာ တာေယဝ တဏာယ အေသသဝရာဂနေရာေဓာ စာေဂါ ပဋနေဂၢါ မတ အနာလေယာ။

သာ ေခါ ပနသာ ဘကၡေဝ တဏာ - ကတ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ကတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ၊ ယ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ (စာမကႏာ ၂၄)

ကဥၥ ေလာေက ပယရပသာတရပ?.....

(က) စကၡ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

28

ေသာတ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဃာန ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဇဝါ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ကာေယာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ မေနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

(ခ) ရပါ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ သဒၵါ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဂႏၶာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ရသာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေဖာ႒ဗၺာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဓမၼာ ေလာေက ပယရပသာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

(ဂ) စကၡဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေသာတဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဃာနဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဇဝါဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ကာယဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ မေနာဝညာဏ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။။

(ဃ) စကၡသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေသာတသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဃာနသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဇဝါသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ကာယသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ မေနာသမၹော ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။။

(င) စကၡသမၹဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေသာတသမၹ ဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဃာနသမၹ ဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဇဝါသမၹ ဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ကာယသမၹ ဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ မေနာသမၹ ဇာ ေဝဒနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

(စ) ရပသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ သဒၵသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဂႏၶသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ရသသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေဖာ႒ဗၺသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဓမၼသညာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ (စာမကႏာ ၂၅)

29

(ဆ) ရပသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ သဒၵသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဂႏၶသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ရသသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေဖာ႒ဗၺသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဓမၼသေဥၥတနာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

(ဇ) ရပတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ သဒၵတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဂႏၶတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ရသတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေဖာ႒ဗၺတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဓမၼတဏာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

(စ) ရပဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ သဒၵဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဂႏၶဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ရသဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေဖာ႒ဗၺဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဓမၼဝတေကာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

(ည) ရပဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ သဒၵဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဂႏၶဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ရသဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ေဖာ႒ဗၺဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။ ဓမၼဝစာေရာ ေလာေက ပယရပ သာတရပ၊ ဧေတသာ တဏာ ပဟယမာနာ ပဟယတ၊ ဧတ နရဇၩမာနာ နရဇၩတ။

ဣဒ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ဒကၡနေရာဓ အရယသစၥ။

နေရာဓသစၥနေဒၵေသာ န႒ေတာ။

၄၄၄၄----ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺ ၄၄၄၄----မဂၢသစၥနေဒၵသမဂၢသစၥနေဒၵသမဂၢသစၥနေဒၵသမဂၢသစၥနေဒၵသ

၁၉။ ကတမဥၥ ဘကၡေဝ ဒကၡနေရာဓဂါမန ပဋပဒါ အရယသစၥ၊

အယေမဝ အရေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ၊

ေသယထဒ - သမၼာဒ႒, သမၼာသကၤေပၸါ, သမၼာဝါစာ, သမၼာကမၼေႏာ,

30

သမၼာအာဇေဝါ, သမၼာဝါယာေမာ, သမၼာသတ, သမၼာသမာဓ။

ကတမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာဒ႒၊ ယ ေခါ ဘကၡေဝ ဒေကၡ ဉာဏ, ဒကၡသမဒေယ ဉာဏ, ဒကၡနေရာေဓ ဉယဏ, ဒကၡနေရာဓဂါမနယာ ပဋပဒါယ ဉာဏ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာဒ႒။ (စာမကႏာ ၂၆)

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာသကၤေပၸါ၊ ေနကၡမၼသကၤေပၸါ, အဗာပါဒသကၤေပၸါ, အဝဟႎသာသကၤေပၸါ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာသကၤေပၸါ။

ကတမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာဝါစာ၊ မသာဝါဒါ ေဝရမဏ, ပသဏာယ ဝါစာယ ေဝရမဏ, ဖရသာယ ဝါစာယ ေဝရမဏ, သမၹပၸလာပါ ေဝရမဏ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာဝါစာ။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာကမၼေႏာ၊ ပါဏာတပါတာ ေဝရမဏ, အဒႏၷာဒါနာ ေဝရမဏ, ကာေမသမစၧာစာရာ ေဝရမဏ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာကမၼေႏာ။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာအာဇေဝါ၊ ဣဓ ဘကၡေဝ အရယသာဝေကာ မစၧာအာဇဝ ပဟာယ သမၼာအာဇေဝန ဇဝတ ကေပၸတ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာအာဇေဝါ။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာဝါယာေမာ၊ ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - အႏပၸႏၷာန ပါပကာန အကသလာန ဓမၼာန အႏပၸါဒါယ ဆႏၵ ဇေနတ, ဝါယမတ, ဝရယ အာရဘတ, စတ ပဂၢဏာတ, ပဒဟတ၊ ဥပၸႏၷာန ပါပကာန အကသလာန ဓမၼာန ပဟာနာယ ဆႏၵ ဇေနတ, ဝါယမတ, ဝရယ အာရဘတ, စတ ပဂၢဏာတ, ပဒဟတ၊ အႏပၸႏၷာန ကသလာန ဓမၼာန ဥပၸါဒါယ ဆႏၵ ဇေနတ, ဝါယမတ, ဝရယ အာရဘတ, စတ ပဂၢဏာတ, ပဒဟတ၊ ဥပၸႏၷာန ကသလာန ဓမၼာန ဌတယာ အသေမၼာသာယ ဘေယာဘာဝါယ ေဝပလာယ ဘာဝနာယ ပါရပရယာ ဆႏၵ ဇေနတ, ဝါယမတ, ဝရယ အာရဘတ, စတ ပဂၢဏာတ, ပဒဟတ၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာဝါယာေမာ။

ကတမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာသတ၊ ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - ကာေယ ကာယာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက အဘဇၩာေဒါမန၊ ေဝဒနာသ ေဝဒနာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက အဘဇၩာေဒါမန၊ စေတ စတာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက(စာမကႏာ ၂၇) အဘဇၩာေဒါမန၊ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ, အာတာပ သမၸဇာေနာ သတမာ, ဝေနယ ေလာေက အဘဇၩာေဒါမန၊ အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာသတ။

ကတေမာ စ ဘကၡေဝ သမၼာသမာဓ၊

31

ဣဓ ဘကၡေဝ ဘကၡ - ဝဝေစၥဝ ကာေမဟ ဝဝစၥ အကသေလဟ ဓေမၼဟ သဝတက သဝစာရ ဝေဝကဇ ပတသခ ပဌမ ဈာန ဥပသမၸဇၨ ဝဟရတ။

ဝတကဝစာရာန ဝပသမာ အဇၩတ သမၸသာဒန ေစတေသာ ဧေကာဒဘာဝ အဝတက အဝစာရ သမာဓဇ ပတသခ ဒတယ ဈာန ဥပသမၸဇၨ ဝဟရတ။

ပတယာ စ ဝရာဂါ ဥေပကၡေကာ စ ဝဟရတ, သေတာ စ သမၸဇာေနာ, သခဥၥ ကာေယန ပဋသေဝေဒတ၊ ယ တ အရယာ အာစကၡႏ ''ဥေပကၡေကာ သတမာ သခဝဟာရ''တ၊ တတယ ဈာန ဥပသမၸဇၨ ဝဟရတ၊

သခ စ ပဟာနာ, ဒကၡ စ ပဟာနာ, ပေဗၺဝ ေသာမနေဒါမနာန အတဂၤမာ, အဒကၡမသခ ဥေပကၡာသတပါရသဒၶႎ စတတ ဈာန ဥပသမၸဇၨ ဝဟရတ။

အယ ဝစၥတ ဘကၡေဝ သမၼာသမာဓ။

ဣဒ ဝစၥတ ဘကၡေဝ ဒကၡနေရာဓဂါမန ပဋပဒါ အရယသစၥ။

မဂၢသစၥနေဒၵေသာ န႒ေတာ။

ဣတ - အဇၩတ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ ဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ။ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ ဓေမၼသ ဝဟရတ။

'အတ ဓမၼာ'တ ဝါ ပန သတ ပစၥပ႒တာ ေဟာတ။ ယာဝေဒဝ ဉာဏမတာယ ပဋတမတာယ၊ အနေတာ စ ဝဟရတ၊ န စ ကဥၥ ေလာေက ဥပါဒယတ။ ဧဝမၸ ေခါ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဓေမၼသ ဓမၼာႏပ ဝဟရတ စတသ အရယသေစၥသ။

သစၥပဗၺ န႒တ။ ဓမၼာႏပနာ န႒တာ။

(စာမကႏာ ၂၈)

အာနသသကထာအာနသသကထာအာနသသကထာအာနသသကထာ

ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ သတ ဝာန၊ တ ဒြႏၷ ဖလာန အညတရ ဖလ ပါဋကခၤ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ အညာ, သတ ဝါ ဥပါဒေသေသ အနာဂါမတာ။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ သတ ဝာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ဆ ဝာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ ဆ ဝာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ပဥၥ ဝာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ ပဥၥ ဝာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ စတာရ ဝာန။

32

တ႒ႏ ဘကၡေဝ စတာရ ဝာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ တဏ ဝာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ တဏ ဝာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ေဒြ ဝာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ ေဒြ ဝာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ဧက ဝ။

တ႒တ ဘကၡေဝ ဧက ဝ၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ သတ မာသာန၊ တ ဒြႏၷ ဖလာန အညတရ ဖလ ပါဋကခၤ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ အညာ, သတ ဝါ ဥပါဒေသေသ အနာဂါမတာ။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ သတ မာသာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ဆ မာသာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ ဆ မာသာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ပဥၥ မာသာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ ပဥၥ မာသာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ စတာရ မာသာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ စတာရ မာသာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ တဏ မာသာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ တဏ မာသာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ေဒြ မာသာန။

တ႒ႏ ဘကၡေဝ ေဒြ မာသာန၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ ဧက မာသ။

တ႒တ ဘကၡေဝ ဧက မာသ၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ အၯမာသ။

တ႒တ ဘကၡေဝ အၯမာေသာ၊ ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ သတာဟ၊ တ ဒြႏၷ ဖလာန အညတရ ဖလ ပါဋကခၤ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ အညာ, သတ ဝါ ဥပါဒေသေသ အနာဂါမတာတ။

နဂမနကထာနဂမနကထာနဂမနကထာနဂမနကထာ

“ဧကာယေနာ အယ, ဘကၡေဝ, မေဂၢါ သတာန - ဝသဒၶယာ, ေသာကပရေဒဝါန သမတကမာယ, ဒကၡေဒါမနာန အတဂၤမာယ, ဉာယ အဓဂမာယ, နဗၺာန သစၧကရယာယ၊

ယဒဒ စတာေရာ သတပ႒ာနာတ ဣတ ယ တ ဝတ၊ ဣဒေမတ ပဋစၥ ဝတ”ႏ။

ဣဒမေဝါစ ဘဂဝါ၊ အတမနာ ေတ ဘကၡ ဘဂဝေတာ ဘာသတ အဘနႏၵန။

ဣမသၼႎ စ ပန ေဝယာကရဏသၼႎ ဘညမာေန တႎသမတာန ဘကၡသဟာန အႏပါဒါယ အာသေဝဟ စတာန ဝမစၥႎသတ။

မဟာသတပ႒ာနသတ န႒တ။

(စာမကႏာ ၂၉)

33

တဒၵါနတဒၵါနတဒၵါနတဒၵါန (က) ကာယာႏပနာ ကာေယ၊

ေဝဒနာယာႏပနာ။ စတာႏပနာ စေတ၊ ဓေမၼ ဓမၼာႏပနာ။

(ခ) စတာေရာ သတပ႒ာနာ၊ သမၺေဒၶန သေဒသတာ။ ဧေတ ဘကၡ ဘာဝယေႏာ၊ ဝသဒၶ'မဓဂစၧတ။

(ဂ) အာနာပါနရယာပထ၊ သမၸဇာန ပဋကလ။ ဓာတ သဝထကာ နဝ၊ စဒၵသ ကာယာႏပနာ။ (စာမကႏာ ၃၀)

ဥဒၵါနဥဒၵါနဥဒၵါနဥဒၵါန

(ဃ) မတ ခဇၨ သမသဥၥ၊ နမသာပဂတ တထာ။ ဝကၡတာန စ ေသတာန၊ ပဥၨကတာန ပတန။ နဝ သဝထေက ဒသြာ၊ ဘကၡ တထပသဟေရ။

(ဃ) ကာကာကလလဂေဇၩဟ၊ ကေကၤဟ သနေခဟ ဝါ။ ဗဂၣဒပသဂၤါေလဟ၊ ဝဝေဓဟ စ ပါဏကာ။

(စ) ဟတပါဒေဂါပၹက႒၊ ဇဃၤ႐ႈကဋ ဖာသက။ ပ႒ခႏၶဂဝဟႏ၊ ဒႏသသကဋာဟက။

(ဆ) သခ ဒကၡ တဒည ဝါ၊ သာမသ ဝါ နရာမသ။ ေဝဒနာ ေဝဒမာေနာ ေသာ၊ တဒါကာ႐ႏပေယ။

(ဇ) ရာဂ ေဒါသ ေမာဟ ခတ၊ မဟဂၢတဥၥ ဥတရ။

34

သမာဟတ ဝမတႏ၊ စတႏပေယ ယတ။ (စာမကႏာ ၃၁)

(စ) နဝရေဏသ ခေႏၶသ၊ အာယတေနသ ေဗာဇၩေဂၤ။ သေစၥသြဇၩတဗာဟေရ၊ ဓေမၼႏပေယ ဘကၡ။

(ည) သႏ ဝါပ အသႏ ဝါ၊ အႏပၸႏၷ ဥပၸါေဒါ။ ဥပၸႏၷ မဟာနဥၥ၊ တာယတ မႏပၸါေဒါ။

(ဋ) စကၡ႐ပါဒဝညာဏ၊ ဖော တဇၨာ စ ေဝဒနာ။ သညာ စ ေစတနာ တဏာ၊ ဝတေကာ စ ဝစာရေကာ။ ပယ႐ပဥၥ ဧေတသာ၊ ဥပၸဇၨတ န႐ဇၩတတ။ ။

သတႏပဋက၊ ဒဃနကာယ၊ ၂-မဟာဝဂၢ ပါဠ၊ ၉-မဟာသတပ႒ာနသတ၊ (ဒ ၂၊ ၂၃၁ - ၂၅၂)

35

မဟာသတပ႒ာမဟာသတပ႒ာမဟာသတပ႒ာမဟာသတပ႒ာနသတနသတနသတနသတ နယနယနယနယ

နေမာ တ ဘဂဝေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဒၶ။

ပဏာမပဏာမပဏာမပဏာမ

ပဥၥ နဝရေဏ ဟတြာ၊ ကတြာ သတႎ သပ႒တ။ ဘာဝယတြာန ေဗာဇၩေဂၤ၊ ပတြာ တ ေဒသက နေမ။

ေယာ ဗေဒၶါ = အၾကငျမတစြာဘရားသည၊ ပဥၥ နဝရေဏ = ငါးပါးေသာ နဝရဏတ႔က၊ ဟတြာ = ပယေတာမ၍၊ သတႎ = သတက၊ သပ႒တ = လြနစြာထငသညက၊ ကတြာ = ျပေတာမ၍၊ ေဗာဇၩေဂၤ = ေဗာဇၩငခနစပါးတ႔က၊ ဘာဝယတြာန = ပြား ေစေတာမ၍၊ ေဗာဓႎ = အရဟတမဂဉာဏ, သဗၺညတဉာဏသ႔၊ ပေတာ = ေရာကေတာမၿပ၊ ပတြာ = ေရာကေတာမၿပး၍၊ တ ေဒသက = ထနဝရဏငါးပါးက ပယျခငး, သတက ထငစြာျပျခငး, ေဗာဇၩငခနစပါးက ပြားေစျခငးက ျပတတေသာ ေဒသနာက ေဟာေတာမတတေသာ၊ တ ဗဒၶ = ထျမတစြာဘရားက၊ အဟ = အကၽြႏပသည၊ နေမ - နမာမ = ရခးပါ၏။

ပဏာမၿပး၏။ (စာမကႏာ ၃၃)

မဟာသတပ႒ာနသတအမႊနးမဟာသတပ႒ာနသတအမႊနးမဟာသတပ႒ာနသတအမႊနးမဟာသတပ႒ာနသတအမႊနး

(က) လဒၶါ ေပါေသာ သမဥၨသ၊ ရတနာန'ဓ နဒၵေဟ။ ဧဝ ေဒေသသ ဂမၻရ၊ ဘဂဝါ က႐ဝါသန။

(ခ) ဧကဝသတဌာေနသ၊ အရဟေတ သေခပယ။ ေသာကာဒပဒၵဝဂ ၣါတ၊ ဝသဒၶဒ႒မာဝဟ။

(ဂ) ပ႑ကမၺလေဝောဝ၊ သတဝဏၰ ပကာသယ။ စရတာဒႏေလာေမန၊ စတဓာ တ ပဏာမ ေဟ။

(က) သဓေနာ = ဥစၥာရေသာ၊ ေပါေသာ = ဥစၥာရငသည၊ သမဥၨသ = ေ႐ႊအတၿပးေသာ ေသတာက၊ လဒၶါ ရ၍၊ ဣဓ- သမဥၨေသ = ေ႐ႊအတၿပးေသာ ေသတာ၌၊ ရတနာန = ရတနာ ခနစပါးတ႔က၊ နဒၵေဟ ယထာ = ထညသြငး သမးရာသကသ႔၊ ဧဝ-တထာ = ထ႔အတ၊ သဓနေပါေသာသဒေသာ = ဥစၥာရငႏငတေသာ၊ ဘဂဝါ = ျမတစြာဘရားသည၊ သမဥၨသသဒသ = ေ႐ႊအတၿပးေသာ ေသတာႏငတေသာ၊ က႐ဝါသန = က႐တငးသား ေလးပါးေသာ ပရသတက၊ လဒၶါ = ရေတာမ၍၊

(ခ-ဂ) ပ႑ကမၺလေဝော = ႐းရေရာငေစြး ေတြးေတြးနျမနးေသာ ကမၺလာကနသညသည၊ ဝဏၰ = ကမၺလာ၏ျဖစ ရာ ဇာတအစရေသာ ဂဏက၊ ပကာသယမဝ = ျပသကသ႔၊ သတဝဏၰ = သတာန ဝသဒၶယာ စေသာ ခနစပါးေသာ ဂဏက၊ ပကာသယ-ပကာသယေႏာ = ျပေတာမလက၊ ဧကဝသတဌာေနသ = အာနာပါနပဗၺစေသာ ႏစဆယတစပါးေသာ အရာတ႔၌၊ ကမၼ႒ာန = ဘာဝနာက၏ျဖစရာ အာနာပါနစေသာ ကမၼ႒ာနးက၊ အရဟေတ = အရဟတဖလ၌၊ သေခပယ = ေကာငးစြာ ထညသြငး၍၊ ေသာကာဒပဒၵဝဂ ၣါတ = စးရမျခငး, ျမညတမးျခငး, ကယ၏ဆငးရျခငး, စတႏလးမသာယာျခငးဟေသာ ေလးပါး ေသာ ဥပဒၵေဝါက ပယေဖာကတတေသာ၊ ဝသဒၶဒ႒မာဝဟ = ကေလသာမ စငၾကယျခငး, အရယာမဂက ရျခငး, နဗၺာနက မကေမာကျပျခငးဟေသာ အကးသးပါးက ေဆာငတတေသာ၊ ဂမၻရ = ပါဠ၏နကနျခငး, အနက၏နကနျခငး, ေဒသနာ၏ နက နျခငး, အသဉာဏ၏ နကနျခငးဟေသာ ေလးပါးေသာ နကနျခငးတ႔ျဖင နကနေသာ၊ (စာမက ႏာ ၃၄)ရတနသဒသ = ရတနာ ခနစပါးႏငတေသာ၊ ယ-သတပ႒ာနသတ = အၾကငမဟာသတပ႒ာနသတ ေဒသနာေတာက၊ နဓာနဝေသန = ေဝေနယတ႔ သႏာန၌ သမးသည၏အစြမးအားျဖင၊ စရတာဒႏေလာေမန = တဏာစရတ မႏၵပဂၢလအားေလာေသာ ကာယာႏပနာ

36

သတပ႒ာန, တဏာစရတ တကၡ ပဂၢလအားေလာေသာ ေဝဒနာႏပနာသတပ႒ာန, ဒ႒စရတ မႏၵပဂၢလအားေလာေသာ စတာႏပနာသတပ႒ာန, ဒ႒စရတ တကၡပဂၢလအားေလာေသာ ဓမၼာႏပနာသတပ႒ာန, သဘ သခ နစၥ အတဟေသာ ဝပလာသ ေလးပါး, ၾသဃေလးပါး, ေယာဂေလးပါး, အာသဝေလးပါး, ဂႏေလးပါး, ဥပါဒါနေလးပါး, အဂတေလးပါးက ပယျခငး အားေလာစြာ၊ စတဓာ = ကာယာႏပနာစေသာ ေလးပါးေသာ အျပားျဖင၊ ေဒေသသ = ေဟာေတာမၿပ၊ တ-သတပ႒ာန သတ = ထမဟာသတပ႒ာနသတ ေဒသနာေတာက၊ ေဟ = အ … အရငတ႔၊ မယ = ငါတ႔သည၊ ပဏာမ = ႐ြတၾကကနအ။

မဟာသတပ႒ာနသတအမႊနးၿပး၏။

မဟာသတပ႒ာနသတကမဟာသတပ႒ာနသတကမဟာသတပ႒ာနသတကမဟာသတပ႒ာနသတက နာရျခငး၏နာရျခငး၏နာရျခငး၏နာရျခငး၏ အကးျပဝတအကးျပဝတအကးျပဝတအကးျပဝတ

ဤမဟာသတပ႒ာနသတ ေဒသနာသည ျမတသည, နဗၺာနတငေအာင အကးက ၿပးေစတတသည၏ အျဖစက ဤသ႔ ဆလတ႕ေသာ ဝတသကေသ အျမြကျဖင သအပ၏။

လငးႏ႔သားငါးရာဝတလငးႏ႔သားငါးရာဝတလငးႏ႔သားငါးရာဝတလငးႏ႔သားငါးရာဝတ

သဟဠကၽြနး၌ ကမၻလတ အမညရေသာ ေတာေကာငးဝယ တစခေသာ ေတာငဝမးလဏ၌ ငါးရာကနေသာ လငးႏ႔ တ႔သည ေနကန၏။ ထအခါ ထေတာငဝမး လဏ၌ ေနလက တစပါးေသာ ရဟနးသည မဟာသတပ႒ာနသတက သရဇၩာယ ေသာ အသ၌ တရားဟေသာ အာ႐က ယ၍ စတက ၾကညညေစလက ေသလြနသညရေသာ ထေကာငး၏ ဆြမးခ႐ြာ၌ ထထ အမးဝယျဖစ၍ ႀကးေသာအခါ ထေကာငးသ႔ သြား၍ အရယဝသတရားက နာရလင ၾကညညေသာ စတရကနသညျဖစ၍ အမသ႔ ျပနကန၏။ (စာမကႏာ ၃၅)

တစဖန တစေန႔သ၌ ေကာငးသ႔ သြား၍ မဟာသတပ႒ာနသတက နာရလင လတ႔ေဘာင၌ ၿငးေငြ႕သျဖင ငါးရာေသာ အမးသားတ႔သည ရဟနးျပ၍ ေရး၌ ေနဖးေသာ ဝါသနာအားျဖင ထေတာငဝမးလဏ၌လင ေနကန၏။ တစေန႔သ၌ ထငါးရာ ေသာ ရဟနးတ႔တြင တစပါးေသာ ရဟနးသည “ဤလဏကား လငးႏ႔န႔ န၏”ဟ ဆ၏။

သဃာေထရသည-“ငါရငတ႔၊ ေရးေသာ ကယ၏အျဖစ၌ လငးႏ႔ျဖစကန၍ ငါရငတ႔ေနရာ လဏပငတညး”ဟ ဆ၏။ ထ စကားက ၾကား၍ ထရဟနးတ႔သည သေဝဂရကနသျဖင ေနာကအဖ႔၌ မဟာသတပ႒ာန သတကပင နာ၍ ငါးရာေသာ ရဟနး တ႔သည ေသာတာပနျဖစကန၏။ တစဖန တစေန႔သ၌ မဟာသတပ႒ာန သတကပင နာျပန၍ အထကမဂသးတနက ရေလ ကန၏။ [သဟဝတကမးအထြက။]

လညးကနသည သဟဠကၽြနး ေရာဟဏဇနပဒ၌ တစဥးေသာ လညးကနသညသည လဝါဂြမးျဖင ျပညေသာ လညးက ေဆာငယ၍ နကစြာေသာ ညြနေပာငးသ႔ လညးသည ညြန၏ အလယ၌ ကၽြနစ၏။ ထလညးကနသည၏ မဟာဒတမညေသာ ႏြားလားသည ညြန၌ ကၽြနစေသာ လညးက ငငထတျခငးငါ မစြမးႏင။

ထအခါ လညးကနသညသည -

“ႏြားလား ဒတ၊ သငသည ယေန႔ နကစြာေသာ ညႊနမ လညးက အကယ၍ ထတျငားအ၊ တစဖန သငက လညးထမးပး ၌ မကၿပ”ဟ ဆ၏။

ထစကားက ၾကား၍ မဟာဒတ ႏြားလားသည လညးက ညႊနမ ထတျခငးငါ လြနစြာ လ႔လျပ၏။ ကနသညလညး ႏြားက သးသပ၍ ႏင၏။ ႏြားလားသည အားကနထတသျဖင လညးက ေဆာင၏။ ဤသ႔ႏငႏင ေျခာကႀကမတငေအာင မဟတမန ေသာ စကားက ဆလက ညႊနမ လညးက ထတေစ၍၊ တစဖန ခနစႀကမတင ေရာကလတေသာ ႏြားလားသည (စာမကႏာ ၃၆) အလြနအကး အားထတေသာလညး အ၍ အားနညးျခငးေၾကာင မစြမးႏင၊ တစဖန ျပငးစြာေသာ အဟနျဖင လညးက

37

ငငထတေသာ ႏြားလား၏ ရငသညကြသျဖင ေသြးအန၍ ထအရပ၌ပင လ၏။ ကနသညလညး မဟာဒတ ႏြားလားက စြန႔၍ တစပါးေသာ ႏြားက က၍ သြား၏။

(က) ထအခါ တစေယာကေသာ အးထနးသညသည လာလတ၍ ေျမႀကးနယရန အသကရငစဥပင ႏြား၏ အေရက ခြါယ၍ သြား၏။

(ခ) ေစာငးသမားတစေယာက လာလတ၍ ေစာငးႀကး ျပျခငးငါ အေၾကာက ႏတယ၍ သြား၏။

(ဂ) မဆးတစေယာက ေခြးႏငတကြ လာလတ၍ အသားက လး၍ ေခြးတ႔အား ေပး၏။

(ဃ) ထေခြးတ႔လညး ႏႈတသးတ႔ျဖင ကကျဖတ၍ စားကန၏။

(င) အသကရငစဥပင ႏြားလား၏ ကယက ပး႐ြ, ျခပနးတ႔သည ကကခကန၏။ “မဟာဒတ” ႏြားလားသည ႀကးစြာ ေသာ ဆငးရသ႔ ေရာကလက ဝပ၏။

ထအခါ “စဠပ႑ပါတကတ” မေထရသည ရဟနးငါးရာတ႔ႏငတကြ ထလမးခရးျဖင သြားသညရေသာ မဟာဒတ ႏြားလားက ျမငလင သနားျခငးျဖစရကား သပတႏငေရ ေဆာငယ၍ တက၏။ ႏြားလညး အလရတင ေသာက၍ သကသာရာ က ရ၏။ မေထရလညး ႏြား၏အနး၌ ေန၍ မဟာသတပ႒ာနသတက ေဟာ၏။ သရဏဂက ေပး၏။ သလေပးစဥ ေသလြနခ ေသာ မဟာသတပ႒ာနသတ၌ ဤကား တရားေတာပငတညးဟ အာ႐ကယ၍ တာဝတႎသာနတျပည၌ ယဇနာသးဆယရ ေသာ ေ႐ႊဗမာနဝယ နတသမးတစေထာင ၿခရလက ျဖစေလေသာ ေရးဘဝက ျမင၍ “စဠပ႑ပါတကတ”ေထရသည ျပအပေသာ ေကးဇးက သသည၏အျဖစက ျပျခငးငါ သနးေခါငယအခါ နတသမးတစေထာင ၿခရလက ေ႐ႊဗမာနႏငတကြ လာ၍ မေထရ၏ ေျခရငး၌ ရခးၿပးလင တငအပေလာကပတေသာ အရပ၌ ေန၏။ (စာမကႏာ ၃၇)

မေထရသည- “အခငး နတသား၊ သငကား အလြနလေသာ အဆငးရ၏၊ ႐ႈစဖြယ ရ၏၊ အရပမကႏာတ႔က အေရာငအဝါျဖင ေတာကပေစ၏၊ နတသမးအေပါငး ၿခရအပ၏၊ အဘယနတသားနညး”ဟ မသဟနျပ၍ ေမး၏။

နတသားလညး- “အရငဘရား၊ အကၽြႏပသည ေရးဘဝ၌ အပါယပဋသေႏၶေနေသာ ႏြားလားျဖစ၏။ မကေသာအမးသ႔ ေရာက၏။

ကသလေကာငးမႈက မသ၊ အကၽြႏပက နကစြာေသာ ညႊန၏အလယ ကၽြနစေသာလညး၌ ကကန၏။ လညးက ထတေဆာင ေသာ အကၽြႏပ၏ရငသည ကြရကား ထအရပ၌ပင လ၍ အားနညးေသာ အကၽြႏပက ျမငလင အရငသည စြန႔ပစ၍ သြား၏။

(က) က႐ဏာ မရကနေသာ အခ႕ေသာ သတ႔သည အသကရငစဥပင အကၽြႏပအေရက ခြါယ၍ သြားကန၏။

(ခ) အခ႕ေသာ သတ႔သည အေၾကာက ႏတယ၍ သြားကန၏။

(ဂ) အခ႕ေသာ သတ႔သည အသားက လး၍ သြားကန၏။

သ႔စင ပငပနးဆငးရျခငးသ႔ ေရာကေသာ အကၽြႏပက ရဟနးျမတျဖစေသာ အရငဘရားသည ျမငေတာမ၍ သနား ေတာမသျဖင သတပ႒ာနတရားက ေဟာေပ၏။ တရားေတာ ေဟာၿပးသည၏အဆး၌ သရဏဂက ေပးေတာမ၏။ သလက ေပးစဥပင အကၽြႏပ ေသလြန၍ တာဝတႎသာ၌ ျဖစ၏။ သလက ေပးမပါေသာ ယာမာဘ၌ ျဖစရာ၏။ နတျပညသ႔ ေရာကျငား ေသာလညး ေရးအမည မေပာကမကြယသညျဖစ၍ သၾကားႏငတကြေသာ နတတ႔သည အကၽြႏပက “မဟာဒတ နတသား”ဟ ဆၾကကန၏ဟ နားေတာေလာက၍-

အရငဘရား၊ အကၽြႏပသည ေရးအခါ အလြနၾကမးႀကတ ဆငးရျခငးသ႔ ေရာကေသာ ႏြားသတဝါ ျဖစ၏။ အကၽြႏပအား အရငဘရားသည သတပ႒ာနက ေဟာေတာမ၍ သရဏဂကလညး ေပးေတာမ၏။ နားသ႔ဝငေသာ သတပ႒ာနသတ၏ ဤက

38

သ႔ေသာ ေကာငးကးက ႐ႈပါေလာ။ ဤတစေထာငေသာ နတသမးတ႔သည အကၽြႏပက ၿခရကန၏။ သတပ႒ာနသတက နာရ၍ ဆငးရလစြာေသာ ႏြားသတဝါျဖစေသာ အကၽြႏပ စငလက (စာမကႏာ ၃၈) ဤကသ႔ေသာ အသေရက ရတေသး၏။ အၾကင သတ႔သညကား စညးစမဥစၥာ ရငကန၍ ျမတေသာခမးသာက ရကနေသာသတ႔၏ ေလာကပတေသာ ကာလ၌ သာသနာေတာ က ဆညး ကပျခငးက ျပရာ၌ကား ဆဖြယမရေပ”ဟ တရားက ခးမြမး၍လညး ေလာက၏။

ယငးသ႔ ေလာကၿပး၍ ဘဝပဋသေႏၶ၌ တပစြနးျခငးကငးေသာ မဟာဒတ နတသားသည - “အရငဘရား၊ သရဏဂ သလက ေပးေတာမ၍ ထသတပ႒ာနသတကပင ေဟာေတာမပါ။ အကၽြႏပက တရားသေဘၤာ

ေလသ႔ တင၍ ဘဝသမဒၵရာမ နဗၺာနဟေသာ ကမးတစဘကသ႔ ေဆာငေတာမပါ။ အကၽြႏပသည သတပ႒ာနသတ၏ တနခး အားျဖငလညးေကာငး၊ သလ သရဏဂအားျဖငလညးေကာငး၊ အပါယဆငးရ၌ ကယ၏အျဖစက ျဖတ၍ နတ၌ျဖစေသာ ကယ အျဖစက ရေလၿပ”ဟ တရားေဟာစမေသာငါ ေတာငးပနေလ၏။

မေထရသည သရဏဂ သလက ေပး၍ သတပ႒ာနသတကပင ေဟာေတာမ၏။ နတသားႏငတကြ တစေထာငေသာ နတသမးတ႔သည ေသာတာပတဖလ၌ တည၍ မေထရက ရခးၿပးလင ေကာငးကငျပငဝယ ဟသၤာမငးကသ႔ တာဝတႎသာ နတျပညသ႔ ျပနတကၾကကန၏။ [သဟဠဝတကမးအထြက။]

ၾကကမၾကကမၾကကမၾကကမ ဝတဝတဝတဝတ

ကကသန ျမတစြာဘရား လကထကေတာ၌ တစခေသာ ၾကကမသည ဆြမးစားစရပအနး၌ ေန၏။ ထၾကကမသည တစပါးေသာ ဝပနာကမၼ႒ာနးက စးျဖနးေသာ ရဟနး၏ ကမၼ႒ာနးသက ၾကား၍ “ဤကား တရားေတာတညး”ဟ အာ႐က ယလကေနစဥ တစခေသာ စြနသတခရကား ေသလြန၍ ဥပရမညေသာ မငးသမးျဖစလင ပရဗဇရဟနးမနးမအထ၌ ရဟနးျပ ၏။ ထရဟနးမနးမသည ဝစၥကဋသ႔ ဝငသညရေသာ ပးေလာကအစက ျမငသျဖင ပဠဝကသညာက ျဖစေစ၍ ပဌမစာနကရ လင ထကယ၏အျဖစမ စေတေသာ-

ျဗဟၼာျပည၌ ျဖစ၏။ ျဗဟၼာျပညမ စေတေသာ-

သေဌးမးျဖစလင မၾကာျမငမပင စေတျပန၍- (စာမကႏာ ၃၉)

ငါတ႔ဘရားျဖစေတာမေသာအခါ ရာဇၿဂဟျပညဝယ ဝကမငယ ျဖစ၏။ ျမတစြာဘရားသည ဝကမငယက ျမင၍ ၿပး ေတာမ၏။ အရငအာနႏၵာသည ၿပးေတာမေၾကာငးက ေလာကလတေသာ အလးစေသာ အေၾကာငးက မန႔ေတာမ၍ “ယထာပ မေလ အႏပဒၵေဝ”အစရေသာ ဂါထာက ေဟာေတာမ၏။ ဂါထာ၏ အဆး၌ မားစြာေသာ တရားနာပရသတတ႔သည ေသာတာပတဖလ စသညတ႔က ရေလကန၏။

ထဝကမငယသည ထကယ၏အျဖစမ စေတ၍ သဝဏၰဘမၼ၌ မငးသမးျဖစ၏။

ထမစေတ၍ ဝနဝါသအရပ၌ ျဖစ၏။

ထမစေတ၍ ဗာရာဏသျပည၌ ျဖစ၏။

ထမစေတ၍ သပၸါရကသေဘၤာဆပ၌ ျမငးကနသညသမးျဖစ၏။

ထမစေတ၍ ကာဝရသေဘၤာဆပ၌ သေဘၤာသႀကး၏ သမး ျဖစ၏။

ထမစေတ၍ အႏရာဓျပည၌ မငးသမး ျဖစ၏။

ထမစေတ၍ အႏရာဓျပည၏ ေတာငအရပ၌ ေဘာကႏမညေသာ ႐ြာဝယ သမနမညေသာ သၾကြယ၏ သမနမညေသာ သမးျဖစ၏။

39

ထအခါ သမးတ႔၏ အဘသည ဒဃဝါပတငးသ႔ သြား၍ မဟာသမနမညေသာ ႐ြာ၌ ဒ႒ဂါမဏမငး၏ လက႑က အတမၸရမညေသာ အမတသည တစစတစချပဖြယကစၥေၾကာင ေရာက၍ သမနသတ႔သမးက ျမငလင ႀကးစြာေသာ မဂၤလာ ကျပ၍ ေဆာငယ၍ မဟာဂါမသ႔ သြား၏။

ထအခါ ေကာဋေတာငေကာငးႀကး၌ သတငးသးေနေသာ မဟာအႏ႐ဒၶါေထရသည မဟာဂါမ၌ ဆြမး ခၾကြသညရေသာ ထအမတ၏ အမတခါး၌ ရပလက သမနက ျမင၍ “ငါရငတ႔၊ ဝကမငယသည အတမၸရ အမတႀကး၏ မယားအျဖစသ႔ ေရာက သညကား အဖြယရစြ”ဟ ရဟနးတ႔ႏင ေျပာဆေတာမ၏။ သမနသည ထစကားက ၾကား၍ အတတဘဝက ဖြငလစ၍ ျမငႏင စြမးေသာ ဇာတရဉာဏက ရ၏။ ထခဏ၌ပငလင သေဝဂရ၍ လငက ေတာငးပန၍ ရဟနးမနးမတ႔အထ၌ ရဟနးျပ၍ တအမညရေသာ ေကာငးႀကး၌ မဟာသတပ႒ာနသတက နာရ၍ ေသာတာပတဖလ၌ တညေလ၏။ (စာမကႏာ ၄၀)

ေနာကကာလ၌ ဒ႒ဂါမဏမငးႀကးသည ကညးတ႔က ႏမနငးၿပးသညျဖစ၍ ေဆြမးတ႔၏ေနရာ ေဘာကႏ႐ြာသ႔ သြား၍ ေနေလေသာ ကလကမညေသာ ေကာငးႀကး၌ အာသဝသပမသတက နာရ၍ ရဟႏာ ျဖစ၏။ ထသမနမညေသာ ရဟႏာမ သည ပရနဗၺာနျပသညေန႔၌ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမတ႔သည ေမးအပသညျဖစ၍ အလးစေသာ အေၾကာငးက အျခား မရ ေျပာဆ၍ စညးေဝးေသာ ရဟနးသဃာ၏ အလယ၌ မ႑လာရာမ၌ သတငးသးေနေသာ ဓမၼပဒက ေဆာငေသာ မဟာ တေထရႏင ႏးေႏာ၍-

၁။ ငါသည ေရးဘဝ၌ လ၏အျဖစ စေတ၍ -

၂။ ၾကကမ ျဖစ၏၊ ၾကကဘဝ၌ စြန၏ အထမာ ဥးေခါငးျပတျခငးသ႔ ေရာက၍-

၃။ မငးမး၌ ျဖစေလေသာ ပရဗဇ ရဟနးမနးမတ႔၏ အထ၌ ရဟနးျပ၍-

၄။ ပထမစာနက ရသျဖင ျဗဟၼာျပည၌ ျဖစ၏။

၅။ ျဗဟၼာအျဖစမ စေတေသာ သေဌးမး၌ ျဖစ၏။

၆။ မၾကာျမငမ စေတ၍ ဝကမး၌ ျဖစ၏။

၇။ ထမစေတ၍ သဝဏၰဘမၼ၌ ျဖစ၏။

၈။ ထမစေတ၍ ဝနဝါသအရပ၌ ျဖစ၏။

၉။ ထမစေတ၍ ဗာရာဏသျပည၌ ျဖစ၏။

၁၀။ ထမစေတ၍ သပၸါရကသေဘၤာဆပ၌ ျဖစ၏။

၁၁။ ထမစေတ၍ ကာဝရသေဘၤာဆပ၌ ျဖစ၏။

၁၂။ ထမစေတ၍ အႏရာဓျပည၌ ျဖစ၏။

၁၃။ ထမစေတ၍ ေဘာကႏ႐ြာ၌ ျဖစ၏။

ဤသ႔လင အနမအျမင အျမတအယတျဖစကနေသာ တစဆယသးဘဝတ႔သ႔ ေရာက၍ ယခအခါ ၿငးေငြ႕ရကား ရဟနးျပ၍ အရဟတဖလက ရၿပး ခပသမးကနေသာ သေတာေကာငးတ႔သည အပၸမာဒတရားႏင ျပညစေစၾကကနေလာဟ ဆးမ၍ ေလးပါးေသာ ပရသတတ႔က ထပလန႔ေစ၍ ပရနဗၺာနျပေလ၏။ (စာမကႏာ ၄၁)

40

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

လ,ၾကက,မငးမာ၊ ျဗဟၼာ,သကြယ၊ ဝကငယျဖစဘ၊ ဘမၼဝန၊ ဗာရဏမာ၊ သပၸါရက၊ ကာဝရႏင ျပနအႏရာ၊ ႐ြာေဘာကႏ၊ ျဖစေလရသည --- ဘဝဆယသး ယတျမတတညး။

[ဓမၼပဒအ႒ကထာထြက။] (ဓမၼပဒ ႒ - ၂၊ ၃၃၁-၃၃၅)

` ဤသ႔ သတပ႒ာနသတန ေဒသနာေတာသည နဗၺာနတငေအာင ေဆာငတတေသာေၾကာင နဗၺာန တငေအာငေသာ ေကာငးကးခမးသာက အလရကနေသာ သေတာေကာငးတ႔သည မဟာသတပ႒ာနသတန ေဒသနာေတာျမတက နာျခငး, သငျခငး, ေလကကေဆာင႐ြကျခငး အစရသညျဖင အဖနတလလ အားထတကနရာ၏။

မဟာသတပ႒ာနသတက နာရျခငး၏ အကးျပဝတ ၿပး၏။

41

မဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတမဟာသတပ႒ာနသတ ပါဠေတာပါဠေတာပါဠေတာပါဠေတာ နယနယနယနယ

နဒါနးနဒါနးနဒါနးနဒါနး

၁။ ဘေႏ ကပ = အရငမဟာကပ၊ ဣဒ သတ = ဤမဟာသတပ႒ာနသတက၊ ေမ-မယာ = အကြ နပ အာနႏၵာသည။ (ဘဂဝေတာ = ျမတစြာဘရား၏။ သမၼခါ = မကေမာကေတာမ၊) ဧဝ = ဤသ႔၊ သတ-ဥပလကၡတ = မတ လကရ၏၊ ဧက = တစပါးေသာ၊ သမယ = အခါ၌၊ ဘဂဝါ = ျမတစြာဘရားသည။ က႐သ = က႐တငးတ႔၌။ ကမၼာသဓမၼ နာမ = ေျပာကကားေသာ ေျခရေသာ ေပါရသာဒက ဆးမရာျဖစ၍ ကမၼာသဓမၼ အမညရေသာ၊ က႐န = ကရတငးသတ႔၏၊ နဂေမာ = နဂးသည၊ အတ = ရ၏၊ တတ = ထနဂး၌၊ ဝဟရတ = ေနေတာမ၏၊ တၾတ ေခါ = ထကမၼာသဓမၼနဂးဝယ ေနေတာမေသာ အခါ၌လင၊ ဘဂဝါ = ျမတစြာဘရားသည၊ ဘကၡ = ရဟနးတ႔က၊ ဘကၡေဝါတ = ရဟနးတ႔ဟ၍၊ အာမေႏသ = ေခၚေတာမ၏၊ ဘဒေႏတ = အရငဘရားဟ၍၊ ေတ ဘကၡ = ထရဟနးတ႔သည၊ ဘဂဝေတာ = ျမတစြာဘရားအား၊ ပစၥောသ = ႐ေသစြာ စကားတ႔ၾကားေလာကကန၏၊ ဘဂဝါ = ျမတစြာဘရားရငသည၊ ဧတ-ဝစန = ဤ ဆလတ႕ေသာ စကားေတာက၊ အေဝါစ = မန႔ေတာမ၏။ (စာမကႏာ ၄၂)

ဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသ

၂။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သတာန = သတဝါတ႔၏၊ ဝသဒၶယာ = အထးထးေသာ ကေလသာတ႔မ အထးသျဖင စင ၾကယျခငးငါ၊ ေသာကပရေဒဝါန = စးရမျခငး, ငေၾကြးမညတမးျခငးတ႔က၊ သမတကမာယ = လြနျခငးငါ၊ ဒကၡေဒါမနာန = ကယ၏ဆငးရျခငး, စတႏလးမသာယာျခငးတ႔၏။ အတဂၤမာယ = ခပျခငးသ႔ ေရာကျခငးငါ၊ ဉာယ = အရယာမဂက၊ အဓဂမာယ = ရျခငးငါ၊ နဗၺာန = နဗၺာနက၊ သစၧကရယာယ = မကေမာကျပရျခငးငါ၊ (ပဝေတာ = ျဖစေသာ၊)

ဧကာယေနာ = တစေၾကာငးတညးေသာ ခရးျဖစေသာ၊

ဧကာယေနာ = တစေယာကအထးတညးသာလင သြားအပေသာ၊

ဧကာယေနာ = ျမတေသာ သဗၺညတဉာဏ၏ ခရးျဖစေသာ၊

ဧကာယေနာ = ျမတေသာ သာသနာေတာ၌သာလငျဖစေသာ၊

ဧကာယေနာ = ျမတေသာ နဗၺာနသ႔သာလင သြားတတေသာ၊

အယ-ဤဒေသာ = ဤသ႔ သေဘာရေသာ၊ မေဂၢါ = ခရးသည၊ စတာေရာ = ေလးပါးကနေသာ။ ယဒဒ-ေယ ဣေမ သတပ႒ာနာ = အၾကငသတပ႒ာနတ႔တညး။

စတာေရာ = ေလးပါးကနေသာ သတပ႒ာနတ႔သည၊ ကတေမ = အဘယသညတ႔နညး။

(က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အာတာပ = ႐ပကာယက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ကေလသာက လြနစြာပပနေစတတေသာ သမၼပၸဓာန လ႔လရသညျဖစ၍၊ သမၸဇာေနာ = ႐ပကာယက ေကာငးစြာ အျပားအားျဖင သတတေသာ ပညာအဆငအျခငႏင ျပညစသညျဖစ၍၊ သတမာ = ႐ပကာယက ေအာကေမတတေသာ သတ ႏင ျပညစသညျဖစ၍၊ ေလာေက = ႐ပပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ အဘဇၩာေဒါမန = ႐ပကာယက တပေသာအားျဖင ေရ႕႐ႈႀကျခငးဟေသာ ေလာဘ, ေရ႕႐ႈႀကတငး မရျခငးေၾကာင ႏလးမသာယာျခငးဟေသာ ေဒါမနက၊ ဝေနယ = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ေဖာက၍၊ ကာေယ(စာမကႏာ ၄၃) = အဂၤါႀကးငယအေပါငး, ဆ အေမြး စသညအေပါငး, ဘတရပ ဥပါဒါရပ အေပါငး, ပထဝကာယ စသည အေပါငးျဖစေသာ ႐ပကာယခႏၶာကယ၌၊ ကာယာနပ = အဂၤါႀကးငယအေပါငး, ဆ အေမြး စသညအေပါငး, ဘတရပ ဥပါဒါရပအေပါငး, ပထဝကာယစေသာ အေပါငးက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ကာယာနပ =

42

အနစၥ, ဒကၡ, အနတ, အသဘ အျခငးအရာအေပါငးက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ “အဖနတလလ႐ႈေသာ ဉာဏရသညျဖစ၍၊” ဝဟရတ = ေန၏။

(ခ) ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အာတာပ = ေဝဒနာက အာ႐ျပ၍ျဖစေသာ ကေလသာက လြနစြာ ပပနေစတတေသာ သမၼပၸဓာန လ႔လရသညျဖစ၍၊ သမၸဇာေနာ = ေဝဒနာက ေကာငးစြာအျပားအားျဖင သတတေသာ ပညာအဆငအျခငႏင ျပညစ သညျဖစ၍၊ သတမာ = ေဝဒနာက ေအာကေမတတေသာ သတႏငျပညစသညျဖစ၍၊ ေလာေက = ေဝဒႏပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ အဘဇၩာေဒါမန = ေဝဒနာကတပေသာအားျဖင ေရ႕႐ႈႀကျခငးဟေသာေလာဘ, ေရ႕႐ႈႀကတငး မရျခငးေၾကာင ႏလးမသာယာျခငးဟေသာ ေဒါမန က၊ ဝေနယ = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ေဖာက၍။ ေဝဒနာသ = သခစေသာ ေဝဒနာ တ႔၌၊ ေဝဒနာနပ = ဣ႒ာရက အာ႐ျပ၍ သခေဝဒနာ ျဖစ၏ စသညျဖင အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ေဝဒနာနပ = သခ ေဝဒနာက ဒကၡအားျဖင, ဒကၡေဝဒနာက ေျငာငတသငးႏင တေသာအားျဖင, ဥေပကၡာေဝဒနာက အနစၥအားျဖင အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ေဝဒနာနပ = သခေဝဒနာသည တညသျဖင ခမးသာ၏, ေဖာကျပန ပကစးသျဖင ဆငးရ၏, ဒကၡေဝဒနာ သည တညသျဖင ဆငးရ၏, ေဖာကျပန ပကစးသျဖင ခမးသာ၏, ဥေပကၡာေဝဒနာသည သျမငသျဖင ခမးသာ၏, မသမျမင သျဖင ဆငးရ၏ဟ အဖနတလလ႐ႈေသာ ဉာဏရသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

(ဂ) ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အာတာပ = စတက အာ႐ျပ၍ျဖစေသာ ကေလသာက လြနစြာ ပပနေစတတေသာ သမၼပၸဓာန လ႔လရသညျဖစ၍၊ သမၸဇာေနာ = စတက ေကာငးစြာအျပားအားျဖင သတတေသာ ပညာ(စာမကႏာ ၄၄)အဆင အျခငႏငျပညစသညျဖစ၍၊ သတမာ = စတက ေအာကေမတတေသာ သတႏငျပညစသညျဖစ၍၊ ေလာေက = ဝညာဏ-ပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ အဘဇၩာေဒါမန = စတက တပေသာအားျဖင ေရ႕႐ႈႀကျခငးဟေသာ ေလာဘ, ေရ႕႐ႈႀကတငး မရျခငးေၾကာင ႏလးမသာယာျခငးဟေသာ ေဒါမနက၊ ဝေနယ = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ေဖာက၍။ စေတ = သရာဂစတ စသည၌၊ စတာႏပ = သရာဂစတ စသညက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ စတာနပ = သရာဂစတ စသညက အနစၥ စသညျဖင အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

(ဃ) ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အာတာပ = နဝရဏစေသာတရားက အာ႐ျပ၍ျဖစေသာ ကေလသာက လြနစြာ ပပနေစ တတေသာ သမၼပၸဓာန လ႔လရသညျဖစ၍၊ သမၸဇာေနာ = နဝရဏစေသာတရားက ေကာငးစြာ အျပားအားျဖင သတတေသာ ပညာအဆငအျခငႏင ျပညစသညျဖစ၍၊ သတမာ = နဝရဏစေသာတရားက ေအာကေမတတေသာ သတႏင ျပညစသညျဖစ ၍၊ ေလာေက = နဝရဏစေသာတရား, သညပါဒါ-နကၡႏၶာ, သခၤါ႐ပါဒါနကၡႏၶာတရားဟေသာ ေလာက၌၊ အဘဇၩာေဒါမန = နဝရဏစေသာတရားက တပေသာအားျဖင ေရ႕႐ႈႀကျခငးဟေသာ ေလာဘ, ေရ႕႐ႈႀကတငး မရျခငးေၾကာင ႏလးမသာယာျခငး ဟေသာ ေဒါမနက၊ ဝေနယ = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ေဖာက၍။ ဓေမၼသ = နဝရဏစေသာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = နဝရဏ စေသာတရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဓမၼာနပ = နဝရဏစေသာတရားက အနစၥစသညျဖင အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ဥေဒၵေသာ = သတပ႒ာန(၄)ပါးက အကဥးသ႐ပ ထတ၍ ေဟာေတာမအပေသာ စကားအစဥသည၊ န႒ေတာ = ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာႏကာယာႏကာယာႏကာယာႏပနာပနာပနာပနာ ၁၁၁၁----အာနာပါနပငးအာနာပါနပငးအာနာပါနပငးအာနာပါနပငး

၃။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ ခႏၶာကယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး၊ (စာမကႏာ ၄၅)

(က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အရညဂေတာ ဝါ = ေတာအရပသ႔ ကပ၍လညးေကာငး၊ ရကၡမလဂေတာ ဝါ = သစပငရငးသ႔ ကပ၍လညးေကာငး၊ သညာဂါရ-ဂေတာ ဝါ = ဆတၿငမရာအရပသ႔

43

ကပ၍လညးေကာငး၊ ပလက = ထကဝယက၊ အာဘဇတြာ = ဖြ႕ေခြ၍၊ ဥဇ = ေျဖာငမတစြာ၊ ကာယ = ကယက၊ ပဏဓာယ = ထား၍၊ သတႎ = သတက၊ ပရမခ = ကမၼ႒ာနးသ႔ ေရ႕႐ႈ၊ ဥပ႒ေပတြာ = ျဖစေစ၍၊ နသဒတ = ေန၏။

(ခ) ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ သေတာဝ = သတႏငျပညစသညျဖစ၍သာလင၊ အသတ = ထြကသကက ျဖစေစ၏ (ဝါ) အသတ = ထြကသက႐ႉ၏၊ သေတာဝ = သတႏငျပညစသညျဖစ၍သာလင၊ ပသတ = ဝငသကက ျဖစေစ၏၊ (ဝါ) ပသတ = ဝငသကရႈက၏။

ဒဃ ဝါ = ရညစြာမလညး၊ အသေႏာ = ထြကသက႐ႉလတေသာ၊ ဒဃ = ရညစြာ၊ အသာမတ = ထြကသက ႐ႉ ၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ဒဃ ဝါ = ရညစြာမလညး၊ ပသေႏာ = ဝငသက ႐ႈကလတေသာ၊ ဒဃ = ရညစြာ၊ ပသာမတ = ဝငသက ရႉက၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ရ ဝါ = တစြာမလညး၊ အသေႏာ = ထြကသက ႐ႉလတ ေသာ၊ ရ = တစြာ၊ အသာမတ = ထြကသက ႐ႉ၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ရ ဝါ = တစြာမလညး၊ ပသေႏာ = ဝငသက႐ႈကလတေသာ၊ ရ = ရညစြာ၊ ပသာမတ = ဝငသက ရႉက၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဂ) သဗၺကာယပဋသေဝဒ = အလးစေသာ ထြကသက၏ အစ, အလယ, အဆး သးပါးအေပါငးက ထငေစလက၊ အသာမတ = ထြကသက ႐ႉအဟ၍၊ “အာသာမတ-အ+သ+ဣာမတ = ထြကသကက ျဖစေစအဟ၍၊” သကၡတ = အားထတသျဖင ကင၏။ သဗၺကာယပဋသေဝဒ = အလးစေသာ ဝငသက၏ အစ, အလယ, အဆး သးပါးအေပါငး က ထငေစလက၊ အသာမတ = ဝငသက ႐ႈကအဟ၍၊ “ပာသာမတ-ပ+သ+ဣာမတ = ဝငသကက ျဖစေစအဟ၍”၊ သကၡတ = အားထတသျဖင ကင၏၊ ကာယသခၤါရ = အရႉျပငး၍ ရနရငးေသာ ထြကသကက။ ပမၻယ-ပမၻယေႏာ = သာယာျဖညးညငး ႐ႉျခငးျဖင (စာမကႏာ ၄၆) ၿငမးေစလက၊ အသာမတ = ထြကသက ႐ႉအဟ၍၊ သကၡတ = အားထတသျဖင ကင၏၊ ကာယသခၤါရ = အ႐ႈကျပငး၍ ရနရငးေသာ ဝငသကက၊ ပမၻယ-ပမၻယေႏာ = သာယာျဖညးညငး ႐ႈကျခငးျဖင ၿငမးေစလက၊ အသာမတ = ဝငသက ႐ႈကအဟ၍၊ သကၡတ = အားထတသျဖင ကင ၏။

(ဃ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေသယထာပ = ရညတထငစြာ ၿငမေစရာဝယ ပမာသမႈ အတႏကား၊ ဒေကၡာ = လမၼာ ေသာ၊ ဘမကာေရာ ဝါ = ပြတသမားသညလညးေကာငး၊ ဘမကာရေႏဝါသ ဝါ = ပြတသမား၏ တပညသညလညးေကာငး၊ ဒဃ ဝါ = ရညစြာမလညး၊ အဉၧေႏာ = ပြတႀကးက ဆြငငသညရေသာ၊ ဒဃ = ရညစြာ၊ အဉၧာမတ = ငင၏ဟ၍ ပဇာနာတ = သ၏၊ ရ ဝါ = တစြာမလညး၊ အဉၧေနာ = ပြတႀကးက ဆြငင သညရေသာ၊ ရ = တစြာ၊ အဉၧာမတ = ငင၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

[သဗၺကာယပဋသေဝဒ = အလးစေသာ ပြတက ထငေစလက၊ အဉၧေႏာ = ငငသညရေသာ၊ သဗၺကာယပဋသေဝဒ = အလးစေသာ ပြတက ထငေစလက၊ အဉၧာမတ = ငင၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ဖ႐သဉၧ = ရန႔ရငးေသာ ငငျခငးက၊ ပမၻယ-ပမၻယေႏာ = သာယာျဖညးညငး ငငျခငးျဖင ၿငမးေစလက၊ အဉၧေႏာ = ငငသညရေသာ၊ ဖ႐သဉၧ = ရန႔ရငး ေသာ ငငျခငးက၊ ပမၻယ-ပမၻယေႏာ = သာယာျဖညးညငး ငငျခငးျဖင ၿငမးေစလက၊ အဉၧာမတ = ငင၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။]

(င) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝေမဝ ေခါ = = ရညတထငစြာ ၿငမေစကာလင ဆြငငတတျငား ပြတသမားအတပငလင၊ ဘကၡ = အာနာပါနကမၼ႒ာနးက စးျဖနးေသာ ရဟနးသည၊ ဒဃ ဝါ အသေႏာ = ရညစြာ ထြကသက ႐ႉေသာလညး၊ ဒဃ အာသာမတ = ရညစြာ ထြကသက ႐ႉအဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ဒဃ ဝါ ပသေႏာ = ရညစြာ ဝငသက ႐ႈကေသာ လညး၊ ဒဃ ပာသာမတ = ရညစြာ ဝငသက ႐ႈကအဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ရ ဝါ အသေႏာ = တစြာ ထြကသက ႐ႉေသာလညး၊ ရ အာသာမတ = တစြာ ထြကသက ႐ႉအဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ရ ဝါ ပသေႏာ = တစြာ ဝငသက ႐ႈကေသာလညး၊ ရ ပာသာမတ = တစြာ ဝငသက ႐ႈကအဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။ (စာမကႏာ ၄၇)

44

(စ) သဗၺကာယပဋသေဝဒ = အလးစေသာ ထြကသက၏ အစ, အလယ, အဆး သးပါးအေပါငးက ထငေစလက၊ အသာမတ = ထြကသက ႐ႉအဟ၍၊ “အာသာမတ-အ+သ+ဣာမတ = ထြကသကက ျဖစေစအဟ၍”၊ သကၡတ = အားထတသျဖင ကင၏။ သဗၺကာယပဋသေဝဒ = အလးစ ေသာ ဝငသက၏ အစ, အလယ, အဆး သးပါး အေပါငးက ထငေစလက၊ အသာမတ = ဝငသက ႐ႈကအဟ၍၊ “ပာသာမတ-ပ+သ+ဣာမတ = ဝငသက က ျဖစေစအဟ၍၊” သကၡတ = အားထတသျဖင ကင၏၊ ကာယသခၤါရ = အရႉျပငး၍ ရန႔ရငးေသာ ထြကသကက။ ပမၻယ- ပမၻယေႏာ = သာယာျဖညးညငး ႐ႉျခငးျဖင ၿငမးေစလက၊ အသာမတ = ထြကသက ႐ႉအဟ၍၊ သကၡတ = အား ထတသျဖင ကင၏၊ ကာယသခၤါရ = အ႐ႈကျပငး၍ ရနရငးေသာ ဝငသကက။ ပမၻယ-ပမၻယေႏာ = သာယာျဖညးညငး ႐ႈကျခငးျဖင ၿငမးေစလက၊ အသာမတ = ဝငသက ႐ႈကအဟ၍၊ သကၡတ = အားထတသျဖင ကင၏။

(ဆ) ဣတ-ဧဝ ဝတပၸကာေရန = ဤဆအပခၿပးေသာ အျပားအားျဖင၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ “အဇၩတ ဝါ = နယကဇၩတလညးျဖစေသာ၊” ကာေယ = ထြကသကဝငသကအေပါငး၌၊ ကာယာႏပ = ထြကသကဝငသကအေပါငးက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ထြကသကဝငသကအေပါငး၌၊ ကာယာႏပ = ထြကသကဝငသကအေပါငးက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမ သႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ထြကသကဝငသကအေပါငး၌၊ ကာယာႏပ = ထြကသကဝငသကအေပါငး က အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဇ) ကာယသၼႎ = ထြကသကဝငသကအေပါငး၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ကယ, ႏာေခါငး, စတဟေသာ ျဖစေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ထြကသကဝငသကအေပါငး၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ကယ, ႏာေခါငး, စတတ႔၏(စာမကႏာ ၄၈)ခပျခငးဟေသာ ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ထြကသကဝငသကအေပါငး၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစး ေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(စ) ကာေယာ = ထြကသကဝငသကအေပါငးသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = အာနာပါနသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထအာနာပါနတ သည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငး အတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင အာနာပါနတ၏ ပြားျခငး အတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ည) ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ထြကသကဝငသကက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ, ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအား ျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

အာနာပါနပငး၌အာနာပါနပငး၌အာနာပါနပငး၌အာနာပါနပငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

၁။ ထြကသက အစကား ခက၊

၂။ အလယကား ရငခငႏလးသား၊

၃။ အဆးကား ႏာသးဖား, ႏႈတခမးဖား၊

၄။ ဝငသကအစကား ႏာသးဖား, ႏႈတခမးဖား၊

45

၅။ အလယကား ရငခငႏလးသား၊

၆။ အဆးကား ခက။

ဤသ႔ အစ အလယ အဆးသ႔ ေရာကတငး ေရာကတငးေသာ ထြကသက ဝငသကက သတျပ၍ ဉာဏ၌ ထငေအာင ဆငျခငရာ၏။ (စာမကႏာ ၄၉)

၁။ ထြကသကဝငသက၏ မရာကယကား ႐ပမည၏။

၂။ ထြကသကဝငသက၏ အာ႐ျပေသာ စတေစတသကကား နာမမည၏။

၃။ ထ႐ပနာမ၏ အေၾကာငးကား အဝဇၨာ စေသာ ပဋစၥသမပၸါဒတရားတညး။

အေၾကာငးတရားက စြ၍ အကးတရားျဖစျခငးမသာ၊ ဤတရားမတစပါး သတဝါ, ပဂၢလမညသည မရဟ အေၾကာငး ႏငတကြေသာ ႐ပနာမတရားက “အနစၥ, ဒကၡ, အနတ” လကၡဏာေရးသးပါးသ႔ တင၍ ဝပနာက ပြားေစသညရေသာ အစဥ ပြားေစသျဖင အရဟတဖလသ႔ ေရာက၏။

သစၥာသစၥာသစၥာသစၥာ ((((၄၄၄၄))))ပါးပါးပါးပါး ခြျပခကခြျပခကခြျပခကခြျပခက

၁။ ဤ၌ ထြကသက, ဝငသကက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ ၂။ ထဒကၡသစၥာက ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာမည၏။ ၃။ ဒကၡသမဒယတ႔၏ မျဖစရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ ၄။ ဒကၡက ပငးျခား၍ သတတေသာ သမဒယက ပယတတေသာ နဗၺာနက အာ႐ျပတတေသာ မဂၢငရစပါးသည

မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသစၥာေလးပါးသည ထြကသက၏ အစြမးျဖင ႏလးသြငးေသာသ၏ အရဟတဖလတငေအာင ဝဋမ ထြကေျမာက ေၾကာငး ျဖစ၏။

အာနာပါနပဗၺ = ထြကသက ဝငသကအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၂၂၂၂----ဣရယာပထပငးဣရယာပထပငးဣရယာပထပငးဣရယာပထပငး

၄။ (က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ဂစၧေႏာ ဝါ = သြားလကမလညး, သြားစဥမလညး, သြားဆ သြားခက သြားတနးမလညး၊ ဂစၧာမတ = သြား၏ ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ခ) ဌေတာ ဝါ = ရပလက, ရပသညျဖစ၍, ရပသညရေသာ, ရပေသာေၾကာငမလညး, ရပဆ, ရပခက, ရပတနးမ လညး၊ ဌေတာ = ရသည၊ အမ = ျဖစ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။ (စာမကႏာ ၅၀)

(ဂ) နသေႏၷာ ဝါ = ထငလက, ထငစဥ, ထငသညျဖစ၍, ထငသညရေသာ, ထငေသာေၾကာငမလညး, ထငဆ, ထင ခက, ထငတနးမလညး၊ နသေႏၷာ = ထငသည၊ အမ = ျဖစ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဃ) သယာေနာ ဝါ = ေလာငးလက, ေလာငးစဥ, ေလာငးသညျဖစ၍, ေလာငးသညရေသာ, ေလာငးေသာေၾကာငမ လညး, ေလာငးဆ, ေလာငးခက, ေလာငးတနးမလညး၊ သယာေနာ = ေလာငးသည၊ အမ = ျဖစ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

46

(င) ဝါ ပန = ဣရယာပထက ပဓာနျပ၍ ဆငျခငသညမတစပါး ကယက ပဓာနျပ၍ ဆငျခငျခငးျဖငကား၊ ယထာ ယထာ = အၾကငအၾကငသြားျခငးစေသာ အျခငးအရာအားျဖင၊ အ = ထဣရယာပထက သမးဆညးေသာ ရဟနး၏၊ ကာေယာ = ႐ပကာယ ခႏၶာကယသည၊ ပဏဟေတာ = ထားအပသည။ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တထာ တထာ = ထထသြားျခငး စေသာ အျခငးအရာအားျဖင၊ န ကာယ = ထသြားျခငးစသညျဖင ျဖစေသာကယက၊ ပဇာနာတ = သ၏၊

(စ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပ ကာယ၌၊ သမဒယဝယ ဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဆ) ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ (စာမကႏာ ၅၁) ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာ သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာ သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ဇ) ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ, ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ဣရယာပထပငး၌ဣရယာပထပငး၌ဣရယာပထပငး၌ဣရယာပထပငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

ေခြးစေသာ သတဝါတ႔ပငေသာလညး 'သြားလင သြား၏'ဟ သကန၏။ ယငးသ႔ သျခငးသည -

(က) ငါဟေသာ အယက မစြန႔၊

(ခ) သတပ႒ာနက ပြားေစျခငး မျဖစ။

ထ႔ေၾကာင ငါဟေသာ အမတသညာက စြန႔၍ သတပ႒ာနက ပြားေစျခငးျဖစေသာ သျခငး အထးကသာ လအပ၏။ လညး၌ ႏြားေလးခ က၍ လညးသမား ႏငသညရေသာ လညးသြား၏, လညးရပ၏ဟ ေခၚေဝၚျခငးမသာ ျဖစသကသ႔ လညး သမားႏငတေသာ သြားလ, ရပလ, ထငလ, ေလာငးလေသာ စတသည ႏြားႏငတေသာ စတဇဝါေယာဓာတ ဝညတက ျဖစေစ သညရေသာ ထစတဇဝါေယာဓာတ ပ႕ႏ႔သျဖင လညးႏငတေသာ ကယသည ေရ႕သ႔ တကသညက သြား၏, တစကယလး ေထာင၍ေနသညက ရပ၏, ေအာကသ႔ တစပငးေကြးလက အထကသ႔ တစပငးေထာငလကရသညက ထင၏, တစကယလး ဖလာဆန႔လကရသညက ေလာငး၏-ဟ ဆအပ၏။ တစစတစေယာက သြားတတေသာ သတဝါမညသည မရ-ဟ သျခငး အထးက ဆအပ၏။ (စာမကႏာ ၅၂)

47

ဣရယာပထျပဣရယာပထျပဣရယာပထျပဣရယာပထျပ ဂါထာဂါထာဂါထာဂါထာ

၁။ နာဝါ မာလတေဝေဂန၊ ဇယာေဝေဂန ေတဇန။ ယထာ ယာတ တထာ ကာေယာ၊ ယာတ ဝါတာဟေတာ အယ။

၂။ ယႏ သတဝေသေနဝ၊ စတသတဝေသနဒ။ ပယတ ကာယယႏပ၊ ယာတ ဌာတ နသဒတ။

၃။ ေကာ နာမ ဧတ ေသာ သေတာ၊ ေယာ ဝနာ ေဟတပစၥေယ။ အတေနာ အာႏဘာေဝန၊ တေ႒ ဝါ ယဒ ဝါ ဝေဇ။ (ဒ ႒ ၂၊ ၃၅၈)

ဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနက

၁။ နာဝါ = ေလသည၊ မာလတေဝေဂန = ေလ၏အဟနေၾကာင၊ ေဒသႏရ = အရပတစပါးသ႔၊ ယာတ ယထာ = သြားသကသ႔၊ ေတဇန = ျမားသည၊ ဇယာေဝေဂန = ေလးအညႈ႕အဟနေၾကာင၊ ေဒသႏရ = အရပတစပါးသ႔၊ ယာတ ယထာ = သြားသကသ႔၊ တထာ = ထ႔အတ၊ အယ ကာေယာ = ဤကယသည၊ ဝါတာဟေတာ = စတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတ ေဆာငအပသညျဖစ၍၊ ေဒသႏရ = အရပတစပါးသ႔၊ ယာတ = ေရာက၏။

၂။ ယႏ = ယႏရား႐ပသည၊ သတဝေသေနဝ = ယႏရားႀကး၏ အစြမးျဖငသာလင၊ ယာတ+ဌာတ+နသဒတ ယထာ = သြားလာ, ရပ, ထငသကသ႔၊ တထာ = ထအတ၊ ပယတ = သြားလေသာ စတစေသာ အေၾကာငးတရားတ႔သည သြားျခငး ကရယာ စသည၏အစြမးျဖင ယဥအပေသာ၊ စတသတဝေသန = စတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတဟေသာ ယႏရားႀကး၏ အစြမးျဖင၊ ယာတ = သြား၏၊ ဌာတ = ရပ၏၊ နသဒတ = ထင၏။

၃။ ဧတ-ေလာေက = ဤေလာက၌၊ ေယာ သေတာ = အၾကငမနးမ, ေယာကားအျပားရေသာ သတဝါသည၊ ေဟတပစၥေယ = သြားလစတဟေသာ အေၾကာငး, ထစတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတစေသာ အေထာကအပတ႔က၊ ဝနာ = ၾကဥ၍၊ အတေနာ = ကယ၏၊ အာႏဘာေဝန = အစြမးျဖင၊ ယဒ တေ႒ ဝါ = အကယ၍ ရပမလညး ရပရာ၏၊ ယဒ ဝေဇ ဝါ = အကယ၍ သြားမလညး သြားရာ၏၊ ေသာ သေတာ = အေၾကာငးၾကဥျငား (စာမကႏာ ၅၃) ကယအစြမးအားျဖင သြား, ရပ ေသာ ထသတဝါသည၊ ေကာ နာေမာ = အဘယသတဝါေပနညး၊ ပစၥယာဓနဓမၼပၸဝတ ဧဝ = အေၾကာငးႏငစပေသာ သေဘာ တရား ျဖစျခငးမသာတညး၊ ေကာ နာေမာ = အဘယသတဝါ ရရာအနညး၊ နေတဝ = အေၾကာငးၾကဥျငား ကယစြမးအားျဖင သြား, ရပေသာ သတဝါ မညသည မရ။

သစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါး ရငးျပခကရငးျပခကရငးျပခကရငးျပခက

၁။ ဤ၌ ဣရယာပထက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊

၂။ ထဒကၡက ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊

၃။ ဒကၡ-သမဒယ ႏစပါး၏ မျဖစရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊

၄။ နဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢငရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဣရယာပထပဗၺ = ဣရယာပထအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

48

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၃၃၃၃----သမၸဇညပငးသမၸဇညပငးသမၸဇညပငးသမၸဇညပငး

၅ (က) ဘကၡေဝ= ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အဘကေႏ = ေရ႕သ႔ တကသညရေသာ၊ ပဋကေႏ = ေနာကသ႔ ဆတသညရေသာ၊ သမၸဇာနကာရ = ပညာျဖင ဆငျခင၍ ေရ႕သ႔တကျခငး, ေနာက သ႔ ဆတျခငးက ျပေလရသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ခ) အာေလာကေတ = တ႐ၾကညသညရေသာ၊ ဝေလာကေတ = တေစာငးၾကညသညရေသာ၊ သမၸဇာနကာရ = ပညာျဖင ဆငျခင၍ တ႐ၾကညျခငး, တေစာငးၾကညျခငးက ျပေလရသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊

(ဂ) သမဥၨေတ = ဆန႔ေသာ လကေျခက ေကြးသညရေသာ၊ ပသာရေတ = ေကြးေသာ လကေျခက ဆန႔သညရေသာ၊ သမၸဇာနကာရ = ပညာျဖင ဆငျခင၍ ေကြးျခငး, ဆန႔ျခငးက ျပေလရသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ဃ) သဃၤာဋပတစဝရဓာရေဏ = ဒကဋ, သပတ သကၤနးက ေဆာငသညရေသာ၊ သမၸဇာနကာရ = ပညာျဖင ဆငျခင၍ ဒကဋ, သပတ သကၤနးက ေဆာငျခငးက ျပေလရသည။ ေဟာတ = ျဖစ၏။ (စာမကႏာ ၅၄)

(င) အသေတ = စားသညရေသာ၊ ပေတ = ေသာကသညရေသာ၊ ခါယေတ = ခသညရေသာ၊ သာယေတ = လက သညရေသာ၊ သမၸဇာနကာရ = ပညာျဖင ဆငျခင၍ စားျခငးစသညက ျပေလရသည။ ေဟာတ = ျဖစ၏၊

(စ) ဥစၥာရပာဝကေမၼ = ကငႀကး ကငငယကျပသညရေသာ၊ သမၸဇာနကာရ = ပညာျဖင ဆငျခင၍ ကငႀကး ကင ငယကျပေလသည၊ ေဟာတ =ျဖစ၏၊

(ဆ) ဂေတ = သြားသညရေသာ၊ ဌေတ = ရပသညရေသာ၊ နသေႏၷ = ထငသညရေသာ၊ သေတ = အပသညရေသာ၊ ဇာဂရေတ = ႏးသညရေသာ၊ ဘာသေတ = စကားက ဆသညရေသာ၊ တဏဘာေဝ = ဆတဆတေနသညရေသာ၊ သမၸဇာန-ကာရ = ပညာျဖင ဆငျခင၍ သြားျခငးစသညက ျပေလရသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊

(ဇ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသည ျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ေရ႕သ႔ သြားျခငးစေသာ ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာ သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာ သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာ သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ

49

ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

သမၸဇာနပငး၌သမၸဇာနပငး၌သမၸဇာနပငး၌သမၸဇာနပငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

တကအ, ဆတအ-ဟ စတျဖစသညရေသာ ထစတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတပ႕သျဖင ကယဟ သမတအပေသာ အ႐းစသာ ေရ႕သ႔ တက၏၊ ေနာကသ႔ ဆတ၏။ တကတတ, ဆတတတေသာ သတဝါမညသည မရ။

ေရ႕သ႔ တကအဟ ေျခခစဥကာလျဖစေသာ ႐ပနာမသည ေျခခသညတငေအာင မတည၊ ထခဏ၌ပင ခပေလ၏။

တ႐, တေစာငးၾကညအဟ စတျဖစသညရေသာ ထစတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတပ႕သျဖင ေအာကမကလႊာ ေအာကသ႔ က၏။ အထကမကလႊာ အထကသ႔ တက၏။ တစစတစေယာကမ ယႏာရားျဖင မကလႊာက ဖြငလစသည မရ။ (စာမကႏာ ၅၅)

ေကြးလ, ဆန႔လေသာ စတျဖစသညရေသာ ထစတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတပ႕သျဖင ႀကးျဖင ဆြငငေသာ ယႏရား႐ပ၏ လကေျခ ေကြးျခငး, ဆန႔ျခငးကသ႔သာ ေကြးျခငး, ဆန႔ျခငးျဖစသည။

ဒကဋ, သကၤနး, အဝတပဆး ဝတအဟ စတျဖစသညရေသာ ထစတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတ ပ႕သျဖင ဝတ႐ ျခငး ျဖစသည။ အဝတပဆးကလညး ငါသည ကယက ဝတ႐ ဖးလြမး၏ဟ မသ၊ ကယကလညး ငါက အဝတပဆးသည ဝတ႐ ဖးလြမး၏ဟ မသ၊ ယမငး႐ပက ပဆးလြမးသကသ႔ တစခေသာ ဓာတအေပါငးသည တစခေသာ ဓာတအေပါငးက ဖးလႊမး႐မ သာတညး။

စားေသာကလေသာ စတျဖစသညရေသာ ထစတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတပ႕သျဖင ထမငး ခြကက ခယျခငး ျဖစ၏။ ဝါေယာဓာတ ပ႕ႏ႔သျဖင ထမငးခြက၌ လကချခငး, ထမငးလတက ျပျခငး, ထမငးလတက ချခငး, ခတြငးသ႔ သြငးျခငး ျဖစ၏။ တစစတစေယာကေသာသမ သေကာကယႏရားျဖင ေမး႐းက ဖြငလစသညမရ။ ဝါေယာဓာတ ပ႕ႏ႔သျဖင ထမငး လတက ခတြငး၌ ထညျခငး, အထကသြားတ႔၏ ကညေပြ႕ ကစၥက ၿပးေစျခငး, ေအာကသြားတ႔၏ ဆကစၥက ၿပးေစျခငး, လာ၏ လကကစၥက ၿပးေစျခငး ျဖစ၏။

ခတြငးသ႔ ေရာကေသာ ထမငးလတက လာဖား၌ ကေသာ, လာရငး၌ ခၽြေသာ တေတြးျဖင လမးက၍ ေအာကသြား တညးဟေသာ ဆ၌ လာတညးဟေသာ လကျဖင ျပနလန၍ တေတြးတညးဟေသာ ေရျဖင ဆြတလက အထကသြားတညး ဟေသာ ကညေပြ႕ျဖင မႈန႔မႈန႔ညကညက ႀကတၿပးသညက တစစတစ ေယာကမ ဟငးခ ေယာကမျဖင ဝမးတြငးသ႔ မသြငး၊ ဝါေယာဓာတေၾကာငသာ ဝငေလ၏။ ဝငသမကလညး တစစတစေယာကမ ေကာက႐းႏးခငး၍ ခသမရ ပထဝဓာတ၏ အစြမး ျဖငသာ တည၏။

တညသမကလညး တစစတစေယာက ခေလာကေဆာကၿပးလင မးည၍ ခကျပတသမရ၊ ေတေဇာဓာတျဖငသာ ကက၏။ ကကသမက တစစတစေယာက လကျဖင ထတသမရ၊ ဝါေယာဓာတျဖငသာ ထြက၏။ (စာမကႏာ ၅၆)

ဤသ႔လင

(က) ပထဝဓာတသည တညျခငးကစၥ၊ (ခ) အာေပါဓာတသည စြတစျခငးကစၥ၊ (ဂ) ေတေဇာဓာတသည ကကေစျခငးကစၥ၊ (ဃ) ဝါေယာဓာတသည ေဆာငျခငးကစၥ၊ (င) အာကာသဓာတသည လမးခရးကစၥ၊

50

(စ) ဝညာဏဓာတသည ထထပေယာဂ၌ ႏလးသြငးျခငးကစၥက ျပသျဖင စားေသာကျခငးစသည ျဖစ၏။

အငးအမာမည၍ ေပါကသညရေသာ ေသြးျပညယထြကသကသ႔ အစာအမ, ကငငယအမ၌ စေဝးေသာ ကငႀကး, ကင ငယသည ဝါေယာဓာတ အဟနေၾကာင ထြကလလတေသာ ေရဗး၌ ေဟာငးျမငးေသာ ေရက စြန႔သကသ႔ ကယ၏ အကး ဆကျဖစေသာ ကငႀကး, ကငငယက စြန႔ပစျခငးမသာ ျဖစ၏။

စႀကသြားျခငး, အတနငယရပျခငး, ထငျခငး, ေလာငးျခငးက ျပခေသာ ထစတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတ ပ႕ႏ႔ သျဖင သြားျခငးစသည ျဖစ၏။

[ေရ႕ဣရယာပထပဗၺ-၌ အရညသြားျခငး စသညကယ။ ဤ၌ အတနငယသြားျခငး စသညက ယ။]

သြားျခငး စသည၌ ျဖစေသာ ႐ပနာမသည ရပျခငးစသညသ႔ မေရာက၊ ထခဏ၌ပင ခပေလ၏။ ဝထစတ အျခားမရ၊ ဘဝငစတျဖစသညက အပ၏ဟ ဆအပ၏။ အာ႐ထင၍ ဘဝငစတ ျပတသျဖင ဝထစတ ျဖစသညက ႏး၏ဟ ဆအပ၏။

အပစဥကာလျဖစေသာ ႐ပနာမသည အပစဥကာလပင ခပေလ၏။ ႏးစဥခဏျဖစေသာ ႐ပနာမသည ႏးစဥခဏပင ခပေလ၏။ လည, အာ, လာ, သြား, ႏႈတခမး စကားဆျခငးငါ ေလာကပတေသာ ပေယာဂက စြ၍ အသျဖစျခငးသည စကား ဆသည မည၏။ အသက မျပျခငးသည ဆတဆတေနသည မည၏။

စကားဆစဥျဖစေသာ ႐ပ, နာမသည ထခဏ၌ပင ခပေလ၏။ ဆတဆတေနစဥ ႐ပနာမသည ထခဏ၌ပင ခပေလ ၏။ ဤသ႔ ပညာျဖင ဆငျခငျခငးသည သမၸဇဥ မည၏။ (စာမကႏာ ၅၇)

သမၸဇဥသမၸဇဥသမၸဇဥသမၸဇဥ ((((၄၄၄၄))))ပါးပါးပါးပါး

(၁) အကးရ၊ မရက သေသာ သာတက သမၸဇဥ၊ (၂) ေလာကပတသည မေလာကပတသညက သေသာ သပၸါယ သမၸဇဥ၊ (၃) ကမၼ႒ာနးက မစြန႔ေသာ ေဂါစရ သမၸဇဥ၊ (၄) ႐ပနာမတရားမသာဟ မေတြမေဝ သေသာ အသေမၼာဟ သမၸဇဥ-

ဟ၍ ေလးပါး အျပားရ၏။

ထ႔ေၾကာင အကးရ၊ မရက ဆငျခင၍ အကးရမသာ ေရ႕သ႔တကျခငး စသညက ျပျခငး, အကးပငရေသာလညး ေလာကပတသည မေလာကပတသညက ဆငျခင၍ ေလာကပတသညျဖစမ ျပျခငး, အကးရ၍ ေလာကပတ၍ ေရ႕သ႔ တက ျခငးစသညက ျပရာ၌ ကမၼ႒ာနးက မစြန႔ျခငး, ေရ႕သ႔ တကျခငးစသညက ျပတတေသာသတဝါ မရ၊ ထအျခငးအရာျဖင ျဖစ ေသာ ႐ပနာမမသာဟ သျခငးက ျပရာ၏။

သစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါး ခြျပခကခြျပခကခြျပခကခြျပခက

(၁) သမၸဇဥက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ဒကၡ, သမဒယႏစပါး၏ မျဖစရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) နဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢငရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

သမၸဇာနပဗၺ = ေရ႕သ႔ တကျခငးစေသာ ခနစပါးေသာ အရာ၌ ေလးပါးေသာ သမၸဇဥျဖင ျပရသညက ဆေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

51

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၄၄၄၄----ပဋကလမနသကာရပငးပဋကလမနသကာရပငးပဋကလမနသကာရပငးပဋကလမနသကာရပငး

၆ (က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပါဒတလာ = ေျခ ဖဝါးအျပငမ၊ ဥဒၶ = အထကျဖစေသာ၊ ေကသမတကာ = ဆဖားမ၊ အေဓာ = ေအာကျဖစေသာ၊ တစပရယႏ = အေပၚေရလင အဆးရေသာ၊ နာနာပကာရ = အထးထး အျပားျပားရေသာ၊ အသစေနာ = မစငမၾကယ ရြရာဖြယေသာ ဝတျဖင၊ ပရ = ျပညေသာ၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤ႐ပကာယ ခႏၶာကယကသာလင၊ ပစၥေဝကၡတ = ဆငျခင၏၊ (စာမကႏာ ၅၈) ဣမသႎၼ ကာေယ = ဤတစလမေလာကေသာ ႐ပကာယ ခႏၶာကယ၌၊

(၁) ေကသာ = ဆ၊ ေလာမာ = အေမြး၊ နခါ = လကသညး ေျခသညး၊ ဒႏာ = သြား၊ တေစာ = အေရ၊ (၂) မသ = အသား၊ နာရ = အေၾကာ၊ အ႒ = အရး၊ အ႒မဥၨ = ရးတြငးျခငဆ၊ ဝက = အညႈ၊ (၃) ဟဒယ = နလး၊ ယကန = အသညး၊ ကေလာမက = အေျမး၊ ပဟက = အဖဥး၊ ပပၹါသ = အဆတ၊ (၄) အႏ = အမ၊ အႏဂဏ = အသမအဖြ႕၊ ဥဒရယ = အစာသစ၊ ကရသ = အစာေဟာငး၊ မတလဂ = ဦးေနာက

ဥးႏစ၊ (၅) ပတ = သညးေျခ၊ ေသမ = သလပ၊ ပေဗၺာ = ျပည၊ ေလာဟတ = ေသြး၊ ေသေဒါ = ေခြး၊ ေမေဒါ = အဆခ၊ (၆) အ = မကရည၊ ဝသာ = ဆၾကည၊ ေခေဠာ = တေထြး၊ သဃၤာဏကာ = နပ၊ လသကာ = အေစး၊ မတ =

ကငငယ။

ဣတ-ဣေမ ဒြတႎသာကာရာ = ဤသးဆယႏစပါးေသာ အျခငးအရာအစတ႔သည၊ အတ-သႏ = ရကန၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပစၥေဝကၡတ = ဆငျခင၏။

(ခ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေသယထာပ = ဥပမာမညသညကား၊ ဥဘေတာ မခါ = ေအာက, အထက နစဖက၌ မကႏာဝရေသာ၊ ပေတာဠ = အတသည၊ နာနာဝဟတ = အထးထး အျပားျပား ထညအပေသာ၊ ဓည = စပါးျဖင၊ ပရာ = ျပညသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ ဣဒ = ဤအထးထး အျပားျပား ထညအပေသာ စပါးတ႔ျဖင ျပည၏ဟသည၊ ေသယထာ ကတမ = အဘယနညးဟမကား၊ သာလန = သေလးတ႔ျဖင၊ ဝဟန = သေလးမတစပါးေသာ စပါးတ႔ျဖင၊ မဂၢါန = ပေနာက တ႔ျဖင၊ မာသာန = ပႀကးတ႔ျဖင၊ တလာန = နမးတ႔ျဖင၊ တ႑လာန = ဆနတ႔ျဖင၊ ပရာ = ျပညသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊

(ဂ) တေမန = ထအထးထး အျပားျပားစသညျဖင ျပညေသာ အတက၊ မဥၥတြာ = ေျဖ၍၊ စကၡမာ = မကစအျမငရ ေသာ၊ ပရေသာ = ေယာကားသည၊ ဣေမ = ဤသညတ႔ကား၊ သာလ = သေလးတ႔တညး၊ ဣေမ = ဤသညတ႔ကား၊ ဝဟ = စပါးတ႔တညး ၊ ဣေမ = ဤသညတ႔ကား၊ မဂၢါ = ပေနာကတ႔တညး၊ ဣေမ = ဤသညတ႔ကား၊ မာသာ = ပႀကးတ႔တညး၊ ဣေမ = ဤသညတ႔ကား၊ တလာ = နမးတ႔တညး၊ ဣေမ = ဤသညတ႔ကား၊ တ႑လာ = ဆနတ႔တညး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပစၥေဝကၡယ = ဆငျခငရာ၏။ (စာမကႏာ ၅၉)

(ဃ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝေမဝ ေခါ = ဤအတလင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပါဒတလာ = ေျခဖဝါးအျပငမ၊ ဥဒၶ = အထကျဖစေသာ၊ ေကသမတကာ = ဆဖားမ၊ အေဓာ = ေအာကျဖစေသာ၊ တစပရယႏ = အေပၚေရလင အဆးရေသာ၊ နာနာပကာရ = အထးထး အျပားျပားရေသာ၊ အသစေနာ = မစငမၾကယ ရြရာဖြယေသာ ဝတျဖင၊ ပရ = ျပညေသာ၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤ႐ပကာယ ခႏၶာကယကသာလင၊ ပစၥေဝကၡတ = ဆငျခင၏၊ (စာမကႏာ ၅၈) ဣမသႎၼ ကာေယ = ဤ တစလမေလာကေသာ ႐ပကာယ ခႏၶာ ကယ၌ -

(၁) ေကသာ = ႏစကေဋ ငါးသနးေသာ ဆတ႔လညးေကာငး၊

(၂) ေလာမာ = ကးသနးကးေသာငးေသာ အေမြးတ႔လညးေကာငး၊

(၃) နခါ = ငါးၾကငးေၾကးသဖြယ ႏစဆယေသာ လကသညး ေျခသညးတ႔လညးေကာငး၊

52

(၄) ဒႏာ = သးဆယႏစေခာငးေသာ သြားတ႔လညးေကာငး၊

(၅) တေစာ = တစကယလးက ခြါ၍ လးသညရေသာ ဆးေစခန႔မရေသာ အထးထးေသာ အဆငးရေသာ ပါးေသာ အေပၚအေရ, အဆငးျဖေသာ ထေသာ အတြငးေရလညးေကာငး၊

(၆) မသ = တကနရက လမးကေသာ ေျမစငကသ႔ အ႐းက လမးကေသာ ကးရာေသာ အသားလညးေကာငး၊

(၇) နာရ = နရက ဖြ႕ေသာ ႀကမႏြယကသ႔ အ႐းက ဖြ႕ေသာ ကးရာေသာ အေၾကာ, အရသာက ေဆာငေသာ ခနစ ေထာငေသာ အေၾကာလညးေကာငး၊

(၈) အ႒ = သးရာေသာ အရးလညးေကာငး၊

(၉) အ႒မဥၨ = ကကစြာေပါငး၍ ဝါးကည၌ ထညအပေသာ ႀကမညြန႔ႏင သဏၭာနတေသာ အဆငးရေသာ ရးတြငး ျခငဆ၊

(၁၀) ဝက = ေရမမဆကေသာ အေၾကာ၏အဆး ႏလးသားက ၿခရ၍ တညလက သရကသးပြတႏင သဏၭာနတ ေသာ စဥးငယ နေသာ အဆငးရေသာ အသားစင ႏစခဟ ဆအပေသာ အညႈလညးေကာငး၊

(၁၁) ဟဒယ = သားျမတႏစခအလယ, ကယအတြငး ရငအခင အညႈႏစခအၾကား၌ တြလား ဥးေစာက တညေသာ ပညာရအား စဥးငယ ပြငေသာ ပညာမအား ငေသာ အေပၚဖတက ခြါ၍ (စာမကႏာ ၆၀) ပစအပေသာ ပဒမၼာ ၾကာငတမ အပကား ေျပျပစသန႔ရငး အတြငးကာ သပြတခါးအသဖြယ အလယ၌ ပနးညကေစဆနေလာက ေသာတြငး၌- “စ႐ကႏငအည၊ နျမနးရာဂ၊ ေဒါသမညးျငား၊ သားေဆးရညေမာဟ၊ တကပျပတရည၊ ဝါသညသဒၶါ၊ ပညာ ၿပးျပက၊ ေဇာတခကသြင၊ အေရာငတငေသာ” မေနာဓာတ, မေနာဝညာဏဓာတ, စတ, ေစတသကတ႔၏ မရာ ဟဒယဝတ႐ပတညးေသာ တစလကဖကမေလာကေသာ ႏလးေသြားရေသာ ႏလးလညးေကာငး၊

(၁၂) ယကန = သားျမနႏစခတ႔၏ အလယ၌ လကယာနပါးက မလက ကသစ႐ြကႏင သဏၭာနတေသာ ေဖာ ေတာေသာ နေသာ အဆငးရေသာ ပညာရအား ငယသညျဖစ၍ ႏစခ သးခ, ပညာမအား ႀကးသညျဖစ၍ တစခတညးေသာ အသညးလညးေကာငး၊

(၁၃) ကေလာမက = ျဖေသာ အဆငးရေသာ အသားတစရစက ရစေသာ အဝတကသ႔ အညႈ႕, ႏလးက ဖး၍ တည ေသာ အေျမး ကယအလး၌ အေရ၏ ေအာကမတညေသာ အေျမးအားျဖင ႏစပါးေသာ အေျမးလညးေကာငး၊

(၁၄) ပဟက = ႏလးသား၏ လကဝနပါး၌ မလက လကခနစသစခန႔မ ႏြားလာဖားသဏၭာန ညေသာ အဆငးရ ေသာ ဝမးေလာ သရက႐ြကဟ ဆအပေသာ အသားဖဥးလညးေကာငး၊

(၁၅) ပပၹါသ = အညႈ႕, ႏလးက ဖး၍ တညလက မန႔ယကျပတသဏၭာန နေသာ အဆငးရေသာ သးဆယႏစခေသာ အသားလႊာတညးဟေသာ ကလအနးေဆာငးထပဟ ဆအပေသာ အဆတလညးေကာငး၊

(၁၆) အႏ = ေသြးျပညေသာ ကငး၌ အေရက ဆတ၍ ထညအပေသာ ေျမြေခြကသ႔ လညေခာငးမ ဝစၥမဂတင ေအာင ကယတြငး၌ တညေသာ ေယာကားအား သးဆယႏစေတာင, မနးမအား ႏစဆယရစေတာငရေသာ ႏစဆယတစပတ ေခြ၍ ေနေသာ ျဖေသာ အဆငးရေသာ အမလညးေကာငး၊ (စာမကႏာ ၆၁)

(၁၇) အႏဂဏ = ေျခသတ ႀကးဝနးက ဖြ႕ေသာ ႀကးေသးကသ႔ ႏစဆယတစပတ ေခြရာ၌ အမက ဖြ႕ေသာ ေမာျမစ အတ ျဖေသာ အသမလညးေကာငး၊

53

(၁၈) ဥဒရယ = အစြနးႏစဘက၌ ကင၍ ညစအပေသာ စေသာ ပဆး၏ အလယအဖကသ႔ ႏစဆယတစပတ ေခြ ေသာ အမ၏ အလယအဖဟ ဆအပေသာ သးဆယႏစပါးေသာ ပးမးတ႔၏ ေနရာ အစာသစအမ၌ တည ေသာ ေခြးစားကငး၌ ေခြးအနဖတကသ႔ မအပေသာ အစာသစလညးေကာငး၊

(၁၉) ကရသ = ကညေတာက၌ ထညအပေသာ ေျမညကကသ႔ အမ၏အဆး အေစာက ရစသစခန႔မရေသာ အစာ ေဟာငးအမ၌ တညေသာ အစာသစမ ကက၍ ကေသာ အစာေဟာငးတညးဟေသာ ကငႀကးလညးေကာငး၊

(၂၀) မတလဂ = ဗးအ၌ ထညအပေသာ မန႔ညကသဏၭာန ေခါငးခြတြငး၌ ခပေၾကာငးေလးခက မ၍ တညေသာ မန႔ညကစငအတ ျဖေသာ ဦးေနာကလညးေကာငး၊

(၂၁) ပတ = ေရျပညေသာ သပြတခါးသးသဏၭာန ႏလး အဆတတ႔၏အလယ အသညးက မ၍ တညေသာ ေနာက ကေသာ သစမညစည ဆႏငတေသာ အအမျဖင ဖြ႕အပေသာ ဗဒၶသညး ေျခ, ဆ, အေမြး, ေျခသညး လက သညး, သြားတ႔၏ အသားမ လြတရာ အရပေျခာကထပ ၾကမးတမးေသာအရာက ထားလက မန႔ယက၌ ဆက သ႔ တစကယလး ႏ႔၍ တညေသာ ညႈးႏြမးေသာ ပနးအဆငးရေသာ အအမျဖင မဖြ႕အပေသာ အဗဒၶ သညးေျခ အားျဖင ႏစပါးေသာ သညးေျခလညးေကာငး၊

(၂၂) ေသမ = မစငတြငးက ပတေသာ ပဥႀကး တနစးတြငး အထက ေျမးယကေသာ အျမပလႊာအသြင ေရအျပင က လႊမးေသာ ေရညပမာ အစာသစက ပတလက အမ၌ တညေသာ ျဖေသာ အဆငးရေသာ တစကြမးစားမ ေလာကေသာ သလပလညးေကာငး၊

(၂၃) ပေဗၺာ = အေစးရေသာ သစပင၏ ဓားခတရာ စသည၌ စေဝးေသာ အေစးကသ႔ အမာေပါကရာ, ခလတထရာ, ဆးၿငရာ, မးလ(စာမကႏာ ၆၂)သငရာ စသညတ႔၌ ေသြးပပ စေဝး၍ျဖစေသာ ေဖာေတာေသာ အဆငးရေသာ ျပညလညးေကာငး၊

(၂၄) ေလာဟတ = ၾကညလငေသာ ခတရညအဆငးကသ႔ ကယလးအႏ႔ အေၾကာက ေလာက၍ ေ႐ြ႕လားေသာ တစျပညသားမေလာကေသာ ေ႐ြ႕လားေသာ ေသြး, ပစခၽြေသာ ခတရည အဆငးကသ႔ အသညးတညရာ၏ ေအာကအဖ႔က ျပညေစ၍ ႏလး, အညႈ႕, အဆတအထက တစစကစက ယစးလက ႏလး, အညႈ႕, အဆတ တ႔က စြတေစ၍ တညေသာ တစကြမးစားမေလာကေသာ မေ႐ြ႕လားေသာ ေသြးအားျဖင ႏစပါးေသာ ေသြး လညးေကာငး၊

(၂၅) ေသေဒါ = ေရမ ႏတအပေသာ ၾကာ႐းမ ယစးေသာ ေရကသ႔ ကယစတ ပပနေသာအခါ အေမြးတြငးတ႔မ ယစးေသာ ဆၾကည အဆငးရေသာ အာေပါဓာတတညးဟေသာ ေခြ းလညးေကာငး၊

(၂၆) ေမေဒါ = ဆသသအား တစကယလး, ႀကသသအား ျမငးေခါငးသား စသည၌တညေသာ နႏြငးဆးေသာ ပဆးကသ႔ ဝါေသာ အဆငးရေသာ အဆခလညးေကာငး၊

(၂၇) အ = ငေၾကြးျမညတမး ရယပနးႀကးေသာအခါ မေလာကပတေသာ ဥတအာဟာရမး, မးခး, ေျမမႈန႔ ထပါး ေသာအခါ စသညတ႔၌ မကစမ ယစးေသာ ဆၾကညအဆငးရေသာ အာေပါဓာတတညးဟေသာ မကရည လညးေကာငး၊

(၂၈) ဝသာ = ထမငးခး၌ သြနးေလာငးေသာ ဆကသ႔ မးပေသာအခါ စသညတ႔၌ မားေသာအားျဖင လကဖမး, လကဖဝါး, ေျခဖမး, ေျခဖဝါး, ႏႈတသးဖား, နဖးျပင, ပခးစြနး၌ တညေသာ အနးဆအဆငးႏငတေသာ ဆ ၾကညလညးေကာငး၊

54

(၂၉) ေခေဠာ = ခဥသးစသညက ျမငေသာအခါ လကယကတြငးမ ထြကေသာ လကယကေရကသ႔ ပါးေစာငး ႏစဖကမ သက၍ လာ၌ တညေသာ လာဖား၌ ကေသာ လာရငး၌ ခၽြေသာ အျမပႏငေရာေသာ အာေပါဓာတ တညးဟေသာ တေထြးလညးေကာငး၊ (စာမကႏာ ၆၃)

(၃၀) သဃၤာဏကာ = ငေကြးျမညတမးျခငး, မေလာကပတေသာ ဥတအာဟာရ၏အစြမးျဖင ဓာတေခာကခား ျခငးေၾကာငျဖစေသာ ႏေသာ ထနးသးဆနႏငတေသာ ဥးေႏာကမ ယစးေသာ အာေပါဓာတတညးဟေသာ နပလညးေကာငး၊

(၃၁) လသကာ = ဝင႐းက နယဆသတသကသ႔ တစရာရစဆယေသာ အ႐းဆကတ႔၏ အၾကားဝယ နယဆကစၥ က ၿပးေစ၍ တညေသာ မဟာေလခါးေစးႏငတေသာ ပစခၽြေသာ အေစးလညးေကာငး၊

(၃၂) မတ = တနးတြငး၌ ေမာကခပစအပေသာ အဝကဥးေသာ အးတြငး၌ ဝငေသာ တနးစးေရကသ႔ စညေပါငး တြငး၌ တညေသာ ပႀကးျပာရည အဆငးရေသာ ကငငယလညးေကာငး။

ဣတ = ဤသ႔၊ ဣေမ ဒြတႎသာကာရာ = ဤသးဆယႏစပါးေသာ အျခငးအရာအစတ႔သည-

(က) ဝဏၰေတာပ = အဆငးအားျဖငလညးေကာငး၊ (ခ) သဏၭာနေတာပ = လးလးေခာငးေခာငး ေပါငး၍ တညဟန သဏၭာနအားျဖငလညးေကာငး၊ (ဂ) ဂႏၶေတာပ = ညနေညာေလာငး မေကာငးေသာ အန႔အားျဖငလညးေကာငး၊ (ဃ) အာသယေတာပ = ျဖစရာအေၾကာငးအားျဖငလညးေကာငး၊ (င) ၾသကာသေတာပ = တညရာ အရပအားျဖငလညးေကာငး၊ (စ) အသစဘာေဝန = မစငၾကယသည၏ အျဖစျဖင၊ (ဆ) ေဇဂစၧဘာေဝန = စကဆပဖြယ၏ အျဖစျဖင၊ (ဇ) ပဋကလဘာေဝန = ႐ြရာဖြယ၏ အျဖစျဖင၊ (စ) ဒဂၢႏၶဘာေဝန = ညနေညာေလာငး မေကာငးေသာ ရန႔၏ အျဖစျဖင၊ (ည) အသဘဘာေဝန = မတငတယသည၏အျဖစျဖင၊ ပညာယမာေနာ = ထငကနလက၊ အတ = ရကန၏၊

ဣတ = ဤသ႔၊ ပစၥေဝကၡတ = ဆငျခင၏။ (စာမကႏာ ၆၄)

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစ၌၊ ကာယာႏပ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစ၌၊ ကာယာႏပ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစ၌၊ ကာယာႏပ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈ သညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ဆ, အေမြးစေသာ အေပါငးအစ၌၊ သမဒယဝ-ယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ဆ, အေမြး စေသာ အေပါငးအစသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာ သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည

55

အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာ သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ဆ, အေမြး စေသာ အေပါငးအစက တဏာ ဒ႒ ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအား ျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ပဋကလမနသကာရပငး၌ပဋကလမနသကာရပငး၌ပဋကလမနသကာရပငး၌ပဋကလမနသကာရပငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

ဤသ႔ အေမြးစသညက အဆငး, သဏၭာနျဖစေၾကာငး, တညရာ, အန႔ဟေသာ ငါးပါးေသာ အျခငးအရာျဖငလညး ေကာငး၊ ဤေကာ႒ာသသည ဤအရပတည၏ဟ၍လညးေကာငး၊ ဤေကာ႒ာသက ေရ႕ ေနာက ေအာက အထက လကဝ လကယာမ ဤေကာ႒ာသျဖင ပငးျခား၏ဟ၍လညးေကာငး ဆငျခငရာ၏။

[ဥဒရယ, ကရသ, ပဗၺ, မတ-ဤေလးပါးကား ဥတေၾကာင ျဖစ၏။ ေသဒ, အ, ေခဠ, သဃၤာဏက - ဤေလးပါးကား စတ, ဥတေၾကာင ျဖစ၏။ အၾကြငး ႏစဆယေလးပါးကား က, စတ, ဥတ, အာဟာရဟေသာ အေၾကာငးတရားေလးပါးေၾကာင ျဖစ၏။]

သးရာေသာသးရာေသာသးရာေသာသးရာေသာ အအအအ႐းျပဂါထာ႐းျပဂါထာ႐းျပဂါထာ႐းျပဂါထာ

(၁) ဟတပါဒမသတာ၊ စတသ႒ ဒြပဏကာ။ စတေဂါပၹကဇဃၤ႒၊ ေဒြ ဇာဏ႐ ကဋ႒ စ။

(၂) အ႒ာရသ ပ႒႒န၊ စတဝသတ ဖာသကာ။ စဒၵသရာ ဟဒေယက၊ ေဒြကၡကေကာ႗ဗာဟက။

(၃) စတေရာ အဂၢဗာဟဠ၊ သတ ဂဝါ ဒြဟႏက။ နာသေကက ေဒြကၡကဏၰာ၊ နဠာဋမဒၶေမကက။ နဝ သသကပါလ႒၊ ဧဝ တသတအ႒ကာ။ (စာမကႏာ ၆၅)

ဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနက

(၁) စတသ႒ ဟတပါဒမသတာ = လက႐း ေျခာကဆယေလး, ေျခ႐း ေျခာကဆယေလး, အသားက မေသာ အ႐းႏ ေျခာကဆယေလး၊ ဒြပဏကာ = ဖေႏာင႐းႏစ၊ စတေဂါပၹကဇဃၤ႒ = ေျခတစဖကလင ႏစခစျဖစ၍ ဖမက႐းေလးခ, ျမငးေခါငး႐းေလးခ၊ ေဒြ ဇာဏ႐ကဋ႒ စ = ပဆစ႐းႏစခ, ေပါင႐းႏစခ, ခါး႐းႏစခ။

(၂) အ႒ာရသ ပ႒႒န = ေကာကဆး႐း တစဆယရစခ၊ စတဝသတ ဖာသကာ = န႐း ႏစဆယေလးခ၊ စဒၵသရာ = ရင႐း တစဆယေလးခ၊ ဟဒေယက = ႏလး႐း တစခ၊ ေဒြကၡကေကာ႗ဗာဟက = ညပ႐း ႏစခ, လကျပင႐း ႏစခ, ေမာင႐း ႏစခ။

56

(၃) စတေရာ အဂၢဗာဟဠ = ေမာငးဖား လကဖ႐းေလးခ၊ သတ ဂဝါ = လညကပ႐း ခနစခ၊ ဒြဟႏက = ေမး႐း ႏစခ၊ နာသေကက = ႏာေခါငး႐း တစခ၊ ေဒြကၡကဏၰာ = မကကြငး႐း ႏစခ၊ နဠာဋမဒၶေမကက = နဖး႐း တစခ, ထပ႐း တစခ၊ နဝ သသကပါလ႒ = ေခါငးခြ႐း ကးခ၊ ဧဝ = ဤသ႔၊ တသတအ႒ကာ = သးရာေသာ အ႐းတ႔သည၊ ေဟာႏ = ျဖစကန၏။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

လက,ေျခ,႐းႏ၊ စတသ႒၊ ေဒြပဏထက၊ ဖမကျမငးေခါငး၊ ေလးေခာငးစျဖစ၊ ပဆစေပါငခါး၊ ႏစပါးစသာ၊ ေကာကမာဆယရစခ၊ စတဝသ၊ န႐းကလမ၊ စဒၵသရငဖး၊ ႏလးတစမး၊ ညပ႐းလကျပင၊ ေမာငတြငႏစပါး၊ ေမာငးဖားေလးသာ၊ လညမာခနစခ၊ ႏစခေမး႐း၊ တစမးႏာတြငး၊ မကကြငးႏစပါး၊ နားတြငးႏစခါ၊ နဠာေဋက၊ မဒၶဧက၊ ေခါငးခြကားကး၊ ေမာကြနးထးသည၊ အ႐းသးရာ ျပညသတညး။

ႏလးသား၌ႏလးသား၌ႏလးသား၌ႏလးသား၌ မတသားဖြယမတသားဖြယမတသားဖြယမတသားဖြယ

ႏလးသားကား အပ၌ ေျပျပစေခာေမာ၏၊ အတြငး၌ကား သပြတခါးအႏင တ၏၊ ထႏလးသား၏ အတြငး၌ ပနးညက ေစခန႔မေလာကေသာတြငး၌ တစလကဖကမေလာကေသာ ႏလးေသြးရ၏။ ထႏလးေသြး၌ ဟဒယဝတ႐ပ တည၏၊ ထ ဟဒယဝတ႐ပ၌ မေနာဓာတ, မေနာဝညာဏဓာတ, စတ, (စာမကႏာ ၆၆) ေစတသကမ၌ ျဖစ၏။ ထစတ, ေစတသက ေၾကာငျဖစေသာ စတဇ႐ပႏင ထႏလးေသြး ေရာေႏာေသာေၾကာင -

(၁) ရာဂေျပာသသအား န၏။ (၂) ေဒါသေျပာသသအား မညးနက၏။ (၃) ေမာဟ ေျပာသသအား သားေဆးရညႏင တ၏။ (၄) ဝတကေျပာသသအား ကလားပျပတရညႏင တ၏။ (၅) သဒၶါေျပာသသအား မဟာေလကားပြငကသ႔ ဝါ၏။ (၆) ပညာေျပာသသအား ပတျမားကသ႔ ၿပးၿပးျပက အေရာငထင၏။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

(က) နျမနးရာဂ၊ ေဒါသမညးျငား၊ သားေဆးေမာဟ၊ တကပရည၊ ဝါသညသဒၶါ၊ ပညာၿပးျပက၊ ေဇာတမကသ႔၊ ထနလကေရာကလ ထငသတညး။

(ခ) ေသာမန၊ နျမနလ၏၊ ေဒါသမညးစြာ၊ ဥေပကၡာမ၊ ႏမးဆတဟ၊ မတယတစနညး ကမးလာတညး။

အသညး၌အသညး၌အသညး၌အသညး၌ မတဖြယမတဖြယမတဖြယမတဖြယ

အသညးကား ပညာရအား ႏစခ, သးခ ဟရကား ဒြဟတမာ ႏစခ, တဟတမာ သးခ ျဖစဖြယ ရ၏။ အစြနးႏစဘက၌ ကင၍ ညစအပေသာ စေသာ ပဆး၏ အလယအဖကသ႔ အမ၏ အလယအဖသည အစာသစအမ မည၏။ ထအဖမ တစဘကတစခက ကစတြန႔တကသကသ႔ အစာသစအမမ ေအာကအထက အမေခြ၍ ေန၏။ ထအစာသစအမ၌ တညေသာ အစာက ငါးစျပ၍ -

(၁) တစစက ပးစား၏။ (၂) တစစက ဝမးမးေတေဇာေလာင၏။ (၃) တစစကား ကငႀကး၊

57

(၄) တစစကား ကငငယ၊ (၅) တစစကား အေသြးအသား ျဖစ၏။

ေဆာငပဒေဆာငပဒေဆာငပဒေဆာငပဒ လကၤာလကၤာလကၤာလကၤာ

ပးစားေလာငမး၊ ကငႀကးကငငယ၊ တစသြယေသြးသား၊ ျဖစေလျငားသည၊ ငါးပါးအစာ ခြေဝတညး။ (စာမကႏာ ၆၇)

သညးေျခ၌သညးေျခ၌သညးေျခ၌သညးေျခ၌ မတဖြယမတဖြယမတဖြယမတဖြယ

ဘာဝ႐ပ, ကာယပသာဒ, ေ႐ြ႕လားေသာ ေသြး, ဇဝတေျႏၵ, အဗဒၶ သညးေျခ, သက - ဤေျခာကပါးကား အသားမ လြတေသာ ဆ, အေမြး, ေျခသညး လကသညး, သြား, ေျခာကေသြ႕ၾကမးတမးေသာ အေရမတစပါး တစကယလး ႏ႔၍ တည၏။ ပဗၺ, ေသဒ, ေမဒ, ဝသာတ႔လညး ယခငနညး တညေကာငးသညပင။

ေဆာငပဒေဆာငပဒေဆာငပဒေဆာငပဒ လကၤာလကၤာလကၤာလကၤာ

ေဘာ-ပသာဒ၊ ေလာဟတ၊ ဇဝ-သညးေျခသက၊ ကယလးႏ႔ျဖာ၊ တညေနရာ၊ ကမးလာမနသမတ။

[အဗဒၶ သညးေျခ ပကေသာ မကစ ဝါ၏။ မကလး လညလည၏။ ကယလး တနလႈပ၏၊ ကယ ယားယ၏။ ေဆးက၍ ေသာကား ခမးသာေသး၏။ ဗဒၶ သညးေျခ ပကေသာ ႐းသြပ၏။ ေဆးမရၿပ။]

သလပ၌သလပ၌သလပ၌သလပ၌ မတဖြယမတဖြယမတဖြယမတဖြယ

သလပကား မစငတြငးက ပတေသာ ပဥးကသ႔, ေရအျပငက လႊမးေသာ ေမာေရညကသ႔ အစာသစက ပတဖး၍ တည၏။ ေမာေရညအထက အတေကာကလကန ကလတေသာ ေမာညက ခြ၍ ေရထသ႔ အတ ေကာကဝငလင ေမာေရည တစဖန လႊမးျပနသကသ႔ ခဖြယေဘာဇဥက မလတေသာ သလပက ခြ၍ အစာသစအမသ႔ ခဖြယ ေဘာဇဥဝငလင လႊမးၿမ လႊမး၏။ ထသလပအားနညးေသာအခါ ခတြငးမ ရန႔ မေကာငး ျဖစ၏။

[မေ႐ြ႕ေသာ ေသြးကား အသညး၏ ေအာကအဖ႔က ျပညေစလက ႏလး, အည႕, အဆတအထက တစစကစက ယစး လက အည႕ စသညက စြတေစ၍ တည၏။ ထေသြး, ထအည႕ စသညက မစြတေသာ သတဝါတ႔ ေရသပကန၏။]

အေစး၌အေစး၌အေစး၌အေစး၌ မတဖြယမတဖြယမတဖြယမတဖြယ

အေစးနညးသသအား ထျခငး, ထငျခငး, သြားျခငး, လာျခငး, ေကြးျခငး, ဆန႔ျခငးတ႔၌ အ႐းဆက ဖစဖစမညကန၏။ တစယဇနာ, ႏစယဇနာ သြားေသာ ေလပက၏။ ကယဆငးရ၏။ အေစးမားသသအား ထအျပစ မရ။ (စာမကႏာ ၆၈)

သစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါး ခြျပခကခြျပခကခြျပခကခြျပခက

(၁) ဆစသညက ႐ြရာဖြယဟ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ။ (၂) ထဒကၡ၏အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ။ (၃) ထဒကၡ, သမဒယႏစပါး၏ မျဖစရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ။ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢငရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

ပဋကလမနသကာရပဗၺ = စကဆပရြရာဖြယဟ နလးသြငးရာေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

58

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၅၅၅၅----ဓာတမနသကာရပငးဓာတမနသကာရပငးဓာတမနသကာရပငးဓာတမနသကာရပငး

၇ (က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ယထာဌတ = တညျမတငးေသာ၊ ယထာပဏဟတ = ထားျမတငးေသာ၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤ႐ပကာယ ခႏၶာကယကသာလင၊ ဓာတေသာ = ဓာတအားျဖင၊ ပစၥေဝကၡတ = ဆငျခင၏၊

ဣမသၼႎကာေယ = ဤ႐ပကာယ ခႏၶာကယ၌ -

(၁) ပထဝဓာတ = ၾကမးတမးခကမာျခငး လကၡဏာရေသာ ပထဝဓာတသည၊ (၂) အာေပါဓာတ = ေပာေပာငးျခငး, ဖြ႕ျခငး လကၡဏာရေသာ အာေပါဓာတသည၊ (၃) ေတေဇာဓာတ = ရငကကေစျခငး, ပျခငး လကၡဏာရေသာ ေတေဇာဓာတသည၊ (၄) ဝါေယာဓာတ = ေ႐ြ႕ျခငး, ျပညေစ ပ႕ေစျခငး လကၡဏာရေသာ ဝါေယာဓာတသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ =

ဤသ႔၊ ပစၥေဝကၡတ = ဆငျခင၏။

(ခ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေသယထာပ = ဥပမာမညသညကား၊ ဒေကၡာ = လမၼာေသာ၊ ေဂါဃာတေကာ ဝါ = ႏြား သတေယာကားသညလညးေကာငး၊ ေဂါဃာတကေႏဝါသ ဝါ = ႏြားသတေယာကား၏ တပညသညလညး(စာမကႏာ ၆၉) ေကာငး၊ ဂါဝႎ = ႏြားက၊ ဝဓတြာ = သတ၍၊ စတမဟာပေထ = လမးမ ေလးျဖာ ေပါငးဆရာ၌၊ ဗလေသာ = အဖ႔အစအားျဖင၊ ဝဘဇတြာ = အ႐း, အသား သးျခား ေဝဖန၍၊ နသေႏၷာ = ေနသည၊ အ = ျဖစရာ၏။

(ဂ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝေမဝ ေခါ = အသားပတ႔ျပၿပးေသာအခါ၌ ႏြားေကာငကမျမင, အသားပမကသာ ေတြ႕ျမငသညနင အလားတစြာပငလင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ဣမေမဝ ကာယ = (မမ၏ရပ အေပါငး) ဤကယကပငလင၊ ယထာဌတ ယထာပဏတ = တညၿမ ထားၿမ အတငးပငလင၊ ဓာတေသာ = သတဝါေကာငအသကေကာင မဟတေသာ ဓာတသေဘာ အေနအားျဖင၊ ပစၥေဝကၡတ = စးစက၍ ရႈဆငျခင၏၊ အတ ဣမသၼႎ ကာေယ = ဤကယထ၌ရၾကေသာ ဓာတသေဘာတ႔မာ၊ ပထဝဓာတ = အမာခဓာတက တစမး၊ အာေပါဓာတ = အရညဓာတကတစမး၊ ေတေဇာဓာတ = အခး အေငြ႕ဓာတကတစမး၊ ဝါေယာဓာတ = ေလဓာတကတစမး၊ ဣတ = ဤဓာတသေဘာမားသာ ရၾကသညဟစးစက၍ ရႈဆင ျခင၏၊

(ဃ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ဓာတေလးပါးအေပါငး၌၊ ကာယာႏပ = ဓာတ ေလးပါးအေပါငးက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ဓာတေလးပါး အေပါငး၌၊ ကာယာႏပ = ဓာတေလးပါးအေပါငးက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ဓာတေလးပါးအေပါငး၌၊ ကာယာႏပ = ဓာတေလးပါးအေပါငးက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန ၏၊

ကာယသၼႎ = ဓာတေလးပါးအေပါငး၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈ သညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ဓာတေလးပါးအေပါငး၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ဓာတေလးပါးအေပါငး၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစ ေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ဓာတေလးပါးအေပါငးသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

59

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ဓာတေလးပါးအေပါငးက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညး ေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပ ကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ေကာ႒ာသကေကာ႒ာသကေကာ႒ာသကေကာ႒ာသက ဓာတေလးပါးျဖငဓာတေလးပါးျဖငဓာတေလးပါးျဖငဓာတေလးပါးျဖင ခြေဝျပခြေဝျပခြေဝျပခြေဝျပ ဂါထာဂါထာဂါထာဂါထာ

(၁) ေကသာဒမတလဂၤႏာ၊ ပထဝသာတ ဝသတ။ ပတာဒမတကႏာ ေတ၊ ဇလသာ ဒြါဒသရတာ။

(၂) ေယန သႏပၸန ေယန၊ ဇရဏ ဒဟန တထာ။ ေယနာသတာဒပါေကာတ၊ စတရသာနလာဓကာ။

(၃) ဥဒၶါေဓာဂမကစၧ႒ာ၊ ေကာ႒ာသယဂၤသာရ စ။ အာေသာတ စ ဝေညယာ၊ ဆဠသာ ဝါယနတာ။

ဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနက

(၁) ေကသာဒမတလဂၤႏာ = ေကသာ အစ မတလဂ အဆးရကနေသာ၊ ဝသတ = ႏစဆယကနေသာ၊ ေတ ေကာ႒ာသာ = ထအစတ႔က၊ ပထဝသာတ = ပထဝဓာတ ေကာ႒ာသတ႔ဟ၍၊ ဤရတာ = ဆအပကန၏၊ ပတာဒမတကႏာ = ပတ အစ မတ အဆးရကနေသာ၊ ဒြါဒသ = တစဆယ(စာမကႏာ ၇၀)ႏစပါးကနေသာ၊ ေတ ေကာ႒ာသာ = ထအစတ႔က၊ ဇလသာတ = အာေပါဓာတ ေကာ႒ာသတ႔ဟ၍၊ ဤရတာ = ဆအပကန၏။

(၂) ေယန = အၾကင သႏာပနေတေဇာေၾကာင၊ သႏပၸန = တစရကခန ဖားျခငးစသညျဖင ျပငးစြာ ပပနျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ ေယန = အၾကငဇရဏေတေဇာေၾကာင၊ ဇရဏ = ဆျဖျခငး, သြားကးျခငးစသညျဖင အ႐ြယမ ယတျခငး သည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တထာ = ထမတစပါး၊ ေယန = အၾကငဒဟနေတေဇာေၾကာင၊ ဒဟန = လြနစြာပေလာငျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ ေယန = အၾကငပါစကေတေဇာေၾကာင၊ အသတာဒပါေကာ = စားေသာက ခလကအပေသာ အစာ၏ ကကျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ ဣတ - ဣေမ စတရသာ = ဤေလးပါးေသာ အစတ႔သည၊ အနလာဓကာ = ေတေဇာ ဓာတလြနေသာ အစတ႔ တညး။

(၃) ဥဒၶါေဓာဂမကစၧ႒ာ = အထကသ႔ ဆနတကေသာ ဥဒၶဂၤမ ေလ, ေအာကသ႔ စနသြားေသာ အေဓာဂမ ေလ, အ၏အပ ဝမး၌တညေသာ ကစၧ႒ ေလတ႔လညးေကာငး၊ ေကာ႒ာသယာ = အတြငး၌ တညေသာ ေကာ႒ာသ ေလလညး ေကာငး၊ အဂၤသာရ စ = အဂၤါႀကးငယသ႔ ေလာက၍ ေကြးျခငး, ဆန႔ျခငးစသညျဖငျဖစေသာ အဂၤါမဂၤါႏသာရ ေလလညး ေကာငး၊ အာေသာ စ = ထြကသက ဝငသကေလလညး ေကာငး၊ ဣတ - ဣေမ ဆဠသာ = ဤေျခာကပါးေသာ အစတ႔က၊ ဝါယနတာ = ဝါေယာဓာတက မေသာ အစတ႔ဟ၍၊ ဝေညယာ = သအပကန၏။

ဓာတမနသကာရပငး၌ဓာတမနသကာရပငး၌ဓာတမနသကာရပငး၌ဓာတမနသကာရပငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

ႏြားသတေယာကားသည ႏြားက အစာေပး၍ ေမြးေသာလညးေကာငး, သကရာအရပသ႔ ေဆာငေသာလညးေကာငး, သတရာအရပ၌ ခည၍ ထားေသာလညးေကာငး, သတေသာလညးေကာငး, သတ၍ ေသသညက ျမငသညလညးေကာငး ထခဏ၌ ႏြားဟေသာ အမတသညာ မကြယမေပာကေသး။

60

အတးအပငး ခတျဖတလးဖက၍ အဖ႔အစ ျပၿပးေသာမကား ႏြားဟေသာ အမတသညာ ကြယေပာက၍ အမဟေသာ အမတသညာသာ ျဖစ၏။ (စာမကႏာ ၇၁)

ယငးသ႔ အမျဖစၿပးေသာအခါ ငါအမေရာငး၏၊ ဤသတ႔ကား အမဝယၾက၏ဟေသာ အမတသညာသာ ျဖစသကသ႔ ဓာတေလးပါးအားျဖင ပငးျခားေဝဖန၍ မဆငျခင မေအာကေမေသာအခါ သတဝါဟေသာ အမတ, ငါဟေသာအမတသညာ ျဖစ၏။ ဓာတေလးပါးအားျဖင ပငးျခားေဝဖန၍ ဆငျခငေအာကေမေသာအခါ သတဝါဟေသာ အမတ, ငါဟေသာအမတသညာ ကြယေပာက၍ ဓာတေလးပါးမသာဟေသာ အမတသညာ ျဖစ၏။

သစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါး ခြျပခကခြျပခကခြျပခကခြျပခက

(၁) ဓာတေလးပါးက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ထဒကၡ, သမဒယႏစပါး၏ မျဖစရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢငရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဓာတမနသကာရပဗၺ = ဓာတအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၆၆၆၆----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၁၁၁၁----ပဌမပငးပဌမပငးပဌမပငးပဌမပငး

၈။ (က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ = စြန႔ပစအပေသာ၊ ဧကာဟမတ ဝါ = ေသ၍ ၁-ရက ရၿပးသညလညးျဖစေသာ၊ ဒြဟမတ ဝါ = ေသ၍ ၂-ရကရၿပးသညလညးျဖစေသာ၊ တဟမတ ဝါ = ေသ၍ ၃-ရက ရၿပးသည လညးျဖစေသာ၊ ဥဒၶမာတက = ဖးဖးေရာငေသာ၊ ဝနလက = အျဖအန ေရာသညျဖစ၍ မားေသာအားျဖင ညေသာ အဆငးရေသာ၊ ဝပဗၺကဇာတ = စးယေသာ ျပညရေသာ၊ သရရ = အေကာငက။ ပေယ = ျမင ရာ၏၊

ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာ ကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ ဖးဖးေရာငျခငးစေသာ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ ဖးဖးေရာငျခငးစသည ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ ဖးဖးေရာငျခငးစေသာ သေဘာက (စာမကႏာ ၇၂) မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတ ေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ

61

လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၁-သဝထက ပဌမပငးသည ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၇၇၇၇----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၂၂၂၂----ဒတယပငးဒတယပငးဒတယပငးဒတယပငး

(ခ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ = စြနပစအပေသာ၊ ကာေကဟ ဝါ = ကးတ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန = ခအပေသာ၊ ကလေလဟ ဝါ = စြနရ တ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန = ခအပေသာ၊ ဂေဇၩဟ ဝါ = လငးတတ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန = ခအပေသာ၊ ကေကၤဟ ဝါ = ဘပ တးငကတပသညမလညး၊ ခဇၨမာန = ခအပေသာ၊ သနေခဟ ဝါ = အမေခြးတ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန = ခအပေသာ၊ ဗေဂၣဟ ဝါ = ကားတ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန၊ ခအပေသာ။ ဒပဟ ဝါ = သစတ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန = ခအပေသာ၊ သဂၤါေလဟ ဝါ = ေျမေခြးေတာေခြးတ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန = ခအပေသာ၊ ဝဝေဓဟ = အထးထးအျပားျပားမားစြာကနေသာ၊ ပါဏကဇာေတဟ ဝါ = ပးေလာကတ႔သညမလညး၊ ခဇၨမာန၊ ခအပေသာ၊ သရရ = အေကာငက။ ပေယ = ျမငရာ၏။

ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာ ကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ ကး, စြန, လငးတစသည ခအပေသာ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ ကး, စြန, လငးတစသည ခအပသည ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ ကး, စြန, လငးတ စသည ခအပေသာ သေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

62

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၂-သဝထက ဒတယပငးသည ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၈၈၈၈----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၃၃၃၃----တတယပငးတတယပငးတတယပငးတတယပငး

(ဂ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ = စြနပစအပေသာ၊ အ႒ကသခၤလက = အ႐းဆကရေသာ၊ သမသေလာဟတ = အသား, အေသြးႏင တကြေသာ၊ နာရသမၺႏၶ = အေၾကာျဖင ဖြ႕အပေသာ၊ သရရ = အေကာငက၊ ပေယ = ျမငရာ၏၊ ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနး သည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ အ႐းစ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ အ႐းစ ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ အ႐းစသေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၃-သဝထက တတယပငးသည ၿပးၿပ။

63

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၉၉၉၉----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၄၄၄၄----စတတစတတစတတစတတပငးပငးပငးပငး

(ဃ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ = စြနပစအပေသာ၊ အ႒ကသခၤလက = အ႐းဆကရေသာ၊ နမသေလာဟတမကၡတ = အသားမရ, အေသြးျဖင လမးကအပေသာ၊ နာရသမၺႏၶ = အေၾကာျဖင ဖြ႕အပေသာ၊ သရရ = အေကာငက၊ သရရ = အေကာငက၊ ပေယ = ျမငရာ၏၊ ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ အ႐းစ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ အ႐းစ ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ အ႐းစသေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသည ျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာ ဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာ သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၄-သဝထက စတတပငးသည ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁ဝ၁ဝ၁ဝ၁ဝ----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၅၅၅၅----ပဥၥမပငးပဥၥမပငးပဥၥမပငးပဥၥမပငး

(င) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ = စြနပစအပေသာ၊ အ႒ကသခၤလက = အ႐းဆကရေသာ၊ အပဂတမသေလာဟတ = အသား အေသြး ကငးေသာ၊ နာရသမၺႏၶ = အေၾကာျဖင ဖြ႕အပေသာ၊ သရရ = အေကာငက၊ သရရ = အေကာငက၊ ပေယ = ျမငရာ၏၊ ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာကယ သညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ အ႐းစ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ အ႐းစ ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ အ႐းစ သေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတေဆာင၏။

64

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၅-သဝထက ပဥၥမပငးသည ၿပးၿပ။ (စာမကႏာ ၇၄)

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၁၁၁၁၁၁၁----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၆၆၆၆----ဆ႒ဆ႒ဆ႒ဆ႒မပငးမပငးမပငးမပငး

(စ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ = စြနပစအပေသာ၊ ဒသာ ဝဒသာ = တ႐ျဖစေသာ အရပမကႏာ, အေထာငျဖစေသာ အရပမကႏာတ႔၌၊ ဝကၡတာန = ပစအပကနေသာ၊ အပဂတသမၺႏၶာန = အေၾကာျပတ၍ အစပကငးကနေသာ၊ အ႒ကာန = အရးျဖစကနေသာ၊ သရရ - သရရာန = အေကာငတ႔က၊ ပေယ = ျမငရာ၏။

ကဒသ = အဘယသ႔ေသာ အေကာငးက၊ ပေယ = ျမငရာသနညး၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာအဖ႔ ျဖင၊ ဟတ႒က၊ လကရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ပါဒ႒က = ေျခရးက၊ အေညန = တစပါး ေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ေဂါပၹက႒က = ဖမကရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ဇဃၤ႒က = ျမငးေခါငး႐း က၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ဦရ႒က = ေပါငရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာအဖ႔ျဖင၊ ကဋ႒က = ခါးရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ဖာသက႒က = နရးက။ အေညန = တစပါးေသာ အရပ မကႏာအဖ႔ျဖင၊ ပ႒႒က = ေကာကဆးရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ခႏၶ႒က = ပခးရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ဂဝ႒က = လညကတရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာအဖ႔ျဖင၊ ဟႏက႒က = ေမးရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာ အဖ႔ျဖင၊ ဒႏ႒က = သြားရးက၊ အေညန = တစပါးေသာ အရပမကႏာအဖ႔ျဖင၊ သသကဋာဟ = ေခါငးခြရးက၊ ဣတ = ဤသ႔ေသာ အေကာငက၊ ပေယ = ျမငရာ၏။

65

ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ အ႐းစ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ အ႐းစ ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ အ႐းစသေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတ ေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၆-သဝထက ဆ႒မပငးသည ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၂၁၂၁၂၁၂----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၇၇၇၇----သသသသတတတတမပငမပငမပငမပငး

(ဆ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ-ဆၮတာန = စြနပစအပကနေသာ၊ ေသတာန = ျဖကနေသာ၊ သခၤဝဏၰပဋဘာဂါနေသတာန = ခရသငး အဆငးႏငတကနေသာ။ အ႒ကာန = အရးျဖစကနေသာ၊ သရရ-သရရာန = အေကာငတ႔က၊ ပေယ = ျမငရာ၏။

ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာ ကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ အ႐းစသေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ အ႐းစျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ အ႐း စသေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယက သာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

66

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၇-သဝထက သတမပငးသည ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၃၁၃၁၃၁၃----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကပဝထကပဝထကပဝထကပဗၺဗၺဗၺဗၺ ၈၈၈၈----အ႒အ႒အ႒အ႒မပငးမပငးမပငးမပငး

(ဇ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ-ဆၮတာန = စြနပစအပကနေသာ၊ ပဥၨကတာန - ရာသဝကရဏာန = အစ ဖ႐ဖရ ၾကကနေသာ၊ (စာမကႏာ ၇၅) ေတေရာဝကာန = ခါကးႏစလည မးရညစြတကာ ၾကာျမငစြာ ျဖစကနေသာ “ေတေရာဝကာန - တၾသဝကာန = သးႏစ မးစြတကနၿပးေသာ”၊ အ႒ကာန = အရးျဖစကနေသာ၊ သရရ-သရရာန = အေကာငတ႔က၊ ပေယ = ျမငရာ၏။

ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ အ႐းစ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ အ႐းစ ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ အ႐းစသေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသဟရတ = ထပတ ေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

67

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၈-သဝထက အ႒မပငးသည ၿပးၿပ။

၁၁၁၁----ကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာကာယာနပနာ ၁၄၁၄၁၄၁၄----နဝသနဝသနဝသနဝသဝထကဝထကဝထကဝထကပဗၺပဗၺပဗၺပဗၺ ၉၉၉၉----နဝမပငးနဝမပငးနဝမပငးနဝမပငး

(စ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သဝထကာယ = သသာန၌၊ ဆၮတ-ဆၮတာန = စြနပစအပကနေသာ၊ ပတန = ေဆြးျမညကနၿပးေသာ၊ စဏၰကဇာတာန = မႈနမႈနညက ညကျဖစ၍ ဖ႐ဖရ ၾကကနေသာ၊ အ႒န = အရးတ႔က၊ ပေယ = ျမငရာ၏။

ေသာ-ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ ေသယထာပ = ျမငေသာ အေကာငကကသ႔၊ အယမၸ ေခါ ကာေယာ = ဤငါ၏ ခႏၶာကယသညလညး၊ ဧဝဓေမၼာ = ဤသ႔ မႈန႔မႈန႔ညကညက ေၾကပကေသာ အ႐းစ သေဘာရ၏၊ ဧဝဘာဝ = ဤသ႔ မႈန႔မႈန႔ ညကညက ေၾကပကျခငး ျဖစလတ႕၊ ဧဝအနတေတာ = ဤသ႔ မႈန႔မႈန႔ညကညက ေၾကပကျခငးသေဘာက မလြနနင၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဣမေမဝ ကာယ = ဤမမခႏၶာကယကသာလင၊ ဥပသ-ဟရတ = ထပတေဆာင၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပ ကာယက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသည ျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ကာယသၼႎ = ႐ပကာယ၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

ကာေယာ = ႐ပကာယသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = ကာယဂတာသတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထကာယဂတာသတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ကာယာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါ လညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ကာယဂတာသတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ႐ပကာယက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ ရပ ေဝဒနာ သညာ သခၤါရ ဝညာဏက၊ အတာတ ဝါ

68

= ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

၉-သဝထက နဝမပငးသည ၿပးၿပ။

သစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါးသစၥာေလးပါး ခြျပခကခြျပခကခြျပခကခြျပခက

(၁) သဝထကက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (စာမကႏာ ၇၆) (၃) ထဒကၡ, သမဒယ ႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢငရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

နဝသဝထကပဗၺ = သဝထက ၉-ပငးသည။ န႒တ = ၿပးၿပ။ စဒၵသကာယာနပာနာ = ၁၄-ပါးကနေသာ ကာယာႏပနာတ႔သည။ န႒တာ၊ ၿပးကနၿပ။

၂၂၂၂----ေဝဒနာနပနာေဝဒနာနပနာေဝဒနာနပနာေဝဒနာနပနာ

၉။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ေဝဒနာသ = ေဝဒနာတ႔၌၊ ေဝဒနာႏပ = ေဝဒနာက အဖနတလလ ရႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး၊

(က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သခ ဝါ ေဝဒန = ဣ႒ာ႐က ခစားျခငး လကၡဏာရေသာ သခ ေသာမန ေဝဒနာကမလညး၊ ေဝဒယမာေနာ = ခစားလက, ခစားစဥ, ခစားသညျဖစ၍, ခစားသညရေသာ, ခစားျခငးေၾကာင, ခစားဆ, ခစားခက, ခစားတနး၊ သခ ေဝဒန = သခ ေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍။ ပဇာနာတ = သ၏။

(ခ) ဒကၡ ဝါ ေဝဒန = အန႒ာ႐က ခစားျခငး လကၡဏာရေသာ ဒကၡ ေဒါမန ေဝဒနာကမလညး၊ ေဝဒယမာေနာ = ခစားသညရေသာ (ခစားလက, ခစားစဥ, ခစားသညျဖစ၍, ခစားသညရေသာ, ခစားျခငးေၾကာင, ခစားဆ, ခစားခက, ခစားတနး)၊ ဒကၡ ေဝဒန = ဒကၡ ေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍။ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဂ) အဒကၡမသခ ဝါ ေဝဒန = ဣ႒မဇၩတာ႐က ခစားျခငး လကၡဏာရေသာ သခမလညးတစပါး ဒကၡ မလညးတစပါး ေသာ ဥေပကၡာ ေဝဒနာကမလညး၊ ေဝဒယမာေနာ = ခစားသညရေသာ (ခစားလက, ခစားစဥ, ခစားသညျဖစ၍, ခစားသညရ ေသာ, ခစားျခငးေၾကာင, ခစားဆ, ခစားခက, ခစားတနး)၊ အဒကၡမသခ ေဝဒန = ဥေပကၡာေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍။ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဃ) သာမသ ဝါ သခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မေသာ သခေဝဒနာကမလညး၊ ေဝဒယမာေနာ = ခစားသညရေသာ၊ သာမသ သခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မေသာ သခေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။ (စာမကႏာ ၇၇)

(င) နရာမသ ဝါ သခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မမေသာ သခေဝဒနာကမလညး၊ ေဝဒယမာေနာ = ခစားသညရေသာ၊ နရာမသ သခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မမေသာ သခေဝဒနာက။ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(စ) သာမသ ဝါ ဒကၡ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မေသာ ဒကၡေဝဒနာက၊ ေဝဒယမာေနာ = ခစားသညရေသာ။ သာမသ ဒကၡ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မေသာ ဒကၡေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

69

(ဆ) နရာမသ ဝါ ဒကၡ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မမေသာ ဒကၡေဝဒနာက၊ ေဝဒယမာေနာ = ခစားသညရေသာ၊ နရာမသ ဒကၡ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မမေသာ ဒကၡေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဇ) သာမသ ဝါ အဒကၡမသခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာကမလညး၊ ေဝဒယ-မာေနာ = ခစားသည ရေသာ၊ သာမသ အဒကၡမသခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(စ) နရာမသ ဝါ အဒကၡမသခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မမေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာကမလညး၊ ေဝဒယ-မာေနာ = ခစား သညရေသာ၊ နရာာမသ အဒကၡမသခ ေဝဒန = ကာမဂဏ၌မမေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာက၊ ေဝဒယာမတ = ခစား၏ဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ည) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ေဝဒနာသ = ေဝဒနာတ႔၌၊ ေဝဒနာႏပ = ေဝဒနာက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ေဝဒနာသ = ေဝဒနာတ႔၌၊ ေဝဒနာႏပ = ေဝဒနာ က အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ေဝဒနာသ = ေဝဒနာတ႔၌၊ ေဝဒနာႏပ = ေဝဒနာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဋ) ေဝဒနာသ = ေဝဒနာတ႔၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေဝဒနာသ = ေဝဒနာ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေဝဒနာသ = ေဝဒနာတ႔၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဌ) ေဝဒနာဝ = အာ႐ကခစားျခငး သေဘာတရားသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး ၏၊ သတ ဝါ ပန = သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထေဝဒနာက ေအာကေမျခငး သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ေဝဒနာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ေအာကေမျခငး သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညး ေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ဍ) ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ေဝဒနာက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ တရား(ရပ, ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏ) က၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖင လညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ေဝဒနာသ = အာ႐က ခစားျခငး သေဘာတရား တ႔၌၊ ေဝဒနာနပ = အာ႐က ခစားျခငးသေဘာတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ေဝဒနာႏပနာ၌ေဝဒနာႏပနာ၌ေဝဒနာႏပနာ၌ေဝဒနာႏပနာ၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

အလရအပေသာ ႐ပါ႐စသညကသာလင ငါရေပသညဟ၍လညးေကာငး, ေရး၌ ရဖးၿပးသညကလညး ငါရေလၿပဟ၍ လညးေကာငး ေအာကေမေသာသအား ျဖစေသာ သခေဝဒနာသည ကာမဂဏ ငါးပါးဟေသာ သာမသႏငစပေၾကာင သာမသ သခေဝဒနာ မည၏။ (စာမကႏာ ၇၉)

႐ပါ႐ စသညတ႔၏ အနစၥစေသာ သေဘာက ျမင၍ျဖစဆ, ျဖစၿပးေသာ ႐ပါ႐စသညတ႔သည အနစၥ, ဒကၡ သေဘာ ရကန၏ဟ ႐ႈေသာသအား ျဖစေသာ သခေဝဒနသညကား ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသႏင မစပေသာေၾကာင နရာမသ သခေဝဒနာ မည၏။

70

အလရအပေသာ ႐ပါ႐စသညက မရလင ငါ မရပါေလဟလညးေကာငး, ရၿပး၍ ေပာကပကသညကလညး ေပာကပကခၿပဟ၍လညးေကာငး ေအာကေမေသာသအား ျဖစေသာ ဒကၡေဝဒသနာသည ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသ ႏင စပေသာေၾကာင သာမသဒကၡေဒဝဒနာ မည၏။

႐ပါ႐စသညတ႔၏ အနစၥ စေသာ သေဘာက အရယာ ဖလက ေတာငတ၍ ရေအာင အနစၥစသညျဖင စးျဖနးလက မရေသာေၾကာင ႏလးမသာယာေသာသအား ျဖစေသာ ဒကၡေဝဒနသည ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသႏင မစပေသာ ေၾကာင နရာမသ ဒကၡေဝဒနာ မည၏။

အလရအပေသာ ႐ပါ႐စသညက အာ႐ျပ၍ ပထဇဥမကအား ျဖစေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာသည ကာမဂဏငါးပါးဟ ေသာ သာမသႏငစပေၾကာင သာမသ ဥေပကၡာေဝဒနာ မည၏။

႐ပါ႐စသညတ႔၏ အနစၥစေသာ သေဘာက ျမင၍ျဖစဆ, ျဖစၿပးေသာ ႐ပါ႐စသညတ႔သည အနစၥ, ဒကၡ သေဘာ ရကန၏ဟ ႐ႈေသာသအား ျဖစေသာ ဥေပကၡာေဝဒနသည ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသႏင မစပေသာေၾကာင နရာမသ ဥေပကၡာေဝဒနာ မည၏။

ပကလကအပတတကာမေသာ သငယသညပင အမႏ႔က စ႔ေသာအခါ ငါ သခေဝဒနာက ခစား၏ဟ သ၏။ ထသ႔ သျခငးက သတဝါဟေသာ အမတသညာ မကငးေသာေၾကာင မလအပ။

(က) ဣ႒ာ႐က အာ႐ျပ၍ သခေဝဒနာ ျဖစျခငးမသာ၊ (ခ) အန႒ာ႐က အာ႐ျပ၍ ဒကၡေဝဒနာ ျဖစျခငးမသာ၊ (ဂ) ဣ႒မဇၩတာ႐က အာ႐ျပ၍ ဥေပကၡာေဝဒန ျဖစျခငးမသာ။

ေဝဒနာက ခစားတတေသာ သတဝါ မရဟ သျခငးက သတဝါဟေသာ အမတသညာ ကငးေသာေၾကာင လအပ၏။ (စာမကႏာ ၈၀)

တစနညးလင -

(က) သချဖစေသာအခါ ဒကၡ, ဥေပကၡာ မျဖစ၊ (ခ) ဒကၡျဖစေသာအခါ သခ, ဥေပကၡာ မျဖစ၊ (ဂ) ဥေပကၡာျဖစေသာအခါ သခ, ဒကၡ မျဖစ။

ေဝဒနာတ႔သည ကနျခငး, ေဖာကျပနပကစးျခငးသေဘာ ရကန၏ဟ ဆငျခင ေအာကေမ ႀကစညျခငးကသာ သခ ေဝဒနာက ခစားေသာအခါ ငါ သခေဝဒနာက ခစား၏ ဟ၍ လအပ၏။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ေဝဒနာက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ထသစၥာႏစပါး၏ ခပရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢင ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

ေဝဒနာႏပနာ = ေဝဒနာက ႐ႈရာေသာ အပငးသည၊ န႒တာ = ၿပးၿပ။

71

၃၃၃၃----စတစတစတစတာာာာနပနာနပနာနပနာနပနာ

၁၀။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ စေတ = စတ၌၊ စတာႏပ = စတက အဖနတလလ ရႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး၊

(က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သရာဂ ဝါ = တပျခငး ရာဂႏင တကြမလညး ျဖစေသာ၊ စတ = ေလာဘမစတက၊ သရာဂ စတႏ = တပျခငး ရာဂႏင တကြမလညး ျဖစေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏၊

(ခ) ဝတရာဂ ဝါ = ရာဂကငးသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေလာက ကသလ အဗာကတ စတက၊ ဝတရာဂ စတႏ = ရာဂကငးေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဂ) သေဒါသ ဝါ = ေဒါသႏငတကြမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေဒါသမစတက၊ သေဒါသ စတႏ = ေဒါသႏငတကြ ျဖစေသာ စတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဃ) ဝတေဒါသ ဝါ = ေဒါသကငးသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေလာက အကသလ အဗာကတစတက၊ ဝတေဒါသ စတႏ = ေဒါသကငးေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(င) သေမာဟ ဝါ = ေမာဟႏငတကြမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေမာဟမစတက၊ သေမာဟ စတႏ = ေမာဟႏငတကြ ျဖစေသာ စတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(စ) ဝတေမာဟ ဝါ = ေမာဟကငးသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေလာက ကသလ အဗာကတစတက၊ ဝတေမာဟ စတႏ = ေမာဟကငးေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဆ) သခတ ဝါ = အပျခငး, ငကျမညးျခငးျဖင တြန႔သညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေလာဘမ, ေဒါသမ သသခၤါရက စတ ငါးခစတက၊ သခတ စတႏ = တြန႔ေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဇ) ဝကၡတ ဝါ = မတညမတ ပ႕လြငသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ဥဒၶစၥသဟဂတ အကသလစတက၊ ဝကၡတ စတႏ = မတညမတ ပ႕လြငေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(စ) မဟဂၢတ ဝါ = ျမတေသာအျဖစသ႔ ေရာကသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ႐ပါဝစရ, အ႐ပါဝစရစတက၊ မဟဂၢတ စတႏ = မဟဂၢတစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ည) အမဟဂၢတ ဝါ = ျမတေသာအျဖစသ႔ နေရာကသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ကာမာဝစရစတက၊ မဟဂၢတ စတႏ = ကာမာဝစရစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဋ) သဥတရ ဝါ = မမထကလြနျမတေသာ တရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ကာမာဝစရစတက၊ သဥတရ စတႏ = မမထကလြနျမတေသာ တရားရေသာ စတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဌ) အႏတရ ဝါ = မမထက လြနျမတေသာ ေလာကတရား မရသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ႐ပါဝစရ, အ႐ပါဝစရ စတက၊ အႏတရ စတႏ = မမထကလြနျမတေသာ တရားမရေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။ (စာမကႏာ ၈၂)

(ဍ) သမာဟတ ဝါ = ဥပစာရသမာဓ, အပၸနာ သမာဓအားျဖင တညၾကညသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ကသဏး ပညတစေသာ ပဋဘာဂနမတလင အာ႐ရေသာ မဟာကသလ မဟာကရယာစတ မဟဂၢတကသလ မဟဂၢတကရယာစတက၊ သမာဟတ စတႏ = တစခတညးေသာ အာ႐ကသာ ယသညျဖစ၍ တည ၾကညေသာ စတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

72

(ဎ) အသမာဟတ ဝါ = ဥပစာရသမာဓ, အပၸနာ သမာဓအားျဖင မတညၾကညသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = မဟဂၢတကသလ မဟဂၢတကရယာမတစပါးေသာ ေလာကစတက၊ အသမာဟတ စတႏ = ဥပစာရသမာဓ, အပၸနာသမာဓျဖင မတညၾကညေသာ စတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဏ) ဝမတ ဝါ = တဒဂၤပဟာန, ဝကၡမၻနပဟာန၏အစြမးျဖင ကေလသာမ လြတသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေလာကကသလစတက၊ ဝမတ စတႏ = တဒဂၤ, ဝကၡမၻန၏အစြမးျဖင ကေလသာမ လြတေသာ စတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(တ) အဝမတ ဝါ = တဒဂၤပဟာန, ဝကၡမၻနပဟာန၏အစြမးျဖင ကေလသာမ မလြတသညမလညးျဖစေသာ၊ စတ = ေလာကကသလ ကရယာမတစပါးေသာ အကသလ, ေလာကဝပါက အဗာကတစတက၊ အဝမတ စတႏ = တဒဂၤ, ဝကၡမၻန၏ အစြမးျဖင ကေလသာမ မလြတေသာစတဟ၍၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ထ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ စေတ = စတ၌၊ စတာႏပ = သရာဂစတစသညက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ စေတ = စတ၌၊ စတာႏပ = သရာဂစတစသည က အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ စေတ = စတ ၌၊ ေဝဒနာႏပ = သရာဂစတစသညက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဒ) စတသၼႎ = စတ၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = အဝဇၨာ, တဏာ, က, နာမ, ႐ပဟေသာ ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ စတသၼႎ = စတ၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = အဝဇၨာ, တဏာ, က, နာမ, ႐ပ တ႔၏ ခပျခငးဟေသာ ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ စတသၼႎ = စတ၌၊ (စာမကႏာ ၈၃) သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဌ) စတ = အာ႐က သျခငး သေဘာတရားသညသာလင၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထစတက ေအာကေမျခငး သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင စတာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ေအာကေမျခငး သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညး ေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ဍ) ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = စတက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ တရား(ရပ, ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏ)က၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညး ေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ စေတ = အာ႐က သျခငး လကၡဏာရေသာ စတ၌၊ ေဝဒနာနပ = အာ႐က သျခငး သေဘာတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) စတက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ထသစၥာႏစပါး၏ ခပရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢင ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

စတာႏပနာ = စတကရႈရာေသာ အပငးသည၊ န႒တာ = ၿပးၿပ။

73

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၁၁၁၁----နဝရဏပငးနဝရဏပငးနဝရဏပငးနဝရဏပငး

၁၁။ (က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ဓေမၼသ = ႐ပနာမတရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = ႐ပနာမတရားက အဖနတလလရႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး။ (စာမကႏာ ၈၄)

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပဥၥသ = ငါးပါးကနေသာ၊ နဝရေဏသ = ပတပငဖးလႊမးတတေသာေၾကာင နဝရဏမညကနေသာ၊ ဓေမၼသ = သခၤါရကၡႏၶာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = နဝရဏတညးဟ ေသာ သခၤါရကၡႏၶာတရားက အဖနတလလရႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

(ခ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပဥၥသ = ငါးပါး ကနေသာ၊ နဝရေဏသ = ပတပငဖးလႊမးတတေသာေၾကာင နဝရဏမညကနေသာ၊ ဓေမၼသ = သခၤါရကၡႏၶာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = နဝရဏတညးဟေသာ သခၤါရကၡႏၶာတရားက အဖနတလလရႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး။

(ဂ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အဇၩတ = မမသႏာန ၌၊ သႏ ဝါ = မျပတျဖစသျဖင ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ကာမစၧႏၵ = ကာမဂဏ၌ တပတတေသာ ေလာဘက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ကာမစၧေႏၵာ = ကာမစၧႏၵသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မျပတမျဖစျခငး, ပယျခငးေၾကာင ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ကာမစၧႏၵ = ကာမစၧႏၵက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ကာမစၧေႏၵာ = ကာမစၧႏၵသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငေရးေရးေသာ ကာမစၧႏၵ သဘအာ႐၌ မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = ဥပါဒသ႔ မေရာကေသာ၊ ကာမစၧႏၵ = ကာမစၧႏၵ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ဥပါဒျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။၊ တဥၥ = ထ ေရးေရးေသာ ကာမစၧႏၵ သဘအာ႐၌ မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအသဘစသညက အသဘစသညျဖင သငတငေသာ ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ကာမစၧႏၵ = ကာမစၧႏၵက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအသဘအာ႐၌ အသငႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။ (စာမကႏာ ၈၅)

ယထာ စ = အၾကငတဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ ကာမစၧႏၵ = ကာမစၧႏၵ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = အရဟတမဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအသစတစဖန မျဖစ ျခငး အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(၂) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = မျပတျဖစသျဖင ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဗာပါဒ = ေဒါသက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဗာပါေဒါ = ေဒါသသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မျပတမျဖစျခငး, ပယျခငးေၾကာင ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဗာပါဒ = ေဒါသက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဗာပါေဒါ = ေဒါသသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငေရးေရးေသာ ေဒါသ ပဋဃအာ႐၌ မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = ဥပါဒသ႔ မေရာကေသာ၊ ဗာပါဒ = ေဒါသ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ဥပါဒျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေရး ေရးေသာ ေဒါသ ပဋဃအာ႐၌ မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင ေမတာ, ေစေတာဝမတ, အသငႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစ ေသာ၊ ဗာပါဒ = ေဒါသက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေမတာ, ေစေတာဝမတ, အသငႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

74

ယထာ စ = အၾကငတဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ ဗာပါဒ = ေဒါသ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = အနာဂါမမဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအသစတစဖန မျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(၃) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = မျပတျဖစသျဖင ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ထနမဒၶ = အပျခငး, ငက မဥးျခငးက၊ ေမ (စာမကႏာ ၈၆) = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ထနမဒၶ = ထနမဒၶသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မျပတမျဖစျခငး, ပယျခငးေၾကာင ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ထနမဒၶ = ထနမဒၶက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ထနမဒၶ = ထနမဒၶသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငမေမြ႕ေလာျခငး, ပငးရျခငး, ကယတစန႔စန႔ လးလြန႔ျခငး, ထမငးဆယစျခငး, စတစကမချခငး, မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = ဥပါဒသ႔ မေရာကေသာ၊ ထနမဒၶ = ထနမဒၶ ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ဥပါဒျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထမေမြ႕ ေလာျခငးစေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင ေရးဥးအစ အားထတျခငး အာရမၻဓာတ, ပငးရျခငးမ ထြကေျမာကျခငး နကမဓာတ, အဆင ဆငအားထတျခငး ပရကမဓာတ၌ အသငႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ထနမဒၶ = ထနမဒၶက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအာရမၻဓာတစေသာ အေၾကာငး ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ ထနမဒၶ = ထနမဒၶ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = အရဟတမဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအသစတစဖန မျဖစ ျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(၄) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = မျပတျဖစသျဖင ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဥဒၶစၥကကစၥ = စတ၏ မၿငမသကျခငး လကၡဏာရေသာ၊ ဥပၸႏၷ = ျပအပၿပးေသာ ဒစ၁႐က, မျပခမေသာ သစ႐ကတ႔၌ အဖနတလလ စးရမျခငး လကၡဏာရေသာ ကကစၥက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဥဒၶစၥကကစၥ = ဥဒၶစၥကကစၥသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မျပတမျဖစျခငး, ပယျခငးေၾကာင ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဥဒၶစၥ ကကစၥ = ဥဒၶစၥကကစၥက၊ ေမ = ငါ၏၊ (စာမကႏာ ၈၇) အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဥဒၶစၥကကစၥ = ဥဒၶစၥကကစၥသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငစတ၏ မၿငမသကေသာ အျခငးအရာ, မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာင လညး၊ အႏပၸႏၷ = ဥပါဒသ႔ မေရာကေသာ၊ ဥဒၶစၥကကစၥ = ဥဒၶစၥကကစၥ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ဥပါဒျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထစတ၏ မၿငမသကေသာ အျခငးအရာဟေသာ အေၾကာငးက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင စတ၏ မၿငမသကေသာ အျခငးအရာ, အသငႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ဥဒၶစၥကကစၥ = ဥဒၶစၥကကစၥက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထစတ၏ မၿငမသကျခငးဟေသာ အေၾကာငးက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ ဥဒၶစၥကကစၥ = ဥဒၶစၥကကစၥ ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = ဥဒၶစၥ၏ အနာဂါမမဂျဖင မျဖစျခငး, ကကစၥ၏ အရဟတမဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအသစတစဖန မျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

75

(၅) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = မျပတျဖစသျဖင ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဝစကစၧ = သ႔ေလာ သ႔ေလာ ေတြးေတာ ႐ြရာ သကၤာမကငး ယမားျခငး လကၡဏာရေသာ ဝစကစၧာက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဝစကစၧ = အာ႐က မဆးျဖတႏငျခငး ဝစကစၧာသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မျပတမျဖစျခငး, ပယျခငးေၾကာင ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဝစကစၧ = ဝစကစၧာက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဝစကစၧာ = အာ႐က မဆးျဖတႏငျခငး ဝစကစၧာသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင ေရးေရးျဖစေသာ ဝစကစၧာ, မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷာယ = ဥပါဒသ႔ မေရာက (စာမကႏာ ၈၈)ေသာ၊ ဝစကစၧာယ = ဝစကစၧာ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ဥပါဒျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေရးေရးျဖစေသာ ဝစကစၧာဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင ကသလ အကသလ စသည၌ အသငႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷာယ = ျဖစေသာ၊ ဝစကစၧာယ = ဝစကစၧာက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ ကသလ အကသလစသည၌ အသငႏလး သြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငတဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ ဝစကစၧာယ = ဝစကစၧာ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = ေသာတာပတမဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအသစတစဖန မျဖစျခငးဟေသာအေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဂ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = နဝရဏတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = နဝရဏတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = နဝရဏတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = နဝရဏတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = နဝရဏတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = နဝရဏ တရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဃ) ဓေမၼသ = နဝရဏတရားတ႔၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = နဝရဏတရားတ႔၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈ သညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = နဝရဏတရားတ႔၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(င) ဓမၼာ = နဝရဏတရားတ႔သညသာလင၊ အတ-သႏ = ရကန၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထ ရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထ နဝရဏတရားက (စာမကႏာ ၈၉) ေအာကေမျခငး သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏ-မတာယ = အဆငဆင ဓမၼာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငး အတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတ-မတာယ = အဆငဆင နဝရဏတရားက ေအာကေမျခငး သတ၏ ပြားျခငး အတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(စ) ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = နဝရဏတရားက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ တရား(ရပ, ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏ) က၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖင လညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပဥၥသ = ငါးပါးကနေသာ၊ နဝရေဏသ = နဝရဏျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာာနပ = နဝရဏတရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

76

ဆဆဆဆ----ဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖင ကာမစၧႏၵကကာမစၧႏၵကကာမစၧႏၵကကာမစၧႏၵက ပယရနပယရနပယရနပယရန

ဥဂၢေဟာ ဘာဝနာ ဂတ၊ မတတာ သမတတာ။ သပၸါယကထာ ဆ ဓမၼာ၊ ကာမစၧႏၵပၸဟာယေနာ။

(၁) ဥဂၢေဟာ = ဆယပါးေသာ အသဘနမတက ယျခငးလညးေကာငး၊ (၂) ဘာဝနာ = အသဘသညာက ပြားေစျခငးလညးေကာငး၊ (၃) ဂတ = ဣေျႏၵေျခာကပါးတ႔၌ လၿခေသာ ဒြါရသည၏အျဖစလညးေကာငး၊ (၄) မတညတာ = ေဘာဇဥ၌ အတငးအရညက သ၏အျဖစလညးေကာငး၊ (၅) သမတတာ = အသဘက ပြားေစျခငး၌ ေမြ႕ေလာေသာ အေဆြခငပြနးေကာငး ရသည၏ အျဖစလညးေကာငး၊ (၆) သပၸါယကထာ = ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ အသဘ၌မေသာ ေလာကပတေသာ စကားက ဆျခငးလညး

ေကာငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဆ ဓမၼာ = ေျခာကပါးကနေသာ တရားတ႔သည၊ ကာမစၧႏၵပၸဟာယေနာ = ကာမစၧႏၵက ပယတတ

ကန၏။ (စာမကႏာ ၉၀)

ဆဆဆဆ----ဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖင ဗာပါဒကဗာပါဒကဗာပါဒကဗာပါဒက ပယရနပယရနပယရနပယရန

ဥဂၢေဟာ ဘာဝနာ'ေဝကၡာ၊ ပဋသခၤါ သမတတာ။ သပၸါယကထာ ဆ ဓမၼာ၊ ဗာပါဒ ပဟာယကာ။

(၁) ဥဂၢေဟာ = ၾသဓသကေမတာ စသညက ယျခငးလညးေကာငး၊ (၂) ဘာဝနာ = ေမတာက ပြားေစျခငးလညးေကာငး၊ (၃) အေဝကၡာ = ကသာလင ဥစၥာရ၏ဟ ဆငျခငျခငး၊ (၄) ပဋသခၤါ = ထသ႔ ဆငျခငျခငး၌ တညျခငး၊ (၅) သမတတာ = ေမတာက ပြားေစျခငး၌ ေမြ႕ေလာေသာ အေဆြခငပြနးေကာငး ရသည၏ အျဖစ၊ (၆) သပၸါယကထာ = ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ ေမတာ၌မေသာ ေလာကပတေသာ စကားက ဆျခငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဆ ဓမၼာ = ေျခာကပါးကနေသာတရားတ႔သည၊ ဗာပါဒ = ေဒါသက၊ ပဟာယကာ = ပယတတ

ကန၏။

ဆဆဆဆ----ဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖင ထနမဒၶကထနမဒၶကထနမဒၶကထနမဒၶက ပယရပယရပယရပယရနနနန

မတာဟာရရယာေလာေကာ၊၊ အေဗၻာကာေသာ သမတတာ။ သပၸါယကထာ ဆ ဓမၼာ၊ ထနမဒၶပၸဟာယေနာ။

(၁) မတာဟာေရာ = အာဟာရ၌ အတငးအရညက ယျခငးလညးေကာငး၊ (၂) ဣရယာ = ထနမဒၶျဖစေသာ ဣရယာပထမ တစပါးေသာ ဣရယာပထသ႔ ေျပာငးျခငး၊ (၃) အာေလာေကာ = အေရာငအလငးက ႏလးသြငးျခငး၊ (၄) အေဗၻာကာေသာ = ဟငးလငးအျပင လြငအရပ၌ ေနျခငး၊ (၅) သမတတာ = ပယအပၿပးေသာ ထနမဒၶ ရေသာ အေဆြခငပြနးေကာငး ရသည၏ အျဖစ၊ (၆) သပၸါယကထာ = ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ ဓတင၌မေသာ ေလာကပတေသာ စကားက ဆျခငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဆ ဓမၼာ = ေျခာကပါးကနေသာ တရားတ႔သည၊ ထနမဒၶပၸဟာယေနာ = ထနမဒၶက ပယတတကန၏။

(စာမကႏာ ၉၁)

77

ဆဆဆဆ----ဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖင ဥဒၶစၥကကစၥကဥဒၶစၥကကစၥကဥဒၶစၥကကစၥကဥဒၶစၥကကစၥက ပယရနပယရနပယရနပယရန

သတ ပစၧာ ဝနယည၊ ဗဒၶေသဝ သမတတာ။ သပၸါယကထာ ဆ ဓမၼာ၊ ဥဒၶစၥာဒပၸဟာယေနာ။

(၁) သတ = အၾကားအျမင မားျခငး၊ (၂) ပစၧာ = အပ, မအပက ေမးျမနးျခငး၏ မားျခငး၊ (၃) ဝနယည = ဝနညး၌ လမၼာျခငး၊ (၄) ဗဒၶေသဝ = သတငးႀကးက မဝျခငး၊ (၅) သမတတာ = ဝနညးတတေသာ အေဆြခငပြနးေကာငး ရသည၏ အျဖစ၊ (၆) သပၸါယကထာ = ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ အပ, မအပကမေသာ ေလာကပတေသာ စကားက ဆျခငး

လညးေကာငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဆ ဓမၼာ = ေျခာကပါးကနေသာ တရားတ႔သည၊ ဥဒၶစၥာဒပၸဟာယေနာ = ဥဒၶစၥ, ကကစၥက ပယတတ

ကန၏။

ဆဆဆဆ----ဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖငဓမၼျဖင ဝစကစၧာကဝစကစၧာကဝစကစၧာကဝစကစၧာက ပယရနပယရနပယရနပယရန

သတ ပစၧာ ဝနယည၊ အဓေမာေကၡာ သမတတာ။ သပၸါယကထာ ဆ ဓမၼာ၊ ဝစကစၧာ ပဟာယကာ။

(၁) သတ = အၾကားအျမင မားျခငး၊ (၂) ပစၧာ = ရတနာသးပါးက အေၾကာငးျပ၍ ေမးျမနးျခငး၏ မားျခငး၊ (၃) ဝနယည = ဝနညး၌ လမၼာျခငး၊ (၄) အဓေမာေကၡာ = ရတနာသး၌ သကဝင၍ ၾကညညျခငး၊ (၅) သမတတာ = သဒၶါတရားရေသာ အေဆြခငပြနးေကာငး ရသည၏ အျဖစ၊ (၆) သပၸါယကထာ = ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ ရတနာသးဂဏ၌မေသာ ေလာကပတေသာ စကားက ဆျခငး

လညးေကာငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဆ ဓမၼာ = ေျခာကပါးကနေသာ တရားတ႔သည၊ ဝစကစၧာပဟာယေနာ = ယမားျခငးက ပယတတ

ကန၏။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) နဝရဏက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ထသစၥာႏစပါး၏ ခပရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢင ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

နဝရဏပဗၺ = နဝရဏအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

78

၄၄၄၄----ဓမၼာနပဓမၼာနပဓမၼာနပဓမၼာနပနာနာနာနာ ၂၂၂၂----ခခခခႏႏႏႏၶာပငးၶာပငးၶာပငးၶာပငး

၁၂။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပဥၥသ = ငါးပါးကနေသာ၊ ဥပါဒါနကၡေႏၶသ = ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာဟဆအပကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပဥၥသ = ငါးပါးကနေသာ၊ ဥပါဒါနကၡေႏၶသ = ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာဟဆအပကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = ဥပါဒါနကၡႏၶာ တရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ရပ = ႐ပကၡႏၶာကား၊ ဣတ-ဧတက-ဧဝ ဇာတက = ဤမ ႏစဆယရစပါး ဤသ႔ ေဖာကျပနျခငးသေဘာရ၏၊ ရပ = ႐ပကၡႏၶာ၏၊ သမဒေယာ = ျဖစေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, အာဟာရ ျဖစျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါးအတငးအရညရ၏၊ ရပ = ႐ပကၡႏၶာရပ၏၊ အတဂၤေမာ = ခပေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, အာဟာရ၏ ခပျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါးအတငးအရည ရ၏။

(ခ) ေဝဒနာ = ေဝဒနာကၡႏၶာကား၊ ဣတ-ဧတကာ-ဧဝ ဇာတကာ = ဤမသးပါး ဤသ႔ခစားျခငး သေဘာရ၏၊ ေဝဒနာယ = ေဝဒနာကၡႏၶာ၏၊ သမဒေယာ = ျဖစေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ,(စာမကႏာ ၉၃) တဏာ, က, ဖ ျဖစျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါး အတငးအရညရ၏၊ ေဝဒနာယ = ေဝဒနာကၡႏၶာ၏၊ အတဂၤေမာ = ခပေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, ဖ၏ ခပျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါးအတငးအရညရ၏။

(ဂ) သညာ = သညာကၡႏၶာကား၊ ဣတ-ဧတကာ-ဧဝ ဇာတကာ = ဤမ ႐ပသညာ စေသာအားျဖင ေျခာကပါး ဤသ႔ ႐ပါ႐စသညက မတျခငးသေဘာရ၏၊ သညာယ = ႐ပကၡႏၶာ၏၊ သမဒေယာ = ျဖစေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, ဖ ျဖစျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါး အတငးအရည ရ၏၊ သညာယ = သညာကၡႏၶာ၏၊ အတဂၤေမာ = ခပေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, ဖ၏ ခပျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါး အတငးအရည ရ၏။

(ဃ) သခၤါရာ = သခၤါရကၡႏၶာကား၊ ဣတ-ဧတကာ-ဧဝ ဇာတကာ = ဤမ ငါးဆယ ဤသ႔ ျပျပငျခငး သေဘာရ၏၊ သခၤါေရာန = သခါရကၡႏၶာတ႔၏၊ သမဒေယာ = ျဖစေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, ဖ ျဖစျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါးအတငးအရညရ၏၊ သခၤါရာန = သခၤါရကၡႏၶာ တ႔၏၊ အတဂၤေမာ = ခပပေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, ဖ၏ ခပျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါးအတငးအရညရ၏။

(င) ဝညာဏ = ဝညာဏကၡႏၶာကား၊ ဣတ-ဧတက-ဧဝ ဇာတက = ဤမ ေလာကစတ ရစဆယ တစခ ဤသ႔ အာ႐က သျခငးသေဘာရ၏၊ ဝညာဏ = ဝညာဏကၡႏၶာ၏၊ သမဒေယာ = ျဖစေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, နာမ႐ပ ျဖစျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါး အတငးအရညရ၏၊ ဝညာဏ = ဝညာဏကၡႏၶာ၏၊ အတဂၤေမာ = ခပေၾကာငးကား၊ ဣတ-ဧတေကာ = ဤမ အဝဇၨာ, တဏာ, က, နာမ႐ပ၏ ခပျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါးအတငးအရညရ ၏။ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(စ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = ဥပါဒါနကၡႏၶာ တရားက အဖနတလလ(စာမကႏာ ၉၄)႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = ဥပါဒါနကၡႏၶာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက အဖနတလလ႐ႈ သညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

79

(ဆ) ဓေမၼသ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားတ႔၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားတ႔၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားတ႔၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငး သေဘာ, ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဇ) ဓမၼာ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားတ႔သညသာလင၊ အတ-သႏ = ရကန၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထ ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက ေအာကေမျခငး သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ဓမၼာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငး အတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက ေအာကေမျခငး သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(စ) ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ တရား (ရပ,ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏ)က၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ပဥၥသ = ငါးပါးကနေသာ၊ ဥပါဒါနကၡေႏၶသ = ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာဟဆအပကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာာနပ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။ (စာမကႏာ ၉၅)

ခႏၶာပခႏၶာပခႏၶာပခႏၶာပငး၌ငး၌ငး၌ငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

႐ပကၡႏၶာ၏ ျဖစေၾကာငးကား အဝဇၨာ, တဏာ, က, အာဟာရဟ၍ ေလးပါး၊ မမ၏ျဖစျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါး တညး။ ခပျခငး၌လညး အဝဇၨာ၏ခပျခငး စသညျဖင ေလးပါး၊ မမ၏ ပကျခငး လကၡဏာအားျဖင ငါးပါးတညး။ ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရကၡႏၶာ၏ ျဖစေၾကာငးကား အဝဇၨာ, တဏာ, က, ဖဟ၍ ေလးပါး၊ မမ၏ ျဖစျခငးလကၡဏာအားျဖင ငါးပါး တညး။ ဝညာဏကၡႏၶာ၏ ျဖစေၾကာငးကား အဝဇၨာ, တဏာ, က, နာမဟ၍ ေလးပါး၊ မမ၏ ျဖစျခငးလကၡဏာအားျဖင ငါးပါး တညး။ ေဝဒနာကၡႏၶာစသည၏ ခပေၾကာငး၌လညး နညးတပင။

ခႏၶာျဖစေၾကာငးျပခႏၶာျဖစေၾကာငးျပခႏၶာျဖစေၾကာငးျပခႏၶာျဖစေၾကာငးျပ ဂါထာဂါထာဂါထာဂါထာ

(၁) အဝဇၨာတဏပါဒါန၊ ကမၼ ေဟတ စတဗၺေဓာ။ ဧတ ႐ပကာယ၊ အာဟာေရာ ပစၥေယာ ဘေဝ။

(၂) ဇနေကာ ေဟတ အကၡာေတာ၊ ပစၥေယာ အႏပါလေကာ။ ေဟတကၤရ ဗဇႏ၊ ပစၥယာ ပထဝါဒေယာ။

(၃) ဣတေမ ပဥၥ ဓမၼာ ဟ၊ ေဟတပစၥယတ ဂတာ။ အဝဇၨာဒေယာ တေယာ တတ၊ မာတာဝ ဥပနယာ။

(၄) ဇနက ပန ကမၼႏ၊ ပတ ဟ ပတာ ဝယ။ ဓာတ ဝယ ကမာရ၊ အာဟာေရာ ပစၥေယာ ဘေဝ။

80

ဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနကဂါထာအနက

(၁) အဝဇၨာ = အဝဇၨာလညးေကာငး၊ တဏာ = တဏာလညးေကာငး၊ ဥပါဒါန = ဥပါဒါနလညးေကာငး၊ ကမၼ = ကလညးေကာငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဧတ ႐ပကာယ = ထ႐ပကာယ၏၊၊ ေဟတ = ျဖစေစတတေသာ အေၾကာငးသည၊ စတဗၺေဓာ = ေလးပါးအျပားရ၏၊ အာဟာေရာ = အာဟာရ ၾသဇာဓာတသည၊ ပစၥေယာ = ေထာကပတတေသာ အေၾကာငး သည၊ ဘေဝ = ျဖစ၏။

(၂) ဇနေကာ = ျဖစေစတတေသာ အေၾကာငးက၊ ေဟတ = ေဟတအေၾကာငးဟ၍၊ အကၡာေတာ = ဆအပ၏၊ အႏပါလေကာ = ေစာငတတေသာ အေၾကာငးက၊ ပစၥေယာ = ပစၥယ အေၾကာငးဟ၍၊ အကၡာေတာ = ဆအပ၏၊ (စာမကႏာ ၉၆) တ = ဥပမာမညသညကား၊ ဗဇ = မးေစသည၊ အကၤရ = အညြန႔၏၊ ေဟတ = ေဟတ အေၾကာငးျဖစသကသ႔။ ပထဝါဒေယာ = ပထဝရသ စသညတ႔သည၊ ပစၥယာ = ပစၥယ အေၾကာငးျဖစကနသကသ႔တညး။

(၃) ဣတ = ဤသ႔၊ အဝဇၨာဒေယာ = အဝဇၨာ အစရကနေသာ၊ ဣေမ ပဥၥ ဓမၼာ ဟ = ဤငါးပါးေသာ တရားတ႔ သညသာလင၊ ေဟတပစၥယတ = ေဟတအေၾကာငး, ပစၥယအေၾကာငး၏ အျဖစသ႔၊ ဂတာ = ေရာကကန၏၊ တတ = ထအေၾကာငးတရားငါးပါးတ႔တြင၊ အဝဇၨာဒေယာ = အဝဇၨာ အစရကနေသာ၊ တေယာ = သးပါးကနေသာ တရားတ႔သည၊ မာတာဝ = အမကသ႔၊ ဥပနယာ = မရာျဖစ၍ ေကးဇးျပတတေသာ ပစၥယအေၾကာငး မညကန၏။

(၄) ဟ = ထမတစပါး၊ ဇနက ပန ကမၼႏ = ျဖစေစတတေသာ ကသညကား၊ ပတ = သားက၊ ဇနေကာ = ျဖစေစတတေသာ၊ ပတာ ဝယ = အဘကသ႔၊ ဇနေကာ = ျဖစေစတတေသာ၊ ေဟတ = အေၾကာငးသည၊ ဘေဝ = ျဖစ၏၊ ကမာရ = သငယက၊ အႏပါလကာ = ေစာငေရာကတတေသာ ဓာတ ဝယ = အထနးကသ႔၊ အာဟာေရာ = အစာ အာဟာရသည၊ ပစၥေယာ = ေစာငေရာက ေထာကပတတေသာ ပစၥယ အေၾကာငးသည၊ ဘေဝ = ျဖစ၏။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ခႏၶာငါးပါးက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊

(၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊

(၃) ထသစၥာႏစပါး၏ ခပရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊

(၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢင ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

ခႏၶပဗၺ = ခႏၶာအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၃၃၃၃----အာယတနပငးအာယတနပငးအာယတနပငးအာယတနပငး

၁၃။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ဆသ = ေျခာကပါး ကနေသာ၊ အဇၩတကဗာဟေရသ = အတြငးသႏာန, အပသႏာန၌ျဖစကနေသာ၊ အာယတေနသ = အာယတနျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = အာယတနတရားက (စာမကႏာ ၉၇) အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ဆသ = ေျခာကပါးကနေသာ၊ အဇၩတကဗာဟေရသ = အတြငးသႏာန, အပသႏာန၌ ျဖစကနေသာ၊ အာယတေနသ = အာယတနျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = အာယတနတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး။

(က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ စကၡဥၥ = စကၡပသာဒကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ရေပ စ = ရပါ႐တ႔ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ တဒဘယ = ထစကၡပသာဒ, ႐ပါ႐ နစပါးက၊ ပဋစၥ = စြ၍၊

81

ယဥၥ သေယာဇန = အၾကငကာမရာဂစေသာ သေယာဇဥ ဆယပါးသညလညး၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥ ဆယပါးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ သေယာဇဥ ျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငသငေသာႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥက ပယျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = မဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေနာငတစဖန မျဖစေၾကာငးျဖစ ေသာ မဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ခ) ေသာတဥၥ = ေသာတပသာဒကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ သေဒၵ စ = သဒၵါ႐တ႔ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ တဒဘယ = ထေသာတပသာဒ, သဒၵါ႐ နစပါးက၊ ပဋစၥ = စြ၍၊ ယဥၥ သေယာဇန = အၾကငကာမရာဂစေသာ သေယာဇဥဆယ ပါးသညလညး၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥဆယပါး ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥ ျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငသငေသာႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥက ပယျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = မဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေနာငတစဖန မျဖစေၾကာငးျဖစ ေသာ မဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဂ) ဃာနဥၥ = ဃာနတပသာဒကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ဂေႏၶ စ = ဂႏၶာ႐တ႔ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ တဒဘယ = ထဃာနပသာဒ, ဂႏၶာ႐ နစပါးက၊ ပဋစၥ = စြ၍၊ ယဥၥ သေယာဇန = အၾကငကာမရာဂစေသာ သေယာဇဥဆယပါး သညလညး၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥဆယပါးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငမသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥ ျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငသငေသာႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥက ပယျခငး ဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

82

ယထာ စ = အၾကငတဒဂၤ, ဝကၡမ ၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = မဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေနာငတစဖန မျဖစေၾကာငးျဖစ ေသာ မဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဃ) ဇဝဥၥ = ဇဝါပသာဒကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ရေသ စ = ရသာ႐တ႔ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ တဒဘယ = ထဇဝါပသာဒ, ရသာ႐နစပါးက၊ ပဋစၥ = စြ၍၊ ယဥၥ သေယာဇန = အၾကငကာမရာဂစေသာ သေယာဇဥဆယပါးသညလညး၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥဆယပါးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငမသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥ ျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငသငေသာႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ သေယာဇဥက ပယျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = မဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေနာငတစဖန မျဖစေၾကာငးျဖစ ေသာ မဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(င) ကာယဥၥ = ကာယပသာဒကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ေဖာ႒ေဗၺ စ = ေဖာ႒ဗၺာ႐တ႔ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ တဒဘယ = ထကာယပသာဒ, ေဖာ႒ဗၺာ႐ နစပါးက၊ ပဋစၥ = စြ၍၊ ယဥၥ သေယာဇန = အၾကငကာမရာဂစေသာ သေယာဇဥ ဆယပါးသညလညး၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥ ဆယပါးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငမသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥ ျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငသငေသာႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥက ပယျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငတဒဂၤ, ဝကၡမ ၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = မဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေနာငတစဖန မျဖစေၾကာငးျဖစ ေသာ မဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(စ) မနဥၥ = မနာယတနကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏၊ ဓေမၼ စ = ဓမၼာ႐တ႔ကလညး၊ ပဇာနာတ = သ ၏၊ တဒဘယ = ထမနာယတန, ဓမၼာ႐ နစပါးက၊ ပဋစၥ = စြ၍၊ ယဥၥ သေယာဇန = အၾကငကာမရာဂစေသာ သေယာဇဥဆယပါးသညလညး၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥဆယပါးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ ၏။

ယထာ စ = အၾကင မသငေသာ ႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥ ျဖစျခငးဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

83

ယထာ စ = အၾကငသငေသာႏလးသြငးျခငးဟေသာ အေၾကာငးေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥက၊ ပဟာန = တဒဂၤ, ဝကၡမ ၻနအားျဖင ပယျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသေယာဇဥက ပယျခငး ဟေသာ အေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင တဒဂၤ, ဝကၡမ ၻနအားျဖငလညး၊ ပဟန = ပယအပၿပးေသာ၊ သေယာဇန = သေယာဇဥ၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = မဂျဖင မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထေနာငတစဖန မျဖစေၾကာငးျဖစ ေသာ မဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = အာယတနတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = အာယတန တရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = အာယတနတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = အာယတနတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = အာယတနတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = အာယတနတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ဓေမၼသ = အာယတနတရားတ႔၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = စကၡာယတနစသည၏ ျဖစေၾကာငးျဖစေသာ အဝဇၨာ စေသာတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = အာယတနတရားတ႔၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = အာယတနတရားတ႔၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ဓမၼာ = အာယတနတရားတ႔သညသာလင၊ အတ-သႏ = ရကန၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထ ရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထ အာယတနတရားက ေအာကေမျခငး သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ဓမၼာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက ေအာကေမျခငး သတ၏ ပြားျခငး အတငး အရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ တရား(ရပ,ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏ) က၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖင လညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ဆသ = ေျခာကပါးကနေသာ၊ အဇၩတကဗာဟေရသ = အတြငးသႏာန, အပသႏာန၌ ျဖစကနေသာ၊ အာယတေနသ = အာယတနျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = အာယတနတရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

(နဝရဏပငးနင အနကျပနပ နညးတၿပ။ နဝရဏတရားတ၌-ဟ ရရာတြင အာယတန တရားတ႔၌-ဟ ျပင၍ ဆရမသာ ထးေတာသည)။

အာယတနပငး၌အာယတနပငး၌အာယတနပငး၌အာယတနပငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

စကၡသည သသမၻာရစကၡ, ပသာဒစကၡဟ၍ ႏစပါးျပား၏။ ထႏစပါးတ႔တြင မကကြငး႐းျဖင ပငးျခားအပေသာ အသားစငသည သသမၻာရစကၡ မည၏။ ထသသမၻာရစကၡ၏ အလယ၌ ဝါဂြမးစငဝယ ဆေပါကကသ႔ မကလႊာခနစထပက ႏ႔၍ တညေသာ ပရမာဏျမ ေလာကေသာ ပသာဒ႐ပသည ပသာဒစကၡ မည၏။

84

ေသာတ စသညတ႔သညလညး သသမၻာရ, ပသာဒဟ၍ ႏစပါးစခညး ျပားကန၏။ ထအျပားတ႔တြင နားေပါကအတြငး လကစြပကြငး သ႑ာန အသားစင၌ နေသာ အဆငးရေသာ အေမြးက မ၍ ေသာတပသာဒ တည၏။ ႏာေခါငးအတြငး ဆတခြါ သ႑ာနရေသာအရပ၌ ဃာနပသာဒ တည၏။

လာ၏အလယ ၾကာ႐ြကဖားမေလာကေသာ အရပ၌ ဇဝါပသာဒ တည၏။ ဝါဂြမးစ၌ ဆကသ႔ တစကယလး၌ ကာယပသာဒ တည၏။ (စာမကႏာ ၁၀၀) ဟဒယဝတ႐ပအတြငး ႏလးေသြး၌ မနာယတန တည၏။

ဤစကၡ စေသာ အဇၩတကာယတနေျခာကပါး၌ ႐ပါ႐ စေသာ ဗာဟရာယတနေျခာကပါး ထငသညက စြ၍ျဖစေသာ သေယာဇဥကား ကာမရာဂ သေယာဇဥ, ပဋဃ, မာန, ဒ႒, ဝစကစၧာ, ဘဝရာဂ, သလဗၺတပရာမာသ, ဣာ, မစၧရယ, အဝဇၨာသေယာဇဥ ဟ၍ ဆယပါးတညး။

ထသေယာဇဥသည အဘယသ႔ ျဖစသနညးဟမကား -

(၁) စကၡဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ႐ပါ႐၊ (၂) ေသာတဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ သဒၵါ႐၊ (၃) ဃာနဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ဂႏၶာ႐၊ (၄) ဇဝါဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ရသာ႐၊ (၅) ကာယဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ေဖာ႒ဗၺာ႐၊ (၆) မေနာဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ဓမၼာ႐ ထငသညရေသာ -

(၁) ထအာ႐က သာယာႏစသက မကေမာသအား ကာမရာဂ သေယာဇဥ ျဖစ၏။ (၂) အန႒ာ႐ ထငသညရေသာ အမကထြကသသအား ပဋဝသေယာဇဥ၊ (၃) ဤကသ႔ေသာ ဣ႒ာ႐က ရသသအား ငါျပင မရ စသညျဖင ေထာငလႊား မတထင ေအာက

ေမသသအား မာနသေယာဇဥ၊ (၄) ဤ႐ပါ႐ စသညသည ၿမ၏ စသညျဖင ယသသအား ဒ႒သေယာဇဥ၊ (၅) ဤအာ႐ကား သတဝါ ျဖစေလသေလာဟ ေတြးေတာ ယမားသသအား ဝစကစၧာသေယာဇဥ၊ (၆) သမၸတဘဝ၌ ဤသ႔ေသာ အာ႐က ရလြယ၏ဟ ဘဝက ေတာငတသသအား ဘဝရာဂသေယာဇဥ၊ (၇) ဤသ႔ေသာ အေလအကငက ေဆာကတည၍ ေနာငအခါလညး ဤသ႔ေသာ ဣ႒ာ႐က ရျခငးငါ

တတေကာငး၏ဟ ႏြာ, ေခြးစသညတ႔ အေလအကငက ေဆာကတညသသအား သလဗၺတ ပရာမာသ သေယာဇဥ၊

(၈) ဣ႒ာ႐က ငါမတစပါး အျခားသ မရပါေစလငဟ ျငစသသအား ဣာ သေယာဇဥ၊ (စာမကႏာ ၁၀၁)

(၉) မမရေသာ စညးစမခမးသာအာ႐က သတစပါးႏင မစပေစလ ဝနတသသအား မစၧရယသေယာဇဥ၊ (၁၀) ကာမရာဂစေသာ သေယာဇဥႏင အတတကြျဖစေသာ ေမာဟ၏အစြမးျဖင အဝဇၨာသေယာဇဥျဖစ၏။

ထသေယာဇဥတ႔တြင -

(၁) ဒ႒, ဝစကစၧာ, သလဗၺတပရာမာသ, ဣာ, မစၧရယ-ဤသေယာဇဥ ငါးပါးသည ေသာတာပတမဂျဖင ေနာင တစဖန မျဖစၿပ။

(၂) ႐န႔ရငးေသာ ကာမရာဂ, ပဋဃ သေယာဇဥ ႏစပါးသည သကဒါဂါမမဂျဖင ေနာငအခါ မျဖစ။ (၃) သမေမြ႕ေသာ ကာမရာဂ, ပဋဃ သေယာဇဥ ႏစပါးသည အနာဂါမမဂျဖင ေနာငအသစ မျဖစ။ (၄) မာန, ဘဝရာဂ, အဝဇၨာ သေယာဇဥ သးပါးသည အရဟတမဂျဖင ေနာငအသစ မျဖစၿပ။

85

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) အာယတနက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ထသစၥာႏစပါး၏ ခပရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢင ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

အာယတနပဗၺ = အာယတနအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာအပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၄၄၄၄----ေဗာဇၩငပငးေဗာဇၩငပငးေဗာဇၩငပငးေဗာဇၩငပငး

၁၄။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သတသ = ခနစပါး ကနေသာ၊ ေဗာဇၩေဂၤသ = ေဗာဇၩငျဖစကနေသာ။ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = ေဗာဇၩငတရားက အဖနတလလ႐ႈ သညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သတသ = ခနစပါးကန ေသာ၊ ေဗာဇၩေဂၤသ = ေဗာဇၩငျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = ေဗာဇၩငတရားက အဖနတလလ႐ႈ သညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး။ (စာမကႏာ ၁၀၂)

(က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အဇၩတ = မမ သႏာန၌၊ သႏ ဝါ = ရသညျဖစ၍ ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ သတသေမၺာဇၩဂ = ကသလတရားက ေအာကေမတတေသာ သတသေမၺာဇၩင က၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ သတသေမၺာဇၩေဂၤါ = သတသေမၺာဇၩငသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မရသညျဖစ၍ ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ သတ သေမၺာဇၩဂ = သတ သေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ သတသေမၺာဇၩေဂၤါ = သတ သေမၺာဇၩငသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင အသင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သတ သေမၺာဇၩဂၤ = သတသေမၺာဇၩင၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသတသေမၺာဇၩင ျဖစေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအရဟတမဂေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သတသေမၺာဇၩဂၤ = သတသေမၺာဇၩင၏၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးျဖင, ပြားျခငးငါ, ပြားျခငး၏၊ ပါရပရ = ျပညစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ အရဟတမဂက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ခ) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = ရသညျဖစ၍ ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဓမၼဝဇယ သေမၺာဇၩဂ = သေဘာ တရားက စစမး ဆငျခငတတေသာ ပညာတညးဟေသာ ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩေဂၤါ = ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မရသညျဖစ၍ ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩဂ = ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩေဂၤါ = ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

86

ယထာ စ = အၾကင အသင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩဂၤ = ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩင၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအရဟတမဂေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩဂၤ = ဓမၼဝဇယ သေမၺာဇၩင၏၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးျဖင, ပြားျခငးငါ, ပြားျခငး၏၊ ပါရပရ = ျပညစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ အရဟတမဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ယထာ စ - စေသာ ၂-ပဒတ႔၌ သတသေမၺာဇၩင အပဒမားနငတၿပ။ သတသေမၺာဇၩငအရာတ႔၌ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩငဟ ျပင၍ ဆရမသာ ထးေတာသည)။

(ဂ) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = ရသညျဖစ၍ ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဝရယ-သေမၺာဇၩဂ = ကသလ တရားက အားထတျခငးတညးဟေသာ ဝရယသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဝရယသေမၺာဇၩေဂၤါ = ဝရယသေမၺာဇၩငသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မရသညျဖစ၍ ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဝရယ-သေမၺာဇၩဂ = ဝရယ သေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဝရယသေမၺာဇၩေဂၤါ = ဝရယ သေမၺာဇၩငသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအသငႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ ဝရယသေမၺာဇၩဂၤ = ဝရယသေမၺာဇၩင၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထဝရယ သေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအရဟတမဂေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ဝရယသေမၺာဇၩဂၤ = ဝရယသေမၺာဇၩင၏၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးျဖင, ပြားျခငးငါ, ပြားျခငး၏၊ ပါရပရ = ျပညစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ အရဟတမဂက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ယထာ စ - စေသာ ၂-ပဒတ႔၌ သတသေမၺာဇၩငနင တၿပ။)

(ဃ) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = ရသညျဖစ၍ ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ပတသေမၺာဇၩဂ = ရတနာ သးပါးဂဏက ႏစသကျခငးတညးဟေသာ ပတသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ပတသေမၺာဇၩေဂၤါ = ပတသေမၺာဇၩငသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မရသညျဖစ၍ ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ပတ-သေမၺာဇၩဂ = ပတ သေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ပတသေမၺာဇၩေဂၤါ = ပတ သေမၺာဇၩငသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအသငႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ ပတ-သေမၺာဇၩဂၤ = ပတ သေမၺာဇၩင၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထပတသေမၺာဇၩင ျဖစေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကင အရဟတမဂေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ပတသေမၺာဇၩဂၤ = ပတသေမၺာဇၩင၏၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးျဖင, ပြားျခငးငါ, ပြားျခငး၏၊ ပါရပရ = ျပညစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ အရဟတမဂက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ယထာ စ - စေသာ ၂- ပဒတ၌ အနကမာ သတသေမၺာဇၩငနငနညး တၿပ။) (စာမကႏာ ၁၀၃)

87

(င) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = ရသညျဖစ၍ ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ပဒၶသေမၺာဇၩဂ = ကယစတ ၏ ၿငမးျခငးတညးဟေသာ ပဒၶသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ပဒၶသေမၺာဇၩေဂၤါ = ပဒၶ သေမၺာဇၩငသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မရသညျဖစ၍ ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ပဒၶ-သေမၺာဇၩဂ = ပဒၶ သေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ပဒၶသေမၺာဇၩေဂၤါ = ပဒၶ သေမၺာဇၩငသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအသငႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ ပဒၶသေမၺာဇၩဂၤ = ပဒၶသေမၺာဇၩင၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထပဒၶသေမၺာဇၩင ျဖစေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအရဟတမဂေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ပဒၶသေမၺာဇၩဂၤ = ပဒၶသေမၺာဇၩင၏၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးျဖင, ပြားျခငးငါ, ပြားျခငး၏၊ ပါရပရ = ျပညစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအရဟတမဂက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ယထာ စ - စေသာ ၂- ပဒတ၌ အနကမာသတသေမၺာဇၩငနငနညး တၿပ။)

(စ) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = ရသညျဖစ၍ ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ သမာဓသေမၺာဇၩဂ = တည ၾကညျခငး, မပ႕လြငျခငးတညးဟေသာ သမာဓသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ သမာဓသေမၺာဇၩေဂၤါ = သမာဓသေမၺာဇၩငသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မရသညျဖစ၍ ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ သမာဓ-သေမၺာဇၩဂ = သမာဓ သေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ သမာဓသေမၺာဇၩေဂၤါ = သမာဓသေမၺာဇၩငသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအသငႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ သမာဓသေမၺာဇၩဂၤ = သမာဓသေမၺာဇၩင၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထသမာဓသေမၺာဇၩင ျဖစေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအရဟတမဂေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ သမာဓသေမၺာဇၩဂၤ = သမာဓသေမၺာဇၩင၏၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးျဖင, ပြားျခငးငါ, ပြားျခငး၏၊ ပါရပရ = ျပညစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထအရဟတမဂက လညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ယထာ စ - စေသာ ၂-ပဒတ၌ အနကမာ သတသေမၺာဇၩငနငနညး တၿပ။)

(ဆ) အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ သႏ ဝါ = ရသညျဖစ၍ ထငရားရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂ = လစလ႐ႈျခငးတညးဟေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩေဂၤါ = ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငသည၊ အတ = ရ၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

အဇၩတ = မမသႏာန၌၊ အသႏ ဝါ = မရသညျဖစ၍ ထငရားမရသညမလညးျဖစေသာ၊ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂ = ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငက၊ ေမ = ငါ၏၊ အဇၩတ = အတြငးသႏာန၌၊ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩေဂါ = ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငသည၊ နတ = မရ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ပဇာနာတ = သ၏။

88

ယထာ စ = အၾကငအသငႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ၊ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂၤ = ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထဥေပကၡာသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ယထာ စ = အၾကငအရဟတမဂေၾကာငလညး၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ၊ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩဂၤ = ဥေပကၡာ သေမၺာဇၩင၏၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးျဖင, ပြားျခငးငါ, ပြားျခငး၏၊ ပါရပရ = ျပညစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တဥၥ = ထ အရဟတမဂကလညး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဇ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = ေဗာဇၩငတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = ေဗာဇၩငတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = ေဗာဇၩငတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = ေဗာဇၩငတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတ ဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = ေဗာဇၩငတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = ေဗာဇၩငတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ဓေမၼသ = ေဗာဇၩငတရားတ႔၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = ေဗာဇၩငတရားတ႔၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = ေဗာဇၩငတရားတ႔၌၊ သမဒယ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစးေၾကာငး သေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ဓမၼာ = ေဗာဇၩငတရားတ႔သညသာလင၊ အတ-သႏ = ရကန၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထရဟနး ၏၊ သတ ဝါ ပန = သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထေဗာဇၩငတရားက ေအာကေမျခငး သတသည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင ဓမၼာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက ေအာကေမျခငး သတ၏ ပြားျခငးအတငး အရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = ဥပါဒါနကၡႏၶာတရားက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ တရား(ရပ,ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏ) က၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာအားျဖင လညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ သတသ = ခနစပါးကနေသာ၊ ေဗာဇၩေဂၤသ = ေဗာဇၩငျဖစကန(စာမကႏာ ၁၀၄)ေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = ေဗာဇၩင တရားက အဖန တလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

(နဝရဏပငးနင အနကျပနပ နညးတၿပ။ နဝရဏတရားတ႔၌-ဟ ရရာတြင ေဗာဇၩငတရားတ႔၌-ဟ ျပင၍ ဆရမသာ ထးေတာသည)။

ေဗာဇၩငပငး၌ေဗာဇၩငပငး၌ေဗာဇၩငပငး၌ေဗာဇၩငပငး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

သတသေမၨာဇၩငျဖစေၾကာငးကား-

(၁) အဘကႏ စေသာ ခနစပါးေသာအရာတ႔၌ သတသမၸဇဥႏင ယဥျခငး၊ (၂) လြတေသာ သတရေသာသက ၾကဥျခငး၊ (၃) ထငေသာ သတရေသာသက မဝျခငး၊ (၄) ရပျခငးစသည၌ သတျဖစေစျခငးငါ ညြတကငး႐ႈငးဝမးေသာ စတရျခငး-ဟ၍ ေလးပါးတညး။

89

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

သတသမၸဇဥ၊ အၿမယဥ၍၊ ၾကဥေလမ႒၊ မရ သတမာ၊ ဓမတာဟ၊ ေလးျဖာသတ ပြားေၾကာငးတညး။

ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားကားကားကား ----

(၁) ခႏၶာ, အာယတန, ဓာတ စသညက ေမးျမနးဖနမားျခငး၊ (၂) ကယတြငးကယပ၌ ျဖစေသာ ဝတ သန႔ရငးစငၾကယျခငး၊ (၃) သဒၶါလြနလင ကြန႔သည၊ ပညာလြနလင ဆြ႕သည၊ ဝရယလြနလင ပ႕သည၊ သမာဓ လြန လင တြန႔သည၊

သတမကား လြနသညမရ၊ လသညသာ ရသညဟရကား သဒၶါႏငပညာ, ဝရယႏင သမာဓက မေစျခငး၊ (၄) ပညာမက ၾကဥျခငး၊ (၅) ပညာရက ယဥျခငး၊ (၆) နကနေသာ ခႏၶာ စသည၌ျဖစေသာ နကနေသာ ပညာအျပားက ဆငျခငျခငး၊ (၇) ရပျခငး စသည၌ ဓမၼဝဇယသေမၺာဇၩငျဖစေစျခငးငါ ညြတကငး ႐ႈငးဝမးေသာ စတရျခငး-ဟ၍ ခနစပါးတညး။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

ဖနဖနေမးမႈ၊ ဝတစငေစ၊ ဣေျႏၵမ၊ ဗာလကၾကဥ၊ ဉာဏရယဥမ၊ ဆငျခငနကလ၊ ဓမတဟ၊ ဉာဏပြားေၾကာငး ခနစတညး။ (စာမကႏာ ၁၀၅)

ဝရယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားဝရယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားဝရယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားဝရယသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကား----

(၁) အပါယေလးပါးက ဆငျခငျခငး၊ (၂) ဝရယ၏အကးက ႐ႈျမငျခငး၊ (၃) ဘရားစေသာ သေတာေကာငးတ႔ သြားရာလမးခရးသ႔ လကသင၏ဟ ဆငျခငျခငး၊ (၄) တရားက အားထတျခငးျဖင ဆြမးက ပေဇာျခငး၊ (၅) သေတာေကာငးဥစၥာဟေသာ အေမြချမတသညက ဆငျခငျခငး၊ (၆) ဘရား၏ ျမတသည၏အျဖစက ဆငျခငျခငး၊ (၇) ဘရားသားေတာအျဖစတညးဟေသာ အမးျမတသညက ဆငျခငျခငး၊ (၈) သတငးသးေဖာျမတသညက ဆငျခငျခငး၊ (၉) ပငးရေသာသက ၾကဥျခငး၊ (၁၀) အားထတအပေသာ ဝရယရသက ယဥျခငး၊ (၁၁) ရပျခငးစသည၌ ဝရယက ျဖစေစျခငးငါ ညြတကငး႐ႈငးဝမးေသာစတရျခငးဟ၍ (၁၁)ပါးတညး။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

ပါယေဘးဆငျခင၊ ျမငသညအကး၊ လမး႐းလကရာ၊ ပ႑ပစာယ၊ ဒါယဇၨဟ၊ သတျမတဘ၊ ဇာတ မဟတ၊ သျဗဟၼစာရ၊ မမလပငး၊ မတငးအာရဒၶ၊ ဝမတဟ၊ လ႔လပြားေၾကာငး ဆယတစတညး။

90

ပတသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားပတသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားပတသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားပတသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကား ----

(၁) ဗဒၶါႏတ၊ (၂) ဓမၼာႏတ၊ (၃) သဃာႏတ၊ (၄) သလာႏတ၊ (၅) စာဂါႏတ၊ (၆) ေဒဝတာႏတ၊ (၇) ဥပသမာႏတ-ဟ၍ အႏတ ခနစပါး ဘရားစသည၌ ၾကညညျခငး၊ (စာမကႏာ ၁၀၆) (၈) သဒၶါအေစးကငး၍ ေျခာကေသြ႕ေသာသက ၾကဥျခငး၊ (၉) သဒၶါတရားမားေသာသက မဝျခငး၊ (၁၀) ၾကညညဖြယေသာ သတနက ဆငျခငျခငး၊ (၁၁) ရပျခငး စသည၌ ပတျဖစေစျခငးငါ ညြတကငး ႐ႈငးဝမးေသာ စတရျခငး-ဟ၍ (၁၁)ပါးတညး။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

သတာႏတ၊ ၾကဥဘလခ၊ သနဒၶရာ၊ ပသာဒသတ၊ အဓမတ မယတပတ ဆယတစတညး။ ပဒၶသေမၺာဇၩငပဒၶသေမၺာဇၩငပဒၶသေမၺာဇၩငပဒၶသေမၺာဇၩင ျဖစေၾကာငးကားျဖစေၾကာငးကားျဖစေၾကာငးကားျဖစေၾကာငးကား ----

(၁) မြနျမတေသာ ေဘာဇဥက မဝျခငး၊ (၂) ေလာကပတေသာ ဥတက မဝျခငး၊ (၃) ခမးသာေသာ ဣရယာပထက မဝျခငး၊ (၄) မမ၏လညးေကာငး, သတစပါး၏လညးေကာငး ကသာလင ဥစၥာရသညက ဆငျခငျခငး၊ (၅) သတစပါးအား ညဥးဆသျဖင ပပနေသာ ကယရသသက ၾကဥျခငး၊ (၆) ၿငမးခမးေသာ ကယစတရသသက မဝျခငး၊ (၇) ရပျခငးစသည၌ ပဒၶျဖစေစျခငးငါ ညြတကငး႐ႈငးဝမးေသာ စတရျခငးအားျဖင (၇)ပါးတညး။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

ေဘာဇဥမြနျမတ၊ ေလာကပတဥတ၊ သခဣရယာ၊ မဇၩာပေယာဂ၊ သာရဒၶၾကဥ၊ ယဥအသာရပ၊ ဓမတ မတသည၊ ပဒ ပြားေၾကာငး ခနစတညး။

သမာဓသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားသမာဓသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားသမာဓသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားသမာဓသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကား----

(၁) အတြငးအပ ဝတစငၾကယျခငး၊ (၂) သဒၶါႏငယဥေသာ ဝရယႏင သမာဓက မေစျခငး၊ (၃) သမာဓ၏အာ႐ျဖစေသာ ကသဏးနမတက ယျခငး၌ လမၼာျခငး၊ (၄) ဝရယေလာျခငး စသညျဖင တြန႔ေသာ စတရေသာအခါ ဓမၼဝစယ, ဝရယ, ပတျဖင စတက ခပငျခငး၊ (၅) ဝရယလြနျခငး စသညျဖင ပ႕လြငေသာ စတရေသာအခါ ပဒၶ, သမာဓ, ဥေပကၡာျဖင စတက ႏပျခငး၊

(စာမကႏာ ၁၀၇)

91

(၆) ပညာပေယာဂ ႏ႔ျခငးေၾကာငလညးေကာငး, ၿငမသကေသာ ခမးသာက မရျခငးေၾကာငလညးေကာငး, စတ မသကသာေသာအခါ သေဝဂဝတက ဆငျခင၍လညးေကာငး, ရတနာသးပါးဂဏက ေအာကေမ၍လညး ေကာငး, စတက ႐ႊငေစျခငး၊

(၇) တြန႔ျခငး, ပ႕လြငျခငးကငး၍ အာ႐၌ အမျဖစေသာအခါ ေျမာကျခငး, ႏပျခငး, ႐ႊငေစျခငးတ႔၌ ေၾကာငၾက မျပမ၍ လစလ႐ႈျခငး၊

(၈) ပ႕လြငသသက ၾကဥျခငး၊ (၉) တညၾကညသသက ယဥျခငး၊ (၁၀) စာနဝေမာကၡက ဆငျခငျခငး၊ (၁၁) ရပျခငးစသည၌ သမာဓက ျဖစေစျခငးငါ ညြတကငး႐ႈငးဝမးေသာ စတရျခငး-ဟ၍ (၁၁)ပါးတညး။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

ဝတစငေစ၊ ဣေျႏၵမစြာ၊ လမၼာနမတ၊ ပဂၢဟနဂၢဟ၊ သမၸဟသ၊ ဥေပကၡႏင၊ ပ႕လြငသၾကဥ၊ တည ၾကညယဥမ၊ စာနဝေမာက၊ ဓမတေလာကသည၊ ပြငေျမာကဓတ ဆယတစတညး။

ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားဥေပကၡာသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားဥေပကၡာသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကားဥေပကၡာသေမၺာဇၩငျဖစေၾကာငးကား----

(၁) မမ၏လညးေကာငး, သတစပါး၏လညးေကာငး, ကသာလင ဥစၥာရ၏ဟ ဆငျခင၍လညးေကာငး, ပရမတ အားျဖင သတဝါ မညသညမရ၊ သငသည အဘယသက ခစခငသနညးဟ နတအျဖစက ဆငျခင၍လညး ေကာငး သတဝါက လစလ႐ႈျခငး၊

(၂) သကၤနးစေသာ သခၤါရသည အစဥျဖင အဆငးေဖာကျပန၍ ဆး႐ြားေဟာငးျမငး စတျပတျခငးသ႔ ေရာက လတ႕, ဤသကၤနးစသညတ႔က အစးရဘမကား ဤကသ႔ မျဖစရာဟ အသာမကအျဖစက ဆငျခင၍လညး ေကာငး, ဤသကၤနးစသညလညး အရညမခ အခကအတန႔သာဟ တာဝကာလကအျဖစက ဆငျခင၍ လညးေကာငး သခၤါရက လစလ႐ႈျခငး၊

(၃) သားသမးစေသာ သတဝါ, ဥစၥာ ခမးနားစေသာ သခၤါရက ခစခငျမတႏးတတသသက ၾကဥျခငး၊ (စာမကႏာ ၁၀၈)

(၄) သတဝါ သခၤါရက လစလ႐ႈတတသသက ယဥျခငး၊ (၅) ရပျခငး စသည၌ ဥေပကၡာျဖစေစျခငးငါ ညြတကး ႐ႈငးဝမးေသာ စတရျခငး-ဟ၍ ငါးပါးတညး။

ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

ကမၼက၊ နတျဖင၊ သတမဇၩာ၊ အသာမက၊ အႏဒၶျဖင၊ သခၤါရမဇၩာ၊ ခစတတသၾကဥ၊ လစလယဥမ၊ ဝမတဟ၊ မဇၩပြားေၾကာငး ငါးပါးတညး။

ျဖစေၾကာငးအဂၤါ၏ျဖစေၾကာငးအဂၤါ၏ျဖစေၾကာငးအဂၤါ၏ျဖစေၾကာငးအဂၤါ၏ သခ ၤာျပသခ ၤာျပသခ ၤာျပသခ ၤာျပ ေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာေဆာငပဒလကၤာ

သတဓမၼ၊ ဝစယႏင၊ ဝရယ,ပတ၊ ပဒၶဟ၊ သမာဓေပကၡာ၊ ခနစျဖာတြင၊ ေၾကာငးျခားမနဘ၊ သတ စတ၊ ပဥၥေပကၡ၊ ဝစယပဒ၊ ပြားမတသတ၊ ဝရယ,ပတ၊ သမာဓကား၊ ပြားဘဆယတစစပငတညး။

92

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ေဗာဇၩငက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ထသစၥာႏစပါး၏ ခပရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢင ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

ေဗာဇၩဂၤပဗၺ = ေဗာဇၩငအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာအပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

၄၄၄၄----ဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာဓမၼာနပနာ ၅၅၅၅----သစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငး

၁၅။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပန စ = တစဖနလညး၊ အပရ = တစပါးတ၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ စတသ = ေလးပါးကန ေသာ၊ အရယသေစၥသ = အရယသစၥာ မညကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = သစၥာတရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကထဥၥ = အသ႔လင၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ စတသ = ေလးပါးကန ေသာ၊ အရယသေစၥသ = အရယသစၥာ ျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = သစၥာတရားက အဖနတလလ ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေနသနညး။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည -

(က) ဣဒ = ဤတဏာၾကဥေသာ ေတဘမကတရားသည၊ ဒကၡ = ဒကၡသစၥာတညး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ယထာဘတ = မေဖာကမျပနဟတမနတငး၊ ပဇာနာတ = သ၏။ (စာမကႏာ ၁၀၉)

(ခ) အယ = ဤတဏာသည၊ ဒကၡသမဒေယာ = ဒကၡ၏ အေၾကာငးတညး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ယထာဘတ = မေဖာက မျပနဟတမနတငး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဂ) အယ = ဤနဗၺာနသည၊ ဒကၡနေရာေဓာ = ဒကၡ၏ ခပရာတညး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ယထာဘတ = မေဖာကမျပန ဟတမနတငး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

(ဃ) အယ = ဤမဂၢငရစပါးသည၊ ဒကၡနေရာဓဂါမန ပဋပဒါ = ဒကၡ၏ခပရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကေစတတေသာ အကင တညး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ယထာဘတ = မေဖာကမျပနဟတမနတငး၊ ပဇာနာတ = သ၏။

ပဌမဘာဏဝါေရာ = ပဌမဘာဏဝါရသည၊ န႒ေတာ = ၿပးၿပ။

၄၄၄၄----ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငး ၁၁၁၁----ဒကၡသစၥဒကၡသစၥဒကၡသစၥဒကၡသစၥနေဒၵသနေဒၵသနေဒၵသနေဒၵသ

၁၆။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဒကၡ = ျဖစေသာ၊ အရယသစၥ = အရယသစၥာသည၊ ကတမဥၥ = အဘယနညး၊

(က) ဇာတပ = ပဋသေႏၶ ေနျခငးသညလညး၊ ဒကၡာ = ဆငးရ၏။

(ခ) ဇရာပ = ဆး႐ြားေဟာငးျမငး, အမငးမညေပာ, ရငေရာျခငးသညလညး၊ ဒကၡာ = ဆငးရ၏။

(ဂ) မရဏမၸ = စတျပတေကြ ေသလြနျခငးသညလညး၊ ဒကၡ = ဆငးရ၏။

(ဃ) ေသာကပရေဒဝဒကၡေဒါမနပါယာသာပ = စးရမျခငး, ငေကြးျမညတမးျခငး ,ကယ၏ ဆငးရျခငး, ႏလး မသာယာျခငး, စတ၏လြနစြာ ပငပနးျခငးတ႔သညလညး၊ ဒကၡာ = ဆငးရ ကန၏။

(င) အပၸေယဟ = မခစအပကနေသာ အာ႐, သခၤါရ, သတဝါတ႔ႏင၊ သမၸေယာေဂါ = တကြေတြ႕ႀက ေပါငးဆျခငး သည၊ ဒေကၡာ = ဆငးရ၏။

93

(စ) ပေယဟ = ခစအပကနေသာ အာ႐, သခၤါရ, သတဝါတ႔ႏင၊ ဝပၸေယာေဂါ = ေကြကြငး ကငးကြာျခငးသည၊ ဒေကၡာ = ဆငးရ၏။

(ဆ) ယမၸ-ေယနပ ဓေမၼန = အၾကငမဂက ပြားေစျခငးမတစပါးေသာ ေတာငတျခငးဟေသာ အေၾကာငးျဖငလညး၊ အလဗၻေနယဝတ = ပဋသေႏၶေနျခငးသေဘာ၏ မရျခငးစေသာ မရ အပေသာ ဝတက၊ ဣစၧ-ဣစၧေႏာ = ေတာငတေသာသသည၊ န လဘတ = မရ၊ တမၸ(စာမကႏာ ၁၁၀)-ဣစၧန = ထမဂက ပြားေစျခငးမတစပါး ေသာ အေၾကာငးျဖင မရအပေသာ ဝတက ေတာငတျခငးသညလညး၊ ဒကၡ = ဆငးရ၏။

(ဇ) သခေတန = အကဥးအားျဖင၊ ပဥၥ = ငါးပါးကနေသာ၊ ဥပါဒါနကၡႏၶာ = ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစကနေသာ ခႏၶာတ႔ သည၊ ဒကၡာ ဆငးရကန၏။

(၁) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကတမာ စ = အဘယတရားသညကား၊ ဇာတ = ဇာတမညသနညး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနး တ႔၊ ေတသ ေတသ သတာန = ထထသတဝါတ႔၏၊ တမ တမ သတနကာေယ = ထထ သတဝါတ႔၏ ေနရာ၌၊ ယာ ဇာတ = အၾကငခႏၶာတ႔၏ ေရးဦးစြာ ျဖစျခငးသည၊ ယာ သဥၨာတ = အၾကငျပညစစြာ ျဖစျခငးသည၊ ယာ ၾသကႏ = အၾကငအ႑ဇတ႔၏ ဥခြတြငး၌, ဇလာဗဇတ႔၏ ဝမးတြငးသ႔ သကဝငေသာ အျခငးအရာအားျဖင ျဖစျခငးသည၊ ယာ အဘနဗၺတ = အၾကငသေသဒဇ ဥပပါတတ႔၏ ဘဝသစ၌ ကယထငျဖစျခငးသည၊ ခႏၶာန = တစပါး, ေလးပါး, ငါးပါးကနေသာ ဝပါကနာမကၡႏၶာ ကဋတာ႐ပတ႔ ၏၊ ေယာ ပါတဘာေဝါ = အၾကငထငရားျခငးသည၊ အာယတနာန = စကၡစေသာ အာယတနတ႔က၊ ေယာ ပဋလာေဘာ = အၾကငရျခငးသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ ဇာတ = ပဋသေႏၶ ေနျခငးဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆ အပ၏။

(၂) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကတမာ စ = အဘယတရားသညကား၊ ဇရာ = ဇရာမညသနညး၊ ေတသ ေတသ သတာန = ထထသတဝါတ႔၏၊ တမ တမ သတနကာေယ = ထထသတဝါတ႔၏ ေနရာ၌၊ ယာ ဇရာ = အၾကငအျခငးသည၊ ယာ ဇရဏတာ = အၾကငအေသာ အျခငးအရာသည၊ ယ ခ႑စၥ = အၾကငသြားကးသည၏အျဖစသည၊ ယ ပါလစၥ = အၾကင ဆျဖသည၏အျဖစသည၊ ယာ ဝလတစတာ = အၾကငအေရတြန႔သည၏အျဖစသည၊ အာယေနာ = ႐ပဇဝတေႁႏၵ, နာမ ဇဝတေႁႏၵ၏၊ ယာ သဟာန = အၾကငဆတယတျခငးသည၊ ဣႃႏၵယာန = စကၡစေသာ ဣေႁႏၵတ႔၏၊ ေယာ ပရပါေကာ = အၾကင ရငျခငးသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ ဇရာ = အျခငးဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၃) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကတမဥၥ = အဘယတရားသညကား၊ မရဏ = မရဏမညသနညး၊ ေတသ ေတသ သတာန = ထထသတဝါတ၏၊ တမ တမ သတနကာေယ = ထထသတဝါတ႔၏ ေနရာ၌၊ ယာ စတ = အၾကငေ႐ြ႕ေလာျခငး သည၊ ယာ စဝနတာ = အၾကငေ႐ြ႕ေလာေသာ (စာမကႏာ ၁၁၁) အျခငးအရာသည၊ ေယာ ေဘေဒါ = အၾကငခႏၶာပကျခငး သည၊ ယ အႏရဓာန = အၾကငခႏၶာကြယျခငးသည၊ ေယာ မစၥ = အၾကငေသျခငးသည၊ ယ မရဏ = အၾကငအသကက စြန႔ျခငးသည၊ ယာ ကာလ ကရယာ = အၾကငေသျခငးကျပျခငးသည၊ ခႏၶာန = ခႏၶာတ႔၏၊ ေယာ ေဘေဒါ = အၾကငပကျခငး သည၊ ကေဠဝရ = အေကာငက၊ ေယာ နေကၡေပါ = အၾကငပစချခငးသည၊ ဇဝတႃႏၵယ = ဇဝတေႁႏၵ၏၊ ေယာ ဥပေစၧေဒါ = အၾကငခပျပတျခငးသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဒ = ဤတရားက၊ မရဏ = ေသျခငးဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၄) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကတေမာ စ = အဘယတရားသညကား၊ ေသာေကာ = ေသာကမညသနညး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အညတရညတေရန = အမတမတစပါးပါးေသာ၊ ဗသေနန = ေဆြမးပကစးျခငးစသညျဖင။ သမႏၷာဂတ-အဘဘတ = ႏပစကအပေသာ၊ အညတရညတေရန = အမတမ တစပါးပါးေသာ၊ ဒကၡဓေမၼန = ဆငးရျခငး၏ အေၾကာငး သည (ဆငးရျခငးသေဘာျဖင)၊ ဖ႒ = ေတြ႕အပေသာ၊ သတ = သတဝါ၏၊ ေယာ ေခါ ေသာေကာ = အၾကငစးရမျခငး သည၊ ယာ ေသာစနာ = အၾကငစး ရမေသာ အျခငးအရာသည၊ ယ ေသာစတတ = အၾကငစးရမသည၏ အျဖစသည၊ ေယာ

94

အေႏာေသာေကာ = အၾကငအတြငး၌ စးရမျခငးသည၊ ေယာ အေႏာပရေသာေကာ = အၾကငအတြငး၌ ျပငးစြာ စးရမျခငး သည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ ေသာေကာ = ေသာကဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၅) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကတေမာ စ = အဘယတရားသညကား၊ ပရေဒေဝါ = ပရေဒဝမညသနညး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အညတရညတေရန = အမတမတစပါးပါးေသာ ဗသေနန = ေဆြမ းပကစးျခငးစသညျဖင၊ သမႏၷာဂတ-အဘဘတ = ႏပစကအပေသာ၊ အညတရညတေရန = အမတမတစပါးပါး ေသာ၊ ဒကၡဓေမၼန = ဆငးရျခငး၏ အေၾကာငး သည (ဆငးရျခငးသေဘာျဖင)၊ ဖ႒ = ေတြ႕အပေသာ၊ သတ = သတဝါ၏၊ ေယာ ေခါ အာေဒေဝါ = သားသမးစသည က ရညညႊနး၍ ငျမညတမးျခငးသည၊ ေယာ ပရေဒေဝါ = အၾကငဂဏေကးဇးက ဆ၍ ငျမညတမးျခငးသည၊ ယာ(စာမကႏာ ၁၁၂) အာေဒဝနာ = အၾကင ရညညႊနး၍ ငျမညတမးေသာ အျခငးအရာသည၊ ယာ ပရေဒဝနာ = အၾကငဂဏေကးဇးက ဆ၍ ငျမညတမး သည၏အျဖစသည၊ ယ အာေဒဝတတ = အၾကငသားသမး စသညက ရညညႊနး၍ ငျမညတမးသည၏အျဖစ သည၊ ယ ပရေဒဝတတ = အၾကငဂဏေကးဇးက ဆ၍ ငျမညတမးသည၏ အျဖစသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ ပရေဒေဝါ = ပရေဒဝဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၆) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဒကၡ = ကယ၏ဆငးရသည၊ ကတမဥၥ = အဘယနညးဟမကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ကာယက = ကာယပသာဒ၌ မေသာ၊ ယ ေခါ ဒကၡ = အၾကငဆငးရသည၊ ကာယက = ကာယပသာဒ၌ မေသာ၊ ယ အသာတ = အၾကငမသာယာျခငးသည၊ ကာယသမၹဇ = ကာယပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစေသာ၊ ယ ေဝဒယတ = အၾကင ေဝဒနာသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဒ = ဤတရားက၊ ဒကၡ = ကယ၏ဆငးရဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၇) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေဒါမန = ႏလး မသာယာျခငးသည၊ ကတမဥၥ၊ အဘယနညးဟမကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေစတသက = စတ၌မေသာ၊ ယ ေခါ ဒကၡ = အၾကငဆငးရသည၊ ေစတသက = စတ၌မေသာ၊ ယ အသာတ၊ အၾကငမသာယာျခငးသည၊ မေနာသမၹဇ = စတ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစေသာ၊ ဒကၡ = ဆငးရေသာ၊ အသာတ = မသာယာအပေသာ၊ ယ ေဝဒယတ = အၾကငေဝဒနာသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဒ = ဤတရားက၊ ေဒါမန = ေဒါမနဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၈) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဥပါယာေသာ = စတ၏ ပငပနးျခငးသည၊ ကတေမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အညတရညတေရန = အမတမတစပါးပါးေသာ၊ ဗသေနန = ေဆြမး ပကစးျခငး စသညျဖင၊ သမႏၷာဂတ-အဘဘတ = ႏပစကအပေသာ၊ အညတရညတေရန = အမတမတစပါးပါးေသာ၊ ဒကၡဓေမၼန = ဆငးရျခငး၏ အေၾကာငး သည (ဆငးရျခငးသေဘာျဖင)၊ ဖ႒ = ေတြ႕အပေသာ၊ သတ = သတဝါ၏၊ ေယာ အာယာေသာ၊ အၾကငစတ၏ ပငပနး ျခငးသည၊ ေယာ ဥပါယာေသာ = အၾကငစတ၏ လြနစြာပငပနးျခငးသည၊ ယ အာယာသတတ = အၾကငစတ၏ ပငပနးသည ၏အျဖစသည။ ယ ဥပါယာသတတ = အၾကငစတ၏ လြနစြာ ပငပနးသည၏ အျဖစသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနး တ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ ဥပါယာေသာ = ဥပါယာသဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၉) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အပၸေယဟ = မခစအပကနေသာ အာ႐, သခၤါရ, သတဝါတ႔ႏင၊ သမၸေယာေဂါ = ေပါငး ေဖာရျခငးေၾကာငျဖစေသာ၊ (စာမကႏာ ၁၁၃) ဒေကၡာ = ဆငးရသည၊ ကတေမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ဣဓ = ဤေလာက၌၊ (ယက ေယ+အ-ဟ ပဒျဖတ) ေယ ရပါ = အၾကငျမငအပေသာ ႐ပါ႐တ႔သည၊ ေယ သဒၵါ = အၾကင ၾကားအပေသာ သဒၵါ႐တ႔သည၊ ေယ ဂႏၶာ = အၾကငနမးအပေသာ ဂႏၶာ႐တ႔သည၊ ေယ ရသာ = အၾကငလကအပေသာ ရသာ႐တ႔သည၊ ေယ ေဖာ႒ဗၺာ = အၾကငေတြ႕အပေသာ ေဖာ႒ဗၺာ႐တ႔သည၊ ေယ ဓမၼာ = အၾကငသအပေသာ ဓမၼာ႐တ႔သည၊ သႏ = ရကန၏၊ ေတ = ထအာ႐ေျခာကပါးတ႔သည၊ အ = ထပဂၢလ၏၊ အန႒ာ = အလမရအပေသာ အာ႐တ႔သည၊ အကႏာ = မႏစသကအပေသာ အာ႐တ႔သည၊ အမနာပါ = ႏလးမပြားေစတတေသာ အာ႐တ႔သည၊ ေဟာႏ = ျဖစကန၏။

ေယ ဝါ ပန = အၾကငသတဝါတ႔သညမလညး၊ သႏ = ရကန၏၊ ေတ = ထသတဝါတ႔သည၊ အ = ထသ၏၊ အနတကာမာ = အကးမက အလရကနသည၊ အဟတကာမာ = အစးအပြားမက အလရကနသည၊ အဖာသကကာမာ =

95

မခမးသာျခငးက အလရကနသည၊ အေယာဂေကၡမကာမာ = ေဘးမကငးျခငးက အလရကနသည၊ ေဟာႏ = ျဖစကန၏၊ ေတဟ = ထမခစအပကနေသာ အာ႐ သတဝါတ႔ႏင၊ သဒၶႎ = တကြ၊ ယာ သဂၤတ = အၾကငတစေပါငးတညးျဖစျခငးသည၊ ေယာ သမာဂေမာ = အၾကငအတစညးေဝးျခငးသည၊ ယ သေမာဓာန = အၾကငေပါငးေဖာျခငးသည၊ ေယာ မဘာေဝါ = အၾကငေရာေနာျခငးသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ အပၸေယဟ = မခစအပကနေသာ အာ႐, သခၤါရ, သတဝါတ႔ႏင၊ သမၸေယာေဂါ = ေပါငးေဖာရျခငးေၾကာငျဖစေသာ၊ ဒေကၡာ = ဆငးရဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၁၀) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပေယဟ = ခစအပကနေသာ အာ႐, သခၤါရ,သတဝါတ႔ႏင၊ ဝပၸေယာေဂါ = ေကြကြငး ကငးကြာျခငးသည၊ ဒေကၡာ = ဆငးရသည၊ ကတေမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ဣဓ = ဤေလာက၌၊ (ယက ေယ+ အ-ဟ ပဒျဖတ) ေယ ရပါ = အၾကင႐ပါ႐တ႔သည၊ ေယ သဒၵါ = အၾကငသဒၵါ႐တ႔သည၊ ေယ ဂႏၶာ = အၾကငဂႏၶာ႐ တ႔သည၊ ေယ ရသာ = အၾကငရသာ႐တ႔သည၊ ေယ ေဖာ႒ဗၺာ = အၾကငေဖာ႒ဗၺာ႐တ႔သည၊ ေယ ဓမၼာ = အၾကငဓမၼာ႐တ႔ သည၊ သႏ = ရကန၏၊ ေတ = ထ အာ႐ေျခာကပါးတ႔သည၊ အ = ထသ၏၊ ဣ႒ာ = အလရအပေသာ အာ႐တ႔သည၊ ကႏာ = ႏစသကအပေသာ အာ႐တ႔သည၊ အမနာပါ = ႏလးက ပြားေစတတေသာ အာ႐တ႔သည၊ ေဟာႏ = ျဖစကန၏။

မာတာ ဝါ = အမမလညးျဖစေသာ၊ ပတာ ဝါ = အဖမလညးျဖစေသာ၊ တာတာ ဝါ = ည, အစက, ေမာငမလညးျဖစ ေသာ၊ ဘဂန ဝါ = ညမ, အစမ, (စာမကႏာ ၁၁၄) ႏမမလညးျဖစေသာ၊ မတာ ဝါ = အေဆြခငပြနးမလညးျဖစေသာ၊ အမစၥာ ဝါ = တကြျဖစဖကမလညးျဖစကနေသာ၊ ဉာတသာေလာဟတာ ဝါ = မေထြး, မႀကးစေသာ အမမး၊ ဘေထြး, ဘႀကးစေသာ အဘမးမလညးျဖစကနေသာ၊ ေယ ဝါ ပန = အၾကငသတဝါတ႔သညမလညး၊ သႏ = ရကန၏၊ ေတ = ထမဘစေသာ သတဝါ တ႔သည၊ အ = ထသ၏၊ အတကာမာ = အကးက အလရကနသည၊ ဟတကာမာ = အစးအပြားက အလရကနသည၊ ဖာသကကာမာ = ခမးသာျခငးက အလရကနသည၊ ေယာဂေကၡမကာမာ = ေဘးကငးျခငးက အလရကနသည၊ ေဟာႏ = ျဖစကန၏၊ ေတဟ = ထမခစအပကနေသာ အာ႐, သခၤါရ, သတဝါတ႔ႏင၊ သဒၶႎ = တကြ၊ ယာ အသဂၤတ = အၾကငတစေပါငး တညး မျဖစျခငးသည၊ ေယာ အသမာဂေမာ = အၾကငအတ မစညးေဝးျခငးသည၊ ယ အသေမာဓာန = အၾကငမေပါငးေဖာ ျခငးသည၊ ေယာ အမဘာေဝါ = အၾကငမေရာေနာသည၏အျဖစ သည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤ တရားက၊ ပေယဟ = ခစအပကနေသာ အာ႐, သခၤါရ, သတဝါတ႔ႏင၊ ဝပၸေယာေဂါ = ေကြကြငးကငးကြားျခငးေၾကာငျဖစ ေသာ၊ ဒေကၡာ = ဆငးရဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(၁၁) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ယမၸ-ေယနပ ဓေမၼန = အၾကငမဂက ပြားေစျခငးမတစပါးေသာ ေတာငတျခငးဟေသာ အေၾကာငးျဖငလညး၊ အလဗၻေနယဝတ = ပဋသေႏၶေနျခငးသေဘာ၏ မရျခငးစေသာ မရအပေသာ ဝတက၊ ဣစၧ-ဣစၧေႏာ = ေတာငတေသာသသည၊ န လဘတ = မရ၊ တမၸ - ဣစၧန = ထမဂက ပြားေစျခငးမတစပါးေသာ အေၾကာငးျဖင မရအပေသာ ဝတက အလရသညလညးျဖစေသာ၊ ဒကၡ = ဆငးရသည၊ ကတမဥၥ = အဘယနညးဟမကား၊

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဇာတဓမၼာန = ပဋသေႏၶေနျခငး သေဘာရကနေသာ၊ သတာန = သတဝါတ႔အား၊ မယ = ငါတ႔သည၊ ဇာတဓမၼာ = ပဋသေႏၶေနျခငး သေဘာရကနသည၊ န အာမ = မျဖစပါကနျငား အ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ေနာ = ငါတ႔သ႔၊ ဇာတ = ပဋသေႏၶေနျခငးသည၊ ေနာ = ငါတ႔ဆ သ႔၊ န စ ဝတ အာဂေစၧယ = စငစစ မလာ သညမလညး ျဖစျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ဣတ-ဧဝ ဣစၧာ = ဤသ႔ေသာ အလရသည၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ ဣစၧာယ = လခင ေတာငတျခငးျဖင၊ ဧတ = ဤပဋသေႏၶေနျခငး သေဘာ၏ မရျခငးစေသာ မရအပေသာ ဝတက၊ န ေခါ ပန ပတဗၺ = မရအပသည (စာမကႏာ ၁၁၅)သာတညး၊ ဣဒမၸ = ဤမရအပသညက ေတာငတျခငးသညလညး၊ ယမၸစၧ န လဘတ တမၸ ဒကၡ = မရအပသညက ေတာငတျခငး ဒကၡမည၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဇရာဓမၼာန = အျခငးသေဘာရကနေသာ၊ သတာန = သတဝါတ႔အား၊ မယ = ငါတ႔သည၊ ဇရာဓမၼာ = အျခငးသေဘာရကနသည၊ န အာမ = မျဖစပါကနျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ေနာ = ငါတ႔ သ႔၊ ဇရာ = အျခငးသည၊ ေနာ = ငါတ႔ဆသ႔၊ န စ ဝတ အာဂေစၧယ = စငစစ မလာသညမလညး ျဖစျငားအ၊ အေဟာ ဝတ =

96

ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ဣတ-ဧဝ ဣစၧာ = ဤသ႔ေသာ အလရ သည၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ ဣစၧာယ = လခင ေတာငတျခငးျဖင၊ ဧတ = ဤအျခငး သေဘာ၏ မရျခငးစေသာ မရအပေသာ ဝတက၊ န ေခါ ပန ပတဗၺ = မရအပသညသာတညး၊ ဣဒမၸ = ဤတရားသညလညး၊ ယမၸစၧ န လဘတ တမၸ ဒကၡ = မရအပသညက ေတာငတျခငး ဒကၡမည၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဗာဓဓမၼာန = ဖားနာျခငး သေဘာရကနေသာ၊ သတာန = သတဝါတ႔အား၊ မယ = ငါတ႔သည၊ ဗာဓဓမၼာ = ဖားနာျခငးသေဘာရကနသည၊ န အာမ = မျဖစပါကနျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ေနာ = ငါတ႔သ႔၊ ဗာဓ = ဖားနာျခငးသည၊ ေနာ = ငါတ႔ဆသ႔၊ န စ ဝတ အာဂေစၧယ = စငစစ မလာသညမလညး ျဖစျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ဣတ-ဧဝ ဣစၧာ = ဤသ႔ေသာ အလရသည၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ ဣစၧာယ = လခငေတာငတျခငး ျဖင၊ ဧတ = ဤဖားနာျခငး သေဘာ၏ မရျခငးစေသာ မရအပေသာ ဝတက၊ န ေခါ ပန ပတဗၺ = မရအပသညသာတညး၊ ဣဒမၸ = ဤတရားသညလညး၊ ယမၸစၧ န လဘတ တမၸ ဒကၡ = မရအပသညက ေတာငတျခငး ဒကၡမည၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ မရဏဓမၼာန = ေသျခငးသေဘာရကနေသာ၊ သတာန = သတဝါတ႔အား၊ မယ = ငါတ႔သည၊ မရဏဓမၼာ = ေသျခငးသေဘာရကနသည၊ န အာမ = မျဖစပါကနျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ေနာ = ငါတ႔သ႔၊ မရဏ = ေသျခငးသည၊ ေနာ = ငါတ႔ဆသ႔၊ န စ ဝတ အာဂေစၧယ = စငစစ မလာသညမလညး ျဖစျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ဣတ-ဧဝ ဣစၧာ = ဤသ႔ေသာ အလရသည၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ ဣစၧာယ = လခငေတာငတျခငး ျဖင၊ ဧတ = ဤေသျခငးသေဘာ၏ မရျခငးစေသာ မရအပ(စာမကႏာ ၁၁၆)ေသာ ဝတက၊ န ေခါ ပန ပတဗၺ = မရအပသည သာတညး၊ ဣဒမၸ = ဤတရားသညလညး၊ ယမၸစၧ န လဘတ တမၸ ဒကၡ = မရအပသညက ေတာငတျခငး ဒကၡမည၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေသာကပရေဒဝဒကၡေဒါမနပါယာသဓမၼာန = စးရမျခငး, ငေကြး ျမည တမးျခငး, ကယ၏ ဆငးရျခငး, ႏလးမသာယာျခငး, စတ၏လြနစြာပငပနးျခငးသေဘာရကနေသာ၊ သတာန = သတဝါတ႔အား၊ မယ = ငါတ႔သည၊ ေသာကပရေဒဝဒကၡေဒါမနပါယာသဓမၼာ = စးရမျခငး, ငေကြးျမညတမးျခငး, ကယ၏ဆငးရျခငး, ႏလးမသာယာျခငး, စတ ၏လြနစြာပငပနးျခငးသေဘာရကနသည၊ န အာမ = မျဖစပါကနျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ေနာ = ငါတ႔သ႔၊ ေသာကပရေဒဝဒကၡ- ေဒါမနပါယာသဓမၼာ = စးရမျခငး, ငေကြးျမညတမးျခငး, ကယ၏ဆငးရျခငး, ႏလး မသာယာျခငး, စတ၏ လြနစြာပငပနးျခငးသေဘာတ႔သည၊ ေနာ = ငါတ႔ဆသ႔၊ န စ ဝတ အာဂေစၧယ = စငစစ မလာသညမ လညး ျဖစျငားအ၊ အေဟာ ဝတ = ေၾသာ ေကာငးေလစြ၊ ဣတ-ဧဝ ဣစၧာ = ဤသ႔ေသာ အလရသည၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ ဣစၧာယ = လခင ေတာငတျခငးျဖင၊ ဧတ = ဤေသာက စသည၏ မရျခငးစေသာ မရအပ ေသာ ဝတက၊ န ေခါ ပန ပတဗၺ = မရအပသညသာတညး၊ ဣဒမၸ = ဤတရားသညလညး၊ ယမၸစၧ န လဘတ တမၸ ဒကၡ = မရအပသညက ေတာငတျခငး ဒကၡ မည၏။

(၁၂) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သခေတန = အကဥးအားျဖင၊ ပဥၥ = ငါးပါးကနေသာ၊ ဥပါဒါနကၡႏၶာ = ဥပါဒါန၏ အာ႐ ျဖစေသာ ခႏၶာဟ ဆအပကနေသာ၊ ဒကၡာ = ဒကၡတ႔သည၊ ကတေမ စ = အဘယသညတ႔ နညး၊ ဣဒ-ဣေမ ပဥၥပါဒါနကၡႏၶာ = ဤငါးပါးကနေသာ ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာတ႔သည၊ ေသယထာ ကတေမ = အဘယသညတ႔နညး။

႐ပပါဒါနကၡေႏၶာ = ရပဟေသာ ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာလညးေကာငး၊ ေဝဒႏပါဒါနကၡေႏၶာ = ေဝဒနာဟေသာ ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာလညးေကာငး၊ သညပါဒါနကၡေႏၶာ = သညာဟေသာ ဥပါဒါန၏အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာလညး ေကာငး၊ သခၤါရပါဒါနကၡေႏၶာ = သခၤါရဟေသာ ဥပါဒါန၏အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာလညးေကာငး၊ ဝညာဏပါဒါနကၡေႏၶာ = ဝညာဏ ဟေသာ ဥပါဒါန၏အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာလညးေကာငး၊ ဣတ-ဣေမ = ဤသညတ႔တညး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣေမ = ဤငါးပါးကနေသာ ဥပါဒါန၏အာ႐ျဖစကနေသာ ခႏၶာတ႔က၊ သခေတန = အကဥးအားျဖင၊ ပဥၥ = ငါးပါးကနေသာ၊ ဥပါဒါနကၡႏၶာ = ဥပါဒါန၏ အာ႐ျဖစကနေသာ၊ ဒကၡာ = ဒကၡတ႔ဟ၍၊ ဝစၥႏ = ဆအပကန၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဒ = ဤဆအပၿပးေသာ တရားအေပါငးက၊ ဒကၡ = ဒကၡျဖစေသာ၊ အရယသစၥ = အရယသစၥာဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

97

ဒကၡသစၥာ၏ဒကၡသစၥာ၏ဒကၡသစၥာ၏ဒကၡသစၥာ၏ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

ဤဒကၡသစၥာအရာဝယ ဤသတ၌လညးေကာငး, ဤသတပ႒ာနဝဘငး၌လညးေကာငး ဗာဓပ ဒေကၡာ-ဟ ေဟာေတာ မမ။ ဓမၼစၾကာ၌ ဥေဒၵသမကသာ ေဟာေတာမ၍ နေဒၵသက မေဟာရကား ဂရမာနႏၵသတ မဟာနေဒၵသမ ေဆာင၍ ဤအရာဝယ ဗာဓဒကၡက မတရာ၏။

ဗဟဒေကၡာ အယ ကာေယာ ဗဟအာဒနေဝါ။ ဣတ ဣမသၼႎ ကာေယာ ဝဝဓာ အာဗာဓာ ဥပၸဇၨႏ။ ေသယထဒ - စကၡေရာေဂါ ေသာတေရာေဂါ ဃာနေရာေဂါ ဇဝါ ေရာေဂါ ကာယေရာေဂါ သသေရာေဂါ ကဏၰေရာေဂါ မခေရာေဂါ ဒႏေရာေဂါ ၾသ႒ေရာေဂါ ကာေသာ သာေသာ ပနာေသာ ဍာေဟာ ဇေရာ ကစၧေရာေဂါ မစၧာ ပကၡႏၵကာ သလာ ဝသစကာ က႒ ဂေ႑ာ ကလာေသာ ေသာေသာ အပမာေရာ ဒဒၵ က႑ ကစၧ နခသာ ဝတစၧကာ ေလာဟတ ပတ မဓေမေဟာ အသာ ပဠကာ ဘဂႏၵလာ ပတသမ႒ာနာ အာဗာဓာ ေသမသမ႒ာနာ အာဗာဓာ ဝါတသမ႒ာနာ အာဗာဓာ သႏၷပါတကာ အာဗာဓာ ဥတပရဏာမဇာ အာဗာဓာ ဝသမပရဟာရဇာ အာဗာဓာ ၾသပကမကာ အာဗာဓာ ကမၼဝပါကဇာ အာဗာဓာ သတ ဥဏ ဇဃစၧာ ပပါသာ ဥစၥာေရာ ပာေဝါတ။ (အ ၃၊ ၃၄၃) (အဂၤတရနကာယ၊ ဒသကနပါတ၊ ၆-၁-သစတဝဂ၊ ၁၀-ဂရမာနႏၵသတ)

ပါဠေတာအနကပါဠေတာအနကပါဠေတာအနကပါဠေတာအနက

အယ ကာေယာ = ဤခႏၶာကယသည၊ ဗဟဒေကၡာ = မားစြာေသာ ဆငးရျခငးရ၏၊ ဗဟအာဒနေဝါ = မားစြာေသာ အျပစရ၏၊ ဣတ-ဣမသၼႎ ကာေယ = ဤခႏၶာကယ၌၊ ဝဝဓာ အာဗာဓာ = အထးထး အျပားျပား မားစြာေသာ အနာတ႔သည၊ ဥပၸဇၨႏ = ျဖစကန၏။

ေသယထဒ = ထအထးထး အျပားျပား မားစြာေသာ အနာဟသည အဘယနညး။ (စာမကႏာ ၁၁၈)

၁။ စကၡေရာေဂါ = မကစနာ၊ ၂။ ေသာတေရာေဂါ = နားနာ၊ ၃။ ဃာနေရာေဂါ = ႏာေခါငးနာ။ ၄။ ဇဝါေရာေဂါ = လာနာ၊ ၅။ ကာယေရာေဂါ = ကယနာ၊ ၆။ သသေရာေဂါ = ဥးေခါငးနာ၊ ၇။ ကဏၰေရာေဂါ = နားနာ၊ ၈။ မခေရာေဂါ = ခတြငးနာ၊ ၉။ ဒႏေရာေဂါ = သြြားနာ၊ ၁၀။ ၾသ႒ေရာေဂါ = ႏႈတခမးနာ၊ ၁၁။ ကာေသာ = ေခာငးဆးနာ၊ ၁၂။ သာေသာ = ကတဟးနာ, ႐ႉနာ, ပနးနာ၊ ၁၃။ ပနာေသာ = ႏာေခါငးနာ, ေဆာငးေမးခါးနာ၊ ၁၄။ ဍာေဟာ = ပေလာငေသာ အနာ၊ ၁၅။ ဇေရာ ဖားေသာ အနာ၊ ၁၆။ ကစၧေရာေဂါ = ဝမး အနာ၊ ၁၇။ မစၧာ = မးေဝမနးေမာေသာ အနာ၊ ၁၈။ ပကၡႏၵကာ = ဝမးေသြးကေသာ အနာ၊

98

၁၉။ သလာ = ထးကငကကခေသာ အနာ၊ ၂၀။ ဝသစကာ သညးစြာ ဝမးလားေသာ အနာ၊ ၂၁။ က႒ = ႏနာ၊ ၂၂။ ဂေ႑ာ = အငးနာ၊ ၂၃။ ကလာေသာ = ခ႐သငး သမငယကနာ၊ ၂၄။ ေသာေသာ = ေသြးသားခနးေျခာကေသာ ခယ႐ပနာ၊ ၂၅။ အပမာေရာ = ဝက႐းနာ၊ ၂၆။ ဒဒၵ = ဆတလညႏနာ၊ (စာမကႏာ ၁၁၉) ၂၇။ က႑ = ယားနာ၊ ၂၈။ ကစၧ = ဝနာ၊ ၂၉။ နခသာ = လကသညးျခစမရာ၌ ျဖစေသာ အနာ၊ ၃၀။ ဝတစၧကာ = ေပြးနာ၊ ၃၁။ ေလာဟတ = ေသြးအနာ၊ ၃၂။ ပတ = သညးေျခနာ၊ ၃၃။ မဓေမေဟာ = ေျပာေသာဒလာ ျမငးသ႐ကနာ၊ ၃၄။ အသာ = အရယေသာ အနာ၊ ၃၅။ ပဠကာ = ကယေရာငေသာ အနာ, ဝကျခငနာ၊ ၃၆။ ဘဂႏၵလာ = အသားတးနာ, ဘဂႏၵလနာ၊ ၃၇။ ပတသမ႒ာနာ အာဗာဓာ = သညးေျခေေၾကာငျဖစေသာ အနာ၊ ၃၈။ ေသမသမ႒ာနာ အာဗာဓာ = သလပေၾကာငျဖစေသာ အနာ၊ ၃၉။ ဝါတသမ႒ာနာ အာဗာဓာ = ေလေၾကာငျဖစေသာ အနာ၊ ၄၀။ သႏၷပါတကာ အာဗာဓာ = သလပ, သညးေျခ, ေလစေဝး၍ ျဖစေသာ ငနးသႏၷပါတနာ၊ ၄၁။ ဥတပရဏာမဇာ အာဗာဓာ = သေဘာမတေသာ ဥတေၾကာငျဖစေသာ အနာ၊ ၄၂။ ဝသမပရဟာရဇာ အာဗာဓာ = မညညြတေသာ ဣရယာပထေၾကာငျဖစေသာ အနာ၊ ၄၃။ ၾသပကမကာ အာဗာဓာ = မမပေယာဂ, သတစပါးပေယာဂေၾကာငျဖစေသာ အနာ၊ ၄၄။ ကမၼဝပါကဇာ အာဗာဓာ = အပျဖစေသာ အေၾကာငးမဖက သကသက ကေၾကာငသာျဖစေသာ အနာ၊ ၄၅။ သတ = ခမးေအးေသာ အနာ၊ ၄၆။ ဥဏ = ပပနေသာ အနာ၊ ၄၇။ ဇဃစၧာ = အစာငတမြတေသာ အနာ၊ ၄၈။ ပပါသာ = ေရသပေသာ အနာ၊ ၄၉။ ဥစၥာေရာ = ကငႀကးစြန႔ခငေသာ အနာ၊ ၅၀။ ပာေဝါ = ကငငယစြန႔ခငေသာ အနာ၊ (စာမကႏာ ၁၂၀)

ဣတ-ဧဝမာဒေယာ = ဤသ႔ အစရကနေသာ၊ ဝဝဓာ အာဗာဓာ = ေထြလညထးျပား မားစြာေသာ အနာတ႔သည၊ ဣမသၼႎ ကာေယ = ဤခႏၶာကယ၌၊ ဥပၸဇၨႏ = ကပေရာကႏပစကသျဖင ျဖစကန၏။

၁-ဒကၡသစၥနေဒၵသသည ၿပးၿပ။

99

၄၄၄၄----ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငး ၂၂၂၂----သမဒယသစၥနေဒၵသသမဒယသစၥနေဒၵသသမဒယသစၥနေဒၵသသမဒယသစၥနေဒၵသ

၁၇။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဒကၡာသမဒယ = ဒကၡ၏အေၾကာငးျဖစေသာ၊ အရယသစၥ = အရယ သစၥာသည၊ ကတမဥၥ = အဘယနညးဟမကား၊ ယာယ တဏာ = အၾကငတဏာသည၊ ေပါေနာဗၻဝကာ = တစဖနဘဝသစက ျဖစေစတတေသာ အေလရ၏၊ နႏၵရာဂသဟဂတာ = ျပငးစြာ တပစြနးေသာအားျဖင ျဖစ၏၊ တၾတ တၾတ = ထထအတေဘာ, အာရ၌၊ အဘနႏၵန = လြနစြာ မရကမစက နစသကတတ၏၊ ဣဒ-ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ေသယထာ ကတမာ = အဘယနညးဟမ ကား၊ ကာမတဏာ = ကာမဘ၌ တပတတေသာ ကာမတဏာ၎၊ ဘဝတဏာ = ႐ပဘဝ, အ႐ပဘဝ၌ တပတတေသာ တဏာ၎၊ ဝဘဝ တဏာ = ဥေစၧဒဒ႒ႏငတကြျဖစေသာ တဏာ၎၊ ဣတ-ဧသာ = ဤတရားတညး။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သာ ေခါ ပေနသာ တဏာ = ထတဏာသည၊ ကတ = အဘယအာ႐၌၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာ ျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစသနညး၊ ကတ = အဘယအာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တည သညျဖစ၍၊ နဝသတ = တညသနညး၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ယ ပယရပ သာတရပ = အၾကင ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐သည၊ အတ = ရ၏၊ ဧတ = ထခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐သည၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐သည၊ ကဥၥ = အဘယနညး။

(က) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡ = စကၡပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာ ရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡပသာဒ၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡ ပသာဒ၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတ = ေသာတပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာ ရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတပသာဒ၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတပသာဒ၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တည သညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာန = ဃာနပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာ ဃာနပသာဒ၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဃာနပသာဒ၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါ = ဇဝါပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါပသာဒ၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ,

100

သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါပသာဒ ၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကာေယာ = ကာယပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရ ေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယပသာဒ၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယပသာဒ၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တည သညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာ = စတသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စတအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စတအာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

(စကၡ-ပဒမာလပင အျပညအစ ဆေလ။)

(ခ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပါ = ႐ပါ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာ ႐ပါ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစ သညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ႐ပါ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵါ = သဒၵါ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာသဒၵါ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာ ျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သဒၵါ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶာ = ဂႏၶာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဂႏၶာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာ ျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဂႏၶာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသာ = ရသာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာ ရေသာ ရသာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ရသာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရ ေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ

101

သေဘာရေသာ ေဖာ႒ဗၺာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဖာ႒ဗၺာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼာ = ဓမၼာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဓမၼာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဓမၼာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

(ဂ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡဝညာဏ = စကၡဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ စကၡဝညာဏအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡဝညာဏ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာ အားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတဝညာဏ = ေသာတဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ေသာတဝညာဏအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတဝညာဏ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာနဝညာဏ = ဃာနဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဃာနဝညာဏအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဃာနဝညာဏ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာ ဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါဝညာဏ = ဇဝါဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာ ရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါဝညာဏအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါဝညာဏ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာ အားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာ ဟေသာ ေလာက၌၊ ကာယဝညာဏ = ကာယဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ကာယဝညာဏအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယဝညာဏ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာဝညာဏ = မေနာဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ

102

ေသာ သေဘာရေသာ မေနာဝညာဏအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ မေနာဝညာဏ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

(ဃ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡသမၹော = စကၡပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡသမၹ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစ သညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡသမၹ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသည ျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတသမၹော = ေသာတပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတသမၹ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစ သညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတသမၹ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာနသမၹော = ဃာနတပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဃာနသမၹ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသည ျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဃာနသမၹ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါသမၹော = ဇဝါပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာ အပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါသမၹ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါသမၹ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလ ျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကာယသမၹော = ကာယပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစ အပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယသမၹအာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသည ျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယသမၹ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလ ဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာသမၹော = မေနာဝညာဏႏငတကြျဖစေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစ သညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

(င) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡသမၹဇာ ေဝဒနာ = စကၡပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစ ေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ

103

အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတသမၹဇာ ေဝဒနာ = ေသာတပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာင ျဖစေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐ ၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာနသမၹဇာ ေဝဒနာ = ဃာနပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစ ေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါသမၹဇာ ေဝဒနာ = ဇဝါပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာ အားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကာယသမၹဇာ ေဝဒနာ = ကာယပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစ ေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐ ၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။၊

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာသမၹဇာ ေဝဒနာ = မေနာဝညာဏႏငတကြျဖစေသာ ဖ ေၾကာငျဖစေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။ (စာမကႏာ ၁၂၃)

(စ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပသညာ = ႐ပါ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵသညာ = သဒၵါ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ,

104

သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာ ျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာ ဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶသညာ = ဂႏၶာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအား ျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသသညာ = ရသာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺသညာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမသညာ = ဓမၼာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

(ဆ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပသေဥၥတနာ = ႐ပါ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစ သညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလျဖစေသာအားျဖင တည သညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵသေဥၥတနာ = သဒၵါ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာ သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶသေဥၥတနာ = ဂႏၶာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ,

105

သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာအာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသသေဥၥတနာ = ရသာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺသေဥၥတနာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစ သညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလျဖစေသာအားျဖင တည သညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼသေဥၥတနာ = ဓမၼာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

(ဇ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပတဏာ = ႐ပါ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာ အပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵတဏာ = သဒၵါ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာ အပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶတဏာ = ဂႏၶာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသတဏာ = ရသာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာ

106

အပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺတဏာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼတဏာ = ဓမၼာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ(စာမကႏာ ၁၂၄)-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖန တလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

(စ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပဝတေကာ = ႐ပါ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵဝတေကာ = သဒၵါ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶဝတေကာ = ဂႏၶာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသဝတေကာ = ရသာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺဝတေကာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ,

107

သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼဝတေကာ = ဓမၼာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

(ည) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပဝစာေရာ = ႐ပါ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာ အပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵဝစာေရာ = သဒၵါ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶဝစာေရာ = ဂႏၶာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသဝစာေရာ = ရသာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺဝစာေရာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစ ေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼဝစာေရာ = ဓမၼာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ

108

ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨမာနာ = ေရးဥးစြာျဖစသညျဖစ၍၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ နဝသမာနာ = အဖနတလလျဖစေသာအားျဖင တညသညျဖစ၍၊ နဝသတ = တည၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဒ = ဤဆအပၿပးေသာ အာ႐ျဖစေသာ တဏာက၊ ဒကၡသမဒယ = ဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစ ေသာ၊ အရယသစၥ = အရယသစၥာဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

၂-သမဒယသစၥနေဒၵသသည ၿပးၿပ။

၄၄၄၄----ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငး ၃၃၃၃----နေရာဓသစၥနေဒၵသနေရာဓသစၥနေဒၵသနေရာဓသစၥနေဒၵသနေရာဓသစၥနေဒၵသ

၁၈။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဒကၡနေရာဓ = ဒကၡ၏ ခပရာျဖစေသာ၊ အရယသစၥ = အရယသစၥာသည၊ ကတမဥၥ = အဘယနညးဟမကား။

တာေယဝ တဏာယ = ထတဏာ၏သာလင၊ ေယာ အေသသဝရာဂနေရာေဓာ = အၾကငအကြငးမ တပျခငး ကငးေသာအားျဖင ခပရာ နဗၺာနသည၊ ေယာ စာေဂါ = အၾကငစြန႔ရာ နဗၺာနသည၊ ေယာ ပဋနေဂၢါ = အၾကငေဝးစြာ စြန႔ရာ နဗၺာနသည၊ ယာ မတ = အၾကငလြတရာ နဗၺာနသည၊ ေယာ အနာလေယာ = အၾကငမကပၿငရာ နဗၺာနသည၊ အတ = ရ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သာ ေခါ ပေနသာ တဏာ = ထတဏာသည၊ ကတ = အဘယအာ႐၌၊ ပဟယမာနာ = ပယ အပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာကသနညး၊ ကတ = အဘယအာ႐၌၊ နရဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ နရဇၩတ = ခပသနညး၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ယ ပယရပ = အၾကငခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐သည၊ ယ သာတ႐ပ = အၾကငသာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐သည၊ အတ = ရ၏၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐သည၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐သည၊ ကဥၥ = အဘယနညး။

(က) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡ = စကၡပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာ ရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡပသာဒ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡပသာဒ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတ = ေသာတပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာ ရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတပသာဒ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတပသာဒ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာန = ဃာနပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာ ဃာနပသာဒ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဃာနပသာဒ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

109

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါ = ဇဝါပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာ ဇဝါပသာဒ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါပသာဒ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကာေယာ= ကာယပသာဒသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရ ေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယပသာဒ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယပသာဒ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာ = စတသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ (စာမကႏာ ၁၂၆) အဇၩတကာယတန အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အဇၩတကာယတန အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပ သညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

(ခ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပါ = ႐ပါ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာ ႐ပါ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ႐ပါ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵါ = သဒၵါ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သဒၵါ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သဒၵါ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶာ = ဂႏၶာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဂႏၶာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပ သညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဂႏၶာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသာ = ရသာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရ ေသာ ရသာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ရသာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရ ေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဖာ႒ဗၺာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဖာ႒ဗၺာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

110

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼာ = ဓမၼာ႐တ႔သည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဗာဟရာယတန အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဗာဟရာယတန အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

(ဂ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡဝညာဏ = စကၡဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ စကၡဝညာဏ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡဝညာဏ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတဝညာဏ = ေသာတဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ေသာတဝညာဏ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေသာတဝညာဏ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပ သညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာနဝညာဏ = ဃာနဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဃာနဝညာဏ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဃာနဝညာဏ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပ သညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါဝညာဏ = ဇဝါဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာ ရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါဝညာဏ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဇဝါဝညာဏ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကာယဝညာဏ = ကာယဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ကာယဝညာဏ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ကာယဝညာဏ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာဝညာဏ = မေနာဝညာဏသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝညာဏ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝညာဏ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

111

(ဃ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡသမၹော = စကၡပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတသမၹော = ေသာတပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာနသမၹော = ဃာနပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါသမၹော = ဇဝါပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာ အပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာ သည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကာယသမၹော = ကာယပသာဒ၌မေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာသမၹော = မေနာဝညာဏႏငတကြျဖစေသာ ဖသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပ သညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဖ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

(င) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ စကၡသမၹဇာ ေဝဒနာ = စကၡပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစ ေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက ၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

112

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေသာတသမၹဇာ ေဝဒနာ = ေသာတပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာင ျဖစေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဃာနသမၹဇာ ေဝဒနာ = ဃာနပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစ ေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဇဝါသမၹဇာ ေဝဒနာ = ဇဝါပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐ တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကာယသမၹဇာ ေဝဒနာ = ကာယပသာဒ၌မေသာ ဖေၾကာငျဖစ ေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ မေနာသမၹဇာ ေဝဒနာ = မေနာဝညာဏႏငတကြျဖစေသာ ဖ ေၾကာငျဖစေသာ ေဝဒနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ (စာမကႏာ ၁၂၇) = သာယာ အပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေဝဒနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

(စ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပသညာ = ႐ပါ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵသညာ = သဒၵါ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤ တဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

113

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶသညာ = ဂႏၶာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာ အပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသသညာ = ရသာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺသညာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼသညာ = ဓမၼာ႐လင အာ႐ရေသာ သညာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ သညာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

(ဆ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပသေဥၥတနာ = ႐ပါ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပ သညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵသေဥၥတနာ = သဒၵါ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶသေဥၥတနာ = ဂႏၶာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

114

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသသေဥၥတနာ = ရသာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺသေဥၥတနာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပ သညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼသေဥၥတနာ = ဓမၼာ႐လင အာ႐ရေသာ ေစတနာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ေစတနာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

(ဇ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပတဏာ = ႐ပါ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵတဏာ = သဒၵါ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶတဏာ = ဂႏၶာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသတဏာ = ရသာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

115

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺတဏာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼတဏာ = ဓမၼာ႐၌ တပေသာ တဏာသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ တဏာ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

(စ) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပဝတေကာ = ႐ပါ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵဝတေကာ = သဒၵါ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶဝတေကာ = ဂႏၶာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာ ရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသဝတေကာ = ရသာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺဝတေကာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

116

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼဝတေကာ = ဓမၼာ႐က ႀကျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝတက အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။ (စာမကႏာ ၁၂၈)

(ည) ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ႐ပဝစာေရာ = ႐ပါ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပ သညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ သဒၵဝစာေရာ = သဒၵါ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဂႏၶဝစာေရာ = ဂႏၶာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ရသဝစာေရာ = ရသာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ေဖာ႒ဗၺဝစာေရာ = ေဖာ႒ဗၺာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ဓမၼဝစာေရာ = ဓမၼာ႐က သးသပျခငးသည၊ ပယရပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ သာတ႐ပ = သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ အာ႐တညး၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပ ေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ပဟယမာနာ = ပယအပသညျဖစ၍၊ ပဟယတ = ေပာက၏၊၊ ဧတ = ဤခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာ ဝစာရ အာ႐၌၊ န႐ဇၩမာနာ = ခပသညျဖစ၍၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏။

117

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဒ = ဤဆအပၿပးေသာ တဏာ၏ ခပရာ နဗၺာနက၊ ဒကၡနေရာဓ = ဒကၡ၏ ခပရာျဖစေသာ၊ အရယသစၥ = အရယသစၥာဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

နေရာဓသစၥာ၌နေရာဓသစၥာ၌နေရာဓသစၥာ၌နေရာဓသစၥာ၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

ဤနေရာဓသစၥာအရာဝယ ဥေဒၵသ၌ ဒကၡ၏ ခပရာဟ၍ ဆၿပးလက နေဒၵသ၌ တဏာ၏ခပရာက ေဝဖနျခငးျဖင အေၾကာငးျဖစေသာ သမဒယ၏ ခပသျဖင အကးျဖစေသာ ဒကၡ၏ခပျခငးက ျပေတာမ၏။ နဗၺာနက အာ႐ျပ၍ မဂျဖင ျဖတအပေသာ တဏာသည အၾကငစကၡစေသာ ဝတ၌ ထတဏာ၏ျဖစျခငးက ျပအပ၏။ ထစကၡစေသာ ဝတ၌ပင ထတဏာ၏မျဖစျခငးက ျပေတာမလ၍ စကၡ စသည၌ ခပျခငးက ေဟာေတာမသည။

ဥပမာကား - ေတာအပမ ခးသက ဖမးယ၍ ၿမ႕ေတာငတခါး၌ ကြပသညရေသာ ေတာအပ၌ ခးသ ေသေလၿပ ဆသက သ႔တညး။ စကၡ စသညႏင ေတာအပတ၏။ စကၡစသည၌ ျဖစေသာ တဏာႏင ေတာအပ ခးသသည တ၏။ ၿမ႕ႏင နဗၺာန တ၏။ ၿမ႕ေတာင၌ ခးသေသျခငးႏင နဗၺာနက အာ႐ျပ၍ တဏာခပျခငးသည တ၏။ ယငးသ႔ နဗၺာနက အာ႐ျပ၍ ခပေသာ တဏာသည ေတာအပသ႔ ခးသ မထငသကသ႔၊ အၾကငစကၡစသည၌ ျဖစ၏။ ထစကၡစသည၌ ထတဏာ၏ ခပျခငးက စကၡေလာေက စသညျဖင ျပေတာမ၏။

၃-နေရာဓသစၥနေဒၵသသည ၿပးၿပ။

၄၄၄၄----ဓမၼႏပနာဓမၼႏပနာဓမၼႏပနာဓမၼႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငး ၄၄၄၄----မဂၢသစၥနေဒၵသမဂၢသစၥနေဒၵသမဂၢသစၥနေဒၵသမဂၢသစၥနေဒၵသ

၁၉။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဒကၡနေရာဓဂါမန ပဋပဒါ = ဒကၡ၏ခပရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကေၾကာငး အကငျဖစေသာ၊ အရယသစၥ = အရယသစၥာသည၊ ကတမဥၥ = အဘယနညးဟမကား။ (စာမကႏာ ၁၂၉)

အရေယာ = ကေလသာတ႔မ ေဝးေသာ၊ “အရေယာ = အရယာ၏အျဖစက ျပတတေသာ၊” အ႒ဂႋေကာ = အဂၤါရစပါး နငျပညစေသာ၊ အယေမဝ မေဂၢါ = ဤမဂပငလငတညး၊ ဣဒ-ဣေမ မဂၢါ = ဤမဂတ႔သည၊ ေသယထာ ကတေမ = အဘယ သညတ႔နညး။

သမၼာဒ႒ = ေကာငးစြာ သစၥာတရားကျမငျခငး၊ သမၼာသကၤေပၸါ = ေကာငးစြာ ႀကျခငး၊ သမၼာဝါစာ = ေကာငးစြာ ဆျခငး၊ သမၼာကမၼေႏာ = ေကာငးစြာ ျပျခငး၊ သမၼာအာဇေဝါ = ေကာငးစြာ အသကေမြးျခငး၊ သမၼာဝါယာေမာ = ေကာငးစြာ အားထတျခငး၊ သမၼာသတ = ေကာငးစြာ ေအာကေမျခငး၊ သမၼာသမာဓ = ေကာငးစြာ စတတညၾကညျခငး၊ ဣေမ = ဤသည တ႔တညး။

(က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာဒ႒ = သမၼာဒ႒သည၊ ကတမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဒေကၡ = ဒကၡသစၥာ၌၊ ယ ေခါ ဉာဏ = အၾကငသတတေသာဉာဏသည၊ ဒကၡသမဒေယ = သမဒယသစၥာ၌၊ ယ ေခါ ဉာဏ = အၾကငသတတေသာဉာဏသည၊ ဒကၡနေရာေဓ = ဒကၡ၏ ခပရာျဖစေသာ နေရာဓသစၥာ၌၊ ယ ေခါ ဉာဏ = အၾကငသတတ ေသာ ဉာဏသည၊ ဒကၡနေရာဓဂါမနယာ ပဋပဒါယ = ဒကၡခပရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကေစတတေသာ အကင၌၊ ယ ေခါ ဉာဏ = အၾကငသတတေသာ ဉာဏသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ သမၼာဒ႒ = သမၼာဒ႒ဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(ခ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာသကၤေပၸါ = သမၼာသကၤပၸသည၊ ကတေမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ေနကၡမၼ- သကၤေပၸါ = ကာမမ ထြကေျမာကေသာ ဝတကသည၊ အဗာပါဒသကၤေပၸါ = ေဒါသမ ကငးေသာ ဝတကသည။ အဝဟႎသာ-သကၤေပၸါ = ညငးဆျခငး၏ ဆန႔ကငဘကျဖစေသာ ဝတကသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤ တရားက၊ သမၼာသကၤေပၸါ = သမၼာသကၤပၸဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

118

(ဂ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာဝါစာ = သမၼာဝါစာသည၊ ကတမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ မသာဝါဒါ = မဟတ မမနေသာ စကားက ဆျခငးမ၊ ေဝရမဏ = ၾကဥျခငးသည၊ ပသဏာယ ဝါစာယ = ေခာပစကနးတကေသာ စကားေျပာဆျခငး မ၊ ေဝရမဏ = ၾကဥျခငးသည၊ ဖရသာယ ဝါစာယ = ၾကမးၾကတေသာ စကားမ၊ ေဝရမဏ = ၾကဥျခငးသည၊ သမၹပၸလာပါ = အကးမရ အၿပနအဖငး ေျပာဆျခငးမ၊ ေဝရမဏ = ၾကဥျခငးသည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရား က။ သမၼာဝါစာ = သမၼာဝါစာဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။ (စာမကႏာ ၁၃၀)

(ဃ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာကမၼေႏာ = သမၼာကမၼႏသည၊ ကတေမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ပါဏာတပါတာ = သ၏အသကက သတျခငးမ၊ ေဝရမဏ = ၾကဥျခငးသည၊ အဒႏၷာဒါနာ = အရငမေပးေသာ သ၏ဥစၥာက ခးယျခငးမ၊ ေဝရမဏ = ၾကဥျခငးသည၊ ကာေမသမစၧာစာရာ = ကာမတ႔၌ မားယြငးေသာ အကငမ၊ ေဝရမဏ = ၾကဥျခငး သည၊ အတ = ရ၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ သမၼာကမၼေႏာ = သမၼာကမၼႏဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(င) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာအာဇေဝါ = သမၼာအာဇဝသည၊ ကတေမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ အရယသာဝေကာ = အရယာျဖစေသာ ငါဘရား၏ တပညသည၊ မစၧာအာဇဝ = မားေသာ အသကေမြးျခငးက၊ ပဟာယ = ပယ၍၊ သမၼာအာဇေဝန = ေကာငးေသာ အသကေမြးျခငးျဖင၊ ဇဝတ = အသကက၊ ကေပၸတ = ေမြး၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤ တရားက၊ သမၼာအာဇေဝါ = သမၼာအာဇဝဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(စ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာဝါယာေမာ = သမၼာဝါယာမသည၊ ကတေမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အႏပၸႏၷာန = မျဖစကနေသးေသာ၊ ပါပကာန = ယတမာကန ေသာ၊ အကသလာန = အကသလျဖစကနေသာ၊ ဓမၼာန = တရားတ႔က၊ အႏပၸါဒါယ = မျဖစေစျခငးငါ၊ ဆႏၵ = ဆႏၵက၊ ဇေနတ = ျဖစေစ၏၊ ဝါယမတ = လ႔လျပ၏၊ ဝရယ = ဝရယက၊ အာရဘတ-ပဝေတတ = ျဖစေစ၏၊ စတ = စတက၊ ပဂၢဏာတ = ခးေျမာက၏၊ ပဒဟတ = စတရဂၤ ဝရယက ေဆာကတည၏။

ဥပၸႏၷာန = ေလကကသျဖင ျဖစကနေသာ၊ ပါပကာန = ယတမာကနေသာ၊ အကသလာန = အကသလျဖစကနေသာ၊ ဓမၼာန = တရားတ႔က၊ ပဟာနာယ = ပယျခငးငါ၊ ဆႏၵ = ဆႏၵက၊ ဇေနတ = ျဖစေစ၏၊ ဝါယမတ = လ႔လျပ၏၊ ဝရယ = ဝရယက၊ အာရဘတ-ပဝေတတ = ျဖစေစ၏၊ စတ = စတက၊ ပဂၢဏာတ = ခးေျမာက၏၊ ပဒဟတ = စတရဂၤဝရယက ေဆာကတည၏၊

အႏပၸႏၷာန = မျဖစကနေသးေသာ၊ ကသလာန = ကသလျဖစကနေသာ၊ ဓမၼာန = တရားတ႔က၊ ဥပၸါဒါယ = ျဖစေစ ျခငးငါ၊ ဆႏၵ = ဆႏၵက၊ ဇေနတ = ျဖစေစ၏၊ ဝါယမတ = လ႔လျပ၏၊ ဝရယ = ဝရယက၊ အာရဘတ-ပဝေတတ = ျဖစေစ၏၊ စတ = စတက၊ ပဂၢဏာတ = ခးေျမာက၏၊ ပဒဟတ = စတရဂၤဝရယက ေဆာကတည၏။

ဥပၸႏၷာန = ျဖစကနၿပးေသာ၊ ကသလာန = ကသလျဖစကနေသာ၊ ဓမၼာန = တရားတ႔က၊ ဌတယာ = အစဥမျပတ တညေစျခငးငါ၊ အသေမၼာသာယ = မပကစးျခငးငါ၊ ဘေယာဘာဝါယ = လြနစြာ အဆငဆင ပြားမားေစျခငးငါ၊ ေဝပလာယ = ျပန႔ေျပာေစျခငးငါ၊ ဘာဝနာယ = ပြားျခငးငါ၊ ပါရပရယာ = ျပညစေစျခငးငါ၊ ဆႏၵ = ဆႏၵက၊ ဇေနတ = ျဖစေစ၏၊ ဝါယမတ = လ႔လျပ၏၊ ဝရယ = ဝရယက၊ အာရဘတ-ပဝေတတ = ျဖစေစ၏၊ စတ = စတက၊ ပဂၢဏာတ = ခးေျမာက၏၊ ပဒဟတ = စတရဂၤဝရယက ေဆာကတည၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ သမၼာဝါယာေမာ = သမၼာဝါယာမဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(ဆ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာသတ = သမၼာသတသည၊ ကတမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ (ဣဓ ဘကၡေဝ၊ ဘကၡ ကာေယကာယာနပ ဝဟရတ-စသည၌ အနကသည ဥေဒၵသနငတၿပ။) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤ သာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ အာတာပ = ကေလသာက လြန စြာ ပပနေစတတေသာ သမၼပၸဓာနလ႔လရသညျဖစ၍၊ သမၸဇာေနာ = ေကာငးစြာအျပားအားျဖင သတတေသာ ပညာအဆငအျခငႏင ျပညစသညျဖစ၍၊ သတမာ = သတႏငျပညစ

119

သညျဖစ၍၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာ ဟေသာ ေလာက၌၊ အဘဇၩာ - ေဒါမန = ေလာဘ, ေဒါသက၊ ဝေနယ = ေဖာက ၍။ ကာေယ = ႐ပ ကာယခႏၶာကယ၌၊ ကာယာနပ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေဝဒနာသ = ေဝဒနာတ႔၌၊ ေဝဒနာႏပ = ေဝဒနာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ စေတ = စတ၌၊ စတာႏပ = စတက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = နဝရဏစေသာ တရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = နဝရဏ စေသာတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ သမၼာသတ = သမၼာသတဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(ဇ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သမၼာသမာဓ = သမၼာသမာဓသည၊ ကတမာ စ = အဘယနညးဟမကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဓ = ဤသာသနာေတာ၌၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ ကာေမဟ = ဝတကာမ ကေလသာကာမတ႔မ၊ ဝဝေစၥဝ = ဆတ၍သာလင၊ အကသေလဟ = အကသလျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼဟ = တရားတ႔မ၊ ဝဝေစၥဝ = ဆတ၍သာလင၊ သဝတက = ဝတကႏငတကြျဖစေသာ၊ သဝစာရ = ဝစာရႏငတကြ ျဖစေသာ၊ ဝေဝကဇ = နဝရဏတ႔မ (စာမကႏာ ၁၃၂) ဆတျခငး ေၾကာငျဖစေသာ “နဝရဏမထကေသာ သမၸယတတရားအေပါငး၌ ျဖစေသာ၊” ပတသခ = ပတ, သခရေသာ၊ ပဌမ ဈာန = ပဌမဈာနက၊ ဥပသမၸဇၨ = ျပညစေစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

ဝတကဝစာရာန = ဝတက ဝစာရတ႔၏၊ ဝပသမာ = ၿငမးျခငးေၾကာင၊ အဇၩတ = မမသႏာန၌ျဖစေသာ၊ ေစတေသာ = စတက၊ သမၸသာဒန = ၾကညေစတတေသာ၊ တစနညးကား၊ သမၸသာဒန = ၾကညေစတတေသာ၊ ေစတေသာ = စတ၏၊ ဧေကာဒဘာဝ = ျမတေသာ သမာဓကပြါးေစတတေသာ၊ အဝတက = ဝတကမရေသာ၊ အဝစာရ = ဝစာရမရေသာ၊ သမာဓဇ = ပဌမစာနသမာဓ, သမၸယတသမာဓေၾကာငျဖစေသာ၊ ပတသခ = ပတ, သခရေသာ၊ ဒတယ ဈာန = ဒတယဈာနက၊ ဥပသမၸဇၨ = ျပညစေစ၍၊ ဝဟရတ = ေန ၏။

ပတယာ = ပတ၏၊ ဝရာဂါ စ = ကငးျခငးေၾကာငလညး၊ “ပတယာ = ပတက၊ ဝရာဂါ စ = စကဆပ ျခငးေၾကာင လညး၊” ဥေပကၡေကာ စ = လစလရႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ သေတာ စ = သတႏင ျပညစသညျဖစ၍လညး၊ သမၸဇာေနာ စ = ပညာအဆငအျခငႏင ျပညစသညျဖစ၍လညး၊ သခဥၥ = သခေဝဒနာကလညး၊ ကာေယန = နာမကာယျဖင၊ ပဋသေဝေဒတ = ခစား၏၊ ယ-ေယန တတယဇၩာနေဟတ = အၾကငတတယစာနဟေသာ အေၾကာငးေၾကာင၊ တ -တတယဇၩာနသမဂႌပဂၢလ = ထတတယစာနႏငျပညစေသာ ပဂၢလက၊ အရယာ = ဘရားအစရေသာ သေတာေကာငးတ႔ သည၊ ဥေပကၡေကာ = လစလ႐ႈတတေသာသ၊ သတမာ = သတရေသာသ၊ သခဝဟာရ = ခမးသာစြာ ေနေလရေသာသ၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အာစကၡႏ = ခးမြမးကန၏၊ တ တတယ ဈာန = ထတတယဈာနက၊ ဥပသမၸဇၨ = ျပညစေစ၍၊ ဝဟရတ = ေန ၏။

သခ စ = သခေႁႏၵကလညး၊ ပဟာနာ = ပယျခငးေၾကာင၊ ဒကၡ စ = ဒကၡေႁႏၵကလညး၊ ပဟာနာ = ပယျခငး ေၾကာင၊ ပေဗၺဝ = ေရးဥပစာရခဏ၌ပငလင၊ ေသာမနေဒါမနာန = ေသာမနေႁႏၵ, ေဒါမနေႁႏၵတ႔၏၊ အတဂၤမာ = ခပျခငးေၾကာင၊ အဒကၡမသခ = ဒကၡမလညးတစပါး သခမလညးတစပါးေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာႏငယဥေသာ၊ ဥေပကၡာ-သတပါရသဒၶႎ = တၾတမဇၩတေပကၡာသည ျဖစေစအပေသာ သတ၏ စငၾကယျခငးရေသာ၊ စတတ ဈာန = စတတဈာနက၊ ဥပသမၸဇၨ = ျပညစေစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အယ = ဤတရားက၊ သမၼာသမာဓ = သမၼာသမာဓဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။ (စာမကႏာ ၁၃၃)

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဣဒ = ဤဆအပၿပးေသာ တရားအေပါငးက၊ ဒကၡနေရာဓဂါမနပဋပဒါ အရယသစၥ = ဒကၡ၏ ခပရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကေၾကာငးအကငျဖစေသာ အရယသစၥာဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပေပ၏။

၄-မဂၢသစၥနေဒၵသသည ၿပးၿပ။

120

(စ) ဣတ = ဤသ႔၊ အဇၩတ ဝါ = မမသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = သစၥာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = သစၥာတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဗဟဒၶါ ဝါ = အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = သစၥာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = နဝရဏတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ အဇၩတဗဟဒၶါ ဝါ = ရခါ မမသႏာန, ရခါ အပသႏာန၌လညး၊ ဓေမၼသ = သစၥာတရားတ႔၌၊ ဓမၼာႏပ = သစၥာတရားက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ည) ဓေမၼသ = သစၥာတရားတ႔၌၊ သမဒယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍ လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = သစၥာတရားတ႔၌၊ ဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ပကစးေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသည ျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ဓေမၼသ = သစၥာတရားတ႔၌၊ သမဒယဝယဓမၼာႏပ ဝါ = ျဖစေၾကာငးသေဘာ, ပကစး ေၾကာငးသေဘာက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊

(ဋ) ဓမၼာ = သစၥာတရားတ႔သညသာလင၊ အတ-သႏ = ရကန၏၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အ = ထ ရဟနး၏၊ သတ ဝါ ပန = သတသညမလညး၊ ပစၥပ႒တာ = ေရးရႈထငသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ သာ = ထ သစၥာတရားက ေအာကေမျခငး သတ သည၊ ယာဝေဒဝ = အၾကငမေလာက၊ ဉာဏမတာယ = အဆငဆင သစၥာႏပနာဉာဏ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ပဋတမတာယ = အဆငဆင သစၥာတရားက ေအာကေမျခငး သတ၏ ပြားျခငးအတငးအရည အကးငါလညးေကာငး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ဌ) ေသာ ဘကၡ = ထရဟနးသည၊ အနေတာ စ = သစၥာတရားက တဏာ ဒ႒ျဖင မမမ၍လညး၊ ဝဟရတ = ေန၏၊ ေလာေက = ဥပါဒါနကၡႏၶာဟေသာ ေလာက၌၊ ကဥၥ = တစစတစခေသာ တရား(ရပ, ေဝဒနာ, သညာ, သခၤါရ, ဝညာဏ)က၊ အတာတ ဝါ = ငါအစးရေသာ ကယဟ၍ ဒ႒အားျဖငလညးေကာငး၊ အတနယႏ ဝါ = ငါ၏ ဥစၥာဟ၍ တဏာ အားျဖငလညးေကာငး၊ န စ ဥပါဒယတ = မစြလမး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧဝမၸ ေခါ = ဤသ႔လညး၊ ဘကၡ = ရဟနးသည၊ စတသ = ေလးပါးကနေသာ၊ အရယသေစၥသ = အရယသစၥာျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼသ = တရားတ႔၌၊ ဓမၼာနပ = သစၥာေလးပါးက အဖနတလလ႐ႈသညျဖစ ၍၊ ဝဟရတ = ေန၏။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) သစၥာေလးပါးက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာ၊ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးျဖစေသာ တဏာသည သမဒယသစၥာ၊ (၃) ထသစၥာႏစပါး၏ ခပရာ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ၊ (၄) ထနဗၺာနက အာ႐ျပေသာ မဂၢင ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

သစၥနေဒၵသသည ၿပးၿပ။

သစၥပဗၺ = သစၥာအားျဖင ႏလးသြငးရာေသာ အပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

ဓမၼာႏပနာ = ႐ပနာမတရားတ႔က ႐ႈရာအပငးသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

အကးအကးအကးအကးအာနသငျပအာနသငျပအာနသငျပအာနသငျပ မန႔မန႔မန႔မန႔ခြနးေတာခြနးေတာခြနးေတာခြနးေတာ

၂၀။ (က) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသသည၊ သတဝာန = ခနစႏစတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနး ေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရား

121

အကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရ အပ၏။

(ခ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သတ ဝာန = ခနစႏစတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာ သသည၊ ဆ ဝာန = ေျခာကႏစတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမ လညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဆ ဝာန = ေျခာကႏစတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာ သသည၊ ပဥၥ ဝာန = ငါးႏစတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလ သညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပဥၥ ဝာန = ငါးႏစတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသသည၊ စတာရ ဝာန = ေလးႏစတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာ ေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနး ေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမ လညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ စတာရ ဝာန = ခနစႏစတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသ သည၊ တဏ ဝာန = သးႏစတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမ လညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ တဏ ဝာန = သးႏစတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသ

122

သည၊ ေဒြ ဝာန = ႏစႏစတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာ ေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေဒြ ဝာန = ႏစႏစတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသသည၊ ဧက ဝ = တစႏစပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနး ေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစ ေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧက ဝ = တစႏစသည၊ တ႒တ = ရေစဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသသည၊ သတ မာသာန = ခနစလတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတ ပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာ(စာမကႏာ ၁၃၅)ေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလ သညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

(ဂ) ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သတ မာသာန = ခနစလတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသ သည၊ ဆ မာသာန = ေျခာကလတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငး သညမနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမ လညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဆ မာသာန = ေျခာကလတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသ သည၊ ပဥၥ မာသာန = ငါးလတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာ ေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစ

123

သညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါး ပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ပဥၥ မာသာန = ငါးလတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသသည၊ စတာရ မာသာန = ေလးလတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာ ေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနး ေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစ သညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါး ပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ စတာရ မာသာန = ေလးလတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသ သည၊ တဏ မာသာန = သးလတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငး သညမနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏အျဖစ သညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါး ပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ တဏ မာသာန = သးလတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသ သည၊ ေဒြ မာသာန = ႏစလတ႔ပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနး ေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငး သညမနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစ သညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါး ပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေဒြ မာသာန = ႏစလတ႔သည၊ တ႒ႏ = ရေစကနဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသသည၊ ဧက မာသ = တစလပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤ သတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနး ေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာ သအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ဧက မာသ = တစလသည၊ တ႒တ = ရေစဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသသည၊

124

အၯမာသ = လခြပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာနေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာမတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာ သအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏ အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါန တရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစ လတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါးပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။

ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ အၯမာေသာ = လခြသည၊ တ႒တ = ရေစဦး၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသညမနးမျဖစေသာသသည၊ သတာဟ = ခနစရကပတလး၊ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ဤသတပ႒ာန ေလးပါးတ႔က၊ ဧဝ = ဤသ႔ ေဟာေတာ မတငး၊ ဘာေဝယ = ပြါးေစျငားအ၊ တ = ရဟနးေယာကား, ရဟနးမနးမ, သတငးသညေယာကား, သတငးသည မနးမျဖစေသာသအား၊ ဒေ႒ဝ ဓေမၼ = မကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌လင၊ အညာ ဝါ = အရဟတဖလသညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဥပါဒေသေသ = ဥပါဒါနတရားအကြငးသည၊ သတ = ရေသာ၊ အနာဂါမတာ ဝါ = အနာဂါမ၏ အျဖစ သညမလညး၊ ဘဝတ = ျဖစလတ႕၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဒြႏၷ = ႏစပါးကနေသာ၊ ဖလာန = ဖလတ႔တြင၊ အညတရ = တစပါး ပါးေသာ၊ ဖလ = ဖလက၊ ပါဋကခၤ = အလရအပ၏။ ဣတ = ဤတြင အကးအာနသငက ျပဆရာ စကားရပ အၿပးသတတညး။

အကးအာနသငျပ မန႔ခြနးေတာ ၿပး၏။

ေဒသနာေတာ၏ေဒသနာေတာ၏ေဒသနာေတာ၏ေဒသနာေတာ၏ နဂးခနဂးခနဂးခနဂးခပမနခြနးေတာပမနခြနးေတာပမနခြနးေတာပမနခြနးေတာ

၂၁။ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ သတာန = သတဝါတ႔၏၊ ဝသဒၶယာ = အထးထးေသာ ကေလသာတ႔မ အထးသျဖင စငၾကယျခငးငါ၊ ေသာကပရေဒဝါန = စးရမျခငး, ငေကြးမညတမးျခငးတ႔က၊ သမတကမာယ = လြနျခငးငါ၊ ဒကၡေဒါမနာန = ကယ၏ဆငးရျခငး, စတႏလးမသာယာျခငးတ႔၏။ အတဂၤမာယ = ခပျခငးသ႔ ေရာကျခငးငါ၊ ဉာယ = အရယာမဂက၊ အဓဂမာယ = ရျခငးငါ၊ နဗၺာန = နဗၺာနက၊ သစၧကရယာယ = မကေမာကျပရျခငးငါ၊ (ပဝေတာ = ျဖစေသာ၊) ဧကာယေနာ = တစေၾကာငးတညးေသာ ခရးျဖစေသာ၊ အယ မေဂၢါ = ဤခရးသည၊ စတာေရာ = ေလးပါးကနေသာ၊ ယဒဒ-ေယ ဣေမ သတပ႒ာနာတ = အၾကငသတ ပ႒ာနတ႔တညးဟ၍၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ယ တ ဝစန = အၾကငသတပ႒ာန၏ အကးက ျပေသာ စကားက၊ မယာ = ငါသည၊ ဝတ = ေဟာေတာမအပၿပ၊ ဧတ ဝစန = ထသတပ႒ာန၏ အကးက ျပေသာ စကားက၊ ဣဒ အတဝသ = ဤမကေမာကေသာ ကယ၏အျဖစ၌ မခၽြတျဖစလတ႕ေသာ ဖလႏစပါးဟေသာ အကးထးက၊ ဘဂဝါ = ျမတစြာဘရားသည၊ အေဝါစ = မန႔ေတာမ၏၊ ေတ ဘကၡ = ထရဟနးတ႔သည၊ အတမနာ = ႏစသကအားရ ဝမးေျမာကေသာ စတရကနသညျဖစ၍၊ ဘဂဝေတာ = ျမတစြာဘရား၏၊ ဘာသတ = သတပ႒ာနတရားေတာက၊ အဘနႏၵ = ႐ေသစြာ သာဓ, သာဓဟ အႏေမာဒနာ ျပကန၏၊ ဣတ = ဤတြင မဟာသတပ႒ာနသတေတာႀကး အၿပးသတတညး။

ဣမသၼႎ စ ပန ေဝယာကရဏသၼႎ = ဤဂါထာမဖက သကသက အေမး အေျဖျဖစေသာ ဗာက႐ဏးက ဘညမာေန = ေဟာမအပသညရေသာ၊ တႎသမတာန ဘကၡသဟာန = သးေသာငးမေလာကေသာ ရဟနးတ႔အား၊ အႏပါဒါယ = တစစတစခေသာ တရားက တဏာအားျဖင ငါ၏ဥစၥာ, မာနအားျဖင ငါတကား, ဒ႒အားျဖင ငါကယဟ မစြလမးမ၍၊ အာသေဝဟ = အာသေဝါတရား ေလးပါးတ႔မ၊ စတာန = စတတ႔သည၊ ဝမစၥႎသ = စြန႔လႊတအပကန၏။

မဟာသတပ႒ာနသတ = မဟာသတပ႒ာနသတသည၊ န႒တ = ၿပးၿပ။

125

ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

တ = ထမဟာသတပ႒ာနသတ၏၊ ဥဒၵါန = ဥဒၵါနးက၊ ဧဝ = ဤသ႔၊ ေဝဒတဗၺ = သအပ၏။

ဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသ ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(က) ကာေယ = ႐ပကာယ၌၊ ကာယာႏပနာ = ႐ပကာယက အဖနတလလ႐ႈျခငးလညးေကာငး၊ ေဝဒနာယ = သခစေသာ ေဝဒနာ၌၊ အႏပနာ = သခစေသာ ေဝဒနာက အဖနတလလ႐ႈျခငးလညးေကာငး၊ စေတ = စတ၌၊ စတာႏပနာ = စတက အဖနတလလ႐ႈျခငးလညးေကာငး၊ ဓေမၼ = နဝရဏစေသာတရား၌၊ ဓမၼာႏပနာ = နဝရဏစေသာတရားက ေဝဒနာက အဖနတလလ ႐ႈျခငးလညးေကာငး။

(ခ) ဣတ = ဤသ႔၊ စတာေရာ သတပ႒ာနာ = ေလးပါးကနေသာ သတပ႒ာနတ႔က၊ သမၺေဒၶန = ျမတစြာဘရားသည၊ သေဒသတာ = ေကာငးစြာ ေဟာေတာမအပကန၏၊ ဧေတ = ထေလးပါးကနေသာ သတပ႒ာနတ႔က၊ ဘာဝယေႏာ = ပြားေစေသာ၊ ဘကၡ = သသရာေဘးက ႐ႈေလရေသာသသည၊ ဝသဒၶႎ = နဗၺာနသ႔၊ အဓဂစၧတ = ေရာက၏။

ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(ဂ) အာနာပါန = အာနာပါနပဗၺလညးေကာငး၊ ဣရယာပထ = ဣရယာပထပဗၺလညးေကာငး၊ သမၸဇာန = သမၸဇာန ပဗၺလညးေကာငး၊ ပဋကလ = ပဋကလမနသကာရပဗၺလညးေကာငး၊ ဓာတ = ဓာတ-မနသကာရပဗၺလညးေကာငး၊ နဝ = ကးပါးကနေသာ၊ သဝထကာ = သဝထကပဗၺတ႔လညးေကာငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ စဒၵသ ကာယာႏပနာ = တစဆယေလးပါး ကနေသာ ကာယာႏပနာတ႔သည၊ ေဟာႏ = ျဖစကန၏။

နဝနဝနဝနဝ သဝထကသဝထကသဝထကသဝထက ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(ဃ) မတ = ေသ၍ တစရက, ႏစရကရၿပးေသာ အေကာငလညးေကာငး၊ ခဇၨ = ကးစသညတ႔သည ခအပေသာ အေကာငလညးေကာငး၊ သမသဥၥ = အသားအေသြးႏငတကြ အေၾကာတ႔ျဖင ဖြ႕အပေသာ အ႐းဆကရေသာ အေကာငလညး ေကာငး၊ နမသဥၥ = အသားမရ ေသြးျဖင လမးကေသာ အေၾကာတ႔ျဖင ဖြ႕အပေသာ အ႐းဆကရေသာ အေကာငလညး ေကာငး၊ အပဂတ = အသားအေသြးကငးေသာ အေၾကာတ႔ျဖင ဖြ႕အပ(စာမကႏာ ၁၃၈)ေသာ အ႐းဆကရေသာ အေကာင လညးေကာငး၊ တထာ = ထမတစပါး၊ ဝကၡတာန စ = ထထအရပ၌ ပစအပေသာ အစပကငးေသာ အ႐းျဖစေသာ အေကာငတ႔ လညးေကာငး၊ ေသတာန = ခ႐သငးအဆငးကသ႔ ေဖြးေဖြးျဖေသာ အ႐းျဖစေသာ အေကာငတ႔လညးေကာငး၊ ပဥၨကတာန = အစစ ဖ႐ဖရႀကကနေသာ ၾကာျမငစြာ ကာလပတလး မးစြတျခငးသ႔ ေရာကကနေသာ အ႐းျဖစေသာ အေကာငတ႔လညး ေကာငး၊ ပတန = ေဆြးျမညကနၿပးေသာ မႈန႔မႈန႔ညကညကျဖစ၍ ဖ႐ဖရႀကေသာ ႐းျဖစေသာ အေကာငတ႔လညးေကာငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ နဝ = ကးပါးကနေသာ၊ သဝထေက = သသာန၌ ပစအပကနေသာ အေကာငတ႔က၊ ဒသြာ = ျမငသညရ ေသာ၊ ဘကၡ = သသရာေဘးက ႐ႈေလရေသာသသည၊ တထာ = ထသသာန၌ ပစအပေသာ အေကာငႏငထပတ၊ ဥပသဟေရ = ငါလညး ထကသ႔ ျဖစလတ႕ဟ မမကယက ေဆာငရာ၏။

ဒတယဒတယဒတယဒတယ သဝထကသဝထကသဝထကသဝထက ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(င) ကာကာကလလဂေဇၩဟ = ကး, စြန, လငးတတ႔သညလညးေကာငး၊ ကေကၤဟ ဝါ = ဘမတးငကတ႔သညလညး ေကာငး၊ သနေခဟ ဝါ = အမေခြးတ႔သညလညးေကာငး၊ ဗဂၣဒပသဂၤါေလဟ = ကား, သစ, ေျမေခြးတ႔သညလညးေကာငး၊ ဝဝေဓဟ စ ပါဏကာ = အထးထးေသာ ပးတ႔သညလညးေကာငး၊ ခဇၨမာန = ခအပသညက၊ ဒသြာ = ျမငသညရေသာ၊ ဘကၡ

126

= သသရာေဘးက ႐ႈေလရေသာသသည၊ တထာ = ထအေကာငအတ၊ ဥပသဟေရ = ငါလညး ထကသ႔ ျဖစလတ႕ဟ မမ ကယက ေဆာငရာ၏။

ဆ႒ဆ႒ဆ႒ဆ႒ သဝထကသဝထကသဝထကသဝထက ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(စ) ဟတပါဒေဂါပၹက႒ = လက႐း, ေျခ႐း, ဖမက႐းကလညးေကာငး၊ ဇဃၤ႐ႈကဋဖာသက = ျမငးေခါငး႐း, ေပါငး႐း, ခါး႐း, န႐းကလညးေကာငး၊ ပ႒ခႏၶဂဝဟႏဒႏသသကဋာဟက = ေကာက႐း, ပခး႐း, လညကပ႐း, ေမး႐း, သြား႐း, ေခါငးခြ႐း ကလညးေကာငး၊ ဒသြာ = ျမငသညရေသာ၊ ဘကၡ = သသရာေဘး က ႐ႈေလရေသာသသည၊ တထာ = ထအေကာငအတ၊ ဥပသဟေရ = ငါလညး ထကသ႔ ျဖစလတ႕ဟ မမကယက ေဆာငရာ၏။ (စာမကႏာ ၁၃၉)

ေဝဒနာႏပနာေဝဒနာႏပနာေဝဒနာႏပနာေဝဒနာႏပနာ ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(ဆ) သခ ေဝဒန ဝါ = သခ ေဝဒနာကလညးေကာငး၊ ဒကၡ ေဝဒန ဝါ = ဒကၡ ေဝဒနာကလညးေကာငး၊ တဒည ဝါ ေဝဒန = ထသခ ဒကၡမတစပါေးသာ ဥေပကၡာေဝဒနာကလညးေကာငး၊ သာမသ ဝါ ေဝဒန = ကာမဂဏႏငစပေသာ သခ, ဒကၡ, ဥေပကၡာေဝဒနာကလညးေကာငး၊ နရာမသ ေဝဒန = ကာမဂဏႏင မစပေသာ သခ, ဒကၡ, ဥေပကၡာ ေဝဒနာကလညး ေကာငး၊ ေဝဒမာေနာ = ခစားေသာ၊ ေသာ = ထသသည၊ တဒါကာရ = ထသခစေသာ ေဝဒနာက ခစားေသာ အျခငးအရာက၊ အႏပေယ = အဖနတလလ ႐ႈရာ၏။

စတာႏပနာစတာႏပနာစတာႏပနာစတာႏပနာ ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(ဇ) ရာဂ = သရာဂ, ဝတရာဂစတလညးေကာငး၊ ေဒါသ = သေဒါသ, ဝတေဒါသ စတလညးေကာငး၊ ေမာဟ = သေမာဟ, ဝတေမာဟ စတလညးေကာငး၊ ခတ = သခတ, ဝကၡတစတလညးေကာငး၊ မဟဂၢတဥၥ = မဟဂၢတ, အမဟဂၢတ စတလညးေကာငး၊ ဥတရ = သဥတရ, အႏတရစတလညးေကာငး၊ သမာဟတ = သမာဟတ, အသမာဟတစတလညး ေကာငး၊ ဝမတ = ဝမတ, အဝမတစတလညးေကာငး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ယတ = စတာႏပနာ ဘာဝနာက အားထတေသာ သသည၊ စတ = အဇၩတ, ဗဟဒၶ စတက၊ အႏပေယ = အဖနတလလ ႐ႈရာ၏။

ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(စ) နဝရေဏသ = ကာမစၧႏၵစေသာ နဝရဏတရားတ႔၌လညးေကာငး၊ ခေႏၶသ = ႐ပကၡႏၶာစသညတ႔၌လညး ေကာငး၊ အာယတေနသ = စကၡစေသာ အာယတနတ႔၌လညးေကာငး၊ ေဗာဇၩေဂၤ = သတ သေမၺာဇၩငစသည၌လညးေကာငး၊ သေစၥသ = ဒကၡသစၥာစသညတ႔၌လညးေကာငး၊ အဇၩတဗာဟေရ = အဇၩတသႏာန, ဗဟဒၶသႏာန၌ ျဖစကနေသာ၊ ဓေမၼ = နဝရဏ စေသာ တရားတ႔က၊ ဘကၡ = သသရာေဘးက ႐ႈေလရေသာသသည။ အႏပေယ = အဖနတလလ ႐ႈရာ၏။

နဝရဏနဝရဏနဝရဏနဝရဏ, , , , အာယတန၌အာယတန၌အာယတန၌အာယတန၌ ျဖစေသာျဖစေသာျဖစေသာျဖစေသာ ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(ည) သႏ ဝါပ = ထငရားရေသာ ကာမစၧႏၵ စသည, ကာမရာဂ စေသာ သေယာဇဥ စသညကလညးေကာငး၊ အသႏ ဝါ = ထငရားမရေသာ ကာမစၧႏၵ (စာမကႏာ ၁၄၀) စသညကလညးေကာငး၊ အႏပၸႏၷ = မျဖစေသးေသာ ကာမစၧႏၵစသည၏၊ ဥပၸါေဒါ = ျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ ဥပၸႏၷ = ျဖစေသာ ကာမစၧႏၵ စသညက၊ ပဟာနဥၥ = ပယျခငးသညလညး၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ တ = ထပယၿပးေသာ ကာမစၧႏၵစသည၏၊ အာယတႎ = ေနာငအခါ၌၊ အႏပၸါေဒါ = မျဖစျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

127

ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနးဥဒၵါနး

(ဋ) စကၡ = စကၡ စေသာ အဇၩတကာယတန ေျခာကပါးသညလညးေကာငး၊ ႐ပါဒ = ႐ပါ႐စေသာ ဗာဟရာယတန ေျခာကပါးသညလညးေကာငး၊ ဝညာဏ = စကၡဝညာဏစေသာ ဝညာဏေျခာကပါးသညလညးေကာငး၊ ဖော စ = စကၡသမၹစေသာ ဖေျခာကပါးသညလညးေကာငး၊ တဇၨာ = ထစကၡ သမၹ စသညေၾကာငျဖစေသာ၊ ေဝဒနာ စ = စကၡသမၹဇာ ေဝဒနာစေသာ ေဝဒနာေျခာကပါးသညလညးေကာငး၊ သညာ စ = ႐ပသညာစေသာ သညာေျခာကပါးသည လညးေကာငး၊ ေစတနာ စ = ႐ပသေဥၥတနာစေသာ ေစတနာေျခာကပါးသညလညေကာငး၊ တဏာ စ = ႐ပတဏာစေသာ တဏာ ေျခာကပါးသညလညးေကာငး၊ ဝတေကာ စ = ႐ပဝတကစေသာ ဝတကေျခာကပါးသညလညးေကာငး။ ဝစာရေကာ စ = ႐ပဝစာရစေသာ ဝစာရေျခာကပါးသညလညးေကာငး၊ ပယ႐ပ = ခစအပေသာ သေဘာရေသာ တရားမည၏၊ ဧတ = ဤ ခစအပေသာ သေဘာရေသာ စကၡပသာဒစသည၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ ဧတ = ဤခစအပ ေသာ သေဘာရေသာ စကၡပသာဒစသည၌၊ ဧသာ-တဏာ = ဤတဏာသည၊ န႐ဇၩတ = ခပ၏၊ ဣတ = ဤသညလင ဥဒၵါနး အၿပးတညး။

ကမးၿပးနဂးကမးၿပးနဂးကမးၿပးနဂးကမးၿပးနဂး

ဣတ မဟ႒ကာဝါသနဝါသနာ မဟာေထေရန ရစေတာယ သတပ႒ာနနေယာ -

(က) သဟသတနဝတ၊ ပဥၥေမ မာဃဇဏေက။ စဒၵေသ ဇဝဝါရမ၊ ဝကာေလ သတပါဒေက။

ဣတ-ဣမနာ အႏကေမန = ဤသ႔ေသာ အစဥျဖင၊ မဟ႒ကာဝါသနဝါသနာ = မဟာေအာငေျမဘစ အတေကာငး ေတာႀကး၌ သတငးသးေနေသာ၊ မဟာေထေရန = “စကႏၵာဘ သရသဒၶမၼဓဇ မဟာဓမၼရာဇာဓ ရာဇဂ႐” မဟာေထရသည၊ ရစေတာ = စရငအပေသာ၊ အယ သတပ႒ာနနေယာ = ဤ “သတပ႒ာနသတ နယ”သည၊ သဟသတနဝတ ပဥၥေမ = သကရာဇ ၁၁၉၅-ခ၊ မာဃဇဏေက = တပ႔တြလဆနး၊ စဒၵေသ ဇဝဝါရမ = ၁၄-ရက ၾကာသပေတးေန႔၊ ဝကာေလ သတပါဒေက = ေနလြ ခနစဖဝါးျပညအခါ၌၊ န႒ေတာ = ၿပးျခငးသ႔ ေရာက၏။

(ခ) ဣမနာ လခပေညန၊ သဗၺတ သဗၺဒါ သမာ။ ယထာ ဗေဒၶန ေဒေသတာ၊ ဧတ ဘဝါမေသ ဣေမ။

ဣမနာ လခပေညန = ဤသတပ႒ာန နယက ေရးသားရေသာ ေကာငးမႈေၾကာင၊ သဗၺတ = ခပသမးေသာ ဘဝ တ႔၌၊ သဗၺဒါ = ခပသမးေသာအခါ၌၊ သမာ = မယတမလြန အညအမ၊ ဗေဒၶန = ျမတစြာဘရားသည၊ ယထာ = အၾကင အျခငးျဖင၊ ဧတ = ဤသတပ႒ာနတရားေတာက၊ ေဒေသတာ = ေဟာေတာမအပ၏၊ တထာ = ထအျခငးျဖင၊ ဣေမ = ဤ သတပ႒ာနတရားတ႔က၊ ဘဝါမေသ = ပြားမားႏငလ၏။

မဟာသတပ႒ာန နယ ဤတြငေ႐ြ႕ ၿပး၏။

128

မဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာနမဟာသတပ႒ာန အဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာကအဓပၸါယေကာက

နေမာ တ ဘဂဝေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဒၶ။

ပဏာမပဏာမပဏာမပဏာမ----ပဋညာဥပဋညာဥပဋညာဥပဋညာဥ

(က) ဝႏၵတြာ သတပၸ႒ာန၊ သတ သေဒသက ဇန။ ဧေကေနာပါသေကနာဟ၊ သဘာေဝတ သယာစေတာ။

[ပဌမ မကာ ဝပလာဂါထာ]

(ခ) မဟာသတပ႒ာန၊ သာဓန သခကာမာန။ သလကၡ အဓပၸါယ-ပကာသန သမာေသန။

[ဝတဂါထာ]

(က) အဟ = ငါသည၊ သတပၸ႒ာနသတ = မဟာသတပ႒ာနသတက၊ သေဒသက = ေကာငးစြာ ေဟာေတာမတတ ေသာ၊ ဇန = ျမတစြာဘရားက၊ ဝႏၵတြာ-ဝႏၵာမ = အလြန႐ေသစြာ ရခးပါ၏၊ ဝႏၵတြာ = အလြန႐ေသစြာ ရခးၿပး၍၊ ဧေကန = တစေယာကေသာ၊ သေႏန = သေတာေကာငးျဖစေသာ၊ ဥပါသေကန = “တကာစမတ” အမညရေသာ ဥပါသကာသည၊၊ သယာစေတာ = ႐ေသစြာ ေတာငးပနအပသညျဖစ၍၊

(ခ) သခကာမန = မဂဖလ နဗၺာနခမးသာက အလရကနေသာ၊ သာဓန = သေတာေကာငးတ႔အား၊ သဘာေဝတ = သတပ႒ာနေလးပါးက ပြားလြယ (စာမကႏာ ၁၄၃)ေစျခငးငါ၊ မဟာသတပ႒ာန = မဟာသတပ႒ာနသတ၏၊ သမာေသန = အကဥးအားျဖင၊ အဓပၸါယပကာသန = သေဘာအဓပၸါယမက ျပရာျပေၾကာငးျဖစေသာေၾကာင “အဓပၸါယပကာသန” အမညရ ေသာ နယညးကမးက၊ သလကၡမ = ေကာငးစြာ ေရးေပအ။

နဒါနးနဒါနးနဒါနးနဒါနး

သလကၡ-ဟေသာ ပဋညာဥ၏ ပဋညာတဗၺျဖစေသာ အဓပၸါယပကာသန-ပါဌ၌ အဓပၸါယကား-

၁။ က႐တငးတြင ကားေၾကာငေသာ ေျခရေသာ လသားစား ေပါရသာဒ ဘလးက ဆးမရာျဖစေသာေၾကာင ကမၼာသဒမၼ အမညရေသာ နဂး၌ သဗၺညျမတစြာဘရား သတငးသးေနေတာမေသာအခါ၌-

ဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသဥေဒၵသ

၂။ (၁) ရာဂအစရေသာ အညစအေၾကးတ႔ျဖငလညးေကာငး, အဘဇၩာ ဝသမေလာဘအစရ ကနေသာ ကေလသာတရားတ႔ျဖငလညးေကာငး ညစညးေသာ စတရကနေသာ သတဝါတ႔၏ စတ အညစအေၾကးက အထးသျဖင စငၾကယေစျခငးအကး၊

(၂) စးရမေသာက မးက လြနျခငး, ပယေဖာကျခငးအကး၊ (၃) ငေၾကးျမညတမးျခငး ပရေဒဝမးက လြနျခငး ပယေဖာကျခငးအကး၊ (၄) ကယ၏ ဆငးရျခငး, ဒကၡမးက ၿငမးေစ, ခပေစျခငးအကး၊ (၅) စတႏလးမသာယာျခငး, ထတလန႔ျခငး ေဒါမန မးက ၿငမးေစျခငးအကး၊ (၆) အရယာမဂက ရေစျခငးအကး၊ (၇) အသခၤတဓာတ နဗၺာနက မကေမာကျပရျခငးအကး-

129

အားျဖင ခနစပါးအျပားရေသာ အကးထးအကးျမတတ႔က ရေစ, ျပညစေစတတေသာ

ေဟာၾကားေတာမအပေသာ သတပ႒ာနသည - (စာမကႏာ ၁၄၄)

(၁) ကာယာႏပနာ သတပ႒ာန၊ (၂) ေဝဒနာႏပနာ သတပ႒ာန၊ (၃) စတာႏပနာ သတပ႒ာန၊ (၄) ဓမၼာႏပနာ သတပ႒ာန-

အားျဖင ေလးပါးအျပားရ၏။ ထေလးပါးတ႔တြင -

(က) လကေျခ အဂၤါႀကးငယ အစရေသာအေပါငး, မေကာငး စကဆပ ႐ြရာဖြယ ဆ, အေမြး, ေျခသညး လက သညး, သြား, အေရထ အေရပါး စေသာ သးဆယႏစပါးေသာ စကဆပ ႐ြရာဖြယ အစတ႔၏ျဖစရာ ႐ပကာယ ခႏၶာကယက ေအာကေမ သမးဆညးျခငး သတသည ကာယာႏပနာ သတပ႒ာနမည၏။

(ခ) သခေဝဒနာ, ဒကၡေဝဒနာ, ဥေပကၡာေဝဒနာ အားျဖင သးပါးေသာ အျပားရေသာ ေလာကျဖစေသာ ေဝဒနာက ေအာကေမ သမးဆညးျခငး သတသည ေဝဒနာႏပနာ သတပ႒ာနမည၏။

(ဂ) သရာဂစတ စေသာ တစဆယေျခာကပါးအျပားရေသာ ေလာကျဖစေသာ စတက ေအာကေမ သမးဆညးျခငး သတသည စတာႏပနာ သတပ႒ာန မည၏။

(ဃ) နဝရဏငါးပါးအစ သစၥာေလးပါး တရားအဆးရေသာ ငါးပါးအျပားရေသာတရားက ေအာကေမ သမးဆညး ျခငး သတသည ဓမၼာႏပနာ သတပ႒ာနမည၏ ဟလ။

သတပ႒ာနေလးပါး အကဥးသ႐ပဥေဒၵသ ၿပး၏။

ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ၁၁၁၁----အာနာပါနပငးအာနာပါနပငးအာနာပါနပငးအာနာပါနပငး

၁။ ထဆအပၿပးေသာ သတပ႒ာနေလးပါးတ႔တြင ကာယာႏပနာ သတပ႒ာန၌ -

၁။ အာနာပါနပဗၺ၊ ၂။ ဣရယာပထပဗၺ၊ ၃။ သမၸဇာနပဗၺ၊ (စာမကႏာ ၁၄၅) ၄။ ပဋကလမနသကာရပဗၺ၊ ၅။ ဓာတမနသကာပဗၺ၊ ၆-၁၄။ နဝသဝထကာရပဗၺ-

အားျဖင တစဆယေလးပငး အျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ ထတစဆယေလးပငးတ႔တြင-

၁။ အာနာပါနပဗၺ၌-

(က) ဥပမာကား လမၼာေသာ ပနးပြတသမားသည စညႀကးအစရသညက ပြတလပေသာအခါ ပြတႀကးက ရညရည ဆြငငသကသ႔ ဆထး ဆကင အစရသညက ပြတလပေသာအခါ ပြတႀကးက တတဆြငငသကသ႔ ထ႔အတ ထါကသက ဝငသကက ရညရညျဖစေစသည တတ ျဖစေစသညဟ ေအာကေမျခငးသတက ျပရာ၏။

(ခ) ထသ႔ ထြကသက ဝငသကက အရညအတအားျဖင ေအာကေမ သမးဆညးျခငး သတရၿပးေသာ-

130

(၁) ငါ၏ ထြကသက ဝငသကသည အဘယက အစြ အမျပသနညး။ ေလးပါးေသာ မဟာဘတ, ဥပါဒါ႐ပဟေသာ ကရဇကာယက စြမ၍ ျဖစ၏။ ထထြကသက ဝငသက အာသ ပာသ ကရဇကာယသည ႐ပမည၏။

(၂) ထ႐ပက အာ႐ျပ၍ျဖစေသာ အာ႐က ေတြ႕တတေသာ ဖ, အာ႐က ခစားတတေသာ ေဝဒနာ, အာ႐က မတ၍ သတတေသာ သညာ, အာ႐သ႔ ေရ႕႐ႈ တငတတ ေစေဆာတတေသာ ေစတနာ, အာ႐က အထးသျဖင သတတေသာ ဝညာဏအားျဖင ဖ ပဥၥကတရား ငါးပါးသည နာမမည၏ဟ ႐ပနာမတရားက သမးဆညး ၿပး၍-

(၃) ႐ပနာမ၏အေၾကာငးကား အဘယနညး။ အဝဇၨာ တဏာ က အာဟာရစေသာ တရားသာ လငတညးဟ သျမငၿပးလင အေၾကာငးအကး ပစၥညး ပစၥယပၸနမသာ ျဖစသည။ သတဝါ ပဂၢလဟ၍ တရားကယ အသး အျခား မရၿပဟ ယမားျခငး မရမ၍

(၁) ႐ပနာမတရားတ႔ ျဖစၿပး၍ ျဖစတငးမတည၊ ကနတတ ကငးတတေသာ သေဘာေၾကာင အနစၥသာတညး။

(၂) ျဖစျခငး ပကျခငးတ႔ျဖင မျပတႏပစကတတေသာ ေဘးဟေသာ သေဘာေၾကာင ဒကၡသာတညး။

(၃) အစးမရ, အစးမပင, ကယမဟတ, အႏစမရေသာ သေဘာေၾကာင အနတသာတညး-

ဟ လကၡဏာေရးသးပါးသ႔ တင၍ ဝပနာက ပြားေစ၍ အစဥသျဖင အရဟတဖလသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏ ဟလ သည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) အာသ ပာသဟေသာ ထြကသက ဝငသကက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။

(၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည သမဒယသစၥာ မည၏။

(၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ မည၏။ (၄) ဒကၡသစၥာက ပငးျခား၍ သတတေသာ သမဒယသစၥာက ပယတတေသာ နေရာဓသစၥာလင အာ႐ရေသာ

ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငျဖစေသာ သမၼာဒ႒, သမၼာသကၤပၸ, သမၼာ ဝါစာ, သမၼာကမၼႏ, သမၼာအာဇဝ, သမၼာဝါယာမ, သမၼာသတ, သမၼာသမာဓဟ ဆအပေသာ အရယာမဂၢင တရားကယ ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင လ႔လျပ၍ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင သစၥာေလးပါး သ႔ တင၍လညး စးျဖနးရာ, ပြားမားေစရာသည။

[ဤကား အာနပါနပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ၂၂၂၂----ဣရယာပထပငးဣရယာပထပငးဣရယာပထပငးဣရယာပထပငး

၂၂၂၂။။။။ ဣရယာပထပဗၺ၌ဣရယာပထပဗၺ၌ဣရယာပထပဗၺ၌ဣရယာပထပဗၺ၌----

(က) ေခြး, ေျမေခြး အစရေသာ သတဝါတ႔သည သြားကန ရပကန ထငကန ေလာငးကနသညရေသာ သြားကန ရပကန ထငကန ေလာငးကနသညဟ အကယ၍ကား သကန၏ရင၊ ထသ႔ သကနေသာလညး ထေခြး, ေျမေခြးစသညတ႔၏

131

သျခငးက ရည၍ ဂစၧေႏာ စသညက ေဟာေတာမမအပ၊ ဤေခြး, ေျမေခြးစသညတ႔၏ သျခငးသည သတဝါဟေသာ အယ ကလညး မစြန႔၊ သတဝါဟေသာ အမတကလညး မခြါ၊ ကမၼ႒ာနးလညး မျဖစ၊ သတပ႒ာနက ပြားေစသညလညး မျဖစ။

(ခ) ဣရယာပတေလးပါးက ေအာကေမသမးဆညးေသာ ေယာဂပဂၢလ၏ သျခငးသညကား သတဝါဟေသာ အယက စြန႔၏။ သတဝါဟေသာ အမတကလညး စြန႔၏။ ကမၼ႒ာနးလညး ျဖစ၏။ သတပ႒ာနက ပြားေစသညလညး ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင သြားလင သြား၏။ ရပလင ရပ၏။ ထငလင ထင၏။ ေလာငးလင ေလာငး၏။ ေအာကေမသမးဆညးျခငး သတက ျဖစေစရာသည။

အဘယသ႔ ျဖစေစရာသနညးဟမကား။

(ဂ) သြား၏, ရပ၏, ထင၏, ေလာငး၏ ဟသည တစစတစေယာကေသာ သတဝါတ႔သည သြားသည, ရပသည, ထငသည, ေလာငးသည မရၿပ။ သြားမည, ရပမည, ထငမည, ေလာငးမညဟျဖစေသာ စတသည ဝါေယာဓာတက ျဖစေစ တတသည။ ထစတဇဝါေယာဓာတပ႕သျဖင တစကယလး ေရ႕သ႔ တကသညက သြားသည။ တစကယလး ေထာင၍ ေနသည က ရပသည။ ေအာကတစပငး ေကြးလက အထကတစပငး ေထာငလကရသညကသာ ထငသည။ တစကယလး ဖလာဆန႔ လကရသညကသာ ေလာငးသည ဆရေခသည။

(ဃ) ဥပမာကား ႏြားေလးခက၍ လညးသမား လညးႏငသညရေသာ လညးသြားသည, လညးရပသညဟ၍ ေခၚေဝၚ သမတျခငးမသာ ျဖစသကသ႔ ထ႔အတ လညးသမားႏငတေသာ သြားလ, ရပလ, ထငလ, ေလာငးလေသာ စတသည ႏြားႏငတေသာ စတဇဝါေယာဓာတက ျဖစေစသညရေသာ- (စာမကႏာ ၁၄၈)

၁။ ထစတဇဝါေယာဓာတပ႕သျဖင လညးႏငတေသာ တစကယလး ေရ႕သ႔ တကသညက သြားသည။ ၂။ တစကယလး ေထာင၍ေနသညကသာ ရပသည။ ၃။ ေအာကတစပငးေကြးလက အထကပငး ေထာငလကရသညကသာ ထငသည။ ၄။ တစကယလး ဖလာဆန႔လက ရသညကသာ ေလာငးသည ဆရေခသည။

တစစတစေယာကေသာ သတဝါပဂၢလ သြားသည, ရပသည, ထငသည, ေလာငးသည မရဟ ေအာကေမျခငး သတက ျဖစေစရာသည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ဣရယာပထေလးပါးက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည

သမဒယသစၥာ မည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာ မည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢင တရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာ မည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖငလညး လ႔လျပ၍ ေဘးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင စတသစၥကမၼ႒ာနးကလညး စးျဖနးအားထတ ပြားေစရာ၏ ဟလသည။

[ဤကား ဣရယာပထပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

132

ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ၃၃၃၃----သမၸဇာနပငးသမၸဇာနပငးသမၸဇာနပငးသမၸဇာနပငး

၃၃၃၃။။။။ သမၸဇာနပဗၺ၌သမၸဇာနပဗၺ၌သမၸဇာနပဗၺ၌သမၸဇာနပဗၺ၌ ----

(၁) ေရ႕သ႔တကသည, ေနာကသ႔ ဆတသည။ (၂) ေရ႕တ႐ၾကညသည, တေစာငးၾကညသည။ (၃) ေကြးသည, ဆန႔သည။ (စာမကႏာ ၁၄၉) (၄) အဝတပဆး ဝတသည။ (၅) စားသည, ေသာကသည, ခသည, လကသည။ (၆) ကငႀကး ကငငယ စြန႔သည။ (၇) သြားသည, ရပသည, ထငသည, အပသည, ႏးသည, စကားေျပာဆသည, ဆတဆတေနသည- တ႔၏ အစြမးအားျဖင ဤခနစပါးေသာ အရာတ႔၌ ပညာအဆငအျခငျဖင ျပရာသည။

အဘယသ႔ ျပရာသနညးဟမကား -

(က) အလြနမကေသာ ပထဇဥသည ေရ႕သ႔ တကျခငး အစရသညတ႔၌ ငါသည ေရ႕သ႔ တကျခငးက ျဖစေစတတ သည။ ငါသည ေရ႕သ႔ တကသည။ ငါသည ေရ႕သ႔ တကျခငးက ျဖစေစအပသညဟ ေတြေဝသကသ႔၊ ထ႔အတ မေတြမေဝဘ ေရ႕သ႔ တကသည, ေနာကသ႔ ဆတသည, တစစတစေယာကေသာ ပဂၢလသည မရၿပ။ ေရ႕သ႔ တကမည, ေနာကသ႔ ဆတ မည စတျဖစသညရေသာ ထစတႏငအတျဖစေသာ ဝါေယာ ဓာတပ႕ေသာအားျဖင ကယဟ ေခၚေဝၚသမတအပေသာ အ႐းစ သာ ေရ႕သ႔ တကရေလသည။ ေနာကသ႔ ဆတရေလသည။

(၁) ေရ႕သ႔ တကမည, ေနာကသ႔ ဆတမညဟ ေျခက ခကြျခငး - ဥဒၶရဏ။ (၂) ေျခက ေရ႕သ႔ ေဆာငျခငး - အတဟရဏ။ (၃) ေျခက ထမသညမ ေဆာငျခငး - ဝတဟရဏ။

[ကာလသးပါးတ႔၌ ပထဝဓာတ, အာေပါဓာတ ႏစပါးတ႔သည ညကန, အားနညးကနသည။ ေတေဇာဓာတ, ဝါေယာ ဓာတ ႏစပါးတ႔သည လြနကန, အားႀကးကနသည။]

(၄) ေျခက စြန႔လြတျခငး - ေဝါသဇၨန။ (၅) ေျခက ချခငး - သႏၷေကၡပန။ (၆) ေျခက ေျမႏငတကြ ၾကပၾကပနငးျခငး - သႏၷ႐ဇၩန။

[ကာလသးပါးတ႔၌ ေတေဇာဓာတ, ဝါေယာဓာတ ႏစပါးတ႔သည ညကန, အားနညးကနသည။ ပထဝဓာတ, အာေပါ ဓာတ ႏစပါးတ႔သည လြနကန, အားႀကးကနသည။] (စာမကႏာ ၁၅၀)

ထေျခတစလမးက ေျခာကစျပရာတြင -

တစစျဖစေသာ ဥဒၶရဏကာလျဖစေသာ နာမ႐ပတရားတ႔သည အတဟရဏကာလသ႔ မေရာကကန။

အတဟရဏကာလ၌ျဖစေသာ နာမ႐ပတရားသည ဝတဟရဏ, ေဝါသဇၨန, သႏၷေကၡပနကာလသ႔ မေရာကကန။

သႏၷေကၡပနကာလ၌ျဖစေသာ နာမ႐ပတရားတ႔သည သႏၷ႐ဇၩနကာလသ႔ မေရာကကနမ၍ ထထသ႔ေသာ အဖ႔အစတ႔၌ သာလင အဆစအဆစ အစပအစပ အဖ႔အဖ႔ ျဖစကန၏။ ေလာေလာပေသာ အးကငး၌ ထညအပေသာ ႏမးကသ႔ ဖစဖစအသ ျပကနလက ပကေလ, ခပေလ, ေပာကေလကနရာသည။

133

(ခ) ေရ႕တ႐ၾကညသည, တေစာငးၾကညသည ကာလ၌လညး ေရ႕တ႐ ၾကညသည, တေစာငးၾကညသည အတြငး၌ ကယဟ၍ မရၿပ။ ေရ႕တ႐ ၾကညမည, တေစာငးၾကညမညဟ စတျဖစသညရေသာ ထစတႏင အတတကြျဖစေသာ ဝါေယာ ဓာတ ပ႕ေသာအားျဖင ေအာကမကလႊာသည ေအာကသ႔ ကသည၊ အထကမကလႊာသည အထကသ႔ တကသညက ေရ႕ တ႐ၾကညသည, တေစာငးၾကညသညဟ ဆရေခသည။ ယႏရား လတျဖင တစစတစေယာက မကလႊာက ဖြငလစရသည မရ ၿပ။ စကၡဝညာဥျဖင ဒနကစၥ က ၿပးေစလက ျဖစေလသည။

(ဂ) လကေျခတ႔က ေကြးသည, ဆန႔သည၌လညး လကေျခက ေကြးတတ, ဆန႔တတေသာ တစစတစခေသာ ကယ ဟ၍ မရၿပ။ လကေျခတ႔က ေကြးမည, ဆန႔မညဟ စတျဖစသညရေသာ ထစတႏင အတတကြျဖစေသာ ဝါေယာဓာတ ပ႕ေသာ အားျဖင ဆြငငေသာ ယႏရား ႐ပေသး လကေျခလႈပသကသ႔ ေကြးျခငး, ဆန႔ျခငး ျဖစေလသည။

(ဃ) အဝတပဆး ဝတ႐သည၌လညး အဝတပဆးက ဝတတတ, ႐တတေသာ သတဝါ ကယမညသည မရၿပ။ အဝတ ပဆး ဝတလ၌ ႐လေသာ စတျဖစသညရေသာ ထစတႏင အတတကြျဖစေသာ စတဇ ဝါေယာဓာတ ပ႕ေသာအားျဖင အဝတ ပဆး ဝတသည, ႐သညဟ ျဖစေလသည။ အဝတပဆးကလညး ငါသည ကယက ဝတ႐ ဖးလႊမးသညဟ မသ၊ ကယကလညး ငါက အဝတပဆး ဝတ႐ ဖးလႊမးေလသညဟ၍ မသ၊ ညႊနတစစ ႐ႊ႐ပက (စာမကႏာ ၁၅၁) ပဆၾကမး ဖးလႊမးသကသ႔ တစခ ေသာဓာတသည တစခေသာ ဓာတက ဖးလႊမးေလသည။

(င) စားသည, ေသာကသည, ခသည, လကသည၌လညး စားတတ, ေသာကတတ, ခတတ, လကတတေသာ ကယ, ပဂၢလ, သတဝါ မညသည တစစတစေယာကမ ရသညမဟတ။ စားလ, ေသာကလ, ခလ, လကလေသာ စတျဖစသည ရေသာ ထစတႏင အတတကြျဖစေသာ စတဇ ဝါေယာဓာတ ပ႕သျဖငသာလင ထမငးစသညက ယျခငးျဖစေလသည။ စတဇ ဝါေယာဓာတ ပ႕သျဖင ထမငးခြက၌ လကက ချခငး, ထမငးလပက ဆပျခငး, ထမငးလပက ခကြျခငး, ခတြငးသ႔ ခြ႕သြတျခငး ျဖစေလသည။ တစစတစေယာက သေကာက ယႏရား လတျဖင ေမး႐းက ဖြငမညသရသညမဟတ။

စတဇဝါေယာဓာတ ပ႕သျဖငသာလင ထမငးလပ ခတြငးဝယ ထညျခငး, အထကသြားတ႔၏ ကညေပြ႕ကစၥက ၿပး ေစျခငး, ေအာကသြားတ႔၏ ဆကစၥက ၿပးေစျခငး, လာ၏ လကကစၥက ၿပးေစျခငးသာ ျဖစေလသည။ ခတြငးသ႔ ေရာကေသာ ထမငးလပက ေအာကသြားတညးဟေသာ ဆ၌ လာတညးဟေသာ လကျဖင လနေလာ၍ တေတြးတညးဟေသာ ေရျဖင ဆြတ၍ အထကသြားတညးဟေသာ ကညေပြ႕ျဖင မႈန႔မႈန႔ညကညက ႀကတၿပးလင တစစတစေယာက ဟငးခ ေယာကမျဖင ဝမးတြငးသ႔ သြငးတတသ ရသညမဟတ။

စတဇဝါေယာဓာတေၾကာငသာလင ဝငေလသည။ ဝငေလသမကလညး တစစတစေယာက ေကာက႐းခငး၍ ခတတ သရသညမဟတ။ စတဇဝါေယာဓာတ၏ အစြမးျဖငသာ တည၏။ ဝငေလေသာ ထမငးလပကလညး တစစတစေယာက ခေလာကေဆာကၿပးလင မးထည၍ ခကျပတသရသညမဟတ၊ ေတေဇာဓာတျဖငသာလင ကကရေလသည။ ကကေလ သမကလညး တစစတစေယာက တတလတျဖင အပသ႔ ထတေဆာင တတသရသညမဟတ။ စတဇဝါေယာဓာတသာလင ထတေဆာငေလသည။

(စ) ကငႀကးကငငယ စြန႔သည၌လညး ကငႀကးကငငယ စြန႔တတေသာ ကယ, ပဂၢလ, သတဝါမညသည တစစ တစေယာကမ ရသညမဟတ။ ဥပမာကား မညၿပးေသာ အငးအမာ ေပါကကြသညရေသာ ေသြး, ျပည (စာမကႏာ ၁၅၂) အလလထြကသကသ႔၊ ထ႔အတ အစာကကအမ, ကငငယအမ၌ စေတေသာ ကငႀကးကငငယတ႔သည ဝါေယာဓာတ အဟတ ျဖစသာ အလလ အပသ႔ ထြကေလသည။

(ဆ) သြားသည, ရပသည, ထငသည၌လညး တစစတစေယာက သြားတတ, ရပတတ, ထငတတေသာ သတဝါ ပဂၢလ ရသညမဟတ။ သြားလ, ရပလ, ထငလေသာ စတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတ ပ႕ေသာအားျဖင တစကယလး ေရ႕သ႔ တကသညက သြားသည၊ တစကယလး ေထာင၍ ေနသညကသာ ရပသည၊ ေအာကကယတစပငးေကြးလက အထက

134

ကယတစပငး ေထာငလကရသညကသာ ထငသညဟ ဆရေလသည။ သြားဆကာလျဖစေသာ ႐ပနာမတရားတ႔သည သြားဆခဏကပင၊ ရပဆကာလျဖစေသာ ႐ပနာမတရားတ႔သည ရပဆခဏကပင ခပေလကနသည။

(ဇ) အပသည, ႏးသည၌လညး အပတတ, ႏႈးတတေသာ သတဝါ ပဂၢလ ရသညမဟတ၊ ဝထစတ အျခားမရ ဘဝင စတ သကသကျဖစသညကသာ အပသည၊ ဘဝငစတျခား၍ ဝထစတျဖစသညကသာ ႏးသည ဆရေလသည။ အပဆ ကာလ ျဖစေသာ နာမ႐ပတရားတ႔သည အပဆခဏကပင, ႏးဆ ကာလျဖစေသာ နာမ႐ပတရားတ႔သည အပဆ ခဏကပင ခပေလ ကနသည။

(စ) စကားေျပာဆသည, ဆတဆတေနသည၌လညး စကားေျပာဆတတ, ဆတဆတေနတတေသာ သတဝါ, ပဂၢလ ရသညမဟတ၊ ႏႈတခမး, သြား, လာ, အာေစာက, စတအားေလာကပတေသာ ပေယာဂကစြ၍ အသျဖစသညကသာ စကား ေျပာဆသည, အသမျဖစသညကသာ ဆတဆတေနသည ဆရေလသည။ စကားေျပာဆသည ကာလျဖစေသာ နာမ႐ပတရား တ႔သည စကားေျပာဆဆခဏကပင, ဆတဆတေနသည ကာလျဖစေသာ နာမ႐ပတရားတ႔သည ဆတဆတ ေနဆခဏက ပင ခပေလကနသညဟ ပညာ အဆငအျခငက ျပရာသည။

[ဂေတ ဌေတ နသေႏၷ သေတ ဇာဂရေတ ဘာသေတ တဏဘာေဝ တ႔က တစခေသာ ေကာ႒သဌာန ယေလ။] (စာမကႏာ ၁၅၃)

သမၸဇဥေလးပါးသမၸဇဥေလးပါးသမၸဇဥေလးပါးသမၸဇဥေလးပါး

သမၸဇညတရားကား -

(၁) သာတကသမၸဇည, (၂) သပၸါယသမၸဇည, (၃) ေဂါစရသမၸဇည, (၄) အသေမၼာဟသမၸဇည-

ဟ၍ ေလးပါး အျပားရသည။ ထေလးပါးတ႔တြင -

(၁) အကးရသည မရသညက ဆငျခငျခငးသည သာတကသမၸဇည။

(၂) ေလာကပတသည မေလာကပတသညက ဆငျခငျခငးသည သပၸါယသမၸဇည။

(၃) ေရ႕သ႔တကျခငး, ေနာကသ႔ ဆတျခငး စေသာ ခနစပါးေသာ ဌာနတ႔၌ ကမၼ႒ာနးႏင မကငးျခငးသည ေဂါစရ သမၸဇည။

(၄) ေရ႕သ႔တကျခငး, ေနာကသ႔ ဆတျခငး စေသာ ခနစဌာနတ႔၌ ေရ႕သ႔ တကတတ, ေနာကသ႔ ဆတတတေသာ သတဝါ, ပဂၢလရသညမဟတ အစရသညျဖင ေအာကက ဆခၿပးသညအတငး မေတြမေဝ ဆငျခငျခငးသည အသေမၼာဟသမၸဇည မည၏။

ထ႔ေၾကာင အကးရသည မရသညက ဆငျခင၍ အကးရမသာ ေရ႕သ႔ တကျခငးစသညက ျပရာသည။ အကးပငရ ေသာလညး ေလာကပတသည, မေလာကပတသညက ဆငျခင၍ ေလာကပတမသာ ျပရာသည။ အကးရသည, ေလာက ပတသညျဖစ၍ ေရ႕သ႔တကျခငးစသညက ျပရာ၌လညး ကမၼ႒ာနးႏင မကငးျပရာသည။ ေရ႕သ႔တကတတေသာ ပဂၢလ သတဝါ ရသညမဟတ။

ေရ႕သ႔ တကလေသာ စတေၾကာငျဖစေသာ ဝါေယာဓာတ ပ႕ေသာအားျဖငသာ တစကယလး ေရ႕သ႔ တကရေလသည အစရသညျဖင ေအာကကဆခၿပးေသာအတငး မေတြမေဝ ပညာအဆငအျခငက ျပရာသည။

135

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) သမၸဇညက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည

သမဒယသစၥာ မည၏။ (စာမကႏာ ၁၅၄) (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင သစၥကမၼ႒ာနးက လ႔လျပရာသည၊ သစၥကမၼ႒ာနးက လ႔လျပ၍လညး နဗၺာန သ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏-ဟလသည။

[ဤကား သမၸဇာနပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ၄၄၄၄----ပဋကလပဋကလပဋကလပဋကလ မနသကာရပငးမနသကာရပငးမနသကာရပငးမနသကာရပငး

၆။၆။၆။၆။ ပဋကလပဋကလပဋကလပဋကလ မနသကာပဗၺမနသကာပဗၺမနသကာပဗၺမနသကာပဗၺ၌၌၌၌ ဆငျခင ေအာကေမရာသညကား-

(က) ေအာကေျခဖဝါး အျပငမသည အထကဆဖားတငေအာင ကယက ဆငျခငသညရေသာ အေကာ, ကရမက အစရေသာ တစစတစခ အေမႊးအႀကငက မျမင။

စငစစေသာကား -

၁။ ဆ, အေမႊး, ေျခသညးလကသည, သြား, အေရ။ ၂။ အသား, အေၾကာ, အ႐း, ျခငဆ, အညႈ႕။ ၃။ ႏလးသား, အသညး, အေျမး, အဖဥး, အဆတ။ ၄။ အမ, အသမ, အစာသစ, အစာေဟာငး, ဥးေႏာက။ ၅။ သညးေျခ, သလပ, ျပည, ေသြး, ေခၽြး, အဆခ။ ၆။ မကရည, ဆၾကည, တေတြး, ႏပ, အေစး, ကငငယ-

အားျဖင သးဆယႏစပါးေသာ စကဆပ႐ြရာဖြယ အစအတသာ ျပညေလသညဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

(ခ) ဥပမာကား - ေကာကမး, ပ, ႏမး, ဆနတ႔ျဖင ျပညေသာ ေအာကအထက အဝႏစဖကရေသာ အတက ေျဖ၍ ၾကညသညရေသာ မကစအျမငရေသာ ေယာကားသည “ဤကား သေလး, ဤကား ေကာက, ဤကား ပေနာက, ဤကား ပလြနး, ဤကား ႏမး, ဤကား ဆန”ဟ၍ ဆငျခငေအာကေမရာသကသ႔ ထ႔အတ အတက ေျဖ၍ ၾကညေသာ ေယာကားႏင (စာမကႏာ ၁၅၅) တေသာ ကမၼ႒ာနးက အားထတစးျဖနးေသာ ေယာဂသေတာေကာငးသည အဝႏစဖကရေသာ အတႏငတေသာ ကယက ေအာကေျခဖဝါးအျပငမသည အထကဆဖားတငေအာင ဆငျခငေအာကေမသညရေသာ-

၁။ ဤကား ဆ, ဤကား အေမႊး, ဤကား ေျခသညးလကသည, ဤကားသြား, ဤကား အေရ။

၂။ ဤကား အသား, ဤကား အေၾကာ, ဤကား အ႐း, ဤကား ျခငဆ, ဤကား အညႈ႕။

၃။ ဤကား ႏလးသား, ဤကား အသညး, ဤကား အေျမး, ဤကား အဖဥး, ဤကား အဆတ။

၄။ ဤကား အမ, ဤကား အသမ, ဤကား အစာသစ, ဤကား အစာေဟာငး, ဤကား ဥးေႏာက။

136

၅။ ဤကား သညးေျခ, ဤကား သလပ, ဤကား ျပည, ဤကား ေသြး, ဤကား ေခၽြး, ဤကား အဆခ။

၆။ ဤကား မကရည, ဤကား ဆၾကည, ဤကား တေတြး, ဤကား ႏပ, ဤကား အေစး, ဤကား ကငငယ-

ဟ သးဆယႏစပါးေသာ စကဆပ႐ြရာဖြယ အစအတသာ ျပညေလသညဟ ဆငျခငေအာကေမရာ သည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ထသးဆယႏစပါးေသာ စကဆပ႐ြရာဖြယအစက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည

သမဒယသစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥကမၼ႒ာနး၏ အစြမးအားျဖငလညး အားထတရာသည၊ အားထတသညရေသာ ေဘးအေပါငးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏-ဟလသတညး။

[ဤကား ပဋကလမနသကာရပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။] (စာမကႏာ ၁၅၆)

ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ၅၅၅၅----ဓာတမနသကာရပငးဓာတမနသကာရပငးဓာတမနသကာရပငးဓာတမနသကာရပငး

၇။၇။၇။၇။ ဓာတမနသကာရပဗၺဓာတမနသကာရပဗၺဓာတမနသကာရပဗၺဓာတမနသကာရပဗၺ၌ ဆငျခငေအာကေမသညရာသညကား -

(က) ႏြားသတသမားတ႔သည ႏြားက သတၿပးလင ခရးလမးအဆ၌ အပငးပငးလးျဖတ ေဝဖနပငးျခားသကသ႔ ထ႔အတ သြားျခငး, ရပျခငး, ထငျခငး, ေလာငးျခငး ဣရယာပထ ေလးပါးအားျဖင တညေသာ ငါ၏ ကယ၌ -

(၁) ၾကမးတမးခကထနျခငးလကၡဏာ အဆးရေသာ ပထဝဓာတ, (၂) ေပာငးညျခငး လကၡဏာရေသာ အာေပါဓာတ, (၃) ရငျခငး ကကျခငးလကၡဏာရေသာ ေတေဇာဓာတ, (၄) တနလႈပ ေထာကပျခငး လကၡဏာရေသာ ဝါေယာဓာတ-

အားျဖင ဤေလးပါးေသာ ဓာတသာရသညဟ ဓာတေလးပါးအားျဖင ဆငျခင ေအာကေမရာသည။ ထသ႔ ေအာကေမ သညရေသာ သတဝါ, ပဂၢလဟေသာ အမတသညာကငး၍ ဓာတေလးပါးဟေသာ အမတ သညာသာလင ျဖစ၏။

(ခ) ဥပမာကား - ႏြားသတသမားတ႔သည ႏြားေမြးသည ကာလ, ႏြားက သတရာအရပသ႔ ေဆာငယသညကာလ, သတရာအရပတြင ခညထားသညကာလ, သတသညကာလ, သတ၍ ေသသညကာလ, ႏြားဟေသာ အမတသညာသာ ရေလ သကသ႔, လးျဖတ၍ အပငးပငး ေဝဖနျခားနားသညကာလမ ႏြားဟေသာ အမတသညာကငး၍ အမဟေသာ အမတသညာ, ငါ အမေရာငးသညဟေသာ အမတသညာ, အမဝယၾက သညဟေသာ အမတသညာသာ ရသကသ႔၊ ထ႔အတ ဓာတေလးပါး အားျဖင ေဝဖနပငးျခား၍ မဆငျခင မေအာကေမမ သတဝါ, ပဂၢလဟေသာ အမတသညာ, ငါဟေသာ အမတသညာသာ ရေလသည။ ဓာတ ေလးပါးအားျဖင ေဝဖနပငးျခားသညကာလမကား သတဝါ, ပဂၢလဟေသာ အမတသညာ, ငါဟေသာ အမတ သညာ ကငးေပာက၍ ဓာတေလးပါးဟေသာ အမတသညာသာ ျဖစေလသည။

137

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ဓာတေလးပါးအားျဖင ဆငျခင သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (စာမက ႏာ ၁၅၇) (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည

သမဒယသစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥကမၼ႒ာနး၏ အစြမးအားျဖင အားထတ၍လညး ေဘးအေပါငးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကရာ၏။ ထ႔ေၾကာင စတသစၥကမၼ႒ာနး၏ အစြမးအားျဖငလညး အားထတရာသည။

[ဤကား ဓာတမနသကာရပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

ကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာကာယာႏပနာ ၆၆၆၆----၁၄၁၄၁၄၁၄----နဝသဝထကပငးနဝသဝထကပငးနဝသဝထကပငးနဝသဝထကပငး

၈။၈။၈။၈။ နဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺနဝသဝထကပဗၺ ကးပါး၌ ဆငျခငေအာကေမရာသညကား -

(က) ၁- ေသ၍ တစရက, ႏစရက, သးရကရ၍ သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ ဖးဖးေရာငေသာ အေကာင, ၂- အျဖ အနစေသာ အဆငးတ႔ျဖင ေရာေသာ အဆငးရေသာ မားေသာအားျဖင ညေသာ အဆငးရ

ေသာ စကဆပဖြယရေသာ အေကာင,

၃- ေပါကၿပပကစးေသာ အရပတ႔မလညးေကာငး, ကးပါးေသာ အမာဝအေပါကတ႔မလညးေကာငး ယစးေသာ ျပညရေသာ စကဆပဖြယရေသာ အေကာငက ျမငသည ကာလ, ငါ၏ ကယသညလညး ဇဝတေႁႏၵ, ကမၼဇေတေဇာဓာတ ဝညာဏဟေသာ ဤတရားသးပါးတ႔၏ ထငရားရသညကာလ သြား ျခငး, ထငျခငး, ရပျခငး, ေလာငးျခငးစသညက ျပျခငးငါ တတႏငေခသည။ ဇဝတေႁႏၵ, ကမၼဇ ေတေဇာဓာတ, ဝညာဏဟေသာ တရားသးပါးကငးသညရေသာ ဤကသ႔ အေကာငပပအျဖစသ႔ မခၽြတေရာကအသည။ ဤကသ႔ ဥဒၶမာတကစသည အျပားရေသာအျဖစစသည မခၽြတျဖစအသည၊ ဤကသ႔ ဖးဖးေရာငေသာ အေကာငပပအျဖစသည အျပားရေသာအျဖစက မလြနဆနႏငေခ။ စငစစ အေကာငပပအျဖစသ႔ ေရာကအသညဟ ဆငျခင ေအာကေမရာသည။ (စာမကႏာ ၁၅၈)

(ခ) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစ၍ ကး, လငးတ, ေခြး, ေျမေခြးအစရေသာ သတဝါတ႔ ထးဆြကကခေသာ အေကာငက ျမင သညကာလလညး ငါ၏ ကယသည တရားသးပါးရသညကာလ သြားျခငးစသညက ျပျခငးငါ တတႏငေခသည။ တရားသးပါး ကငးသညရေသာ ဤကသ႔ အေကာငပပအျဖစ ဥဒၶမာတက စသညအျဖစက မခၽြတျဖစအ, ေရာကအ, မလြနဆနႏငေခအဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

(ဂ) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ အေသြး, အသားႏငတကြ အေၾကာမျပတေသးေသာ အ႐းစသာ ရေသာ အေကာငက ျမငသည ကာလလညး ငါ၏ကယသညလညး တရားသးပါးရစဥကာလသာလင သြားျခငးစသညက ျဖစေစႏငေခသည။ တရား သးပါးကငးသညကာလ ဤကသ႔ မခၽြတျဖစအသညဟ ဆငျခင ေအာကေမရာသည။

(ဃ) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ အသားမကပ, အေသြးလမးက၍ အေၾကမျပတေသးေသာ အ႐းစက ျမငသည ကာလလညး ဤကသ႔ မခၽြတျဖစအသညဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

138

(င) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ အသား, အေသြးမကပ အေၾကာမျပတေသးေသာ အ႐းစက ျမငသညကာလလညး ငါ၏ ကယသညလညး ဤကသ႔ မခၽြတျဖစအသညဟ ဆငျခငေအာကေမျခငး သတ တရားက ျဖစေစရာသည။

(စ) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ - (၁) ေျခာကဆယေလးေခာငးေသာ လက႐း၊ (၂) ေျခာကဆယေလးေခာငးေသာ ေျခ႐း၊ (၃) တစဘကတစဘကေသာ ေျခ၌ ႏစေခာငး, ႏစေခာငးေသာ ဖမက႐း၊ (၄) ႏစေခာငး, ႏစေခာငးေသာ ျမငးေခါငး႐း၊ (၅) တစေခာငး, တစေခာငးေသာ ပဆစ႐း၊ (၆) တစေခာငး, တစေခာငးေသာ ေပါင႐း၊ (၇) ႏစေခာငး, ႏစေခာငးေသာ ခါး႐း၊ (၈) ႏစဆယေလးေခာငးေသာ န႐း၊ (၉) တစဆယႏစေခာငးေသာ ေကာ႐း၊ (စာမကႏာ ၁၅၉) (၁၀) ႏစေခာငးေသာ လကျပင႐း၊ (၁၁) ခနစဆစေသာ လည႐း၊ (၁၂) ႏစေခာငးေသာ ေမး႐း၊ (၁၃) သးဆယႏစေခာငးေသာ သြား႐း၊ (၁၄) ကးေခာငးေသာ ဥးေခါငးခြ႐း၊

ဖ႐ဖရ အသးသး အကြကြရေသာ အ႐းတ႔က ျမငသညကာလလညး ငါ၏ ကယသညလညး ဤကသ႔ မခၽြတျဖစအ သညဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

(ဆ) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ ခ႐သငးႏငအတ ေဖြးေဖြးျဖေသာ အ႐းစက ျမငသညကာလလညး ငါ၏ ကယ သညလညး ဤကသ႔ မခၽြတျဖစအသညဟ ဆငျခငေအာကေမသမးဆညးျခငး သတတရားက ျဖစေစရာသည။

(ဇ) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ ႏစလညခါကး လြငတးေခါင၌ ေလေနပအေတြ႕တ႔ျဖင ေတြ႕ကနလက ေဟာငးျမငး ၍ စပထားအပေသာ အ႐းစက ျမငသညကာလလညး ငါ၏ ကယသညလညး ဤကသ႔ မခၽြတျဖစအသညဟ ဆငျခင ေအာကေမရာသည။

(စ) သခ ႋငးဝယ စြန႔ပစအပေသာ ပပေဆြး၍ မႈန႔မႈန႔ညကညက ျဖစေလၿပးေသာ အ႐းစက ျမငသညကာလလညး ငါ၏ ကယသညလညး ဤကသ႔ ပပေဆြး၍ မႈန႔မႈန႔ညကညက မခၽြတျဖစအသညဟ ဆငျခင သမးဆညးျခငး သတတရားက ျဖစပြား ေစရာသည။

သစသစသစသစၥာေလးပါးခြျပခကၥာေလးပါးခြျပခကၥာေလးပါးခြျပခကၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) နဝသဝထက ကးပါးက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည

သမဒယသစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။ (စာမကႏာ ၁၆၀)

139

ထသစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖငလညး လ႔လျပ၍ ေဘးအေပါငးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာ ျဖစ၏။ ထ႔ ေၾကာင သစၥကမၼ႒ာနး၏ အစြမးအားျဖငလညး လ႔လျပရာသည။

[ဤကား နဝသဝထကပဗၺ ကးပါး၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

တစဆယေလးပါး အျပားရေသာ ကာယာႏပနာ သတပ႒ာနၿပး၏။

ေဝဒနာႏပနာေဝဒနာႏပနာေဝဒနာႏပနာေဝဒနာႏပနာ

၉။ ေဝဒနာႏပနာ သတပ႒ာန၌ -

(က) ဥပမာကား ပကလက အပတတကာမျဖစေသာ သငယသည ႏ႔ကစ႔ျခငးစေသာ ကာလ၌ ခမးသာက ခစားရ သညရေသာ ငါသည ခမးသာျခငးသခေဝဒနာက ခစား၏ဟ အကယ၍ကား သ၏။ ထသ႔သျငားေသာလညး ထသငယ၏ သျခငးသည သတဝါဟေသာ အယကလညး မစြန႔၊ သတဝါဟေသာ အမတသညာကလညး မခြါ၊ ကမၼ႒ာနးလညး မျဖစ၊ သတပ႒ာနက ပြားေစသညလညး မမည။

ဤသခေဝဒနာစေသာ ကးပါးေသာ ေဝဒနာက ေအာကေမ သမးဆညးေသာ ေယာဂပဂၢလ၏ သခေဝဒနာစသညက ခစားသညရေသာ ငါ သခေဝဒနာစသညက ခစား၏ဟ သျခငးသည သတဝါဟေသာ အယဝါဒကလညး စြန႔သည။ သတဝါ ဟေသာ အမတသညာကလညး ခြါသည။ ကမၼ႒ာနးလညး ျဖစသည။ သတပ႒ာနတရားက ပြားေစသညလညး မညသည။

(ခ) ထေဝဒနာသညကား သခေဝဒနာ, ဒကၡေဝဒနာ, ဥေပကၡာေဝဒနာဟ၍ သးပါးအျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ ထသးပါးတ႔တြင -

(၁) ဣ႒ာ႐က ခစားျခငးလကၡဏာရေသာ ေဝဒနာသည သခေဝဒနာမည၏။ (၂) အန႒ာ႐က ခစားျခငး လကၡဏာရေသာ ေဝဒနာသည ဒကၡေဝဒနာမည၏။ (၃) ဣ႒မဇၩတာ႐က ခစားျခငး လကၡဏာရေသာ ေဝဒနာသည ဥေပကၡာေဝဒနာမည၏။ (စာမကႏာ ၁၆၁)

(ဂ) သခေဝဒနာသညလညး သာမသသခေဝဒနာ, နရာမသသခေဝဒနာဟ၍ ႏစပါးအျပားရ၏။ ထႏစပါးတ႔တြင -

(၁) အလရအပေသာ ႐ပါ႐အစရသညက ရလင ငါရေပသည။ ရၿပးသညက ငါလညး ရေပၿပဟ ေအာက ေမေသာ သအား ျဖစေသာ သခေဝဒနာသည ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသႏင စပယဥေသာ ေၾကာင သာမသသခ ေဝဒနာမည၏။

(၂) ႐ပါ႐ စသညတ႔၏ အနစၥသေဘာက ျမင၍ ယချဖစဆ ေရးက ျဖစၿပးေသာ ႐ပါ႐စသညတ႔သည အနစၥ သေဘာ ရကန၏ဟ ေအာကေမေသာသအားျဖစေသာ သခေဝဒနာသည ကာမဂဏငါးပါးဟ ေသာ အာမသႏင မစပယဥေသာေၾကာင နရာမသသခေဝဒနာမည၏။

(ဃ) ဒကၡေဝဒနာသညလညး သာမသဒကၡေဝဒနာ, နရာမသဒကၡေဝဒနာ ဟ၍ ႏစပါးအျပားရ၏။ ထႏစပါးတ႔တြင -

(၁) အလရအပေသာ ႐ပါ႐ အစရသညက မရလင မရပါေလ၊ ရၿပး၍ ေပာကပကသညကလညး ေပာက ပကခသညဟ ေအာကေမေသာသအား ျဖစေသာ ဒကၡေဝဒနာသည ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသႏင စပယဥ ေသာေၾကာင သာမသဒကၡေဝဒနာမည၏။

(၂) ႐ပါ႐ စသညတ႔၏ အနစၥသေဘာက ျမင၍ အရယဖလက ေတာငတ၍ ရေအာင အနစၥ သေဘာ အားျဖင စးျဖနးအားထတ၍ မရႏငေသာေၾကာင ႏလးမသာယာျခငးရေသာသအား ျဖစေသာ

140

ဒကၡေဝဒနာသည ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသႏင မစပယဥေသာေၾကာင နရာမသဒကၡေဝဒနာ မည၏။

(င) ဥေပကၡာေဝဒနာသညလညး သာမသဥေပကၡာေဝဒနာ, နရာမသဥေပကၡာေဝဒနာဟ၍ ႏစပါးအျပားရ၏။ ထႏစပါး တ႔တြင -

(၁) အလရအပေသာ ႐ပါ႐ အစရသညတ႔က အာ႐ျပ၍ ဗာလပထဇဥအား ျဖစေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာ သည ကာမဂဏငါးပါးဟေသာ အာမသႏင စပယဥေသာေၾကာင သာမသဥေပကၡာ ေဝဒနာမည၏။ (စာမကႏာ ၁၆၂)

(၂) ႐ပါ႐ အစရသညတ႔၏ အနစၥသေဘာက ျမင၍ ယချဖစဆ ေရးက ျဖစၿပးေသာ ႐ပါ႐ အစရသညတ႔ သည အနစၥသေဘာသာ ရကန၏ဟ ေအာကေမေသာသအား ျဖစေသာ ဥေပကၡာေဝဒနာသည ကာမဂဏငါးပါး ဟေသာ အာမသႏင မစပယဥေသာေၾကာင နရာမသဥေပကၡာ ေဝဒနာမည၏။

(စ) ထဆခၿပးေသာ သခေဝဒနာ စေသာ ကးပါးအျပားရေသာ ေဝဒနာတ႔တြင တစပါးပါးေသာ ေဝဒနာက ခစားသည ကာလ တစစတစေယာကေသာ ေဝဒနာက ခစားတတေသာ သတဝါ, ပဂၢလမညသည မရ၊ သခေဝဒနာရေသာ ေဝဒနာတ႔၏ အာ႐ျပ၍ ေဝဒနာခစားေလသည။ ထသ႔ ေဝဒနာျဖစသညဟသာ စြ၍ ငါ ေဝဒနာခစားသညဟ ေခၚေဝၚ သမတျခငး ျဖစေလ သည။

တစနညးကားတစနညးကားတစနညးကားတစနညးကား ----

(၁) သခေဝဒနာက ခစားသညကာလ ဒကၡေဝဒနာ, ဥေပကၡာေဝဒနာက မခစား။ (၂) ဒကၡေဝဒနာက ခစားသညကာလ သခေဝဒနာ, ဥေပကၡာေဝဒနာက မခစား။ (၃) ဥေပကၡာေဝဒနာက ခစားသညကာလ သခေဝဒနာ, ဒကၡေဝဒနာက မခစား။

ထ႔ေၾကာင သခေဝဒနာ, ဒကၡေဝဒနာ, ဥေပကၡာေဝဒနာတ႔သည ကနျခငး, ပကျခငး, ေဖာကျပနျခငး သေဘာရကန သညျဖစ၍ အနစၥသေဘာသာ ျဖစကန၏ဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။ ထ႔သ႔ ဆငျခင ေအာကေမသညကသာ -

(၁) သခေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ သခေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (၂) ဒကၡေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ ဒကၡေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (၃) ဥေပကၡာေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ ဥေပကၡာေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (၄) သာမသသခေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ သာမသသခေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (စာမကႏာ ၁၆၃) (၅) သာမသဒကၡေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ သာမသဒကၡေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (၆) သာမသဥေပကၡာေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ သာမသဥေပကၡာေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (၇) နရာမသသခေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ နရာမသသခေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (၈) နရာမသဒကၡေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ နရာမသဒကၡေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ (၉) နရာမသဥေပကၡာေဝဒနာက ခစားသညရေသာ ငါ နရာာမသဥေပကၡာေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏

ဆေလသတညး။

(ဆ) ထ႔ေၾကာင သခေဝဒနာ အစရသညတ႔က ခစားသညရေသာ ငါ ခစား၏ဟ သကာမက မဆလ။ ထသ႔ သျခငး သညကား ပကလက အပတတကာမသာျဖစေသာ သငယသညပင အမႏ႔က စ႔ေသာကာလ ငါ သခေဝဒနာက ခစားသညဟ သ၏။ ထသ႔ သျခငးက သတဝါဟေသာ အယအမတသညာ မကငးေသာေၾကာင မလအပ။ သခေဝဒနာ အစရေသာ ေဝဒနာက ခစားသညကာလ တစစတစေယာကေသာ ေဝဒနာက ခစားတတေသာ သတဝါ, ပဂၢလမညသည မရသညကပင ေအာကက

141

ျပဆခသညအတငး ဆငျခငေအာကေမ သညကသာ သတဝါ, ပဂၢလဟေသာ အမတသညာ အယကငးေသာေၾကာင လအပသည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ေဝဒနာက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည

သမဒယသစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏အစြမးအားျဖင အားထတ၍လညး နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင စတသစၥကမၼ႒ာနးအစြမးအားျဖငလညး အားထတရာသည။

[ဤကား ကးပါးအျပားရေသာ ေဝဒနာႏပနာ သတပ႒ာန၏ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

ေဝဒနာႏပနာသတပ႒ာန ၿပး၏။

စတာႏပနာစတာႏပနာစတာႏပနာစတာႏပနာ

၁၀။ စတာႏပနာစတာႏပနာစတာႏပနာစတာႏပနာ သတပ႒ာနသတပ႒ာနသတပ႒ာနသတပ႒ာန၌ စတသည -

(က) သရာဂစတ, ဝတရာဂစတ၊ (ခ) သေဒါသစတ, ဝတေဒါသစတ၊ (ဂ) သေမာဟစတ, ဝတေမာဟစတ၊ (ဃ) သခတစတ, ဝကၡတစတ၊ (င) မဟဂၢတစတ, အမဟဂၢတစတ၊ (စ) သဥတရစတ, အႏတရစတ၊ (ဆ) သမာဟတစတ, အသမာဟတစတ၊ (ဇ) ဝမတစတ, အဝမတစတ-

ဟ၍ တစဆယေျခာကပါး အျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ ထတစဆယေျခာကပါးတ႔သည -

(၁) ရာဂႏငယဥေသာ ေလာဘမစတရစခသည သရာဂစတမည၏။

(၂) ရာဂႏငကငးေသာ ေလာကကသလသတရသ, ေလာကဝပါကဗာတႎသ, ႀကယာစတဝသအားျဖင တစခယတ ခနစဆယေသာ ေလာကကသလ အဗာကတစတသည ဝတရာဂစတမည၏။

ဤစတက ေအာကေမသမးဆညးျခငးသညကား အၾကငေၾကာင ေလာကျဖစေသာ စတတ႔၏ အေပါငးသည သာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင စတာႏပနာ သတပ႒ာနအရာဝယ တစခေသာ ပဒ၌မေသာလညး ေလာကတရာစတက မရအပသညသာလငတညး။ ေလာဘမစတ ရစခမကြငးေသာ ေဒါသမေဒြ, ေမာဟမေဒြ အားျဖင ဤေလးပါးေသာ အကသလစတတ႔သည သရာဂပဒသ႔လညး မဆညးမကပ မဝငကန၊ ဝတရာဂ ပဒသ႔လညး မဆညးမကပ မဝငကန ဟ မတအပ၏ ဟလသည။ (စာမကႏာ ၁၆၅)

142

(၃) ေဒါသႏငယဥေသာ ေဒါမနသဟဂတစတ ႏစခသည သေဒါသစတမည၏။

(၄) ေဒါသႏင မယဥေသာ ဆအပၿပးေသာ ေလာကကသလ အဗာကတစတသည ဝတေဒါသစတမည၏။

သေဒါသစတမကြငးေသာ ေလာဘမစတ ရစခ, ေမာဟမစတႏစခအားျဖင ဤဆယခေသာ အကသလစတ တ႔သည သေဒါသပဒ, ဝတေဒါသပဒ ႏစပါးတ႔သ႔ မဆညးမကပ မဝငကန ဟလ။

(၅) ေမာဟႏငယဥေသာ အကသလစတ တစဆယႏစခတ႔သည သေမာဟစတမည၏။

(၆) ေမာဟႏငကငးေသာ ဆခၿပးေသာ ေလာကကသလ အဗာကတစတသည ဝတေမာဟစတမည၏။

(၇) ထနမဒၶႏငယဥေသာ အကသလစတ သသခၤါရကစတ ငါးခသည သခတစတမည၏။

(၈) ပ႕လြငေသာ ဥဒၶစၥသဟဂတစတသည ဝကၡတစတသညမည၏။

(၉) ႐ပါဝစရစတ ပႏၷရသ, အ႐ပါဝစရစတ ဒြါဒသအားျဖင ဤႏစဆယခနစခေသာ စတသည မဟဂၢတစတ မည၏။

(၁၀) ငါးဆယေလးပါး အျပားရေသာ ကာမာဝစရစတသည အမဟဂၢတစတမည၏။

(၁၁) ဆခၿပးေသာ အျပားရေသာ ကာမာဝစရစတသည သဥတရစတမည၏။

(၁၂) ဆခၿပးေသာ အျပားရေသာ ႐ပါဝစရစတ, အ႐ပါဝစရစတသည အႏတရစတမည၏။

[႐ပါဝစရစတ, အ႐ပါဝစရစတတ႔တြင ႐ပါဝစရစတသည သဥတရစတမည၏။ အ႐ပါဝစရ စတသည အႏတရ စတမည၏။]

(၁၃) အပၸနာသမာဓ, ဥပစာရသမာဓႏင ယဥေသာစတသည သမာဟတစတမည၏။

(၁၄) ဆခၿပးေသာ သမာဓႏင မယဥေသာစတသည အသမာဟတစတမည၏။ (စာမကႏာ ၁၆၆)

(၁၅) တဒဂၤဝမတ, ဝကၡမၻနဝမတအားျဖင ကေလသာတ႔မ လြတေသာစတသည ဝမတစတမည၏။

(၁၆) တဒဂၤဝမတ, ဝကၡမၻနဝမတအားျဖင ကေလသာတ႔မ မလြတေသာ စတသည အဝမတစတ မည၏။

ထဆခၿပးေသာ တစဆယေျခာကပါးအျပားရေသာ စတတ႔တြင -

(က) သရာဂစတက ဤကား သရာဂစတ, (ခ) ဝတရာဂစတက ဤကား ဝတရာဂစတ, (ဂ) သေဒါသစတက ဤကား သေဒါသစတ, (ဃ) ဝတေဒါသစတက ဤကား ဝတေဒါသစတ, (င) သေမာဟစတက ဤကား သေမာဟစတ, (စ) ဝတေမာဟစတက ဤကား ဝတေမာဟစတ, (ဆ) သခတစတက ဤကား သခတစတ, (ဇ) ဝကၡတစတက ဤကား ဝကၡတစတ-

ဤသ႔ စသညျဖင ဆငျခငေအာကေမရာသည။

143

သစၥာေလးသစၥာေလးသစၥာေလးသစၥာေလးပါးခြျပခကပါးခြျပခကပါးခြျပခကပါးခြျပခက

(၁) တစဆယေျခာကပါး အျပားအားျဖင စတက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည သမဒယ

သစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသစၥာေလးပါးတ႔၏အစြမးအားျဖင လ႔လျပ၍ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖငလညး စးျဖနး အားထတရာသည။

[ဤကား စတာႏပနာ သတပ႒ာန၏ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

စတာႏပနာ သတပ႒ာန ၿပး၏။

ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၁၁၁၁----နဝရဏပငးနဝရဏပငးနဝရဏပငးနဝရဏပငး

၁၁။ ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ သတပ႒ာနသတပ႒ာနသတပ႒ာနသတပ႒ာန၌ -

(၁) နဝရဏပဗၺ, (၂) ခႏၶပဗၺ, (၃) အာယတနပဗၺ, (၄) ေဗာဇၩဂၤပဗၺ -

ဟ၍ ငါးပါးအျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ ထငါးပါးေသာ ပဗၺတ႔တြင နဝရဏပဗၺ၌ နဝရဏတရားသည -

(၁) ကာမစၧႏၵနဝရဏ, (၂) ဗာပါဒနဝရဏ, (၃) ထနမဒၶနဝရဏ, (၄) ဥဒၶစၥကကစၥနဝရဏ, (၅) ဝစကစၧာနဝရဏ -

အားျဖင ငါးပါးအျပာရ၏။ ထငါးပါးတ႔တြင -

(၁) ကာမစၧႏၵနဝရဏသည ဝတကာမက အလရျခငး, ေတာငတျခငး လကၡဏာရ၏။ (၂) ဗာပါဒနဝရဏသည သတစပါးက ပကစးေစျခငး လကၡဏာရ၏။ (၃) ထနမဒၶနဝရဏသည ပ႕လြငျခငး, မချခငး, ပငးရျခငး လကၡဏာ ရ၏။ (၄) ဥဒၶစၥ ကကစၥ နဝရဏသည ပ႕လြငျခငး, ေနာငတပပနျခငး လကၡဏာရ၏။ (၅) ဝစကစၧာနဝရဏသည အာ႐က မဆးျဖတႏငျခငးလကၡဏာရ၏။

(က) ထနဝရဏငါးပါးတ႔တြင အစဥမျပတေသာအားျဖင ကာမစၧႏၵနဝရဏ မမသႏာန၌ ျဖစသညရေသာ ငါ၏ သႏာန၌ ျဖစသညရေသာ ငါ၏ သႏာန၌ ကာမစၧႏၵနဝရဏ ျဖစ၏။ အစဥမျပတေသာအားျဖငလညးေကာငး, ပယၿပးေသာအားျဖငလညး ေကာငး မျဖစသညရေသာ ငါ၏ သႏာန၌ ကာမစၧႏၵနဝရဏ မျဖစ၊ သဘ အာ႐၌ အနစၥက နစၥ, ဒကၡက သခ, အနတက အတ, အသဘက သဘဟ မသငေသာအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ကာမစၧႏၵ (စာမကႏာ ၁၆၉)နဝရဏ ျဖစ၏။

144

ျဖစၿပးေသာ ကာမစၧႏၵနဝရဏ အတငးထကအလြန ပြားမား၏။ အသဘအာ႐၌ အနစၥက အနစၥ, ဒကၡက ဒကၡ, အနတက အနတ, အသဘက အသဘဟ အသငေသာအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ကာမစၧႏၵနဝရဏသည အရဟတမဂဉာဏျဖင ေနာင အသစတစဖန မျဖစျပနၿပဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

(ခ) မမသႏာန၌ ဗာပါဒနဝရဏျဖစသညကလညး ျဖစ၏၊ မျဖစသညကလညး မျဖစ၊ ပဋဃအာ႐က မသငေသာအား ျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ဗာပါဒနဝရဏ ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ဗာပါဒနဝရဏ အတငးထကအလြန ပြားမား၏။ ေမတာက ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ဗာပါဒနဝရဏသည အနာဂါမမဂျဖင ေနာကတစဖန မျဖစျပနၿပဟ ဆငျခင ေအာကေမရာသည။

(ဂ) ထနမဒၶနဝရဏ ျဖစသညကလညး ျဖစ၏၊ မျဖစသညကလညး မျဖစ၊ မေမြ႕ေလာျခငး, ပငးရျခငး, ထမငးဆ ယစျခငး အစရသညတ႔၌ မသငေသာအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ထနမဒၶ နဝရဏ ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ထနမဒၶနဝရဏ အတငးထကအလြန ပြားမား၏။ လ႔လဝရယ၌ အသငေသာအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ထနမဒၶနဝရဏ မျဖစ။ ျဖစၿပးေသာ ထနမဒၶနဝရဏက ပယ၏။ ပယၿပးေသာ ထနမဒၶနဝရဏသည အရဟတမဂဉာဏျဖင ေနာကအသစတစဖန မျဖစျပနၿပဟ ဆငျခင ေအာကေမရာသည။

(ဃ) ဥဒၶစၥကကစၥနဝရဏ ျဖစသညကလညး ျဖစ၏၊ မျဖစသညကလညး မျဖစ၊ စတမၿငမျခငး, ပ႕လြငျခငး၌ မသင ေသာအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ဥဒၶစၥကကစၥနဝရဏ ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ဥဒၶစၥကကစၥနဝရဏ အတငး ထကအလြန ပြားမား၏။ သမာဓ၌ အသငေသာအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ဥဒၶစၥကကစၥနဝရဏ မျဖစ။ ျဖစၿပးေသာ ဥဒၶစၥကကစၥနဝရဏက ပယ၏။ ပယၿပးေသာ ဥဒၶစၥကကစၥနဝရဏသည အရဟတမဂဉာဏျဖင ေနာကအသစ တစဖန မျဖစျပနၿပဟ ဆငျခင ေအာကေမရာသည။ (စာမကႏာ ၁၆၉)

(င) မမသႏာန၌ ဝစကစၧာနဝရဏ ျဖစသညကလညး ျဖစ၏၊ မျဖစသညကလညး မျဖစ၊ ဝစကစၧာ၏ အာ႐ရေသာ တရားတ႔၌ မသငေသာအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ဝစကစၧာနဝရဏ ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ဝစကစၧာနဝရဏ အတငးထကအလြန ပြားမား၏။ ကသလအစရေသာတရားတ႔၌ အသငေသာ အားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာင မျဖစေသးေသာ ဝစကစၧာနဝရဏ မျဖစ။ ျဖစၿပးေသာ ဝစကစၧာနဝရဏက ပယ၏။ ပယၿပးေသာ ဝစကစၧာနဝရဏသည ေသာတာပတမဂ ဉာဏျဖင ေနာကအသစတစဖန မျဖစျပနၿပဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) နဝရဏငါးပါးက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည သမဒယ

သစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင အားထတ၍လညး ေဘးအေပါငးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင သစၥာေလးပါးတရားတ႔၏ အစြမးအားျဖင လ႔လျပရာသည။

[ဤကား နဝရဏပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

145

ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၂၂၂၂----ခႏၶပငးခႏၶပငးခႏၶပငးခႏၶပငး

၁၂။ ခႏၶပဗၺခႏၶပဗၺခႏၶပဗၺခႏၶပဗၺ၌ ဥပါဒါန၏အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာသည -

(၁) ႐ပကၡႏၶာ, (၂) ေဝဒနာကၡႏၶာ, (၃) သညာကၡႏၶာ, (၄) သခၤါရကၡႏၶာ, (စာမကႏာ ၁၇၀) (၅) ဝညာဏကၡႏၶာ -

ဟ၍ ငါးပါးအျပားရ၏။ ထငါးပါးတ႔တြင -

၁။ ဘတ႐ပ, ဥပါဒါ႐ပအားျဖင ျပားေသာ ႐ပႏစဆယရစခသည ႐ပကၡႏၶာမည၏။ ၂။ ေလာကစတ ရစဆယတစခႏင ယဥေသာ ေဝဒနာသည ေဝဒနာကၡႏၶာမည၏။ ၃။ သညာသည သညာကၡႏၶာမည၏။ ၄။ ေဝဒနာ, သညာမ ကြငးေသာ ဖ, ေဝဒနာစေသာ ေစတသက ငါးဆယသည သခၤါရကၡႏၶာမည၏။ ၅။ ေလာကစတ ရစဆယတစခသည ဝညာဏကၡႏၶာမည၏။

ဤမတစပါး ဥပါဒါန၏အာ႐ျဖစေသာ ခႏၶာ မရၿပ။

ထခႏၶာငါးပါးသည အဝဇၨာ, တဏာ, က, အာဟာရ, နဗၺတလကၡဏာအားျဖင ငါးပါးေသာ အေၾကာငးတရား ျဖစသည ရေသာ ျဖစ၏၊ အဝဇၨာ စေသာ အေၾကာငးတရားငါးပါး ခပသညရေသာ ခပ၏ဟ ဆငျခင ေအာကေမရာသည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ဥပါဒါနကၡႏၶာ ငါးပါးက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည သမဒယ

သစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာသာလင အာ႐ရေသာ မဂၢင တရားကယ ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင အားထတ၍ ေဘးအေပါငးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင သစၥကမၼ႒ာနးက စးျဖနး အားထတရာ, ပြားေစ, လ႔လျပရာသည။

[ဤကား ခႏၶပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။] (စာမကႏာ ၁၇၁)

ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၃၃၃၃----အာယတနပငးအာယတနပငးအာယတနပငးအာယတနပငး

၁၃။ အာယတနပဗၺ၌ အာယတနသည -

(က) စကၡာယတန, ေသာတာယတန, ဃာနာယတန, ဇဝါယတန, ကာယာယတန, မနာယတနဟ၍ အဇၩတကာယတန ေျခာကပါး၊

(ခ) ႐ပါယတန, သဒၵါယတန, ဂႏၶာယတန, ရသာယတန, ေဖာ႒ဗၺာယတန, ဓမၼာယတနဟ၍ ဗာဟရာယတန ေျခာကပါး-

146

အားျဖင အာယတနတစဆယႏစပါး အျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ ထတစဆယႏစပါးတ႔တြင -

၁။ စကၡပသာဒသည စကၡာယတနမည၏။ ၂။ ေသာတပသာဒသည ေသာတာယတနမည၏။ ၃။ ဃာနပသာဒသည ဃာနာယတနမည၏။ ၄။ ဇဝါပသာဒသည ဇဝါယတနမည၏။ ၅။ ကာယပသာဒသည ကာယာယတနမည၏။ ၆။ ေလာကစတ ရစဆယတစခသည မနာယတနမည၏။ ၇။ ႐ပါ႐သည ႐ပါယတနမည၏။ ၈။ သဒၵါ႐သည သဒၵါယတနမည၏။ ၉။ ဂႏၶာ႐သည ဂႏၶာယတနမည၏။ ၁၀။ ရသာ႐သည ရသာယတနမည၏။ ၁၁။ ေဖာ႒ာဗၺာ႐သည ေဖာ႒ဗၺာယတနမည၏။ ၁၂။ ႐ပါ႐စေသာ ငါးပါးမ တစပါးေသာ ႐ပနာမ ပညတသည ဓမၼာယတနမည၏။

စကၡ, ႐ပါ႐၊ ေသာတ, သဒၵါ႐ အစရေသာ အဇၩတက, ဗဟဒၶါယတန ႏစပါးက စြ၍ျဖစေသာ သေယာဇဥသည ကာမရာဂသေယာဇဥ, ပဋဃသေယာဇဥ, မာနသေယာဇဥ, ဒ႒သေယာဇဥ, ဝစကစၧာ သေယာဇဥ, ဘဝရာဂသေယာဇဥ, သလဗၺတပရာမာသသေယာဇဥ, ဣာသေယာဇဥ, မစၧရယသေယာဇဥ, အဝဇၨာ သေယာဇဥဟ၍ ဆယပါးအျပားရသညသာ လင ျဖစ၏။ (စာမကႏာ ၁၇၂)

ထဆယပါးေသာ သေယာဇဥတ႔သည အဘယသ႔ ျဖစသနညးဟမကား -

၁။ စကၡဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ႐ပါ႐, ၂။ ေသာတဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ သဒၵါ႐, ၃။ ဃာနဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ဂႏၶာ႐, ၄။ ဇဝါဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ရသာ႐, ၅။ ကာယဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ေဖာ႒ဗၺာာ႐, ၆။ မေနာဒြါရ၌ ဣ႒ျဖစေသာ ဓမၼာ႐ ထငရားျဖစသညရေသာ -

၁။ သာယာႏစသကေသာသအား ကာမရာဂသေယာဇဥ, ၂။ အန႒ာ႐ ထငရားျဖစသညရေသာ အမကထြကေသာသအား ပဋဃသေယာဇဥ, ၃။ ငါျပင မရ၊ ငါသာလင ျမတ၏ဟ ေထာငလႊား ေအာကေမေသာသအား မာနသေယာဇဥ, ၄။ ႐ပါ႐ စသည အၿမရ၏ဟ ယေသာသအား ဒ႒သေယာဇဥ, ၅။ ဤအာ႐သည သတဝါတညးျဖစသေလာဟ ေတြးေတာယမားရေသာသအား ဝစကစၧာ

သေယာဇဥ, ၆။ ျပညစခမးသာေသာ ဘဝက ငါရမညဟ ေတာငတေသာသအား ဘဝရာဂသေယာဇဥ, ၇။ ေနာငလညး ဤသ႔ အကငက ကငေဆာကတညလေသာသအား သလဗၺတသေယာဇဥ, ၈။ ငါကသ႔ သတစပကါးအား မျဖစပါေစလငဟ ျပစေသာသအား ဣာသေယာဇဥ, ၉။ မမရၿပးေသာ စညးစမခမးသာက သတစပါးတ႔ႏင မစပယကေစလ ဝနတေသာသအား

မစၧရယသေယာဇဥ,

147

၁၀။ ကာမရာဂသေယာဇဥ အစရသညတ႔ႏင အတတကြ မသေသာသအား အဝဇၨာသေယာဇဥ ျဖစ၏။

စကၡအစရေသာ ဒြါရေျခာကပါး၌ ႐ပါ႐အစရေသာ အာ႐ေျခာကပါး ထငရားျဖစသညရေသာ အသငအားျဖင ႏလး သြငး၍ တဒဂပဟာန, ဝကၡမၻနပဟာနအားျဖင မျဖစေသာ သေယာဇဥ မျဖစ၊ ျဖစၿပးေသာ သေယာဇဥက ပယ၏။ (စာမကႏာ ၁၇၃) ပယၿပးေသာ သေယာဇဥတ႔တြင -

၁။ ဒ႒သေယာဇဥ, ဝစကစၧာသေယာဇဥ, သလဗၺတပရာမသသေယာဇဥ, ဣာသေယာဇဥ, မစၧရယ သေယာဇဥအားျဖင သေယာဇဥ ငါးပါးသည ေသာတာပတမဂျဖင ေနာငအသစ တစဖန မျဖစျပနၿပ။

၂။ ႐န႔ရငးေသာ ကာမရာဂသေယာဇဥ, ပဋဃသေယာဇဥအားျဖင သေယာဇဥႏစပါးသည သကဒါဂါမမဂျဖင ေနာငအသစတစဖန မျဖစျပနၿပ။

၃။ သမေမြ႕ေသာ ကာမရာဂသေယာဇဥ, ပဋဃသေယာဇဥအားျဖင သေယာဇဥႏစပါးသည အနာဂါမမဂျဖင ေနာငအသစတစဖန မျဖစျပနၿပ။

၄။ မာနသေယာဇဥ, ဘဝရာဂသေယာဇဥ, အဝဇၨာသေယာဇဥအားျဖင ဤသေယာဇဥ သးပါးသည အရဟတမဂ ဉာဏျဖင ေနာငအသစတစဖန မျဖစျပနၿပဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) အာယတနက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည သမဒယ

သစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင အားထတ၍လညး နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင စတသစၥကမၼ႒ာနးကလညး စးျဖနး အားထတရာသည။

[ဤကား အာယတနပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၄၄၄၄----ေဗာဇၩဂၤပငးေဗာဇၩဂၤပငးေဗာဇၩဂၤပငးေဗာဇၩဂၤပငး

၁၄။ ေဗာဇၩဂၤပဗၺ၌ ေဗာဇၩငတရားသည -

၁။ သတသေမၺာဇၩင, ၂။ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩင, (စာမကႏာ ၁၇၄) ၃။ ဝရယသေမၺာဇၩင, ၄။ ပတသေမၺာဇၩင, ၅။ ပဒၶသေမၺာဇၩင, ၆။ သမာဓသေမၺာဇၩင, ၇။ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင-

148

ဟ၍ ခနစပါးအျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ ထခနစပါးတ႔တြင -

၁။ အာ႐ထငျခငး, မေမမေလာျခငး လကၡဏာရေသာ သတသည သတသေမၺာဇၩငမည၏။ ၂။ အနစၥ အစရေသာ တရားက ေအာကေမဆငျခငေသာ လကၡဏာရေသာ ပညာသည ဓမၼဝစယ

သေမၺာဇၩငမည၏။ ၃။ အားထတျခငး ေထာကပျခငး လကၡဏာရေသာ ဝရယသည ဝရယသေမၺာဇၩငမည၏။ ၄။ သမၸယတတရားတ႔က ပ႕ေစျခငး ႏစသကေစျခငးလကၡဏာရေသာ ပတသည ပတသေမၺာဇၩင

မည၏။ ၅။ စတ၏ ၿငမးျခငး လကၡဏာရေသာ ပဒၶသည ပဒၶသေမၺာဇၩငမည၏။ ၆။ အာ႐၌ မတနမလႈပ တညၾကညျခငး လကၡဏာရေသာ ဧကဂၢတာသည သမာဓသေမၺာဇၩငမည၏။ ၇။ ထသ႔ အာ႐က လစလ႐ႈျခငး လကၡဏာရေသာ တၾတမဇၩတတာသည ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငမည၏။

ထ႔ေၾကာင ေဗာဇၩင ခနစပါးတ႔တြင -

၁။ ရအပေသာအားျဖင မမသႏာန၌ သတသေမၺာဇၩင ထငရားျဖစသညကလညး ထငရားျဖစ၏၊ မရေသာအားျဖင ထငရားမျဖစသညကလညး ထငရား မျဖစ။

(က) သတသေမၺာဇၩင၏ အေၾကာငးတရားတ႔၌ အသငအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညး ေကာငး,

(ခ) ၁။ ေရ႕သ႔ တကျခငးစေသာ ခနစပါးေသာ သတသမၸဇညအရာတ႔၌ သတသမၸဇညႏင ျပညစျခငး,

၂။ လြတေသာ သတရေသာ ပဂၢလက ၾကဥျခငး, ၃၊ ထငေသာ သတရေသာ ပဂၢလက မဝျခငး, (စာမကႏာ ၁၇၅)

၄။ ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ သတသေမၺာဇၩငက ျဖစေစျခငးငါ ညြတေသာ, ကငးေသာ, ႐ႈငးေသာ စတရသည၏အျဖစအားျဖင ဤေလးပါးေသာ အေၾကာငးတရားတ႔ႏင ျပညစျခငး ေၾကာငလညး ေကာငး, မျဖစေသးေသာ သတသေမၺာဇၩင ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ သတသေမၺာဇၩင အတငးထကအလြန ပြားမား ၏။ အရဟတမဂဉာဏျဖင ျဖစၿပးေသာ သတသေမၺာဇၩငက ပြားေစျခငးသည ဘာဝနာႏင ျပညစ၏ဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

၂။ မမသႏာန၌ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩင ထငရားျဖစသညကလညး ထငရားျဖစ၏၊ ထငရားမျဖစသညကလညး ထငရား မျဖစ။

(က) ကသလ စေသာတရားတ႔၌ အသငအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညးေကာငး,

(ခ) ၁။ ခႏၶာ, အာယတန, ဓာတ, ဣေႁႏၵ စသညတ႔၏ အနကကမေသာ ပါဠ အ႒ကထာ သငျခငး, ေမးျမနး ျခငး မားသညအျဖစ,

၂။ အဇၩတဗဟဒၶျဖစကနေသာ ဝတတ႔၏ သန႔ရငးသည၏အျဖစက ျပျခငး, ၃။ သဒၶေႁႏၵစေသာ ဣေႁႏၵတ႔၏ တမသည၏ အျဖစက ျပျခငး, ၄။ ခႏၶာစသညအျပားရေသာ ပရမတဓမၼ၌ သကဝငေသာ ဉာဏမရေသာ ပဂၢလတ႔က ေဝးစြာၾကဥျခငး,

၅။ အျမငငါးဆယရေသာ လကၡဏာက သမးဆညးတတေသာ ဥဒယဗၺယပညာႏင ျပညစေသာ ပဂၢလက မဝျခငး,

၆။ နကနေသာ ခႏၶာစသညတ႔၌ျဖစေသာ နကနေသာ ပညာအျပားက ဆငျခငျခငး,

149

၇။ ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩငက ျဖစေစျခငးငါ ညြတေသာ, ကငးေသာ, ႐ႈငး ေသာ စတရသည၏ အျဖစအားျဖင ခနစပါးေသာ အေၾကာငးတရားတ႔ႏင ျပညစျခငးေၾကာငလညး ေကာငး, မျဖစေသးေသာ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩင ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ဓမၼဝစယသေမၺာဇၩင အတငးထကအလြန ပြားမား၏။ အရဟတမဂဉာဏျဖင ျဖစၿပးေသာ ဓမၼဝစယ သေမၺာဇၩငက ပြားေစျခငးသည ဘာဝနာႏင ျပညစ၏ဟ ဆငျခင ေအာကေမရာ သည။ (စာမကႏာ ၁၇၆)

၃။ မမသႏာန၌ ဝရယသေမၺာဇၩင ထငရားျဖစသညကလညး ထငရားျဖစ၏၊ ထငရား မျဖစသညကလညး ထငရားမျဖစ။

(က) လ႔လအားထတျခငး အသငအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညးေကာငး,

(ခ) ၁။ အပါယေဘးက ဆငျခငသည၏အျဖစ, ၂။ အကးဆကက ျမငေလရသည၏အျဖစ,

၃။ ဘရား, ပေစၥကဗဒၶါ စသညတ႔သည သြားအပေသာ ခရးက ဆငျခငျခငးရသည၏ အျဖစ, ၄။ ဆြမးထမငးက ႐ေသျခငး ရသည၏အျဖစ,

၅။ အေမြခ၏ ျမတသည၏အျဖစက ဆငျခငျခငးရသည၏အျဖစ, ၆။ ဘရား၏ ျမတသည၏အျဖစက ဆငျခငျခငးရသည၏အျဖစ, ၇။ အမးျမတသည၏အျဖစက ဆငျခငျခငးရသည၏အျဖစ, ၈။ သတငးသးေဖာ၏ ျမတသည၏အျဖစက ဆငျခငျခငးရသည၏အျဖစ, ၉။ ပငးရေသာ ပဂၢလ၏ ၾကဥျခငးရသည၏အျဖစ, ၁၀။ အားထတျခငး လ႔လရေသာ ပဂၢလက မဝျခငး ရသည၏အျဖစ,

၁၁။ ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ ဝရယသေမၺာဇၩငက ျဖစေစျခငးငါ ညြတေသာ, ကငးေသာ, ႐ႈငးေသာ စတရသည၏ အျဖစအားျဖင ဤတစဆယတစပါးေသာ အေၾကာငးတရားတ႔ႏင ျပညစျခငးေၾကာင လညးေကာငး, မျဖစေသးေသာ ဝရယသေမၺာဇၩင ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ဝရယသေမၺာဇၩင အတငးထကအလြန ပြားမား ၏။ အရဟတမဂဉာဏျဖင ျဖစၿပးေသာ ဝရယသေမၺာဇၩငက ပြားေစျခငးသည ဘာဝနာႏင ျပညစ၏ဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

၄။ မမသႏာန၌ ပတသေမၺာဇၩင ထငရားျဖစသညကလညး ထငရားျဖစ၏၊ ထငရားမျဖစသညကလညး ထငရားမျဖစ။

(က) ပတသေမၺာဇၩငတ႔၏ အေၾကာငးတရားတ႔၏ အသငအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညးေကာငး, (စာမကႏာ ၁၇၇)

(ခ) ၁။ ဘရားဂဏေကးဇးက ေအာကေမျခငး, ၂။ တရားဂဏေကးဇးက ေအာကေမျခငး,

၃။ သဃာဂဏေကးဇးက ေအာကေမျခငး, ၄။ ရဟနးတ႔အား စတပါရသဒၶသလ, လတ႔အား ဒသသလ ပဥၥသလက ဆငျခငျခငး,

၅။ စြန႔ႀကျခငး စာဂက ဆငျခငျခငး, ၆။ နတတ႔က သကေသအရာထား၍ မမ၏ဂဏက ဆငျခငျခငး,

၇။ သမာပတျဖင ခြါအပၿပးေသာ ကေလသာတ႔သည အႏစေျခာကဆယ, ခနစဆယတ႔ပတလး မျဖစ ကနသျဖင ကေလသာၿငမးျခငးက ဆငျခငျခငး,

၈။ ၾကမးတမးေသာ ပဂၢလက ၾကဥျခငး,

150

၉။ ႏးညေသာ စတရေသာ ပဂၢလက မဝျခငး, ၁၀။ ရတနာသးပါးတ႔ ဂဏေကးဇးက ျပတတေသာ သတနတ႔က ဆငျခငျခငး, ၁၁။ ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ ပတသေမၺာဇၩငက ျဖစေစျခငးငါ ညြတေသာ, ကငးေသာ, ႐ႈငးေသာ

စတရသည၏ အျဖစအားျဖင ဤတစဆယတစပါးေသာ အေၾကာငးတရားတ႔ႏင ျပညစျခငးေၾကာင လညးေကာငး,

မျဖစေသးေသာ ပတသေမၺာဇၩင ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ပတသေမၺာဇၩင အတငးထကအလြန ပြားမား၏။ အရဟတမဂဉာဏျဖင ျဖစၿပးေသာ ပတသေမၺာဇၩငက ပြားေစျခငး သည ဘာဝနာႏင ျပညစ၏ဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

၅။ မမသႏာန၌ ပဒၶသေမၺာဇၩင ထငရားျဖစသညကလညး ထငရားျဖစ၏၊ ထငရားမျဖစသညကလညး ထငရား မျဖစ။

(က) ကယစတၿငမးျခငး၌ အသငအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညးေကာငး,

(ခ) ၁။ မြနျမတေသာ ေဘာဇဥက မဝျခငးရသည၏အျဖစ, ၂။ ခမးသာစြာ ေလာကပတေသာ ဥတ ေဘာဇဥက မဝျခငးရသည၏အျဖစ,

၃။ ခမးသာစြာ ေလာကပတေသာ ဣရယာပထက မဝျခငးရသည၏အျဖစ, (စာမကႏာ ၁၇၈) ၄။ လစလ႐ႈေသာ လ႔လရသည၏အျဖစ,

၅။ ပပနေသာ ကယရေသာ ပဂၢလက ၾကဥျခငးရသည၏အျဖစ, ၆။ ၿငမးခမးေသာ ကယရေသာ ပဂၢလက မဝျခငးရသည၏အျဖစ, ၇။ ရပျခငး, ထငျခငး အစရသညတ႔၌ ပဒၶသေမၺာဇၩငက ျဖစေစျခငးငါ ညြတေသာ, ကငးေသာ, ႐ႈငး

ေသာ စတရသည၏ အျဖစအားျဖင ဤခနစပါးေသာ အေၾကာငးတရားတ႔ႏင ျပညစျခငးေၾကာင လညးေကာငး, မျဖစေသးေသာ ပဒၶသေမၺာဇၩင ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ပဒၶသေမၺာဇၩင အတငးထကအလြန ပြား မား၏။ အရဟတမဂဉာဏျဖင ျဖစၿပးေသာ ပဒၶသေမၺာဇၩငက ပြားေစျခငးသည ဘာဝနာႏင ျပညစ ၏ဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

၆။ မမသႏာန၌ သမာဓသေမၺာဇၩင ထငရားျဖစသညကလညး ထငရားျဖစ၏၊ ထငရားမျဖစသညကလညး ထငရား မျဖစ။

(က) သမာထအာ႐၌ အသငအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညးေကာငး,

(ခ) ၁။ အဇၩတဗဟဒၶ၌ျဖစေသာ ဝတတ႔၏ သန႔ရငးသည၏အျဖစက ျပျခငး, ၂။ သဒၶေႁႏၵစေသာ ဣေႁႏၵတ႔၏ တမညညြတသည၏အျဖစက ျပျခငး,

၃။ ကသဏးအာ႐က သငျခငး၌ လမၼာျခငးရသည၏အျဖစ, ၄။ ခးေျမာကသငေသာအခါ၌ စတက ခးေျမာကျခငး,

၅။ ႏပသငေသာအခါ၌ စတက ႏပျခငး, ၆။ ႐ႊငေစေသာအခါ၌ သေဝဂဝတရစပါးက ဆငျခင၍ ထတလန႔ေစသျဖင စတက ႐ႊငေစျခငး,

၇။ လစလ႐ႈသငေသာအခါ၌ စတက လစလ႐ႈျခငး, ၈။ ပ႕လြငေသာ ပဂၢလက ၾကဥျခငး,

၉။ တညၾကညၿငမသကေသာ စတရေသာ ပဂၢလက မဝျခငး,

151

၁၀။ စာနဝေမာကၡတရားက ဆငျခငျခငး,

၁၁။ ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ သမာဓသေမၺာဇၩငက ျဖစေစျခငးငါ ညြတေသာ, ကငးေသာ, ႐ႈငးေသာ စတရသည၏ အျဖစအားျဖင တစဆယတစပါးေသာ အေၾကာငးတရားတ႔ႏင ျပညစျခငးေၾကာင လညးေကာငး, (စာမကႏာ ၁၇၉)

မျဖစေသးေသာ သမာဓသေမၺာဇၩင ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ သမာဓသေမၺာဇၩင အတငးထကအလြန ပြား မား၏။ အရဟတမဂဉာဏျဖင ျဖစၿပးေသာ သမာဓသေမၺာဇၩငက ပြားေစျခငးသည ဘာဝနာႏင ျပညစ ၏ဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

၇။ မမသႏာန၌ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင ထငရားျဖစသညကလညး ထငရားျဖစ၏၊ ထငရားမျဖစသညကလညး ထငရား မျဖစ။

(က) ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငတ႔၏ အေၾကာငးတရားတ႔၌ အသငအားျဖင ႏလးသြငးျခငးေၾကာငလညးေကာငး,

(ခ) ၁။ သတဝါ၌ လစလ႐ႈျခငးရသည၏အျဖစ, ၂။ သခၤါရတ႔၌ လစလ႐ႈျခငး ရသည၏အျဖစ,တရားဂဏေကးဇးက ေအာကေမျခငး,

၃။ သတဝါ သခၤါရတ႔၌ ခစျမတႏးျခငးရေသာ ပဂၢလက ၾကဥျခငး ရသည၏အျဖစ, ၄။ သတဝါ သခၤါရတ႔၌ လစလ႐ႈျခငးရေသာ ပဂၢလက မဝဆညးကပျခငးရသည၏ အျဖစ, ၅။ ရပျခငး, ထငျခငး စသညတ႔၌ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩငက ျဖစေစျခငးငါ ညြတေသာ, ကငးေသာ, ႐ႈငး

ေသာ စတရသည၏ အျဖစအားျဖင ဤတစဆယတစပါးေသာ အေၾကာငးတရားတ႔ႏင ျပညစျခငး ေၾကာငလညးေကာငး, မျဖစေသးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင ျဖစ၏။ ျဖစၿပးေသာ ဥေပကၡာသေမၺာဇၩင အတငးထကအလြန ပြားမား၏။ အရဟတမဂဉာဏျဖင ျဖစၿပးေသာ ဥေပကၡာ သေမၺာဇၩငက ပြားေစျခငးသည ဘာဝနာႏင ျပညစ၏ဟ ဆငျခငေအာကေမရာသည။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) ေဗာဇၩင ခနစးပါးက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည သမဒယ

သစၥာမည၏။ (စာမကႏာ ၁၈၀) (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာက အာ႐ျပ၍ ျဖစေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ

ရစပါးသည မဂၢသစၥာမည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင အားထတ၍လညး ေဘးအေပါငးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင စတသစၥကမၼ႒ာနးက စးျဖနး အားထတရာ, ပြားေစရာ, လ႔လျပရာသည။

[ဤကား ေဗာဇၩဂၤပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

152

ဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာဓမၼာႏပနာ ၅၅၅၅----သစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငးသစၥာပငး

၁၅။ သစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺသစၥပဗၺ၌ သစၥာသည-

(၁) ဒကၡသစၥာ, (၂) သမဒယသစၥာ, (၃) နေရာဓသစၥာ, (၄) မဂၢသစၥာ -

ဟ၍ ေလးပါးအျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ ထေလးပါးတ႔တြင

(က) ဇာတ, ဇရာ, မရဏ, ေသာက, ပရေဒဝ, ဒကၡ, ေဒါမန, ဥပါယာသ, အပၸယသမၸေယာဂ, ပယဝပၸေယာဂ, ဣစၧာအပဋလာဘ, ဥပါဒါနကၡႏၶာ ဤအလးစသည ဒကၡသစၥာ မည၏။

တစနညးလညး တဏာၾကဥေသာ ေတဘမက ဝဋတရားအေပါငးသည ဒကၡသစၥာ မည၏။

ထတရား အေပါငးတ႔တြင -

(၁) သတဝါအေပါငးတ႔၏ ထထဘဝ၌ ေဖာကျပနျခငးရကနေသာ ေရးဥးစြာျဖစေသာ ခႏၶာငါးပါးတ႔၏ သေဘာသည ဇာတမည၏။

(၂) အျခငး, သြားကးျခငး, ဆျဖျခငး, အေရတြန႔ျခငး, မကစသျခငး, နားထငးျခငး ဤအလးစသည ဇရာမည၏။

(၃) ထထဘဝမ စေတ ေသလြနျခငးသည မရဏမည၏။

(၄) အေဆြအမး ပကစးျခငး, သတျခငး, ေႏာငဖြ႕ျခငး အစရသညက ေတြ႕၍ စးရမျခငးသည ေသာကမည၏။ (စာမကႏာ ၁၈၁)

(၅) ငါသမး,ငါသား အစရသညျဖင ငေကြး ျမညတမးျခငးသည ပရေဒဝမည၏။

(၆) ကယကမ၍ ဆငးရျခငး ေဝဒနာသည ဒကၡမည၏။

(၇) စတက မ၍ ဆငးရျခငး ေဝဒနာသည ေဒါမနမည၏။

(၈) အေဆြအမး ပကစးျခငး, သတျခငး, ေႏာငဖြ႕ျခငး အစရသညက ေတြ႕၍ သကႀကး႐ႈကတငင ျပငးစြာ ပငပနးျခငးသည ဥပါယာသမည၏။

(၉) မခစမႏစလေသာ သတဝါ အာ႐ႏင ေတြ႕ႀကေပါငးဖကရျခငးသည အပၸယသမၸေယာဂမည၏။

(၁၀) ခစႏစလေသာ သတဝါ အာ႐ႏင ေကြကြငးရျခငးသည ပယဝပၸေယာဂမည၏။

(၁၁) ငါအား ဇာတစသည မျဖစမကား ေကာငးေလစြ၊ ဤသ႔ ေတာငတေသာ ဆႏၵအလ မျပညစျခငးသည ဣစၧာ အပဋလာဘမည၏။

(၁၂) ဥပါဒါနတရားေလးပါး၏ အာ႐ျဖစေသာ ႐ပကၡႏၶာ, ေဝဒနာကၡႏၶာ, သညာကၡႏၶာ, သခၤါရကၡႏၶာ, ဝညာဏကၡႏၶာ သည ဥပါဒါနကၡႏၶာမည၏။

(ခ) ထထဘဝ အာ႐တ႔၌ ႏစသကတတေသာ ကာမတဏာ, ဘဝတဏာ, ဝဘဝတဏာသည သမဒယသစၥာမည၏။ ထတဏာ သးပါးတ႔တြင -

153

(၁) ႐ပါ႐, သဒၵါ႐, ဂႏၶာ႐, ရသာရ, ေဖာ႒ဗၺာ႐အားျဖင ကာမဂဏငါးပါးက တပေသာ တဏာသည ကာမတဏာ မည၏။

(၂) ဘဝက ေတာငတေသာအားျဖင ျဖစေသာ သတဒ႒ႏငတကြျဖစေသာ ႐ပဘဝ, အရပ ဘဝက တပေသာ ရာဂ၊ စာနက တပေသာ တဏာသည ဘဝတဏာမည၏။

(၃) ဥေစၧဒဒ႒ႏငတကြျဖစေသာ တဏာသည ဝဘဝတဏာမည၏။

ထတဏာသးပါးသည အဘယ၌ ျဖစသနညးဟမကား - ပယ႐ပ, သာတ႐ပ၌ ျဖစ၏။ ပယ႐ပ, သာတ႐ပဟသည အဘယနညး။ (စာမကႏာ ၁၈၂)

၁။ စကၡ, ေသာတ, ဃာန, ဇဝါ, ကာယ, မန။

၂။ ႐ပါ႐, သဒၵါ႐, ဂႏၶာ႐, ရသာရ, ေဖာ႒ဗၺာ႐, ဓမၼာ႐။

၃။ စကၡဝညာဏ, ေသာတဝညာဏ, ဃာနဝညာဏ, ဇဝါဝညာဏ, ကာယဝညာဏ, မေနာ ဝညာဏ။

၄။ စကၡသမၹ, ေသာတသမၹ, ဃာနသမၹ, ဇဝါသမၹ, ကာယသမၹ, မေနာသမၹ။

၅။ စကၡသမၹဇာ ေဝဒနာ, ေသာတသမၹဇာ ေဝဒနာ, ဃာနသမၹဇာ ေဝဒနာ, ဇဝါသမၹဇာ ေဝဒနာ, ကာယသမၹဇာ ေဝဒနာ, မေနာသမၹဇာ ေဝဒနာ။

၆။ ႐ပသညာ, သဒၵသညာ, ဂႏၶသညာ, ရသသညာ, ေဖာ႒ဗၺသညာ, ဓမၼသညာ။

၇။ ႐ပသေဥၥတနာ, သဒၵသေဥၥတနာ, ဂႏၶသေဥၥတနာ, ရသသေဥၥတနာ, ေဖာ႒ဗၺသေဥၥတနာ, ဓမၼသေဥၥတနာ။

၈။ ႐ပတဏာ, သဒၵတဏာ, ဂႏၶတဏာ, ရသတဏာ, ေဖာ႒ဗၺတဏာ, ဓမၼတဏာ။

၉။ ႐ပဝတက, သဒၵဝတက, ဂႏၶဝတက, ရသဝတက, ေဖာ႒ဗၺဝတက, ဓမၼဝတက။

၁၀။ ႐ပဝစာရ, သဒၵဝစာရ, ဂႏၶဝစာရ, ရသဝစာရ, ေဖာ႒ဗၺဝစာရ, ဓမၼဝစာရ။

ဤအလးစသည သတဝါတ႔၏ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာေၾကာင ပယ႐ပ, သာတ႐ပမည၏။ ထ ပယ႐ပ, သာတ႐ပတ႔၌ ဆအပခၿပးေသာ တဏာသးပါး ျဖစ၏။ ဤဒကၡသစၥာ၏ အေၾကာငးရငးျဖစေသာေၾကာင ကာမတဏာ, ဘဝတဏာ, ဝဘဝတဏာ သးပါးကသာ အကဥးအားျဖင ေဟာေတာမသည။

အကယအားျဖငကား တဏာအျပားသည တစရာရစပါး အျပားရသညသာလင ျဖစ၏။ အဘယသ႔ တစရာရစပါး ျဖစ သနညးဟမကား -

အာ႐အားျဖင ႐ပတဏာ, သဒၵတဏာ, ဂႏၶတဏာ, ရသတဏာ, ေဖာ႒ဗၺတဏာ, ဓမၼတဏာဟ၍ ေျခာကပါး အျပားရ၏။ (စာမကႏာ ၁၈၃)

ထေျခာကပါးတ႔တြင တစပါးပါးေသာတဏာ၌-

ပဝတအာကာရအားျဖင ကာမတဏာ, ဘဝတဏာ, ဝဘဝတဏာအားျဖင အသးအသး သးပါးသးပါးစ ျဖစေသာေၾကာင တစဆယရစပါးအျပားရေသာ တဏာသည ျဖစ၏။

ထတစဆယရစပါးေသာ တဏာတ႔တြငလညး တစပါးတစပါးေသာ တဏာ၌-

သႏာန၏အစြမးအားျဖင အဇၩတကတဏာ, ဗဟဒၶတဏာအားျဖင အသးအသး ႏစပါးႏစပါးစျဖစေသာေၾကာင သးဆယ ေျခာကပါးအျပားရေသာ တဏာသညျဖစ၏။

154

ထသးဆယေျခာကပါးေသာ တဏာတ႔တြင တစပါးတစပါးေသာ တဏာ၌ -

ကာလအားျဖင အတတတဏာ, အနာဂတတဏာ, ပစၥပၸႏၷတဏာဟ၍ အသးအသး သးပါးသးပါးစျဖစေသာေၾကာင တစရာရစပါး အျပားရေသာ တဏသညျဖစ၏ဟလသည။

(ဂ) ထတဏာသးါး၏ အကြငးမခပရာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။

ထတဏာသးပါးသည အဘယဝတမရာ၌ ခပသနညး။ ပယ႐ပ, သာတ႐ပဟသည အဘယနညးဟမကား -

၁။ စကၡ, ေသာတ, ဃာန, ဇဝါ, ကာယ, မန။

၂။ ႐ပါ႐, သဒၵါ႐, ဂႏၶာ႐, ရသာရ, ေဖာ႒ဗၺာ႐, ဓမၼာ႐။

၃။ စကၡဝညာဏ, ေသာတဝညာဏ, ဃာနဝညာဏ, ဇဝါဝညာဏ, ကာယဝညာဏ, မေနာဝညာဏ။

၄။ စကၡသမၹ, ေသာတသမၹ, ဃာနသမၹ, ဇဝါသမၹ, ကာယသမၹ, မေနာသမၹ။

၅။ စကၡသမၹဇာ ေဝဒနာ, ေသာတသမၹဇာ ေဝဒနာ, ဃာနသမၹဇာ ေဝဒနာ, ဇဝါ သမၹဇာ ေဝဒနာ, ကာယသမၹဇာ ေဝဒနာ, မေနာသမၹဇာ ေဝဒနာ။

၆။ ႐ပသညာ, သဒၵသညာ, ဂႏၶသညာ, ရသသညာ, ေဖာ႒ဗၺသညာ, ဓမၼသညာ။

၇။ ႐ပသေဥၥတနာ, သဒၵသေဥၥတနာ, ဂႏၶသေဥၥတနာ, ရသသေဥၥတနာ, ေဖာ႒ဗၺသေဥၥတနာ, ဓမၼသေဥၥတနာ။ (စာမကႏာ ၁၈၄)

၈။ ႐ပတဏာ, သဒၵတဏာ, ဂႏၶတဏာ, ရသတဏာ, ေဖာ႒ဗၺတဏာ, ဓမၼတဏာ။

၉။ ႐ပဝတက, သဒၵဝတက, ဂႏၶဝတက, ရသဝတက, ေဖာ႒ဗၺဝတက, ဓမၼဝတက။

၁၀။ ႐ပဝစာရ, သဒၵဝစာရ, ဂႏၶဝစာရ, ရသဝစာရ, ေဖာ႒ဗၺဝစာရ, ဓမၼဝစာရ။

ဤအလးစသည သတဝါတ႔၏ ခစအပ, သာယာအပေသာ သေဘာရေသာေၾကာင ပယ႐ပ, သာတ႐ပမည၏။ ထ ပယ႐ပ, သာတ႐ပတ႔၌ ဆအပခၿပးေသာ တဏာသးပါး အကြငးမခပ၏။

သမၼာဒ႒, သမၼာသကၤပၸ, သမၼာဝါစာ, သမၼာကမၼႏ, သမၼာအာဇဝ, သမၼာသတ, သမၼာသမာဓအားျဖင ဤမဂၢငတရားကယ ရစပါးတ႔တြင -

၁။ ဒကၡသစၥာ, သမဒယသစၥာ, နေရာဓသစၥာ, မဂၢသစၥာအားျဖင ေလးပါးေသာ သစၥာတ႔က သတတေသာဉာဏ သည သမၼာဒ႒မည၏။

၂။ ကာမဂဏမ ထြကေျမာကသညက ႀကျခငး, သတစပါးတ႔အား မပကစးစမေသာငါ ႀကျခငး, သတစပါးတ႔အာ မညဥးဆအသညက ႀကျခငးသည သမၼာသကၤပၸမည၏။

၃။ အာဇဝ အေၾကာငးမရဘ မသာဝါဒ, ပသဏဝါစာ, ဖ႐သဝါစာ, သမၹပၸလာပအားျဖင ဤဝစဒစ႐ကေလးပါးမ ၾကဥျခငးသည သမၼာဝါစာမည၏။

၄။ အာဇဝအေၾကာငးရေသာ ပါဏာတပါတ, အဒႏၷာဒါန, ကာေမသမစၧာစာရအားျဖင ကာယဒစ႐ကသးပါးမ ၾကဥ ျခငးသည သမၼာကမၼႏမည၏။

155

၅။ အာဇဝ အေၾကာငးမရဘ မသာဝါဒ, ပသဏဝါစာ, ဖ႐သဝါစာ, သမၹပၸလာပဟေသာ ဝစဒစ႐ကေလးပါး၊ ပါဏာတပါတ, အဒႏၷာဒါန, ကာေမသမစၧာစာရဟေသာ ကာယဒစ႐က သးပါးအားျဖင ဒစ႐ကခနစပါးမ ၾကဥ ျခငးသည သမၼာအာဇဝမည၏။

၆။ မျဖစေသးေသာ အကသလတရားတ႔က မျဖစစမေသာငါ, ျဖစၿပးေသာ အကသလတရားတ႔က ပယအေသာငါ, မျဖစေသးေသာ (စာမကႏာ ၁၈၅) ကသလတရားတ႔က ျဖစစမေသာငါ, ျဖစၿပးေသာ ကသလတရားတ႔က လြနစြာပြားေစျခငးငါ အားထတျခငးသည သမၼာဝါယာမမည၏။

၇။ လကေျခအစရေသာ အဂၤါႀကးငယအေပါငး မေကာငး႐ြရာဖြယ ဆ, အေမြး, လကသည ေျခသညးစေသာ သး ဆယႏစပါးေသာ ေကာ႒ာသအစတ႔၏ တညရာျဖစရာ ႐ပကာယခႏၶာ ကယက ေအာကေမျခငး၊ သခ, ဒကၡ, ဥေပကၡာအားျဖင ျပားေသာ ေဝဒနာက ေအာကေမျခငး၊ သရာဂစေသာ စတက ေအာကေမျခငး၊ နဝရဏငါးပါး စေသာ တရားက ေအာကေမျခငးသည သမၼာသတမည၏။

၈။ ဝတက, ဝစာရ, ပတ, သခ, ဧကဂၢတာတညးဟေသာ စာနအဂၤါ ငါးပါးႏငယဥေသာ ပထမ စာန၊ ပတ, သခ, ဧကဂၢတာတညးဟေသာ စာနအဂၤါသးပါးႏငယဥေသာ ဒတယစာန၊ သခ, ဧကဂၢတာတညးဟေသာ စာနအဂၤါ ႏစပါးႏငယဥေသာ တတယစာန၊ ဥေပကၡာ, ဧကဂၢတာ တညးဟေသာ စာနအဂၤါႏစပါးႏငယဥေသာ စတတ စာနသည သမၼာသမာဓမည၏။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

၁။ သစၥာေလးပါးက သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ ၂။ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည သမဒယသစၥာ

မည၏။ ၃။ ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည ၏။ ၄။ ဒကၡသစၥာက ပငးျခားတတေသာ သမဒယသစၥာက ပယတတေသာ နေရာဓသစၥာလင အာ႐ရေသာ

ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢင တရားကယ ရစပါး သည မဂၢသစၥာ မည၏။

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင အားထတ လ႔လျပ၍ ေဘးအေပါငးၿငမးရာ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင စတသစၥကမၼ႒ာနးက စးျဖနး အားထတရာ, ပြားေစရာ, အားထတရာသည။ (စာမကႏာ ၁၈၆)

သစၥာေလးပါး၌သစၥာေလးပါး၌သစၥာေလးပါး၌သစၥာေလးပါး၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

ကတမာ စ ဘကၡေဝ ဒေကၡ ဉာဏ ဒကၡသမဒေယ ဉာဏ ဒကၡနေရာေဓ ဉာဏ ဒကၡနေရာဓဂါမနယာ ပဋပဒါယ ဉာဏ၊ အယ ဝစၥတ သမၼာဒ႒- ပါဠေတာျဖင စတသစၥကမၼ႒ာနးက ျပေတာမသညသာလင ျဖစ၏။ ထသ႔ျပေတာမေသာ သစၥာေလးပါး တ႔တြင -

၁။ ေရးျဖစေသာ ဒကၡသစၥာ, သမဒယသစၥာ ႏစပါးတ႔သည ဝဋႏငယဥေသာေၾကာင ဝ႗သစၥာမည၏။

၂။ ေနာကျဖစေသာ နေရာဓသစၥာ, မဂၢသစၥာ ႏစပါးတ႔သည ဝဋႏင မယဥ ဝဋမ ကငးေသာေၾကာင ဝဝ႗သစၥာ မည၏။

ထ႔ေၾကာင ထသစၥာေလးပါးတ႔တြင ေယာဂပဂၢလအား ဝဋႏငယသေသာ သစၥာႏစပါးတ႔၌ ကမၼ႒ာနးက ႏလးသြငးျခငး သည ျဖစ၏။ ဝဋမ ကငးေသာ သစၥာႏစပါးတ႔၌ ကမၼ႒ာနးက ႏလးသြငးျခငးသည မရ။

156

ထစကား မန၏။ ေရးျဖစေသာ သစၥာႏစပါးတ႔က -

၁။ ပဥၥကၡေႏၶာ ဒကၡ၊ တဏာ သမဒေယာ - ဤသ႔ အကဥးအားျဖငလညးေကာငး,

၂။ ကတေမ ပဥၥကၡႏၶာ၊ ႐ပကၡေႏၶာ စေသာ အကယအားျဖငလညးေကာငး,

ဆရာ၏အထ၌ သင၍ ႏႈတျဖင အဖနတလလ တေျပာငးျပနျပန စးျဖနး႐ြတဖတ သရဇၩာယ၍ ေယာဂပဂၢလသည အမႈက ျပရာ၏။

ဤဝဋႏငယဥေသာ သစၥာႏစပါးတ႔မ တစပါးေသာ ဝဋႏင မယဥေသာ ဝဋမကငးေသာ နေရာဓသစၥာ, မဂၢသစၥာ ႏစပါး တ႔တြင -

၁။ နေရာဓသစၥာသည အလြန အလရအပ, ႏစလအပ, ႏလးျဖင ေရာကအပ ႏလးက ပြားေစတတသည ျဖစ၏။ ဣ႒, ကႏ, မနာပ ျဖစ၏။

၂။ မဂၢသစၥာသညလညး ဣ႒, ကႏ, မနာပ ျဖစ၏-ဟ ဤသ႔ နာျခငး သဝန၏အစြမးအားျဖင အမႈက ျပရာ၏။ ဤသ႔ သဝနျဖင အမႈက ျပေသာ ေယာဂပဂၢလသည -

၁။ သစၥာေလးပါးတ႔က တစခေသာ ထးထြငးျခငး ဧကပဋေဝဓျဖင ထးထြငး၍ သ၏။ ၂။ တစခေသာ သျခငး ဧကာဘသမယျဖင အလြနသ၏။ (စာမကႏာ ၁၈၇) ၃။ ဒကၡသစၥာက ပငးျခား၍ သ၏။ ၄။ သမဒယသစၥာက ပယ၍ ထးထြငးျခငးျဖင ထးထြငး၍ သ၏။ ၅။ နေရာဓသစၥာက မကေမာကျပ၍ ထးထြငးျခငးျဖင ထးထြငး၍ သ၏။ ၆။ မဂၢသစၥာက ပြားေစ၍ ထးထြငးျခငးျဖင ထးထြငး၍ သ၏။ ၇။ ဒကၡသစၥာက ပငးျခား၍ သျခငး ပရညာဘသမယျဖင, သမဒယသစၥာက ပယ၍ သျခငး ပဟာနာဘသမယျဖင

နေရာဓသစၥာက မကေမာကျပ၍ သျခငး သစၧကရယာဘသမယျဖင, မဂၢသစၥာက ပြားေစ၍ သျခငး ဘာဝနာဘသမယျဖင အလြနအထးသျဖင သ၏။

ဤသ႔ ထေယာဂပဂၢလအား ေရးေရးအဖ႔၌ -

(က) ႏစပါးေသာ ဒကၡသစၥာ, သမဒယသစၥာတ႔၌ ပါဠသငျခငး, အ႒ကထာ သငျခငး, နာျခငး, ေဆာငျခငး, သးသပျခငးျဖင ထးထြငးျခငး ဥဂၢဟ, ပရပစၧာ, သဝန, ဓာရဏ, သမၼသနပဋေဝဓ ျဖစသညသာလင ျဖစ၏။

(ခ) ႏစပါးေသာ နေရာဓသစၥာ, မဂၢသစၥာတ႔၌ကား နာသျဖင ထးထြငးျခငး သဝနပဋေဝဓ ျဖစသည သာလင ျဖစ၏။

(ဂ) ေနာကအခါ၌ သးပါးေသာ ဒကၡ, သမဒယ, မဂၢသစၥာတ႔၌ ကစၥအားျဖင ပဋေဝဓ ျဖစ၏။ နေရာဓသစၥာ၌ အာရမၼဏပဋေဝဓ ျဖစ၏။

ပစၥေဝကၡဏာဉာဏသညကား ေရာကအပေသာ သစၥာရေသာ ေယာဂပဂၢလအား ျဖစ၏။ ဤသ႔ ျဖစ ျခငးသညလညး အာဒကမၼကပဂၢလႏင ယဥ၏။ ထ႔ေၾကာင ထပစၥေဝကၡဏာဉာဏက ဤအရာ၌ ေဟာအပ၏။ ဤေယာဂပဂၢလအား သမးဆညးျခငးမ ေရ႕အဖ႔၌ -

၁။ ဒကၡသစၥာက ပငးျခား၍ သ၏။ ၂။ သမဒယသစၥာက ပယ၍ သ၏။ ၃။ နေရာဓသစၥာက မကေမာကျပ၏။ ၄။ မဂၢသစၥာက ပြားေစ၏။

157

ထ႔ေၾကာင ႏလးေဆာငျခငး, ႏလးသြငးျခငး, ဆငျခငျခငးတ႔သည မရကန။ ထသ႔ေသာလညး သမး ဆညးျခငးမ စ၍မကား ျဖစသညသာလင ျဖစ၏။ (စာမကႏာ ၁၈၈)

၁။ ငါသည ဒကၡသစၥာက ပငးျခားအပသညသာလင, ၂။ သမဒယသစၥာက ပယအပသညသာလင, ၃။ နေရာဓသစၥာက မကေမာကျပအပသညသာလင, ၄။ မဂၢသစၥာက ပြားေစအပသညသာလင ျဖစ၏။

ထသစၥာေလးပါးတ႔တြငလညး -

(၁) ေရ႕သစၥာႏစပါးတ႔သည ျမငႏငခသည၏ အျဖစေၾကာင နကနျခငး ဂမၻရ ျဖစကန၏။

(၂) ေနာကသစၥာႏစပါးတ႔သည နကနသည၏အျဖစေၾကာင သျမငႏငချခငး ဒဒၵသ ျဖစကန၏။

ထစကား မန၏။ သစငတ ထျခငး, ဆးေျငာင စးျခငး အစရသညတ႔၌ ေၾသာ - အလြနဆငးရစြဟ ဆအပသည၏ အျဖစသ႔လညး ေရာကသည၏ အျဖစေၾကာင ဒကၡသစၥာသည, ျဖစျခငး ဥပၸတအားျဖင ထငရားသညသာလင ျဖစ၏။ သမဒယသစၥာသညလညး ချခငးငါ အလရသည၏အျဖစ, စားျခငးငါ အလရသည၏အျဖစ စသည၏စြမးအားျဖင ျဖစေသာ ေၾကာင ထငရား၏။ လကၡဏာက ထးထြငး၍ သျခငးျဖငကား ထသစၥာႏစပါးစသညလညး ဂမၻရ ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင သစၥာႏစပါးတ႔သည ဒဒၵသ, ဂမၻရ ျဖစကန၏။

ဤသစၥာႏစပါးမ တစပါးေသာ နေရာသစၥာ, မဂၢသစၥာ ႏစပါးတ႔က ျမငျခငးငါ လ႔လျပျခငးသည ဘဝဂဘက လြနျခငး ကငျခငးငါ အလရအပေသာ သသည မမလကက ဆန႔သကသ႔ အဝစငရႀကးဘက သျခငးငါ အလရေသာသသည ေျခက ဆန႔သကသ႔ အစတတစရာ စတအပေသာ သားၿမးဖား တစချဖင သားၿမးဖားတစခက ထးတကမျခငးကသ႔ ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင သစၥာႏစပါးတ႔သည ဂမၻရ, ဒဒၵသ ျဖစကန၏။

ဤသ႔ ဆခၿပးေသာ နညးျဖင ျမငႏငခသည၏အျဖစေၾကာင နကနကနေသာ, နကနသည၏အျဖစေၾကာင ျမငႏငခ ကနေသာ ေလးပါးေသာ သစၥာတ႔၌ ဥဂၢဟ, ပရပစၧာ စသညတ႔၏ အစြမးျဖင ပဋေဝဒကၡဏမ ေရ႕အဖ႔၌ -

၁။ ဒကၡသစၥာက သေသာဉာဏ, ၂။ သမဒယသစၥာက သေသာဉာဏ, ၃။ နေရာဓသစၥာက သေသာဉာဏ, ၄။ မဂၢသစၥာက သေသာဉာဏ- (စာမကႏာ ၁၈၉)

ဟ၍ အသးအသး သစၥာဉာဏေလးပါးျဖစျခငးက ရည၍ “ဒေကၡ ဉာဏ”စေသာ ဤပါဠေတာက ေဟာေတာမအပသည၊ ပဋေဝဒကၡဏ၌ကား ထသစၥာေလးပါးက သေသာဉာဏသည တစပါးတညးသာလင ျဖစ၏ ထ႔ေၾကာင ဤေလးပါး၌ တစပါး အျပားေသာ ဉာဏသည သမၼာဒ႒ မည၏ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင မဟာသတပ႒ာနသတ အ႒ကထာ၌ - ဒေကၡ ဉာဏႏအာဒနာ စတသစၥကမၼ႒ာန ဒတ၊ တတ ပရမာန ေဒြ သစၥာန ဝ႗၊ ပစၧမာန (ေဒြ သစၥာန) ဝဝ႗၊ ေတသ

ဘကၡေနာ ဝေ႗ ကမၼ႒ာနာဘနေဝေသာ ေဟာတ၊ ဝဝေ႗ နတ အဘနေဝေသာ။ (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၁) စသညျဖင မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

ဒေကၡ ဉာဏႏအာဒနာ = ဒေကၡ ဉာဏ အစရေသာ ပါဠေတာျဖင၊ စတသစၥကမၼ႒ာန = စတသစၥ ကမၼ႒ာနးက၊ ဒတ = ျပအပ၏၊ တတ = ထေလးပါးေသာ သစၥာတ႔တြင၊ ပရမာန = ေရး၌ ျဖစကနေသာ၊ ေဒြ သစၥာန = ႏစပါးေသာ သစၥာတ႔သည၊

158

ဝ႗ = ဝဋႏငယဥေသာေၾကာင ဝ႗သစၥာမည၏၊ ပစၧမာန = ေနာက၌ ျဖစကနေသာ၊ ေဒြ သစၥာန = ႏစပါးေသာ သစၥာတ႔သည၊ ဝဝ႗ = ဝဋမကငးေသာေၾကာင ဝဝ႗ သစၥာမည၏၊ ေတသ = ထသစၥာေလးပါးတ႔တြင၊ ဘကၡေနာ = ေယာဂျဖစေသာ လ, ရဟနးအား၊ ဝေ႗ = ဝ႗သစၥာ၌၊ ကမၼ႒ာနာဘနေဝေသာ = ကမၼ႒ာနးက ႏလးသြငးျခငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ ဝဝေ႗ = ဝဝ႗သစၥာ၌၊ အဘနေဝေသာ = ကမၼ႒ာနးက ႏလးသြငးျခငးသည၊ နတ = မရ။

ေနကၡမၼသကၤပၸ အစရသညတ႔ကား -

ကာမ, ဗာပါဒ, ဝဟႎသတ႔မ ၾကဥျခငးအမတ ဝရမဏသညာတ႔၏ အသးအသး ျဖစသည၏အျဖစေၾကာင ေလာကတရာ မဂမ ေရးျဖစေသာ ေလာကမဂအဖ႔၌ အသးအသး သးပါးအျပားရကနေသာ ေနကၡမၼသကၤပၸ စသညတ႔သည ျဖစကန၏။ ေလာကတရာမဂခဏ၌ကားး သးပါးေသာ အရာတ႔၌ျဖစေသာ အကသလ သကၤပၸ၏အေၾကာငးက ျဖတျခငးေၾကာင တစဖန မျဖစျပနျခငးက ၿပးေစသည၏ အစြမးအားျဖင မဂၢအဂၤါက ျပညစေစလက တစပါးတညးသာလငျဖစေသာ ကသလသကၤပၸသည ျဖစ၏။ ဤသးပါး၌ တစပါးအျပားရေသာ သကၤပၸသည သမၼာသကၤပၸမညသညသာလင ျဖစ၏ဟလသတညး။ (စာမကႏာ ၁၉၀)

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

ေနကၡမၼသကၤပၸါဒေယာ ကာမဗာပါဒဝဟႎသာဝရမဏသညာန နာနတာ ပဗၺဘာေဂ နာနာ (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၂) စသညျဖင မန႔အပၿပး

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

ေနကၡမၼသကၤပၸါဒေယာ = ကာမမ ထြကေျမာကျခငး အစရသညတ႔သည၊ ကာမဗာပါဒဝဟႎသာ-ဝရမဏသညာန = ကာမဝတက, ဗာပါဒဝတက, ဝဟႎသာဝတကတ႔မ ၾကဥျခငးအမတတ႔၏၊ နာနာတာ = အသးအသးၾကဥျခငးရသည၏အျဖစ ေၾကာင၊ ပဗၺဘာေဂ = မဂ၏ေရးအဖ႔၌၊ နာနာ = အသးအသး ျဖစကန၏။

ခၽြတယြငးေစေသာ စကားမ ၾကဥျခငး အစရသညတ႔သညလညး-

မသာဝါဒ အစရသညတ႔မ ၾကဥျခငး အမတတ႔၏ အသးအသး ျဖစျခငးရသည၏အျဖစေၾကာင မဂ၏ ေရးအဖ႔ အသး အသးျဖစ၍ ေလာကတရာ မဂခဏ၌ကား ဤေလးပါးေသာ အရာတ႔၌ျဖစေသာ အကသလ ဒလ ေစတနာ၏အေၾကာငးက ျဖတျခငးေၾကာင တစဖနမျဖစျပနျခငးက ၿပးေစသည၏အစြမးအားျဖင မဂၢအဂၤါက ျပညစေစလက တစပါးတညးသာလငျဖစ ေသာ ကသလေဝရမဏသည ျဖစ၏။ ဤေလးပါး၌ တစပါးအျပားရေသာ ဝရတသည သမၼာဝါစာမည၏ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

မသာဝါဒါ ေဝရမဏအာဒေယာပ မသာဝါဒါဒဟ ဝရမဏသညာန နာနတာ ပဗၺဘာေဂ နာနာ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၂) စသညျဖင မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

မသာဝါဒါ = ခၽြတယြငးေသာ စကားက ဆျခငးမ၊ ေဝရမဏအာဒေယာပ = ၾကဥျခငးအစရသည တ႔သညလညး၊ မသာဝါဒါဒဟ = မသာဝါဒ အစရသညတ႔မ၊ ဝရမဏသညာန = ဝရမဏသညာတ႔၏၊ နာနတာ = အသးအသးျဖစျခငး အစရသညတ႔၏အျဖစေၾကာင၊ ပဗၺဘာေဂ = ေလာကတရာမဂမ ေရးျဖစေသာ ေလာကမဂအဖ႔၌၊ နာနာ = အသးအသး ျဖစကန၏၊

ပါဏာတပါတမ ၾကဥျခငး အစရသညတ႔သညလညး - (စာမကႏာ ၁၉၁)

159

သ႔အသကက သတျခငး အစရသညတ႔မ ၾကဥျခငးအမတ, ဝရမဏသညာတ႔၏ အသးအသးျဖစျခငး ရသည၏အျဖစ ေၾကာင ေလာကတရာမဂခဏ၌ကား ဤသးပါးေသာ အရာတ႔၌ျဖစေသာ အကသလဒလ ေစတနာက မျပျခငးေၾကာင လညးေကာငး, အကသလဒလ ေစတနာ၏အေၾကာငးက ျဖတျခငးေၾကာငလညးေကာငး တစဖနမျဖစျပနျခငးက ၿပးေစ သည၏အစြမးအားျဖင မဂၢအဂၤါက ျပညစေစလက တစပါးတညးသာလငျဖစေသာ ကသလေဝရမဏသည ျဖစ၏။ ဤသးပါး၌ တစပါးအျပားရေသာ ေလာက ေလာကတရာ ေဝရမဏသည သမၼာသမၼႏမည၏ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

ပါဏာတပါတာ ေဝရမဏအာဒေယာပ ပါဏာတပါတာဒဟ ဝရမဏသညာန နာနတာ ပဗၺဘာေဂ နာနာ မဂၢကၡေဏ ပန ဣေမသ တသ ဌာေနသ ဥပၸႏၷာယ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၂)စသညျဖင မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

ပါဏာတပါတာ = သ၏အသကက သတျခငးမ၊၊ ေဝရမဏအာဒေယာပ = ၾကဥျခငးအစရသညတ႔သညလညး၊ ပါဏာတပါတာဒဟ = ပါဏာတပါတ အစရသညတ႔မ၊ ဝရမဏသညာန = ၾကဥျခငးအမတ ဝရမဏသညာတ႔၏၊ နာနတာ = အသးအသးျဖစျခငး အစရသညတ႔၏အျဖစေၾကာင၊ ပဗၺဘာေဂ = ေလာကတရာမဂမ ေရးျဖစေသာ ေလာကမဂအဖ႔၌၊ နာနာ = အသးအသး ျဖစကန၏၊ မဂၢကၡေဏ ပန = ေလာကတရာမဂခဏ၌ကား၊ ဣေမသ တသ ဌာေနသ = ဤသးပါးေသာအရာတ႔၌၊ ဥပၸႏၷာယ = ျဖစေသာ။

သမၼာအာဇဝ ဟသညလညး -

ခဖြယေဘာဇဥ အစရသညတ႔၏အကးငါ ျဖစေစတတေသာ ကာယဒစ႐ကသးပါး, ဝစဒစ႐ကေလးပါးက ၾကဥ၍ ျမတစြာဘရားသည ခးမြမးအပေသာ အသကေမြးျခငးျဖင အသကေမြးျခငးက ျဖစေစ၏။

ကဟန အစရသညတ႔မ ၾကဥျခငး အမတတ႔၏ အသးအသးျဖစျခငး ရသည၏အျဖစေၾကာင ေရးျဖစေသာ ေလာကမဂ အဖ႔၌ အသးအသး ျဖစကန၏။ ေလာကတရာမဂခဏ၌ကား ဤခနစပါးေသာ အရာဌာန အေၾကာငးတ႔၌ ျဖစေသာ မားေသာ အသကေမြးျခငး အကသလဒလ ေစတနာ၏အေၾကာငးက ျဖတျခငးေၾကာင တစဖနမျဖစျပနျခငးက ၿပးေစသည၏အစြမး အားျဖင မဂၢအဂၤါက ျပညစေစလက တစပါးတညးသာလင (စာမကႏာ ၁၉၂)ျဖစေသာ ကသလေဝရမဏသည ျဖစ၏။ ဤ ခနစပါး၌ တစပါးအျပားရေသာ ေလာက ေလာကတရာ ေဝရမဏသည သမၼာအာဇဝမည၏ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

မစၧာအာဇဝႏ ခါဒနယေဘာဇနယာဒန အတာယ ပဝတတ ကာယဝစဒစၥရတ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၂) စသညျဖင မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

မစၧာအာဇဝႏ = မစၧာအာဇဝ ဟသညကား၊ ခါဒနယေဘာဇနယာဒန = ခဖြယေဘာဇဥ အစရသညတ႔၏၊ အတာယ = အကးငါ၊ ပဝတတ = ျဖစေစအပေသာ၊ ကာယဝစဒစၥရတ = ကာယဒစ႐က, ဝစဒစ႐က တညး။

သမၼာဝါယာမ ဟသညကား -

(၁) ကာယဒစ႐ကက တစခေသာ ဘဝ၌လညးေကာငး, ထသ႔ သေဘာရေသာ အာ႐၌လညးေကာငး, မမသႏာန၌ ျဖစကနေသာ အကသလတရားတ႔ကလညးေကာငး, သတစပါး၏ သႏာန၌ျဖစကနေသာ အကသလတရားတ႔ကလညးေကာငး ျဖစေစ၍ ဤသ႔သေဘာရကနေသာ ယတမာေသာ အကသလတရား တ႔သည ငါအား မျဖစပါမကား ေကာငးေလစြ၊ ဤသ႔ မျဖစေသးေသာ ယတမာေသာ အကသလတရားတ႔က မျဖစေစတတေသာ လ႕လျပျခငးအလက ျဖစေစ၏။ လ႕လက ျပ၏။

160

လ႔လက ျဖစေစ၏။ ဝရယစတက ခးေျမာကျခငးက ျပ၏။ စငစစ အေရ အေၾကာ အ႐း အသား ကြငးေစ, အေသြးအသား ေျခာကေစဟ အားထတ ျခငးက ျဖစေစ၏။ (၂) ျဖစသည၏အစြမးအားျဖင မမကား ျဖစကနျဖစကနၿပးေသာ အကသလတရားတ႔က ယခအခါ၌ ထသ႔သေဘာရ ေသာ အကသလတရားတ႔က မျဖစေစအဟ ထအကသလတရားတ႔က ပယျခငးငါ အလက သာ ျဖစေစ၏။

(၃) မရအပကနေသးေသာ ပထမစာန အစရသညကျဖစေစ, ရေစျခငးငါ လ႔လျပျခငး အလက ျဖစေစျခငး၊

(၄) ရအပၿပးေသာ ထပထမစာန အစရသညတ႔က အဖနတလလ ျဖစေစျခငး, ဖြ႕ျခငး၏အစပျဖင တညေစျခငး, မပက ေစျခငး, အထက၌ (စာမကႏာ ၁၉၃) ျဖစေစျခငးငါ လ႔ျပျခငး, အလက ျပန႔ေျပာစြာ ျဖစေစျခငး, ဘာဝနာက ျပညေစျခငးငါ အလဆႏၵက ျပညေစျခငး ျဖစ၏။

ဤသ႔ ဆခၿပးေသာ သမၼာဝါယာမသညလညး မျဖစကနေသာ အကသလတ႔က မျဖစေစျခငးငါ လ႔လျပျခငးစေသာ စတတ႔၏ အသးအသးျဖစျခငးရသည၏အျဖစေၾကာင ေလာကတရာမဂမ ေရးျဖစေသာ ေလာကမဂအဖ႔၌ အသးအသးျဖစ ကန၏။ ေလာကတရာမဂခဏ၌ကား ဤေလးပါးေသာ အရာတ႔၌ ကစၥက ၿပးေစသည၏အစြမးအားျဖင မဂၢအဂၤါက ျပညစေစ လက တစပါးတညးသာလငျဖစေသာ ကသလဝရယသည ျဖစ၏။ ဤေလးပါး၌ တစပါးအျပားရေသာ ေလာက, ေလာကတရာ ကသလ ဝရယသည သမၼာဝါယာမ မည၏ ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

(က) အႏပၸႏၷာနႏ ဧကသၼႎ ဝါ ဘေဝ တထာ႐ေပ ဝါ အာရမၼေဏ အတေနာ ဥပၸႏၷာန - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၂) စသညျဖငလညး ေကာငး၊

(ခ) အယမၸ သမၼာဝါယာေမာ အႏပၸႏၷာန အကသလာန အႏပၸါဒနာဒစတာန နာနတာ ပဗၺဘာေဂ နာနာ၊ မဂၢကၡေဏ ပန ဣေမသေယဝ စတသ ဌာေနသ ကစၥသာဓနဝေသန မဂၢဂ ပရယမာန ဧကေမဝ ကသလဝရယ ဥပၸဇၨတ။ အယ သမၼာဝါယာေမာ နာမ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၃)ဟ၍လညးေကာငး မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

(က) အႏပၸႏၷာနႏ = အႏပၸႏၷာန ဟသညကား၊ ဧကသၼႎ ဘေဝ ဝါ = တစခေသာ ဘဝ၌လညးေကာငး၊ တထာ႐ေပ = ထသ႔သေဘာရကနေသာ၊ အာရမၼေဏ ဝါ = အာ႐၌လညးေကာငး၊ အတေနာ = မမအား၊ ဥပၸႏၷာန = ျဖစကနေသာ။

(ခ) အယမၸ သမၼာဝါယာေမာ = ဤသမၼာဝါယာမသညလညး၊ အႏပၸႏၷာန = မျဖစကနေသာ၊ အကသလာန = အကသလတရားတ႔က၊ အႏပၸါဒနာဒစတာန = မျဖစေစျခငးငါ လ႔လျပျခငးစေသာ စတတ႔၏၊ နာနတာ = အသးအသး ျဖစျခငး ရသည၏အျဖစေၾကာင၊ ပဗၺဘာေဂ = ေရးအဖ႔၌၊ နာနာ = အသးအသးျဖစကန၏၊ မဂၢကၡေဏ ပန = မဂခဏ၌ကား၊ ဣေမသေယဝ စတသ ဌာေနသ = ဤေလးပါးေသာ အရာတ႔၌သာလင၊ ကစၥသာဓနဝေသန = ကစၥက ၿပးေစသည၏အစြမး အားျဖင၊ မဂၢဂ = မဂၢအဂၤါက၊ (စာမကႏာ ၁၉၄) ပရယမာန = ျပညစေစလက၊ ဧကေမဝ ကသလဝရယ = တစပါးးတညး သာလငျဖစေသာ ကသလဝရယသည၊ ဥပၸဇၨတ = ျဖစ၏၊ အယ = ဤေလးပါး၌ တစပါးအျပားရေသာ ေလာက, ေလာကတရာ ကသလ ဝရယသည၊ သမၼာဝါယာေမာ နာမ = သမၼာဝါယာမ မည၏ ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌

သမၼာသတသညလညး -

ကာယ, ေဝဒနာ, စတ, ဓမၼာႏပနာသတပ႒ာနတ႔က ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ စတ၏ အသးအသး ျဖစျခငးရသည၏အျဖစေၾကာင ေလာကတရာမဂမ ေရးျဖစေသာ ေလာကမဂအဖ႔၌ အသးအသး ျဖစကန၏။ ေလာကတရာမဂ

161

ခဏ၌ကား ဤေလးပါးေသာ အရာတ႔၌ ကစၥက ၿပးေစသည၏အစြမးအားျဖင မဂၢအဂၤါက ျပညစေစလက တစပါးတညး သာလငျဖစေသာ သတသည ျဖစ၏။ ဤေလးပါး၌ တစပါးအျပားရေသာ ေလာက, ေလာကတရာ သတသည သမၼာသတ မည၏ ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

သမၼာသတပ ကာယာဒပရဂၢါဟကစတာန နာနတာ ပဗၺဘာေဂ နာနာ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၃) စသညျဖင မန႔ေတာမအပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

သမၼာသတပ = သမၼာသတသညလညး၊ ကာယာဒပရဂၢါဟကစတာန = ကာယ, ေဝဒနာစသညတ႔က ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ စတတ႔၏၊ နာနတာ = အသးအသးျဖစျခငးရသည၏အျဖစေၾကာင၊ ပဗၺဘာေဂ = ေလာကျဖစေသာ ပဗၺဘာဂမဂအဖ႔၌၊ နာနာ = အသးအသး ျဖစကန၏။

စာနစသညတ႔ႏင ယဥေသာ သမာဓတ႔သည -

ေရးအဖ႔၌လညးေကာငး, မဂခဏ၌လညးေကာငး အသးအသးျဖစကန၏။ ေရးအဖ႔၌ ရစပါးေသာ သမာပတတ႔၏အစြမး အားျဖင အသးအသးျဖစကန၏။ မဂခဏ၌ မဂေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင အသးအသး ျဖစကန၏။ ထစကား မန၏။

(၁) တစေယာကေသာ ပဂၢလ၏ ပထမမဂသည ပထမစာနႏင ယဥသညသာလင ျဖစ၏။ ဒတယမဂအစရသညတ႔ လညး ပထမစာနႏင ယဥကနသညမလညး ျဖစကန၏။ ဒတယစာနအစရသညတ႔တြငလညး အမတမရ တစပါးပါးေသာ စာန ႏင ယဥကနသညမလညး ျဖစကန၏။ (စာမကႏာ ၁၉၅)

(၂) တစေယာကေသာ ပဂၢလ၏ ပထမမဂႏင ဒတယစာနစသညတ႔တြင တစပါးပါးေသာစာနႏင ယဥသညသာလင ျဖစ၏။ ဒတယမဂ စသညတ႔သညလညး ဒတယစာန စသညတ႔တြင တစပါးပါးေသာ စာနႏင ယဥကနသညမလညး, ပထမ စာနႏင ယဥကနသညမလညး ျဖစကန၏။ ဒတယစာနအစရသည တ႔တြငလညး အမတမရ တစပါးပါးေသာ စာနႏင ယဥကန သညမလညး ျဖစကန၏။

ဤသ႔ ဆခၿပးေသာ နညးျဖင ေလးပါးလညးျဖစကနေသာ မဂတ႔သည စာန၏အစြမးျဖင တကနသညမလညး, မတ ကနသညမလညး, တစစတတကနသညမလညး ျဖစကန၏ဟလသတညး။

[ဤတြင မားစြာ ဆရနရေလေသး၏။ ကယလြနးစးအ၍ အားမထတလကၿပ။]

ဤသ႔ ဆခၿပးေသာ အျပားရေသာ သမာဓသည ေလာကတရာ၏ ေရးအဖ႔၌ ေလာက သမာဓသာတညး။ ေနာကအဖ႔၌ ကား ေလာကတရာျဖစေသာ သမၼာသမာဓမည၏ ဟ၍ ဆအပ၏ ဟလသတညး။

သစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခကသစၥာေလးပါးခြျပခက

(၁) သစၥာေလးပါးက ေအာကေမ သမးဆညးတတေသာ သတသည ဒကၡသစၥာမည၏။ (၂) ထဒကၡသစၥာ၏ အေၾကာငးရငး၏ အျဖစအားျဖင ျဖစေစတတေသာ ေရးဘဝ၌ ၿပးၿပးေသာ ေလာဘသည

သမဒယသစၥာမည၏။ (၃) ထသစၥာႏစပါးတ႔၏ မျဖစရာ ခပရာျဖစေသာ အသခၤတဓာတ နဗၺာနသည နေရာဓသစၥာမည၏။ (၄) ထနေရာဓသစၥာလင အာ႐ရေသာ ေကာငးမြန လြနျမတေသာ အကငဟဆအပေသာ မဂၢငတရားကယ ရစပါး

သည မဂၢသစၥာမည၏။

162

ဤသ႔ သစၥာေလးပါးတ႔၏ အစြမးအားျဖင အားထတ၍ နဗၺာနသ႔ ေရာကသညသာလင ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင စတသစၥ ကမၼ႒ာနးကလညး အဖနတလလ စးျဖနး အားထတရာ, ပြားေစရာ, အားထတရာသည။

[ဤ၌ကား သစၥပဗၺ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

ဓမၼာႏပနာသတပ႒ာန ၿပး၏။ (စာမကႏာ ၁၉၆)

အာနသငျပအာနသငျပအာနသငျပအာနသငျပ မန႔ခြနးေမန႔ခြနးေမန႔ခြနးေမန႔ခြနးေတာတာတာတာ

၁၆။ ေလာကတရာမဂ၏ ေရးအဖ႔၌ ခနစႏစအစ, ခနစရကအဆးရေသာ ကာလပတလး မျပတ အဖနတလလ ျဖစေစ, ပြားေစအပေသာ ေလာကျဖစေသာ ဤသတပ႒ာနတညးဟေသာ မဂသည ေလာကတရာ မဂက ရျခငးငါ ေကာငးစြာျဖစ၏ ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင မဟာသတပ႒ာနသတ အ႒ကထာ၌ -

အယ ဟ ပဗၺဘာေဂ ေလာကေယာ သတပ႒ာနမေဂၢါ ဘာဝေတာ ေလာကတရမဂၢ အဓဂမာယ သဝတတ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၄၂) စသညျဖင မန႔ေတာမအပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

ဟ - သစၥ = မန၏၊ ပဗၺဘာေဂ = ေလာကတရာမဂ၏ ေရးအဖ႔၌၊ ဘာဝေတာ = ခနစႏစအစ, ခနစ ရကအဆးရေသာ ကာလပတလး မျပတ အဖနတလလ ျဖစေစ, ပြားေစအပေသာ၊ ေလာကေယာ = ေလာက ျဖစေသာ၊ အယ သတပ႒ာနမေဂၢါ = ဤသတပ႒ာနတညးဟေသာ မဂသည၊ ေလာကတရမဂၢ = ေလာကတရာမဂက၊ အဓဂမာယ = ရျခငးငါ၊ သဝတတ = ေကာငးစြာ ျဖစ၏။

ထ႔ေၾကာင ပါဠေတာ၌ -

(၁) ဉာယ အဓဂမာယ - ဟ၍လညးေကာငး၊

(၂) ၾသဃ သမတကမာယ - ဟ၍လညးေကာငး ေဟာေတာမၿပ။

ပါဠေတာအနကပါဠေတာအနကပါဠေတာအနကပါဠေတာအနက

(၁) ဉာယ = ျမတေသာ အဂၤါရစပါးႏင ျပညစေသာ ေလာကတရာမဂက၊ အဓဂမာယ = ရျခငးျဖစေစျခငးငါ၊ သဝတတ = ေကာငးစြာ ျဖစ၏။

(၂) ၾသဃ = သသရာတညးဟေသာ ေရအယာဥက၊ (ဝါ) ေလးပါးေသာၾသဃက၊ သမတကမာယ = ေကာငးစြာ လြနေျမာကျခငးငါ၊ သဝတတ = ျဖစ၏။

ပြားေစအပေသာ ေလာကျဖစေသာ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမဂသည အရယအ႒ဂႋကမဂကသာ ရေစတတသည မဟတ ေသး။

(၁) သးပါးေသာ ဘဝတ႔တြင တစပါးေသာ ဘဝမသည တစပါးေသာ ဘဝသ႔, (စာမကႏာ ၁၉၇)

(၂) ေလးပါးေသာ ေယာနတ႔တြင တစပါးေသာ ေယာနမသည တစပါးေသာ ေယာနသ႔,

(၃) ငါးပါးေသာ ဂတတ႔တြင တစပါးေသာ ဂတမသည တစပါးေသာ ဂတသ႔,

163

(၄) ခနစပါးေသာ ဝညာဏ႒တတ႔တြင တစပါးေသာ ဝညာဏ႒တမသည တစပါးေသာ ဝညာဏ- ႒တသ႔,

(၅) ကးပါးေသာ သတာဝါသတ႔တြင တစပါးေသာ သတာဝါသမသည တစပါးေသာ သတာဝါသသ႔ -

သတဝါတ႔က တေျပာငးျပနျပန စနဆနေမာပါေစတတ, ကငလညေစတတေသာ ေတာငတျခငး, တပျခငး, ကပၿင ျခငး, ႏစသကျခငး, သာယာျခငး, မကေမာျခငးေၾကာင တဏာဟ ဆအပေသာ ဝါနမ ကငးသည၏အျဖစေၾကာင နဗၺာနဟရ အပေသာ အမညရေသာ အၿမကအမတက မမ၏ မကေမာကျပျခငးငါလညး ျဖစ၏။

ထစကား မန၏။ ဆခၿပးေသာ ကာလပတလး မျပတအဖနတလလျဖစေစ, ပြားေစအပေသာ ေလာကျဖစေသာ ဤ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနတညးဟေသာ မဂသည အစဥသျဖင နဗၺာနက မကေမာကျပ ျခငးကလညး ၿပးေစတတသညသာလင ျဖစ ၏ ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

နဗၺာန သစၧကရယာယာတ တဏာဝါနဝရဟတတာ နဗၺာနႏ လဒၶနာမ အမတ သစၧ-ကရယာယ အတပစၥကၡတာယာတ ဝတ ေဟာတ။ အယ ဟ မေဂၢါ ဘာဝေတာ အႏပေဗၺန နဗၺာနသစၧကရယ သာေဓတ၊ ေတနာဟ “နဗၺာန သစၧကရယာယာ”တ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၄၂)ဟ မန႔ေတာမအပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

နဗၺာန သစၧကရယာယာတ = နဗၺာန သစၧကရယာယ ဟသညကား၊ တဏာဝါနဝရဟတတာ = တဏာဝါနမ ကငးသည၏အျဖစေၾကာင၊ နဗၺာနႏ = နဗၺာနဟ၍၊ လဒၶနာမ = ရအပေသာ အမညရေသာ၊ အမတ = အၿမကနဗၺာနက၊ သစၧကရယာယ = မကေမာကျပျခငးငါ၊ အတပစၥကၡတာယ = မမ၏ ဉာဏမကစက မ၍ ျဖစျခငးရသည၏အျဖစ၌၊ ဣတ = ဤသ႔၊ ဝတ = ေဟာအပသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏၊ ဟ-သစၥ = မန၏၊ ဘာဝေတာ = ဆခၿပးေသာ ကာလပတလး မျပတ အဖနတလလ ပြားေစအပေသာ၊ အယ မေဂၢါ = (စာမကႏာ ၁၉၈)ဤေလာကျဖစေသာ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမဂသည၊ အႏပေဗၺန = အစဥသျဖင၊ နဗၺာန-သစၧကရယ = နဗၺာနက မကေမာကျပျခငးက၊ သာေဓတ = ၿပးေစတတ၏၊ ေတန = ထ႔ ေၾကာင၊ “နဗၺာန သစၧကရယာယာ”တ = နဗၺာန သစၧကရယာယဟ၍၊ အာဟ = ေဟာေတာမၿပလညးဟ။

[ဤကား အာနသငျပ မန႔ခြနးေတာ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

နဂးခပနဂးခပနဂးခပနဂးခပ မန႔ခြနးေတာမန႔ခြနးေတာမန႔ခြနးေတာမန႔ခြနးေတာ

၁၇။ ဧကာယေနာ အယ ဘကၡေဝ မေဂၢါ - ဟေသာ ပါဠေတာ၌ ေရးကာလဝယလညး မဟာေထရတ႔ အား ေဆြးေႏြး ေမးျမနးျခငးသည ျဖစသညသာလငကတညး။ အသ႔ ျဖစဖးသနညးဟမကား -

(က) တပညျဖစေသာ တပဋကစဠနာဂမေထရသည “ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမဂ”ဟ၍ ဆ၏။

(ခ) ဆရာျဖစေသာ တပဋကစဠသမမေထရသညကား “မကမဂ”ဟ၍ ဆ၏။

(က) တစဖန တပဋကစဠနာဂမေထရကား “ပဗၺဘာေဂါ ဘေႏ”ဟ ဆျပန၏။

(ခ) ဆရာကလညး “မေကာ အာဝေသာ” ဟဆျပန၏။

ဤသ႔ ဆရာသညကား အဖနတလလ ဆသညရေသာ ထဆရာဆအပေသာ စကားက မျမစမတားမ၍ တပညက ဆတဆတေနသညသာလင ျဖစ၏။ ထျပနာက မဆးမျဖတမ၍သာလင ထ၍ ကြသြားေလကနသတညး။

164

တပညတ႔ေနာကမ ဆရာျဖစေသာ တပဋကစဠသမမေထရသည ေရခးအဟ သြားသညရေသာ -

(က) ငါသည “မကမဂ”ဟ ဆအပ၏။

(ခ) တပဋကစဠာနာဂစသညကား “ပဗၺဘာဂမဂ”ဟ၍ ဆ၏။

ဤမကမဂ, ပဗၺဘာဂမဂဟ ဆေသာ အရာ၌ အဆးအျဖတကား အဘယသ႔ ျဖစသနညးဟမ -

သတပ႒ာန ပါဠေတာက အစမစ၍ တေျပာငးျပနျပန ျဖစေစသညရေသာ - (စာမကႏာ ၁၉၉)

ေယာဟ ေကာစ ဘကၡေယ ဣေမ စတာေရာ သတပ႒ာေန ဧဝ ဘာေဝယ သတ ဝာန - ဟေသာ ပါဠေတာအရာ၌ ေကာငးစြာ မတမေလ၏။ ေလာကတရာမဂသည ျဖစၿပး၍ ခနစႏစပတလးတညေသာ မညသည မရ။ ထ႔ေၾကာင ငါဆအပ ေသာ မကမဂက မရအပေခ။ တပဋကစဠနာဂမေထရသည သျမငအပေသာ ပဗၺဘာဂမဂကသာလင ရအပဟ သျမငၿပး၍ ရစရကေျမာကေသာေန႔၌ တရားနာျခငးက ေကြး ေၾကာသညရေသာ သြားေလ၏။

ေရး၌ျဖစေသာ မေထရႀကးတ႔သည တရားနာျခငးတ႔သည ျဖစကနသတတ။ တရားနာ ေကြးေၾကာ သက ၾကား၍ ငါသည ေရးဥးစြာ နာအဟ တစၿပငနကျဖငသာလင စညးေဝးကန၏။ ထေန႔၌လညး တပဋက စဠနာဂမေထရ၏ အလည ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင တရားေဟာေနရာ၌ ေန၍ ယပက ကင၍ ေရးျဖစေသာ တရားစကားတ႔က ေဟာအပကနသညရေသာ တပဋကစဠနာဂမေထရ၏ေနရာ၌ ေနာကအဖ႔၌ ေနေသာ တပဋက စဠသမမေထရအား ငါသည ဆတကြယရာအရပ၌ မဆအ။ ဤသ႔ေသာ စတအႀကသည ျဖစ၏။

ထစကား မန၏။ ေရး၌ျဖစေသာ မေထရႀကးတ႔သည ျငစျခငးမရကနသညသာလင ျဖစ၏။ မမအလကသာလင ႀက႕ကသ႔ ဝနကခ၍ မသြားကန၊ အေၾကာငးကသာလင လစလ႐ႈကန၏။ အေၾကာငး ဟတမနသညကသာလင သြားကန၏။ အေၾကာငးမဟတမမနသညက စြန႔လႊတကန၏။ ထ႔ေၾကာင -

(က) ဆရာျဖစေသာ တပဋကစဠသမမေထရသည “အာဝေသာ စဠနာဂ”ဟ ဆ၏။ ထအခါ -

(ခ) တပညျဖစေသာ စဠနာဂသညလညး ဆရာ၏ ခစဖြယေသာ အသတညးဟ သ၍ တရားေဟာျခငးက ထား၍ “ကႎ ဘေႏ”ဟ ေလာကဆသညရေသာ -

(က) ငါရင စဠနာဂ, ငါသညဆအပၿပးေသာ မကမဂက မရအပ၊ သငသည ဆအပေသာ ပဗၺဘာဂ သတပ႒ာန မဂကသာလင ရအပ၏ဟ ဆ၏။ ထသ႔ဆသညရေသာ - (စာမကႏာ ၂၀၀)

(ခ) တပညျဖစေသာ တပဋကစဠနာဂမေထရသည ႀက၏၊ ငါတ႔၏ ဆရာသည အလးစေသာ ပရယတႏင ျပညစေသာ ပဋကတသးပက တတေသာ သတဗဒၶတညး။ ဤသ႔သေဘာရေသာ ရဟနးစငလကလညး ဤျပနာက ေခာကခားေႏာငယကေစဘ၏။

ေနာငအခါ၌ ငါ၏ ညျဖစကနေသာ သတ႔သည ဤျပနာက ေမႊေႏာကေခာကခားေစကနလတ႕ဟ ပါဠက ယ၍ ဤျပနာက တနလႈပျခငး မရသညက ျပအဟ ႀကၿပး၍ -

အ႒ကထာ၌ -

(က) “ဧကာယနမေဂၢါ ဝစၥတ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမေဂၢါ။”

(ခ) မဂၢါန႒ဂႌေကာ ေသေ႒ာ၊ သစၥာန စတေရာ ပဒါ။ ဝရာေဂါ ေသေ႒ာ ဓမၼာန၊ ဒြပဒါနဥၥ စကၡမာ။

(ဂ) ဧေသဝ မေဂၢါ နတေညာ၊ ဒန ဝသဒၶယာ။

165

ဧတဥ တေမ ပဋပဇၨထ၊ မာရေသနပၸမဒၵန။ ဧတဥ တေမ ပဋပႏၷာ၊ ဒကၡႏ ကရထ။ ( ဒ ႒ -၂၊ ၃၃၇ )

ဟေသာ ပါဠက ေဆာင၍ ထားေပ၏ ဟလသတညး။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

(က) ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမေဂၢါ = ေလာကတရာမဂ၏ ေရးအဖ႔၌ ပြားေစအပေသာ ေလာကျဖစေသာ ပဗၺဘာဂ သတပ႒ာနမဂက၊ ဧကာယနမေဂၢါ = ႏစပါးေသာ ခရး မဟတသညျဖစ၍ တစေၾကာငးတညးေသာ နဗၺာနသ႔ သြးရာခရးျဖစ ေသာေၾကာင ဧကာယနမဂဟ၍၊ ဝစၥတ = ဆအပ၏။

(ခ) မဂၢါန = မဂတ႔တြင၊ အ႒ဂႌေကာ = အဂၤါရစပါးႏင ျပညစေသာ မဂသည၊ ေသေ႒ာ = ျမတ၏၊ သစၥာန = သစၥာတ႔ တြင၊ စတေရာ ပဒါ = ေလးပါးေသာ ပဒရကနေသာ သစၥာတ႔သည၊ ေသ႒ာ = ျမတကန၏၊ ဓမၼာန = တရားတ႔တြင၊ ဝရာေဂါ = ရာဂကငးရာျဖစေသာ နဗၺာနတရားသည၊ ေသေ႒ာ = ျမတ၏၊ ဒြပဒါနဥၥ = အေျခႏစေခာငးရကနေသာ သတဝါတ႔တြငလညး၊ စကၡမာ = စကၡငါးပါးႏင ျပညစေတာမေသာ ျမတစြာဘရားသည၊ ေသေ႒ာ = ျမတ၏။

(ဂ) ဧေသဝ - ဧေသာ ဧဝ မေဂၢါ = ထအ႒ဂႌက ေလာကျဖစေသာ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမဂသညသာလင၊ ဝသဒၶယာ = အထးသျဖင စငၾကယရာျဖစေသာ နဗၺာနက၊ ဒန = ျမငျခငး၏၊ မေဂၢါ = အေၾကာငးတညး၊ (စာမကႏာ ၂၀၁) အေညာ = တစပါးေသာ မဂသည၊ နတ = မရ၊ မာရေသနပၸမဒၵန = ကေလသာ မာရစစသညအေပါငးက ႏမနငး ဖကဆးေၾကာငး ျဖစထေသာ၊ ဧတဥ - ဧတ ဧဝ = ထပဗၺဘာဂ သတပ႒ာနတညးဟေသာ ေလာကမဂကသာလင၊ တေမ = သငတ႔သည၊ ပဋပဇၨထ = ကငကနေလာ၊ ဧတဥ = ထေလာကျဖစေသာ ပြားေစအပေသာ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနဟေသာ ေလာကမဂက သာလင၊ တေမ = သငတ႔သည၊ ပဋပႏၷာ = ကငကနသညျဖစ၍၊၊ ဒကၡ = ဝဋဆငးရအေပါငး၏၊ အႏ = အဆးျဖစေသာ နဗၺာနက၊ ကရထ = ျပကနေလာ။

ေမးျမနးခကေမးျမနးခကေမးျမနးခကေမးျမနးခက

ေမး။ ။အဘယေၾကာင မဂမညသနညးဟမကား -

ေျဖ။ ။ နဗၺာနသ႔ သြားတတေသာ အနကေၾကာငလညးေကာငး, နဗၺာနက အလရကနေသာသတ႔သည ရာမးအပေသာ အနကေၾကာငလညးေကာငး မဂမည၏ ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

(က) ပေဗၺပ စ ဣမသၼႎ ပေဒ မဟာေထရာန သာကစၧာ အေဟာသေယဝ၊ တပဋကစဠနာဂေတေရာ ပဗၺဘာဂ-သတပ႒ာနမေဂၢါတ အာဟ၊ အာစရေယာ ပန တပဋကစဠသမေတေရာ မကမေဂၢါတ အာဟ(ဒ-႒ ၂၊ ၃၃၆-၃၃၇) - စသညျဖငလညးေကာငး,

(ခ) မေဂၢါတ ေကနေ႒န မေဂၢါ၊ နဗၺာနဂမနေ႒န မေဂၢါ၊ နဗၺာနတေကဟ မဂၢနယေ႒န စ (ဒ-႒ ၂၊ ၃၃၈)-ဟ၍လညး ေကာငး မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

(က) ပေဗၺပ စ = ေရးကာလ၌လညး၊ ဣမသၼႎ ပေဒ = ဤဧကာယေနာ ပဒ၌၊ မဟာေထရာန = မဟာေထရတ႔အား၊ သာကစၧာ = ေဆြးေႏြးေမးျမနးျခငးသည၊ အေဟာသေယဝ = ျဖစဖးသညသာလငကတညး၊ တပဋကစဠနာဂေတေရာ =

166

တပဋကစဠနာဂေထရသည၊ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမေဂၢါ = ေလာကတရာမဂ၏ ေရးအဖ႔၌ ပြားေစအပေသာ ေလာကျဖစေသာ သတပ႒ာနတညးဟေသာ မဂတညး၊ ဣတ = ဤသ႔၊ အာဟ = မန႔ဆ၏၊ အ = ထတပဋကစဠနာဂမေထရ၏၊ အာစရေယာ = ဆရာျဖစေသာ၊ တပဋကစဠသမေတေရာ ပန = တပဋကစဠသမမေထရသညကား၊ မကမေဂၢါတ = မကမဂဟ၍၊ အာဟ = ဆ၏။ (စာမကႏာ ၂၀၂)

(ခ) မေဂၢါတ = မေဂၢါဟသညကား၊ ေကနေ႒န = အဘယအနကေၾကာင၊ မေဂၢါ = မဂမညသနညး၊ နဗၺာနဂမနေ႒န စ = နဗၺာနသ႔ သြားတတေသာအနကေၾကာငလညးေကာငး၊ နဗၺာနတေကဟ = နဗၺာနက အလရကနေသာသတ႔သည၊ မဂၢနယေ႒န စ = ရာမးအပေသာ အနကေၾကာငလညးေကာငး၊ မေဂၢါ = မဂမည၏။

မေဂၢါဟေသာပဒ၌ မဂက ပြားေစအပေသာ ေလာကျဖစေသာ ပဗၺဘာဂ သတပ႒ာနမဂကသာလင လအပ၏။ ေလာကတရာမဂက မလအပဟလသတညး။

ထေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

ကာယာဒစတရာရမၼဏပၸဝေတာ ဟ ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမေဂၢါ ဣဓ အဓေပၸေတာ န ေလာကတေရာ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၃၆) ဟ၍လညးေကာငး မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

ဟ-သစၥ = မန၏၊ ကာယာဒစတရာရမၼဏပၸဝေတာ = ကာယ, ေဝဒနာစေသာ ေလးပါးေသာ အာ႐၌ျဖစေသာ၊ ပဗၺဘာဂ သတပ႒ာနမေဂၢါ = ေလာကတရာမဂ၏ ေရးအဖ႔၌ျဖစေသာ သတပ႒ာနတညးဟေသာမဂက၊ ဣဓ = ဤဧကာယနမဂ အရာ၌၊ အဓေပၸေတာ = လအပ၏၊ ေလာကတေရာ = ေလာကတရာျဖစေသာ မဂက၊ န အဓေပၸေတာ = မလအပ။

[ဤကား နဂးခပမန႔ခြနးေတာ၌ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယတညး။]

သတပ႒ာန၌သတပ႒ာန၌သတပ႒ာန၌သတပ႒ာန၌ အထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယအထးမတဖြယ

ဤမအတငးအရညရေသာ စကားအစဥျဖင အာနာပါနပဗၺ, ဣရယာပထပဗၺ, စတသမၸဇာနပဗၺ, ပဋကလမနသကာရ ပဗၺ, ဓတမနသကာရပဗၺ, နဝသဝထကပဗၺ, ေဝဒနာႏပနာဝ စတာႏပနာ, နဝရဏပဗၺ, ခႏၶပဗၺ, အာယတနပဗၺ, ေဗာဇၩဂၤ ပဗၺ, သစၥပဗၺအားျဖင ႏစဆယတစပါးအျပားရေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔သည ျဖစကန၏။

ထကမၼ႒ာနးတ႔တြင -

အာနာပါနကမၼ႒ာနး, ဒြတႎသာကာရကမၼ႒ာနး, နဝသဝထက ကမၼ႒ာနးအားျဖင ဤတစဆယတစပါးေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔ သည အပၸနာက ျဖစေစတတေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔သညသာလင ျဖစကန၏။ (စာမက ႏာ၂၀၃)

ဒဃနကာယက တတေသာ ဒဃဘာဏက မဟာသဝမေထရသညကား -

ကးပါးေသာ နဝသဝထက ကမၼ႒ာနးတ႔က အာဒနဝါႏပနာ၏ အစြမးအားျဖင ေဟာအပကန၏ဟ ဆ၏။ ထ ဒဃဘာဏက မဟာသဝမေထရ၏ အလအားျဖင အာနာပါနကမၼ႒ာနး, ဒြတႎသာကာရကမၼ႒ာနး ႏစပါးတ႔သညသာလင အပၸနာ က ျဖစေစတတေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔တညး။ ဤကမၼ႒ာနးႏစပါးတ႔မ ကြငးကနေသာ တစဆယကးပါးေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔ သည ဥပစာရ ကမၼ႒ာနးတ႔သညသာလငတညး။

ေမးျမနးဖြယေမးျမနးဖြယေမးျမနးဖြယေမးျမနးဖြယ

ေမး။ ။ ထအလးစေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔၌ ႏလးသြငးျခငးသည ျဖစသေလာဟ ေစာဒနာရသညရေသာ -

167

ေျဖ။ ။ မျဖစဟ ေျဖရနရ၏။

ထစကား မန၏။ ဣရယာပထကမၼ႒ာနး, သမၸဇညကမၼ႒ာနး, နဝရဏကမၼ႒ာနး, ေဗာဇၩဂၤကမၼ႒ာနးတ႔၌ ႏလးသြငးျခငး သည မျဖစ။ ထေလးပါးေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔မ ကြငးေသာ တစဆယခနစပါးေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔၌ ႏလးသြငးျခငးသည ျဖစ၏ဟ ဆ၏။

မဟာသဝမေထရသညကား -

ထေလးပါးေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔၌လညး ႏလးသြငးျခငးသည ျဖစ၏ဟ ဆ၏။ ထစကား မန၏။

၁။ ငါအား ေလးပါးေသာ ဣရယာပထတ႔သည ရကနသေလာ၊ ထသ႔ မဟတမကား မရကနသေလာ။

၂။ ငါအား ေလးပါးေသာ သမၸဇညတ႔သည ရကနသေလာ၊ ထသ႔ မဟတမကား မရကနသေလာ။

၃။ ငါအား နဝရဏတ႔သည ရကနသေလာ၊ ထသ႔ မဟတမကား မရကနသေလာ။

၄။ ငါအား ခနစပါးေသာ ေဗာဇၩငတ႔သည ရကနသေလာ၊ ထသ႔ မဟတမကား မရကနသေလာ။ (စာမကႏာ ၂၀၄)

ဤသ႔ ေအာကေမသမးဆညး၏။ ထ႔ေၾကာင အလးစေသာ ကမၼ႒ာနးတ႔၌ ႏလးသြငးျခငးသည ျဖစ၏ ဟလသတညး။

` ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌-

ဧတာဝတာ အာနာပါနပဗၺ စတဣရယာပထပဗၺ စတသမၸဇာနပဗၺ (စတသမၸဇညပဗၺ) (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၄) စသညျဖင မန႔ အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

ဧတာဝတာ = ဤမအတငးအရညရေသာ စကားအစဥျဖင၊ အာနာပါနပဗၺ = အာနာပါနအပငးလညးေကာငး၊ စတ-ဣရယာပထပဗၺ = ေလးပါးေသာ ဣရယာပထအပငးလညးေကာငး၊ စတသမၸဇာနပဗၺ = ေလးပါးေသာ သမၸဇာနအပငးလညး ေကာငး၊

ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝ - ဟေသာ ပါဠေတာ၌ -

အၾကငအမတမရ ရဟနးေယာကားသညလညးေကာငး, ရဟနးမနးမသညလညးေကာငး, ဥပါသကာ ေယာကားသည လညးေကာငး, ဥပါသကာ မနးမသညလညးေကာငး ေယာ ဟ ေကာစ အရျဖစေသာ ေယာဂ ပဂၢလမည၏။

ဧဝ ဘာေဝယ - ဟသညကား မဟာသတပ႒ာနသတ ပါဠေတာ၏ အစမစ၍ ေဟာေတာမအပေသာ ဘာဝနာအစဥျဖင ပြားေစရာ၏ဟလ႔သည။

ပါဋကခ-ဟသညကား အလရအပ၏၊ မခၽြတျဖစလတ႕ေသာ အဖ႔ရ၏ဟလသည။

အညာ-ဟသညကား အရဟတဖလတညး။

သတ ဝါ ဥပါဒေသေသ-ဟသညကား အနာဂါမပဂၢလ၏အျဖစဟလသည။

ဤသ႔လင ခနစႏစတ႔၏အစြမးအားျဖင သာသနာေတာ၏ ဝဋဆငးရမ ထြကေျမာကျခငးေၾကာင နယာနက အျဖစက ျပေတာမၿပး၍ တစဖန ထခနစႏစေအာက နညးယတသညလညးျဖစကနေသာ ကာလတ႔က ျပေတာမလသညျဖစ၍ “တ႒ႏ ဘကၡေဝ”အစရေသာ ပါဠေတာက ေဟာေတာမ၏။ (စာမကႏာ ၂၀၅)

168

အဓပၸါယကား - သတဝ အစ, သတာဟ အဆးရေသာ ကာလပတလး ပဗၺဘာဂသတပ႒ာနမဂက ပြားေစရာ၏ ဟ ေသာ ထအလးစေသာ စကားကလညး အလတျဖစေသာ ကၽြတထကေသာ ပဂၢလဟဆအပေသာ မဇၩမေဝေနယပဂၢလ၏ အစြမးအားျဖင ေဟာေတာမအပ၏ ဟလသည။ ထကေသာ ပညာရေသာ ပဂၢလက ရည၍မကား နနကေစာေစာကသာလင ဆးမအပသညရေသာ ညအခါ တရားအထးက ရလတ႕သတညး။ ညအခါ ဆးမအပသညရေသာ နနကေစာေစာ တရားအထး က ရလတ႕သတညးဟ ေဟာေတာမအပ၏ ဟလသတညး။

ဤသ႔လင သဗၺညျမတစြာဘရားသည “နယာနက ဘကၡေဝ မမ သာသန”ဟ ျပေတာမၿပး၍ ႏစဆယ တစပါးအျပားရသညလညး ျဖစကနေသာအရာတ႔၌ အရဟတဖလတညးဟေသာ အထြတျဖင ေဟာေတာမအပေသာ ေဒသနာ ေတာက “ဤတြင ဆး၏, ၿပး၏”ဟ နဂးအပသျဖင ႏငးေတာမလသညျဖစ၍ “ဧကာယေနာ အယ ဘကၡေဝ မေဂၢါ” စသညက ေဟာေတာမ၏။

ဤမဟာသတပ႒ာနသတက ေဟာေတာမသည၏အဆး၌ သးေသာငးေသာ ရဟနးတ႔သည အရဟတဖလ၌ တည ကန၏ဟလသတညး။

ထ႔ေၾကာင အ႒ကထာ၌ -

ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝတ ေယာ ေကာစ ဘကၡေဝ ဘကၡ ဝါ ဘကၡန ဝါ ဥပါသေကာ ဝါ ဥပါသကာ ဝါ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၅) စသညျဖငလညးေကာငး၊

ေဒသနာပရေယာသာေန ပန တႎသ ဘကၡသဟာန အရဟေတ ပတ႒ဟႎသ - (ဒ ႒ ၂၊ ၃၉၅)ဟ၍လညးေကာငး မန႔အပၿပ။

အ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနကအ႒ကထာအနက

ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝတ = ေယာ ဟ ေကာစ ဘကၡေဝဟသညကား၊ ဘကၡေဝ = ရဟနးတ႔၊ ေယာ ဟ ေကာစ = အၾကငအမတမရေသာ၊ ဘကၡ ဝါ = ရဟနးသညလညးေကာငး၊ ဘကၡန ဝါ = ဘကၡန သညလညးေကာငး၊ ဥပါသေကာ ဝါ = ဥပါသကာသညလညးေကာငး၊ ဥပါသကာ ဝါ = ဥပါသကာသညလညးေကာငး၊ (စာမကႏာ ၂၀၆)

ေဒသနာပရေယာသာေန ပန = မဟာသတပ႒ာနသတက ေဟာေတာမသည၏အဆး၌ကား၊ တႎသ ဘကၡသဟာန = သးေသာငးေသာ ရဟနးတ႔သည၊ အရဟေတ = အရဟတဖလ၌၊ ပတ႒ဟႎသ = တညကန၏။

ဤတြငေ႐ြ႕ မဟာသတပ႒ာနသတ၏ အကဥးျဖစေသာ အဓပၸါယၿပး၏။

အာသသပတနာအာသသပတနာအာသသပတနာအာသသပတနာ

ဤသ႔ ပါဠ, အ႒ကထာတ႔ႏငအည သတပ႒ာနေလးပါးတ႔က သေဘာကက ဆငျခငေအာကေမ ပြားေစရာေသာ အကဥးအနကအဓပၸါယက ပညာမကစျဖင အဖနတလလ ဆငျခင၍ မဂ, ဖလ, နဗၺာနခမးသာက အလရကနေသာ သေတာ ေကာငးတ႔သည အခါခပသမး မေမမေလာ အထးသျဖင ၾကညညလစြာေသာ စတျဖငျဖစေစ, ပြားေစသတညး။

ကမးၿပးနဂးကမးၿပးနဂးကမးၿပးနဂးကမးၿပးနဂး

(က) သဗၺသကၡာပဒါဝတထာစာေရန ဝသဒၶသလာဒဂဏေသာဘေတန ဝသာဒလေဥၧန မဟာ ေထေရန -

(ခ) သခကာမာန သာဓန စတာေရာ သတပ႒ာေန ယာထာဝေတာ သဘာေဝတ ေကဝလ သေခၤပါဓပၸါယမေတန ယထာပါဠယ႒ကထာဂတနယ သလခေတာ အယ ဂေႏာ -

169

(ဂ) ဇနစေက ကဝဂေရ ကလယေဂ ဓမကေက သမၸေတ ေဖဂၢဏပဏၰမ ဂ႐ပဗၺဏ စတပၸဟာရာတကမ သတရသ ပါဒသခၤါေတ ဧကာဒသဂၤလဒၶယဝ႒တေလကေကသ စတနာဋက ေတပါဒ ဆဗၺဇနာ တျပႏၷ႒ကၡရယေတ မႏၷၾတဂၤမကာရနဝဂၤ ဆဗၺသနကၡတ ဒြပါဒလကၡဏာဂေတ မလ႒နကၡတ စဒၵသ တထမႏၷ လကၡေဏာဒါသ-ကာေလ ဧဝ န႒ေဂၤါ ေဟာတ။

(ဃ) ယထာ အယ ဂေႏာ အႏရာယ ဝနာ န႒ ဥပါဂေတာ။ တထာ သဗၺသတာန ဓမၼနတာ သကၤပၸါ သမဇၩႏ။

(င) ဣမ ဂႏ သာဓ သဒၶေမၼ ဂါရဝ ကတြာ သဒါ ပညာစကၡနာ ပနပၸန ပတြာ ဘာေဝႏ၊ ဝါစဂၢတဥၥ ကတြာ ဓာေရႏ။

(စ) ဣဒ ေမ ပညဥၥ အညပညဥၥ သဗၺညတဉာဏပဋေဝဓ ပစၥေယာ ေဟာတ။

(က) သဗၺသကၡာပဒါဝတထာစာေရန = ခပသမးေသာ သကၡာပဒတ႔၌ မခၽြတမယြငး ျဖညကငေလရထေသာ၊ ဝသဒၶ-သလာဒဂဏေသာဘေတန = အထးသျဖငစငၾကယေသာ သလစေသာဂဏတ႔ျဖင တငတယျခငးလညးရထေသာ၊ ဝသာဒ-လေဥၧန = “ဝသာလကၤာရ သဒၶမၼာဘဓဇ မဟာဓမၼရာဇဂ႐”ဟရအပေသာ တဆပနာမ ရထေသာ၊ မဟာေထေရန = မေထရ လညးျဖစထေသာ၊ မယာ = “မေတာ ဆရာေတာ”ဟ ေခၚ ေဝၚအပေသာ ငါသည၊

(ခ) သခကာမာန = မဂ, ဖလ, နဗၺာနခမးသာတ႔က အလရကနေသာ၊ သာဓန = သေတာေကာငးတ႔အား၊ စတာေရာ သတပ႒ာေန = ေလးပါးေသာ သတပ႒ာနတ႔က၊ ယာထာဝေတာ = မေဖာကမျပန ဟတမနေသာ သေဘာအားျဖင၊ သဘာေဝတ = ေကာငးစြာ ပြားလြယေစျခငးငါ၊ ေကဝလ = သကသက၊ သေခၤပါ-ဓပၸါယမေတန = အကဥးအဓပၸါယမျဖငသာ လင၊ ယထာပါဠယ႒ကထာဂတနယ = ပါဠ, အ႒ကထာ တ႔၌လာေသာ နညးအတငး၊ သလခေတာ = ေကာငးစြာ ေရးသားအပ ေသာ၊ အယ ဂေႏာ = ဤသတ ပ႒ာနေလးပါးတ႔ က မေဖာကမျပန ဟတမနစြာ ပရမတအားျဖင သေဘာကက ပြားေစရာ, ဆငျခငေအာကေမရာ အကဥး အဓပၸါယသကသကက ျပရာျပေၾကာငးျဖစေသာေၾကာင “အဓပၸါယပၸကာသန” အမညရေသာ နယညး ကမးသည၊

(ဂ) ဇနစေက = ဘရားသခင သာသနာေတာသည၊ ကဝဂေရ = ႏစေထာငသးရာေလးဆယတစ (၂၃၄၁) ခႏစသည လညးေကာငး၊ ကလယေဂ = ေကာဇာသကရာဇသည၊ ဓမကေက = တစေထာငတစရာ ငါးဆယကး (၁၁၅၉)ခသည လညးေကာငး၊ သမၸေတ = ေရာကသညရေသာ၊ ေဖဂၢဏပဏၰမ ဂ႐ပဗၺဏ စတပၸဟာရာတကမ သတရသ ပါဒသခၤါေတ = တေပါငးလျပည တနဂၤေႏြေန႔ နနက ေလးခကတးေကာ တစဆယခနစဖဝါးဟ ဆအပေသာ၊ ဧကာဒသဂၤလဒၶယဝ႒ တေလကေကသ စတနာဋက ေတပါဒ ဆဗၺဇနာ တျပႏၷ႒ကၡရယေတ = တစဆယတစလကသစ, ႏစမေယာ, ရစႏမး, တစဆျခည, ေလးနာရ, သးပါဒ, ေျခာကဗဇနာ, သးျပန, ရစခရာႏငယဥေသာ၊ (စာမကႏာ ၂၀၈) (အခ႕စာမတ႔၌ ဝါေခါင လျပညေကာ (၁၅)ရကဟ ရ၏။) မႏၷၾတဂၤမကာရနဝဂၤ ဆဗၺသနကၡတ ဒြပါဒလကၡဏာဂေတ မလ႒နကၡတ စဒၵသ တထမႏၷ လကၡေဏာဒါသကာေလ ဧဝ = မနၾတငး, မကာရ နဝငး, နကၡတ ႏစဆယေျခာကလး, ႏစပါဒထက လဂစးလက မလ နကၡတရစလး, တထ တစဆယေလးလး, မနလဂႏငယဥေသာ အလြနေကာငးျမတေသာ ဥဒါသနအခါ၌သာလင၊ န႒ေဂၤါ = အၿပးသ႔ ေရာကသည၊ ေဟာတ = ျဖစ၏။

(ဃ) အယ ဂေႏာ = ဤ“အဓပၸါယပၸကာသန” အမညရေသာ နရညးကမးသည၊ အႏရာယ = အႏရာယက၊ ဝနာ = ၾကဥ၍၊ န႒ = ၿပးျခငးသ႔၊ ဥပါဂေတာ ယထာ = ေရာကသကသ႔၊ တထာ = ထ႔အတ၊ သဗၺသတာန = ခပသမးေသာ သတဝါ တ႔၏၊ ဓမၼနတာ = တရားက မကနေသာ၊ သကၤပၸါ = အႀကတ႔သည၊ သမဇၩႏ = ျပညေစကနသတညး။

(င) ဣမ ဂႏ = ဤ“အဓပၸါယပၸကာသန” အမညရေသာကမးက၊ သာဓ = သေတာေကာငးတ႔သည၊ သဒၶေမၼ = သေတာေကာငးတရား၌၊ ဂါရဝ ကတြာ = ႐ေသျခငးက ျပ၍၊ သဒါ = အခါခပသမး၊ ပညာစကၡနာ = ပညာမကစျဖင၊ ပနပၸန =

170

အဖနတလလ၊ ပတြာ = ၾကည႐ႈ၍၊ ဘာေဝႏ = ပြားေစကနသတညး၊ ဝါစဂၢတ ကတြာ = ႏႈတဆတကသညက ျပ၍၊ ဓာေရႏ စ = ေဆာငလညး ေဆာငေစကနသတညး။

(စ) ေမ = ငါ၏၊ ဣဒ ပညဥၥ = ဤေကာငးမႈသညလညးေကာငး၊ အညပညဥၥ = တစပါးေသာေကာငးမႈသညလညး ေကာငး၊ သဗၺညတဉာဏပဋေဝဓ = သဗၺညတဉာဏက ထးထြငးျခငး၏၊ ပစၥေယာ = အေၾကာငးသည၊ ေဟာတ = ျဖစပါ ေစသတညး။

မဟာသတပ႒ာနအဓပၸါယေကာက

ဤတြငေ႐ြ႕ ၿပး၏။

(Febauary 2, 2011, Wednesdaay, 8:01 pm)တြင ကြနပတာစာစမႈ ၿပးစးပါသည။ နတလ သာဓ ေခၚေစေသာ။

ဆရာေတာ ဥးဗဓ၏ ကမးစာမား မေပာကမပကေစရန ထနးသမးေသာအားျဖင ဆရာေတာ ေရးသားေတာမခေသာ ကမးစာမားက မတတမးတငထားျခငး ျဖစသည။

တာဝနသ၍ တာဝနရျခငးသာ ျဖစပါ၏။

ဥးပရမ

ဆရာေတာ ဥးဗဓေကာငး (ဂဏးအပေကာငး) ရတနာမဥၨေကာငးတက

ေညာငကန႐ြာ၊ ဘတလငၿမ႕နယ၊ မ႐ြာခ႐င၊ စစကငးတငး၊ ျမနမာႏငင။