Savaş DOĞANyeninesilparagraf.com/dosya/adk_coz/55.pdf · go bileti almak dışında heyecan sözcüğünü yaşamı-mızdan uzaklaştıralı çok olmuş. Tam da bu noktada bir gün

Daha önce başka bir yayınevinden basılan kitabımın çözüm dosyalarını, eski yayınevinin sunucusundan yenisine aktarırken bazı testlerin dosyalarının kaybolması yüzünden bazı çözümleri size geç ulaştırabildim. Söz konusu gecikmenin nedeni aslında, çözümleri sadece çözmüş olmak için değil, fay-dalı bir hâle getirmek çabasıydı. Gecikme için özrümü lütfen kabul edin.

Bu aksaklığa rağmen yine de kitapların paragraf konusunda sizlere çok faydalı olduğuna inancım tam. Kitaba yönelik dönüşlerden kitabın içeriği ve soru tarzı açısından memnuniyet mesajları aldığımı gönül rahatlığıyla söyleye-bilirim.

Ayrıca;

Dersine girmiş olmam gerekmez, kitabımı alan-çözen her öğrenci benim de öğrencim sayılır. Kitabımı aldıysanız lütfen www.yeninesilparagraf.com adresindeki CANLI DERS KATILIM FORMU’nu doldurunuz. Sınav öncesi hep birlikte tekrar yapalım. Saygılarımla.

Savaş DOĞAN

Değerli Arkadaşım,

ÇÖZÜMLER

1

PARAGRAFTA SORU-CEVAP - TEST 55

1. SORU

Cevap C

Parçada “yalnızlığın” yaratıcılık için zorunlu oldu-ğu örnekler üzerinden “EVET” olarak yanıtlanmış-tır. Dolayısıyla parçaya en uygun soru C seçene-ğinde verilmiştir.

C) Yalnızlık yaratıcılık için gerekli midir?

Yalnızlığın herkes için farklı biçimleri var elbette. Kimse kimseye neleri nasıl yaşayacağını söyleyemez. Entelek-tüel yalnızlıkta, yalnızlığı bir kavram olarak da anlayarak yaşamak var sanırım. Yalnızlık Kime Benzer’in adsız kahramanı da böyle yaşıyor yalnızlığı. Bir entelektüel o, dışarıda yaşananlara, sokaklarda insanların öldürülüp yakılmasına karşı duyarlı. Yaratıcı yazı için yalnızlık zo-runludur elbette. Bir başımıza yazıyor ve düşünüyoruz. Bugünün dünyasında herkes yalnız yaşıyor aslında. Bel-ki bunun için, Yalnızlık Kime Benzer zamanımızın temel sorunlarının birinin içinden çıkıyor.

ÇÖZÜMLER

2


2. SORU

Cevap B

Parçanın bütününde “Şahane Hatalar Talih Kuşu” adlı eserin konusu anlatıldığına göre parçaya en uygun soru da B seçeneğindeki soru olmaktadır.

B) Kitabınızın konusu nedir?

Şahane Hatalar Talih Kuşu’nda okul günlerini geride bırakmış durumdayız. Sıkıcı ama garantili bir işimiz, çok da yolunda gitmeyen ama yine garantili bir ilişkimiz var. Hayattan beklentilerimiz fazla değil, ara ara piyan-go bileti almak dışında heyecan sözcüğünü yaşamı-mızdan uzaklaştıralı çok olmuş. Tam da bu noktada bir gün büyük ikramiyeyi kazandığımızı öğreniyoruz, tam yirmi iki milyon küçük yeşil kuş başımızın, hayatımızın, tüm hayal kırıklıklarımız ve umutlarımızın üzerinde cıvıldamaya başlıyor. Artık istediğimiz her şeyi yapabi-liriz! Tabii bu mutluluk hâli devamında endişe ve heye-canı getirecek, verdiğimiz kararlara göre ulaşacağımız hikâyeler bizi hem şaşırtacak, hem de her defasında başa dönüp bir kez daha deneme isteği uyandıracak. Kaderimiz yine bizim elimizde ve bu sefer vermemiz gereken kararlar çok daha fazla heyecan, gerilim ve risk yüklü.

ÇÖZÜMLER

3


3. SORU

Cevap B

Parçanın yazarı, yazma sürecindeki duygularını, hissettiklerini paylaşmaktadır. Dolayısıyla B se-çeneğindeki soru, parçaya en uygun sorudur.

B) Yazarken neler hissediyorsunuz?

Bir olayı öyküye dönüştürecek kadar kafama takmış-sam ortada zaten beni çok etkilemiş bir kurgu-gerçek var demektir. Hani “Bu akşam oturayım da yeni bir öykü yazayım.” diye yazmıyorum. Yazıyorsam mutlaka beni tetikleyen bir duygu oluyor. Hani içimde tutsam içime dert olacak gibi bir duygu. Gülerek ya da ağlayarak ya da öfkeyle ama mutlaka bir duyguyla yazıyorum. Yazar-ken o duyguyu dibine kadar yaşıyorum, karakterlerim hangi psikolojideyse ben o oluyorum, öyle hissediyorum ve bu okura geçsin istiyorum. Hissetmediğim öyküleri beğenmiyorum zaten, hemen geri dönüşüme yolluyo-rum. Yazdıklarıma karşı acımasızım bu anlamda.

ÇÖZÜMLER

4


4. SORU

Cevap C

Parçada beynin büyüklüğü ile zeka arasında bir ilişki olup olmadığı konusu ele alınmış ve bilimsel bulgular ışığında böyle bir ilişki ol-madığı belirtilmiş ve C seçeneğindeki soruya “HAYIR” yanıtı verilmiştir.

C) Beynin büyüklüğü ile zekâ arasında ilişki var mıdır?

İnsanların en başarılı canlı türü olduğunu söyleyebi-liriz. İnsanlar gibi dünyanın dört bir tarafına yayılmış, yaşadığı çevreye kısmen de olsa hâkim olmayı başa-rabilmiş başka bir tür daha yok. İnsanların bu kadar başarılı olabilmesinin sebebi haklı olarak diğer türlere göre daha zeki olması ile ilişkilendirilir. Yanlış olan bir kanı ise insanların diğer canlılara göre daha zeki olmasının beyinlerinin büyüklüğüne bağlanmasıdır. Bunu insan dışındaki türleri inceleyerek de anlaya-biliriz. Örneğin, yunusların beyinleri -yaklaşık 1400 g- insanların beyinleri ile hemen hemen aynı büyük-lüktedir. Fakat zeki canlılar olmalarına rağmen yunus-ların insanlar kadar zeki oldukları söylenemez. Sekiz kilogramlık beyne sahip balina türlerinin ise yunuslar kadar zeki olmadığı düşünülür. Balinalara göre çok daha zeki olduğu düşünülen orangutanların beyni ise yaklaşık olarak sadece 400 gramdır.

ÇÖZÜMLER

5


5. SORU

Cevap B

Parçada sesin ileitlmesi için ortamda molekülle-rin olması gerektiği fakat uzayda böyle bir ortam olmadığı ifade edilmiştir. Dolayısıyla B seçeneğin-deki soru parçaya uygun bir sorudur.

B) Uzayda sesler neden duyulmaz?

Ses, yayılmak için bir ortamın varlığına ihtiyaç duyar. Örneğin, bir enstrümandan çıkan sesler havadaki mole-küller sayesinde insanların kulağına ulaşır. Enstrüman-daki titreşimlerin hava basıncında sebep olduğu dalga-lanmalar iç kulakta elektrik sinyallerine dönüştürülür ve ses algısı oluşur. Uzayda ise buna uygun bir ortam yok-tur. Uzaydayken bir gitarın tellerini çektiğinizi düşünelim. Teller dünyada olduğu gibi titreşmeye başlayacak ancak tellerdeki enerjiyi kulağınıza aktaracak bir ortam olmadı-ğı için herhangi bir ses duyamayacaksınız.

ÇÖZÜMLER

6


6. SORU

Cevap B

Parçanın yazarı, öykü yazarken eğer üzerin-de çalıştığı öyküyü beğenmezse ya da başka bir konuya kaymak isterse öyküyü çok rahat bırakarak yeni bir öyküye geçebildiğini fakat romanda bunu yapma imkanı olmadığını ifade etmiştir.

B) Neden roman yerine öyküyü tercih ediyorsu-nuz?

Üzerinde çalıştığım öykülere ara verip bir süre sonra geri döndüğümde ilgim, farklı alanlara kaymış olabili-yor. Bu yüzden o öyküyü yazmayı bırakıp bir başkası-na geçebiliyorum. İyi bir roman yazmak ise o romanı besleyen konular üzerinde uzun uzadıya ve sistemli bir biçimde düşünmeyi gerektiriyor. Bu da “düşünce oburu yapıma” uygun değil sanırım.

ÇÖZÜMLER

7


7. SORU

Cevap C

Parçada rüyaları kontrol etmenin olası bir koşulu belirtilmiş ve “BELKİ” yanıtı verilmiştir. Dolayısıla parçaya en uygun soru C seçeneğindeki soru-dur.

C) Rüyalar kontrol edilebilir mi?

REM uykusu sırasında görülen rüyalarda beynin man-tıksal düşünme ve kısa süreli bellekten sorumlu olan ön bölgesi etkin değildir. Ancak kontrol edilebilir rüyalar görüldüğü sırada bu bölgenin uyanık durumda olduğu düzeyde çalıştığı düşünülüyor. Mantık ve rüyanın aynı anda devrede olduğu bu durum, rüya gören kişiye rüya-sını kontrol etme imkânı verebilir.

ÇÖZÜMLER

8


8. SORU

Cevap D

Parçanın konusu, deniz suyunun içme suyuna çev-rilmesi işleminde çevreye verilen zararlar olduğu için parçaya en uygun soru da D seçeneğindeki soru ola-caktır.

D) Deniz suyundan içme suyu elde edilirken çevre na-sıl etkilenir?

Deniz suyundan içme suyu elde edilmesi binlerce yıldır uy-gulanan bir işlem. Örneğin, geçmişte gemilerdeki içme suyu ihtiyacı bu şekilde karşılanıyordu. Deniz suyundaki tuzun ayrıştırılması için genellikle iki yöntem kullanılıyor. İlkinde deniz suyu ısıtılarak buharlaşması sağlanıyor. Daha sonra su buharı soğutularak yoğunlaştırılıyor ve sıvı hâldeki saf su depolanıyor. İkinci yöntemde ise deniz suyundaki çözünmüş hâldeki tuz, sadece belirli büyüklükteki parçacıkları geçiren bir zar kullanılarak ayrılıyor. Ancak bu süreçte ortaya çıkan tuz oranı çok yüksek atık suyun tekrar denize karıştırılması bölgedeki su altı yaşamını olumsuz şekilde etkiliyor. Arıtma sistemlerinin tuzlu suyun aşındırıcı etkisinden korunabilmesi için kullanılan kimyasal maddeler de atık su ile birlikte deniz suyuna karışıyor. Ayrıca arıtma tesislerinden çıkan yüksek sı-caklıktaki su, deniz suyunun sıcaklığında artışa neden oluyor.

ÇÖZÜMLER

9


9. SORU

Cevap B

Parçanın yazarı, sinemanın yazarlık üzerindeki olumsuz etkisinden söz ettiğine göre B seçe-neğindeki soru da parçaya en uygun soru oal-caktır.

B) Sinemanın yazarlığa katkısı ne şekilde orta-ya çıkar?

Yazan birinin her şeyden önce iyi bir “okur” olması gerektiğini sürekli hatırlatarak film okumak, resim okumak, fotoğraf okumak düşüncesinin yazan birine hayatı okumak bilgisi kadar önemli olduğunu göster-mek için sinemaya yakın durmalarını isterim. Yazan bir insan, yazmak arzusunu beslemek isteyen biri sinemadan ne öğrenir? Bence çok şey. Her şeyden önce başka dünyalara yolculuklara çıkar.

ÇÖZÜMLER

10


10. SORU

Cevap A

I. Birbardaktandiğerinedökülensuyunsıcakmıyoksasoğukmuolduğunuyalnızcadinleyerekanlayabilirmiyiz?

Soğuk suyun sıcak sudan daha yoğun bir kıvamda olması mole-küllerin birbirine daha iyi tutunmuş olduğu anlamına geliyor. Su ısıtıldığında moleküllerin birbirine tutunması zorlaşıyor ve daha hızlı hareket ederek suyun daha akışkan olmasını sağlıyor. Hız-lanmış moleküller sıcak suyun bardağa dökülürken daha yüksek perdeden bir ses çıkarmasına neden oluyor.

III. Gökyüzünde gördüğümüz yıldızların yerleri nedenmevsimdenmevsimedeğişiyor?

Yan yana dizilmiş üç parlak yıldız sayesinde gökyüzünde ko-layca bulabileceğiniz Avcı Takımyıldızı, Kuzey Yarıküre’de uzun kış geceleri boyunca gözlemlenebilirken yaz aylarında kaybolur. Bunun iki nedeni vardır. Birincisi Dünya’nın kendi ekseni etrafın-daki dönüşü, ikincisi ise Güneş etrafındaki hareketidir.

I ve III. öncüllerdeki sorularla yanıtlar anlamca uyuşmaktadır fakat II. öncülde Mars’a yerleşimin zorluğundan söz edildiği için soruyla uyuşma-maktadır. Parçaya uygun soru şu şekilde olabilir:

II. Mars’a yerleşmek mümkün mü? Gelecekte Mars’ta insan kolonilerinin kurulabilmesi için ihtiyaç duyulan malzemelerin bir kısmının yerel kaynaklardan karşılanabilmesi gereki-yor. Çünkü bu malzemelerin tamamının Dünya’dan taşınması hem çok pahalı hem de uygulanabilirlik açısından değerlendirildiğinde hayli zor.

ÇÖZÜMLER

11


11. SORU

Cevap B

Parçanın yazarı, yazmaya ne zaman ve nasıl başla-dığını anlattığı için B seçeneğindeki soru da parçaya en uygun sorudur.

B) Yazar olmaya nasıl karar verdiniz?

Dedem beni çok severdi. Pek çok gece beni yanına alır, gece yarılarına kadar bana masallar, efsaneler, öyküler anlatırdı. Durmadan, usanmadan her şeyin sözle var olup sözle yok olduğu bir dünyadan söz ederdi. Geniş bir hayal dünyasının ürünü olan sözlü edebiyatla, daha kendime “yazar” diyemediğim o günlerde tanıştım. Sözün büyüsüne kapılıp gitmelerim, o zamanların kış gecelerinde, dünyada-ki her şeyi bildiğini düşündüğüm dedemle başladı ve hâlâ devam ediyor.

ÇÖZÜMLER

12


12. SORU

Cevap D

D) Müziğin insan üzerindeki etkileri nelerdir?

Ses dalgaları kulağa ulaştığında farklı türde sinir hücreleri-nin uyarılmasına sebep olur. Müzik dinlerken ruh halimizde ortaya çıkan değişikliklerin ve ritim tutma gibi davranışların sebebinin bu durum olduğu düşünülüyor. Bilim insanları müziğin sadece duygusal durumumuzu etkilemediğini, müzik dinlemenin duygusal tepkiler vermemize de neden olduğunu belirledi.

Parçada müziğin insan üzerindeki etkilerinden söz edil-miş fakat her insan üzerinde aynı etkiyi bırakıp bırakma-dığına yönelik bir ifadeye yer verilmemiştir. Dolayısıyla parça ile soru anlamca uyuşmamaktadır.

Parçaya en uygun soru şu şekilde olmalıdır:

Documents

Savaş DOĞANyeninesilparagraf.com/dosya/adk_coz/55.pdf · go bileti almak dışında heyecan sözcüğünü yaşamı-mızdan uzaklaştıralı çok olmuş. Tam da bu noktada bir gün