1
SAYFA 7 YIL 2 SAYI 52 www .haber56gazetesi.com 07 EYLÜL 2010 [email protected] SELÇUK ÖZKILIÇ MÝLLÝ GÜREÞÇÝYE ANLAMLI HEDÝYE Siirt Müftüsü Faruk Arvas, 3 Aðustos 2010 tarihinde Bosna Hersek'te yapýlan Yýldýzlar Avrupa Þampiyonasý'nda ülkemize altýn madalya kazandýran Evin Demirhan'ý makamýnda kabul etti. Arvas, þampiyon olan güreþçimize Kuran-ý Kerim meali ve Ýslam ilmihalini hediye etti. Büyük bir baþarý elde eden Evin Demirhan'ý konuk eden Arvas, sporcunun performansýnýn mutluluk verici olduðunu, Siirt ve Türk güreþinin geleceði için bu baþarýnýn çok önemli olduðunu belirtti ve önümüzdeki dönemlerde yapýlacak olan Dünya Þampiyonasý için de bu baþarýnýn devamýný beklediðini söyledi. Müftü Arvas, Avrupa þampiyonu olan Evin Demirhan'ýn baþarýlý olmasý için de dua edeceðini sözlerine ekledi. Baþarýlý güreþçi Evin Demirhan ise önünde çok yol olduðunu, bu yolda çok çalýþarak ata sporunda önemli dereceler elde etmek istediðini söyledi. Yýldýz sporcu önümüzdeki dönemde yapýlacak Dünya Þampiyonasý için Müftü Arvas'a baþarý sözü verdi. Demirhan'ýn ziyaretine antrenör Salman Mülayim de eþlik etti. TAKIM O G B M A Y PUAN GAZÝOSMANPAÞA 1 1 0 0 3 1 3 BEYLERBEYÝ 1 1 0 0 2 1 3 DÝYARBAKIR B.Þ. DÝSKÝSPOR 1 1 0 0 2 1 3 GÖLCÜKSPOR 1 1 0 0 2 1 3 SANCAKTEPE BLD.SPOR 1 1 0 0 2 1 3 TORBALISPOR 1 1 0 0 1 0 3 KEÇÝÖRENGÜCÜ 1 0 1 0 2 2 1 MKE KIRIKKALE 1 0 1 0 2 2 1 PAZARSPOR 1 0 1 0 2 2 1 YALOVASPOR 1 0 1 0 2 2 1 KARSSPOR 1 0 1 0 1 1 1 SÝÝRTSPOR 1 0 1 0 1 1 1 ARAKLISPOR 1 0 0 1 1 2 0 DENÝZLÝ BLD. 1 0 0 1 1 2 0 KIRIKHAN SPOR 1 0 0 1 1 2 0 KEPEZ BLD. 1 0 0 1 0 1 0 ZEYTÝNBURNUSPOR 1 0 0 1 0 1 0 KASTAMONU SPOR 1 0 0 1 0 3 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 12 17 18 BEYLERBEYÝ - SANCAKTEPE BLD. SPOR DENÝZLÝ BLD. - KEÇÝÖRENGÜCÜ DÝYARBAKIR DÝSKÝ - ZEYTÝNBURNU GAZÝOSMANPAÞA - ARAKLI KARSSPOR - KASTAMONUSPOR KEPEZ BLD. - MKE KIRIKKALE PAZARSPOR - SÝÝRTSPOR TORBALI - GÖLCÜK YALOVA - KIRIKHANSPOR ARAKLISPOR 1-2 DÝYARBAKIR DÝSKÝ GÖLCÜKSPOR 2-1 DENÝZLÝ BLD. KASTAMONU 1-3 GAZÝOSMANPAÞA KEÇÝÖRENGÜCÜ 2-2 YALOVASPOR KIRIKHANSPOR 1-2 BEYLERBEYÝ MKE KIRIKKALE 2-2 PAZARSPOR SANCAKTEPE BLD. 1-0 KEPEZSPOR SÝÝRTSPOR 1-1 KARSSPOR ZEYTÝNBURNU 0-1 TORBALI SÝÝRTSPOR UMUT VERMEDÝ Seyircisiz oynanan Kars spor karþýlaþmasýnda Siirt spor kalecisi ibrahimin büyük hatasýyla öne geçen konuk ekip Muhammet Ekrem'in golüne engel olamayýnca deplasmandan bir puanla evine döndü. Spor toto 3. lig 3. klasmaný dün oynanan karþýlaþmalar ile baþladý. Geçen sezondan cezasý dolayýsýyla seyircisiz oynanan Siirt spor- Kars spor karþýlaþmasý 1-1 sona erdi. Karþýlaþma ev sahibi Siirt spor'un vuruþu ile baþladý. Konuk ekip Kars spor oyun üstünlüðünü eline geçirdi. Ýlk yarýda yakaladýðý sayýsýz gol fýrsatýndan faydalanamadý. Bunda Siirt spor kalecisi Ýbrahim'in büyük rolü vardý. Sahanýn her tarafýnda oyuna hakim olan konuk ekip gol kaydýna muvaffak olamayýnca ilk yarý golsüz sona erdi. Maçýn ikinci yarýsýnda üstünlüðü eline geçiren ev sahibi Siirt spor oldu. Kars spor kalesini iyice ablukaya alan Siirt spor'da beklenmedik bir anda ilk yarýnýn baþarýlý ismi Ýbrahim'in büyük hatasýný affetmeyen Yusuf konuk ekibi 1-0 öne geçirdi. Maçýn 77. dakikasýnda Siirt spor takým kaptaný Ömer Deniz ile takým arkadaþý Mevlüt arasýnda yaþanan gerginlik küfürleþmeye varýnca Mevlüt oyun alanýný terk etti.81.Dakikada oyuna yeni giren Muhammet Ekrem Kurt skora denge getiren golü kafayla konuk ekip aðlarýna gönderdi.90+2. dakikada ise Siirt spor'dan Onur Ayýn kýrmýzý kart alarak oyundan ihraç edildi. Karþýlaþma 1-1 sona ererken Siirt spor'un son derece kötü bir görüntü çizdiði görüldü. Takým futbolcularý arasýndaki uyumsuzluk ve takýmdaki disiplin sorunu en üst düzeyde sergilendi. SÝÝRTSPOR 1 KARS SPOR1 ÖNÜMÜZDEKÝ HAFTA MAÇLARI Maç Sonuçlarý BOY KISALIÐI VE BOY UZATMA, BASKET BOY UZATIR MI ? Bebek doðduðunda, eðer saðlýklýysa, genellikle ilk sorulan soru cinsiyeti, ikinci soru da boyu ve kilosu oluyor. Çocuk büyürken, yine doktora sorulan en sýk sorular “boyu kýsa mý? Kilosu normal mi?” gibi geliþimsel özellikleri. Bu sorularýn cevabý önemli, çünkü iyi bir geliþim ayný zamanda saðlýklý olmak anlamýna da geliyor. Kiþinin ideal kilo ve boy ölçülerine kavuþmasý sadece saðlýklý bir geliþimin göstergesi olarak kalmayýp kiþilerin dýþ görünüþünü, ruhsal durumlarýný, diðer insanlar üzerinde býraktýklarý imajý ve hatta kendilerine olan güvenlerini etkileyen bir unsur. Boy uzamasý, kemiklerin uç kýsýmlarýndaki büyüme plaklarý denen kýkýrdak dokunun geliþmesiyle meydana geliyor. Ergenlik döneminin sonunda bu büyüme plaklarýnýn kapanmasýyla büyüme de duruyor ve kiþi eriþkin boyuna ulaþmýþ oluyor. Büyümeyi etkileyen en önemli unsur, kiþinin genetik yapýsý. Anne ve babadan geçen genler birbirinden baðýmsýz olarak büyümeyi etkiliyor. Büyük ölçüde genetik þifre, çocuðun ilerideki boyu, kilosu ve ergenlik baþlama yaþý gibi büyümenin temel hatlarýný belirliyor. Büyümeyi saðlayan diðer bir etken de beslenme. Beslenme, özellikle ilk yaþlarda olmak üzere tüm yaþlarda büyümeyi etkiliyor. Ýyi bir beslenme kiþinin ilerideki boyuna olumlu katkýda bulunuyor. Büyümeyi saðlayan baþka bir etken de hormonlar. Beyindeki hipofiz bezinden salgýlanan büyüme hormonu, cinsiyet hormonlarý ve tiroid hormonlarý büyümeyi düzenliyor. Bu hormonlarýn eksikliklerinde büyüme geriliði görülüyor. Sperm hücresiyle kadýnýn yumurtasý birleþtiði anda büyüme baþlýyor. Büyümenin ilk adýmý, “hiperplazi” denen hücre sayýsýndaki artýþ. Bunu, “hipertrofi”, yani hücre ölçülerinin büyümesi izliyor. Her dokunun ve organýn geliþim süreci farklý seyrediyor. Doðumdaki beyin aðýrlýðý, eriþkindekinin %25'iyken 10 yaþýnda %95'e ulaþýyor. Lenf dokularýysa çocukta, eriþkine oranla daha fazla yer kaplýyor. Uzuvlarýn geliþimi de yaþa göre oldukça farklýlýk gösteriyor. Bebeklerde baþ kýsmý oldukça büyük oluyor. Yeni doðan bir bebeðin boyunun neredeyse üçte birini baþ oluþturuyor. Yaþýn ilerlemesiyle birlikte baþ- gövde oraný küçülüyor. Altýncý aydan sonra göðüs kafesi hýzla büyümeye baþlýyor. Kol ve bacaklarda uzamaysa 9-12. aylarda hýzlanýyor. Ergenlik döneminde bacak ve ayak uzunluðunda hýzlý bir artýþ görülüyor. Kýzlarda kalçalar enine büyüyor, erkeklerdeyse göðüs kafesinin çapý artýyor. Omuzlar geniþliyor ve gövde uzunluðu artýyor. Ergenlik sonrasý, eriþkin boya büyük ölçüde ulaþýlýyor. Kiþinin hangi boya ulaþacaðý büyük ölçüde genetik etkenlerin kontrolünde. Ancak, beslenme, hormonal ve çevresel etkenler de boyu önemli ölçüde etkileyebiliyor. Büyüme süreci anne karnýnda baþlýyor. Annenin iyi beslenmesi, saðlýklý bir gebelik süreci çocuðun ilerideki boyunu etkiliyor. Bebeðin anne karnýndaki beslenmesi plasenta denen organ aracýlýðý oluyor ve bu dönemdeki büyüme için saðlýklý ve iþlevsel bir plasenta þart. Plasentanýn yapýsýndaki yetersizlikler bebekte geliþme geriliðine neden oluyor. Annede yüksek tansiyon olmasý, alkol ya da sigara kullanýmý da bebeðin geliþimini olumsuz etkiliyor. Anneye ya da plasentaya ait nedenlerle oluþan doðum öncesi büyüme geriliklerinde, doðumdan sonraki koþullar saðlýklýysa ve normal beslenme saðlanýrsa bebeklerin çoðu iyi bir büyüme göstererek yaþýtlarýyla aradaki farký iki yaþýna kadar kapatýyor. Bu durum prematüre, yani erken doðan bebekler için de geçerli. Ancak, bebeðe ait nedenlerle oluþan doðum öncesi büyüme geriliklerindeyse bu fark genellikle kapanmýyor ve bu çocuklarýn boy ve geliþimleri yaþýtlarýna göre hep geri kalýyor. Genel olarak doðum öncesi büyüme geriliðiyle dünyaya gelen bebeklerin % 15'i çocukluk ve eriþkin yaþamda da kýsa boylu olarak kalýyor. Doðum öncesi dönemde büyümeye etki eden genetik faktörleri kontrol etmek mümkün deðil, ancak hamilelik süresince annenin iyi ve dengeli beslenmesi, sigara ve benzeri alýþkanlýklardan uzak durmasý öneriliyor. Varsa hastalýklarýnýn tedavisi, fiziksel ve psikolojik streslerden mümkün olduðunca uzak durmak ve doðum aralýklarýnýn yakýn olmamasý bebeðin geliþimi için önemli. Büyüme sürecinin en hýzlý olduðu ilk 2 yaþ. Doðumda yaklaþýk 3 kg olan vücut aðýrlýðý, bir yýlda üç katýna yani yaklaþýk 9-11 kg'a ulaþýyor. Yine doðumda ortalama 50 cm olan boy 12 aylýk bir bebekte yaklaþýk 75cm'e ulaþýyor. Yaþamýn ikinci yýlýnda büyüme hýzý yarýya ve (yaklaþýk 12 cm/yýl) azalmaya devam ederek 4 yaþýndan itibaren yýlda 5-6 cm'e iniyor. Geç çocukluk döneminde, yani 4 yaþýndan ergenliðin baþlamasýna kadar geçen sürede büyüme hýzý sabit ve uzama yýlda 5-6 cm oluyor. Bu dönemdeki bir çocuk yýlda 4'cm den fazla uzamýyorsa mutlaka bir hekim tarafýndan deðerlendirilmesi gerekiyor. Büyümenin en hýzlý olduðu ilk iki sene büyüme hormonlarýnýn etkisinin yaný sýra en önemli etken beslenme. Yani ilk yýllardaki beslenme çocuðun ilerideki boyunu önemli ölçüde etkiliyor. Üç yaþýndan 10 yaþýna kadar olan süredeyse çevresel etkenlerin yaný sýra boy uzamasýný etkileyen en önemli etken büyüme hormonlarý. Ergenlik dönemindeyse boy uzamasý steroid yapýsýndaki cinsiyet hormonlarýnýn etkisinde. Ergenlik sonrasý boy uzamasý bir süre için devam etse de genellikle nihai eriþkin boyu çok fazla etkilemiyor.

sayfa7 siyah beyaz

Embed Size (px)

DESCRIPTION

SELÇUK ÖZKILIÇ BEYLERBEYÝ - SANCAKTEPE BLD. SPOR DENÝZLÝ BLD. - KEÇÝÖRENGÜCÜ DÝYARBAKIR DÝSKÝ - ZEYTÝNBURNU GAZÝOSMANPAÞA - ARAKLI KARSSPOR - KASTAMONUSPOR KEPEZ BLD. - MKE KIRIKKALE PAZARSPOR - SÝÝRTSPOR TORBALI - GÖLCÜK YALOVA - KIRIKHANSPOR KASTAMONU 1-3 GAZÝOSMANPAÞA KEÇÝÖRENGÜCÜ 2-2 YALOVASPOR ARAKLISPOR 1-2 DÝYARBAKIR DÝSKÝ GÖLCÜKSPOR 2-1 DENÝZLÝ BLD. DÝYARBAKIR B.Þ. DÝSKÝSPOR 1 1 0 0 2 1 3 SÝÝRTSPOR 1-1 KARSSPOR 6 7 8 ZEYTÝNBURNU 0-1 TORBALI 4 5

Citation preview

SAYFA 7 YIL 2 SAYI 52 www .haber56gazetesi.com 07 EYLÜL 2010

[email protected]

SELÇUK ÖZKILIÇ

MÝLLÝ GÜREÞÇÝYE ANLAMLI HEDÝYESiirt Müftüsü Faruk Arvas, 3 Aðustos 2010 tarihinde Bosna Hersek'te

yapýlan Yýldýzlar Avrupa Þampiyonasý'nda ülkemize altýn madalya

kazandýran Evin Demirhan'ý makamýnda kabul etti. Arvas, þampiyon

olan güreþçimize Kuran-ý Kerim meali ve Ýslam ilmihalini hediye etti.

Büyük bir baþarý elde eden Evin Demirhan'ý konuk eden Arvas,

sporcunun performansýnýn mutluluk verici olduðunu, Siirt ve Türk

güreþinin geleceði için bu baþarýnýn çok önemli olduðunu belirtti ve

önümüzdeki dönemlerde yapýlacak olan Dünya Þampiyonasý için de bu

baþarýnýn devamýný beklediðini söyledi. Müftü Arvas, Avrupa

þampiyonu olan Evin Demirhan'ýn baþarýlý olmasý için de dua edeceðini

sözlerine ekledi. Baþarýlý güreþçi Evin Demirhan ise önünde çok yol

olduðunu, bu yolda çok çalýþarak ata sporunda önemli dereceler elde

etmek istediðini söyledi. Yýldýz sporcu önümüzdeki dönemde yapýlacak

Dünya Þampiyonasý için Müftü Arvas'a baþarý sözü verdi. Demirhan'ýn

ziyaretine antrenör Salman Mülayim de eþlik etti.

TAKIM O G B M A Y PUAN

GAZÝOSMANPAÞA 1 1 0 0 3 1 3

BEYLERBEYÝ 1 1 0 0 2 1 3

DÝYARBAKIR B.Þ. DÝSKÝSPOR 1 1 0 0 2 1 3

GÖLCÜKSPOR 1 1 0 0 2 1 3

SANCAKTEPE BLD.SPOR 1 1 0 0 2 1 3

TORBALISPOR 1 1 0 0 1 0 3

KEÇÝÖRENGÜCÜ 1 0 1 0 2 2 1

MKE KIRIKKALE 1 0 1 0 2 2 1

PAZARSPOR 1 0 1 0 2 2 1

YALOVASPOR 1 0 1 0 2 2 1

KARSSPOR 1 0 1 0 1 1 1

SÝÝRTSPOR 1 0 1 0 1 1 1

ARAKLISPOR 1 0 0 1 1 2 0

DENÝZLÝ BLD. 1 0 0 1 1 2 0

KIRIKHAN SPOR 1 0 0 1 1 2 0

KEPEZ BLD. 1 0 0 1 0 1 0

ZEYTÝNBURNUSPOR 1 0 0 1 0 1 0

KASTAMONU SPOR 1 0 0 1 0 3 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

12

17

18

BEYLERBEYÝ - SANCAKTEPE BLD. SPOR

DENÝZLÝ BLD. - KEÇÝÖRENGÜCÜ

DÝYARBAKIR DÝSKÝ - ZEYTÝNBURNU

GAZÝOSMANPAÞA - ARAKLI

KARSSPOR - KASTAMONUSPOR

KEPEZ BLD. - MKE KIRIKKALE

PAZARSPOR - SÝÝRTSPOR

TORBALI - GÖLCÜK

YALOVA - KIRIKHANSPOR

ARAKLISPOR 1-2 DÝYARBAKIR DÝSKÝ

GÖLCÜKSPOR 2-1 DENÝZLÝ BLD.

KASTAMONU 1-3 GAZÝOSMANPAÞA

KEÇÝÖRENGÜCÜ 2-2 YALOVASPOR

KIRIKHANSPOR 1-2 BEYLERBEYÝ

MKE KIRIKKALE 2-2 PAZARSPOR

SANCAKTEPE BLD. 1-0 KEPEZSPOR

SÝÝRTSPOR 1-1 KARSSPOR

ZEYTÝNBURNU 0-1 TORBALI

SÝÝRTSPOR UMUT VERMEDÝSeyircisiz oynanan Kars spor karþýlaþmasýnda Siirt spor kalecisi ibrahimin büyük hatasýyla öne geçen konuk ekip Muhammet Ekrem'in golüne engel olamayýnca deplasmandan bir puanla evine döndü.

Spor toto 3. lig 3. klasmaný dün oynanan karþýlaþmalar ile baþladý. Geçen sezondan cezasý dolayýsýyla seyircisiz oynanan Siirt spor-Kars spor karþýlaþmasý 1-1 sona erdi. Karþýlaþma ev sahibi Siirt spor'un vuruþu ile baþladý. Konuk ekip Kars spor oyun üstünlüðünü eline geçirdi. Ýlk yarýda yakaladýðý sayýsýz gol fýrsatýndan faydalanamadý. Bunda Siirt spor kalecisi Ýbrahim'in büyük rolü vardý. Sahanýn her tarafýnda oyuna hakim olan konuk ekip gol kaydýna muvaffak olamayýnca ilk yarý golsüz sona erdi. Maçýn ikinci yarýsýnda üstünlüðü eline geçiren ev sahibi Siirt spor oldu. Kars spor kalesini iyice ablukaya alan Siirt spor'da beklenmedik bir anda ilk yarýnýn baþarýlý ismi Ýbrahim'in büyük hatasýný affetmeyen Yusuf konuk ekibi 1-0 öne geçirdi. Maçýn 77. dakikasýnda Siirt spor takým kaptaný Ömer Deniz ile takým arkadaþý Mevlüt arasýnda yaþanan gerginlik küfürleþmeye varýnca Mevlüt oyun alanýný terk etti.81.Dakikada oyuna yeni giren Muhammet Ekrem Kurt skora denge getiren golü kafayla konuk ekip aðlarýna gönderdi.90+2. dakikada ise Siirt spor'dan Onur Ayýn kýrmýzý kart alarak oyundan ihraç edildi. Karþýlaþma 1-1 sona ererken Siirt spor'un son derece kötü bir görüntü çizdiði görüldü. Takým futbolcularý arasýndaki uyumsuzluk ve takýmdaki disiplin sorunu en üst düzeyde sergilendi.

SÝÝRTSPOR 1 KARS SPOR1

ÖNÜMÜZDEKÝ HAFTA MAÇLARI Maç Sonuçlarý

BOY KISALIÐI VE

BOY UZATMA,

BASKET BOY UZATIR MI ?

Bebek doðduðunda, eðer saðlýklýysa, genellikle ilk sorulan soru cinsiyeti, ikinci soru da boyu ve kilosu oluyor. Çocuk büyürken, yine doktora sorulan en sýk sorular “boyu kýsa mý? Kilosu normal mi?” gibi geliþimsel özellikleri. Bu sorularýn cevabý önemli, çünkü iyi bir geliþim ayný zamanda saðlýklý olmak anlamýna da geliyor. Kiþinin ideal kilo ve boy ölçülerine kavuþmasý sadece saðlýklý bir geliþimin göstergesi olarak kalmayýp kiþilerin dýþ görünüþünü, ruhsal durumlarýný, diðer insanlar üzerinde býraktýklarý imajý ve hatta kendilerine olan güvenlerini etkileyen bir unsur. Boy uzamasý, kemiklerin uç kýsýmlarýndaki büyüme plaklarý denen kýkýrdak dokunun geliþmesiyle meydana geliyor. Ergenlik döneminin sonunda bu büyüme plaklarýnýn kapanmasýyla büyüme de duruyor ve kiþi eriþkin boyuna ulaþmýþ oluyor. Büyümeyi etkileyen en önemli unsur, kiþinin genetik yapýsý. Anne ve babadan geçen genler birbirinden baðýmsýz olarak büyümeyi etkiliyor. Büyük ölçüde genetik þifre, çocuðun ilerideki boyu, kilosu ve ergenlik baþlama yaþý gibi büyümenin temel hatlarýný belirliyor. Büyümeyi saðlayan diðer bir etken de beslenme. Beslenme, özellikle ilk yaþlarda olmak üzere tüm yaþlarda büyümeyi etkiliyor. Ýyi bir beslenme kiþinin ilerideki boyuna olumlu katkýda bulunuyor. Büyümeyi saðlayan baþka bir etken de hormonlar. Beyindeki hipofiz bezinden salgýlanan büyüme hormonu, cinsiyet hormonlarý ve tiroid hormonlarý büyümeyi düzenliyor. Bu hormonlarýn eksikliklerinde büyüme geriliði görülüyor. Sperm hücresiyle kadýnýn yumurtasý birleþtiði anda büyüme baþlýyor. Büyümenin ilk adýmý, “hiperplazi” denen hücre sayýsýndaki artýþ. Bunu, “hipertrofi”, yani hücre ölçülerinin büyümesi izliyor. Her dokunun ve organýn geliþim süreci farklý seyrediyor. Doðumdaki beyin aðýrlýðý, eriþkindekinin %25'iyken 10 yaþýnda %95'e ulaþýyor. Lenf dokularýysa çocukta, eriþkine oranla daha fazla yer kaplýyor. Uzuvlarýn geliþimi de yaþa göre oldukça farklýlýk gösteriyor. Bebeklerde baþ kýsmý oldukça büyük oluyor. Yeni doðan bir bebeðin boyunun neredeyse üçte birini baþ oluþturuyor. Yaþýn ilerlemesiyle birlikte baþ-gövde oraný küçülüyor. Altýncý aydan sonra göðüs kafesi hýzla büyümeye baþlýyor. Kol ve bacaklarda uzamaysa 9-12. aylarda hýzlanýyor. Ergenlik döneminde bacak ve ayak uzunluðunda hýzlý bir artýþ görülüyor. Kýzlarda kalçalar enine büyüyor, erkeklerdeyse göðüs kafesinin çapý artýyor. Omuzlar geniþliyor ve gövde uzunluðu artýyor. Ergenlik sonrasý, eriþkin boya büyük ölçüde ulaþýlýyor. Kiþinin hangi boya ulaþacaðý büyük ölçüde genetik etkenlerin kontrolünde. Ancak, beslenme, hormonal ve çevresel etkenler de boyu önemli ölçüde etkileyebiliyor. Büyüme süreci anne karnýnda baþlýyor. Annenin iyi beslenmesi, saðlýklý bir gebelik süreci çocuðun ilerideki boyunu etkiliyor. Bebeðin anne karnýndaki beslenmesi plasenta denen organ aracýlýðý oluyor ve bu dönemdeki büyüme için saðlýklý ve iþlevsel bir plasenta þart. Plasentanýn yapýsýndaki yetersizlikler bebekte geliþme geriliðine neden oluyor. Annede yüksek tansiyon olmasý, alkol ya da sigara kullanýmý da bebeðin geliþimini olumsuz etkiliyor. Anneye ya da plasentaya ait nedenlerle oluþan doðum öncesi büyüme geriliklerinde, doðumdan sonraki koþullar saðlýklýysa ve normal beslenme saðlanýrsa bebeklerin çoðu iyi bir büyüme göstererek yaþýtlarýyla aradaki farký iki yaþýna kadar kapatýyor. Bu durum prematüre, yani erken doðan bebekler için de geçerli. Ancak, bebeðe ait nedenlerle oluþan doðum öncesi büyüme geriliklerindeyse bu fark genellikle kapanmýyor ve bu çocuklarýn boy ve geliþimleri yaþýtlarýna göre hep geri kalýyor. Genel olarak doðum öncesi büyüme geriliðiyle dünyaya gelen bebeklerin % 15'i çocukluk ve eriþkin yaþamda da kýsa boylu olarak kalýyor. Doðum öncesi dönemde büyümeye etki eden genetik faktörleri kontrol etmek mümkün deðil, ancak hamilelik süresince annenin iyi ve dengeli beslenmesi, sigara ve benzeri alýþkanlýklardan uzak durmasý öneriliyor. Varsa hastalýklarýnýn tedavisi, fiziksel ve psikolojik streslerden mümkün olduðunca uzak durmak ve doðum aralýklarýnýn yakýn olmamasý bebeðin geliþimi için önemli. Büyüme sürecinin en hýzlý olduðu ilk 2 yaþ. Doðumda yaklaþýk 3 kg olan vücut aðýrlýðý, bir yýlda üç katýna yani yaklaþýk 9-11 kg'a ulaþýyor. Yine doðumda ortalama 50 cm olan boy 12 aylýk bir bebekte yaklaþýk 75cm'e ulaþýyor. Yaþamýn ikinci yýlýnda büyüme hýzý yarýya ve (yaklaþýk 12 cm/yýl) azalmaya devam ederek 4 yaþýndan itibaren yýlda 5-6 cm'e iniyor. Geç çocukluk döneminde, yani 4 yaþýndan ergenliðin baþlamasýna kadar geçen sürede büyüme hýzý sabit ve uzama yýlda 5-6 cm oluyor. Bu dönemdeki bir çocuk yýlda 4'cm den fazla uzamýyorsa mutlaka bir hekim tarafýndan deðerlendirilmesi gerekiyor. Büyümenin en hýzlý olduðu ilk iki sene büyüme hormonlarýnýn etkisinin yaný sýra en önemli etken beslenme. Yani ilk yýllardaki beslenme çocuðun ilerideki boyunu önemli ölçüde etkiliyor. Üç yaþýndan 10 yaþýna kadar olan süredeyse çevresel etkenlerin yaný sýra boy uzamasýný etkileyen en önemli etken büyüme hormonlarý. Ergenlik dönemindeyse boy uzamasý steroid yapýsýndaki cinsiyet hormonlarýnýn etkisinde. Ergenlik sonrasý boy uzamasý bir süre için devam etse de genellikle nihai eriþkin boyu çok fazla etkilemiyor.