studen tenw eekblad van het FK RUG e e rs te jaargang I975- V 6verantw .u itgever: luk naudts st.pietersnieuwstr.45 gent. hoofdredakteur : koen raes korte m eer 6 gent.

AFGESTUDEERDU 7& T n tvf o I iB bent n;etWill HU « DE ENIGE!)1. EN DAN

L IN K S E A F G E S T U D E E R D E N : WAAR G AAN WE N A A R T O E ?

V o o r v e l e n d i e t i j d e n s h u n s t u d e n t - z i j n z i c h o p e e n o f a n d e r e m a n i e r e n g a g e r e n i n d e l i n k s e

b e w e g in g , b v . v i a e e n w e r k g r o e p , b l i j f t h e t

e e n p r o b l e e m d i t d o o r t e t r e k k e n i n h u n l a t e r

w e r k . Om d e r g e l i j k e a f g e s t u d e e r d e n t e g r o e p e -

r e n o n t s t o n d i n 1 9 7 2 d e w e r k g r o e p " E N D A N " i n

L e u v e n . N a d i e n w e r d d e w e r k i n g o o k u i t g e b r e i d

n a a r G e n t e n A n t w e r p e n , w a a r " S t e u n g r o e p e n "

w e r d e n o p g e r i c h t . Om d e v i s i e v a n d e z e g r o e p

t o e t e l i c h t e n , g e v e n w i j h i e r n a e e n b a s i s t e k s t

d i e w e r d o p g e s t e l d d o o r d e " E N D A N " - S t e u n g r o e p

A n t w e r p e n .

1 . W i j v e r t e l l e n n i e t s n ie u w s w a n n e e r w i j s t e l -

l e n d a t e r i n d i t l a n d e e n s t e e d s s t i j g e n d a a n -

t a l a f g e s t u d e e r d e n - u i t u n i v e r s i t a i r e n n i e t -

u n i v e r 8 i t a i r h o g e r o n d e r w i j s - a l l e s b e h a l v e o p -g e t o g e n z i j n o v e r d e m a a t s c h a p p i j z o a l s w i j d i e

h i e r e n n u k e n n e n , e n w a a r i n w i j m o e t e n w e r k e n

- o f w e r k l o o s b l i j v e n .

H o e w e l w i j g o m s v a n u i t e e n v e r s c h i l l e n d e m o t i -

v e r i n g v e r t r e k k e n e n o v e r a s p e k t e n v a n e i n d -

d o e l e n s t r a t e g i e w e l v a n m e n in g k u n n e n v e r -

s c h i l l e n , z i j n w i j h e t t o c h f u n d a m e n t e e l e r o v e r

e e n s d a t d e b a s i s - g e b r e k e n e n - o n r e c h t v a a r d i g -

h e d e n d i e w i j i n d e w e r e l d r o n d o m o n s e l k e d a g

v a s t s t e l l e n e e n s b r u k b u r e e l , d i t i s : o n v e r m i j -

d e l i j k , g e v o l g z i j n v a n d e h e e r s e n d e m a a t -s c h a p p e l i j k e o r d e n i ' n g : h e t k a p i t a l i s m e .

W i j z i j n e r e v e n z e e r v a n o v e r t u i g d d a t s l e c h t s e e n s o c i a l i s t i s c h e m a a t s c h a p p i j - o r d e n i n g h e t

e i n d e b e t e k e n t v a n d e z e g e b r e k e n e n o n r e c h t -

v a a r d i g h e d e n , e n a l d u s d e g r o n d s l a g k a n v o r m e n

v o o r h e t o p b o u w e n v a n e e n s a m e n l e v i n g d i e d o o r

w a a r a c h t i g e v r i j h e i d e n m e n s e l i j k h e i d w o r d t g e -

k e n m e r k t .

H e t i s d a a r b i j a n n o 1 9 7 5 i n B e l g i ë n a u w e l i j k s

n o g n o d i g t e b e k l e m t o n e n d a t e e n s o c i a l i s t i s c h e

m a a t s c h a p p i j v i s i e h o e g e n a a m d n i e t b e t e k e n t d a t

m e n z i c h v e r b i n d t o f v e r b o n d e n a c h t m e t d e p a r -

t i j d i e d a t a d j e k t i e f n o g i n h a a r m a m d r a a g t .

E e n s o c i a l i s t i s c h e m a a t s c h a p p i j i s v o o r o n s e s s e n t i e e l d e z e d i e o p b a s i s v a n e e n s o c i a l e -

d . w . z . : g e e n o n d e r n e m i n g s g e w i j z e p r o d u k t i e -

o r d e n i n g e e n m a x im a le g e l i j k h e i d v a n i n k o m e n s

e n b e s l i s s i n g s r e c h t v e r w e z e n l i j k t .

2 . T o t d e g r o n d i g e m a a t s c h a p p i j v e r a n d e r i n g d i e

h i e r t o e n o d i g i s , w i l l e n w i j k o n k r e e t b i j d r a g e n

e n d i t z o w e l b i n n e n a l s b u i t e n o n s a r b e i d s m i l i e u

V e le n o n d e r g o n s z i j n v a n m e n in g d a t z o i e t s o p

d i t o g e n b l i k h e t m e e s t d o e l t r e f f e n d k a n g e b e u -

r e n b u i t e n d e t r a d i t i o n e l e o f r e v o l u t i o m i r e

p a r t i j e n z o a l s d i e t h a n s b e s t a a n . E r z i j n e r

e c h t e r o o k d i e h e t w e l z i n v o l v i n d e n i n e e n b e -

s t a a n d e p a r t i j o f p o l i t i e k e b e w e g in g t e w e r k e n ,

m a a r d i e z i c h d a a r i n k r i t i s c h o p s t e l l e n .

V a n u i t o r z e g r o e p z i e n w i j g e e n o n v e r e n i g b a a r -

h e i d t u s s e n d e z e b e i d e v o r m e n o f " t r a p p e n " v a n

e n g a g e m e n t . W i j m e n e n z e l f s d a t h e t w e r k e n a a n

k o n k r e t e t a k e n b i n n e n h e t k a d e r v a n d e z e g r o e p

w e l l i c h t k a n b i j d r a g e n t o t h e t v e r d e r o n t w i k k e -

l e n v a n p r a k t i s c h e v o r m e n v a n s a m e n w e r k in g w a a r a a n d e a n t i - k a p i t a l i s t i s c h e b e w e g in g z u l k e

n o o d h e e f t .

W é l w e n s e n w i j t e b e k l e m t o n e n d a t o n z e g r o e p

e e n e i g e n o p d r a c h t e n e e n e i g e n w e r k w i j z e h e e f t

e n d a a r o m z i c h z e l f e n d e l i n k s e b e w e g in g a l s

g e h e e l e e n s l e c h t e d i e n s t z o u b e w i j z e n d o o r e e n

" v e r l e n g s t u k " t e w o r d e n v a n é é n e n k e l e s t r o m i n g ,

b e w e g in g o f p a r t i j

S . B i n n e n h e t a r b e i d s m i l i e u w i l l e n w i j o n s d u i -d e l i j k o p s t e l l e n a l s w e t e n s c h a p p e l i j k e a r b e i d e n

D i t w i l z e g g e n d a t w i j r e s o l u u t b r e k e n m e t h e t

v a l s e b e e l d d a t j u i s t d i e g e n e n d i e d a a r b e l a n g

b i j h e b b e n , s t e e d s v o o r h o u d e n a a n d e a f g e s t u -

d e e r d e : d e e l i t e v a n h e t l a n d , d e r e c h t e r h a n d

v a n d e b a a s , e n z .

N u d e f u n d a m e n t e le t e g e n s t e l l i n g t u s s e n m a c h -

t i g e n e n v e r d r u k t e n , t u s s e n k a p i t a a l e n a r b e i d

e l k e d a g s c h e r p e r a a n h e t l i c h t t r e e d t k i e z e n

w i j d e k a n t v a n d e e t r i j d e n d e w e r k e n d e b e v o l -

k i n g .

D i t b e t e k e n t m e t e e n d a t w i j e l k e v o r m v a n

s e m i - k o r p o r a t i s t i s c h e s j n d i k a l e w e r k i n g a f w i j -

z e n , d i e d e w e t e n s c h a p p e l i j k e a r b e i d e r a l s

" k a d e r l i d " w i l i s o l e r e n v a n a n d e r e w e r k n e m e r s . M e t a n d e r e w o o r d e n : a l s g r o e p w i l l e n w i j g e e n

e i g e n s y n d i k a l e w e r k i n g g a a n o n t p l o o i e n ; i n

o r z e i n d i v i d u e l e a r b e i d s s i t u a t i e s t e u n e n w i j

d e w e r k i n g v a n d e - i n v a k b e w e g in g o f a r b e i d e r t

k o m i t e e s - g e o r g a n i s e e r d e a r b e i d e r s .

V o o r v e l e s o c i a l i s t i s c h e w e t e n s c h a p p e l i j k e a r -

b e i d e r s b l i j f t d e m o g e l i j k h e i d om b in n e n h e t

e i g e n a r b e i d s m i l i e u a a n h u n e n g a g e m e n t g e s t a l t e

t e g e v e n e v e n w e l z e e r b e p e r k t . D e e i g e n o p d r a c h t v a n d e g r o e p l i g t v e e l e e r o p e e n a n d e r t e r r e i n :

a l s o r g a n i s a t i e v a n w e t e n s c h a p p e l i j k e a r b e i d e r s

w i l l e n w i j e e n d i e n s t v e r l e n e n d e f u h k t i e u i t -

o e f e n e n b i n n e n h e t g e h e e l v a n d e s o c i a l i s t i s c h e

k r a c h t e n i n d i t l a n d .

4 . I e d e r e e n s t r i j d t m e t d e w a p e n s d i e h i j h e e f t

W a n n e e r w i j a l s w e t e n s c h a p p e l i j k e a r b e i d e r s

o n z e i n z e t v o o r h e t s o c i a l i s m e i n e e n e i g e n

o r g a n i s a t i e w i l l e n k o h k r e t i s e r e n , d a n i s d a t

o m d a t w i j v a n m e n in g z i j n d a t w i j j u i s t d o o r

o n z e o p l e i d i n g o v e r h e e n w a p e n b e s c h i k k e n d a t

e e n e i g e n t a a k a a n w i j s t .

E r w o r d t , n i e t t e n o n r e c h t e , v a a k b e w e e r d d a t

k e n n i s o o k m a c h t b e t e k e n t . O r z e o p l e i d i n g h e e f t

e r i n b e s t a a a n d a t w i j n i e t a l l e e n e e n z e k e r e

t e c h n i s c h e k e n n i s v e r w i e r v e n o p e e n o f a n d e r

t e r r e i n , m a a r t e v e n s l e e r d e n h o e m e n k e n n i s

v e r w e r f t . O n z e o p d r a c h t a l s s o c i a l i s t i s c h e w e -

t e n s c h a p p e l i j k e a r b e i d e r s z i e n w i j d a a r o m o p

t w e e v l a k k e n .

A l l e r e e r s t w i l l e n w i j o r z e t e c h n i s c h e k e n n i s t e i

b e s c h i k k i n g s t e l l e n v a n a n d e r e o r g a n i s a t i e s

w a a r v a n d e w e r k i n g - o o k a l z i j n d e z e z i c h

d a a r v a n z e l f n o g n i e t o f n o g m a a r g e d e e l t e l i j k

b e w u s t - k a d e r t i n h e t a n t i - k a p i t a l i s t i s c h

p e r s p e k t i e f .

W i j w i l l e n e c h t e r n i e t e n k e l " a l t e r n a t i e v e "

t e c h n i s c h e i n f o r m a t i e b e z o r g e n - d a n z o u d e n w i j

s l e c h t s v a k i d i o t e n - m e t - e e n - a n d e r e - k l e u r z i j n .

W i j s t r e v e n e r i n t e g e n d e e l n a a r d e g e b o d e n i n -

f o r m a t i e b e w u s t t e p l a a t s e n i n d e b r e d e r e s o -

c i a a l - e k o n o n r i s c h e k o n t e k s t w a a r m e e z i j f u n d a -

m e n t e e l s a m e n h a n g t . A l d u s z a l h e t b e w u s t z i j n

v a n d e s o c ia a l - e k o n o m i s c h e b e p a a l d h e i d v a n e e n

r e e k s p r o b l e m e n e n d e n o o d z a a k v a n e e n s o c i a -

l i s t i s c h e m a a t s c h a p p i j o o k i n d i e a n d e r e g r o e -p e n r i j p e n .

T e n s l o t t e w i l l e n w i j - z o w e l b i n n e n a l s b u i t e n

o n s a r b e i d s m i l i e u - d e m e n s e n i n d e r g e l i j k e

o r g a n i s a t i e s h e l p e n z e l f g e b r u i k t e m a k e n v a n

d e i n s t r u m e n t e n om k e n n i s t e v e r w e r v e n .

5 . O n z e g r o e p a l s g e h e e l w i l d u s z o w e l n a t i o -

n a a l a l s r e g i o n a a l e e n s o o r t d r a a i s c h i j f v o r -

m e n w a a r v r a a g n d d r e n a a n b o d v a n i n f o r m a t i e

i n k o r t d k t k o m e n . D a a r o m i s h e t z o b e l a n g r i j k

d a t o p k o r t e t e r m i j n z o v e e l m o g e l i j k g r o e p e n

d i e i n h u n k o n f r o n t a t i e m e t d e g e v e s t i g d e k a -

p i t a l i s t i s c h e " o r d e " b e h o e f t e g a a n v o e l e n a a n

v a k k u n d i g e i n f o r m a t i e e n s t e u f i , v a n h e t b e -

s t a a n v a n o n z e g r o e p o p d e h o o g t e g e b r a c h t w o r -

d e n .

E n n i e t m i n d e r b e l a n g r i j k i s h e t d a t z o v e e l

m o g e l i j k " l i n k s e i n t e l l e k t u e l e n " u i t a l l e

d i s c i p l i n e s d e z e k a n s a a n g r i j p e n om h e t p o l i -

t i e k e i s o l e m e n t - w a a r i n z i j g e m a k k e l i j k e r d a n

a n d e r e n w e g z i n k e n - t e d o o r b r e k e n e n h u n s p e -

c i f i e k e v o r m in g o p e e n m e e r s y s t e m a t i s c h e w i j -

z e i n d i e n s t t e s t e l l e n v a n h e t g e h e e l v a n d e

a n t i - k a p i t a l i s t i s c h e b e w e g in g i n d i t l a n d .

" E N D A N " g e e f t o o k e e n t i j d s c h r i f t u i t , d a t

4 m a a l p e r j a a r v e r s c h i j n t . A b o n n e r e n k a n d o o r

s t o r t i n g v a n 1 7 5 f r a n k o p r e k e n i n g 0 0 1 - 0 3 6 6 8 2 2 - 4 4 v o o r A e r t s W i l l y , I a n g e n d a a l l a a n

n r . 4 8 , 3 0 3 0 H e v e r l e e m e t v e r m e l d i n g " I n s c h r i j -

v i n g t i j d s c h r i f t E N D A N "

V o o r a l w ie g e ï n t e r e s s e e r d i s : k o n t a k t a d r e s s e n

- R u g o S a e n , K e v i e s t r a a t 6 , 9 0 0 0 G e n t

- J e f B r e d a , S p o r t s t r a a t 3 5 , 2 2 0 0 W o im e lg e m

2.AKODe studenten voor wie het engage-ment meer was dan een studentikoze vrijblijvendheid en zij die zich eerst na hun afstuderen aktief en gepoliti-seerd gaan opstellen,ondervinden heel wat moeilijkheden dit engagement in hun onderwijspraktijk door te laten werken. Gezien de te verwaarlozen voor-bereiding op h un later beroep en het gebrek aan adekwate begeleiding in het onderwijs,slorpt de inwerking in de aan te leren stof en de konfronta-tie met didactische problemen heel wat energie op? Daarenboven zijn de relaties met de hierarchische meerder-en,ouders en ook wel leerlingen alles behalve prettig en aanmoedigend. Hervormingspogingen stuiten op een muur van onbegrip en op starre auto-ritaire strukturen;op een anti-auto- ritaire aanpak loopt bij de meeste uit op een chaos,gezien het gebrek aan ervaring bij de leerlingen,hun gefixeerde rolverwachtingen en de dominerende schoolsfeer.Sommigen laten zich dan ook vlug ontgooch eld inkap-selen in het bestaande systeem;andere kre'ören een modus vivendi, wij den minimaal aandacht aan het onderwijs en engageren zich volledig daarbuiten. Als AKTIBGROSP KRITISCH OND'JUNIJ > richten wij ons uiteraard tot hen die ondanks alles(een deel van) hun tijd en energie willen besteden aan het onderwijs en hun onderwijspraktijk,of die er ten inste een grondiger inzicht in willen verwerven zonder de illusie te koest eren dat fundamentele veran- derin en van het onderwijs mogelijk zouden zijn binnen de bestaande sociaal-ekono ische kapitalistische maatschappij, en zonder de rol van het onderwijs bij de opbouw van een andere basissocialistische maatschap-pij te oversch at ten . AKO kiest resoluut do zijde van do onderdrukten zowel op school als in de maatschappij en b steedt dan ook bijzondere aan-

vervolg op blz.2

nummer 11

I SNAPSHOTS UIT DB FUIF TER GELEGENHEID I VAN SCHAMPER NUMMER 10.(genoteerd door onze redakteurs,steeds ter plaatse)

Het gaat hier scheefHart van houtWie is van houiJean Paul doet 1 bedevaartHet lente vogeltje...doet me denken aan mijn lente vogelt je Wie een kop staat,schrijft voor 'n ande Waar is mijn je never????Dag lutgart Dag koenOhlll jou play is love Ik am a woman In am the mafkikker Kwak kwak AIAUAIAUAIoost west rusland besthij staat met open armenpolycentrischtwee lijnen...binnenlands en buitenlandsVietnam,mozambique,angolaallemaal kloten,klotenremingtontraag tempovolksdemokratieze lachen me uitantagonist wordt afgevoerd in de coulissen 1 rozijnkriterium om gedicht te maken d’er mogen er Aog drie ziek worden ....drie bedden,nogThe first atomic bomb was dropped on Hirosjima,a military base...Mijn lakensÏMijn schone lakens^Willem,mag ik bij u komen slapen ik zal braaf zijn...Ik benj jd jezoals gij tikt tikt er niemand Als sjampol zat is heb je er echtLIEFDE vanook al wil ik er voor niets tussen zittener moet iets gebeurenmaar een reden heb ik nietgetekend,,lutgarthet blijft tussen onseen spons is een week dierMaureen is het ultieme offervous parlez le françaiseen meisje dat kuisteen jongen die buistomdat hij te lief voor haar wasals jij en hij door een boomstronksuusteen geeft volle gas,dein,psst. de indirekte verlichting blinkt nog in de smaak van de menselijke puree geef mij maar geen koor ik kan het best alleen,zonder koor geef mij maar jean pierre coopman de derde wereld kan niet mzprrrtgrtf zegt koende wereld lacht met mijwillem,jean pol kent technieken diewij nog niet kennenzijde nog niet jaloersikke?wa peis'de wel???Voyage au bout de la nuit,et lui comme il ne vaut qu'une alcoole et le mouvement simpliste ne vaut que ma dierrière le lit de ma wiman vide,leegniets is het woord van de waarheid de zon die een half.... ster doet verbleken.... het zal dan wel zo zijn •,bie,bie...fenomeen dat hilde nog niet ten berde bracht... verkracht..het krapp neemt afscheidik wil alleen maar rijmen,de woordjes1 ijmenjan zegt kom t'er hier nog wa van en neut ons niet bij ons pietje eerlijk zijnluk,in funktie van zijn hoofdemaar wat hebben ze allemaaljan,godverdomme,gaat hij zichzelf weereen beluisterenkoffiezakjes op de grondmaureen heeft hier al gezeten maar ishier weggelopen van ellendeëij vertelt:ik zeg zo MMMMMen gij zegt dan?....?geef mij maar een proefbuis,al genoeg.Ik heb gekonstateerd dat het KRISIS is na de muntontwaarding,de bedontwaar— ^dingHEILIGSCHENNIS vervolg of

redaktioneel,vervolg van blz.l

koen kon zijn inboedel nog net redden voila,na deze dans is de verslaggever voer op zijn plaats om het bal voorde lozers te verslaan.willam gaat het redaktioneel schrijven lptgart wil enkel rock en roll dansen waarop de plaat vier liedjes verder springtwillam kan geen rock en roll hij kan wel met twee vrouwen tegelijk *if not for you* van dylan dansen koen mengt zich in het strijdperk

hot geheel verloopt heel stijlvol oen retorische vraag:wat kan je met lak aanvangen op een redaktievergadering; van schamper jnst nikslak is een falokraat (fonokraat) lot nu op he,nautsPIAFlPIAFlPIAïlPIAFlPIAFlPIAF4PIAE? moesten hier enkele ernstige politieke militanten binnenzitten dan zouden die sich waarschijnlijk zeer vervelen en aich heel de tijd de vraag stellen: moot ik morgen nu terug vroeg opstaan brochures verkopen morgen hier en daar 't is toch elke dag hetzelfde WO horen een gemormei van jan *** arrianekoon xit nog steeds hiernaast intiem te doan.allez torroStlverdomme t«rro,ik ben geen kreeft zulle lutgart begeeft zich hiernaast wij sluiten de deur diskreet IDYLLISCHwo seudea ne keer kollektief moeten applandiserengodverdomme,ik zie ze allemaal graag, als hot maar mensen zijn hij meent hetmaar do rechtsen zijn er niet bij hoorho,mama,kijk,met twee handenwat steken zij hiernaast allemaal uitdia rare gasten ???wie do griep heeft moet zwijgenhot is hier geen hotelwillom hoeft iemand gevonden uit parijs hij is gek van parijs wo gaan naar de keet.ever en out lutgartldee uw betten uit als ge gaat slapenwij hebben het pleit gewonnen.OP NAAR SCHAMPER NUMMER TWINTIG i 111 i

de redaktie

3.Een diploma krijg je nooit zomaar alleenZowat vier en een half jaar terug begon

ik mijn studies aan den unief.Plots ben je afgestudeerd. Je weet niet hoe je het verdiend hebt maar samen met een glas wijn, op/ÉLe kosten van de fakulteit, krijg je een diploma in je pollen gestopt. Tal van zaken gaan nu pas anders worden. Een reeks heel eenvoudige omwentelingen komen op je af, maar ze ze komen zo on-verwacht en 'opeengestapeld dat je wel eens zou kunnen spreken van een 35°identiteits- krisis.

Tijdens de unieftijd heb je een leven uitgebouwd dat steunt op tal van zeker-heden en onzekerheden. Je weet meestal waar je aan toe bent, er is een stuk even-wicht bereikt. Plots komt dat diploma op-duiken en zorgt ervoor dat tal van zeker-heden onzeker worden terwijl andere onze-kerheden relatief zeker worden. Da's net als een stoel met de poten op de zitting en de leuning naar de grond gericht.

Wat brengt nu die grote verandering te-weeg? het zou teveel zijn om alles op een rijtje te gaan zetten. Ik ga me dus beperken tot enkele problemen die mij zijn overkomen. Wie binnenkort gaat af-studeren kan zich misschien op één of an-der voorbereiden. Het kan misschien een bezinning tèweeg brengen over de relati-viteit van het veilige uniefbestaan.

afgestudeerd,wat nu? AKO

▼ervelg van blz.ldaèht aan de achterstelling van ar-beiderskinderen ert aan de reproduktie van maatschappelijke ongelijkheid in het onderwijs.(de hiërarchie van vak-ken ,vaa scheeltypes en van niveaus ea de hiërarchie van de leerkrachten)«v» inzicht geven in de struktuuren de funktie van het onderwijs en aan _ tenen hes de leerkrachten vaak onbewust

de kulturele oriëntaties en de domineren-de groepen ««" de leerlingen overdragen en alzo de bestaande ordening legitimeren mm bestendigen.AKO stelt zich daarbij vólkernen onafhankelijk op,los van elke politieke en syndikale groepering.Naast studie en aktie op het gebied van makro— strukturefte problemen,vinden wij het ba-siswerk, de begeleiding en stimulering •yen leerkrachten in hun konkrete klas— praktijk zeer belangrijk.Wij hebben dan eok verschillende praktisch georiënteer-de werkgroepen:o.a op gebied van basis- enderwijs(en institutionele pedagogie) maatschappelijke (politieke)vorming en moraal.Do WERKGROEP BEGINNENDE LEERKRACHTEN onderzoekt de mogelijkheden tot het ver-lenen van steun aan leerkrachten,tot het psychologisch weerbaar maken en tot het verdiepen van het inzicht in de strukture le determinanten van het onderwijs.Hier-bij wordt vertrokken van konkrete moei-lijkheden als het tuchtprobleem.Op dit ogenblik wordt tevens gewerkt aan een steunmap met praktische gegevens over administratieve en statutaire aangelegen-heden,case studies,voorbeelden van re-pressie en verweermogelijkheden,suggesties veer een emancipatorische klaspraktijk en ontmaskerende informatie over het on-derwijs.Naast participatie aan andere werkgroepen on dienstverlening dmv.info-stands,uit-eenzettingen e.a.geeft AKO maandelijks een tijdschrift uit en sporadisch een omvangrijk thematisch dossier.

Regionale sekretariatentK.de Stoutestr.419000 Gent. tel :091/23 .73

De eerste vraag die zich stelt na het afstuderen is die van de woonplaats.Je ouders vragen dat je terug thuis komt karnen, al weten 'ze verdomd goed dat zo-iets een onbegonnen zaak is. Zodoende ben jij het weer die beleefd probeert te zeggen dat je liever op kot blijft.Een levend argument van ondankbaarheid in des ouders handen(sic)Waar je gaat wonen hangt dan weer van tal van zaken af:ben je bereid de veilige uniefstad te ver-laten?ga je een job zoeken en aldaar-verblijven? Zijn er vrienden met wie je kan samenwo-nen, ergens te lande of in de stad?Riskeer je de zware sociale kontrole die in een dorp kan heersen enzovoort.

Dit alles is te kaderen binnen dé proble-matiek van engagement na het afstuderen. Inderdaad, de eenvoudigste oplossing is wel dat je vlug 10 maand legerdienst doet, huwt, een job zoekt en je aldaar gaat ves-tigen.Voor wie meer wil komt de kat pas echt op de koord; gebaande wegen zijn immers makkelijk te betreden...Voor echt engagement heb je twee zaken

Studiebeurzen1977Volgens het Koninklijk Besluit dd.23/ 1 1 /7 2 moet de aanvraag tot het bekomen van een studietoelage in het bezit zijn van de dienst voor Studietoelagen(Ko- ningstraat 138,1000 Brussel)uiterlijk op 1 maart die het betrokken akademie-

nodig vooreerst een werkdomem en ten tweede een degelijke leefgroep, waar je op kan terugvallen. Zonder deze laatste loop je het risico te stabiliseren. Er ontstaat een gebrek aan input, je zou in slaap vallen zonder je het zelf weet.De vurige diskussies, voordrachten en manifestaties houden het streven warm.Aan de unief was die groep aanwezig. Je weet wie op jou manier denkt. Er is een groepsnorm waarbij engagement wordt ge-stimuleerd. Men vindt het best aardig als je even uit de toon springt of als je hard werkt aan zaken die tegen de gang-bare orde indruisen.Hier komen we op het punt van de strate-gie voor echt engagement. Het is het kruispunt van werkdomein en leefgroep.Als je pragmatisch redeneert wil je dat je inzet ergens rendeert. Nu stelt zich de vraag wat een efficiënte strate-gie is: ga je werken aan de basis of met studenten, toekomstige kaderleden en beleidsfunktionnarissen? Dit is inderdaad een ideologisch-strategische aangelegen-heid.Bij het werken aan de top krijg je veelal inteelt en verzadigingseffekten. Het zijn steeds de bewusten_d.jp bewust worden ge-maakt en anderzijdsTzoveel hetzelfde her-haald dat men er maagstoomissen van over houdt.Ga je daarentegen aan de basis werken, dan is het werkterrein vrijwel onontgonnen. Boeiend op het eerste zicht. Werken asm de basis vereist ook een stuk integratie in de groep waarmee je werkt. Je konform ge-dragen aan een aantal van hun verwachtin-gen bezorgt je een stuk respekt en verze-kering van sukses.Blijf je echter dezelfde met je haren,je kleren, je manieren, dan word je al vlug als oproerkraaier doodgeverfd.Als je dus vanuit strategisch oogpunt ge-kozen hebt voor het werk aan de basis, dan moet je rekening houden met een stuk zelfverloochening, het zoveelste kompromis. Wie dan geen stimulerende leefgroep heeft gaat zichzelf verliezen en er blijft bin-nen de kortste keren niet veel meer van over.

Een tweede strategisch probleem is of je nu binnen je engagement kiest voor een zin-volle karriere of voor een leven aan de rand van de maatschappij.Ga je meer bereiken als je veel herrie schopt of als je streeft naax die beleids- funkties waar je zelf iets kan veranderen. We weten echter dat de weg naar die top gaat over een veld van kompromissen, en eens aan die top val je dan kompleet in slaap, of toch niet?Als je dan streeft naar die funktiss, ga je dan de reformist uithangen en hier en daar wat gaan oplappen zodat nog meer men-sen gaan denken dat het toch nog niet zo slecht gaat in de wereld.Of...ga je omgekeer tewerk zodat je bij jan en alleman zoveel mogelijk roet in het eten gaat gooien, totdat ze het van zich-zelf terecht vinden dat ze protesteren.

0;k.dit alles is een opsomming van ideo-logische vragen. Ze zijn echter verstren-geld met de keuze van je werkdomein, je job, je woonplaats, je verhouding tot vrienden, het verlaten van de inspiratie-bron :de uniefstad,enzovoort.Daarenboven moet je plots na het afstude-ren een antwoord klaar hebben op al de vragen die je je tijdens de unieftijd stelde.Het probleem stelt z. des te scherper als je nog niet kla rgekomen bent met jezelf, je vriendengroep, je informa-tie enzovoort.Dan kies je misschien zoals ik, voor bur-gerdienst, je blijft nog een tijd in het-zelfde milieu en dan maar hopen dat tal van vragen in dje tijd een oplossing krij-gen.

geert

jaar voorafgaat.Voor de akademiejaren Prudent Bolslaan 50 Nationaal sekretariaat 1974—1975 en 1975—1976 moesten de aan- 1020 Brussel. AKO V .ZVWtel:02/4?6.70.67 Molenlei 49 bus (

2520 Edegem tel:031/57«38.26

schamper zit in GELDNOOD!!help ons!... . . . stoft je milde bi]drage op:rek.nr.aslk001-0391379-60

vragen ingediend zijn voor 1 mei,dit vol-gens een ministeriele beslissing.De aanvragen om voor het akademiejaar IQ76—1Q77 een studietoelage te bekomen, moeten niet voor 1 maart 1976 worden in- gediend.Voor welke datum de aanvraag dan wel zal ingediend moeten worden is heden nog niet bekend.Zodra hieromtrent een beslissing genomen is zullen wij de studenten o.a via schamper hiervan verwit-tigen.Aan de studenten die voor het akademiejaar_______I975—I976 een toelage hebben aangevraagd AUD. B> I

t zal trouwens automatisch een hemieuwingé formulier voor 1 9 7 6 -1 9 7 7 worden toegezon-den.Voor wie eventueel geen formulier ontvangt,of voor de eerste maal een stu-dietoelage wenst aan te vragzn kan ter gelegener tijd aanvraagformulieren be-komen op sociale dienst,afdeling studie-beurzen (Kantienberg 40)waar U ook altijd welkom bent voor elke bijkomende infor-matie.

HET SPRAKELOZE NUMMER

Patiënt 666 had een hersenbloeding gehac zodat hij in een rolsj/oel zat en zijn spraakvermogen zich hoofdzakelijk tot het uitstoten van vage euh-klanken be-perkte.Om deze patiënt van de zesde etage, waar hij zijn kamer had, naar de bezigheids^ terapie in de kelderverdieping te bren-gen, had verpleger A52 hem pas in de lift gezet en stond op het punt zelf ook in te stappen, toen hij geroepen werd. Verstrooid (dat was hij altijd 's morgens) liet A52 de rolstoel los en draaide zich om. Het was verpleegster F16 met het verzoek of hij haar straks even zou willen helpen met patiënt 804 die zij moeilijk aïleen aankon en die weer zo lastig was. "U.K.," zei A52.Door dit voorvalletje vbrgat hij hele-maal datgene waar hij net mee bezig was geweest. Ergens had hij wel het gevoel dat hij per se nog iets moest doen, maar 't wou hem niet te binnen schieten en daarom begaf hij zich maar naar de ka-mer van patiënt 804. "Die F16 is nog zo lelijk niet," mijmerde hij.Ondertussen had nr. 666 met een voorals-nog ondefinieerbaar voorgevoel de auto-matische deuren zien dichtschuiven zon-der dat zijn begeleider zich bij hem vervoegd had. De lift bleek naar de der- ’de të dalen. Twee verpleegsters rolden er een bed binnen en de ene duwde op het knopje voor de zevende verdieping, de hoogste. Daar ging de beddentroep eruit en kwam een dokter in de plaats, iie op het gelijkvloers moest zijn. Op ,1e vijfde en de tweede etage werd deze reis onderbroken voor verpleegsters en issistenten die in- resp. uitstapten. Patiënt 666 nam deze situatie aanvanke-lijk met de grootste verbazing in ogen-schouw. En langzaam drong het tot hem door dat hij gewoon vergeten was, verlo-ren voorwerp dat niemand wou hebben."Euh," zei hij. De lift werd overigens door iedereen die wat met het hospitaal te maken had druk gebruikt: dokters en verplegend personeel in kraakwitte ethergeurige uniformjassen; patiënten met verbanden, pleisters, krukken; zwangere vrouwen voor de kraamafdeling; en ook bezoekers die nu, omdat hun uur aangebroken was, in steeds groter aan-tal het gebouw innamen met hun bloem- bossen en halve fruitwinkels... die al-len met de grootste vanzelfsprekendheid 666 lieten zitten waar hij nu eenmaal zat. "Maar zien al die mensen dan niet?" vroeg 666 zich af. "Goed, dan zal ik hier zelf zien uit te geraken." Overmoed hij kon niet, waarom zat hij anders in die stoel. Om hulp roepen? Vergeet het maar. Euh-euh.Het werd middag, etenstijd, en 666 hing een tijdje stil op de vierde. Ip de na-middag schoot de machine weer in gang. "Zal dit mijn verdere leven zijn?" vroeg 666 zich af. "-1,0,1,2, 3,4, 5, 6, 7 •7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. 0, -1 ?"Twee keer dacht hij dat hij gered zou zijn, omdat iemand het woord tot hem richtte. Maar de eerste uitte een ge-meenplaats, om iets te zeggen, daar hij met 666 alleen in de lift zat en het zo stil was: "Bent u al lang in 't hospi-taal? Nou, ze zullen u hier eens flink opknappen hoor. Ach, 't leven heeft zo zijn ups en downs."En de tweede vroeg:"Als ik u soms kan helpen, meneer, dan zegt u 't maar." "Euh-euh," antwoordde 666, intonabie- loos, want meer kon ie niet. Toen keer-de de man zich af en mompelde: "Die in- valiedei* denken maar dat iedereen mede-lijden met hen moet hebben. En als je ze dan behulpzaam wil zijn is het hun nog te bekakt dat ze een treffelijk antwoord geven."7.6.5.4.3.2.1.0. Nacht.

De volgende dag zegde dokter BNZ.439 die de bezigheidsterapie onder zich had, zijn steekkaartensysteem doornemend, tot zijn sekretaresse: "Ik konstateer hier dat patiënt 666 gisteren niet op de terapie is gebracht. Die zal dus overleden zijn. Wil u even naar onze Dienst üverlijdens bellen en desbetref-fend naar de juiste gegevens informeren'. "Dokter," meldde de sekretaresse even later, "vreemd, men weet op de Dienst helemaal niets af van een gebeurlijk overlijden van die patiënt."Op dat moment kwam terapeut 33L8 binnen, "moet u nu wat horen," zei die. "Ik stap daarnet in de lift en daar zit een totaal hulpeloze patiënt van ons die apoplexia cerebri gehad heeft - in een rolstoel en volslagen alleen, 'zonder begeleidende verpleegkracht.""Aha!" besloot de dokter logisch. "Dat zal dan wel onze fameuze 666 zijn. Waarschijnlijk is e\r ergens een kleine vergissing gebeurd. Nog goed dat dit ziekenhuis perfekt georganiseerd is, anders had men hem misschien nooit teruggevonden."

Erwin Pepning.

4.GEZONDHEIDSZORGOVER WIJKGEZONDHEIDSCENTRA, GROEPSPRAKTIJKEN, PATIENTENRADEN.Beginnen we met enkele definities (over-genomen uit de eindverhandeling van socio-loge A. HENDRICKX).1. Groepspraktijk : een samenwerkingsvorm waar meer dan 2 geneesheren van dezelfde discipline en met behoud van ieders ver-antwoordelijkheid praktijk uitoefenen en hierbij gebruik maken van een aantal gemeenschappelijke voorzieningen zoals praktijkgebouw, medisch dossier.2. Gezondheidscentrum : een samenwerking in éénzelfde gebouw van 2 of meer disci-plines, waaronder huisartsen, met de be-doeling de efficiëntie en/of de kwaliteit van de verzorging te verhogen.3. Wijkgezondheidscentrum (W.G.C.) : samenwerking van verschillende gezond-heidswerkers (verpleegster,huisarts, maatsdiappelijk werk(st)er) op basis van gelijkwaardigheid wat betreft funktie,beleid en financiële vergoeding.Het is de bedoeling tot een integrale (psycho-socio-somatische)verzorgingvan de bewoners van de wijk te komen en door informatie en bewustwording een gezondheidszorg in dienst van en onder het beheer van dé bevolking van de wijk mogelijk te maken.Reeds uit deze definities blijkt dat (l)en (2) enkel gericht zijn op een betere,efficiëntere gezondheidszorg , terwijl (3) duidelijk verder gaat en 1n het teken staat van maatschappij-vernieuwing.Trekken we maar de aandacht op : medici en para-medici die op basis van gelijkwaardigheid samenwerken en dit onder het beheer van de bevolking van de wijk. Nochthans kan men ook een groepspraktijk,en zelfs een solo- praktijk oriënteren naar fundamentele vernieuwing. De werkgroep gezondheids-voorlichting stelt o.a. het volgende : een groepspraktijk mag niet gezien wor-den als een eindstadium, maar als een overgang naar W.G.C.Fundamentele opties, aan de basis van eenffTSTÜT------ ---- ----------------

A. De gezondheid van de mens wordt niet louter lichamelijk maar ook psychisch en sociaal bepaald. Deze gezondheid hangt niet alleen af van hemzelf maar ook van zijn medemensen en zijn omgeving : milieu,werk-omstandigheden,gezin. . .De patiënt heeft dus geen schuld aan zijn ziekte,hij zou er dan ook financieel niet voor moeten opdraaien. In ons gezondheids-zorgsysteem betekent dit : werken aan terug- betalingstarieven (dit is geen gratis genees-kunde, immers ieder betaalt zijn R.M.Z.-bijdrage)' Omdat een zieke meer is dan enkel zijn ziekte probeert men een integrale aanpak van de gezondheidszorg te realiseren en dit door met verschillende disciplines in groep samen te werken. Dit betekent o.a. een gemeenschappe-lijk dossier, een open verhouding tussen patiënt en gezondheidswerker en tussen de verschillende gezondheidswerkers onderling. Iedere gezondheidswerker neemt ten volle de verantwoordelijkheid op op zijn terrein en is er zich anderzijds van bewust dat men niet alle problemen alleen kan oplossen.Hij zal dus zonder aarzelen de gepaste mede-werker inschakelen indien zich problemen buiten zijn terrein afspelen. Ook al omdat men deze verschillende funkties niet strikt kan afbakenen is een sfeer van wederzijds vertrouwen tussen de medewerkers onmisbaai Integrale aanpak betekent ook dat men de pajtiënt zoveel mogelijk in zijn eigen om - gevlng, thuis, zal verzorgen. Dit geldt ook voor andere groepen : bejaarden, gehandicapten; men zal ze zo weinig mogelijk naar instellingen verwijzen,maar via een integrale aanpak kan men hen"thuis"de nodige zorgen geven.B. Het W.G.C. moet werken in een leefgemeen-schap van mensen die als groep : I.nood hebben aan een meer verantwoorde gezondheidszorg.

2.belanghebben bij maatschappij-verandering,omdat zij het meest benadeeld worden door de huidige maatschappij-struktuur.Het W.G.C. mag zich niet louter beperken tot dienstverlening,maar dient aktief een steentje bij te dragen in een bewustwordingsproces.zo-danig dat de mensen hun eigen situatie in landen kunnen nemen.Dit betekent o.a. :1. het vormen van patiëntengroepen die ge-meenschappelijk hun problemen trachten op te lossen. Dit kan eventueel uitlopen op sociale aktie.2. vermijden de patiënt aan te passen aan bestaande wantoestanden,maar zijn klachten aangrijpen om hem te laten ervaren dat hij zijn situatie en die van zijn medemensen dient te veranderen.3. zelforganisatie van de wijk-bewöners stimuleren : o.a. vorming van patiënten-raden, wijkkomitees. Via deze basisstruk- turen kan men aan informatiespreiding doen, kan men de mensen hun verantwoordelijkheid in het beleid van het W.G.C. laten opnemen.4. samen (gezondheidswerkers en wijkbewo-ners) zoeken naar oplossingen voor kollek- tieve moeilijkheden, naar alternatieven voor <j,e huidige vastlopende maatschappij.Vormen die een W.G.C. kan aannemen.

Onder de gezondheidswerkers in een W.G.C. denken wij vooral aan een huisarts,een verpleegster (verpleger) en een maat-schappelijk werk(st)er. Ze kunnen al dan niet omringd zijn door : een psycho-loog,een tandarts,kinesiterapeut, jurist, vrijwilligers...De patiënt kiest zelf de gezondheidswer-ker die hij het best geschikt acht om zijn problemen op te lossen. De gezond-heidswerkers kunnen in een gezamenlijk gebouw hun taak vervullen en zullen dan liefst elders in de wijk wonen. Ze kunnen echter hun werk ook verspreid in de wijk.ui toefenen en regelmatig met me-kaar kontakt nemen. Het spreekt vanzelf

dat de hele werking,zoals hierboven ge*f. schetst niet van vandaag op morgen aan het rollen zal gaan en dit zal ook liefst niet Zo vlug gebeuren. Immers van funda-menteel belang is dat het W.G.C. de be-woners aktief betrekt bi.i zijn ontstaan en zijn werking.Een gezondheidsteam, vreemd aan de wijk, dat in een modern uitgerust centrum wordt gedropt zal wel steeds vreemd blij-ven aan de bevolking.de mensen zullen er zich nooit echt bij betrokken voelen.Nog enkele kritische bedenkingen.

1. Het gevaar is reëel dat men het wijk-gezondheidscentrum wil institutionaliseren, en een bolwerk van deskundigen wil van maken, zonder te vertrekken van een nieuwe hulp- verleningsideologie.Een efficiëntie-verhoging is zeker van belang maar de impakt op en de inpulsen van de bevolking zijn zeker nog belangrijker.We zouden zelfs zeggen : indien een W.G.C. niet echt met de bevolking werkt maar voor de bevolking dan is het voor het belangrijkste deel in zijn opzet mislukt.2. Het gevaar voor bureaukratisering bestaat bij de samenwerking van de verschillende ge-zondheidswerkers (groepswerk eist o.a. een goed uitgebouwde administratie) de mate waar-in het gezondheidscentrum zijn maatschappe-lijke taak ter harte neemt zal het gevaar tot bureaukratisering verminderen.3. Het is bij de oprichting van een W.G.C. nu best mogelijk dat de arts een deel van zijn inkomsten zal moeten besteden aan de inrichting van het centrum en aan de lonen van de medewerkers. Dit mag niet met zich meebrengen dat de arts zich centraal gaat stellen en de anderen als afhankelijk gaat beschouwen.DE PATIENTENRAAD VAN IEPERReeds 3 jaar geleden kwamen ze samen, een groepje mensen, geïnteresseerd in de ideeën van wereldscholen, een politieke vormings- organisatie die opteert voor een demokratisch basissocialisme. Men besloot toen de pro-blemen rond de gezondheidszorg uit te diepen omdat er verschillende mensen uit de groep in die sector werkzaam waren : een bediende van de mutualiteit, een maatschappelijk werk-ster, een student geneeskunde, een kinesite- rapeute, daarnaast ook gewoon geïnteresseerden. Na een half jaar ervaringen uitwisselen,samen diskuteren, samen nadenken kwam het tot een eerste aktie naar buiten : een artikelenreeks in de plaatselijke krant onder de titel :"Had ik het maar geweten". Hierin vertrok men van konkrete ervaringen van mensen in de gezondheidszorg. Bedoeling was de mensen te informeren zodat ze zich minder zouden laten beetnemen. Ook hoopte men op die wijze kontakt te krijgen met een ruimere groep mensen uit de bevolking. Dit laatste opzet mislukte. Er kwamen geen reakties op de artikels. De groep werkte dan mee aan de aktie : "Neen aan de 30 miljard".In april '75 hernam men het vormings-werk in de gezondheidssektor en organi-seerde men in samenwerking met 7 sccio- kulturele bewegingen (o.a. K.A.V.-K.A.J.- Davidsfonds...) Een grote informatieavond met als thema : "De plaats van de patiënt in de gezondheidszorg".Sprekers waren mensen van de patiëntenraad Merelbeke-het Antwerps gezondheidscentrum- werkgroep wijkgezondheidscentrum.Men wou de mensen laten zien dat het ook anders kan in de gezondheidszorg. Op die vergadering nodigde men de geïnteresseerden uit om samen met een patiëntenraad te star-ten. Sindsdien komt de patiëntenraad maan-delijks samen. Men werkt op dit ogenblik in 3 werkgroepen :1. de redaktie die een eigen blaadje uit-geeft met informatie over problemen i.v.m. gezondheidszorg en over de werking van de patiëntenraad.2. een groep rond bejaardenzorg die aktie voert rond een plaatselijk bejaardentehuis en dienstencentrum.3. een werkgroep "klachten" : verzamelt individuele klachten van patiënten, on-rechtvaardig behandeld in onze gezond- heidsmolen.Daarnaast neemt men gezamenlijk initia-tieven : moties i.v.m. de orde van de geneesheren, 2 soorten huisartsen. Men diskuteerde Qver de verhouding wereld- scholen-patiëntenraad. Men vroeg naar meer politieke vorming. Kortom via diskussie en aktie gaat men langzaam voort op de weg naar een beter gevormde, meer mondige patiënt .De dokter probeert, voorlopig in een solo-praktijk reeds enkele principes te realiseren door :1. het geven van zoveel mogelijk informatie aan de mensen over hun ziekten, de moge-lijke oorzaken.ï. het uitbouwen van een horizontale arts-patiënt relatie : afstand doen van de machtspositie van de dokter, de mensen aan-moedigen de rol van gelijkwaardig persoon op te nemen.3. het werken tegen terugbetalingstaneven.4. zich beperken tot het strikte minimum van medikamenten (= oplapmiddelen) en in de mate van het mogelijke de ware oorzaken aan-pakken (diëet, levenswijze en ritme,werk).Het projekt van këreldscholen leper bevindt zich nog in de kinderschoenen. Nochthans toont het aan dat het mogelijk is mensen vanuit hun konkrete levenssituatie te moti-veren om samen iets te doen (=begin van politieke aktie)en dat men ook als dokter in een solo-praktijk nieuwe principes kan toepassen. We leren er ook uit dat dit werken aan een alternatief uiterst traag gaat Indien men echter dit moeizame "mollenwerk" konsekwent kan volhouden zal men zo misschien langzaam de huidige liberale geneeskunde kunnen ondermijnen. Hde meer mollen er graven hoe eerder de machtige burcht van de orde der geneesheren en de artsensyndi- katen zal in?tarten oiga.

HELP, IK WORD BEGREPEN!Vaak wordt het verwijt gestuurd naar de hedendaagse kunst (zowel film, mu-ziek, theater als plastiek) dat ze onbegrijpelijk is of zo óverkomt. Doorgaans wordt door de "kunstenaars" de "schuld" geschoven op het ongeïn-teresseerde publiek, dat beter wat meer boeken zou lezen. Ik wil hier beweren dat de oorzaak meestal ge-wild is door de kunstenaar, vaak zelfs onbewust. Uitera.ard speelt het eerste argument ook mee, maar het is zeker niet het meest bepalende. Hiervoor doe ik een beroep op een tak van de linguïstiek : de sociolinguïs-tiek : hier gaat men de verbanden na tussen het gedrag van een groep men-sen en de taal die zij gebruiken te-genover zichzelf en de "buitenstaan-ders", zo bvb. de "kunstenaars" en het "publiek".De specifieke eigenschappen van een taal worden gevormd, aan de ene kant door de aardrijkskundige omstandig-heden ( de mensen moeten tenslotte onderling bereikbaar zijn), aan de andere kant, wat veel interessanter is, uit een motivatie van zelfbehoud of zelfbevestiging : het laat name-lijk toe aan de mensen meteen op het gehoor af, een onderscheid te maken tussen de mensen met wie zij in kon-takt komen en zodoende uit te kun-nen maken of de persoon in kwestie al of niet behoort tot de eigen "groep". Denk bvb. aan het gebruik van Latijn in de kerk. Het gaat dus in feite om een herkenningsteken : men wordt begrepen door de mensen waarmee raen dezelfde belangen deelt en blijft onbegrepen voor de mensen die raogelijk gevaarlijk kunnen zijn. Denk maar aan het enorme belang van technische talen die een echt be-schermende funktie hebben door hun onbegrijpbaarheid. Help, ik word be-grepen. Eigenlijk is elke taal een kode voor een bepaalde groep.Dit sociaal kriteriura is zeer belang-rijk omdat wij de taal altijd gebrui-ken en bij om het even we lk kontakt naar voren komt.

Ook voor de kunstwereld geldt, vol-gens mij deze stelling en vaak stelt men vast dat de kunstenaar gewild een taal kreëert die slechts voor een heel kleine groep vatbaar is, die zich daar dan doorgaans uitstekend met voelt, want wat zijn we heerlijk rtiarginaal. Wil je ons begrijpen ?OK, leer praten zoals ons, dan wetai we dat je ook voor de anderen nu on-begri jpbaar bent ! vVat illustreert een stelling beter dan een voorbeeld : (uit de brochu-re van de tentoonstelling : Theorie, informatie, praktijk) :"Het menselijk deiiken ziet Beuys als een proces dat een end'rgie vrijmaakt om de chaotische oertoestand van het denken te struktureren. Het gebied van de chaos en de wil treedt in wis-selwerking met het gebied van de vorm en het denken. Dit polaire proces is plastiek, of : Leben ist Warme ist Energie ist Denken ist Plastiek."Weet je wel ?Tot slot wil ik een voorbeeld geven hoe je een ogenschijnlijk eenvoudi-ge zin kunt oravormen tot een duister mysterie, dit om aan te tonen dat on-duidelijkheid niet onvermijdelijk is en bewust kan gezocht worden : neem bvb. de zin :"de afstand tussen tussen toeschou-wer en kunstenaar zal steeds groter worden in de tijd, die komt."Wat dacht u van : "de limiet van de afstand tussen creator en perceptief individu is een duidelijke stijgen-de funktie van de tijd". Nog te een-voudig ? Wat dacht u van : " d(C,Pl) d.i. de afstand tussen Creator en Perceptief Individu, PI zal naar o o gaan als de tijd zelf ook naar o o gaat." Wat ? Nog steeds te duidelijk! ÓK, wat doet u hier mee :

lim d (C,PI) ------

Weet je wel ?

Jean Paul Van Bendegem.

luidt het dan.Daarom is het winststreven goed .Wanneer het systeem dan onvoldoen-

Ir\ de winst realiseert om spelers voldoen-’AjlvN. de stimulans te geven,loopt het mis,isJ r W X K S er krisis.Het systeem werkt echter wél

perfekt wanneer driekwart van de wereld-bevolking voedseltekort heeft.Het kapi-talisme en haar multinationals maken van de wereld één roulette »De inzet tmen*" sen en grondstoffen,het doel«winst,steeb meer winst.Toch merkwaardig dat toch nog zoveel men sen in opstand komen tegen een socialis-tische logika,een planmatige organisatie van het sociale leven.In feite is ieder op zijn manier een kapitalistje.We ne-men het leven in het ootje.We misbrui-ken het sociale ten bate van een zinloze individuele vrijheid.Desnoods ten koste van de wereldekologie.Het rapport van de klub van rome,de hele kuituur rond natuurbehoud zijn er niet gekomen omdat men waarde hecht aan de totaalstruktuur van de aarde,maar omdat men het systeem wil behouden.Men'ontwikkelt' de derde

Aan het thema van vorig artikel-het spel wereld trouwens ook niet omdat men soli- als bestaansreden voor tal van maatschap- darlseert raet de mensen daar,nee,men

WE SPELEN ONS ALLEMAAL IN DE LUREN

pelijke instellingen-wil ik nog enige bemerkingen toevoegen.Het zal wellicht geen toeval zijn dat wetenschappelijk onderzoekers vrij op-merkelijke resultaten hebben geboekt bij het toepassen en uitwerken van spel- teoretische modellen in ekonomie,socio-logie en politicologie.Oorlogsstrategie wordt konstant in dit verband geanaly- seerd(cfr.Schelling,Rapoport,Boulding)Ook psychologische interaktiemodellen vertrekken van doel—middel verwarringen. (cfr.Berne)Maar er is meer.De oorsprong van het juridisch denken en de hele demokratische machinerie,zoals die door liberalen wordt geïnterpreteerd is een gevolg van de omkering van doel en middel.Politieke strijd,die er een is van belangen,komt regelmatig in bot-sing met de zgn.demokratische en juri-dische spelregels.Gevolgen daarvan zijn het ontstaan van sociaal recht,staats- bureaukratie,repressieapparaat e.a.Het is duidelijk dat de liberale ideo-logie slechts een fagade is,die haar ware gelaat pas toont wanneer niet ie-dereen zich in haar spel wil integreren. De sociale strijd weigert zich te la-ten inkaderen in marktrelaties,spelver- houdingen.Vrijheid om de vrijheid,net zoals winst om de winst,zijn immers ab- strakties van wetenschappelijk onhoudbare criteria.Merkwaardig ld wel hoeveel er wordt ge-

zoekt er enkel afzetmarkten en goedkope pro dukt i ekracht en.Het begint allemaal bij ons onderwijs. Het werken voor het realiseren van maat-schappelijke doeleinden wordt reeds a priori negatief geevaluBBrd.Dat(het uit-oefenen van een bepaald beroep)doe je slechts om je individuele behoeften te bevredigen.Daarvoor verkoop je je des-noods tegen een zeker loon.Studenten studeren niet graag(indien)omdat ze graag beroep x zouden uitoefenen.Ze zou-den wel gaarne beroep x uitoefenen om-dat hen dat x aan inkomsten verzekert, waarmee ze dein x behoeften kunnen bevre-digen.Niet alleen de motivering,maar ook de inhoud van ons onderwijs is crazy. Daar 'tiert de wetenschap o.m de weten-schap nog steeds welig.Althans als teo— retisch model.Dat komt ten dele omdat het alternatief vrij onduidelijk blijft. Men goochelt snel met het beeld van de Duitse wetenschappers ten tijde van het nazi regime die 'bewezen' dat de Ariër op alle vlakken het meest hoog-staande wezen is.Maar ook vrije weten-schap huldigt een rechts doel. Merkwaardig zijn ook de ingebouwde leu-gens van ons systeem.Dat het huwelijk slechts geïnstitutionaliseerd werd tot het bevestigen van ekonomische een-heden en prokreatieverhoudingen weet iedereen,en toch maakt iedereen iedereen wijs dat hij trouwt om emotionele rede—

daan om een fundamenteel kontradiktorischenen,' liefde' .Natuurlijk dat het dan mis- logika te behouden.Immers,indien de funk- lukt.tie van een staatsorganisatie er inder- Ieder bur er beseft dat hi daad in zou bestaan een maximum aan welT „ . , . .zijn voor iedereen te realiseren,dan ! J 1 0°rt, 0t? jzou diezelfde staat zich reeds lang effi- f.L??11'cient hebben georganiseerd daartoe.De objektieven worden danszelfbeheer,plan— ekonomie,demokratie op ekonomisch,so-ciaal,kul tureel en politiek vlak.Het is uiteindelijk toch zo moeilijk niet de meest cruciale behoeften van de mens efficiënt te bevredigen.Toch goochelt iedereen met een vrij’ueidsgedachte,die ontdaan is van iedere sociale zin.De vooropgestelde doelen worden derhalve door de liberalen gemanipuleert tot ge-volgen van een bepaald systeem.Dat de behoeften bèvredigt worden is een gevolg

tiek op andere vlakken gevoerd wordt. Toch kan hij het niet laten te kans-spelen .

Het kind van de rekening zijn de pionnen in het spel,wij,alle onderdrukten.Men-sen die een ideologie moeten delen waar ze geen enkele baat bij hebben.Mensen met geendoktrineerde ambities,die voor hen totaal geen zin hebben.Mensen met verdèdigingsrefleksen,waar het konflikt h&n vijand niet is.Mensen die daardoor een systeem bevestigen dat voor hen niet is ingesteld

van het winststreven van ieder kapitalist, Tot daar.Koen Raes. 3

DE DRIEDAAGSE VAN DE STUDE NT

Een eerste discussietekst werd op een vijf-honderd tal exemplaren verspreid en ver-scheen tevens in vorige Schamper. Op de verruimde vergadering van het Werkgroepen- konvent op maandag 16 februari wisselde men van gedachten over de konceptie van dit initiatief. Iedereen ging met de idee die erachter stak akkoord,maar toch werd de mening geopperd dat het nogal wat tijd zou vragen om de uitbouw ervan te verzekeren. Tevens werd opgemerkt dat het noodzakelijk is dat er doorheen heel de waslijst van onderwerpen,die behandeld zullen worden, een "rooie draad" loopt. Daarmee wordt bedoeld dat de onderwerpen in enig opzicht aan elkaar moeten raken; binnen een bepaald stramien kunnen ze fluktu-eren . De student in zijn dage-lijkse konfrontatie met de werkelijk-heid moet de gongslag van alle onder-werpen uitmaken. Daarom werd een optie genomen op het probleem van het onderwijs in het algemeen en het leef-milieu van de student, met o.a. de Sociale Sektor, in het biezonder.Aan de konkrete planning en realisatie ervan kan iedereen meewerken. Het is geen eksklusiviteit van een of ander konvent of groepering. Het kan slechts sukses hebben als het ontwerp door zoveel mogelijk mensen gesteund en ge-propageerd wordt. Eind maart of begin april is de meest geschikte periode om die "Driedaagse van de student" aan de student aan^te bieden. Na wikken en

en omkadering SOCIALE R A A D : VEEL PRAAT

S T U D E N T

K I J K T

J d a g e n

IN E I G E N B O E Z E M ! . .

wegen hebben wij besloten om de week voor het paasverlof "De driedaagse" doorgang te laten vinden. De mid-week dagen dinsdag 30 maart, woensdag 31 maart en donderdag 1 april (geen aprilgrap !) genoten de voorkeur. Iedere dag vallen er twee sessies te beleven : 1 in de namiddag tussen 14 - en 17 u en de an-dere in de avond van 19 of 20 u tot 22 u.Er stellen zich nu wel problemen wat betreft die namiddagen. We vragen aan de rektor om die namiddagen vrij te houden en dus alle lessen en praktika op te schorten. Want het ligt in de bedoeling om ook dè spoorstudenten erbij te betrekken! Vandaar dat we ook in de namiddagen aller-lei aktlvitelten zouden organiseren.Indleji de rektor daar niet op ingaat, dan 1s er nog altijd een mouw aan tè' passen.Op dinsdag 30 maart zouden volgende onder-werpen aangesneden worden :

studiebeurzen, sociale sektor, numerus clausus, financieringswet, onderzoek en medebeheer. Kommissie Sosjaal zal zich voornamelijk inzetten om die zaken goed te laten verlopen. Het staat als een paal boven water dat het personeel er ook moet bij betrokken worden. Dit kan zeker bij de onderwerpen financieringswet en onderzoek.Op woensdagnamiddag 31 maart wordt de inhoud van het onderwijs onder de loupe genomen.Daar vele onderwijskernen, van zowel werk-groepen als van fakulteitskringen, rond die zaak serieus werk leveren, ware het meest opportuun dat zij aangesproken worden om het fakultair te organiseren. Het staat nu al vast dat in bepaalde fakulteiten de resultaten van een enquête zullen besproken worden,terwijl anderen bepaalde vernieuwingen zullen proberen in te lassen bv. afschaffen van het zwaarwegende repeti-tiesysteem .Om ons niet blind te staren op de enge universitaire sistuatie, wordt het heet van de naald : "de werkloosheid in al zijn vormen" ook onder de schijnwerper geplaatst.Op woensdag 31 maart om 20 uur organiseert de werkgroep ekonomie een debat en diskussie over werkloosheid met de eksklusieve mede-werking van Ernest Mandei, een afgevaardigde van het V.B.O. (Vereniging van Belgische Ondernemingen) en eventueel enkele'afgestu- deerden. De solgende dag wordt onderzocht of de universiteit al dan niet als een eiland in de maatschappij te bestempelen valt. Daarnaast is het wenselijk dat er enige woorden gezegd worden over " de ver-antwoordelijkheid van de intellektueel".De diskussies zullen heel waarschijnlijk doorspekt worden met verschillende maat-schappijvisies en aanverwanten. Als klap op de vuurpijl wordt de "Driedaagse" besloten met een of andere kulturele aktiviteit. Het belang van deze dagen ligt voornamelijk in een massale deelname maar ook in de konklu- sies die heel waarschijnlijk uit diskussies zullen voortvloeien. De konklusies met daar-aan eventueel bepaalde eisen gekoppeld,kunnen ten allen tijde gebruikt worden als leiddraad om een bepaalde politiek voor te stellen, vanaf de dag van vandaag.De Driedaagse kan niet zomaar als losstaand initiatief bekeken worden.'t Is bijna te vergelijken met het afsluiten van een jaar werking die -als men de initia-tieven die genomen werden onder ogen ziet - toch in die richting verliep. In de buurt van die driedaagse zijn er nog een paar ini-tiatieven die bijtijds op een of andere wijze aangekondigd zullen worden. Daarom nu kort dit rijtje overlopen :KALENDER WERKGROEPENKONVENT23 MAART thema : orde van advokaten

wetsvoorstel Piërsonorganisatie : Sojuwe

24 MAART thema : bedrijfspsychologie ??spreker : R. Gouverneurorganisatie : KRAPP- aud. A-Blandijn

31 MAART thema : werkloosheidorganisatie : WEKsprekers : Ernest Mandei, leden van

het VBO en eventueel ook enkele afgestudeerden.

IN MAART thema : rol van de intellektueel

spreker : Freddy VerbruggenMet de paasvakantie komt Prof. Constansen zeker 2 lezingen geven in Gent. Tevens is er nog een aktiviteit rond het thema : Noord-Zuid tegenstelling voorzien !Nadere berichtgeving volgt nog !

Paul GEERAERT.

Het is weer eens sosjale raad geweest, en aangezien Kommissie Sosjaal zijn ba- zis informeert...Niet dat er fundamentele zaken gebeurt zijn, nee, de heren beheerders zwe-ven met enkele financiële overwegingen aan de opper-vlakte van voorstellen die nochtans het dagelijkse le-ven van de studenten en van de unief bepalen.Zo bijvoorbeeld het voor* stel om de huurprijzen in de hoorns te blokkeren en te diversifiëren: er staan nu zowat veertig hoomkamers leeg, en dat zorgt dat er zowat 700.000 fr minder in-komsten zijn. Door de huur-prijs vast te stellen op 1400 fr voor beursstudenten, 1800 voor niet-beursstuden- ten en 1600 fr voor grens-gevallen, zouden er slechts 600.000 fr minder inkomsten zijn, als daarmee dan tenr- minste de hoorns vollopen. Zowaar weer eens een tie- pies geval dat wat voor de studenten wil zorgen zon-der ergens iets tegen de schenen te stampen. Na de studentendokter, die niets zou kosten, na de gewetens-bezwaarden, die niets kos-ten, nu het herverdelen van de huurkosten over minder-en meer-begoede studenten. Niet dat ik daar iets tegen heb: ik vind het een goed voorstel, en iedereen vond dat. Het verandert niet veel aan de hoorns, en in de grond verandert het ook niet zo-veel aan de kosten van het unieflopen, maar enfin t‘is een "rechtvaardig" voorsfcel dat we dan ook steunden. Niemand verwachtte zichaan enige weerstand, want die rechtvaardiger herverde-ling ging de unief NIETS kosten, integendeelr het ging 100.000 fr OPBHENGEN Tot ieders verbazing ech-ter vond de liberalenver-

tegenwoordiger Leo De Bac- ker het niet eerlijk de meerbegoeden meer te laten betalen. En de rektor... die vond het niet logies.De huurprijs nu bedraagt 145O fr per maand, en vol-gend jaar zal die normali-ter 1595 bedragen door de indexaanpassingen.Nu vond ons rektortje dat be t niet opging dat een aantal studenten (de minst begoeden) MINDER zouden moe-ten betalen dan Nu. Dat is niet Logies I Ons rektortje liet dan ook duidelijk ver-staan dat hij alles in het werk zal zetten om het voor stel dat in de sbsjale raad uiteindelijk werd aangeno-men in het Vast Bureau waar alles nog moet bekrach tigd worden te kelderen.Wel, nu mag ie de subsidies yan Schamper ook schrappen, nu mag ie mij een akademie- se blaam in de aak-draaien, maar ik beweer dat de rek-tor een blaas is. Ik her-haal: REKTOR ANDEE DEVRE- KER IS EEN BLAAS.

Ik herhaal ook nog iets an-ders: het is eigenlijk ook weer niet zoooo'n goed voorstel. Aan de hoorns ver-andert niets, en aan de tee gangsmogelijkheden voor het hoger onderwijs verandert ook niet zoveel.Hen eerste: het zou onze beheerders toch eens tot na-denken moefcen stemmen dat er zowiezo veertig hoomka-mers leegstaan. En dat waar vroeger ellenlange wacht-lijsten bestonden. En vol-gens mij zullen de prijzen al zeer flink moeten af-slaan om dergelijke inter-nasten met twee vierkante meter per man nog verkoop-baar te maken. Maar ja, de woonblokken staan er nu eenmaal, en aan hun infra- struktuur kan weinig ver-anderd worden, of je zou twee kamers per persoon moe-

ten gswen. En de rektor (ik herhaal: de rektor is een blaas), de rektor heeft op die laatste sosjale raad ook maar al te duidelijk laten verstaan dat de dis-kussie over het afschaffen van de receptie en bewakings-dienst nu ook al definitief gesloten is. Ook al kost dat miljoenen, en ook al zou een appartementsgebouw waar studenten onafhankelijk enige ruimte huren waarschiji lijk wel meer aantrekkelijk zijn.Maar het probleem is meer algemeen: het zou ons ook tot nadenken moeten stemmen dat ondanks een uitgebrei-de sosjale sektor de grote en beloofde "demokratizering van het Hoger Onderwijs" er nog niet gekomen is.De statistieken van Bonte laten daar geen twijfel aan bestaan: het is nog steeds de meest begoede helft van de mensen die hun kinderen naar de unief laat gaan. Kwa sosjale afkomst is de studentenpopulatie niet te vergelijken met een lichting dienstplichtigen, die toch een vrij analoge samenstelling zou moeten hebben als onze unief iet of wat representatief zou zijn voor de maatschappij. Waar het hem zit ia de be-tutteling van de jongeren, het.feit dat jongeren nog steeds nie t vrij en onaf-hankelijk hun eigen toekomst kunnen bepalen. Onafhanke-lijk, zowel van ouders die ze zelf niet hebben gekozen, als van sleur en patroonvor- ming door een maatschappij die ze niet zelf gemaakt hebben. En DAAR ken een so-sjale sektor, binnen en bui-ten de unief wel een funktie hebben. Hoe dat kan is voor .en volgende keer.

LEVE KOMMISSIE SOSJAAL WE STIKKEN VAN PHETENTIE

Joris Van Cauter.

COMPENSATIES

de student in cijfers wetswinkel blijftHet jaar 1975 bevindt zich reeds in de annalen van de geschiedenis en de verschil-lende diensten van ons aller R.U.G. hebben met een zucht van verlichting hun jaarver-slagen van de pers laten rollen. Onder die jaarverslagen bevat dat van de Sociale Dienst voor studenten een aantal interes-sante getallen en gegevens.Ik vermeld ze hieronder zonder veel kommen- taar te leveren:-Het aantal studieleningen die door de Soc.Dienst worden toegekend aan de studenten die door de onvolkomenhéden van de wet door de mazen van het Sociale Net vallen vertoont net zoals in 73-74 een dalende trend. Of dit te wijten is aan de onvoldoende bekend-heid van deze studieleningen of de misluk-king van de demokratiserlng van het onder-wijs laat 1k hier 1n het midden.-Ofschoon de prijs van een homekamer nog steeds een stuk beneden de prijs van een kamer bij partikulieren ligt, bleven dit akademiejaar zowat 40 kamers vrij (op de jongenshomes). Merkwaardig is bovendien dat waar vroeger slechts 5% van de home- bewoners geen studiebeurs hebben, nu nog slechts 70% beursgerechtigd zijn. Dit en het feit dat precies de jongenshomes vrij blijven wijst er wellicht op dat heel wat ouders de homes als een veilig pensio-naat beschouwen waar hun dochter beschermd is tegen de boze wolf ofte de stoute student, drijven van de demokratiserï

hun een optimale bescherming tegen kot- bazen biedt.-Wat de verdeling van het aantal beurs-studenten over de universiteit betreft, blijkt de rechten de meest elitaire fakul- teH te zijn, de wetenschappen de meest proletarische. Enkele cijfertjes : op een totaal van 10.690 studenten zijn er 40,1% beursstudenten. Dit percentage is in 74-75 gedaald met 4,3% Ofschoon deze cijfers niet beschikbaar zijn op nationaal vlak, wijst dit er naar mijn mening op dat de demokratisering van het universi-tair onderwijs er niet op vooruit gaat.Het procentueel aantal beursstudenten per fakulteit bedroeg in 74-75 :

Dinsdag 2 maart.Sojuwé (wetswinkel) brengt plein 431 ten uitvoer aan het gerechtsgebouw te Gent wordt een spemdoek van 17 meter bevestigd;IN DIT TRIBUNAAL PLEIT SLECHTS 'T KAPITAAL een ander sierde het beeld van Metdepenningen:/ETSWINKEL BLIJFTvlugschriften werden verspreid.slogems geroepen

onze Vlaamse zangers eisen erkenning

RechtenGeneesk. + farmacie Letteren & Wijsbeg. Psychologie Ekonomie Diergeneeskunde Toegepaste Wetensch. üandbcuw Wetenschappen

30,3% 33,5% 38,7% 43 % 43,8% 44,7% 49,8% 51 % 51,9%

IwBmmm

-De toegekende beurzen stijgen zeker niet evensnel als de index. Gemiddeld vertonen ze een i e t deze a k t i e wil de wetswinkel p ro te s te re n achterstand van 10%. Deze waardevermindering tegen he t w etsvoorste l P ie r so n ,d a t een advies-wijst eveneens op een tegenhouden,zelfs terug-monoF ° l i e voor de advokatuur wil ves t ig e n ,e n

-Verheugend is zeker dat steeds meer kon-trakten voor kamers bij partikulieren af-gesloten worden via de Sociale Dienst (1704 in 75-76 tegen 1501 in 74-75 en 1341 1n 73-74). De studenten zien blijk-baar meer en meer in dat dit kontrakt

ngsiteitMet reakties op die koude cijfers of met vragen om meer uitleg kan je altijd terecht - bij :

Arnoud DE MEYER.

van de univer- t©Gen de ondemokratische rechtsstrukturen,o.a mbt.bureau voor rechtsbijstand en het pro deo systeem.Na een half uur trad politie en 1 ijkswacht op.Bij het skanderen van slogans stolden de soju-weers zich rond het gerechtsgebouw op.Een tijdjetjes geven in de maneschijn, later was de aktie beëindigd.De i;. c imldatiepo— Of zou ie misschien schaamlippen bedoelei gingen van politie baatten niet.

Eliie de Mol.

De laatste tijd hoor en zie je nogal veel over onze vlaamsche zangers die vinden dat ze niet genoeg worden geplugd op de BRT.Aan het hoofd van die beweging staat Louis Neefs,wat al genoeg zegt over welke Vlaamse zangers ze bedoelen.. Ik dacht er net aam,omdat de radio Juist achter mijn rug aan het kwelen is van:"de smaak van je liiiippen..?.OK dat ze Vlaamse zangers draaien,mensen zoals Wannes van de Velde en zelfs Vuile Mong zouden de BRT alleen beter maken.Maar de ronduit anti-feministische zever van onze "miskende vlamingen"begint stillekensaan mijn keel uit te hangen.De smaak van je lippenjdoet me denken aan een reusachtig paar lippen op poot-jes, mooi roodgeverfd,en dan maar smaken. Naar frambozen of aardbeien of versgebak-ken biefstuk,alnaargelang de smaak van de jongeling die ginder zit te smachten om er eventjes van te proeven.Maar die vent die daar zit te kwelen heeft het niet over zo'n ding op poot-jes maar wel degelijk over een vrouw.En dan dolle mina maar proberen de vrouwen ervan bewust te maken dat ze geen voorwerpen zijn.En dan maar voorlichting geven,terwijl zo'n tiepen de -mensen trachten wijs te maken dat liefde bestaat uit het zoen—