Źródła ilustracji:Grau, Kremer, Moessler, Rambold, Trieber

[rok ?]. Trawy. GeoCenter, Warszawa. Harder

R., Firbas

F. (red.) 1967. Botanika. Podręcznik dla szkół

wyższych. PWRiL, Warszawa [28. wydanie dzieła E. Strasburgera, F. Nolla, H. Schencka, A.F.W. Schimpera]

Jäger

E. (red.) 2009. Exkursionsflora

von Deutschland. Band 3. Gefäßpflanzen: Atlasband. Spektrum, Elsevier, München

[11. wydanie dzieła W. Rothmalera]. Jäger

E., Werner K. (red.) 2005. Exkursionsflora

von Deutschland. Band 4. Gefäßpflanzen: Kritischer

Band. Spektrum,

Elsevier, München

[10. wydanie dzieła W. Rothmalera].

Kupidłowska

E., Sudnik-Wójcikowska

B. 1997. Słownik szkolny. Terminy i pojęcia botaniczne. WSiP, Warszawa.

Mowszowicz

J. 1987. Flora wiosenna. WSiP, Warszawa. Pawłowski B. 1956. Flora Tatr. Rośliny naczyniowe. Tom 1. PAN, Warszawa.Rostafiński J. 1906. Przewodnik do oznaczania pospolitszych roślin. Nakładem

autora, Kraków. Rośliny kwiatowe 1998. Wielka Encyklopedia Przyrody, t. 2. Muza, Warszawa.Szweykowska A., Szweykowski J. 1982. Botanika. PWN, Warszawa. rys. H. Galera

coste.flora-electronica.comdelta-intkey.comhardyfernlibrary.com/fernslinnet.geog.ubc.caluirig.altervista.orgmontana.plant-life.orgupload.wikimedia.orgwisflora.herbarium.wisc.edu

przedmiot:

Botanika konserwatorska

Wybrane grupy roślin we florze Polski

ze szczególnym uwzględnieniem sozofitów.

Schematy przydatne przy oznaczaniu roślin

zestawiła Halina GaleraUniwersytet Warszawski, Wydział

Biologii, CNBCh

www.henriettes-herb.comwww.elicriso.itwww.eugeneweekly.comwww.floravascular.comwww.gettyimages.comwww.shutterstock.comwww.studfiles.ruwww.uapress.arizona.edu

fragment liścia

Pteridium aquilinum

kupki nagie (bez zawijek) równoległe do krawędzi liścia i okryte podwiniętym

jego brzegiem

Dryopteris filix-mas

Phyllitis scolopendrium

kupki zarodni zlewają

się

parami, każda ma podłużną

zawijkę

kupki +/-

koliste, zawijki górne, w kształcie nerkowate

przekrój przez kupkę

zarodni fragment liścia

Athyrium filix-femina

kupki lekko podługowate lub podkowiastezawijki jednostronne,

ich wolny brzeg frędzlowaty

przekrój przez kupkę

zarodni fragment liścia

PAPROCIE

fragment liścia

fragment liścia

Cystopteris fragilis

kupka zarodniz odchyloną

zawijką

kupki +/-

koliste, zawijki boczne/dolne

Asplenium trichomanes

kupki podłużne zawijki jednostronne, równowąskie

fragment liścia

Anemone sylvestrisniełupki owłosione

Ranunculus sceleratus Trollius europaeus Aquilegia vulgaris

kwiaty promieniste

Thalictrum aquilegifolium

Aconitum Delphinium

kwiaty grzbieciste

hełm ostroga

ostrogarychło opadający

okwiat

RANUNCULACEAE

przekrój

budowa kwiatów

Ranunculus acer Pulsatilla

niełupki z długim owłos. znamieniemniełupki

mieszki rozmieszczone pojedynczo

budowa owoców

Actaea spicata

jagodaConsolida regalis Trollius europaeus

mieszki zgrupowane po kilka

CARYOPHYLLACEAE

na szczycie wycięta

Stellaria media Lychnis flos-cuculi

głębokoczterołatkowa

przykoronek

D. superbus

głęboko postrzępiona

Dianthus deltoides

na szczycie ząbkowana

blaszka płatka: na szczycie

zaokrąglonagłęboko rozcięta

Saponaria officinalis

przykoroneklistewka

Gypsophila muralisblaszka

paznokieć

Gypsophila muralis Viscaria vulgaris

trzonek

trzonka brak słupek na trzonku (gynoforze)

obecność

trzonka w kwiecie i owocu

Silene vulgaris

owoc na trzonku (karpoforze)

trzonek

kielich częściowo usunięty owoc w kielichu

Aegopodium podagrariaAngelica sylvestris

budowa owoców

Daucus carota

owoc: kolczasty z dzióbkiem spłaszczony i oskrzydlony wypukły i żebrowany

Scandixpecten-veneris

dzió

bek

APIACEAE

budowa płatków korony

Gentianella ciliata

przekrój

Gentianella amarella

przekrój

Gentiana nivalis

wyrostki / fałdy między łatkami koronyGentiana

rzęski w gardzieli korony Gentianella

orzęsiony brzeg łatek korony

orzęsionagardziel

GENTIANACEAE budowa kwiatu

Jasione montanaPhyteuma spicatum

korona zrośnięta min. do ½ długościkor. zrośnięta tylko u nasady kor. zrośnięta u nasady i na szczycie

Campanula patula Campanula alpina

CAMPANULACEAE

Campanula patula Campanula rotundifolia

sposób otwierania się

torebki u Campanula

odgięta łatka kielicha

torebka otwiera się

dziurkami:pod szczytem owocu u nasady owocu pierścień

wykształcony pierścienia brak

pierścień

CampanulaAdenophora

obecnośćpierścienia

wokółszyjki słupka

kwiat -

budowa korony i kielicha

odchylony pręcik

jednokwiatowy

FABACEAE

ss

ż

łk –

kielichż

–

żagieleks –

skrzydełka = wiosełkał

–

łódeczka (zbudowana z 2 płatków zrośniętych na szczycie)

rurka ucięta +/-

prostopadlew stosunku do ścian rurki

rurka ucięta skośniew stosunku do ścian rurki

budowa pręcików

• 10 pręcików z nitkami zrośniętymi w rurkę

lub

• 1 pręcik wolny (tu: zaciemniony),

a 9 tworzy rurkę:

budowa kwiatu motylkowatego

budowa kłoska –

liczba kwiatów i obecność

ości

plewa d

plewka d

ość

g –

górnad –

dolna

dwu- dziewięcio-

POACEAE

z ośćmi bez ości

pięcio- trójkwiatowy

maczugowaty szczątkowy kwiat

budowa liści – strefa między pochwą

a blaszką

języczek tępy

brzeg pochwy owłos.języczek tępy

z uszkami języczek stępiony

wieniec włosków w miejsce języczka

k

plewa g

plewka g

Tubuliflorae

-

brak soku mlecznego, kw. języczkowate z 3 ząbkami

kwiaty tylko języczkowate

Liguliflorae-

sok jest, 5 ząbków

jednorzędowa= jednoszeregowa wielorzędowa = wieloszeregowa

dachówkowatazewn. listki odgięte

długość

li.jednakowa

długość

li. zróżnicowana

podział

na podrodziny- zróżnicowanie kwiatów w koszyczku

kwiaty tylko rurkowate kwiaty rurkowate i języczkowate

budowa okrywy koszyczka

budowa dna koszyczka (na przekroju)

wewnątrz puste = wydrążone wewnątrz pełne

płaskiewypukłe

budowa niełupki (orzeszka)

–

pappus

pappusabrak

rąbek szczecinkipuch kielichowy

nierozgał.ęzionypuch rozgałęziony

ASTERACEAE

Arctium lappa

Chamomillarecutita

LactucavirosaChamaemelum nobile

Lactucavirosa

Chamaemelumnobile

Hypochoerisradicata

Bidens tripartitaHelianthusannuus

Arnica montana

Scorzonerapurpur.

Calendula

Cichoriumintybus

Helianthusannuus

dziubek

Centaureacyanus

Cirsiumarv.

Taraxacum

ZinniaTaraxacum Serratulalycopifolia