Embed Size (px)
Citation preview
Συνεργατικό μοντέλο μάθησης και διαθεματικές διδακτικές πρακτικές: μια εφαρμογή με συνδιδασκαλία
Ιστορίας και Γαλλικής Γλώσσας
Λουκία Στέφου1, Στέλιος Μαρκαντωνάκης2
1Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 02 Αν. Αττικής, 2Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε. 05 Αν. Αττικής
[email protected], [email protected]
ΠερίληψηΗ κατά ΔΕΠΠΣ διδακτική διαδικασία προωθεί την ενδοκλαδική συνοχή, τη διακλαδική συσχέτιση και τέλος τη θεματοκεντρική προσέγγιση, εμφαίνοντας I) την εννοιοκεντρική προσέγγιση και II) τις διαθεματικές δεξιότητες. Με το πνεύμα αυτό, σχεδιάσαμε διδασκαλία Ιστορίας και Γαλλικής Γλώσσας στη Γ’ Γυμνασίου και προτείναμε από την Ιστορία το 3ο υποκεφάλαιο: Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης (1789-1794) (από το: Οι απαρχές διαμόρφωσης του νεότερου κόσμου, του εγχειριδίου, Ν ε ό τ ε ρ η κ α ι Σ ύ γ χ ρ ο ν η Ι σ τ ο ρ ί α Γ' Γυμνασίου του ΟΕΔΒ), σε συνεξέταση με πολυτροπικά κείμενα στη Γαλλική Γλώσσα. Με τον από κοινού σχεδιασμό δύο διακριτών, κατά το ισχύον Πρόγραμμα Σπουδών, αντικειμένων στοχεύσαμε στην ανάδειξη τρόπων εφαρμογής, ανάπτυξης, αξιοποίησης και αξιολόγησης καινοτομικής προσέγγισης της β’ ανάθεσης διδακτικού αντικειμένου που θα υποστήριζαν τις απαραίτητες αλλαγές για τη γνωστική ανανέωση και την ανάπτυξη του Εθνικού Πλαισίου Προγράμματος Σπουδών. Στόχος η υλοποίηση της εσωτερικής μεταρρύθμισης και αυτονόμησης του ελληνικού σχολείου, του συνεργατικού μοντέλου μάθησης, της διαφοροποιημένης διδασκαλίας, των καινοτόμων διδακτικών πρακτικών, της αναβάθμισης του κύρους και της αναπροσαρμογής του ρόλου των εκπαιδευτικών στη σχολική διαδικασία, της διεύρυνσης του επιστημονικού, κοινωνικού και πολιτιστικού ρόλου του σχολείου και της μεγιστοποίησης του εκπαιδευτικού αποτελέσματος μέσα από τη σύνδεση της εκπαίδευσης με τις σύγχρονες απαιτήσεις της προετοιμασίας των μαθητών για την «κοινωνία της γνώσης και της διά βίου εκπαίδευσης». Ο πειραματισμός μας αφορούσε κυρίως: α. Στη μετατροπή των αιθουσών διδασκαλίας από «αίθουσες τμημάτων» σε «αίθουσες μαθημάτων» με αναδιάταξη του σχολικού χώρου με έμφαση στη δημιουργία ειδικά διαμορφωμένων αιθουσών - εργαστηρίων. β. Στην εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων και τεχνικών διδασκαλίας και εκμάθησης με τη χρήση ΤΠΕ, πολλαπλών διδακτικών πηγών (βιβλίων, αρχείων, υλικών) και τη χρήση εποπτικών μέσων διδασκαλίας.
Λέξεις-κλειδιά: Γ΄ Γυμνασίου, Γαλλική Επανάσταση, Ιστορία, Γαλλικά.
1. ΕισαγωγήΟι μέθοδοι διδακτικής εστιάζονται στην ομαδοσυνεργατική διερευνητική διαδικασία μάθησης των μαθητών και στη διαθεματική προσέγγιση Ιστορίας και Γαλλικής Γλώσσας, η οποία διευκολύνεται μέσω των κατάλληλων εκπαιδευτικών λογισμικών και του διαδικτύου.
Το διδακτικό σενάριο που προτείνεται, διάρκειας 5/6 ωρών, ακολουθεί το «Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών για τη Διδασκαλία της Ιστορίας στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο» αλλά και το αντίστοιχο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) για το μάθημα της γαλλικής γλώσσας ενώ παράλληλα βασίζεται στη φιλοσοφία του Ενιαίου Προγράμματος Σπουδών για τις ξένες γλώσσες (ΕΠΣ ξγ) και επιδιώκει να υπηρετήσει τους παρακάτω παιδαγωγικούς σκοπούς:
1.1. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο της Ιστορίας: α. Να διευκολύνει τη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας επιλογής και κριτικής αξιολόγησης των κατάλληλων ιστορικών πηγών, οι οποίες θα μας επιτρέψουν την άντληση των επιθυμητών πληροφοριών (Cannadine, 2007) και β. Να οδηγήσει στην οικείωση του περιεχομένου ιστορικών όρων και εννοιών,
αναγκαίων για τη βαθύτερη και πληρέστερη ιστορική γνώση ή σχετικών με διαστάσεις της ιστορικής πραγματικότητας (Ασδραχάς,1982).
1.2. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο της Γαλλικής Γλώσσας: α. Να αναδείξει τη σημασία που έχει η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας ως εργαλείο προσέγγισης πηγών, ιστορικών και β. Να τονίσει τον ρόλο του Γαλλικού Πολιτισμού στην ευρωπαϊκή ιστορία και στην ανάδειξη πανανθρώπινων αξιών γ) Να αναπτύξει στους μαθητές τις δεξιότητες του «καλού αναγνώστη» μέσα από την ανάλυση και τη συνειδητοποίηση των διαδικασιών που ενεργοποιούνται προκειμένου να κατανοήσουν τα προς ανάγνωση κείμενα (Πρόσκολλη, 2006:20) και δ) Να αναπτύξουν την επικοινωνιακή και διαπολιτισμική δεξιότητα όχι μόνο από τα γλωσσικά αλλά και από τα εξωγλωσσικά και παραγλωσσικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις καταστάσεις επικοινωνίας (Αργυρούδη & Μαρκαντωνάκης, 2003:63).Επιδιώκει παράλληλα την επίτευξη διδακτικών στόχων:
1.3. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο της Ιστορίας: Προσδοκάται οι μαθητές: α. Να γνωρίσουν τα γεγονότα της Γαλλικής Επανάστασης, β. Να κατανοήσουν τους παράγοντες που επηρέασαν την έκβαση του πολέμου, γ. Να αποκτήσουν την ιστορική γνώση μέσω της προσωπικής επαφής με τις πηγές και δη τις λογοτεχνικές (Βαγιανός, 1995) και δ. Να ασκηθούν στην παραγωγή τεκμηριωμένου ιστορικού λόγου (Βαζιούλιν, 2004).
1.4. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο της Γαλλικής Γλώσσας: Προσδοκάται οι μαθητές να είναι ικανοί: α. Να κατανοούν τα σημαντικότερα σημεία ενός κινηματογραφικού αποσπάσματος, β. Να απαντούν στην ελληνική γλώσσα σε ερωτήματα που αφορούν σε συγκεκριμένα σημεία ενός ξενόγλωσσου τηλεοπτικού αποσπάσματος, γ. Να κατανοούν τη σημασία μεμονωμένων λέξεων ή φράσεων με βάση τα άμεσα γλωσσικά συμφραζόμενα ή το ευρύτερο επικοινωνιακό περιβάλλον όπου αυτές εμφανίζονται, δ. Να μεταφέρουν γραπτά ή προφορικά στην ελληνική γλώσσα μια πληροφορία που έλαβαν στη γαλλική γλώσσα, ε. Να χρησιμοποιούν σωστά τους χρόνους για να αφηγηθούν ένα ιστορικό γεγονός και στ. Να χρησιμοποιούν διαφορετικές στρατηγικές κατανόησης του κινηματογραφικού λόγου.
1.5. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία: Αναμένεται οι μαθητές: α. Να οικοδομήσουν τη γνώση με τρόπο διαθεματικό και διερευνητικό (Αγγελάκος κ.ά., 2004), β. Να καλλιεργήσουν κριτική ιστορική σκέψη και συνείδηση (Αντωνιάδης,1995), γ. Να «μάθουν να μαθαίνουν» αξιοποιώντας στρατηγικές μάθησης που τους βοηθούν να αυτενεργήσουν (Moniot, 2002), δ. Να μάθουν να παρατηρούν έργα Τέχνης και να τα εντοπίζουν στη δημόσια σφαίρα στην οποία εγγράφονται (Ardouin, 2000), ε. Να μάθουν ενεργώντας και διερευνώντας μέσω κριτικής αναζήτησης στο διαδίκτυο και σε κατάλληλα εκπαιδευτικά λογισμικά (Τζιμογιάννης, 2007) και στ. Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης (Κολιάδης 2007).
1.6. Ως προς τη χρήση νέων τεχνολογιών: Προσδοκάται οι μαθητές: α. Να ασκηθούν στην κριτική αναζήτηση και αξιολόγηση των πληροφοριών που προέρχονται από ηλεκτρονική βιβλιογραφία και στην επιλογή των πλέον κατάλληλων για τη σύνθεση τεκμηριωμένου ψηφιακού κειμένου, β. Να καλλιεργήσουν ψηφιακές δεξιότητες, γ. Να καλλιεργήσουν δεξιότητες χρήσης του επεξεργαστή κειμένου και των λογιστικών φύλλων και δ. Να ασκηθούν στη συνεργατική παραγωγή λόγου, με την αξιοποίηση του επεξεργαστή κειμένου.
2. Εφαρμογή στη σχολική τάξη
Η θεματική ενότητα για την Ιστορία είναι «Η Γαλλική Επανάσταση» και θεματική ενότητα για τη Γαλλική Γλώσσα η «Γνωριμία με στοιχεία του γαλλικού πολιτισμού» (La Déclaration Universelle des Droits de l’homme et du citoyen - Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη)
2.1. Σχέση με το αναλυτικό πρόγραμμαΟι στόχοι της διδακτικής πρότασης ανταποκρίνονται στο ισχύον «Ενιαίο Πρόγραμμα σπουδών της διδασκαλίας της Ιστορίας» αλλά και το αντίστοιχο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) για το μάθημα της γαλλικής γλώσσας ενώ παράλληλα βασίζεται στη φιλοσοφία του Ενιαίου Προγράμματος Σπουδών για τις ξένες γλώσσες (ΕΠΣ ξγ). Η διδασκαλία αυτή, με τροποποιήσεις, μπορεί να ενταχθεί και στη Β΄ Λυκείου και αποτελεί μια προσπάθεια διαθεματικής προσέγγισης της Ιστορίας με το μάθημα της Γαλλικής Γλώσσας/Λογοτεχνίας και της Αισθητικής αγωγής (Μουσική- Ζωγραφική- Κινηματογράφος).
2.2. Διδακτική διαδικασία: Με το σενάριο αυτό επιδιώκεται διερευνητική προσέγγιση της γνώσης, καθώς ο μαθητής παρατηρεί το ιστορικό υλικό, διαβάζει, πλοηγείται και καταγράφει τις παρατηρήσεις του (τόσο στις ιστορικές πηγές όσο και στις γαλλόφωνες διαδικτυακές πηγές αλλά και στο γαλλικό κινηματογραφικό απόσπασμα), οι οποίες στη συνέχεια θα τον οδηγήσουν στη συναγωγή συμπερασμάτων.
Η διδακτική διαδικασία εξελίσσεται συνεργατικά. Επιπλέον, επιχειρείται μια ενεργητική - βιωματική προσέγγιση, καθώς ο μαθητής αναλαμβάνει μια αναζήτηση που αποκτά προσωπικό νόημα, αφού του ανατίθεται να ερευνήσει και να παρατηρήσει το ιστορικό και το γλωσσικό (γαλλικά) υλικό, να το καταγράψει και στη συνέχεια να το ανασυνθέσει, συνάγοντας τα δικά του συμπεράσματα.
2.3. Τεχνολογικά εργαλεία: Φυλλομετρητής, Λογισμικό CENTENNIA, Λογισμικό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου: «Περιπλάνηση στο χώρο και στο χρόνο – Ιστορία Α΄- Γ΄ Γυμνασίου», Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου, Λογισμικό λογιστικού φύλλου, Λογισμικό παρουσίασης.
2.4. Προαπαιτούμενα: Να είναι εύκολη η πρόσβαση στο διαδίκτυο, να υπάρχει η δυνατότητα προβολής του κινηματογραφικού αποσπάσματος (εικόνα και ήχος μέσω ενός τουλάχιστον τερματικού) μέσα στην αίθουσα υπολογιστών και ευελιξία στο ωρολόγιο πρόγραμμα.
2.5. Οργάνωση της τάξης: Η τάξη χωρίζεται σε ομάδες των 4 μαθητών. Σε κάθε ομάδα υπάρχει ένας τουλάχιστον μαθητής, που είναι εξοικειωμένος στην αναζήτηση στο διαδίκτυο. Δεύτερο κριτήριο αποτελεί η ανομοιογένεια της ομάδας ως προς τις μαθησιακές ικανότητες των μαθητών και τα ενδιαφέροντα – κλίσεις του κάθε μαθητή. Επίσης, ανάλογα με την αριθμητική κατανομή του Τμήματος σε μαθητές που διδάσκονται τη Γαλλική ως 2η
ξένη γλώσσα θα μπορούσε να υπάρχει μια ή περισσότερες ομάδες που θα διαπραγματευτούν τις προτεινόμενες για τα Γαλλικά δραστηριότητες. Εναλλακτικά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τα φύλλα εργασίας στο πλαίσιο του μαθήματος των Γαλλικών και να γίνει η μεταφορά των γνώσεων και εμπειριών που αποκτήθηκαν από τους μαθητές του Τμήματος των Γαλλικών στους υπόλοιπους μαθητές του Τμήματος Γενικής Παιδείας. Αν θα θέλαμε να κάνουμε μια στοιχειώδη κατηγοριοποίηση των ρόλων, τότε θα λέγαμε ότι σε κάθε ομάδα θα υπάρχει: 1. ο συντονιστής της ομάδας, 2. ο χειριστής του υπολογιστή, 3. ο
αναγνώστης των πληροφοριών-στοιχείων, 4. ο γραμματέας-καταγραφέας των πληροφοριών.Στις ομάδες θα ανατεθεί ένα θέμα προς επεξεργασία και κάθε ομάδα θα έχει το δικό της φύλλο εργασίας. Οι μαθητές καλούνται ανά ομάδες να αναζητήσουν στοιχεία, κάνοντας έρευνα στο ηλεκτρονικό ιστορικό υλικό και να αποθηκεύσουν το υλικό που εντόπισαν. Στη συνέχεια οι μαθητές καλούνται να συνθέσουν το υλικό που έχουν εντοπίσει, τόσο από την έρευνά τους όσο και από την παρακολούθηση του κινηματογραφικού αποσπάσματος, αξιοποιώντας παράλληλα τα εργαλεία του Η/Υ. Οι δραστηριότητες που αναλαμβάνουν οι μαθητές είναι: σύνθεση τεκμηριωμένου ιστορικού κειμένου σε επεξεργαστή κειμένου, επεξεργασία ενός αρχείου χαρτών σε λογισμικό παρουσίασης, κατασκευή χρονολογικού πίνακα κ.α.. Στη συνέχεια οι μαθητές κάθε ομάδας θα παρουσιάσουν προφορικά και ηλεκτρονικά την εργασία τους ανά ομάδα, στο σύνολο της τάξης. Όλοι οι μαθητές θα κληθούν να παρουσιάσουν ένα μέρος της εργασίας τους. Τέλος θα αξιολογήσουν τα φύλλα εργασίας, τη δική τους συμμετοχή και το μάθημα.
2.6. Προτεινόμενη πορεία διδασκαλίας: Η Διδασκαλία χωρίζεται στις ακόλουθες φάσεις:Α΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα στην αίθουσα πληροφορικής): Αρχικά θα δοθούν εξηγήσεις στους μαθητές, ώστε να κατανοήσουν τους στόχους της βιωματικής-διερευνητικής μάθησης. Στο σημείο αυτό εξηγείται η διαδικασία, οι ρόλοι που θα κληθούν να αναλάβουν οι μαθητές και το πόσο σημαντική είναι η δική τους συμμετοχή στη βελτίωση της διδακτικής διαδικασίας του μαθήματος. Στη συνέχεια χωρίζονται σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων, σύμφωνα με όσα αναφέραμε παραπάνω.
Επίσης, στην πρώτη αυτή φάση της διδασκαλίας, θα προσεγγίσουμε γνωστικά τα γεγονότα της Γαλλικής Επανάστασης μέσα από την παρουσίαση, στην αίθουσα πληροφορικής, κατάλληλα σχεδιασμένου Power Point, στο οποίο θα επιμείνουμε να δείξουμε τα γεγονότα αρχικά μέσα από σκίτσα, σχέδια και πίνακες ζωγραφικής.Από το σχολικό βιβλίο (διαδραστικό υλικό του Ψηφιακού Σχολείου): 1. Γελοιογραφία που απεικονίζει την τρίτη τάξη να κουβαλά τον κλήρο και την αριστοκρατία, 2. Ζ.Λ. Νταβίντ, Ο όρκος του σφαιριστηρίου, 20 Ιουνίου 1789, 3. Οπλισμένες γυναίκες βαδίζουν εναντίον των ανακτόρων των Βερσαλλιών, 5 Οκτωβρίου 1789, 4. Επαναστατικό δικαστήριο δικάζει έναν ευγενή.
Ακολούθως, θα παρουσιάσουμε και θα συζητήσουμε τα αίτια του ξεσηκωμού, τα γεγονότα και τα αποτελέσματά του, χωρίς αναλυτικές λεπτομέρειες, ώστε οι μαθητές να γνωρίζουν το ιστορικό πλαίσιο, πριν αρχίσουν την αναζήτηση ειδικότερων πληροφοριών στη συνέχεια. Θα δούμε τα πρόσωπα που ενεπλάκησαν στα γεγονότα αυτά και τις πολιτικές και στρατιωτικές αποφάσεις που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια των τριών φάσεων της Επανάστασης.
B΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα στην αίθουσα πληροφορικής): Οι μαθητές χωρισμένοι πια σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων, υπό την διακριτική καθοδήγηση του καθηγητή Ιστορίας και του καθηγητή Γαλλικών στην αίθουσα πληροφορικής, θα περιηγηθούν στις ενδεδειγμένες ιστοσελίδες και θα γίνει επίδειξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων («Centennia» και «Περιπλάνηση στο χώρο και στο χρόνο – Ιστορία Α΄- Γ΄ Γυμνασίου, του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου»), ώστε να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας τους και τη διαδικασία αναζήτησης και συλλογής πληροφοριών. Για παράδειγμα, ζητείται από τους μαθητές να μεταβούν στην Ιστοσελίδα http://www.ambafrance-gr.org και να ερευνήσουν α) τη
Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη και β) τη Γαλλική Δημοκρατία και τα σύμβολά της.
Γ΄ ΦΑΣΗ (2 ώρες στην αίθουσα πληροφορικής: 1η ώρα Ιστορία διά των πηγών και 2η ώρα διά των πηγών και των πολυτροπικών κειμένων στη Γαλλική Γλώσσα): Στο στάδιο αυτό ξεκινά η κυρίως διερευνητική διαδικασία μάθησης. Η κάθε ομάδα μαθητών κάθεται μπροστά στον υπολογιστή τους, στον οποίο βρίσκονται σε ηλεκτρονική μορφή τα φύλλα εργασίας και όλα τα εκπαιδευτικά λογισμικά και προγράμματα που τους είναι απαραίτητα για τη συλλογή, επεξεργασία και σύνθεση των εργασιών τους. Αναλυτικότερα:
1η ώρα: Η πρώτη ομάδα θα περιηγηθεί στην ιστοσελίδα http://www.livepedia.gr (αναζήτηση του λήμματος Γαλλική Επανάσταση). Θα συλλέξουν πληροφορίες και μέσα από το εκπαιδευτικό λογισμικό «Περιπλάνηση στο χώρο και στο χρόνο – Ιστορία Α΄- Γ΄ Γυμνασίου». Για οποιαδήποτε γλωσσική εξομάλυνση των πληροφοριών που μελετούν θα αναζητήσουν βοήθεια στα λεξικά της ιστοσελίδας. http://www.komvos.edu.gr. Στη συνέχεια σ΄ ένα λογιστικό φύλλο θα συντάξουν χρονολογικό πίνακα με τα σημαντικότερα γεγονότα της περιόδου 1789-1794, στη Γαλλία.
Η δεύτερη ομάδα θα περιηγηθεί στην ιστοσελίδα http://el.wikipedia.org (λήμμα: Γαλλική Επανάσταση) και μέσα από τα κατάλληλους ηλεκτρονικούς δεσμούς, θα αναζητήσουν στοιχεία για τη ζωή και τη δράση των πρωταγωνιστών της. Επίσης, θα συντάξουν σύντομα κείμενα των βασικών στιγμών της Γαλλικής Επανάστασης, με τη βοήθεια του λογισμικού επεξεργασίας κειμένου. Ιδιαίτερη έμφαση θα δώσουν στις ενέργειες των προσώπων κατά τη διάρκειά της. Για οποιαδήποτε γλωσσική εξομάλυνση των πληροφοριών που μελετούν θα αναζητήσουν βοήθεια στα λεξικά της ιστοσελίδας http://www.komvos.edu.gr.
Η τρίτη ομάδα θα παρακολουθήσει μέσα από το λογισμικό centennia τις πολιτικές αλλαγές την περίοδο 1789-1794 στη Γαλλία και με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού λογισμικού Περιπλάνηση στο χώρο και στο χρόνο – Ιστορία Α΄- Γ΄ Γυμνασίου θα βρει πληροφορίες για την πορεία των γεγονότων των τριών φάσεων, πάνω σε έγχρωμο φωτοτυπημένο χάρτη που θα τους δοθεί στο φύλλο εργασίας τους. Για οποιαδήποτε γλωσσική εξομάλυνση των πληροφοριών που μελετούν θα αναζητήσουν βοήθεια στα λεξικά της ιστοσελίδας http://www.komvos.edu.gr.
Η τέταρτη ομάδα θα ανοίξει τον σύνδεσμο http://www.elysee.fr από το διαδραστικό βιβλίο Ιστορίας της Γ' Γυμνασίου και αφού μελετήσει προσεκτικά τα δεδομένα, θα απαντήσει στα σχετικά ζητήματα του φύλλου εργασίας.
2η ώρα: Οι ομάδες θα προσεγγίσουν γεγονότα της Γαλλικής Επανάστασης μέσα από το προτεινόμενο κινηματογραφικό απόσπασμα (στα Γαλλικά) που θα παρακολουθήσουν. Οι μαθητές, μέσα από την προβολή του σχετικού αποσπάσματος και τη συμπλήρωση του Φύλλου Εργασίας θα πάρουν μια γεύση από το κλίμα που επικρατούσε κατά τη Συντακτική Συνέλευση, θα ευαισθητοποιηθούν στο θέμα της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη και θα πληροφορηθούν για τις βασικές αρχές της. Θα αποκτήσουν βασικό λεξιλόγιο έτσι ώστε να μπορούν να εκφράσουν και στη γαλλική γλώσσα βασικές έννοιες όπως ισότητα, ελευθερία, πολίτης, δικαιώματα κ.α. Οι μαθητές θα μεταβούν επίσης, με καθοδηγούμενη ιστοεξερεύνηση σε ιστοσελίδες για να ακούσουν τον εθνικό ύμνο της Γαλλίας και να ψάξουν πληροφορίες για αυτόν. Για οποιαδήποτε γλωσσική εξομάλυνση των πληροφοριών που μελετούν θα αναζητήσουν βοήθεια στο λεξικό https://fr.glosbe.com/fr/el.
Δ΄ ΦΑΣΗ (1 ώρα στην αίθουσα πληροφορικής): Οι ομάδες θα παρουσιάσουν τις εργασίες τους στο σύνολο της τάξης, με τη βοήθεια βιντεοπροβολέα. Θα ακολουθήσει συζήτηση ανατροφοδότησης και μεταγνωστικής αξιολόγησης της όλης διαδικασίας. Επίσης, θα συζητήσουμε για το αν θα αξιοποιήσουμε περαιτέρω –και με ποιους τρόπους– τα αποτελέσματα της έρευνάς μας (π.χ. ανάρτηση στο διαδίκτυο, διοργάνωση εκδήλωσης στο σχολείο μας με θέμα τη Γαλλική Επανάσταση κ.τ.λ.). Τέλος, θα παρακολουθήσουμε ένα απόσπασμα από την κινηματογραφική ταινία με τίτλο «Ο Θάνατος του Δαντών», η οποία αναφέρεται στη Γαλλική Επανάσταση, ως μια μορφή οπτικοποιημένης ανακεφαλαίωσης της διδακτικής ενότητας που μόλις προσεγγίσαμε.
Ε´ Φάση : Κλείσιμο της διδασκαλίας ( Ανακεφαλαίωση και αναστοχασμός των μαθητών ως προς τη διδαχθείσα γνώση): Έχοντας συνθέσει τις προϋπάρχουσες πληροφορίες των μαθητών και με άλλες προεκτάσεις θεωρούμε ότι καταφέραμε να περάσουμε στα παιδιά ένα διαθεματικό δημοκρατικό μήνυμα, το οποίο διαφοροποιείται για κάθε μαθητή, καθώς ο καθένας διαμορφώνει τις αξίες του εστιάζοντας σε διαφορετικές πτυχές και σημεία. Έτσι λοιπόν στην Ε´ και τελευταία Φάση της διδασκαλίας μας ο στόχος μας είναι ο κάθε μαθητής να παρουσιάσει το δικό του προσωπικό μήνυμα για τις μεγάλες στιγμές της καταξίωσης των αγώνων των πολιτών της Γαλλίας, στο πλαίσιο και το πνεύμα του Διαφωτισμού.2.7. ΑξιολόγησηΓια την αξιολόγηση των μαθητών θα χρησιμοποιηθούν τα εξής είδη αξιολόγησης: 1) αυτοαξιολόγηση, δηλαδή ο κάθε μαθητής θα αξιολογήσει τη συνεισφορά του στο συνολικό έργο της ομάδας του, 2) αξιολόγηση ομάδων, δηλαδή η κάθε ομάδα θα αξιολογήσει (ετεροαξιολόγηση) το έργο των άλλων ομάδων (βαθμός ομάδας) τεκμηριώνοντας τον βαθμό της, 3) διαμορφωτική αξιολόγηση, δηλαδή οι εκπαιδευτικοί θα αξιολογήσουν κάθε ομάδα με έναν συνολικό βαθμό που θα προσαρμοστεί στα μέλη της ομάδας, αφού προηγουμένως αυτά συμφωνήσουν στο πόσες μονάδες (επί του 20) αξίζει το κάθε μέλος για την προσφορά του στην ομάδα (σύμφωνα με τη φάση της αυτοαξιολόγησης που προηγήθηκε).
3. Συμπεράσματα: Η θεματοκεντρική προσέγγιση των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων, εν προκειμένω Ιστορίας και Γαλλικής Γλώσσας, στοιχειοθετεί ουσιαστικά τη διερεύνηση εννοιών, που I) αναφέρονται συνήθως ως μακρο-έννοιες: σύστημα, αλληλεπίδραση, μεταβολή, χώρος, χρόνος, άτομο-ομάδα, ομοιότητα-διαφορά, πολιτισμός, II) είναι κοινές ανάμεσα στους επιστημονικούς κλάδους και III) ανακύπτουν από επιμέρους ενδοκλαδικές έννοιες, γενικεύσεις και επιστημονικές παραδοχές. Είναι πολύ ενδιαφέρον άλλωστε το γεγονός ότι έτσι ακριβώς ανιχνεύεται η προσέγγιση αυτή και στη διεθνή βιβλιογραφία. Ακόμη περισσότερο, ωστόσο, δια της διαθεματικής προσέγγισης των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων συνειδητοποιούμε τη σημασία της φράσης του L. Vygotsky: Γλώσσα και κουλτούρα διαμορφώνουν το πλαίσιο διαμέσου του οποίου η ανθρώπινη εμπειρία επικοινωνεί και κατανοεί την πραγματικότητα.
ΒιβλιογραφίαΑγγελάκος Κ., Κόκκινος Γ. (επιμ.) (2004). Η διαθεματικότητα στο σύγχρονο σχολείο & Η διδασκαλία της Ιστορίας με τη χρήση πηγών, Αθήνα: Μεταίχμιο. Αντωνιάδης Λ.(1995). Η διδακτική της Ιστορίας, Αθήνα: Πατάκη. Αργυρούδη, Μ. & Μαρκαντωνάκης, Στ. (2003). Πάμε στο Παρίσι: Παιδαγωγικό σενάριο για τα πρώτα στάδια εκμάθησης της Γαλλικής Γλώσσας με ένταξη των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη,
Στο Pratiques Pédagogiques. Εισαγωγή 2ης ξένης γλώσσας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (σσ 57-66). Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.Ardouin I. (2000). Η καλλιτεχνική αγωγή στο σχολείο, μετ. Μ. Καρρά, Αθήνα: Νεφέλη. Ασδραχάς Σπ. (1982) Ιστορική έρευνα και ιστορική παιδεία: Πραγματικότητες και προοπτικές, Αθήνα: Ε.Μ.Ν.Ε.-Μνήμων.Βαγιανός Γ. (1995). Η διδασκαλία της Ιστορίας μέσα από τα λογοτεχνικά κείμενα, Αθήνα: Έλλην.Βαζιούλιν Β. Α. (2004) Η λογική της Ιστορίας: Ζητήματα θεωρίας και μεθοδολογίας, μετ. Δ. Πατέλης, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Cannadine D. (2007) (επιμ.). Τι είναι ιστορία σήμερα;, μετ. Κ. Αθανασίου, Αθήνα: Νήσος.Κολιάδης, Ε. (2007). Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, τόμος Γ ., Αθήνα: Γνωστικές ́ Θεωρίες. Moniot H.( 2002). Η διδακτική της Ιστορίας, μετ. Ε. Κάννερ, Αθήνα: Μεταίχμιο.Τα Εκπαιδευτικά, τ. 59-60, Β΄ Περίοδος, καλοκαίρι 2001 (Το τεύχος περιλαμβάνει άρθρα που αφορούν τη διδακτική της Ιστορίας).Πρόσκολλη, Α. (2006). Η πολυγλωσσική-πολυπολιτισµική ικανότητα στη διδακτική πράξη. Στο Κ. Ζουγανέλη (Επιμ.), Πανελλήνιο Συνέδριο για τις ξένες γλώσσες. Οι ξένες γλώσσες στη δημόσια υποχρεωτική εκπαίδευση, 31 Μαρτίου, 1&2 Απριλίου 2006 (σσ 16-31). Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.Τζιμογιάννης, Α. (2007). Το παιδαγωγικό πλαίσιο αξιοποίησης των ΤΠΕ ως εργαλείο κριτικής και δημιουργικής σκέψης. Στο «Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη κριτικής –δημιουργικής σκέψης», Κουλαϊδής Β. (επιμ.) Αθήνα: ΟΕΠΕΚ, σελ. 335-354. Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών για τη Διδασκαλία της Ιστορίας στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο
Διαδικτυακοί τόποι: http://www.livepedia.gr, ανακτήθηκε στις 30-3-2016. http://el.wikipedia.org, ανακτήθηκε στις 30-3-2016. http://www.ambafrance-gr.org, ανακτήθηκε στις 30-3-2016. http://www.komvos.edu.gr, ανακτήθηκε στις 30-3-2016. http://www.elysee.fr/la-presidence/la-marseillaise-de-rouget-de-lisle, ανακτήθηκε
στις 30-3-2016. https://el.glosbe.com/fr/el, ανακτήθηκε στις 30-3-2016. https://www.youtube.com/watch?v=jq5NDk1zqSE, ανακτήθηκε στις 30-3-2016.
ΠαράρτημαΦύλλα εργασίας για τα Γαλλικά
La Déclaration Universelle des Droits de l’homme et du citoyen
1η ΟΜΑΔΑA. Associez les mots français à leurs équivalents grecs
1) Eglise Α. Πολίτης2) Cérémonie Β. Άνθρωπος3) Assemblée Nationale Γ. Θρησκεία4) Déclaration Δ. Δικαίωμα5) Droit Ε. Διακήρυξη6) Citoyen Ζ. Εκκλησία7) Constitution Η. Μέλος8) Membre Θ. Σύνταγμα9) Homme Ι. Τελετή10) Religion Κ. Εθνοσυνέλευση
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
B. Regardez la vidéo (1ère scène) sans le son et répondez aux questions suivantes:1. Nous sommes :
En Angleterre Aux Etats-Unis En France
2. Où se passe la première scène ? Dans une salle du musée du Louvre. Dans une église à Paris. Dans une salle de Cérémonie du Palais1 de Versailles.
3. Quand a eu lieu2 l’événement3 évoqué dans le film ? Le 14 juillet 1789 Le 26 août 1789 Le 26 août 1879
4. Dans quel but 4 se sont réunis5 les membres de l’Assemblée Nationale ? Pour élire6 le nouveau Président de la République française. Pour voter7 la Constitution de la France. Pour voter la Déclaration des droits de l’homme et du citoyen.
2η ΟΜΑΔΑ
1 ? Le Palais = παλάτι2 ? Avoir lieu = γίνεται, συμβαίνει, λαμβάνει χώρα3 ? L’événement = το γεγονός4 ? Le but = o σκοπός5 ? Se réunir = συγκεντρώνονται6 ? Élire = εκλέγω7 ? Voter = ψηφίζω
Α. Regardez la première scène et complétez la phrase suivante avec les mots proposés :égaux - demeurent - naissent - libres
Les hommes …………….…. et ……..………… ………..………… et ……………….. en droits.Proposez une traduction en grec de la phrase ci-dessus :………………………………………………………………………………………………………....
Β. Regardez la vidéo (avec le son) et associez les images aux articles correspondants :1.
2.
3.
4.
5.
6.
3η ΟΜΑΔΑ
Α. Nul ne doit être inquiété pour ses opinions, même religieuses.
Β. La propriété étant un droit inviolable et sacré, nul ne peut en
être privé.
C. Tout homme étant présumé innocent jusqu’à ce qu’il ait été
déclaré coupable.
D. La libre communication des pensées et des opinions est un des
droits les plus précieux de l’homme.
E. Tout citoyen peut donc parler, écrire, imprimer librement.
F. La garantie des droits de l’homme et du citoyen nécessite une force
publique
1 2 3 4 5 6
A. Visitez le site http://www.elysee.fr/la-presidence/la-marseillaise-de-rouget-de-lisle et lisez les informations sur la Marseillaise, l’hymne national de la France. Puis, essayez d’écrire un texte en grec qui sera publié au site de votre école (d’environ 100 mots).
B. Essayez de compléter le texte suivant par le temps du verbe qui convient :
La Marseillaise ……1…… reconnue comme hymne national de la République par la constitution française. A l'origine, la Marseillaise ……2…… un chant patriotique. Elle ……3…… écrite en 1792 par un officier français en poste à Strasbourg, Rouget de Lisle, suite à la déclaration de guerre à l'Autriche.Reprise par les fédérés de Marseille qui rejoignent l'insurrection aux tuileries, elle symbolise alors le chant des insurgés de la Révolution Française.La Marseillaise devient le chant national le 14 juillet 1795. Elle ……4…… ensuite interdite au début 19e siècle. Parmi les nombreux compositeurs qui ……5…… intéressés à ce texte, Berlioz lui consacrera un opéra en 1830. Elle ……6…… finalement adoptée comme hymne national en 1887.Le texte original comporte sept couplets. Le refrain et le premier couplet ……7…… les plus connus et les plus repris.
1 A. est B. était C. sera2 A. soit B. était C. serait3 A. est B. a été C. était4 A. être B. été C. sera5 A. être B. se sont C. seraient6 A. était B. été C. sera7 A. sont B. étaient C. seront
4η ΟΜΑΔΑΑ. Recherchez des informations sur Internet et complétez les deux tableaux suivants :
Ύμνος εις την ελευθερίαν
Pays:MusiqueParolesAdoptée en
B. Écoutez la Marseillaise et mettez dans l’ordre le premier couplet et le refrain
B. Écoutez la Marseillaise et mettez dans l’ordre le premier couplet et le refrain
1. A Entendez-vous dans les campagnes, mugir ces féroces soldats ?
2. B Aux armes, citoyens, formez vos bataillons,
3. C Allons enfants de la Patrie, le jour de gloire est arrivé!
4. D Marchons, marchons ! Qu'un sang impur abreuve nos sillons !
5. E Contre nous de la tyrannie, l'étendard sanglant est levé, (bis)
6. F Ils viennent jusque dans vos bras, égorger vos fils et vos compagnes !
Η Μασσαλιώτισσα
Pays:MusiqueParolesAdoptée en
