Kwaliteit in Bedrijf februari 201410

SCRUM IS SIMPELScrum bestaat uit één resultaat, twee lijst-

jes, drie rollen en vier meetings. Meer is

het niet. Scrum richt stabiele en zelforga-

niserende teams in, die in een vast ritme

(vaak twee weken) een werkend resultaat

opleveren. Voor dat resultaat geldt dat het

meest waardevolle als eerste afgemaakt

wordt en dat we dat zo snel mogelijk aan

alle belanghebbenden laten zien. Daardoor

leren we steeds sneller wat we moeten

maken, waar de échte waarde zit, en hoe

we dat het beste kunnen leveren. Scrum

pakt het ritme van verbetering, door met

een team steeds beter te worden in het

leveren van toegevoegde waarde. Dat doen

is lastig en daar leiding aan geven is niet

eenvoudig. Scrum kent bovendien geen rol

van manager. Scrum kent alleen: Product

Owners, Scrum Masters en Development

Teams. De Product Owner legt focus op het

‘Waarom’ en het ‘Wat’, het Development

Team legt focus op het ‘Hoe’ en de Scrum

Master zorgt ervoor dat het Scrumproces

goed loopt en steeds beter verloopt. Samen

vormen zij het Scrum-team en dat team

regelt alles zelf.

Je zou denken dat je daar geen management

meer voor nodig hebt. De praktijk is echter

regelmatig een stuk weerbarstiger. Organi-

saties zitten al vast in gevestigde structuren

waarin managers een primaire rol vervullen.

De transitie van een hiërarchisch geleide

organisatievorm met op detail sturende

managers naar een organisatie met zelf-

organiserende teams vindt niet plaats over

één nacht ijs. Het belangrijkste werk van de

manager wordt het scheppen van kaders

Vandaar dat iedereen ook zo enthousiast is

over Scrum: directe sturing op concrete en

haalbare resultaten. Wie wil dat nou niet?

Scrum zorgt dat je snel waarde levert voor je

klant. Dit geeft allerlei voordelen en maakt je

ook heel wendbaar. Dat lukt doordat de toe-

passing van Scrum een interventie is die de

hele systematiek van werken op zijn kop zet.

Werken met Scrum vraagt om een revolutie

in de manier van werken, door nieuwe rol-

len, nieuwe processen, nieuwe documenten

en nieuwe afspraken. Die komen niet bo-

venop wat je nu al doet, maar komen in de

plaats van wat je nu al doet. En het bijzon-

dere is: die verandering vergt relatief weinig

voorbereiding. Binnen de huidige structuren

kun je direct al Scrum op kleine schaal

gaan gebruiken. En dat werkt. Mits je het

helemaal doet. Half-half werkt namelijk

ook maar half (of eigenlijk nog minder).

Het lijkt wel of iedereen tegenwoordig aan

het ‘Scrummen’ is. Vrijwel elk software-

team heeft Scrum al opgepakt of doet dit

binnenkort. Daarnaast zie je in andere

functies zoals sales, marketing, commu-

nicatie of financiën, Scrum ook al gebruikt

worden. Er zijn zelfs bedrijven die hun ge-

hele bedrijfsvoering met Scrum inrichten.

Kortom, Scrum is momenteel erg populair.

De belangrijkste reden voor de populariteit

van Scrum is dat het een fundamentele op-

lossing biedt voor het telkens weer uitlopen

van projecten en het ernstig overschrijden

van budgetten. Scrum lost dit probleem

namelijk op aan de bron: via korte cycli di-

rect sturen op een werkend product met de

maximale waarde. En dat werkt! Bovendien

is het ook heel handig in een snel verande-

rende wereld; het biedt je namelijk de kans

om flexibel te zijn.

Scrum voor ManagersScrum vraagt een andere rol van de manager

Scrum is geen magie. Het is eenvoudige logica. Het resultaat van die logica is sneller resultaat leveren, sneller leren hoe je nog beter resultaat kunt leveren en, niet geheel onbelangrijk, blijere klanten en medewerkers. Een belangrijk onderdeel van Scrum is het werken met multidisciplinaire en zelforganiserende teams. Maar wat betekent dat eigenlijk voor de manager? Wordt deze werkeloos? De rol van de manager wordt met Scrum inderdaad anders, maar tegelijkertijd eigenlijk veel leuker.

Door Rini van Solingen

Het boek Scrum voor Managers (EAN: 9789012585903) van

Rini van Solingen en Rob van Lanen wordt uitgegeven door

Academic Service. Het kost € 19,95 (excl. BTW incl. verzend-

kosten). Als abonnee van Kwaliteit in Bedrijf maakt u kans

een exemplaar te winnen door vóór 6 maart a.s. een e-mail te

sturen naar redactie@kwaliteit-in-bedrijf.nl waarin u in één

enkele zin uitlegt waarom u een gratis exemplaar zou moeten

krijgen. Vergeet daarbij niet uw adresgegevens te vermelden.

Onder de inzenders trekken we deze keer vijf winnaars, die het

boek thuisgestuurd krijgen.

Over de uitslag van deze actie kan niet worden gecorrespondeerd.

EXCLUSIEF VOOR ABONNEES: WIN EEN EXEMPLAAR!

11februari 2014 Kwaliteit in Bedrijf

waarbinnen die zelforganisatie plaatsvindt.

En daar hoort dus ook bij: het creëren van

een cultuur waarbinnen in teams gewerkt

wordt aan resultaten en leren.

Daarmee ontstaat de mogelijkheid voor

de manager om te sturen op beter wor-

den. En dat is erg handig. Wie wordt er

namelijk beoordeeld op groei? Precies, de

manager! Dus dat deze een primaire focus

krijgt op het vergroten van het succes van

diens teams, is een belangrijk bijkomend

voordeel van het werken met Scrum. Deze

veranderende sturing is best lastig en vraag

ook veel van persoonlijke managementkwa-

liteiten en leiderschapsstijlen.

BETER WORDEN ALS STUURINSTRUMENTDe rol van de manager is ervoor te zor-

gen dat teams steeds beter worden. De

verantwoordelijkheid tot produceren ligt

bij Scrum echter bij het Scrum-team zelf.

De manager heeft daarmee de ruimte ge-

kregen om primair de focus te leggen op

beter worden. Dat wordt de nieuwe rol van

de manager: constant de focus hebben op

het slijpen van de bijl. Dit werkt omdat de

manager weet dat met het verbeteren van

deze capaciteiten er meer geproduceerd

wordt met minder energie. In het verleden

wist de manager dat ook al, maar was deze

verantwoordelijk voor beide. Bij keuzes

tussen korte-termijnurgentie en lange-

termijnopbrengsten werd dan toch vaak

gekozen voor de korte termijn. Die splitsing

wordt via Scrum wél effectief doorgevoerd:

de Scrum-teams houden zich bezig met

werkende resultaten op korte termijn en de

manager focust op het beter maken van het

geheel.

Niets hoeft je tegen te houden om snel met

Scrum te starten. Het proces van kleine

stapjes doen en steeds weer denken hoe

dat nog beter kan, werkt. En het werkt

altijd. Ook op grote schaal. Daarom past

Scrum zo goed bij complexe omgevingen

met veel belanghebbenden, wijzigende en

onduidelijke eisen en/of innovatieve tech-

nologie. Eén mits: je kunt Scrum niet half

doen. Het is klein en simpel. Elk onderdeel

is er met een reden. Als een enkel Scrum-

onderdeel jouw situatie beter maakt is het

uiteraard slim dat toe te passen. Prima.

Alleen dan is het nog geen Scrum. Je pakt

alleen de echte verandering die Scrum te

bieden heeft, wanneer je het integraal toe-

past.

Scrum is geen kunstje. Het is een revolu-

tionair andere manier van werken en die

pak je niet 1-2-3 op. Werken met Scrum is

een leerproces dat je stap voor stap helpt

steeds beter te worden in het kortcyclisch

leveren van waarde. De rol van de mana-

ger is daarin cruciaal. De veranderingen

die voortkomen uit het werken met Scrum

geven energie, juist voor de manager. Want

primair de focus leggen op verbetering, wie

vindt dat nu niet leuk? Q

‘HET PROCES VAN KLEINE STAPJES DOEN EN STEEDS WEER DENKEN HOE DAT NOG BETER KAN, WERKT’