listopad 2016nr 11 (186)

rok XVIISSN 1642-0918

Nagrody i stypendia Współpraca na lataNa 510 milionów złotych oszacowano wartośćkilkunastu nowych inwestycji drogowych,których finansowanie sejmik zapisał w paź-dzierniku w WPF. Samorząd regionu zain-westuje w most, obwodnice, ronda i moder-nizację wojewódzkich tras.

Jednocześnie trwa realizacja 18 innych, jużwcześniej zaplanowanych inwestycji drogo-wych, o wartości ćwierć miliarda złotych. Naj-nowsze wieści najbardziej ucieszą miesz-kańców Międzychodu i okolic. 26 październikapodpisana została umowa z wykonawcą nabudowę mostu na Warcie w tym mieście. Do2018 r. zastąpi on stary, sypiący się obiekt (nazdjęciu). >> strona 6 FO

T.AR

CH

IWU

MW

ZDW

Samorząd województwa nagradza najlepszeszkoły i nauczycieli oraz wspomaga finanso-wo najzdolniejszych młodych sportowców z re-gionu. 18 października w sali sesyjnej UMWWmarszałek Marek Woźniak, w towarzystwiezłotej medalistki olimpijskiej z Rio de Jane-iro Natalii Madaj, wręczył 60 młodym za-wodnikom z 19 wielkopolskich klubów sty-pendia sportowe samorządu województwa.

21 października natomiast w poznańskiejAuli Nova członek zarządu województwaMarzena Wodzińska uhonorowała nagrodzo-nych i wyróżnionych w konkursach „Wielko-polski Nauczyciel Roku” i „WielkopolskaSzkoła Roku”. >> strona 2

Sejmik podczas październikowej sesji uchwa-lił programy współpracy samorządu woje-wództwa „z organizacjami pozarządowymioraz innymi podmiotami prowadzącymi dzia-łalność pożytku publicznego”. Nowością jestto, że oprócz dokumentu obejmującego kolej-ny (a więc 2017) rok, stworzony został równieżprogram wieloletni, na lata 2017-2018.

Jak zawsze zaplanowano dotacje, przy-znawane bądź w trybie otwartych konkur-sów ofert, bądź w formie tzw. małych gran-tów. W przyjętych dokumentach znajdziemyzapis, że na tę współpracę samorząd woje-wództwa przeznaczy nie mniej niż 14 mi-lionów złotych. >> strona 4

Jak wypocząć,to na wsi4 listopada na rydzyńskimzamku poznaliśmy laureatówkonkursu na najlepszy obiektturystyki na obszarach wiej-skich w Wielkopolsce. Gdziezatem najlepiej wypocząću nas na wsi? >> strona 6

Nasze powiatyPomnik… glana, muzea po-święcone Napoleonowi, au-torowi „Pana Tadeusza”, alei muzyce rockowej. Wszyst-ko to znajdziemy w powieciejarocińskim – kolejnym przy-bliżanym w naszym cyklu.

>> strona 7

Generał z TurwiDezydery Chłapowski to pod-kościański bohater „najdłu-ższej wojny nowoczesnej Eu-ropy”. Sylwetkę tego nieprze-ciętnego generała i rolnikaprzypominamy w rubryce „coza historia”. >> strona 10

Wkrótce nowyJEREMIEJuż w przyszłym roku wiel-kopolscy przedsiębiorcy uzy-skają dostęp do dodatkowejpuli ponad 600 mln zł w po-staci tanich pożyczek i po-ręczeń. Wielkimi krokamizbliża się bowiem start JE-REMIE 2. >> strona 12

Inna stronasamorząduMarszałek spod samochodowejmaski. Co lubią duzi chłopcy?Radny, co marzy o ramie.Urzędowe „z życia gwiazd”.Jak już facet się przebierze,to… >> strona 16

Miliony w drogi

Sejmik na półmetkuJak przez dwa lata pracowali i jak się zmieniali radni województwa?

FOT.

16X

A.B

OIŃ

SKI

Mijają dwa lata od wy-borów samorządowychz 2014 roku. Jak przez

ten czas pracował wielkopolskisejmik?

W obecnej kadencji odbyłysię 23 sesje, w tym dwie pozasiedzibą samorządu woje-

wództwa: 28 września 2015 r.w Międzychodzie oraz 11kwietnia 2016 r. w poznańskimTeatrze Wielkim (ta ostatnia,uroczysta, zwołana z okazji1050. rocznicy Chrztu Polski,zgromadziła kilkaset osób).Podczas tych obrad sejmik

przyjął 653 uchwały. Odbyło sięteż dotąd 279 posiedzeń sej-mikowych komisji stałych.

– Praca radnych odbywasię głównie podczas sesji i po-siedzeń komisji. Na komi-sjach przygotowywane są pro-jekty uchwał sejmiku, opi-

niowane dokumenty przed-kładane przez zarząd woje-wództwa. A fakt, że w tej ka-dencji było już prawie 280 po-siedzeń komisji wskazuje, iżradni naprawdę intensywniepracują – ocenia przewodni-cząca sejmiku Zofia Szalczyk.

Warto też przypomnieć, jakprzez te miesiące zmieniał sięskład tego gremium. W po-równaniu z nazwiskami, którewskazali w 2014 r. wyborcy,dziś w sejmikowych fotelachzasiada już 9 nowych radnych.

>> strony 8-9

W tej kadencji odbyły się już 23 sesje sejmiku i 279 posiedzeń komisji, także wyjazdowych.

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

aktualności2

Artur Boiñski

na wstêpie

Dobryradny

Półmetek kadencji – w interesującym nas przypadku:kadencji sejmiku – to w sposób naturalny okazja dorozmaitych podsumowań. Bo można już popatrzeć na to,co udało się zrobić, a jednocześnie sensownie zaplanowaćdziałania na kolejne dwa lata.Ile sesji sejmiku i ile posiedzeń komisji się odbyło? Ileuchwał podjęto? To łatwo da się podliczyć. Trudniej znaleźćwyborcy odpowiedź na pytanie, czy osoba, na którązagłosował, sprawdziła się w roli radnego.Według mnie dobry radny to taki, który potrafi dobrzewyważyć balans między zaangażowaniem w merytorycznąpracę (głównie, co bywa mało widoczne, podczas obradkomisji, a zwłaszcza w czasie odpowiedniego przygotowaniasię do tych posiedzeń) a umiejętnym przekazywaniemwiedzy o swojej działalności w kontakcie z mieszkańcamiregionu. No i dobry radny to taki, który (biorąc pod uwagępotrzebny do rzetelnej pracy czas i koszty dojazduz nierzadko odległych części regionu) podejmuje działalnośćprzede wszystkim z pobudek ideowych. �

Salę sesyjną UMWW wybrali radcy prawni na zorganizo-wanie ogólnopolskiej konferencji „Konstytucja w państwiedemokratycznym”. Wśród panelistów występujących 21i 22 października byli m.in. Hanna Suchocka – była pre-mier, Małgorzata Gersdorf – I prezes Sądu Najwyższego,Jerzy Stępień – były prezes Trybunału Konstytucyjnego.– Musimy mieć odwagę, nie możemy dopuścić do sytu-acji, w której zapanuje prymat woli politycznej nad po-rządkiem prawa – mówił, witając uczestników obrad, mar-szałek Marek Woźniak. ABO

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Prawnicy o konstytucji

Coroczne akcje „Zapalznicz pamięci” i zbiórka nawileńską Rossę podtrzy-mują pamięć o naszychprzodkach.

23 października w LasachPalędzkich pod Poznaniemodbył się finał VIII edycji ak-cji społecznej „Zapal zniczpamięci”. Jej celem jest od-danie hołdu Polakom – miesz-kańcom ziem wcielonych doIII Rzeszy, zamordowanymw pierwszych tygodniach oku-

pacji. Upamiętnił ich m.in.marszałek Marek Woźniak,który też tradycyjnie patro-nował akcji, organizowanejprzez IPN i Radio Merkury.

Z kolei 1 listopada mar-szałek kwestował na po-znańskim Miłostowie w ra-mach corocznej zbiórki Spo-łecznego Komitetu „Pozna-niacy Rossie i …”, przezna-czonej na renowację polskichnagrobków na wileńskiej ne-kropolii. ABO

Pamiętamy23 października zakończyłsię w Poznaniu 15. Mię-dzynarodowy KonkursSkrzypcowy im. HenrykaWieniawskiego.

Laureatką tegorocznej edy-cji odbywającego się co pięć lat,najstarszego takiego konkur-su na świecie została VerikoTchumburidze, reprezentują-ca Gruzję i Turcję.

Wśród pozaregulamino-wych wyróżnień konkurso-wych znalazła się nagroda

rzeczowa marszałka woje-wództwa dla najlepszegouczestnika z Wielkopolski.Otrzymała ją Amelia Ma-szońska, studentka Akade-mii Muzycznej im. I. J. Pade-rewskiego w Poznaniu.

Podczas konkursowychzmagań skrzypkom towarzy-szyły orkiestry podległych sa-morządowi województwa in-stytucji kultury: kameralnaAmadeus oraz symfonicznaFilharmonii Poznańskiej. ABO

Wirtuozi skrzypiec

Witając gości zgroma-dzonych w Auli NovaAkademii Muzycznej

w Poznaniu, Marzena Wo-dzińska z zarządu wojewódz-twa przytoczyła słowa Janu-sza Korczaka: „dobry na-uczyciel to ten, który nie wtła-cza, a wyzwala, nie ciągnie,a wznosi, nie ugniata,a kształtuje, nie dyktuje,a uczy, nie żąda, a zapytuje…”i podkreśliła, że właśnie takąpostawą cechują się wielko-polscy pedagodzy.

Podczas uroczystej gali roz-strzygnięto konkursy (orga-nizowane przez samorząd wo-jewództwa) „Wielkopolski Na-uczyciel Roku” i „Wielkopol-ska Szkoła Roku”. W pierw-szym zwyciężył Piotr Pasikz Zespołu Szkół nr 1 w Li-skowie, który otrzymał tytuł„Wielkopolski NauczycielRoku”, specjalną statuetkęi nagrodę w wysokości 20.000zł.

Wśród laureatów (otrzy-mali po 7500 zł) znalazło się

też pięciu innych pedagogów:Bernadeta Mika z ZespołuSzkół nr 2 w Poznaniu, Emi-lia Mendak z Zespołu SzkółEkonomicznych im. S. Sta-szica w Poznaniu, Maria Jasz-czyk ze SP im. Tony’ego Ha-lika w Górznej, Marek Czaplaze SP w Wilkowie Polskim.

Kolejnych kilkunastu na-uczycieli (pełna lista nazwisk

i szkół znajduje się na stro-nie www.umww.pl) nagro-dzono wyróżnieniem i kwotą1000 zł.

Jak oceniano? Szukano pe-dagogów cechujących się en-tuzjazmem i pasją w pracy,którzy kształcą, wychowujądzieci i młodzież, wspierającich talenty i zainteresowa-nia, cieszą się też autorytetem

w środowisku szkolnym i lo-kalnym.

A za co wyróżniono szkoły?Za „kształtowanie wśróduczniów poczucia własnej toż-samości i postaw patriotycz-nych z jednoczesnym mode-lowaniem wzorca nowocze-snego Wielkopolanina”.

Zwycięzcą tego konkursuzostało Gimnazjum nr 1 im.Kardynała S. Wyszyńskiegow Luboniu. Placówka otrzy-mała tytuł Wielkopolskiej Szko-ły Roku i 30.000 zł nagrody.

Po 10.000 zł otrzymali kolejnilaureaci: Zespół Szkół nr 7w Kaliszu, Zespół Szkół Górni-czo-Energetycznych im. S. Sta-szica w Koninie, PrzedszkoleSamorządowe w Margoninie,Zespół Szkół w Kąkolewie. Z ko-lei dla szkół wyróżnionychw konkursie przygotowano na-grody w wysokości 3000 zł.

Obchody Dnia Edukacji Na-rodowej uświetnił występ tan-cerzy Teatru Wielkiego w Po-znaniu i koncert zespołu Au-diofeels. RAK

Uczą z pasją i pomysłem21 października nagrodzono najlepszych nauczycieli i szkoły.

Nauczyciel roku Piotr Pasik otrzymał gratulacje z rąkMarzeny Wodzińskiej z zarządu województwa i dyrektorDepartamentu Edukacji i Nauki UMWW Doroty Kinal.

FOT.

P.R

ATAJ

CZA

K

60 młodych sportowców (w tym 4 niepełnosprawnych) z 19 wielkopolskich klubów, reprezentujących 12 dyscyplin, otrzy-mało stypendia samorządu województwa. Przez rok dostaną co miesiąc kilkaset złotych wsparcia. Stypendia wręczyłmarszałek Marek Woźniak podczas uroczystości, która odbyła się 18 października w siedzibie UMWW. Wyróżnionychzawodników do dalszej pracy dopingowała Natalia Madaj – złota medalistka tegorocznych igrzysk olimpijskich w Riode Janeiro. Związana z Poznaniem, choć dziś trenująca w Bydgoszczy, też była w przeszłości marszałkowską stypendystką.Podobnie jak aż 18 wielkopolskich uczestników tegorocznych igrzysk, co z pewnością powinno działać na wyobraź-nię docenionych przez samorząd młodych sportowców, na razie najczęściej medalistów mistrzostw świata i Europyw kategoriach młodzieżowych. ABO

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Stypendia dla młodych nadziei wielkopolskiego sportu

Biuro tropi oświadczeniaCentralne Biuro Antyko-rupcyjne ma zastrzeżeniado oświadczeń majątko-wych członka zarządu wo-jewództwa Leszka Wojta-siaka.

Jak poinformowały media,CBAzłożyło doniesienie do pro-kuratury, sugerując zatajenieprawdy (niewpisanie pięciu zo-bowiązań finansowych) w 11oświadczeniach z lat 2011--2015. Na razie nie wiadomo, copostanowi prokuratura.

W wydanym oświadczeniuLeszek Wojtasiak wskazuje,że to on sam, po konsultacjiz prawnikami, już wiosną ubie-głego roku skorygował swojeoświadczenia, wpisując tamowe zobowiązania, a CBAna tejpodstawie doniosło do proku-ratury. Jego zdaniem działania

biura wskazują, że jest „obiek-tem nagonki ze strony służbspecjalnych”.

Przypomnijmy, że już po raztrzeci CBA zgłasza zastrzeże-nia do oświadczeń majątko-wych Leszka Wojtasiaka.Wcześniej – raz sprawa trafi-ła do sądu, ale została warun-kowo umorzona ze względuna nieznaczną szkodliwość spo-łeczną czynu; drugi raz już naetapie prokuratury sprawęumorzono.

W związku z zarzutami CBAsejmikowi radni PiS zasugero-wali Leszkowi Wojtasiakowipodanie się do dymisji. Ten ta-kiego kroku nie rozważa. Natym etapie żadnych działańw tej sprawie podejmować niezamierza też marszałek MarekWoźniak. ABO

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl współpraca z zagranicą

3

Dyplomatycznezwiedzanie33 szefów misji dyploma-tycznych przyjechało z War-szawy do Wielkopolski nazaproszenie wojewody.

Od 7 do 10 październikaambasadorzy wraz z rodzi-nami zwiedzili Poznań, Lesz-no, Gostyń, Lednicę i Gnie-zno, a także fabrykę Solarisaw Bolechowie.

W powitaniu dyplomatóww naszym regionie uczestni-czył marszałek Marek Woź-niak, który zaznaczył, że takawizyta to świetna okazja dopromocji Wielkopolski. Z koleiwicemarszałek Wojciech Jan-kowiak towarzyszył ambasa-dorom podczas odwiedzinw podległym samorządowi wo-jewództwa Muzeum Pierw-szych Piastów na Lednicy. ABO

Z UkrainyDwie ukraińskie delega-cje spotkały się w ostat-nich tygodniach z przed-stawicielami samorząduwojewództwa.

13 października marszałekMarek Woźniak rozmawiałz grupą 10 ukraińskich dzien-nikarzy, goszczących w Polscew ramach specjalnego pro-gramu. Przedstawiciele me-diów drukowanych, radiowychi internetowych zapoznali sięm.in. z zasadami funkcjono-wania samorządu na szczebluregionalnym oraz z działa-niami, które obecnie Wielko-polska prowadzi z ukraiński-mi partnerami.

Z kolei od 24 do 28 paź-dziernika wizytę studyjnąw naszym województwie od-było 14 urzędników admini-stracji samorządowej i rządo-wej, naukowców oraz repre-zentantów sektora pozarządo-wego z obwodu czernihow-skiego. Z gośćmi spotkał sięczłonek zarządu województwaLeszek Wojtasiak. ABO

Już w sieciOd 1 listopada Wielkopol-ska jest członkiem ERRIN– Europejskiej Sieci Współ-pracy Regionów w zakre-sie Badań i Innowacji.

Sieć skupia ponad 120 pod-miotów z Europy, głównie re-gionów. ERRIN stawia nawparcie swoich członków wewzmacnianiu ich potencjałubadawczego i innowacyjnego,ułatwianie wymiany wiedzyi doświadczeń, pomoc w na-wiązywaniu wspólnych działańi partnerstw projektowych.

Koordynatorem działańzwiązanych z uczestnictwemnaszego regionu w sieci jestBiuro Informacyjne Woje-wództwa Wielkopolskiegow Brukseli, z którym zainte-resowani mogą się kontakto-wać, np. pisząc na adreserrin@wielkopolska.eu. ABO

Wielkopolska wspiera moł-dawską transformację,m.in. w ramach projektudotyczącego rozwoju tu-rystyki na obszarach wiej-skich.

Nasze województwo od2014 r. udziela pomocy eks-perckiej przedstawicielommołdawskich samorządów.W bieżącym roku realizowa-ny jest projekt „Wsparcie roz-woju zrównoważonej tury-styki na obszarach wiejskichw Regionie Rozwoju Północ”(współfinansowany z pienię-dzy polskiego MSZ).

W listopadzie dwoje Moł-dawian odbędzie staż w na-szym województwie. Natomiastw dniach 10-14 październikaw Mołdawii przebywała grupaekspertów z UMWW na czelez dyrektorem DepartamentuSportu i Turystyki TomaszemWiktorem. Wielkopolanie wzię-li udział w spotkaniach i warsz-tatach związanych z rozwojemproduktów turystycznych,szczególnie dotyczących wsi.

Wcześniej, w dniach 29września – 2 października,delegacja województwa wiel-kopolskiego na czele z wice-marszałkiem KrzysztofemGrabowskim uczestniczyła

w „Dniach Regionu RozwojuPółnoc w Mołdawii”. Najważ-niejszym punktem wizyty byłudział w III Forum Gospo-darczym, które odbyło sięw Bielcach. Była to okazja dorozmów z przedstawicielamiwładz zarówno regionalnych,jak i rządowych. Przedsta-wiając sukces Wielkopolskiw ostatnim ćwierćwieczu,Krzysztof Grabowski zachęcałstronę mołdawską do dalszychwysiłków na drodze transfor-macji i eurointegracji.

Podczas spotkań omówionorealizowane obecnie projekty,

a także możliwe obszarywspółpracy w kolejnych la-tach, w tym prezentację Re-gionu Rozwoju Północ na po-znańskich targach Smaki Re-gionów w 2017 roku.

Ion Leuca, przewodniczącyrejonu Glodeni, który pełnirównocześnie funkcję prze-wodniczącego Rady RegionuRozwoju Północ, podziękowałprzedstawicielom Wielkopolskiza dotychczas udzielonewsparcie i poprosił o dalszążyczliwość w procesach trans-formacji i modernizacji moł-dawskiego samorządu. ABO

Jak pomagamy Mołdawii

Podczas wizyty w Mołdawii wicemarszałek Krzysztof Gra-bowski usłyszał podziękowania dla Wielkopolan za udziela-ne wsparcie.

FOT.

ARC

HIW

UM

11 października Wielkopolska podpisała „List intencyj-ny w sprawie współpracy gospodarczej ze stanem Kar-nataka”. Sygnatariuszami dokumentu byli Leszek Woj-tasiak z zarządu województwa i R.V. Deshpande, ministerds. dużych i średnich przemysłów oraz infrastruktury rzą-du stanu Karnataka. Strony uzgodniły chęć rozwoju re-lacji gospodarczych w kilku dziedzinach, m.in. transpor-cie, logistyce, przemyśle motoryzacyjnym i lotniczym,elektronice, sektorze medycznym.Delegacja z Indii, której towarzyszył ambasador Ajay Bi-saria, przebywała w Wielkopolsce od 10 do 12 paź-dziernika, a okazją do podjęcia biznesowych rozmów(z przedsiębiorcami, naukowcami, samorządowcami)były targi POL-ECO-SYSTEM. Gości z Indii (Karnataka li-czy 61 mln mieszkańców, a jego stolica Bangalore na-zywana jest indyjską Doliną Krzemową) interesowałyzwłaszcza rozwiązania z zakresu ochrony środowiskai usług komunalnych. RAK

FOT.

P.R

ATAJ

CZA

K

Biznes ze stanem Karnataka

VolkswagenwystartowałFabryka VW w Białęży-cach koło Wrześni oficjal-nie rozpoczęła działalność.

Wzniesiona przez niemieckikoncern kosztem kilkuset mi-lionów złotych fabryka zosta-ła uroczyście otwarta 24 paź-dziernika. Docelowo pracęznajdzie tam 3000 osób (nie li-cząc zatrudnionych u koope-rantów), a z zakładu możewyjeżdżać nawet 100.000 do-stawczych crafterów rocznie.

W uroczystości wzięli udziałmarszałek Marek Woźniak(który spotkał się przy tej oka-zji z premierem Dolnej Sak-sonii Stephanem Weilem)i wicemarszałek Wojciech Jan-kowiak.

Przypomnijmy, że samo-rząd województwa, uczestni-cząc w rozmowach z inwesto-rem, wniósł istotny wkładw podjęcie przez VW decyzjio zlokalizowaniu nowej fa-bryki w Wielkopolsce. Wpływna to miały m.in. zadeklaro-wane i wykonane przez woje-wództwo inwestycje w infra-strukturę komunikacyjną(drogową i kolejową) w okoli-cach Wrześni. ABO

Uroczyste otwarcie fabrykiodbyło się 24 października.

FOT.

ARC

HIW

UM

Rola samorządów w kre-owaniu zrównoważone-go wzrostu gospodar-

czego sprzyjającego włączeniuspołecznemu była głównymtematem 14. edycji Europej-skiego Tygodnia Regionówi Miast. W dniach 10-13 paź-dziernika w Brukseli spotka-ło się kilka tysięcy politykówi ekspertów z regionów i miastUE. Jak co roku Wielkopol-ska aktywnie włączyła się w tęinicjatywę.

Sesja inauguracyjna ETRMbyła tradycyjnie połączonaz początkiem kolejnej odsłonyobrad plenarnych KomitetuRegionów. Wiele miejsca w dys-kusji poświęcono ogólnounijne-mu problemowi wolnego wdra-żania funduszy strukturalnych(choć na tle innych polskie re-giony wypadają całkiem do-brze, a Wielkopolska jest wśródnich jednym z liderów).

– Musimy obiektywnie oce-nić przyczyny opóźnień wewdrażaniu funduszy struktu-ralnych, zamiast pozwalać,żeby były wykorzystywaneprzez przeciwników politykispójności w Europie – mówiłmarszałek Marek Woźniak dounijnej komisarz Coriny Cre-ţu. Zwrócił uwagę, że w okre-sie programowania 2014-2020wprowadzono dużo zmiani nowych instrumentów, dla-tego więcej czasu trzeba po-święcić, aby zapisy unijnewcielić w życie. Zaapelowałrównież, aby Komisja Euro-pejska zbadała wpływ wdra-żania tych wymogów oraz no-wych mechanizmów na opóź-nienia w wydawaniu unijnychpieniędzy.

W ramach spotkań towa-rzyszących sesji plenarnejmarszałek m.in. wziął udziałwe wspólnym posiedzeniu

dwóch komisji odpowiedzial-nych za politykę regionalną(COTER i REGI).

Wśród ponad 100 warszta-tów i seminariów ETRM byłateż debata „Ekologiczne spo-soby zwalczania ubóstwa ener-getycznego” w siedzibie BIWWw Brukseli, zorganizowanaprzez Wielkopolskę wspólniez pięcioma europejskimi part-nerami.

Innym z wydarzeń byłwarsztat „Strategie zrówno-ważonego rozwoju dla obsza-rów leżących wokół głównychcentrów miejskich”, zorgani-zowany przez Europejską SiećRegionów Podmiejskich PUR-PLE, której województwowielkopolskie jest członkiem.Odbyło się też zebranie za-rządu oraz zgromadzenie ogól-ne PURPLE, gdzie Wielko-polskę reprezentował wice-marszałek Wojciech Janko-

wiak. Przyjęto m.in. wnioseko członkostwo w sieci Bran-denburgii, z którą nasze wo-jewództwo od lat współpracujena wielu polach.

W ramach ETRM od wrze-śnia do listopada w 187 eu-ropejskich miastach i regio-nach zorganizowane zostaływydarzenia lokalne pod ha-słem „Europa w moim regio-nie, Europa w moim mieście”.U nas z inicjatywy samorząduwojewództwa odbyły się Wiel-kopolskie Dni Energii 2016,dofinansowane z Wojewódz-kiego Funduszu Ochrony Śro-dowiska i Gospodarki Wodnejw Poznaniu. W ich ramach2 i 7 października w Marsze-wie i Sielinku zorganizowanofestyny rodzinne, tematycz-nie związane z oszczędzaniemenergii i z uświadamianiemkonieczności jej racjonalnegoużytkowania. ABO

Aktywni wśród regionówO czym samorządowcy z UE debatowali w Brukseli?

Marszałek Marek Woźniak w trakciedyskusji o wdrażaniu polityki spójności.

FOT.

3XAR

CH

IWU

M

Podczas debaty w BIWW Wielkopolskęreprezentowała Alicja Nowak z UMWW.

Wielkopolskie Dni Energii były jednymz wydarzeń towarzyszących ETRM.

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

sejmik4

Kazimierz Pałasz (SLD--UP), nawiązując do przewi-dywanych utrudnień dla pa-sażerów kolei, związanychz planowanym remontem liniiPoznań-Warszawa, zapytało działania i rozmowy podej-

mowane w tej kwestii przez władze woje-wództwa, m.in. w zakresie zorganizowaniatransportu zastępczego.

Marek Sowa (PiS) interpe-lował w sprawie planowane-go zasięgu poznańskiej koleimetropolitalnej oraz w kwestiipoprawy bezpieczeństwa naprzejściach dla pieszych nadrodze wojewódzkiej nr 434

w Krobi poprzez budowę sygnalizacji świetlnych.

Waldemar Witkowski (SLD--UP) pytał o szczegóły doty-czące rozwoju kolei metropo-litalnej, a także o możliwośćzrezygnowania przez urządz wymogu dostarczania przezpetentów wydruków doku-

mentów z rejestrów sądowych.

Zofia Itman (PiS) w swoimwystąpieniu poruszyła sprawękontrowersji wokół zgody nawydobywanie i przetwarza-nie złoża piasków kwarco-wych znajdującego się w miej-scowości Rumin w gminie Sta-re Miasto.

Leszek Bierła (PiS) ponow-nie interpelował na tematwykupu kilku gospodarstwrolnych z terenu obejmujące-go planowany zbiornik narzece Prośnie w WielowsiKlasztornej, pytając m.in.

o to, czy istnieje możliwość wymiany tychgruntów na inne.

Dariusz Szymczak (PiS)poruszył trzy kwestie: budo-wy chodnika przy drodze wo-jewódzkiej nr 436 w Chociczy,udziału marszałka woje-wództwa w konferencji w Sa-lonikach, podstawy prawnej

odmowy odpowiedzi na jedną z jego inter-pelacji.

Sławomir Hinc (PiS) pytało termin rozpoczęcia realiza-cji programu „Cyfrowa Szko-ła Wielkopolsk@ 2020”, pod-kreślając wagę tego projektu.Pochwalił też organizację nie-dawnego wyjazdu studyjnego

radnych do Rumunii.

Jan Pikulik (PSL) złożyłpisemne interpelacje doty-czące: możliwości remontudrogi nr 194 na odcinku Wy-rzysk-Osiek nad Notecią, na-prawy drogi nr 242 przy prze-jeździe kolejowym w Falmie-

rowie, wyznaczenia przejść dla pieszych nadrodze nr 242 w gminie Łobżenica, montażulustra drogowego przy skrzyżowaniu na dro-dze nr 190 w Białośliwiu. ABO

Sejmikowe pytania

Przedstawiamy tematy,które radni poruszali 31października, podczas XXIIIsesji sejmiku, w ramachpunktu „interpelacjei zapytania”.

Radni, podczas sesji sejmiku i posiedzeńkomisji, zapoznali się z projektem „Pla-nu zagospodarowania przestrzennegowojewództwa wielkopolskiego. Wielko-polska 2020+”.

Kształtowanie i prowadzenie polityki prze-strzennej w województwie stanowi jedno z naj-istotniejszych zadań samorządu regionalne-go. Jednym z podstawowych dokumentów słu-żących prowadzeniu tej polityki jest uchwa-lany przez sejmik plan zagospodarowaniaprzestrzennego województwa.

Założenia dokumentu prezentował rad-nym podczas prac komisji dyrektor Wielko-polskiego Biura Planowania PrzestrzennegoMarek Bryl. Wskazywał m.in., że nowościąjest położenie akcentu na wyznaczenie granictzw. obszarów funkcjonalnych. Ma to służyćkoordynacji działań podejmowanych przez róż-ne podmioty na obszarach występowaniaszczególnych zjawisk i problemów prze-strzennych.

Największe zainteresowanie radnych wzbu-dzała kwestia opisania terenu południowo--zachodniej Wielkopolski jako obszaru funk-cjonalnego charakteryzującego się intensyw-ną działalnością rolniczą (ma to związek z dys-kusją wokół wykorzystania znajdujących sięna tym terytorium pokładów węgla brunat-nego – ich ewentualnej eksploatacji sejmiksprzeciwił się kilka miesięcy temu w specjal-nym stanowisku).

Dyskutowano również m.in. o problemiezgodności miejscowych planów zagospodaro-wania, uchwalanych przez lokalne samorzą-dy, z dokumentem wojewódzkim.

Teraz projekt planu zostanie poddany kon-sultacjom z odpowiednimi podmiotami, przedewszystkim z wielkopolskimi samorządami.Później nastąpi uchwalenie jego ostatecznejwersji przez sejmik. ABO

Będzie nowy plan

Przewodnicząca sejmiku Zofia Szalczykwręczyła przyznaną przez władze re-gionu odznakę honorową „Za zasługi dlawojewództwa wielkopolskiego” prof.Grzegorzowi Skrzypczakowi.

Przekazanie odznaczenia ustępującemurektorowi Uniwersytetu Przyrodniczego w Po-znaniu odbyło się 7 października podczas in-auguracji nowego roku akademickiego na tejuczelni.

W uzasadnieniu wniosku o przyznanie od-znaczenia podkreślono wkład prof. Skrzyp-czaka zarówno w rozwój studiów rolniczych,jak i w rozwój życia gospodarczego i kultu-ralnego środowisk wiejskich na terenie Wiel-kopolski. Wskazano też m.in., że na każdympolu swojej aktywności – dydaktycznej, or-ganizacyjnej czy naukowej – uzyskuje zna-czące efekty. ABO

Odznaka dla rektora

Sejmik ustalił składy komisji konkurso-wych, które wybiorą dyrektorów trzechpodległych samorządowi województwaplacówek opieki zdrowotnej.

Chodzi o Szpital Rehabilitacyjno-Kardio-logiczny w Kowanówku, Wojewódzki SzpitalZespolony w Koninie oraz Centrum Rehabi-litacji w Osiecznej. W dwóch pierwszychobecni dyrektorzy (Jacek Łukomski i LeszekSobieski) zostali zatrudnieni na czas okre-ślony, do rozstrzygnięcia konkursów.W Osiecznej Annie Niedźwieckiej powierzonopełnienie funkcji dyrektora też do czasu prze-prowadzenia postępowania konkursowego.

Zanim sejmik przyjął stosowne uchwały,większość radnych odrzuciła postulat opozy-cji, by mogła ona do składu komisji konkur-sowych wskazać swoich przedstawicieli. ABO

Wybiorą dyrektorów

Bezpośrednio po zakończeniu październi-kowej sesji sejmiku jej uczestnicy mieli oka-zję wziąć udział w uroczystości zorganizo-wanej w Urzędzie Marszałkowskim. Był towernisaż przygotowanej na zlecenie sa-morządu województwa wystawy multime-dialnej „Polska w Europie. Wszystko zaczęłosię 1050 lat temu w Wielkopolsce” (byłaprezentowana w UMWW do 10 listopada).Marszałek Marek Woźniak wręczył też na-grody w konkursie dziennikarskim, w tymroku związanym z rocznicą Chrztu Polski.Zwycięzcami zostali: Piotr Świątkowski(Merkury Polskie Radio), Izabella Szcze-paniak (gazeta internetowa „Echo Lubonia”),Adam Górczewski (radio RMF FM), StanisławWryk (telewizja Polsat News). ABO

FOT.

2XA.

BO

IŃS

KI

Wystawa i laury

Sejmik podczas październikowej sesjiprzyjął programy współpracy samorzą-du województwa „z organizacjami po-

zarządowymi oraz innymi podmiotami pro-wadzącymi działalność pożytku publicznego”.Nowością jest to, że oprócz dokumentu obej-mującego kolejny (a więc 2017) rok, stworzo-ny został również program wieloletni, na lata2017-2018. Przed głosowaniem radni zapo-znali się z informacjami o przebiegu konsul-tacji obu tych dokumentów.

Programy tradycyjnie zawierają szerokispis obszarów, w których województwo za-mierza podejmować współpracę z „trzecim sek-torem”, a także katalog form tej kooperacji. Tą,która zawsze najbardziej interesuje organi-zacje pozarządowe, są oczywiście dotacje,przyznawane bądź w trybie otwartych kon-kursów ofert, bądź w formie tzw. małych gran-tów. W przyjętych przez sejmik dokumentachznajdziemy zapis, że na tę współpracę samo-rząd województwa przeznaczy nie mniej niż14 milionów złotych.

Wielkopolska już wcześniej przecierałaszlaki, zawierając w ramach współdziałaniaz organizacjami pozarządowymi wieloletnieumowy na sportowe szkolenie młodzieży z na-szego województwa. Teraz uznano, że takżew kilku innych dziedzinach zagwarantowaniedłuższego niż roczne dofinansowania pozwo-li na bardziej stabilne funkcjonowanie i moż-liwość planowania pracy podmiotów „trzeciegosektora”.

W katalogu przedsięwzięć zapisanych w pro-gramie wieloletnim znajdziemy m.in.: wspo-mniane szkolenie i współzawodnictwo młodychsportowców, organizację festiwali i konkursówteatralnych i muzycznych, prowadzenie ośrod-ków adopcyjnych, inne działania z zakresu po-lityki społecznej, promocji zdrowia i przeciw-działania uzależnieniom.

Wykaz dziedzin, na które można uzyskaćjednoroczne wsparcie finansowe, jest oczywi-ście znacznie szerszy i obejmuje piętnaście po-jemnych obszarów, a w ich ramach znajdzie-my spis ponad stu bardziej szczegółowych za-dań, których realizację województwo jestskłonne powierzyć organizacjom pozarządo-wym. ABO

Współpraca na lataJak samorząd województwa będzie wspierać działalność organizacjipozarządowych w Wielkopolsce?

Radni przegłosowali dwa programy współpracy z organizacjami pozarządowymi.

FOT.

A.B

OIŃ

SKI

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl sejmik

5

WWiicceemmaarrsszzaałłeekk WWoojjcciieecchh JJaannkkoowwiiaakk– odpowiadając na interpelację Marka Sowy w sprawiebudowy ciągu pieszo-rowerowego wzdłuż drogi woje-wódzkiej od granicy gmin Bojanowo i Rydzyna do osie-dla mieszkaniowego w Gołaszynie, poinformował, iż tainwestycja nie jest brana pod uwagę w najbliższym cza-

sie z uwagi na ograniczone środki budżetu województwa. Priorytetem sąbowiem inwestycje na drogach o znaczeniu regionalnym, przenosząceruch ciężki i tranzytowy.– w odpowiedzi na interpelację Juliana Joksia w sprawie remontu drogiwojewódzkiej nr 444, na odcinku Sulmierzyce-Krotoszyn, przyznał, że do-strzega potrzebę wykonania tego zadania. Możliwości jego przeprowa-dzenia uzależnione są jednak od wysokości środków, jakie województwobędzie mogło przeznaczyć na remonty w latach następnych. Do czasurealizacji inwestycji będą na bieżąco wykonywane remonty cząstkowe na-wierzchni.– poinformował Włodzimierza Ignasińskiego, że postulowana przez nie-go budowa ścieżek pieszych i rowerowych nie jest brana pod uwagę w najbliższym czasie. Na odcinku DW 178 Czarnków-Kuźnica Czarnkowskanajlepszym rozwiązaniem ze względu na bezpieczeństwo ruchu jest zlo-kalizowanie ciągu rowerowego poza pasem drogowym. Wykonaniedwóch pozostałych inwestycji nie jest rozważane, gdyż na odcinku Ja-raczewo-Szydłowo istnieje chodnik, zaś z Blękwitu do Złotowa przebie-ga już ciąg pieszo-rowerowy wzdłuż DW 188.– odpowiadając na interpelację Waldemara Witkowskiego w sprawie sta-nu technicznego drogi wojewódzkiej nr 196 w granicach gminy MurowanaGoślina, poinformował o przyczynach usterek oraz o przeprowadzonychw październiku pracach naprawczych.– w nawiązaniu do interpelacji Kazimierza Pałasza w sprawie budowy ścież-ki pieszo-rowerowej w ciągu DW 467, na odcinku Radolina-Ciążeń, wska-zał, iż z uwagi na wysoki koszt nie jest możliwe wykonanie jej na całymprzebiegu (ok. 17 km). W 2016 r. zlecono opracowanie dokumentacjitechnicznej dla budowy chodników w Ciążeniu (ul. Wolności) i Lądku (ul.Pyzdrska). Realizacja przedsięwzięć będzie odbywać się sukcesywnie, pozakończeniu jednego etapu może zostać rozpoczęty kolejny.

CCzzłłoonneekk zzaarrzząądduu wwoojjeewwóóddzzttwwaa LLeesszzeekk WWoojjttaassiiaakk– odpowiadając na interpelację Dariusza Szymczaka do-tyczącą świadczeń wykonywanych przez podmioty lecz-nicze podległe Samorządowi Województwa Wielkopol-skiego ponad limity zawarte w umowach z NFZ, poin-formował o działaniach podejmowanych przez kierow-

ników tych jednostek, zmierzających do zapłaty przez WOW NFZ należ-ności z tytułu nadwykonań za lata 2011-2015.– odnosząc się do interpelacji Dariusza Szymczaka w sprawie darowiznyna rzecz poznańskiego OPEN, poinformował, iż z uwagi na toczące siępostępowanie prokuratorskie do czasu jego zakończenia nie są udzie-lane informacje w przedmiotowej sprawie.– w odpowiedzi na zapytania Zbigniewa Czerwińskiego wyjaśnił, że zmia-na uchwały ZWW nr 1324/2015 dotyczyła zwiększenia całkowitej war-tości projektu pn.: „Wyposażenie środowisk informatycznych wojewódzkich,powiatowych i miejskich podmiotów leczniczych w narzędzia informatyczneumożliwiające wdrożenie Elektronicznej Dokumentacji Medycznej orazstworzenie sieci wymiany danych między podmiotami leczniczymi sa-morządu województwa”. Ustosunkował się też do zapytania w kwestii re-alizacji i wdrożenia projektów informatycznych w podległych podmiotachleczniczych.

CCzzłłoonneekk zzaarrzząądduu wwoojjeewwóóddzzttwwaa MMaarrzzeennaa WWooddzziińńsskkaa– odpowiedziała na interpelację Włodzimierza Igna-sińskiego dotyczącą projektu „Wojewódzkiego Planu Go-spodarki Odpadami dla województwa wielkopolskiegona lata 2016-2022 wraz z planem inwestycyjnym”, a zwłaszcza instalacji termicznego przekształcania od-

padów w regionie obejmującym Piłę i okolice. Wskazała, że zarząd wo-jewództwa zapewnił możliwość udziału społeczeństwa w opracowaniuprojektu planu, uwzględniając obowiązujące regulacje prawne, a zain-teresowane podmioty miały możliwość składania uwag i wniosków. W projekcie znalazły się zapisy sygnalizujące ewentualne potrzeby (chę-ci) budowy w przyszłości kilkunastu lokalnych spalarni odpadów wy-korzystywanych m.in. w pracach miejskich zakładów ciepłowniczych,zgłoszone przez samorządy oraz potencjalnych prowadzących instala-cje. Jednak nie zostały one ujęte w projekcie WPGO 2022 oraz w pla-nie inwestycyjnym jako instalacje planowane, przewidywane do reali-zacji, ponieważ byłoby to niezgodne z wymaganiami Krajowego PlanuGospodarki Odpadami 2022. Zatem pojawiające się w projekcie pla-nu zapisy nie są podstawą do realizacji tych inwestycji ani ich finan-sowania ze środków unijnych.

DDeeppaarrttaammeenntt PPoolliittyykkii RReeggiioonnaallnneejj UUMMWWWW – odpowiadając z upoważnienia marszałka Wiesławowi Szczepańskiemu,Kazimierzowi Pałaszowi i Waldemarowi Witkowskiemu, przekazał (opra-cowany na prośbę Komisji Strategii Rozwoju Regionalnego i Współpra-cy Międzynarodowej) materiał uszczegółowiający informację o realiza-cji kontraktu terytorialnego w 2015 roku, przygotowaną przez ministrarozwoju. Wspomniany materiał uzupełniono o informacje dotyczące dzia-łań na rzecz kontraktu terytorialnego w 2016 roku. ABO

Zarząd odpowiadaPrzedstawiamy wyciąg z odpowiedzi udzielonych nawcześniejsze interpelacje i zapytania radnych.

Uczestniczący w projekcie „Jak być ak-tywnym w demokratycznym państwie” li-cealiści z Kalisza, Liskowa, OstrowaWielkopolskiego i Ostrzeszowa wzięliudział w posiedzeniu sejmikowej Komi-sji Ochrony Środowiska i GospodarkiWodnej, które odbyło się 19 październi-ka w siedzibie samorządu województwaw Poznaniu. Prowadzący obrady wice-przewodniczący komisji Julian Jokśprzedstawił młodzieży i jej opiekunom za-dania komisji oraz zakres tematyki, któ-rą się ona zajmuje. Z kolei przewodni-cząca sejmiku Zofia Szalczyk scharak-teryzowała rolę organów samorządu wo-jewództwa, przybliżając specyfikę pracysejmiku i jego radnych. ABO FO

T. A

. BO

IŃS

KI

Licealiści podpatrywali pracę radnych

Sejmik przyjął projekt sta-tutu Muzeum w Lewko-wie – Zespołu Pałacowo--Parkowego, który ko-nieczny jest do powołanianowej instytucji kultury.

Przypomnijmy, że przedmiesiącem radni zgodzili sięwyodrębnić pałac w Lewkowieze struktur marszałkowskie-go Muzeum Okręgowego Zie-mi Kaliskiej. Obiekt zamierzaprzejąć powiat ostrowski, a sa-morząd województwa dofi-nansuje jego remont przywsparciu pieniędzmi z WRPO2014-2020.

W Lewkowie będzie możnazaoferować zwiedzającym(poza funkcjami muzealny-mi) np. zajęcia edukacyjne,nocleg i wyżywienie. RAK

Co w Lewkowie?

Radni zdecydowali, że 52projekty zgłoszone przezwielkopolskie sołectwaotrzymają wsparcie z bu-dżetu województwa.

Pieniądze z czwartej edycjikonkursu „Odnowa wsi szan-są dla aktywnych sołectw”trafią do sołectw przez samo-rządy gmin.

– Konkurs samorządu wo-jewództwa, realizowany z pro-gramu „Wielkopolska OdnowaWsi 2013-2020”, cieszy ciędużym zainteresowaniem. W tym roku wpłynęło 181wniosków, a pieniądze otrzy-mają 52 najlepsze projekty –poinformował podczas paź-dziernikowych obrad sejmi-kowej komisji rolnictwa Ma-

rek Beer, dyrektor Departa-mentu Rolnictwa i RozwojuWsi UMWW.

Gdy radni dopytywali, któ-ra gmina jest najbardziej ak-tywna i gdzie trafia najwięcejpieniędzy, Marek Beer odpo-wiedział: – Wiele wniosków i do tego dobrze przygotowa-nych składa gmina Lwówek.

Na co można wydać granty?Na drobne zakupy związanenp. z wyposażeniem obiek-tów użyteczności publicznej(np. nagłośnienie do świetlic i sal wiejskich) czy z zago-spodarowaniem przestrzenipublicznej (np. ławki). Wy-datki mogą być też związane z promowaniem wsi (ban-nery, namioty) i kultywowa-

niem tradycji (stroje, in-strumenty).

Łącznie na dofinansowanietakich projektów wojewódz-two przeznaczyło 200 tys. zł.

***Sejmik zgodził się też na

przekazanie pieniędzy dla sa-morządów, które zwyciężyły w tegorocznej edycji konkur-su „Wielkopolska Otwarta dlaNiepełnosprawnych”.

Wsparcie z budżetu woje-wództwa otrzyma ponadtogmina Powidz, która wypo-saży w sprzęt powstającą bazęratownictwa wodnego w Przy-brodzinie. Z kolei gminomSkulsk i Ślesin przyznanofundusze na rozwój infra-struktury turystycznej. RAK

Granty dla sołectw

Od 27 września do 1 paź-dziernika w Rumuniiprzebywała wielkopol-

ska delegacja, na której czelestała przewodnicząca sejmikuZofia Szalczyk. Ponadto w jejskład wchodzili członkowie sej-mikowej Komisji Strategii Roz-woju Regionalnego i Współ-pracy Międzynarodowej, w tymjej przewodniczący MikołajGrzyb oraz członek zarząduwojewództwa Leszek Wojta-siak.

Radni odwiedzili Kluż i Sy-bin, spotykając się z przed-stawicielami miejscowej ad-

ministracji, reprezentowanejprzez członków prezydiów radokręgów, prefekta, burmi-strzów miast, a także z przed-stawicielami środowiska biz-nesowego i akademickiego.Zapoznali się też z działalno-ścią funkcjonującego przyUniwersytecie Babeş-Bolyaiw Klużu Centrum Języka i Kultury Polskiej.

***Natomiast Port Lotniczy Po-

znań-Ławica był 17 paździer-nika miejscem wyjazdowegoposiedzenia sejmikowej Komi-sji Gospodarki. Prezes lotni-

skowej spółki (w której udzia-ły ma także województwo) Ma-riusz Wiatrowski przedstawiłradnym charakterystykę taksamego portu, jak i rynku lotówpasażerskich w Wielkopolsce(zwracając uwagę na jego spe-cyficzny na tle innych portówregionalnych rozkład: 50 proc.dla tzw. tanich przewoźników,po około 25 proc. dla czarterówi przewoźników tradycyjnych),a także wyniki finansowe spół-ki i liczbę pasażerów korzysta-jących z lotniska.

Z kolei wiceprezes GrzegorzBykowski przypomniał liczne

inwestycje poczynione na Ła-wicy w ostatnich latach i omó-wił planowane przedsięwzięcia(m.in. podniesienie kategoriisystemu ILS). Zasygnalizowałteż problemy wynikające z za-padających w sądach wyro-ków dotyczących odszkodowańzwiązanych z wokółlotnisko-wym obszarem ograniczonegoużytkowania.

Uczestnicy posiedzenia mie-li też okazję naocznie zapoznaćsię z niektórymi poczynionymiostatnio inwestycjami (jak no-woczesne stanowisko do odla-dzania samolotów). ABO

Komisje w rozjazdachRadni gościli w Rumunii oraz na… poznańskim lotnisku.

Wizyta wielkopolskiej delegacji w działającym w KlużuCentrum Języka i Kultury Polskiej.

FOT.

Ł. W

IDEŁ

Na Ławicy radni i urzędnicy obejrzeli m.in. stanowisko doodladzania samolotów.

FOT.

A. B

OIŃ

SKI

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

z regionu6

PolecamyPłytowy rarytas od filharmoników

Czy może być lepsze uczcze-nie Roku Feliksa Nowowiej-skiego i Roku Henryka Sien-kiewicza niż przypomnienieoratorium „Quo vadis” autor-stwa związanego z Poznaniemkompozytora? Dzięki dofi-nansowaniu przez samorządwojewództwa z pieniędzyWRPO poznańscy filharmoni-cy pod batutą Łukasza Boro-wicza wykonali wspomnianedzieło 29 czerwca w Poznaniu(z okazji 50. rocznicy Czerwca’56), a dzień później w Berli-nie. Właśnie ukazała się pły-ta z zapisem poznańskiegokoncertu. Jej egzemplarze tra-fią m.in. do szkół muzycz-nych i bibliotek w Wielkopol-sce. Niestety, to wydanie niejest na sprzedaż, ale Filhar-monia Poznańska zapowia-da, że już za kilka miesięcyukaże się edycja, którą będąmogli nabyć wszyscy zainte-resowani melomani. ABO

Co widaćw obiektywie?

Do 17 listopada w siedzibieWielkopolskiej Biblioteki Pu-blicznej i Centrum AnimacjiKultury w Poznaniu (przy uli-cy Prusa 3) można zobaczyćpokonkursową wystawę „MojaWielkopolska 2016”. Spo-śród niemal 650 zdjęć zgło-szonych przez 60 autorów nawystawę jury wytypowało 70fotografii.Co te zdjęcia mówią o naszejrzeczywistości? Na czym sku-pił się w 2016 roku obiektywfotoreportera? Na przykładna ujęciu pustego łóżka naoddziale dziecięcym lub „po-marszczonej” ulicy w Gnieźnie.Wiele jest również fotografiireportażowych, dokumental-nych, które ukazują obrazWielkopolski wielkomiejskiej,wydarzeniowej, ale też wy-jątkowej. RAK

To się może przydać zain-teresowanym zagadnie-niami dotyczącymi opłatza korzystanie ze środo-wiska, sprawozdawczościz zakresu gospodarowa-nia odpadami oraz opłatyproduktowej!

Te zagadnienia zostanąomówione podczas warszta-tów, które Departament Śro-dowiska UMWW organizujew Poznaniu 29 listopada.

Spotkanie jest kierowanedo lokalnych przedsiębior-

ców, jednostek organizacyj-nych, pracowników działówochrony środowiska przed-siębiorstw oraz wszystkichinnych podmiotów korzysta-jących ze środowiska.

Udział w warsztatach jestbezpłatny, ale liczba miejscograniczona – decyduje ko-lejność zgłoszeń. Te należyprzesyłać do 22 listopada najeden z adresów: magdale-na.jachowska@umww.pl lubmarzena.kicinska@umww.pl.

ABO

Zaproszenie na warsztaty

11 października w Kwiej-cach (gmina Drawsko) dys-kutowano o rewitalizacjidrogi wodnej E70.

W rozmowach z przedsta-wicielami Ministerstwa Go-spodarki Morskiej i ŻeglugiŚródlądowej oraz Regionalne-go Zarządu Gospodarki Wod-nej w Poznaniu uczestniczyliprzedstawiciele województw:kujawsko-pomorskiego, lubu-skiego, pomorskiego, warmiń-sko-mazurskiego i wielkopol-skiego (reprezentował nas wi-cemarszałek Krzysztof Gra-bowski). Nie zabrakło też samorządowców z powiatuczarnkowsko-trzcianeckiego i nakielskiego, a także z gminDrawsko i Wieleń.

W Kwiejcach, po krótkimrejsie Notecią na statku „Ło-kietek”, podtrzymano czerw-cowe ustalenia z Torunia, do-tyczące prowadzenia wspól-nych działań i wypracowaniarozwiązań na rzecz przywró-cenia żeglowności i gospodar-czego wykorzystania dróg wod-nych w Polsce, zwłaszcza pol-skiego odcinka MDW E70. Po-ruszono m.in. problem „wą-skich gardeł” na trasie, utrud-niających pływanie większymjednostkom.

Omówiono też plan rozwojuśródlądowych dróg wodnych wPolsce na lata 2016-2020 z per-spektywą do 2030 r., sposobyjego finansowania i inwestycjeplanowane przez RZGW. RAK

Debata o drodze wodnejGdzie wypocząć na wsi?4 listopada na zamku w Rydzynie wicemarsza-łek Krzysztof Grabowskiwręczył nagrody laureatomdziesiątej, jubileuszowejedycji Konkursu na naj-lepszy obiekt turystyki na obszarach wiejskich w Wielkopolsce.

Wypoczynek na wsi, na łonienatury, zyskuje coraz większąpopularność. Turyści szukająróżnych atrakcji: aktywnegowypoczynku, dobrej jakościregionalnego jedzenia, wy-godnego noclegu i możliwościudziału w… pracach wiejskich,zwłaszcza w zajęciach kulty-wujących dawne tradycje. Niebrakuje też zwolenników wy-poczynku o charakterze tera-peutycznym, edukacyjnym i rekreacyjnym.

Gdzie zatem najlepiej wypo-cząć na wsi? Ofert jest mnóstwo,może warto wybrać któreś z go-spodarstw nagrodzonych w sa-morządowym konkursie?

W tym roku nagrody (i pie-niądze: odpowiednio 10, 8, 6 i 3 tys. zł dla wyróżnionychpodmiotów) wręczono w trzechkategoriach. Wśród gospo-darstw agroturystycznych w gospodarstwie rolnym zwy-ciężył „Folwark Hawaje” zeStarej Wiśniewki, a drugiemiejsce zajęła „Kmiecikówka”z miejscowości Trąbinek.

„Pałac w Orli” (gmina Koź-min) wygrał w kategorii obiek-tów bazy noclegowej o cha-rakterze wiejskim. Drugiemiejsce zajęły ex aequo „Cha-ta nad Wełną” z Rożnowicoraz „Dwór Hercowo” z miej-scowości Kościerzyn Wielki.

„Słoneczną Krainę” w Lubi-niu uznano na najlepszy obiektna terenach wiejskich o cha-rakterze terapeutycznym, edu-kacyjnym, rekreacyjnym, wy-korzystującym tradycyjne wa-lory wsi. Drugie miejsce zająłośrodek „Jansowo” z Kuślina,a trzecie – „Osada Babia Góra”z miejscowości Lubiny.

Ponadto nagrodę specjal-ną za integrację społecznościlokalnej i szerzenie edukacjizwiązanej z kulturą i historiąregionu otrzymało Stowarzy-szenie Kobiet Wiejskich„Masztalarnia” z Rozdraże-wa.

Celem przedsięwzięcia, or-ganizowanego od dekady przezUMWW w Poznaniu, jest pro-mocja agroturystyki. Laureacikonkursu, oprócz nagród fi-nansowych i dyplomów, mająmożliwość wzięcia udziału w akcjach marketingowych i promocyjnych samorząduwojewództwa. RAK

Laureaci konkursu otrzymali nagrody (na zdjęciu odbiera jąRobert Zaborski ze „Słonecznej Krainy”) od wicemarszałkaKrzysztofa Grabowskiego.

FOT.

S. W

DO

WC

ZYK

Podczas październikowejsesji sejmik zaplano-wał spore wydatki na

drogi. 510 mln zł wesprze re-alizację 11 zadań podzielo-nych na 17 etapów – wyja-śnia odpowiedzialny za trans-port wicemarszałek WojciechJankowiak. – Nowy most nadWartą stanie w Rogalinku,dofinansujemy budowę ob-wodnicy Gostynia i Rogoźna,zmodernizowane będą odcin-ki dróg nr 184 (od obwodnicyWronek), 116 (do Nojewa) i trasa z Wyrzyska do Osieka.

Gdzie jeszcze pojedziemybezpieczniej i wygodniej?Zwłaszcza tam, gdzie woje-wódzkie drogi łączą się z kra-jowymi, np. z trasą nr 10(DW nr 190), nr 22 (DW nr123) nr 32 (DW nr 431) czyekspresowymi (np. z nowymprzebiegiem S5 wiąże się roz-budowa drogi nr 306).

Przypomnijmy, że obecnietrwa też realizacja 18 innychzadań drogowych, którychwartość (po przetargach) wy-nosi 250 mln zł.

– Pierwsze z nich, odcinekPiotrowo-Zielonagóra na dro-

dze nr 185, sfinalizujemy w 2016 r. Kolejne trzy przed-sięwzięcia: w Wyrzysku, Uj-ściu i w pobliżu nowej fabry-ki Volkswagena, zakończy-my do połowy 2017 r. – za-pewnia dyrektor Wielkopol-skiego Zarządu Dróg Woje-

wódzkich w Poznaniu PawełKatarzyński.

Co jeszcze zaplanowano?Np. obwodnice Wronek i Obor-nik (w ciągu drogi nr 178).Sporą inwestycją jest też bu-dowa nowego mostu nad War-tą w Międzychodzie. Miesz-

kańcy miasta i przedsiębiorcynie mogą się już doczekaćrozpoczęcia prac. Stan tech-niczny starej przeprawy (57-letniej) jest bowiem fatalny:wprowadzono ograniczenienośności i ruch wahadłowy,znacznie utrudniające komu-

nikację w mieście. Do 2018roku za ponad 20 mln zł po-wstanie nowy obiekt, wraz z dojazdami, rondem i ścieżkąrowerową. Umowę w tej spra-wie podpisano 26 październi-ka w miejscowym starostwie.

– Mimo rozmachu inwesty-cyjnego na wojewódzkich dro-gach (ich sieć obejmuje ponad2,6 tys. km) nadal pozostajewiele do zrobienia. Dlatego sa-morząd regionu przeznaczyłna ten cel prawie 1 mld zł, z czego 220 mln euro stanowiądotacje z UE – zaznacza Woj-ciech Jankowiak. – Gdyby pie-niędzy było dwa razy więcej, teżbyśmy je wydali, bo potrzebyinwestycyjne na wielkopolskichtrasach oszacowano na ponad2 mld zł.

Decyzję, które z tych zadańzrobić i w jakiej kolejności, po-dejmuje zarząd województwa,uwzględniając między innymi:znaczenie drogi dla rozwojupobliskich terenów, uciążli-wości komunikacyjne, poziomnatężenia ruchu, stopień przy-gotowania danej inwestycjido realizacji, skalę oczekiwańspołecznych. RAK

Pół miliarda na drogiNa 510 mln zł oszacowano wartość 17 nowych przedsięwzięć drogowych. Samorządregionu zainwestuje w most, obwodnice, ronda i modernizację wojewódzkich tras.

Stan techniczny starego mostu w Międzychodzie jest fatalny: wprowadzono ograniczenienośności i ruch wahadłowy. Nowa przeprawa przez Wartę stanie w pobliżu.

FOT.

AR

CH

IWU

M W

ZDW

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl nasze powiaty

7

Lekcja z historii:Nazwa Jarocin pierwszy razpojawiła się w dokumenciewystawionym 30 listopada1257 r. przez księcia wiel-kopolskiego Bolesława Po-bożnego, który nadał miastowraz z kilkoma wsiami orazliczne przywileje komesowiJankowi z wpływowego roduZarembów. Po drugim roz-biorze Polski w 1793 r. zie-mia jarocińska znalazła siępod panowaniem Prus. Podkoniec XIX wieku nastąpił dy-namiczny rozwój miasta: w 1875 r. Jarocin stał sięważnym węzłem kolejowym,a w 1887 r. został stolicąnowo powstałego powiatu.Na początku XX wieku dys-ponował m.in. instalacją wo-dociągową, kanalizacją i ga-zownią.

Powiat jarocińskiw liczbach:� powierzchnia – 587,7 km²� liczba ludności – 71.790� gęstość zaludnienia

– 122,15 os./km²� mieszkańcy miast

– 40 proc.� mieszkańcy wsi – 60 proc.

Ciekawostki:� Dworzec kolejowy w Jaro-cinie to najstarszy (wybudo-wany pod koniec XIX w.) za-chowany dworzec typu wę-złowego w Wielkopolsce. Torównież jeden z pierwszychdworców (na tym terenie)posiadających oświetlenieelektryczne.� W Mieszkowie na rynkuznajduje się pomnik gen.Stanisława Taczaka – pierw-szego dowódcy PowstaniaWielkopolskiego. Generałurodził się właśnie w Miesz-kowie.

Sąsiednie powiaty:� gostyński� śremski� średzki� wrzesiński� pleszewski� krotoszyński

Powiatjarociński

Bartosz Walczak, starosta jarociński

– Powiat jarociński znany jestw całej Polsce z muzyki rocko-wej, która za sprawą JarocinFestiwalu rozbrzmiewa tu odlat. Odwiedzając nas, możnapoznać albo przypomnieć sobierockowe rytmy w multime-dialnym muzeum, które po-wstało w dawnym spichlerzuzbożowym. To tu dziś odbywa-ją się koncerty znanych zespo-łów i tych, którzy na muzycznejscenie stawiają pierwsze kroki.

Ale nasz powiat to nie tylkokojarzona z buntem muzykarockowa, to także powrót dorównie buntowniczej tradycjiPowstania Wielkopolskiego,którego pamięć jest kultywo-wana na ziemi jarocińskiejprzez liczne organizacje spo-łeczne.

Może ten „wrodzony” buntpowoduje, że w naszym po-wiecie nie boimy się podejmo-wać odważnych decyzji, służą-cych mieszkańcom. W Kotlinieprzebudowaliśmy (na potrzebyDPS) obiekt po Rolniczej Spół-dzielni Produkcyjnej. Dziś prio-rytetem jest dla nas szpital:spółka ze 100-proc. udziałemsamorządu powiatowego. Ko-lejna jego modernizacja (po-wstanie m.in. oddział opieki pa-liatywnej) do łatwych nie na-leży. Jednak nie boimy się wy-zwania, chcąc dostosować od-działy do najwyższych stan-dardów.

Zdaniemgospodarza

W Cerekwicy Nowej w po-wiecie jarocińskim od latfunkcjonuje, podległy sa-morządowi regionu, Mło-dzieżowy Ośrodek Wycho-wawczy dla dziewcząt.

MOW, zlokalizowany w po-nad 4-hektarowym parku (naterenie którego znajduje siętakże szkoła wraz salą gim-nastyczną, budynki miesz-kalne i administracyjne), po-szczycić może się ponad stu-letnią historią.

W dawnym majątku Czap-skich już pod koniec XIX w.znajdował się zakład wycho-wawczy dla chłopców „moral-nie zaniedbanych”, kierowa-nych sądownie na podstawieprawa niemieckiego. Ośrodek

działał także w latach mię-dzywojennych. W 1948 r. doCerekwicy trafiły dziewczęta.

W obecnej formie MOWfunkcjonuje od 1994 r. Prze-znaczony jest dla dziewcząt w wieku od 13 do 18 lat.

– Dziewczęta trafiają do nasna mocy postanowień sądówrodzinnych. To nie są jednakwyroki za przestępstwa. Naszewychowanki sprawiają kłopo-ty wychowawcze. Wagarują,sięgają po alkohol, narkotyki.Czasem mają na swoim konciedrobne kradzieże – opowiadadyrektor MOW Marek Krzy-żostaniak. – Staramy się impomóc poprzez zajęcia psy-choterapeutyczne. U nas koń-czą też szkołę. RAK

Dom dla dziewcząt

Wśród licznych przedsię-wzięć, zrealizowanychdzięki wsparciu samorzą-du województwa (drogi,baza sportowa i turystycz-na, inwestycje przeciwpo-wodziowe) na terenie po-wiatu jarocińskiego, jed-na jest szczególnie orygi-nalna. W magazynie zbo-żowym powstało muzeumpolskiego rocka.

„Spichlerz polskiego rocka”– to stała wystawa poświęco-na ponad 40-letniej historiijarocińskich festiwali i historiipolskiego rocka. Ekspozycja,będąca częścią jarocińskiegomuzeum, powstała (dziękiunijnej dotacji z WRPO 2007--2013) w zaadaptowanym naten cel dawnym magazyniezbożowym, położonym w za-bytkowej części miasta.

Wystawa ma charakter mul-timedialny: dostępne są zdję-cia wykonane podczas kolej-nych edycji festiwalu, teksty z gazet oraz oryginalne na-grania muzyczne i filmowe z koncertów, a także filmy do-kumentalne pokazujące feno-men Jarocina.

Na ekspozycji znajdują sięteż oryginalne plakaty, folderyfestiwalowe, karnety i wej-ściówki, koszulki i setki innychfestiwalowych „gadżetów”.

Spichlerz jest także miej-scem realizacji projektów kul-turalnych. Parter budynkuzaadaptowano na kluboka-wiarnię, gdzie mogą prezen-tować się młode zespoły orazuznani twórcy.

Wizytówką Jarocina, nazy-wanego często stolicą pol-skiego rocka, jest także po-mnik glana stojący od lipca2011 r. w centrum miasta. In-stalacja ma ponad dwa metrywysokości. Przypomnijmy, żekultowe buty, glany, zdobyłypopularność w latach 70. i 80.w Wielkiej Brytanii i związa-ne były z muzyką punkroc-kową. RAK

Glany ze spichlerzem

Ośrodek w Cerekwicy funkcjonuje od 1891 roku.

FOT.

M. Z

AKR

ZEW

SKI

Pomnik glana to wizytówka Jarocina, nazywanego często stolicą polskiego rocka.

FOT.

M. C

HW

ISTE

K

Powiat jarociński jest po-łożony w południowo--wschodniej części Wiel-

kopolski. W jego skład wchodzącztery gminy: Jarocin, Jara-czewo, Kotlin i Żerków. To te-reny bardzo atrakcyjne podwzględem krajobrazowym i hi-storycznym. Dawny region – umownie dziś nazywany zie-mią jarocińską – od północy za-myka Warta, od wschodu Pro-sna, przez środek przepływaLutynia z jej dopływem Lu-bieszką, a na zachodzie Obra.

Turystyczną perełką po-wiatu jest Żerkowsko-Cze-szewski Park Krajobrazowy,który zachwyca zróżnicowanąrzeźbą terenu z bogatymi i cie-kawymi zbiorowiskami ro-ślinnymi, zamieszkiwanymiprzez rzadkie gatunki zwie-rząt. Malowniczą okolicę uroz-maicają lasy, pola uprawne,strumyki, stawy. Urokliwekrajobrazy sprzyjają powsta-waniu gospodarstw agrotury-stycznych, gdzie w ciszy i spo-koju, korzystając z urokównatury, można znaleźć dosko-nałe warunki do wypoczynku.

Piękno tych ziem docenił w latach 30. XIX wieku AdamMickiewicz, który urzeczonyokolicą napisał tu prawdopo-dobnie pierwsze strofy „PanaTadeusza”. W klasycystycz-nym pałacu w Śmiełowie, w którym gościł nasz wieszcz,znajduje się obecnie muzeum

jego imienia ze stałą ekspo-zycją poświęconą twórcy„Pana Tadeusza”.

Co jeszcze warto zobaczyć w powiecie jarocińskim podczasweekendowych wycieczek?

Na skraju wsi Potarzycaznajduje się np. wybudowanaw 1951 r. szkoła, nosząca imięJana Heweliusza. Od 1993 r.działa przy niej profesjonalneplanetarium.

Turystów przyciągają zwłasz-cza liczne zabytki (kościoły,dwory, płace), szlaki tury-styczne i muzea. Najbardziejznana jest ekspozycja po-święcona ponad 40-letniej hi-storii jarocińskich festiwali i historii polskiego rocka, zlo-kalizowana w dawnym spi-chlerzu zbożowym w Jarocinie(piszemy o niej w tekście po-

niżej). W Witaszycach znaj-dziemy z kolei ciekawe mu-zeum poświęcone epoce napo-leońskiej. W salach wystawo-wych prezentowana jest ko-lekcja ponad 10 tys. figurekżołnierzy wszystkich walczą-cych stron z tamtych czasów.Spośród zbiorów na szczegól-ną uwagę zasługuje maska po-śmiertna Napoleona i jegowłos.

Zachwyt młodszych zwie-dzających wywołuje jednakinna część pałacowej kolekcji.Otóż w podziemiach możnaobejrzeć unikatowe muzeum„Gwiezdnych wojen”, poświę-cone bohaterom (rycerze, ro-boty) słynnej sagi filmowejGeorge'a Lucasa.

Wielką dumą i bogactwemziemi jarocińskiej są również

oryginalne serwetki „Snutkigolińskie”. Mianem snutekokreślany jest biały haft na-snuwany na płótnie, uznawa-ny za jeden z najefektowniej-szych haftów ludowych Wiel-kopolski. Rozpowszechnionygłównie w południowej częściregionu, rozwinął się i naj-dłużej przetrwał we wsi Goli-na koło Jarocina, gdzie obec-nie jest kultywowany przeznieliczne grono specjalistek.

Powiat jarociński to terenyo charakterze rolniczo-prze-mysłowym. Obok sektora rol-niczego powstają i rozwijająsię tu firmy i instytucje zaj-mujące się jego szeroko poję-tą obsługą. W przemyśle wy-różniają się branże: odzieżowa,budowlana, rolno-spożywcza i drzewno-meblarska. RAK

Rock, Napoleon i planetyW Potarzycy obejrzymy gwiazdy, w muzeum w Witaszycach – maskęi włos Napoleona, a w jarocińskim spichlerzu posłuchamy rocka.

Powiat jarociński to malownicza okolica, urozmaicona m.in. kilkoma rzekami.

FOT.

M. C

HW

ISTE

K

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

temat monitora8

Sejmik – przypomnijmy – jest organem stano-wiącym i kontrolnym

samorządu województwa. W Wielkopolsce jego skład two-rzy 39 radnych wyłanianych co4 lata w wyborach bezpośred-nich. Najważniejsze z kompe-tencji sejmiku to uchwalaniebudżetu województwa i udzie-lanie absolutorium zarządowiz jego wykonania, a takżeuchwalanie strategicznych pla-nów (np. z zakresu rozwoju re-gionalnego, planowania prze-strzennego, ochrony środowi-ska itd.).

Radni pracują podczas sesjisejmiku (zazwyczaj zwoływa-

nych raz w miesiącu) oraz po-siedzeń komisji.

Setki uchwał

W obecnej kadencji odbyły się23 sesje, w tym dwie poza sie-dzibą samorządu wojewódz-twa: 28 września 2015 r. w Międzychodzie oraz 11kwietnia 2016 r. w poznańskimTeatrze Wielkim (ta ostatnia,uroczysta, zwołana z okazji1050. rocznicy Chrztu Polski,zgromadziła kilkaset osób).Podczas tych obrad sejmikprzyjął 653 uchwały.

Obecnie radni pracują w 13komisjach stałych. Na począt-ku było ich 12, ale w marcu2016 r. sejmik uchwalił zmia-nę Statutu Województwa i po-dzielił Komisję Rodziny, Poli-tyki Społecznej i Zdrowia Pu-blicznego na dwie (od zdrowiai od spraw społecznych). Dotądodbyło się w sumie 279 posie-dzeń komisji. Najczęściej, aż 29razy, spotykali się radni z Ko-misji Budżetowej. Tyle samoposiedzeń naliczymy w przy-padku komisji zajmującej sięzdrowiem (biorąc pod uwagękontynuację po wspomnianympodziale).

Radni spotykali się nie tylkow salkach obrad. Wielokrotniekomisje ruszały „w teren”, naj-częściej wizytując podległe in-stytucje (tu najaktywniejsza

była Komisja Kultury) czyspółki z udziałem wojewódz-twa. Kilka komisji poznawałoteż zagraniczne rozwiązania z będących przedmiotem ichzainteresowania dziedzin pod-czas wizyt studyjnych, najczę-ściej w partnerskich regionachnaszego województwa w Eu-ropie.

Cztery kluby

Przez dwa lata obecnej ka-dencji mieliśmy już sporo ro-tacji w sejmiku.

Przypomnijmy, że w wynikuwyborów samorządowych z 16listopada 2014 r. najwięcej

mandatów (13) ponownie zdo-była PO. PSL, choć dostałonieco więcej głosów, to w efek-cie sposobu przeliczania ichna mandaty, uzyskało 12miejsc w sejmiku. 8 mandatówprzypadło PiS, 4 – komitetowiSLD Lewica Razem, a 2 – ko-mitetowi Ryszarda GrobelnegoTeraz Wielkopolska. Lewicowyklub (ostatecznie w funkcjo-nującej do dziś nazwie SLD--UP) ukonstytuował się w je-dynie 3-osobowym składzie,bo wybrany z tej listy StefanMikołajczak już na I sesji za-komunikował, że pozostajeradnym niezrzeszonym, a nie-długo potem zasilił szeregi klu-bu PO (ostatecznie – 14-oso-bowego).

Pierwsza zmiana dokonałasię w zasadzie jeszcze przedrozpoczęciem prac rady. Ry-szard Napierała z PSL zająłmiejsce partyjnego kolegi Ka-zimierza Chudego (ten w sej-miku nie zasiadł, bo jednocze-śnie został wybrany na wójtaPakosławia).

Na I sesji (jeszcze w sali se-syjnej Wielkopolskiego UrzęduWojewódzkiego), 1 grudnia2014 r., sejmik wybrał swojeprezydium: przewodniczącegoKrzysztofa Paszyka (PSL) i wiceprzewodniczących: ZofięItman (PiS), Mirosławę Rut-kowską-Krupkę (PO) i Walde-mara Witkowskiego (SLD-UP),

a następnie zarząd wojewódz-twa w funkcjonującym do dziśskładzie: Marek Woźniak (PO),Wojciech Jankowiak (PSL),Krzysztof Grabowski (PSL),Leszek Wojtasiak (PO), Ma-rzena Wodzińska (PO) – wszy-scy są również radnymi.

Po zaledwie miesiącu byciaradną z mandatu zrezygno-wała (będąca na początku w centrum zainteresowaniamediów) aktorka KatarzynaBujakiewicz z TW. W jej miej-sce – podczas III sesji – sejmi-kową pracę rozpoczął Miro-sław Kruszyński.

29 czerwca 2015 r. sejmik poraz pierwszy obradował w no-

wej siedzibie samorządu woje-wództwa.

Po wyborach

Kolejne, największe dotądzmiany składu były efektemwyborów parlamentarnych z października 2015 r.

30 listopada 2015 r. ślubo-wanie złożyli obejmujący man-daty nowi radni. Weszli dosejmiku za swoich partyjnychkolegów, którzy zostali posłamina Sejm. W klubie PiS Sławo-mir Hinc zastąpił BartłomiejaWróblewskiego, WłodzimierzIgnasiński – Marcina Porzuc-ka, Karol Kozan – Jana Mo-sińskiego, a Dariusz Szym-czak – Krzysztofa Ostrow-skiego. W PO miejsce Zbignie-wa Ajchlera zajął JarosławBerendt. W PSL za Krzyszto-fa Paszyka mandat objął JanPikulik.

Z kolei decyzją radnych miej-sce Krzysztofa Paszyka w fo-telu przewodniczącego sejmikuzajęła podczas tej sesji jego par-tyjna koleżanka Zofia Szal-czyk.

A w grudniu 2015 r. za Zbi-gniewa Hoffmanna (PiS), któ-ry został wojewodą wielkopol-skim, do sejmiku powrócił Zbi-gniew Czerwiński.

Aktualną listę radnych wo-jewództwa publikujemy nastronie 9. ABO

Na półmetkuJak przez dwa lata obecnej kadencji pracowali i zmieniali się radni z wielkopolskiego sejmiku?

Radni obecnej kadencji podjęli dotąd 653 uchwały sejmiku.

FOT.

A. B

OIŃ

SKI

– Wkrótce minie rok od ob-jęcia przez panią funkcjiprzewodniczącej sejmiku.Co w kierowaniu pracamitego gremium okazało sięnajtrudniejsze?– Może pana zaskoczę, ale niedostrzegam jakichś szczegól-nych trudności. Współpraca z radnymi układa się bardzodobrze, na ogół spotykam sięze zrozumieniem spraw, któreprzedstawiam komisjom i klu-bom radnych.– A najbardziej zaskakują-ce?– Bardzo duża liczba sprawprzedkładanych pod obradysejmiku, a więc też mnogość i różnorodność zagadnień, ja-kimi zajmujemy się podczaskażdej sesji. – Można przytaczać liczbęodbytych przez dwa lata tejkadencji posiedzeń i sesjilub podjętych uchwał, ale totylko suche statystyki. Co,pani zdaniem, jest najważ-niejsze w pracy sejmiku,radnych?– Praca radnych odbywa sięgłównie podczas sesji i posie-dzeń komisji. Na komisjachprzygotowywane są projektyuchwał sejmiku, opiniowanedokumenty przedkładaneprzez drugi organ samorząduwojewództwa, czyli zarząd. A fakt, że w tej kadencji byłojuż prawie 280 posiedzeń ko-misji, wskazuje, iż radni na-prawdę intensywnie pracują.Ponadto utrzymują oni kon-takty z samorządami gmin i powiatów, mieszkańcamiswoich okręgów wyborczych.Podkreślmy przy tym, że rad-ni swoją pracę wykonują spo-łecznie, a otrzymywana dietanie rekompensuje im kosztów,jakie ponoszą w związku z wykonywaniem funkcji rad-nego. Niektórzy na czas uczest-niczenia w sesjach czy posie-dzeniach komisji biorą w swo-jej pracy urlopy. Znaczna częśćz nich kilka razy w miesiącumusi na swój koszt dość dale-ko dojechać do i z Poznania.Chciałabym w tym miejscuwyrazić moje uznanie dla rad-nych za ich zaangażowanieoraz poświęcanie swojego cza-su i energii. – Czy to oznacza, że nie mapani zastrzeżeń do fre-kwencji na posiedzeniach?– Frekwencja na sesjach jestwysoka, a na posiedzeniach ko-misji bywa różna… W zasadziejednak nie ma nieobecnościnieusprawiedliwionych. Każdyradny ma prawo do urlopu, by-wają różne sytuacje zdrowot-ne czy rodzinne, czasem z ter-minami posiedzeń komisji ko-lidują inne obowiązki samo-rządowe. A pamiętajmy, żenasi radni nie są minimali-stami i pracują w więcej niżjednej, „obowiązkowej” komisji.

– Jak wyborca może ocenić,czy wybrana przez niego je-sienią 2014 roku osoba za-pracowała na reelekcję?– Aktywność merytorycznaradnych, o której mówiliśmy,jest mało widoczna. Dlategoteż radni muszą utrzymywaćbieżący kontakt z wyborcami.Radny nie powinien tego za-niedbywać, bo (inaczej niż w przypadku parlamentu,gdzie głosuje się głównie napartie) przy wyborach do sej-miku większe znaczenie maznajomość konkretnych kan-dydatów. Tę rozpoznawalnośćprzez wyborców każdy radnysam wyrabia sobie w dużejmierze podczas bezpośrednichspotkań z ludźmi. Dodam, żeinformacja o działaniach sej-miku jest prezentowana nanaszej stronie internetowej.Każdy, kto interesuje się nasządziałalnością na forum sejmiku,może na bieżąco zapoznać się z materiałami umieszczanymina portalu www.umww.pl. – Od lat pojawia się to samopytanie: co zrobić, by sej-mik miał rzeczywiście pre-stiż „regionalnego parla-mentu”?– Uważam, że nasz, wielko-polski sejmik ma wysoki pre-stiż, choć zawsze pozostaje cośdo zrobienia w tej materii. I staramy się podejmować ta-

kie działania. Na wzrost pre-stiżu sejmiku wpływa też to,gdy reaguje on skutecznie napojawiające się problemy spo-łeczno-gospodarcze regionu.Myślę tu choćby o naszej ini-cjatywie dotyczącej ochronyrolniczego charakteru połu-dniowo-zachodniej Wielkopol-ski (zawarty w uchwale sej-miku sprzeciw wobec wydo-bywania tam węgla brunat-nego znajduje już wyraz w projektowanych dokumen-tach planistycznych). Powo-dem do dumy, ale i okazją do

budowania wspomnianegoprestiżu sejmiku była też z pewnością uroczysta sesja z okazji 1050. rocznicy ChrztuPolski, na którą do TeatruWielkiego przybyło ponad 500osób. Innym przykłademmoże być niedawna, wielogo-dzinna debata podczas sesjina temat sytuacji w podle-głych nam placówkach służbyzdrowia. Udowodniła, że naliczbach, konkretach możnadoskonale pokazać, jak wielesamorząd województwa robi,by podnieść poziom opiekimedycznej dla Wielkopolan.Takich merytorycznych de-bat powinniśmy inicjowaćwięcej, rozmawiam o tym z przewodniczącymi poszcze-gólnych komisji. – Jaką rolę w budowaniu wi-zerunku sejmiku odgrywająwizyty grup młodzieży nasesjach i posiedzeniach ko-misji?– To ważna, szczególna lekcjawiedzy o samorządzie. Powin-niśmy dążyć do coraz częst-szych wizyt młodzieży w na-szym samorządzie. Chciała-bym, wzorem innych woje-wództw, zainicjować zorgani-zowanie w Wielkopolsce sej-miku młodzieży. Edukacja do-tycząca wiedzy samorządowejjest zresztą potrzebna w szer-szym zakresie. Tu istotną rolędo odegrania mają media.Warto podejmować takie dzia-łania, jak np. obecne na ła-mach „Monitora” prezentacjewielkopolskich powiatów czypublikacje przypominającekompetencje poszczególnychsamorządowych organów.– Przed miesiącem stanę-ła pani na czele KonwentuPrzewodniczących Sejmi-ków Województw RP. Wkrót-ce w Łodzi ma odbyć siętzw. sejmik sejmików. Jakima być cel takiego spo-tkania?

– Ta inicjatywa wyszła od sa-morządu łódzkiego i zostałapodjęta przez przewodniczą-cych sejmików. Szczegóły pro-gramowe zostaną wkrótceustalone. Moim zdaniem takiespotkanie byłoby bardzo dobrąokazją do podsumowania kil-kunastoletnich dokonań sej-mików i także do podjęcia me-rytorycznej dyskusji o roli sa-morządu województwa w sys-temie instytucji publicznych w Polsce, a w jej efekcie – dowypracowania pewnych po-stulatów na przyszłość.

Prestiż i uznanieZ przewodniczącą Sejmiku Województwa WielkopolskiegoZofią Szalczyk rozmawia Artur Boiński

FOT.

A. B

OIŃ

SKI

Chciałabym wyrazić mojeuznanie dla radnych za ichzaangażowanie oraz poświęcanie

swojego czasu i energii.

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl temat monitora

9

PiS – KW Prawo i Sprawiedliwość, PO – KW Platforma Obywatelska RP, PSL – KW Polskie Stronnictwo Ludowe, SLD – KKW SLD Lewica Razem, TW – KWW Ryszarda Grobelnego Teraz Wielkopolska

RadniWojewództwaWielkopolskiego V kadencji

Krzysztof Grabowski, lat 43, Kuźnica, 22.967 głosów w okręgu nr 5. Wybrany z listy PSL.

Ryszard Grobelny, lat 53,Poznań, 11.776 głosów w okręgu nr 3. Wybrany z listy TW.

Jan Grzesiek, lat 58, Golina, 9948 głosów w okręgu nr 5. Wybrany z listy PSL.

Mikołaj Grzyb, lat 35,Siedlikowo, 9672 głosy w okręgu nr 5. Wybrany z listy PSL.

Zbigniew Czerwiński, lat 55, Poznań, 9487 głosów w okręgu nr 1.Wybrany z listy PiS.

Zofia Itman, lat 62, Konin, 9950 głosów w okręgu nr 4. Wybrana z listy PiS.

Wojciech Jankowiak, lat 60, Skórzewo, 12.546 głosów w okręgu nr 3. Wybrany z listy PSL.

Julian Jokś, lat 67, Krotoszyn, 13.192 głosy w okręgu nr 6. Wybrany z listy PSL.

Jerzy Kado, lat 75,Margonin, 7039 głosów w okręgu nr 2. Wybrany z listy PSL.

Mirosława Kaźmierczak,lat 61, Środa Wlkp., 4739 głosów w okręgu nr 3.Wybrana z listy PSL.

Anna Majda, lat 35, Kawęczyn, 5891 głosów w okręgu nr 4. Wybrana z listy PSL.

Stefan Mikołajczak, lat 65, Skoki, 9492 głosy w okręgu nr 2. Wybrany z listy SLD.

Ryszard Napierała, lat 56,Opalenica, 3560 głosów w okręgu nr 6. Wybrany z listy PSL.

Bożena Nowacka, lat 56,Marzenin, 9464 głosy w okręgu nr 3. Wybrana z listy PO.

Kazimierz Pałasz, lat 64,Posoka, 10.807 głosów w okręgu nr 4. Wybrany z listy SLD.

Krzysztof Piwoński, lat 59, Rydzyna, 9157 głosów w okręgu nr 6.Wybrany z listy PO.

Jan Pikulik, lat 52,Polanowo, 3521 głosów w okręgu nr 2. Wybrany z listy PSL.

Jarosław Berendt, lat 51,Skoki, 4901 głosów w okręgu nr 2. Wybrany z listy PO.

Włodzimierz Ignasiński,lat 53, Trzcianka, 4336 głosów w okręgu nr 2.Wybrany z listy PiS.

Sławomir Hinc, lat 41,Poznań, 2243 głosy w okręgu nr 3. Wybrany z listy PiS.

Dariusz Szymczak, lat 54,Nowe Miasto nad Wartą,3245 głosów w okręgu nr 3. Wybrany z listy PiS.

Karol Kozan, lat 35,Mikorzyn, 2448 głosów w okręgu nr 5. Wybrany z listy PiS.

Andrzej Pospieszyński,lat 58, Gostyń, 4699 głosów w okręgu nr 6.Wybrany z listy PO.

Mirosława Rutkowska--Krupka, lat 71, Piła,10.882 głosy w okręgu nr 2.Wybrana z listy PO.

Tatiana Sokołowska, lat 50, Poznań, 11.808 głosów w okręgu nr 1. Wybrana z listy PO.

Marek Sowa, lat 64,Leszno, 10.786 głosów w okręgu nr 6. Wybrany z listy PiS.

Zofia Szalczyk, lat 68,Poznań, 11.681 głosów w okręgu nr 6. Wybrana z listy PSL.

Wiesław Szczepański,lat 56, Leszno, 9258 głosów w okręgu nr 6. Wybrany z listy SLD.

Henryk Szopiński, lat 54,Zakrzewo, 5930 głosów w okręgu nr 2. Wybrany z listy PO.

Małgorzata Waszak, lat 59, Konin, 13.677 głosów w okręgu nr 4. Wybrana z listy PO.

Waldemar Witkowski,lat 63, Poznań, 9097 głosów w okręgu nr 1. Wybrany z listy SLD.

Maciej Wituski, lat 54,Poznań, 6941 głosów w okręgu nr 1. Wybrany z listy PO.

Marzena Wodzińska, lat 45, Kalisz, 10.700 głosów w okręgu nr 5. Wybrana z listy PO.

Leszek Wojtasiak, lat 55,Kostrzyn, 17.232 głosy w okręgu nr 1. Wybrany z listy PO.

Marek Woźniak, lat 56,Suchy Las, 25.046 głosóww okręgu nr 3. Wybrany z listy PO.

Rafał Żelanowski, lat 49,Ostrów Wlkp., 11.083głosy w okręgu nr 5. Wybrany z listy PO.

Leszek Bierła, lat 58,Pleszew, 7167 głosów w okręgu nr 5. Wybrany z listy PiS.

Mirosław Kruszyński, lat 56, Poznań, 3178 głosów w okręgu nr 1. Wybrany z listy TW.

Czesław Cieślak, lat 70,Koło, 18.965 głosów w okręgu nr 4. Wybrany z listy PSL.

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

co za historia10

Stefan Bratkowski, opra-cowując scenariusz pierw-szych odcinków serialu

telewizyjnego „Najdłuższa woj-na nowoczesnej Europy”, jed-nym z głównych bohaterówuczynił Dezyderego Chłapow-skiego – zadzierżystego adiu-tanta cesarza Francuzów, re-formatora rolnictwa, jednegoz dowódców w wojnie polsko--rosyjskiej 1831 roku, wreszcienestora poznańskich orga-niczników. Nie był Chłapowskihrabią (jak go w filmie nazy-wano), a jedynie – i to doży-wotnio – baronem cesarstwa,lecz jego zasługi stawiają goprzed niejednym arystokratą.

Polak przejdzie

Urodził się 23 maja 1788 rokuw Turwi, w rodzinie JózefaChłapowskiego, starosty ko-ściańskiego, i Urszuli z Mosz-czeńskich. Najpierw uczęsz-czał do konwiktu pijarów w Ry-dzynie koło Leszna, a w czerw-cu 1802 roku wpisano go na li-stę kadetów w pułku dragonówpruskich. Wtedy też podjął w Berlinie naukę w tamtejszejszkole artylerii, a w 1805 rokuuzyskał stopień podporucznika.

W październiku 1806 rokuPrusy zaczęły ponosić klęski w wojnie z Francją. Miesiącpóźniej Chłapowski wystąpił z wojska i wszedł w skład do-wodzonej przez Jana Nepo-mucena Umińskiego gwardiihonorowej złożonej z synówziemian wielkopolskich, eskor-tującej przybywającego na zie-mie polskie Napoleona I. Jużwkrótce doszło do wydarze-nia, które wpłynęło na losyosiemnastoletniego podpo-rucznika. Cesarz podczas po-bytu w Poznaniu poznawałokolicę, oceniając teren przy-szłego marszu Wielkiej Armii.W trakcie jednego z rekone-sansów Chłapowski, mimo ota-czającego zewsząd błota, zna-lazł możliwe przejście i ruszyłpewnie, z zuchwałym okrzy-kiem un Polonais passé partout (Polak przejdzie wszę-dzie). Napoleon, który lubiłwojskowych z fantazją, zwróciłuwagę na młodego oficera.

Początkowo Chłapowskiwstąpił do piechoty, na czelekompanii znakomicie spisałsię podczas szturmu Tczewa, a w marcu 1807 roku został od-znaczony Legią Honorową. W czasie walk o Gdańsk w 1807 roku dostał się do nie-woli pruskiej. Po kilku mie-siącach, w wyniku podpisaniatraktatu pokojowego, zostałzwolniony i przybył do War-szawy, gdzie zameldował się u księcia Józefa Poniatow-skiego. Za dotychczasowe za-sługi otrzymał awans na ka-pitana i srebrny krzyż Orderu

Virtuti Militari. Po różnychzmianach przydziału, na po-czątku lutego 1808 roku, zostałmianowany adiutantem sa-mego cesarza Napoleona i wyjechał do Paryża, gdzieprzez trzy miesiące na poli-technice uzupełniał wiedzę z chemii, botaniki, mechanikii geologii.

Służbę adiutancką rozpo-czął w maju 1808 roku i od-bywał ją przez kilka następ-nych lat, przemierzając wraz z cesarzem Francuzów całąEuropę, od Hiszpanii po Mo-skwę. Dzielnie sobie poczynał,a za postawę w czasie bitwypod Ratyzboną został miano-wany dożywotnim baronemcesarstwa. W 1810 roku D. Chłapowski został awanso-wany na podpułkownika.

Interesującym przyczyn-kiem do charakteru Chła-powskiego jest sprawa oko-liczności jego odejścia ze służ-by pod rozkazami Napoleona.Nastąpiło to 19 czerwca 1813roku – wtedy, gdy cesarz prze-żywał kryzys władzy. Wnioseko dymisję, który złożył Chła-powski, został odebrany bar-dzo nieprzychylnie, jako prze-jaw asekuranctwa i nie-wdzięczności. Po latach samChłapowski w pamiętnikachpróbował tłumaczyć swoją de-cyzję pobudkami patriotycz-nymi. Pisał, że jakoby miałokazję ujrzeć projekt propo-zycji Napoleona, dotyczącyprzekazania Księstwa War-szawskiego pod władzę Alek-sandra I, w zamian za odstą-pienie Rosji od koalicji anty-francuskiej. Znacznie bardziej

wiarygodne byłyby jednakwzględy ambicjonalne i zmia-na planów życiowych.

Dobry gospodarz

Przez jakiś czas Chłapowskiprzebywał w Paryżu, wreszciew 1814 roku wyjechał do An-glii. Potem znów przybył dostolicy Francji, ale na wieść o wylądowaniu Napoleona w Marsylii i jego triumfalnymmarszu do Paryża… udał siędo rodzinnej Turwi. W lipcu1815 roku za kwotę 120.000 ta-larów kupił od ojca Turew i Rąbin.

Zaczął od wielkich oszczęd-ności i symbolicznego aktuzastąpienia herbu rodowegona frontonie pałacu zega-rem. Nowy gospodarz niemiał dużego doświadczeniarolniczego, więc zaczął sięintensywnie uczyć. To, couznał za wskazane wprowa-dzić, bezwzględnie egzekwo-wał. W 1818 roku ponowniewyjechał do Anglii, ale już w konkretnym, szkoleniowo-poznawczym celu. Kiedy rokpóźniej wrócił do Turwi, wie-dział już doskonale, czego chce i w jakim kierunku poprowa-dzić gospodarkę w majątku.

Były to zmiany, jak na oweczasy i miejsce, rewolucyjne:płodozmian, grodzenie pól, za-sadzenia wzdłuż dróg, nowenarzędzia i odmienne od zna-nych dotychczas rasy zwie-rząt. Wreszcie inna organizacjapracy, co nie bardzo podobałosię pracownikom przywykłymdo „odwiecznych” zwyczajówi metod. Ale Chłapowski, oso-

ba o twardym, żołnierskimcharakterze, bez problemówradził sobie z próbami niechę-ci czy oporu. Poza tym budziłpodziw umiejętnością podej-mowania konkretnych czyn-ności w polu i w gospodarstwie,których nauczył się na Wy-spach. Nowe metody gospoda-rowania przyniosły konkretnerezultaty, a ogromnie zadłużo-ny majątek szybko wyszedł z kłopotów finansowych i za-czął przynosić dochody.

W 1821 roku D. Chłapowskiożenił się z Antoniną Gru-dzińską, siostrą Joanny, księż-nej łowickiej, został więc szwa-grem wielkiego księcia Kon-stantego Pawłowicza, bratacara Mikołaja I, jednak sto-sunki między nimi nie były naj-lepsze. Chłapowski nie kwapiłsię do zacieśniania więzi ro-dzinnych, podczas gdy utytu-łowanemu powinowatemu im-ponowało powiązanie z adiu-tantem Napoleona, a niekiedydochodziło na tym tle nawet dozabawnych sytuacji.

Do powstania

Dezydery Chłapowski konse-kwentnie podkreślał swoją dez-

aprobatę dla wszelkiej kon-spiracji i tajnej działalnościniepodległościowej. Był przedewszystkim żołnierzem linio-wym, a po zdjęciu munduru w 1813 roku nie chciał nanowo wstępować do armii.Chciał być przede wszystkimziemianinem – rolnikiem, jaków stan wtedy określano. A jednak, gdy nadeszła wia-domość o wybuchu powstaniaw Królestwie Polskim, Chła-powski nie zawahał się i już 10grudnia 1830 roku przybył doWarszawy.

Początkowo nie otrzymałprzydziału, dopiero w lutym1831 roku, już w stopniu puł-kownika, objął dowództwo bry-gady jazdy. Aktywnie uczest-niczył w bitwie pod Grocho-wem (25 II 1831 r.), a potemsłużył pod rozkazami genera-ła Jana Nepomucena Umiń-skiego. W maju, awansowanyna generała brygady, zostałwyznaczony na dowódcę kor-pusu wysłanego na Litwę w celu wsparcia tamtejszychpowstańców. Znakomiciesprawdził się na polu walki i zwrócił na siebie uwagę poobydwu stronach. Dodajmy, że właśnie pod rozkazami D. Chłapowskiego służyła Emi-lia Plater, tytularny kapitan 1. Pułku Piechoty Litewskiej.

Kiedy 14 lipca 1831 roku za-padła decyzja o przekroczeniugranicy pruskiej, zadanie do-wodzenia pozostałym zgrupo-waniem przypadło Chłapow-skiemu.

Dziś postawa generała jestpozytywnie oceniana w dzie-jach wojny polsko-rosyjskiej1831 roku, zyskał sobie uzna-nie już nie tylko jako adiutantcesarza Francuzów, ale teżjako dowódca w polu. Pry-watnie dotąd nazywany byłpułkownikiem, od czasu po-wstania listopadowego aż dokońca życia nie zwracano siędo niego inaczej niż „panie ge-nerale”.

Podręcznik i pamiętniki

W styczniu 1832 roku rodzinaChłapowskich wróciła do ob-jętej sekwestrem Turwi. Ge-nerał został skazany nagrzywnę, dwa lata twierdzy,konfiskatę dóbr i utratę prawpolitycznych. Ostatecznie karęzłagodzono mu do roku twier-dzy. Karę więzienia (ostatecz-nie skróconą do pół roku) roz-począł w kwietniu 1833 roku, w twierdzy Preussen w Szcze-cinie. Czas ten wykorzystał na opracowanie w języku polskim fundamentalnego w owym okresie w zaborzepruskim podręcznika „O rol-nictwie”, po raz pierwszy wy-danego w Poznaniu w 1835roku.

Gospodarowanie majątkiem,zwłaszcza na roli, stało się pa-sją generała. Starał się być nabieżąco z wszelkimi nowinka-mi, wynalazkami i pomysłami,utrzymywał kontakt z wielomaosobami w kraju i za granicą,dużo podróżował w poszuki-waniu nowych pomysłów i urządzeń. Zapoznawał się z systemem rolnictwa we Fran-cji, w Szwajcarii, najchętniejjednak wyjeżdżał do Anglii.Był gospodarzem praktykiem,który chętnie dzielił się swymdoświadczeniem z innymi. Pozadziełem „O rolnictwie” miał w swym dorobku artykuły w „Przewodniku Rolniczo-Prze-mysłowym”, a w Turwi założyłprywatną szkołę rolniczą, cobyło na owe czasy ewenemen-tem. Praktyki rolnicze organi-zowali u siebie także inni zie-mianie, ale tylko Chłapowskizałożył własną szkołę.

Ten indywidualista i „sa-motny wilk” był współtwórcąCentralnego Towarzystwa Rol-niczego, wspomagał SpółkęBazarową i Towarzystwo Na-ukowej Pomocy dla MłodzieżyWielkiego Księstwa Poznań-skiego. Po upadku powstanialistopadowego stał się – po-dobnie jak K. Marcinkowski – zdecydowanym przeciwni-kiem organizowania kolejnychpowstań, niemających naj-mniejszych szans na pomoc z zewnątrz. Ostatnim przeja-wem pojawiających się na-dziei na rozstrzygnięcia mili-tarne były wydarzenia wiel-kopolskiej Wiosny Ludów, pod-czas której Chłapowski przy-jął funkcję organizatora woj-skowego powiatu kościań-skiego.

W 1852 roku został posłemdo parlamentu berlińskiego, a w listopadzie 1854 rokudożywotnio wszedł w składIzby Panów. Sumiennie pra-cował w poszczególnych ko-misjach, lecz nie wyróżniał sięjako orator. Pod koniec życiastanął jednak na czele KołaPolskiego.

Był autorem ogłoszonych pośmierci pamiętników obejmu-jących czasy napoleońskie i wojnę lat 1830-1831. Dziś jestto jedno z najważniejszych źró-deł epoki.

Osiągnął wiek słuszny, na-wet jak na dzisiejsze czasy. Po-dobnie jak Emilia Sczaniecka,był świadkiem zmian pokole-niowych i coraz trudniej znaj-dował wspólny język z młody-mi. Dezydery Chłapowskizmarł w Turwi 27 marca 1879roku. Spoczął obok żony naprzykościelnym cmentarzu w Rąbiniu. Jest dziś jednym z najznamienitszych przed-stawicieli „najdłuższej wojnynowoczesnej Europy”.

Marek Rezler

Generał i rolnik z TurwiDezydery Chłapowski to podkościański bohater „najdłuższej wojny nowoczesnej Europy”.

Na pierwszym planie pałac w Turwi. W perspektywie widoczne wprowadzone przez Chłapowskiego charakterystyczne nasadzenia drzew między polami.

FOT.

AR

CH

IWU

M S

TAR

OS

TWA

POW

IATO

WEG

O W

KO

ŚC

IAN

IE

FOT.

AR

CH

IWU

M

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl promocja bezpieczeństwa

11

RReeddaagguujjee zzeessppóółł:: Sławomir Brandt, Ryszard Fonżychowski, Wojciech Głuszak, Maciej Bednik, Piotr Monkiewicz, Marek Szykor, Dariusz Fleischer AAddrreess rreeddaakkccjjii:: WORD, 61-623 Poznań, ul. Wilczak 53, tel. 61 829-01-88

WOJEWÓDZKA RADA BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO W POZNANIUwww.brd.poznan.pl

DDbbaałłoośśćć oo ssttaann tteecchhnniicczznnyy ssaa--mmoocchhooddóóww ii oossttrroożżnnoośśćć kkiiee--rroowwccóóww ppooddcczzaass jjaazzddyy ttoo ggłłóóww--nnee cczzyynnnniikkii sspprrzzyyjjaajjąąccee bbeezzppiiee--cczzeeńńssttwwuu nnaa ddrrooggaacchh ppooddcczzaassjjeessiieennnneejj ii zziimmoowweejj aauurryy..

Aby w pełni cieszyć się bez-pieczeństwem na drodze, kom-fortem jazdy i sprawnością na-szego pojazdu, warto przygoto-wać go do nadchodzącej zimy.Najbliższe miesiące wymagająod kierowców nie tylko dodat-kowych umiejętności prowa-dzenia samochodu, ale przedewszystkim zdrowego rozsądku,rozwagi i przewidywania zmianywarunków na drogach.

Jak przygotować pojazd dozimy?

Zadbajmy o sprawność i czy-stość lamp (również tylnych),czystość przedniej i tylnej szyby,którą zapewniają sprawne wy-cieraczki i zimowy płyn do spry-skiwaczy. Przypomnijmy sobiezasady i przepisy dotyczące uży-wania świateł przeciwmgłowych,zwłaszcza tylnych.

Przygotowując się do wyjazdu,musimy uwzględnić ew. ko-nieczność oczyszczenia naszegosamochodu ze śniegu (przedewszystkim szyb i lamp świateł)czy też usunięcie warstwy lodu,które skutecznie ograniczają od-powiednią widoczność. Zadbaj-my o wyposażenie samochodu w zmiotkę, odmrażacz i dobrąskrobaczkę do szyb. Warto teżoczyścić i zabezpieczyć odpo-wiednim preparatem uszczelki,zamki w drzwiach, pokrywę ba-gażnika i wlew paliwa, co umoż-liwi nam dostęp do wnętrza autapodczas mroźnych dni.

Cząsteczki wody gromadząsię również w paliwie, stąd też,podczas występowania niskichtemperatur, mogą skuteczniezablokować jego dopływ do sil-nika. Dlatego zimą warto unikaćeksploatacji pojazdu z małą ilo-ścią paliwa w zbiorniku, a po-siadacze „diesli” powinni sto-sować „zimowy” olej napędowy.

Postarajmy się, zanim spad-nie pierwszy śnieg, zmienićopony na zimowe. Wybierającsię w tereny górzyste, pamię-tajmy o łańcuchach; niekiedymoże nam się przydać piasek i ło-patka.

Planując dłuższe wyjazdy,kontrolujmy nawierzchnię drogi i zmiany temperatury: najszybciejoblodzeniu ulegają jezdnie na es-takadach, mostach, wiaduk-tach, na obszarach zalesionych,obok zbiorników wodnych.

Pamiętajmy też, że żadneprzygotowania nie zastąpią zdro-wego rozsądku i nie naprawiąbłędów kierującego.

WWoojjcciieecchh GGłłuusszzaakk SSMMMMPPMMaarreekk SSzzyykkoorr WWOORRDD

Auto na zimę

WWrrzzeessiińńssccyy ppoolliiccjjaannccii oottrrzzyy--mmaallii sspprrzzęętt,, kkttóórryy ppoozzwwoollii eellii--mmiinnoowwaaćć zz rruucchhuu kkiieerroowwccóówwpprroowwaaddzząąccyycchh ppoojjaazzddyy ppooddwwppłłyywweemm aallkkoohhoolluu..

17 października w Policyj-nym Centrum Edukacji Bez-pieczeństwa, mieszczącym sięw Komendzie Powiatowej Po-licji we Wrześni, odbył się nie-codzienny wykład. Udział w nim wzięli uczniowie LiceumOgólnokształcącego z Zespo-łu Szkół Technicznych i Ogól-nokształcących we Wrześni, o profilu policyjnym. Podczaszajęć, poświęconych przedewszystkim problemom zwią-zanym z nietrzeźwymi kierow-cami, młodzież mogła zapo-

znać się z codzienną pracąwrzesińskich policjantów.

Podczas spotkania dyrek-tor Wojewódzkiego OśrodkaRuchu Drogowego w PoznaniuPiotr Gruszczyński i zastępcadyrektora WORD Paweł Guzikprzekazali na ręce komen-danta powiatowego policji we Wrześni mł. insp. MariuszaŁozowieckiego alkomat Drager,kupiony ze środków poznań-skiego WORD. Sprzęt (którybędzie wykorzystywany rów-nież w innych komisariatachpolicji z terenu powiatu wrze-sińskiego) pozwoli kontrolo-wać zawartość alkoholu w wy-dychanym przez kierowcówpowietrzu.

Wojewódzki Ośrodek Ru-chu Drogowego w Poznaniu odwielu lat, w miarę posiada-nych środków, wspomagawielkopolską policję w reali-zacji programów prewencyj-nych i działań edukacyjno--oświatowych dotyczących po-prawy bezpieczeństwa na dro-gach. Sprzęt przekazany przezWORD, który będzie wykorzy-stywany w codziennej służbieprewencyjnej, będzie miałduży wpływ na poprawę bez-pieczeństwa na naszych dro-gach i przyczyni się do elimi-nacji z ruchu nietrzeźwychkierujących.

BBeeaattaa BBrraammbboorr WWOORRDD PPoozznnaańń

Alkomat dla policjantów z Wrześni

Dyrektor WORD Poznań Piotr Gruszczyński wręcza alkomatwrzesińskim policjantom.

FOT.

M. S

ZYKO

R

Wojewódzki OśrodekRuchu Drogowego w Poznaniu, w ra-

mach działań edukacyjnych narzecz poprawy bezpieczeń-stwa na drogach, stara się do-cierać z pogadankami do pla-cówek oświatowych (przed-szkoli i szkół). Podczas tychspotkań rozdawane są wy-dawnictwa edukacyjne i od-blaski wśród najmłodszychuczestników ruchu drogowego.W bieżącym roku szkolnymprzedstawiciel WORD wraz z policjantami i strażnikamimiejskimi odwiedzili kilkana-ście szkół podstawowych i przedszkoli na terenie Po-znania i okolic. Podczas po-gadanek dzieci zapoznają sięz zasadami bezpiecznego po-ruszania się po drogach orazotrzymują kamizelki i ele-menty odblaskowe, dzięki któ-rym wzrasta ich bezpieczeń-stwo, zwłaszcza po zmroku.Jest to szczególnie ważne dlauczniów uczęszczających doszkół w małych miejscowo-ściach.

W ramach tych przedsię-wzięć, 6 października, gnieź-nieńscy policjanci (asp. sztab.Anna Osińska i sierż. sztab.Arkadiusz Wieczorek) wspólniez odpowiedzialnym za sprawybezpieczeństwa w ruchu dro-gowym przy WojewódzkimOśrodku Ruchu Drogowego w Poznaniu Markiem Szyko-rem, udali się do dzieci w wie-

ku od 6 do 10 lat uczących sięw szkołach podstawowych w Kiszkowie, Łagiewnikach Ko-ścielnych oraz Sławnie w po-wiecie gnieźnieńskim. Łącz-nie w akcji tego dnia brałoudział około 130 uczniów z wychowawcami i opiekunami.

Dzieci w czasie tych spo-tkań uczyły się, jak należyzachować się w czasie prze-bywania na drogach publicz-nych oraz w ich pobliżu. Po-znawały zasady bezpieczeń-stwa podczas jazdy samo-chodem, szczególnie doty-czące zapinania pasów bez-pieczeństwa i kultury jaz-dy. Odpowiednie zachowanie i przestrzeganie przepisów ru-

chu drogowego jest warun-kiem bezpieczeństwa wszyst-kich dzieci i dorosłych przezcały rok.

Dzieci zostały obdarowaneelementami odblaskowymi,kamizelkami oraz książecz-kami edukacyjnymi pod tytu-łem „Znaki drogowe są jak do-bre wróżki”. Starsze dzieciotrzymały również kalenda-rze rowerowe. Fundatoremupominków „dla bezpieczeń-stwa” był WORD Poznań.

Wojewódzki Ośrodek Ru-chu Drogowego w Poznaniuod wielu lat organizuje i wspiera przedsięwzięcia pre-wencyjne, mające na celupoprawę bezpieczeństwa,głównie wśród niechronio-nych uczestników ruchu dro-gowego, na przykład poprzezorganizowanie szkolnych mia-steczek ruchu drogowego i pracowni wychowania ko-munikacyjnego, w którychdzieci zdobywają wiedzę po-trzebną do bezpiecznego po-ruszania się po drogach.WORD w Poznaniu współpra-cuje również z policją, strażąmiejską w Poznaniu i innymiinstytucjami, przeprowadzającspotkania z dziećmi, podczasktórych uczestnicy mogą siędowiedzieć, jak bezpieczniezachowywać się na ulicach.

AArrkkaaddiiuusszz WWiieecczzoorreekk KKPPPP GGnniieezznnoo

BBeeaattaa BBrraammbboorr WWOORRDD PPoozznnaańń

Z odblaskami bezpieczniej na drodzePiesi poruszający się drogą po zmierzchu poza obszarem zabudowanym musząużywać elementów odblaskowych.

Na zdjęciu spotkanie o bezpieczeństwie na drogach z poznańskimi przedszkolakami.

FOT.

AR

CH

IWU

M S

MM

P

Elementy odblaskowe widoczne są z odległości 150 metrów.

FOT.

AR

CH

IWU

M K

PP G

NIE

ZNO

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

promocja WRPO12

20października ZarządWojewództwa Wiel-kopolskiego podpi-

sał z Bankiem GospodarstwaKrajowego umowę, na mocyktórej zostanie uruchomionykolejny finansowy programwsparcia dla przedsiębiorstw w regionie.

– Podpisanie umowy z BGKjest kontynuacją strategii, któ-rą Wielkopolska realizuje odponad 7 lat, wspierając rozwójspołeczno-gospodarczy regio-nu za pomocą zwrotnych form fi-nansowania, w tym inicjatywJEREMIE i JESSICA w ramachWRPO 2007-2013 – zaznaczaczłonek zarządu województwaLeszek Wojtasiak. – Nowe pie-niądze w obecnej perspektywiebędą stanowiły dodatkową dźwi-gnię dla rozwoju przedsię-biorstw.

Odnawialne źródło

Nowa umowa z BGK to kolejnyelement wzmacniający aktyw-ność inwestycyjną wielkopol-skich firm. Przypomnijmy, że z WRPO 2007-2013 na instru-menty odnawialne uruchomio-ne w ramach inicjatywy JEREMIEprzeznaczono 501,3 mln zł. Po-średnicy finansowi dotychczaszawarli z przedsiębiorcami z sektora MŚP ponad 8,5 tys.umów o pożyczkę lub poręcze-nie. Wartość ponad 3,3 tys.umów o pożyczkę wyniosła 600mln zł. Wartość prawie 5,4 tys.udzielonych poręczeń sięgnęła730 mln zł.

Liczby te doskonale obrazująodnawialny charakter instru-mentów oferowanych w ramachJEREMIE.

– Pula środków przeznaczo-nych na nowe instrumenty od-nawialne wyniesie w sumie607,98 mln zł, z czego 516,78mln zł będzie pochodzić z Euro-pejskiego Funduszu RozwojuRegionalnego w ramach WRPO2014-2020. 91,2 mln zł po-chodzić będzie z wkładu krajo-wego – wylicza Hubert Zobel, dy-

rektor Departamentu WdrażaniaProgramu Regionalnego w Urzę-dzie Marszałkowskim Woje-wództwa Wielkopolskiego. – Tymi pieniędzmi będzie za-rządzać BGK, który może się jużprzygotowywać do wyłonieniaprofesjonalnych pośrednikówfinansowych. Oni następnie za-oferują konkretne produkty fi-nansowe dla przedsiębiorcówdziałających w naszym regionie.

Jako że jest to kontynuacjadotychczas realizowanej inicja-

tywy, instrumenty finansowe z nowej puli zyskają miano JEREMIE 2.

– Postanowiliśmy pozostaćprzy znanej już dla wielkopol-skich firm marce – dodaje Hu-bert Zobel.

Wsparcie zostanie przezna-czone dla mikro-, małych i śred-nich przedsiębiorstw, zwłasz-cza dla tych, które mają utrud-niony dostęp do finansowaniabankowego. Będzie ono ukie-runkowane na tworzenie start-

upów, rozszerzanie i wzmac-nianie podstawowej działalnościprzedsiębiorstw, realizację no-wych projektów, a także nawchodzenie przez firmy na nowerynki.

Więcej instrumentów

Obecny podczas podpisywaniaumowy wiceminister rozwojuJerzy Kwieciński podkreślał, żew Polsce pieniądze odnawialnebędą zyskiwać na znaczeniu.

– W perspektywie 2014-2020zwiększamy pulę funduszy unij-nych na instrumenty finansowe.Tylko w programach regional-nych jest to w tej chwili ponad1,7 mld euro. Zależy nam, abyz ich pomocą realizowane byłyinwestycje o jak największejwartości, a zaangażowane środ-ki pracowały na rzecz naszej go-spodarki przez maksymalniedługi czas – stwierdził JerzyKwieciński.

– Wspólnie z regionami i BGKchcemy zbudować efektywnysystem wsparcia zwrotnego w Polsce. Jest to szczególnieistotne z uwagi na możliweograniczenia w budżecie UE po2020 r. – dodał wiceministerrozwoju Adam Hamryszczak.

Bank Gospodarstwa Krajo-wego, któremu samorząd wo-jewództwa powierzył zarzą-dzanie pieniędzmi, chce ko-rzystać z doświadczeń w za-kresie wdrażania instrumentówzwrotnych zdobytych w latach2007-2013 (w ramach inicja-tywy JEREMIE). PrzemysławCieszyński, członek zarząduBGK, zapowiedział szybkie uru-chamianie nowego systemuwsparcia finansowego dla firmw poszczególnych wojewódz-twach.

Wielkopolska to region, w któ-rym na zwrotne formy finanso-wania planuje się przeznaczyćnajwiększą w kraju pulę środ-ków. Pieniądze z JEREMIE 2 po-winny trafić na rynek już w I kwartale 2017 roku.

JJeerrzzyy GGoonnttaarrzz

Wkrótce startuje JEREMIE 2Wielkopolscy przedsiębiorcy będą mieli do dyspozycji więcej pieniędzy „zwrotnych”. Już w przyszłymroku uzyskają dostęp do dodatkowej puli ponad 600 mln zł w postaci tanich poręczeń i pożyczek.

20 października w Warszawie podpisano umowę dotyczącą JEREMIE 2. Na zdjęciu od lewej: wiceminister Jerzy Kwieciński, Przemysław Cieszyński z BGK i Leszek Wojtasiak, reprezentujący zarząd województwa.

FOT.

2X

ARC

HIW

UM

W latach 2007-2013 wielkopolskie firmy miały początkowo do dyspozycji z JEREMIE 501,3mln zł. Pożyczki trzeba było jednak oddać, pieniądze trafiały do kolejnych firm i w ten sposób realizowano następne przedsięwzięcia.

Co to jest JEREMIE?JEREMIE (Joint European Resources for Mi-cro to Medium Enterprises – Wspólne Eu-ropejskie Zasoby dla Małych i ŚrednichPrzedsiębiorstw) to inicjatywa Komisji Eu-ropejskiej i Europejskiego Funduszu In-westycyjnego. Jej celem jest rezygnacja z tradycyjnego bezzwrotnego systemu do-tacji i stworzenie pozadotacyjnego me-chanizmu wsparcia mikro-, małych i śred-nich przedsiębiorstw, co poprawia ich do-stęp do zewnętrznych źródeł finansowania.

Jak to działa w Wielkopolsce?Wdrażanie inicjatywy JEREMIE oparto natrójszczeblowym schemacie, polegają-cym na współpracy funduszu powierni-czego, wybierającego w konkursach po-średników finansowych, którzy z koleipodejmują indywidualne decyzje o udzie-leniu wsparcia dla konkretnych przedsię-biorców z sektora MŚP. Województwo wielkopolskie jako pierwszew Polsce uruchomiło inicjatywę JEREMIE,podpisując 21 lipca 2009 r. umowę o fi-nansowanie funduszu powierniczego JE-

REMIE z Bankiem Gospodarstwa Krajo-wego (BGK), pełniącym od tej pory funk-cję menedżera JEREMIE. Na projekt pn.„Wsparcie przedsiębiorczości poprzez roz-wój instrumentów inżynierii finansowej w ramach inicjatywy JEREMIE w Wielko-polsce” przeznaczono 501,3 mln zł.Wielkopolska również jako pierwsza w Pol-sce przystąpiła do realizacji kolejnego eta-pu inicjatywy, ogłaszając konkursy nawybór pośredników finansowych. Do tejpory w wyniku przeprowadzonych przezBGK konkursów podpisano 73 umowyoperacyjne (tzw. pierwszego stopnia) z 20wyłonionymi pośrednikami finansowymi,na łączną kwotę blisko 1,30 mld zł (w ra-mach produktów finansowych: pożyczkaglobalna, reporęczenie oraz poręczenieportfelowe).W ramach pożyczki globalnej podpisano47 umów (610 mln zł) z 14 pośrednika-mi finansowymi, na realizację produktówgwarancyjnych (reporęczenie i poręczenieportfelowe) zawarto 26 umów (652 mln zł)z 6 pośrednikami finansowymi.Do tej pory ogłoszono 15 konkursów,

w tym 7 na produkty pożyczkowe i 8 naprodukty gwarancyjne.W najbliższym czasie planuje się podpi-sanie jednej umowy operacyjnej (pierw-szego stopnia) na kwotę 30 mln zł w ra-mach konkursu 1.7 (reporęczenie).Udostępnione pośrednikom finansowympieniądze funduszu powierniczego sąprzez nich oferowane wielkopolskim przed-siębiorstwom z sektora MŚP w postaci po-życzek i poręczeń.Według danych przekazanych przez BGK,pośrednicy podpisali już 8997 umów (po-życzki/poręczenia) z przedsiębiorcami,którzy otrzymali z JEREMIE wsparcie w wy-sokości blisko 1,26 mld zł (ok. 224 proc.pierwotnej alokacji JEREMIE). Zaangażowanie takich pieniędzy pozwoliłona pozyskanie przez przedsiębiorców wspar-cia o łącznej wartości ponad 2,388 mld zł,na które składają się, oprócz środków z fun-duszu powierniczego JEREMIE, wkłady wła-sne pośredników finansowych i innych in-stytucji udzielających wsparcia.(wszystkie dane finansowe dotyczą stanuna dzień 30 września 2016 r.)

Co to jest JEREMIE?

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl promocja WRPO

13

EEuurrooppeejjsskkii ppoorrttaall pprroojjeekkttóóww iinn--wweessttyyccyyjjnnyycchh ((EEPPPPII)) zzoossttaałł ssttwwoo--rrzzoonnyy pprrzzeezz KKoommiissjjęę EEuurrooppeejjsskkąą,,aabbyy ddoossttaarrcczzaaćć iinnffoorrmmaaccjjii oo mmoożżlliiwwoośścciiaacchh ddoottyycczząąccyycchh iinn--wweessttyyccjjii nnaa sszzcczzeebblluu UUEE..

Mogą z niego korzystać pro-motorzy z sektora publicznegoi prywatnego z UE oraz wszyscy,którzy chcą dotrzeć do poten-cjalnych inwestorów z całegoświata.

Portal wraz z bazą projektówjest narzędziem umożliwiają-cym potencjalnym inwestoromprzegląd przedsięwzięć inwe-stycyjnych z całej Europy, któ-re opisane są tak, aby inwestormógł właściwie oszacować ry-zyko danego projektu. W wy-kazie mogą znajdować się rów-nież przedsięwzięcia, które będąfinansowane w ramach Euro-pejskiego Funduszu na rzecz In-westycji Strategicznych (EFIS).

Aby zaprezentować swój pro-jekt międzynarodowym inwe-storom, trzeba go zarejestrowaćw EPPI. Wystarczy jedynie wy-

pełnić i złożyć formularz z da-nymi zadania. Projekty będąprezentowane w sposób ustruk-turyzowany i przyjazny dla użyt-kownika, w odpowiednich dzie-dzinach, takich jak: efektywnośćenergetyczna, transport, opie-ka zdrowotna, energia odna-wialna, infrastruktura szeroko-pasmowa.

Każdy projekt umieszczonyna stronie internetowej opa-trzony jest krótką informacjądotyczącą zakresu, głównychzałożeń, danych finansowychoraz promotora. W ramachportalu publikowane są inwe-stycje, które spełniają okre-ślone przez KE kryteria, m.in.:ich wartość wynosi co naj-mniej 10 mln euro, rozpoczę-cie projektu przypada na okres3 lat od momentu jego złoże-nia do EPPI, promotor projek-tu jest osobą prawną.

Pytania dotyczące funkcjo-nowania portalu EPPI możnakierować na adres: planinwe-stycyjny@mr.gov.pl. AASS

Wypromuj swój projektRRookk 22001166 jjeesstt wwyyjjąąttkkoowwyy ddllaaoossóóbb ppllaannuujjąąccyycchh rroozzppoocczzęęcciieeddzziiaałłaallnnoośśccii ggoossppooddaarrcczzeejj..

W Wielkopolsce uruchomio-no długo oczekiwane wsparciedotacyjne pochodzące z WRPO2014+ dla osób bezrobotnychi biernych zawodowo, którychmarzeniem jest założenie wła-snej firmy. Szczególnym zain-teresowaniem cieszą się dota-cje, których nie trzeba zwracać.

26 września w konkursie z poddziałania 6.3.1 „Samoza-trudnienie i przedsiębiorczość”wybrano 27 podmiotów, któreoferują osobom po 30. roku ży-cia pomoc w założeniu działal-ności gospodarczej, m.in. sze-ściokrotność przeciętnego kra-jowego wynagrodzenia, tj. ok.23 tysięcy złotych.

Do realizacji projektów pro-wadzonych na terenie całego wo-jewództwa mogą zgłaszać się ko-biety, osoby z niepełnospraw-nością oraz osoby po 50. r. ży-cia, niskowykwalifikowane lubdługotrwale bezrobotne. Także

matki przebywające na urlopachwychowawczych i renciści.Chcąc przystąpić do projektu,nie trzeba rejestrować się w po-wiatowym urzędzie pracy. Wy-

starczy brak zatrudnienia, cojest weryfikowane na podstawieoświadczenia uczestnika przy-stępującego do realizacji zada-nia.

Aby ułatwić osobom zainte-resowanym dotarcie do właści-wej instytucji realizującej projektz poddziałania 6.3.1, na stronieinternetowej www.wrpo.wielko-polskie.pl zamieszczono spe-cjalną listę tych podmiotów.Rekrutacja już się rozpoczęła, a warto pamiętać, że cieszy sięona dużym zainteresowaniem i pieniędzy nie wystarczy dlawszystkich chętnych.

Osoby, które zostały zwol-nione lub niedługo stracą pra-cę z przyczyn związanych z za-kładem pracy, także mogą sta-rać się o bezzwrotne dofinan-sowanie na założenie działal-ności. Trzeba tylko wziąć udziałw jednym z projektów, które zostaną wyłonione do 30 listo-pada z konkursu w poddziała-niu 6.5 „Doskonalenie kompe-tencji osób pracujących i wsparcie procesów adapta-cyjnych WRPO”.

Informacji o wynikach tego na-boru należy szukać na stroniewww.wrpo.wielkopolskie.pl. EEGG

Pieniądze na rozpoczęcie własnego biznesu

Informacji o dotacjach z UE można szukać m.in. w siecipunktów informacyjnych.

FOT.

AR

CH

IWU

M U

MW

W

Wślad za ustawową de-finicją: rewitalizacjastanowi proces wypro-

wadzania ze stanu kryzysowe-go obszarów zdegradowanych,prowadzony w sposób kom-pleksowy, poprzez zintegrowa-ne działania na rzecz lokalnejspołeczności, przestrzeni i go-spodarki, skoncentrowane te-rytorialnie, prowadzone przez in-teresariuszy rewitalizacji napodstawie gminnego progra-mu rewitalizacji.

Innymi słowy, rewitalizacjato sposób na rozwiązywanie w pierwszej kolejności proble-mów społecznych występują-cych wśród mieszkańców danejgminy lub miasta. To najbardziejkompleksowa odpowiedź nadegradację społeczną, gospo-darczą, przestrzenną, tech-niczną i środowiskową polskichgmin. Dotychczas pojęcie tobyło często „nadużywane” i błędnie definiowane.

W swojej informacji o wyni-kach kontroli pt. „Rewitalizacjazdegradowanych obszarówmiast” z sierpnia 2016 r. Naj-wyższa Izba Kontroli zwracauwagę na fakt, iż dotychczas lo-kalne programy rewitalizacji tyl-ko w ograniczonym zakresieprzyczyniły się do rozwiązaniaproblemów zdegradowanych ob-szarów miast. Programy częstotraktowano jedynie jako for-

malność konieczną przy ubie-ganiu się o dofinansowaniemiejskich inwestycji z funduszyeuropejskich. Później z wieluprojektów, składających się nacałość programu, realizowanotylko te, na które otrzymanowsparcie. Często, niestety, niebyły one ze sobą powiązane i w głównej mierze dotyczyły po-prawy stanu technicznego bu-dynków czy dróg.

W ten sposób nie pozbywanosię ani kryzysowych zjawisk spo-łecznych, ani nie uzyskiwanotrwałej poprawy warunków życiamieszkańców na zdegradowa-nych obszarach.

Rewitalizacja to zagadnienie,które przez długie lata nie byłouregulowane prawnie, co sta-nowiło jedną z głównych prze-szkód prowadzenia działań w za-kresie odnowy społeczno-go-

spodarczej obszarów zdegrado-wanych. Obecnie kwestie zwią-zane z rewitalizacją regulują:Ustawa z dnia 9 października2015 r. o rewitalizacji oraz wy-tyczne ministra rozwoju w za-kresie rewitalizacji w progra-mach operacyjnych na lata2014-2020.

Ponadto, zarząd województwaprzyjął dokument: „Zasady pro-gramowania i wsparcia rewitali-

zacji” w ramach Wielkopolskie-go Regionalnego Programu Ope-racyjnego na lata 2014-2020(WRPO 2014+), który stanowiswego rodzaju kompendiumpraktycznych i najistotniejszychwskazań dla przyszłych benefi-cjentów środków przeznaczo-nych na rewitalizację.

W związku z planowanymwsparciem projektów i przed-sięwzięć rewitalizacyjnych w ra-

mach WRPO 2014+, samorządwojewództwa oraz MinisterstwoRozwoju ogłosiły 2 konkursy do-tacji na opracowanie lub aktu-alizację programów rewitalizacjigmin województwa wielkopol-skiego. Ich głównym celem jestwsparcie gmin w przygotowaniupodstaw programowych i orga-nizacyjnych dla uruchomieniakompleksowych procesów re-witalizacyjnych, zarówno na ob-szarach wiejskich, jak i miejskich.

W ramach pierwszego kon-kursu pozytywnie oceniono 82wnioski na ponad 5,2 mln zł.Wsparcie merytoryczne dla gminma stanowić również cykl kon-ferencji promujących rewitaliza-cję, organizowanych w UrzędzieMarszałkowskim w Poznaniu.Omawiane są podczas nich klu-czowe zagadnienia dotyczącew szczególności programów re-witalizacji gmin, będących wie-loletnimi programami stano-wiącymi narzędzie planowania,koordynowania i integrowaniaróżnorodnych aktywności w ra-mach rewitalizacji.

Pierwsze tego typu konferen-cje odbyły się w kwietniu 2016 r.27 października na spotkaniuprzedstawiono natomiast nowepodejście do rewitalizacji oraz za-prezentowano cechy i elementyprogramów rewitalizacji. Kolejneszkolenia zaplanowano w listo-padzie i grudniu 2016 roku. AASS

Rewitalizacja to szansa dla gmin Jak kompleksowo pomóc w ożywieniu zdegradowanej dzielnicy czy gminy?

Uczniowie i bezrobotni korzystają z odnowionego budynku koszar przy ul. Sobieskiego 20 w Gnieźnie.

FOT.

P. R

ATAJ

CZA

K

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

promocja PROW14

Stronę redaguje: Adrian Kapuściński – Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiegoal. Niepodległości 34, 61-714 Poznań, tel. 61 626 60 00, fax 61 626 60 04, e-mail: dow.sekretariat@umww.pl, www.prow.umww.pl

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”. Publikacja opracowana przez Departament Programów RozwojuObszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu, Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Publikacja współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020.

Sołtys liderem wielkopolskiej wsiWW TTaarrnnóówwccee ww ppoowwiieecciiee zzłłoo--ttoowwsskkiimm ooddbbyyłłoo ssiięę ppiieerrwwsszzee zz ppiięęcciiuu sszzkkoolleeńń „„SSoołłttyyss lliiddeerreemmuunnoowwoocczzeeśśnniieenniiaa wwiieellkkooppooll--sskkiieejj wwssii””..

Spotkania odbywają się w ra-mach projektu finansowanegoze środków Krajowej Sieci Ob-szarów Wiejskich. Organizato-rem jest Wielkopolska IzbaRolnicza przy współpracy z Urzędem Marszałkowskim w Poznaniu, StowarzyszeniemSołtysów Województwa Wiel-kopolskiego, WielkopolskimOśrodkiem Doradztwa Rolni-czego w Poznaniu oraz Cen-trum Doradztwa Rolniczego.

Cykl spotkań to przedewszystkim okazja do prezen-tacji możliwości pozyskiwaniaśrodków na rozwój wielkopol-skiej wsi i to zarówno pieniędzyunijnych, jak i tych pochodzą-cych z budżetu województwawielkopolskiego.

– Od kilku lat Samorząd Wo-jewództwa Wielkopolskiegoprzeznacza z własnego budże-tu środki na wsparcie sołectww ramach Wielkopolskiej Od-nowy Wsi. Do programu nale-

ży ponad 1800 sołectw z ca-łego regionu. Pieniądze, którejuż przeznaczyliśmy na ten cel,mają ogromny wpływ na zmia-nę często zaniedbanych miejscw poszczególnych miejscowo-ściach. Program ten cieszy sięogromnym zainteresowaniem

– powiedział wicemarszałekwojewództwa wielkopolskiegoKrzysztof Grabowski.

Beneficjentami tych pienię-dzy są właśnie sołectwa. Każ-dego roku na ten cel samorządwojewództwa przeznacza kilkamilionów złotych. W ramach

Wielkopolskiej Odnowy Wsi do-finansowanie mogą uzyskaćtakie przedsięwzięcia, jak: za-gospodarowanie przestrzenipublicznej na wsi, np. miejscarekreacji i integracji, ścieżki ro-werowe, place zabaw, obiektymałej architektury. Wsparcie

przewidziane jest także dlaprojektów mających na celu in-tegrację społeczności wiej-skiej, przywrócenie zapomnia-nych tradycji czy promocję wsi.

Oprócz prezentacji tego sa-morządowego programu przed-stawiono możliwości rozwojowewsi za pomocą środków unij-nych.

– W ramach ProgramuRozwoju Obszarów Wiejskichna lata 2014-2020 rozstrzy-gnęliśmy już konkurs na bu-dowę i modernizację dróg lo-kalnych. Dzięki temu za oko-ło 130 milionów złotych zo-stanie wyremontowanych150 odcinków dróg – powie-działa Izabela Mroczek, dy-rektor Departamentu PROWw Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu. – Dzięki fundu-szom unijnym gminy zainwe-stują także w gospodarkęwodno-ściekową, otrzymującna ten cel kolejne 70 milio-nów złotych. W listopadzietrwa nabór wniosków.

Ponad 320 milionów złotychto środki, jakie trafią na ob-szary wiejskie za pośrednic-

twem lokalnych grup działania. – Sołtys to lider lokalny,

który ma olbrzymi wpływ narozwój swojej miejscowości,dlatego organizujemy cykl spo-tkań w Wielkopolsce, by wła-śnie sołtysom przekazać infor-mację o tym, po jakie środkisięgnąć, aby zadbać o swojąwieś – powiedział Piotr Wal-kowski, prezes WielkopolskiejIzby Rolniczej. – Spotkania or-ganizujemy w pięciu subregio-nach, by mogła z nich skorzy-stać jak największa liczba soł-tysów.

– Zawsze mogę liczyć nawspółpracę z sołtysami, dziękiich inicjatywie możemy wpły-wać na rozwój miejscowości i pozyskiwać na ten cel pie-niądze. Sołtys to w końcu naj-ważniejszy pośrednik międzywójtem a mieszkańcami – stwierdził wójt gminy Tar-nówka Jacek Mościcki.

To właśnie niewielka gminaTarnówka w powiecie złotow-skim była pierwszym miejscemspotkania sołtysów. Zaproszo-no tam liderów wiejskich z pół-nocnej Wielkopolski.

Szkolenie w Tarnówce w powiecie złotowskim zgromadziło sołtysów z północnej Wielkopolski.

FOT.

AR

CH

IWU

M S

TAR

OS

TWA

POW

IATO

WEG

O W

ZŁO

TOW

IE

Wcentrum kongresowymMTP odbyła się konfe-rencja z udziałem sa-

morządowców oraz przedsta-wicieli lokalnych grup działania,poświęcona realizacji ProgramuRozwoju Obszarów Wiejskich nalata 2014-2020. Gospodarzemspotkania był wicemarszałekKrzysztof Grabowski, którywspólnie z Izabelą Mroczek – dyrektor DepartamentuPROW Urzędu Marszałkow-skiego, przedstawił aktualnąsytuację w zakresie wdrażaniaprogramu oraz plany na przy-szłość. Wicemarszałek zachę-cał też uczestników spotkaniado dyskusji i wymiany uwag natemat współpracy między sa-morządem województwa a sa-morządami lokalnymi oraz LGD.

– Wzajemne współdziałanie i chęć współpracy stanowiąwarunek do tego, aby funduszeunijne były rozdysponowaneefektywnie i odpowiedzialnie.

Lokalne grupy działania przy-stąpiły do ogłaszania naboruwniosków w ramach perspek-tywy PROW na lata 2014--2020, samorządy lokalne z ko-lei od 2 do 16 listopada 2016 r.mogą składać wnioski o dofi-nansowanie działań z zakresugospodarki wodno-ściekowej

– powiedział Krzysztof Gra-bowski. – Z tego względu sa-morząd województwa organi-zuje szkolenia w różnych czę-ściach regionu. Mają one po-prawić poziom zgłaszanychaplikacji oraz wyjaśnić wszelkiewątpliwości związane z nabo-rami wniosków.

Przedstawiciele wszystkichwielkopolskich lokalnych grupdziałania, które w maju tegoroku podpisały umowy na re-alizację lokalnych strategii roz-woju, wzięli udział w szkoleniuzorganizowanym przez Depar-tament Programów RozwojuObszarów Wiejskich Urzędu

Marszałkowskiego. Spotkanieodbyło się 26 października w Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu. Jego tematykadotyczyła wdrażania poddzia-łania 19.2 „Wsparcie na wdra-żanie operacji w ramach stra-tegii rozwoju lokalnego kiero-wanego przez społeczność”,

objętego PROW na lata 2014--2020. Omówione zostały m.in.zasady ubiegania się o przy-znanie pomocy, wypełnianiawniosków oraz kwestie proble-mowe zgłoszone przez lokalnegrupy działania.

– Lokalne grupy działaniabędą przyjmowały wnioski o przyznanie pomocy na reali-zację operacji zgodnie z zakre-sami określonymi w strate-giach, m.in. na podejmowaniei rozwijanie działalności gospo-darczej, a także zachowaniedziedzictwa lokalnego oraz bu-dowy ogólnodostępnej infra-struktury – mówi Izabela Mro-czek, dyrektor DepartamentuPROW UMWW. – Następniewnioski wybrane przez LGD dodofinansowania zostaną oce-nione w Urzędzie Marszałkow-skim w Poznaniu, a w efekciezostaną podpisane umowy narealizację zadań z beneficjen-tami programu.

Ruszają konkursy z PROWWielkopolska przystępuje do realizacji lokalnych strategii rozwoju w ramach programu na lata 2014-2020.

Wicemarszałek Krzysztof Grabowski i dyrektor Departa-mentu PROW UMWW Izabela Mroczek.

FOT.

2X

A. K

APU

ŚC

IŃS

KI

W spotkaniu na terenie MTP wzięli udział licznie zgromadzenisamorządowcy oraz przedstawiciele LGD.

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl promocja ochrony środowiska

15

WW ddnniiaacchh 1111--1144 ppaaźźddzziieerrnniikkaa ww PPoozznnaanniiuu ooddbbyyłłaa ssiięę kkoolleejj--nnaa eeddyyccjjaa ttaarrggóóww PPOOLL--EECCOO----SSYYSSTTEEMM..

Tematyka tegorocznego wy-darzenia (POL-ECO-SYSTEM tomiędzynarodowe targi techno-logii i produktów dla zrównowa-żonego rozwoju i usług komu-nalnych) objęła m.in. zagad-nienia związane z gospodarkąodpadami, cyklem życia pro-duktu, instalacjami obsługują-cymi odnawialne źródła energii,gospodarką wodno-ściekowąoraz usługami komunalnymi.

Tradycyjnie już, podczas naj-większych w Polsce targówochrony środowiska, swoje sto-isko miał Wojewódzki FunduszOchrony Środowiska i Gospo-darki Wodnej w Poznaniu. Jegopracownicy służyli odwiedza-jącym kompleksową wiedzą z zakresu możliwości otrzyma-nia dofinansowania ze środkówWFOŚiGW w Poznaniu na re-alizację różnorodnych przed-sięwzięć z zakresu ochronyśrodowiska, w tym doradztwaenergetycznego.

Kongres i konkurs

W przededniu targów zarządWojewódzkiego FunduszuOchrony Środowiska i Gospo-darki Wodnej w Poznaniuuczestniczył w otwarciu 20.Międzynarodowego KongresuOchrony Środowiska ENVICON.To forum wymiany wiedzy i do-świadczeń pomiędzy przedsta-wicielami administracji pu-blicznej, świata nauki i przed-siębiorcami na tematy związa-ne z ochroną środowiska. Jakco roku, kongres dofinanso-wany został przez WFOŚiGW w Poznaniu.

W pierwszym dniu targówzostały również wręczone na-grody dla wielkopolskichuczestników finału „Konkursu o puchar recyklingu”. Woje-wódzki Fundusz Ochrony Śro-dowiska i Gospodarki Wodnejw Poznaniu po raz kolejnyufundował nagrody finanso-we dla laureatów konkursu z Wielkopolski, a wręczył jeMarek Baumgart – zastępcaprezesa zarządu WFOŚiGW

w Poznaniu. W tym roku po-znański fundusz nagrodził:Szkołę Podstawową nr 88 wPoznaniu im. Poznańskich Ko-ziołków, Szkołę Podstawowąim. Wacława Popiela w Mości-skach, Zespół Szkół w Wielow-si oraz Zespół Szkoły Podsta-wowej i Przedszkola im. Emilii

Sczanieckiej w Pakosławiu,które otrzymały po 6000 zł.

Dyskusja ekspertów

W drugim dniu targów POL--ECO-SYSTEM odbyła się (or-ganizowana przez wojewódz-kie fundusze ochrony środowi-

ska i gospodarki wodnej) kon-ferencja pn. „Polityka ochronyśrodowiska na obszarach miej-skich”. Jej uczestnicy skupili sięna czterech obszarach funk-cjonowania samorządów: go-spodarce odpadami, energe-tyce, gospodarce wodnej i pla-nowaniu przestrzennym.

Dyskutowano podczas czte-rech paneli eksperckich, w ra-mach których wypowiadali sięnaukowcy, prawnicy, eksperciposzczególnych branż i prak-tycy.

W trakcie panelu o gospo-darce odpadami uczestnicyomawiali m.in. stan tworzonychw Polsce systemów gospodar-ki odpadami, problem in-housew tym obszarze, a także za-gadnienia współpracy metro-politalnej (międzygminnej) w prowadzeniu systemów go-spodarki odpadami. Podczaspanelu energetycznego sku-piono się na sprawach bezpie-czeństwa energetycznego napoziomie regionalnym i lokal-nym, roli samorządu w regio-nalnej polityce energetycznej,

sprawach klastrów energe-tycznych, zarządzaniu energe-tyką rozproszoną i planowaniuprzestrzennym jako szansie i barierze rozwoju energetyki lo-kalnej.

Uczestnicy panelu dotyczą-cego zagadnień planowaniaprzestrzennego omawiali m.in.krajową politykę miejską, zrów-noważone planowanie prze-strzenne i wspólne planowanieprzestrzenne gmin tworzącychobszary metropolitalne orazzagrożenie dla zrównoważone-go planowania przestrzennego.Z kolei uczestnicy panelu o gospodarce wodnej rozma-wiali o sprawach zarządzaniagospodarką wodną w metro-poliach, ryzykach i zagroże-niach powodziowych w metro-poliach, gospodarce wodnej w planowaniu przestrzennym.

Krajowa konferencja ochro-ny środowiska jest cyklicznymprzedsięwzięciem realizowa-nym przez Wojewódzki Fun-dusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Pozna-niu. KKMM,, MMJJ

Nowości na targach ochrony środowiska

Stoisko WFOŚiGW w Poznaniu (i widoczny na zdjęciu zarząd)odwiedził wiceminister środowiska Sławomir Mazurek (dru-gi od lewej).

FOT.

M. K

OŁO

WS

KI

Korzystając z transportupublicznego, nie zastana-wiamy się, jak wiele wy-

siłku należy włożyć, aby transportbył przyjazny dla podróżnego.Właściwie co znaczy przyjazny?Będąc codziennym pasażeremzarówno PKP, jak i poznańskie-go MPK, zależy mi na dwóchpodstawowych elementach – aby było punktualnie i abyprzesiadka była sprawna.

Jeśli te elementy zawodzą,zwłaszcza zimą, kiedy na ze-wnątrz srogi mróz, pasażer od-wróci się od komunikacji pu-blicznej i wybierze samochód,potęgując korki w mieście.

Stąd tak ważne jest, by natransport w nowoczesnych mia-stach spoglądać systemowo – w ujęciu aglomeracyjnym.

Jednym z najpoważniejszychobecnie wyzwań obszarów miej-skich jest zjawisko „rozlewaniasię” miast, czyli ucieczki miesz-kańców na peryferie i rozwójpodmiejskiego budownictwa jed-norodzinnego. Trendy rozwojukomunikacji miejskiej musząpodążać za zjawiskami prze-strzennymi i społecznymi, jeśli

transport ma być skuteczny i przyjazny dla mieszkańca.

Sprawny transport to takżetransport niskoemisyjny. Ogra-niczenie i płynność ruchu bez-pośrednio wpływają na zmniej-szenie emisji CO2 i pyłów, co maniebagatelne znaczenie dla po-prawy jakości powietrza na ob-szarach miejskich. Badania po-kazują, iż transport ma wpływ naokoło 40 proc. rocznej emisji py-łów i gazów w miastach,

a w skrajnych przypadkach war-tość ta może dochodzić do 60proc. Pamiętajmy, że 6 z 10 naj-bardziej zanieczyszczonych miastEuropy znajduje się w Polsce.

Jak zatem wygląda organiza-cja transportu w aglomeracjipoznańskiej okiem zwykłego jejużytkownika? Dostrzegam corazwięcej elementów pozytywnych,mając tu przede wszystkim namyśli wspólne bilety aglomera-cyjne PKP i MPK, system PEKA,

rower miejski, budowane syste-my informacji przystankowej czypolepszającą się jakość taborukomunikacji publicznej. Wieledo zrobienia pozostaje jednaknadal w zakresie punktualności.

Z dużą nadzieją należy spoj-rzeć na rosnące zrozumieniewłodarzy gmin do tworzeniawspólnych i spójnych systemówtransportowych. Niebagatelneznaczenie ma tu wspólne pla-nowanie rozwoju transportu na

terenie aglomeracji, które mawłaśnie miejsce. Opracowany i uzgadniany obecnie Plan Zrów-noważonej Mobilności Miejskiejmoże stanowić podstawę pra-widłowego rozwoju transportupublicznego Poznania i otacza-jących go gmin. Powiązanie do-kumentu z innymi dokumentamiplanistycznymi w gminach, stra-tegiami rozwoju, planami go-spodarki niskoemisyjnej itp.stworzy bazę do spójnego roz-woju oraz umożliwi pozyskanieśrodków finansowych na reali-zację przedsięwzięć. Ważne, żeprzy opiniowaniu dokumentówuwzględnia się także głos miesz-kańców.

Do 2023 roku do wykorzy-stania pozostają pieniądze z programów unijnych na reali-zację zadań z zakresu nisko-emisyjnego, nowoczesnegotransportu. Jako uczestnik życiapublicznego i aktywny pasażerkomunikacji publicznej liczę,że zrealizowane zostaną am-bitne projekty Poznańskiej Ko-lei Metropolitalnej, zakupówelektrycznych autobusów, roz-budowy ścieżek rowerowych

czy budowy systemu parkin-gów Park&Ride.

Świat staje się coraz bardziejnowoczesny, również w podró-żowaniu. Pojawiają się nowetrendy, wynikające z ekonomiiwspółdzielenia, takie jak car-sharing (wspólne użytkowanie,udostępnianie samochodówosobowych na zasadzie wypo-życzania), carpooling i ridesha-ring (systemy dotyczące orga-nizowania wspólnych przejaz-dów osób dojeżdżających w jed-nym kierunku w celu skorzysta-nia z jednego środka transpor-tu i podziału kosztów podróży),które zyskują na coraz większymznaczeniu. Przykładem jest choć-by BlaBlaCar – serwis interne-towy łączący kierowców dyspo-nujących wolnymi miejscami w swoich samochodach z pa-sażerami jadącymi w tę samąstronę, umożliwiający wspólnąpodróż oraz podział kosztów.

Czas pokaże, czy wykorzysta-my szansę na budowę dobregosystemu komunikacji publicznej,tj. budowy nowej infrastrukturyw powiązaniu ze zmieniającymisię trendami podróżowania. MMLL

Spójny transport aglomeracyjny Kontynuując temat „Smart City” z poprzedniego numeru „Monitora”, dziś publikujemy materiał o nowoczesnym transporcie publicznym.

Parking typu Kiss&Ride umożliwiający wygodne dowiezienie podróżnego pod dworzec kolejowy.

FOT.

M. L

UM

Monitor Wielkopolski | listopad 2016www.monitorwielkopolski.pl

inna strona samorz¹du16

monitorujemy radnych

>> Mirosław Kruszyński:

Marzę o ramie

>> Jestem radnym, bo… pani Katarzyna Bujakiewicz zre-zygnowała z mandatu, a ja dzięki moim wyborcom byłemdrugi do jego objęcia.

>> Gdy po raz pierwszy zasiadłem w sejmikowych ła-wach… To było w poprzednim stuleciu (byłem równieżradnym pierwszej kadencji sejmiku województwa wiel-kopolskiego).

>> W samorządzie najchętniej zmieniłbym… ustawę o fi-nansach publicznych (zadania samorządów nie mają po-krycia finansowego).

>> Kiedy wracam z sesji sejmiku… to jem obiad i zabieramsię do dalszej pracy – mam wiele różnych aktywności.

>> Gdy słyszę „autorytet”, myślę… że jest ich współcześnieza mało.

>> Mój ulubiony bohater to… ten, który mówi prawdę na-wet wtedy, gdy dla niego samego jest kłopotliwa.

>> Słowo, które najlepiej opisuje mój charakter, to… pra-cowitość.

>> Największym zaskoczeniem dla mnie było ostatnio…Mnie już nic nie zaskakuje.

>> Gdybym mógł cofnąć czas… ale nie mogę, wyciągamwięc wnioski z minionych działań, które wykorzystuję w dalszej swojej pracy.

>> Moje największe marzenie to… (oczywiście jako ma-rzenie samorządowe) realizacja III ramy komunikacyjnejmiasta Poznania. Jej brak w sytuacji zrealizowania tzw.IV ramy (autostrada oraz zachodnie i wschodnie obejściePoznania) powoduje rozlewanie się miasta z wszystkimijego konsekwencjami. III rama komunikacyjna lepiej sko-munikowałaby Poznań i jednocześnie pozwoliłaby z udziałem transportu publicznego i odpowiedniej liczbyparkingów (wielopoziomowych, np. podziemnych, w po-bliżu I ramy komunikacyjnej) odciążyć, może bezboleśnie,śródmieście od ruchu samochodowego, oddając prze-strzeń pieszym i rowerzystom. Jestem przekonany, że re-alizacja III ramy komunikacyjnej pozwoliłaby na skoko-wy, znaczący rozwój Poznania i powinno to być równieżw interesie samorządu wojewódzkiego.

>> Nigdy nie mógłbym… założyć białych skarpetek do czar-nych butów.

>> Przepadam za… sobotnim porankiem, kiedy mogę choćchwilę dłużej pospać.

>> Nie znoszę, gdy… marnowany jest czas.>> Gdy jestem głodny… jem niewiele.

>> Mirosław Kruszyński>> ur. 23 kwietnia 1960 r., Dziarnowo>> adiunkt na Politechnice Poznańskiej>> wybrany z listy KWW Ryszarda

Grobelnego Teraz Wielkopolska, w okręgu nr 1

>> 3178 głosów

RYS

. M

. G

REL

A

WWyyddaawwccaa:: Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego – Kancelaria Sejmikual. Niepodległości 34, 61-714 Poznań, tel. 61 62-67-030, fax 61 62-67-031RRaaddaa PPrrooggrraammoowwaa:: Krzysztof Grabowski, Tatiana Sokołowska (zastępczyni przewodniczącej), Zofia Szalczyk (przewodnicząca), Dariusz Szymczak, Waldemar Witkowski, Maciej Wituski (sekretarz)RReeddaakkccjjaa:: Artur Boiński (redaktor naczelny), Piotr Ratajczak (sekretarz redakcji)AAddrreess rreeddaakkccjjii:: al. Niepodległości 34, 61-714 Poznań, pokój 842, tel. 61 62-67-036, fax 61 62-67-031, e-mail: monitor@umww.pl, www.monitorwielkopolski.plMateriałów nie zamówionych nie odsyłamy. Zastrzegamy sobie prawo do redakcji tekstów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń. Publikacje promocyjne w Monitorze Wielkopolskim można zamawiać pod numerem telefonu 61 62-67-036.

Monitor Wielkopolski – magazyn samorz¹dowy

– I co tam u Marszałka?– Lepiej. Wczoraj już zrobił kupkę.– O, to świetnie!Usłyszany kilka tygodni temu w urzędowej windzie dialogpostronnego obserwatora mógł zszokować. Wyjaśnijmy za-tem…Wydostające się spod samochodowej maski na podziem-nym parkingu UMWW piski – po dłuższych poszukiwaniach– okazały się być wydawane przez kilkudniowego, ślepegokotka. Biedne zwierzątko dojechało do urzędu prawdopo-dobnie aż z Rataj i przeżyło pod silnikiem auta wiele godzin.Dzięki bohaterskiej postawie pań z Departamentu Admi-nistracyjnego (które niemalże własną piersią go ogrzały, wy-karmiły i zawiozły – to już autem – do weterynarza) kotekwydobrzał i ostatecznie znalazł swój dom w Szamotułach.Narada nad nadaniem mu imienia była – w obliczu powyż-szych okoliczności – krótka: malec został Marszałkiem.

FOT.

AR

CH

IWU

M

znalezione przebrane

Wojciech JankowiakFO

T. 2

X A.

BO

IŃS

KI

Waldemar Witkowski

– Przyjrzeliśmy się parowo-zowni w Wolsztynie, a terazomówimy inny ciekawy te-mat: szlaki rowerowe w Wiel-kopolsce – zagaił podczas paź-dziernikowego posiedzeniaprzewodniczący sejmikowejKomisji Kultury Fizycznej i Turystyki Maciej Wituski.

– To pewnie dlatego, żechłopaki lubią się bawić ko-

lejkami i jeździć na dwóchkółkach – zażartował szefmarszałkowskiego Departa-mentu Sportu i Turystyki To-masz Wiktor.

– Oj, niech pan uważa, boduzi chłopcy lubią też wieleinnych aktywności… sporto-wych – podsumował z uśmie-chem radny Ryszard Grobel-ny.

podsłuchane

Kobiety mogą się wysilać,stroić, przebierać w nowe kre-acje, a czasem nikt tego niezauważy. A faceci? Im jest ła-twiej zaistnieć, zwłaszcza tymna co dzień występującymzawsze w garniturach. Weź-my dwa przykłady z sejmi-kowych obrad…

Wiceprzewodniczący sej-miku Waldemar Witkowskipodczas wrześniowej (wielo-godzinnej z powodu debaty o zdrowiu) sesji na dłuższyczas zniknął z sali obrad.Gdy wrócił, od razu wywołał

pomruk wśród obecnych – zastołem prezydialnym zasiadłbowiem w… dresie (zdaje się,że naszej olimpijskiej repre-zentacji).

Z kolei wicemarszałek Woj-ciech Jankowiak zadziwił w październiku zgromadzo-nych członków jednej z ko-misji, gdy przyszedł nie w ma-rynarce, a w swetrze. – No,co? Rowerem przyjechałem – próbował nabrać radnegoMarka Sowę, znanego z licz-nych interpelacji w sprawiepromowania cyklistów.

Urząd jak warszawskie salony, a myjak jakiś „Plotek” czy „Pudelek”?Podpatrzona przez nas scena jaknajbardziej nadaje się do rubryki „z życia gwiazd”! Niedawno w UMWW, z udziałem Leszka Woj-tasiaka z zarządu województwa i wy-bitnych poznańskich onkologów,zorganizowano konferencję praso-wą dotyczącą akcji profilaktycznejraka szyi i głowy. Jako „twarz kam-panii” przy stole zasiadła też znanaz telewizji dziennikarka Beata Tadla.I nagle – zauważyliśmy, że siedzącyskromnie w ostatnim rzędzie męż-czyzna uwieczniający tę chwilę swo-im telefonem to partner życiowypani Beaty, czyli znany prezenter po-gody i dziennikarz Jarosław Kret. FO

T. A

. BO

IŃS

KI

podpatrzone